JUIST 54 - preview

december 2018 – jaargang 6 – nummer 54 – 6,95
MEER WERELD, MEER WETEN
AP
PROF. FLORIS
COHEN
‘Ik heb een hoge dunk
van de wetenschap’
AIRBNB
Verguisd,
maar ook
geliefd
GIUSEPPE
CONTE
Ontmoet de Italiaanse
populisten-premier
TORONTO
Reportage uit
correct Canada
FELYX
Gaat de elektrische
deelscooter
het maken?
Energie opslaan,
hoe doe je dat?
Leven in beeld:
stijlvol violiste
JANINE JANSEN
DE MOOISTE
WINTERSPORT-
GEBIEDEN
TER WERELD

JUIST
INHOUD
1 - 54
De vogels hebben het
moeilijk, omdat alle huizen
worden dichtgemetseld.
Deze vogelhuisjesdakpan
is de oplossing
13
16
‘ Ik heb
een hoge
dunk
van de
wetenschap’
Historicus Floris Cohen
is geboeid door de
vraag hoe de moderne
natuurwetenschap de
wereld heeft gevormd.
‘Wetenschapsbeoefening
is mij op het lijf
geschreven.’
30 48
008 Van de redactie, colofon
009 Reacties, medewerkers
CHECK IN
010 Het seizoen
Winterparade
012 In de gaten houden...
Philine van Zinnicq
Bergmann
013 Div./kort
Google Home, FOOOTY, Maak
je eigen Tony’s Chocolonely
014 Div./infographic
Wintersport
015 ONTDEK
016 INTERVIEW
Liesbeth Wytzes in gesprek
met wetenschapshistoricus
Floris Cohen
020 Wereldburger
Bram Steenhuisen in Yangon
22
DE EERSTE
NIEUWE
PALESTIJNSE STAD
Op de Westelijke Jordaanoever
verrijst Rawabi, de droom van
miljardair Bashar Masri.
Zal de stad slagen?
BINNENKIJKEN BIJ
ELLEN GOLDSTEIN
IN WASHINGTON
De Pontsteiger
Al bijna veertig jaar woont Ellen
Goldstein in Washington. Ze zag
de stad ingrijpend veranderen.
Maar wel ten goede.
REPORTAGE
UIT TORONTO,
HEILSTAAT CANADA
Met legale wiet, open grenzen
en gendergelijkheid wil het
Noord-Amerikaanse land
vooruitstrevend zijn.
42
022 DE PALESTIJNSE DROOM
Rawabi is de eerste nieuwe
Palestijnse stad in duizend
jaar. Jan Franke bezocht de
stad en verbaasde zich
030 Binnenkijken in Amerika
Thuis bij Ellen Goldstein in
Washington
033 WEET
034 De wereld van morgen
Hoe kunnen we energie
opslaan?
038 Profiel
Giuseppe Conte, de onbekende
premier van Italië
041 Alledaagse wijsheid &
Taalsignaal
042 Het gebouw
De Pontsteiger
046 Moderne tijden
Student driving learning
Het duurde twaalf jaar, maar de Amsterdamse IJ-oever heeft er een geheid icoon bij – mét magnifiek
uitzicht over de haven. Kirsten Hannema genoot ervan
048 TEGENDRAADS TORONTO
Emile Kossen reist af naar
Toronto, de meest vooruitstrevende
stad van Canada,
en ziet dat het land niet
langer het saaie broertje
van Amerika is
6

INHOUD 55 - 105
BEDRIJF
BELICHT:
OGER
Familiebedrijf Oger is al bijna
dertig jaar een begrip als het om
Italiaanse kleren gaat. Lizanne
Schipper bezocht de filialen in
Amsterdam en Rotterdam
64
Wintervlucht
HOE AIRBNB
DE WERELD
VEROVERT –
EN HET WEER
SYMPATHIEK
KAN WORDEN
In 2007 bedachten twee
huisgenoten om een
bed aan te bieden in
ruil voor een zakcent,
elf jaar later is het een
miljoenenbedrijf: stap in
de wereld van Airbnb.
86
055 VERDIEN
056 Bedrijf belicht
Oger maakt pakken van
Italiaanse kwaliteit
060 Wereldeconomie
Europa moet, net als
China en Amerika,
investeren in kunstmatige
intelligentie
062 Start-up van de maand
De elektrische deelscooters
van felyx
064 AIRBNB
Hoe kan het platform
weer sympathiek worden?
Plus: verhuurders delen
hun ervaringen
072 Column Fleuriëtte
van de Velde
Hou op met dat zure gedoe
over expats!
56
MOOI GEPRAAT,
GEEN RESULTAAT
Historicus Roelof Bouwman
dook in drie boeken met
politieke correctheid als
(sub)thema en concludeert
dat de wereld er niet leuker of
beter van wordt. Integendeel.
74
Bind je ski’s – of je snowboard, als je dat liever doet – onder je
voeten, en daal af in de gaafste wintersportgebieden ter wereld. In
deze fotoreportage ski je over de Canadese champagnesneeuw en
kun je zwaaien naar de koninklijke familie in Lech.
LEVEN IN BEELD:
JANINE JANSEN
Bekijk het leven van violiste
Janine Jansen, het Nederlandse
pronkstuk van de klassieke
muziek.
82 104
VIVA
VALENCIA
Niet zo onbekend, wel erg leuk.
Het Spaanse Valencia is een
goede bestemming voor tijdens
de koude wintermaanden.
073 BELEEF
074 Non-fictie
Roelof Bouwman over
politiek correct zijn
078 Boeken
Irene Start selecteert
boeken op komst
080 Wereldkeuken
Paling
082 Leven in beeld
Janine Jansen
084 The Fast Lane
Elektrische auto’s
086 FOTOREPORTAGE
Mooiste wintersportplekken
CHECK OUT
096 Cultuuragenda
Selectie uit wereldwijd
aanbod
098 Wijn
Nicolaas Klei over
druiven plukken
100 Stijl
Kerstmis
104 Hidden secret
Valencia
105 Reis om de wereld
Inspirerende tips
7

ONTDEK
TEKST: LIESBETH WYTZES
FOTO’S: OLIVIER MIDDENDORP
FLORIS COHEN
‘Ik heb een hoge
dunk van de
wetenschap’
Als historicus is Floris Cohen (72) geboeid door de vraag hoe de
moderne natuurwetenschap de wereld heeft gevormd. Hij ziet met
lede ogen aan hoe de wetenschap in de verdrukking lijkt te raken.
‘Wetenschapsbeoefening is mij op het lijf geschreven’
Misschien speelt jetlag hem parten,
zegt Floris Cohen verontschuldigend,
als het gesprek begint. Hij is
net terug uit Seattle. Maar tijdens
het gesprek blijkt daar niets van.
Cohen is spraakzaam, zoekt soms even naar het
juiste woord. ‘Nee, dat moet ik anders zeggen,’ en
formuleert het dan preciezer. Hij is een historicus
die de natuurwetenschap en vooral haar rol in het
ontstaan van de moderne wereld bestudeert. In
zijn magnum opus, How Modern Science Came into
the World, in Nederland verschenen als De herschepping
van de wereld (2007), vraagt hij de lezer
om zich voor te stellen hoe het leven eruit zou zien
zonder alle moderne uitvindingen. Geen verlichting,
geen verwarming, geen computer, telefoon.
Volgens Cohen kun je onze moderne wereld pas
echt begrijpen als je eerst begrijpt hoe de natuurwetenschap
is ontstaan. In het kielzog van dat
boek schreef hij Het knagende weten (2016) waarin
hij zich verdiept in de vraag hoe religie en wetenschap
zich tot elkaar verhouden. Want met de
opkomst van de wetenschap kreeg het geloof het
op een nieuwe manier heel lastig. In dat boek gaat
Cohen na hoe bij een dozijn grote wetenschappers,
van Galilei tot en met Einstein, het spanningsveld
tussen wetenschap en religie in elkaar stak. Hoe
verhoudt de evolutieleer zich bijvoorbeeld tot Gods
bedoelingen met de schepping? Hoe zit het met
het unieke van de mens, gegeven de ontdekking
van talloze sterrenstelsels? Het leidde geregeld tot
‘dramatische innerlijke tweestrijd’. ‘In alle rust
blijven geloven zonder jezelf ooit af te vragen of de
moderne wetenschap dat geloof wel ongeschokt
in stand kan laten – voor iemand die prijs stelt op
zelf nadenken zit dat er niet meer in’.
Hij haalt in een van de mooiste hoofdstukken de
invloedrijke socioloog Max Weber (1864-1920) aan,
die zegt dat wie de kerk niet kan verlaten, onvermijdelijk
‘het offer van het intellect’ moet brengen.
Weber omschrijft zichzelf als ‘een religieus
kreupele’: hij zou misschien wel willen geloven,
maar hij kan het niet meer. ‘Het knagende weten
gaat over de veranderende verhouding tussen de
opkomende natuurwetenschappen en het christelijk
geloof in zijn diverse varianten. De opkomst
van die natuurwetenschap roept een aantal grote
vragen op waar gelovigen wat mee aan moesten,
en dat heeft forse conflicten opgeleverd. Het is een
spanningsveld dat begon in de zeventiende eeuw
en voortduurt tot de dag van vandaag.’
De wetenschap waaraan de moderne mens zoveel
te danken heeft, heeft het nu ook moeilijk. Soms
hoor je mensen zeggen dat ‘wetenschap ook maar
FLORIS COHEN
1946 Geboren in Haarlem
1964 Studie geschiedenis
Leiden
1974 Promotie Leiden
1975 Wetenschappelijk
medewerker Museum
Boerhaave
1982 Hoogleraar
geschiedenis van de
natuurwetenschap en
techniek, Universiteit
Twente
1984 Quantifying Music
2006 Bijzonder hoogleraar
Universiteit Utrecht
2007 De herschepping van
de wereld
2008 Winnaar Eureka!prijs
2010 Isaac Newton en het
ware weten
2016 Het knagende weten
Cohen, twee kinderen,
heeft een relatie met
neerlandica Marita
Mathijsen
16

‘Wetenschap?
Was ik nu jong
geweest, dan zou ik
het een verdraaid
lastige keuze vinden’
17

ONTDEK
TEKST: JAN FRANKE
FOTO’S: DAVE SINAI
22
RAWABI
De Palestijnse
droom
Op de Westelijke Jordaanoever verrijst Rawabi, de eerste
nieuwe Palestijnse stad in duizend jaar, en droom van
geldschieter Bashar Masri. Het is de gok van zijn leven en
de risico’s zijn enorm. Zal hij slagen? Jan Franke
bracht een bezoek aan de stad

Miljardair Bashar Masri,
hier in de winkelstraat
van Rawabi, is de ster
van de stad

ONTDEK
TEKST: EMILE KOSSEN IN WASHINGTON D.C.
BINNENKIJKEN IN…
DE VERENIGDE STATEN
‘ Washington
heeft
prachtige
architectuur’
Ellen Goldstein (69) woont al bijna
veertig jaar tot volle tevredenheid
in hartje Washington D.C. en zag
in die periode haar stad ingrijpend
veranderen. Ten goede
Als Ellen Goldstein de deur opent, springt de kleine
zwarte hond Hugo enthousiast in het rond. ‘Hij eist
altijd de meeste aandacht op,’ lacht ze. ‘Ik krijg zo
vaak de vraag welk ras het is, dat ik er maar eentje
heb verzonnen.’ Met een Frans accent: ‘Het is een
bordeaux-melangerie.’
Enthousiast geeft ze een rondleiding door haar appartement in
Kalorama, een wijk in het centrum van Washington D.C. die volstaat
met ambassades. Bekende personen als Barack Obama en
Ivanka Trump mag ze tot haar (indirecte) buren rekenen. Goldstein
toont de twee slaapkamers, twee badkamers, de woonkamer
en een grote keuken. Overal in het appartement ruikt het
naar kaarsen. De grote hoeveelheid boeken – en vier flinke boekenkasten
– verraden haar passie voor lezen.
Ze woont op de vijfde verdieping van het ‘Farnsboro’, een gebouw
in Beaux-Arts-stijl met 44 appartementen. Farnsboro is in 1915
neergezet door Harry Wardman, een van de bekendste ontwikkelaars
van de stad. Naar schatting woonde op het hoogtepunt
10 procent van alle washingtonians in ‘een Wardman’.
Goldstein heeft een Canadese vader en een Amerikaanse moeder
en groeide op in Cleveland en Toronto. Na een studie geschiedenis
wilde ze de oostkust ontdekken. Toen ze in 1970 voor het eerst
in Washington kwam, op bezoek bij haar broer, was ze meteen
verkocht. ‘De stad had een charme die ik niet eerder had gezien
en prachtige architectuur.’
30

Ellen Goldstein knuffelt
in de woonkamer met
haar hond Hugo
31

TEKST: MAURITS TERWINDT
WEET
DE WERELD VAN MORGEN
34

ENERGIE
OPSLAAN
ALS...
Groot struikelblok bij energie uit zon en wind is
de opslag van stroom. Batterijen werken niet op
grote schaal, maar hoe moet het dan wel, vraagt
Maurits Terwindt zich af
Steeds meer huiseigenaren, projectontwikkelaars
en andere ondernemers
bouwen duurzaam.
Huizen en gebouwen moeten
energiezuinig zijn en dat wat
er wordt gebruikt, moet het klimaat
zo min mogelijk belasten. Duurzame
energiebronnen zijn hard op weg de plek
van fossiele brandstoffen in te nemen.
Energiebedrijven haken massaal in op
deze nieuwe trend. Sommige richten
zich op de productie van elektriciteit uit
windturbines of stroom uit zonneparken.
Andere, zoals de NAM, buigen zich over
een probleem dat kleeft aan duurzame
energie: hoe sla je die stroom op?
Zonne- en windenergie zijn namelijk
allesbehalve constant. Als de zon schijnt
of als het lekker waait, is er veel elektriciteit.
Maar ’s nachts, of als het niet waait,
stokt de stroomproductie. De leveringszekerheid
hangt mede samen met de
sei zoenen: in de zomer zijn er overschotten,
in de winter tekorten. Die periode
waarin het lastig is om duurzame stroom
op te wekken, heet in het Duits ook wel
Dunkelflaute.
‘Er is behoefte aan flexibiliteit,’ zegt Hans
van der Spek (59), programmadirecteur
CleanTech bij de ondernemersorganisatie
voor de technologische industrie FME
en lid van de zogeheten klimaattafel
Elektriciteit. ‘En dan is er een aantal
opties: regelbaar vermogen, vraagsturing,
interconnectie en opslag.’
Regelbaar vermogen komt neer op het bijstoken
met fossiele brandstoffen zodra er
tekorten zijn aan duurzame energie. Met
het oog op de CO₂-uitstoot is dit echter
geen langetermijnoplossing. Bijstoken is
op den duur ook wel mogelijk met ‘groen
gas’, maar deze methode vangt vooral
tekorten op, zonder eventuele overschotten
aan duurzame energie te benutten.
Slimme sturing van de vraag kan ook
flexibiliteit bieden. Hierbij gaat het erom
dat activiteiten die veel energie kosten,
zoals wassen of een elektrische auto opladen,
worden uitgesteld tot momenten
waarop weinig elektriciteit nodig is, zoals
in de nacht.
Interconnectie is het aansluiten van
het Nederlandse energienet op dat van
omliggende landen zoals Duitsland en
Noorwegen. Is er een overschot, dan verkoopt
Nederland stroom. Is er een tekort,
dan koopt het stroom in. Zo zijn extreme
verschillen in vraag en aanbod te over-
Petmal
← Windenergie is allesbehalve constant, dus opslag is noodzakelijk
35

Boven:
De Pontsteiger is
een hedendaagse
triomfboog
Rechts:
Binnen in één van
de appartementen
in het gebouw

H
ET
GEB
ARCHITECTUUR
TEKST: KIRSTEN HANNEMA
BEELD: MICHEL MEEES
De Houthaven werd gegraven in 1876,
gelijk met de aanleg van het Noordzeekanaal
en was bedoeld voor het verwerken van
al het hout dat Amsterdam binnen kwam
WEET
NR: 28
→ Gebouw: De Pontsteiger,
Amsterdam
→ Bouwjaar: 2013-2019
→ Architect: Arons & Gelauff
architecten
→ Opdrachtgever: Dura Vermeer
Vastgoed en M.J. de
Nijs Projectontwikkeling
→ Is: woongebouw met 318
appartementen (66 koopwoningen
en 252 vrijesectorhuurwoningen)
en horeca
→ Huur: vanaf € 1.500 per
maand (60 m2)
→ Koop: vanaf € 850.000
(100 m2 en meer), vanaf
€ 2 miljoen (250 m2
en meer)
→ Info: pontsteiger.nl
OUW
Tussen ontwerp en uiteindelijke
oplevering in 2019 liggen twaalf
roerige jaren. Met De Pontsteiger
heeft de Amsterdamse IJ-oever
er een geheid icoon bij
Magnifiek uitzicht vanaf De Pontsteiger over de haven en het IJ
Een jongensdroom
kwam uit toen de
architecten Floor
Arons en Arnoud
Gelauff, elf jaar na
de oprichting van hun bureau,
in 2007 de prijsvraag wonnen
die drie woningcorporaties samen
met stadsdeel Westerpark
hadden uitgeschreven voor
een ‘iconisch’ woongebouw
op een prominente locatie: de
kop van de nieuw te bouwen
wijk Houthavens in Amsterdam.
Hun ontwerp getuigde
van jongensachtige bravoure:
een gigantisch poortgebouw
als venster op het Amsterdam
van de toekomst – een stad
die zich verder ontwikkelt
rond het IJ, in de richting van
Noord en de lucht in.
Nu staat De Pontsteiger, zoals
het gebouw werd gedoopt,
daar: als een hedendaagse
triomfboog. En zo voelt het
project voor Arons en Gelauff
ook: als een enorme overwinning.
De weg tussen de eerste
ontwerptekeningen en de
naderende voltooiing was
geplaveid met hobbels. Je
zou er een boek over kunnen
volschrijven, en dat doen ze
nu ook. De veelzeggende titel:
De Pontsteiger, een docudrama.
Dit gebouw doorstond
de zwaarste economische
crisis sinds de jaren dertig.
Hoe hebben ze dat voor elkaar
gekregen?
‘Klaarblijkelijk is De Pontsteiger
heel begeerlijk voor veel
mensen,’ zegt Gelauff (55).
Dat begint met de locatie: het
gebouw ligt aan het eind van
de steiger, als een eiland in
een knik van het IJ, vanwaar je
43

Boven: Vader en oprichter
Oger Lusink (rechts) met
zijn zoons Sander (midden)
en Martijn (links). Sander
is nu Brand Director van
Oger, Martijn is CEO.
Onder: Het pand van Oger
in de luxe P.C. Hooftstraat
Igor Roelofsen/limelights
56

BEDRIJF BELICHT
TEKST: LIZANNE SCHIPPER
VERDIEN
Geen BN’ers –
liever CEO’s en
ondernemers
Al bijna dertig jaar is Oger een begrip als het gaat om
mooie – Italiaanse – kleren. Eerst alleen voor mannen,
nu ook voor vrouwen. Lizanne Schipper bezocht de
filialen in Amsterdam en Rotterdam, waar zij eindbazen
Martijn en Sander Lusink het hemd van het lijf vroeg...
OGER
→ Keten van kledingzaken
met exclusieve merken,
maatkleding en eigen
label
→ Ongeveer 50 merken,
waarvan 95 procent
Italiaans
→ Vestigingen in Amsterdam,
Den Haag, Rotterdam
en Antwerpen,
outlet in Haarlem
→ Opgericht in 1990 door
Oger Lusink
→ 150 medewerkers,
van wie ongeveer
100 verkopers (personal
advisors)
→ 40 procent online
omzetgroei per jaar, nu
ongeveer 5 procent van
totale omzet
→ Circa 35 miljoen euro
omzet in 2017
Een dame in een nauwsluitend zwart
broekpak nipt van haar champagne. Alleen
haar vuurrood gestifte lippen zijn
zichtbaar, de rest van haar gezicht gaat
schuil achter de flap van een zwarte
hoed met boven de band de twee gekruiste C’s, bezet
met parels.
Het is de opening van de nieuwe damesafdeling
in de Rotterdamse vestiging van herenmodezaak
Oger, vlak achter de hoge kantoren aan het Weena.
Donkere pui met gouden letters, visgraatparket,
mahoniehouten kasten en in maatpak gehulde
verkopers. Havenbaronnen met hun vrouwen heffen
het glas en nemen een oester, besprenkeld met
citroensap, peper en tabasco door een onverstoorbaar
glimlachend meisje in petticoat. De Rotterdamse
vrouwen hebben meer lef dan de Amsterdamse,
zegt marketingdirecteur Sander Lusink
(41) terwijl hij tevreden om zich heen kijkt. ‘Ze zijn
niet bang voor een uitdagende tijgerprint.’
Zijn broer Martijn Lusink (40), directeur van Oger,
laveert behendig door de menigte om enkele stukken
te laten zien. Hij volgde twee jaar terug hun
vader op, die begin dit jaar is getroffen door een
herseninfarct. Een paar suède instappers van Loro
Piana (698 euro) toont hij, winterjassen met bontkraag
(1.428 euro) en een zwarte blouse met zuurstokroze
paisleymotief van het Italiaanse modehuis
Etro (749 euro). Voor klanten zijn de prijzen op
de nieuwe damesafdeling ‘even wennen’, zegt San-
der Lusink. Gekozen is voor uitsluitend exclusieve
merken, terwijl de mannen er al voor 500 euro een
pak kunnen kopen. De aparte dameszaak naast de
vestiging op de P.C. Hooftstraat in Amsterdam is afgelopen
zomer gesloten, die liep minder goed. ‘Paren
vinden het ongezellig om naar verschillende
winkels te gaan.’
Geplakte pakken
Zo’n vijftig veelal Italiaanse topmerken verkoopt
Oger, dat ook winkels heeft in Den Haag en Antwerpen,
plus een outlet in Haarlem. Die Italiaanse
pakken zijn destijds in Nederland geïntroduceerd
door hun vader Oger Lusink, vernoemd naar oom
Öger die in het verzet zat. Eigenlijk is het een Scandinavische
naam, maar hij gaf er een Franse draai
aan: Ozjé.
Nadat hij 25 jaar bij The Society Shop had gewerkt,
wilde hij in 1990 een eigen zaak, samen met zijn
twee broers Martin en Robert. Zijn oude werkgever
blokkeerde dat de broers de grote Duitse merken
gingen verkopen die bij The Society Shop in de
winkel hingen. De massa liep toen nog weg met de
geplakte pakken van Hugo Boss, waarbij het binnenwerk
zit vastgelijmd aan de wollen bovenstof.
Bij een kwaliteitspak zit daar een canvaslaag van
paardenhaar tussen.
Oger Lusink week noodgedwongen uit naar Italië
en nam de lichte, verfijnde pakken en het maatwerk
van ambachtelijke Italiaanse merken mee
57

VERDIEN
FOTO’S: MICHEL MEES
Ondanks
kritiek nog
sympathiek
64
TEKST: EVA SEGAAR
AIRBNB
Slapen in het huis van iemand anders: met
dat idee begonnen huisgenoten Joe Gebbia
en Brian Chesky hun start-up. Elf jaar later is
Airbnb een miljoenenbedrijf, dat ook voor veel
overlast zorgt. Eva Segaar vraagt zich af hoe
het bedrijf de sympathie kan terugwinnen

Via Airbnb staan over de
hele wereld kamers,
appartementen en
huizen te huur.
Zoals dit prachtige
huis in Kaapstad,
Zuid-Afrika
Yvonne van
Werkhoven (58)
VERHUURT EEN
GASTENVERBLIJF IN
OLDEBERKOOP VOOR
€89 PER NACHT
‘Toen wij hier twee jaar
geleden kwamen wonen,
besloten we dat we iets met
de vervallen tuinderswoning
moesten doen, want die zie je
meteen als je het erf op komt.
We hebben het huisje in ere
hersteld, met de gedachte om
er een gastenverblijf van te
maken. Toen het af was, hebben
we het op Airbnb gezet.
We waren wel terughoudend,
want wat haal je in huis?
‘Tot nu toe hebben we altijd
enthousiaste, vriendelijke
gasten gehad. Ze laten het
schoon achter en zijn heel
bescheiden. Het zijn vooral
jonge stellen tussen de 25
en de 40, die uit de Randstad
naar Friesland komen en de
drukte willen ontvluchten.
‘Ik vraag me altijd af hoe ze
bij onze Airbnb komen, Oldeberkoop
is zo’n klein dorpje,
zoeken ze daar dan op? Ik
heb het wel eens gevraagd,
de gast zei toen: “Als dit in
Zuid-Limburg had gestaan,
had ik het ook geboekt.” De
plaats maakte hem dus niet
uit. Maar het toerisme is wel
goed voor het dorp. Wij hebben
hier een favoriet restaurant,
en daar eten nu elk
weekeinde gasten van ons.
En andersom belt het hotel
soms op of wij nog plek hebben,
omdat ze overboekt zijn.
Zo kan het dus ook.’
65

BELEEF
TEKST: EVA SEGAAR
WINTERSPORT
WINTER
VLUCHT
Het seizoen staat voor de deur,
de ski’s zijn gewaxt: ga mee op reis
naar de mooiste wintersportgebieden
van de wereld
86

WENGEN, ZWITSERLAND
Het klassieke dorp Wengen vormt
met Grindelwald en Mürren de
Jungfrauregio en is alleen te
bereiken met de trein. De reis naar
station Jungfraujoch op 3.500 meter
is letterlijk een hoogtepunt. Het is
de hoogste met de trein bereikbare
locatie van Europa. Eenmaal daar
heb je een prachtig uitzicht over de
Aletschgletsjer. Naast 213 kilometer
aan skipistes is er een groot langlauf-
en wandelgebied. Het dorp
zelf is pittoresk: de houten chalets
en hotels zijn gebouwd in victoriaanse
stijl. Alpenrose is het oudste
hotel van de stad en biedt geweldig
zicht op de berg Schilthorn. Aprèsskiën
kan in Hasenstall en de Blue
Monkey Bar. Ook is er meer dan 100
kilometer rodelbaan, waarvan delen
zijn verlicht, zodat je ook ’s nachts
kunt afdalen. Professionele skiërs
komen er voor de Ski World Cup
Lauberhorn.
87