Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
DE TIJD VAN JE LEVEN<br />
ZÓ DOE JE ENERGIE OP<br />
9x Kom uit een dip<br />
MAGA<strong>ZIN</strong>E<br />
RADIOMAKER<br />
Jellie Brouwer<br />
‘Het geheim?<br />
Blijf dingen<br />
ondernemen’<br />
Comfort<br />
Liefde<br />
Warmte<br />
Troost<br />
Nr. 3 / 3 febr. - 2 maart <strong>2022</strong>/zin.nl /€ 6,75<br />
AP<br />
00322<br />
8 718972 470388<br />
HAHAHAHA<br />
Ik lach,<br />
dus ik besta<br />
SMEREN, SMEREN, SMEREN<br />
Vettig is prettig<br />
(voor je huid)<br />
VOORPRET<br />
Dromen van<br />
zon & zilte zee<br />
‘BAKKEN IS LIEFDE’<br />
Netflix-tv-kok<br />
Nadiya Hussain<br />
3x zaligzoete recepten
82<br />
SCHRIJVER/SCENARIST<br />
ESTHER GERRITSEN:<br />
‘Teddy is nu 13 en<br />
kan boeken van<br />
mij gaan lezen.<br />
Ik vind dat maar<br />
niks’<br />
4<br />
INHOUD<br />
VERDIEP<br />
6 Gespot door Misja Uitgesproken types<br />
op weg naar iets leuks<br />
16 Interview Jellie Brouwer ‘Je ervaart<br />
geluk nét een beetje meer als je ook weet<br />
hoe ongeluk eruitziet’<br />
26 Lang leve de lach Midas Dekkers: ‘Humor<br />
is de smeerolie van ons bestaan’<br />
34 Smeren, smeren, smeren Wees, vooral in<br />
de winter, lief voor je huid<br />
40 Relatiemateriaal Al ruim 30 jaar samen:<br />
Jonnie en Thérèse Boer van De Librije.<br />
‘Het geheim is natuurlijk ook goeie seks’<br />
43 Mijn passie: mensen laten lachen Met<br />
humor iemand een beter gevoel over<br />
zichzelf geven. Dat is wat Esmeralda,<br />
Pippa, Henk en Anita in hun werk doen<br />
52 Dr. Does geeft raad Drie dilemma’s<br />
56 Tweeling Elly & Marjan (1955): ‘Vroeger<br />
was Ellyenmarjan als het ware één woord’<br />
60 Interview met de Britse tv-kok Nadiya<br />
Hussain ‘Of je nu iets viert of in de rouw<br />
bent, er hoort taart bij’<br />
68 Zit u even vast? 9 tips om er weer<br />
tegenaan te kunnen<br />
70 Ga Theater, expo en (klein) festival<br />
74 Houd je blaas gezond Zo voorkom je<br />
urineweginfecties<br />
VERWONDER<br />
78 Lees Fictie & non-fictie<br />
82 Thuis bij Schrijver Esther Gerritsen: ‘Als<br />
ik niks doe voelt dat zinloos’<br />
92 Fashion volgens Liddie Panterprint<br />
94 3x Zalig zoet Bakken met Nadiya<br />
Hussain, met wijntips van Nicolaas Klei<br />
100 Zie Op de bank & wie weet in de bios<br />
102 Beauty Visagist Manous Nelemans<br />
duikt in de beauty tas van een collega<br />
VERLANG<br />
106 Kom op, we gaan! Treinen en OV-fietsen<br />
naar Laren<br />
110 Hemels wandelen op het ongerepte<br />
Griekse eiland Kárpathos
94<br />
94<br />
43<br />
TA B OE S<br />
DOORBREKEN<br />
met humor<br />
116 Op Pieterpad Susan loopt<br />
van Millingen aan de Rijn<br />
naar Gennep<br />
118 Lapland Mooi in alle<br />
seizoenen<br />
122 Welterusten Logeren in een<br />
Havenhuisje<br />
124 De wereld rond Magische<br />
foto’s en herinneringen van<br />
een wereldreiziger<br />
26<br />
LACHEN!<br />
Welkome<br />
verlossing<br />
na lang<br />
opgebouwde<br />
spanning<br />
WINNEN<br />
We verloten 31 prijzen<br />
(p. 128)<br />
COLUMNS<br />
33 Stef Bos<br />
55 Katinka Polderman<br />
67 Hanneke Groenteman<br />
E N O O K<br />
8 Zin in | 14 Post | 24 Word<br />
abonnee met korting! | 42<br />
Contactloos betalen | 109 Zin<br />
online | 130 Service en colofon |<br />
131 Volgende Zin<br />
34<br />
WEES LIEF VOOR JE HUID<br />
en smeer erop los<br />
92<br />
ALTIJD IN DE MODE<br />
De panterprint<br />
5
Radiopresentator<br />
Jellie Brouwer<br />
‘Je ervaart<br />
geluk nét een<br />
beetje meer<br />
als je ook weet<br />
hoe ongeluk<br />
eruitziet’<br />
In het radioprogramma Kunststof vraagt<br />
presentator Jellie Brouwer (1964) haar kunsten<br />
cultuurgasten het hemd van het lijf.<br />
Al heeft ze zelf ook een flink verhaal, over<br />
zichzelf vertellen vindt ze lastig. “Ik luister<br />
liever naar de verhalen van anderen. Eén<br />
grote afleidingsmanoeuvre.”<br />
INTERVIEW: JOLANDA HOFLAND | BEELD: JACQUELINE DE HAAS |<br />
HAAR & MAKE-UP: ANGELIQUE DE GRAAF
17
Lang leve<br />
de lach<br />
(waarom humor serious business is)<br />
De lach is een ‘rauwe ongeremdheid’ die we met dieren<br />
associëren, weet primatoloog Frans de Waal. Humor is<br />
bovenal een bloedserieuze zaak volgens collega-bioloog<br />
Midas Dekker: “Het is de smeerolie van ons bestaan.”<br />
TEKST: MARION GROENEWOUD | BEELD: MARENTHE<br />
26<br />
De een schatert als iemand struikelt en de<br />
ander houdt geschrokken zijn adem in. Hoe<br />
komt dat? De lach komt veelal voort uit<br />
opluchting omdat het onfortuinlijke ons niet<br />
overkomt. Gevoel voor humor vereist een<br />
flinke portie relativering. En om onbedaarlijk<br />
te lachen, moet je enige sympathie voelen<br />
voor de grappenmaker.<br />
De behoefte aan amusement is groot; theatervormen<br />
als cabaret, slapstick, blijspel,<br />
comedy en klucht trekken een breed publiek.<br />
Ook tv-makers scoren met satirische programma’s<br />
als De luizenmoeder, Promenade,<br />
Draadstaal, Nieuw zeer, Sluipschutters en<br />
Even tot hier. Lachen is bovenal een welkome<br />
verlossing na lang opgebouwde spanning.<br />
Eindelijk kunnen de remmen los. Behalve<br />
vakmanschap schuilt er achter humor pijn<br />
en verdriet. “We lachen om niet te hoeven<br />
huilen,” was de treffende lijfspreuk van de<br />
Joodse humorist Max Tailleur, bekend van de<br />
Sam & Moos-moppen en schrijver voor het<br />
legendarische revue-duo Snip en Snap. De<br />
titel van een expositie over amusement in<br />
kamp Westerbork luidde: Lachen in het<br />
donker. Joodse gevangenen speelden voor<br />
hun leven. Zolang je optrad, hoefde je niet<br />
op transport.<br />
Gevoel van saamhorigheid<br />
Bioloog en primatoloog Frans de Waal (1948)<br />
stelt vast dat de lach is aangeboren. “Het is<br />
een universeel menselijke uiting die we<br />
delen met onze naaste verwanten, de mensaap.”<br />
Hij beschrijft het als: ‘luidruchtig<br />
vertoon waarbij veelvuldig de tanden<br />
worden ontbloot en wordt uitgeademd’. Zelf<br />
hoort hij zijn ‘chimps’ tijdens wilde spelletjes<br />
vaak lachen, en automatisch lacht hij mee.<br />
In Tijd voor empathie stelt hij de vraag:<br />
“Waarom kunnen we lachen niet inhouden,<br />
ook al is de aanleiding ongepast? Extreme<br />
lachbuien zijn zorgwekkend, want je verliest<br />
je zelfbeheersing, de tranen lopen je langs de<br />
wangen, je hapt naar lucht, je leunt tegen<br />
anderen aan en doet het soms in je broek
Wees<br />
Kou, sneeuw en ijs met het liefst<br />
een zonnetje. Wie houdt er niet<br />
van zo’n sprookjesachtige winter?<br />
Ons gezicht! Ga een droge en<br />
trekkerige winterhuid tegen<br />
en verwen het beschermlaagje<br />
van uw gezicht.<br />
TESKT: INGRID SPELT | BEELD: GETTY IMAGES<br />
34
Smeren<br />
smeren<br />
smeren!<br />
Kijk op p.38 voor<br />
de heerlijkste crèmes
‘Op een speelse<br />
manier leer ik<br />
vrouwen te vieren<br />
wat ze hebben’
Pippa Pinuppins (1972) is een<br />
creatieve duizendpoot. Als burlesque<br />
artiest, auteur, spreker en trainer zet<br />
ze vrouwen in beweging om hun<br />
levenslust te (her)vinden en vanuit<br />
passie te gaan leven.<br />
“Laatst gaf ik tijdens een vrijgezellenfeest een<br />
burlesque workshop. De aanstaande bruid<br />
was een jonge vrouw en haar overgrootmoeder<br />
kwam helemaal los tijdens de les. Dit tot grote<br />
verbazing van haar achterkleindochter want<br />
zij zat toch veel strakker in haar vel? Lachend<br />
hoorde ik het aan. Het was precies waar de<br />
uitdagende en uitnodigende dansstijl burlesque<br />
om draait: je losmaken van wat anderen<br />
van je vinden en doen waar je je zelf goed en<br />
sexy bij voelt. En of je nou 20 of 90 jaar bent:<br />
elke vrouw kan het, zolang je jezelf maar geen<br />
restricties oplegt.<br />
Mijn burlesque lessen zijn altijd heerlijke<br />
verkleedfeestjes. Door middel van kostuums,<br />
attributen en sensuele dansbewegingen leer ik<br />
vrouwen uit hun comfortzone te komen en hun<br />
vrouwelijkheid en sensualiteit te ontdekken en<br />
uit te dragen. En het opvallende is: de oudere<br />
generatie voelt zich hierin vaak een stuk vrijer<br />
dan de jongere vrouwen. Wellicht omdat zij in<br />
de jaren 60 ook de seksuele revolutie hebben<br />
meegemaakt. Het lijkt wel alsof er tegenwoordig<br />
een omgekeerde revolutie gaande is. Wat<br />
ik in mijn werk vooral merk, is dat er in veel<br />
vrouwen een kramp zit. Ze proberen voortdurend<br />
in de plooi te blijven door zich te focussen<br />
op alles wat er beter, mooier en sexyer aan hen<br />
kan, maar hierdoor raken ze juist de verbinding<br />
met zichzelf kwijt. Zo ontzettend zonde. Wat ik<br />
dus kortgezegd doe, is deze vrouwen weer uit<br />
de plooi halen. Op een speelse manier laat ik<br />
ze inzien hoe ze kunnen vieren wat ze hebben.<br />
In de praktijk houdt dit in dat ik bijvoorbeeld<br />
tegen mijn cursisten zeg dat ze mooi en goed<br />
zijn zoals ze zijn. Ook leer ik ze hoe ze lekker<br />
kunnen flirten, goed kunnen doorademen en<br />
uitbundiger kunnen lachen. Want als je dat<br />
doet, voel je je écht lekkerder in je vel zitten<br />
en gaat alles veel meer stromen. Je voelt je<br />
bijvoorbeeld aantrekkelijker en je seksualiteit<br />
gaat erop vooruit.<br />
Zelfacceptatie wil ik het overigens niet noemen<br />
– dat vind ik zo’n saai woord. Het gaat veel<br />
meer om het vieren van jezelf. Volledig tot<br />
expressie durven te komen en te zijn wie je<br />
echt bent. Hier richt ik me niet alleen als<br />
burlesque artiest op maar ook als schrijver en<br />
trainer. Ik zet mensen – en in het bijzonder<br />
vrouwen – graag in beweging om hun levenslust<br />
te hervinden. Seks is hier een belangrijk<br />
onderdeel van. Zo neem ik vrouwen met mijn<br />
boeken Epische erotiek; De seksuele schreeuw<br />
van de vrouw en Een met de bron mee in een<br />
opwindende, erotische ervaring, omdat ze zich<br />
hierdoor nog meer vrouw voelen.<br />
Je kunt zoveel extase met je lichaam bereiken.<br />
Dat is in veel culturen bekend maar toch raakt<br />
deze kennis in de westerse wereld steeds meer<br />
op de achtergrond. Daarom is het mijn missie<br />
om mensen bewust te maken hoe ze op veel<br />
vrijere manieren in extase kunnen komen. Dat<br />
kan met burlesque, transdansen, maar ook<br />
door heel simpel even lekker met de billen te<br />
schudden. Als burlesque artiest maak ik van<br />
elk optreden een ware theatershow. Dat werkt<br />
zó bevrijdend. Vooral als het publiek meelacht<br />
en joelt, geeft dit een geweldige kick. Mensen<br />
blij maken, vind ik het mooiste wat er is.<br />
Hoewel ik altijd enorm geniet van de burlesque<br />
shows, zou ik me in de toekomst graag wat<br />
meer willen richten op het auteurschap en het<br />
geven van trainingen. Ik heb tijdens mijn vele<br />
reizen zoveel prachtige mensen uit verschillende<br />
culturen ontmoet, het lijkt me enorm<br />
inspirerend om alles wat ik van hen over een<br />
vrijer en gelukkiger leven heb geleerd aan<br />
anderen door te geven.”<br />
Meer weten? Pippapinuppins.com<br />
45
TWEELING<br />
Negen maanden samen in de buik, dat schept een band.<br />
Elke Zin een tweeling aan het woord.<br />
Marjan & Elly (1955)<br />
‘Het is heel fijn om<br />
elkaar te hebben,<br />
nu al 66 jaar lang’<br />
Als kind vielen Marjan en Elly al op. En niet alleen<br />
als tweeling. Gedurende hun schooltijd waren ze<br />
steevast de langste van de klas. Die lichaamsbouw<br />
zorgde later voor succes in de waterpolowereld en<br />
ook daarnaast waren ze erg sportief. Totdat bij<br />
beide zussen hun gezondheid roet in het eten<br />
gooide. Maar de sportmentaliteit is altijd gebleven.<br />
Opgeven? Dat is geen optie.<br />
TEKST: CALISTA VAN AMERONGEN | BEELD: HESTER DOOVE<br />
Marjan (l) en Elly<br />
56
<strong>ZIN</strong> & NS<br />
Treinen en OV-fietsen naar Laren<br />
we<br />
Kom op,<br />
gaan!<br />
Uw sociale leven is waarschijnlijk veranderd (lees: minder geworden) door<br />
corona. En u bent misschien ook een stuk minder op pad geweest. Hopelijk<br />
kunnen we er snel weer vol opuit. Kim van Dam (1966) deed alvast<br />
inspiratie op voor een inhaalreis die u straks kunt maken met de trein.<br />
TEKST EN BEELD: KIM VAN DAM<br />
Het idee begon met een appje van vriendin<br />
Jacqueline. Of ik ook zin heb haar weer eens<br />
te zien en om iets leuks te gaan doen? Maar<br />
natuurlijk! Het plan is dat we allebei een<br />
groots museum in een klein plaatsje (want niet<br />
te druk) kiezen. Voor en na het kunst kijken<br />
kunnen we dan gelijk lekker bijkletsen. Ik koos<br />
voor MORE in Gorssel (kijk voor die inhaalreis<br />
op Zin.nl/inhaalreis), Jacqueline voor museum<br />
Singer Laren (Singerlaren.nl).<br />
We kunnen Singer Laren nog niet in door de<br />
lockdown, maar we besluiten toch om onze<br />
inhaalreis door te laten gaan. Er is genoeg te<br />
zien en doen in Laren en omgeving!<br />
In een klein uur ben ik met de trein in Naarden-<br />
Bussum. Een heerlijk ritje, zonder filestress en<br />
de tijd helemaal aan mezelf. Jacqueline komt<br />
eerder aan dan ik en ze staat op het perron<br />
met koffie op mij te wachten. We stappen op de<br />
OV-fiets en peddelen op ons gemak naar het<br />
luxe Laren. We stoppen even bij Singer Laren.<br />
Er is door de jaren een stuk aangebouwd,<br />
maar het begon allemaal met de villa De Wilde<br />
Zwanen, een gulle gift van het Amerikaanse<br />
echtpaar Anna en William Singer. Jammer<br />
dat de tentoonstelling met schilderijen van<br />
Belgische Meesters, onder wie James Ensor en<br />
René Magritte nu aan ons voorbijgaat, maar we<br />
besluiten om in kunstsferen te blijven.<br />
106<br />
Het Laren van Mondriaan<br />
Schilder Piet Mondriaan woonde ooit in het<br />
toen al mondaine Laren. Hij was in 1914 op<br />
bezoek in Nederland, maar kon vanwege het<br />
uitbreken van WOI niet terug naar woonplaats<br />
Parijs. Wij lopen de Mondriaanroute, deze wandeling<br />
van 6,5 km voert langs plekken in Laren<br />
en buurdorp Blaricum die aan de kunstenaar<br />
herinneren. (Mondriaanroute.com/areas/laren)
Hemels wandelen op<br />
ongerept Kárpathos<br />
Het Griekse eiland Kárpathos is ruig en<br />
ongerept. Ideaal voor rustzoekers die ook<br />
wel in zijn voor een stevige wandeling.<br />
Samen met de Nederlandse Renate, die<br />
al jaren op dit eiland woont met haar<br />
Zweedse ‘Viking’ Thom, volgt journalist<br />
Monique van Gaal de paden waar<br />
ezels en geiten hen voorgingen.<br />
TEKST EN BEELD: MONIQUE VAN GAAL<br />
110
Alvast even<br />
heerlijk<br />
wegdromen<br />
Kárpathos is het op één na grootste<br />
eiland – na Rhodos – van de<br />
Dodekanesos. De meeste dorpen, zoals<br />
hoofdplaats Pigadia, en de luchthaven<br />
bevinden zich in het vlakke zuiden,<br />
terwijl steile berghellingen het langgerekte,<br />
woeste noorden van het eiland<br />
kenmerken. Kárpathos is een echt<br />
authentiek Grieks eiland en kent (nog)<br />
geen massatoerisme. Rustzoekers en<br />
wandelaars komen hier graag, maar<br />
gezelligheid is nooit ver weg. Flaneer<br />
langs de winkeltjes of geniet van het uitzicht<br />
op de vissersbootjes vanaf een van<br />
de vele terrasjes in de pittoreske haven<br />
van Pigadia. Ook gemoedelijke badplaatsen<br />
als Ammopi en Lefkos hebben de<br />
vakantievierder veel te bieden. Avlóna<br />
ligt in het noorden van het eiland en is in<br />
anderhalf uur met de auto te bereiken<br />
vanuit Pigadia.