12.11.2019 Views

Inkijkexemplaar-Roots-12-2019

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

DECEMBER <strong>2019</strong><br />

JANUARI 2020<br />

EXTRA<br />

DIKKE<br />

EDITIE<br />

• MIDDEN IN DE NATUUR •<br />

KRAAMBEZOEK<br />

Grijze zeehonden op<br />

de Duitse Wadden<br />

SAMEN ETEN<br />

De tafelmanieren<br />

van wilde dieren<br />

De belangrijkste<br />

ontdekkingen van <strong>2019</strong><br />

Een jaar in het leven.<br />

van keizerspinguïns.<br />

NATUURQUIZ <strong>2019</strong><br />

KUIEREN<br />

IN WINTERLAND<br />

VLAAMS LIMBURG, HENGELOSE OMMELANDEN<br />

& UTRECHTSE HEUVELRUG


Another year<br />

En zo is er weer een jaar omgevlogen. Terugkijkend mag ik wel<br />

zeggen dat het voor <strong>Roots</strong> een enerverend jaar was. Allereerst<br />

hebben we natuurlijk weer een wandelgids uitgebracht, met<br />

deze keer prachtige wandelingen rond water. Dit jaar hadden<br />

we twee keer een prijsuitreiking van de <strong>Roots</strong> Natuurfotowedstrijd:<br />

één keer voor de juryprijs op De Hoge Veluwe en<br />

een dag later in de Hortus Botanicus Amsterdam voor de<br />

publieksprijs. Die laatste is dit jaar voor het eerst in het leven<br />

geroepen en mag wat mij betreft doorgang vinden, want jury<br />

en publiek kijken nu eenmaal op een andere manier naar<br />

natuurfoto’s en dat maakt het juist zo gevarieerd.<br />

Een week later hadden we het <strong>Roots</strong> Vogelfestival in<br />

De Biesbosch, dat ik nu al tot hoogtepunt van het jaar<br />

bestempel. Wat was het fijn om daar nu eens de <strong>Roots</strong>-lezers<br />

te ontmoeten en wat was er veel te doen en te zien. Ik denk<br />

dat ik wel met zekerheid kan zeggen dat we ook volgend jaar<br />

weer een <strong>Roots</strong> Vogelfestival gaan organiseren, het zou mooi<br />

zijn als we het succes van dit jaar kunnen evenaren of<br />

misschien zelfs overtreffen.<br />

Verder heb ik dit jaar – zoals beloofd – bij de uitgever enorm<br />

lopen soebatten en zeuren om de plastic zak waarin <strong>Roots</strong><br />

altijd (ongekreukeld) op de mat van abonnees valt, te laten<br />

vervangen door een composteerbare zak. Daar zijn wat<br />

hogere kosten mee gemoeid, dus ik hoef u waarschijnlijk<br />

niet te vertellen dat de directie niet stond te springen. Maar<br />

gelukkig heb ik ze – denk ik – overtuigd van de noodzaak<br />

om geen plastic meer met <strong>Roots</strong> mee te sturen en gaat het<br />

hoogstwaarschijnlijk gebeuren. Ik moet nog een kleine slag<br />

om de arm houden, maar ik houd u zeker op de hoogte<br />

wanneer het gaat gebeuren.<br />

Voor volgend jaar zijn er weer zo veel plannen met <strong>Roots</strong><br />

dat ik nu al zin krijg om het nieuwe jaar te beginnen. Ik hoop<br />

u ook. Eerst maar eens lekker lang genieten van deze<br />

dubbel dikke <strong>Roots</strong>.<br />

Fijne feestdagen en een gelukkig nieuwjaar!<br />

26 Samen eten<br />

16 Winterwandelen in Vlaams Limburg<br />

140<br />

Keizerspinguïns<br />

Fanny Glazenburg, hoofdredacteur<br />

fanny.glazenburg@newskoolmedia.nl<br />

facebook.com/rootsmag<br />

twitter.com/rootsnl<br />

instagram.com/rootsnl<br />

<strong>Roots</strong> is ook beschikbaar via Blendle.nl<br />

Volg de laatste<br />

ontwikkelingen van<br />

het <strong>Roots</strong> Natuurpad<br />

op Facebook<br />

@<strong>Roots</strong>Natuurpad.<br />

4 DECEMBER•JANUARI


Handige vissers<br />

pag. <strong>12</strong>0<br />

50<br />

Op kraambezoek<br />

68<br />

Duiken rond Groenland<br />

Zo fotografeer je rijp<br />

38<br />

inhoud<br />

- December • Januari -<br />

BELEVEN & ONTDEKKEN<br />

06 Nu te doen, zien, wandelen<br />

en fotograferen<br />

50 Duiken rond Groenland<br />

60 De <strong>Roots</strong> Natuurquiz<br />

68 Op kraambezoek bij<br />

grijze zeehonden<br />

74 Filmfestival op Vlieland<br />

88 Alles voor de natuur<br />

<strong>12</strong>0 Feestmaal voor walvissen<br />

150 Sterren kijken met<br />

Govert Schilling<br />

FLORA & FAUNA<br />

26 Samen eten<br />

44 Het jaar van de wolf<br />

46 Wat een vraag!<br />

103 Wat is er ontdekt in <strong>2019</strong>?<br />

106 De kwestie: vuurwerk<br />

116 10 bijzondere waarnemingen<br />

NAAR BUITEN<br />

16 Wandelen in Vlaams-<br />

Limburg (+routekaart)<br />

96 Natuurommetje over de<br />

Utrechtse Heuvelrug<br />

130 Wandelen door de<br />

Hengelose ommelanden<br />

(+routekaart)<br />

COLUMNS<br />

36 De kleintjes van Krekels<br />

49 Boswachter André Donker<br />

153 Boerin uit liefde<br />

FOTOGRAFIE<br />

38 Zo fotografeer je rijp<br />

76 Leven met lava<br />

94 Winnaar in beeld<br />

100 Winnaar Nature Talks<br />

Photo Festival<br />

108 Lezersfoto’s thema<br />

rood/oranje/geel<br />

140 Portfolio: keizerspinguïns<br />

ELKE MAAND<br />

14 Te koop in de <strong>Roots</strong>-shop<br />

25 <strong>Roots</strong> op Instagram<br />

86 Scheurkalender of<br />

Natuuragenda cadeau bij<br />

een abonnement op <strong>Roots</strong><br />

102 Post<br />

<strong>12</strong>6 <strong>Roots</strong> recenseert<br />

<strong>12</strong>9 De Groene Pagina<br />

139 Shopping<br />

154 Colofon & lezersservice<br />

155 Volgende maand<br />

NATUUR<br />

QUIZ<br />

Hoe komt de roek<br />

aan zijn naam?<br />

Zie pag. 60<br />

COVERONDERWERPEN<br />

COVERFOTO PIETER ESPEEL INZET PINGUÏNS STEFAN CHRISTMANN/NPL<br />

WWW. MAGAZINE.NL 5


Samen eten<br />

• DIERENTUINDINER •<br />

Deze jonge pandaberen zitten samen<br />

te smikkelen. In het wild zul je ze niet<br />

zien eten uit bakjes en de kans is<br />

evenmin groot dat je ze in het wild<br />

samen ziet eten. Pandaberen leven<br />

namelijk solitair en een mannetje<br />

zoekt een vrouwtje alleen op om te<br />

paren. Alleen de kinderen eten samen.<br />

Als die groot zijn, moeten ze op eigen<br />

benen staan en vanaf dat moment<br />

hun maaltje in hun uppie nuttigen.<br />

26 DECEMBER•JANUARI


MITSUAKI IWAGO/MINDEN<br />

Aan<br />

tafel!<br />

Net als wij tafelen ook veel dieren gezellig<br />

samen. Om eten te delen, familiebanden aan<br />

te halen of voor de veiligheid om zelf niet<br />

als tussendoortje te eindigen. Een kijkje op<br />

de tafelschikkingen in de dierenwereld.<br />

TEKST KIM VEENMAN<br />

Of het nu het ontbijt is, de lunch, het<br />

avondeten of een uitgebreid diner, wij<br />

mensen eten heel vaak samen. Met onze<br />

partner, kinderen, familieleden, vrienden<br />

of zelfs met vreemden in een restaurant.<br />

Veel diersoorten leven alleen en eten elke<br />

dag in hun uppie. Wat voedsel betreft is<br />

dat niet eens zo slecht bekeken: er hoeft<br />

niks te worden gedeeld en er is geen sprake<br />

van concurrentie. Erg gezellig is het niet.<br />

Maar de dieren die wel samen eten,<br />

doen dat ook in de meeste gevallen niet<br />

om de gezelligheid. Meestal doen ze het<br />

om de simpele reden dat ze samen beter<br />

kunnen jagen en dus ook de buit moeten<br />

verdelen, of omdat ze bij elkaar leven<br />

vanwege de bescherming. Al zitten er<br />

toch gezelschapseters tussen.<br />

WWW. MAGAZINE.NL 27


Wie is…?<br />

Franco Banfi is een meermalen<br />

bekroond natuurfotograaf. Hij<br />

woont in Zwitserland en runt<br />

samen met zijn partner Sabrina<br />

Belloni een bedrijf dat onderwater-<br />

en ‘gewone’ fotosafari’s<br />

organiseert. Zijn filosofie is,<br />

waar en wanneer dan ook, altijd<br />

dezelfde: “Leer je apparatuur<br />

tot in detail kennen en oefen<br />

ermee tot je die blind kunt<br />

bedienen. Zeker als je duikt,<br />

geeft dat je de meeste tijd<br />

onder water. Weet hoe de<br />

dieren die je wilt fotograferen<br />

zich gedragen, leer hun gedrag<br />

te herkennen. Doe ze geen<br />

kwaad, hinder ze niet en blijf<br />

op afstand. En let op hun<br />

lichaams taal: een dier zal<br />

altijd laten zien hoe het zich<br />

voelt en of het zich bedreigd<br />

voelt. Wees geduldig en neem<br />

de tijd om je passie te volgen.”<br />

50 DECEMBER•JANUARI


Duiken tussen ijsbergen<br />

.HYDROÏDPOLIEP.<br />

Koude<br />

kunst<br />

De wateren rond<br />

Groenland kennen een<br />

enorm rijk en divers<br />

scala aan levensvormen.<br />

De Zwitserse fotograaf<br />

Franco Banfi raakte lang<br />

geleden gefascineerd<br />

door deze koude<br />

onderwaternatuur en<br />

dook meermalen in de<br />

met ijsbergen gevulde<br />

wateren van Groenland.<br />

TEKST DIEDERIK PLUG<br />

FOTO’S FRANCO BANFI/BIOSPHOTO<br />

WWW. MAGAZINE.NL 51


Zeeslak Dendronotus robusta<br />

Suikerwier<br />

54 DECEMBER•JANUARI


Duiken tussen ijsbergen<br />

Amerikaanse ribkwal<br />

roodgemarmerde keverslak<br />

WWW. MAGAZINE.NL 55


GRIJZE ZEEHONDEN<br />

Winterbaby’s<br />

op Helgoland<br />

Natuurfotograaf Edwin Giesbers trotseert zware<br />

zeeën en snijdende winterkou om een bijzondere<br />

gebeurtenis mee te maken: de geboorte van<br />

grijze zeehonden. Op het onbewoonde eiland Düne,<br />

dat behoort tot het Duitse Noordzee-eiland<br />

Helgoland, valt hij met zijn neus in de boter.<br />

TEKST EN FOTO’S EDWIN GIESBERS<br />

Paspoort<br />

• Naam: grijze zeehond.<br />

• Wetenschappelijke<br />

naam: Halichoerus grypus.<br />

• Leefgebied: rotsen en<br />

zandbanken.<br />

• Paartijd: november-januari.<br />

• Nageslacht: meestal<br />

4 jongen die 3,5 gram wegen en<br />

kaal en blind worden geboren.<br />

• Voedsel: allerlei vis als platvis,<br />

kabeljauw, schelvis maar soms<br />

ook bruinvissen en vogels.<br />

• GrootTe: vrouwtjes zijn<br />

maximaal 250 centimeter lang,<br />

mannetjes tot 330 centimeter.<br />

• Gewicht: de vrouwtjes wegen<br />

tot 200 kilo, de mannetjes<br />

tot 350 kilo.<br />

• Kleur: variabel. Van grijs,<br />

bruin tot zwart.<br />

• Verspreidingsgebied:<br />

kusten van de Noordelijke<br />

Atlantische Oceaan.<br />

68 DECEMBER•JANUARI


WWW. MAGAZINE.NL 69


Portfolio keizerspinguïn<br />

KONING KEIZER<br />

Overleven op Antarctica<br />

140 DECEMBER•JANUARI


Een jaar lang op Antarctica bivakkeren, waar min 60 graden Celsius geen uitzondering is:<br />

er zijn niet veel mensen die zo veel geluk hebben. Fotograaf Stefan Christmann verbleef<br />

er bij de keizerspinguïns en geeft ons een kijkje in hun leven.<br />

VERTALING EN BEWERKING LIA VAN LOOIJ FOTO’S STEFAN CHRISTMANN/NPL<br />

WWW.<br />

MAGAZINE.NL<br />

141


Portfolio keizerspinguïn<br />

142 DECEMBER•JANUARI


DADDY COOL<br />

Gedurende de twee maanden<br />

dat het vrouwtje op zoek is naar<br />

voedsel, houdt haar partner het<br />

ei non-stop warm. Al die tijd eet<br />

hij niet. Net als alle andere<br />

keizers pinguïn mannetjes wacht<br />

hij tot zijn kleintje het ei verlaat.<br />

Deze pinguïns leven in een van<br />

de meest extreme gebieden op<br />

aarde, waar de temperatuur in<br />

de winter flink kan dalen, waar<br />

de windsnelheden kunnen<br />

oplopen tot 200 km/u en waar<br />

gedurende een aantal weken van<br />

de Antarctische winter de zon<br />

niet opkomt. Om de meedogenloze<br />

winter te overleven, gaan<br />

de mannetjes dicht tegen elkaar<br />

aan staan. Het is de enige manier<br />

om de kou en de snijdende wind<br />

te trotseren. Een eenzame<br />

keizers pinguïn zou het dan ook<br />

niet overleven op Antarctica.<br />

Tegen de tijd dat het vrouwtje<br />

aan het einde van de winter<br />

terug komt, is het ei meestal net<br />

uitgekomen. Ze voedt het jong<br />

en neemt de zorg voor het<br />

kuiken op zich. Eindelijk kan<br />

papa pinguïn, na vijf maanden<br />

niets te hebben gegeten en zo’n<br />

20 kilo te zijn afgevallen, naar<br />

zee om zelf eten te zoeken. Een<br />

maand later keert hij terug,<br />

waarna hij en het vrouwtje<br />

de taken zullen verdelen.<br />

WWW. MAGAZINE.NL 145

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!