Olympische & paralympische special - Sport FM

De begeleiding van zo’n team is niet iets wat twee dagen van tevoren kan beginnen. Daar
gaan maanden aan voorbereidingen aan vooraf. Iedema: “Bij het begeleiden van een
nieuwe sportploeg begin ik altijd met een inspanningsfysiologische analyse. Vanuit deze
analyse kun je beredeneren hoe voeding hierbij kan aansluiten. Vervolgens deel in de aandachtspunten
in per laag van de sportvoedingspyramide (basisvoeding, sportspecifieke voeding
en supplementen). Uiteindelijk wordt er een activiteitenplanning gemaakt op basis van
de trainings- en wedstrijdkalender van het team.” Volgens de voedingsdeskundige moet je
daarbij denken aan welke energiesystemen in welke mate worden belast in trainingen en
wedstrijden. “Ook trainingsvolume, periodisering en dergelijke zijn van belang. Vervolgens
vertaal ik deze eisen naar basisvoeding aangepast op de periode in het seizoen, voeding
rond trainingen, voeding rond wedstrijden en supplementen.”
Doelgerichte activiteiten
Op basis van een analyse worden doelgerichte activiteiten op gang gezet die gericht zijn
op het bereiken van het gewenste gedrag. Iedema: “In een teamsport als hockey is het bijvoorbeeld
niet gebruikelijk om koolhydraten te gebruiken tijdens de wedstrijden. Ik maak
dan duidelijk wat de relatie is tussen koolhydraatinname en het prestatievermogen. Vervolgens
oefenen we dit tijdens trainingen en oefenwedstrijden.” Er is volgens de voedingsdeskundige
ook niet een basisbegeleidingspakket voor iedereen samen te stellen, ongeacht
de sport die ze beoefenen. “Elke sport stelt andere eisen aan het lichaam.”
Op dit moment zitten we vlak voor de Olympische Spelen van Londen. Iedema merkt wel dat
er meer druk is. “Alles moet nu zo’n beetje op de rails staan. Voor sommige atleten is dat
lastig, omdat ze zich überhaupt nog moeten plaatsen. Het is nu een kwestie van ‘finetunen’.
Er wordt geoefend met voedingsstrategieën in wedstrijdsituaties en supplementenstrategieën
worden vastgesteld.” De sporters zitten als het goed is vlak voor hun piekmoment en
volgens Iedema speelt dan het vertrouwen van topsporters in hun begeleiding ook een cruciale
rol. “Het kost tijd om een vertrouwensrelatie op te bouwen. Bij de vrouwenhockeyploeg
lopen bijvoorbeeld de meeste speelsters al even rond en hebben al verschillende
sportvoedingsdeskundigen zien ‘langskomen’. Ik probeer alles wat ik doe goed te onderbouwen
met wetenschappelijke literatuur. Het zijn slimme meiden. De relatie tussen een verandering
op voedingsgebied en de prestatie in het veld moet helder zijn.”
'In het hockey is het niet gebruikelijk om
koolhydraten te gebruiken tijdens de wedstrijden'
Intrigerend thema
Iedema was niet altijd een voedingsdeskundige. Maar het thema intrigeerde hem al toen
hij als manager werkzaam was. “Toen ik bij de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen
(HAN) begon, werkte ik als (project)manager en docent. Als docent richtte ik me al snel op
vakken als inspanningsfysiologie en trainingsleer. Eén van de markgerichte activiteiten die
in mijn portefeuille zat was sportvoedingsbegeleiding. Ik dacht toen vaak: ‘Wat die voedingsjongens
met die topsporters doen is pas echt gaaf’. Op een gegeven moment heb ik
de beslissing genomen om ook als sportvoedingskundige aan de slag te gaan. In het begin
had ik een beetje geluk dat ik via contacten bij het professionele wielrenteam van Milram
terecht ben gekomen. Daar heb ik veel geleerd. Al snel kwam voetbalclub NEC daarbij en
nu dus ook verschillende nationale teams voor het NOC*NSF.”
www.meerdansport.nl
SPORT & WERK
Iedema is als docent en onderzoeker verbonden
aan de HAN Sport en Bewegen, op
het expertisegebied Sports & Exercise Nutrition.
Als sportvoedingskundige is Nick Iedema
onder andere verbonden geweest aan
het professionele wielrenteam Milram. Momenteel
geeft hij sportvoedingsadviezen aan
de eredivisieclub NEC en de nationale
mountainbikeselectie. Sinds dit jaar maakt
Iedema samen met collega Floris Wardenaar
deel uit van de expertgroep voeding
van het NOC*NSF. De nationale teams die hij
begeleidt zijn het vrouwenhockeyteam, de
nationale baanwielrenselectie en de vrouwenwielrenploeg.
Ook vervult Iedema een
mentorfunctie voor andere sportvoedings -
deskundigen. Alle onderzoeksresultaten zijn
via het expertisecentrum HAN SENECA beschikbaar
voor bedrijven en organisaties.
39