download nummer 3 hier - Accountancy Nieuws

An
jaarrekeningenrecht
Voorstel herziening 4e en 7e Richtlijn en eerste (publieke) reacties in NL
Herziening jaarrekeningrichtlijnen
minder ingrijpend
dan verwacht Cees van Geffen
De Europese Commissie kondigde in 2007 een voorgenomen herziening aan van de
vierde en zevende Richtlijn jaarrekeningenrecht. Als voornaamste reden noemde zij de
vereenvoudiging (lastenverlichting) voor het MKB en de modernisering en actualisering
van deze richtlijnen. Eind 2011 werd een wetgevingsvoorstel (hierna: voorstel)
voor een herziene Richtlijn gepubliceerd. Hieronder volgt een bespreking van de
hoofdlijnen, aangevuld met enkele observaties bij de eerste (publieke) reacties daarop
in Nederland. De beoogde lastenverlichting voor het MKB komt hiermee niet erg uit
de verf, en de modernisering en actualisering van de richtlijnen lijkt op het eerste gezicht
minder ingrijpend dan verwacht. Daarentegen heeft het voorstel wel consequenties
voor waarderingsgrondslagen en de verwerking van goodwill die (als het in deze
vorm wordt aangenomen) zullen leiden tot aanpassing van het BW.
Voorgesteld wordt om de vierde en zevende
Richtlijn in te trekken en te vervangen
door één Richtlijn met daarin zowel
voorschriften voor de enkelvoudige als
de geconsolideerde jaarrekening. In dit
opzicht is er, althans voor de vele inhoudelijk
ongewijzigde onderdelen, alleen
sprake van een hercodificatie en samenvoeging
van bestaande bepalingen in één
Richtlijn. Echter, daarnaast bevat het voorstel
diverse wijzigingen en vereenvoudigingen.
Zo wordt bijvoorbeeld voorgesteld
om de term ‘annual report’ te vervangen
door de term ‘management report’. Daarmee
zal ook in het BW de soms verwarrende
term ‘jaarverslag’ eindelijk worden
vervangen door ‘bestuursverslag’.
Algemene beginselen
De algemene beginselen aangaande de
jaarrekening blijven in het voorstel gehandhaafd,
zoals het voorzichtigheids-
en realisatiebeginsel. Ook het continuïteitsbeginsel
(going concern), het
inzichtsvereiste (true and fair view/override)
en toerekeningsbeginsel (accrual)
blijven onverkort van toepassing. Tevens
wordt een nieuw beginsel toegevoegd:
het ‘substance over form’-beginsel,
al kan worden gezegd dat dit in de
verslaggevingspraktijk reeds wordt toe-
16 www.accountancynieuws.nl
gepast, aldus een codificatie van bestaande
praktijk.
Accountantscontrole
Het voorstel bevat enige bepalingen over
de wettelijk verplichte accountantscontrole
van jaarrekeningen (‘controleverslag’).
Deze brengen inhoudelijk niet veel
nieuws. Ze moeten worden onderscheiden
van het (kort daarna) gepubliceerde
voorstel voor herziening van de EU-richtlijn
met (beroeps)regels voor controlerend
accountants/accountantskantoren
en het voorstel voor een nieuwe EU-verordening
aangaande controle van organisaties
van openbaar belang (OOB). Deze
verregaande wijzigingsvoorstellen, veelal
genoemd de ‘Barnier’-voorstellen, staan
los van de herziening van de vierde en zevende
Richtlijn.
Grensbedragen
Met dit voorstel wordt van de gelegenheid
gebruik gemaakt om de bekende grensbedragen
in het jaarrekeningenrecht te verhogen.
Het voorstel komt met een verhoging
van ongeveer 15%. Voorgesteld word
de grensbedragen voor de ‘middelgrote
rechtspersoon’ te verhogen naar balanstotaal
€ 5 mio (nu € 4,4 mio) en nettoomzet
€ 10 mio (nu € 8,8 mio). Voor de
‘grote rechtspersoon’ zal het balanstotaal
€ 20 mio (nu € 17,5 mio) worden en de
netto-omzet € 40 mio (nu € 35 mio). Op
zichzelf geen schokkende verhogingen
– het is meer een periodieke inflatiecorrectie
– die naar verwachting pas in 2014
zullen ingaan.
Micro-entiteiten
Dit voorstel bevatte niet de al eerder gepubliceerde
mogelijke vrijstelling van diverse
jaarrekeningverplichtingen voor
zogeheten ‘micro-entiteiten’. In mei 2011
bereikte de Europese Raad van Ministers
een compromis over een dergelijke lidstaatoptie
en dit werd (na amendering)
eind 2011 aangenomen door het Europese
Parlement (EP). Daarbij is het al eerder
gewijzigde voorstel door het EP weer
aangepast, wat in diverse media (helaas
ook in deze uitgave) tot enige verwarring
heeft geleid. Het EP heeft ingestemd met
de lidstaatoptie om ‘micro-entiteiten’ vrij
te stellen van diverse jaarrekeningverplichtingen;
van een micro-entiteit is
sprake indien:
� het balanstotaal maximaal € 350.000
bedraagt;
� de netto-omzet maximaal €700.000
bedraagt; en
� het gemiddeld aantal werknemers
maximaal 10 is.
Dit betreft diverse opties (vrijstellingen)
die lidstaten kunnen doorvoeren (maar
niet behoeven door te voeren) voor micro-entiteiten.
Zo kan een micro-entiteit
bijvoorbeeld worden toegestaan om te
volstaan met uitsluitend een zeer summiere
balans. Deze balans (balance sheet
information) moet dan echter wel openbaar
worden gemaakt (filed) bij een (handels)register.
Deze lidstaatopties voor