Onderwijs2032

5.1.3 Tweede moderne vreemde taal
lerares Frans het een goed idee als alleen leerlingen schap’. Het Platform Taalgericht Vakonderwijs wil
Frans volgen die daar daadwerkelijk voor kiezen en dus dat de ‘eenzijdige focus’ op het Engels als enige
dus hiervoor gemotiveerd zijn. 74
vreemde taal naast het Nederlands wordt verbreed.
Scholen zouden in dit kader de ruimte moeten krijgen
om een eigen (lokaal) beleid te voeren. 77 In een
P. IJsbrandy laat per mail aan het Platform weten
dat Duitse taalkennis de kansen op de arbeidsmarkt
voor toekomstige generaties vergroot, omdat advies voegt een respondent toe dat Duits in grens-
enquête van EDventure over de hoofdlijnen van het
Duitsland nog steeds ‘de grootste industriële macht streken een vereiste zou moeten zijn en eventueel
in Europa op allerlei gebied’ is. 75 Naast Duits komt Frans in Zuid-Nederland. 78 De Actiegroep Duits wijst
ook Frans terug in de reacties. Op de dialoogsite erop dat Nederlanders door buitenlanders vaak
wordt aangegeven dat Frans door meer dan een bewonderd worden vanwege hun talenkennis. Als
miljard mensen over heel de wereld wordt gesproken
en dat Frankrijk bovendien een belangrijke verplicht wordt gesteld, zoals het Platform voorstelt,
het leren van een tweede moderne taal niet langer
handelspartner is van Nederland. Op verschillende zou dat het einde betekenen ‘van de Nederlandse
basisscholen in Nederland wordt in groep 8 Franse les traditie om veeltaligheid te bevorderen, met zowel
gegeven, met vaak prachtige resultaten. 76
culturele verarming als nadelen voor economie,
wetenschap en politiek tot gevolg’. Ook de Duitse
Volgens het Platform Taalgericht Vakonderwijs en Franse ambassade in Nederland benoemen
moeten in het gehele primair en voortgezet onderwijs
de mogelijkheden worden versterkt om meer hadden vanwege hun ruime kennis aan talen:
het voordeel dat Nederlanders tot nu toe steeds
talen te gebruiken als voertaal. Ook zou het mogelijk global competency. Het beheersen van een vreemde
moeten zijn meer talen te onderwijzen als doeltaal, taal verbetert de kansen op de arbeidsmarkt en de
‘zeker ook de talen die een levend deel zijn van communicatie tussen onze landen, ook op economisch
het thuismilieu van kinderen en de lokale gemeen-
gebied. 79
5.1.4 Overige taal- en rekenvaardigheid
Van meertaligheid gaan we naar taal- en rekenvaardigheid
in het algemeen. Marjet Huiberts schrijft in onderwijsprofessionals. 81 Ook uit het Nationale
bouw voortgezet onderwijs) en 150 leraren en
een reactie bijvoorbeeld dat leren lezen bijdraagt School Onderzoek van het Algemeen Dagblad
aan algemene taalontwikkeling. 80 Tijdens het
(85.000 ingevulde enquêtes) blijkt het belang van
Onderwijsfestival van KidsCrowd benadrukken taal- en rekenvaardigheden. De respondenten
zowel leerlingen als leraren het belang van taal- en beschouwen taal, lezen, rekenen, spelling, Engels
rekenonderwijs. Aanwezig tijdens het festival waren en Nederlands als zeer belangrijk. Deze onderdelen
200 leerlingen (bovenbouw basisschool en onder- kunnen volgens hen niet uit het curriculum worden
Reacties over een tweede vreemde taal gaan met ‘kennis van de wereld’ te geven, bij te dragen aan
name over Frans en Duits. EP-Nuffic pleit in een persoonsvorming en vakoverstijgend onderwijs te
reactie voor meertaligheid:
ontwikkelen. Daarnaast is de interdisciplinaire benadering
waarover het verslag van de commissie spreekt
Het voorstel om een tweede moderne taal slechts een een pleidooi voor een goede beheersing van meer dan
plek als keuzeonderdeel te geven in het voortgezet het Engels alleen. Via het onderwijs in de Franse taal en
onderwijs, ondersteunt EP-Nuffic nadrukkelijk niet. Dit de Franstalige cultuur kunnen allerlei maatschappelijke
druist in tegen de Europese ambitie dat iedere burger thema’s en vraagstukken vanuit een brede optiek, in
vaardig is in twee moderne vreemde talen naast de samenwerking met andere vakken, benaderd worden. 69
moedertaal: het principe ‘mother tongue plus two’. 66 Het hoofdbestuur van Levende Talen vreest dat met
het verdwijnen van een verplichte tweede vreemde
Met name beheersing van het Duits, dat volgens taal ook het aanleren van interculturele competenties
het Platform niet langer verplicht gesteld hoeft te
verloren zal gaan. 70
worden, is volgens EP-Nuffic ‘in economisch opzicht
niet te onderschatten’. Ook de Actiegroep Duits André Beyersbergen van Henegouwen laat per mail
noemt dat iedere Europese burger naast zijn
weten dat het belang van Duits (en Frans) aanzienlijk
moedertaal nog twee andere moderne vreemde
is, gezien de zakelijke belangen van Nederland in
talen zou moeten beheersen. 67 Daarop wijzen ook onze buurlanden. 71 Wim Horsch schrijft dat onderwijs
Trees Aler en Berrie de Zeeuw (beide bestuurslid
je moet voorbereiden op volgende stappen in
van Sectie Frans Levende Talen) en Vakdidactiek je loopbaan. Als kennis van de buurtalen daarbij een
Geesteswetenschappen. 68 In een gezamenlijk statement
belangrijke voorwaarde is, dan dienen die buurtalen op
spreken Sectie Frans Levende Talen, Kennis-
zijn minst een status gelijk aan de vreemde taal Engels
centrum Frankrijk-Nederland (KFN), Stichting Romanisten
te hebben. 72
aan de Nederlandse Universiteiten (SRNU),
Vereniging Lerarenopleiders Frans (VLOF) en Camiel Johannes Visser, leraar en correspondent Onderwijs
van Woerkum hun zorgen uit over het Platformvoorstel
voor De Correspondent, noemt het op Twitter een
een tweede verplichte moderne taal los ‘goed idee om Frans en Duits niet voor alle leerlin-
te laten, omdat dit haaks zou staan op het streven gen te verplichten’. Wel raadt hij aan er dan wel veel
leerlingen ‘over de grenzen heen’ te leren kijken, te tijd voor in te ruimen in het keuzedeel van scholen. 73
zorgen voor burgerschap en internationalisering, Op het Ulenhof College in Doetinchem noemt een
66
EEP-Nuffic (29 oktober 2015): Reactie EP-Nuffic op hoofdlijn advies Platform2032.
67
Kerstin Hämmerling namens de Actiegroep Duits (mail, 11 november 2015): Reactie op ‘Hoofdlijn advies: een voorstel’.
68
Trees Aler en Berrie de Zeeuw namens Sectie Frans Levende Talen (10 november 2015): Aan de leden van het Platform onsonderwijs2032;
Vakdidactiek Geesteswetenschappen (16 november 2015): reactie op het conceptadvies van Platform Onderwijs 2032.
69
Kenniscentrum Frankrijk-Nederland (KFN), sectie Frans Levende Talen, Stichting Romanisten aan de Nederlandse Universiteiten
(SRNU), Vereniging Lerarenopleiders Frans (VLOF), Camiel van Woerkum (2 november 2015): Gezamenlijk statement t.b.v. overleg
met OCW, Visiegroep Frans: Levende talen, Vereniging Lerarenopleiders Frans, Kenniscentrum Frankrijk-Nederland, Camiel van
Woerkum, SRNU (18 december 2015): Frans voor nu en de toekomst: gesprek met de commissie Ons Onderwijs 2032.
70
Vereniging van Leraren Levende Talen (11 november 2015): Reactie van de Vereniging van Leraren Levende Talen op het eerste
rapport van het Platform Onderwijs2032.
71
André Beyersbergen van Henegouwen (mail, 1 oktober 2015): Onderwijs 2032.
72
Ingezonden reacties op het Advies van Platform Onderwijs 2032, uitgereikt aan de heer Paul Schnabel tijdens de Discussieavond
Onderwijs2032 in het Gouvernement aan de Maas, 23 november 2015.
73
Johannes Visser op Twitter.
74
Gesprek op het Ulenhof College Doetinchem, 12 oktober 2015.
75
P. IJsbrandy (mail, 2 oktober 2015): Duits taal onderwijs.
76
Margriet Hoogvliet op dialoogsite onsonderwijs2032.nl; Jens op dialoogsite onsonderwijs2032.nl.
77
Platform Taalgericht Vakonderwijs (31 oktober 2015): Reactie op Onderwijs 2032 vanuit het Platform Taalgericht Vakonderwijs.
78
EDventure vereniging van onderwijsadviesbureaus (10 november 2015): Rapportage Enquête Finetuning Onderwijs 2032.
79
Franz Josef Kremp (Ambassadeur van de Bondsrepubliek Duitsland) en Lauent Pic (Ambassadeur van de Republiek Frankrijk)
(mail, 8 december 2015): Advies over moderne vreemde talen.
80
Marjet Huiberts (6 november 2015): Reactie voorstel Platform Onderwijs 2032.
81
Onderwijsfestival Kids Crowd, 9 oktober 2015.
30 31