08.12.2022 Views

Bouwen aan de zorg 2022-06

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

BOUWEN<br />

VAKTIJDSCHRIFT OVER ONTWIKKELING IN DE ZORG IN<br />

ZORG<br />

VLAANDEREN EN NEDERLAND<br />

Platform OVER BOUW EN ONTWIKKELING IN DE ZORG IN VLAANDEREN EN NEDERLAND<br />

BOUWEN<br />

6<br />

ZORG.EUbouwen<strong>aan</strong><strong>de</strong><strong>zorg</strong>.eu<br />

jaargang 22<br />

<strong>de</strong>cember <strong>2022</strong>-januari 2023<br />

PLATFORM OVER BOUW EN ONTWIKKELING IN DE ZORG IN VLAANDEREN EN NEDERLAND<br />

6<br />

Masterplan<br />

campus UZ Gent<br />

Nut en noodzaak<br />

levensloopbestendige woningen<br />

Vernieuwbouw<br />

Amphia Breda<br />

Vrouwen <strong>aan</strong> zet<br />

bij St Jansdal


Dutch Cabin Group bouwt circulaire, modulaire<br />

gebouwen. In onze productielocaties Ou<strong>de</strong> Tonge,<br />

Klun<strong>de</strong>rt en Coevor<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> units helemaal<br />

voorbereid voor snelle montage op bouwplaatsen<br />

in heel Ne<strong>de</strong>rland.<br />

Snel en efficiënt<br />

bouwen. Ook <strong>aan</strong><br />

jouw toekomst.<br />

We zoeken nieuwe collega’s die ons binnen<br />

en buiten kunnen on<strong>de</strong>rsteunen:<br />

Uitvoer<strong>de</strong>rs<br />

Werkvoorberei<strong>de</strong>rs<br />

Projectlei<strong>de</strong>rs<br />

Interesse? Ga voor informatie naar:<br />

werkenbijdutchcabingroup.com<br />

Dutch Cabin Group is een belangrijke speler in<br />

semipermanente bouw. Met zes sterke merken binnen<br />

<strong>de</strong> groep, levert Dutch Cabin Group duurzame,<br />

circulaire en flexibele gebouwen voor diverse<br />

branches. Kwalitatief, betaalbaar, haalbaar en<br />

schaalbaar.


6<br />

Voorwoord<br />

KABINET ZET IN OP SENIORENWONINGEN<br />

Bijna een <strong>de</strong>r<strong>de</strong> van <strong>de</strong> 900.000 extra woningen die het kabinet <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> jaren<br />

wil bouwen, moeten speciaal geschikt zijn voor ou<strong>de</strong>ren. Dat willen <strong>de</strong> ministers<br />

Hugo <strong>de</strong> Jonge (Wonen) en Conny Hel<strong>de</strong>r (Langdurige Zorg). Het gaat om in totaal<br />

290.000 woningen voor senioren. In een brief <strong>aan</strong> <strong>de</strong> Twee<strong>de</strong> Kamer eind november<br />

schrijven zij dat er nu ongeveer 800.000 mensen 80 jaar of ou<strong>de</strong>r zijn. In 2040,<br />

over 17 jaar al, is dat <strong>aan</strong>tal verdubbeld tot 1,6 miljoen. En al die ou<strong>de</strong>ren hebben<br />

speciale woningen nodig. Op die manier kunnen <strong>de</strong> ‘ou<strong>de</strong>ren van morgen zo lang<br />

mogelijk zelfstandig blijven wonen’. Bovendien komt hierdoor volgens Hel<strong>de</strong>r en De<br />

Jonge ‘een hele verhuisketen op gang’, waardoor ook gezinnen en starters weer een<br />

(passen<strong>de</strong>) woning kunnen vin<strong>de</strong>n.<br />

In <strong>de</strong>ze <strong>Bouwen</strong> <strong>aan</strong> <strong>de</strong> Zorg geen ver<strong>de</strong>re <strong>aan</strong>dacht voor <strong>de</strong> plannen van Hel<strong>de</strong>r<br />

en De Jonge, maar wel voor wonen en <strong>zorg</strong>. Zo openen we <strong>de</strong>ze uitgave met <strong>de</strong><br />

nieuwbouw van woon<strong>zorg</strong>complex Huis ter Lee<strong>de</strong> in Leerdam, dat begin <strong>de</strong>cember<br />

haar <strong>de</strong>uren open<strong>de</strong>. Het complex telt vijf bouwlagen met in totaal 87 appartementen,<br />

waarvan 49 woningen voor mensen met <strong>de</strong>mentie en 38 woningen voor<br />

mensen met een somatische <strong>aan</strong>doening. Elke woonlaag beschikt over een eigen<br />

buurtkamer en bij <strong>de</strong> centrale entree is een ontmoetingsplek/restaurant ingericht<br />

waarvan ook <strong>de</strong> wijkbewoners gebruik kunnen maken. De nieuwbouw is toekomstbestendig<br />

vormgegeven, met in elk appartement een eigen natte cel, keukenblok,<br />

slaap- en woonkamer en meterkast, waardoor het in <strong>de</strong> toekomst eenvoudig <strong>aan</strong>gepast<br />

kan wor<strong>de</strong>n voor nieuwe huur<strong>de</strong>rs.<br />

Ook beste<strong>de</strong>n we uitgebreid <strong>aan</strong>dacht <strong>aan</strong> het nieuwe woon<strong>zorg</strong>centrum<br />

Lin<strong>de</strong>nhoven in Maastricht, dat ruimte biedt <strong>aan</strong> 64 studio’s voor mensen met een<br />

vorm van <strong>de</strong>mentie of een lichamelijke beperking. De nieuwbouw moest in zeer<br />

korte tijd wor<strong>de</strong>n uitgevoerd, omdat een locatie waar op dat moment nog bewoners<br />

woon<strong>de</strong>n, een nieuwe bestemming kreeg. Daarom werd gekozen voor een<br />

goed en gereed bouwconcept, dat zich specifiek richt op <strong>de</strong> intramurale ou<strong>de</strong>ren<strong>zorg</strong><br />

én dat projectspecifiek kan wor<strong>de</strong>n <strong>aan</strong>gepast.<br />

De moeite waard is ook ons artikel over <strong>zorg</strong>resi<strong>de</strong>ntie Mariënhaven in Warmond,<br />

dat na een ingrijpen<strong>de</strong> renovatie in gebruik is genomen. On<strong>de</strong>r het motto ‘het<br />

nieuwe vastgoed staat er al’ zijn in het voorgebouw en <strong>de</strong> kapel van Mariënhaven<br />

<strong>de</strong>rtig <strong>zorg</strong>appartementen en zeven <strong>zorg</strong>hotelkamers voor tij<strong>de</strong>lijk verblijf ingericht,<br />

waarbij <strong>de</strong> historische gevel<strong>de</strong>tails zijn hersteld en/of weer zichtbaar zijn gemaakt.<br />

De artikelen wor<strong>de</strong>n <strong>aan</strong>gevuld met o.a. <strong>de</strong> nieuwbouw van psychiatrisch ziekenhuis<br />

(PZ) Heilige Familie in Kortrijk, <strong>de</strong> masterplannen voor <strong>de</strong> campus van UZ Gent<br />

en het St Jansdal in Har<strong>de</strong>rwijk en <strong>de</strong> bijzon<strong>de</strong>re transformatie van De Grubbe in<br />

Everberg tot een <strong>aan</strong>genaam oriëntatiecentrum. Speciale <strong>aan</strong>dacht verdient ook <strong>de</strong><br />

vernieuwbouw van het voormalige bed<strong>de</strong>nhuis van het Amphia Ziekenhuis in Breda<br />

tot een he<strong>de</strong>ndaags centrum voor dagbehan<strong>de</strong>ling, waarbij budgetten, wensen en<br />

verwachtingen nauw zijn afgestemd.<br />

In Het Interview legt D<strong>aan</strong> Tettero van Syntrus Achmea uit dat <strong>de</strong> bouw van levensloopbestendige<br />

woningen veel <strong>zorg</strong>vacatures scheelt (en waarom). Ver<strong>de</strong>r beste<strong>de</strong>n<br />

we <strong>aan</strong>dacht <strong>aan</strong> sanitaire oplossingen, <strong>de</strong> inrichting van <strong>de</strong> omkleedruimte,<br />

duurzame bekledingsstoffen en het belang van een healing environment en goe<strong>de</strong><br />

wayfinding. Kortom, we hebben weer een mooie uitgave voor u! Namens het team<br />

van <strong>Bouwen</strong> <strong>aan</strong> <strong>de</strong> Zorg wens ik u veel leesplezier, een fijne kerst en alle goeds<br />

voor 2023!<br />

Lieke van Zuilekom


Platform OVER ONTWIKKELING IN DE ZORG IN VLAANDEREN EN NEDERLAND<br />

BOUWEN ZORG.EU<br />

bouwen<strong>aan</strong><strong>de</strong><strong>zorg</strong>.eu<br />

Jaargang 22, nummer 6, <strong>2022</strong><br />

Verschijnt 6 x per jaar<br />

ISSN: 1876-<strong>06</strong>00<br />

BOUWEN UITGEVER ZORG.EU<br />

Schatbeur<strong>de</strong>rl<strong>aan</strong> 6<br />

6002 ED Weert<br />

Postbus 249<br />

6000 AE Weert<br />

+31 495 45 00 95<br />

info@louwersmediagroep.nl<br />

louwersmediagroep.nl<br />

VESTIGING BELGIË<br />

Domein De Herten<br />

Hertsbergsestraat 4<br />

B-8020 Oostkamp<br />

+32 50 36 81 70<br />

info@louwersmediagroep.be<br />

louwersmediagroep.be<br />

EINDREDACTIE<br />

Lieke van Zuilekom<br />

Huis ter Lee<strong>de</strong>: <strong>Bouwen</strong> voor nu en later 8<br />

UZ Gent: Nieuwe standaard zetten in <strong>zorg</strong> en duurzaamheid 12<br />

Zorg Flits: Noordwest Ziekenhuisgroep contracteert bouwpartijen<br />

voor nieuwbouw fase 1 in Alkmaar 15<br />

Hoe haal je alles uit <strong>de</strong> renovatie, nieuwbouw of verbouwing van je <strong>zorg</strong>omgeving? 18<br />

Bewegwijzering ontworpen voor het welzijn van bewoners, patiënten en bezoekers 20<br />

Het interview: 'Bouw levensloopbestendige woningen scheelt veel <strong>zorg</strong>vacatures' 22<br />

Amphia: Van voormalig bed<strong>de</strong>nhuis naar he<strong>de</strong>ndaags centrum voor dagbehan<strong>de</strong>ling 24<br />

Albert Schweitzer ziekenhuis in Dordrecht krijgt nieuwe noodstroominstallatie 28<br />

Heersen er chaos en capaciteitsproblemen in uw omkleedruimte? 30<br />

Spryg-seminarie Zorgvastgoed België:<br />

‘Huidige problemen vergen nieuwe concepten en flexibeler ka<strong>de</strong>r’ 32<br />

Natuur verrijkt interieur van Radboudumc 34<br />

Mariënhaven: Mo<strong>de</strong>rne <strong>zorg</strong>resi<strong>de</strong>ntie in voormalig seminarie 36<br />

REDACTIETEAM<br />

Tamara Brouwers<br />

Helene <strong>de</strong> Bruin<br />

Rob Buchholz<br />

Valérie Couplez<br />

Tjerk van Duinen<br />

Henk Geist<br />

Tim Janssens<br />

Koen Mortelmans<br />

José Mul<strong>de</strong>r<br />

Silke Van Parijs<br />

Gerrit Tenkink<br />

Jan-Kees Verschuure<br />

Liliane Verwool<strong>de</strong><br />

PROJECTMANAGEMENT<br />

Patty Ros<br />

p.ros@louwersmediagroep.nl<br />

SECRETARIAAT<br />

Manuela Depenbrock<br />

Sandra Reijn<strong>de</strong>rs<br />

ADVERTENTIES<br />

Een hoge resolutie PDF moet wor<strong>de</strong>n <strong>aan</strong>geleverd via <strong>de</strong> AdPortal.<br />

Mocht u nog geen uploadlink hebben ontvangen, stuur een email<br />

naar traffic@louwersmediagroep.nl<br />

ABONNEMENTSPRIJS<br />

€ 63,00 per jaar excl. BTW<br />

Buiten Ne<strong>de</strong>rland: € 99,00 per jaar excl. BTW<br />

IBAN NL78 ABNA 0490 2820 67<br />

BIC ABNANL2A<br />

t.n.v. Louwers Mediagroep<br />

o.v.v. <strong>Bouwen</strong> <strong>aan</strong> <strong>de</strong> Zorg<br />

Informatie over abonnementen:<br />

+31 495 45 00 95<br />

info@louwersmediagroep.nl<br />

ADRESWIJZIGINGEN<br />

Schriftelijk ten minste drie weken voor<br />

verhuizing naar: Postbus 249, 6000 AE Weert<br />

OPZEGGINGEN<br />

Indien twee m<strong>aan</strong><strong>de</strong>n voor het verstrijken van <strong>de</strong> abonnementsperio<strong>de</strong><br />

geen schriftelijk bericht van opzegging is<br />

ontvangen, wordt het abonnement automatisch met een<br />

jaar verlengd.<br />

DOELGROEP<br />

Als abonnement en in controlled circulation, persoonsgericht<br />

naar beslissers in ziekenhuizen, verpleeghuizen,<br />

woon<strong>zorg</strong>centra, <strong>zorg</strong>groepen, GGZ, woningcorporaties,<br />

architecten, technische/facilitaire managers toeleverancier<br />

<strong>aan</strong> <strong>de</strong> gezondheids<strong>zorg</strong>, <strong>aan</strong>nemers, overheidsinstellingen<br />

en abonnementen.<br />

VORMGEVING<br />

studio@louwersmediagroep.nl<br />

DRUKWERK<br />

Drukkerij Hendrix, Peer<br />

Niets uit <strong>de</strong>ze uitgave mag wor<strong>de</strong>n overgenomen of vermenigvuldigd zon<strong>de</strong>r<br />

uitdrukkelijke toestemming van <strong>de</strong> uitgever en zon<strong>de</strong>r bronvermelding. Hoewel<br />

dit blad op <strong>zorg</strong>vuldige wijze en naar beste weten is samengesteld kunnen<br />

uitgever en auteurs op geen enkele wijze inst<strong>aan</strong> voor <strong>de</strong> juistheid of volledigheid<br />

van <strong>de</strong> informatie. Zij <strong>aan</strong>vaar<strong>de</strong>n dan ook geen enkele <strong>aan</strong>sprakelijkheid<br />

voor scha<strong>de</strong>, van welke aard ook, die het gevolg is van han<strong>de</strong>lingen en/of<br />

beslissingen die gebaseerd zijn op <strong>de</strong>ze informatie.<br />

8<br />

18<br />

24<br />

34


jaargang 22<br />

<strong>de</strong>cember <strong>2022</strong>-januart 2023<br />

bouwen<strong>aan</strong><strong>de</strong><strong>zorg</strong>.eu<br />

Inhoud<br />

44 58<br />

70<br />

74<br />

50<br />

66<br />

Bed<strong>de</strong>n en matrassen voor een optimale <strong>zorg</strong>beleving 40<br />

Systeembouw voor een ambulancepost 42<br />

‘Als inrichtingspartner kun je ziekenhuizen beter maken’ 44<br />

Een mobiele oplossing voor verbouwingsuitdagingen 48<br />

St Jansdal vernieuwt op flexibele wijze 50<br />

Healing environment in <strong>de</strong> <strong>zorg</strong> 53<br />

Duurzame en hoogwaardige bekledingsstof voor binnen en buiten 54<br />

De juiste productkeuze is van primordiaal belang in <strong>de</strong> <strong>zorg</strong> 56<br />

Nieuw woon<strong>zorg</strong>centrum Lin<strong>de</strong>nhoven kiest voor goed en klaar bouwconcept 58<br />

Nieuwe douchekr<strong>aan</strong> met bescherming tegen verbranding 64<br />

‘Maak wayfinding integraal on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el van het ontwerp’ 66<br />

Reinier <strong>de</strong> Graaf: Klimaat zon<strong>de</strong>r <strong>zorg</strong>en 68<br />

De Grubbe: Aftandse jeugdinstelling is omgetoverd tot een <strong>aan</strong>genaam oriëntatiecentrum 70<br />

PZ Heilige Familie: Doordacht ontwerp garan<strong>de</strong>ert kwalitatieve kin<strong>de</strong>r- en jeugd<strong>zorg</strong> 74<br />

Zorgpartners 80<br />

Blijf gratis en eenvoudig op <strong>de</strong> hoogte van het laatste nieuws.<br />

Volg ons op social media en meld je <strong>aan</strong> voor onze nieuwsbrief!<br />

BOUWENAANDEZORG.EU<br />

VAKTIJDSCHRIFT OVER ONTWIKKELING IN DE ZORG IN VLAANDEREN EN NEDERLAND<br />

BOUWEN ZORG<br />

PLATFORM OVER BOUW EN ONTWIKKELING IN DE ZORG IN VLAANDEREN EN NEDERLAND<br />

6<br />

BOUWEN ZORG.EU<br />

Platform OVER ONTWIKKELING IN DE ZORG IN VLAANDEREN EN NEDERLAND<br />

BOUWEN ZORG.EU<br />

Masterplan<br />

Campus UZ Gent<br />

Nut en noodzaak<br />

levensloopbestendige woningen<br />

Vernieuwbouw<br />

Amphia Breda<br />

Vrouwen <strong>aan</strong> zet<br />

bij St Jansdal<br />

Cover:<br />

De nieuwe, sfeervolle<br />

ontvangsthal van het vernieuw<strong>de</strong><br />

Amphia Ziekenhuis in Breda.<br />

Beeld:<br />

Jeroen van Eijndhoven<br />

6


LEERDAM HUIS TER LEEDE<br />

Tekst | Gerrit Tenkink Beeld | Uitgeverij Gel<strong>de</strong>rland, Peter <strong>de</strong>n Ou<strong>de</strong>n Fotografie<br />

Woon<strong>zorg</strong>complex Huis ter Lee<strong>de</strong><br />

<strong>Bouwen</strong> voor nu en later<br />

Woon<strong>zorg</strong>complex Huis ter Lee<strong>de</strong> in Leerdam open<strong>de</strong> begin <strong>de</strong>cember <strong>de</strong> <strong>de</strong>uren. Een intensieve<br />

bouwperio<strong>de</strong> van bijna twee jaar wordt daarmee afgesloten. De betrokken partijen kijken tevre<strong>de</strong>n<br />

terug op het bouwproces, dat ook weer <strong>de</strong> nodige leerpunten oplevert.<br />

Ronald Kort, directeur bij Bouwon<strong>de</strong>rneming Stout, Heiko Haasjes, projectlei<strong>de</strong>r<br />

Vastgoed bij Woon<strong>zorg</strong> Ne<strong>de</strong>rland en Kees Schetters, directeur<br />

bestuur<strong>de</strong>r bij Huis ter Lee<strong>de</strong> noemen twee kernbegrippen als het<br />

gaat om het succes van <strong>de</strong> samenwerking: ‘vertrouwen’ en ‘het spreken<br />

van elkaars taal’.<br />

Het complex telt 87 appartementen voor Huis ter Lee<strong>de</strong>, ver<strong>de</strong>eld over<br />

vijf lagen voor mensen met <strong>de</strong>mentie (49) en mensen met een somatische<br />

<strong>aan</strong>doening (38). De eerste doelgroep komt op <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rste drie<br />

lagen van het complex te wonen. De twee<strong>de</strong> doelgroep betrekt <strong>de</strong> twee<br />

bovenste lagen. Daarnaast hebben alle etages hun eigen buurtkamer en<br />

bij <strong>de</strong> entree is een ontmoetingsplek/restaurant gesitueerd, waar ook<br />

bewoners van <strong>de</strong> wijk gebruik van kunnen maken.<br />

BOUWTEAM<br />

Opdrachtgever voor <strong>de</strong> bouw is Woningcorporatie Woon<strong>zorg</strong><br />

Ne<strong>de</strong>rland. Huis ter Lee<strong>de</strong> huurt het complex van <strong>de</strong> corporatie. Bouwon<strong>de</strong>rneming<br />

Stout wist zich bij <strong>de</strong> ten<strong>de</strong>r te on<strong>de</strong>rschei<strong>de</strong>n door haar<br />

Huis ter Lee<strong>de</strong> telt 87 appartementen voor bewoners met <strong>de</strong>mentie en bewoners met somatische <strong>aan</strong>doeningen. (Beeld: Peter <strong>de</strong>n Ou<strong>de</strong>n Fotografie)<br />

BOUWEN ZORG.EU<br />

8<br />

BOUWEN ZORG.EU


LEERDAM HUIS TER LEEDE<br />

complexen <strong>de</strong> installatietechniek, inclusief domotica, een belangrijke rol<br />

speelt. Techniek bepaalt voor een groot <strong>de</strong>el <strong>de</strong> gezondheid van een<br />

pand. Met een bouwteam waarborg je <strong>de</strong> kwaliteit, prijs en planning. We<br />

hebben intensief samengewerkt en kon<strong>de</strong>n zo geduren<strong>de</strong> <strong>de</strong> bouw snel<br />

inspelen op onverwachte situaties en op elkaars vragen en wensen. Het<br />

voor<strong>de</strong>el van dit bouwteam was dat er vanuit <strong>de</strong> <strong>zorg</strong>kant mensen in<br />

zaten die verstand van bouw hebben en dat wij, van onze kant, verstand<br />

van <strong>zorg</strong> hebben. Dat je elkaars taal spreekt, is heel belangrijk.” Schetters<br />

sluit <strong>aan</strong> met een voorbeeld dat het belang van een bouwteam en<br />

<strong>de</strong> korte lijnen <strong>aan</strong>geeft: “Tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> bouw kwam <strong>de</strong> huur<strong>de</strong>r met <strong>de</strong><br />

vraag om <strong>de</strong> twee toegangs<strong>de</strong>uren (toegangssluis, GT) niet achter elkaar<br />

te plaatsen, maar haaks op elkaar. Door zo’n bouwoverleg kun je zo’n<br />

<strong>aan</strong>passing relatief eenvoudig realiseren. Veel beter dan achteraf, als <strong>de</strong><br />

<strong>de</strong>uren al geplaatst zijn.”<br />

Ronald Kort, Kees Schetters en Heiko Haasjes (v.l.n.r.) kijken terug op een goe<strong>de</strong><br />

samenwerking. (Beeld: Uitgeverij Gel<strong>de</strong>rland)<br />

'Dat je elkaars taal spreekt,<br />

is heel belangrijk'<br />

kwaliteit en ruime ervaring met <strong>de</strong> realisatie van gebouwen voor <strong>de</strong> <strong>zorg</strong>.<br />

Kort: “We hebben het project <strong>aan</strong>gepakt met een klassiek bouwteam,<br />

met naast onze stoel ook plek voor <strong>de</strong> opdrachtgever, huur<strong>de</strong>r en Den<br />

Doorn Installatietechniek. Die laatste partij zat erbij, omdat in dit soort<br />

TOEKOMSTBESTENDIG BOUWEN<br />

“Dat we bouwen voor twee doelgroepen maakt voor <strong>de</strong> bouw van het<br />

complex niet uit, want alle kamers zijn hetzelf<strong>de</strong> ingericht”, zegt Haasjes,<br />

die vervolgens uitlegt dat ervoor gekozen is om toekomstbestendig te<br />

bouwen. Dit betekent dat het mogelijk is om in het complex een an<strong>de</strong>re<br />

doelgroep te vestigen, mocht <strong>de</strong> huur<strong>de</strong>r, Huis ter Lee<strong>de</strong>, het contract na<br />

20 jaar beëindigen. “Onze grootste uitdaging was om toekomstbestendig<br />

te bouwen, maar ook kwaliteit te leveren en het ook nog eens betaalbaar<br />

te hou<strong>de</strong>n. Bouw je te minimalistisch, dan krijg je daar in <strong>de</strong> toekomt spijt<br />

van. Zo hebben alle appartementen een eigen natte cel, een keukenblok<br />

en slaap- en woonkamer. Met in ie<strong>de</strong>r appartement een eigen meterkast,<br />

hebben we ook gekeken naar hoe <strong>de</strong> <strong>zorg</strong> zich ontwikkelt. Met een meterkast<br />

per appartement kun je zien hoe het individuele energieverbruik<br />

is. Deze eigen meterkast is natuurlijk ook handig met het oog op <strong>de</strong><br />

eventueel volgen<strong>de</strong> bewoners van het gebouw. ❯<br />

De gemeenschappelijke buurtkamers hebben een mogelijkheid om te koken voor<br />

<strong>de</strong> bewoners uit <strong>de</strong>ze buurtgroep. (Beeld: Peter <strong>de</strong>n Ou<strong>de</strong>n Fotografie)<br />

Alle toekomstbestendige tweekamerappartementen hebben een eigen keuken,<br />

‘natte cel’, slaap- en woonkamer. (Beeld: Peter <strong>de</strong>n Ou<strong>de</strong>n Fotografie)<br />

BOUWEN ZORG.EU<br />

9


LEERDAM HUIS TER LEEDE<br />

Zonnepanelen, individuele WTW-installaties en een collectieve warmtepomp <strong>zorg</strong>en ervoor dat het gebouw bijna energieneutraal is. (Beeld: Peter <strong>de</strong>n Ou<strong>de</strong>n Fotografie)<br />

Mensen voor<br />

gebouwen<br />

Woningbouw<br />

Utiliteitsbouw<br />

Zorg en on<strong>de</strong>rwijs<br />

Beheer en on<strong>de</strong>rhoud<br />

Stationspark 1100<br />

3364 DA Sliedrecht<br />

088 440 10 00<br />

info@stout.nl<br />

www.stout.nl<br />

10 BOUWEN ZORG.EU


LEERDAM HUIS TER LEEDE<br />

Door het variërend gevelmetselwerk past het woon<strong>zorg</strong>complex uitstekend in <strong>de</strong> omgeving. (Beeld: Peter <strong>de</strong>n Ou<strong>de</strong>n Fotografie)<br />

En met een <strong>aan</strong>sluiting voor <strong>de</strong> wasmachine per appartement kan ook<br />

elke bewoner zijn eigen was ver<strong>zorg</strong>en, of laten ver<strong>zorg</strong>en door bijvoorbeeld<br />

een mantel<strong>zorg</strong>er. Met 45 vierkante meter zijn het behoorlijk grote<br />

kamers, waarbij <strong>de</strong> bewoner bezoek op <strong>de</strong> eigen kamer kan ontvangen.<br />

Je kunt zeggen dat het volwaardige appartementen zijn, allemaal bewust<br />

voorzien van een eigen huisnummer.”<br />

VERTROUWEN<br />

Eigenaar Woon<strong>zorg</strong> Ne<strong>de</strong>rland gaf <strong>de</strong> huur<strong>de</strong>r, Huis ter Lee<strong>de</strong>, veel vrijheid<br />

om i<strong>de</strong>eën in te brengen bij <strong>de</strong> bouwplannen. Het is opmerkelijk<br />

dat een huur<strong>de</strong>r zoveel inspraak heeft bij <strong>de</strong> inrichting van het pand,<br />

maar volgens Haasjes heeft dat alles te maken met vertrouwen: “Huis ter<br />

Lee<strong>de</strong> heeft een eigen directievoer<strong>de</strong>r (Jaap Sprey, GT) met verstand<br />

van bouwen, maar ook <strong>de</strong> link met <strong>de</strong> <strong>zorg</strong>. Als je ziet dat jouw huur<strong>de</strong>r<br />

zo’n kundig iemand in dienst heeft, dan maak je daar graag gebruik van.”<br />

SPANNEND<br />

Een an<strong>de</strong>re belangrijke partij was architect en planontwikkelaar Hevo-<br />

Fame, specialist in het ontwikkelen van woonconcepten voor kwetsbare<br />

groepen. In <strong>de</strong> visie van dit bureau moeten mensen met een <strong>zorg</strong>- en on<strong>de</strong>rsteuningsvraag<br />

het leven kunnen lei<strong>de</strong>n dat past bij hun persoonlijke<br />

mogelijkhe<strong>de</strong>n en voorkeuren. Deze visie is terug te vin<strong>de</strong>n in <strong>de</strong> bovengenoem<strong>de</strong><br />

inrichting van <strong>de</strong> appartementen. Ook Schetters en zijn mensen<br />

kon<strong>de</strong>n zich goed vin<strong>de</strong>n in <strong>de</strong>ze visie. “Voor ons is dat best spannend,<br />

want je wilt ie<strong>de</strong>reen <strong>de</strong> vrijheid geven die verantwoord is. Onze<br />

bewoners met <strong>de</strong>mentie kunnen hier bijvoorbeeld zon<strong>de</strong>r belemmering<br />

<strong>de</strong> tuin in lopen. Die bewegingsvrijheid <strong>zorg</strong>t er ook voor dat ze zich<br />

beter voelen”, zegt Schetters, die er direct een leerpunt <strong>aan</strong> toevoegt.<br />

“De postbussen voor onze bewoners bevin<strong>de</strong>n zich <strong>aan</strong> <strong>de</strong> buitenzij<strong>de</strong><br />

van het complex. Dat betekent dat je naar buiten moet om <strong>de</strong> post op<br />

te halen. Daar was in eerste instantie onbegrip voor bij familie. Als je dan<br />

uitlegt dat het legen van je postbus een activiteit is, waarvoor je je jas <strong>aan</strong><br />

moet doen en waar je een stukje voor moet lopen, dan hopen we dat<br />

mensen daar <strong>de</strong> meerwaar<strong>de</strong> van inzien. Het is een voorbeeld, dat we<br />

eer<strong>de</strong>r in het totale proces <strong>aan</strong> personeel, bewoners en familie had<strong>de</strong>n<br />

kunnen uitleggen.”<br />

'We stellen te vaak <strong>de</strong> vraag<br />

waarop we het antwoord al weten'<br />

Ook Haasjes heeft bij dit project weer het nodige opgepikt dat hij richting<br />

toekomst kan gebruiken. “We proberen nog te vaak het wiel opnieuw<br />

uit te vin<strong>de</strong>n. Een ver<strong>de</strong>re stap in standaardisatie kan het proces<br />

versnellen en goedkoper maken. Dan heb ik het over producten, maar<br />

ook over processen. We stellen te vaak <strong>de</strong> vraag waarop we het antwoord<br />

al weten. Bij een volgend soortgelijk project kun je dan misschien<br />

een paar stappen in het proces oversl<strong>aan</strong>.” ■<br />

BOUWEN ZORG.EU<br />

11


GENT UZ GENT<br />

Tekst | Valérie Couplez Beeld | UZ Gent en VK architects+engineers, Thomas Verfaille<br />

Masterplan voor campus UZ Gent<br />

Nieuwe standaard zetten<br />

in <strong>zorg</strong> en duurzaamheid<br />

UZ Gent wil met haar Masterplan een voortrekkersrol nemen en tonen dat welzijn en duurzaamheid hand in hand kunnen g<strong>aan</strong>.<br />

12 BOUWEN ZORG.EU


GENT UZ GENT<br />

UZ Gent werkt momenteel <strong>aan</strong> <strong>de</strong> uitvoering<br />

van haar Masterplan voor <strong>de</strong> campus <strong>aan</strong><br />

<strong>de</strong> Heymansl<strong>aan</strong>. De huidige parkeertoren<br />

moet er plaats maken voor een flexibel<br />

ziekenhuisgebouw dat <strong>de</strong> patiënt en bezoeker<br />

centraal stelt. UZ Gent wil met dit project een<br />

voortrekkersrol nemen en tonen dat welzijn en<br />

duurzaamheid hand in hand kunnen g<strong>aan</strong>. VK<br />

architects+engineers teken<strong>de</strong> het concept uit.<br />

De campus van het UZ Gent bevindt zich <strong>aan</strong> <strong>de</strong> Heymansl<strong>aan</strong>; sinds jaar<br />

en dag een baken voor <strong>zorg</strong> <strong>aan</strong> <strong>de</strong> rand van het stadscentrum. “Maar<br />

we kampen met een verou<strong>de</strong>r<strong>de</strong> infrastructuur”, geeft Petra Demoor,<br />

projectmanager bij het UZ Gent <strong>aan</strong>. “Met ons Masterplan willen we nu<br />

die inhaalbeweging maken en tegelijk een ziekenhuisinfrastructuur neerzetten<br />

die toekomstbestendig is.” Sinds 2019 wordt er gesleuteld <strong>aan</strong><br />

het plan. Vandaag is het voorontwerp klaar en zijn <strong>de</strong> vergunning- en<br />

subsidiedossiers vertrokken voor goedkeuring. De bedoeling is om op<br />

<strong>de</strong> plaats van <strong>de</strong> huidige parkeertoren een nieuw gebouw te laten verrijzen<br />

dat <strong>de</strong> voornaamste medische en <strong>zorg</strong>activiteiten van het ziekenhuis<br />

huisvest. Bezoekers en patiënten zullen on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> nieuwbouw hun wagen<br />

kwijt kunnen. Achter<strong>aan</strong> <strong>de</strong> site komt nog een logistiek gebouw waar<br />

<strong>de</strong> leveringen kunnen gebeuren, die dan on<strong>de</strong>rgronds naar hun eindbestemming<br />

g<strong>aan</strong>. “De bedoeling is om rond het ziekenhuis een groene<br />

gor<strong>de</strong>l te creëren”, geeft Demoor <strong>aan</strong>.<br />

'Dankzij het gekartel<strong>de</strong> ontwerp van <strong>de</strong> gevel<br />

wordt er maximaal daglicht binnen gebracht'<br />

HEALING ENVIRONMENT<br />

Een i<strong>de</strong>e dat niet zomaar uit <strong>de</strong> lucht komt vallen. “Er zijn al heel wat<br />

studies gebeurd die een positief verband <strong>aan</strong>tonen tussen <strong>de</strong> <strong>aan</strong>wezigheid<br />

van groen en het welzijn van <strong>de</strong> patiënt. Groen voor ie<strong>de</strong>reen<br />

is dan ook het motto. Rondom, in en op het gebouw, met terrassen,<br />

patio’s en daktuinen. De natuur tot in het gebouw. Een twee<strong>de</strong> belangrijke<br />

factor daarbij is daglicht. Ook dat speelt een belangrijke rol in het<br />

creëren van een healing environment. Dankzij het gekartel<strong>de</strong> ontwerp<br />

kunnen we zoveel mogelijk daglichtgevels realiseren. Dat moet toelaten<br />

overal daglicht binnen te brengen. In <strong>de</strong> kamers, maar even goed in het<br />

operatiekwartier, <strong>de</strong> kantoorruimtes, …” Een ontwerp dat van <strong>de</strong> hand<br />

is van VK architects+engineers. “Er komt heel wat kijken bij <strong>de</strong> bouw van<br />

een ziekenhuis: ontwerp, vergunningen, technieken, stabiliteitsstudies, …<br />

Het is een complexe puzzel om leggen. VK architects+engineers bun<strong>de</strong>lt<br />

al die verschillen<strong>de</strong> disciplines on<strong>de</strong>r één dak, waardoor ze uitstekend<br />

geplaatst is om ons bij te st<strong>aan</strong> doorheen ons volledige traject”, aldus<br />

Demoor. “Haar expertise in <strong>de</strong>ze materie staat buiten kijf. Bovendien wil<br />

ze ook op vlak van duurzaamheid <strong>de</strong> lat hoog leggen.”<br />

VOLLEDIG ELEKTRISCH VERWARMEN EN KOELEN<br />

Voor UZ Gent was duurzaamheid immers een twee<strong>de</strong> belangrijke pijler<br />

in het Masterplan. Al in 2019 sprak het ziekenhuis <strong>de</strong> ambitie uit om<br />

met haar nieuwbouw zo onafhankelijk mogelijk van fossiele brandstoffen<br />

te wor<strong>de</strong>n. “Profetisch bijna, als je het huidige energieklimaat bekijkt”,<br />

herinnert Simon Ossieur, projectmanager voor VK architects+engineers,<br />

zich. Er werd gekozen om volledig elektrisch te kunnen verwarmen en<br />

koelen. “UZ Gent kiest resoluut voor een regime op lage temperatuur<br />

dat via klimaatplafonds voor een <strong>aan</strong>gename temperatuur zal <strong>zorg</strong>en.<br />

Ook legionellabeheersing willen we op die manier <strong>aan</strong>pakken. Stoomproductie<br />

willen we uitdrukkelijk afbouwen. Dit is nog het laatste grote<br />

struikelblok. In an<strong>de</strong>re lan<strong>de</strong>n is dat reeds een valabele optie, hier houdt<br />

<strong>de</strong> wetgeving voorlopig nog het been stijf. Hetzelf<strong>de</strong> geldt voor adiabatische<br />

bevochtiging. De bedoeling is om zwart-op-wit <strong>aan</strong> te tonen dat<br />

dit 100% veilige technieken zijn en zo onze ambitie van 100% elektrisch<br />

hard te maken. Daar hebben we nog drie à vier jaar <strong>de</strong> tijd voor.” ❯<br />

BOUWEN ZORG.EU<br />

13


GENT UZ GENT<br />

Simon Ossieur (VK architects+engineers):<br />

“Door het regime van koeling en verwarming zo<br />

dicht mogelijk bij elkaar te brengen, kun je <strong>de</strong><br />

energiestromen g<strong>aan</strong> uitwisselen.”<br />

Tine van Besien (VK architects+engineers):<br />

“Het is <strong>de</strong> bedoeling dat we een basisstructuur<br />

neerzetten die hon<strong>de</strong>r<strong>de</strong>n jaren kan meeg<strong>aan</strong>, zelfs<br />

wanneer <strong>de</strong> no<strong>de</strong>n veran<strong>de</strong>ren.”<br />

Petra Demoor (UZ Gent):<br />

“Groen voor ie<strong>de</strong>reen is het motto. Rondom, in en op<br />

het gebouw, met terrassen, patio’s en daktuinen.”<br />

(Beeld: Thomas Verfaille)<br />

ENERGIEZUINIGE WERKING<br />

Energieonafhankelijkheid begint echter met<br />

energiezuinigheid. Ossieur: “Ziekenhuizen zijn<br />

zeer energie-intensieve gebouwen, omdat het<br />

gebouw zelf slechts een fractie van <strong>de</strong> energierekening<br />

uitmaakt. Je hebt te maken met<br />

ventilatie<strong>de</strong>bieten, medische infrastructuur,<br />

databeheer, … Zelfs door breed in te zetten<br />

op zonnepanelen, zou<strong>de</strong>n we slechts 13 à 17%<br />

van het elektriciteitsverbruik dat nodig is ter<br />

plekke kunnen opwekken.” Om een zo energiezuinig<br />

mogelijke werking van haar ziekenhuis<br />

te realiseren, wil UZ Gent ook zoveel mogelijk<br />

energie recupereren. “Een ziekenhuis vormt<br />

een unieke omgeving waarin op elk moment<br />

gelijktijdig behoefte is <strong>aan</strong> koeling en verwarming.<br />

Door het regime van koeling en verwarming<br />

zo dicht mogelijk bij elkaar te brengen,<br />

kun je <strong>de</strong> energiestromen g<strong>aan</strong> uitwisselen.<br />

Energie die niet ogenblikkelijk uitgewisseld kan<br />

wor<strong>de</strong>n, g<strong>aan</strong> we bufferen. Het water in <strong>de</strong><br />

sprinklertanks vormt hiervoor een economische<br />

oplossing. Dat zal ons in staat stellen om<br />

energie-efficiënt te koelen en verwarmen.”<br />

CIRCULAIR BOUWEN<br />

Duurzaamheid gaat echter ver<strong>de</strong>r dan energiezuinigheid<br />

alleen. Al in haar bestek had<br />

het UZ Gent gevraagd om <strong>de</strong> principes van<br />

circulair bouwen toe te passen. “Dat begint<br />

eigenlijk al bij het ontwerp”, vertelt Tine van<br />

Besien, engineer sustainable <strong>de</strong>sign bij VK<br />

architects+engineers. “Het is <strong>de</strong> bedoeling<br />

dat we een basisstructuur neerzetten die hon<strong>de</strong>r<strong>de</strong>n<br />

jaren kan meeg<strong>aan</strong>, zelfs wanneer <strong>de</strong><br />

no<strong>de</strong>n veran<strong>de</strong>ren. De invulling moet dan wel<br />

flexibel en circulair zijn. We hebben daarom in<br />

het ontwerp <strong>de</strong> zogenaam<strong>de</strong> schillenmetho<strong>de</strong><br />

toegepast. Enkel wat nodig is voor <strong>de</strong> stabiliteit<br />

van het gebouw is vast, op alle an<strong>de</strong>re vlakken<br />

domineert <strong>de</strong> flexibiliteit. Zo werken we<br />

met een balkenloze structuur zodat, als er<br />

een an<strong>de</strong>re invulling van <strong>de</strong> ruimte nodig is,<br />

dit gemakkelijk gerealiseerd kan wor<strong>de</strong>n. Voor<br />

<strong>de</strong> flexibele invulling opteren we uitdrukkelijk<br />

voor prefabricatie en circulair materiaalgebruik.<br />

Ook <strong>de</strong> gevel, best<strong>aan</strong><strong>de</strong> uit houtskeletbouw<br />

met baksteen strips, is een toonbeeld<br />

van circulariteit met zijn maximale modulariteit<br />

en <strong>de</strong> keuze voor materialen die zich makkelijk<br />

laten verwij<strong>de</strong>ren en recycleren.”<br />

HERGEBRUIK MATERIALEN<br />

EN REGENWATER<br />

Een twee<strong>de</strong> <strong>aan</strong>dachtspunt was het hergebruiken<br />

van materialen die al <strong>aan</strong>wezig waren<br />

op <strong>de</strong> site. “Geen evi<strong>de</strong>ntie, omdat niet alleen<br />

<strong>de</strong> stabiliteit verzekerd moet blijven, maar het<br />

ook binnen <strong>de</strong> vooropgestel<strong>de</strong> timing van <strong>de</strong><br />

verschillen<strong>de</strong> fases moet passen”, aldus Van<br />

Besien. De stalen constructie van het best<strong>aan</strong><strong>de</strong><br />

parkeergebouw bleek uitein<strong>de</strong>lijk perfect<br />

<strong>aan</strong> <strong>de</strong> eisen te voldoen. Het wordt hergebruikt<br />

voor <strong>de</strong> structuur van <strong>de</strong> technische<br />

verdieping. Ten slotte stond ook het waterbeheer<br />

hoog op <strong>de</strong> agenda. UZ Gent vroeg VK<br />

architects+engineers om elke druppel regenwater<br />

die valt op <strong>de</strong> site van 4,6 ha zo goed<br />

mogelijk te hergebruiken. Met <strong>de</strong> <strong>aan</strong>leg van<br />

twee bufferbekkens en een performante waterzuivering<br />

van het opgevangen regenwater<br />

wordt dat realiteit. Het leeuwen<strong>de</strong>el zal naar<br />

het spoelen van <strong>de</strong> toiletten g<strong>aan</strong>. “Niet evi<strong>de</strong>nt<br />

in een ziekenhuisomgeving, daarom zullen<br />

we ultrafiltratie toepassen”, voegt Demoor<br />

toe. Maar er liggen ook toepassingen voor hergebruik<br />

van water in <strong>de</strong> koeltorens, het warmtenet<br />

van IVAGO (waar het UZ Gent nu nog<br />

op <strong>aan</strong>gesloten is) en <strong>de</strong> daktuinen, …<br />

BLIJVEN OPVOLGEN<br />

Als alles volgens plan verloopt, gaat volgend<br />

jaar <strong>de</strong> eerste spa<strong>de</strong> in <strong>de</strong> grond waarna<br />

het Masterplan stap voor stap vorm moet<br />

krijgen. UZ Gent hoopt in 2029 het nieuwe<br />

ziekenhuis in gebruik te kunnen nemen. VK<br />

architects+engineers is <strong>aan</strong>gesteld als ge<strong>de</strong>legeerd<br />

bouwheer om ook in <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong><br />

fases van het traject een goe<strong>de</strong> uitvoering<br />

te verzekeren. ■<br />

14 BOUWEN ZORG.EU


ZORG FLITS<br />

Tekst en beeld | MedicomZes<br />

Noordwest Ziekenhuisgroep<br />

contracteert bouwpartijen voor<br />

nieuwbouw fase 1 in Alkmaar<br />

Op 6 oktober jl. on<strong>de</strong>rteken<strong>de</strong>n Noordwest Ziekenhuisgroep, MedicomZes en ULC<br />

Installatietechniek <strong>de</strong> uitvoeringsovereenkomst voor nieuwbouw fase 1 op Noordwest locatie<br />

Alkmaar. Dit betekent dat <strong>de</strong> realisatie van het nieuwe ziekenhuisgebouw gaat starten. De<br />

nieuwbouw, met een omvang van 35.000 m², bestaat uit een ‘acute as’ met o.a. operatiekamers,<br />

spoedplein met SEH, intensive care en verpleegaf<strong>de</strong>lingen voor complexe <strong>zorg</strong>. Daaron<strong>de</strong>r komt<br />

een on<strong>de</strong>rgrondse parkeergarage.<br />

HISTORISCHE MIJLPAAL<br />

Jurgen Sernee, lid van <strong>de</strong> raad van bestuur, tij<strong>de</strong>ns<br />

<strong>de</strong> on<strong>de</strong>rtekening: “Dit is een geweldige<br />

mijlpaal voor Noordwest en voor <strong>de</strong> inwoners<br />

van onze regio. Na jaren van planvorming<br />

g<strong>aan</strong> we <strong>de</strong> nieuwe acute as nu écht bouwen.<br />

We zijn enorm trots op alle betrokkenen en<br />

<strong>de</strong> bouwpartijen die vandaag <strong>aan</strong> tafel zitten.<br />

Zeker in <strong>de</strong>ze tijd, met onzekerhe<strong>de</strong>n in <strong>de</strong><br />

wereld, zijn we tot een waar<strong>de</strong>volle samenwerking<br />

gekomen.”<br />

PLANNING<br />

Afgelopen m<strong>aan</strong><strong>de</strong>n is op het ziekenhuisterrein<br />

<strong>de</strong> bouwkuip <strong>aan</strong>gelegd door bouwbedrijf<br />

K. Dekker. Tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> verificatiefase is het<br />

'Dit is een geweldige mijlpaal voor Noordwest<br />

en voor <strong>de</strong> inwoners van onze regio'<br />

On<strong>de</strong>rtekening van <strong>de</strong> uitvoeringsovereenkomst. V.l.n.r.: Edwin Hovius (ULC Installatietechniek), Albert Bok<br />

(MedicomZes), Jurgen Sernee (Noordwest Ziekenhuisgroep) en Wim Koster (KONE).<br />

ontwerp in gezamenlijkheid met alle partijen<br />

geoptimaliseerd. MedicomZes, ULC Installatietechniek<br />

en KONE, gecontracteerd voor <strong>de</strong> liften<br />

in het nieuwe gebouw, g<strong>aan</strong> nu starten met<br />

<strong>de</strong> eerste werkzaamhe<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> nieuwbouw.<br />

Naar verwachting wordt <strong>de</strong> nieuwe acute as in<br />

<strong>de</strong> zomer van 2025 opgeleverd.<br />

TOEKOMSTBESTENDIGE ZORG<br />

Noordwest gaat haar hoofdlocatie in Alkmaar<br />

in drie fasen volledig (ver)nieuwbouwen. “Dat<br />

is nodig, want zo hou<strong>de</strong>n we onze <strong>zorg</strong> toekomstbestendig.<br />

De lan<strong>de</strong>lijke trend is dat <strong>de</strong><br />

<strong>zorg</strong>vraag stijgt en het <strong>aan</strong>tal beschikbare <strong>zorg</strong>professionals<br />

fors afneemt. Onze allergrootste<br />

uitdaging is: meer <strong>zorg</strong> bie<strong>de</strong>n <strong>aan</strong> meer patiënten,<br />

met min<strong>de</strong>r mensen maar met behoud van<br />

kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid.<br />

Daarom bouwt Noordwest <strong>aan</strong> <strong>de</strong> toekomst.<br />

Dat doen we letterlijk met <strong>de</strong> (ver)nieuwbouw<br />

in Den Hel<strong>de</strong>r en Alkmaar. Maar ook door<br />

met patiënten in gesprek te g<strong>aan</strong>: wat zijn hun<br />

wensen? Met digitalisering: in het ziekenhuis en<br />

voor patiënten thuis, met behoud van <strong>de</strong> persoonlijke<br />

<strong>aan</strong>dacht die zij van ons gewend zijn.<br />

En samen met <strong>zorg</strong>partners in <strong>de</strong> regio.”<br />

MEDICOMZES EN ULC<br />

INSTALLATIETECHNIEK<br />

MedicomZes (een VolkerWessels on<strong>de</strong>rneming)<br />

is een specialistische bouwer op het gebied<br />

van ziekenhuizen, laboratoria, cleanrooms<br />

en <strong>zorg</strong>vastgoed. ULC Installatietechniek ontwerpt,<br />

realiseert en on<strong>de</strong>rhoudt al bijna hon<strong>de</strong>rd<br />

jaar technische installaties in <strong>de</strong> gezondheids<strong>zorg</strong>,<br />

laboratoria en an<strong>de</strong>re sectoren. ■<br />

BOUWEN ZORG.EU<br />

15


Tekst en beeld | Tallking Results<br />

Hoe haal je alles uit <strong>de</strong> renovatie,<br />

nieuwbouw of verbouwing van<br />

je <strong>zorg</strong>omgeving?<br />

Wanneer je <strong>aan</strong> <strong>de</strong> slag gaat met <strong>de</strong> renovatie, nieuwbouw of verbouw van een ziekenhuis of<br />

<strong>zorg</strong>instelling, is het van groot belang dat je begrijpt welke kansen er zijn en waar je potentie laat<br />

liggen. De meeste organisaties die <strong>aan</strong> een <strong>de</strong>rgelijk traject beginnen, weten echter niet hoe <strong>de</strong><br />

inrichting van <strong>de</strong> vernieuw<strong>de</strong> ruimtes kan lei<strong>de</strong>n tot betere <strong>zorg</strong>processen, verlaging van <strong>de</strong> kosten,<br />

verbetering van <strong>de</strong> werkdruk of een betere ‘patient journey’. Dus: hoe ga je <strong>aan</strong> <strong>de</strong> slag? Waar begin<br />

je? En hoe haal je alles uit <strong>de</strong> renovatie, nieuwbouw of verbouwing van je <strong>zorg</strong>omgeving?<br />

18 BOUWEN ZORG.EU


Daar goed over na<strong>de</strong>nken, begint al ruim voor<br />

<strong>de</strong> bouw. Nieuwbouw of grootschalige verbouwingen<br />

van een ziekenhuis of <strong>zorg</strong>instelling<br />

g<strong>aan</strong> altijd gepaard met veran<strong>de</strong>ring van<br />

gebruik en <strong>aan</strong>passing van processen <strong>aan</strong> <strong>de</strong><br />

nieuwste inzichten en behoeften. Grip op <strong>de</strong><br />

veran<strong>de</strong>ring die een bouwproject voor <strong>de</strong><br />

organisatie meebrengt met behulp van een<br />

programma, draagt bij <strong>aan</strong> het succes voor<br />

een veilige en geslaag<strong>de</strong> overgang naar <strong>de</strong><br />

nieuwbouw. Een ge<strong>de</strong>gen voorbereiding, goe<strong>de</strong><br />

kennis van zaken en een ervaren partij die<br />

daar goed in thuis is, biedt houvast. TallKing<br />

Results is die partij.<br />

EEN TIJDIGE EN<br />

ZORGVULDIGE START<br />

De sleutel tot succes bij <strong>de</strong> inrichting en ingebruikname<br />

na renovatie, verbouwing of<br />

nieuwbouw is: tijdig en <strong>zorg</strong>vuldig starten!<br />

Voldoen<strong>de</strong> <strong>aan</strong>dacht hiervoor – al in <strong>de</strong> ontwerpfase<br />

– is cruciaal voor een succesvol verloop.<br />

Denk <strong>aan</strong> <strong>de</strong> inrichting en uitrusting van<br />

<strong>de</strong> ruimtes en het bepalen van beschikbare<br />

budgetten. Aandacht voor <strong>de</strong> veran<strong>de</strong>rkundige<br />

kant is minstens zo belangrijk; processen,<br />

organisatie en mensen. Dit vergt een goed<br />

geolie<strong>de</strong> programmastructuur met hel<strong>de</strong>re<br />

communicatielijnen en een hel<strong>de</strong>re besluitvormingsstructuur,<br />

investeren in een goe<strong>de</strong><br />

samenwerking tussen <strong>de</strong> lijn- en projectorganisatie<br />

en een goe<strong>de</strong> vertegenwoordiging van<br />

<strong>de</strong> toekomstige gebruikers.<br />

PROJECTMANAGEMENT<br />

Nieuwbouw- of renovatieprojecten kennen<br />

grote risico’s en het draait om één of meer<strong>de</strong>re,<br />

vaak complexe doelstellingen. Deze best<strong>aan</strong><br />

uit allerlei (<strong>de</strong>el)projecten die samen lei<strong>de</strong>n tot<br />

het behalen van <strong>de</strong> centrale doelstelling: het<br />

operationeel en restpuntvrij opleveren van<br />

<strong>de</strong> vernieuw<strong>de</strong> <strong>zorg</strong>omgeving. Projectmanagement<br />

is dan essentieel. Van planvorming tot<br />

contractering, van inhuizing tot ingebruikname.<br />

Het programma Inrichting en Ingebruikname<br />

(I&I) van TallKing Results biedt goed projectmanagement<br />

met handvatten om processen<br />

te stroomlijnen, <strong>de</strong> efficiency te verhogen en<br />

kosten te reduceren.<br />

POSITIEVE KLANTBELEVING<br />

ALS RESULTAAT<br />

TallKing Results verbetert haar kennis op<br />

continue basis en daaruit is het programma<br />

'De sleutel tot succes bij <strong>de</strong> inrichting en<br />

ingebruikname is: tijdig en <strong>zorg</strong>vuldig starten!'<br />

Inrichting en Ingebruikname ontst<strong>aan</strong>. “Hiermee<br />

helpen wij organisaties bij het verbeteren<br />

van <strong>de</strong> vernieuw<strong>de</strong> <strong>zorg</strong>omgeving, zodat<br />

<strong>de</strong>ze voldoet <strong>aan</strong> <strong>de</strong> verwachting van gebruikers<br />

en bezoekers, met een positieve klantbeleving<br />

als resultaat.”<br />

De integrale <strong>aan</strong>pak voor een soepele inrichting<br />

en ingebruikname is on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re<br />

succesvol verlopen in het Radboudumc in<br />

Nijmegen en bij het Prinses Maxima Centrum<br />

in Utrecht. Momenteel werkt TallKing<br />

Results <strong>aan</strong> het Tergooi MC in Hilversum.<br />

Tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> inrichting en ingebruikname van<br />

het Radboudumc bleek <strong>de</strong> nieuwbouw drie<br />

m<strong>aan</strong><strong>de</strong>n opleveringsvertraging te kennen.<br />

Door <strong>de</strong>elprojecten parallel <strong>aan</strong> elkaar op te<br />

leveren, heeft TallKing Results dit weten terug<br />

te brengen naar één m<strong>aan</strong>d.<br />

FASEN VAN HET<br />

PROGRAMMA INRICHTING EN<br />

INGEBRUIKNAME (I&I)<br />

Alhoewel elke situatie uniek is, verloopt <strong>de</strong><br />

structuur en invulling van het programma I&I<br />

via vijf fasen:<br />

• Plan/ontwerpfase: verwachte investeringen<br />

in <strong>de</strong> nieuwe medische inrichting<br />

bepalen, inclusief voldoen<strong>de</strong> mid<strong>de</strong>len<br />

voor onvoorziene zaken. De financiële<br />

begroting voor het inrichtingsprogramma<br />

en <strong>de</strong> verhuisactiviteiten wor<strong>de</strong>n naar<br />

een werkbaar niveau gebracht en het I&I<br />

programma start.<br />

• Bouwfase: <strong>de</strong> (ver)bouw van het complex<br />

vindt plaats. Aansturing en activiteiten van<br />

het I&I programma richten zich op <strong>de</strong> levering<br />

tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> bouwfase en <strong>de</strong> voorbereiding<br />

plus inkoop van <strong>de</strong> inventaris.<br />

• Inhuisfase (inrichting en ingebruikname):<br />

<strong>de</strong> nieuwbouw gebruiksklaar maken en<br />

inrichten. Het faciliteren van training en<br />

instructie begint. In <strong>de</strong>ze fase is er controle<br />

op <strong>de</strong> werking van alle processen<br />

en materialen.<br />

• Verhuisfase: volgens een ge<strong>de</strong>tailleerd<br />

verhuisplan wor<strong>de</strong>n af<strong>de</strong>lingen, patiënten<br />

en me<strong>de</strong>werkers met minimale on<strong>de</strong>rbreking<br />

van <strong>de</strong> bedrijfsvoering overgebracht<br />

naar <strong>de</strong> nieuwbouwlocatie. Een dagelijkse<br />

centrale regie staat garant voor <strong>de</strong> veiligheid<br />

van <strong>de</strong> <strong>zorg</strong>.<br />

• Na<strong>zorg</strong>fase: monitoring in <strong>de</strong> eerste<br />

paar weken na <strong>de</strong> verhuizing geeft grip<br />

en controle op <strong>de</strong> maatregelen en<br />

interventies die nodig zijn voor een<br />

goe<strong>de</strong> bedrijfsvoering. ■<br />

BOUWEN ZORG.EU<br />

19


Tekst en beeld | JLsigns<br />

Bewegwijzering ontworpen<br />

voor het welzijn van bewoners,<br />

patiënten en bezoekers<br />

JLsigns is een expert op het vlak van architecturale bewegwijzering en visuele communicatie. Klanten<br />

kunnen er niet enkel terecht voor <strong>de</strong>skundig wayfindingadvies en creatief grafisch ontwerp, maar<br />

ook voor <strong>de</strong> volledige uitvoering van hun signalisatieproject waarbij zowel standaardtoepassingen<br />

als op maat gemaakte oplossingen gerealiseerd kunnen wor<strong>de</strong>n. Dat <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rneming tevens over<br />

milieuvrien<strong>de</strong>lijke producten met een <strong>aan</strong>zienlijk kleinere ecologische voetafdruk beschikt, is een<br />

waar<strong>de</strong>volle extra troef.<br />

Geen <strong>de</strong>rtien-in-een-dozijnoplossingen, maar een creatief signalisatieconcept op maat, waarbij conform het ‘less is more’-principe op zoek wordt geg<strong>aan</strong> naar een i<strong>de</strong>aal<br />

evenwicht tussen wayshowing en merkcommunicatie.<br />

BOUWEN ZORG.EU<br />

20<br />

BOUWEN ZORG.EU


De gezondheids<strong>zorg</strong> heeft al lang erkend dat<br />

<strong>de</strong> fysieke omgeving haar klanten kan en zal<br />

beïnvloe<strong>de</strong>n. Het belang ervan wordt het best<br />

begrepen door <strong>de</strong>genen die hun bewoners/<br />

patiënten als gasten beschouwen en behan<strong>de</strong>len.<br />

Een uitsteken<strong>de</strong> genezingsomgeving kan<br />

uitsteken<strong>de</strong> klinische kwaliteit versterken, maar<br />

een inferieure omgeving kan er ook afbreuk <strong>aan</strong><br />

doen. Het is dus vitaal om een omgeving te creëren<br />

die <strong>aan</strong> <strong>de</strong> behoeften voldoet op het gebied<br />

van veiligheid, on<strong>de</strong>rsteuning, competentie,<br />

warmte, fysiek en psychologisch comfort.<br />

Zorgorganisaties hebben geleerd dat een<br />

omgeving die <strong>aan</strong> <strong>de</strong> verwachtingen van hun<br />

klanten voldoet of <strong>de</strong>ze overtreft, een positieve<br />

invloed heeft op <strong>de</strong> stemming van zowel<br />

bewoners of patiënten als bezoekers en me<strong>de</strong>werkers.<br />

Een goed ontworpen bewegwijzering<br />

is hier een belangrijk on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el van en kan dus<br />

bijdragen <strong>aan</strong> gezondheid en welzijn. Door dit<br />

te begrijpen en te ontwerpen als on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el<br />

van <strong>de</strong> architectuur en het interieurontwerp,<br />

kunnen we bijdragen <strong>aan</strong> <strong>de</strong> verbetering van<br />

gezondheidsinstellingen voor alle gebruikers.<br />

OVER JLSIGNS<br />

De naam JLsigns is misschien nog niet alom bekend,<br />

<strong>de</strong> organisatie erachter echter wel. Begin<br />

<strong>2022</strong> heeft zaakvoer<strong>de</strong>r Johan Lambrechts<br />

besloten om <strong>de</strong> firma Signburo op te splitsen<br />

in twee aparte entiteiten. Signburo focust zich<br />

vanaf dat moment op wayfindingstudies en<br />

sign<strong>de</strong>signopdrachten, terwijl JLsigns <strong>de</strong> <strong>aan</strong>gewezen<br />

partner werd voor <strong>de</strong> uitvoering van<br />

bewegwijzeringsprojecten. De thuisbasis van<br />

JLsigns is Hasselt, niet toevallig bekend als stad<br />

van <strong>de</strong> smaak. De firma biedt haar klanten een<br />

compleet wayfinding & signage-traject, waarin<br />

zowel <strong>de</strong> analyse, het advies en het ontwerp<br />

als <strong>de</strong> implementatie zijn opgenomen. Dit<br />

resulteert in hoogwaardige oplossingen die<br />

tijdig, binnen budget en in overeenstemming<br />

met <strong>de</strong> beoog<strong>de</strong> huisstijl gerealiseerd wor<strong>de</strong>n.<br />

Geen <strong>de</strong>rtien-in-een-dozijnoplossingen, maar<br />

een creatief signalisatieconcept op maat waarbij<br />

conform het ‘less is more’-principe – lees: <strong>de</strong><br />

juiste info op <strong>de</strong> juiste plaats – op zoek wordt<br />

geg<strong>aan</strong> naar een i<strong>de</strong>aal evenwicht tussen wayshowing<br />

en merkcommunicatie.<br />

Speciale <strong>aan</strong>dacht beste<strong>de</strong>n <strong>aan</strong> kleurcontrasten en het <strong>zorg</strong>vuldig kiezen van lettertypen en grafische<br />

uitwerking zijn <strong>aan</strong>dachtspunten die een positieve invloed kunnen hebben op <strong>de</strong> beleving.<br />

'Foto's en symbolen <strong>zorg</strong>en voor een<br />

snel herkenbare herinnering en kunnen stress<br />

en frustratie vermij<strong>de</strong>n'<br />

POSITIEVE INVLOED OP DE<br />

BELEVING<br />

JLsigns is al vele <strong>de</strong>cennia betrokken bij het<br />

on<strong>de</strong>rsteunen van bedrijven en ontwerpers<br />

en realiseer<strong>de</strong> reeds een breed scala <strong>aan</strong> <strong>zorg</strong>projecten.<br />

Het creëren van binnenruimtes<br />

voor gezondheidsinstellingen die voldoen <strong>aan</strong><br />

<strong>de</strong> behoeften van <strong>de</strong> bewoners/patiënten kan<br />

een unieke uitdaging zijn. Speciale <strong>aan</strong>dacht beste<strong>de</strong>n<br />

<strong>aan</strong> kleurcontrasten en het <strong>zorg</strong>vuldig<br />

kiezen van lettertypen en grafische uitwerking<br />

zijn <strong>aan</strong>dachtspunten die een positieve<br />

invloed kunnen hebben op <strong>de</strong> beleving. Foto's<br />

en symbolen <strong>zorg</strong>en voor een snel herkenbare<br />

herinnering en kunnen stress en frustratie vermij<strong>de</strong>n.<br />

Verhoog<strong>de</strong> letters of letters in braille<br />

kunnen ook wor<strong>de</strong>n gebruikt wanneer een<br />

specifieke behoefte dit vereist.<br />

HERKENNINGSPUNTEN<br />

Dui<strong>de</strong>lijke en flexibele bewegwijzeringssystemen,<br />

die <strong>aan</strong> mogelijke veran<strong>de</strong>ringen kunnen<br />

wor<strong>de</strong>n <strong>aan</strong>gepast, stellen het operationele<br />

personeel in staat om <strong>de</strong> diverse gebruikers<br />

te informeren over hun dagelijkse activiteiten,<br />

menu's, namen van me<strong>de</strong>werkers, enz. Naast<br />

klassieke bor<strong>de</strong>n kunnen muur- en raamafbeeldingen<br />

wor<strong>de</strong>n gebruikt om te fungeren<br />

als herkenningspunten om op een praktische<br />

en sympathieke manier te helpen begelei<strong>de</strong>n<br />

en informeren. Het selecteren van <strong>de</strong> juiste<br />

producten en materialen kan ook een positieve<br />

invloed hebben op <strong>de</strong> levenscycluskosten<br />

wanneer duurzame, on<strong>de</strong>rhoudsvrien<strong>de</strong>lijke<br />

materialen wor<strong>de</strong>n gekozen. Met producten<br />

als Etronit, een materiaal dat gemaakt is van<br />

FSC- en PEFC-papier uit Scandinavische bossen,<br />

geïnjecteerd met synthetische hars en<br />

geperst on<strong>de</strong>r extreme druk en hitte, streeft<br />

JLsigns naar een significante reductie van <strong>de</strong><br />

ecologische voetafdruk. ■<br />

BOUWEN ZORG.EU<br />

21


HET INTERVIEW<br />

'We zijn overtuigd van<br />

een lan<strong>de</strong>lijke noodzaak<br />

voor <strong>de</strong>ze <strong>aan</strong>pak'<br />

22 BOUWEN ZORG.EU


HET INTERVIEW<br />

D<strong>aan</strong> Tettero van Syntrus Achmea.<br />

Tekst | Jan-Kees Verschuure Beeld | Syntrus Achmea<br />

'Bouw levensloopbestendige woningen<br />

scheelt veel <strong>zorg</strong>vacatures'<br />

Tot 2040 zijn 450.000 extra levensloopbestendige woningen nodig, stellen vastgoedbelegger Syntrus<br />

Achmea en <strong>zorg</strong>verzekeraar Zilveren Kruis (bei<strong>de</strong> on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el van Achmea) in samenwerking met<br />

on<strong>de</strong>rzoeksbureau ABF Research. “Het bouwen van <strong>de</strong>ze woningen <strong>zorg</strong>t voor meer passend<br />

<strong>aan</strong>bod voor het groeien<strong>de</strong> <strong>aan</strong>tal ou<strong>de</strong>ren, en kan voor een <strong>de</strong>el het oplopend tekort <strong>aan</strong><br />

personeel in <strong>de</strong> <strong>zorg</strong> en mantel<strong>zorg</strong>ers opvangen”, aldus D<strong>aan</strong> Tettero van Syntrus Achmea.<br />

In 2040 telt Ne<strong>de</strong>rland 4,8 miljoen 65-plussers tegenover 3,1 miljoen nu.<br />

Van <strong>de</strong>ze groep wonen in 2040 1,7 miljoen mensen alleen (900.000 in<br />

<strong>2022</strong>). De vraag naar <strong>zorg</strong> en mantel<strong>zorg</strong> neemt hierdoor sterk toe. De<br />

huidige woningmarkt en het <strong>zorg</strong><strong>aan</strong>bod zijn nog niet toegerust op <strong>de</strong><br />

<strong>de</strong>mografische ontwikkelingen; volgens <strong>de</strong> initiators van het on<strong>de</strong>rzoek<br />

is <strong>de</strong> input van overheid, woningcorporaties en institutionele beleggers<br />

hard nodig om <strong>de</strong> mismatch op <strong>de</strong> woningmarkt vlot te trekken. Tettero:<br />

“Levensloopbestendige woningen, liefst natuurlijk in <strong>de</strong> buurt van<br />

voorzieningen als winkels en huisartsen, zijn geschikt om in te blijven<br />

wonen als levensomstandighe<strong>de</strong>n veran<strong>de</strong>ren door bijvoorbeeld ou<strong>de</strong>rdom,<br />

ziekte of beperking. Met <strong>de</strong>ze woningen kunnen we <strong>zorg</strong> bie<strong>de</strong>n<br />

op locatie en mogelijkhe<strong>de</strong>n creëren voor sociale interactie. Het gaat om<br />

appartementen, maar ook om gelijkvloerse woningen in hofjes of in een<br />

daarop ingerichte wijk.”<br />

CLUSTERING<br />

Passen<strong>de</strong> woningen voor <strong>de</strong> ou<strong>de</strong>re doelgroep stimuleren doorstroming<br />

op <strong>de</strong> woningmarkt omdat <strong>de</strong> eengezinswoningen die ou<strong>de</strong>ren achterlaten,<br />

kunnen wor<strong>de</strong>n betrokken door jonge gezinnen. De genoem<strong>de</strong><br />

levensloopbestendige woningen wor<strong>de</strong>n zo gebouwd dat <strong>de</strong> kans op<br />

ongelukken kleiner is en er daarnaast meer sociaal contact mogelijk is,<br />

vanwege clustering van functies. Extra <strong>zorg</strong> is binnen handbereik met<br />

alarmering en monitoring thuis (o.a. domotica). Er zijn substantieel min<strong>de</strong>r<br />

uren <strong>zorg</strong> en mantel<strong>zorg</strong> nodig wanneer iemand met een 're<strong>de</strong>lijke<br />

tot flinke' <strong>zorg</strong>vraag levensloopbestendig woont, aldus <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rzoekers.<br />

Experts van Achmea schatten in dat een levensloopbestendige woning<br />

min<strong>de</strong>r uren <strong>zorg</strong> vereist dan een ver<strong>zorg</strong>ingshuis of reguliere woning.<br />

‘Doorrekening van <strong>de</strong> cijfers richting 2040 laat zien dat het realiseren<br />

van 450.000 geschikte woningen kan lei<strong>de</strong>n tot een vermin<strong>de</strong>ring van<br />

<strong>de</strong> druk op <strong>de</strong> <strong>zorg</strong> tot wel 105.000 <strong>zorg</strong>vacatures. Ook zijn er 130.000<br />

min<strong>de</strong>r mantel<strong>zorg</strong>ers nodig’, aldus een recent persbericht van Achmea<br />

naar <strong>aan</strong>leiding van het on<strong>de</strong>rzoek.<br />

MAATWERK PER REGIO<br />

De financieel dienstverlener heeft per regio laten specificeren wat no-<br />

dig is, en ontwikkelt zelf al nieuwe woonvormen met slimme <strong>aan</strong>passingen<br />

in huis. In april dit jaar werd <strong>de</strong> Nieuwe Sint Jacob geopend,<br />

een groot levensloopbestendig woonconcept in <strong>de</strong> Amsterdamse Plantagebuurt.<br />

“Uiteraard heeft Amsterdam een an<strong>de</strong>re woningbehoefte<br />

dan een dorp. We zien zelfs met Rotterdam al essentiële verschillen,<br />

maar we zijn overtuigd van een lan<strong>de</strong>lijke noodzaak voor <strong>de</strong>ze <strong>aan</strong>pak”,<br />

zegt Tettero. Syntrus Achmea is voornemens om namens haar klanten<br />

(pensioenfondsen, verzekeraars en charitatieve instellingen) jaarlijks<br />

1.500 tot 2.000 nieuwe levensloopbestendige woningen te realiseren,<br />

in nauwe samenwerking met overhe<strong>de</strong>n, woningcorporaties en an<strong>de</strong>re<br />

marktpartijen. Afgelopen zomer werd een portefeuille van 32 woon<strong>zorg</strong>complexen<br />

<strong>aan</strong>gekocht.<br />

MIDDENHUUR<br />

Het doel is investeren in meer<strong>de</strong>re projecten met een <strong>zorg</strong>component,<br />

zoals 24 nieuwe <strong>zorg</strong>woningen in <strong>de</strong> Utrechtse wijk Overvecht voor<br />

<strong>zorg</strong>organisatie Reinaer<strong>de</strong>. De woningen, eigendom van het Achmea<br />

Dutch Health Care Property Fund, zijn bestemd voor bewoners met een<br />

<strong>zorg</strong>vraag. Mid<strong>de</strong>nhuur is daarbij zeker geen on<strong>de</strong>rgeschoven kind, stelt<br />

Tettero. Juist in dit segment (sociale huurgrens tot € 1.200,-) zitten <strong>de</strong><br />

knelpunten. “Wij roepen ook an<strong>de</strong>re partijen op om te investeren in <strong>de</strong><br />

ontwikkeling van levensloopbestendig vastgoed. Het is goed mogelijk om<br />

binnen <strong>de</strong> best<strong>aan</strong><strong>de</strong> wetgeving een projectontwikkelaar in te schakelen<br />

voor <strong>de</strong> realisatie, waarna <strong>de</strong> woningen kunnen wor<strong>de</strong>n afgenomen door<br />

zowel sociale verhuur<strong>de</strong>rs als beleggers.”<br />

SAMENWERKING<br />

Daarbij dient <strong>de</strong> samenwerking te wor<strong>de</strong>n gezocht met gemeenten, ontwikkelaars<br />

en <strong>zorg</strong>verleners, zodat bij <strong>de</strong> realisatie direct rekening kan<br />

wor<strong>de</strong>n gehou<strong>de</strong>n met bestemmingsplannen en <strong>zorg</strong> op maat. Tettero:<br />

“Niet voor niets trekken wij als vastgoedtak van Achmea samen op met<br />

<strong>zorg</strong>verzekeraar Zilveren Kruis, om <strong>aan</strong> te geven dat wij er zijn voor <strong>de</strong><br />

lange termijn en als Achmea st<strong>aan</strong> voor een integrale verbetering van het<br />

ou<strong>de</strong>renwonen in Ne<strong>de</strong>rland. Liefst in gezamenlijkheid met alle stakehol<strong>de</strong>rs<br />

in <strong>de</strong> realisatie van levensloopbestendig vastgoed.” ■<br />

BOUWEN ZORG.EU<br />

23


BREDA AMPHIA<br />

Tekst | Liliane Verwool<strong>de</strong> Beeld | Amphia, Jeroen van Eijndhoven<br />

Daglicht, hel<strong>de</strong>re looplijnen en een eigen signatuur<br />

Van voormalig bed<strong>de</strong>nhuis<br />

naar he<strong>de</strong>ndaags centrum<br />

voor dagbehan<strong>de</strong>ling<br />

In 2019 werd het nieuwe Amphia Ziekenhuis in Breda in gebruik genomen. Toen alles hier draai<strong>de</strong><br />

en <strong>de</strong> patiënten van het best<strong>aan</strong><strong>de</strong> naar het nieuwe ge<strong>de</strong>elte waren overgehuisd, was <strong>de</strong> tijd rijp<br />

voor <strong>de</strong> vernieuwbouw van het best<strong>aan</strong><strong>de</strong> gebouw. Dat gebeur<strong>de</strong> stap voor stap. De ene keer<br />

vereiste het een zware verbouwing, <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re keer een flinke opknapbeurt, maar steeds binnen<br />

<strong>de</strong> gestel<strong>de</strong> ka<strong>de</strong>rs.<br />

In 2019 zette het team voor <strong>de</strong> vernieuwbouw <strong>de</strong> eerste streken op papier.<br />

De begane grond werd voorbestemd voor <strong>de</strong> nieuwe poliklinieken<br />

en <strong>de</strong> af<strong>de</strong>lingen voor psychiatrie en dialyse. De <strong>aan</strong>wezige ontvangsthal<br />

werd weidser en lichter. Op <strong>de</strong> eerste verdieping wer<strong>de</strong>n <strong>de</strong> poliklinieken,<br />

het behan<strong>de</strong>lcentrum en het lab gepland. Op <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> verdieping<br />

wer<strong>de</strong>n <strong>de</strong> ruimtes voor dagverpleging en kort verblijf ingericht, inclusief<br />

<strong>de</strong> piketaf<strong>de</strong>ling en het skills lab en op <strong>de</strong> <strong>de</strong>r<strong>de</strong> verdieping vin<strong>de</strong>n we <strong>de</strong><br />

kantoren, afgestemd op het Nieuwe Werken. De twee bovenste verdiepingen<br />

ten slotte wer<strong>de</strong>n geschikt gemaakt voor revalidatie<strong>zorg</strong>, uit te<br />

voeren door <strong>de</strong> MARQ en Thebe.<br />

In het behan<strong>de</strong>lcentrum zijn lounges ingericht, waar <strong>de</strong> patiënt na <strong>de</strong> ingreep<br />

even kan bijkomen.<br />

Het team voor <strong>de</strong> vernieuwbouw (v.l.n.r.) Gerard Jacobs, projectmanager<br />

Vernieuwbouw, Hester Schuyl, projectmanager Vernieuwbouw, Jasper Meijer,<br />

projectdirecteur Vernieuwbouw.<br />

24 BOUWEN ZORG.EU


BREDA AMPHIA<br />

Binnenkomen<strong>de</strong> bezoekers van het Amphia blijven nu zo lang mogelijk in <strong>de</strong> ontvangsthal en g<strong>aan</strong> pas op het laatste moment naar <strong>de</strong> af<strong>de</strong>ling<br />

waar zij wor<strong>de</strong>n behan<strong>de</strong>ld.<br />

'De gebruikers moesten ruimtes vin<strong>de</strong>n waarin hun best<strong>aan</strong><strong>de</strong> beperkingen<br />

waren opgelost, maar zo mogelijk binnen <strong>de</strong> best<strong>aan</strong><strong>de</strong> infrastructuur'<br />

BINNEN DE KADERS<br />

“Nu was het niet zo dat we die eerste streken op een blanco vel kon<strong>de</strong>n<br />

zetten”, vertelt Jasper Meijer, projectdirecteur Vernieuwbouw. “Er<br />

waren meer<strong>de</strong>re ka<strong>de</strong>rs waar we binnen wil<strong>de</strong>n blijven. Zo moesten <strong>de</strong><br />

ruimtes geschikt wor<strong>de</strong>n voor nieuwe werkwijzen. De gebruikers moesten<br />

ruimtes vin<strong>de</strong>n waarin hun best<strong>aan</strong><strong>de</strong> beperkingen waren opgelost,<br />

maar zo mogelijk binnen <strong>de</strong> best<strong>aan</strong><strong>de</strong> technische infrastructuur. De<br />

plannen moesten binnen het gestel<strong>de</strong> budget wor<strong>de</strong>n gerealiseerd en<br />

qua uitstraling <strong>aan</strong>sluiten op <strong>de</strong> sfeer in het nieuwe Amphia. ‘Daglicht’,<br />

‘hel<strong>de</strong>re hoofdstructuur en looplijnen’ en ‘<strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> afwerkmaterialen’<br />

waren hier <strong>de</strong> sleutelwoor<strong>de</strong>n.”<br />

Een hel<strong>de</strong>re hoofdstructuur en looplijnen helpen <strong>de</strong> bezoekers om hun<br />

weg te vin<strong>de</strong>n.<br />

INFRASTRUCTUUR EN<br />

PROCESSEN SAMENVOEGEN<br />

Het was een puzzel om <strong>de</strong> bouwactiviteiten zodanig in te plannen,<br />

dat alle processen met minimale overlast doorgang kon<strong>de</strong>n vin<strong>de</strong>n.<br />

“We wil<strong>de</strong>n af<strong>de</strong>lingen maar een keer verhuizen en geen interimvoorzieningen<br />

maken”, vertelt Hester Schuyl, projectmanager Vernieuwbouw.<br />

“Hoe kon<strong>de</strong>n we <strong>de</strong> best<strong>aan</strong><strong>de</strong> structuur behou<strong>de</strong>n, <strong>de</strong><br />

<strong>aan</strong>nemer in fases zijn werk laten doen en tegelijkertijd <strong>de</strong> nieuwe<br />

processen mogelijk maken?” ❯<br />

BOUWEN ZORG.EU<br />

25


FORBO VLOEREN<br />

VOOR EEN GEZOND<br />

BINNENKLIMAAT<br />

Gezondheid omvat veel aspecten, maar betekent ook een<br />

veilig, schoon en comfortabel binnenklimaat. Het is onze<br />

ambitie met onze duurzame vloeren een positieve bijdrage<br />

te leveren <strong>aan</strong> ie<strong>de</strong>rs gezondheid en welzijn.<br />

Forbo vloeren<br />

• Als duurzaamheid voorop staat<br />

• Voor een gezond binnenklimaat<br />

• Voor elke ruimte een vloer<br />

• Al meer dan 100 jaar ervaring<br />

• Veilig, vuilafstotend, on<strong>de</strong>rhoudsvrien<strong>de</strong>lijk<br />

en goed bestand tegen chemicaliën<br />

Scan en ont<strong>de</strong>k alles over<br />

vloeren voor <strong>de</strong> <strong>zorg</strong>


BREDA AMPHIA<br />

Qua sfeer en uitstraling sluit het ge<strong>de</strong>elte van <strong>de</strong> vernieuwbouw helemaal <strong>aan</strong> bij<br />

<strong>de</strong> nieuwbouw.<br />

‘Daglicht’, ‘hel<strong>de</strong>re hoofdstructuur en looplijnen’ en ‘<strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> afwerkmaterialen’<br />

waren <strong>de</strong> sleutelwoor<strong>de</strong>n.<br />

'Binnenkomen<strong>de</strong> bezoekers van het Amphia blijven nu zo lang mogelijk in<br />

<strong>de</strong> sfeervolle ontvangsthal'<br />

SAMEN ONTWIKKELEN<br />

Om het beste antwoord te vin<strong>de</strong>n, zocht het team bij elke nieuwe fase<br />

<strong>de</strong> samenwerking met <strong>de</strong> gebruikers van <strong>de</strong> nieuw in te richten af<strong>de</strong>ling.<br />

“We had<strong>de</strong>n onszelf tot doel gesteld om <strong>de</strong> tijd tussen ontwikkelen,<br />

ontwerpen en bouwen zo kort mogelijk te hou<strong>de</strong>n”, vertelt Meijer. “Zo<br />

stimuleer<strong>de</strong>n we <strong>de</strong> betrokken partijen om er vol in te g<strong>aan</strong>. Geen onnodige<br />

verhuizingen of langdurige tij<strong>de</strong>lijke voorzieningen, maar samen werken<br />

<strong>aan</strong> een concept dat op korte termijn tot hun beschikking zou st<strong>aan</strong>.”<br />

EVENWICHT BEWAREN<br />

“Het was <strong>de</strong> kunst om hierin het evenwicht te bewaren”, vult Gerard<br />

Jacobs, projectmanager Vernieuwbouw, <strong>aan</strong>. “De budgetten en eisen<br />

waren leading, maar ook <strong>de</strong> wensen en verwachtingen van <strong>de</strong> mensen<br />

die er zou<strong>de</strong>n g<strong>aan</strong> werken. Zij zagen zaken uit het nieuwe Amphia ook<br />

graag terugkomen in hun gebouw. Het was <strong>aan</strong> ons om eisen, wensen en<br />

verwachtingen zo dicht mogelijk bij elkaar te brengen.”<br />

Een bijzon<strong>de</strong>re uitdaging was <strong>de</strong> vernieuwbouw van <strong>de</strong> vier<strong>de</strong> en vijf<strong>de</strong><br />

etage. Hier was <strong>de</strong> geriatrische revalidatie<strong>zorg</strong> gepland, maar uitgevoerd<br />

door twee externe partijen, ie<strong>de</strong>r met hun eigen inzichten, concepten<br />

en financieringsstromen. Meijer: “Het heeft best wat energie gevraagd<br />

om met bei<strong>de</strong> partijen tot hetzelf<strong>de</strong> concept te komen. Hun <strong>aan</strong>pak van<br />

<strong>zorg</strong> was bovendien nieuw voor ons. In <strong>de</strong> revalidatie<strong>zorg</strong> is alles gericht<br />

op mobiliseren, in het ziekenhuis is alles gericht op rust en bijkomen.”<br />

EEN SFEERVOLLE ONTVANGSTHAL<br />

De vernieuwbouw werd ook gebaseerd op nieuwe inzichten. “In het<br />

behan<strong>de</strong>lcentrum zijn <strong>de</strong> werkprocessen bijvoorbeeld heel belangrijk”,<br />

vertelt Schuyl. “Binnenkomen<strong>de</strong> bezoekers van het Amphia blijven nu<br />

zo lang mogelijk in <strong>de</strong> ontvangsthal en g<strong>aan</strong> pas op het laatste moment<br />

naar <strong>de</strong> af<strong>de</strong>ling waar zij wor<strong>de</strong>n behan<strong>de</strong>ld. Nu klinkt dat logisch, maar<br />

tot voor kort wer<strong>de</strong>n bezoekers direct na <strong>aan</strong>komst in bed gelegd. Deze<br />

stap behoort nu tot het verle<strong>de</strong>n. Bezoekers blijven zo lang mogelijk in<br />

<strong>de</strong> sfeervolle, centrale hal met voorzieningen voor koffie, maaltij<strong>de</strong>n en<br />

meer, juist ook voor vrien<strong>de</strong>n en familie.”<br />

EIGEN SIGNATUUR<br />

Inmid<strong>de</strong>ls is <strong>de</strong> vernieuwbouw in <strong>de</strong> laatste fase <strong>aan</strong>gekomen en het team<br />

is tevre<strong>de</strong>n. “Natuurlijk zijn er verbeterpunten”, geeft Meijer ruiterlijk toe.<br />

“Op het gebied van duurzaamheid had<strong>de</strong>n we beter kunnen presteren.<br />

Voortschrij<strong>de</strong>nd inzicht leer<strong>de</strong> echter dat dit alleen lukt als het vanaf het<br />

eerste moment door alle partijen wordt gedragen.” Tegelijkertijd schittert<br />

<strong>de</strong> vernieuwbouw als nieuw. Overal zijn <strong>de</strong> ontwerpprincipes herkenbaar;<br />

daglicht en uitzicht, oriëntatie en routing, maar ook <strong>de</strong> eigen signatuur met<br />

groen als lei<strong>de</strong>n<strong>de</strong> kleur, naast schakeringen van wit, grijs en blank hout.<br />

Opvallend in het behan<strong>de</strong>lcentrum is <strong>de</strong> <strong>aan</strong>dacht voor <strong>de</strong> patiënt. Deze<br />

vindt hier lounges waar hij na een ingreep even kan bijkomen.<br />

Ook <strong>de</strong> gebruikers zijn positief verrast over hun nieuwe werkomgeving.<br />

“Sommigen hebben <strong>aan</strong>gegeven dat het voelt alsof zij ook in het nieuwe<br />

ge<strong>de</strong>elte werken”, vertelt Jacobs. “En dan is het hoge atrium, waar het<br />

straks lijkt of er bomen en planten groeien, nog in ontwikkeling.” ■<br />

Feiten en cijfers<br />

OPDRACHTGEVER<br />

Amphia, Breda<br />

ARCHITECT<br />

Wiegerinck architecten, Arnhem<br />

AANNEMER<br />

For Care (Van Wijnen, Trebbe Bouw, Unica, Equans)<br />

BOUWPERIODE<br />

2020 – 2023<br />

BOUWEN ZORG.EU<br />

27


DORDRECHT ALBERT SCHWEITZER ZIEKENHUIS<br />

Tekst en beeld | E. VAN WINGEN NV<br />

Albert Schweitzer ziekenhuis<br />

in Dordrecht krijgt nieuwe<br />

noodstroominstallatie<br />

Dat <strong>de</strong> <strong>zorg</strong> in onze samenleving een sleutelrol speelt, hebben wij ten overvloe<strong>de</strong> ervaren tij<strong>de</strong>ns<br />

<strong>de</strong> coronapan<strong>de</strong>mie. Gelukkig ston<strong>de</strong>n <strong>de</strong> <strong>zorg</strong>instellingen en hun me<strong>de</strong>werkers klaar om <strong>de</strong> <strong>zorg</strong><br />

draaiend te hou<strong>de</strong>n.<br />

Dat draaiend hou<strong>de</strong>n is voor E. VAN<br />

WINGEN NV (EVW) een vanzelfsprekend<br />

motto en daar zal ook het Albert Schweitzer<br />

ziekenhuis in Dordrecht binnenkort op kunnen<br />

rekenen. EVW kreeg onlangs van ULC<br />

Installatietechniek uit Utrecht <strong>de</strong> opdracht<br />

om in het ziekenhuis 4,5 MW <strong>aan</strong> noodstroomvermogen<br />

te plaatsen, ver<strong>de</strong>eld over<br />

drie machines van 1.875 kVA / 1.500 kWe<br />

per stuk. Er wordt ook al <strong>aan</strong> <strong>de</strong> toekomst<br />

gedacht, want <strong>de</strong> configuratie wordt meteen<br />

voorbereid voor een vier<strong>de</strong> aggregaat, met<br />

het oog op eventuele uitbreiding.<br />

GEGARANDEERD STROOM<br />

De best<strong>aan</strong><strong>de</strong> installatie in het Albert Schweitzer<br />

ziekenhuis is niet meer toereikend voor het<br />

noodstroomvermogen in piekverbruik en ook<br />

<strong>de</strong> functionele wensen vanuit <strong>de</strong> organisatie<br />

zijn groter gewor<strong>de</strong>n. De nieuwe en dus grotere<br />

noodstroomvoorziening wordt opgesteld<br />

in een nieuw te realiseren energiegebouw bij<br />

<strong>de</strong> achteringang van het ziekenhuis. Dankzij<br />

<strong>de</strong> noodstroomvoorziening is er bij netuitval<br />

gegaran<strong>de</strong>erd stroom voor <strong>de</strong> essentiële verbruikers<br />

(verlichting en apparatuur). Hiervoor<br />

wordt ingetakt op <strong>de</strong> mid<strong>de</strong>nspanningsring<br />

De nieuwe en dus grotere noodstroomvoorziening wordt opgesteld in een nieuw te realiseren energiegebouw bij <strong>de</strong> achteringang van het ziekenhuis.<br />

BOUWEN ZORG.EU<br />

28<br />

BOUWEN ZORG.EU


DORDRECHT ALBERT SCHWEITZER ZIEKENHUIS<br />

van het ziekenhuis. Veel <strong>aan</strong>dacht gaat uit naar<br />

redundantie door <strong>de</strong> verschillen<strong>de</strong> aggregaten<br />

als elkaars back-up te laten functioneren. Deze<br />

masterbesturing wordt zodanig uitgevoerd, dat<br />

bij uitval van één master <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re master kan<br />

overnemen en er dus geen fataal functieverlies<br />

is. Alle besturingskasten wor<strong>de</strong>n voorzien<br />

van een PLC gecombineerd met een mo<strong>de</strong>rne<br />

MMI (Man Machine Interface) waarbij <strong>de</strong> installatie<br />

ook op afstand kan wor<strong>de</strong>n opgevolgd.<br />

Ten behoeve van <strong>de</strong> veiligheid wor<strong>de</strong>n tussen<br />

<strong>de</strong> verschillen<strong>de</strong> cruciale on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>len brandscheidingen<br />

<strong>aan</strong>gebracht. Ook wordt grote<br />

<strong>aan</strong>dacht besteed <strong>aan</strong> <strong>de</strong> geluidsbeperking<br />

voor omwonen<strong>de</strong>n. De installatie gaat nu bij<br />

EVW in productie en <strong>de</strong> levering is voorzien in<br />

het voorjaar van 2023.<br />

TOPREFERENTIE<br />

Het Albert Schweitzer-project zal voor EVW<br />

in Ne<strong>de</strong>rland een topreferentie wor<strong>de</strong>n.<br />

Bovendien bevestigt <strong>de</strong> Vlaamse fabrikant<br />

hiermee nogmaals haar ervaring en expertise<br />

in energieoplossingen voor <strong>de</strong> <strong>zorg</strong>sector. Het<br />

project in Dordrecht doet bijvoorbeeld <strong>de</strong>nken<br />

<strong>aan</strong> <strong>de</strong> configuratie die EVW bouw<strong>de</strong> en<br />

installeer<strong>de</strong> voor het AZ Alma in Eeklo, waar<br />

<strong>de</strong> installatie inmid<strong>de</strong>ls al enige tijd in bedrijf is.<br />

Via <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rhoudsovereenkomst werd voorzien<br />

in <strong>de</strong>skundige opvolging door het serviceteam<br />

van EVW.<br />

Dit betekent echter niet dat EVW in Dordrecht<br />

haar eerste installatie in <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandse <strong>zorg</strong><br />

zal bouwen. Het Admiraal De Ruyter ziekenhuis<br />

in Zeeland vertrouwt al jaren op <strong>de</strong><br />

aggregaten van EVW en voor Rijnstate, <strong>de</strong><br />

ziekenhuizengroep uit <strong>de</strong> regio Arnhem, zijn<br />

momenteel ook twee projecten in uitvoering.<br />

Daar komen een 800 kVA noodstroomaggregaat<br />

in <strong>de</strong> Polikliniek en een 500 kVA unit in het<br />

Laboratorium, bei<strong>de</strong>n in Elst.<br />

EVW kreeg <strong>de</strong> opdracht om in het ziekenhuis 4,5 MW <strong>aan</strong> noodstroomvermogen te plaatsen, ver<strong>de</strong>eld over<br />

drie machines van 1.875 kVA / 1.500 kWe per stuk.<br />

'De configuratie wordt meteen voorbereid<br />

voor een vier<strong>de</strong> aggregaat, met het oog<br />

op eventuele uitbreiding'<br />

LEADING SUPPLIER<br />

E. VAN WINGEN NV is in België leading supplier<br />

van <strong>de</strong> Vlaamse <strong>zorg</strong>sector, een trend<br />

die 50 jaar terug begon met <strong>de</strong> levering van<br />

dieselnoodstroomaggregaten en sinds <strong>de</strong><br />

eeuwwisseling ook warmtekrachtkoppelingen<br />

en intelligente energiesturingen omvat.<br />

Talrijke <strong>zorg</strong>instellingen <strong>de</strong><strong>de</strong>n on<strong>de</strong>rtussen<br />

al een beroep op <strong>de</strong>ze Vlaamse fabrikant om<br />

verou<strong>de</strong>r<strong>de</strong> back-upsystemen na jaren trouwe<br />

dienst te vernieuwen of uit te brei<strong>de</strong>n met state-of-the-art<br />

oplossingen die <strong>aan</strong>sluiten bij <strong>de</strong><br />

noodzaak <strong>aan</strong> stroomzekerheid en energie-efficiëntie.<br />

Met het prestigeproject in Dordrecht<br />

betreedt EVW nu ook op volle kracht het<br />

Ne<strong>de</strong>rlandse <strong>zorg</strong>landschap. ■<br />

BOUWEN ZORG.EU<br />

29


Tekst | Zippsafe Beeld | Samir Seghrouchni/Studio Seghrouchni<br />

Heersen er chaos en<br />

capaciteitsproblemen<br />

in uw omkleedruimte?<br />

Zippsafe heeft <strong>de</strong> lockerkast opnieuw uitgevon<strong>de</strong>n. Het Zwitserse technologiebedrijf revolutioneert<br />

een product dat al tientallen jaren onveran<strong>de</strong>rd bleef. Het succesgeheim van het nieuwe<br />

gar<strong>de</strong>robesysteem zit in het gebruik van intelligente, uit polymeerweefsel gebaseer<strong>de</strong> flexibele<br />

gar<strong>de</strong>robehoezen in plaats van har<strong>de</strong> materialen. Dankzij <strong>de</strong> flexibiliteit van <strong>de</strong> hoezen vin<strong>de</strong>n<br />

ook grote items zoals motorhelmen of sporttassen probleemloos hun plaats. Vergeleken met <strong>de</strong><br />

traditionele lockerkast realiseert u met Zippsafe een ruimtebesparing van tot 70%.<br />

Het succesgeheim van het nieuwe gar<strong>de</strong>robesysteem zit in het gebruik van intelligente, uit polymeerweefsel gebaseer<strong>de</strong> flexibele gar<strong>de</strong>robehoezen<br />

in plaats van har<strong>de</strong> materialen.<br />

30 BOUWEN ZORG.EU


gebruiken. Zippsafe <strong>zorg</strong>t hiermee meteen voor een oplossing voor het<br />

tijdroven<strong>de</strong> sleutelmanagement. Het Zippsafe Management Systeem<br />

<strong>zorg</strong>t via API voor een soepele integratie van <strong>de</strong> gar<strong>de</strong>robehoezen in <strong>de</strong><br />

<strong>aan</strong>wezige toegangssystemen (bijv. Siemens of Salto). De ZippManager<br />

software maakt van het beheer van <strong>de</strong> gar<strong>de</strong>robehoezen een digitaal<br />

kin<strong>de</strong>rspel. Vrije gar<strong>de</strong>robeplaatsen wor<strong>de</strong>n in <strong>de</strong> software zichtbaar en<br />

kunnen met enkele clicks <strong>aan</strong> een me<strong>de</strong>werker wor<strong>de</strong>n toegewezen.<br />

Bovendien geeft het systeem <strong>aan</strong> wanneer er door personeelsverloop<br />

een gar<strong>de</strong>robeplaats is vrijgekomen en eventueel gereinigd kan wor<strong>de</strong>n<br />

voor een nieuwe me<strong>de</strong>werker. De administratieve inspanningen wor<strong>de</strong>n<br />

enorm vermin<strong>de</strong>rd en processen blijvend geoptimaliseerd.<br />

Op elk systeem bevind zich een RFID-lezer. Gebruikers kunnen voor het openen en<br />

sluiten van <strong>de</strong> gar<strong>de</strong>robehoes hun eigen personeelskaart gebruiken.<br />

'Om kleding netjes te<br />

kunnen opbergen, zijn <strong>de</strong><br />

gar<strong>de</strong>robehoezen voorzien van<br />

een uitschuifbare kledinghanger<br />

en grote binnenzakken'<br />

Maar waarom ruimte besparen? Omkleedruimtes nemen tot 10% van<br />

het totale functiegebied in gebruik. De gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> gebruiksduur bedraagt<br />

echter slechts 8 minuten per dag. Dit ruimtegebruik is daardoor<br />

zeer inefficiënt. Zippsafe werkt tegen <strong>de</strong>ze inefficiëntie. De unieke oplossing<br />

verdrievoudigt <strong>de</strong> capaciteiten in <strong>de</strong> omkleedruimtes of creëert<br />

hon<strong>de</strong>r<strong>de</strong>n vrije vierkante meters waar<strong>de</strong>vol vloeroppervlak, welke dan<br />

voor profitactiviteiten zoals behan<strong>de</strong>lkamers gebruikt kunnen wor<strong>de</strong>n.<br />

Ook <strong>de</strong> bouw- en exploitatiekosten van <strong>de</strong>ze vloeroppervlakte moeten<br />

niet on<strong>de</strong>rschat wor<strong>de</strong>n. Elke vierkante meter kost geld. Wordt min<strong>de</strong>r<br />

ruimte gebruikt, dan resulteren daaruit lagere kosten voor bijvoorbeeld<br />

energie, verzekering en instandhouding.<br />

WATERAFSTOTEND EN ANTIMICROBIEEL<br />

Maar er is nog meer. In omkleedruimtes, waar me<strong>de</strong>werkers met patiëntencontact<br />

in en uit g<strong>aan</strong>, moeten <strong>de</strong> hoogste hygiënestandaards gel<strong>de</strong>n.<br />

Zippsafe houdt hier ook rekening mee door het gebruik van Zippsafe<br />

Smartfabric. De binnenzij<strong>de</strong> van <strong>de</strong> gar<strong>de</strong>robehoes is voorzien van een<br />

waterafstoten<strong>de</strong> en antimicrobiële coating. Eventueel vocht druppelt af<br />

en 99% van <strong>de</strong> <strong>aan</strong>wezige virussen en bacteriën, die met <strong>de</strong> stof in <strong>aan</strong>raking<br />

komen, wor<strong>de</strong>n geëlimineerd. Ver<strong>de</strong>r heeft elke gar<strong>de</strong>robehoes een<br />

eigen ventilatiesysteem. Op regenachtige dagen kan er een hogere ventilatiemodus<br />

geactiveerd wor<strong>de</strong>n, hetgeen het drogen van natte kleding<br />

versnelt. Daardoor ontst<strong>aan</strong> er geen on<strong>aan</strong>gename geuren en wordt <strong>de</strong><br />

lucht in <strong>de</strong> omkleedruimte geoptimaliseerd.<br />

Zippsafe overtuigd reeds op internationaal niveau en wordt nu ook<br />

in Ne<strong>de</strong>rland en België <strong>aan</strong>gebo<strong>de</strong>n. In 2016 opgericht, behoren<br />

in Duitsland en Zwitserland inmid<strong>de</strong>ls vele grote instellingen tot<br />

<strong>de</strong> tevre<strong>de</strong>n klanten. Het Robert Bosch Ziekenhuis in Stuttgart, <strong>de</strong><br />

Stadskliniek in Karlsruhe en <strong>de</strong> Universiteitsklinieken in Freiburg,<br />

Tübingen en Schleswig-Holstein zijn slechts enkele van <strong>de</strong> gewaar<strong>de</strong>er<strong>de</strong><br />

klanten. De ziekenhuizen hebben gemerkt dat <strong>de</strong> Zippsafe<br />

systemen niet alleen voor het opbergen van kleding dienen. Het<br />

smarte gar<strong>de</strong>robeconcept vermeer<strong>de</strong>rt ook capaciteiten, verhoogt<br />

<strong>de</strong> me<strong>de</strong>werkerstevre<strong>de</strong>nheid, verbetert <strong>de</strong> hygiëne in omkleedruimtes<br />

en vermin<strong>de</strong>rt tijdrovend en moeizaam beheer. Zo kan <strong>de</strong><br />

standaard lockerkast inpakken. ■<br />

ORDE EN NETHEID<br />

De enorme ruimtebesparing is zeker niet het enige voor<strong>de</strong>el van<br />

Zippsafe. Het gar<strong>de</strong>robeconcept <strong>zorg</strong>t <strong>de</strong>finitief voor or<strong>de</strong> en netheid in<br />

<strong>de</strong> omkleedruimte. Dankzij <strong>de</strong> geïntegreer<strong>de</strong> bijzon<strong>de</strong>re features heeft<br />

alles een eigen plaats, hetgeen gelijktijdig <strong>de</strong> gebruikersvrien<strong>de</strong>lijkheid<br />

enorm verhoogt. Zippsafe systemen beschikken over een ingebouw<strong>de</strong><br />

zitbank met uitschuifbare schoenenvakken, zodat schoenen en kleding<br />

geschei<strong>de</strong>n opgeborgen kunnen wor<strong>de</strong>n. Om kleding netjes te kunnen<br />

opbergen, zijn <strong>de</strong> gar<strong>de</strong>robehoezen voorzien van een uitschuifbare kledinghanger<br />

en grote binnenzakken.<br />

BEHEER WORDT KINDERSPEL<br />

Op elk systeem bevindt zich een RFID-lezer. Gebruikers kunnen voor<br />

het openen en sluiten van <strong>de</strong> gar<strong>de</strong>robehoes hun eigen personeelskaart<br />

Het gar<strong>de</strong>robeconcept <strong>zorg</strong>t <strong>de</strong>finitief voor or<strong>de</strong> en netheid in <strong>de</strong> omkleedruimte.<br />

BOUWEN ZORG.EU<br />

31


SPRYG-SEMINARIE ZORGVASTGOED BELGIË<br />

Tekst en beeld | Koen Mortelmans<br />

Spryg-seminarie Zorgvastgoed België<br />

‘Huidige problemen vergen nieuwe<br />

concepten en flexibeler ka<strong>de</strong>r’<br />

Het Belgische Zorgvastgoed<br />

Seminarie van Spryg<br />

vond dit jaar plaats in <strong>de</strong><br />

'Horta' in Antwerpen.<br />

Traditiegetrouw was het<br />

weer een gelegenheid om<br />

<strong>aan</strong> netwerking te doen, visies<br />

en i<strong>de</strong>eën uit te wisselen en<br />

projecten <strong>aan</strong> elkaar voor<br />

<strong>de</strong> stellen.<br />

Puur bouwkundig is <strong>de</strong> art nouveauzaal van<br />

<strong>de</strong> Horta een interessante plaats. Het gebouw<br />

kwam weliswaar pas in 2000 tot stand,<br />

maar in <strong>de</strong> congreszaal zijn op een elegante<br />

manier <strong>de</strong> stalen spanten verwerkt van het<br />

voormalige Brusselse Volkshuis. Dit gebouw,<br />

een ontwerp van Victor Horta uit 1896-1898,<br />

in <strong>de</strong> toen populaire art nouveau stijl, werd<br />

in 1965 gesloopt. Daarna wer<strong>de</strong>n <strong>de</strong> overblijven<strong>de</strong>,<br />

ge<strong>de</strong>monteer<strong>de</strong> <strong>de</strong>len jarenlang opgeslagen,<br />

op verschillen<strong>de</strong> plaatsen. De stad<br />

Gent vond er geen bestemming voor, maar<br />

<strong>de</strong> stad Antwerpen schreef een prijsvraag uit<br />

waaruit het voorstel van brouwerij Palm als<br />

winnaar tevoorschijn kwam.<br />

Panelgesprek met v.l.n.r. Patricia Vermeulen, COO bij Orpea Noord-Europa, Johan Crijns, CEO van Anima, Ellen<br />

Mast, directeur bij Zorgbedrijf Antwerpen, Johan Staes, ge<strong>de</strong>legeerd bestuur<strong>de</strong>r van Vlozo en Dominiek Beelen,<br />

CEO van Korian Benelux.<br />

VLAAMS OVERHEIDSGELD<br />

Ondanks <strong>de</strong> <strong>aan</strong>trekkelijke setting hield Vlaams<br />

minister voor welzijn Hil<strong>de</strong> Crevits (CD&V)<br />

haar ecologische voetafdruk laag en leid<strong>de</strong> ze<br />

het seminarie in met een vi<strong>de</strong>oboodschap.<br />

Daarin on<strong>de</strong>rstreepte ze dat <strong>de</strong> Vlaamse overheid,<br />

via het Vlaams Infrastructuurfonds voor<br />

Persoonsgebon<strong>de</strong>n Aangelegenhe<strong>de</strong>n (Vipa)<br />

in <strong>de</strong> eerste helft van <strong>2022</strong> voor bijna 35 miljoen<br />

euro toeken<strong>de</strong>. Met Vipa-steun kunnen in<br />

Vl<strong>aan</strong><strong>de</strong>ren belangrijke bouwprojecten voor<br />

<strong>de</strong> <strong>zorg</strong> gerealiseerd wor<strong>de</strong>n.<br />

32 BOUWEN ZORG.EU


SPRYG-SEMINARIE ZORGVASTGOED BELGIË<br />

VERANTWOORDELIJKHEID<br />

NEMEN<br />

Crevits vraagt wel of <strong>de</strong> <strong>zorg</strong>verlenen<strong>de</strong> organisaties<br />

op een an<strong>de</strong>re dan financiële manier hun<br />

verantwoor<strong>de</strong>lijkheid nemen. “De overheid<br />

kan kwaliteitska<strong>de</strong>rs uittekenen en in mid<strong>de</strong>len<br />

voorzien, maar het vraagt van ie<strong>de</strong>reen op het<br />

terrein inspanningen om ervoor te <strong>zorg</strong>en dat<br />

me<strong>de</strong>werkers in een <strong>aan</strong>gename omgeving kunnen<br />

werken en elke bewoner kwalitatieve <strong>zorg</strong><br />

krijgt. Dat is een nagel waarop wij blijven sl<strong>aan</strong>.<br />

Ik vind het superbelangrijk dat er transparantie<br />

is en dat wanneer er verbeterpunten zijn, die<br />

bekend zijn en <strong>aan</strong>gepakt wor<strong>de</strong>n.”<br />

De huidige arbeidskrapte in <strong>de</strong> <strong>zorg</strong> is ongezien.<br />

“Daarom is het nu – dankzij een akkoord<br />

met <strong>de</strong> sector – mogelijk om mensen die nog<br />

niet over <strong>de</strong> juiste kwalificaties beschikken op<br />

korte termijn op te lei<strong>de</strong>n, terwijl ze al in <strong>de</strong><br />

sector <strong>aan</strong> het werk zijn. Op die manier willen<br />

we versneld vacatures invullen. Elke inspanning<br />

die mensen ertoe kan <strong>aan</strong>zetten om te<br />

kiezen voor een job in <strong>de</strong> <strong>zorg</strong>, kan een wereld<br />

van verschil maken voor mensen die er<br />

vandaag al werken.”<br />

INPLANTING, BEZETTING EN<br />

TOEKOMSTPLANNING<br />

Valérie Jonkers, COO van Care Property<br />

Invest, hield als mo<strong>de</strong>rator <strong>de</strong> timing in <strong>de</strong> hand<br />

en stel<strong>de</strong> <strong>de</strong> verschillen<strong>de</strong> sprekers diverse<br />

vragen, die hen af en toe uit hun comfortpositie<br />

haal<strong>de</strong>n. Ronny Neckebroeck, directeur<br />

public en social banking Vl<strong>aan</strong><strong>de</strong>ren bij <strong>de</strong> bank<br />

Belfius, merkte op dat waar <strong>zorg</strong>instellingen bij<br />

hun <strong>aan</strong>vragen voor leningen vroeger vooral<br />

streef<strong>de</strong>n naar een zo lang mogelijke looptijd,<br />

vandaag <strong>de</strong> dag <strong>de</strong> rentecomponent zwaar<strong>de</strong>r<br />

doorweegt. De banken kijken pas in twee<strong>de</strong><br />

instantie naar <strong>de</strong> financiële mogelijkhe<strong>de</strong>n van<br />

<strong>de</strong> <strong>aan</strong>vrager. “We kijken eerst na of hun inplanting,<br />

bezetting en toekomstplanning stevig<br />

gefun<strong>de</strong>erd zijn.” Een an<strong>de</strong>r aspect dat almaar<br />

sterker doorweegt, is duurzaamheid.<br />

zondheid en hun financiering er niet alleen gespreid<br />

over <strong>de</strong> fe<strong>de</strong>rale overheid en gewesten,<br />

maar zijn ook <strong>de</strong> historisch gegroei<strong>de</strong> ka<strong>de</strong>rs er<br />

weinig flexibel.<br />

NIEUWE OPDRACHTEN<br />

VOOR ZIEKENHUIZEN<br />

Algemeen directeur Wino Baeckelandt van<br />

Zorggroep Heilig Hart waarschuw<strong>de</strong> dat er in<br />

België momenteel een overschot is van zowat<br />

10.000 ziekenhuisbed<strong>de</strong>n. De voorbije jaren is<br />

<strong>de</strong> gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> verblijfsduur er immers sterk<br />

afgenomen. De ziekenhuizen moeten an<strong>de</strong>re<br />

opdrachten opnemen in het verleng<strong>de</strong> van hun<br />

vertrouw<strong>de</strong> taken, meent hij. Als voorbeeld<br />

vernoem<strong>de</strong> hij reactivatie.<br />

SOBERHEID EN BETAALBAARHEID<br />

Aan <strong>de</strong> hand van diverse <strong>zorg</strong>vastgoedprojecten<br />

gaf Wim Van Cromphout, partner bij architectenkantoor<br />

B2Ai, zijn visie op <strong>de</strong> woon<strong>zorg</strong><br />

van <strong>de</strong> toekomst. Als architect had hij daarbij<br />

oog voor <strong>de</strong> integratie in <strong>de</strong> omgeving, een<br />

vormgeving die niet alleen flexibiliteit toelaat,<br />

maar ook een mix van functies en betaalbaarheid.<br />

In 2019 realiseer<strong>de</strong> zijn kantoor zo wzc<br />

De Zonnewen<strong>de</strong>n in Meulebeke. De intimistische<br />

architectuur zon<strong>de</strong>r overbodige franjes en<br />

het beschei<strong>de</strong>n materiaalgebruik maakten dat<br />

<strong>de</strong> bouwkost er beperkt bleef tot min<strong>de</strong>r dan<br />

1.300 euro per vierkante meter. Nu is dit, daar<br />

<strong>de</strong> intussen algemene stijging van <strong>de</strong> materiaalen<br />

energiekosten, niet meer mogelijk, voeg<strong>de</strong><br />

hij er wel <strong>aan</strong> toe. Met an<strong>de</strong>re voorbeel<strong>de</strong>n <strong>de</strong>monstreer<strong>de</strong><br />

hij <strong>de</strong> koppeling van nieuwbouw<br />

en renovatie <strong>aan</strong> best<strong>aan</strong><strong>de</strong> <strong>zorg</strong>sites – zoals<br />

<strong>zorg</strong>kloosters – en in woonclusters. Bij het<br />

ontwerpen van geïntegreer<strong>de</strong> woon-, leef- en<br />

<strong>zorg</strong>buurten kijkt hij bijvoorbeeld naar welke<br />

functies er in <strong>de</strong> omgeving al dan niet ontbreken,<br />

om <strong>de</strong> hiaten dan <strong>aan</strong> te vullen.<br />

INCLUSIEF WONEN<br />

Bij Den Dries st<strong>aan</strong> <strong>de</strong> neuzen in <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> richting,<br />

al gebeur<strong>de</strong> <strong>de</strong> bena<strong>de</strong>ring er vanuit <strong>de</strong><br />

best<strong>aan</strong><strong>de</strong> situatie. In Evergem beschikt <strong>de</strong>ze<br />

vzw voor woonon<strong>de</strong>rsteuning voor mensen<br />

met beperkingen over een site van 17.000<br />

vierkante meter. “We bebouwen die voor<br />

slechts 20%”, zeggen algemeen directeur Tim<br />

Bruylandt en beleidsme<strong>de</strong>werker strategische<br />

projecten Luc Verbeke. “Zo reserveren we<br />

plaats voor veel groen en een echt inclusieve<br />

woonomgeving.” Concreet betekent dit dat<br />

er op <strong>de</strong> site ook ruimte is voor particuliere<br />

woningen. Dit draagt niet alleen sterk bij <strong>aan</strong><br />

<strong>de</strong> betaalbaarheid van <strong>de</strong> <strong>zorg</strong>bouw, maar ook<br />

<strong>aan</strong> <strong>de</strong> mix van bewoners.<br />

PANELGESPREK<br />

Afsluitend ging Jonkers in <strong>de</strong>bat met een panel<br />

van toon<strong>aan</strong>geven<strong>de</strong> stakehol<strong>de</strong>rs. Ellen<br />

Mast, directeur bij Zorgbedrijf Antwerpen,<br />

Johan Staes, ge<strong>de</strong>legeerd bestuur<strong>de</strong>r van<br />

Vlozo, Patricia Vermeulen, COO bij Orpea<br />

Noord-Europa, Johan Crijns, CEO van Anima<br />

en Dominiek Beelen, CEO van Korian Benelux<br />

behan<strong>de</strong>l<strong>de</strong>n daarin <strong>de</strong> problematiek van<br />

kleinschaligheid en betaalbaarheid en van het<br />

personeelstekort in <strong>de</strong> <strong>zorg</strong>. ■<br />

SECTOR ONTSCHOTTEN<br />

Thomas Fiers, hoofd gezondheids<strong>zorg</strong> België<br />

bij Cofinimmo, Charles-Antoine Van Aelst,<br />

CIO bij Aedifica en Nicolas De Blieck, investeringsmanager<br />

gezondheids<strong>zorg</strong> bij AG Real<br />

Estate vertolkten wat er vandaag leeft bij <strong>de</strong><br />

grote eigenaren van <strong>zorg</strong>gebouwen. In hun tussenkomsten<br />

kwam naar voor dat België vandaag<br />

wel een koploper is in het ontwikkelen<br />

van nieuwe <strong>zorg</strong>concepten, maar dat er ook<br />

nog veel werk is <strong>aan</strong> het 'ontschotten' van <strong>de</strong><br />

sector. Zo is <strong>de</strong> bevoegdheid over <strong>zorg</strong> en ge-<br />

Een geslaagd event in een <strong>aan</strong>gename, architectuurgerelateer<strong>de</strong> setting.<br />

BOUWEN ZORG.EU<br />

33


NIJMEGEN RADBOUDUMC<br />

Tekst | Tjerk van Duinen Beeld | René Mesman<br />

Oneindige variatie in vloerontwerpen<br />

Natuur verrijkt interieur<br />

van Radboudumc<br />

In het nieuwe hoofdgebouw van het Radboudumc staat <strong>de</strong> patiënt centraal. Maar er is ook een hoofdrol<br />

voor <strong>de</strong> natuur. Het door EGM ontworpen gebouw (zie <strong>Bouwen</strong> <strong>aan</strong> <strong>de</strong> Zorg editie 4) is afgewerkt en<br />

ingericht op basis van ontwerprichtlijnen die <strong>de</strong> verbon<strong>de</strong>nheid met <strong>de</strong> omringen<strong>de</strong> natuur uitbeel<strong>de</strong>n.<br />

Dit is on<strong>de</strong>r meer uitgewerkt in <strong>de</strong> vloeren, waarvoor talloos veel verschillen<strong>de</strong> plant- en diermotieven<br />

zijn ontworpen. In <strong>de</strong> fabriek in Coevor<strong>de</strong>n heeft Forbo <strong>de</strong> <strong>de</strong>ssins in <strong>de</strong> vinylvloeren geprint. Forbo<br />

lever<strong>de</strong> tevens twee an<strong>de</strong>re series projectvinyl voor het ziekenhuis.<br />

Natuurmotieven in <strong>de</strong> vloeren van een poliplein/wachtgebied (voorgrond) en het restaurant.<br />

Het interieur van het hoofdgebouw is ontworpen door Suzanne Holtz<br />

Studio en begeleid door het team van het Radboudumc. Iris Hobo, <strong>de</strong>signmanager<br />

van het Radboudumc: “De ontwerprichtlijnen zijn gebaseerd<br />

op verbon<strong>de</strong>nheid met <strong>de</strong> natuur, die een belangrijke rol speelt<br />

in <strong>de</strong> historie van het ziekenhuis en nog steeds <strong>de</strong> omgeving domineert.<br />

De Nijmeegse natuur en <strong>de</strong> seizoenen zijn als metaforen gebruikt, <strong>de</strong><br />

eerste verticaal uitgewerkt en <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> horizontaal. Verticaal stijgt<br />

<strong>de</strong> metafoor op van <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rste lagen, die <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rwaterwereld uitbeel<strong>de</strong>n,<br />

via on<strong>de</strong>r meer riet, gras, struiken en een boomstam tot in<br />

het bla<strong>de</strong>rdak voor <strong>de</strong> bovenste verdiepingen. Horizontaal zijn per ver-<br />

34 BOUWEN ZORG.EU


NIJMEGEN RADBOUDUMC<br />

Eternal Wood Traditional Oak ligt als een loper in <strong>de</strong> gangen, bij patiëntenbalies<br />

en on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> bed<strong>de</strong>n in <strong>de</strong> verpleegkamers.<br />

Verpleegkamer.<br />

HETEROGENE VINYLVLOER<br />

Bouwconsortium FourCare besloot <strong>de</strong> afwerking van <strong>de</strong>ze vloeren te<br />

gunnen <strong>aan</strong> Forbo. René Treffers, Segment Manager Healthcare bij Forbo<br />

Flooring: “Voor het printge<strong>de</strong>elte van <strong>de</strong>ze mooie opdracht hebben we<br />

Eternal Digital print toegepast. Deze techniek stelt je in staat om je eigen<br />

unieke vloer te ontwerpen, in <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> hoge kwaliteit van onze Eternal<br />

heterogene vinyl vloerbe<strong>de</strong>kking en om (nog) zuiver<strong>de</strong>r en scherper te<br />

printen. Alle kleuren en zelfs <strong>de</strong> fijnste lijnen komen hiermee goed tot<br />

hun recht. Door <strong>de</strong> 0,7 mm dikke, zeer sterke beschermlaag voldoet ook<br />

<strong>de</strong>ze vloer <strong>aan</strong> alle eisen die <strong>aan</strong> ziekenhuisvloeren wor<strong>de</strong>n gesteld. Ze<br />

is uitvoerig getest op inwerking van allerlei stoffen. Eternal Wood is ook<br />

een heterogene vinylvloer met <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> kwalitatieve eigenschappen.”<br />

Haakse gangen dienen zich <strong>aan</strong> in <strong>de</strong> vloer.<br />

dieping met vier kleuren en materiaalgebruik sfeerver<strong>de</strong>lingen gemaakt<br />

<strong>aan</strong> <strong>de</strong> hand van <strong>de</strong> vier seizoenen. Het ontwerp van <strong>de</strong> vloeren is een<br />

combinatie van een grafische weergave van <strong>de</strong>ze natuur, gecombineerd<br />

met <strong>de</strong> figuren uit ou<strong>de</strong> glyptieken die ooit zijn ontworpen voor het<br />

Radboudumc. Een samenvoeging dus van ou<strong>de</strong> en nieuwe elementen<br />

geprint in <strong>de</strong> Eternal vinylvloeren van Forbo.”<br />

De meest intensief belaste vloeren zijn afgewerkt met Sphera<br />

Element Shell, een homogene vinylvloer. Hobo: “Die zijn door en<br />

door gekleurd en dan weet je zeker dat je slijtage niet gaat zien. Dit<br />

is vooral toegepast op het -1 niveau, zoals in <strong>de</strong> bed<strong>de</strong>ncentrale en<br />

<strong>de</strong> bed<strong>de</strong>nwasserij.” ■<br />

ORIËNTATIE<br />

De geprinte vloeren zijn vooral in <strong>de</strong> wachtruimtes, lounges en an<strong>de</strong>re<br />

verblijfsruimten te vin<strong>de</strong>n. “Het interieur is on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el van onze opzet<br />

om een stressvrij ziekenhuis te krijgen”, vervolgt Hobo. “De kleuren zijn<br />

in het centrale <strong>de</strong>el voller gemaakt en in <strong>de</strong> gangen lichter. Zo heb je<br />

een beter i<strong>de</strong>e van waar je bent en als je in <strong>de</strong> gang staat en <strong>de</strong> volle<br />

kleur komt je tegemoet, verkort dat visueel <strong>de</strong> gang. Nog een slimme<br />

vormtruc is dat <strong>de</strong> kleur van <strong>de</strong> wand voor een stukje doorloopt in <strong>de</strong><br />

vloer; hierdoor zie je op afstand beter waar <strong>de</strong> haakse gangen liggen. Het<br />

vergemakkelijkt <strong>de</strong> oriëntatie en het vin<strong>de</strong>n van je weg.”<br />

Oriëntatie en dui<strong>de</strong>lijkheid waren ook voor <strong>de</strong> verpleegaf<strong>de</strong>lingen leidraad<br />

in het vloerontwerp. “Hier is Eternal Wood Traditional Oak gelegd<br />

op <strong>de</strong> plekken waar <strong>de</strong> patiënt <strong>de</strong> hoofdgebruiker is. De vloerbe<strong>de</strong>kking<br />

ligt als een loper in <strong>de</strong> gangen, bij <strong>de</strong> patiëntenbalies en on<strong>de</strong>r <strong>de</strong><br />

bed<strong>de</strong>n in <strong>de</strong> verpleegkamers. Daarom heen ligt wit vinyl. De ‘houten’<br />

vloeren zijn dus eigenlijk voor langzaam verkeer, <strong>de</strong> uni kleuren voor<br />

‘snel’ verkeer.”<br />

Eternal Digital print in een loungeruimte.<br />

BOUWEN ZORG.EU<br />

35


WARMOND MARIËNHAVEN<br />

Tekst | Henk Geist Beeld | De Nieuwe Norm<br />

Ingrijpen<strong>de</strong> renovatie Mariënhaven in Warmond<br />

Mo<strong>de</strong>rne <strong>zorg</strong>resi<strong>de</strong>ntie in<br />

voormalig seminarie<br />

Na een ingrijpen<strong>de</strong> renovatie is in september <strong>de</strong> mo<strong>de</strong>rne <strong>zorg</strong>resi<strong>de</strong>ntie Mariënhaven in Warmond<br />

in gebruik genomen. In het zogeheten philosophicum van het voormalig seminariecomplex zijn<br />

30 <strong>zorg</strong>appartementen en 7 <strong>zorg</strong>hotelkamers gerealiseerd. Een verbouwing, waarbij historische<br />

gevel<strong>de</strong>tails weer zijn hersteld en zichtbaar gemaakt.<br />

Mariënhaven was het zogeheten philosophicum<br />

van het seminarie en verrees in 1930 naast het<br />

hoofdgebouw Mariëngaer<strong>de</strong>. Het is ontworpen<br />

door architect Jan Stuijt, een van <strong>de</strong> belangrijkste<br />

20ste-eeuwse kerkenbouwers in Ne<strong>de</strong>rland.<br />

Het gebouw was geschikt voor 130 stu<strong>de</strong>nten,<br />

die hun eigen stu<strong>de</strong>erkamer had<strong>de</strong>n. Daarnaast<br />

bood het gebouw ruimte <strong>aan</strong> twee collegezalen<br />

en een kapel, laboratorium, eetzaal, recreatiezaal,<br />

keuken en dienstruimten. Sinds 1970 is het<br />

in gebruik als verpleeghuis, dat daarna diverse<br />

uitbreidingen on<strong>de</strong>rging. Al die uitbreidingen<br />

zijn nu weer gesloopt. Alleen het voorgebouw<br />

en <strong>de</strong> kapel bleven gespaard.<br />

'Het zogeheten<br />

philosophicum heeft<br />

een geheel nieuwe<br />

in<strong>de</strong>ling gekregen'<br />

Hotelkamer in <strong>de</strong> kapel.<br />

Tot 1967 was in dit gebouwencomplex het<br />

grootseminarie van het bisdom Haarlem gevestigd.<br />

Het naast Mariënhaven gelegen rijksmonument<br />

Mariëngaer<strong>de</strong> is het oudste ge<strong>de</strong>elte<br />

van <strong>de</strong>ze voormalige priesteropleiding,<br />

waarvan <strong>de</strong> historie teruggaat tot 1799. Het<br />

rijksmonument is in <strong>de</strong> afgelopen jaren al ingrijpend<br />

gerenoveerd en getransformeerd tot<br />

appartementencomplex. Aan <strong>de</strong> nieuwe bestemming<br />

van zowel Mariëngaer<strong>de</strong> als Mariënhaven<br />

ligt een integraal plan van <strong>de</strong> gemeente<br />

Teylingen ten grondslag.<br />

INGRIJPENDE VERBOUWING<br />

Deze twee bouw<strong>de</strong>len zijn in opdracht van<br />

Verdouw Projecten door De Nieuwe Norm<br />

verbouwd tot <strong>zorg</strong>resi<strong>de</strong>ntie. “Een ingrijpen<strong>de</strong><br />

verbouwing”, stelt Marco Rei<strong>de</strong>l, technisch<br />

directeur bij De Nieuwe Norm, dat gespecialiseerd<br />

is in het transformeren en renoveren<br />

van best<strong>aan</strong>d vastgoed. “Bij De Nieuwe Norm<br />

36 BOUWEN ZORG.EU


WARMOND MARIËNHAVEN<br />

geven we vastgoed een nieuwe toekomst.<br />

On<strong>de</strong>r het motto ‘Het nieuwe vastgoed staat<br />

er al’ kunnen we vastgoed transformeren naar<br />

een an<strong>de</strong>re functie of juist <strong>de</strong> levensduur van<br />

het vastgoed verlengen.”<br />

Appartement in <strong>de</strong> kapel.<br />

POSITIEF ADVIES<br />

Vanaf 2020 is het plan uitgewerkt, in een<br />

bouwteam met on<strong>de</strong>r meer <strong>de</strong> architect, installateurs<br />

en toekomstig gebruiker. Een plan<br />

waarvoor <strong>de</strong> gemeentelijke erfgoedcommissie<br />

en welstandscommissie een positief advies<br />

hebben verstrekt. Rei<strong>de</strong>l: “In februari 2021 zijn<br />

we gestart met slopen. Eigenlijk zijn alle nietdragen<strong>de</strong><br />

wan<strong>de</strong>n, plafonds en installaties verwij<strong>de</strong>rd.<br />

Het gebouw heeft een geheel nieuwe<br />

in<strong>de</strong>ling gekregen, waarbij ook <strong>de</strong> hoof<strong>de</strong>ntree<br />

is verplaatst. De buitenmuren zijn geïsoleerd<br />

met voorzetwan<strong>de</strong>n en alle kozijnen zijn vervangen<br />

en voorzien van HR++ glas en mooie<br />

markiezen. De hardstenen trappen zijn weer in<br />

ou<strong>de</strong> staat gebracht. De vloeren zijn voorzien<br />

van vloerverwarming. Het gebouw heeft drie<br />

liften gekregen: twee naar <strong>de</strong> verdiepingen en<br />

een naar <strong>de</strong> kel<strong>de</strong>r. De kel<strong>de</strong>r was meer een<br />

zwembad. Die hebben we waterdicht gemaakt<br />

en daar is nu <strong>de</strong> technische ruimte. Daar bevin<strong>de</strong>n<br />

zich alle installaties.”<br />

KUNSTSTUKJE<br />

Het puntdak heeft een plat tussenstuk gekregen<br />

waardoor op <strong>de</strong> zol<strong>de</strong>rverdieping grotere<br />

appartementen gemaakt kon<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n. Het<br />

nieuwe, goed geïsoleer<strong>de</strong> dak is voorzien van<br />

tien grotere prefab dakkapellen die voor extra<br />

ruimte en licht <strong>zorg</strong>en. Bijzon<strong>de</strong>r is het hergebruik<br />

van <strong>de</strong> fraaie kapel. Daarbinnen is op een<br />

nieuwe fun<strong>de</strong>ring een staalconstructie <strong>aan</strong>gebracht,<br />

voor <strong>de</strong> realisatie van drie lagen met<br />

(hotel)kamers. “Een kunststukje”, verzekert<br />

Rei<strong>de</strong>l. De oorspronkelijke natuurstenen kolommen<br />

en glas-in-loodramen zijn behou<strong>de</strong>n.<br />

Voor voldoen<strong>de</strong> lichttoetreding in <strong>de</strong> kamers<br />

is in <strong>de</strong> buitengevel een extra rij met ramen<br />

<strong>aan</strong>gebracht. “Mariënhaven voldoet <strong>aan</strong> alle<br />

huidige normen op het gebied van isolatie,<br />

veiligheid en brandpreventie. Het gebouw kan<br />

weer jaren vooruit.”<br />

Appartement op zol<strong>de</strong>r met een vernieuw<strong>de</strong> dakkapel.<br />

Valuas Zorggroep is <strong>de</strong> exploitant van het gebouw.<br />

“Wij hebben <strong>de</strong>rtien locaties in Ne<strong>de</strong>rland,<br />

waarvan twee vlakbij, in Oegstgeest. ❯<br />

BOUWEN ZORG.EU<br />

37


WARMOND MARIËNHAVEN<br />

Studioappartement met vernieuw<strong>de</strong> kozijnen.<br />

Met <strong>aan</strong>dacht voor jou<br />

<strong>de</strong>nieuwenorm.nl<br />

38 BOUWEN ZORG.EU<br />

Naamloos-1 1 17-11-<strong>2022</strong> 08:30


WARMOND MARIËNHAVEN<br />

'Zorg in het mid<strong>de</strong>n- en hogere segment,<br />

daar is behoefte <strong>aan</strong> in Ne<strong>de</strong>rland'<br />

We waren op zoek naar uitbreiding in <strong>de</strong>ze regio”,<br />

zegt directeur Erik van <strong>de</strong>n Boom. “Wij<br />

zijn bena<strong>de</strong>rd door <strong>de</strong> ontwikkelaar met <strong>de</strong><br />

vraag of Mariënhaven iets voor ons was. Wij<br />

zijn een <strong>zorg</strong>verlener in het mid<strong>de</strong>n- en hogere<br />

segment, daar is behoefte <strong>aan</strong> in Ne<strong>de</strong>rland.<br />

Daarom zoeken wij nieuwe, fraai gelegen locaties.<br />

Deze locatie in Warmond bleek goed te<br />

passen in onze filosofie.”<br />

KLEINSCHALIG EN HUISELIJK<br />

De Valuas Zorggroep, een familiebedrijf dat<br />

sinds 2011 bestaat, biedt hoogwaardige service<br />

in kleinschalige en huiselijke vorm en richt zich<br />

daarbij op 80-plussers met een <strong>zorg</strong>behoefte.<br />

Van <strong>de</strong>n Boom: “Vanaf het voorjaar van 2020<br />

zijn wij betrokken bij dit project en hebben we<br />

onze smaak en behoeften in het Programma<br />

van Eisen kunnen inbrengen. Het gaat om 25<br />

studio’s van ongeveer 45 vierkante meter, dat is<br />

ruim voor onze doelgroep die intensieve <strong>zorg</strong><br />

behoeft. Daarnaast hebben vijf appartementen<br />

een aparte slaapkamer, die zijn vooral geschikt<br />

voor echtparen.” Daarnaast telt Mariënhaven<br />

nog zeven volledig ingerichte <strong>zorg</strong>hotelkamers<br />

voor tij<strong>de</strong>lijk verblijf.<br />

De voor <strong>de</strong> doelgroep <strong>aan</strong>gepaste badkamer.<br />

COMFORTABEL EN VEILIG<br />

In Mariënhaven wordt 24-uurs <strong>zorg</strong> gebo<strong>de</strong>n:<br />

basis<strong>zorg</strong>, geïndiceer<strong>de</strong> <strong>zorg</strong> en <strong>aan</strong>vullen<strong>de</strong><br />

particuliere <strong>zorg</strong>. Er is permanent personeel<br />

<strong>aan</strong>wezig, van verpleegkundigen en ver<strong>zorg</strong>en<strong>de</strong>n<br />

tot gastvrouwen en -heren en een kok.<br />

Centraal in het gebouw liggen het restaurant,<br />

<strong>de</strong> keuken en <strong>de</strong> gemeenschappelijke ruimte.<br />

Van <strong>de</strong>n Boom: “Onze bewoners betalen tussen<br />

<strong>de</strong> 4.000 en 5.500 euro per m<strong>aan</strong>d voor<br />

wonen en service. Daar zit dus alles in: eten,<br />

huur, gas, water en licht, verzekering en 24-<br />

uurs <strong>aan</strong>wezigheid van <strong>zorg</strong>personeel. Daarnaast<br />

wordt <strong>de</strong> <strong>zorg</strong> vergoed vanuit <strong>de</strong> overheid.<br />

Wij bie<strong>de</strong>n een comfortabele en veilige<br />

woonomgeving, waar onze bewoners zich volledig<br />

thuis voelen, met <strong>aan</strong>dacht voor gastvrijheid,<br />

eten en drinken. Dat hebben we hier kunnen<br />

realiseren, het is echt een toplocatie.” ■<br />

De verdiepingen hebben een geheel nieuwe in<strong>de</strong>ling gekregen.<br />

Feiten en cijfers<br />

OPDRACHTGEVER<br />

Verdouw Projecten, Veenendaal<br />

UITVOERING<br />

De Nieuwe Norm, Rotterdam<br />

ONTWERP<br />

ARCOM Partners, Veenendaal<br />

BOUWPERIODE<br />

februari 2021 – september <strong>2022</strong><br />

BOUWEN ZORG.EU<br />

39


Formidabel Ultra Low.<br />

Tekst en beeld | FMB care<br />

Bed<strong>de</strong>n en matrassen voor<br />

een optimale <strong>zorg</strong>beleving<br />

‘Er wordt goed voor mij ge<strong>zorg</strong>d’, ‘Er wordt naar me geluisterd’, ‘De mensen hier zijn goed voor<br />

mij’ en ‘Ik ben in goe<strong>de</strong> han<strong>de</strong>n’. Deze reacties hebben een overeenkomst. Als een bewoner wordt<br />

gevraagd wat hij of zij vindt van <strong>de</strong> <strong>zorg</strong>, dan g<strong>aan</strong> <strong>de</strong> gedachten namelijk als eerste naar <strong>de</strong> mensen<br />

die hem of haar ver<strong>zorg</strong>en. De relatie met <strong>de</strong> ver<strong>zorg</strong>er bepaalt dus in grote mate hoe <strong>de</strong> kwaliteit<br />

van <strong>de</strong> <strong>zorg</strong> wordt ervaren. Zorghulpmid<strong>de</strong>len krijgen daarom pas echt meerwaar<strong>de</strong> als <strong>de</strong>ze <strong>de</strong><br />

relatie tussen ver<strong>zorg</strong>er en ver<strong>zorg</strong><strong>de</strong> versterken. Twee hulpmid<strong>de</strong>len die daarin een cruciale rol<br />

spelen, zijn bed<strong>de</strong>n en matrassen.<br />

40 BOUWEN ZORG.EU


FORMIDABEL PRO<br />

FMB care levert al ruim 21 jaar <strong>zorg</strong>bed<strong>de</strong>n<br />

in Ne<strong>de</strong>rland en heeft – me<strong>de</strong> dankzij haar<br />

ervaring – een karrenvracht <strong>aan</strong> functionele<br />

voor<strong>de</strong>len kunnen bun<strong>de</strong>len in haar nieuwste<br />

Formidabel Pro bed:<br />

• Optimale verrijdbaarheid;<br />

• Meer<strong>de</strong>re voorgeprogrammeer<strong>de</strong> functies<br />

(Scenario handbediening);<br />

• Massief beuken zijbescherming (type Solid);<br />

• Geïntegreer<strong>de</strong> bedverlenging van 200<br />

naar 210 naar 220 cm;<br />

• V-stand in bedhekken voor een<br />

optimale veiligheid én optimaal contact<br />

met <strong>de</strong> bewoner;<br />

• Dynamisch virtueel draaipunt * ;<br />

• Ultra Low optie: laagste stand bedbo<strong>de</strong>m<br />

op 15 cm hoogte.<br />

FORMIDABEL ULTRA LOW<br />

Vanuit het oogpunt dat ‘vallen’ steeds meer<br />

<strong>zorg</strong>vragers en met name <strong>zorg</strong>verleners bezighoudt,<br />

heeft FMB care haar Formidabel<br />

Ultra Low ontwikkeld. Want waar <strong>de</strong> laagste<br />

stand van het Formidabel Pro bed ophoudt<br />

bij 25 cm, biedt <strong>de</strong> jongste innovatie, <strong>de</strong><br />

Formidabel Ultra Low, <strong>de</strong> mogelijkheid om<br />

maar liefst naar een lage stand van 15 cm te<br />

g<strong>aan</strong>. Hierdoor wordt <strong>de</strong> valhoogte geminimaliseerd<br />

en kan <strong>de</strong> bewoner meer veiligheid<br />

gegaran<strong>de</strong>erd wor<strong>de</strong>n.<br />

HOE KAN FMB CARE U<br />

ONTZORGEN?<br />

• Prijs- en kwaliteitverhouding conform <strong>de</strong><br />

Europese norm;<br />

• Een zeer uitgebreid matrassen<strong>aan</strong>bod<br />

van een standaard basismatras, een<br />

extra comfortabele oplossing en een trekbestendig<br />

matras tot <strong>aan</strong> een hoogwaardig<br />

IC-matras;<br />

• Een uitgebreid (<strong>zorg</strong>)bed<strong>de</strong>n<strong>aan</strong>bod, van<br />

een standaard ledikant tot <strong>aan</strong> een compleet<br />

en intramuraal hoog/laagbed;<br />

• Een mogelijkheid tot een TotaalKamer-<br />

Concept met een volledig ingerichte en op<br />

elkaar afgestem<strong>de</strong> bewonerskamer (ruim<br />

<strong>aan</strong>bod van stoelen, tafels, <strong>zorg</strong>kasten,<br />

<strong>zorg</strong>nachtkasten en toebehoren);<br />

• Mogelijkheid tot kosteloze warehousing<br />

binnen het FMB care magazijn;<br />

• Een complete (technische) dienst verlening om<br />

u maximaal te ont<strong>zorg</strong>en en om <strong>de</strong> kosten na<br />

<strong>aan</strong>schaf zo laag mogelijk te hou<strong>de</strong>n. ■<br />

*<br />

Het dynamisch virtueel draaipunt is een combinatie<br />

van een bre<strong>de</strong>r mid<strong>de</strong>nstuk met het virtueel<br />

draaipunt van het hoof<strong>de</strong>in<strong>de</strong>, wat ervoor<br />

<strong>zorg</strong>t dat er bij het gebruik van <strong>de</strong> diverse ligvlakfuncties<br />

een groter zitvlak vrijkomt. Hierdoor<br />

wordt verschuiving zo veel mogelijk voorkomen.<br />

Deze combinatie <strong>zorg</strong>t ervoor dat een <strong>zorg</strong>vrager<br />

maximaal 5 cm verschuift bij het instellen<br />

van bijvoorbeeld het hoof<strong>de</strong>in<strong>de</strong>. Dit heeft tevens<br />

als voor<strong>de</strong>el dat een bedverlenging min<strong>de</strong>r snel<br />

noodzakelijk wordt geacht.<br />

'Zorghulpmid<strong>de</strong>len krijgen pas echt meerwaar<strong>de</strong> als <strong>de</strong>ze <strong>de</strong> relatie<br />

tussen ver<strong>zorg</strong><strong>de</strong> en ver<strong>zorg</strong>en<strong>de</strong>n versterken'<br />

Formidabel Pro.<br />

BOUWEN ZORG.EU<br />

BOUWEN ZORG.EU 41


GRONINGEN AMBULANCEPOST<br />

Tekst | Tjerk van Duinen Beeld | Dutch Cabin/Rokki Fotografie<br />

Uitbreiding in vijf weken<br />

Systeembouw voor<br />

een ambulancepost<br />

Ambulance<strong>zorg</strong> Groningen levert passen<strong>de</strong> ambulance<strong>zorg</strong> vanuit <strong>de</strong>rtien posten in <strong>de</strong> provincie<br />

Groningen. Voor <strong>de</strong> post <strong>aan</strong> <strong>de</strong> noordkant van <strong>de</strong> stad Groningen schakel<strong>de</strong> Ambulance<strong>zorg</strong> Groningen<br />

Directbouw in voor <strong>de</strong> (gefaseer<strong>de</strong>) bouw. Dit bedrijf uit Coevor<strong>de</strong>n is gespecialiseerd in <strong>de</strong> bouw van<br />

tij<strong>de</strong>lijke, semipermanente en permanente huisvesting met een hoge mate van prefabricage.<br />

Bertus Jonkeren, commercieel technisch adviseur bij Directbouw, was<br />

projectlei<strong>de</strong>r en heeft met een <strong>aan</strong>tal collega’s <strong>de</strong> ambulancepost uitgetekend<br />

en uitgewerkt tot een compleet ontwerp. “In eerste instantie hebben<br />

wij in 2020 in vijf weken tijd <strong>de</strong>ze post gerealiseerd. Die bestond uit<br />

een garage met drie ambulanceplaatsen, een leefruimte en een toilet. In<br />

onze opdracht zaten ook <strong>de</strong> verhardingen, hekwerken, riolering en <strong>aan</strong>sluitingen<br />

op <strong>de</strong> nutsvoorzieningen.” Een jaar later wil<strong>de</strong> <strong>de</strong> opdrachtgever<br />

<strong>de</strong> post uitbrei<strong>de</strong>n. Directbouw heeft toen extra ruimte toegevoegd. Niet<br />

alleen om meer ambulances op <strong>de</strong> post te kunnen plaatsen, maar ook om<br />

ruimte te bie<strong>de</strong>n <strong>aan</strong> <strong>de</strong> extra me<strong>de</strong>werkers die er werken.<br />

VIJF WEKEN<br />

Vanwege <strong>de</strong> vraag om meer ambulance<strong>zorg</strong> te leveren vanuit <strong>de</strong>ze post<br />

werd al snel besloten tot opwaar<strong>de</strong>ring van <strong>de</strong> post. “Het moest een vol-<br />

Plaats voor vier ambulances.<br />

42 BOUWEN ZORG.EU


GRONINGEN AMBULANCEPOST<br />

Ambulancepost <strong>aan</strong> <strong>de</strong> noordrand van <strong>de</strong> stad Groningen.<br />

De sanitaire ruimte van <strong>de</strong> wachtruimte is afgewerkt met waterdicht Fibo Trespo<br />

in een houtmotief.<br />

Het stalen geraamte stond in een dag en <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> dag zaten <strong>de</strong> gevel<br />

en dakelementen al op hun plaats. De overhead<strong>de</strong>uren zijn door een<br />

externe partij geleverd en gemonteerd.”<br />

De verblijfsruimte.<br />

waardige 24-uurs opkomstpost wor<strong>de</strong>n waar alle ploegen zich kunnen<br />

omkle<strong>de</strong>n en klaarmaken voor een ambulancedienst”, aldus Jonkeren.<br />

“We<strong>de</strong>rom had<strong>de</strong>n we slechts een week of vijf nodig om <strong>de</strong> bouw te<br />

realiseren, bij een levertijd vanaf opdracht van acht weken. Dat is een van<br />

<strong>de</strong> grote voor<strong>de</strong>len van modulaire bouw. Het hoge <strong>de</strong>el, waar <strong>de</strong> ambulances<br />

st<strong>aan</strong>, is uitgebreid van drie naar vier garage<strong>de</strong>len en rechts daarvan<br />

is ook het ge<strong>de</strong>elte waar <strong>de</strong> me<strong>de</strong>werkers verblijven uitgebreid.”<br />

GARAGE<br />

De uitbreiding van het ge<strong>de</strong>elte waar <strong>de</strong> me<strong>de</strong>werkers verblijven, is<br />

gemaakt van drie meter bre<strong>de</strong> standaardunits die nog als niet-speciaal<br />

transport op een vrachtwagen vervoerd mogen wor<strong>de</strong>n. De garageunits<br />

vallen buiten die categorie en zijn daarom ter plaatse gemonteerd.<br />

Jonkeren: “De wan<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> garage zijn te hoog om op een vrachtwagen<br />

te vervoeren. Daarom hebben we voor dit ge<strong>de</strong>elte een staalconstructie<br />

en prefab dak<strong>de</strong>len <strong>aan</strong>geleverd en geplaatst en <strong>de</strong> zijwan<strong>de</strong>n<br />

los gemonteerd, van <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> sandwichpanelen als het prefabge<strong>de</strong>elte.<br />

'Net als vrijwel alle opdrachten<br />

was dit maatwerk'<br />

MAATWERK<br />

Net als vrijwel alle opdrachten van Directbouw was <strong>de</strong>ze ambulancepost<br />

maatwerk. “Wij bouwen alles op or<strong>de</strong>r, elke opdracht is an<strong>de</strong>rs", aldus<br />

Jonkeren. “Het basiscasco van kolommen, vloeren en dak is vaak hetzelf<strong>de</strong>,<br />

maar op basis van <strong>de</strong> functie en specifieke eisen zitten er veel verschillen in<br />

<strong>de</strong> gevelafwerking, gevelspecificaties en voorzieningen. Dat speelt vooral<br />

bij medisch gerelateer<strong>de</strong> opdrachten, waar wij veel mee te maken hebben.<br />

Hier brengt bijvoorbeeld <strong>de</strong> garage bijzon<strong>de</strong>rhe<strong>de</strong>n met zich mee, zoals<br />

een afwijken<strong>de</strong> hoogte en een laadvoorziening in <strong>de</strong> garage voor <strong>de</strong> medische<br />

apparatuur in <strong>de</strong> auto’s. Omdat er ruimte is gecreëerd om mogelijk<br />

in <strong>de</strong> toekomst te kunnen slapen op <strong>de</strong> post, moest ook <strong>de</strong> wand tussen<br />

<strong>de</strong> garage en het ge<strong>de</strong>elte waar <strong>de</strong> me<strong>de</strong>werkers verblijven 30 minuten<br />

brandwerend uitgevoerd wor<strong>de</strong>n. Ondanks al dat maatwerk staat hier<br />

toch binnen vijf weken een mooie ambulancepost.” ■<br />

BOUWEN ZORG.EU<br />

43


Tekst | Helene <strong>de</strong> Bruin Beeld | Chris van Koever<strong>de</strong>n<br />

Optimale <strong>zorg</strong>omgeving zet welbevin<strong>de</strong>n centraal<br />

‘Als inrichtingspartner kun je<br />

ziekenhuizen beter maken’<br />

De optimale <strong>zorg</strong>omgeving zet het welbevin<strong>de</strong>n van patiënten centraal. Dat biedt <strong>de</strong> beste<br />

kansen op herstel. “Als projectinrichter on<strong>de</strong>rsteunen we <strong>de</strong> healing environment met een goed<br />

interieurontwerp en circulair meubilair”, vertelt Peter van <strong>de</strong>r Lin<strong>de</strong>n, New Business Manager bij<br />

Gispen. Niet voor niets werken vijf van <strong>de</strong> zeven UMC’s nauw met Gispen samen.<br />

Radboudumc.<br />

44 BOUWEN ZORG.EU


Gispen heeft zich <strong>de</strong> afgelopen <strong>de</strong>cennia steeds meer toegelegd op <strong>de</strong> inrichting<br />

van healing environments in (universitaire) ziekenhuizen. Van <strong>de</strong>r Lin<strong>de</strong>n:<br />

“We werken hiervoor met kernteams die zich bezighou<strong>de</strong>n met ontwerp,<br />

inrichting, maatwerk, projectplanning, verduurzaming en ergonomie.”<br />

ONTZORGEN<br />

“In al die verschei<strong>de</strong>nheid zien we één ro<strong>de</strong> draad: ont<strong>zorg</strong>en”, aldus Van<br />

<strong>de</strong>r Lin<strong>de</strong>n: “We kunnen voor alle verschillen<strong>de</strong> ziekenhuisaf<strong>de</strong>lingen een<br />

compleet inrichtingsplan maken op basis van een Programma van Eisen.<br />

Daarbij nemen we ook <strong>de</strong> rol van duurzaamheidspartner <strong>aan</strong>, om het<br />

meubilair geheel circulair te maken. Gispen is adviseur, inrichter, ontwerper,<br />

ergonoom, maatwerk meubelmaker en stoffeer<strong>de</strong>r, service- en<br />

on<strong>de</strong>rhoudspartij, projectmanager, ver- en inhuisspecialist. De vraag van<br />

ziekenhuizen is lei<strong>de</strong>nd, ons streven is <strong>de</strong> <strong>zorg</strong> ont<strong>zorg</strong>en.”<br />

VERDUURZAMEN<br />

Vrijwel direct voegt Van <strong>de</strong>r Lin<strong>de</strong>n er<strong>aan</strong> toe dat <strong>de</strong> vraag van <strong>de</strong><br />

opdrachtgever natuurlijk centraal staat, maar zijn <strong>zorg</strong>team zoekt altijd<br />

naar <strong>de</strong> vraag achter <strong>de</strong> vraag. “Zo kun je duurzaamheid op verschillen<strong>de</strong><br />

manieren realiseren. Bijvoorbeeld door lokale productie,<br />

nieuw circulair meubilair of (zicht op) groen. “Je huidige meubilair<br />

revitaliseren is <strong>de</strong> meest duurzame oplossing. Revitaliseren doen we<br />

overigens <strong>de</strong>els met mensen met een afstand tot <strong>de</strong> arbeidsmarkt.<br />

Gispen is PSO30+ gecertificeerd.” ❯<br />

'Een optimale healing environment draagt bij <strong>aan</strong> het herstel.<br />

Tegelijkertijd is het een werkomgeving. Dat vraagt om een<br />

doordachte inrichting'<br />

Rijnstate.<br />

BOUWEN ZORG.EU<br />

45


VAN PROEFPLAATSING TOT OPLOSSING<br />

Dat doorvragen geldt zeker ook voor <strong>de</strong> interieurarchitect van Gispen,<br />

Nelleke Lagerwerf. “Een simpele vraag als ’vijftig tafels met beeldscherm’<br />

beantwoor<strong>de</strong>n we niet met een standaardofferte. We willen weten wie<br />

het beeldscherm gaat gebruiken. Zit <strong>aan</strong> die tafel een <strong>zorg</strong>professional?<br />

Met patiënt? Heeft <strong>de</strong> ICT-af<strong>de</strong>ling infrastructurele eisen? Pas als we al<br />

die belanghebben<strong>de</strong>n in zicht hebben, komen we met een voorstel en/of<br />

proefplaatsing. Zo levert Gispen een tafel met scherm die én <strong>de</strong> <strong>aan</strong>vankelijke<br />

vraag beantwoordt én het <strong>zorg</strong>gesprek on<strong>de</strong>rsteunt.”<br />

KENNIS DELEN<br />

Een optimale healing environment draagt bij <strong>aan</strong> het herstel. Tegelijkertijd<br />

is het een werkomgeving waarin <strong>zorg</strong>professionals efficiënt en vakkundig<br />

moeten werken. Lagerwerf: “Dat vraagt om een goed doordachte<br />

inrichting. Denk <strong>aan</strong> ruimere maatvoeringen voor obese patiënten of<br />

<strong>aan</strong> speciale stofferingstechnieken om vuil uit plooien te weren. Specifieke<br />

eisen bespreken onze specialisten graag met (<strong>zorg</strong>)professionals.”<br />

Interdisciplinaire samenwerking leidt regelmatig tot innovatie. Zo heeft<br />

Gispen onlangs met schoonmakers en infectiespecialisten verschillen<strong>de</strong><br />

kunstleren getest op <strong>de</strong>sinfecteermid<strong>de</strong>len. Van <strong>de</strong>r Lin<strong>de</strong>n: “Dit soort<br />

experimenten helpen <strong>de</strong> <strong>zorg</strong>. En <strong>de</strong> kennis die we daarbij opdoen, <strong>de</strong>len<br />

we graag. Gispen wil <strong>de</strong> healing environment optimaal on<strong>de</strong>rsteunen en<br />

<strong>de</strong> <strong>zorg</strong> beter maken.” ■<br />

'Als inrichtingspartner hebben<br />

we verschillen<strong>de</strong> rollen met als<br />

ro<strong>de</strong> draad: ont<strong>zorg</strong>en'<br />

ZO MAAK JE ALS INRICHTINGSPARTNER<br />

ZIEKENHUIZEN BETER:<br />

• Stel bij <strong>de</strong> inrichting het welbevin<strong>de</strong>n van patiënten en<br />

me<strong>de</strong>werkers centraal;<br />

• Besteed bij het interieurontwerp niet alleen <strong>aan</strong>dacht <strong>aan</strong><br />

<strong>de</strong> healing environment, maar ook <strong>aan</strong> <strong>de</strong> werkomgeving<br />

van <strong>zorg</strong>professionals;<br />

• Lever maatwerk voor <strong>de</strong> specialistische af<strong>de</strong>lingen;<br />

• Werk in een interdisciplinair team samen <strong>de</strong><br />

gebouwarchitect, inrichter, projectlei<strong>de</strong>rs, <strong>zorg</strong>professionals<br />

en gebruikers;<br />

• Maak een proefopstelling op locatie.<br />

Jeroen Bosch Ziekenhuis.<br />

46 BOUWEN ZORG.EU


Naamloos-4 1 05-12-<strong>2022</strong> 11:19<br />

E. VAN WINGEN NV<br />

Mobile CSSD Solutions<br />

Uncompromised continuity<br />

in surgical instrument<br />

reprocessing<br />

60 jaar know-how en continuïteit<br />

in het hart van uw<br />

Noodstroomvoorziening<br />

Warmtekrachtkoppeling<br />

Energiesturing<br />

Van ontwerp tot installatie en service.<br />

1<br />

One Day<br />

Ready<br />

Turnkey<br />

Solution<br />

Cost-<br />

Effective<br />

Steelco’s answer to your<br />

temporary needs, a single module,<br />

pre-fab, turnkey CSSD<br />

Solutions for processing up to<br />

70.000 or 140.000 STU/year.<br />

Set up within a<br />

single working day!<br />

Industrieterrein Durmakker 27 - B-9940 Evergem<br />

www.vanwingen.be<br />

watch the vi<strong>de</strong>o


Twee gecombineer<strong>de</strong> mobiele eenhe<strong>de</strong>n <strong>zorg</strong>en voor een dubbele productiecapaciteit.<br />

Tekst en beeld | Steelco<br />

Een mobiele oplossing voor<br />

verbouwingsuitdagingen<br />

Het <strong>aan</strong>bod van mobiele units of prefab units heeft <strong>de</strong> afgelopen jaren een grote vlucht genomen.<br />

Voor diverse toepassingen wor<strong>de</strong>n zowel mobiele units, plaatsing voor korte tijd, als prefab units,<br />

semi permanent of permanent, <strong>aan</strong>gebo<strong>de</strong>n. De voor<strong>de</strong>len van het snel kunnen plaatsen van<br />

een complete dan wel in <strong>de</strong>len gelever<strong>de</strong> unit geven diverse sectoren <strong>de</strong> mogelijkheid om snel<br />

projecten te realiseren. Zowel in <strong>de</strong> woningsector, <strong>de</strong> entertainmentsector als ook <strong>de</strong> <strong>zorg</strong>sector<br />

heeft <strong>de</strong>ze wijze van bouwen een vaste plek ingenomen naast traditionele bouw.<br />

Binnen <strong>de</strong> <strong>zorg</strong> is het tekort <strong>aan</strong> vierkante meters<br />

steeds zichtbaar<strong>de</strong>r. Herinrichtingen van<br />

best<strong>aan</strong><strong>de</strong> gebouwen vin<strong>de</strong>n <strong>aan</strong> <strong>de</strong> lopen<strong>de</strong><br />

band plaats. Kantoorruimtes wor<strong>de</strong>n steeds vaker<br />

opgeofferd voor ruimtes waar <strong>zorg</strong> plaats<br />

moet g<strong>aan</strong> vin<strong>de</strong>n en administratieve taken wor<strong>de</strong>n<br />

on<strong>de</strong>rgebracht op zogeheten flexplekken.<br />

GROTE IMPACT<br />

Een verbouwing op een Centrale Sterilisatie<br />

Af<strong>de</strong>ling (CSA) is van grote impact op alle<br />

<strong>zorg</strong>behan<strong>de</strong>lingen binnen het ziekenhuis. Zo<br />

kunnen bouwwerkzaamhe<strong>de</strong>n op <strong>de</strong> CSA<br />

van een ziekenhuis van invloed zijn op <strong>de</strong> levering<br />

van opgewerkte instrumenten op het<br />

gebied van hygiëne, kwaliteit, tijd en/of kosten.<br />

Ziekenhuizen hebben op dat moment <strong>de</strong> keuze<br />

om tij<strong>de</strong>lijk instrumentopwerking uit te beste<strong>de</strong>n.<br />

Het risico van volledige uitbesteding van<br />

instrumentopwerking zijn echter vermin<strong>de</strong>r<strong>de</strong><br />

kwaliteit en on<strong>de</strong>rbrekingen in <strong>de</strong> levering van<br />

instrumentensets <strong>aan</strong> operatiekamers en af<strong>de</strong>-<br />

48 BOUWEN ZORG.EU


MOBIELE OF PREFAB CSA<br />

Steelco’s antwoord op tij<strong>de</strong>lijke wensen is een<br />

mobiele of prefab CSA. De Steelco Mobiele CSA<br />

is een volledig functioneren<strong>de</strong> en gevali<strong>de</strong>er<strong>de</strong><br />

CSA voor tij<strong>de</strong>lijk gebruik. De mobiele CSA is<br />

uitgerust met alle verschillen<strong>de</strong> ruimtes en <strong>de</strong><br />

juiste technische uitrusting, waarbij <strong>de</strong> klant alleen<br />

verantwoor<strong>de</strong>lijk is voor <strong>de</strong> levering van nutsvoorzieningen<br />

(water, elektriciteit en afvalwater<strong>aan</strong>sluitingen),<br />

verbruiksgoe<strong>de</strong>ren (proceschemicaliën<br />

en verpakkingsmateriaal) en personeel.<br />

De keuze tussen een kant-en-klare voorziening<br />

(mobiele unit) of prefab wordt bepaald door <strong>de</strong><br />

tijdsduur die het ziekenhuis inschat om <strong>de</strong> verbouwing<br />

te verwezenlijken. Bouwprojecten die langer<br />

dan een jaar duren, vragen vaak om een prefab<br />

oplossing. Dit wil niet zeggen dat <strong>de</strong> kant-en-klare<br />

mobiele CSA dan eventueel niet ook geschikt is.<br />

Tij<strong>de</strong>lijke CSA voor het UMC Utrecht.<br />

lingen. Tegelijkertijd moeten <strong>de</strong> werknemers<br />

wor<strong>de</strong>n doorbetaald.<br />

Het is ook mogelijk om te upgra<strong>de</strong>n in fasen,<br />

terwijl <strong>de</strong> werkzaamhe<strong>de</strong>n op <strong>de</strong> CSA doorg<strong>aan</strong>,<br />

of om een tij<strong>de</strong>lijke oplossing te bie<strong>de</strong>n in<br />

alternatieve gebouwen. Upgra<strong>de</strong>n duurt over<br />

het algemeen <strong>aan</strong>zienlijk langer in tijd, naast <strong>de</strong><br />

bijkomen<strong>de</strong> hoge kosten. En ook het verhuizen<br />

naar een alternatief gebouw om <strong>de</strong> productie<br />

in stand te hou<strong>de</strong>n, is een tijdroven<strong>de</strong> klus. De<br />

uitdagingen zitten in <strong>de</strong> te nemen maatregelen<br />

ter plaatse, die nodig zijn om <strong>aan</strong> <strong>de</strong> strenge<br />

hygiëne-eisen (bijv. stofdichte wan<strong>de</strong>n) te voldoen<br />

en stellen het personeel van <strong>de</strong> CSA on<strong>de</strong>r<br />

<strong>aan</strong>zienlijk belasting (bijv. geluidsniveaus).<br />

Evenzo is <strong>de</strong> capaciteit die nodig is om <strong>de</strong> productie<br />

te halen, bepalend voor <strong>de</strong> grootte van<br />

<strong>de</strong> mobiele CSA. Steelco biedt mogelijkhe<strong>de</strong>n<br />

vanaf 70.000 STE (sterilisatie-eenhe<strong>de</strong>n) tot<br />

wel 175.000 STE op jaarbasis.<br />

ECONOMISCH DE JUISTE KEUZE<br />

Het belangrijkste voor<strong>de</strong>el van het inzetten<br />

van een mobiele CSA is dat <strong>de</strong> kwaliteit van <strong>de</strong><br />

opwerking van medische hulpmid<strong>de</strong>len on<strong>de</strong>r<br />

controle van het ziekenhuis blijft. Bovendien is<br />

er geen blootstelling van <strong>de</strong> CSA <strong>aan</strong> <strong>de</strong> spanningen<br />

en stress van een bouwplaats. De totale<br />

inspanning van het ziekenhuis is in vergelijking<br />

met an<strong>de</strong>re opties zowel wat betreft werkdruk<br />

als financieel <strong>de</strong> meest economische keuze.<br />

De kosten van een tij<strong>de</strong>lijke mobiele CSA zijn<br />

<strong>aan</strong>zienlijk lager, ook al zijn <strong>de</strong>ze afhankelijk van <strong>de</strong><br />

huurperio<strong>de</strong> en <strong>de</strong> kosten van het wegvervoer,<br />

<strong>de</strong> installatie, <strong>de</strong> inbedrijfstelling en <strong>de</strong> validatie.<br />

In vergelijking met <strong>de</strong> markttarieven per STE, in<br />

rekening gebracht door <strong>de</strong>r<strong>de</strong>n opwerkingsbedrijven,<br />

is een mobiele CSA altijd economischer.<br />

Dankzij <strong>de</strong> diverse mogelijkhe<strong>de</strong>n binnen <strong>de</strong><br />

Steelco groep is er voor elke klant een pasklare<br />

oplossing om <strong>de</strong> werkzaamhe<strong>de</strong>n doorgang te laten<br />

hebben tij<strong>de</strong>ns een ingrijpen<strong>de</strong> verbouwing. ■<br />

Bouwwerkzaamhe<strong>de</strong>n op <strong>de</strong> CSA van een ziekenhuis kunnen van invloed zijn op <strong>de</strong> levering van opgewerkte instrumenten op het gebied van hygiëne, kwaliteit,<br />

tijd en/of kosten. Een mobiele unit kan dan een oplossing bie<strong>de</strong>n.<br />

BOUWEN ZORG.EU<br />

49


HARDERWIJK ST JANSDAL<br />

Tekst | José Mul<strong>de</strong>r Beeld | St Jansdal, IAA Architecten<br />

Extra vierkante meters door optopping<br />

St Jansdal vernieuwt<br />

op flexibele wijze<br />

Ziekenhuis St Jansdal in<br />

Har<strong>de</strong>rwijk staat al sinds 1986<br />

stevig op zijn fundament.<br />

Toch was het gebouw toe<br />

<strong>aan</strong> verbetering, door <strong>de</strong><br />

veran<strong>de</strong>ren<strong>de</strong> <strong>zorg</strong>vraag,<br />

nieuwe inzichten in <strong>de</strong> <strong>zorg</strong> en<br />

<strong>de</strong> huidige, wettelijk gestel<strong>de</strong><br />

eisen. Met een masterplan<br />

van vijf jaar werken drie<br />

vrouwen samen naar een<br />

toekomstbestendig ziekenhuis.<br />

De binnentuin is voorzien van een terras met zitgelegenheid, gelegen in het groen. (Beeld: IAA Architecten)<br />

Anita van <strong>de</strong>r Haar is manager Bouw en Huisvesting<br />

bij St Jansdal. Ze begint: “Het huidige<br />

ziekenhuis wordt <strong>aan</strong> alle kanten on<strong>de</strong>r han<strong>de</strong>n<br />

genomen om het klaar te maken voor <strong>de</strong><br />

komen<strong>de</strong> <strong>de</strong>rtig jaar. Het masterplan van 2017<br />

is <strong>aan</strong>gepast, omdat sinds 2019 ook het ziekenhuis<br />

in Lelystad on<strong>de</strong>r ons beheer valt. We<br />

hebben dus nu op twee hoofdlocaties vastgoed<br />

dat <strong>aan</strong> vernieuwing toe is. De <strong>zorg</strong>vraag<br />

is daarbij uiteraard lei<strong>de</strong>nd.”<br />

Het geheel is best een uitdaging. Er is behoefte<br />

<strong>aan</strong> huisvesting, ontworpen met <strong>de</strong> kennis van<br />

nu, waarbij voor ogen moet wor<strong>de</strong>n gehou<strong>de</strong>n<br />

dat <strong>zorg</strong> dynamisch is, in een statische omgeving.<br />

Bij St Jansdal wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> benodig<strong>de</strong> extra<br />

vierkante meters niet alleen gerealiseerd door<br />

nieuwbouw, maar ook door verbouw. Door te<br />

integreren ín en óp <strong>de</strong> best<strong>aan</strong><strong>de</strong> bebouwing<br />

wor<strong>de</strong>n ruimtes meer flexibel gemaakt.<br />

De patiëntenlounge grenzend <strong>aan</strong> <strong>de</strong> binnentuin draagt bij <strong>aan</strong> een healing environment.<br />

(Beeld: IAA Architecten)<br />

VERPLAATSBAAR BINNENWERK<br />

EN OPTOPPING<br />

Michelle Booltink, architect bij IAA Architecten,<br />

werkte mee <strong>aan</strong> het ontwerp: “Je begint<br />

met een antwoord op <strong>de</strong> huidige <strong>zorg</strong>vraag,<br />

want dàt is nu noodzakelijk. Daarbij probeer<br />

50 BOUWEN ZORG.EU


HARDERWIJK ST JANSDAL<br />

je wel om een zo flexibel mogelijk gebouw te<br />

ontwerpen, zodat je het in <strong>de</strong> toekomst an<strong>de</strong>rs<br />

<strong>aan</strong> kunt wen<strong>de</strong>n.” Dat wordt mogelijk door<br />

naast een kolommenstructuur ook een dragen<strong>de</strong><br />

gevel te kiezen, die zo gemaakt is dat er<br />

een maximale in<strong>de</strong>lings- en inrichtingsvrijheid<br />

gecreëerd wordt. Binnenwan<strong>de</strong>n kunnen dus<br />

relatief eenvoudig wor<strong>de</strong>n verwij<strong>de</strong>rd waardoor<br />

<strong>de</strong> in<strong>de</strong>ling van <strong>de</strong> plattegrond in <strong>de</strong> toekomst<br />

<strong>aan</strong> te passen is.<br />

De vrouwen in <strong>de</strong> bouw, v.l.n.r. Anita van <strong>de</strong>r Haar, Michelle Booltink en Lonneke van Haalen.<br />

(Beeld: St Jansdal)<br />

In het ontwerp is gekozen voor een nieuwbouwvleugel<br />

met daarnaast uitbreiding van<br />

een <strong>de</strong>el van het best<strong>aan</strong><strong>de</strong> gebouw door<br />

mid<strong>de</strong>l van optopping; het toevoegen van<br />

twee extra bouwlagen. Lonneke van Haalen<br />

van ingenieursbureau ABT is als constructeur<br />

betrokken bij <strong>de</strong> bouwplannen van St Jansdal.<br />

“Een flexibel gebouw vraagt om het benutten<br />

van <strong>de</strong> overcapaciteit in <strong>de</strong> constructie.<br />

Dit brengt veel rekenwerk met zich mee.<br />

Niet alleen moet <strong>de</strong> fun<strong>de</strong>ring het kunnen<br />

dragen; als het oorspronkelijk dak een verdiepingsvloer<br />

wordt, zul je ook doorbraken<br />

moeten maken voor <strong>de</strong> afvoer van sanitaire<br />

voorzieningen. Het is dan belangrijk om te<br />

berekenen of <strong>de</strong> best<strong>aan</strong><strong>de</strong> constructie voldoen<strong>de</strong><br />

capaciteit heeft of dat <strong>de</strong>ze verstrekt<br />

kan wor<strong>de</strong>n.”<br />

Verbindingen van <strong>de</strong> best<strong>aan</strong><strong>de</strong> naar <strong>de</strong> nieuwbouw<br />

<strong>zorg</strong>en ervoor dat je gemakkelijk het<br />

nieuwe ge<strong>de</strong>elte in kunt. Van <strong>de</strong>r Haar: “Alles<br />

loopt mooi in elkaar over. Zo kunnen ook <strong>zorg</strong>processen<br />

en logistieke processen efficiënter<br />

wor<strong>de</strong>n gemaakt.”<br />

Aansluiting van bouw<strong>de</strong>el Zuid <strong>aan</strong> <strong>de</strong> best<strong>aan</strong><strong>de</strong> spoedpost. (Beeld: IAA Architecten)<br />

Schets van <strong>de</strong> situatie met bouw<strong>de</strong>el Zuid, met zichtbaar <strong>de</strong> nieuwbouw en <strong>de</strong> optoppingen.<br />

(Beeld: IAA Architecten)<br />

EFFICIENCY IN ZORGPROCES<br />

Vanuit <strong>de</strong> kel<strong>de</strong>r is een aparte ingang gemaakt<br />

voor een goe<strong>de</strong>renlift. Op die manier kunnen<br />

goe<strong>de</strong>ren makkelijk van daaruit verspreid wor<strong>de</strong>n<br />

en is er min<strong>de</strong>r voorraad nodig op <strong>de</strong> af<strong>de</strong>ling,<br />

wat daar weer meer werkbare ruimte oplevert.<br />

Ook is een kokersysteem gemaakt voor<br />

het snel afvoeren van zowel vuil linnengoed als<br />

afval, wat een <strong>aan</strong>zienlijke besparing oplevert<br />

op het logistieke proces. Van <strong>de</strong>r Haar: “Dit<br />

vraagt wel een an<strong>de</strong>re manier van werken voor<br />

<strong>de</strong> betreffen<strong>de</strong> me<strong>de</strong>werkers. Goe<strong>de</strong> communicatie<br />

is daarbij van onschatbaar belang.<br />

Je moet je realiseren dat je een ziekenhuis in<br />

transitie bent en dat je ie<strong>de</strong>reen nodig hebt om<br />

tot het gewenste resultaat te komen. Dus hebben<br />

we meer dan eens gesprekken gevoerd<br />

met uiteraard veel collega’s van <strong>de</strong> verschillen<strong>de</strong><br />

af<strong>de</strong>lingen, artsen en <strong>de</strong> verpleegkundige<br />

adviesraad, maar ook met een klankbordgroep<br />

van mensen uit <strong>de</strong> omgeving. We g<strong>aan</strong> op een<br />

an<strong>de</strong>re manier <strong>zorg</strong> verlenen, en dat doe je<br />

met elkaar.” ❯<br />

BOUWEN ZORG.EU<br />

51


HARDERWIJK ST JANSDAL<br />

'Iets vanaf papier werkelijkheid zien wor<strong>de</strong>n<br />

is een hele toffe beleving'<br />

Booltink: “Daardoor kregen we ook een bre<strong>de</strong>re<br />

kijk op hoe een ziekenhuis er überhaupt<br />

uit moet zien. Behalve <strong>de</strong> grootte en in<strong>de</strong>ling<br />

van <strong>de</strong> kamers, of <strong>de</strong> kleuren en het materiaalgebruik<br />

van <strong>de</strong> verschillen<strong>de</strong> ruimtes, is ook <strong>de</strong><br />

wens gehoord voor meer daglicht en zicht op<br />

groen. Voor zowel patiënten als me<strong>de</strong>werkers<br />

is het belangrijk om een healing environment<br />

te creëren. Daarbij is ook gedacht <strong>aan</strong> ernstig<br />

zieke patiënten en kin<strong>de</strong>ren die niet direct naar<br />

buiten kunnen, met <strong>de</strong> <strong>aan</strong>leg van een balkon<br />

en een dakterras bijvoorbeeld.”<br />

VROUWEN DIE BOUWEN<br />

De samenwerking tussen <strong>de</strong> drie bedrijven is<br />

op z'n minst bijzon<strong>de</strong>r te noemen. Van Haalen:<br />

“Een project als dit, waarbij je langere tijd betrokken<br />

bent, schept een band. Bovendien<br />

zie je het vanaf papier werkelijkheid wor<strong>de</strong>n,<br />

dat is heel erg leuk. Dat er dan ook nog drie<br />

vrouwen <strong>aan</strong> <strong>de</strong> top st<strong>aan</strong>, maakt het uniek.”<br />

Booltink vult <strong>aan</strong>: “De langere samenwerking<br />

geeft <strong>aan</strong> dat er vertrouwen is, en dat is enorm<br />

belangrijk voor het werkplezier en het eindresultaat.”<br />

Van <strong>de</strong>r Haar sluit af: “Ook in <strong>de</strong> bouw<br />

is er behoefte <strong>aan</strong> een gezon<strong>de</strong> mix; <strong>de</strong> bouw<br />

biedt een hele mooie en dynamische werkomgeving<br />

voor zowel mannen áls vrouwen. Wij<br />

zijn enorm enthousiast en zien best graag meer<br />

vrouwen in <strong>de</strong> techniek. Het is niet alleen maar<br />

technisch, het is ook echt gaaf en leuk.”<br />

Van Haalen en Van <strong>de</strong>r Haar st<strong>aan</strong> op <strong>de</strong> verdiepingsvloer van het nieuwe ge<strong>de</strong>elte. (Beeld: St Jansdal)<br />

Het masterplan met alle verschillen<strong>de</strong> projecten<br />

van het St Jansdal Har<strong>de</strong>rwijk is naar verwachting<br />

in 2026 klaar voor <strong>de</strong> toekomst. Dan<br />

verplaatsen <strong>de</strong> grote bouwwerkzaamhe<strong>de</strong>n<br />

zich naar Lelystad. ■<br />

Bouw<strong>de</strong>el Zuid sluit <strong>aan</strong> op <strong>de</strong> best<strong>aan</strong><strong>de</strong> bouw en is omringd door groen. (Beeld: IAA Architecten)<br />

Feiten en cijfers<br />

OPDRACHTGEVER<br />

Ziekenhuis St Jansdal Har<strong>de</strong>rwijk<br />

ARCHITECT<br />

IAA Architecten<br />

ADVISEUR CONSTRUCTIES<br />

ABT<br />

AANNEMER<br />

Goossen Te Pas<br />

INSTALLATEUR<br />

Unica<br />

OPLEVERING ZUID 1<br />

november 2023<br />

OPLEVERING TOTALE<br />

MASTERPLAN, INCL. DE NOG<br />

VOLGENDE PROJECTEN<br />

2026<br />

52 BOUWEN ZORG.EU


Tekst | Tamara Brouwers Beeld | Medifix BV<br />

Een inrichting die bijdraagt <strong>aan</strong> <strong>de</strong> genezing<br />

Healing environment in <strong>de</strong> <strong>zorg</strong><br />

Kan medische inrichting bijdragen <strong>aan</strong> een healing environment? “Zeker”, zegt Luc Löwenthal,<br />

accountmanager van Medifix. “Wij helpen om ruimtes in <strong>de</strong> <strong>zorg</strong> zo in te richten dat zij bijdragen<br />

<strong>aan</strong> het herstel van <strong>de</strong> cliënt. Hiervoor is het belangrijk om je goed te voelen in <strong>de</strong> ruimte.”<br />

'Comfort en bewegingsvrijheid is voor <strong>de</strong> patiënt belangrijk,<br />

terwijl <strong>de</strong> <strong>zorg</strong>professional zo efficiënt mogelijk en met zo min mogelijk<br />

fysieke belasting moet kunnen werken'<br />

“Een huiselijke, prettig omgeving kan <strong>de</strong> stress die bij ziekte, ziekenhuisopnames<br />

en medische bezoeken komt kijken flink vermin<strong>de</strong>ren.”<br />

Een healing environment is volgens Löwenthal echter ook van belang<br />

voor <strong>zorg</strong>professionals. “Het werken met goed, ge<strong>de</strong>gen en ergonomisch<br />

medisch meubilair is bevor<strong>de</strong>rlijk voor het werkplezier en voor<br />

<strong>de</strong> efficiëntie.”<br />

De behan<strong>de</strong>lstoelen van Medifix zijn volgens Löwenthal goed voor zowel<br />

<strong>de</strong> <strong>zorg</strong>verlener als cliënt. “Comfort en bewegingsvrijheid is voor<br />

<strong>de</strong> patiënt belangrijk, terwijl <strong>de</strong> <strong>zorg</strong>professional zo efficiënt mogelijk en<br />

met zo min mogelijk fysieke belasting moet kunnen werken. Het gebruik<br />

van goe<strong>de</strong> schuimen draagt hier<strong>aan</strong> bij. Zij bie<strong>de</strong>n comfort, ook als een<br />

cliënt lange tijd in een stoel moet doorbrengen. Bij een bed is dit niet<br />

an<strong>de</strong>rs. Goed slapen is voor <strong>de</strong> genezing erg belangrijk, daarom bie<strong>de</strong>n<br />

onze bed<strong>de</strong>n veel verstelmogelijkhe<strong>de</strong>n. Het schuim in het matras kan<br />

Medifix behan<strong>de</strong>lstoelen in het Amphia ziekenhuis, Breda.<br />

wor<strong>de</strong>n <strong>aan</strong>gepast <strong>aan</strong> het gewicht van <strong>de</strong> cliënt.” Afhankelijk van <strong>de</strong><br />

cliënt is ook zelfredzaamheid een pre, ook voor <strong>zorg</strong>verleners. “Als een<br />

stoel of bed eenvoudig versteld kan wor<strong>de</strong>n, hou<strong>de</strong>n <strong>zorg</strong>professionals<br />

tijd over voor an<strong>de</strong>re <strong>zorg</strong>taken.”<br />

Silentia schermen zijn beschikbaar met vrolijke prints en zeer flexibel.<br />

FLEXIBEL INRICHTEN EN GEZONDE LUCHT<br />

Om <strong>de</strong> privacy van patiënten te waarborgen, biedt Medifix <strong>de</strong> Silentia<br />

schermen <strong>aan</strong>. Hiermee laten (behan<strong>de</strong>l)kamers zich flexibel inrichten.<br />

Naast vaste <strong>de</strong>ssins is ook een eigen print op het scherm mogelijk,<br />

om <strong>de</strong> omgeving zo prettig mogelijk te maken. Silentia draagt ook bij<br />

<strong>aan</strong> een healing environment, omdat <strong>de</strong> schermen geen stof vangen<br />

en eenvoudig schoon te maken zijn. Voor een nog schonere lucht is<br />

er het BoFlora luchtzuiveringsconcept van Medifix. “Een sensor meet<br />

<strong>de</strong> temperatuur, luchtvochtigheid, luchtdruk, CO 2<br />

, VOC’s, fijnstof,<br />

koolmonoxi<strong>de</strong>, stikstofdioxi<strong>de</strong> en ozon. Daarnaast beschikt <strong>de</strong> sensor<br />

over een virusindicator. Door <strong>de</strong> toevoeging van (kunst)planten is het<br />

systeem ook nog eens <strong>de</strong>coratief.” ■<br />

BOUWEN ZORG.EU<br />

53


De bekledingsstof is verkrijgbaar in maar liefst 32 intense, warme tinten<br />

die elk interieur en exterieur, mo<strong>de</strong>rn en klassiek, laten sprankelen.<br />

'Het kunstleer is praktisch<br />

onverwoestbaar en kan<br />

een leven lang mee'<br />

Harlow is een duurzaam en hoogkwalitatief kunstleer, dat oogt als natuurlijk<br />

linnen en prettig <strong>aan</strong>voelt.<br />

54 BOUWEN ZORG.EU


Tekst en beeld | Vyva Fabrics<br />

Duurzame en hoogwaardige<br />

bekledingsstof voor binnen<br />

en buiten<br />

Harlow is een duurzaam en hoogkwalitatief<br />

kunstleer, dat oogt als natuurlijk linnen en prettig<br />

<strong>aan</strong>voelt. De bekledingsstof is verkrijgbaar in<br />

maar liefst 32 intense, warme tinten die elk<br />

interieur en exterieur, mo<strong>de</strong>rn en klassiek, laten<br />

sprankelen.<br />

De collectie beschikt over het ecolabel OEKO-TEX Standard 100. Dit<br />

kwaliteitslabel garan<strong>de</strong>ert dat het kunstleer geen stoffen bevat die scha<strong>de</strong>lijk<br />

kunnen zijn voor mens of milieu. Het innovatieve materiaal in <strong>de</strong><br />

collectie Harlow is dan ook geheel ftalaat-vrij.<br />

Het kunstleer heeft een slijtvastheid van maar liefst 800.000 Martindale;<br />

het is dus praktisch onverwoestbaar en kan een leven lang mee.<br />

De bekledingsstof voor binnen en buiten is bovendien vlekbestendig en<br />

antibacterieel. De 32 <strong>zorg</strong>vuldig samengestel<strong>de</strong> warme, uitnodigen<strong>de</strong><br />

en tijdloze tinten doen <strong>de</strong>nken <strong>aan</strong> superfoods en specerijen, zoals Goji<br />

Berry, El<strong>de</strong>rberry, Chia Seed, Turmeric en Cinnamon. ■<br />

BOUWEN ZORG.EU<br />

55


Tekst en beeld | DELABIE<br />

De juiste productkeuze is van<br />

primordiaal belang in <strong>de</strong> <strong>zorg</strong><br />

De legionellabacterie veroorzaakt <strong>de</strong> veteranenziekte, een luchtweginfectie die mensen met<br />

chronische a<strong>de</strong>mhalingsproblemen en mensen met een verzwakt immuunsysteem treft. De bacterie<br />

ontwikkelt zich daar waar stilst<strong>aan</strong>d water en een bron van voedingsstoffen <strong>aan</strong>wezig zijn, <strong>de</strong>nk<br />

maar <strong>aan</strong> biofilm in leidingen of verroeste wateropslagtanks. De bacterie vermenigvuldigt zich bij<br />

temperaturen van 20 tot 45°C en kan bij ina<strong>de</strong>ming in aërosolvorm scha<strong>de</strong>lijk zijn. Omdat het<br />

onmogelijk is om biofilm uit te roeien, dienen <strong>zorg</strong>instellingen <strong>de</strong> nodige maatregelen te treffen om<br />

<strong>de</strong> vorming af te remmen en <strong>de</strong> bacteriegroei te beperken.<br />

Hygiëne en veiligheid hebben echter niet alleen<br />

te maken met het weren van bacteriën, maar<br />

zeker ook met het minimaliseren van het verbrandingsrisico.<br />

Want, zo stelt <strong>de</strong> wetgeving, om<br />

het risico op bacteriegroei tegen te g<strong>aan</strong>, dienen<br />

<strong>zorg</strong>instellingen warmer water te produceren<br />

en in het leidingsysteem te ver<strong>de</strong>len. Daardoor<br />

verhoogt echter ook het risico op huidverbranding,<br />

vooral bij gehospitaliseer<strong>de</strong> personen met<br />

min<strong>de</strong>r gevoeligheid en/of min<strong>de</strong>r reflexen. Het<br />

is dus noodzakelijk om een vaste maximumtemperatuur<br />

te behou<strong>de</strong>n en tegelijk het risico op<br />

brandwon<strong>de</strong>n in te perken, door gerichte veiligheidsmaatregelen<br />

te treffen.<br />

'Het is noodzakelijk om een vaste<br />

maximumtemperatuur te behou<strong>de</strong>n en tegelijk<br />

het risico op brandwon<strong>de</strong>n in te perken'<br />

THERMOSTAAT<br />

DELABIE voelt zich sterk betrokken bij <strong>de</strong><br />

bestrijding en preventie van bacteriegroei<br />

en biedt een ruime waaier <strong>aan</strong> technische<br />

oplossingen. Zo biedt een thermostaat <strong>de</strong><br />

gebouwbeheer<strong>de</strong>r <strong>de</strong> mogelijkheid om <strong>de</strong><br />

voorgeschreven temperaturen in het net <strong>aan</strong><br />

te hou<strong>de</strong>n en <strong>de</strong> veiligheid van <strong>de</strong> gebruikers<br />

te verzekeren. De thermostaat dient te beschikken<br />

over een antiverbrandingsveiligheid<br />

(SECURITHERM-technologie van DELABIE)<br />

die verzekert dat het warme water automatisch<br />

en onmid<strong>de</strong>llijk wordt afgesloten zodra<br />

het koud water uitvalt en omgekeerd. Bovendien<br />

is er <strong>de</strong> Securitouch thermische isolatie<br />

die ervoor <strong>zorg</strong>t dat elk risico op brandwon<strong>de</strong>n,<br />

door het <strong>aan</strong>raken of vastgrijpen van <strong>de</strong><br />

mengkr<strong>aan</strong>, volledig uitgesloten wordt.<br />

AUTOMATISCHE<br />

PERIODIEKE SPOELING<br />

Daarnaast kan gekozen wor<strong>de</strong>n voor elektronische<br />

kranen van DELABIE. Deze zijn<br />

uitgerust met een automatische periodieke<br />

spoeling: elke 24 uur na het laatste gebruik<br />

wordt <strong>de</strong> spoeling geactiveerd geduren<strong>de</strong> 60<br />

secon<strong>de</strong>n, waardoor waterstagnatie en dus<br />

ook bacteriegroei verme<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n. Een<br />

antistagnatie elektroventiel, zon<strong>de</strong>r rubberen<br />

membr<strong>aan</strong> waarachter steeds een kleine hoeveelheid<br />

stilst<strong>aan</strong>d water achterblijft, is een<br />

bijkomend voor<strong>de</strong>el in <strong>de</strong> strijd tegen bacteriegroei.<br />

Dankzij <strong>de</strong> kr<strong>aan</strong>uitgang vervaardigd<br />

uit Hostaform ® , een kalkwerend materiaal,<br />

wordt <strong>aan</strong>hechting van onzuiverhe<strong>de</strong>n en kalk<br />

onmogelijk. Ook is er het assortiment BIO-<br />

CLIP-kranen: <strong>de</strong>ze kranen zijn <strong>de</strong>monteerbaar<br />

voor een grondige interne reiniging. ■<br />

BOUWEN ZORG.EU<br />

56<br />

BOUWEN ZORG.EU


SECURITHERM Securitouch thermostatische<br />

douchemengkr<strong>aan</strong>. (ref. H9768BEL)<br />

SECURITHERM sequentiële thermostatische BIOCLIP<br />

wastafelmengkr<strong>aan</strong>. (ref. H9611P)<br />

BIOSAFE mechanische wastafelmengkr<strong>aan</strong>.<br />

(ref. 2621BEL)<br />

Mechanische<br />

sequentiële wastafelmengkr<strong>aan</strong><br />

2640BEL<br />

Sequentieel openen en sluiten op koud water<br />

Securitouch thermische anti-verbrandingsisolatie<br />

Beperkte hoeveelheid stilst<strong>aan</strong>d water in het<br />

lichaam<br />

Functie thermische spoeling zon<strong>de</strong>r hen<strong>de</strong>l te<br />

<strong>de</strong>monteren<br />

Het is mogelijk <strong>de</strong> uitloop te blokkeren<br />

BIOSAFE sequentiële mechanische<br />

wastafelmengkr<strong>aan</strong>. (ref. 2664T2BEL)<br />

DELABIE, expert in sanitaire voorzieningen en kranen voor <strong>zorg</strong>instellingen,<br />

biedt unieke oplossingen die beantwoor<strong>de</strong>n <strong>aan</strong> specifieke vereisten op het<br />

gebied van hygiëne en veiligheid.<br />

Meer informatie op <strong>de</strong>labiebenelux.com<br />

BOUWEN ZORG.EU<br />

57


MAASTRICHT LINDENHOVEN<br />

Tekst | Rob Buchholz Beeld | Dennis Geraets, Rob Wijers, Willems Bouwbedrijf en Rob Buchholz<br />

Nieuw woon<strong>zorg</strong>centrum<br />

Lin<strong>de</strong>nhoven kiest voor<br />

goed en klaar bouwconcept<br />

De Zuid-Limburgse <strong>zorg</strong>organisatie Envida open<strong>de</strong> in mei van dit jaar <strong>de</strong> <strong>de</strong>uren van het nieuwe<br />

woon<strong>zorg</strong>centrum Lin<strong>de</strong>nhoven in Maastricht, dat bestaat uit twee gebouwen met elk twee<br />

verdiepingen. Op elke verdieping wonen twee leefgroepen met ie<strong>de</strong>r acht bewoners die beschikken<br />

over een eigen studio met badkamer. In totaal zijn er dus 64 studio’s die bestemd zijn voor mensen<br />

met een vorm van <strong>de</strong>mentie of een lichamelijke beperking.<br />

Woon<strong>zorg</strong>centrum Lin<strong>de</strong>nhoven. (Beeld: Rob Weijers)<br />

“Wij had<strong>de</strong>n behoefte <strong>aan</strong> een nieuw kleinschalig wooncentrum, dat past<br />

bij onze visie”, aldus Toine van Oirschot, manager vastgoed bij Envida. “In<br />

2020 kwam ik in contact met architect Eric Schellevis. Hij vertel<strong>de</strong> over<br />

het Domi Curae bouwconcept dat 2.0 Architecten samen met Willems<br />

Bouwbedrijf ontwikkeld had. Voor <strong>zorg</strong>organisaties bestaat <strong>de</strong> mogelijkheid<br />

om hier nog een eigen twist <strong>aan</strong> te geven. Dat is het voor<strong>de</strong>el en zo<br />

ontstaat een op maat ontwikkel<strong>de</strong> visie.”<br />

SLIMMER EN GOEDKOPER<br />

Het was volgens Van Oirschot voor Envida belangrijk om op korte termijn<br />

met bouwen te beginnen omdat een locatie waar op dat moment<br />

nog bewoners woon<strong>de</strong>n, een nieuwe bestemming kreeg. “Het Domi<br />

Curae concept was daarvoor uitermate geschikt. Alles was vooraf uitgewerkt<br />

en ook prijstechnisch was het gunstig.” Schellevis voegt daar<strong>aan</strong><br />

toe: “Het doel was om te kijken of we op een slimmere en goedkopere<br />

58 BOUWEN ZORG.EU


MAASTRICHT LINDENHOVEN<br />

Vlnr: Toine van Oirschot, Nicole Koerts en Eric Schellevis.<br />

Ralph Geurts, commercieel directeur van Willems Bouwbedrijf.<br />

(Beeld: Stefan San<strong>de</strong>rs Fotografie)<br />

manier een concept kon<strong>de</strong>n be<strong>de</strong>nken met toegevoeg<strong>de</strong> waar<strong>de</strong> voor<br />

<strong>zorg</strong>instellingen door heel Ne<strong>de</strong>rland.”<br />

CONTROLEREN EN AANPASSEN<br />

Het concept is gericht op intramurale ou<strong>de</strong>ren<strong>zorg</strong>. Schellevis: “Je kunt<br />

wel wachten tot je voor een bouwproject geselecteerd wordt, maar<br />

het leek ons handiger om vooraf een plan te be<strong>de</strong>nken dat goed en<br />

klaar was. Het Domi Curae bouwconcept is onafhankelijk van locatie,<br />

financieringsstroom of opdrachtgever. Maar <strong>de</strong> opdrachtgever kan er <strong>de</strong><br />

eigen <strong>aan</strong>passingen op loslaten, zodat het nog meer <strong>aan</strong>sluit op <strong>de</strong> eigen<br />

<strong>zorg</strong>visie. Omdat het concept besteksklaar is, kon<strong>de</strong>n ze bij Lin<strong>de</strong>nhoven<br />

relatief snel met <strong>de</strong> bouw starten. Deze begon in juli 2021 en begin mei<br />

<strong>2022</strong> was het klaar om <strong>de</strong> eerste bewoners te ontvangen. In plaats van<br />

be<strong>de</strong>nken was het slechts een kwestie van controleren en <strong>aan</strong>passen. Dit<br />

verloopt veel sneller dan een traditioneel bouwtraject.”<br />

AANPASSINGEN<br />

Locatiemanager en projectlei<strong>de</strong>r Nicole Koerts bestu<strong>de</strong>er<strong>de</strong> het Domi<br />

Curea concept nauwkeurig en zette naar eigen zeggen <strong>de</strong> puntjes op <strong>de</strong> i.<br />

“Het was mijn doel om nog meer gebruikersgemak en woonplezier voor<br />

<strong>de</strong> bewoners te creëren. Tevens had ik <strong>de</strong> dui<strong>de</strong>lijke wens om in ie<strong>de</strong>re<br />

woongroep een maatwerkkast in <strong>de</strong> wand te integreren. Deze dient<br />

bijvoorbeeld als opslag voor medicatie.” Schellevis begreep <strong>de</strong> wensen<br />

van Koerts. “Vooraf hebben we gezamenlijk veel gespard over <strong>de</strong> exacte<br />

invulling. De wensen van Envida en <strong>de</strong> eigen visie op kleinschalig wonen<br />

vroegen om enkele kleine <strong>aan</strong>passingen.”<br />

BIJSTUREN<br />

Na het tekenen van <strong>de</strong> contracten werd in juli 2021 <strong>de</strong> eerste paal<br />

in <strong>de</strong> grond geslagen. Vanaf dat moment kwam – dankzij het vooraf<br />

uitgewerkte Domi Curea concept – <strong>de</strong> vaart in het project, zo laat<br />

Ralph Geurts, commercieel directeur van Willems Bouwbedrijf weten.<br />

“Geduren<strong>de</strong> <strong>de</strong> bouw moesten we <strong>de</strong> planning wel enigszins bijsturen.<br />

Er ontstond enig oponthoud door vertraging bij <strong>de</strong> levering van materialen.<br />

Ook het weer en <strong>de</strong> beperkingen door corona speel<strong>de</strong>n een<br />

'Het bouwconcept is<br />

onafhankelijk van locatie,<br />

financieringsstroom of<br />

opdrachtgever'<br />

rol, maar eigenlijk toont dat eens te meer <strong>aan</strong> wat voor topprestatie<br />

er geleverd is door <strong>de</strong>ze twee gebouwen in amper tien m<strong>aan</strong><strong>de</strong>n te<br />

realiseren en gebruiksklaar te maken.”<br />

Het bouwproces en <strong>de</strong> samenwerking verliepen ook bijzon<strong>de</strong>r prettig.<br />

Dat komt volgens Geurts omdat Domi Curae volledig besteksklaar is uitgewerkt<br />

en <strong>de</strong> opdrachtgever <strong>aan</strong> <strong>de</strong> voorzij<strong>de</strong> reeds weet wat hij koopt<br />

en voor welke prijs. “Dit <strong>zorg</strong>t ervoor dat er tij<strong>de</strong>ns het bouwproces<br />

weinig tot geen noemenswaardige discussies zijn.”<br />

PRIKKELVRIJ<br />

Terug naar <strong>de</strong> in<strong>de</strong>ling van <strong>de</strong> diverse woonruimtes. Elke woonvorm beschikt<br />

over verschillen<strong>de</strong> woonruimtes. Zo is er een eetkamer, tv-kamer,<br />

leeskamer, wintertuin en balkon. Koerts: “Dat is essentieel voor <strong>de</strong> prikkeldifferentiatie.<br />

Onze bewoners moeten zich overal geborgen, vrij en<br />

veilig kunnen voelen. Sommige mensen met <strong>de</strong>mentie ervaren plekken<br />

zon<strong>de</strong>r prikkels als niet prettig en kiezen voor <strong>de</strong> <strong>aan</strong>wezigheid van an<strong>de</strong>re<br />

bewoners. Mensen ontwikkelen zo een eigen routine. Voor<strong>de</strong>el<br />

van <strong>de</strong>ze in<strong>de</strong>ling is dat <strong>aan</strong>wezige me<strong>de</strong>werkers in <strong>de</strong> centrale keuken<br />

vanuit alle ruimtes en hoeken zichtbaar zijn. Dat <strong>zorg</strong>t voor een gevoel<br />

van geborgenheid en rust. Ook <strong>de</strong> me<strong>de</strong>werkers ervaren dit als prettig.<br />

De keuze voor <strong>de</strong>ze in<strong>de</strong>ling is voor ie<strong>de</strong>reen van toegevoeg<strong>de</strong> waar<strong>de</strong>.”<br />

De studio’s hebben een omvang van <strong>de</strong>rtig vierkante meter. Ze<br />

zijn allemaal voorzien van een goed uitgeruste en innovatieve eigen<br />

ruime badkamer. ❯<br />

BOUWEN ZORG.EU<br />

59


MAASTRICHT LINDENHOVEN<br />

“Ie<strong>de</strong>re studio beschikt over een sanitaire wand die eenvoudig richting<br />

het bed te draaien is”, verklaart Van Oirschot. “I<strong>de</strong>aal voor bewoners die<br />

slecht ter been zijn of om welke re<strong>de</strong>n dan ook helemaal niet meer uit<br />

bed kunnen komen.”<br />

DOMOTICA<br />

Het veiligheidsaspect blijft bij woon<strong>zorg</strong>complexen natuurlijk essentieel.<br />

Daarom is er geïnvesteerd in zaken als communicatietechnologie en domotica.<br />

Denk <strong>aan</strong> slimme camera’s, <strong>de</strong>tectieapparaten en geen gesloten<br />

<strong>de</strong>uren. Om die re<strong>de</strong>n dragen alle bewoners een polsbandje of een ketting<br />

met een zen<strong>de</strong>rtje”, aldus Koerts. “Zo kunnen we voor ie<strong>de</strong>reen<br />

<strong>de</strong> leefcirkel persoonlijk instellen. Dit is maatwerk dat <strong>de</strong> mensen meer<br />

vrijheid geeft. Alle <strong>de</strong>uren naar buiten zijn open. Wij <strong>de</strong>nken graag vanuit<br />

<strong>de</strong> mogelijkhe<strong>de</strong>n. Daarover maken we goe<strong>de</strong> afspraken met <strong>de</strong> familie<br />

en we benoemen eventuele risico’s. Indien <strong>de</strong> bewoner of familie dat<br />

wenst, dan is het mogelijk om <strong>de</strong> leefcirkel <strong>aan</strong> te passen. Kwaliteit van<br />

leven staat voorop.”<br />

ONDERZOEK<br />

Om te weten in hoeverre het nieuwe gebouw – volgens het Domi<br />

Curae bouwconcept – bijdraagt <strong>aan</strong> het welzijn van <strong>de</strong> bewoners zochten<br />

2.0 Architecten, Envida en Willems Bouwbedrijf contact met <strong>de</strong><br />

Universiteit Maastricht om on<strong>de</strong>rzoek te doen. De eerste observatieron<strong>de</strong><br />

heeft volgens Schellevis nog op <strong>de</strong> ou<strong>de</strong> locatie plaatsgevon<strong>de</strong>n.<br />

“Direct na <strong>de</strong> verhuizing naar Lin<strong>de</strong>nhoven is <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> ron<strong>de</strong> verricht<br />

en medio november zijn <strong>de</strong> bewoners voor <strong>de</strong> laatste keer geobserveerd.<br />

Er is gelet op bewegingsvrijheid, het gebruik van psychofarmaca,<br />

het ontst<strong>aan</strong> van conflicten, et cetera. Een nieuw gebouw <strong>zorg</strong>t ook<br />

voor een an<strong>de</strong>re werkwijze bij <strong>de</strong> me<strong>de</strong>werkers. Welk aspect heeft <strong>de</strong><br />

meeste invloed? Al <strong>zorg</strong>t het gebouw in <strong>de</strong> toekomst voor een daling<br />

van twee procent van het medicijngebruik, dan is dat al een fantastisch<br />

resultaat. Rond <strong>de</strong> jaarwisseling verwachten we <strong>de</strong> eerste resultaten te<br />

horen. De <strong>zorg</strong> in Ne<strong>de</strong>rland heeft met zoveel uitdagingen te maken,<br />

daar willen wij graag een positieve bijdrage <strong>aan</strong> leveren. Dankzij dit on<strong>de</strong>rzoek<br />

kunnen we dui<strong>de</strong>lijke cijfers overleggen waarmee <strong>de</strong>ze sector<br />

weer ver<strong>de</strong>r kan.” ■<br />

'Onze bewoners moeten zich<br />

overal geborgen, vrij en veilig<br />

kunnen voelen'<br />

EEN HUISELIJK INTERIEUR, LOS VAN DE GEIJKTE<br />

ZORGUITSTRALING<br />

Interieurontwerpbureau Confetti Interior uit Venlo kreeg<br />

het verzoek om mee te <strong>de</strong>nken over het interieur bij<br />

Lin<strong>de</strong>nhoven. “Wij werken vaker met 2.0 Architecten<br />

samen”, legt Kim van Bakel uit. “Inmid<strong>de</strong>ls beschikken<br />

wij samen over <strong>de</strong> nodige expertise op het gebied van<br />

ou<strong>de</strong>ren<strong>zorg</strong> en <strong>de</strong>mentie.”<br />

Van Bakel kreeg vanuit Envida carte blanche. “Envida<br />

had <strong>de</strong> wens om een huiselijke sfeer te creëren op <strong>de</strong><br />

woongroepen. We hebben voor rustige kleuren in <strong>de</strong><br />

basis gekozen. Van vloeren tot wan<strong>de</strong>n, <strong>de</strong>uren, etc. De<br />

keukens, die centraal in <strong>de</strong> woongroepen st<strong>aan</strong>, hebben<br />

een uitgesproken kleur om bewoners te on<strong>de</strong>rsteunen bij<br />

hun routing. Bewoners zijn vrij om te ‘vlin<strong>de</strong>ren’ naar een<br />

naastgelegen i<strong>de</strong>ntieke af<strong>de</strong>ling. Een herkenningspunt is<br />

dan <strong>de</strong> kleur van <strong>de</strong> keuken.”<br />

“Het meubilair wil<strong>de</strong>n we voor het gehele gebouw<br />

uitwisselbaar maken”, aldus Van Bakel. “De ervaring leert<br />

dat vooral stoelen wel eens van af<strong>de</strong>ling naar af<strong>de</strong>ling<br />

verhuizen. Met <strong>de</strong>ze insteek misstaat geen enkele<br />

combinatie. Samen met Dols uit Sittard is eigentijds<br />

meubilair gekozen om <strong>de</strong> huiselijkheid te waarborgen en los<br />

te breken van <strong>de</strong> geijkte <strong>zorg</strong>uitstraling. Uiteraard voldoet dit<br />

meubilair <strong>aan</strong> alle eisen van <strong>de</strong> <strong>zorg</strong>.”<br />

TV-kamer.<br />

FEITEN EN CIJFERS<br />

PROJECT<br />

Lin<strong>de</strong>nhoven, Maastricht<br />

OPDRACHTGEVER<br />

Envida, Maastricht<br />

ARCHITECT<br />

2.0 Architecten, Venlo<br />

AANNEMER<br />

Willems Bouwbedrijf, Venlo<br />

INTERIEURARCHITECT<br />

Confetti Interior, Venlo<br />

LOS MEUBILAIR<br />

Dols1948, Sittard<br />

AANTAL EENHEDEN<br />

64 <strong>zorg</strong>eenhe<strong>de</strong>n<br />

INDELING<br />

8 woningen met elk 8 bewoners, ver<strong>de</strong>eld over 2 gebouwen.<br />

BOUWEN ZORG.EU<br />

61


DOLS<br />

TAKES<br />

CARE.


LIER<br />

HOE WE BEZOEKERS VAN<br />

HET HEILIG HART ZIEKENHUIS<br />

WEGWIJS MAKEN?<br />

WIJ ZIJN WAYFINDING ARCHITECTEN<br />

WIL JE MEER WETEN OVER DIT PROJECT?<br />

Bij het bouwen van je droomwoning ga je naar een architect. En dat<br />

is maar goed ook. Je wil namelijk het advies van een expert over hoe<br />

je huis er uit zal zien, hoe het functioneel in elkaar steekt en wat <strong>de</strong><br />

budgettaire impact is. Signburo pakt uw bewegwijzering op <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong><br />

manier <strong>aan</strong>. Als Wayfinding Architects vertrekken we ook van een<br />

blanco blad en luisteren we graag naar jouw wensen en no<strong>de</strong>n...<br />

Scan <strong>de</strong>ze co<strong>de</strong><br />

of surf naar<br />

signburo.be/portfolio/<br />

heilig-hart-ziekenhuis<br />

Chrisantenl<strong>aan</strong> 14 3550 Heus<strong>de</strong>n-Zol<strong>de</strong>r +32 (0)11 42 44 84 info@signburo.be


Tekst en beeld | Schell<br />

Nieuwe douchekr<strong>aan</strong> met<br />

bescherming tegen verbranding<br />

Schell, <strong>de</strong> Duitse fabrikant van sanitaire kranen en spoelsystemen, heeft een nieuwe douchekr<strong>aan</strong><br />

met ThermoProtect-technologie op <strong>de</strong> markt gebracht. De kr<strong>aan</strong> beschermt patiënten, ou<strong>de</strong>ren en<br />

kin<strong>de</strong>ren effectief tegen verbranding door te heet water.<br />

De nieuwe eengreeps wastafelkr<strong>aan</strong> uit <strong>de</strong> Modus-familie.<br />

64 BOUWEN ZORG.EU


'Zelfs bij uitval van <strong>de</strong><br />

koudwatertoevoer of bij<br />

drukverschillen in het<br />

waterleidingsysteem wordt het<br />

water nooit warmer dan 43°C'<br />

De normale watertemperatuur van <strong>de</strong> kr<strong>aan</strong> is 38°C en kan – alleen door<br />

<strong>de</strong> knop van <strong>de</strong> temperatuurbegrenzer in te drukken – verhoogd wor<strong>de</strong>n<br />

tot maximaal 43°C. Zelfs bij uitval van <strong>de</strong> koudwatertoevoer of bij drukverschillen<br />

in het waterleidingsysteem wordt het water nooit warmer dan<br />

43°C. De IsoBody-technologie biedt bescherming tegen verbranding door<br />

<strong>aan</strong>raking van <strong>de</strong> kr<strong>aan</strong> zelf. Door <strong>de</strong> thermische ontkoppeling van <strong>de</strong> leiding<br />

en <strong>de</strong> behuizing wordt ook <strong>de</strong> kr<strong>aan</strong> zelf niet heet.<br />

FRAAI EN FUNCTIONEEL<br />

De nieuwe Modus douchethermostaatkr<strong>aan</strong> heeft een fraai en functioneel<br />

ontwerp. Door <strong>de</strong> handige bediening en <strong>de</strong> goe<strong>de</strong> leesbaarheid van<br />

<strong>de</strong> tekens is <strong>de</strong> kr<strong>aan</strong> zeer gebruiksvrien<strong>de</strong>lijk. Er zijn bijpassen<strong>de</strong> sets<br />

voor een douchegarnituur en/of een handdouche leverbaar.<br />

MODUS-FAMILIE<br />

De nieuwe douchekr<strong>aan</strong> is on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el van <strong>de</strong> Modus-familie. Tegelijk<br />

met <strong>de</strong> nieuwe douchekr<strong>aan</strong> zijn er twee nieuwe mo<strong>de</strong>llen eengreepsmengkranen<br />

geïntroduceerd. Ook <strong>de</strong>ze zijn uitgerust met <strong>de</strong> innovatieve<br />

ThermoProtect-technologie en thermostaat. Daarnaast bevat <strong>de</strong><br />

Modus-serie en reeks hygiënische kranen met elektronische, contactloze<br />

bediening, die <strong>de</strong> overdracht van bacteriën en virussen voorkomen. ■<br />

De nieuwe Modus-douchekr<strong>aan</strong> met IsoBody-technologie.<br />

Contactloos,<br />

waterbesparend,<br />

stevig … en mooi!<br />

Naast <strong>de</strong> beken<strong>de</strong> hoekregelkranen biedt SCHELL een buitengewoon assortiment<br />

<strong>aan</strong>raakvrije armaturen voor wastafels, keukens, douches, WC’s<br />

en urinoirs voor <strong>de</strong> <strong>aan</strong>trekkelijke inrichting van sanitaire ruimtes. Allemaal<br />

zijn ze even betrouwbaar, robuust en duurzaam. Met <strong>de</strong> bekroon<strong>de</strong> armaturen<br />

van SCHELL <strong>zorg</strong>t u voor hygiënisch drinkwater en bespaart u water.<br />

Meer informatie op www.schell.eu.<br />

Verantwoor<strong>de</strong>lijkheid voor gezondheid.<br />

BOUWEN ZORG.EU<br />

SCHE_Anzeige<strong>2022</strong>_Produktuebersicht_NL_95x126_RZ.indd 1 19.09.22 16:49<br />

65


Wayfinding for Healthcare Facilities.<br />

Tekst | Tjerk van Duinen Beeld | ID-LAB, William Moore<br />

Alle invalshoeken meegenomen<br />

‘Maak wayfinding integraal<br />

on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el van het ontwerp’<br />

In grote publieksgebouwen, zoals een ziekenhuis, is oriëntatie en <strong>de</strong> manier waarop mensen <strong>de</strong><br />

weg vin<strong>de</strong>n van groot belang. Wayfinding is <strong>de</strong> term daarvoor. Veelal heeft dit aspect niet <strong>de</strong> rol<br />

die het verdient, vindt Rob Wehkamp, directeur Benelux van ID-LAB. “Een ziekenhuis is vaak een<br />

productiehuis om het <strong>zorg</strong>proces te faciliteren. Dat sluit niet altijd <strong>aan</strong> op <strong>de</strong> belevingswereld van<br />

<strong>de</strong> patiënt. Wij proberen die twee invalshoeken te combineren.”<br />

Australië is op het gebied van wayfinding ver<strong>de</strong>r dan Europa. “Als daar<br />

een architect wordt uitgenodigd om <strong>de</strong>el te nemen <strong>aan</strong> een ten<strong>de</strong>r<br />

voor een publieksgebouw, dan is hij verplicht om een wayfinding-consultant<br />

in te schakelen”, weet Wehkamp. “Het is niet wettelijk verplicht,<br />

maar doe je het niet, dan heb je daar weinig kans op gunning. Daarom<br />

zijn ze daar veel ver<strong>de</strong>r met het integreren van wayfinding in ontwerpen<br />

voor publieke gebouwen. Wij brengen die kennis graag over naar<br />

<strong>de</strong> Europese markt.”<br />

INTEGRAAL ONDERDEEL<br />

ID-LAB is een advies- en ontwerpbureau dat zijn oorsprong vindt in<br />

Australië en tegenwoordig een bureau heeft in Ne<strong>de</strong>rland, voor <strong>de</strong> lan-<br />

<strong>de</strong>n in Noord-Europa en in Frankrijk, voor Zuid-Europa. De referentielijst<br />

telt inmid<strong>de</strong>ls zeventig ziekenhuizen, waarvan acht in <strong>de</strong> Benelux. Een<br />

recent project is het nieuwe Amphia Ziekenhuis in Breda, waar ID-LAB<br />

het ontwerp voor <strong>de</strong> wayfinding op zich nam. Wehkamp: “Voor zo’n<br />

groot project ontwikkel je samen met verplegend personeel, specialisten<br />

en an<strong>de</strong>re stakehol<strong>de</strong>rs een wayfinding-strategie zodat het eindresultaat<br />

klopt met <strong>de</strong> processen die in het ziekenhuis plaatsvin<strong>de</strong>n. Bij mijn weten<br />

is dit <strong>de</strong> eerste keer dat wayfinding bij <strong>de</strong> bouw van een ziekenhuis in<br />

Ne<strong>de</strong>rland zo vroeg en zo intensief <strong>de</strong>el uitmaakte van het ontwerpproces.<br />

Het <strong>de</strong>sign van het hele systeem is afgestemd op het architectonische<br />

ontwerp van Wiegerinck en uitgebreid getest met bezoekers,<br />

inclusief mensen met een visuele of an<strong>de</strong>re beperking.”<br />

66 BOUWEN ZORG.EU


SPOEDROUTE<br />

“Als we vroeg <strong>aan</strong> tafel zitten, kun je zelfs nog architectonische of bouwkundige<br />

<strong>aan</strong>passingen inbrengen die voor <strong>de</strong> wayfinding veel meer effect<br />

hebben dan allerlei bordjes”, stelt Wehkamp. “Het kan bijvoorbeeld een<br />

enorm effect hebben als je een liftopgang een kwartslag draait, waardoor<br />

<strong>de</strong> hele routing logischer wordt. Of wat <strong>de</strong>nk je van <strong>de</strong> routing<br />

naar <strong>de</strong> spoe<strong>de</strong>isen<strong>de</strong> hulp, dat is in Ne<strong>de</strong>rland en België bij heel wat<br />

ziekenhuizen onvoldoen<strong>de</strong> geregeld. Het lijkt mij van groot belang dat<br />

mensen die spoedhulp nodig hebben, in één keer <strong>de</strong> goe<strong>de</strong> weg vin<strong>de</strong>n,<br />

vooral ‘s nachts. Zo hebben we bij het AZ Zeno in Knokke-Heist ro<strong>de</strong><br />

poorten geplaatst die ondubbelzinnig <strong>de</strong> juiste route naar <strong>de</strong> spoedhulp<br />

dui<strong>de</strong>lijk maken.”<br />

GROTERE ROL<br />

De werkwijze van ID-LAB is gebaseerd op het 4D Wayfinding Mo<strong>de</strong>l.<br />

Wehkamp: “Leveranciers van bewegwijzering focussen zich meestal op<br />

omgeving en oriëntatie, grafisch <strong>de</strong>signers meer op organisatie en oriëntatie.<br />

Wij nemen alle invalshoeken mee, met speciale <strong>aan</strong>dacht voor <strong>de</strong><br />

operationele processen. Zo krijgt wayfinding, dat een veel grotere rol<br />

speelt dan menigeen vermoedt, <strong>de</strong> <strong>aan</strong>dacht die het verdient en wordt<br />

het een integraal on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el van het ziekenhuis, dat ook daadwerkelijk<br />

goed functioneert. Wat dat betreft is elk ziekenhuis an<strong>de</strong>rs.”<br />

ID-LAB heeft hierover in opdracht van NSW Health Department<br />

in Australië een publicatie samengesteld: Wayfinding for Healthcare<br />

Facilities. “Daarin maken we dui<strong>de</strong>lijk dat ontwerp en beheer van bewegwijzering<br />

in <strong>zorg</strong>instellingen altijd rekening moet hou<strong>de</strong>n met <strong>de</strong><br />

gebruiker. Het biedt tevens een raamwerk voor het begrijpen van<br />

goe<strong>de</strong> bewegwijzeringspraktijken en bevat een stapsgewijze handleiding<br />

voor effectieve bewegwijzering. Geïnteresseer<strong>de</strong>n kunnen <strong>de</strong>ze<br />

uitgave gratis bij ons opvragen.” ■<br />

Invalshoeken voor een effectief wayfinding systeem.<br />

'Ontwerp en beheer van<br />

bewegwijzering in <strong>zorg</strong>instellingen<br />

moet altijd rekening hou<strong>de</strong>n<br />

met <strong>de</strong> gebruiker'<br />

Het nieuwe Amphia Ziekenhuis in Breda. (Beeld: William Moore)<br />

BOUWEN ZORG.EU<br />

BOUWEN ZORG.EU 67


VOORBURG REINIER DE GRAAF<br />

Tekst | Alklima Beeld | Tjapko <strong>de</strong> Heus<br />

All-electric behan<strong>de</strong>lcentrum voor<br />

Reinier <strong>de</strong> Graaf in Voorburg<br />

Klimaat zon<strong>de</strong>r <strong>zorg</strong>en<br />

Met gasprijzen die <strong>de</strong> pan uit rijzen, beseft ie<strong>de</strong>reen ineens: gas is ‘bad business’. Dat conclu<strong>de</strong>er<strong>de</strong><br />

ook het Reinier <strong>de</strong> Graaf al ver voordat <strong>de</strong> gascrisis begon. Bij <strong>de</strong> bouw van een nieuw<br />

behan<strong>de</strong>lcentrum in Voorburg koos <strong>de</strong> <strong>zorg</strong>verlener resoluut voor een all-electric omgeving.<br />

Een omgeving die bovendien toekomstbestendig is, want door <strong>de</strong> kliniek te ontwikkelen op<br />

woningbouwformaat, kan een toekomstige transformatie naar woningen of appartementen snel en<br />

eenvoudig wor<strong>de</strong>n gemaakt. Voor <strong>de</strong> klimaattechniek werd bewust gekozen voor het HVRF-systeem<br />

van Mitsubishi Electric.<br />

Reinier <strong>de</strong> Graaf is het oudste ziekenhuis van<br />

Ne<strong>de</strong>rland en levert al bijna acht eeuwen<br />

<strong>zorg</strong> <strong>aan</strong> <strong>de</strong> inwoners van Delft en omgeving.<br />

On<strong>de</strong>r <strong>de</strong> Reinier <strong>de</strong> Graaf Groep vallen naast<br />

het Gasthuis in Delft ook behan<strong>de</strong>lcentra in<br />

Naaldwijk en Voorburg. Deze laatste bevindt<br />

zich op ‘bijzon<strong>de</strong>re grond’ – <strong>de</strong> voormalige Romeinse<br />

ne<strong>de</strong>rzetting Forum Hadriani vormt <strong>de</strong><br />

achtertuin van het he<strong>de</strong>ndaagse behan<strong>de</strong>lcentrum.<br />

Als Unesco Werel<strong>de</strong>rfgoed maakt dat<br />

<strong>de</strong> ontwikkeling van het <strong>zorg</strong>centrum niet eenvoudig.<br />

We spreken met Ronald van Lier, Projectlei<strong>de</strong>r<br />

Gebouwenservices van <strong>de</strong> Reinier <strong>de</strong><br />

Graaf Groep en Jan Feijes, Technisch Adviseur<br />

van Adviesbureau Deerns.<br />

Het Reinier <strong>de</strong> Graaf behan<strong>de</strong>lcentrum in Voorburg.<br />

ALL-ELECTRIC AMBITIE<br />

Over <strong>de</strong> ambities van <strong>de</strong> <strong>zorg</strong>verlener vertelt<br />

Van Lier: “Gas is een volatiel product en daarmee<br />

een bedrijfsrisico voor ons ziekenhuis.<br />

Dat risico wil<strong>de</strong>n we bij het behan<strong>de</strong>lcentrum<br />

weghalen, door all-electric nieuwbouw neer<br />

te zetten, dat ook nog eens goed is voor 75%<br />

CO 2<br />

-reductie.” Het ontwerp van het pand<br />

werd gebaseerd op woningbouwformaat. Op<br />

<strong>de</strong> vraag waarom voor dat formaat werd gekozen,<br />

antwoordt Van Lier: “Er is min<strong>de</strong>r behoefte<br />

<strong>aan</strong> ziekenhuizen en <strong>de</strong> verblijfsduur in<br />

een ziekenhuis wordt steeds korter. Er is dan<br />

ook niemand die weet wat er over 10 jaar van<br />

een ziekenhuis wordt verwacht. Daarentegen<br />

wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> pan<strong>de</strong>n van ziekenhuizen ontwikkeld<br />

voor een levensduur van 50 jaar. Om<br />

voldoen<strong>de</strong> zekerheid voor <strong>de</strong> toekomst in te<br />

bouwen, hebben we Deerns gevraagd om een<br />

ontwerp te maken dat 50 jaar mee kan, maar<br />

ook eenvoudig hergebruikt kan wor<strong>de</strong>n voor<br />

woningbouw. Voor het installatiewerk vertrouw<strong>de</strong>n<br />

we op <strong>de</strong> specialisten van Van Dorp<br />

Installaties Rotterdam.”<br />

INSTALLATIETECHNIEK<br />

IN TEKEN VAN GEBRUIKER<br />

Op het terrein van <strong>de</strong> Reinier <strong>de</strong> Graaf Groep<br />

in Voorburg wordt een breed pakket geneeskun<strong>de</strong><br />

gebo<strong>de</strong>n – van IVF-kliniek tot hospice.<br />

“Levensloop-geneeskun<strong>de</strong>, zou je kunnen<br />

zeggen”, aldus Van Lier. “Met diezelf<strong>de</strong> levensloopgedachte<br />

hebben we ook een keuze<br />

gemaakt voor <strong>de</strong> installatietechniek en <strong>de</strong> klimaattechnologie<br />

van Mitsubishi Electric voor<br />

het nieuwe behan<strong>de</strong>lcentrum.” Feijes vult <strong>aan</strong>:<br />

“In eerste instantie gingen <strong>de</strong> gedachten uit<br />

naar een bo<strong>de</strong>mwarmtesysteem, maar door<br />

<strong>de</strong> ligging op Werel<strong>de</strong>rfgoed-grond bleek dat<br />

niet haalbaar. Uitein<strong>de</strong>lijk hebben we gekozen<br />

voor een combinatie van hybri<strong>de</strong> VRFsystemen<br />

(HVRF) en warmtepompen. Vanaf<br />

het eerste moment is daarbij goed nagedacht<br />

over <strong>de</strong> manier waarop <strong>de</strong> eisen en wensen<br />

van gebruikers slim, economisch en duurzaam<br />

kon<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n ingevuld.”<br />

SMART BUILDING<br />

“Binnen <strong>de</strong> Reinier <strong>de</strong> Graaf Groep komt personeel<br />

op <strong>de</strong> eerste plaats”, aldus Van Lier.<br />

68 BOUWEN ZORG.EU


VOORBURG REINIER DE GRAAF<br />

“Een goed, eenvoudig te bedienen en comfortabel<br />

klimaat <strong>zorg</strong>t ervoor dat personeel goed<br />

in zijn vel zit en alle <strong>aan</strong>dacht <strong>aan</strong> <strong>de</strong> patiënten<br />

kan geven. Dat draagt weer bij <strong>aan</strong> het hoge<br />

dienstverleningsniveau dat wij nastreven. Het<br />

vorm<strong>de</strong> voor ons ook <strong>de</strong> <strong>aan</strong>leiding om te kiezen<br />

voor een ‘klimaat zon<strong>de</strong>r <strong>zorg</strong>en’. En dat is<br />

in een complexe omgeving als een ziekenhuis<br />

geen vanzelfsprekendheid.”<br />

Deerns stel<strong>de</strong> samen met <strong>de</strong> architect voor<br />

om een gebouw neer te zetten dat meekijkt<br />

en meevoelt met <strong>de</strong> gebruiker en weet wat er<br />

op elk moment gebeurt. Feijes: “Zo’n ‘smart<br />

building’ <strong>zorg</strong>t niet alleen voor een klimaat<br />

zon<strong>de</strong>r <strong>zorg</strong>en, maar biedt ook <strong>de</strong> mogelijkheid<br />

om maximaal te presteren op het gebied<br />

van duurzaamheid.”<br />

BESTE VAN TWEE WERELDEN<br />

Over <strong>de</strong> klimaatoplossing waarvoor in het<br />

2.400 m 2 grote nieuwe behan<strong>de</strong>lcentrum<br />

werd gekozen, vertelt Van Lier: “In een<br />

pand als dit is het <strong>de</strong> kunst om <strong>de</strong> warmte<br />

en kou<strong>de</strong> goed te distribueren. Met <strong>de</strong> keuze<br />

voor een Mitsubishi Electric HVRF-systeem<br />

vindt <strong>de</strong> kou<strong>de</strong>-/warmte-uitwisseling binnen<br />

het systeem over een kort traject plaats. De<br />

distributie van verwarming en koeling door<br />

het pand verloopt via een 2-pijpsysteem dat<br />

min<strong>de</strong>r risico op lekkage met zich meebrengt.<br />

In het systeem wordt energie uitgewisseld en<br />

Het bedieningspaneel bij <strong>de</strong> binnenunit.<br />

'Een goed, eenvoudig te bedienen en<br />

comfortabel klimaat <strong>zorg</strong>t ervoor dat personeel<br />

goed in zijn vel zit en alle <strong>aan</strong>dacht <strong>aan</strong><br />

<strong>de</strong> patiënten kan geven'<br />

gelijktijdig warmte en kou<strong>de</strong> geproduceerd.<br />

Een zeer elegante oplossing die eigenlijk het<br />

beste van twee werel<strong>de</strong>n combineert: <strong>de</strong> rust<br />

en gelijkmatigheid van een watersysteem én<br />

<strong>de</strong> mogelijkheid om zowel te verwarmen als<br />

koelen van een VRF-systeem.”<br />

Het HVRF-systeem wordt <strong>aan</strong>gevuld met<br />

<strong>de</strong> Mitsubishi Electric Zubadan lucht/waterwarmtepomp<br />

voor vloerverwarming. Opmerkelijk<br />

is ver<strong>de</strong>r <strong>de</strong> redundant uitgevoer<strong>de</strong><br />

koeling van het fertiliteitslaboratorium. “Hier<br />

zijn ultraschone lucht en bedrijfszekerheid<br />

een eerste vereiste”, aldus Van Lier. “Voor<br />

<strong>de</strong> koeling en verwarming wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> ruimtes<br />

vanuit meer<strong>de</strong>re Mitsubishi Electric warmtepompsystemen<br />

gevoed, waardoor een redundante<br />

en bedrijfszekere oplossing eenvoudig<br />

te realiseren is.”<br />

V.l.n.r.: Martijn van Leerdam (Alklima), Jan Feijes (Adviesbureau Deerns) en Ronald van Lier<br />

(Reinier <strong>de</strong> Graaf Groep) bekijken <strong>de</strong> buitenunits.<br />

KEUZE GEEN DISCUSSIEPUNT<br />

Om alle Mitsubishi Electric-systemen optimaal<br />

te laten <strong>aan</strong>sluiten op het ‘smart building’ concept,<br />

communiceren <strong>de</strong> systemen op basis van<br />

BACnet via <strong>de</strong> cloud met het gebouwbeheersysteem.<br />

In <strong>de</strong> toekomst is uitbreiding hierop<br />

eenvoudig mogelijk. Gevraagd naar <strong>de</strong> keuze<br />

voor Mitsubishi Electric antwoordt Van Lier<br />

enthousiast: “De keuze voor Mitsubishi Electric<br />

is geen moment een punt van discussie geweest.<br />

De energiezuinige en circulaire filosofie<br />

van het bedrijf en <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rsteuning door <strong>de</strong><br />

experts van Alklima zijn grensverleggend en<br />

sluiten naadloos <strong>aan</strong> op onze visie.” ■<br />

BOUWEN ZORG.EU<br />

69


EVERBERG DE GRUBBE<br />

Tekst | Tim Janssens Beeld | Luc Roymans, Toon Grobet, assar architects<br />

Aftandse jeugdinstelling<br />

is omgetoverd tot een<br />

<strong>aan</strong>genaam oriëntatiecentrum<br />

Als het van <strong>de</strong> Vlaamse overheid afhangt, is <strong>de</strong> tijd dat een gesloten jeugdinstelling <strong>aan</strong>voel<strong>de</strong> als een<br />

gevangenis <strong>de</strong>finitief voorbij. Dat dit geen loze woor<strong>de</strong>n zijn, blijkt uit <strong>de</strong> make-over van De Grubbe<br />

in Everberg. De voormalige legerkazerne maakte plaats voor drie nieuwbouwvolumes, waardoor <strong>de</strong><br />

capaciteit van het complex kon wor<strong>de</strong>n opgetrokken van veertig naar negentig plaatsen. Bovendien<br />

wordt het karakteristieke landhuis op <strong>de</strong> site omgevormd tot een eigen schoolgebouw. Huiselijkheid<br />

is <strong>de</strong> ro<strong>de</strong> draad in <strong>de</strong> fraaie architectuur en dito interieurafwerking.<br />

De Grubbe is een van <strong>de</strong> drie gemeenschapsinstellingen<br />

voor jongeren in Vl<strong>aan</strong><strong>de</strong>ren. Vermits<br />

er vanaf maart 2023 enkel nog da<strong>de</strong>rs of verdachten<br />

van een jeugd<strong>de</strong>lict zullen wor<strong>de</strong>n op-<br />

gevangen – een besluit dat ka<strong>de</strong>rt in het nieuwe<br />

jeugd<strong>de</strong>linquentie<strong>de</strong>creet – zal <strong>de</strong> instelling zich<br />

ver<strong>de</strong>r ontwikkelen tot een oriëntatiecentrum<br />

waar jongeren tij<strong>de</strong>lijk verblijven en intensieve<br />

on<strong>de</strong>rsteuning krijgen van een multidisciplinair<br />

team. De nadruk ligt op re-integratie in <strong>de</strong><br />

maatschappij, wat zich ook vertaalt in <strong>de</strong> architectuur<br />

van het vernieuw<strong>de</strong> complex.<br />

Centraal in <strong>de</strong> leefgroepen bevindt zich een open keuken met een zitruimte die <strong>aan</strong>sluit op een afgeschei<strong>de</strong>n terras. (Beeld: Toon Grobet)<br />

BOUWEN ZORG.EU<br />

70<br />

BOUWEN ZORG.EU


EVERBERG DE GRUBBE<br />

De statige villa op <strong>de</strong> site dateert uit 1907 en wordt omgevormd tot een<br />

schoolgebouw.<br />

Qua architecturale uitstraling is er geopteerd voor een uitgesproken<br />

horizontaliteit.<br />

'Dit project werd gekenmerkt door een moeilijke evenwichtsoefening tussen<br />

strikte veiligheidseisen en een huiselijke look-and-feel'<br />

“Toen we in 2010 <strong>de</strong> ontwerpwedstrijd van<br />

<strong>de</strong> Regie <strong>de</strong>r Gebouwen wonnen, was jeugd<strong>de</strong>linquentie<br />

nog fe<strong>de</strong>rale materie en werd<br />

De Grubbe beschouwd als een penitentiaire<br />

instelling”, vertelt projectarchitect Thomas<br />

Goossens. “Kort nadien werd <strong>de</strong>ze bevoegdheid<br />

overgeheveld naar gewestelijk niveau,<br />

waardoor we het programma moesten herwerken.<br />

Daarbij namen we niet enkel <strong>de</strong> bebouwing,<br />

maar <strong>de</strong> volledige site on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> loep.<br />

‘We zijn op zoek geg<strong>aan</strong> naar manieren om <strong>de</strong> klassieke kille uitstraling van <strong>de</strong>rgelijke instellingen te<br />

counteren met warme, kleurrijke materialen en accenten’, legt Thomas Goossens uit. (Beeld: Luc Roymans)<br />

Dit resulteer<strong>de</strong> in een masterplan dat gefaseerd<br />

is uitgevoerd, omdat <strong>de</strong> instelling continu<br />

in gebruik moest blijven.”<br />

VIER VERNIEUWINGSFASES<br />

De vernieuwing van De Grubbe vond plaats<br />

in vier fases. Tussen 2014 en 2017 lag <strong>de</strong> focus<br />

op <strong>de</strong> realisatie van ‘gebouw P’, een polyvalent<br />

onthaalgebouw met administratieve kantoorruimtes,<br />

een bezoekerszaal, een sporthal en<br />

fitnessruimte, een dokterskabinet, verschillen<strong>de</strong><br />

leslokalen en een lerarenkamer. Vervolgens<br />

zijn <strong>de</strong> best<strong>aan</strong><strong>de</strong> leefgroepgebouwen, die in<br />

het verle<strong>de</strong>n fungeer<strong>de</strong>n als legerkazerne, een<br />

voor een gesloopt en vervangen door twee<br />

nieuwbouwvolumes: ‘gebouw A’ (2017-2020)<br />

en ‘gebouw B’ (2020-<strong>2022</strong>). “Deze herbergen<br />

respectievelijk vijf en vier leefgroepen van telkens<br />

tien personen en twee begelei<strong>de</strong>rs”, legt<br />

Goossens uit. “Centraal in die leefgroepen bevindt<br />

zich een open keuken met een zitruimte<br />

die <strong>aan</strong>sluit op een afgeschei<strong>de</strong>n terras. Naast<br />

individuele slaapkamers met eigen sanitair is<br />

er ook sprake van een polyvalente ruimte met<br />

ontspanningsmogelijkhe<strong>de</strong>n, een overleglokaal<br />

dat extra privacy biedt, een wasruimte, een<br />

berging en een centraal staflokaal van waaruit<br />

het personeel <strong>de</strong> leefgroepen vlot kan bereiken.<br />

Het twee<strong>de</strong> leefgroepgebouw is net opgeleverd<br />

en intussen wordt ook al <strong>de</strong> laatste<br />

hand gelegd <strong>aan</strong> fase 4: <strong>de</strong> herbestemming van<br />

het ou<strong>de</strong> landhuis op <strong>de</strong> site, oftewel ‘gebouw<br />

V’. Deze statige villa dateert uit 1907 en wordt<br />

omgevormd tot een schoolgebouw. Op <strong>de</strong> bescherm<strong>de</strong><br />

buitengevels na werd het landhuis<br />

integraal gestript en heropgebouwd.” ❯<br />

BOUWEN ZORG.EU<br />

71


<strong>2022</strong>1122 Adv Radboud halve pagina_NN.indd 1 22-11-<strong>2022</strong> 11:30:04<br />

UW PARTNER IN MEDISCH MEUBILAIR<br />

Samen <strong>zorg</strong>en we voor <strong>de</strong> meest optimale inrichting<br />

OPSLAG EN DISTRIBUTIE<br />

VAN MEDICATIE<br />

INRICHTING<br />

DAGBEHANDELKAMER<br />

VERPLEEG- EN<br />

ZIEKENHUISBEDDEN<br />

PERSOONLIJK<br />

ADVIES OP MAAT<br />

MEDIFIX B.V.<br />

Nijverheidsweg 8<br />

5071 NK U<strong>de</strong>nhout<br />

T: +31 13 511 11 11<br />

E: info@medix.nl<br />

W: www.medix.nl


EVERBERG DE GRUBBE<br />

<strong>de</strong>urgehelen. Een an<strong>de</strong>re exponent hiervan<br />

zijn <strong>de</strong> verticale padoekbalken die <strong>de</strong> terrassen<br />

omzomen. Deze <strong>zorg</strong>en voor een efficiënte<br />

afscherming en beveiliging zon<strong>de</strong>r een gevoel<br />

van beslotenheid te creëren. Ook <strong>de</strong> grote<br />

raampartijen dragen daar uiteraard <strong>aan</strong> bij.<br />

Daarnaast hebben onze interieurarchitecten<br />

een basiskleurenpalet samengesteld om een<br />

frisse, jeugdige binnenafwerking na te streven.<br />

In <strong>de</strong> kamers vormen <strong>de</strong> gele gietvloer en donkerhouten<br />

bedgehelen een perfect tegenwicht<br />

voor <strong>de</strong> robuuste zichtbetonwan<strong>de</strong>n. Voorts<br />

kreeg elke leefgroep een eigen accentkleur, die<br />

telkens terugkeert in <strong>de</strong> <strong>de</strong>urka<strong>de</strong>rs, <strong>de</strong> keuken,<br />

<strong>de</strong> wandafwerking, …”<br />

De verticale padoekbalken die <strong>de</strong> terrassen omzomen <strong>zorg</strong>en voor een efficiënte afscherming en beveiliging<br />

zon<strong>de</strong>r een gevoel van beslotenheid te creëren. (Beeld: Toon Grobet)<br />

Qua omgevings<strong>aan</strong>leg kwam het er eerst en vooral op <strong>aan</strong> om voldoen<strong>de</strong> plaats te voorzien voor activiteiten:<br />

sportinfrastructuur, een loopparcours, fit-o-metertoestellen, …<br />

NIETS AAN HET TOEVAL<br />

OVERGELATEN<br />

Ook <strong>de</strong> buitenruimte is doordacht ontworpen<br />

in functie van het welzijn van <strong>de</strong> bewoners, in<br />

nauwe samenwerking met <strong>de</strong> landschapsarchitecten<br />

van OMGEVING. “Het kwam er eerst<br />

en vooral op <strong>aan</strong> om voldoen<strong>de</strong> plaats te voorzien<br />

voor activiteiten: sportinfrastructuur, een<br />

loopparcours, fit-o-meter-toestellen, … Daarnaast<br />

was het <strong>de</strong> bedoeling om het glooien<strong>de</strong>,<br />

groene karakter van <strong>de</strong> omgeving door te trekken<br />

op <strong>de</strong> site. Vandaar dat we qua architectuur<br />

geopteerd hebben voor een uitgesproken horizontaliteit,<br />

ook om het <strong>aan</strong>palen<strong>de</strong> landhuis<br />

niet in <strong>de</strong> schaduw te zetten”, aldus Goossens.<br />

“Tot slot is er een ingenieus netwerk van pa<strong>de</strong>n<br />

<strong>aan</strong>gelegd om <strong>de</strong> circulatiestromen op <strong>de</strong> site<br />

geschei<strong>de</strong>n te hou<strong>de</strong>n, zodat <strong>de</strong> verschillen<strong>de</strong><br />

leefgroepen niet met elkaar in contact komen<br />

en afzon<strong>de</strong>rlijk bereikbaar zijn.”<br />

Ook qua duurzaamheid lag het ambitieniveau<br />

behoorlijk hoog: een BEO-veld, PV-panelen<br />

op <strong>de</strong> daken, regenwaterrecuperatie, plaatselijke<br />

regenwaterinfiltratie dankzij een netwerk<br />

van wadi’s, ... Kortom: er is niets <strong>aan</strong> het toeval<br />

overgelaten en het resultaat is navenant. “Nu<br />

ook <strong>de</strong> renovatie van <strong>de</strong> villa haar ein<strong>de</strong> na<strong>de</strong>rt,<br />

kunnen we stil<strong>aan</strong> een punt zetten achter<br />

dit uitdagen<strong>de</strong>, maar boeien<strong>de</strong> project. We zijn<br />

blij dat we De Grubbe mee hebben kunnen<br />

opwaar<strong>de</strong>ren tot een ware referentie op het<br />

vlak van mo<strong>de</strong>rne jeugd<strong>zorg</strong>!” ■<br />

MOEILIJKE<br />

EVENWICHTSOEFENING<br />

Voor assar architects was dit bijzon<strong>de</strong>re project<br />

een erg uitdagen<strong>de</strong> klus, geeft Goossens<br />

<strong>aan</strong>. “Het werd gekenmerkt door een moeilijke<br />

evenwichtsoefening tussen strikte veiligheidseisen<br />

(lees: jongeren tegen zichzelf en an<strong>de</strong>ren<br />

beschermen) en een huiselijke look-and-feel.<br />

De leefomgeving mocht immers niet als een<br />

gevangenis <strong>aan</strong>voelen. We zijn op zoek geg<strong>aan</strong><br />

naar manieren om <strong>de</strong> klassieke kille uitstraling<br />

van <strong>de</strong>rgelijke instellingen – stalen <strong>de</strong>uren, inox<br />

sanitair, … – te counteren met warme, kleurrijke<br />

materialen en accenten. Zo hebben we<br />

samen met Eribel erg veel <strong>aan</strong>dacht besteed<br />

<strong>aan</strong> <strong>de</strong> uitwerking van het binnenschrijnwerk<br />

om <strong>de</strong> noodzakelijke veiligheidsvoorzieningen<br />

naadloos te kunnen verwerken in <strong>de</strong> verfijn<strong>de</strong><br />

Feiten en cijfers<br />

BOUWHEER<br />

Agentschap Opgroeien, Sint-Gillis<br />

ARCHITECT<br />

assar architects, Brussel, Antwerpen, Luik,<br />

Luxemburg en Parijs<br />

HOOFDAANNEMER<br />

Willemen Construct, Mechelen<br />

BOUWEN ZORG.EU<br />

73


KORTRIJK PZ HEILIGE FAMILIE<br />

Tekst | Silke Van Parijs Beeld | Klaas Verdru<br />

Doordacht ontwerp<br />

garan<strong>de</strong>ert kwalitatieve<br />

kin<strong>de</strong>r- en jeugd<strong>zorg</strong><br />

Het PZ Heilige Familie, on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el van <strong>de</strong> Groep Zorg H. Familie, zet mentale gezondheid ver<strong>de</strong>r op<br />

<strong>de</strong> kaart met haar nieuwe psychiatrische ziekenhuis in Kortrijk. Het betrokken bouwteam slaag<strong>de</strong><br />

erin om het taboe rond psychiatrie te doorbreken en kin<strong>de</strong>r- en jeugd<strong>zorg</strong> letterlijk een plaats<br />

in het straatbeeld te geven. “De daken van <strong>de</strong> verschillen<strong>de</strong> entiteiten dragen <strong>de</strong> naam van <strong>de</strong><br />

leefgroepen en wor<strong>de</strong>n ’s nachts verlicht: een dui<strong>de</strong>lijk signaal <strong>aan</strong> <strong>de</strong> maatschappij dat psychiatrie<br />

<strong>aan</strong>wezig is en mag zijn.”<br />

De centrale speelstraat doet ook dienst als <strong>zorg</strong>straat voor het personeel.<br />

74 BOUWEN ZORG.EU


KORTRIJK PZ HEILIGE FAMILIE<br />

Het nieuwe PZ voorziet voor alle kin<strong>de</strong>ren en jongeren <strong>aan</strong>gepaste speel- en leefruimtes.<br />

‘Door <strong>de</strong> verschillen<strong>de</strong> af<strong>de</strong>lingen fysiek met elkaar te verbin<strong>de</strong>n,<br />

kan er snel gehan<strong>de</strong>ld wor<strong>de</strong>n bij een crisissituatie’<br />

Het nieuwe psychiatrische ziekenhuis bevindt<br />

zich mid<strong>de</strong>nin <strong>de</strong> stad. In nauw overleg met <strong>de</strong><br />

stad Kortrijk en <strong>de</strong> Groep Zorg werd op <strong>de</strong><br />

site van het voormalige Sint-Jozefscollege een<br />

nieuw concept met geschakel<strong>de</strong> patiowoningen<br />

ontwikkeld, waarin vijf verschillen<strong>de</strong> leefgroepen<br />

onlangs hun intrek namen. De leefgroepen<br />

zijn opge<strong>de</strong>eld op basis van <strong>de</strong> leeftijd<br />

van <strong>de</strong> patiënten. De kleutertjes, kin<strong>de</strong>ren van<br />

<strong>de</strong> lagere school en jongeren van <strong>de</strong> mid<strong>de</strong>lbare<br />

school hebben elk hun eigen leefgroep. Ver<strong>de</strong>r<br />

is er een vier<strong>de</strong> leefgroep voor zij die via<br />

<strong>de</strong> rechtbank geplaatst wer<strong>de</strong>n, <strong>de</strong> forensische<br />

af<strong>de</strong>ling. De vijf<strong>de</strong> leefgroep, <strong>de</strong> crisisaf<strong>de</strong>ling, is<br />

bestemd voor kin<strong>de</strong>ren en jongeren die in het<br />

ka<strong>de</strong>r van een crisissituatie een ziekenhuisopname<br />

nodig hebben.<br />

Ook <strong>de</strong> omgeving draagt bij <strong>aan</strong> een healing environment.<br />

ZORG CENTRAAL<br />

“De leefruimtes en kamers grenzen <strong>aan</strong> een<br />

ommuur<strong>de</strong> tuin, waardoor we van een semigesloten<br />

instelling spreken”, zegt Bert Scheirlynck,<br />

Senior Architect bij VK architects+engineers. ❯<br />

BOUWEN ZORG.EU<br />

75


KORTRIJK PZ HEILIGE FAMILIE<br />

“Uiteraard is het niet <strong>de</strong> bedoeling dat <strong>de</strong> patiënten<br />

kunnen weglopen, maar tegelijk wil<strong>de</strong>n<br />

we vermij<strong>de</strong>n dat het ziekenhuis als een gevangenis<br />

<strong>aan</strong>voelt. Centraal in het gebouw bevindt<br />

zich <strong>de</strong> speelstraat, waar <strong>de</strong> verschillen<strong>de</strong> vleugels<br />

op uitkomen. Deze speelstraat is bre<strong>de</strong>r<br />

dan een gewone gang en fungeert eveneens als<br />

<strong>zorg</strong>straat voor het personeel. Door <strong>de</strong> verschillen<strong>de</strong><br />

af<strong>de</strong>lingen fysiek met elkaar te verbin<strong>de</strong>n,<br />

kan er snel gehan<strong>de</strong>ld wor<strong>de</strong>n bij een crisissituatie.<br />

Ook <strong>de</strong> therapieruimtes zijn via diezelf<strong>de</strong><br />

speelstraat en een open trap in <strong>de</strong> vi<strong>de</strong> met elkaar<br />

verbon<strong>de</strong>n. Ver<strong>de</strong>r vin<strong>de</strong>n we leslokalen,<br />

creatieve ruimtes, een sporthal en natuurlijk <strong>de</strong><br />

slaapkamers terug in het gebouw.”<br />

Het architectenteam schonk <strong>de</strong> nodige <strong>aan</strong>dacht<br />

<strong>aan</strong> <strong>de</strong> technieken. “Dankzij locatiebepaling<br />

en een alarmknop weet het <strong>zorg</strong>personeel<br />

meteen in welke patiowoning en op<br />

welke bouwlaag een interventie vereist is.<br />

Zo kan een doorgedreven domoticasysteem<br />

bijvoorbeeld automatisch <strong>de</strong> <strong>de</strong>uren sluiten<br />

op bepaal<strong>de</strong> tijdstippen zodra één <strong>de</strong>ur opengaat,<br />

in het bijzon<strong>de</strong>r op <strong>de</strong> crisisaf<strong>de</strong>ling en<br />

<strong>de</strong> forensische af<strong>de</strong>ling.”<br />

CONCEPT DAT GEZIEN<br />

MAG WORDEN<br />

De zachte wan<strong>de</strong>lroute doorheen <strong>de</strong> campus<br />

verbindt het Groeningepark met het winkelwan<strong>de</strong>lgebied<br />

van Kortrijk en stimuleert interactie<br />

tussen fietsers en voetgangers enerzijds<br />

en patiënten an<strong>de</strong>rzijds. “Kunstenaar<br />

Henk Delabie creëer<strong>de</strong> vier kunstwerken<br />

(lees: speelobjecten) om <strong>de</strong> integratie van<br />

kin<strong>de</strong>r- en jeugdpsychiatrie in <strong>de</strong> maatschappij<br />

een duwtje in <strong>de</strong> rug te geven. De hoogte<br />

van <strong>de</strong> gevels verschilt per af<strong>de</strong>ling om <strong>de</strong><br />

veiligheid van alle patiënten volgens leeftijd<br />

te vrijwaren en om dynamiek te scheppen in<br />

het ontwerp.”<br />

Speelsheid is <strong>de</strong> ro<strong>de</strong> draad doorheen het<br />

hele concept en <strong>de</strong> gecreëer<strong>de</strong> ruimte en vormentaal.<br />

“We werkten met speels opgestel<strong>de</strong><br />

‘We wil<strong>de</strong>n vermij<strong>de</strong>n dat het ziekenhuis <strong>aan</strong>voelt als een gevangenis’, zegt Bert Scheirlynck.<br />

76 BOUWEN ZORG.EU


KORTRIJK PZ HEILIGE FAMILIE<br />

ramen, groene geglazuur<strong>de</strong> stenen om te contrasteren<br />

met <strong>de</strong> strakke, witte gevels en ro<strong>de</strong><br />

klinkers voor <strong>de</strong> grillige wan<strong>de</strong>lpa<strong>de</strong>n. Op <strong>de</strong>ze<br />

manier beantwoor<strong>de</strong>n we <strong>aan</strong> <strong>de</strong> vraag van <strong>de</strong><br />

bouwheer om een healing environment te ontwerpen:<br />

een omgeving die het genezingsproces<br />

on<strong>de</strong>rsteunt. Esthetiek en warmte nemen <strong>de</strong><br />

bovenhand, maar dankzij <strong>de</strong> toepassing van<br />

robuuste materialen garan<strong>de</strong>ren we toch <strong>de</strong><br />

nodige standvastigheid. We maakten on<strong>de</strong>r<br />

an<strong>de</strong>re gebruik van geschil<strong>de</strong>r<strong>de</strong> bakstenen,<br />

houtimitaties, houten <strong>de</strong>urkassementen en<br />

een plafond in Heraklith. Deze geperste houtvezels<br />

hebben een beige kleur en <strong>zorg</strong>en voor<br />

een perfecte akoestiek. De wandpanelen en<br />

een <strong>de</strong>el van het aluminium schrijnwerk zijn op<br />

hun beurt lichtgroen. Kortom: <strong>de</strong> speelse en<br />

unieke kleuraccenten doorbreken het strakke<br />

<strong>de</strong>sign en vermij<strong>de</strong>n dat het geheel te clean en<br />

klinisch oogt.” ■<br />

Feiten en cijfers<br />

BOUWHEER<br />

PZ Heilige Familie - Groep Zorg Heilige Familie,<br />

Kortrijk<br />

ARCHITECT<br />

VK architects+engineers, Roeselare, Merelbeke,<br />

Brussel, Antwerpen en Charleroi<br />

HOOFDAANNEMER<br />

Artes Depret, Zeebrugge<br />

'De speelse en unieke kleuraccenten doorbreken het strakke <strong>de</strong>sign en<br />

vermij<strong>de</strong>n dat het geheel te clean en klinisch oogt'<br />

De zachte vormen en <strong>de</strong> <strong>aan</strong>wezigheid van groen creëren een healing environment voor <strong>de</strong> patiënten.<br />

BOUWEN ZORG.EU<br />

77


In <strong>de</strong>ze ruimtes<br />

bepalen<br />

specialisten<br />

het succes<br />

Cleanroom Combination Group, GB Construct en CCG Belgium zijn<br />

on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el van CCG Holding. De bedrijven zijn gespecialiseerd in <strong>de</strong><br />

inrichting en realisatie van geclassificeer<strong>de</strong> ruimtes en algemene bouw<br />

in <strong>de</strong> eerste en twee<strong>de</strong>lijns <strong>zorg</strong>, farma, biotech en hoogwaardige<br />

utiliteit. Daar waar mogelijk maken <strong>de</strong> zusterbedrijven gebruik van<br />

elkaars expertise en vaardighe<strong>de</strong>n.<br />

cleanroomcg.com<br />

gb-construct.nl<br />

ccg-belgium.be


PLATFORM OVER BOUW EN ONTWIKKELING IN DE ZORG IN VLAANDEREN EN NEDERLAND<br />

BOUWEN ZORG<br />

PARTNER WORDEN<br />

VAN BOUWEN AAN<br />

DE ZORG?<br />

Zowel op <strong>de</strong> website als in <strong>de</strong> gedrukte<br />

versie bie<strong>de</strong>n we u <strong>de</strong> mogelijkheid om<br />

on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el uit te maken van het overzicht<br />

met <strong>de</strong> meest gerenommeer<strong>de</strong> fabrikanten<br />

en toeleverancieres in <strong>de</strong> branche.<br />

Zo kunt u on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re:<br />

• Toegevoegd wor<strong>de</strong>n als<br />

partner op <strong>de</strong> servicepagina’s<br />

van het vaktijdschrift<br />

• Een kosteloze vermelding krijgen in<br />

<strong>de</strong> geheel vernieuw<strong>de</strong> bedrijvenin<strong>de</strong>x<br />

op bouwen<strong>aan</strong><strong>de</strong><strong>zorg</strong>.eu<br />

• Een gesponsor<strong>de</strong> positie met persoonlijke<br />

profielpagina op bouwen<strong>aan</strong><strong>de</strong><strong>zorg</strong>.eu<br />

verkrijgen<br />

• Uw eigen profielwidget inzetten,<br />

gekoppeld <strong>aan</strong> <strong>de</strong> redactionele content,<br />

nieuwsberichten en overige<br />

relevante marketingtools<br />

Ook geïnteresseerd?<br />

• Bel naar +31 495 45 00 95<br />

• Ga naar bouwen<strong>aan</strong><strong>de</strong><strong>zorg</strong>.eu/adverteren<br />

• Scan <strong>de</strong> QR co<strong>de</strong><br />

SCAN DE<br />

QR CODE<br />

Onze projectmanagers vertellen u graag meer over onze<br />

samenwerkingspakketten<br />

bouwen<strong>aan</strong><strong>de</strong><strong>zorg</strong>.eu


ZORGPARTNERS<br />

Voor uitgebrei<strong>de</strong> informatie over<br />

<strong>de</strong> <strong>zorg</strong>partners, scan <strong>de</strong>ze QR co<strong>de</strong><br />

met uw smartphone<br />

bouwen<strong>aan</strong><strong>de</strong><strong>zorg</strong>.eu/bedrijf<br />

NEDERLAND<br />

BOUWMANAGEMENT<br />

HANG- EN SLUITWERK<br />

AANGEPAST SANITAIR<br />

C<br />

CK<br />

±<br />

<strong>de</strong>sign<br />

®<br />

international<br />

door hardware<br />

sanitary accessories<br />

LOPITAL NEDERLAND BV<br />

Laarakkerweg 9<br />

5<strong>06</strong>1 JR OISTERWIJK<br />

T +31 13 523 93 00<br />

E info@lopital.nl<br />

W www.lopital.nl<br />

AANNEMERS - BOUWBEDRIJVEN<br />

VRIES EN VERBURG BOUW B.V., DE<br />

Postbus 59<br />

2820 AB STOLWIJK<br />

T +31 182 34 17 41<br />

E info@<strong>de</strong>vriesverburg.nl<br />

W www.<strong>de</strong>vriesverburg.nl<br />

AKOESTISCHE/ PANELEN EN GORDIJNEN<br />

ABSTRACT MANAGEMENT & ADVIES<br />

DORDRECHT<br />

Wilgenbos 20<br />

3311 JX DORDRECHT<br />

T +31 6 54 23 67 36<br />

E rvorst@abstractmanagement.nl<br />

W www.abstractmanagement.nl<br />

CK DESIGN<br />

Prof. Ronthenstraat 8<br />

7311 AM APELDOORN<br />

T +31 55 578 92 88<br />

E info@ck<strong>de</strong>sign-int.com<br />

W www.ck<strong>de</strong>sign-int.com<br />

GB CONSTRUCT BV<br />

De Waterlaat 2<br />

5571 MZ BERGEIJK<br />

T +31 497 55 65 65<br />

E info@gb-construct.nl<br />

W www.gebe-construct.nl<br />

KBM GROEP<br />

Scheepmakerstraat 2<br />

2222 AC KATWIJK ZH<br />

T +31 71 402 92 15<br />

E info@kbm.nl<br />

W www.kbm.nl<br />

ARTIMO TEXTILES B.V.<br />

De Meeten 53<br />

47<strong>06</strong> NK ROOSENDAAL<br />

T +31 165 54 39 40<br />

E info@artimo.nl<br />

W www.artimo.nl<br />

ARCHITECTUUR<br />

CLEANROOMS<br />

BRECON GROUP<br />

Droogdokkeneiland 7<br />

5026 SP TILBURG<br />

T +31 76 504 70 80<br />

E Brecon@brecon.nl<br />

W www.brecon.nl<br />

GEZE BENELUX B.V.<br />

Steenoven 36<br />

5626 DK EINDHOVEN<br />

T +31 40 262 90 80<br />

E benelux.nl@geze.com<br />

W www.gezebenelux.com<br />

INRICHTING<br />

VERVOORT MEUBELEN<br />

Edisonstraat 3 ind. Tijvoort<br />

5051 DS GOIRLE<br />

T +31 13 534 00 34<br />

E info@vervoort.nl<br />

W www.vervoort.nl<br />

INTERIEURARCHITECTEN<br />

MEDICOMZES AMSTERDAM<br />

T +31 (0)20 6966886<br />

E amsterdam@medicomzes.nl<br />

MEDICOMZES GRONINGEN<br />

T +31 50 549 54 95<br />

E groningen@medicomzes.nl<br />

W www.MEDICOMZES.nl<br />

KOKON ARCHITECTUUR<br />

Weena 723<br />

3013 AM ROTTERDAM<br />

T +31 10 411 71 80<br />

E info@kokon.nl<br />

W www.kokon.nl<br />

BEDDEN EN TOEBEHOREN<br />

CADOLTO BENELUX<br />

Dorpsstraat 8a<br />

4181 BN WAARDENBURG<br />

T +31 418 65 15 44<br />

E p.vanthiel@cadolto.nl<br />

W www.cadolto.nl<br />

verbon<strong>de</strong>n <strong>aan</strong> stichting mens & architectuur<br />

INTERIEURARCHITECT A. VAN DER GUN<br />

Van Hogendorpplein 58<br />

5051 ST GOIRLE<br />

T +31 6 22 80 67 01<br />

E info@andrevan<strong>de</strong>rgun.nl<br />

W www.andrevan<strong>de</strong>rgun.nl<br />

INTERIEURBOUW<br />

Energieweg 1<br />

4231 DJ MEERKERK<br />

T +31 183 35 23 32<br />

E info@pvanleeuwen.nl<br />

W www.pvanleeuwen.nl<br />

MALSCH NEDERLAND B.V.<br />

Nijverheidsweg 8<br />

5071 NK UDENHOUT<br />

T +31 13 207 30 25<br />

E info@malsch.nl<br />

W www.malsch.nl<br />

CLEANROOM COMBINATION GROUP BV<br />

De Waterlaat 2<br />

5571 MZ BERGEIJK<br />

T +31 497 55 65 65<br />

E info@cleanroomcg.nl<br />

W www.cleanroomcg.com<br />

WARMERDAM SPECIAAL MEUBILAIR<br />

BV, VAN<br />

Faradaystraat 1<br />

4004 JZ TIEL<br />

T +31 344 72 28 00<br />

E info@wsm.nl<br />

W www.wsm.nl<br />

80 BOUWEN ZORG.EU


ZORGPARTNERS<br />

Voor uitgebrei<strong>de</strong> informatie over<br />

<strong>de</strong> <strong>zorg</strong>partners, scan <strong>de</strong>ze QR co<strong>de</strong><br />

met uw smartphone<br />

bouwen<strong>aan</strong><strong>de</strong><strong>zorg</strong>.eu/bedrijf<br />

MEDISCHE INRICHTING<br />

SEPARATIEGORDIJNEN<br />

WANDBEKLEDING<br />

MEDIFIX B.V.<br />

Nijverheidsweg 8<br />

5071 NK UDENHOUT<br />

T +31 13 51 11 11<br />

E info@medifix.nl<br />

W www.medifix.nl<br />

OKCN<br />

Ou<strong>de</strong> Apeldoornseweg 41<br />

7333 NR APELDOORN<br />

T +31 85 902 91 <strong>06</strong><br />

E info@okcn.nl<br />

W www.okcn.nl<br />

SEPAGO<br />

De Meeten 53<br />

47<strong>06</strong> NK ROOSENDAAL<br />

T +31 165 54 39 40<br />

E info@sepagodisposables.com<br />

W www.sepagodisposables.com<br />

TOEGANGSCONTROLE<br />

M-WALL BV<br />

Steenoven 4C<br />

5626 DK EINDHOVEN<br />

T +31 850 18 85 00<br />

E info@mwall.nl<br />

W www.mwall.nl<br />

BELGIË<br />

WAARDENBURG MEDICAL<br />

Dorpsstraat 8a<br />

4181 BN WAARDENBURG<br />

T +31 418 65 10 78<br />

E info@waar<strong>de</strong>nburgmedical.com<br />

W www.waar<strong>de</strong>nburgmedical.com<br />

MEDISCHE TRAFOVERDELERS<br />

ROPASYSTEMS B.V.<br />

Belleweg 9<br />

5711 DH SOMEREN<br />

T +31 493 47 36 37<br />

E info@ropasystems.nl<br />

W www.ropasystems.nl<br />

PROJECTSERVICE<br />

SALTO SYSTEMS BV<br />

Schiplui<strong>de</strong>nl<strong>aan</strong> 4<br />

1<strong>06</strong>2 HE AMSTERDAM<br />

T +31 20 635 31 00<br />

E info.nl@saltosystems.com<br />

W www.saltosystems.nl<br />

VLOEREN<br />

AANGEPAST SANITAIR<br />

DELABIE BENELUX<br />

Bergensesteenweg 1<strong>06</strong>A, bus 5<br />

B-1600 SINT-PIETERS-LEEUW<br />

T +32 25 20 16 76<br />

E info@<strong>de</strong>labiebenelux.com<br />

W www.<strong>de</strong>labiebenelux.com<br />

WIJDEVEN INDUCTIVE SOLUTIONS BV<br />

De Scheper 250<br />

5688 HP OIRSCHOT<br />

T +31 499 32 01 45<br />

E info@wij<strong>de</strong>ven.com<br />

W www.wij<strong>de</strong>ven.com<br />

MEUBILAIR<br />

M-PROJECTSERVICE BV<br />

Steenoven 4C<br />

5626 DK EINDHOVEN<br />

T +31 40 292 79 50<br />

E info@m-projectservice.nl<br />

W www.m-projectservice.nl<br />

PROJECTSOLUTIONS<br />

FORBO FLOORING B.V.<br />

Postbus 13<br />

1560 AA KROMMENIE<br />

T +31 75 647 74 77<br />

E contact@forbo.com<br />

W www.forbo-flooring.nl<br />

LOPITAL NEDERLAND BV<br />

Antwerpsesteenweg 124<br />

B-2630 AARTSELAAR<br />

T +32 3 870 51 60<br />

E info@lopital.be<br />

W www.lopital.be<br />

HAELVOET NV<br />

Schimminck 1<br />

5301 KR ZALTBOMMEL<br />

T +31 88 599 05 80<br />

E info@haelvoet.nl<br />

W www.haelvoet.nl<br />

OPERATIEKAMERS<br />

TWAN PROJECT SOLUTIONS<br />

Oranje-Nassaul<strong>aan</strong> 89<br />

5491 HD SINT-OEDENRODE<br />

T +31 6 23 60 33 14<br />

E twan@twanprojectsolutions.nl<br />

W www.twanprojectsolutions.nl<br />

RÖNTGENBESCHERMING<br />

GERFLOR BENELUX B.V.<br />

Postbus 7102<br />

5605 JC EINDHOVEN<br />

T +31 40 266 17 00<br />

E gerflornl@gerflor.com<br />

W www.gerflor.nl<br />

AR-TE<br />

Remyl<strong>aan</strong> 2b<br />

B-3018 LEUVEN<br />

T +32 16 50 80 00<br />

ARCHITECTUUR<br />

Röntgenglas bv<br />

MEDEXS B.V.<br />

Remmer<strong>de</strong>n 124<br />

3911 TZ RHENEN<br />

T +31 317 61 44 61<br />

E info@me<strong>de</strong>xs.com<br />

W www.me<strong>de</strong>xs.com<br />

RÖNTGENGLAS BV<br />

Belleweg 9<br />

5711 DH SOMEREN<br />

T +31 493 47 23 99<br />

E info@4medical<strong>de</strong>sign.com<br />

W www.4medical<strong>de</strong>sign.com<br />

NORA FLOORING SYSTEMS B.V.<br />

Industriel<strong>aan</strong> 15<br />

3925 BD SCHERPENZEEL<br />

T +31 416 28 61 40<br />

E info-nl@nora.com<br />

W www.nora.com/nl<br />

VK ARCHITECTS & ENGINEERS<br />

Brugsesteenweg 210<br />

B-8800 ROESELARE<br />

T +32 51 26 20 20<br />

E info@vkgroup.be<br />

W www.vkgroup.be<br />

BOUWEN ZORG.EU<br />

81


ZORGPARTNERS<br />

Voor uitgebrei<strong>de</strong> informatie over<br />

<strong>de</strong> <strong>zorg</strong>partners, scan <strong>de</strong>ze QR co<strong>de</strong><br />

met uw smartphone<br />

bouwen<strong>aan</strong><strong>de</strong><strong>zorg</strong>.eu/bedrijf<br />

BEWEGWIJZERING<br />

HANG- SLUITWERK<br />

MEUBILAIR<br />

MODULEX BELGIË<br />

Winterstraat 12<br />

B-3500 HASSELT<br />

W www.modulex.com<br />

GEZE BENELUX B.V.<br />

Egi<strong>de</strong> Walschaertsstraat 15 J<br />

B-2800 MECHELEN<br />

T +32 15 21 11 28<br />

E geze.be@geze.com<br />

W www.geze.be<br />

HAELVOET NV<br />

Leon Bekaertstraat 8<br />

B-8770 INGELMUNSTER<br />

T +32 51 48 66 95<br />

E info@haelvoet.be<br />

W www.haelvoet.be<br />

NORA FLOORING SYSTEMS B.V.<br />

Il<strong>de</strong>fonse Vandammestraat 1-7, Building C<br />

B-1560 HOEILAART<br />

T +32 2 657 52 50<br />

E info-be@nora.com<br />

W www.nora.com<br />

WAYFINDING<br />

CLEANROOMS<br />

INTERIEURBOUW<br />

VLOEREN<br />

CCG BELGIUM BVBA<br />

De Waterlaat 2<br />

5571 MZ BERGEIJK<br />

T +31 497 55 65 65<br />

E info@ccg-belgium.be<br />

EB PROJECTS<br />

Toekomstl<strong>aan</strong> 41<br />

B-2220 HERENTALS<br />

T +32 14 28 55 20<br />

E info@EBprojects.be<br />

W www.EBprojects.be<br />

IVC BEYOND FLOORING<br />

Textielstraat 24<br />

B-8790 WAREGEM<br />

Voor België en Luxemburg:<br />

E rojectsbelux@ivc-commercial.com<br />

Voor Ne<strong>de</strong>rland:<br />

E projectsnl@ivc-commercial.com<br />

W www.ivc-commercial.com<br />

SIGNBURO<br />

Kempische Kaai 71 bus 1<br />

B-3500 HASSELT<br />

T +32 11 42 44 84<br />

E info@signburo.be<br />

W www.signburo.be<br />

PLATFORM OVER BOUW EN ONTWIKKELING IN DE ZORG IN VLAANDEREN EN NEDERLAND<br />

BOUWEN ZORG<br />

ZORG DAT U NIET ONTBREEKT IN BOUWEN AAN DE ZORG<br />

OFFLINE & ONLINE! <strong>Bouwen</strong> <strong>aan</strong> <strong>de</strong> Zorg is het vaktijdschrift dat bouwprojecten,achtergron<strong>de</strong>n,<br />

columns, kort nieuws, symposia belicht in Ne<strong>de</strong>rland en Vl<strong>aan</strong><strong>de</strong>ren. Vanaf € 695 per jaar weten uw klanten<br />

ook wat u doet!<br />

Neem contact op met Patty Ros: T +31 495 450095 E p.ros@louwersuitgevers.nl<br />

82 BOUWEN ZORG.EU


Verlaag <strong>de</strong> fysieke<br />

belasting en werkdruk:<br />

SAMEN<br />

VITAAL<br />

Lopital geeft <strong>de</strong>skundig advies over <strong>de</strong> praktische aspecten die komen kijken bij bouw, verbouw of<br />

renovatie. Door in een vroeg stadium betrokken te wor<strong>de</strong>n, kunnen <strong>zorg</strong>oplossingen meegenomen wor<strong>de</strong>n<br />

in <strong>de</strong> ontwerpfase. Op die manier sluiten bouwkundige voorzieningen goed <strong>aan</strong> bij uw <strong>zorg</strong>processen.<br />

Dit vergroot het efficiënt gebruik van <strong>de</strong> ruimte en optimale inzet van <strong>de</strong> juiste hulpmid<strong>de</strong>len.<br />

De eisen voor bouwen in <strong>de</strong> <strong>zorg</strong> zijn hoog. Zowel op het gebied van veiligheid en<br />

hygiëne als op het gebied van gebruiksgemak en comfort. Wij adviseren over <strong>de</strong> omvang<br />

en in<strong>de</strong>ling van <strong>de</strong> ruimte en welke hulpmid<strong>de</strong>len het beste ingezet kunnen wor<strong>de</strong>n.<br />

Dit alles natuurlijk <strong>aan</strong>gepast <strong>aan</strong> uw wensen en eisen. Zo weet u zeker dat u uw<br />

bouwproject verantwoord <strong>aan</strong>pakt. ’Kan niet bestaat niet’ is ons uitgangspunt. Als we<br />

betrokken wor<strong>de</strong>n bij een bouwproject g<strong>aan</strong> we tot het uiterste en doen we er alles <strong>aan</strong><br />

om tot het optimale resultaat te komen. Door onze jarenlange ervaring zijn wij in staat<br />

u zo te adviseren dat <strong>de</strong> levenskwaliteit van cliënten toeneemt, <strong>de</strong> werkomstandighe<strong>de</strong>n<br />

voor me<strong>de</strong>werkers verbeteren en er een hoger ren<strong>de</strong>ment voor uw <strong>zorg</strong>instelling<br />

ontstaat. Ons doel is het resultaat van uw bouwproject te optimaliseren voor alle<br />

betrokkenen, en dat hoeft niets extra te kosten. Wij <strong>de</strong>nken graag met u mee.<br />

Door samen te werken komen we tot het beste resultaat en dit geeft u <strong>de</strong> mogelijkheid<br />

om samen met ons vorm te geven <strong>aan</strong> ‘Samen Vitaal’.<br />

Samen Vitaal<br />

Kwalitatief goe<strong>de</strong> hulpmid<strong>de</strong>len zijn belangrijk om fysieke overbelasting te voorkomen<br />

en werkdruk te vermin<strong>de</strong>ren. Echter... Lopital vindt dat er meer nodig is dan alleen<br />

goe<strong>de</strong> hulpmid<strong>de</strong>len. Daarom inspireert én adviseert Lopital <strong>zorg</strong>organisaties met het<br />

programma ‘Samen Vitaal’ om te komen tot vitalere en meer tevre<strong>de</strong>n <strong>zorg</strong>verleners.<br />

Benieuwd hoe wij u kunnen helpen?<br />

Neem vrijblijvend contact met ons op.<br />

Lopital Ne<strong>de</strong>rland B.V. Laarakkerweg 9, 5<strong>06</strong>1 JR Oisterwijk, Tel +31 (0)13 5239300, E-mail info@lopital.nl, www.lopital.nl<br />

Lopital België Bvba Antwerpsesteenweg 124, 2630 Aartselaar, Tel +32 (0)3/870.51.60, E-mail info@lopital.be, www.lopital.be


Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)<br />

PARC IMSTENRADE<br />

HEERLEN<br />

Showroom, kantoor en logistiek centrum<br />

Edisonstraat 3 | Goirle | Ne<strong>de</strong>rland | T +31 13 534 00 34 | info@vervoort.nl | www.vervoort.nl

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!