Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
DECEMBER <strong>2019</strong><br />
JANUARI 2020<br />
EXTRA<br />
DIKKE<br />
EDITIE<br />
• MIDDEN IN DE NATUUR •<br />
KRAAMBEZOEK<br />
Grijze zeehonden op<br />
de Duitse Wadden<br />
SAMEN ETEN<br />
De tafelmanieren<br />
van wilde dieren<br />
De belangrijkste<br />
ontdekkingen van <strong>2019</strong><br />
Een jaar in het leven.<br />
van keizerspinguïns.<br />
NATUURQUIZ <strong>2019</strong><br />
KUIEREN<br />
IN WINTERLAND<br />
VLAAMS LIMBURG, HENGELOSE OMMELANDEN<br />
& UTRECHTSE HEUVELRUG
Another year<br />
En zo is er weer een jaar omgevlogen. Terugkijkend mag ik wel<br />
zeggen dat het voor <strong>Roots</strong> een enerverend jaar was. Allereerst<br />
hebben we natuurlijk weer een wandelgids uitgebracht, met<br />
deze keer prachtige wandelingen rond water. Dit jaar hadden<br />
we twee keer een prijsuitreiking van de <strong>Roots</strong> Natuurfotowedstrijd:<br />
één keer voor de juryprijs op De Hoge Veluwe en<br />
een dag later in de Hortus Botanicus Amsterdam voor de<br />
publieksprijs. Die laatste is dit jaar voor het eerst in het leven<br />
geroepen en mag wat mij betreft doorgang vinden, want jury<br />
en publiek kijken nu eenmaal op een andere manier naar<br />
natuurfoto’s en dat maakt het juist zo gevarieerd.<br />
Een week later hadden we het <strong>Roots</strong> Vogelfestival in<br />
De Biesbosch, dat ik nu al tot hoogtepunt van het jaar<br />
bestempel. Wat was het fijn om daar nu eens de <strong>Roots</strong>-lezers<br />
te ontmoeten en wat was er veel te doen en te zien. Ik denk<br />
dat ik wel met zekerheid kan zeggen dat we ook volgend jaar<br />
weer een <strong>Roots</strong> Vogelfestival gaan organiseren, het zou mooi<br />
zijn als we het succes van dit jaar kunnen evenaren of<br />
misschien zelfs overtreffen.<br />
Verder heb ik dit jaar – zoals beloofd – bij de uitgever enorm<br />
lopen soebatten en zeuren om de plastic zak waarin <strong>Roots</strong><br />
altijd (ongekreukeld) op de mat van abonnees valt, te laten<br />
vervangen door een composteerbare zak. Daar zijn wat<br />
hogere kosten mee gemoeid, dus ik hoef u waarschijnlijk<br />
niet te vertellen dat de directie niet stond te springen. Maar<br />
gelukkig heb ik ze – denk ik – overtuigd van de noodzaak<br />
om geen plastic meer met <strong>Roots</strong> mee te sturen en gaat het<br />
hoogstwaarschijnlijk gebeuren. Ik moet nog een kleine slag<br />
om de arm houden, maar ik houd u zeker op de hoogte<br />
wanneer het gaat gebeuren.<br />
Voor volgend jaar zijn er weer zo veel plannen met <strong>Roots</strong><br />
dat ik nu al zin krijg om het nieuwe jaar te beginnen. Ik hoop<br />
u ook. Eerst maar eens lekker lang genieten van deze<br />
dubbel dikke <strong>Roots</strong>.<br />
Fijne feestdagen en een gelukkig nieuwjaar!<br />
26 Samen eten<br />
16 Winterwandelen in Vlaams Limburg<br />
140<br />
Keizerspinguïns<br />
Fanny Glazenburg, hoofdredacteur<br />
fanny.glazenburg@newskoolmedia.nl<br />
facebook.com/rootsmag<br />
twitter.com/rootsnl<br />
instagram.com/rootsnl<br />
<strong>Roots</strong> is ook beschikbaar via Blendle.nl<br />
Volg de laatste<br />
ontwikkelingen van<br />
het <strong>Roots</strong> Natuurpad<br />
op Facebook<br />
@<strong>Roots</strong>Natuurpad.<br />
4 DECEMBER•JANUARI
Handige vissers<br />
pag. <strong>12</strong>0<br />
50<br />
Op kraambezoek<br />
68<br />
Duiken rond Groenland<br />
Zo fotografeer je rijp<br />
38<br />
inhoud<br />
- December • Januari -<br />
BELEVEN & ONTDEKKEN<br />
06 Nu te doen, zien, wandelen<br />
en fotograferen<br />
50 Duiken rond Groenland<br />
60 De <strong>Roots</strong> Natuurquiz<br />
68 Op kraambezoek bij<br />
grijze zeehonden<br />
74 Filmfestival op Vlieland<br />
88 Alles voor de natuur<br />
<strong>12</strong>0 Feestmaal voor walvissen<br />
150 Sterren kijken met<br />
Govert Schilling<br />
FLORA & FAUNA<br />
26 Samen eten<br />
44 Het jaar van de wolf<br />
46 Wat een vraag!<br />
103 Wat is er ontdekt in <strong>2019</strong>?<br />
106 De kwestie: vuurwerk<br />
116 10 bijzondere waarnemingen<br />
NAAR BUITEN<br />
16 Wandelen in Vlaams-<br />
Limburg (+routekaart)<br />
96 Natuurommetje over de<br />
Utrechtse Heuvelrug<br />
130 Wandelen door de<br />
Hengelose ommelanden<br />
(+routekaart)<br />
COLUMNS<br />
36 De kleintjes van Krekels<br />
49 Boswachter André Donker<br />
153 Boerin uit liefde<br />
FOTOGRAFIE<br />
38 Zo fotografeer je rijp<br />
76 Leven met lava<br />
94 Winnaar in beeld<br />
100 Winnaar Nature Talks<br />
Photo Festival<br />
108 Lezersfoto’s thema<br />
rood/oranje/geel<br />
140 Portfolio: keizerspinguïns<br />
ELKE MAAND<br />
14 Te koop in de <strong>Roots</strong>-shop<br />
25 <strong>Roots</strong> op Instagram<br />
86 Scheurkalender of<br />
Natuuragenda cadeau bij<br />
een abonnement op <strong>Roots</strong><br />
102 Post<br />
<strong>12</strong>6 <strong>Roots</strong> recenseert<br />
<strong>12</strong>9 De Groene Pagina<br />
139 Shopping<br />
154 Colofon & lezersservice<br />
155 Volgende maand<br />
NATUUR<br />
QUIZ<br />
Hoe komt de roek<br />
aan zijn naam?<br />
Zie pag. 60<br />
COVERONDERWERPEN<br />
COVERFOTO PIETER ESPEEL INZET PINGUÏNS STEFAN CHRISTMANN/NPL<br />
WWW. MAGAZINE.NL 5
Samen eten<br />
• DIERENTUINDINER •<br />
Deze jonge pandaberen zitten samen<br />
te smikkelen. In het wild zul je ze niet<br />
zien eten uit bakjes en de kans is<br />
evenmin groot dat je ze in het wild<br />
samen ziet eten. Pandaberen leven<br />
namelijk solitair en een mannetje<br />
zoekt een vrouwtje alleen op om te<br />
paren. Alleen de kinderen eten samen.<br />
Als die groot zijn, moeten ze op eigen<br />
benen staan en vanaf dat moment<br />
hun maaltje in hun uppie nuttigen.<br />
26 DECEMBER•JANUARI
MITSUAKI IWAGO/MINDEN<br />
Aan<br />
tafel!<br />
Net als wij tafelen ook veel dieren gezellig<br />
samen. Om eten te delen, familiebanden aan<br />
te halen of voor de veiligheid om zelf niet<br />
als tussendoortje te eindigen. Een kijkje op<br />
de tafelschikkingen in de dierenwereld.<br />
TEKST KIM VEENMAN<br />
Of het nu het ontbijt is, de lunch, het<br />
avondeten of een uitgebreid diner, wij<br />
mensen eten heel vaak samen. Met onze<br />
partner, kinderen, familieleden, vrienden<br />
of zelfs met vreemden in een restaurant.<br />
Veel diersoorten leven alleen en eten elke<br />
dag in hun uppie. Wat voedsel betreft is<br />
dat niet eens zo slecht bekeken: er hoeft<br />
niks te worden gedeeld en er is geen sprake<br />
van concurrentie. Erg gezellig is het niet.<br />
Maar de dieren die wel samen eten,<br />
doen dat ook in de meeste gevallen niet<br />
om de gezelligheid. Meestal doen ze het<br />
om de simpele reden dat ze samen beter<br />
kunnen jagen en dus ook de buit moeten<br />
verdelen, of omdat ze bij elkaar leven<br />
vanwege de bescherming. Al zitten er<br />
toch gezelschapseters tussen.<br />
WWW. MAGAZINE.NL 27
Wie is…?<br />
Franco Banfi is een meermalen<br />
bekroond natuurfotograaf. Hij<br />
woont in Zwitserland en runt<br />
samen met zijn partner Sabrina<br />
Belloni een bedrijf dat onderwater-<br />
en ‘gewone’ fotosafari’s<br />
organiseert. Zijn filosofie is,<br />
waar en wanneer dan ook, altijd<br />
dezelfde: “Leer je apparatuur<br />
tot in detail kennen en oefen<br />
ermee tot je die blind kunt<br />
bedienen. Zeker als je duikt,<br />
geeft dat je de meeste tijd<br />
onder water. Weet hoe de<br />
dieren die je wilt fotograferen<br />
zich gedragen, leer hun gedrag<br />
te herkennen. Doe ze geen<br />
kwaad, hinder ze niet en blijf<br />
op afstand. En let op hun<br />
lichaams taal: een dier zal<br />
altijd laten zien hoe het zich<br />
voelt en of het zich bedreigd<br />
voelt. Wees geduldig en neem<br />
de tijd om je passie te volgen.”<br />
50 DECEMBER•JANUARI
Duiken tussen ijsbergen<br />
.HYDROÏDPOLIEP.<br />
Koude<br />
kunst<br />
De wateren rond<br />
Groenland kennen een<br />
enorm rijk en divers<br />
scala aan levensvormen.<br />
De Zwitserse fotograaf<br />
Franco Banfi raakte lang<br />
geleden gefascineerd<br />
door deze koude<br />
onderwaternatuur en<br />
dook meermalen in de<br />
met ijsbergen gevulde<br />
wateren van Groenland.<br />
TEKST DIEDERIK PLUG<br />
FOTO’S FRANCO BANFI/BIOSPHOTO<br />
WWW. MAGAZINE.NL 51
Zeeslak Dendronotus robusta<br />
Suikerwier<br />
54 DECEMBER•JANUARI
Duiken tussen ijsbergen<br />
Amerikaanse ribkwal<br />
roodgemarmerde keverslak<br />
WWW. MAGAZINE.NL 55
GRIJZE ZEEHONDEN<br />
Winterbaby’s<br />
op Helgoland<br />
Natuurfotograaf Edwin Giesbers trotseert zware<br />
zeeën en snijdende winterkou om een bijzondere<br />
gebeurtenis mee te maken: de geboorte van<br />
grijze zeehonden. Op het onbewoonde eiland Düne,<br />
dat behoort tot het Duitse Noordzee-eiland<br />
Helgoland, valt hij met zijn neus in de boter.<br />
TEKST EN FOTO’S EDWIN GIESBERS<br />
Paspoort<br />
• Naam: grijze zeehond.<br />
• Wetenschappelijke<br />
naam: Halichoerus grypus.<br />
• Leefgebied: rotsen en<br />
zandbanken.<br />
• Paartijd: november-januari.<br />
• Nageslacht: meestal<br />
4 jongen die 3,5 gram wegen en<br />
kaal en blind worden geboren.<br />
• Voedsel: allerlei vis als platvis,<br />
kabeljauw, schelvis maar soms<br />
ook bruinvissen en vogels.<br />
• GrootTe: vrouwtjes zijn<br />
maximaal 250 centimeter lang,<br />
mannetjes tot 330 centimeter.<br />
• Gewicht: de vrouwtjes wegen<br />
tot 200 kilo, de mannetjes<br />
tot 350 kilo.<br />
• Kleur: variabel. Van grijs,<br />
bruin tot zwart.<br />
• Verspreidingsgebied:<br />
kusten van de Noordelijke<br />
Atlantische Oceaan.<br />
68 DECEMBER•JANUARI
WWW. MAGAZINE.NL 69
Portfolio keizerspinguïn<br />
KONING KEIZER<br />
Overleven op Antarctica<br />
140 DECEMBER•JANUARI
Een jaar lang op Antarctica bivakkeren, waar min 60 graden Celsius geen uitzondering is:<br />
er zijn niet veel mensen die zo veel geluk hebben. Fotograaf Stefan Christmann verbleef<br />
er bij de keizerspinguïns en geeft ons een kijkje in hun leven.<br />
VERTALING EN BEWERKING LIA VAN LOOIJ FOTO’S STEFAN CHRISTMANN/NPL<br />
WWW.<br />
MAGAZINE.NL<br />
141
Portfolio keizerspinguïn<br />
142 DECEMBER•JANUARI
DADDY COOL<br />
Gedurende de twee maanden<br />
dat het vrouwtje op zoek is naar<br />
voedsel, houdt haar partner het<br />
ei non-stop warm. Al die tijd eet<br />
hij niet. Net als alle andere<br />
keizers pinguïn mannetjes wacht<br />
hij tot zijn kleintje het ei verlaat.<br />
Deze pinguïns leven in een van<br />
de meest extreme gebieden op<br />
aarde, waar de temperatuur in<br />
de winter flink kan dalen, waar<br />
de windsnelheden kunnen<br />
oplopen tot 200 km/u en waar<br />
gedurende een aantal weken van<br />
de Antarctische winter de zon<br />
niet opkomt. Om de meedogenloze<br />
winter te overleven, gaan<br />
de mannetjes dicht tegen elkaar<br />
aan staan. Het is de enige manier<br />
om de kou en de snijdende wind<br />
te trotseren. Een eenzame<br />
keizers pinguïn zou het dan ook<br />
niet overleven op Antarctica.<br />
Tegen de tijd dat het vrouwtje<br />
aan het einde van de winter<br />
terug komt, is het ei meestal net<br />
uitgekomen. Ze voedt het jong<br />
en neemt de zorg voor het<br />
kuiken op zich. Eindelijk kan<br />
papa pinguïn, na vijf maanden<br />
niets te hebben gegeten en zo’n<br />
20 kilo te zijn afgevallen, naar<br />
zee om zelf eten te zoeken. Een<br />
maand later keert hij terug,<br />
waarna hij en het vrouwtje<br />
de taken zullen verdelen.<br />
WWW. MAGAZINE.NL 145