Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Toelichting<br />
tussen eredienst en opera. Bovendien<br />
schreef hij met deze werken een aantal koren<br />
en aria’s die niet zouden misstaan in een<br />
Afro-Amerikaanse gospelcontext.<br />
Ontmoeting tussen barok en gospel<br />
Zie daar het begin van <strong>Gospel</strong> <strong>Baroque</strong>,<br />
het even verrassende als vanzelfsprekende<br />
programma van <strong>Holland</strong> <strong>Baroque</strong>. ‘We<br />
hebben gekeken naar waar Händel een<br />
opening geeft die ons deed denken aan<br />
gospel’, verklaart Judith Steenbrink, muzikaal<br />
leider en violiste van <strong>Holland</strong> <strong>Baroque</strong>,<br />
het ontstaan van het programma. Händel<br />
kreeg op het programma gezelschap van<br />
zijn Engelse bewonderaar William Hayes,<br />
die in 1740 met The Fall of Jericho een zeer<br />
Händeliaans oratorium schreef, en van Jean<br />
Philippe Rameau, die met zijn suggestieve<br />
Les Vents uit de in 1763 voltooide tragédie<br />
lyrique Les Boréades voor een instrumentaal<br />
intermezzo zorg draagt. Ook instrumentaal<br />
zijn het prachtige Andante larghetto uit<br />
Händels Orgelconcert op. 7 nr. 5, diens<br />
Passacaille en Gigue uit de opera Alessandro<br />
en de even serieuze als maffe pastiche Silk<br />
<strong>Baroque</strong> van Judith Steenbrink, dat terloops<br />
verwijst naar een eerder programma van het<br />
gezelschap met shengspeler Wu Wei.<br />
Hoe de ontmoeting tussen barok en gospel<br />
had kunnen klinken, laten <strong>Holland</strong> <strong>Baroque</strong><br />
en het <strong>London</strong> <strong>Community</strong> <strong>Gospel</strong> <strong>Choir</strong><br />
horen. Niet alleen in Händels koren en aria’s,<br />
maar ook in songs als When the saints go<br />
worship van de hedendaagse Amerikaanse<br />
gospelcomponist Donald Lawrence en de<br />
Anthem of praise en Bless the Lord van zijn<br />
iets oudere landgenoot Richard Smallwood.<br />
Hedendaagse gospel, gecomponeerd op de<br />
fundamenten van een eeuwenoude traditie<br />
waarin, voor wie het horen wil, ook de invloed<br />
van Händel en zijn oratoria te vinden is.<br />
Toch heeft <strong>Holland</strong> <strong>Baroque</strong> bij monde van<br />
Judith en haar zus, klaveciniste en medemuzikaal<br />
leider Tineke Steenbrink geen<br />
antwoord op de vraag waar nu werkelijk<br />
het zaadje ligt voor de combinatie Händel<br />
en gospel. ‘Uiteindelijk is het een optelsom<br />
van gedachtes die ontstaan bij andere<br />
projecten. Ons onderzoek is er naast het<br />
duiken in bibliotheken een van de werkvloer;<br />
bij het ene project ontstaat het idee voor<br />
het andere.’ Niet voor niets heeft Tineke<br />
een tegeltje aan haar muur hangen met de<br />
uitspraak: ‘van het ene idee komt het andere’.<br />
Een sleutel tot een goede combinatie<br />
is ongetwijfeld het swingende<br />
gospelarrangement dat Quincy Jones in 1992<br />
van Händels Hallelujah! maakte voor het<br />
conceptalbum Handel’s Messiah: a soulful<br />
celebration dat een Grammy Award won.<br />
Opeens bleken Händel en gospel dicht bij<br />
elkaar te staan. Een ontwikkeling die <strong>Holland</strong><br />
<strong>Baroque</strong> weer omdraaide: het orkest geeft<br />
het arrangement van Jones zijn barokke<br />
oorsprong weer terug, terwijl de extase<br />
die zo bij gospel hoort bewaard blijft in het<br />
uitzinnige koor.<br />
Verbinding<br />
Dat koor vonden Judith en Tineke<br />
Steenbrink in Londen en ze waren direct<br />
overtuigd. ‘In de ontmoeting met een solist<br />
5
Change language