Welkom... bij de enige, echte horrenspecialist! www.unilux.nl
6 voorwoord Gedragsverandering ‘Als je doet wat je altijd deed, krijg je wat je altijd kreeg.’ Een uitspraak van Albert Einstein, die sindsdien door hele hordes van managementgoeroes en sportcoaches is herhaald. En niet voor niets, want – ik weet niet of Einstein agrarische roots had – maar deze uitspraak mag worden gekarakteriseerd als een waarheid als een koe. Die Einstein was er blijkbaar wel goed in om de dingen simpel weer te geven. E=mc 2 is de bekendste formule uit zijn relativiteitstheorie. De relatie tussen energie E en massa m wordt gegeven door het verhoudingsgetal c 2 , waarbij c de lichtsnelheid is. Nee, niet onthouden uit de natuurkundeles, maar overschreven van Wikipedia. Maar even terug naar ‘als je doet wat je altijd deed’. Wij moeten zuiniger omgaan met energie, minder CO 2 uitstoten en zorgen dat we de temperatuur op aarde niet teveel laten oplopen, want anders krijgen miljoenen mensen die overal ter wereld in kuststreken wonen natte voeten. Of erger. Maar we blijven maar doen wat we altijd deden! We blijven consumeren, we blijven rijden, we blijven vliegen, we blijven spullen over de wereld slepen. En we blijven inzetten op groei, want daar is ons hele systeem op gebaseerd. Misschien moeten we eens iets anders verzinnen. Een ander systeem om een bestaan op te bouwen en welvaart te verdelen. Moeilijk. Leefde Einstein nog maar. Die had er misschien een simpele formule voor. Tot de nieuwe Einstein opstaat, moeten we het daarom op een andere manier doen. Vanuit de zonweringwereld worden tal van manieren gepromoot om in gebouwen voor wonen en werken energie te sparen door oververhitting te voorkomen, warmte juist binnen te houden, daglicht zo goed mogelijk te gebruiken enzovoorts, enzovoorts. Bedrijven als VELUX en Renson voegen daar de factor (nacht)ventilatie en -koeling aan toe om het binnenklimaat verder te verbeteren en extra energie te besparen. Heel goed allemaal, maar misschien moeten we ook eens denken aan gedragsverandering. Een voorbeeld. Een tijdje geleden moest ik voor mijn zoon op school zijn – dank u voor het vragen, maar nee, niets ernstigs. Het was in de winter, maar hoe warm het daar was! Nu weet ik dat school voor veel kinderen ‘de hel’ is, maar om dat ook in de binnentemperatuur uit te drukken, lijkt me overdreven. De thermostaat een paar puntjes lager, bespaart op jaarbasis duizenden kubieke meters gas. Goed voor milieu en klimaat en goed voor de kas van de school, want met dat geld kunnen ongetwijfeld andere, nuttigere dingen worden gedaan. Een simpel voorbeeld van gedragsverandering, of: niet langer doen wat je altijd deed. Het was in diezelfde winter. Ik had de gedragsverandering al in praktijk gebracht en de verwarming een paar puntjes lager gezet, toen mijn zoon zei: “Papa, ik ga even buiten staan om op te warmen.” Je kunt het natuurlijk ook overdrijven… Thijs Pubben