01.07.2021 Views

IenB 03 2021

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

3<br />

INSTALLATIE&BOUW<br />

NUMMER 3 - <strong>2021</strong><br />

juni - juli<br />

installatieenbouw.nl<br />

PLATFORM OVER INSTALLATIETECHNIEK, KLIMAATBEHEERSING EN ELEKTRICITEIT<br />

INSTALLATIE&BOUW PLATFORM OVER INSTALLATIETECHNIEK, KLIMAATBEHEERSING EN ELEKTRICITEIT<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL<br />

OURDOMAIN AMSTERDAM SOUTH EAST | ZALMHAVEN, ROTTERDAM | THEMA WATERBEHANDELING


Projectoplossingen<br />

Succes<br />

maak je<br />

samen.<br />

Elke dag sta je voor nieuwe uitdagingen. Reken op ons als jouw professionele<br />

partner voor de complete elektrische gebouwinfrastructuur. Vertrouw<br />

op onze expertise op het gebied van hoogwaardige oplossingen voor<br />

energiedistributie, kabelmanagement en automatisering. In elke fase van<br />

je project staan we je bij. We luisteren goed naar je, geven gedegen advies<br />

en zorgen voor een soepele projectuitvoering en succesvolle oplevering.<br />

Teamwork voor succes. #ForYouWithYou<br />

Bekijk projectverhalen op hg.news/nl/projectoplossingen-ib


UITGAVE<br />

3<br />

VOORWOORD<br />

Installatie-reünie in Hardenberg<br />

Na ruim een jaar coronavirus verlangen mensen ernaar om elkaar weer op een veilige manier te kunnen ontmoeten. Ook buiten de eigen<br />

bubbel. De Installatie Vakbeurs op 14, 15 en 16 september is hiervoor een mooie eerste stap. Niet voor niets heeft deze beurs het thema ‘De<br />

Reünie’ gekregen. De beurs staat volledig in het teken van het verbinden van de installatiebranche in het noordoosten van het land. Ontmoet<br />

(oude) relaties, samenwerkingspartners, potentiële klanten en oud-collega’s en praat bij over projecten, nieuwe initiatieven en oplossingen.<br />

Bijvoorbeeld in de Streekbar, op één van de vele themapleinen of in de diverse stands. In deze editie van Installatie & Bouw stelt een aantal<br />

standhouders zich vast aan u voor. Daarnaast vertelt Eline Kuijsters van organisator Easyfairs wat bezoekers deze bijzondere editie allemaal<br />

mogen verwachten.<br />

Vanzelfsprekend hebben we in deze uitgave ook weer een aantal prachtige projecten voor u verzameld. Zo besteden we uitgebreid aandacht<br />

aan het leegstaande en verouderde kantorenterrein Holendrecht Centre in Amsterdam-Zuidoost, dat heeft plaatsgemaakt voor een levendige<br />

verblijfsplek waar zowel gewoond, gewerkt als gerecreëerd kan worden. OurDomain Amsterdam South East omvat in totaal 1.559 huurwoningen<br />

voor studenten, (young) professionals en jonge gezinnen, die zijn verdeeld over drie woontorens. Samen vormen de gebouwen East, North<br />

en West House een prachtig ensemble van circa 90.000 m 2 rond een groen stadspark. Bij de ontwikkeling en bouw van het indrukwekkende<br />

project is veel aandacht besteed aan duurzaamheid en energiezuinigheid. Onder andere ca. 1.400 zonnepanelen, energiezuinige ventilatoren<br />

én een WTW-systeem dragen bij aan een zeer lage EPC én een hoog wooncomfort.<br />

Zeer de moeite waard is ook de artikelserie over De Zalmhaven, dat een prestigieus project is voor álle betrokken partijen. Diverse installateurs<br />

vertellen over de duurzame, energiezuinige en (brand)veilige voorzieningen die zij in de Rotterdamse woontorens mogen aanleggen. Bovendien<br />

staan zij stil bij de uitdagingen die werken op < 215 meter hoogte met zich meebrengt. Zo is ‘even naar beneden’ om gereedschappen of<br />

materialen op te halen, geen optie.<br />

Andere interessante projecten die we voor u beschrijven, zijn de all-electric nieuwbouw voor Dimensio Verpakkingen in Almere, de revitalisatie<br />

van WTC Rotterdam in Rotterdam, de nieuwbouw voor de Aeres Hogeschool in Almere en het duurzame en moderne stadhuis in Tilburg. Bovendien<br />

besteden we in deze uitgave uitgebreid aandacht aan waterontharding en vuilafscheiding, schone lucht, brandwerend installeren en<br />

intelligente klimaatregeling. Kortom: we hebben weer een bomvolle uitgave voor u. Ik wens u veel leesplezier en een hele fijne zomer.<br />

Lieke van Zuilekom


INSTALLATIE&BOUW<br />

PLATFORM OVER INSTALLATIETECHNIEK,<br />

KLIMAATBEHEERSING EN ELEKTRICITEIT<br />

COLOFON<br />

Jaargang 8 • nummer 3 • <strong>2021</strong><br />

Verschijnt 6 x per jaar<br />

ISSN 2214-4196<br />

UITGEVER<br />

Schatbeurderlaan 6<br />

Postbus 249, 6000 AE Weert<br />

+31 495 45 00 95<br />

info@louwersmediagroep.nl<br />

louwersmediagroep.nl<br />

EINDREDACTIE<br />

Lieke van Zuilekom<br />

12<br />

REDACTIETEAM<br />

Tim van Dorsten, Tjerk van Duinen, Filip van der Elst,<br />

Desiree Pennings en Lieke van Zuilekom<br />

BLADMANAGERS<br />

Ayyoub Henjaly<br />

a.henjaly@louwersmediagroep.nl<br />

Yakup Yalcin<br />

y.yalcin@louwersmediagroep.nl<br />

SECRETARIAAT<br />

Manuela Depenbrock,<br />

Sandra Reijnders<br />

ADVERTENTIES<br />

wetransfer.com<br />

Onder vermelding van naam en uitgave<br />

traffic@louwersmediagroep.nl<br />

ABONNEMENTPRIJS<br />

Nederland: € 63,00 per jaar excl. BTW<br />

Buiten Nederland: € 99,00 per jaar excl. BTW<br />

ABN AMRO<br />

IBAN NL78 ABNA 0490 2820 67<br />

BIC ABNANL2A<br />

t.n.v. Louwers Mediagroep<br />

o.v.v. Installatie & Bouw magazine<br />

Informatie over abonnementen:<br />

+31 495 45 00 95<br />

ADRESWIJZIGINGEN<br />

Schriftelijk tenminste drie weken voor verhuizing<br />

naar: Postbus 249, 6000 AE Weert, Nederland<br />

OPZEGGINGEN<br />

Indien twee maanden voor het verstrijken van de<br />

abonnementsperiode geen schriftelijk bericht van<br />

op zegging is ontvangen, wordt het abonnement<br />

auto matisch met een jaar verlengd.<br />

DOELGROEP<br />

Verspreiding vindt plaats via abonnementen en via<br />

gerichte distributie in controlled circulation aan<br />

adviesbureaus architecten, aannemers, installateurs,<br />

gemeenten, grote industriële organisaties, opdrachtgevers,<br />

projectontwikkelaars, zorginstellingen, woningbouwverenigingen<br />

(semi-)overheidsinstellingen,<br />

brancheorganisaties en toeleveranciers.<br />

VORMGEVING/ART DIRECTION<br />

studio@louwersmediagroep.nl<br />

DRUKWERK<br />

Drukkerij Hendrix, Peer<br />

Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen of vermenigvuldigd<br />

zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever en zonder<br />

bronvermelding. Hoewel dit blad op zorgvuldige wijze en naar<br />

beste weten is samengesteld kunnen uitgever en auteurs op geen<br />

enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie.<br />

Zij aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor<br />

schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen<br />

en/of beslissingen die gebaseerd zijn op deze informatie.<br />

OurDomain Amsterdam South East: Grote aantallen installaties in een zeer kort tijdsbestek 8<br />

Gezonde en schone lucht: ook in de verkeersruimtes 10<br />

870 zonnepanelen voorzien bewoners North en West House van energie 12<br />

Slimme innovatie verkort de bouwtijd 14<br />

Installatie Vakbeurs: De grootste installatie-reünie in Hardenberg 16<br />

De grootste installatie-reünie in Hardenberg 18<br />

‘Dé gelegenheid om weer eens goed bij te praten met onze relaties’ 20<br />

Energiebesparend en milieuvriendelijk 21<br />

De Pen: Welke samenwerking zou u in het komende jaar graag aan willen gaan? 22<br />

‘Het begint vaak met een klantvraag’ 24<br />

Dimensio Verpakkingen: Minimaal geluidsniveau, maximale EER-, COP- en TER-rendementen 28<br />

Aeres Hogeschool: De Groene Long van Almere 30<br />

De Groene Long van Almere 32<br />

Aeres Hogeschool als smart building 34<br />

Een luchtbehandelingskast met onbegrensde mogelijkheden 36<br />

Plug and play koelen, verwarmen en ventileren 40<br />

Een slimme, stekerbare installatie voor iedere woning 42<br />

Doeltreffend, snel en 100% inzichtelijk 46<br />

Bestel uw installatiematerialen eenvoudig online! 50<br />

Vooruitstrevend wonen in De Zalmhaven 52<br />

Brandveiligheid voorop bij De Zalmhaven 54<br />

Hoge kwaliteit ventilatiesystemen voor De Zalmhaven 55<br />

Installatie als logistieke uitdaging 56<br />

Brandpompen maken De Zalmhaven extra veilig 61<br />

CASBA Wonen & Slapen: ‘All-electric klimaatinstallatie houdt bezoekers langer binnen’ 62<br />

THEMA WATERBEHANDELING<br />

30 52<br />

Zacht water voor huishoudens en industrie 66<br />

Primeur in Nederland 68


INHOUD<br />

70<br />

72 97<br />

102<br />

Optimale waterkwaliteit voorkomt afzettingen en corrosie 70<br />

‘We make life flow’ 72<br />

Optimaal gemak, comfort en altijd zacht water 74<br />

Hotel Lumière: Centrale klimaatbeheersing na hoteluitbreiding 76<br />

Eenvoudig brandwerend installeren in het Steigenberger Intercity Hotel 78<br />

Van klantbehoefte naar maatwerk oplossing 80<br />

RIVM & CBG: Smart, lean en plug & play 85<br />

Proactieve sturing maakt besparingen tot 40% mogelijk 86<br />

WTC Rotterdam: Iconisch rijksmonument wordt klaargemaakt voor een duurzame toekomst 88<br />

Duurzaam en modern stadhuis in Tilburg 90<br />

Nieuw airco-assortiment én aircokanalen in antraciet grijs 92<br />

Huisautomatisering voor traditionele bekabeling 97<br />

Innovatiepartners met vertrouwen in elkaar 98<br />

Luchtwarmtepompen voor een duurzame toekomst 100<br />

De voorloper op het gebied van radiatoren 102<br />

Prefabricage staat of valt met een goede voorbereiding 104<br />

Dynamische verlichtingssturingen voor Feringa Building 106<br />

Allroud Cargo Handling: Duurzaam, energiezuinig en BREEAM-NL ‘Very Good’ 110<br />

Een optimale ventilatie, conform Luka C 112<br />

‘Integrale en modulaire Energy Storage Systems zijn onmisbaar’ 114<br />

‘De klassieke sleutel wordt een noodoplossing’ 116<br />

Kwaliteit, service en gemak voor de installateur 120<br />

Badkamerspecialist beloond voor innovatief voorwandsysteem 122<br />

Installatiepartners 125<br />

3<br />

INSTALLATIE&BOUW PLATFORM OVER INSTALLATIETECHNIEK, KLIMAATBEHEERSING EN ELEKTRICITEIT<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL<br />

INSTALLATIE&BOUW<br />

NUMMER 3 - <strong>2021</strong><br />

juni - juli<br />

installatieenbouw.nl<br />

PLATFORM OVER INSTALLATIETECHNIEK, KLIMAATBEHEERSING EN ELEKTRICITEIT<br />

OURDOMAIN AMSTERDAM SOUTH EAST | ZALMHAVEN, ROTTERDAM | THEMA WATERBEHANDELING<br />

Cover: Spirotech<br />

Blijf gratis en eenvoudig op de<br />

hoogte van het laatste nieuws.<br />

Volg ons op social media en meld<br />

je aan voor onze nieuwsbrief!<br />

installatieenbouw.nl


AMSTERDAM OURDOMAIN AMSTERDAM SOUTH EAST<br />

OURDOMAIN AMSTERDAM SOUTH EAST:<br />

GROTE AANTALLEN INSTALLATIES<br />

IN EEN ZEER KORT TIJDSBESTEK<br />

Het leegstaande en verouderde kantorenterrein Holendrecht Centre in Amsterdam-Zuidoost heeft plaatsgemaakt voor een levendige<br />

verblijfsplek, waar zowel gewoond, gewerkt als gerecreëerd kan worden. OurDomain Amsterdam South East omvat in totaal 1.559 huurwoningen<br />

voor studenten, (young) professionals en jonge gezinnen, die zijn verdeeld over de nieuwbouwtorens East, North en West House. Samen<br />

vormen de gebouwen een prachtig ensemble van ca. 90.000 m² rond een groen stadspark. In de gebouwplinten zijn diverse voorzieningen<br />

geclusterd, zoals horeca, fitness en een supermarkt. Ook is een ondergrondse parkeergarage van ca. 12.000 m² gerealiseerd.<br />

Tekst Lieke van Zuilekom | Beeld Installatiebedrijf G. van Dam B.V.<br />

OurDomain Amsterdam South East tijdens de uitvoering.<br />

8 | INSTALLATIEENBOUW.NL


OURDOMAIN AMSTERDAM SOUTH EAST AMSTERDAM<br />

Het loodgieterswerk omvat onder meer de hemelwaterafvoeren, rioleringen, waterleidingen en heel veel sanitair.<br />

‘Op de hoofdverdeelkasten wordt tevens<br />

teveel opgewekte<br />

zonne-energie teruggeleverd’<br />

OurDomain Amsterdam South East is ontworpen<br />

door OZ Architecten. Bouwcombinatie Holendrecht<br />

(Wessels Rijssen & Wessels Zeist) was<br />

verantwoordelijk voor de turnkey bouw. Voor de<br />

elektrotechnische installaties en het loodgieterswerk<br />

in de gebouwen North en West House én de<br />

onderliggende parkeergarage sloot de bouwcombinatie<br />

een Design & Build overeenkomst met Installatiebedrijf<br />

G. van Dam B.V., een onderdeel<br />

van Van Dam Groep. Bovendien realiseerde de<br />

Rijssense installateur de ventilatie-installaties in<br />

de appartementen. “Op basis van de EPC-berekening<br />

(0,4) en het Programma van Eisen hebben<br />

wij een energiezuinige installatie ontworpen,<br />

met ca. 1.400 zonnepanelen, energiezuinige ventilatoren<br />

en een WTW-systeem”, vertelt projectleider<br />

Gerben Schulenburg. “In de appartementen<br />

zorgt natuurlijke ventilatie voor voldoende toevoer<br />

van frisse lucht, terwijl mechanische ventilatoren<br />

de gebruikte lucht vraaggestuurd en op<br />

basis van CO 2<br />

-waarden afzuigen. In de algemene<br />

ruimtes is het afzuigsysteem efficiënt gekoppeld<br />

aan een warmteterugwinsysteem.”<br />

Het loodgieterswerk omvat onder meer de hemelwaterafvoeren,<br />

rioleringen, waterleidingen en heel<br />

veel sanitair, vertelt Schulenburg. “Om te garanderen<br />

dat de appartementen op de bovenste verdiepingen<br />

ook voldoende waterdruk hebben, hebben<br />

we twee drukverhogingsinstallaties geplaatst. Beide<br />

woongebouwen én de parkeergarage hebben<br />

bovendien hun eigen hoofdverdeelkast gekregen,<br />

die de woninginstallaties en algemene voorzieningen<br />

van voldoende stroom voorzien. Denk bijvoorbeeld<br />

aan de verlichting, stopcontacten, laadpalen<br />

voor elektrische auto’s, drukverhogingsinstallaties,<br />

brandmeldinstallatie en sprinklerinstallatie in de<br />

parkeergarage, evenals de algemene verlichting<br />

en stopcontacten in de woongebouwen. Op de<br />

hoofdverdeelkasten wordt tevens teveel opgewekte<br />

zonne-energie teruggeleverd.” ❚<br />

BOUWINFO:<br />

Uitdaging in dit project was met name het grote<br />

aantal Ontwikkelaars installaties, dat in een zeer korte tijd gerealiseerd<br />

Blauwhoed, moest Greystar worden. en Op de hoogtijdagen Gemeente liepen<br />

maar Amsterdam liefst 60 monteurs van Installatiebedrijf G.<br />

Architect<br />

van Dam B.V. op de bouw, zodat de planning van<br />

OZ Architecten<br />

10 woningen per dag gehaald kon worden. Half<br />

Aannemer<br />

maart is het project opgeleverd. ❚<br />

Bouwcombinatie Holendrecht (Wessels Rijssen<br />

& Wessels Zeist)<br />

Installaties<br />

Installatiebedrijf G. van Dam B.V.,<br />

Dubotechniek, De Groot Installatiegroep<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL | 9


AMSTERDAM OURDOMAIN AMSTERDAM SOUTH EAST<br />

GEZONDE EN SCHONE LUCHT: OOK IN<br />

DE VERKEERSRUIMTES<br />

We brengen het grootste deel van onze tijd binnenshuis door. Daarom is het belangrijk om de lucht in onze leefruimtes zo gezond en schoon<br />

mogelijk te houden. Dit bereiken we niet alleen door regelmatig te luchten en voldoende verse lucht toe te voegen, maar ook door gebruikte<br />

lucht efficiënt af te voeren. Ook in de nieuwbouwtorens van OurDomain Amsterdam South East wordt hier perfect invulling aan gegeven,<br />

waarbij de algemene verkeersruimtes zoals gangen en trappenhuizen niet worden vergeten. In opdracht van Installatiebedrijf G. van Dam B.V.<br />

heeft Soler & Palau (S&P) de ventilatoren voor deze verkeersruimtes geleverd.<br />

Tekst Lieke van Zuilekom | Beeld Soler & Palau<br />

Voor montage op de daken van nieuwbouwtorens<br />

East, North en West House heeft S&P in totaal<br />

zeven dakventilatoren geleverd, inclusief bijbehorende<br />

dakopstanden en geluiddempers. “De<br />

toevoerventilatoren zorgen niet alleen voor de mechanische<br />

toevoer van verse lucht, maar ook voor<br />

een constante, lichte overdruk in de trappenhuizen”,<br />

vertelt Sales Manager Nederland Berry Brand.<br />

“Op kelderniveau en onderin het trappenhuis zijn<br />

bovendien S&P buisventilatoren gemonteerd, waardoor<br />

aanvoer en afvoer van lucht perfect in balans<br />

blijven. De buisventilatoren dragen zorg voor de<br />

efficiënte afvoer van gebruikte lucht en vocht. Hierdoor<br />

blijven ook de onderste verdiepingen continu<br />

fris ruiken en wordt schimmelvorming in de kelders<br />

voorkomen.”<br />

Voor de verkeersruimten is een lage ventilatievoud<br />

voldoende, waardoor tochtklachten niet aan de<br />

Op kelderniveau en onderin het trappenhuis zijn S&P buisventilatoren gemonteerd.<br />

10 | INSTALLATIEENBOUW.NL


OURDOMAIN AMSTERDAM SOUTH EAST AMSTERDAM<br />

‘Omdat gekozen is<br />

voor moderne<br />

gelijkstroomventilatoren worden<br />

een optimale regelbaarheid<br />

én een energiezuinige ventilatie<br />

op deellast geborgd’<br />

Voorbeeld van 1 van de maar liefst > 400 dakventilatoren uit het leveringsprogramma van S&P.<br />

orde zijn, vertelt hij. “Omdat gekozen is voor moderne<br />

gelijkstroomventilatoren worden bovendien<br />

een optimale regelbaarheid én een energiezuinige<br />

ventilatie op deellast geborgd.”<br />

Soler & Palau is al > 70 jaar Europa’s grootste fabrikant<br />

en leverancier van ventilatoren. Het bedrijf<br />

vindt zijn oorsprong in Spanje en beschikt inmiddels<br />

over eigen vestigingen in alle Europese landen,<br />

waaronder Nederland, waar ook lokale voorraden<br />

worden gehouden. “In totaal beschikken we over<br />

40 R&D-krachten, die continu nieuwe producten<br />

ontwikkelen en bestaande producten innoveren”,<br />

aldus Brand. “Dit heeft inmiddels geleid tot een<br />

breed en hoogwaardig pakket ventilatiesystemen<br />

van 10 tot 300.000 m 3 /h, waarmee we voor ieder<br />

project een passende oplossing kunnen bieden.<br />

Zowel in de utiliteit, industrie als woningbouw.<br />

Daarnaast beschikken we over een complete productrange<br />

plug-and-play WTW-units en luchtbehandelingskasten<br />

tot 15.000 m 3 /h.” ❚<br />

WONINGBOUW<br />

UTILITEIT<br />

Soler & Palau<br />

Air in control<br />

INDUSTRIËLE VENTILATIE<br />

www.solerpalau.nl<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL | 11


AMSTERDAM OURDOMAIN AMSTERDAM SOUTH EAST<br />

In totaal heeft Home-NRG 870 panelen gemonteerd, met vermogens van 365 en 375 Wp.<br />

870 ZONNEPANELEN VOORZIEN BEWONERS<br />

NORTH EN WEST HOUSE VAN ENERGIE<br />

OurDomain Amsterdam South East zet hoog in op comfortabel, duurzaam én betaalbaar wonen. Zo wordt de energie die de bewoners van<br />

gebouwen North en West House verbruiken, duurzaam opgewekt door 870 zonnepanelen. Als vaste partner van Installatiebedrijf G. van Dam<br />

B.V. kreeg Home-NRG de projectbegeleiding, levering en montage van het complete PV-systeem gegund.<br />

Tekst Lieke van Zuilekom | Beeld Home-NRG<br />

“Als organisaties vullen we elkaar goed aan”, vertelt<br />

Mark Schröder, projectleider bij Home-NRG,<br />

de Twentse importeur en groothandel van zonnepanelen<br />

en zon-PV-systemen. “De lijnen zijn kort<br />

en we zijn goed bekend met elkaars denk- en werkwijze,<br />

waardoor projecten naar het allerhoogste<br />

niveau worden getild. Project OurDomain Amsterdam<br />

South East is een mooi visitekaartje hiervoor.<br />

In het voortraject hebben we gezamenlijk de wensen,<br />

eisen en uitdagingen met betrekking tot de<br />

PV-installaties in kaart gebracht.”<br />

‘In de voorfase hebben we onderzocht welke<br />

onderconstructies geschikt zijn om op deze<br />

hoogtes te monteren mét ballast’<br />

Projectplan op maat<br />

Het totale vermogen van de installatie stond voorgeschreven<br />

in het bestek, vertelt hij. “Op basis<br />

hiervan hebben wij een projectplan geschreven,<br />

waarin niet alleen het aantal en type zonnepanelen,<br />

maar ook de vermogens, positionering en onderconstructie<br />

tot in detail zijn uitgewerkt. Hierbij<br />

hebben we vanzelfsprekend geanticipeerd op de<br />

12 | INSTALLATIEENBOUW.NL


OURDOMAIN AMSTERDAM SOUTH EAST AMSTERDAM<br />

Door gebruik te maken van relatief kleine panelen kon Home-NRG nog efficiënter inspelen op de beschikbare ruimte én perfect aan het voorgeschreven vermogen voldoen.<br />

bliksem-, sprinkler- en andere installaties op het<br />

dak.” Op basis van het projectplan heeft Home-<br />

NRG de inkoop, levering en montage van het<br />

complete PV-systeem verzorgd, inclusief de omvormers.<br />

“Alle omvormers zijn door ons voorzien van<br />

een afdakje, zodat zij nog beter beschermd worden<br />

tegen weer en wind en waardoor een lange<br />

levensduur wordt geborgd.”<br />

Montagesysteem met ballast<br />

In dit project heeft Home-NRG te maken met verschillende<br />

daken en dakhoogtes. “In de voorfase<br />

hebben we onderzocht welke onderconstructies<br />

geschikt zijn om op deze hoogtes te monteren<br />

mét ballast”, vertelt Schröder. “Op basis van deze<br />

inventarisatie hebben wij het platdak montagesysteem<br />

van Van der Valk Solar Systems geselecteerd,<br />

dat tot 50 meter hoogte gemonteerd kan<br />

worden. Alleen op het hoogste dak (North House,<br />

red.) is een mechanische bevestiging toegepast.”<br />

Een systeem met ballast was wenselijk, omdat<br />

op sommige daken sprinklerinstallaties waren in-<br />

Met de PV-installatie is vanzelfsprekend geanticipeerd op de bliksem-, sprinkler- en andere installaties op het dak.<br />

gefreesd, vertelt hij. “Door te kiezen voor ballast<br />

in plaats van mechanische consoles werden problemen<br />

met deze installatievoorzieningen voorkomen.<br />

Voor het hoogste dak heeft Installatiebedrijf<br />

G. van Dam B.V. de sprinklerinstallatie nauwkeurig<br />

in kaart gebracht. Vervolgens hebben wij hier<br />

ons montageplan overheen gelegd en een oplossing<br />

voor alle ‘conflicterende punten’ uitgewerkt,<br />

in nauwe samenwerking met Van der Valk. Daarmee<br />

werd een soepele uitvoering geborgd.”<br />

Panelen van 365 en 375 Wp<br />

De zonnepanelen zijn ingekocht bij LG, dat relatief<br />

kleine panelen met een hoog vermogen kan<br />

leveren, aldus Schröder. “In totaal hebben wij<br />

870 panelen gemonteerd. Hierbij is een onderverdeling<br />

gemaakt in daken met panelen van 365<br />

Wp en daken met panelen van 375 Wp. Hierdoor<br />

konden we nog efficiënter inspelen op de beschikbare<br />

ruimte én perfect aan het voorgeschreven<br />

vermogen voldoen.” ❚<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL | 13


AMSTERDAM OURDOMAIN AMSTERDAM SOUTH EAST<br />

SLIMME INNOVATIE VERKORT DE BOUWTIJD<br />

Studentenwoningen zijn voor Van den Pol Elektrotechniek vertrouwd terrein. “We hebben er al ruim 5.300 geïnstalleerd, zowel prefabunits als<br />

traditionele bouw”, zegt projectleider Theo Severs. Behalve bij OurDomain Amsterdam South East is de Montfoortse E-specialist betrokken bij<br />

recente projecten in Utrecht, Essen (D) en Lelystad.<br />

Tekst en beeld | Van den Pol Elektrotechniek<br />

In de eerste fase van OurDomain Amsterdam<br />

South East realiseerde Van den Pol de E-installatie<br />

in de studentenwoningen en algemene ruimte. “Ook<br />

de brandmeld- en alarminstallatie namen wij voor<br />

onze rekening. Verder hebben we het hele complex<br />

voorzien van LED-verlichting en liggen er 284 PVpanelen,<br />

verspreid over verschillende daken.”<br />

‘Het zoeken naar<br />

manieren om<br />

slimmer, sneller en<br />

veiliger te werken is<br />

een tweede natuur’<br />

Stekerbare primeur<br />

Het zoeken naar manieren om slimmer, sneller en<br />

veiliger te werken is een tweede natuur bij Van<br />

den Pol. “Samen met ABB hebben wij een stekerbare<br />

PMK80 meterkastaansluitdoos ontwikkeld.<br />

Die is in OurDomain Amsterdam South East voor<br />

het eerst grootschalig toegepast, samen met de<br />

C60 centraaldoos. Beide componenten zijn prefab<br />

samengesteld op de bouwplaats en op de tunnelbekisting<br />

geplaatst. Na het aansluiten van de<br />

flexbuizen is de beton gestort. De bouwtijd verkort<br />

aanzienlijk en onze monteurs hoeven na de stort<br />

geen draad meer te trekken en af te lassen.” De<br />

vooraf verwachte tijdsbesparing blijkt in de praktijk<br />

realistisch, aldus Severs. “Ik verwacht dat we<br />

deze vernieuwing vaker zullen toepassen.” ❚<br />

14 | INSTALLATIEENBOUW.NL


Beheer uw BIM projecten digitaal<br />

Met Stabicad ontwerpt, berekent en beheert u BIM projecten. Is de<br />

content op orde? Trimble Connect maakt het mogelijk om vanaf elke<br />

locatie en op elk moment relevante en actuele projectgegevens te<br />

analyseren, beheren en te delen. Zo wordt een betere besluitvorming<br />

mogelijk en neemt de productiviteit in alle projectfasen toe.<br />

Ontdek wat u kunt doen met Trimble Connect!<br />

mep.trimble.com/nl/products/trimble-connect<br />

Trimble Connect


AMSTERDAM OURDOMAIN AMSTERDAM SOUTH EAST<br />

INREGELEN =<br />

OPTIMALISEREN<br />

Een slecht ingeregelde installatie zorgt voor een onaangenaam binnenklimaat<br />

en brengt een onnodig hoog energieverbruik met zich mee.<br />

Tekst en beeld | Regulair Meet- en Inregeltechniek BV<br />

Regulair BV is een onafhankelijk opererend bedrijf met als specialisatie het<br />

inregelen en beproeven van klimaatinstallaties. Het doel van lucht- en waterzijdig<br />

inregelen is het realiseren van de berekende ontwerpvolumestromen.<br />

De werkzaamheden worden uitgevoerd door goed opgeleide en vakbekwame<br />

medewerkers, die allen zijn voorzien van volledig ingerichte meetwagens en<br />

de modernste meetapparatuur. Regulair BV richt zich voornamelijk op het inregelen<br />

van installaties in de utiliteitssector en de industriële markt in Nederland.<br />

Het bedrijf is onder andere als onderaannemer nauw betrokken geweest<br />

bij het nieuwbouwproject OurDomain Amsterdam South East in Amsterdam.<br />

De technische competentie en professionele aanpak maakt van Regulair BV<br />

een betrouwbare partner. ❚<br />

16 | INSTALLATIEENBOUW.NL


SCAN<br />

VOOR MEER<br />

INFORMATIE<br />

DE GROOTSTE INSTALLATIE-<br />

REÜNIE VAN HET NOORDOOSTEN<br />

14, 15 & 16 | 9 | <strong>2021</strong><br />

EVENEMENTENHAL HARDENBERG<br />

BEZOEK<br />

DE WEBSITE<br />

www.installatie-vakbeurs.nl<br />

InstallatieVakbeurs InstalVakbeurs InstallatieVakbeurs


INSTALLATIE VAKBEURS<br />

INSTALLATIE VAKBEURS WORDT WEER EEN WARM WEERZIEN VAN DE BRANCHE<br />

DE GROOTSTE INSTALLATIE-REÜNIE IN HARDENBERG<br />

Na de zomer opent Installatie Vakbeurs op 14, 15 en 16 september <strong>2021</strong> eindelijk weer haar deuren in Evenementenhal Hardenberg. “De vooruitzichten<br />

zijn goed, de standhouders hebben er zin in en bezoekers geven aan weer klaar te zijn voor een beurs. Dat zijn de juiste ingrediënten<br />

voor een warm weerzien”, aldus Eline Kuijsters, Marketing Coördinator bij organisator Easyfairs. “Dit keer zijn we niet alleen de start van het<br />

seizoen, maar komt de branche eindelijk weer voor het eerst samen. Dat voelt als een reünie!”<br />

Tekst en beeld | Easyfairs<br />

“Vorig jaar hebben we op tijd besloten om de beurs<br />

te verplaatsen naar november, maar helaas gooide<br />

corona ook in die maand roet in het eten”, zegt<br />

Kuijsters. “Nu kijken we eindelijk weer vol goede<br />

moed uit naar september dit jaar. Met het zicht op<br />

de versoepelingen van de maatregelen zijn we ervan<br />

overtuigd dat we de branche weer een warm<br />

welkom kunnen geven. We zetten de beurs daarom<br />

dit jaar in het teken van ‘De Reünie’.”<br />

Verbindingsplek<br />

van Noordoost-Nederland<br />

Dat de beurs in het teken staat van De Reünie,<br />

sluit naadloos aan op het doel van Installatie<br />

Vakbeurs, namelijk het verbinden van de installatiebranche<br />

in het noordoosten van het land. “We<br />

brengen niet alleen oude klasgenoten bij elkaar,<br />

zoals je van een reünie misschien verwacht. Ieder<br />

jaar ontmoeten relaties, samenwerkingspartners,<br />

potentiële klanten en oud-collega’s elkaar in Hardenberg<br />

om weer bij te praten over projecten,<br />

nieuwe initiatieven te bespreken en oplossingen<br />

te ontdekken. De hele branche heeft afgelopen<br />

jaar geen groot contactmoment gehad, dus we<br />

verwachten dat er veel is om over bij te praten.”<br />

Deze hereniging is niet alleen goed voor samenwerkingen<br />

en ontmoetingen in de branche, maar<br />

18 | INSTALLATIEENBOUW.NL


INSTALLATIE VAKBEURS<br />

ook voor het tekort aan personeel. “Het is voor<br />

exposanten bij uitstek het moment om nieuwe<br />

potentiële kandidaten te ontmoeten. Met het<br />

idee dat we hebben voor een fysieke reünie op de<br />

beursvloer van een installatieopleiding, ontstaan<br />

er via via zo weer nieuwe contacten.” Om deze<br />

ontmoetingen van oud-klasgenoten en bedrijven<br />

te faciliteren, is er op de beursvloer een Streekbar<br />

in het leven geroepen. Dit is het centrale punt<br />

op de beurs waar mensen even kunnen bijkomen<br />

met een hapje, drankje en een goed gesprek. “Om<br />

ook hier de verbinding met de regio op te zoeken,<br />

schenken we speciaalbiertjes uit de regio en<br />

hebben we een borrelplank met lekkere hapjes”,<br />

vertelt Kuijsters.<br />

Themapleinen voor meer verdieping<br />

Naast het faciliteren van een verbindingsplek<br />

wordt op Installatie Vakbeurs aandacht geschonken<br />

aan belangrijke onderwerpen waar de installateur<br />

meer kennis over nodig heeft. Zo zijn tijdens<br />

corona enkele thema’s een grotere rol gaan spelen<br />

in de installatietechniek, zoals legionella en ventilatie.<br />

“De legionella-aanpak heeft de aandacht<br />

door de stilstand bij gebouwen waar in deze periode<br />

geen of nauwelijks mensen komen”, laat<br />

Kuijsters weten. “Ventilatie speelt natuurlijk een<br />

grote rol in het tegengaan van de verspreiding<br />

van het virus, bijvoorbeeld in scholen. Om hier als<br />

installatiebedrijf op in te kunnen spelen, is een<br />

hoop specialistische kennis nodig. Daarom krijgen<br />

deze twee thema’s deze editie extra aandacht op<br />

‘Dat het een groot<br />

feest zal worden,<br />

staat vast!’<br />

de beurs. Zo komen er een Legionellaplein (in samenwerking<br />

met branchevereniging ENVAQUA)<br />

en een Ventilatieplein waar kennis en producten<br />

op het gebied van deze uitdagingen centraal<br />

staan. Daarnaast zullen in het Klaslokaal op de<br />

beurs ook diverse kennissessies over deze thema’s<br />

worden gehouden. Ook schenken we op het Montageplein<br />

aandacht aan het monteren van installaties,<br />

een belangrijk onderdeel voor de monteur,<br />

werkvoorbereider en iedereen die zich bezighoudt<br />

met de techniek achter de montage. Dit doen we<br />

met live demonstraties van gereedschapspartners.<br />

Bij sommige gereedschappen is het belangrijk om<br />

ze in werking te zien. Als je als vakman producten<br />

installeert, ben je zo met de techniek bezig<br />

dat je wilt zien, voelen en ervaren hoe het knijpt,<br />

schroeft of snijdt. Op de beurs ligt de nadruk op<br />

hoe producten geïnstalleerd worden en welke gereedschappen<br />

daarbij nodig zijn. Als vakman of<br />

-vrouw zijn dit natuurlijk dé technische snufjes die<br />

je niet wilt missen op een vakevenement.”<br />

Allereerste installatiebeurs<br />

Nu er steeds meer wordt versoepeld, kijkt de organisatie<br />

ernaar uit om het installatieseizoen weer<br />

af te trappen. “We hebben het volste vertrouwen<br />

dat we weer een ongedwongen en ontspannen<br />

sfeer op de beursvloer kunnen creëren zonder (teveel)<br />

maatregelen. Bovendien introduceren we<br />

deze editie de Smart Badge. Bezoekers ontvangen<br />

bij binnenkomst een bezoekersbadge met<br />

Smart Badge technologie, die zij bij elke stand<br />

van hun voorkeur kunnen scannen. Na afloop<br />

van de beurs ontvangen zij automatisch alle informatie<br />

uit het ingevulde bedrijfsprofiel van de<br />

betreffende exposant in hun mailbox, waardoor<br />

er in principe niet eens handcontact nodig is. Dit<br />

maakt het voor sommige bezoekers en exposanten<br />

wellicht nog prettiger om weer fysiek te netwerken.”<br />

Welke maatregelen precies wel of niet<br />

zullen gelden, kan Kuijsters nog niet zeggen. “Als<br />

we één ding hebben geleerd van de afgelopen<br />

tijd is dat iedere week weer anders kan zijn. In<br />

september zal duidelijk worden op welke manier<br />

we onze bezoekers mogen ontvangen, maar dat<br />

het een groot feest zal worden, staat vast!” ❚<br />

Wat:<br />

Installatie Vakbeurs <strong>2021</strong><br />

Wanneer:<br />

14, 15 en 16 september,<br />

van 13.00 tot 21.00 uur<br />

Waar:<br />

Evenementenhal Hardenberg<br />

Meer informatie:<br />

www.installatie-vakbeurs.nl<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL | 19


INSTALLATIE VAKBEURS<br />

GROOTHANDEL IN LUCHTTECHNISCHE INSTALLATIES ALS EXPOSANT AANWEZIG OP INSTALLATIE VAKBEURS<br />

‘DÉ GELEGENHEID OM WEER EENS GOED BIJ TE<br />

PRATEN MET ONZE RELATIES’<br />

De organisatie van Installatie Vakbeurs stelt dat we meer dan ooit behoefte hebben om elkaar te ontmoeten en te spreken. Een standpunt<br />

waarin Bart Brandts, directeur bij UltimAir, zich volledig kan vinden. “Het is een uitstekende plek om je relaties op een ontspannen wijze nog<br />

eens extra te spreken.”<br />

Tekst Desiree Pennings | Beeld UltimAir<br />

UltimAir – voorheen CAIROX Centre – is dé groothandel voor alle componenten<br />

op het gebied van luchttechnische installaties. Daarnaast treedt het<br />

bedrijf op als adviseur voor de installatiebranche. Begin <strong>2021</strong> kondigde het<br />

bedrijf aan verder te gaan onder de naam UltimAir en introduceerde daarmee<br />

tevens een nieuwe huisstijl.<br />

Installatie Vakbeurs biedt, naast het onderhouden van bestaande relaties,<br />

UltimAir de gelegenheid om deze rebranding bij het publiek extra onder de<br />

aandacht te brengen. “Iedereen heeft met corona te maken gehad en daardoor<br />

zijn er minder contacten geweest. We laten op de beurs dus bewust niet<br />

veel producten zien, maar willen het moment vooral aangrijpen om met onze<br />

relaties bij te praten”, aldus Brandts.<br />

‘Iedereen heeft met corona te<br />

maken gehad en daardoor zijn er<br />

minder contacten geweest’<br />

Om dit te bereiken, werd er een fraaie stand ontworpen waarop de nieuwe<br />

naam en bijbehorend bedrijfslogo prominent aanwezig zijn. Uiteraard wordt<br />

er ook een greep uit het assortiment getoond, want door de huidige pandemie<br />

is er momenteel volop aandacht voor aerosolen en luchttechniek. “Het<br />

UltimAir heeft een groot assortiment aan componenten<br />

voor luchttechnische installaties.<br />

reinigen van lucht is van essentieel belang bij het borgen van een veilig binnenklimaat.<br />

Wij hebben producten die daarop toegespitst zijn. Zo hebben<br />

we een product dat met filters en een UV-lamp fijnstof en vocht uit de lucht<br />

haalt. Deze wordt daardoor schoner, waarmee de kans op besmettingen met<br />

virussen kleiner wordt. Het is een mooie aanvulling op de bestaande luchtbehandelingssystemen.”<br />

De nieuwe stand van UltimAir.<br />

Toch staat UltimAir nooit op een beurs om producten te verkopen, benadrukt<br />

Brandts. “We leveren onze producten landelijk en zijn zelf gevestigd in Nieuwerkerk<br />

aan den IJssel, onder de rook van Rotterdam. Als we al onze relaties<br />

willen bezoeken, dan moeten we heel Nederland doorreizen. Veel van onze<br />

bekenden brengen echter een bezoek aan Installatie Vakbeurs. Wij zien dit<br />

dus als een goede gelegenheid om hen weer te zien en te spreken.” ❚<br />

20 | INSTALLATIEENBOUW.NL


INSTALLATIE VAKBEURS<br />

ENERGIEBESPAREND EN MILIEUVRIENDELIJK<br />

Met het warmtepompsysteem Xource presenteert Intergas Verwarming een all-electric oplossing, die ze volledig in eigen beheer heeft<br />

ontwikkeld. Het systeem is bedoeld om de woning te verwarmen en om warm tapwater te leveren.<br />

Tekst Tim van Dorsten | Beeld Intergas Verwarming<br />

De Xource is een energiebesparende en milieuvriendelijke<br />

lucht/water-warmtepomp, die energie<br />

uit de buitenlucht haalt. Het apparaat bestaat<br />

uit een binnenunit, een buitenunit en een<br />

boilervat met een inhoud van 200 liter of 300<br />

liter. De buitenunit wordt gevormd door een monobloc<br />

lucht/water-warmtepomp. De binnenunit<br />

bestaat uit een zogeheten Heat Pump Control<br />

Unit (HCPU), twee elektrisch modulerende circulatiepompen,<br />

een ingebouwd expansievat en een<br />

back-up heater. De heater zorgt ervoor dat de gewenste<br />

temperatuur kan worden bereikt, wanneer<br />

het monobloc niet voldoende warmte kan leveren<br />

bijvoorbeeld bij extreem lage buitentemperaturen.<br />

Vanuit de HPCU in de Xource wordt een cv- en/<br />

of warmtapwatervraag gestuurd naar het monobloc.<br />

Het monobloc start en levert vervolgens een<br />

bepaalde temperatuur via de Xource naar óf het<br />

lage temperatuursysteem, zoals vloerverwarming,<br />

óf de warmwatervoorziening. Afhankelijk van welk<br />

systeem er om warmte vraagt, zal de regeling in<br />

de Xource één van beide circulatiepompen inschakelen.<br />

De back-up heater zal bijschakelen als de<br />

gewenste temperatuur niet wordt behaald.<br />

Kenmerkend<br />

Daarnaast beschikt de Xource over een aantal herkenbare<br />

Intergas Verwarming-kenmerken. Zo ont-<br />

breekt de driewegklep. Deze driewegklep zorgt normaliter<br />

voor de verdeling van warm water naar de<br />

cv of voorraadboiler, maar geldt ook als één van de<br />

meest storingsgevoelige onderdelen van de installatie.<br />

Als vervanging van deze driewegklep heeft Intergas<br />

een warmtewisselaar ingebouwd. Daarnaast<br />

wordt er gebruik gemaakt van hetzelfde ICX-platform<br />

voor de branderautomaat als wordt toegepast<br />

in de Extreme-toestellen van Intergas Verwarming.<br />

Door gebruik te maken van dit platform kan de<br />

Xource volledig worden ingeregeld via het Service<br />

Dashboard en kan er gebruik worden gemaakt van<br />

de Comfort Touch-app, Comfort Touch Xource en Intergas<br />

gateway om de installatie te monitoren. ❚<br />

‘Het platform biedt de<br />

mogelijkheid om de installatie<br />

te monitoren’<br />

De all-electric warmtepomp bestaat uit een binnenunit, buitenunit en een voorraadvat.<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL | 21


De Pen<br />

‘Om het doel van een circulaire bouw<br />

in 2050 te bereiken, zullen we een<br />

verandering in mindset moeten realiseren.<br />

Samenwerking is hierbij het kernwoord’<br />

22 | INSTALLATIEENBOUW.NL


De Pen<br />

Gijs Hemmink<br />

Manager Sustainability bij Hanzestrohm<br />

WELKE SAMENWERKING ZOU U IN HET<br />

KOMENDE JAAR GRAAG AAN WILLEN GAAN?<br />

Dit jaar 70 jaar geleden, besluit mijn grootvader als zelfstandig ondernemer te beginnen. Het is 1951 en hij schrijft zich in<br />

bij de KvK onder de naam ‘G.J. Hemmink Elektro Agenturen’. In die eerste jaren werkt hij vanuit huis (herkenbaar?) en gaat<br />

hij zelf op bezoek bij leveranciers en klanten.<br />

Tegenwoordig zouden we zijn bedrijf in die eerste fase een start-up noemen. Hij brengt onder meer antennes, kabelwartels<br />

en kabeldozen op de markt. In het naoorlogse Nederland was het noodzaak om in rap tempo woningen te bouwen en snel<br />

te industrialiseren. De welvaart in Nederland steeg in die periode aanzienlijk. Termen als klimaatverandering, circulaire<br />

economie en duurzaamheid stonden nog niet op de agenda.<br />

Fast forward naar <strong>2021</strong>. Ons familiebedrijf bestaat nog steeds (nu onder de naam Hanzestrohm) en we mogen dit jaar ons<br />

70-jarig jubileum vieren. Buiten woedt echter nog de gezondheidscrisis met de naam COVID-19. En terwijl we nog maanden<br />

te gaan hebben voordat iedereen gevaccineerd is, doemt de volgende crisis al weer op. Volgens de Wereldbank stort de<br />

COVID-crisis ons namelijk in de grootste mondiale recessie sinds de Tweede Wereldoorlog. Hoewel deze crises op de korte<br />

en middellange termijn onze aandacht opeisen, moeten we de catastrofe die aan de horizon doemt en onomkeerbaar is<br />

niet uit het oog verliezen: klimaatverandering en de daaraan gekoppelde afname van biodiversiteit.<br />

Net als 70 jaar geleden staan we in Nederland voor een grote opgave om in hoog tempo woningen te realiseren. Een<br />

veelgenoemd aantal is 1 miljoen woningen in de komende 10 jaar. Dat is samen met de opgaves op het gebied van klimaatverandering<br />

een enorme uitdaging. Een uitdaging die we als bouwsector samen bij de kop moeten pakken. Naast prefab<br />

bouwen, moeten we biobased materialen en circulaire oplossingen op een veel bredere schaal gaan toepassen. Om het<br />

doel van een circulaire bouw in 2050 te bereiken, zullen we een verandering in mindset moeten realiseren. Samenwerking<br />

is hierbij het kernwoord, waarbij we de lessen die we leren en best practices delen met de sector. Welke samenwerking zou<br />

u in het komende jaar graag aan willen gaan? ❚<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL | 23


AAN DE LOPENDE BAND LUCHTBEHANDELINGSSYSTEMEN ONTWIKKELEN<br />

‘HET BEGINT VAAK<br />

MET EEN KLANTVRAAG’<br />

Het zijn hectische tijden voor Ned Air. De fabrikant van luchtbehandelingssystemen, warmteterugwinunits en dakventilatoren heeft de afgelopen<br />

tijd een reeks nieuwe producten ontwikkeld, geëngineerd en op de markt gebracht. Vaak beantwoordt het product aan een generieke<br />

behoefte in de markt, zoals de EduComfort 1000 die een ideale oplossing biedt voor standaard klaslokalen met dertig leerlingen. Soms is<br />

het een klant die een specifieke vraag heeft. In dat geval gaat de ontwikkelafdeling in Kampen aan de slag om te kijken of ze deze vraag<br />

kan beantwoorden.<br />

Tekst Tjerk van Duinen | Beeld Ned Air<br />

Ned Air Skyline 2000, 3000 en 7000.<br />

24 | INSTALLATIEENBOUW.NL


Ned Air EduComfort 675 en 1000.<br />

“Zo is de EduComfort 675 speciaal ontwikkeld op<br />

basis van de 1000-versie, maar met als toepassing<br />

scholen met renovatieplannen die niet Frisse<br />

Scholen Klasse B willen halen, maar klasse C voldoende<br />

vinden”, vertelt directeur Wouter Wijma<br />

van Ned Air. “We bouwen deze schoolventilatieunit<br />

nu ook voor de Franse en Duitse markt, waar<br />

de eisen wat minder streng zijn.”<br />

Skyline<br />

Ondertussen is de Ned Air Skyline ook een serieuze<br />

serie aan het worden. Wijma: “Dit is de luchtbehandelingsinstallatie<br />

die we in hoogtes van 65<br />

tot 90 centimeter hoog bouwen, speciaal voor<br />

architecten en opdrachtgevers die geen installaties<br />

in beeld willen op hun gebouw. En dat zijn er<br />

steeds meer. De eerste versie, gebouwd op aanvraag<br />

van een klant, had een capaciteit van 1.000<br />

m 3 /h. We zijn nu de serie aan het uitwerken naar<br />

2.000, 3.000 en 4.000 m 3 /h terwijl er ook al een<br />

aanvraag ligt voor 7.500 m 3 /h.”<br />

‘Al het werk in de bouw moet door dezelfde<br />

handen gedaan worden, dus dat wordt een<br />

interessante tijd’<br />

Onzichtbaar maken<br />

Daarmee zijn misschien wel de grenzen van de<br />

Skyline bereikt. “Een Ned Air Skyline is een luchtbehandelingskast<br />

die als het ware op zijn zij is<br />

gelegd. Componenten worden daarvoor speciaal<br />

aangepast. We kunnen tot drieënhalve meter<br />

breed gaan en dan kom je met 7.500 kuub<br />

wel aan maximaal verwerkbare breedtes", aldus<br />

Wijma. “Voor ons is dit weer zo’n typisch producttraject<br />

dat begint met een klantvraag, in dit geval<br />

adviesbureau Merosch. Wellicht gaat dit nog wat<br />

losmaken in de markt. PV-panelen kunnen er met<br />

een stalen frame gewoon boven geplaatst worden.<br />

De eerste levering is deze zomer aan enkele scholen.<br />

We zijn bovendien in gesprek met een aantal<br />

architecten om kasten in kleur te leveren. Deze<br />

worden mogelijk geplaatst op gebouwen waar<br />

appartementen op uitkijken. In een antracietkleur<br />

vallen ze zo weg tegen de bitumen ondergrond.”<br />

Wat komen gaat<br />

Al deze ontwikkelingen vallen dermate goed in<br />

de markt, dat Ned Air nu even de tijd moet nemen<br />

om alles in goede banen te leiden. Wijma:<br />

“We hebben afgelopen periode boven budget<br />

gepresteerd en tijdens de lockdown meer omgezet<br />

dan verwacht. Alle productontwikkelingen,<br />

productlanceringen en finetuning van producten<br />

en onderhoudsprocessen maakt dat het alle hens<br />

aan dek is. Dat moet allemaal gemanaged worden,<br />

net als de sterk oplopende capaciteitsproblemen<br />

door materiaaltekorten van vooral staal<br />

en kunststof, schaars technisch personeel en oplopende<br />

prijzen. Daarnaast is de hele organisatie<br />

zich aan het klaarmaken voor wat komen gaat.<br />

In Nederland gaat de SUVIS-regeling leiden tot<br />

meer aanvragen en orders en ook vanuit Duitsland<br />

verwacht ik extra vraag door een nog veel<br />

gunstigere subsidieregeling. De piek zie ik komen<br />

in de herfstvakantie, als de projecten die in de<br />

zomer door schaarste niet kunnen doorgaan naar<br />

het volgende reces worden doorgeschoven en de<br />

Duitse golf erbij komt. Al het werk in de bouw<br />

moet door dezelfde handen gedaan worden, dus<br />

dat wordt een interessante tijd. Maar wij zijn er<br />

klaar voor.” ❚<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL | 25


De nieuwe EduComfort 1000<br />

Een verademing in schoolventilatie<br />

Deze nieuwe schoolventilatie-unit is<br />

het resultaat van ruim 5 jaar ervaring<br />

in het toepassen van decentrale<br />

schoolventilatie. De EduComfort 1000<br />

is de eerste decentrale unit ‘in het zicht’<br />

die voorzien kan worden van koeling<br />

én verwarming. Zo creëert u het gehele<br />

jaar een gezond binnenklimaat.<br />

Voldoet aan Programma van Eisen Frisse Scholen klasse B<br />

Installatiegeluid maximaal 33 dB(A)<br />

Verwarmen en koelen in één compacte decentrale unit<br />

Optimale luchtstroom middels hoog inducerende JET-nozzles<br />

www.nedair.nl/schoolventilatie


Geniox units zijn<br />

#HygienicByDesign<br />

Systemair is de eerste grote fabrikant ter wereld die een Eurovent Certified Performance-optie aanbiedt<br />

voor “Hygienic Air Handling Units” (HAHU) voor alle Geniox-units.<br />

#HygienicByDesign betekent voor u standaard brede deuren voor optimale toegang en inspectie,<br />

standaard gladde vloeren en wanden voor eenvoudige reiniging en standaard alle kunststoffen in de<br />

luchtbehandelingsunit conform de hoogste ISO846-eisen ter voorkoming van bacteriële groei.<br />

U hoeft er niet eens om te vragen, hygiëne is bij ons standaard!<br />

www.systemair.nl


‘S-HERTOGENBOSCH SNG BARRATT<br />

De nieuwbouw is voorzien van een moderne en duurzame klimaatinstallatie.<br />

MODERNE EN DUURZAME<br />

KLIMAATINSTALLATIE VOOR SNG BARRATT<br />

Afgelopen maart is de nieuwbouw opgeleverd van SNG Barratt, ’s werelds grootste onafhankelijke producent en leverancier van klassieke<br />

en moderne Jaguaronderdelen. Het turnkey project van 1.621 m 2 omvat een nieuw bedrijfspand met kantoor aan de Rosmalense Plas en is<br />

gebouwd door Willy Naessens Nederland. Installatiebedrijf Den Doorn B.V. stond in voor de elektrotechnische en werktuigbouwkundige installaties.<br />

Om een uitgekiende luchtbehandeling te borgen, nam de totaalinstallateur contact op met vaste partner Systemair.<br />

Tekst Lieke van Zuilekom |<br />

Beeld Installatiebedrijf Den Doorn B.V.<br />

De nieuwbouw is voorzien van een moderne en<br />

duurzame klimaatinstallatie. “Op het dak hebben<br />

wij een lucht/water-warmtepomp geplaatst, die<br />

energie uit de buitenlucht haalt en overdraagt<br />

aan een koudemiddel”, vertelt Jos van Oijen,<br />

Teamleider Werktuigbouwkunde bij Installatiebedrijf<br />

Den Doorn B.V.. “Als afgiftesysteem in de<br />

bedrijfshal is gekozen voor cv-gestookte heaters.<br />

De kantoorruimtes zijn voorzien van vloerverwarming.<br />

Een luchtbehandelingsunit van Systemair<br />

zorgt hier voor de toevoer van voldoende verse<br />

lucht, met behoud van de behaaglijkheidseisen.”<br />

Efficiënte warmteterugwinning,<br />

laag energieverbruik<br />

“Voor de conditionering van de ruimtes was<br />

Installatiebedrijf Den Doorn B.V. op zoek naar<br />

een luchtbehandelingsunit voor dakopstelling,<br />

met een debiet van 1.500 m 3 /h en inclusief een<br />

elektrische batterij voor het naverwarmen van<br />

de lucht indien nodig”, vertelt Derrick Echteld,<br />

Accountmanager bij Systemair. “Hier geven wij<br />

invulling aan met onze Topvex SR04 unit. De<br />

Topvex SR04 betreft een plug-and-play unit,<br />

met een efficiënte warmteterugwinning en een<br />

laag energieverbruik. Dankzij de integratie van<br />

een warmtewiel is bovendien geen condenswa-<br />

28 | INSTALLATIEENBOUW.NL


SNG BARRATT ‘S-HERTOGENBOSCH<br />

Een luchtbehandelingsunit van Systemair zorgt voor de toevoer van voldoende verse lucht, met behoud van de behaaglijkheidseisen.<br />

terafvoer benodigd. De unit is geleverd inclusief<br />

Access besturingssysteem, waardoor de installateur<br />

eenvoudig zijn instellingen kan ingeven, op<br />

basis van de wensen van de eindgebruiker.” De<br />

Topvex SR04 is oorspronkelijk ontwikkeld voor<br />

binnenopstelling, vertelt hij. “Om de unit ook<br />

geschikt te maken voor buitenopstelling, is een<br />

ODS luchtaanzuig- en uitblaassectie inclusief<br />

dak voor de gehele unit toegevoegd.”<br />

‘We zijn vertrouwde partners en weten exact<br />

wat we van elkaar mogen verwachten’<br />

Jarenlange samenwerking<br />

De nieuwbouw voor SNG Barratt is niet het eerste<br />

project dat Systemair en Installatiebedrijf<br />

Den Doorn B.V. samen uitvoeren. “We zijn vertrouwde<br />

partners en weten exact wat we van<br />

elkaar mogen verwachten”, aldus Echteld. “Recent<br />

hebben we bijvoorbeeld samengewerkt<br />

aan het nieuwe hoofdkantoor van Hikvision<br />

in Hoofddorp, het nieuwe distributiecentrum<br />

voor Kivits in Ridderkerk en Kindcentrum<br />

De Plantage in Meteren.” Van Oijen: “Bij Systemair<br />

zijn wij verzekerd van betrouwbare en<br />

klasse A installaties. Ook zijn de lijnen kort en<br />

goed. Onder andere Derrick staat altijd voor<br />

ons klaar en zorgt dat zaken snel en goed geregeld<br />

worden. Dat stellen we enorm op prijs.”<br />

Bewijslast<br />

Bijzonder aan de nieuwbouw van SNG Barratt is<br />

dat het door Willy Naessens Nederland is aangewezen<br />

als proefproject, in het kader van de wet<br />

Kwaliteitsborging voor het bouwen. Installatiebedrijf<br />

Den Doorn B.V. moest daarom van alle W- en<br />

E-installaties de technische specificaties en een<br />

stukje bewijslast overleggen, vertelt Van Oijen.<br />

Een verantwoordelijkheid die de totaalinstallateur<br />

standaard al op zich neemt. “Bijvoorbeeld bij de inregeling<br />

van de luchtbehandelingsunit stellen wij<br />

een rapport op, waarin ook de inmeetgegevens zijn<br />

opgenomen”, vertelt hij. “Daarmee zijn wij perfect<br />

voorbereid op de nieuwe ontwikkelingen.” ❚<br />

BOUWINFO<br />

Aannemer<br />

Willy Naessens Nederland<br />

Installaties<br />

Installatiebedrijf Den Doorn B.V.<br />

Luchtbehandelingsunit<br />

Systemair<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL | 29


ALMERE DIMENSIO VERPAKKINGEN<br />

De lucht/water-warmtepompen zijn kant-en-klaar en just-in-time in Almere aangeleverd.<br />

HOOGRENDEMENT WARMTEPOMPEN VOOR ALL-ELECTRIC NIEUWBOUW DIMENSIO VERPAKKINGEN:<br />

MINIMAAL GELUIDSNIVEAU, MAXIMALE<br />

EER-, COP- EN TER-RENDEMENTEN<br />

Begin juni heeft groothandel in verpakkingsmateriaal Dimensio Verpakkingen haar nieuwe distributiecentrum op bedrijvenpark Stichtsekant<br />

in Almere in gebruik genomen. De nieuwbouw heeft een oppervlakte van 34.000 m², verdeeld over ca. 29.000 m² warehouse, 1.400 m² mezzanine<br />

en 3.600 m² kantoorruimte inclusief showroom, fitnessruimte, bedrijfszwembad en bedrijfsrestaurant en functioneert 100% gasloos.<br />

Op het dak staan drie grote warmtepompen van Western Airconditioning B.V., die het gebouw all-electric van warmte en koude voorzien. Als<br />

afgiftesysteem is gekozen voor inductie-klimaatunits en vloerverwarming.<br />

Tekst Lieke van Zuilekom | Beeld Western Airconditioning B.V.<br />

In opdracht van Batenburg Installatietechniek Twello heeft Western Airconditioning<br />

B.V. twee TETRIS 2 HP LN 37.4 lucht/water-warmtepompen voor de distributiehal<br />

geleverd, die zich onderscheiden door een zeer laag geluidsniveau<br />

(LN/Low Noise) en een minimale energieconsumptie (HE/High Efficiency).<br />

“De 2-pijps warmtepompen hebben een gezamenlijk koelvermogen van 724<br />

kW en een verwarmingsvermogen van 550 kW bij -10°C buitentemperatuur”,<br />

vertelt Accountmanager Arnoud Kerkhove. “Dankzij de warmtepompen kan Dimensio<br />

Verpakkingen haar halruimtes zeer stil en energie-efficiënt verwarmen.”<br />

30 | INSTALLATIEENBOUW.NL


DIMENSIO VERPAKKINGEN ALMERE<br />

Allerhoogste EER-, COP- en TER-rendementen<br />

Voor de klimatisering van de kantoorruimtes, fitnessruimte, het bedrijfszwembad<br />

en de koikarpervijver heeft Western Airconditioning B.V. een 4-pijps<br />

OMICRON REV S4 HE LN 36.4 lucht/water-warmtepomp geleverd, waarmee<br />

onafhankelijk of gelijktijdig gekoeld én verwarmd kan worden. “Er gaat geen<br />

energie naar buiten verloren, wat resulteert in de allerhoogste EER-, COP- en<br />

TER-rendementen”, vertelt Kerkhove. “De OMICRON warmtepomp levert een<br />

koelvermogen van 370 kW en een verwarmingsvermogen van 260 kW bij<br />

-10°C buitentemperatuur. Daarmee is de complete nieuwbouw verzekerd van<br />

maar liefst 1.094 kW koelvermogen en 810 kW verwarmingsvermogen.”<br />

‘Er gaat geen energie naar<br />

buiten verloren’<br />

Zeer laag geluidsniveau, minimale energieconsumptie<br />

Om te voldoen aan Low Noise geluidseisen in dit project, zijn de compressoren<br />

van de warmtepompen in een hoogwaardig geïsoleerde metalen omkasting<br />

geplaatst. “Dankzij de toepassing van een groter condensoroppervlak is<br />

aanzienlijk minder opgenomen (elektrisch) vermogen nodig, ten opzichte van<br />

het afgeleverde koelvermogen. Met andere woorden: in dezelfde tijd en met<br />

eenzelfde hoeveelheid koudemiddel kan meer koude worden geleverd”, aldus<br />

Kerkhove. “Bijzonder is ook dat de transportpompen in de warmtepompunits<br />

zijn geïntegreerd, waardoor het waterzijdig transport over de buffervaten vereenvoudigd<br />

wordt.”<br />

Op het dak staan drie grote warmtepompen van Western Airconditioning B.V.,<br />

die het gebouw all-electric van warmte en koude voorzien.<br />

Kant-en-klaar en just-in-time<br />

De lucht/water-warmtepompen zijn kant-en-klaar en just-in-time in Almere<br />

aangeleverd, waar het team van Batenburg Installatietechniek Twello het<br />

kraantransport, de montage en de waterzijdige aansluiting van de warmtepompen<br />

heeft verzorgd. Vervolgens heeft Western Airconditioning B.V. de<br />

volledige inbedrijfstelling voor haar rekening genomen, in nauwe samenwerking<br />

en afstemming met projectleider Michiel van Doornik. ❚<br />

Warmtepompen en<br />

Waterkoelmachines<br />

‘De toekomst kan<br />

niet wachten’<br />

• Capaciteit 26 – 1060 kW<br />

• R290 / R1234ze<br />

• Vrije koeling<br />

• Warmteterugwinning<br />

• Lage GWP-waarde<br />

• Laag geluidsniveau<br />

Voor meer informatie: <strong>03</strong>3 - 247 78 00 www.western.nl info@western.nl<br />

Naamloos-3 1 11-05-<strong>2021</strong> 11:41<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL | 31


ALMERE AERES HOGESCHOOL<br />

BIJ NIEUWBOUW AERES HOGESCHOOL STAAT DE GEBRUIKER CENTRAAL<br />

DE GROENE LONG VAN ALMERE<br />

Het nieuwe gebouw van de Aeres Hogeschool in Almere is energieneutraal en circulair gebouwd. Niet voor niets kreeg het als bijnaam de<br />

groene long. Vanaf het schooljaar <strong>2021</strong>/2022 wordt het in gebruik genomen, waarna het ook nog eens het ontvangstgebouw zal zijn voor de<br />

Floriade in 2022. HOMIJ Technische Installaties staat in voor de extreem duurzame installatie.<br />

Tekst Desiree Pennings | Beeld HOMIJ Technische Installaties<br />

HOMIJ verzorgt alle gebouwgebonden installaties<br />

in de nieuwbouw, dus zowel de E- als W-installaties.<br />

In een doorlooptijd van zeven maanden<br />

wordt een duurzaam en modern pand neergezet<br />

dat verder gaat dan alleen het plaatsen van een<br />

warmtepomp en LED-verlichting. “Uniek aan het<br />

pand is de zonnepanelenconstructie. Er liggen<br />

400 zonnepanelen op het dak, die een luifel<br />

vormen voor het dakterras. Daarnaast hangen<br />

er 300 aan de gevel”, vertelt Sven Jakobsen, projectleider<br />

vanuit HOMIJ Technische Installaties.<br />

“Het meet- en regelsysteem van BRControls zorgt<br />

32 | INSTALLATIEENBOUW.NL


De gezondheid en het welzijn van de gebruikers wordt optimaal gewaarborgd.<br />

‘Er liggen 400 zonnepanelen op het dak,<br />

die een luifel vormen voor het dakterras’<br />

voor een slimme energievoorziening en bij de<br />

keuze voor producten houden we rekening met<br />

circulariteit. Producten moeten lang meegaan<br />

en gemakkelijk te recyclen zijn.” Als voorbeeld<br />

noemt hij de kunststof leidingen die tot granulaat<br />

gemaakt kunnen worden. Ook hoeft de installatie<br />

niet aangepast te worden wanneer van<br />

twee ruimtes één ruimte gemaakt wordt. Dan is<br />

enkel een aanpassing van de software voldoende.<br />

Tijd voor nieuwe ideeën<br />

Om een zo duurzaam mogelijk gebouw neer te<br />

zetten, vergt wel een andere manier van denken<br />

dan normaal. Door extra na te denken over mogelijke<br />

toepassingen, ontstaan nieuwe ideeën die<br />

het gebouw naar een nog hoger niveau tillen. Zo<br />

kwam groenaannemer Ginkel Groep op het idee<br />

om regenwater op te vangen en te gebruiken voor<br />

de beplanting aan de gevel. Jakobsen: “Wij leggen<br />

een deel van het irrigatiesysteem aan de gevel<br />

aan. Samen met Ginkel Groep hebben we een<br />

buffervoorziening uitgewerkt waarin regenwater<br />

wordt opgevangen voor de planten. Tijdens het<br />

project komen er zo steeds duurzaamheidsaspecten<br />

bij. Daar wordt echt de tijd voor genomen.”<br />

En dat terwijl de school in een vrij korte tijd gebouwd<br />

wordt. In september wordt het gebouw<br />

in gebruik genomen door de studenten en leerkrachten.<br />

Door de korte bouwperiode moeten de<br />

bedrijven wel erg scherp blijven om geen fouten<br />

te maken, vertelt Jakobsen. “De planning is de<br />

grootste uitdaging, maar alle partners denken<br />

met elkaar mee. Er hangt een supergoede sfeer op<br />

de bouwplaats, wat het heel leuk maakt ondanks<br />

de hoge druk. Uitdagingen weten we steeds op te<br />

lossen met elkaar.”<br />

Het voelt WELL<br />

De inzet van alle meewerkende partijen wordt<br />

beloond met een Platinum WELL-certificaat, dat<br />

aangeeft dat de gezondheid en het welzijn van<br />

de gebruikers optimaal gewaarborgd zijn. Bij de<br />

bouw van de school wordt veelvuldig rekening<br />

gehouden met het milieu, circulariteit, duurzaamheid<br />

en het welzijn van de gebruikers. “Normaal<br />

gesproken wordt er vooral naar duurzaamheid<br />

en het milieu gekeken, maar bij dit project wordt<br />

er ook erg gekeken naar de gebruikers van het<br />

pand. Het moet WELL voelen. Deze manier van<br />

werken maakt de Aeres Hogeschool één van onze<br />

prestigeprojecten; het is echt bijzonder. Er is veel<br />

aandacht voor techniek en duurzaamheid en we<br />

zijn trots dat we daaraan mogen bijdragen.” ❚<br />

AERES HOGESCHOOL ALMERE<br />

BOUWINFO<br />

Opdrachtgever<br />

Stichting Aeres Groep<br />

Architect<br />

BDG architecten<br />

Bouwkundig aannemer<br />

Aannemingsmaatschappij Hegeman B.V.<br />

Projectmanagement<br />

HEVO<br />

Technisch adviseur<br />

Innax<br />

Bouwfysica /akoestiek en brand<br />

DGMR<br />

Constructie ingenieurs<br />

JVZ Ingenieurs<br />

Technische installaties<br />

HOMIJ Technische Installaties<br />

Slimme sensoren<br />

BRControls<br />

Groenaannemer<br />

De Koninklijke Ginkel Groep<br />

BVO<br />

4.000 m 2<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL | 33


ALMERE AERES HOGESCHOOL<br />

SLIMME SENSOREN VOOR EEN GEZOND EN COMFORTABEL GEBOUW<br />

AERES HOGESCHOOL ALS SMART BUILDING<br />

De Aeres Hogeschool in Almere wordt duurzaam, circulair, gezond en flexibel. Dit wordt deels mogelijk gemaakt door de slimme toepassingen<br />

van BRControls. Dit bedrijf werd door HOMIJ Technische Installaties gevraagd om de complete meet- en regelinstallatie te leveren met slimme<br />

plafondsensoren. Deze zorgen ervoor dat het binnenklimaat, de verlichting, de zonwering, energieprestaties en prestatieborging in één blik<br />

zichtbaar en aan te passen zijn.<br />

Tekst Desiree Pennings | Beeld bdg architecten<br />

Het gebouw van de Aeres Hogeschool wordt letterlijk en figuurlijk groen.<br />

Bij de Aeres Hogeschool staan duurzaamheid en<br />

het welzijn van gebruikers voorop. Het doel is om<br />

een WELL-certificaat te behalen en daarom moet<br />

het gebouw voorzien worden van een smart gebouwbeheersysteem.<br />

De ruim tachtig BRControls<br />

plafondsensoren van het type BRT35 worden<br />

aangesloten op de IP/BRN20 naregellijn. Ze meten<br />

de ruimtetemperatuur, relatieve luchtvochtigheid,<br />

vluchtige organische stoffen (VOC) en CO 2<br />

,<br />

lichtsterkte, bezettingsgraad en geluidsdruk per<br />

ruimte. Per verdieping wordt bovendien de fijnstof<br />

gemeten. Al deze variabelen kunnen gemonitord<br />

worden via een app en via het eenvoudig te bedienen<br />

webbased gebouwbeheersysteem. Een<br />

besparing op de energie- en beheerkosten wordt<br />

bereikt doordat enkel de ruimtes die in gebruik<br />

‘We halen alles<br />

uit de kast om een<br />

gezond gebouw<br />

neer te zetten’<br />

34 | INSTALLATIEENBOUW.NL


AERES HOGESCHOOL ALMERE<br />

Ook aan de binnenzijde is gebruik gemaakt van duurzame materialen en veel bomen en planten.<br />

zijn worden gekoeld en verwarmd en doordat er<br />

behoefteafhankelijk geventileerd wordt. “Zitten er<br />

veel studenten in een ruimte, dan meten de sensoren<br />

dat en wordt er meer geventileerd. Ook de<br />

verlichting met daglichtregeling en de zonwering<br />

lopen hierin mee. Het webbased gebouwbeheersysteem<br />

geeft een totaalinzicht in de werking van<br />

alle installatiedelen en zorgt voor een optimaal<br />

werkend gebouw”, vertelt Harry Peters, senior accountmanager<br />

bij BRControls.<br />

Periodiek inzicht<br />

“Een goede nazorg is van groot belang”, gaat<br />

Peters verder. “Het prestatieborgingssysteem ‘My<br />

De BRT-35 multisensor.<br />

Building’ slaat gebouwdata op en vergelijkt ze<br />

met de KPI’s. Rapportages van meetgegevens geven<br />

periodiek inzicht en er kan direct bijgestuurd<br />

worden.” Ook de energiestromen van het gebouw<br />

worden gemonitord en zichtbaar gemaakt op een<br />

energiespiegel; een groot tv-scherm waarop de levering<br />

van de PV-panelen, CO 2<br />

-reductie en andere<br />

waarden zichtbaar zijn.<br />

De installatie wordt gedaan door HOMIJ. Dit<br />

is een vaste relatie van BRControls. Peters: “We<br />

kennen deze installateur al jaar en dag en hebben<br />

er al vaker grote projecten mee gedaan. De<br />

onderlinge samenwerking verloopt goed. De Aeres<br />

Hogeschool is qua oppervlakte niet extreem<br />

groot, maar het is wel een bijzonder project omdat<br />

er volop ingezet wordt op het complete productenpallet<br />

dat wij als BRControls hebben. De<br />

slimme sensoren, metingen, energiespiegel en<br />

My Building prestatieborging inclusief My Energy<br />

energiemanagement: we halen alles uit de kast<br />

om een gezond gebouw neer te zetten.”<br />

Technologie van vandaag<br />

en morgen<br />

De bouw van de Aeres Hogeschool werd gestart<br />

in het derde kwartaal van 2020. Het hoogste<br />

punt werd half maart bereikt en naar verwachting<br />

wordt het pand vanaf het studiejaar<br />

<strong>2021</strong>/2022 in gebruik genomen. De regeltechniek<br />

van BRControls wordt geïnstalleerd samen<br />

met de E- en W-installatie. De totale inbedrijfstelling<br />

volgt als alle componenten zijn aangesloten<br />

op het systeem. Het is altijd spannend of dit lukt<br />

‘De energiestromen<br />

van het gebouw<br />

worden gemonitord<br />

en zichtbaar<br />

gemaakt op een<br />

energiespiegel’<br />

binnen de gestelde tijd, vindt Peters. “Aan het<br />

eind van de rit willen we allemaal tegelijkertijd<br />

klaar zijn en een goed product opleveren. De<br />

technologie die men in dit gebouw stopt, is van<br />

vandaag en morgen. Het is met recht een smart<br />

building te noemen.”<br />

Over BRControls<br />

Wanneer je een gebouw smart uitvoert, kunnen<br />

energieverbruik, duurzaamheid, gebouwbeheer<br />

en exploitatie naar een hoger niveau getild worden.<br />

Gebruikers merken dit doordat de omgeving<br />

comfortabeler aanvoelt, gezonder is en doordat<br />

ze veiliger kunnen wonen en werken. BRControls<br />

voorziet gebouwen van gebouwgebonden harden<br />

software, waaronder multifunctionele sensoren,<br />

intelligente communicatiesystemen en dataanalyses.<br />

Het bedrijf ontwikkelt, produceert en<br />

installeert deze innovatieve automatiseringsoplossingen<br />

zelf, samen met partnerbedrijven. ❚<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL | 35


EEN LUCHTBEHANDELINGSKAST<br />

MET ONBEGRENSDE MOGELIJKHEDEN<br />

Met KG Flex heeft WOLF, producent van verwarmings-, luchtbehandelings- en ventilatiesystemen, een nieuwe serie luchtbehandelingskasten<br />

op de markt gebracht. De naam zegt het al: de kasten zijn op alle fronten volledig op maat te maken en hebben een capaciteitsrange van maar<br />

liefst 1.000 tot 350.000 m 3 /h.<br />

Tekst Tjerk van Duinen<br />

| Beeld WOLF Energiesystemen<br />

“Met de Flex kunnen we de kast tot op 5 millimeter nauwkeurig bouwen.”<br />

De WOLF KG Flex-serie is de nieuwste toevoeging<br />

aan het brede assortiment van de Duitse fabrikant.<br />

Dat omvatte al (onder veel meer) de Comfort-klasse,<br />

een compacte plug-and-play uitvoering tot 20.000<br />

m 3 /h, en de KG TOP-klasse, een modulair systeem<br />

met een bereik van 1.000 tot 40.000 m 3 /h. De KG<br />

Flex luchtbehandelingskasten zijn ook modulair te<br />

bouwen, alleen is het bereik breder en zijn de mogelijkheden<br />

veel groter, zowel in de maatvoering en<br />

uitvoering van de behuizing als de mogelijkheden<br />

wat betreft functionaliteit. “Je kunt de KG Top omschrijven<br />

als een confectiepak en de KG Flex als een<br />

maatpak”, vertelt technisch adviseur Tom Melching<br />

van WOLF Energiesystemen.<br />

Cleanrooms<br />

De KG Flex van WOLF heeft een scala aan toepassingsmogelijkheden.<br />

Melching: “Uiteraard alle gebouwen<br />

waar een luchtverversingscapaciteit nodig<br />

is van 1.000 tot maar liefst 350.000 m 3 /h. Maar<br />

we kunnen er ook cleanrooms, zwembaden, datacenters<br />

en andere gespecialiseerde toepassingen<br />

mee voorzien. Doordat de kastmodules en verschillende<br />

onderdelen flexibel zijn in maatvoering en<br />

doorsnedes, is aan vrijwel elke klantwens te voldoen.<br />

Een datacenter dat adiabatische koeling vereist,<br />

pakken we nu standaard op met de KG Flex.”<br />

36 | INSTALLATIEENBOUW.NL


Opengewerkte versie van de WOLF KG Flex.<br />

Modulair<br />

“Zie het als bouwen met lego”, vervolgt Melching.<br />

“Alle componenten staan op een modulair onderstel.<br />

Bij componenten kun je denken aan alles<br />

wat we in huis hebben aan luchtbehandeling.<br />

Zo heeft het model in de illustratie links een aanzuigplenum<br />

met daarachter een filter met snelspansysteem.<br />

De lucht wordt vervolgens door de<br />

schuin geplaatste kruisplatenwisselaar getrokken<br />

en door de naastliggende ventilatoren, om via<br />

een geluiddemper en koel- en/of warmte-element<br />

het gebouw in geblazen te worden. Retourlucht<br />

volgt een tegengesteld pad, waarbij het mogelijk<br />

is luchttoevoer en -afvoer naast elkaar in plaats<br />

van boven elkaar te plaatsen.”<br />

Wensen<br />

Flex is niet alleen een naam, het is ook een principe.<br />

Melching: “We kunnen alle modules zodanig<br />

inrichten dat het past in bijna elk wensenschema<br />

van de klant. Waar de KG Top op sommige locaties<br />

niet altijd in hoogte past, kunnen we met<br />

de Flex de kast tot op 5 millimeter nauwkeurig<br />

‘We kunnen alle modules zodanig inrichten,<br />

dat het past in bijna elk wensenschema<br />

van de klant’<br />

bouwen. Het moet natuurlijk wel voldoen aan<br />

bepaalde natuurkundige wetten en Europese regels,<br />

maar wij zoeken graag de grenzen op. De behuizing<br />

voldoet aan thermische isolatieklasse T2,<br />

koudebrugklasse TB2, mechanische stabiliteit D1<br />

en luchtdichtheidsklasse L1. Daarbij zijn de geluiddempers<br />

en filters zeer eenvoudig te onderhouden<br />

en inspecteren. Omdat het systeem in hoge mate<br />

modulair is, kan een luchtbehandelingskast in<br />

één keer op een dak gehesen worden maar ook<br />

in losse componenten. Dat is wel zo handig bij<br />

renovaties en krappe doorgangen.”<br />

KG Flex wordt geleverd met of zonder regelsysteem.<br />

Melching: “Ook daarin is het systeem flexibel.<br />

We kunnen een eigen WRS-K regelsysteem<br />

meeleveren en inregelen, eventueel met een<br />

interface voor aansluiting op een bovenliggend<br />

systeem, maar de installateur kan ook<br />

een eigen systeem van bijvoorbeeld Priva<br />

aansluiten. Als de uitvraag goed is en wij stellen<br />

de juiste vragen, komen we zeker tot een<br />

uitstekende oplossing.”<br />

De eerste KG Flex-configuraties zijn inmiddels toegepast.<br />

“Voor een grote winkelketen en een logistiek<br />

centrum”, besluit Melching. “Met dit mooie<br />

product kom je op allerlei uiteenlopende locaties,<br />

van kinderdagverblijven tot complexe productielocaties,<br />

dat maakt dit werk zo mooi.” ❚<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL | 37


Luchtbehandeling in combinatie<br />

met warmtepompen<br />

Plug and Play<br />

Plug and play koelen en verwarmen en<br />

ventileren dankzij uitbreiding<br />

luchtbehandelingskast ClimaPac<br />

Compact.<br />

Kleiner oppervlak, verbeterde werking<br />

Zich realiserend dat 80% van de<br />

gevraagde units een capaciteit tot<br />

15.000 m 3 /h bezit, heeft STULZ het<br />

assortiment geoptimaliseerd.<br />

Warmtepompen<br />

STULZ introduceert nieuwe compact<br />

luchtbehandelingskasten met als optie<br />

een frame voor warmtepompen, welke<br />

STULZ ook zelf levert.<br />

Meer informatie?<br />

Wilt u meer informatie over deze plug<br />

and play oplossing of wilt u direct een<br />

offerte ontvangen? Scan dan de QRcode<br />

en neem contact met ons op.<br />

Weverij 7, 1185 ZE | Amstelveen<br />

+31 (0) 20 545 11 11<br />

info@stulz.nl | www.stulz-benelux.com


UITBREIDING LUCHTBEHANDELINGSKAST<br />

PLUG AND PLAY KOELEN,<br />

VERWARMEN EN VENTILEREN<br />

Dankzij een uitbreiding van de ClimaPac hoeven installateurs vanaf medio juni bij de installatie enkel nog te zorgen dat deze luchtbehandelingskast<br />

is aangesloten op het stroomnet. “Met deze uitbreiding bieden we bedrijven met één kast de mogelijkheid om hun gebouw op een<br />

all-electric manier zowel te koelen, te verwarmen als goed te ventileren”, vertelt Evert van Merkestijn, accountmanager bij STULZ Groep BV.<br />

Tekst Tim van Dorsten |<br />

Beeld Stulz Groep BV<br />

Met de uitbreiding is de ClimaPac een compleet apparaat geworden.<br />

40 | INSTALLATIEENBOUW.NL


De ClimaPac kan naast het koelen en verwarmen van een gebouw ook worden gebruikt voor een goede ventilatie.<br />

Naar aanleiding van vragen van installateurs en<br />

diverse klanten besloot leverancier in klimaatoplossingen<br />

STULZ Groep BV om luchtbehandelingskast<br />

ClimaPac uit te breiden. Met deze uitbreiding<br />

zorgt het bedrijf voor een apparaat dat beschikt<br />

over twee bijzondere eigenschappen. Ten eerste<br />

een frame inclusief warmtepompen van het merk<br />

Mitsubishi Heavy Industries, waar STULZ in Europa<br />

de grootste importeur van is. Daarnaast beschikt<br />

de unit over een warmteterugwinningsunit.<br />

Hierdoor kan de ClimaPac naast het koelen en<br />

verwarmen van een gebouw ook worden gebruikt<br />

voor een goede ventilatie. “Met deze uitbreiding<br />

is de ClimaPac een compleet apparaat geworden”,<br />

vindt Van Merkestijn. “Goede ventilatie is het afgelopen<br />

jaar een belangrijker onderwerp geworden.<br />

Dat komt met name door het coronavirus.<br />

We hebben gemerkt dat bedrijven steeds meer<br />

interesse zijn gaan tonen in het ventileren van<br />

hun bedrijfsgebouwen.” Daarnaast valt hem op<br />

dat steeds meer organisaties door de klimaatdoelstellingen<br />

van de Nederlandse overheid de wens<br />

hebben om hun bedrijfsgebouw energiezuinig of<br />

energieneutraal te maken. “Dankzij de uitbreiding<br />

voorziet de ClimaPac in beide behoeften.”<br />

Standaard en maatwerk<br />

Hoewel de officiële presentatie in juni plaatsvond,<br />

laat Van Merkestijn weten dat de uitbreiding<br />

van de ClimaPac al langer beschikbaar is.<br />

‘Dankzij de uitbreiding is de<br />

luchtbehandelingskast plug and play.<br />

Installateurs hoeven enkel nog de stekker in<br />

het stopcontact te steken’<br />

“Sterker nog, ik heb hiervoor in mei al aanvragen<br />

gekregen. We bieden deze nieuwe luchtbehandelingskast<br />

in vijf verschillende types aan, voor<br />

diverse soorten gebouwen van verschillende<br />

grootte. Dat komt ook omdat we naast onze<br />

standaardtypes ook maatwerkkasten aanbieden.”<br />

Van hotels en universiteiten tot ziekenhuizen,<br />

industrie en winkelcentra; het apparaat<br />

zorgt voor een goede koeling, verwarming en<br />

ventilatie. “Ook in casino’s, hiervan hebben<br />

we recent een opdracht van binnengekregen.”<br />

De productie vindt voorlopig plaats in Spanje,<br />

maar na de zomer wordt de ClimaPac voor een<br />

deel in Nederland geproduceerd. In de herfst<br />

wordt naar verwachting het nieuwe hoofdkantoor<br />

van STULZ in Hoofddorp opgeleverd, een<br />

gasloos en energie-efficiënt pand op industrieterrein<br />

‘De President’. Bij dit kantoor komt<br />

ook een productielocatie voor de ClimaPac,<br />

geeft Van Merkestijn aan. “Wij zijn het enige<br />

bedrijf in Nederland met alles onder één dak,<br />

waaronder ook eigen STEK-monteurs. Deze<br />

monteurs zijn opgeleid voor de vulling van een<br />

warmtepomp met een F-gas als koudemiddel.”<br />

Plug and play<br />

De uitbreiding van de ClimaPac biedt niet alleen<br />

bedrijven een goede oplossing om hun gebouw<br />

te ventileren, te koelen en te verwarmen, zegt Van<br />

Merkestijn. “Het biedt ook onze directe klanten, de<br />

installateurs, grote voordelen. Het voornaamste voor<br />

hen is dat we hebben gezorgd voor één kast, die eenvoudig<br />

is aan te sluiten. Als de kast op het dak van<br />

een pand staat, hoeven ze niet meer verschillende<br />

onderdelen aan elkaar te koppelen. Dankzij de uitbreiding<br />

is de ClimaPac plug and play, ze hoeven<br />

enkel nog de stekker in het stopcontact te steken.”<br />

Daarbij staat STULZ altijd voor de installateurs klaar,<br />

om ze van vrijblijvend advies te voorzien. “Van algemene<br />

vragen tot advies over een specifiek project, ze<br />

kunnen altijd bij ons terecht.” ❚<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL | 41


EEN SLIMME, STEKERBARE INSTALLATIE<br />

VOOR IEDERE WONING<br />

De stekerbare installaties van Isolectra en Wieland bieden uitkomst in ieder woningbouwproject: van groot tot klein, van traditioneel tot prefab<br />

en van droge tot natte afbouwmethode. Om de juiste installaties voor elk project te selecteren, moet tijdens de voorbereiding wel een aantal<br />

factoren inzichtelijk worden gemaakt.<br />

Tekst en beeld | Isolectra<br />

Wanneer stekerbare bouwdelen onder zeer natte omstandigheden worden samengebouwd, biedt de RST20 ® uitkomst.<br />

Droge of natte afbouw?<br />

De woningbouw kent zowel een droge als natte afbouwmethode,<br />

weet Casper Bontenbal, Marketing<br />

Manager van Isolectra. “Vanzelfsprekend moet de<br />

keuze van de stekerbare installatiematerialen hierop<br />

worden afgestemd. Voor droge afbouw is het<br />

bekende IP40 Wieland GST18 ® systeem de beste<br />

oplossing. Dit systeem is namelijk flexibel, goed<br />

verkrijgbaar, snel én efficiënt. Wanneer stekerbare<br />

bouwdelen onder zeer natte omstandigheden worden<br />

samengebouwd, is een IP40 installatiesysteem<br />

echter niet geschikt. Speciaal voor deze situaties<br />

levert Isolectra het IP66/68/69k RST20 ® systeem,<br />

dat een optimale waterdichting en kwalitatief<br />

‘Om de installatie naar het allerhoogste<br />

niveau te tillen, bieden onze consultants en<br />

accountmanagers maximale ondersteuning’<br />

hoogwaardige installatie in álle bouwomstandigheden<br />

garandeert. Hierdoor kunnen installateurs<br />

de voordelen van stekerbaar installeren ook in de<br />

natte afbouw ervaren.”<br />

Ook voor prefab betonbouw<br />

Ook stekerbaar installeren in de prefab betonbouw<br />

is mogelijk met Wieland RST20 ® , benadrukt<br />

Bontenbal. “Dit systeem is zo robuust en betrouwbaar,<br />

dat het zelfs gecertificeerd is om direct,<br />

zonder buizen, ingegoten te worden in prefab betonwanden<br />

en -vloeren. Om de installatie naar het<br />

allerhoogste niveau te tillen, bieden onze consultants<br />

en accountmanagers bovendien maximale<br />

ondersteuning. Installateurs kunnen vertrouwen<br />

op onze uitgebreide elektrotechnische kennis én<br />

42 | INSTALLATIEENBOUW.NL


De stekerbare installaties van Isolectra en Wieland bieden uitkomst in ieder woningbouwproject.<br />

een uitgebreid gamma bouwkundige oplossingen<br />

om installaties in wanden en vloeren slim en efficiënt<br />

te koppelen.”<br />

Onderhoudsvrij by design<br />

Voor stekerbare installatieverbindingen op niettoegankelijke<br />

locaties is het vooral belangrijk dat<br />

de verbinding onderhoudsvrij is. Ook hier sluiten<br />

de stekerbare installatiesystemen van Isolectra<br />

en Wieland uitstekend op aan. Onder andere de<br />

GST18 ® , GST15 ® , RST16 ® en RST20 ® zijn volledig<br />

onderhoudsvrij ontworpen én gecertificeerd.<br />

CPR en Bouwbesluit<br />

Sinds vorig jaar zijn er nieuwe regels voor kabels<br />

opgenomen in het Bouwbesluit. “Installateurs<br />

doen er verstandig aan om altijd te controleren<br />

aan welke brand- en rookklasse hun kabels moeten<br />

voldoen”, adviseert Bontenbal. “In de meeste<br />

gevallen geldt voor gebruiksruimtes een Dca s2<br />

Voor stekerbare installatieverbindingen op niet-toegankelijke locaties is het vooral belangrijk dat de verbinding<br />

onderhoudsvrij is. Onder andere de GST18 ® sluit hier optimaal op aan.<br />

classificatie, voor beschermde vluchtwegen Dca<br />

s2 of B2ca s2 en voor extra beschermde vluchtwegen<br />

B2ca s1. De Wieland GST18 ® kabels zijn<br />

verkrijgbaar in Dca s1,d2,a1 en B2ca s1,d1,a1,<br />

maar ook in Cca s1,d1,a1 en Eca. Al onze kabels<br />

voldoen dus volledig aan de nieuwe eisen. Daarmee<br />

bieden wij voor elke stekerbare vraag een<br />

passende oplossing.” ❚<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL | 43


NIEUW!<br />

XOURCE<br />

ALL-ELECTRIC<br />

De Intergas all-electric oplossing<br />

De Intergas Xource is een volledig in eigen beheer ontwikkelde Heat Pump Control Unit (HPCU) met<br />

een aantal zeer herkenbare Intergas features. Zo ontbreekt een driewegklep en wordt er gebruikt gemaakt<br />

van hetzelfde ICX platform voor de branderautomaat als wordt toegepast in de Intergas Xtreme toestellen.<br />

Door gebruik te maken van dit platform kan de Xource volledig worden ingeregeld via het Service Dashboard<br />

en kan er gebruik worden gemaakt van de Comfort Touch app, Comfort Touch Xource thermostaat<br />

en Intergas gateway om de installatie te monitoren.<br />

www.intergas.nl<br />

VOOROP IN WARMTE


VOOR ELKE KLIMAATVRAAG EEN PASSENDE OPLOSSING:<br />

DOELTREFFEND,<br />

SNEL EN<br />

100% INZICHTELIJK<br />

De koudwater koelmachines (chillers) en rooftop luchtbehandelingskasten van producent en leverancier Lennox Benelux BV garanderen een<br />

comfortabel en gezond binnenklimaat in tal van nieuwbouw- en renovatieprojecten in de kantorenmarkt, zorg, (non-food) retail, datacenters<br />

en industrie. Bovendien bieden de klimaatsystemen van Lennox uitkomst in de verhuurmarkt. Dat bewijst bijvoorbeeld Klimaat Met Zorg (KMZ),<br />

dat onder andere tijdelijke klimaatoplossingen levert om capaciteitstekorten, seizoenspieken, verbouwingen, onderhoudswerkzaamheden en/<br />

of calamiteiten zeer snel en doeltreffend te kunnen opvangen.<br />

Tekst Lieke van Zuilekom | Beeld Lennox Benelux BV<br />

Dankzij een uitgekiende monitoring, preventief<br />

en correctief onderhoud worden het rendement<br />

én de bedrijfszekerheid van de klimaatinstallaties<br />

van Lennox naar het allerhoogste niveau getild.<br />

Toch kan onverhoopt een storing optreden en/of<br />

tijdelijke capaciteitsvergroting gewenst zijn, waarbij<br />

klanten kunnen vertrouwen op het goede partnerschap<br />

van Lennox en KMZ. “Als organisaties<br />

gunnen we elkaar de business. Hierdoor is de afgelopen<br />

jaren een mooie wisselwerking ontstaan”,<br />

vertelt Remco Ribbers, die samen met Paul van<br />

Dorrestein en Gerhard Loer het accountmanagersteam<br />

van Lennox Benelux BV verrijkt. Binnen dit<br />

team is ook Ad Vink werkzaam, als key-accountmanager<br />

en datacenterspecialist. Waar Ribbers<br />

sinds maart het nieuwe gezicht is in de regio<br />

Noordoost-Nederland, bedienen Van Dorrestein<br />

en Loer klanten in resp. het westen en zuiden van<br />

ons land. Naast het adviseren, offreren en verkopen<br />

van de Lennox chillers, rooftops, warmtepompen<br />

en Close Control airconditioningunits zijn zij<br />

hét aanspreekpunt voor klanten met vragen. “Ook<br />

ondersteunen wij bij het organiseren van beurzen<br />

en evenementen en verzorgen wij technische<br />

‘Als organisaties gunnen we elkaar de<br />

business. Hierdoor is de afgelopen jaren een<br />

mooie wisselwerking ontstaan’<br />

webinars”, vertelt Ribbers. “Bijvoorbeeld over het<br />

uitfaseren van koudemiddelen en andere ontwikkelingen<br />

in de branche.”<br />

Compleet assortiment<br />

Een vertrouwde relatie van Lennox is KMZ, dat<br />

geavanceerde dienstverlening, technieken en<br />

apparatuur biedt op het gebied van lekdetectie,<br />

droogtechniek en duurzame verwarming met resthout<br />

(Heaterbox). Bovendien is de firma gespecialiseerd<br />

in de verhuur van (tijdelijke) klimaatunits<br />

voor koeling, verwarming, ventilatie, bevochtiging,<br />

ontvochtiging en luchtreiniging. “Onderdeel<br />

van ons assortiment zijn de chillers (40 t/m 400<br />

kW) en rooftop luchtbehandelingskasten (15 t/m<br />

38 kW) van Lennox, waarmee efficiënt gekoeld<br />

én verwarmd kan worden”, vertellen directeur<br />

Cor de Gans en manager klimaatverhuur Marco<br />

Vierhout. “Hierdoor kunnen wij iedere tijdelijke<br />

klimaatvraag uit de markt beantwoorden, in alle<br />

seizoenen.” De keuze voor Lennox is volgens hen<br />

een logische. “De verstandhouding met Lennox is<br />

goed, de lijnen zijn kort en we kunnen vertrouwen<br />

op een zeer snelle responsetijd. Bovendien onderscheiden<br />

de Lennox producten zich in specificaties,<br />

kwaliteit én betrouwbaarheid; een essentiële<br />

combinatie voor de verhuurmarkt.”<br />

Snel en slim (ont)koppelen<br />

Om de koelmachines en rooftop luchtbehandelingskasten<br />

geschikt te maken voor de verhuur,<br />

heeft Lennox diverse klantspecifieke optimalisaties<br />

doorgevoerd. “Voor de lucht- en wateraansluitingen<br />

hebben we al in onze fabriek flexibele<br />

46 | INSTALLATIEENBOUW.NL


V.l.n.r.: Gerhard Loer, Jefferey van Dijk, Cor de Gans, Remco Ribbers en Paul van Dorrestein.<br />

‘Om de koelmachines en rooftop<br />

luchtbehandelingskasten geschikt te maken<br />

voor de verhuur, zijn diverse klantspecifieke<br />

optimalisaties doorgevoerd’<br />

Camlock slangkoppelingen toegevoegd, waardoor<br />

de units snel en slim gekoppeld en ontkoppeld<br />

kunnen worden”, vertelt Ribbers. “En ook voor de<br />

elektrische voedingen zijn speciale voorzieningen<br />

opgenomen. Waar mogelijk is gekozen voor stekkerbare<br />

aansluitingen.” KMZ heeft de klimaatunits<br />

geplaatst in een versterkt frame, waardoor<br />

zij eenvoudig op de vrachtwagen geplaatst, getransporteerd<br />

en naar de juiste gebouwlocatie<br />

gehesen kunnen worden. “De grotere chillers en<br />

rooftops van Lennox worden standaard uitgevoerd<br />

met een regelsysteem”, vertelt Vierhout. “In<br />

de overige units hebben wij ons eigen volgsysteem<br />

Opilio geïntegreerd, waardoor locatie, draaiuren<br />

én verbruik eenvoudig op afstand uitgelezen<br />

kunnen worden. Zowel door ons als door onze<br />

klanten. Dit zorgt niet alleen voor inzicht, zekerheid<br />

en vertrouwen, maar biedt ook mogelijkheden<br />

om de systemen in consignatie te verhuren en<br />

om af te rekenen naar gebruik. Zo bieden we voor<br />

iedere verhuurvraag een passende oplossing.” ❚<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL | 47


Rooftop<br />

e-Baltic<br />

type units<br />

e-Baltic<br />

31 - 207 kW<br />

30 - 207 kW<br />

31 - 207 kW<br />

5700 - 35000 m3/h<br />

30 - 207 kW<br />

5700 - 35000 m3/h<br />

# R32 - Laag GWP : Duurzame,<br />

verantwoorde en ecologische investering<br />

# R32 - Laag GWP : Duurzame,<br />

# Energie-efficiëntie<br />

# Energie-efficiëntie<br />

# Connectiviteit<br />

# Connectiviteit externe bewaking<br />

externe bewaking<br />

verantwoorde en ecologische investering<br />

(oplossing LennoxCloud)<br />

(oplossing LennoxCloud)<br />

Aanbevolen voor:<br />

Aanbevolen voor:<br />

Cafés<br />

Restaurants<br />

Cafés<br />

Restaurants<br />

Detailhandel<br />

food<br />

Detailhandel<br />

food<br />

Detailhandel<br />

non-food<br />

Detailhandel<br />

non-food<br />

Winkelcentra<br />

Winkelcentra<br />

www.lennoxemea.com/lennox<br />

www.lennoxemea.com/lennox


AIRCONDITIONING<br />

Duurzaam, gasloos en energie-efficiënt.<br />

LUCHTKANALEN<br />

Complete klimaatinstallaties op maat.<br />

LUCHTTECHNIEK<br />

TROX voorraadhouder: voor 14.00 uur<br />

besteld, morgen in huis.<br />

De Schilt bedrijven zijn totaalspecialisten in binnenklimaat en zorgen voor een comfortabel klimaat in de meest<br />

uiteenlopende situaties. De drie bedrijven Schilt Airconditioning, Schilt Luchtkanalen en Schilt Luchttechniek<br />

vullen elkaar perfect aan om voor u de totale klimaatinstallatie te verzorgen. Wij geloven in een gezond en prettig<br />

leef- en werkklimaat voor iedereen!<br />

ONZE MERKEN<br />

CERTIFICERINGEN<br />

ENERGIEWEG 29 | MEERKERK | (0183) 35 25 44 | WWW.SCHILTBEDRIJVEN.NL |


Ron Heuker en Dirk Wieland.<br />

NIEUWE WEBSHOP VOOR DE PROFESSIONELE AIRCO- EN WARMTEPOMPINSTALLATEUR:<br />

BESTEL UW INSTALLATIEMATERIALEN<br />

EENVOUDIG ONLINE!<br />

Van geïsoleerde koelleidingen tot condenswaterpompen, ventilatorboxen, wandbeugels, opstelprofielen, soldeerkoppelingen en bijbehorende<br />

elektravoorzieningen: op www.aircomponents.nl kunnen koeltechnische, airco- en warmtepompinstallateurs voortaan eenvoudig hun installatiematerialen<br />

bestellen. Hierbij zijn zij verzekerd van de beste kwaliteit producten, zeer snelle levertijden én een klantvriendelijke service.<br />

Tekst Lieke van Zuilekom | Beeld Aircomponents<br />

50 | INSTALLATIEENBOUW.NL


Aircomponents is een initiatief van Joop Heesen<br />

(algemeen directeur van de Schilt bedrijven), Dirk<br />

Wieland (directeur van Aircologic) en Ron Heuker<br />

(voormalig CEO en oprichter van Aircovent), die<br />

professionele airco- en warmtepompinstallateurs<br />

nóg beter en concurrerender van dienst willen<br />

zijn. “Als new kid on the block (maar mét jaren<br />

ervaring) garanderen wij een optimale flexibiliteit<br />

en klantvriendelijkheid, met korte lijnen en een<br />

praktisch advies”, benadrukt Wieland.<br />

Snelle levertijden, hands-on advies<br />

Professionele installateurs zijn bij Aircomponents<br />

verzekerd van een uitgebreid gamma installatiematerialen<br />

en luchttechnische componenten,<br />

vertelt Heuker. “In ons 4.000 m 2 grote magazijn<br />

in Meerkerk liggen alle producten standaard op<br />

voorraad, waardoor we snelle levertijden kunnen<br />

garanderen. Vandaag besteld, is in basis morgen<br />

geleverd. Installateurs die dit wensen, kunnen hun<br />

producten bovendien dezelfde dag (van 07:00 tot<br />

17:00 uur) nog ophalen bij onze afhaalbalie, op<br />

de Energieweg 27 in Meerkerk. Hier kunnen zij tevens<br />

terecht voor (product)advies en (bestel)ondersteuning.<br />

We delen ons pand, magazijn, arbeidskrachten<br />

én kennis met Panasonic-distributeur<br />

Aircologic, waarvoor we tevens alle installatiematerialen<br />

leveren. Hierdoor zijn klanten verzekerd<br />

van korte lijnen en praktisch advies. Benieuwd<br />

hoe je bepaald leidingwerk moet aansluiten? Welke<br />

roosters het best bij welke kanaalunit passen?<br />

Of welke luchtslangen bij welk plenum horen? Op<br />

basis van het installatie-ontwerp selecteren wij<br />

de best passende producten voor ieder project.”<br />

De Aircoswirl in combinatie met de Aircobox.<br />

In het 4.000 m 2 grote magazijn in Meerkerk liggen alle producten van Aircomponents standaard op voorraad.<br />

Menselijke toon en sfeer<br />

“Aircomponents is in oktober 2020 gestart en inmiddels<br />

weten installateurs de nieuwe webshop<br />

goed te vinden”, vertelt Wieland. “Aircomponents<br />

is een welkome aanvulling voor Aircologic, dat<br />

dankzij de nieuwe webshop een one-stop-shop<br />

voor de installateur is geworden. Maar ook voor<br />

andere marktpartijen bieden we meerwaarde.<br />

Als relatief kleine organisatie zijn we goed benaderbaar.<br />

We doen zaken met een menselijke<br />

toon en sfeer en de producten die we leveren, onderscheiden<br />

zich door een uitstekende kwaliteit,<br />

concurrerende prijs en hoge innovatiegraad. Met<br />

Aircomponents maken we het nog makkelijker én<br />

leuker voor de koeltechnische, airco- en warmtepompinstallateurs,<br />

die hun units en installatiematerialen<br />

in één keer en onder één dak kunnen bestellen.<br />

Wat ons betreft is dit the perfect match!”<br />

‘Wat ons betreft is dit<br />

the perfect match!’<br />

Concurrerend en<br />

uitgebreid assortiment<br />

Als voorbeeld van een innovatie noemen<br />

Wieland en Heuker de Aircobox, die perfect inspeelt<br />

op trends als logistieke efficiëntie en CO 2<br />

-<br />

reductie. “De Aircobox is een uniek en lichtgewicht<br />

plenum waarmee gekoelde of verwarmde<br />

lucht de ruimte wordt ingeblazen”, aldus Heuker.<br />

“Op dit moment worden de meeste plenums nog<br />

geproduceerd van metaal. De producten zijn redelijk<br />

volumineus van omvang. Wanneer je ze<br />

moet stapelen, passen er maximaal 10 tot 12 op<br />

één pallet. Bovendien is de montage complex.<br />

De Aircobox gaat hiermee de strijd aan. We verwachten<br />

een enorme belangstelling voor dit product,<br />

wat tevens geldt voor de Blue Diamond en<br />

Siccom condenswaterpompen. De compacte condenswaterpompen<br />

bieden een kwalitatief hoogwaardig,<br />

betrouwbaar, stil én financieel aantrekkelijk<br />

alternatief voor de bekende marktleider.<br />

En zo hebben we nog veel meer verrassingen in<br />

ons assortiment.” ❚<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL | 51


ROTTERDAM DE ZALMHAVEN<br />

PRESTIGIEUS PROJECT VOOR ALLE AANNEMERS<br />

VOORUITSTREVEND WONEN IN DE ZALMHAVEN<br />

De Zalmhaven mag gerust een prestigieus project genoemd worden. Het 215 meter hoge gebouw wordt de hoogste woontoren van de Benelux.<br />

Het totale project bevat onder meer 452 appartementen, 33 herenhuizen en het hoogste restaurant van Nederland. Bectro Installatietechniek<br />

verzorgde er alle elektrotechnische installaties.<br />

Tekst Desiree Pennings | Beeld Bectro Installatietechniek<br />

De Zalmhaven I wordt 215 meter hoog, De Zalmhaven II en III worden 70 meter hoog.<br />

Het Rotterdamse project bestaat uit de woontoren<br />

van 215 meter, twee woontorens van 70 meter,<br />

grondgebonden woningen, een parkeergarage<br />

en commerciële ruimtes. Het is dus met recht een<br />

groot project te noemen voor Bectro Installatietechniek<br />

en alle andere aannemers. Zij begonnen<br />

aan de werkzaamheden in 2018 en verwachten<br />

in april 2022 klaar te zijn. De woningen worden<br />

door Bectro compleet opgeleverd. “Tijdens de ruwbouw<br />

liepen we er met zo’n zestig man rond”, vertelt<br />

projectmanager Jeep Heida. “Wanneer alles<br />

gereed is, gaan we het onderhoud doen voor de<br />

algemene ruimtes, zoals de verlichting, het keuren<br />

van de noodverlichting, de brandinstallatie en het<br />

noodstroomaggregaat.”<br />

Extra services<br />

De woningen in De Zalmhaven worden erg luxe,<br />

inclusief de services waar de toekomstige bewoners<br />

gebruik van kunnen maken. Het gaat zowel<br />

‘We halen de<br />

planning met zijn<br />

allen en dat is een<br />

compliment naar alle<br />

bouwpartners’<br />

52 | INSTALLATIEENBOUW.NL


DE ZALMHAVEN ROTTERDAM<br />

Bectro Installatietechniek verzorgt alle E-installaties voor het complete project.<br />

partij zien we vooral als partner, wat het werk erg<br />

soepel doet verlopen. Voor ons is dit het eerste<br />

grootschalige woningbouwproject, want tot nu<br />

toe hield Bectro zich vooral bezig met hotels,<br />

utiliteit en gezondheidszorg. We gaan ons steeds<br />

meer op woningbouw focussen en hebben erg<br />

veel van dit project geleerd.” ❚<br />

BOUWINFO<br />

Opdrachtgever<br />

Zalmhaven CV<br />

De gebouwen worden in het centrum van Rotterdam gebouwd, wat het een hele uitdaging maakt.<br />

om koop- als huurwoningen die een ruime opzet<br />

hebben met lichte vertrekken en elk een eigen buitenruimte.<br />

Ook hebben ze een eigen parkeerplaats<br />

in de parkeergarage, die ruimte biedt aan 456<br />

auto’s en 35 motoren. Op het dak van de parkeergarage<br />

bevindt zich een gezamenlijke daktuin. De<br />

herenhuizen liggen aan de Gedempte Zalmhaven<br />

aan een mooie groenstrook. De tuinen grenzen<br />

aan de daktuin. Een binnentuin bevindt zich bij<br />

de lobby, waar de bewoners ook horecagelegenheden,<br />

kantoren en een gym vinden. Willen de<br />

bewoners gebruik maken van extra services, dan<br />

kan dat via de servicemanagers. De hond uitlaten,<br />

een maaltijd bestellen, de auto laten wassen of<br />

kleding laten stomen: niets is te gek.<br />

Een verdieping per week<br />

Aan de voet van De Zalmhaven ligt het Scheepvaartkwartier.<br />

Dit maakt het een gewilde woonlocatie<br />

met veel horecagelegenheden. Het maakt<br />

het logistieke bouwproces echter ook tot een uitdaging,<br />

vertelt Heida. “We bouwen voor de hoge<br />

woontoren een verdieping per week. De planning<br />

is dus zeer strak. Toch halen we dat met zijn allen<br />

en dat is een compliment naar alle bouwpartners.<br />

Elke vijf dagen een verdieping inclusief instortvoorzieningen<br />

en installaties is een hele prestatie.”<br />

De samenwerking verloopt dan ook uitermate<br />

goed volgens Heida. Veel aannemers kent het<br />

bedrijf al erg lang, zoals OBO Bettermann. “Deze<br />

Architecten<br />

Dam & Partners (Zalmhaven I) en<br />

KAAN Architecten (Zalmhaven II en III)<br />

E-installatie<br />

Bectro Installatietechniek<br />

Kabeldraagsystemen<br />

OBO Bettermann<br />

Vloerverwarming en -koeling<br />

Comap Nederland<br />

Ventilatiesysteem<br />

STEBOMA<br />

Brandpompsets<br />

WB Firepacks<br />

Bouwperiode<br />

oktober 2018 – april 2022<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL | 53


ROTTERDAM DE ZALMHAVEN<br />

FUNCTIEBEHOUDSYSTEMEN ZORGEN VOOR MINIMAAL 90 MINUTEN BRANDVERTRAGING<br />

BRANDVEILIGHEID VOOROP<br />

BIJ DE ZALMHAVEN<br />

Bij hoge gebouwen zoals De Zalmhaven in Rotterdam is brandveiligheid<br />

zeer belangrijk. OBO Bettermann leverde daarom de kabeldraagsystemen<br />

in een brandveilige uitvoering. Mocht er brand<br />

uitbreken, dan blijft het systeem minimaal 90 minuten hangen. Ook de<br />

stijgladders voor alle drie de woontorens werden door OBO Bettermann<br />

geleverd.<br />

Tekst Desiree Pennings | Beeld OBO Bettermann<br />

Het van origine Duitse bedrijf OBO Bettermann fabriceert en levert elektrotechnische<br />

materialen in de breedste zin van het woord. Alles wordt intern<br />

ontworpen en ontwikkeld. Voor De Zalmhaven gaat het om 2.300 m 2 aan<br />

functiebehoudsystemen, zoals kabelgoten, kabelladders en draadgoten. Deze<br />

werden extra dik gemaakt, geborgd met moeren en bouten en om de 1,20<br />

meter opgehangen.<br />

Per sessies van vijf verdiepingen wordt het gebouw bevoorraad vanuit het<br />

magazijn. Alles wordt per verdieping verpakt op een pallet en geleverd op<br />

dag, datum en tijd. Dit komt zeer nauwkeurig, vertelt Robert Jansen, sales<br />

manager projecten bij OBO Bettermann. “Bij dit project moet je tickets<br />

aanvragen. De levering moet precies op tijd, want je bouwt op een postzegel;<br />

er is weinig plaats voor voorraad. Alles moet just-in-time gebeuren.”<br />

Deze strakke planning vormt een uitdaging, maar biedt ook voordelen, vindt<br />

Jansen. “Door de planning ondervinden aannemers geen hinder van elkaar.<br />

Het project loopt zeer goed voor ons, mede dankzij de goede communicatie<br />

‘De levering moet precies op tijd,<br />

want je bouwt op een postzegel;<br />

er is weinig plaats voor voorraad’<br />

met onze opdrachtgever Bectro Installatietechniek. Met hen hebben we wekelijks<br />

contact op de bouw, waarbij we alles doorspreken.” OBO Bettermann en Bectro<br />

Installatietechniek werken zo vaak samen, dat ze elkaar eerder als partner dan als<br />

klant zien. Samen gaan ze dan ook voor het beste resultaat. Jansen: “De Zalmhaven<br />

wordt de eyecatcher van Rotterdam. Dat maakt het voor ons een mooi referentieproject.<br />

Met elkaar zijn we mooi werk aan het afleveren.” ❚<br />

WAAROM MOEILIJK DOEN?<br />

Met de OBO projectkast heeft u altijd<br />

de juiste artikelen bij de hand,<br />

op ieder gewenst project!<br />

Eenvoudig<br />

bestellijst<br />

maken via<br />

QR code in<br />

OBO app<br />

Meer info?<br />

T 0297-515700<br />

www.obo.nl<br />

Maar liefst 2.300 m 2 aan functiebehoudsystemen werd door OBO Bettermann in<br />

De Zalmhaven geinstalleerd.<br />

54 | INSTALLATIEENBOUW.NL


DE ZALMHAVEN ROTTERDAM<br />

HOGE KWALITEIT VENTILATIESYSTEMEN VOOR DE ZALMHAVEN<br />

De Zalmhaven in Rotterdam is een prestigieus project. Daarin mag een perfect binnenklimaat natuurlijk niet ontbreken. STEBOMA verzorgt er<br />

het complete ventilatiesysteem in opdracht van hoofdaannemer BAM.<br />

Tekst Desiree Pennings | Beeld Steboma<br />

De ventilatiesystemen van STEBOMA zijn van de<br />

hoogste kwaliteit en geschikt voor een diversiteit<br />

aan gebouwen, of het nu om een kleine woning<br />

gaat of een hoge woontoren als De Zalmhaven.<br />

Voor de Rotterdamse toren werd gekozen voor<br />

het CERA-systeem. “Voor De Zalmhaven I geldt<br />

een hoge EPC-eis. Alle appartementen worden<br />

voorzien van compacte en stille CERA-units, die<br />

continu de benodigde verse lucht in de woon- en<br />

slaapkamers regelen. Vraaggestuurd en op basis<br />

van lokale CO 2<br />

-metingen”, vertelt Wibo van der<br />

Vaart, projectleider bij STEBOMA Beverwijk. De<br />

CERA-units zijn gekoppeld aan centrale WTWunits<br />

met CERA-regeling (2x 40.000 m³/h) op de<br />

61e verdieping.<br />

Hoog rendement<br />

Voor de lagere woontorens Zalmhaven II en III<br />

werd gekozen voor individuele Zehnder ComfoAir<br />

Q WTW-units. Deze onderscheiden zich door een<br />

zeer hoog WTW-rendement en een zeer laag energieverbruik.<br />

In de onderliggende commerciële plint<br />

wordt een combinatie van luchtbehandelingskasten,<br />

luchtkanalen en plafondroosters geïnstalleerd.<br />

Eén verdieping per week<br />

De grootste uitdaging bij de montage van de<br />

ventilatiesystemen is de logistiek, vertelt Van der<br />

Vaart. “De ruimte op de bouwplaats is beperkt en<br />

het bouwtempo ligt hoog. De Zalmhaven I wordt<br />

bijvoorbeeld gebouwd in een tempo van één verdieping<br />

per week, inclusief buitengevel, wanden, vloeren<br />

en installatietechniek. Dit vraagt niet alleen<br />

om een goede afstemming met alle bouwpartners,<br />

maar ook om een zorgvuldige voorbereiding.”<br />

Snelle montage<br />

Op de eigen prefabricage-afdeling van STEBOMA<br />

worden naast alle benodigde kanalen ook alle<br />

afmontagepakketten vanuit een BIM-model<br />

geprefabriceerd, per bouwsectie verpakt en justin-time<br />

op de bouw aangeleverd. Hier kunnen de<br />

installaties makkelijk en snel gemonteerd worden. ❚<br />

Alle appartementen van De Zalmhaven I worden<br />

voorzien van compacte en stille CERA-units.<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL | 55


ROTTERDAM DE ZALMHAVEN<br />

MAATWERK VLOERVERWARMING EN -KOELING VOOR DE ZALMHAVEN<br />

INSTALLATIE ALS LOGISTIEKE UITDAGING<br />

Alle woningen in De Zalmhaven worden voorzien van vloerverwarming en -koeling. Deze worden ontworpen en gerealiseerd door COMAP. Dit bedrijf<br />

ontwikkelde bovendien een speciale verdeler voor dit project. Zo zijn de bewoners straks gegarandeerd van een comfortabel binnenklimaat.<br />

Tekst Desiree Pennings | Beeld COMAP<br />

Het was Giesbers InstallatieGroep die COMAP<br />

vroeg om mee te denken over een slimme en<br />

gemakkelijke manier van installeren. De installateur<br />

zocht een partij die haar echt kon ontzorgen.<br />

Dankzij de jarenlange samenwerking, wist het bedrijf<br />

dat het op COMAP kon vertrouwen. Samen<br />

ontwikkelden ze een systeem dat past bij de woningen<br />

en dat snel gerealiseerd kon worden. “We<br />

hadden standaard materialen kunnen gebruiken,<br />

maar we wilden het de installateurs makkelijker<br />

maken”, vertelt Geert Ververs, directeur RHC bij<br />

COMAP. “De verdeler van de stadsverwarming en<br />

de afgiftesets zijn geprefabt, waardoor we een<br />

groot deel op arbeidstijd hebben weten te besparen.<br />

De verdeler is met twee rechte pijpjes aan<br />

te sluiten op de afgiftesets. De toegepaste regeling<br />

voor verwarming en koeling is helemaal op<br />

maat gemaakt.”<br />

56 | INSTALLATIEENBOUW.NL


DE ZALMHAVEN ROTTERDAM<br />

Uiterste efficiëntie<br />

Wat de bouw van De Zalmhaven kenmerkt, zijn<br />

het snelle tempo en de beperkte bouwplaats.<br />

Dit maakt de logistiek tot één van de grootste<br />

uitdagingen, vindt Ververs. “De installatie is één,<br />

maar het logistieke gedeelte is misschien wel het<br />

belangrijkste onderdeel bij dit project. We hebben<br />

mensen die de bevoorrading doen buiten<br />

de reguliere werktijden. Bouwtickets geven aan<br />

hoe laat je er moet zijn. Is het ticket verlopen,<br />

dan kom je de bouwplaats niet meer op. Dat is<br />

‘Ik heb zelden een project meegemaakt waar<br />

steeds zo snel gereageerd wordt als hier’<br />

logisch, want het is een binnenstedelijke bouwplaats<br />

in het centrum van Rotterdam. Het parkeren<br />

en bevoorraden komt heel nauw.”<br />

Iedere dag worden de materialen per verdieping<br />

ingeregeld. De afvoer van materialen<br />

gebeurt door zogenaamde runners van BAM<br />

Bouw en Techniek, die ‘s nachts werken. Er<br />

wordt gewerkt op een uiterst efficiënte manier.<br />

Dit vormt niet alleen een uitdaging, volgens<br />

Ververs, het maakt het werk ook extra leuk.<br />

“Je ziet nu hoe belangrijk het voortraject is. ›<br />

Nadat de woningen klaar zijn, gaat COMAP ook het<br />

restaurant op de bovenste etage voorzien van vloerkoeling.<br />

Er vindt regelmatig afstemming plaats tussen de verschillende partijen, waardoor het<br />

project snel verloopt en er een hoge kwaliteit behaald wordt.<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL | 57


Complete systemen in vloerverwarming<br />

Geen kopzorgen dankzij onze topservice!<br />

GARANTIE<br />

COMPLEET<br />

SYSTEEM<br />

JAAR<br />

TECHNISCHE<br />

COMPLEET<br />

BIJSTAND SYSTEEM


DE ZALMHAVEN ROTTERDAM<br />

Alle benodigde materialen worden volgens een strakke planning verdeeld<br />

over de verdiepingen.<br />

Er werd gewerkt op een efficiënte manier om de<br />

logistiek te vergemakkelijken.<br />

Een monteur stuur je niet zomaar naar beneden<br />

als hij iets vergeten is, want dan ben je zo een<br />

uur verder. Het project heeft een enorme omvang.<br />

Het gaat om drie torens en dus om drie bouwstromen<br />

die voorzien moeten worden van materialen<br />

en mensen. Het volgen van de strakke planning<br />

is inspannend, maar ook leuk om te ervaren.”<br />

Digitaal administratiesysteem<br />

Ook de installatie van het vloerklimaatsysteem<br />

wordt digitaal nauwkeurig opgevolgd door hoofdaannemer<br />

BAM Bouw en Techniek. De technische<br />

tekeningen worden per woning vrijgegeven en<br />

worden steeds voorzien van een digitale handtekening<br />

van de opdrachtgever. Ververs: “In dit<br />

digitale administratiesysteem wordt alles geregistreerd<br />

op het gebied van tekenwerk, rapporten en<br />

mandagen. Het vraagt van ons wel extra tijd om<br />

dit goed te kunnen managen. De kwaliteitsnorm<br />

van de opdrachtgever is dan ook erg hoog.”<br />

Het mooie aan dit systeem is dat het erg transparant<br />

is, vindt Ververs. Al het werk is zichtbaar<br />

en het is meteen duidelijk of iets goed of fout is<br />

‘De kwaliteitsnorm<br />

van de<br />

opdrachtgever is<br />

erg hoog’<br />

gegaan. “Na de installatie maken we een foto die<br />

wordt opgestuurd. We krijgen dan een melding<br />

of de materialen goed zijn aangebracht. Is er iets<br />

fout gegaan, dan sturen we na het herstel opnieuw<br />

een foto en is het ook direct afgehandeld.<br />

Als je eenmaal aan deze manier van werken gewend<br />

bent, is het ideaal. Zelf kunnen we ook alles<br />

terugvinden en zien hoe we ervoor staan.”<br />

Vertrouwen in elkaar<br />

Bij dit project werken BAM Bouw en Techniek,<br />

Giesbers InstallatieGroep en COMAP nauw samen.<br />

De innovatieve en efficiënte manier van werken<br />

maakt dat de samenwerking zeer goed verloopt.<br />

Er vindt regelmatig afstemming plaats tussen de<br />

verschillende partijen, waardoor het project snel<br />

verloopt en er een hoge kwaliteit behaald wordt.<br />

“Ik heb zelden een project meegemaakt waar<br />

steeds zo snel gereageerd wordt als hier. Dat is<br />

ideaal”, vertelt Ververs. “Giesbers doet het grootste<br />

logistieke gedeelte voor ons. Wij leveren materialen<br />

aan, zij zorgt dat het wordt uitgesorteerd en<br />

wanneer onze monteurs op de bouwplaats komen,<br />

staan de verdeler, het bevestigingsmateriaal en alles<br />

wat verder nodig is klaar op de desbetreffende<br />

afdeling. We werken al jarenlang samen met Giesbers<br />

en we weten daardoor van beide kanten dat<br />

we op elkaar kunnen vertrouwen.”<br />

Nieuwe manier van werken<br />

De Zalmhaven is een belangrijk project voor CO-<br />

MAP. Het is niet alleen een mooi referentieproject,<br />

het is ook een nieuwe manier van werken. Kwaliteit<br />

en innovatie staan hier voorop. Dat de opdrachtgever<br />

tevreden is over de manier van werken, blijkt<br />

wel uit het feit dat COMAP ook de opdracht heeft<br />

gekregen om het hoogste restaurant van Nederland<br />

te voorzien van vloerkoeling. Dat werk start<br />

halverwege augustus. Naar verwachting wordt De<br />

Zalmhaven opgeleverd in april 2022. ❚<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL | 59


#CIAT4life<br />

CIAT GARANDEERT OPTIMALE<br />

BINNENLUCHT KWALITEIT<br />

CIAT adviseert, produceert en installeert complete klimaatoplossing systemen voor gebouwen. Van<br />

rooftops, ventilatorconvectoren tot de nieuwste hoog rendement luchtreiniger CIAT Clean Line met UV.<br />

CIAT zorgt voor gezonde lucht en gezonde gebouwen!<br />

WINKELCENTRA<br />

LOGISTICS LOGISTIEK KANTOREN BIOSCOPEN CINEMA<br />

LOGISTICS<br />

CINEMA<br />

ciat.nl


DE ZALMHAVEN<br />

ROTTERDAM<br />

BRANDPOMPEN MAKEN DE ZALMHAVEN EXTRA VEILIG<br />

De pompsets voor de brandblusinstallatie van De Zalmhaven werden geleverd door WB Firepacks. Het gaat om een diesel- en een elektromotor<br />

aangedreven pompset, oftewel Firepack. Het bedrijf heeft al twintig jaar ervaring in het leveren van pompsets voor brandblusinstallaties,<br />

waaronder ook voor hoogbouw. Het is dus de uitgelezen kennispartner voor de installateur.<br />

Tekst Desiree Pennings | Beeld WB Firepacks<br />

In gebouwen vanaf zeventig meter hoog is het plaatsen van sprinklerinstallaties<br />

verplicht. Dit geldt dus ook voor alle drie de Zalmhaventorens. De Firepacks,<br />

die in de kelder geplaatst werden, voorzien de sprinklerinstallatie van<br />

water. Ze werden geleverd in opdracht van de ULC Groep, dat de blusunits<br />

ook plaatste. “Met ULC Groep hebben we al meerdere projecten gedaan, dus<br />

dat was een een-tweetje”, omschrijft Marco Kastelein de samenwerking. Hij<br />

is accountmanager bij WB Firepacks. “Onze opdrachtgever vertelt ons wat de<br />

eisen van de klant zijn en daar zoeken wij de juiste oplossing bij.”<br />

‘Met onze zestig jaar ervaring<br />

komen wij gezamenlijk met onze<br />

klanten tot de juiste oplossingen’<br />

Uitdagingen hoogbouw<br />

De Zalmhaven wordt gebouwd in het centrum van Rotterdam en zal met zijn<br />

215 meter het hoogste gebouw van de Benelux worden. Zowel de ligging als<br />

de hoogte brengen de nodige uitdagingen met zich mee, vertelt Kastelein.<br />

“Om de brandveiligheid ook op de hoogste verdieping te kunnen garanderen,<br />

is het verstandig om gebruik te maken van een Multiple-outlet pomp. Door<br />

het toepassen van zo’n pomp is er maar één pompset nodig voor het totale<br />

pand. Dit levert een grote ruimte- en kostenbesparing op.”<br />

Naast de hoogte dient ook rekening te worden gehouden met de omgeving,<br />

zegt Kastelein. “Dat geldt met name voor de dieselgedreven Firepack, want<br />

je wilt geluids- en rookoverlast voorkomen. We nemen daarom geluidsreducerende<br />

maatregelen, zoals dempers op roosters en in de uitlaat. De rookuitlaat<br />

vindt hoog boven de woonhuizen plaats, op het dak. De rook moet dus door<br />

het pand naar boven geleid worden. Wij leveren al meer dan zestig jaar brandpompsets<br />

en al ruim twintig jaar voor hoogbouw, dus wij kunnen onze klanten<br />

een gedegen advies geven over hoe dit het best aangepakt kan worden.”<br />

Service en onderhoud<br />

Zodra de torens gereed zijn, stelt WB Firepacks de pompsets in bedrijf en<br />

wordt er jaarlijks onderhoud gepleegd. “Mocht iets niet in orde zijn, dan lossen<br />

we dat ter plaatse of zo snel mogelijk op”, aldus Kastelein. ❚<br />

Martijn Evers, Mechanical & Process Engineer werkt aan de Multiple-outlet pomp<br />

voor De Zalmhaven.<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL | 61


ZOETERWOUDE CASBA WONEN & SLAPEN<br />

DUURZAAM VERWARMEN EN KOELEN IN RETAILOMGEVINGEN:<br />

‘ALL-ELECTRIC KLIMAATINSTALLATIE<br />

HOUDT BEZOEKERS LANGER BINNEN’<br />

Stijgende gasprijzen én een focus op duurzaamheid en milieu zorgen ervoor dat steeds meer retailorganisaties de mogelijkheden voor allelectric<br />

verwarmen en koelen onderzoeken. Een mooi voorbeeld hiervan is multibrand woonwinkel CASBA Wonen & Slapen in Zoeterwoude.<br />

Voor dit project heeft Panasonic Nederland recent acht twin- en twee multisplit buitenunits geleverd, waarop meerdere binnenunits zijn<br />

aangesloten. De airconditioninginstallaties onderscheiden zich niet alleen door een hoog comfort en uitstekende energie-efficiëntie, maar<br />

functioneren ook fluisterstil.<br />

Tekst Lieke van Zuilekom | Beeld Panasonic Nederland<br />

De woonwinkel wil haar meubels en accessoires in een beter geklimatiseerde omgeving presenteren, zodat bezoekers in een fijne omgeving de complete collectie kunnen<br />

voelen, zien en beleven.<br />

“De directie van CASBA Wonen & Slapen wil<br />

heel graag van het gas af”, vertelt Jeroen Klijn,<br />

Head of Sales & Key Accounts bij Panasonic<br />

Nederland. “Ook wil de woonwinkel haar meubels<br />

en accessoires in een beter geklimatiseerde<br />

omgeving presenteren, zodat bezoekers in een<br />

fijne omgeving de complete collectie kunnen<br />

voelen, zien en beleven. Omdat de zonbelasting<br />

op de bovenste verdiepingen het hoogst is, werden<br />

deze verdiepingen als eerste aangepakt;<br />

ook met de filosofie dat in de zomermaanden<br />

de koele lucht naar beneden zakt. Later dit jaar<br />

volgt naar verwachting ook de klimatisering<br />

van de andere verdiepingen, waar een vergelijkbaar<br />

aantal buiten- en binnenunits geïnstalleerd<br />

zal worden.”<br />

Esthetisch én<br />

energetisch verantwoord<br />

Voorafgaand aan het project heeft Jeroen Klijn<br />

samen met Raymond Kokken, directeur van installateur<br />

Jadikoel, de woonwinkel in Zoeterwoude<br />

bezocht. “Vervolgens hebben wij het benodigde<br />

koel- en verwarmingsvermogen voor de eerste<br />

verdieping berekend”, vertelt hij. “Ook hebben<br />

62 | INSTALLATIEENBOUW.NL


CASBA WONEN & SLAPEN ZOETERWOUDE<br />

Voor CASBA Wonen & Slapen heeft Panasonic Nederland recent acht twin- en twee multisplit buitenunits geleverd, waarop meerdere binnenunits zijn aangesloten.<br />

‘Omdat de<br />

zonbelasting op de<br />

bovenste verdiepingen<br />

het hoogst is, werden<br />

deze verdiepingen als<br />

eerste aangepakt’<br />

wij de montagemogelijkheden in kaart gebracht.<br />

Omdat verlaagde plafonds ontbreken, is gekozen<br />

voor een industriële look waarbij cassette-units,<br />

kanalen en leidingen in het zicht blijven. Voor<br />

de winkelverdieping hebben we een twinsysteem<br />

voor zakelijk gebruik geleverd. In totaal gaat het<br />

om zestien cassette-units, die zijn aangesloten op<br />

acht buitendelen met een capaciteit van 24 kW<br />

per stuk. De cassette-units zijn esthetisch én energetisch<br />

zeer verantwoord en functioneren fluisterstil,<br />

dankzij een uitgekiend ventilatorontwerp. Bovendien<br />

onderscheiden de binnen- en buitendelen<br />

zich door een lange levensduur en een zeer hoge<br />

betrouwbaarheid. Dankzij de nieuwe installatie<br />

kan CASBA Wonen & Slapen haar showroom ook<br />

bij hoge buitentemperaturen uitstekend koelen,<br />

terwijl bij extreem lage temperaturen nog altijd<br />

efficiënt verwarmd kan worden.”<br />

Optimaal comfort, zonder<br />

tochtklachten<br />

Voor de kantoorruimtes heeft Panasonic Nederland<br />

diverse wandmodellen geleverd. “Met uitzondering<br />

van de vergaderruimte waren in de<br />

kantoren nog geen klimaatsystemen aanwezig”,<br />

vertelt Klijn. “Ons multisplitsysteem brengt hier<br />

verandering in. Voor de diverse ruimtes heb-<br />

Omdat verlaagde plafonds ontbreken, is gekozen voor een industriële look waarbij cassette-units, kanalen en<br />

leidingen in het zicht blijven.<br />

ben wij één systeem met drie binnendelen en<br />

één systeem met vijf binnendelen geleverd, die<br />

hoog aan de wand gemonteerd zijn. Doordat de<br />

units in verwarmingsstand naar beneden uitblazen<br />

en in koelstand naar boven, wordt een optimaal<br />

comfort zonder tochtklachten geborgd.<br />

Ook deze units onderscheiden zich door een<br />

fluisterstille werking.”<br />

Zowel de twin- als multisplitsystemen zijn geleverd<br />

aan Multi Import. De distributeur van aircoen<br />

installatiematerialen heeft de producten vervolgens<br />

just-in-time in Zoeterwoude aangeleverd,<br />

waar de buitendelen in één hijsbeweging op het<br />

dak zijn geplaatst. “Jadikoel heeft de installatie<br />

verzorgd, waarna onze technisch specialist Jaco<br />

Bauw de inbedrijfstelling heeft ondersteund”,<br />

aldus Klijn. Onder andere met dit project bewijst<br />

Panasonic Nederland dat de overstap naar allelectric<br />

verwarmen en koelen eenvoudig en snel<br />

gemaakt kan worden. Ook bij grotere retailruimtes.<br />

“Retailers én andere partijen die hierover<br />

willen brainstormen, zijn van harte welkom om<br />

contact met ons op te nemen.” ❚<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL | 63


Ontdek de mogelijkheden van Panasonic<br />

Panasonic levert de juiste oplossing voor verwarming, koeling, de productie van warm water en ventilatie in ieder<br />

soort gebouw. Wij bieden een brede reeks efficiëntie, energie en kostenbesparende oplossingen om van een woning<br />

of utiliteitsbouw een prettige plek te maken. Het assortiment omvat airconditioners, warmtepompen, VRF, chillers en<br />

koel-vriesunits, die geschikt zijn voor verschillende toepassingen.<br />

www.aircon.panasonic.nl


100% HYDRAULISCH ZONDER ELEKTRICITEIT HOGE CAPACITEIT


THEMA WATERBEHANDELING<br />

HYDRAULISCHE WATERONTHARDERS DIE IN IEDERE METERKAST PASSEN<br />

ZACHT WATER VOOR HUISHOUDENS EN INDUSTRIE<br />

Kalk in het leidingwater kan voor nare problemen zorgen, zoals kalkaanslag op kranen, wanden en tegels, maar ook kapotte apparaten en<br />

een hoger energieverbruik. Delta Water Softeners halen de kalk uit het leidingwater door middel van harsen. Er zijn compacte, stroomloze<br />

mogelijkheden voor zowel huishoudens als industriële omgevingen.<br />

Tekst Desiree Pennings | Beeld Delta Water Softeners<br />

De Delta waterontharders werken zonder stroom en zijn mede daardoor zeer eenvoudig te installeren.<br />

De waterontharders van Delta Water Softeners<br />

maken gebruik van een gepatenteerde techniek<br />

met fijne harskorrels. Deze halen de kalk uit het<br />

water totdat de capaciteit van de ontharder bereikt<br />

is. Dan spoelt het systeem de kalk naar het<br />

riool door middel van pekelwater. Hierbij is geen<br />

elektriciteit nodig en slechts een minimale hoeveelheid<br />

aan zout en water, omdat het systeem<br />

geheel hydraulisch werkt op de waterleidingdruk.<br />

Het voordeel hiervan is dat de toestellen zeer compact<br />

zijn en uiterst eenvoudig te plaatsen. Freek<br />

Wouters, vertegenwoordiger bij Delta Water Softeners:<br />

“Voor huishoudelijk gebruik hebben we<br />

de Delta Talent lijn. Deze waterontharders passen<br />

in elke woning en in vrijwel elke meterkast.<br />

66 | INSTALLATIEENBOUW.NL


WATERBEHANDELING THEMA<br />

De Delta waterontharders zijn zo compact dat ze in vrijwel iedere meterkast passen.<br />

De Delta Escalda waterontharder is zeer compact.<br />

Vaak worden ze kort na de watermeter geplaatst.<br />

Iedere kraan is dan voorzien van onthard water.<br />

Het enige dat je nodig hebt, is een afvoer voor<br />

het spoelwater. De afvoerleiding mag vijf meter<br />

van de ontharder verwijderd zijn en mag twee meter<br />

hoger liggen. De verbinding bestaat uit een<br />

slang van dertien millimeter doorsnede die wordt<br />

meegeleverd met de ontharder, net als een open<br />

afvoerstuk. De plaatsing is zeer eenvoudig en de<br />

installateur hoeft geen enkele kennis van elektriciteit<br />

te hebben.”<br />

Onderhoud door technische dienst<br />

Mocht een installateur toch vragen hebben, dan<br />

kan hij altijd terecht bij de vertegenwoordigers<br />

van Delta Water Softeners. Ook op de website<br />

delta-professional.nl staan antwoorden op de<br />

meest gestelde vragen van installateurs. Voor<br />

het onderhoud kunnen ze ook bij de leverancier<br />

terecht, mochten ze dit zelf niet kunnen<br />

of willen doen. Wouters: “Wij bevelen een jaarlijks<br />

onderhoud aan. Dat kan de installateur<br />

zelf doen, maar er kan ook een beroep gedaan<br />

worden op onze technische dienst. Onze mede-<br />

‘De installateur hoeft geen enkele kennis van<br />

elektriciteit te hebben’<br />

werkers meten de hardheid van het water en<br />

regelen het apparaat eventueel bij, reinigen de<br />

harsen, vullen het zout bij en controleren alle<br />

parameters. Een optimale werking is belangrijk,<br />

want het voorkomen van problemen is beter<br />

dan genezen.”<br />

Industriële toepassingen<br />

Voor industriële toepassingen is er het Delta<br />

Ontario assortiment. Daarbij wordt gebruik gemaakt<br />

van meerdere units in een parallelle opstelling.<br />

De werking en de technologie blijven<br />

hetzelfde, legt Wouters uit. “Door de units parallel<br />

op te stellen, wordt de capaciteit vergroot.<br />

Er kan een Delta-installatie gebouwd worden op<br />

maat van elk project. Wij kijken altijd naar de<br />

mogelijkheden per installatie, want dit is afhankelijk<br />

van de afvoer, de hardheid van het water<br />

en de leidingen. Onze handige app berekent<br />

snel en eenvoudig welke installatie nodig is voor<br />

een bepaald project. Een industriële installatie<br />

is vaak iets groter, maar is net zo eenvoudig te<br />

plaatsen als een huishoudelijke ontharder.”<br />

Made in Belgium<br />

De ontharders worden net over de Belgische<br />

grens geproduceerd, in Mortsel bij Antwerpen.<br />

Daar liggen alle onderdelen op voorraad; alles<br />

wordt binnen een mum van tijd verstuurd binnen<br />

België en Nederland. Een groot deel van de assemblage<br />

en het inpakwerk gebeurt in een maatwerkbedrijf,<br />

want maatschappelijk verantwoord<br />

ondernemen vinden ze bij Delta erg belangrijk.<br />

Wouters: “Daar stellen we 35 personen fulltime<br />

te werk. Deze mensen worden ook geholpen met<br />

rehabiliteren en sociaal integreren.” ❚<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL | 67


THEMA WATERBEHANDELING<br />

GLOEDNIEUWE VUILAFSCHEIDER BEWIJST METEEN ZIJN MEERWAARDE:<br />

PRIMEUR IN NEDERLAND<br />

Ooit was de Breugelmansgaarde in Enschede een textielfabriek. Anno <strong>2021</strong> is het een beschermd stadsgezicht, dat is omgebouwd tot appartementencomplex,<br />

aangevuld met twee nieuwe gebouwen. Om klachten van bewoners over vervuiling te verhelpen besloot GEAS Energiewacht<br />

in samenwerking met Woningcorporatie Domijn een beroep te doen op een gloednieuwe innovatie van Caleffi: DIRTMAGCLEAN ® .<br />

Tekst Filip Van der Elst | Beeld Caleffi<br />

GEAS en Caleffi hebben al jarenlang een nauwe samenwerking. GEAS kiest<br />

er bewust voor om de units van Caleffi in heel wat projecten toe te passen.<br />

“De technische knowhow van het Caleffi-team speelt daarin een belangrijke<br />

rol. We kunnen open en eerlijk over een project praten en krijgen steeds een<br />

eerlijk en correct advies. Dat schept vertrouwen”, zegt Cees Bakker, Accountmanager<br />

bij GEAS Energiewacht. Dat was in dit project niet anders. Op voorstel<br />

van Marc Heusinkveld, Technical Manager bij Caleffi, kon Bakker kennis<br />

maken met DIRTMAGCLEAN ® . Heusinkveld: “DIRTMAGCLEAN ® is een geautomatiseerde<br />

vuilafscheider en filter. Het systeem bestaat uit meerdere schijven<br />

waarop een filter is gemonteerd en waar het water langs wordt geleid.”<br />

Automatische reiniging<br />

DIRTMAGCLEAN ® lost een vaak voorkomend probleem bij filters op. Heusinkveld<br />

legt uit: “Op het moment dat er veel vuil op de filter zit, neemt de<br />

volumestroom af en daarmee ook de capaciteit om te filteren. Na verloop<br />

van tijd is de filter helemaal dichtgeslibd en wordt het vuil dus niet meer<br />

gefilterd. De belangrijkste troef van DIRTMAGCLEAN ® is dat de unit continu<br />

het drukverschil meet, en zo zicht behoudt op de vervuiling in de filter. Als<br />

Voorheen moest het vuil handmatig uit de vuilafscheiders verwijderd worden, nu<br />

verloopt dit proces volledig automatisch.<br />

een bepaalde grenswaarde wordt overschreden, treedt er automatisch een<br />

reinigingscyclus in werking.” Bakker beaamt dit: “Voorheen moest het vuil<br />

handmatig uit de vuilafscheiders verwijderd worden, nu verloopt dit proces<br />

volledig automatisch. Je hebt er geen werk meer aan, en dat laat toe om op<br />

mankracht en kosten te besparen.”<br />

In Breugelmansgaarde werden<br />

in totaal drie DIRTMAGCLEAN ®<br />

vuilafscheiders geplaatst.<br />

De exacte locatie ervan werd<br />

zorgvuldig uitgekozen in<br />

onderling overleg tussen GEAS<br />

en Caleffi.<br />

Caleffi verwacht bovendien dat het gebruik van DIRTMAGCLEAN ® energiewinsten<br />

met zich mee zal brengen: “Er zal veel minder pompenergie nodig<br />

zijn om het water op de juiste plek te krijgen. Daarnaast zullen de warmteverliezen<br />

drastisch teruglopen. Ook de eindgebruiker heeft dus baat bij deze<br />

innovatie”, voorspelt Heusinkveld.<br />

In Breugelmansgaarde werden in totaal drie DIRTMAGCLEAN ® vuilafscheiders<br />

geplaatst. De exacte locatie ervan werd zorgvuldig uitgekozen in onderling<br />

overleg tussen GEAS en Caleffi. “Dat is belangrijk, want de plek waar je<br />

68 | INSTALLATIEENBOUW.NL


WATERBEHANDELING<br />

THEMA<br />

vuilafscheiders plaatst in het circuit heeft een belangrijke invloed op de efficiëntie<br />

ervan”, zegt Bakker. Heusinkveld is het daar volmondig mee eens: “Dat<br />

zien wij ook als onze taak: onze klanten begeleiden en voor elk product in<br />

specifieke omstandigheden de juiste oplossing voorstellen. In een complexe<br />

wereld als deze moeten we meer doen dan alleen maar producten verkopen.”<br />

Aantal storingen drastisch teruggelopen<br />

De toepassing van DIRTMAGCLEAN ® in Enschede is gestart als pilotproject<br />

en is dus één van de eerste projecten in uitvoering. Om niets aan het toeval<br />

over te laten, zakten drie Caleffi-experts vanuit Italië af naar Enschede om<br />

de installatie en inbedrijfstelling te begeleiden. En met resultaat. Het aantal<br />

‘Het aantal klachten en storingen<br />

is drastisch afgenomen’<br />

storingen en klachten is drastisch teruggelopen, bevestigt Bakker: “DIRTMAG-<br />

CLEAN ® is een unieke oplossing. Het interne spoelmechanisme vind je bij<br />

andere fabrikanten niet terug. En dus waren we meteen enthousiast – in die<br />

mate dat we zelfs al plannen smeden om DIRTMAGCLEAN ® ook in toekomstige<br />

projecten toe te passen.” ❚<br />

www.caleffi.com<br />

DIRTMAGCLEAN ®<br />

ZELFREINIGENDE<br />

KRACHT<br />

Onze zelfreinigende magnetische vuilafscheider<br />

verhoogt het rendement van (middel)grote installaties<br />

door maximaal en progressief vuil te filteren. Reinigt<br />

zichzelf, geen onderhoud nodig. Proactief én in reeds<br />

vervuilde installaties te gebruiken. Serie 579.<br />

CALEFFI GUARANTEED.<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL | 69<br />

cale2150428_dEXE_DirtmagClean_197x130mm_NL_ADF.indd 1 26/05/21 11:10


THEMA WATERBEHANDELING<br />

ZEER DUURZAME ÉN SCHONE ENERGIEVOORZIENING VOOR STADSEILAND CRUQUIUS:<br />

OPTIMALE WATERKWALITEIT VOORKOMT<br />

AFZETTINGEN EN CORROSIE<br />

Stadseiland Cruquius, gelegen aan het water van de Entrepothaven in Amsterdam-Oost, transformeert van een industriegebied naar een<br />

toekomstbestendig en dynamisch woon- en werkgebied met ruim 1.500 woningen en 18.000 m 2 bedrijfsruimte. In de nieuwe wijk smelt de rijke<br />

historie van het havengebied samen met hedendaagse luxe, comfort én duurzaamheid. De klimaatinstallaties leveren hier een belangrijke<br />

bijdrage aan.<br />

Tekst Lieke van Zuilekom | Beeld KOREX Benelux<br />

Een duurzame invulling van de warmte-, koude- en<br />

warmwatervraag, volgens een gestandaardiseerd<br />

concept. Met zijn bedrijven Share Energy, DRIES<br />

en WarmGedeeld ontwerpt, realiseert en exploiteert<br />

Roy Vuulink duurzame energiesystemen,<br />

met maximaal oog voor waterkwaliteit, energieefficiëntie<br />

en bewonerscomfort. Op dit moment is<br />

hij onder andere betrokken bij de realisatie van<br />

projecten Overhoeks, Kop Grasweg en Cruquius in<br />

Amsterdam. “Cruquius bestaat uit zes deelprojecten,<br />

met elk hun eigen, lokale warmtenet”, vertelt<br />

Vuulink. “Aan de basis van dit warmtenet ligt een<br />

warmtekoudeopslag (WKO) bron, in combinatie<br />

met water/water-warmtepompen. Om een betere<br />

balans in het energiesysteem te krijgen, wordt bovendien<br />

gebruik gemaakt van energie uit het oppervlaktewater<br />

(EOW) van de Entrepothaven. Als<br />

afgiftesysteem in de woningen is gekozen voor<br />

vloerverwarming met de master/master DRIESregeling,<br />

waarbij wij inmiddels ook de volledige<br />

vloerverwarming/-koeling leveren.”<br />

Zorgvuldige reiniging<br />

De realisatie van Cruquius fase 1 startte in 2015.<br />

Share Energy, DRIES en WarmGedeeld en vaste<br />

partner KOREX Benelux maakten gezamenlijk een<br />

blauwdruk voor het energiesysteem, inclusief een<br />

AIR-SEP voor het drukbehoud en de vacuümontgassing,<br />

expansie, vuilopvanging en bijvulling van<br />

de verwarmings- en koelinstallatie. In 2017 werd<br />

het systeem in bedrijf genomen. “Om een optimale<br />

waterkwaliteit, energie-efficiëntie en bewonerscomfort<br />

tijdens de exploitatiefase te garanderen,<br />

is de installatie voor oplevering zorgvuldig gereinigd”,<br />

aldus Vuulink. “Tijdens de realisatie waren<br />

namelijk vervuilingen zoals lasflux, lastoorts, (las)<br />

doeken, plastic, teflon en slib in de installatie terechtgekomen.<br />

Om deze vervuiling af te vangen,<br />

zijn onder andere de 230 micron gaasfilters van<br />

de vloerverwarmingsverdelers gereinigd.” Ook is<br />

een DEEL-SEP in de retourleiding van de installatie<br />

geplaatst, vertelt Mario van Gorsel, directeur<br />

van KOREX Benelux. “Met behulp van een RVS<br />

zakfilter en zware magneet heeft de DEEL-SEP<br />

gedurende 24 maanden het retourwater in deelstroom<br />

schoongespoeld. Sindsdien voorkomt de<br />

AIR-SEP nieuwe vervuiling en/of gasvorming,<br />

waardoor verstoppingen in de vloerverwarmingsverdelers<br />

niet meer aan de orde zijn en voldoende<br />

warmte- en koudelevering in alle appartementen<br />

wordt geborgd.”<br />

Filterstraat<br />

Om vervuiling in de volgende vijf projectfases<br />

te ondervangen, hebben Share Energy, DRIES,<br />

WarmGedeeld en KOREX Benelux tevens een gezamenlijk<br />

Plan van Aanpak gemaakt. Belangrijk<br />

onderdeel van dit plan is dat de volledige installa-<br />

tie voor ingebruikname wordt gespoeld én gevuld<br />

met onthard water, aldus Van Gorsel. “Bovendien<br />

hebben wij een filterstraat ontwikkeld, inclusief<br />

een groot zakkenfilter met magneet, circulatie-<br />

Om een optimale waterkwaliteit, energie-efficiëntie<br />

en bewonerscomfort tijdens de exploitatiefase<br />

te garanderen, is de installatie voor oplevering<br />

zorgvuldig gereinigd. Ook is een DEEL-SEP in de<br />

retourleiding van de installatie geplaatst.<br />

70 | INSTALLATIEENBOUW.NL


WATERBEHANDELING THEMA<br />

‘Dankzij de installatie<br />

kan vervuiling<br />

van 200 tot 1<br />

micron efficiënt uit<br />

het installatiewater<br />

worden gefilterd’<br />

pomp, flowmeter, ontharder en suppletietoestel,<br />

waarmee we alle facetten van waterbehandeling<br />

kunnen uitvoeren. De filterstraat wordt in-line in<br />

het leidingcircuit geplaatst, waarna achtereenvolgens<br />

de stookruimte, stijgleidingen en transportleidingen<br />

van de diverse gebouwen worden<br />

gespoeld.” Dankzij de installatie kan vervuiling<br />

van 200 tot 1 micron efficiënt uit het installatiewater<br />

worden gefilterd, vertelt hij. “Waar de eerste<br />

filterstraat een buisdiameter had van 1,25 duim<br />

(debiet: 15 m 3 /h), werken we inmiddels met een<br />

installatie met een buisdiameter van 2 duim. De<br />

verwachting is dat we hiermee het spoeldebiet<br />

kunnen ophogen naar maar liefst 40 m 3 /h.”<br />

Om de warmtepompen te beschermen, worden<br />

deze tijdens het reinigen van de transportdelen afgesloten.<br />

“In plaats hiervan worden tijdelijke elektrische<br />

heaters geplaatst, die het water verwarmen<br />

tot 60°C”, vertelt Vuulink. “Vervolgens wordt de<br />

filterstraat geplaatst. In de stookruimte wordt bovendien<br />

een krachtige MC3+ reiniger toegevoegd,<br />

die specifiek is ontworpen om bezinksel en vervuiling<br />

snel en efficiënt uit centrale verwarmingssystemen<br />

te verwijderen. Dankzij het gebruik van de<br />

elektrische heaters kan iedere installatie in 10 in<br />

plaats van 27 dagen worden gereinigd.” ❚<br />

Samen hebben de bedrijven een filterstraat ontwikkeld, inclusief een groot zakkenfilter met magneet,<br />

circulatiepomp, flowmeter, ontharder en suppletietoestel, waarmee alle facetten van waterbehandeling<br />

uitgevoerd kunnen worden.<br />

Plan van Aanpak voor een schone energievoorziening<br />

1) Het hoofdnet wordt op druk gebracht met kraanwater.<br />

2) De verwarmingselementen worden geplaatst, waarna het installatiewater wordt<br />

opgewarmd tot 60°C.<br />

3) Vervolgens wordt ook de filterstraat geplaatst, inclusief een filterzak met magneet<br />

die vervuilingen van 200 micron uit het water kan filteren.<br />

4) Gedurende 48 uur wordt steeds fijner gefilterd, tot een filterdichtheid van 5 micron.<br />

5) Na 4 dagen wordt het water uit de installatie gehaald, waarna de complete installatie<br />

wordt doorgespoeld met onthard water, met behulp van een filterzak van 5 micron.<br />

6) Na het spoelen moet het water geur- en kleurloos zijn. Om dit te bereiken, wordt de installatie<br />

opnieuw gevuld met onthard water. Ook wordt de filterstraat in deelstroom gemonteerd,<br />

inclusief een zeer fijne filterzak (1 micron) en ontharder, die moet zorgen voor een<br />

hardheid van 3°dH.<br />

7) Vlak voor de oplevering van de installatie wordt een monstername gedaan. De parameters<br />

die hieruit voortkomen, dienen als uitgangspunt voor de exploitatieperiode.<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL | 71


THEMA WATERBEHANDELING<br />

OPLOSSINGEN VOOR HET SLIM EN BEWUST OMGAAN MET WATER:<br />

‘WE MAKE LIFE FLOW’<br />

“Iedere W-installateur heeft ten minste één van onze producten in zijn bus liggen. We hebben alleen nog niet persoonlijk kennis gemaakt. In<br />

de komende maanden breng ik hier graag verandering in.” Aan het woord is Hilbert Pool, Sales Director Nederland bij Aliaxis Nederland, dé<br />

specialist in duurzame en innovatieve oplossingen voor schoon water, sanitaire voorzieningen en energie.<br />

Tekst Lieke van Zuilekom | Beeld Aliaxis<br />

HDPE assortiment met Akasison daktrechter.<br />

Onze wereld verandert continu en heeft invloed<br />

op ons dagelijks leven. Eén van de belangrijkste<br />

uitdagingen op dit moment is klimaatverandering.<br />

Hogere temperaturen, veranderingen in<br />

neerslaghoeveelheden en -patronen en extreme<br />

weersomstandigheden zijn nu al van invloed op<br />

de menselijke gezondheid, natuur en economie,<br />

weet Pool. “Om deze trend te doorbreken, moeten<br />

we slim en zorgvuldig omgaan met water, op<br />

alle fronten. Bijvoorbeeld door continu op zoek te<br />

gaan naar duurzame en effectieve oplossingen.<br />

Zorg dragen voor veilig en schoon drinkwater<br />

en slim omgaan met regen- en afvalwater vormen<br />

wereldwijd de basis van ons bestaansrecht<br />

als Aliaxis. De afgelopen jaren is bijvoorbeeld<br />

kunststof steeds belangrijker geworden, als het<br />

gaat om robuust, lichtgewicht en duurzaam<br />

installeren. En juist daar zijn wij zo goed in!”<br />

Samen werken aan<br />

maatwerk oplossingen<br />

“Onze getalenteerde vakmensen werken dagelijks<br />

met veel toewijding, kennis en kunde aan een<br />

breed en diep aanbod producten”, vertelt Danielle<br />

Colleye, Marketing Director Benelux. “Bovendien<br />

bieden we gespecialiseerde services voor de bouw,<br />

industrie en infra. Met ons lokale hart in Nederland<br />

en een globale knowhow en mindset kunnen<br />

72 | INSTALLATIEENBOUW.NL


WATERBEHANDELING THEMA<br />

Pand van Aliaxis Nederland B.V. met Hydro Dynamics Experience Centre (testtoren).<br />

wij snel en goed anticiperen op klantbehoeftes.<br />

Zo zijn wij in staat om complete en maatwerk oplossingen<br />

te leveren, voor alle uitdagingen en noden<br />

in de markt. Als ‘One Aliaxis’ knopen wij alle<br />

werelden van vloeistoffentransport aan elkaar.<br />

In onze Europese magazijnen liggen meer dan<br />

300.000 producten op dit gebied op voorraad.<br />

Van binnenhuisrioleringen, hemelwaterafvoeren<br />

en lijnafwatering tot vloerputten, dakgoten, (ultralage)<br />

douchesifons, drinkwaterleidingen en<br />

bijbehorende aansluitmaterialen. Zo leveren wij<br />

Close-up van een daktrechter.<br />

‘Met ons lokale hart<br />

in Nederland en een<br />

globale knowhow<br />

en mindset kunnen<br />

wij snel en goed<br />

anticiperen op<br />

klantbehoeftes’<br />

PE-producten voor binnenhuisrioleringen en hemelwaterafvoer<br />

die volledig recyclebaar zijn. Bovendien<br />

werken we continu en hand-in-hand met<br />

o.a. installateurs, woningcorporaties, projectontwikkelaars<br />

en distributeurs aan (product)innovaties,<br />

zodat we flexibel en snel kunnen inspelen op<br />

de veranderende wereld. Hiermee dragen wij ons<br />

steentje bij aan een duurzame toekomst, waarin<br />

slim en bewust met water wordt omgegaan.”<br />

Altijd dichtbij<br />

Met 16.200 werknemers in meer dan 46 landen<br />

staat Aliaxis altijd dicht bij haar klanten. “Als organisatie<br />

combineren wij de kracht van lokale kennis<br />

en vaardigheden met een wereldwijd netwerk van<br />

sterke en erkende merken en oplossingen”, vertelt<br />

Colleye. “Alle bedrijven die deel uitmaken van de<br />

Aliaxis groep excelleren in hun eigen vakgebied.<br />

Geïnstalleerd hemelwaterafvoersysteem met<br />

volvulling Akasison.<br />

Zo zijn we met Nicoll n.v. marktleider in de distributie<br />

aan en samenwerking met partnerbedrijven<br />

in de bouw-, kunststof- en sanitairbranche. Om de<br />

afzetmarkt in de Benelux nog verder te vergroten,<br />

zullen we de volledige voorraad bouw- en sanitaire<br />

oplossingen op korte termijn verder clusteren<br />

in een geoptimaliseerde logistieke hub in Herstal,<br />

vlakbij Luik, vanaf waar we toegang hebben tot<br />

alle belangrijke uitvalswegen in de Benelux. Bovendien<br />

wordt Nicoll n.v. in de loop van dit jaar<br />

omgedoopt tot Aliaxis Belgium, zodat we met één<br />

sterk en duidelijk merk de markt kunnen bedienen.”<br />

De voorraad voor de industrie en infrastructuur<br />

is inmiddels verhuisd naar een industriële<br />

hub in Mannheim (Aliaxis Deutschland). Bovendien<br />

wordt de vestiging in Panningen uitgebouwd<br />

tot dé specialisatiehub voor de productie en distributie<br />

van Hoge Dichtheid Polyetheen (HDPE)<br />

producten voor onder andere binnenhuisrioleringen<br />

en hemelwaterafvoeren. “Vanuit deze nieuwe<br />

basis kunnen we klanten nog beter en completer<br />

van dienst zijn.” ❚<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL | 73


THEMA WATERBEHANDELING<br />

INNOVATIEVE WATERONTHARDERS VOOR HUISHOUDELIJK GEBRUIK:<br />

OPTIMAAL GEMAK, COMFORT EN<br />

ALTIJD ZACHT WATER<br />

Het water dat in ons land uit de kranen stroomt, heeft een gemiddelde Duitse hardheid (dH) van 7 tot 14. Dit betekent dat in elke liter leidingwater<br />

circa 124,6 tot 213,6 milligram aan kalkdeeltjes wordt meegevoerd. Een deel van deze kalk wordt met het leidingwater mee weggespoeld<br />

naar het gemeenteriool. Andere kalkdeeltjes daarentegen zetten zich af op glas, douchedeuren of tegels, in boilers en leidingen en in huishoudelijke<br />

apparaten, waar zij vervelende verstoppingen en schades kunnen veroorzaken. Om hier efficiënt en duurzaam de strijd mee aan te<br />

gaan, introduceert handel- en serviceorganisatie Jarola een nieuw merk waterontharders: Limso.<br />

Tekst Lieke van Zuilekom | Beeld Jarola<br />

“Bij de ontwikkeling van Limso hebben we gefocust<br />

op een aantal USP’s, zoals een optimaal<br />

wooncomfort, gemak, minimaal onderhoud en<br />

een minimale kans op storingen”, vertelt Nienke<br />

McCarthy, General Manager bij Jarola. “De Limso<br />

waterontharders kunnen heel eenvoudig en met<br />

behulp van slechts twee koppelingen in de bestaande<br />

drinkwaterleiding worden ingebouwd.<br />

Wij adviseren om de waterontharders direct na de<br />

watermeter te plaatsen, zodat alle kalkdeeltjes in<br />

het leidingwater efficiënt en direct worden afgevangen.<br />

Op de Limso waterontharders wordt standaard<br />

vijf jaar garantie afgegeven. Uniek is bovendien<br />

dat een onderhoudscontract met Limso niet<br />

aan de orde is. Al het onderhoud, zoals het reinigen<br />

en bijvullen van het zoutreservoir en het toedienen<br />

van een harsreiniger, kan eenvoudig door de gebruikers<br />

zelf worden uitgevoerd. Vanzelfsprekend<br />

kunnen wij hierin adviseren en ondersteunen.”<br />

Nienke McCarthy, General Manager bij Jarola.<br />

74 | INSTALLATIEENBOUW.NL


WATERBEHANDELING THEMA<br />

Rudolf van de Velde, Productspecialist bij Jarola.<br />

Efficiënte (nacht)spoeling<br />

Op dit moment omvat het Limso-assortiment twee<br />

modellen, met een harsinhoud van 12 of 20 liter<br />

en geschikt voor huishoudens tot 8 personen.<br />

“De harsinhoud bepaalt onder meer hoeveel m³<br />

zacht water je kunt gebruiken, voordat de waterontharder<br />

moet regenereren”, vertelt Rudolf van<br />

de Velde, Productspecialist bij Jarola. “Tijdens dit<br />

proces wordt de met kalk verzadigde harscilinder<br />

– een waterverzachter met zeer hoge kwaliteit<br />

harsbolletjes waaraan de kalkdeeltjes zich hechten<br />

– efficiënt schoongespoeld met zout water.<br />

Vervolgens kan de onthardingsfilter opnieuw<br />

zijn functie vervullen.” Na het regeneratieproces<br />

wordt het spoelwater direct afgevoerd naar het<br />

riool, vertelt hij. “Het water komt dus niet in contact<br />

met het drinkwater. Omdat de regeneratie<br />

meestal ’s nachts plaatsvindt, merken gebruikers<br />

hier niets van.”<br />

Minimaal zout- en waterverbruik<br />

Met een verbruik van 300 gram zout per 1 m³<br />

water hebben de Limso waterontharders een<br />

aanzienlijk lager zoutverbruik dan de meeste waterontharders<br />

in de markt (350 gram zout per 1<br />

m³), benadrukt Van de Velde. “Hierdoor is ook<br />

het waterverbruik per spoeling lager (50 liter voor<br />

de Limso t.o.v. 60 liter voor andere waterontharders).<br />

Dankzij de toepassing van keramische onderdelen<br />

is slijtage bovendien niet aan de orde.”<br />

McCarthy: “In de toekomst worden de waterontharders<br />

tevens voorzien van een Smart module, die in<br />

directe verbinding staat met ons Smart platform.<br />

Hierdoor kunnen gebruikers op afstand eventuele<br />

storingen, zoutgehaltes en waterhardheden uitlezen<br />

en worden zij nog completer ontzorgd.”<br />

Op dit moment omvat het Limso-assortiment twee modellen, met een harsinhoud van 12 of 20 liter<br />

en geschikt voor huishoudens tot 8 personen.<br />

‘Het zout- en waterverbruik van Limso<br />

is aanzienlijk lager dan de meeste<br />

waterontharders in de markt’<br />

Zacht water in elke woning<br />

Met de Limso waterontharders garandeert Jarola<br />

zacht water in elke woning, waardoor de levensduur<br />

van huishoudelijke apparaten én installatievoorzieningen<br />

flink wordt verlengd. Er ontstaat<br />

geen vervelende kalkaanslag meer op sanitair en<br />

kranen en kalkverstoppingen zijn niet meer aan<br />

de orde, benadrukt Van de Velde. “Bovendien zijn<br />

aanzienlijk minder zeepproducten nodig, zoals<br />

shampoos, wasmiddelen en ontkalkingsproducten.<br />

Hierdoor is een investering in een waterontharder<br />

ook een investering in een beter milieu.<br />

Last-but-not-least is zacht water beter voor je huid,<br />

aangezien kalk de huid uitdroogt en zeepresten<br />

minder goed opgelost worden.” Wilt u deze voordelen<br />

zelf ervaren? De Limso waterontharders zijn<br />

vanaf nu verkrijgbaar. Kijk op www.limso.nl voor<br />

de verkooppunten. ❚<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL | 75


EINDHOVEN HOTEL LUMIÈRE<br />

Op het hoteldak staan de warmtepompen.<br />

CENTRALE KLIMAATBEHEERSING NA HOTELUITBREIDING<br />

Bij de uitbreiding van het aantal kamers van het Eindhovense Hotel Lumière heeft Sanders Airconditioning de nieuwe kamers voorzien van een<br />

nieuw klimaatbeheersingssysteem. In de bestaande kamers koos het bedrijf ervoor om het aanwezige systeem te reinigen en te repareren.<br />

Beide systemen zijn centraal te bedienen.<br />

Tekst Tim van Dorsten | Beeld Tjapko Media<br />

Aan de Hooghuisstraat in het centrum van Eindhoven<br />

heeft Boutique Hotel Lumière zijn capaciteit<br />

uitgebreid van 25 naar 50 kamers. De nieuwe<br />

kamers zijn voorzien van een nieuw klimaatbeheersingssysteem<br />

van Mitsubishi Electric, waarmee<br />

installateur Sanders Airconditioning sinds jaar en<br />

dag werkt. “We hebben ervoor gekozen om het<br />

VRF City-Multi R2-systeem hiervoor te gebruiken”,<br />

vertelt projectleider Stefan Kooijmans van het installatiebedrijf.<br />

“Een belangrijke reden hiervoor is<br />

dat met dit systeem iedere kamer afzonderlijk verwarmd<br />

en gekoeld kan worden. Daarnaast beschikt<br />

dit systeem over een centraal bedieningspaneel,<br />

dat we bij de receptie hebben geïnstalleerd.”<br />

Onderhoud in plaats van vervangen<br />

Tijdens de werkzaamheden van de hoteluitbreiding<br />

bleek het aanwezige klimaatbeheersingssysteem<br />

van de bestaande kamers, dat ruim tien<br />

jaar oud is, niet in goede staat te verkeren. Maar<br />

in plaats van dit systeem volledig te vervangen,<br />

koos Sanders Airconditioning ervoor om alleen<br />

enkele onderdelen te vervangen en vooral veel te<br />

reinigen. “Niet alleen de plafondunits waren aan<br />

onderhoud toe, maar ook de condensors op het<br />

dak van het hotel hebben we flink gereinigd”, vertelt<br />

Kooijmans. Dit onderhoud vond plaats in overleg<br />

met Alklima, dat als exclusief importeur van<br />

Mitsubishi Electric voor de benodigde materialen<br />

zorgde. “We hadden ervoor kunnen kiezen om<br />

te sturen op de koop van een nieuw klimaatsysteem”,<br />

vertelt accountmanager Jochem Goossens.<br />

“Maar voor ons speelt duurzaamheid een belangrijke<br />

rol. Zo zorgen onze klimaatsystemen onder<br />

meer voor energiebesparing. De meeste duurzame<br />

winst wordt echter behaald met onderhoud en reparatie.<br />

Daarom hebben we geadviseerd om het<br />

aanwezige klimaatsysteem niet te vervangen.”<br />

Bij die keuze speelde onder meer mee dat beide<br />

klimaatbeheersingssystemen over de mogelijkheid<br />

beschikken om gekoppeld te worden aan het centrale<br />

bedieningspaneel. “Als een gast zich meldt<br />

76 | INSTALLATIEENBOUW.NL


HOTEL LUMIÈRE<br />

EINDHOVEN<br />

Boutique Hotel Lumière bevindt zich in het centrum van Eindhoven.<br />

De receptioniste kan ervoor zorgen dat een kamer binnen een kwartier is verwarmd.<br />

In de bestaande kamers waren de plafondunits aan onderhoud toe.<br />

bij de receptie, dan kan de receptioniste binnen<br />

een klein kwartier zorgen voor een warme kamer”,<br />

geeft Kooijmans aan. “Dat was een wens van Boutique<br />

Hotel Lumière en die mogelijkheid hebben<br />

we gecheckt bij Alklima. Gelukkig is dat mogelijk.”<br />

Advies en klankbord<br />

Goossens is blij met de rol die hij vanuit Alklima<br />

in dit project heeft kunnen spelen. “We werken<br />

graag nauw samen met bedrijven als Sanders Airconditioning.<br />

Zij weten wat er in de markt speelt<br />

en wij kunnen met onze kennis en ervaring voor<br />

advies zorgen en als klankbord dienen. Het bijzondere<br />

aan dit project is dat de bestaande installatie<br />

in gebruik blijft. Een betere reclame voor een kli-<br />

‘Onze klimaatsystemen zorgen onder<br />

meer voor energiebesparing, maar de<br />

meeste duurzame winst wordt behaald met<br />

onderhoud en reparatie’<br />

maatinstallatiesysteem is bijna niet mogelijk. We<br />

zijn dan ook blij dat Sanders Airconditioning naar<br />

de mogelijkheden heeft gekeken.”<br />

Alklima hoeft er de komende vijf jaar alleen voor<br />

te zorgen dat onderdelen van het klimaatbeheersingssysteem<br />

op voorraad zijn. Het Eindhovense<br />

installatiebedrijf heeft namelijk een onderhoudscontract<br />

van vijf jaar afgesloten met Boutique Hotel<br />

Lumière. “We zijn blij dat we een onderhoudscontract<br />

voor een langere periode hebben kunnen<br />

afsluiten”, vertelt Kooijmans. “Gelukkig gebeurt<br />

dat veel vaker. Zo kunnen we de goede prestaties<br />

van het systeem blijven garanderen.” ❚<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL | 77


HOOFDDORP STEIGENBERGER INTERCITY HOTEL<br />

EENVOUDIG BRANDWEREND INSTALLEREN<br />

IN HET STEIGENBERGER INTERCITY HOTEL<br />

Met de bouw van het Steigenberger Intercity Hotel krijgt het centrum van Hoofddorp een nieuwe skyline. Het acht verdiepingen hoge gebouw<br />

bevat 280 hotelkamers, meerdere conferentieruimtes, een restaurant en diverse fitness- en wellnessfaciliteiten en maakt onderdeel uit van<br />

gebiedsontwikkeling Ellipse Park. In opdracht van aannemer Ten Brinke Oost realiseert Kroep Techniek de elektrotechnische installaties, datainstallaties,<br />

brandmeld- en ontruimingsinstallatie en verlichting, inclusief bijbehorende verlichtingssturingen. Omdat veel kabels en leidingen<br />

door brandscheidingen gaan, maakt de Enschedese installateur hierbij gebruik van LS90, RS90 en DS90 brandwerende kabel- en buisdoorvoeren<br />

van Attema. Ook is gekozen voor Attema UHW50-BW brandwerende hollewand inbouwdozen.<br />

Tekst Lieke van Zuilekom | Beeld Kroep Techniek<br />

“Als organisatie werken we al vele jaren met de lasdozen, inbouwdozen<br />

én stekerbare producten van Attema”, vertelt Rob van der Molen, Technisch<br />

Directeur van Kroep Techniek. “Uniek aan dit project is echter dat<br />

grote aantallen brandwerende componenten nodig zijn. Elke hotelkamer<br />

heeft zijn eigen brandscheiding, waardoor bijvoorbeeld voedingskabels,<br />

datakabels, ontruimingsbekabelingen en dergelijke gevoerd moeten<br />

worden. En ook in de conferentieruimtes en het restaurant hebben we<br />

te maken met brandscheidingen. Om hier optimaal invulling aan te geven,<br />

hebben we – via groothandel Technische Unie – het contact met<br />

Attema geïntensiveerd.”<br />

Met de bouw van het Steigenberger Intercity Hotel krijgt het centrum van Hoofddorp een nieuwe skyline.<br />

78 | INSTALLATIEENBOUW.NL


STEIGENBERGER INTERCITY HOTEL HOOFDDORP<br />

‘Met onze brandwerende<br />

kabel- en buisdoorvoeren kan<br />

droog, schoon én efficiënt<br />

gewerkt worden’<br />

Droog, schoon en efficiënt<br />

In oktober 2020 heeft Jan Tabak, Accountmanager Installatie & Bouw regio<br />

Noord-Oost bij Attema, de nieuwbouw in Hoofddorp bezocht. Hij heeft<br />

onder andere advies gegeven over de beste passende brandwerende producten<br />

voor iedere plek in het gebouw. “Ook heb ik informatie gedeeld<br />

over bijbehorende productcertificaten én over onze nieuwste producten”,<br />

vertelt hij. “Naast de brandwerende kabel- en buisdoorvoeren type LS90<br />

en RS90, met een classificatie EI90/EW90, wordt in dit project gebruik<br />

gemaakt van de DS90; een wat grotere variant van de LS en RS die vorig<br />

jaar aan ons assortiment is toegevoegd. Met onze brandwerende kabel- en<br />

buisdoorvoeren kan droog, schoon én efficiënt gewerkt worden. Uniek is<br />

bovendien dat de installateur dankzij de brandwerende producten van Attema<br />

veel werkzaamheden van de applicateur kan overnemen en in eigen<br />

beheer kan uitvoeren.”<br />

Elke hotelkamer heeft zijn eigen brandscheiding, waardoor bijvoorbeeld voedingskabels,<br />

datakabels, ontruimingsbekabelingen en dergelijke gevoerd moeten worden.<br />

Alle LS90, RS90 en DS90 brandwerende kabel- en buisdoorvoeren en<br />

UHW50-BW brandwerende hollewand inbouwdozen in dit project worden<br />

geleverd via groothandel Technische Unie. Begin augustus moet de nieuwbouw<br />

bouwkundig worden opgeleverd. Daarna verzorgt Kroep Techniek<br />

nog de afmontage van alle elektra in de meubelstukken, in opdracht van<br />

de eindgebruiker. ❚<br />

INSTALLATIE VOLGENS ATTEMA<br />

Echt alles om eenvoudig brandwerend te installeren<br />

Brandwerende doorvoeren, centraaldozen en hollewanddozen<br />

NIEUW<br />

Een brand is niet altijd te voorkomen. Maar met het brandwerend assortiment van<br />

Attema beperkt u de risico’s voor mens en milieu wel zoveel mogelijk. En omdat deze<br />

materialen aan alle normen en eisen voldoen, neemt u zo ook risico’s voor uzelf weg.<br />

Bekijk ons gehele brandwerende assortiment op www.attema.com.<br />

Scan de QR-code<br />

om de animatie te<br />

bekijken!<br />

Vernieuwende ideeën voor ’n veranderende wereld.<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL | 79


VAN KLANTBEHOEFTE NAAR MAATWERK OPLOSSING<br />

Bent u een adviseur, installateur, system integrator of OEM-partij? En hebt u een vraag over lucht- of waterzijdige aandrijvingen, sensoren,<br />

meet- en regeltechnieken of bus-communicatieve toepassingen, voor een specifiek project, systeem of technisch eindproduct? Hebt u<br />

behoefte aan bestekteksten, producttekeningen of installatieschema’s of wilt u informatie over innovaties? Belimo is u graag van dienst!<br />

Tekst Lieke van Zuilekom | Beeld Belimo<br />

Zowel de sales support- als buitendienstmedewerkers van Belimo zijn zeer<br />

breed opgeleid. Ook beschikken zij over een ruime applicatiekennis, waardoor<br />

zij in verschillende rollen met klanten kunnen meedenken en voor iedere<br />

vraag een passende oplossing kunnen bieden. Daarbij zijn klanten verzekerd<br />

van zeer korte reactietijden. “Circa 80% van de (product)vragen kan direct<br />

worden beantwoord”, vertelt Niek van der Vegt, Salesmanager bij Belimo.<br />

“Voor de overige 20% beschikken wij over ervaren productspecialisten, die<br />

diepgaande (technische) vragen kunnen beantwoorden en graag met klanten<br />

meedenken over wat beter, slimmer én efficiënter kan. Onze Customized Products,<br />

die just-in-time en just-in-place als maatwerk worden geleverd, brengen<br />

deze waarden naar het allerhoogste niveau.”<br />

Kennisdeling als randvoorwaarde<br />

Belimo gaat daarbij nog een stapje verder, door ook kennis in al zijn<br />

facetten te delen, aldus Van der Vegt. “We zoeken letterlijk de verbinding.<br />

Met onze aandrijvingen, maar ook in de samenwerking tussen doelgroepen.<br />

‘Het nieuwe assortiment<br />

meet en bewaakt stroming<br />

(flow) en energieverbruik in<br />

verwarmingsen<br />

koelsystemen met<br />

directe, op IoT-gebaseerde<br />

kostenberekening’<br />

Van adviseurs, installateurs en system integrators tot en met OEM-partijen.<br />

Alle Belimo-medewerkers worden regelmatig getraind. Zowel intern in<br />

Nederland, op ons hoofdkantoor in Zwitserland als door externe partijen.<br />

Bovendien verzorgen we regelmatig gratis product- en applicatietrainingen<br />

voor relaties. Bijvoorbeeld in ons kenniscentrum in Vaassen, waar onze<br />

producten op diverse praktijkopstellingen bekeken en ervaren kunnen<br />

worden. Via www.belimo.nl kunnen relaties zich aanmelden voor onze<br />

webinars, over het berekenen en selecteren van druk(on)afhankelijke<br />

regelventielen, het toepassen van de intelligente Energy Valve, buscommunicatieve<br />

oplossingen en de geschiedenis en betekenis van VAV en<br />

CAV. Hierdoor leren installateurs (nog) betere productselecties maken en<br />

nauwkeurig(er) inregelen, met minimale faalkosten, korte doorlooptijden<br />

én een perfect werkende installatie als resultaat. In combinatie met onze<br />

uitgebreide webshop worden klanten volledig ontzorgd.”<br />

Om de kennis en vaardigheden van volgende generaties technici op peil te<br />

brengen én te houden, werkt Belimo tevens samen met diverse ROC’s en het<br />

ROVC. Voor laatstgenoemde wordt een compleet nieuwe leerlijn Meet- en<br />

Regeltechniek opgezet, in samenwerking met relaties uit de branche.<br />

Energiemeter.<br />

Energiebeheer en -facturering<br />

was nog nooit zo eenvoudig<br />

Met een nieuw assortiment Belimo Energy Valves en thermische energiemeters<br />

brengt Belimo sinds kort ook de werelden van ‘energieregeling’,<br />

‘gecertificeerde energiemeting’ en ‘IoT-gebaseerde facturering’ in één<br />

unit samen. “Het nieuwe assortiment meet en bewaakt stroming (flow)<br />

en energieverbruik in verwarmings- en koelsystemen met directe, op IoTgebaseerde<br />

kostenberekening”, vertelt Van der Vegt. “Onze nieuwe thermische<br />

energiemeters zijn gecertificeerd overeenkomstig EN1434/MID<br />

en uitgerust voor directe facturering of op IoT-gebaseerde facturering<br />

op afstand. Ze kunnen worden ingezet voor koudemeting en zijn goedgekeurd<br />

volgens de MID voor warmtemeting. De permanente glycolbe-<br />

80 | INSTALLATIEENBOUW.NL


Belimo Energy Valve.<br />

waking houdt in dat een alarm geactiveerd kan worden als er glycol in<br />

het water aanwezig is. Bij niet-MID meteropties zorgt onze gepatenteerde<br />

automatische glycolbewaking en -compensatie dat de meting nauwkeurig<br />

blijft, ongeacht type of glycolconcentratie. De Belimo Energy Valve regelt<br />

onmiddellijk het debiet (drukonafhankelijk) en optimaliseert de energietoevoer<br />

naar de verbruiker.”<br />

De verbinding met de Belimo-cloud biedt naast een garantieverlenging van 5<br />

naar 7 jaar ook een reeks andere voordelen. Door een digitale kopie (digital<br />

twin) van de Energy Valve in de cloud op te slaan, kunnen geautoriseerde<br />

gebruikers rechtstreeks met de gegevens werken. Ook kunnen eigenaars van<br />

apparaten een derde partij machtigen om facturerings- of zelfs analysediensten<br />

te verlenen. ❚<br />

Naadloze en directe integratie<br />

Door het samenbrengen van de gecertificeerde thermische energiemeter<br />

en verbeterde Belimo Energy Valve maakt Belimo haar intrede in het<br />

geïntegreerde thermische energiebeheer. De eenheid biedt een naadloze<br />

en directe integratie in het gebouwbeheersysteem of in op IoT-gebaseerde<br />

bewakingsplatforms, tools voor prestatieverbetering en factureringsgegevens.<br />

De in de Belimo Energy Valve geïntegreerde Delta T-manager meet<br />

bovendien continu het temperatuurverschil en vergelijkt dit met de door<br />

de gebruiker gedefinieerde vaste limiet. “Door het temperatuurverschil tussen<br />

aanvoer en retour bij elke warmtewisselaar te meten, worden zo laag<br />

mogelijke pompkosten gegarandeerd. De geïntegreerde logica voorkomt<br />

lage temperatuurverschillen bij de warmtewisselaar, terwijl het comfort<br />

behouden blijft.”<br />

De Belimo Energy Valve en thermischeenergiemeters kunnen geïntegreerd<br />

worden met behulp van Power over Ethernet. Hierdoor kan de unit<br />

van stroom worden voorzien en kunnen gegevens tegelijkertijd via dezelfde<br />

ethernetkabel worden verzonden. Dit vereenvoudigt de installatie, vermijdt<br />

bedradingsfouten en maakt een plaatselijke voedingsbron overbodig. Een<br />

NFC-interface (Near Field Communication) garandeert eenvoudige configuratie<br />

en maakt rechtstreeks onderhoud via de smartphone mogelijk.<br />

Energiebeheer en -facturering was nog nooit zo eenvoudig.<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL | 81


Geïntegreerd<br />

energiebeheer<br />

en -facturering<br />

was nog nooit zo<br />

eenvoudig.<br />

Belimo Energy Valve en energiemeter<br />

Belimo, marktleider voor de productie van klepaandrijvingen, regelafsluiters en sensoren voor verwarmings-, ventilatie-, en<br />

airconditioninginstallaties, brengt de werelden van “energieregeling” en “gecertificeerde energiemeting en -facturering” samen.<br />

Het nieuwe assortiment Belimo Energy Valves en energiemeters integreert energiemeting, energieregeling en IoT-gebaseerde<br />

facturering in één unit.<br />

Belimo brengt samen wat bij elkaar hoort.<br />

Voor meer informatie<br />

belimo.nl<br />

BELIMO Servomotoren B.V. Riezebosweg 5, NL-8171 MG Vaassen<br />

Tel. +31 (0)578 576 836, Fax +31 (0)578 576 915, info@belimo.nl, www.belimo.nl<br />

Openingstijden: maandag t/m vrijdag 07.30 - 17.00 uur


SmartControl 4.0<br />

Drukbehoud / Expansie / Vacuüm Ontgassing<br />

Bijvulling / Energiebesparing<br />

Geen extra expansievat nodig<br />

Systeemtemperaturen van -10°C<br />

tot 100°C mogelijk<br />

Ontslibbing van het systeem door middel van<br />

deelstroom (afscheiding van zouten, mineralen<br />

en zweefdeeltjes)<br />

SmartControl touchscreen bediening<br />

Nieuw! Vacuüm membraan<br />

Reinigingsopening voor handmatige reiniging<br />

van het reservoir<br />

Vacuüm ontgassing van het bijvulwater<br />

Max vulbeveiliging (per interval en hoeveelheid)<br />

Lekkage bewaking<br />

AIR-SEP® ION – compacte onthardingsunit<br />

Onthardingscartridge bewaking<br />

Systeemscheiding CA in toebehoren opgenomen<br />

Toevoer en automatische bijvulling<br />

van water-/glycolmengsels<br />

Multifunctioneel apparaat – alles in een<br />

compacte en plaats besparende unit<br />

Energiebesparing en capaciteitsverhoging<br />

door ontgast medium<br />

Korex Benelux B.V.<br />

T: +31 (0) 172 611719<br />

E: info@korexbenelux.com<br />

I: www.korexbenelux.com<br />

Be-Line ®<br />

DELABIE, expert in sanitaire voorzieningen en kranen<br />

voor publieke ruimten, lanceert zijn nieuwe Be-Line ®<br />

assortiment grepen en douchezitjes, dat esthetiek en<br />

comfort samen brengt.<br />

Naamloos-1 1 30-06-<strong>2021</strong> 11:54<br />

Vernieuwend design: voor iedereen, gevoel van<br />

welzijn<br />

Ergonomisch plat: optimale grip, antiroterende<br />

veiligheid<br />

Maximale hygiëne: homogeen en glad oppervlak<br />

voor een eenvoudige reiniging<br />

Maximale veiligheid: getest aan meer dan 200 kg,<br />

10 jaar garantie, CE markering<br />

DELABIE, expert in sanitaire voorzieningen en kranen voor<br />

Publieke Ruimten, stelt water -en energiebesparing voorop bij het<br />

ontwerpen van hoogwaardige en verantwoorde productlijnen.<br />

Meer informatie op delabiebenelux.com


ONE STOP POWER SHOP<br />

HOOGWAARDIGE MAATWERKOPLOSSINGEN VOOR EEN<br />

BETROUWBARE, MEETBARE EN VEILIGE POWER DISTRIBUTIE<br />

Met doordachte engineering, specialistische warmteberekening, vakkundige montage en<br />

uitstekende 24/7 service bent u verzekerd van een continue elektriciteitsvoorziening van<br />

het net tot eindgebruiksunit.<br />

• Schakel- en verdeelsystemen<br />

• Besturingstechniek<br />

• Railkokersystemen<br />

• Energy Management Solutions<br />

• Hot swappable EiPDU<br />

• Inkoppeling noodstroomsystemen<br />

Bezoek elektrointernationaal.com of bel <strong>03</strong>48 420 540


RIVM EN CBG<br />

UTRECHT<br />

ENERGIEDISTRIBUTIE NIEUWBOUW RIVM EN CBG:<br />

SMART, LEAN EN PLUG & PLAY<br />

De bouw van de nieuwe huisvesting voor het RIVM en CBG op de Uithof langs de A27 in Utrecht vordert zienderogen. Naar verwachting zal het<br />

gebouw in het jaar 2022 in gebruik worden genomen. Onder de naam MEET heeft Strukton Worksphere een DBFMO-contract gesloten met de<br />

Rijksoverheid voor het ontwerp, de bouw, het onderhoud en de exploitatie van het gebouw voor de duur van 25 jaar. MEET heeft Elektro Internationaal<br />

de opdracht gegund voor het leveren van slimme verdeelpanelen voor de elektrotechnische installatie ten behoeve van de kantoren<br />

en laboratoria.<br />

Tekst en beeld | Elektro Internationaal<br />

Jeroen Dirkzwager, hoofd bedrijfsbureau van<br />

Elektro Internationaal licht de bijzonderheden<br />

van het project toe: “Wij hebben ervaring met<br />

het leveren van energiedistributiesystemen aan<br />

de farmaceutische branche. Maar dit project is<br />

toch wel heel speciaal, vanwege de condities<br />

en eisen die gelden voor de onderzoekslaboratoria.<br />

De kleinste veranderingen in omgevingsfactoren<br />

kunnen namelijk van invloed zijn op<br />

de tests die in de labs worden uitgevoerd. Het<br />

is uiteraard niet de bedoeling dat jarenlang onderzoek<br />

hierdoor teniet wordt gedaan. Daarom<br />

is een belangrijk aandachtspunt van dit project<br />

het op niveau blijven van de spanning. De<br />

stroom mag niet uitvallen, want ook dat kan<br />

desastreuze gevolgen hebben voor het belangrijke<br />

werk van het RIVM. De wens is dan ook<br />

een continue, probleemloze energiedistributie.<br />

Al ruim 40 jaar een kolfje naar de hand van<br />

Elektro Internationaal.”<br />

Selectiviteitsstudie met automaten<br />

In april 2020 kreeg Elektro Internationaal officieel<br />

de opdracht voor de benodigde laagspanningsonderdelen<br />

van de elektrotechnische installatie.<br />

Dirkzwager: “Toen zijn we samen met MEET<br />

gaan engineeren om tot de beste oplossing te<br />

komen. Daarbij is het initiële idee waar we op<br />

gecalculeerd hadden op de schop gegaan. We<br />

hebben al onze ervaring en kunde ingezet om<br />

een topproduct te kunnen leveren, dat aan alle<br />

kwalificaties voldoet. Vanwege aantoonbare<br />

voordelen hebben we het originele ontwerp op<br />

basis van zekeringen omgezet naar automaten.<br />

Schneider Electric heeft daarop een selectiviteitsstudie<br />

uitgevoerd. Op basis van het nieuwe ontwerp<br />

zijn we de hoofdverdelers en onderverdelers<br />

voor de gebouwgebonden installaties gaan<br />

produceren. Datzelfde geldt voor de verdelers<br />

voor de laboratoria, die verspreid zijn over 5 verdiepingen.<br />

De verdiepingen zijn ieder onderverdeeld<br />

in 4 kwadranten met in elk 10 labs. In ieder<br />

lab hangt straks een laagspanningsverdeler<br />

die in onze werkplaats is gemaakt.”<br />

Slimme verdelers<br />

“Alles aan de panelen die we bouwen, is smart. De<br />

inkomende en uitgaande zwaardere voedingen<br />

(waaronder de Masterpacts) van de hoofdverdelers<br />

zijn via ethernet uitleesbaar op standmelding,<br />

status en actuele kwaliteit van de breakers en<br />

energieverbruik. Als er aanspraak op het noodstroomgedeelte<br />

gemaakt moet worden en de generator<br />

schakelt in, dan vallen de niet preferente<br />

groepen weg om te voorkomen dat niet in één<br />

keer het volle vermogen op de generator komt te<br />

staan. Wanneer er teruggeschakeld wordt naar<br />

het trafobedrijf dan schakelen deze groepen weer<br />

bij. Dit wordt vanuit de smart hoofdverdelers via<br />

het netwerk aangestuurd.”<br />

Signalering en power monitoring<br />

Ook de 215 labverdelers die gebouwd worden in<br />

het systeem Prisma GK zijn smart op meer dan<br />

één manier. “Ten eerste zijn ze zijn verdeeld in drie<br />

segmenten”, vertelt Dirkzwager. “Naast een nonpreferent<br />

deel dat uit mag vallen als er geen spanning<br />

is, is er een NKO (nood korte onderbreking),<br />

waarna de generator opstart en de voeding overneemt.<br />

Ook is er een NZKO (nood zonder korte<br />

onderbreking) die achter de UPS zit. Door de panelen<br />

op deze manier op te bouwen, garanderen<br />

we de continuïteit van de stroomvoorziening.” Ten<br />

tweede worden van deze panelen alle statussen<br />

van de groepen via PLC’s naar het netwerk gecommuniceerd,<br />

wat tevens geldt voor de kWh-meting.<br />

“Alle signaleringen en power monitoring worden<br />

uiteindelijk zichtbaar gemaakt in het dashboard,<br />

dat ingericht wordt binnen het EcoXpert platform<br />

van Schneider Electric.”<br />

De voeding van deze kasten vanuit de hoofdverdelers<br />

gebeurt via een railkokersysteem van<br />

Canalis, dat door Schneider Electric wordt geleverd<br />

en gemonteerd. De 150 aftakkasten op de<br />

rail heeft Elektro Internationaal in productie.<br />

Dirkzwager: “De aftakkasten voeden de onderverdelers<br />

en tussen de onderverdelers en de<br />

labkasten zitten weer subverdelers. Elke subver-<br />

De bouw van de nieuwe huisvesting voor het RIVM<br />

en CBG op de Uithof langs de A27 in<br />

Utrecht vordert zienderogen.<br />

deler voedt twee kwadranten, dus daar leveren<br />

we er in totaal 10 van. Deze worden gebouwd in<br />

Schneider Electric Prisma P.”<br />

Typical als uitgangspunt<br />

“Vanwege de complexe indeling van het grote<br />

aantal labkasten is gekeken hoe een efficiencyslag<br />

gemaakt kon worden in de productie”, vervolgt<br />

Dirkzwager. “Speciaal daarvoor hebben we een<br />

typical gebouwd. Daarvan hebben we alle draadlengtes<br />

vastgesteld, zodat alle draden vooraf kunnen<br />

worden gemaakt. Zo hebben we het proces zo<br />

lean mogelijk gemaakt. En tot slot hebben we ook<br />

de Wieland connectorkabels alvast op de kasten<br />

gemaakt, zodat de panelen in de afrondende fase<br />

door MEET eenvoudig stekerbaar geïnstalleerd<br />

kunnen worden. Smart, lean en snel: van dit project<br />

gaat het hart van een moderne paneelbouwer<br />

sneller kloppen.” ❚<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL | 85


ENERGETISCH VERDUURZAMEN OP BASIS VAN DATA:<br />

PROACTIEVE STURING MAAKT<br />

BESPARINGEN TOT 40% MOGELIJK<br />

In ons land worden veel gebouwen opgeleverd met een A-label, die in de praktijk minder goed presteren dan je op basis van hun energielabel<br />

zou verwachten. “Bijvoorbeeld op het vlak van CO 2<br />

-uitstoot en energieverbruik zijn vaak flinke optimalisaties mogelijk, door de klimaatinstallaties<br />

proactief in plaats van reactief te sturen”, vertelt Harry Crijns, mede-eigenaar van MeteoViva Benelux. “Dat bewijzen we bijvoorbeeld op<br />

de Zuidas in Amsterdam, waar we in opdracht van Deka Real Estate vijf gebouwen rond het Gustav Mahlerplein energetisch verduurzamen.”<br />

Tekst Lieke van Zuilekom | Beeld MeteoViva Benelux<br />

Op Düsseldorf airport (54.000 m 2 ) werden een energiebesparing van 30% en CO 2<br />

-reductie van 42% gerealiseerd. (Copyright: FH-Düsseldorf)<br />

De ambitie van Deka Real Estate is een CO 2<br />

-neutrale<br />

vastgoedportefeuille. Om hiertoe te komen,<br />

maakt MeteoViva Benelux eerst de bestaande<br />

situaties inzichtelijk. “In een energieanalyse brengen<br />

we onder andere energieopwekking, energieverbruik<br />

en energiedistributie in kaart”, aldus<br />

Crijns. “Hierbij kijken we niet alleen naar de klimaatinstallaties<br />

zelf, maar ook naar de gebouwconstructie,<br />

isolatiematerialen en mogelijkheden<br />

voor zonering. Wat is de kans dat opgewekte energie<br />

just-in-time en zonder verliezen op de juiste<br />

plek terechtkomt? En wat is het energiepotentiaal<br />

dat we uit het gebouw kunnen halen?”<br />

Besparingen tot 40%<br />

“In de praktijk zien we nog te vaak dat energie<br />

zeer effectief en schoon wordt opgewekt met<br />

warmtepompen, broninstallaties of stadsverwarming,<br />

maar vervolgens verloren gaat op plaatsen<br />

en tijden waarop dit helemaal niet nodig is”, aldus<br />

‘Wanneer we bijvoorbeeld weten dat om<br />

8:30 uur de ochtendzon het gebouw in<br />

schijnt, schakelen we al om 8:00 uur de<br />

verwarmingsinstallatie uit’<br />

Crijns. “Zeker in het voor- en najaar worden verdiepingen<br />

’s ochtends nog te vaak en te veel verwarmd,<br />

terwijl enkele uren later deze warmte weer<br />

wordt weggekoeld. Gemiddeld wordt hierdoor zo’n<br />

30% teveel energie verbruikt. MeteoViva brengt<br />

hier verandering in. Alleen al door proactief te<br />

sturen, kunnen we 15-20% van de CO 2<br />

-uitstoot en<br />

het energieverbruik reduceren! Wordt het gebouw<br />

volledig volgens onze regels der kunst geoptimaliseerd,<br />

dan zijn zelfs besparingen tot 40% mogelijk.<br />

Zeker in combinatie met trage systemen zoals klimaatplafonds<br />

of vloerverwarming.”<br />

Slimme data<br />

Om de energetische verduurzaming mogelijk te<br />

maken, verdeelt MeteoViva het gebouw digitaal<br />

in klimaatzones. “Bovendien maakt ons systeem<br />

dagelijks en volledig automatisch een analyse, op<br />

basis van de thermodynamische eigenschappen<br />

van het gebouw, de interne lasten en de lokale<br />

weersverwachting. Daarmee wordt exact de netto<br />

energiebehoefte per kwartier én per klimaatzone<br />

berekend”, aldus Crijns. “Wanneer we bijvoorbeeld<br />

weten dat om 8:30 uur de ochtendzon het gebouw<br />

in schijnt, schakelen we al om 8:00 uur de verwar-<br />

86 | INSTALLATIEENBOUW.NL


frisse lucht, terwijl CO 2<br />

-uitstoot en energieverbruik<br />

tot een minimum gereduceerd worden.<br />

Doordat hardwarematig slechts één of twee<br />

communicatiekastjes worden toegevoegd, is de<br />

CO 2<br />

-compensatieperiode bovendien minimaal.”<br />

Om de energetische verduurzaming mogelijk te maken, verdeelt MeteoViva het gebouw digitaal in klimaatzones.<br />

mingsinstallatie uit. Dit resulteert niet alleen in<br />

een gelijkmatigere opwarming van het gebouw;<br />

ook kan de koeling veel later worden ingeschakeld.”<br />

De slimme data wordt gebruikt om het<br />

gebouwbeheersysteem aan te sturen, waarbij<br />

MeteoViva controleert of de prognoses kloppen.<br />

“Waar nodig worden algoritmes aangepast, zodat<br />

het binnenklimaat altijd proactief gestuurd<br />

wordt. Hierdoor ontvangen alle gebouwruimtes<br />

exact de juiste hoeveelheid warmte, koude en<br />

CO 2<br />

-klimaatdoelstellingen<br />

In de 95 meter hoge Viñoly toren, die op 1 mei<br />

is opgeleverd, realiseert MeteoViva een besparing<br />

van 17%. “De samenwerking met MeteoViva is erg<br />

goed verlopen”, benadrukt Matthias Bach van Deka<br />

Immobilien Investment GmbH. “We hadden op veel<br />

meer afstemming gerekend, maar het proces was<br />

van begin af aan goed georganiseerd. Door gebruik<br />

te maken van een intelligent gebouwmanagementsysteem<br />

wordt de CO 2<br />

-uitstoot van onze fondspanden<br />

aanzienlijk verminderd. Zo dragen we actief bij<br />

aan het behalen van de CO 2<br />

-klimaatdoelstellingen<br />

in het kader van het Wereldklimaatakkoord.” De<br />

overige gebouwen volgen later dit jaar. ❚<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL | 87


ROTTERDAM WTC ROTTERDAM<br />

WTC ROTTERDAM:<br />

ICONISCH RIJKSMONUMENT WORDT<br />

KLAARGEMAAKT VOOR EEN DUURZAME TOEKOMST<br />

WTC Rotterdam wordt op dit moment gerevitaliseerd en klaargemaakt voor een duurzame toekomst. Bovendien wordt de iconische hotspot<br />

van Rotterdam uitgebreid met een cityhotel, brasserie én hoogwaardige gym.<br />

Tekst Lieke van Zuilekom | Beeld Hager<br />

WTC Rotterdam wordt gerevitaliseerd en voorbereid op een duurzame toekomst.<br />

SPIE Healthcare is al sinds 2015 als huisinstallateur<br />

aan WTC Rotterdam verbonden en onder<br />

andere verantwoordelijk voor het onderhoud van<br />

de elektrotechnische installaties. Van de brandmeldinstallaties,<br />

zonwering en hoofdstroominstallaties<br />

t/m de (nood)verlichting en volledig<br />

conform het meerjarenonderhoudsplan (MJOP).<br />

Bovendien realiseert de installatiespecialist met regelmaat<br />

projecten in WTC Rotterdam, dat bestaat<br />

uit een monumentaal laagbouwgedeelte en een<br />

aanvullende High Rise. “Ook voor de revitalisatie<br />

van WTC Rotterdam voeren wij een groot aantal<br />

deelplannen uit”, vertelt Cock Bons, Business Unit<br />

Manager bij SPIE Healthcare. “We zijn gestart met<br />

de grootkeuken en hebben een nieuwe verbindingsgang<br />

gecreëerd vanaf de parkeergarage naar<br />

de Coolsingelzijde. Bovendien zijn aan de Rodezandzijde<br />

diverse vergaderruimtes en toiletgroepen<br />

‘Kleine details maken<br />

een groot verschil’<br />

aangepakt, waarvoor wij de elektrotechnische en<br />

data-installaties hebben verzorgd.” Een bijzonder<br />

project was de revitalisering van de monumentale<br />

hoofdentree, vertelt Henk Kraaijema, Projectleider<br />

88 | INSTALLATIEENBOUW.NL


WTC ROTTERDAM<br />

ROTTERDAM<br />

V.l.n.r.: Marco Riksman, Ed Kooijmans, Cock Bons en Henk Kraaijema.<br />

bij SPIE Healthcare. “Hier zijn tevens nieuwe bordesroltrappen<br />

in de buitenlucht toegevoegd, die de<br />

lijnen van het bordes volgen. Voor dit deelproject<br />

hebben wij onder andere de voedingskabels, verlichting<br />

en elektra voor de vuilwaterpomp geïnstalleerd,<br />

evenals de regelkasten voor de roltrappen.”<br />

van maatwerk producten, maar juist ook op het<br />

menselijke vlak. Dat maakt de samenwerking<br />

heel prettig. De afgelopen jaren hebben we een<br />

significante bijdrage mogen leveren aan de vernieuwing<br />

van de elektrotechnische installatie in<br />

WTC Rotterdam. Zo leveren wij regelmatig verdeelinrichtingen,<br />

met vermogens t/m 1.250 ampère<br />

en voor toepassingen door heel het gebouw. En<br />

dat allemaal met én dankzij het team van SPIE<br />

Healthcare.” ❚<br />

Vaste partner<br />

Zowel tijdens de onderhoudswerkzaamheden als<br />

revitalisatie in WTC Rotterdam werkt SPIE Healthcare<br />

met vaste partners, waaronder Hager. “Wij<br />

kunnen vertrouwen op een jarenlange relatie”, benadrukt<br />

Bons. “Bijvoorbeeld Key Accountmanager<br />

Ed Kooijmans bezoekt onze locatie regelmatig en<br />

is nauw betrokken bij onze werkzaamheden. Hij<br />

denkt actief mee in de ontwerpfase en ook productvragen<br />

worden snel beantwoord.” Kraaijema:<br />

“De verdeelkasten van Hager onderscheiden zich<br />

door een hoge kwaliteit en worden just-in-time<br />

geleverd. Bovendien staat Hager in voor een stuk<br />

nazorg. Wanneer zich onverhoopt een probleem<br />

voordoet of een uitbreiding gewenst is, dan wordt<br />

dit direct en in goede samenwerking opgepakt.<br />

Die meerwaarde stellen wij enorm op prijs.” Kooijmans:<br />

“Kleine details maken een groot verschil en<br />

daar geven SPIE en Hager gezamenlijk invulling<br />

aan. Niet alleen door de levering en montage<br />

De afgelopen jaren heeft Hager een significante bijdrage mogen leveren aan de vernieuwing van de<br />

elektrotechnische installatie in WTC Rotterdam.<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL | 89


TILBURG STADHUIS<br />

KARAKTERISTIEKE PAND ONTVANGT BREEAM ‘EXCELLENT’ CERTIFICAAT<br />

DUURZAAM EN MODERN STADHUIS IN TILBURG<br />

Het stadhuis in Tilburg is volledig duurzaam gerenoveerd en sinds dit jaar in gebruik. Voor de duurzaamheid ontving het pand een BREEAM<br />

‘Excellent’ certificaat. Het gebouw is een uitnodigende ontmoetingsplek geworden voor stadsbestuur, ambtenaren, gemeenteraadsleden en<br />

bewoners. Er is een werkcafé en een vergadercentrum waar overlegd kan worden. Ook wordt het Nieuwe Werken toegepast, dankzij diverse<br />

flexplekken. Zelfs de burgemeester heeft geen vast kantoor meer.<br />

Tekst en beeld | Jaga<br />

Het stadhuis in Tilburg is volledig duurzaam gerenoveerd.<br />

Mix van oud en nieuw<br />

In december 2018 is de verbouwing van het<br />

stadskantoor in Tilburg gestart. Architectenbureaus<br />

DEDRIE en Common Affairs hebben<br />

gewerkt aan het ontwerp van het gebouw. Het<br />

karakter van het monumentale pand uit 1971 is<br />

daarbij behouden gebleven. Wel zijn er nieuwe<br />

elementen toegevoegd, waardoor het stadhuis<br />

een mooie mix tussen oud en nieuw is geworden.<br />

Er is een nieuwe aantrekkelijke ingang gekomen,<br />

waar je makkelijk binnenloopt. Ook is er<br />

een groot raam geplaatst van 40 x 5 meter in de<br />

raadszaal, met uitzicht op de stad. Doordat de<br />

raadszaal voor heel de stad zichtbaar is, is het<br />

letterlijk het hart van de stad geworden.<br />

Moderne technieken<br />

Het karakteristieke stadhuis maakt daarnaast gebruik<br />

van de modernste technieken. De vernieuwde<br />

raadszaal valt op door het licht en de transparantie.<br />

De enorme glaswand van zonwerend<br />

elektrochroom glas zorgt ervoor dat het zonlicht<br />

gedimd wordt als het te fel is. Zonweringen zijn<br />

daardoor overbodig. Ook reageert de verlichting<br />

slim op activiteit.<br />

BREEAM ‘Excellent’<br />

De gemeente Tilburg heeft geïnvesteerd in een<br />

duurzaam stadhuis, met als gevolg een belangrijk<br />

duurzaamheidskeurmerk: BREEAM ‘Excellent’. De<br />

bouw is uitgevoerd door BAM Bouw en Techniek.<br />

Er is gekozen voor een renovatie in plaats van sloop<br />

en nieuwbouw. Hierdoor konden het bestaande<br />

casco en de fundering worden hergebruikt. De<br />

nieuwe gevels, daken en vloeren zijn thermisch<br />

geïsoleerd. Er zijn veel natuurlijke materialen gebruikt<br />

en waar mogelijk hergebruikt. Ook is bewust<br />

voor een energiezuinige oplossing voor de<br />

liften gekozen. De energie die vrijkomt bij het remmen<br />

van de lift, wordt omgezet en opnieuw benut.<br />

Vraaggestuurd verwarmen<br />

Het gebouw wordt vraaggestuurd en energiezuinig<br />

verwarmd en gekoeld middels een warmteen<br />

koudeopslag in combinatie met warmtepompen<br />

en zonnepanelen. Door het vele glas in het<br />

90 |<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL


STADHUIS TILBURG<br />

De koude lucht die van de ramen naar beneden ‘valt’, wordt door de Mini Canals opgewarmd en de ruimte ingebracht.<br />

Verborgen onder het rooster zit een supersnelle Low-H2O<br />

warmtewisselaar die zorgt voor maximale warmteafgifte.<br />

De Mini Canal is volledig op maat gemaakt en door Jaga ingemeten. Alle losse componenten zijn<br />

aan elkaar gekoppeld en creëren een doorlopend geheel in de vloer van ruim 122 meter lang.<br />

‘Door het vele glas in het vernieuwde<br />

stadhuis was er behoefte aan een passende<br />

binnenklimaatoplossing’<br />

vernieuwde stadhuis was er behoefte aan een<br />

passende binnenklimaatoplossing. Van het glas<br />

komt veel kou af in de wintermaanden. Jaga<br />

werd ingeschakeld om hierover mee te denken<br />

en een oplossing te bieden. Er is gekozen<br />

voor de Mini Canal. Deze inbouwradiator heeft<br />

slechts een hoogte van 9 centimeter. Verborgen<br />

onder het rooster zit een supersnelle Low-H2O<br />

warmtewisselaar die zorgt voor maximale warmteafgifte.<br />

De koude lucht die van de ramen naar<br />

beneden ‘valt’, wordt door de Mini Canals opgewarmd<br />

en de ruimte ingebracht. Bovendien kan<br />

de temperatuur in elk cluster persoonlijk worden<br />

afgesteld, dus als een ruimte niet wordt gebruikt,<br />

wordt hij ook niet verwarmd.<br />

Doorlopend geheel in de vloer<br />

De Mini Canal is volledig op maat gemaakt en<br />

door Jaga ingemeten. Alle losse componenten zijn<br />

aan elkaar gekoppeld en creëren een doorlopend<br />

geheel in de vloer van ruim 122 meter lang. De<br />

toestellen zijn afgedekt met aluminium roosters.<br />

Deze passen perfect bij de vloer en de stijl van het<br />

gebouw. Dankzij alle duurzame maatregelen bij elkaar<br />

wordt er een energiebesparing van 75% gerealiseerd<br />

ten opzichte van het oude verbruik. ❚<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL | 91


PRODUCENT VAN INNOVATIEVE LED-VERLICHTING, LICHTBESTURINGEN,<br />

AANSLUIT- EN INSTALLATIETECHNIEKEN VOLGT ONTWIKKELINGEN IN DE MARKT OP DE VOET:<br />

NIEUW AIRCO-ASSORTIMENT<br />

ÉN AIRCOKANALEN IN ANTRACIET GRIJS<br />

Antraciet grijs (RAL 7016) is een veel gekozen kleur voor overkappingen, schuttingen, (kunststof) kozijnen en gevelbeplatingen. De kleur is<br />

van grote esthetische waarde in combinatie met diverse kleuren donkere buitengevels. Klemko Techniek speelt hier onder andere op in met<br />

Canalit. Onder deze merknaam wordt een uitgebreid assortiment aircokanalen én hulpstukken in donkergrijs aangeboden, waarmee een<br />

harmonieus gevelbeeld wordt geborgd.<br />

Tekst Lieke van Zuilekom | Beeld Canalit<br />

Canalit heeft al jaren witte aircokanalen en hulpstukken<br />

in haar assortiment. Hoewel deze producten<br />

in bijna ieder interieur passen, voegt de witte<br />

kleur niet altijd waarde toe aan de buitengevel.<br />

Zeker niet wanneer de kanalen en hulpstukken<br />

in het zicht wordt geplaatst. “De afgelopen jaren<br />

hebben we meermaals van onze groothandelspartners<br />

en installateurs vernomen dat andere kleuren<br />

aircokanalen gewenst zijn”, vertelt Robin Oomens,<br />

Accountmanager Aansluittechniek Zuid. “Echter<br />

was de afzetmarkt hiervoor (nog) te klein. Nu als<br />

gevolg van de steeds warmere zomers meer airco’s<br />

worden geplaatst, is hier verandering in gekomen.<br />

Bovendien worden de aircokanalen veelvuldig<br />

gebruikt in combinatie met warmtepompen, die<br />

inspelen op de energieneutraal wonen ambities.<br />

Sinds enkele jaren merken wij een enorme stijging<br />

in de behoefte aan aircomateriaal. Ook het eerste<br />

kwartaal van <strong>2021</strong> laat zien dat veel mensen hun<br />

woning weer willen koelen met airco-units. Een<br />

uitgekiend moment voor ons om in te spelen op<br />

de kleurbehoefte.”<br />

Esthetische meerwaarde<br />

Canalit heeft uitvoerig onderzoek gedaan naar<br />

welke kleuren geschikt zouden zijn voor grootschalige<br />

productie, vertelt Oomens. “We hebben<br />

verschillende samples laten maken, in bijvoorbeeld<br />

antraciet grijs, zwart en baksteenrood.<br />

Zwart viel bijna direct af, omdat deze kleur een<br />

aantal nadelen met zich meebrengt. Zo blijken<br />

zwarte kunststof kanalen heel gevoelig voor<br />

UV-verkleuring, waardoor het kanaal uitdroogt<br />

en de esthetische meerwaarde teniet wordt<br />

gedaan. Ook de baksteenrode samples hebben<br />

het niet gehaald, omdat er zoveel tinten<br />

baksteenrood zijn dat de kleur al snel negatief<br />

afsteekt. Antraciet grijs bleef wel overeind. Vanwege<br />

de grote belangstelling van installateurs<br />

én groothandels voor deze nieuwe kleur, kunnen<br />

we wel stellen dat we een schot in de roos<br />

in huis hebben.” Naast kunststof aircokanalen<br />

in verschillende maten omvat het assortiment<br />

12 hulpstukken in antraciet grijs. Van koppelstukken<br />

en plafond-/wandstukken tot en met<br />

binnenbochten, platte bochten, muurafdekkappen,<br />

T-stukken, flexibele leidingstukken, verloopstukken<br />

en eindkappen.<br />

Naast kunststof aircokanalen in verschillende maten omvat het assortiment 12 hulpstukken in antraciet grijs.<br />

92 | INSTALLATIEENBOUW.NL


Onder de merknaam Canalit wordt een uitgebreid assortiment aircokanalen én hulpstukken in donkergrijs aangeboden, waarmee een harmonieus gevelbeeld wordt geborgd.<br />

‘Vanwege de grote belangstelling van<br />

installateurs én groothandels voor deze<br />

nieuwe kleur, kunnen we wel stellen dat we<br />

een schot in de roos in huis hebben’<br />

De antraciet grijze aircokanalen en hulpstukken<br />

maken onderdeel uit van het assortiment installatiematerialen<br />

van Klemko Techniek, dat lange<br />

tijd nauwelijks actief was in de aircomarkt. “Met<br />

de integratie van Panflex ventilatie-, rookgas- en<br />

industriële slangen in onze bedrijvengroep is hier<br />

echter verandering in gekomen”, vertelt Oomens.<br />

“De afgelopen maanden hebben we actief gekeken<br />

naar hoe de bedrijven elkaar kunnen ondersteunen<br />

én versterken. Ook hebben we veelvuldig<br />

contact gehad met onze groothandels, om te inventariseren<br />

welke aanvulling naast de aircokanalen<br />

en hulpstukken gewenst was. Klemko Techniek<br />

levert met name aan elektrotechnische groothandels.<br />

Nu E-installateurs zich meer en meer profileren<br />

als totaalinstallateur en ook de W-techniek<br />

(deels) oppakken, ontstaan interessante nieuwe<br />

mogelijkheden. Ons nieuwe aircoprogramma sluit<br />

hier perfect op aan. Naast wandsteunen, beugels,<br />

opstelbalken en beschermkooien omvat het<br />

assortiment ook condensopvangers en trillingsdempers,<br />

waarmee we de installateur compleet<br />

van dienst kunnen zijn. De grote belangstelling<br />

toont aan dat we ook hiermee een goede weg<br />

zijn ingeslagen.” ❚<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL | 93


CANALIT AIRCOKANALEN<br />

EN HULPSTUKKEN NU<br />

OOK IN ANTRACIET GRIJS<br />

(RAL 7016)<br />

ANTRACIET GRIJZE AIRCOKANALEN<br />

4 Kabels onopvallend en stijlvol wegwerken<br />

4 Minder gevoelig voor UV verkleuring in<br />

vergelijking met zwarte buitengoten<br />

4 Tot montage schoon en onbeschadigd<br />

4 Deksel beschermd met afdekfolie<br />

4 Voor een strak en modern effect<br />

AIRCOKANALEN ART NR.<br />

2 meter: 65 x 50 mm 940252<br />

2 meter: 90 x 65 mm 940266<br />

BIJPASSENDE HULPSTUKKEN<br />

Canalit heeft een breed assortiment aan aircokanalen en bijpassende<br />

hulpstukken voor een strakke afwerking van koelleidingen,<br />

condenswaterafvoeren, voedingskabels en koelinstallaties. Door de kanalen<br />

en hulpstukken met stevige Canalit beschermfolie te verpakken, blijven onze<br />

producten tot montage schoon en onbeschadigd.<br />

Meer weten: canalit.nl


TECHTAN ®<br />

Dakgoten en afvoerbuizen<br />

Uit ultra-resistent en duurzaam composiet<br />

Meer info over<br />

ons TECHTAN ®<br />

assortiment<br />

Ten opzichte van aluminium<br />

en zink<br />

Weerstand, prijs en kleur<br />

COMPOSIET<br />

Ten opzichte van standaard<br />

PVC<br />

Hogere kwaliteit, weerstand,<br />

duurzaamheid en kleurvastheid<br />

I N N O VAT<br />

I E<br />

garantie<br />

30<br />

jaar<br />

+ Schoktest gedurende een uur bij vriespunt (hagel, druk<br />

van een ladder).<br />

+ Blootstelling aan koude en warme cycli, 100°C<br />

gedurende 30’ en dan opnieuw afgekoeld tot de<br />

omgevingstemperatuur. Geen enkele vervorming of<br />

opppervlakte verandering merkbaar.<br />

+ Duurzaamheid: blootstelling van de dakgoot gedurende<br />

1600 uur aan UV-licht en regen-verdamping cycli. Geen<br />

kleurvervaging noch vermindering van schokweerstand.<br />

+ Waterdichtheid: vijf cycli van 15’ met warm water (50°C) en<br />

dan 10’ met koud water van 15°C. Geen lekken vastgesteld.<br />

+ Weerstand tegen corrosie ten gevolge van vervuiling en<br />

zuren.<br />

Halfrond<br />

Elite<br />

Aliaxis Nederland B.V. | Tel +31 77 30 88 650 | info.nl@aliaxis.com | www.aliaxis.nl


Huisautomatisering voor elke woning,<br />

op elk moment<br />

Nieuwbouw of verbouwing? Met Niko Home Control kan voor elk project en elk budget een oplossing gemaakt worden met<br />

huisautomatisering. Dankzij het installatiegemak, ongeacht het type bekabeling, is Niko Home Control ook voor u dé oplossing om een huis<br />

slim te maken.<br />

Zo biedt het systeem veel nieuwe mogelijkheden op het gebied van comfort, veiligheid en energie-efficiëntie. En door het tijdloze design<br />

past het naadloos in elk interieur. Bovendien kan Niko Home Control gekoppeld worden aan systemen van partnermerken zoals Sonos,<br />

Bose, Renson, VELUX, Duco, Vaillant en aan stembesturing zoals Google Assistant en Amazon Alexa.<br />

www.niko.eu


HUISAUTOMATISERING VOOR TRADITIONELE BEKABELING<br />

Specialist in intuïtieve en gebruiksvriendelijke bedieningen Niko begrijpt dat een gebouw slechts een verzameling bakstenen, ramen en andere<br />

elementen is, tot het van jou wordt. En dat het pas écht een woning of kantoor wordt, wanneer maximaal aan jouw wensen wordt voldaan.<br />

Bijvoorbeeld ten aanzien van esthetiek én functionaliteit. Niko Home Control TW (traditional wiring) speelt hier optimaal op in. De componenten<br />

kunnen eenvoudig worden aangesloten op de traditionele bekabeling van elke woning. Hierdoor is dit systeem uitermate geschikt voor klanten<br />

die vragen om huisautomatisering, zonder renoveren en met een beperkt budget.<br />

Tekst Lieke van Zuilekom | Beeld Niko Nederland<br />

Het systeem is eenvoudig te bedienen met schakelaars, een smartphone of tablet en eventueel met een touchscreen aan de wand.<br />

“Niko Home Control is de elektrische installatie<br />

waarmee gebruikers vanaf een centrale plaats<br />

in de woning (of zelfs van overal ter wereld) hun<br />

verlichting, verwarming, ventilatie, rolluiken, airconditioning<br />

en gordijnen kunnen besturen en<br />

de controle bewaren over de voordeur”, vertelt<br />

verkoopadviseur Martin Duijser. “Het systeem<br />

is eenvoudig te bedienen met schakelaars, een<br />

smartphone of tablet en eventueel met een touchscreen<br />

aan de wand. Hebben klanten slimme<br />

systemen van andere merken in hun woning?<br />

Geen probleem. Niko Home Control koppel je<br />

Een draadloze slimme hub verbindt de bedieningen<br />

en sensoren met het internet.<br />

‘Met één scherm<br />

kunnen tot twaalf<br />

verschillende functies<br />

of sferen worden<br />

bediend’<br />

eenvoudig aan de systemen van verschillende<br />

kwaliteitspartners. Standaardfuncties hoef je<br />

bovendien niet te programmeren, maar werken<br />

automatisch. En wil je meer functionaliteiten<br />

toevoegen, dan kan dit met behulp van de gratis<br />

Niko Home Control software.”<br />

Basisproducten<br />

Voor Niko Home Control traditionele bekabeling<br />

is slechts een aantal basisproducten benodigd,<br />

vertelt Duijser. “Een draadloze slimme hub verbindt<br />

de bedieningen en sensoren met het internet,<br />

terwijl geconnecteerde bedieningen zonder<br />

programmering hun eigen contacten schakelen.<br />

Denk hierbij aan basisbedieningen zoals schakelaars,<br />

dimmers, wandcontactdozen en rolluikbedieningen.<br />

Van al deze bedieningen kan eenvoudig<br />

een ‘alles uit knop’ of sfeerbediening gemaakt<br />

worden. De producten zijn bovendien compatibel<br />

met de Niko Digital black.”<br />

Niko Digital black<br />

De Niko Digital black is een volledig personaliseerbaar<br />

bedieningsscherm met een uitermate<br />

gebruiksvriendelijke interface met duidelijke<br />

symbolen, vertelt hij. “De Digital black heeft de<br />

grootte van een gewone schakelaar. Het bedieningsscherm<br />

wordt automatisch geactiveerd zodra<br />

je het met de hand benadert. Met één scherm<br />

kunnen tot twaalf verschillende functies of sferen<br />

worden bediend. De Digital black beschikt tevens<br />

over een scherpe beeldkwaliteit met grote<br />

kijkhoek. Daarbij kan de Digital black uitstekend<br />

gecombineerd worden met verschillende afwerkingen<br />

schakelaars en stopcontacten. Klanten<br />

hebben keuze uit vijf tinten zwart of één van de<br />

andere Niko kleuren, onderverdeeld in de reeksen<br />

Pure, Intense en Original. Kortom: voor ieder interieur<br />

is een schakelaar voorhanden.” ❚<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL | 97


ADVERTORIAL<br />

Bij Technische Unie in Zwolle is een Inspiratiecentrum ingericht over duurzaamheid.<br />

INNOVATIEPARTNERS MET VERTROUWEN IN ELKAAR<br />

Hun organisaties doen al decennialang zaken met elkaar, tot volledige wederzijdse tevredenheid, zo stellen Wilfred Smit, productmanager<br />

Verwarming bij Technische Unie en Hèlen Kiljan, directeur van Robot, gezamenlijk vast.<br />

Tekst en beeld | Robot Vloerverwarming<br />

“Robot Vloerverwarming is een stabiele, professionele<br />

én betrouwbare partner op het vlak van<br />

vloerverwarming”, verklaart Smit de uitstekende<br />

relatie met de in Alblasserdam gevestigde onderneming.<br />

“Wat het voor mij extra speciaal maakt,<br />

is dat Hèlen en ik in exact hetzelfde jaar bij onze<br />

werkgevers aan de slag zijn gegaan. Ook dat<br />

schept een band.”<br />

De Mogelijkmakers<br />

Technische Unie geldt in Nederland als een vooraanstaande<br />

groothandel voor installatiebranche,<br />

bouw en industrie. De ‘Mogelijkmakers’ beschikken<br />

over een fijnmazig netwerk van vestigingen<br />

in alle regio’s, hebben een enorm arsenaal aan<br />

artikelen op voorraad en behoren ook in logistiek<br />

opzicht tot de top. Bovendien biedt Technische<br />

Unie onder de naam TU Campus een eigen kennis-<br />

en opleidingscentrum voor professionals in<br />

installatie en industrie.<br />

Groeiende behoefte<br />

aan hybride systemen<br />

“Met name op het vlak van verwarmingssystemen<br />

volgen de ontwikkelingen elkaar snel op”, weet<br />

Smit. “Zo zie je zeker in nieuwbouw een belangrijke<br />

verschuiving van de welbekende cv-ketel naar<br />

laagtemperatuur systemen en ventilatie. In bestaande<br />

woningen is een groeiende behoefte aan<br />

hybride systemen. Begrippen als energietransitie<br />

en duurzaamheid gaan uiteraard niet voorbij aan<br />

Technische Unie. De regelgeving verandert, ons assortiment<br />

past zich aan en we zoeken voortdurend<br />

naar mogelijkheden om ook zelf steeds stappen<br />

te zetten in duurzaamheid. Om wat voorbeelden<br />

te noemen: ons wagenpark is uitgebreid met elektrische<br />

vrachtwagens en we zetten vanuit onze<br />

vestiging in Utrecht koeriers op elektrische fietsen<br />

in. In de supply chain sturen we op nog meer<br />

efficiëntie op het vlak van goederenstromen.”<br />

Stáán voor je klanten<br />

Innovatie zit ook in het DNA van Robot Vloerverwarming.<br />

Aansprekende voorbeelden daarvan<br />

zijn de composiet vloerverwamingverdelers die<br />

98 | INSTALLATIEENBOUW.NL


ADVERTORIAL<br />

‘Met het Expertisecentrum<br />

heeft Robot alles<br />

in huis om de markt op<br />

maat te bedienen met<br />

kennisoverdracht’<br />

Onafhankelijk onderzoek van KIWA Nederland heeft onlangs uitgewezen dat de Robot kunststof verdelers<br />

circa 40% minder warmteverlies hebben ten opzichte van stalen verdelers van andere fabrikanten.<br />

Robot op de markt heeft gebracht. Deze in Nederland<br />

ontworpen en volledig geautomatiseerd<br />

vervaardigde producten blinken uit in toepasbaarheid,<br />

kwaliteit, isolatiewaarden en duurzaamheid,<br />

weet Kiljan. “Onafhankelijk onderzoek van KIWA<br />

Nederland heeft onlangs uitgewezen dat de Robot<br />

kunststof verdelers, dankzij de geïntegreerde<br />

luchtkamers of de geëxpandeerde polypropyleen<br />

schalen in combinatie met het composiet materiaal,<br />

circa 40% minder warmteverlies hebben<br />

ten opzichte van stalen verdelers van andere fabrikanten.<br />

Een significant verschil dat zich óók<br />

laat vertalen in aanmerkelijk lagere energiekosten<br />

voor de consument. Bovendien spelen we met<br />

onze producten in op de wensen van de installateur,<br />

klimaatadviseur en architect. Alle verdelers<br />

van Robot zijn beschikbaar in BIM als RFA-,<br />

DWG- of IFC-bestand en via Robot of MEP-content<br />

te downloaden. Prettig te weten is bovendien<br />

dat we met ons Robot Expertisecentrum alles in<br />

huis hebben om groothandels, installateurs en<br />

adviseurs op maat te bedienen met kennisoverdracht<br />

via trainingen, adviezen en overlegsessies.<br />

Net als Technische Unie stáán we voor onze<br />

klanten. Nog een mooie overeenkomst!” ❚<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL | 99


EERLIJK ADVIES, INSTALLATIE EN ONDERHOUD<br />

LUCHTWARMTEPOMPEN<br />

VOOR EEN DUURZAME TOEKOMST<br />

Van Sabben Techniek verricht regelmatig business to business werkzaamheden. Wie als bedrijf interesse heeft in een (lucht)warmtepomp, kan<br />

bij Van Sabben Techniek terecht voor advies, installatie en onderhoud. Maar ook voor particulieren staat het bedrijf klaar.<br />

Tekst Desiree Pennings | Beeld Van Sabben Techniek<br />

Van Sabben Techniek uit Goes is gespecialiseerd in het ontwerpen, installeren,<br />

repareren en onderhouden van verwarming, luchtbehandeling, airconditioning<br />

en ventilatie-installaties. Het bedrijf werkt niet alleen voor<br />

particuliere klanten, maar ook voor kantoorgebouwen, zorgorganisaties en<br />

de industrie. Een belangrijk onderwerp binnen het bedrijf is duurzaamheid.<br />

Daarom maken de medewerkers graag gebruik van de nieuwste technieken,<br />

zoals warmtepompen. “Behalve installatie en onderhoud voeren we ook probleemanalyses<br />

uit en stellen we meerjarenonderhoudsplannen op”, vertelt<br />

eigenaar Theo van Sabben. Naast het installeren van warmtepompen, verzorgt<br />

het bedrijf vaak ook de luchtbehandeling en de regeling.<br />

Langdurige relaties<br />

Gaat het om de private sector, dan worden warmtepompen met name in het<br />

hogere segment geplaatst. Het is dan ook een vrij kostbare investering die<br />

vaak geplaatst wordt in een nieuw gebouw of tijdens een verbouwing. Niet<br />

ieder gebouw is er direct geschikt voor, vertelt Van Sabben. “Wij bieden het<br />

niet aan als het gebouw er niet geschikt voor is. We geven bij potentiële<br />

klanten eerlijk aan wat de mogelijkheden en de voor- en nadelen zijn. We<br />

geven altijd eerlijke adviezen, want we gaan voor langdurige relaties. Zo<br />

bieden we continuïteit als bedrijf.”<br />

‘We geven bij potentiële klanten<br />

eerlijk aan wat de mogelijkheden<br />

en de voor- en nadelen zijn’<br />

besteden hun geld nu eerder aan het verduurzamen van hun woning.” Dat<br />

merkt hij ook aan het aantal huishoudens dat zonnepanelen laat installeren.<br />

“Als een warmtepomp geplaatst wordt, moet dat vaak elektrotechnisch aangevuld<br />

worden. Dat doen we dan meestal met PV-panelen. Zo maken we er<br />

een energieneutrale installatie van” ❚<br />

Verduurzamen van de woning<br />

Ondanks de investering, ziet Van Sabben dat niet alleen bedrijven, maar<br />

ook steeds meer particulieren gaan voor een warmtepomp. De coronacrisis<br />

heeft dit een flinke boost gegeven. “Mensen kunnen nu niet op vakantie en<br />

Doordat veel mensen op het moment niet op vakantie gaan, besteden ze het geld<br />

aan de installatie van een warmtepomp.<br />

info@vansabbentechniek.nl<br />

(0113) 233 898<br />

ONDERHOUD<br />

VERWARMING<br />

AIR -CONDI T I ONI N G<br />

100 | INSTALLATIEENBOUW.NL<br />

Naamloos-4 1 15-02-<strong>2021</strong> 11:17


Zó mooi kan<br />

warmte zijn!<br />

www.instamat.nl<br />

De mooiste warmte voor wonen De en mooiste werkenwarmte voor won


DESIGNWARMTE<br />

DE VOORLOPER OP HET GEBIED VAN RADIATOREN<br />

Warmte en design komen samen in de radiatoren van Instamat. Het bedrijf is altijd een voorloper geweest op het gebied van radiatoren en<br />

gaat nu nog steeds volop met zijn tijd mee. In juni werd daarom een nieuwe showroom geopend, waar precies te zien is welke mogelijkheden<br />

er allemaal zijn.<br />

Tekst Desiree Pennings | Beeld Instamat<br />

Zoek je een designradiator, dan vind je bij Instamat<br />

altijd wel een model naar wens. Er is dan ook<br />

erg veel mogelijk op het gebied van ontwerp, vertelt<br />

commercieel directeur Rolf Brand. “We werken<br />

het meest met staal en aluminium en hebben 300<br />

kleuren standaard in ons assortiment. Daarnaast<br />

zijn er nog mogelijkheden om kleuren te mengen.”<br />

Instamat levert radiatoren voor met name particuliere<br />

woningen. Een ander deel van het bedrijf<br />

is Prenger Warmtetechniek in Vaassen. Prenger<br />

richt zich voornamelijk op de projectenmarkt in<br />

Nederland en België. Het gaat dan zowel om utiliteits-<br />

als woningbouw en om nieuwbouw- en renovatieprojecten.<br />

Met name de project- en designradiatoren<br />

kunnen grotendeels op maat gemaakt<br />

worden. Afmetingen, vermogen, kleur, ophanging:<br />

u vraagt, Instamat draait. Ook in iedere stijl is er<br />

wel een mogelijkheid, van klassiek tot modern. Er<br />

is altijd wel een product dat past in het betreffende<br />

interieur.<br />

Elektrische radiatoren<br />

Dat Instamat met zijn tijd meegaat, blijkt onder<br />

meer uit de elektrische radiatoren die in het assortiment<br />

te vinden zijn. Steeds meer woningen<br />

maken immers gebruik van vloerverwarming. Dit<br />

‘De nieuwe showroom bevat meer dan<br />

45 modellen die op een mooie manier<br />

gepresenteerd worden’<br />

betekent dat hier minder vraag is naar radiatoren.<br />

En toch missen veel mensen een fijne warmtebron<br />

in de keuken of badkamer, waar ze bijvoorbeeld<br />

een handdoek aan kunnen verwarmen. Om in die<br />

behoefte te voorzien, heeft Instamat elektrische<br />

radiatoren. Een mooi alternatief als er geen cvketel<br />

is, en die ook nog eens zeer eenvoudig op te<br />

hangen is. Een elektrische radiator kan als hoofdof<br />

bijverwarming dienen, omdat hij een aangename,<br />

gelijkmatige stralingswarmte afgeeft.<br />

Nieuwe showroom<br />

Na een verbouwing die een jaar lang duurde,<br />

opende Instamat in juni zijn nieuwe showroom.<br />

Detaillisten, installateurs en (interieur)architecten<br />

kunnen hier komen kijken naar het grote<br />

aanbod en de vele mogelijkheden. Het bedrijf is<br />

er bijzonder trots op, vertelt Brand. “Onze radiatoren<br />

zijn verkrijgbaar via 800 dealers verdeeld<br />

door heel Nederland, maar installateurs kunnen<br />

nu ook in de showroom komen kijken samen met<br />

hun klant. Normaal gesproken gaat één van onze<br />

vertegenwoordigers naar de installateur om te<br />

bespreken hoe er het beste samengewerkt kan<br />

worden. Nu kunnen mensen hier meer dan 45<br />

verschillende modellen zien die op een mooie<br />

manier worden gepresenteerd.”<br />

De showroom van 170 m 2 is iedere werkdag geopend<br />

van 8.30 tot 17.00 uur. Maak van tevoren<br />

wel even een afspraak, zodat de medewerkers<br />

ruim de tijd kunnen nemen voor het geven van<br />

advies en het beantwoorden van vragen.<br />

Aansluitend op de nieuwe showroom, komt Instamat<br />

ook met een nieuw prijzenboek waarin het<br />

gehele assortiment te zien is, inclusief technische<br />

mogelijkheden en prijzen. Brand: “Deze presenteren<br />

we 1 juli en op onze website zal hij ook digitaal<br />

in te zien zijn.” ❚<br />

Er is keuze uit 300 standaard kleuren en daarnaast<br />

kunnen er kleuren gemengd worden.<br />

Voor iedere stijl en ieder interieur heeft Instamat<br />

passende radiatoren.<br />

Maakt een woning gebruik van een warmtepomp, dan<br />

is het mogelijk om elektrische radiatoren te plaatsen.<br />

102 | INSTALLATIEENBOUW.NL


In de nieuwe showroom van Instamat in Vaassen kunnen detaillisten,<br />

installateurs en (interieur)architecten precies zien wat er allemaal mogelijk is.<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL | 1<strong>03</strong>


PREFABRICAGE STAAT OF VALT<br />

MET EEN GOEDE VOORBEREIDING<br />

Om efficiënter en sneller te kunnen bouwen en faalkosten tot een minimum te beperken, kiezen steeds meer aannemers én installateurs voor<br />

prefabricage. Ook voor Nijhof Installatietechniek is prefab inmiddels een essentiële schakel in het installatieproces.<br />

Tekst Lieke van Zuilekom | Beeld Nijhof Installatietechniek<br />

Nijhof Installatietechniek is een vooraanstaand totaalinstallateur,<br />

met de focus op de (seriematige)<br />

woning- en appartementenbouw in met name de<br />

regio Oost- en Midden-Nederland. De firma, die net<br />

als Willemsen Installatie, Habel Installatie en Salland<br />

Installatieservice onderdeel uitmaakt van de<br />

Nijhof groep, excelleert in duurzame technieken.<br />

“Wij zijn continu op zoek naar kansrijke initiatieven<br />

en oplossingen om zo duurzaam en energie-efficiënt<br />

mogelijk te bouwen”, vertelt Technisch Directeur<br />

Rutger Beeuwkes. “Alle mogelijkheden op dit<br />

vlak worden bovendien met trots gepresenteerd in<br />

ons Duurzaamheid Inspiratie Centrum. Hier kunnen<br />

aannemers, woningcorporaties én (particuliere) bewoners<br />

kennismaken met en inspiratie opdoen op<br />

het vlak van energie, verwarming, koeling en ventilatie.<br />

Want: wat zijn nu opties? In ons Duurzaamheid<br />

Inspiratie Centrum demonstreren we tal van<br />

klimaatinstallaties, inclusief een aardwarmtepomp,<br />

luchtwarmtepomp en bijbehorende regeltechnieken.<br />

Ook hebben we een stuk dak opgebouwd,<br />

waarop het verschil tussen opbouw PV-panelen en<br />

indaksystemen duidelijk wordt. Daarnaast tonen<br />

we diverse aanverwante producten, zoals isolatiematerialen<br />

en gevelroosters. Uniek is onze aansluitset<br />

voor warmtepompen. Om een snelle, efficiënte<br />

en foutloze montage in het werk te borgen, hebben<br />

wij een prefab bord met een buffervat, pomp<br />

en vloerverwarmingsverdeler ontwikkeld, waarop<br />

alle leidingwerk eenvoudig en plug-and-play kan<br />

worden aangesloten. De prefab module wordt<br />

volledig voorbereid in onze prefab werkplaats,<br />

waar ook de rioleringen en ventilatiekanalen<br />

voorgefabriceerd worden.”<br />

Om een snelle, efficiënte en foutloze montage in het werk te borgen, heeft Nijhof Installatietechniek een prefab<br />

bord met een buffervat, pomp en vloerverwarmingsverdeler ontwikkeld, waarop alle leidingwerk eenvoudig en<br />

plug-and-play kan worden aangesloten.<br />

Prefabricage<br />

De seriematige woning- en appartementenbouw<br />

leent zich bij uitstek voor prefabricage, benadrukt<br />

Beeuwkes. “Om hier nog beter invulling aan te<br />

geven, hebben we vorig jaar onze werkplaats<br />

geüpdatet naar een prefabhal, met in eigen be-<br />

104 | INSTALLATIEENBOUW.NL


In het Duurzaamheid Inspiratie Centrum worden tal van klimaatinstallaties gedemonstreerd, inclusief een aardwarmtepomp, luchtwarmtepomp en bijbehorende regeltechnieken.<br />

heer ontwikkelde lijmtafels voor riolerings- en<br />

ventilatieleidingen, een semiautomatische zaagmachine<br />

en diverse zaagkarren voor buismaterialen.<br />

Daarnaast hebben we onze ontwerpsoftware<br />

‘Door te prefabriceren, kunnen we een<br />

constante, hoge kwaliteit garanderen’<br />

geoptimaliseerd. Door te prefabriceren, kunnen<br />

we een constante, hoge kwaliteit garanderen.<br />

De producten worden onder de beste (klimaat)<br />

condities voorgefabriceerd, onder ideale arbeidsomstandigheden<br />

en met alle benodigde gereedschappen<br />

binnen handbereik. Dankzij het gebruik<br />

van speciale transportbakken hoeven monteurs<br />

de materialen bovendien nog maar één keer in de<br />

handen te pakken.”<br />

Van 2D naar 3D<br />

Essentieel bij prefabricage is een goede voorbereiding,<br />

vertelt hij. “In de meeste gevallen<br />

ontvangen wij van de aannemer de verkooptekeningen<br />

inclusief gekozen opties, die wij in<br />

eigen beheer omzetten naar maakbare prefab<br />

producttekeningen. Voorheen gebeurde dit vooral<br />

in 2D/AutoCAD, maar inmiddels is een verschuiving<br />

ingezet naar 3D/Revit. Als organisatie<br />

gaan we hier graag in mee. We zitten volop in<br />

de transitie naar 3D/Revit, dat diverse voordelen<br />

biedt. Zo geeft een 3D-ontwerp nog meer inzicht,<br />

waardoor onze monteurs nog beter weten<br />

wat er gemaakt moet worden.”<br />

In navolging van Stabicad for Autocad, maakt<br />

Nijhof Installatietechniek sinds enige tijd gebruik<br />

van Stabicad for Revit. Met name dit laatste softwareprogramma<br />

van Trimble is ontwikkeld om<br />

eenvoudig én snel installaties te ontwerpen, beheren<br />

en controleren. In de software is een prefab<br />

module opgenomen, met handige tools voor het<br />

snel en goed aanmaken van prefab sets. Beeuwkes<br />

is zeer te spreken over deze module én de uitgebreide<br />

Mechanical, Electrical & Plumbing (MEP)<br />

contentbibliotheek. Actuele en betrouwbare productgegevens<br />

zijn bij prefabricage onontbeerlijk,<br />

vertelt hij. “Dankzij de MEP-contentbibliotheek is<br />

een Revit-expert die de productfamilies aanmaakt<br />

en bijhoudt, niet nodig. Daarmee worden wij flink<br />

ontzorgd. Bovendien biedt de Trimble-software tal<br />

van handige functies. In de software tekenen wij<br />

onze leidingen en installaties. Ook schonen we de<br />

bouwkundige tekeningen op, stellen we prefab<br />

sets samen en genereren we materiaallijsten, die<br />

via ons Gilde softwareprogramma automatisch<br />

worden doorgestuurd naar de kunststof leidingleverancier.<br />

Samen met Trimble-accountmanager<br />

Leo van der Kolk hebben we de Revit-templates<br />

recent geoptimaliseerd van generiek naar bedrijfsspecifiek.<br />

Nu is het tijd om te schaven: welke<br />

stappen kunnen in de toekomst nog verder geoptimaliseerd<br />

worden? Leo kijkt hierin actief met ons<br />

mee. Deze betrokkenheid stellen wij zeer op prijs<br />

en brengt onze (prefab) dienstverlening naar een<br />

nog hoger niveau.” ❚<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL


GRONINGEN FERINGA BUILDING<br />

DYNAMISCHE VERLICHTINGSSTURINGEN<br />

VOOR FERINGA BUILDING<br />

Na de Bernoulliborg en de Linnaeusborg zal de Feringa Building het derde nieuwe gebouw worden voor de Faculty of Science and Engineering<br />

van de Rijksuniversiteit Groningen. De nieuwbouw vervangt het huidige Nijenborgh 4 gebouw en zal zo’n 1.400 studenten en 850 medewerkers<br />

huisvesten. Naast kantoor- en collegeruimtes wordt in de Feringa Building een breed scala aan bijzondere laboratoria gerealiseerd.<br />

Tekst Lieke van Zuilekom | Beeld WAGO Nederland BV en Ector Hoogstad Architecten<br />

Met 64.000 m 2 vloeroppervlakte wordt de Feringa<br />

Building één van de grootste en meest indrukwekkende<br />

universiteitsgebouwen van Nederland. Het<br />

ontwerp voorziet in tal van state-of-the-art faciliteiten.<br />

Bovendien zijn de duurzaamheidsambities hoog.<br />

Circa 17.000 DALI-armaturen<br />

Verantwoordelijk voor de werktuigbouwkundige<br />

en elektrotechnische installaties in de Feringa Building<br />

is De Groot-Lammerink Installatiecombinatie<br />

B.V.. “In opdracht van de Rijksuniversiteit Gronin-<br />

gen verzorgen wij onder andere de verwarming,<br />

koeling, ventilatie, laboratoriumaansluitingen,<br />

brandmeld- en ontruimingsinstallatie, inbraak-/camerabeveiliging,<br />

data-infrastructuur en verlichtingsinstallaties”,<br />

vertelt Huub Joosten, projectleider van<br />

Verspreid door het pand worden circa 17.000 verlichtingsarmaturen gemonteerd. Al deze armaturen worden voorzien van een DALI-VSA en communiceren in groepen<br />

met een centrale regelkast met WAGO Gebouw Automatiserings Modules.<br />

106 | INSTALLATIEENBOUW.NL


FERINGA BUILDING GRONINGEN<br />

De DALI Multi Master van WAGO.<br />

het team Elektrotechniek. “Verspreid door het pand<br />

worden circa 17.000 verlichtingsarmaturen gemonteerd.<br />

Al deze armaturen worden voorzien van een<br />

DALI-regelaar en communiceren in groepen met<br />

een centrale regelkast met WAGO Gebouw Automatiserings<br />

Modules. Bovendien worden circa 3.000<br />

bewegingsmelders met lichtintensiteitsopnemers<br />

in de plafonds geïntegreerd, die zowel de klimaatinstallaties<br />

als de verlichting dynamisch aansturen.”<br />

Met 64.000 m 2 vloeroppervlakte wordt de Feringa Building één van de grootste en meest indrukwekkende<br />

universiteitsgebouwen van Nederland. (Beeld: Ector Hoogstad Architecten)<br />

‘De reactiesnelheid van de modules is hoog.<br />

Gebruikers ontvangen direct feedback<br />

op hun handelen’<br />

Automatisering van<br />

de verlichtingsinstallatie<br />

De bewegingsmelders worden geleverd door Signum<br />

Meet- en Regeltechniek, dat in onderaanneming<br />

van De Groot-Lammerink de complete<br />

verlichtingsinstallatie automatiseert. “Om een optimale<br />

communicatie mogelijk te maken, voorzien<br />

wij de verlichtingsarmaturen van DALI-busbekabelingen”,<br />

vertelt mede-eigenaar van Signum Oktay<br />

Kalip. “Hierdoor kunnen de armaturen exact<br />

conform de ingestelde lichtwaarden en op basis<br />

van aanwezigheid en lichtintensiteit variabel dimmen<br />

(0-100%).” De busbekabelingen worden net<br />

als de bewegingsmelders aangesloten op WAGO<br />

Gebouw Automatiserings Modules. “Ook wordt het<br />

verlichtingssysteem in het Priva gebouwbeheersysteem<br />

opgenomen, zodat de gebouwbeheerder<br />

de klimaat- en verlichtingsinstallaties eenvoudig<br />

en per ruimte kan monitoren en beheren.<br />

Groot voordeel van de koppeling is bovendien<br />

dat gebruikers de klimaat- en verlichtingsinstallaties<br />

eenvoudig en met slechts één bedienunit<br />

per ruimte kunnen bedienen. Bijvoorbeeld wanneer<br />

zij lichtwaarden willen overrulen, kunnen<br />

zij handmatig armaturen op- of terugdimmen.”<br />

Snel, flexibel en<br />

eenvoudig te koppelen<br />

In mei is door De Groot-Lammerink afdeling Regeltechniek<br />

een mock-upruimte gemaakt, waarin<br />

de Rijksuniversiteit Groningen de armaturen en<br />

ruimtebediening kon ervaren. Enkele weken later<br />

is de uitvoering gestart. De keuze voor WAGOautomatisering<br />

in dit project is volgens Kalip een<br />

logische. “De automatiseringstechnieken van<br />

WAGO zijn snel, flexibel en van een uitstekende<br />

kwaliteit. Dankzij het open protocol zijn koppelingen<br />

met alle beproefde standaards mogelijk,<br />

waaronder Priva. Bovendien is de reactiesnelheid<br />

van de WAGO modules hoog. Gebruikers ontvangen<br />

direct feedback op hun handelingen, bijvoorbeeld<br />

wanneer zij een schakelaar bedienen. Niet<br />

voor niets werken wij veelvuldig met WAGO. Zowel<br />

bij nieuwbouw- als uitbreidingsprojecten.” ❚<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL | 107


SMART SLIM<br />

MODERNISIEREN<br />

MODERNISEREN<br />

MIT MET GEBÄUDEAUTOMATION<br />

GEBOUWAUTOMATISERING<br />

VON VAN WAGO<br />

VOORDELEN:<br />

• PFC200 G2-controller met een ingebouwde seriële interface<br />

en<br />

Bereiten<br />

BACnet / IP communicatie<br />

Bereid uw Sie bestaande Ihr Bestandsgebäude gebouw voor schon op heute de toekomst auf die<br />

• BACnet Zukunft en moderniseer Building vor und modernisieren Controller uw gebouw (B-BC) naar Sie met Ihr een Gebäude alle Smart essentiële zum Building!<br />

BACnet-objecten Smart Samen Building! voorzien Gemeinsam en wij interoperabiliteitsbouwstenen bestaande rüsten wir installatietechniek<br />

Ihre vorhandene (BIBB’s)<br />

Anlagentechnik van krachtige gebouwautomatisering mit einer leistungsstarken en Gebäudeautomation<br />

gebouw auf met und onze machen modulaire Ihr Gebäude en open mit systemen unseren<br />

maken uw<br />

• Standaardverbinding met cloudoplossingen via MQTT<br />

• Cortex modularen A8-processor und offenen en Systemen 512 MB RAM<br />

klaar voor morgen - zelfs tijdens fit gebruik. für morgen –<br />

• e! auch COCKPIT im laufenden realtime Betrieb. Linux®-besturingssysteem<br />

• Veilige verbinding via TLS, SSH, VPN en een firewall<br />

www.wago.com<br />

/smart-modernisiert<br />

SCAN<br />

EN<br />

ONTDEK


NU TE<br />

KOOP BIJ<br />

WILDKAMP<br />

LIMSO<br />

LIMSO<br />

PERS. MAX.<br />

PERS. MAX.<br />

TOPKWALITEIT<br />

INNOVATIEF<br />

DUURZAAM<br />

5 JAAR GARANTIE<br />

BIJVUL COMFORT<br />

LED INDICATIE<br />

Het slimme antwoord op kalk<br />

Kijk voor alle verkooppunten op limso.nl


RIDDERKERK DC ALLROUND CARGO HANDLING<br />

ALLROUND CARGO HANDLING, RIDDERKERK:<br />

DUURZAAM, ENERGIEZUINIG EN<br />

BREEAM-NL ‘VERY GOOD’<br />

Op bedrijventerrein Nieuw-Reijerwaard in Ridderkerk wordt de laatste hand gelegd aan het nieuwe distributiecentrum voor Allround Cargo<br />

Handling (ACH), dat gespecialiseerd is in de opslag en logistiek van goederen in de voedings- en chemische industrie. De nieuwbouw krijgt een<br />

omvang van ca. 22.600 m 2 , inclusief een mezzanine van ca. 3.500 m 2 en ca. 830 m 2 kantoren en moet na oplevering volledig gasloos, duurzaam<br />

én energiezuinig functioneren. Zowel tijdens het ontwerp als de bouw staan de BREEAM-NL ‘Very Good’ certificeringscriteria centraal. De<br />

installaties van Terberg Totaal Installaties leveren hier een belangrijke bijdrage aan.<br />

Tekst Lieke van Zuilekom | Beeld Aan de Stegge Twello<br />

In opdracht van en in prettige samenwerking<br />

met hoofdaannemer Aan de Stegge Twello realiseert<br />

Terberg Totaal Installaties zowel de<br />

werktuigbouwkundige als elektrotechnische<br />

installaties in het distributiecentrum. Om een<br />

vlotte doorlooptijd te borgen, zijn de installatievoorzieningen<br />

eerst uitgewerkt in Revit en<br />

uitvoerig geclasht met alle betrokken partijen,<br />

waardoor aanlopers en faalkosten tot een minimum<br />

beperkt worden. “Begin januari zijn<br />

de installatiewerkzaamheden gestart”, vertelt<br />

Xander Bennebroek, Projectleider W bij Terberg<br />

Totaal Installaties. “Waar in de meeste distributiecentra<br />

wordt gekozen voor luchtverwarmers/<br />

gasheaters, is in dit specifieke project gekozen<br />

voor hoogwaardige warmtepomptechnieken.<br />

Zes lucht/water-warmtepompen op het dak<br />

voorzien straks in de verwarming van de vijf<br />

distributiehallen en expeditiestraat. In de kantoren<br />

komen Variable Refrigerant Flow (VRF)<br />

systemen, waarmee energetisch en gelijktijdig<br />

verwarmd en gekoeld kan worden. In deze ruim-<br />

tes is bovendien een randzone met vloerverwarming<br />

aangelegd, waarmee koudeval van de<br />

gevel efficiënt wordt afgevangen.” Conform de<br />

BREEAM-NL-eisen is de temperatuur in de kantoren<br />

per 40 m 2 regelbaar, vertelt Bennebroek.<br />

“De ventilatie vindt volledig vraaggestuurd<br />

plaats, op basis van CO 2<br />

-concentraties. Elk kantoordeel<br />

(A en B) krijgt zijn eigen luchtbehandelingskast.<br />

Een uitgekiende afstand tussen de<br />

ventilatieafvoer en -toevoer (verdunningsfactor)<br />

garandeert een optimale toevoerluchtkwaliteit.”<br />

Terberg Totaal Installaties realiseert zowel de W- als E-installaties in het distributiecentrum. (Beeld: Aan de Stegge Twello)<br />

110 | INSTALLATIEENBOUW.NL


DC ALLROUND CARGO HANDLING<br />

RIDDERKERK<br />

De nieuwbouw krijgt een omvang van ca. 22.600 m 2 , inclusief een mezzanine van ca. 3.500 m 2 en ca. 830 m 2 kantoren en moet na oplevering volledig gasloos,<br />

duurzaam én energiezuinig functioneren. (Beeld: Aan de Stegge Twello)<br />

‘Waar in de meeste distributiecentra wordt<br />

gekozen voor luchtverwarmers/gasheaters,<br />

is in dit specifieke project gekozen voor<br />

hoogwaardige warmtepomptechnieken’<br />

Strakke planning<br />

Naast bovengenoemde installaties is Terberg<br />

Totaal Installaties verantwoordelijk voor het aanbrengen<br />

van de bekabeling voor het datanetwerk,<br />

de toegangscontrole-installaties en de inbraakbeveiliging.<br />

Op werktuigbouwkundig gebied verzorgt<br />

de totaalinstallateur met vestigingen in IJsselstein<br />

en Capelle aan den IJssel bovendien het<br />

loodgieterswerk en de sanitaire installaties. Net<br />

voor de zomer moeten de werkzaamheden worden<br />

opgeleverd. Om de strakke planning te halen,<br />

worden waar mogelijk montagewerkzaamheden<br />

naast elkaar uitgevoerd. Ook vinden regelmatig<br />

plannings- en afstemmingsoverleggen plaats<br />

met de hoofdaannemer en alle onderaannemers,<br />

waardoor snelheid, efficiëntie, kwaliteit én bouwplezier<br />

perfect hand in hand gaan. ❚<br />

BREEAM-NL-punten<br />

Buiten de nieuwbouw is een groot transformatorstation<br />

van 1.750 kVA geplaatst. Vanaf hier<br />

wordt de nieuwbouw op traditionele wijze bekabeld,<br />

vertelt Michel den Hollander, Projectleider<br />

E bij Terberg Totaal Installaties. “Op het dak van<br />

de nieuwbouw komt een uitgebreide PV-installatie<br />

van 2,4 MW, die energieoverschotten in de zomer<br />

teruglevert aan het energienet. Naast deze PVinstallatie<br />

levert met name de energiezuinige LED<br />

binnen- en buitenverlichting kostbare BREEAM-<br />

NL-punten op.” In navolging van de ventilatieinstallaties<br />

kan ook de verlichting in de kantoren<br />

straks per 40 m 2 geschakeld worden, vertelt hij.<br />

“Dankzij daglicht- en bewegingssensoren wordt<br />

bovendien nergens onnodig energie verbruikt.<br />

Om ook het verbruik van de overige installaties<br />

te kunnen monitoren, zijn alle grote verbruikers<br />

voorzien van tussenbemeteringen. Denk bijvoorbeeld<br />

aan de koelinstallaties van de geconditioneerde<br />

warehouses, die door een andere partij<br />

worden aangelegd.”<br />

BOUWINFO<br />

Ontwikkelaar<br />

NXR Vastgoed B.V.<br />

Architect<br />

Architecten_Lab<br />

Ingenieursbureau<br />

JVZ Ingenieurs<br />

Aannemer<br />

Aan de Stegge Twello<br />

Installaties<br />

Terberg Totaal Installaties<br />

Ventilatievoorzieningen<br />

Van Kessel Ventilatie B.V.<br />

PV-installatie<br />

Sunrock<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL | 111


Naamloos-1 1 28-06-<strong>2021</strong> 10:12<br />

RIDDERKERK DC ALLROUND CARGO HANDLING<br />

CIRCA 57 M² RECHTHOEKIG EN 381 M¹ ROND KANAALWERK VOOR KANTOREN ACH RIDDERKERK:<br />

EEN OPTIMALE VENTILATIE, CONFORM LUKA C<br />

Het nieuwe distributiecentrum met geconditioneerde warehouses van Allround Cargo Handling (ACH) in Ridderkerk wordt voorzien van een<br />

uitgekiend binnenklimaatsysteem. In opdracht van Terberg Totaal Installaties levert en monteert Van Kessel Ventilatie B.V. de ventilatievoorzieningen<br />

voor beide kantoordelen (A en B). De opdracht omvat alle technieken tussen de luchtbehandelingskast en plafondroosters, vertelt<br />

directeur Colin van Kessel. “Van de ronde en rechthoekige luchtkanalen tot en met bijbehorende appendages.”<br />

Tekst Lieke van Zuilekom | Beeld Van Kessel Ventilatie B.V.<br />

Van Kessel Ventilatie B.V. is toonaangevend op het gebied van luchtbehandelings-<br />

en ventilatiesystemen. In de kantoorruimtes van ACH Ridderkerk levert<br />

en monteert het bedrijf in totaal circa 57 m² rechthoekig en 381 m¹ rond kanaalwerk,<br />

inclusief handbediende regelkleppen, flexibele slangen, dakkanalen<br />

en isolatiematerialen. Gekozen is voor robuuste sendzimir verzinkte kanalen,<br />

die uitstekend bestand zijn tegen roest en corrosie, vertelt Van Kessel. “De<br />

rechthoekige luchtkanalen worden opgehangen met behulp van draadeinden<br />

en een Flamco rail, terwijl voor de ronde kanalen gebruik wordt gemaakt van<br />

een draadeind met ronde ophangbeugels. De binnenkanalen worden na de<br />

VRF-units thermisch geïsoleerd met ML3/H glaswol lamellendekens, met een<br />

dikte van 25 mm. Voor de dakkanalen is gekozen voor lamellendekens met<br />

een dikte van 50 mm. Hier wordt het isolatiemateriaal bovendien afgewerkt<br />

met een aluminium (stucco) beplating, waardoor inregenen en lekkages niet<br />

aan de orde zijn. Alle luchtkanalen voldoen aan luchtdichtheidsklasse Luka C.<br />

Bij de oplevering van het werk overleggen wij een Luka kwaliteitscertificaat,<br />

waarmee de kwaliteit van ons systeem wordt bevestigd.” ❚<br />

Van Kessel Ventilatie is al jaren het vertrouwde adres voor<br />

het leveren en monteren van luchtkanalen en luchtzijdige<br />

producten.<br />

Mede door onze ervaren binnen en buiten (montage)<br />

personeel, zijn wij in staat elk project naar het huidige<br />

bouwbesluit te realiseren.<br />

• Luchtkanalen<br />

• Geluiddempers<br />

• Jalouziekleppen<br />

• Buitenmuurroosters<br />

• Kanaal-isolatie<br />

• Dakkappen<br />

• Afzuigkappen<br />

ventilatiesystemen<br />

Gekozen is voor robuuste sendzimir verzinkte kanalen, die uitstekend bestand zijn<br />

tegen roest en corrosie.<br />

Zwarte Zee 54<br />

3144 DE Maassluis<br />

www.vankesselbv.nl<br />

V GM<br />

C HECKLIST<br />

A ANNEMERS<br />

112 | INSTALLATIEENBOUW.NL<br />

ventilatiesystemen


Pure competence in air.<br />

Smetteloos klimaat voor<br />

een cleanroom<br />

Mede mogelijk gemaakt door Smitsair Luchttechniek<br />

Smitsair Luchttechniek levert speciale cleanroomroosters.<br />

Deze vervuilen minder snel en zijn goed te reinigen. Dit levert<br />

een belangrijke bijdrage aan een smetteloos klimaat in een<br />

cleanroom.<br />

ANZ_BF_Stedenbouw_197x130_ISOv2.indd 1 20.<strong>03</strong>.19 11:07


‘INTEGRALE<br />

EN MODULAIRE<br />

ENERGY STORAGE<br />

SYSTEMS ZIJN<br />

ONMISBAAR’<br />

Met 7.000 noodstroomprojecten en off-grid stroomvoorzieningen in<br />

50 landen is Zwart Techniek al bijna een eeuw actief als noodstroomexpert.<br />

Niet voor niets vertrouwen de grootste datacenters en financiële<br />

instellingen in Europa, grote luchthavens en mobiele netwerken<br />

op de noodstroomexpert uit IJmuiden en Houten. In dit artikel gaan<br />

we met Manager Business Development Leon Verbeek in gesprek<br />

over de ontwikkelingen in de energiemarkt.<br />

Tekst Lieke van Zuilekom | Beeld Zwart Techniek<br />

In Nederland zijn wij gewend dat er altijd stroom beschikbaar is. Voor energiecentrales<br />

ligt dit complexer. De congestie in het Nederlandse energienet<br />

is behoorlijk, weet Verbeek. “En hoewel er flink wordt geïnvesteerd, zal de infrastructuur<br />

voorlopig achter de feiten aan blijven lopen. Tegelijkertijd groeit<br />

– door de klimaatdoelstelling voor 2<strong>03</strong>0 en 2050 – de druk om meer alternatieve<br />

energiebronnen zoals wind- en zonneparken op het energienet aan te<br />

sluiten. Deze alternatieve energiebronnen veroorzaken meer stroomaanbod,<br />

terwijl de vraag zich vooralsnog niet laat dicteren door het aanbod. Het is<br />

noodzakelijk dat het energienet, onafhankelijk van de vraag, blijft functioneren<br />

op 50Hz.”<br />

Pieken en dalen opvangen én kosten beheersen<br />

Het aandeel alternatieve energiebronnen is de afgelopen jaren flink gegroeid,<br />

aldus Verbeek. “Op zich geen probleem, maar de uitdaging ontstaat<br />

wanneer er een wolk voor de zon komt. Hierdoor kan het energieaanbod van<br />

een zonnepark namelijk binnen enkele seconden afnemen van bijvoorbeeld<br />

10 naar bijna 0 MW. Dit resulteert in grote schommelingen in het energienet,<br />

waardoor de 50Hz zal afwijken.”<br />

Zwart converter.<br />

114 | INSTALLATIEENBOUW.NL


‘In Nederland zijn wij gewend dat<br />

er altijd stroom beschikbaar is.<br />

Voor energiecentrales<br />

ligt dit complexer’<br />

Energiecentrales moeten de pieken en dalen opvangen, naast de eerder genoemde<br />

wisselingen in energievraag. “Dit betekent dat hoe meer alternatieve<br />

energiebronnen worden aangesloten op het energienet, hoe groter<br />

ook de reservecapaciteit van de energiecentrales moet zijn. Hierdoor neemt<br />

de vraag naar energieopslagsystemen op basis van omvormers en lithium<br />

batterijtechniek sterk toe. Veel energieleveranciers plaatsen ESS/batterijopslagsystemen<br />

tussen bijvoorbeeld de zonneparken of grootverbruikers en<br />

het energienet om de pieken af te vlakken.”<br />

ESS-batterijcontainer: integrale en modulaire oplossing<br />

Ook Zwart heeft een nieuw batterijopslagsysteem ontwikkeld, die als maatwerkoplossing<br />

in de markt wordt ingezet. “In IJmuiden wordt – as we speak<br />

– onze ESS-batterijcontainer opgesteld”, vertelt Verbeek. “De opstelling<br />

wordt volledig geïntegreerd in ons energiesysteem. Binnen de energieverdeling<br />

zijn zonnepanelen, loadbanks, EV autoladers en een ESS gecombineerd.<br />

De technieken komen bovendien integraal samen in onze nieuwe<br />

Hycon One besturing. In deze besturing worden gedrag, aanbod en vraag<br />

volledig op elkaar afgestemd.”<br />

De energieopslagsystemen van Zwart zijn modulair uit te breiden per<br />

100kW/400VAC vermogen en/of in stapgroottes van 173kWh batterijcapaciteit.<br />

De systemen kunnen los worden opgesteld of in een 10", 20" of<br />

40" container worden gebouwd en voorbekabeld en getest worden geleverd.<br />

Benieuwd naar deze ESS-batterijcontainer en de mogelijkheden? Maak een<br />

afspraak en bezoek het democenter van Zwart in IJmuiden. ❚<br />

De meer dan 150 in-house opgeleide specialisten van Zwart tekenen,<br />

engineeren, realiseren en onderhouden integrale en complete noodstroomvoorzieningen.<br />

Daarbij leggen zij de lat hoog: Zwart werkt alleen<br />

met A-producten, bouwt de installaties zelf in haar 6.000 m 2<br />

werkplaats en test de installaties in haar eigen testruimte in IJmuiden.<br />

Bovendien traint Zwart klanten in haar test- en trainingsfaciliteit met<br />

de allernieuwste simulator.<br />

Met de krachtenbundeling van Zwart, B&A Services en B&A Projects is<br />

in 2020 een totaalaanbieder in noodstroomoplossingen ontstaan. Het<br />

productportfolio met meerdere merken UPS en gelijkrichtersystemen,<br />

hybride oplossingen en Energy Storage Systems (ESS) plus de eigen<br />

productie van externe bypasspanelen, besturings- en DC-breakersystemen<br />

maakt de organisatie sterk en onafhankelijk. Om dit kracht bij te<br />

zetten, gaan B&A Services en B&A Projects dit jaar verder als Zwart<br />

Services Midden en Zwart Projects Midden. De vestiging in Houten<br />

fungeert zowel als servicelocatie en intern kenniscentrum voor UPS,<br />

ESS en besturingstechniek.<br />

ESS Energieopslag.<br />

When it matters most.<br />

Als energiespecialist bieden wij<br />

projectmatig aan:<br />

Smart Li-ion batterij opslag systemen<br />

Modulair uitbreidbaarheid per 100kW omvormer (PCS)<br />

Modulair uitbreidbaarheid per 175kW batterij paneel<br />

Vrijstaand of in 10”, 20” of 40”container<br />

Batterijsysteem inclusief gecompartimenteerde HVAC<br />

koeling en brandscheiding voor optimale beschikbaarheid<br />

Besturingssoftware inclusief batterijmanagement,<br />

en instelbare functionaliteiten, zoals Hz ondersteuning,<br />

peakshaving en instelbare laad- ontlaad wensen<br />

Alles in combinatie met overige (nood-) stroom vraagstukken<br />

Middenhavenstraat 76<br />

1976 CM IJmuiden<br />

+31(0)255 530 304<br />

info@zwarttechniek.com<br />

zwarttechniek.com<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL | 115


VOORUITSTREVENDE MANIEREN OM AAN TOEGANGSCONTROLE TE DOEN<br />

‘DE KLASSIEKE SLEUTEL WORDT<br />

EEN NOODOPLOSSING’<br />

Wordt de klassieke voordeursleutel binnenkort voorgoed vergeten tijd? Of evolueert deze tot een soort laatste noodoplossing? Volgens<br />

Siedle, specialist in videofonie en toegangscontrole, zit de kans er dik in. Het bedrijf zet sterk in op nieuwe, innovatieve manieren om<br />

gebruikers toegang te verlenen tot een gebouw, of het nu om een kantoorgebouw of een woning gaat. De hoofdrol is weggelegd voor<br />

biometrische toegangscontrole.<br />

Tekst Filip Van der Elst | Beeld Siedle<br />

Siedle is wereldwijd bekend vanwege zijn deurstations.<br />

Dat maakt van het bedrijf een uitstekende<br />

partner om aan toegangscontrole te doen, stelt<br />

Wim Brusselaers, General Manager bij Siedle<br />

Benelux. “Alles wat je aan de voordeur vindt, is<br />

onze corebusiness: van de videoparlofoon over<br />

de toegangscontrole tot een gedeelte van de<br />

verlichting of zelfs de brievenbus. We integreren<br />

alle componenten in één geheel. Dat is ook<br />

interessant naar architecten toe, omdat ze zo<br />

kunnen profiteren van een gelijklopende esthetiek<br />

voor alle onderdelen van de voordeur.”<br />

Niet enkel voor bedrijven<br />

Toegangscontrole is een belangrijke groeimarkt<br />

voor Siedle. Anders dan in het verleden zijn hoogtechnologische<br />

oplossingen voor toegangscontrole<br />

niet langer exclusief bedoeld voor bedrijven.<br />

“Vroeger toonden voornamelijk bedrijven interesse,<br />

al was het maar om op een efficiënte wijze aan<br />

personeels- en gastenregistratie te doen. Nu zien<br />

we ook in de privéwoning de vraag stijgen”, zegt<br />

Brusselaers. “Onze oplossingen kunnen eenvoudig<br />

worden geïntegreerd in een deurstation, en dat<br />

gebeurt steeds vaker. Men heeft dan geen klas-<br />

sieke sleutel meer nodig. Ik verwacht dat die binnen<br />

dit en vijf jaar in het merendeel van de gebouwen<br />

enkel nog dienst zal doen als noodoplossing.”<br />

Om anno <strong>2021</strong> op een goede wijze aan toegangscontrole<br />

te doen, zijn er verschillende methoden.<br />

Ook Siedle biedt verschillende opties<br />

aan. “Bij alle opties staan comfort, veiligheid,<br />

bedrijfszekerheid en onderhoudsvriendelijkheid<br />

centraal”, zegt Brusselaers. “De meest eenvoudige<br />

technologie is het codeklavier. Iedereen die<br />

over de code beschikt, kan toegang krijgen tot de<br />

Toegangscontrole is een belangrijke groeimarkt voor Siedle. Anders dan in het verleden zijn hoogtechnologische oplossingen voor toegangscontrole niet langer exclusief<br />

bedoeld voor bedrijven.<br />

116 | INSTALLATIEENBOUW.NL


‘De technologie inzake vingerafdrukken is de laatste jaren sterk geëvolueerd en matuur geworden. Het is een veilige en eenvoudige vorm van toegangscontrole.’<br />

‘Bij alle opties staan comfort,<br />

veiligheid, bedrijfszekerheid en<br />

onderhoudsvriendelijkheid centraal’<br />

Eventuele bekommernissen over privacy zijn niet<br />

nodig, beklemtoont Brusselaers. “Anders dan vele<br />

andere fabrikanten, die optische lezers gebruiken,<br />

kiest Siedle voor de passief thermische techniek.<br />

Dat houdt in dat de vingerafdruk zelf niet opgeslagen<br />

wordt, maar enkel de herkenbare punten.<br />

Je kunt de vingerafdruk zo nooit reproduceren.”<br />

woning. Dit is natuurlijk de minst geavanceerde<br />

én de minst veilige optie: wat als de code wordt<br />

doorgegeven? Daarnaast is het codeklavier niet<br />

altijd even praktisch – denk maar aan huurwoningen,<br />

waar je telkens de code moet veranderen<br />

als een nieuwe huurder zijn intrek neemt.”<br />

Een tweede, meer geavanceerde mogelijkheid, is<br />

de badgelezer. Elke bewoner of elk personeelslid<br />

krijgt zo een eigen badge, waarmee hij of zij<br />

het gebouw kan betreden. “Deze optie is al een<br />

stuk veiliger: in tegenstelling tot een code is<br />

elke badge uniek, en gaat deze mee met de eigenaar”,<br />

haalt Brusselaers aan. Siedle biedt ook<br />

een combinatiemodule aan van een codeklavier<br />

en badgelezer. “In dat geval kun je de badgelezer<br />

ook via Bluetooth bedienen met de smartphone.<br />

Dat is eenvoudig: een sleutel kun je wel eens<br />

op de kast laten liggen, maar de smartphone<br />

heeft tegenwoordig nagenoeg iedereen op zak.”<br />

Unieke vingerafdruk<br />

Bovenop deze oplossingen komt de meest veilige<br />

en vooruitstrevende technologie: de biometrische<br />

toegangscontrole, waarbij toegang wordt verleend<br />

op basis van vingerafdrukken. Brusselaers<br />

gelooft voluit in het potentieel van deze oplossing:<br />

“Veiliger kan niet: we zijn met 7 miljard mensen<br />

op deze planeet, en toch is geen enkele vingerafdruk<br />

dezelfde. Bovendien is de technologie<br />

inzake vingerafdrukken de laatste jaren sterk geëvolueerd<br />

en matuur geworden. Het is een veilige<br />

en eenvoudige vorm van toegangscontrole. Alleen<br />

moet de vingerafdruk voldoende herkenbaar zijn.”<br />

Met biometrische toegangscontrole is het eindpunt<br />

nog niet bereikt. In de toekomst kijkt<br />

Brusselaers reikhalzend uit naar de innovaties<br />

inzake gezichts- en irisherkenning. “Daar werken<br />

we aan, maar voorlopig staat die technologie<br />

nog niet goed op punt of is ze te duur.”<br />

Controle<br />

Naast de gebruikersinterfaces heeft Siedle<br />

ook gedacht aan de controle. Zo wordt de<br />

toegangscontrole verbonden met het eigen<br />

(bedrijfs)netwerk. “Een particulier heeft er niet<br />

altijd veel aan, maar voor bedrijven laat dit<br />

toe om bijvoorbeeld aanwezigheidslijsten op<br />

te stellen of een timeframe en zo te bepalen<br />

welke persoon op welk tijdstip toegang krijgt<br />

tot het gebouw.” ❚<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL | 117


Equipped to<br />

Improve<br />

Een gids voor het<br />

verbeteren van de<br />

productiviteit<br />

89%<br />

van de machine-operators<br />

zegt dat het makkelijker is<br />

om fouten op te sporen bij<br />

een schone machine<br />

“Verbetering is soms te vinden op onverwachte plekken.”<br />

– Jonas Svanäng, Kaizen expert<br />

Als het op productiviteit aankomt, kunnen zelfs kleine verbeteringen een grote impact hebben. “Equipped to Improve”: De nieuwe<br />

gids voor “Kaizen” legt uit hoe incrementele verbeteringen kunnen worden bereikt, zelfs door de keuze van schoonmaakproducten.<br />

De juiste plaatsing van producten op de werkvloer kan grote voordelen opleveren door machineoperators te betrekken bij<br />

onderhoudstaken, waardoor tijd en geld worden bespaard.<br />

Ga naar de gids<br />

https://www.tork.nl/uitgerustomteverbeteren<br />

Tork,<br />

een merk van Essity


Een beperkte<br />

inbouwhoogte?<br />

Een verblindingsvrije<br />

oplossing nodig?<br />

Strak en subtiel qua<br />

esthetiek?<br />

LED DOWNLIGHTS<br />

Ontdek ons vernieuwd assortiment!<br />

Het gamma downlights<br />

van Integratech bevat<br />

voor al deze vragen een<br />

oplossing.<br />

Stevige montageclips en<br />

een connectie box voor<br />

een snelle in/uitbekabeling<br />

helpen de<br />

installateurs een handje.<br />

Keuze uit niet-dimbare driver of universele UNIDRIVER<br />

TRIAC/1-10V/DALI/Push met amplitude dimming<br />

Flikkervrij<br />

5 jaar<br />

garantie<br />

Uit voorraad<br />

leverbaar<br />

Integratech bvba - Groenstraat 48 - 3270 Scherpenheuvel - Belgium - www.integratech.be


LESS ENERGY, MORE LIGHT<br />

KWALITEIT, SERVICE EN GEMAK<br />

VOOR DE INSTALLATEUR<br />

Integratech is de verlichtingspartner voor installateurs en lichtplanners. Het bedrijf biedt duurzame en energie-efficiënte oplossingen, zodat<br />

energie wordt bespaard, de productiviteit verhoogt en de aandacht op de juiste punten komt te liggen. De producten zijn eenvoudig en snel<br />

te installeren, wat zorgt voor tijds- en kostenbesparing. De producten kunnen steeds uit voorraad geleverd worden uit het 3.900 m 2 grote<br />

logistieke centrum.<br />

Tekst Desiree Pennings | Beeld Integratech<br />

Integratech werd in 2009 opgericht en maakt<br />

sinds 2017 deel uit van de Delta Light Group.<br />

De organisatie is gestaafd op de volgende drie<br />

pijlers: kwaliteit, service en gemak. De verlichtingsproducten<br />

van Integratech zijn ontwikkeld<br />

en geproduceerd voor de werkomgeving en om<br />

het de installateur makkelijk te maken. Het Belgische<br />

merk is hard op weg om ook de Nederlandse<br />

markt te veroveren.<br />

Verlichting voor de<br />

professionele eindgebruiker<br />

Bij Integratech worden geen concessies gedaan<br />

aan kwaliteit; er worden alleen kwaliteitsproducten<br />

geleverd. Deze worden verkocht via groothandels,<br />

vindbaar door heel Nederland en België. Het<br />

assortiment is zorgvuldig samengesteld, vertelt<br />

Zeno Lintermans, verantwoordelijk voor de sales<br />

in Nederland. “Binnen ieder project kunnen we<br />

voorzien in de benodigde lichtbehoefte en voor<br />

ieder project kunnen we een lichtplan maken, op<br />

aanvraag van de eindklant of de installateur. We<br />

hebben LED-verlichting bedoeld voor de professionele<br />

eindgebruiker, zoals de utiliteitsmarkt, industriële<br />

bedrijven en retail.”<br />

De verlichtingsproducten zijn ontwikkeld voor verschillende werkomgevingen.<br />

Kennispartner van de installateur<br />

Het bedrijf levert enkel aan groothandels, maar<br />

als installateur kun je altijd terugvallen op de<br />

service van Integratech. Voor, tijdens en na de installatie<br />

kun je advies vragen. Lintermans: “Iedere<br />

vraag kan de installateur aan ons stellen.”<br />

Minder handelingen<br />

Installatiegemak staat voorop bij de producten.<br />

Niet voor niets is de slogan: less energy, more<br />

light. Niet alleen gebruikt de verlichting minder<br />

energie, de installateur hoeft ook minder energie<br />

te steken in de installatie. Dit krijgt het bedrijf<br />

120 | INSTALLATIEENBOUW.NL


Het logistieke centrum van Integratech is maar liefst 3.900 m 2 groot.<br />

‘Het prominente Belgische merk is hard op weg<br />

om ook de Nederlandse markt te veroveren’<br />

voor elkaar, doordat de productmanagers zelf uit<br />

de installatiemarkt komen, vertelt Lintermans. “Zij<br />

weten waar een installateur tegenaan loopt en<br />

waar de producten aan moeten voldoen: doorvoerbedrading,<br />

minder losse elementen en een<br />

minimum aan handelingen.”<br />

Trends van dit moment<br />

Inmiddels bestaat vrijwel alle verkochte verlichting<br />

in Nederland en België uit LED-verlichting.<br />

We zitten in de eindfase van de transitie van conventioneel<br />

licht naar LED-verlichting, maar dat<br />

wil niet zeggen dat de ontwikkelingen daarmee<br />

stilstaan. Integendeel, zegt Lintermans. “Op dit<br />

moment kijken we vooral naar lichtmanagement<br />

of smart lighting. Die ontwikkelingen zullen in de<br />

komende jaren een vogelvlucht nemen.”<br />

Smart lighting wil zeggen dat de verlichting zich<br />

aanpast aan de behoeftes van de gebruiker. Je<br />

krijgt dan het gewenste lichtniveau op elk moment<br />

van de dag. Is er veel daglicht, dan geeft<br />

het armatuur minder licht; is er in de avonduren<br />

minder daglicht voorhanden, dan geeft het armatuur<br />

weer meer licht.<br />

Met Integraconnect kan verlichting op een eenvoudige<br />

manier smart worden gemaakt, bijvoorbeeld<br />

met master- en slave-functies, light scenes,<br />

dimmen in functie van daglicht en nog veel<br />

meer. “Deze technieken gaan we de komende<br />

jaren steeds verder doorontwikkelen. De meeste<br />

mogelijkheden die gaan komen, zijn mogelijkheden<br />

waar we nu nog niet aan gedacht hebben”,<br />

aldus Lintermans. ❚<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL | 121


BADKAMERSPECIALIST BELOOND<br />

VOOR INNOVATIEF VOORWANDSYSTEEM<br />

Het Prevista-voorwandsysteem van Viega telt door zijn flexibiliteit en snelle, eenvoudige installatie steeds meer fans onder de vaklui.<br />

Gebruikers waarderen dan weer vooral de waterbesparing, het gebruiksgemak en de hygiëne. Kortom, Prevista legt de lat hoog. Zo hoog<br />

zelfs, dat de Viega-innovatie een 4-sterren WELL-label kreeg voor huishoudelijk gebruik en 6 sterren voor openbare toiletten. Een primeur in<br />

de geschiedenis van het label.<br />

Tekst Viega, Filip Van der Elst | Beeld Viega<br />

Viega ontwikkelde Prevista in nauwe samenwerking<br />

met installateurs, studiebureaus en architecten.<br />

Het Prevista-systeem is gebaseerd op<br />

een modulaire platformstrategie die het aantal<br />

onderdelen sterk reduceert. Met de productlijnen<br />

‘Pure’, ‘Dry’ en ‘Dry Plus’ is Prevista zeer<br />

veelzijdig: voor nat- en droogbouw, voor constructie<br />

voor de wand of vrijstaand in de ruimte.<br />

“Prevista is een oplossing die ten goede komt van<br />

zowel installateurs, studiebureaus als eindgebruiker”,<br />

zegt Jo Devos, Marketing Manager bij Viega<br />

Belgium. “Bij de Viega Prevista heeft de installateur<br />

geen speciale tools nodig om Prevista te installeren.<br />

Aangezien Prevista een veelzijdig en flexibel<br />

systeem is, heeft de installateur bovendien heel wat<br />

keuzevrijheid op het vlak van montage. Het Viegaspoelreservoir<br />

kan in de gemetste muur of in een<br />

staanderconstructie worden ingebouwd, waarbij in<br />

beide gevallen exact hetzelfde toiletreservoir wordt<br />

gebruikt. En de eindklant geniet van totale vrijheid:<br />

of men nu een basis- of high-end-model achter de<br />

wand installeert, hij kan voor alle toepassingen uit<br />

de volledige range design-duwplaten kiezen.”<br />

‘Drinkwater is<br />

het vloeibare goud’<br />

Efficiënt watergebruik<br />

De innovatie leverde Viega een mooie onderscheiding<br />

op van WELL, een onafhankelijk classificatiesysteem<br />

dat binnen de vakorganisatie VDMA werd<br />

ontwikkeld om sanitaire armaturen zoals kranen en<br />

spoelreservoirs te beoordelen op duurzaamheid,<br />

efficiëntie, hygiëne en comfort. Efficiënt watergebruik<br />

is de belangrijkste van de WELL-criteria voor<br />

toiletreservoirs. De test gebeurt bij verminderde<br />

nominale volumes spoelwater, maar met volledige<br />

functionaliteit. De Prevista-voorwandtechnologie<br />

behaalde een volledige spoeling met maximale wa-<br />

122 | INSTALLATIEENBOUW.NL


CREATIEF MET<br />

DE DOUCHEGOOT<br />

Het Viega-spoelreservoir kan in de gemetste muur of in een staanderconstructie worden ingebouwd.<br />

terefficiëntie volgens de norm EN 997. Dat leverde,<br />

samen met de instellingen voor low-flow-spoeling,<br />

de hoogst mogelijke score op in de categorie<br />

Home. Bovendien is de spoeling eenvoudig in te<br />

stellen, zonder gereedschap: tussen 3,5 en 7,5 liter<br />

voor een grote spoeling en tussen 2 en 4 liter voor<br />

de kleine spoeling.<br />

Het belang van het efficiënt watergebruik valt<br />

niet te onderschatten, zegt Devos. “Er zijn nog te<br />

weinig mensen die beseffen dat drinkwater het<br />

vloeibare goud is. We kunnen het immers niet<br />

zomaar water bijmaken. Viega houdt hiermee rekening<br />

in zijn innovaties.”<br />

Viega kleurt zijn innovatieve Advantix Cleviva<br />

douchegoot in antraciet, goud, kopergoud en<br />

champagne en trekt daarmee de trend van<br />

hoogwaardige gecoate of roestvrijstalen (RVS)<br />

profielen verder door in de badkamer. Ook voor de<br />

installateur biedt deze douchegoot vele voordelen.<br />

“Advantix Cleviva is het beste van twee werelden,<br />

want het systeem combineert de voordelen van<br />

puntafvoer met de designkwaliteit van een<br />

douchegoot”, zegt Devos. “De eindklant heeft zo<br />

volledige designvrijheid bij het inrichten van de<br />

douche.” Want, in grote betegelde inloopdouches<br />

kan de goot zowat overal worden geplaatst: in<br />

het midden, excentrisch of vlak tegen de muur.<br />

Tegelijk zijn er alle installatievoordelen van een<br />

puntafvoer: het water vloeit over een slank, vrijwel<br />

onzichtbaar afschot naar een centrale vloerafvoer.<br />

Viega's 'Advantix Cleviva'-douchegoot is nu<br />

verkrijgbaar in antraciet, kopergoud,<br />

champagne en goud.<br />

Ook de 6 sterren voor openbare toiletten springen<br />

in het oog. “In dit opzicht heeft het systeem als grote<br />

troef dat er periodieke gespoeld kan worden – op<br />

voorwaarde dat het leidingsysteem correct geïnstalleerd<br />

en gedimensioneerd is – en dat stagnatie van<br />

het water te allen tijde kan worden vermeden.”<br />

Spoelen zonder aanraking<br />

Ook de aanraakloze spoeling is een belangrijke<br />

troef: “Een interessante eigenschap in tijden van<br />

corona, hoewel Viega al geruime tijd gebruik maakt<br />

van dit systeem. De gebruiker hoeft de druktoetsen<br />

niet aan te raken, het volstaat om zijn hand ervoor<br />

te houden om de spoeling te activeren”, voegt<br />

Devos toe.Wie kiest voor Viega Prevista, kiest voor<br />

gegarandeerde kwaliteit. Dat komt door het intensieve<br />

testproces: “Elke spoelkast wordt op voorhand<br />

getest, vooraleer die bij de klant geleverd wordt.” ❚<br />

De douchegoot Advantix Cleviva wordt op de<br />

chape gelegd en is verkrijgbaar met RVS-profielen<br />

van 800, 1.000 of 1.200 mm lang. De profielen<br />

kunnen vervolgens worden ingekort tot 300 mm of<br />

gecombineerd worden tot een langere rechte lijn,<br />

een hoek of open U-vorm. Je hoeft alleen maar het<br />

juiste aantal extra puntafvoeren te installeren.<br />

Devos: “Advantix Cleviva is toepasbaar in<br />

nieuwbouw, maar biedt ook grote voordelen<br />

bij renovaties. Zo laat het systeem een perfecte<br />

scheiding toe tussen de verschillende mensen<br />

die in de badkamer moeten werken, van de<br />

installateur tot de plaatser van de chape. Zij<br />

kunnen elk afzonderlijk op efficiënte wijze hun<br />

werk doen en Cleviva kan makkelijk worden<br />

ingepast in de volledige waterinrichting van<br />

de badkamer.”<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL | 123


EXCELLENCE IN SOLUTIONS<br />

ATpicco Schoolventilatie Unit<br />

HET BESTE JONGETJE<br />

VAN DE KLAS!<br />

• Zijdelingse bediening beide F5 filtersecties<br />

• Speciale change-over batterij<br />

• Geen centrale koeling en/of verwarming benodigd<br />

• Zeer compacte units<br />

• Lichtgewicht voor gemakkelijke ophanging<br />

• Rendement WTW >90%<br />

• Toepasbaar in nieuw- en verbouw<br />

• Fluisterstil<br />

• Lage onderhoudskosten door simpel maar sterk design<br />

• Regeling op basis van CO 2 en Temperatuur<br />

• Aan te sluiten op warmtepomp of bestaand systeem<br />

Een fris en gezond binnenklimaat is de beste start voor<br />

een goede leeromgeving. De FläktGroup ATpicco schoolventilatie<br />

unit is een flexibele luchtbehandelingsunit welke<br />

ingebouwd wordt in het verlaagde plafond. Door zijn<br />

compacte bouw, eenvoudige installatie, lage onderhoudskosten<br />

en zeer laag geluidsniveau is de ATpicco de optimale<br />

keuze voor onderwijsinstellingen en Frisse Scholen.<br />

» Is uw interesse gewekt, neem dan contact met ons op:<br />

Telefoonnummer: 010-2350606 – www.flaktgroup.nl


INSTALLATIE&BOUW<br />

PLATFORM OVER INSTALLATIETECHNIEK, KLIMAATBEHEERSING EN ELEKTRICITEIT<br />

PARTNER WORDEN<br />

VAN INSTALLATIE & BOUW?<br />

Zowel op de website als in de gedrukte<br />

versie bieden we u de mogelijkheid<br />

om onderdeel uit te maken van het<br />

overzicht met de meest gerenommeerde<br />

fabrikanten en toeleverancieres in de<br />

branche.<br />

Zo kunt u onder andere:<br />

• Toegevoegd worden als<br />

partner op de servicepagina’s<br />

van het vaktijdschrift<br />

• Een kosteloze vermelding krijgen in<br />

de geheel vernieuwde bedrijvenindex<br />

op installatieenbouw.nl<br />

• Een gesponsorde positie met persoonlijke<br />

profielpagina op installatieenbouw.nl<br />

verkrijgen<br />

• Uw eigen profielwidget inzetten,<br />

gekoppeld aan de redactionele content,<br />

nieuwsberichten en overige<br />

relevante marketingtools<br />

Ook geïnteresseerd?<br />

• Bel naar +31 495 45 00 95<br />

• Ga naar installatieenbouw.nl/adverteren<br />

• Scan de QR code<br />

SCAN DE<br />

QR CODE<br />

Onze projectmanagers vertellen u graag meer over onze<br />

samenwerkingspakketten<br />

installatieenbouw.nl


INSTALLATIEPARTNERS<br />

Voor uitgebreide informatie over<br />

de installatiepartners, scan deze QR code<br />

met uw smartphone<br />

installatieenbouw.nl/bedrijven/<br />

AFPRO FILTERS<br />

Berenkoog 67<br />

1822 BN ALKMAAR<br />

T +31 72 567 55 00<br />

E info@afprofilters.com<br />

W www.afprofilters.com<br />

ATTEMA BV<br />

Schelluinsestraat 1<br />

42<strong>03</strong> NJ GORINCHEM<br />

T +31 183 650650<br />

E info@attema.com<br />

W www.attema.com<br />

BIS BV<br />

Rietdekkerstraat 14<br />

2984 BM RIDDERKERK<br />

T +31 180 48 67 77<br />

E info@bis.nl<br />

W www.bis.nl<br />

CALEFFI INTERNATIONAL N.V.<br />

Moesdijk 10<br />

6004 AX WEERT<br />

T +31 495 54 77 33<br />

F +31 495 54 84 02<br />

E info.nl@caleffi.com<br />

W www.caleffi.com<br />

AIR SPIRALO®<br />

KENNEMER SPIRALO BV<br />

Lagedijkerweg 15<br />

1742 NB SCHAGEN<br />

T +31 224 21 00 62<br />

E verkoop@airspiralo.com<br />

W www.airspiralo.com<br />

BELIMO SERVOMOTOREN B.V.<br />

Riezebosweg 5<br />

NL-8171 MG Vaassen<br />

T +31 578 576 836<br />

E info@belimo.nl<br />

W www.belimo.nl<br />

BRAGO LUCHTTECHNIEK<br />

De Amert 424<br />

5462 GH VEGHEL<br />

T +31 413 36 90 00<br />

F +31 413 36 93 00<br />

E info@brago.nl<br />

W www.brago.nl<br />

CENTERCON<br />

Leverancier van o.a. LG<br />

Kiotoweg 60<br />

3047 BG ROTTERDAM<br />

T +31 10 258 11 20<br />

F +31 10 458 47 48<br />

E sales@centercon.nl<br />

W www.centercon.nl<br />

ALKLIMA BV<br />

Postbus 1176<br />

3350 CD PAPENDRECHT<br />

T +31 78 615 00 00<br />

E info@alklima.nl<br />

W www.alklima.nl<br />

BETTINK REGELTECHNIEK B.V.<br />

Tolboomweg 7a<br />

3784 XC TERSCHUUR<br />

T +31 342 70 10 64<br />

M +31 6 475 569 11<br />

E info@bettinkregeltechniek.nl<br />

W www.bettinkregeltechniek.nl<br />

BRCONTROLS PRODUCTS BV<br />

Telfordstraat 47<br />

8013 RL ZWOLLE<br />

T +31 38 460 42 40<br />

F +31 38 355 66 33<br />

E info@brcontrols.com<br />

CIAT NEDERLAND<br />

Annie M.G. Schmidtweg 229<br />

1321 NA ALMERE<br />

T +31 36 533 25 87<br />

F +31 36 533 25 97<br />

E info@ciat.nl<br />

W www.ciat.nl<br />

W www.brcontrols.com<br />

ANDREWS SYKES<br />

Postbus 33<br />

2665 ZG BLEISWIJK<br />

T +31 10 521 44 55<br />

E info@andrewssykes.nl<br />

W www.andrewssykes.nl<br />

BEVER INNOVATIONS<br />

Industrieweg 32<br />

4301 RS ZIERIKZEE<br />

T +31 111 45 32 32<br />

E mvc@beverinnovations.com<br />

W www.beverinnovations.com<br />

BUSBAR SYSTEMS BENELUX<br />

Oorgat 82<br />

1135 CT EDAM<br />

T +31 299 37 15 57<br />

E busbar@busbar.nl<br />

W www.busbar.nl<br />

CONPRO CONDENSOR<br />

BESCHERMING B.V.<br />

Bunsenstraat 90<br />

3316 GC DORDRECHT<br />

T +31 78 621 38 51<br />

F +31 78 616 88 74<br />

E info@conpro.nl<br />

W www.conpro.nl<br />

126 | INSTALLATIEENBOUW.NL


INSTALLATIEPARTNERS<br />

Voor uitgebreide informatie over<br />

de installatiepartners, scan deze QR code<br />

met uw smartphone<br />

installatieenbouw.nl/bedrijven<br />

COOLWORLD NEDERLAND B.V.<br />

Duikerweg 34<br />

5145 NV Waalwijk<br />

T +31 416 68 80 88<br />

T +31 800 266 50 00<br />

E sales@coolworld.nl<br />

W www.coolworld-rentals.nl<br />

DIRECT SIGNS<br />

Prinsengracht 530 H<br />

1017 KJ AMSTERDAM<br />

T +31 20 80 84 766<br />

E info@directsigns.nl<br />

W www.directsigns.n<br />

ELINEX POWER SOLUTIONS<br />

Wolweverstraat 15<br />

2984 CE RIDDERKERK<br />

T +31 180 41 57 11<br />

E info@elinex.com<br />

HEMMINK<br />

Popovstraat 1<br />

8013 RK ZWOLLE<br />

T +31 85 487 24 71<br />

E D.de.Leest@hanzestrohm.nl<br />

W www.hanzestrohm.nl/hemmink<br />

l<br />

W www.elinex.com<br />

HOMIJ TECHNISCHE INSTALLATIES<br />

COOLWORLD RENTALS B.V.<br />

Duikerweg 34<br />

5140 AH WAALWIJK<br />

T +31 416 68 80 88<br />

T 0800 266 50 00<br />

E sales@coolworld.nl<br />

W www.coolworld-rentals.com<br />

DRL PRODUCTS BV<br />

Minervum 7268<br />

4817 ZM BREDA<br />

T +31 76 581 53 11<br />

E info@drl-products.nl<br />

W www.drl-products.nl<br />

ETHERMA BENELUX BV<br />

Robijnstraat 6<br />

7554 TB HENGELO<br />

T +31 88 889 88 00<br />

F +31 88 889 88 01<br />

E info@etherma.nl<br />

W www.etherma.nl<br />

Amerikastraat 5<br />

6014 CE ITTERVOORT<br />

T +31 475 56 81 17<br />

E<br />

info@homij.nl<br />

W www.homij.nl<br />

DAIKIN AIRCONDITIONING<br />

NETHERLANDS B.V.<br />

Postbus 8585<br />

3009 AN ROTTERDAM<br />

T +31 88 324 54 75<br />

F +31 88 324 54 69<br />

E info@daikin.nl<br />

W www.daikin.nl<br />

ELCO HEATING SOLUTIONS<br />

Hamstraat 76<br />

6565 AG KERKRADE<br />

T +31 45 751 86 00<br />

F +31 45 566 99 35<br />

E heatingsolutions@nl.elco.net<br />

W www.elco.net<br />

FOREHAND<br />

Driemanssteeweg 174<br />

3084 CB ROTTERDAM<br />

T +31 10 240 41 21<br />

E info@forehand.nl<br />

W www.forehand.nl<br />

ICS COOL ENERGY BV<br />

Rotschotseweg 2<br />

5271 WX SINT-MICHIELSGESTEL<br />

T + 31 88 258 25 80<br />

F +31 88 258 25 88<br />

E info@icscoolenergy.com<br />

W www.icscoolenergy.com<br />

DELABIE BENELUX<br />

Kommenstraat 20<br />

B-1070 BRUSSEL<br />

T +32 25 20 16 76<br />

ELEKTRO INTERNATIONAAL<br />

Postbus 134<br />

3440 AC WOERDEN<br />

T +31 348 42 05 40<br />

HAGER ELECTRO B.V.<br />

Larenweg 36<br />

5234 KA s-HERTOGENBOSCH<br />

T +31 73 642 85 84<br />

INTRATONE BV<br />

Kuiperbergweg 40<br />

1101 AG, AMSTERDAM<br />

T NL +31 20 788 34 01<br />

BE: +32 2 50 30 301<br />

E<br />

info@delabiebenelux.com<br />

E<br />

Info@ei-woerden.nl<br />

E<br />

info@hager.nl<br />

E<br />

evanreijsen@intratone.nl<br />

W www.delabiebenelux.com<br />

W www.ei-woerden.nl<br />

W www.hager.nl<br />

W www.intratone.nl<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL | 127


INSTALLATIEPARTNERS<br />

Voor uitgebreide informatie over<br />

de installatiepartners, scan deze QR code<br />

met uw smartphone<br />

installatieenbouw.nl/bedrijven/<br />

MVCOMFORT<br />

EXPERTS IN DATACONTROL<br />

ROBATHERM<br />

ISOLECTRA BV<br />

Platinastraat 63<br />

Postbus 444<br />

2900 AK CAPELLE AAN DEN IJSSEL<br />

T +31 10 28 55 24 44<br />

E info@isolectra.nl<br />

KOREX BENELUX BV<br />

Tjalk 13B<br />

2411 NZ BODEGRAVEN<br />

T +31 172 61 17 19<br />

F +31 172 61 79 27<br />

E info@korexbenelux.com<br />

W www.korexbenelux.com<br />

MVCOMFORT<br />

Paxtonstraat 17<br />

8013 RP ZWOLLE<br />

T +31 38 355 66 40<br />

F +31 38 355 66 33<br />

E info@mvcomfort.nl<br />

W www.mvcomfort.nl<br />

8211 AR LELYSTAD<br />

T +31 320 28 11 66<br />

F +31 320 28 12 34<br />

E raimond.taal@robatherm.nl<br />

W www.robatherm.com<br />

W www.robatherm.nl<br />

W www.isolectra.nl<br />

KLEMKO TECHNIEK BV<br />

LENNOX BENELUX BV<br />

Watergoorweg 87<br />

3861 MA NIJKERK<br />

T +31 33 247 18 00<br />

E info.nl@lennoxemea.com<br />

PLIEGER<br />

Postbus 10<br />

5301 KK Zaltbommel<br />

T + 31 418 68 25 02<br />

E Info@plieger.nl<br />

W www.plieger.nl<br />

S&P HOLLAND<br />

Weidehek 50<br />

4824 AS BREDA<br />

T +31 76 543 34 50<br />

E info-holland@solerpalau.com<br />

Nieuwegracht 26<br />

W www.lennoxemea.com<br />

W www.solerpalau.nl<br />

3763 LB SOEST<br />

SAUTER BUILDING CONTROL<br />

NEDERLAND B.V.<br />

T +31 88 002 33 00<br />

Postbus 20613<br />

E info@klemko.nl<br />

W www.klemko.nl<br />

LINUM EUROPE BV<br />

Oosterparkweg 35 H<br />

2985 SX RIDDERKERK<br />

T +31 180 46 35 88<br />

E info-nl@linum.eu<br />

W www.linum.eu<br />

RENSON<br />

SUNPROTECTION SCREENS NV<br />

Kalkhoevestraat 45<br />

B-8790 WAREGEM<br />

T +32 56 62 65 00<br />

F +32 56 62 65 09<br />

E info@renson.be<br />

1001 NP AMSTERDAM<br />

T +31 20 587 67 00<br />

E info@sauter.nl<br />

W www.sauter.nl<br />

W www.renson.eu<br />

KLIMAATGROEP HOLLAND BV<br />

SCHILT AIRCONDITIONING BV<br />

Postbus 5233<br />

SCHILT LUCHTKANALEN BV<br />

9700 GE GRONINGEN<br />

T +31 50 547 04 00<br />

E info@klimaatgroepholland.nl<br />

MIDEA NEDERLAND<br />

Dragonder 7<br />

5554 GM VALKENSWAARD<br />

T +31 40 208 21 80<br />

E info@midea-nederland.nl<br />

RIPRO LUCHTTECHNIEK<br />

Het Vossenland 1<br />

7984 NK DIEVERBRUG<br />

T +31 521 78 50 84<br />

E info@riproluchttechniek.nl<br />

SCHILT LUCHTTECHNIEK BV<br />

Postbus 3<br />

4230 BA MEERKERK<br />

Energieweg 29<br />

4231 DJ MEERKERK<br />

T +31 183 35 25 44<br />

W www.klimaatgroepholland.nl<br />

W www.midea-nederland.nl<br />

W www.riproluchttechniek.nl<br />

E<br />

info@schilt-meerkerk.nl<br />

128 | INSTALLATIEENBOUW.NL


INSTALLATIEPARTNERS<br />

Voor uitgebreide informatie over<br />

de installatiepartners, scan deze QR code<br />

met uw smartphone<br />

installatieenbouw.nl/bedrijven<br />

W www.schilt-meerkerk.nl<br />

Ring tone on/off<br />

SIEDLE NEDERLAND B.V.<br />

De Molen 19<br />

3994 DA HOUTEN<br />

T +31 30 233 05 00<br />

E info@siedle.nl<br />

W www.siedle.nl<br />

SYSTEMAIR BV<br />

Van Leeuwenhoekstraat 2<br />

3846 CB Harderwijk<br />

T +31 85 00 66 200<br />

Zanddonkweg 7a<br />

5144 NX Waalwijk<br />

T +31 416 68 55 55<br />

E info@systemair.nl<br />

UNICA INSTALLATIETECHNIEK BV<br />

Postbus 83<br />

2410 AB BODEGRAVEN<br />

T +31 172 64 41 44<br />

E info@unica.nl<br />

W www.unica.nl<br />

VILLEROY & BOCH<br />

Computerweg 22<br />

3542 DR UTRECHT<br />

T +31 30 247 34 00<br />

F +31 30 247 34 99<br />

E info@villeroy-boch.nl<br />

W www.systemair.nl<br />

W www.villeroy-boch.nl<br />

SINIAT B.V.<br />

VAN DORP PROJECTEN B.V.<br />

Postbus 45<br />

9930 AA DELFZIJL<br />

T +31 596 64 93 00<br />

F +31 596 61 71 88<br />

E info@siniat.nl<br />

W www.siniat.nl<br />

THERMONOORD BV<br />

Tolhûsleane 7<br />

8401 GA Gorredijk<br />

T +31 513 46 99 99<br />

E info@thermonoord.nl<br />

W www.thermonoord.nl<br />

Fascinatio Boulevard 602<br />

2909 VA CAPELLE AAN DEN IJSSEL<br />

Postbus 60<br />

2900 AB CAPELLE AAN DEN IJSSEL<br />

T +31 10 487 88 00<br />

E projecten@vandorp.eu<br />

W www.vandorp.eu<br />

VINK SYSTEMEN<br />

Postbus 3119<br />

2220 CC KATWIJK<br />

T +31 71 40 98 300<br />

E info@vinksystemen.nl<br />

W www.vinksystemen.nl<br />

TRIMBLE<br />

VALK KLIMAAT GROEP<br />

SMITSAIR<br />

Postbus 41<br />

1420 AA UITHOORN<br />

T +31 297 56 44 55<br />

Postbus 128<br />

2410 AC BODEGRAVEN<br />

T +31 172 65 02 65<br />

E info_bnl@trimble.com<br />

W www.trimble.com<br />

Leemidden 30<br />

3678 ME DE LIER<br />

T +31 174 25 70 32<br />

E info@valkairco.nl<br />

W www.valkairco.nl<br />

WAGO NEDERLAND BV<br />

Postbus 2070<br />

7301 DB APELDOORN<br />

T +31 55 368 35 00<br />

F +31 297 56 92 96<br />

E<br />

info@wago.com<br />

E<br />

verkoop@smitsair.nl<br />

W www.wago.com<br />

W www.smitsair.nl<br />

STUDIUM<br />

Zuidwenk 45-C<br />

3751 CB Bunschoten-Spakenburg<br />

T +31 33 209 14 50<br />

E info@studium.nl<br />

UBBINK BV<br />

Verhuellweg 9<br />

6984 AA DOESBURG<br />

T +31 313 48 02 00<br />

E info@ubbink.nl<br />

VERCOMA BV<br />

Rosbayerweg 41<br />

1521 RW WORMERVEER<br />

T +31 75 621 76 28<br />

E info@vercoma.nl<br />

WESTERN AIRCONDITIONING BV<br />

De Wel 10<br />

3871 MV HOEVELAKEN<br />

T +31 33 247 78 00<br />

E info@western.nl<br />

W www.studium.nl<br />

W www.ubbink.nl<br />

W www.vercoma.nl<br />

W www.western.nl<br />

INSTALLATIEENBOUW.NL | 129


Uw dienstverlenende leverancier<br />

in de koude- en klimaattechniek<br />

SNEL, DESKUNDIG EN PERSOONLIJK<br />

Voor een compleet assortiment in koude- en klimaattechniek<br />

en de producten van LG Climate Solutions bent u bij Centercon<br />

aan het juiste adres. Met onze grote voorraad en eigen vervoer<br />

kunnen wij u extra snel van dienst zijn en ontzorgen in uw<br />

optimale bedrijfsvoering. Met het hoofdkantoor in Rotterdam<br />

en vestigingen in Rosmalen en Zwolle beschikt Centercon over<br />

een goede landelijke dekking.<br />

www.centercon.nl | 010 458 44 55 | sales@centercon.nl

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!