22.01.2023 Views

OOG VOOR AFRIKA Landenspecial Namibie

Namibië, het lege land vol zand is een fantastische vakantiebestemming. Dit zijn de ervaringen van OOG VOOR AFRIKA.

Namibië, het lege land vol zand is een fantastische vakantiebestemming. Dit zijn de ervaringen van OOG VOOR AFRIKA.

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

HÉT REISMAGAZINE OVER <strong>AFRIKA</strong> l | 2022 | prijs € 3,50 | www.oogvoorafrika.nl<br />

NAMIBIË<br />

LANDENSPECIAL<br />

VIJFTIG TINTEN ROOD ˙ SPEELTUIN <strong>VOOR</strong> FOTOGRAFEN ˙ EEN LEEG<br />

LAND VOL ZAND ˙ DE VANISHING KINGS ˙ DE MAGISCHE WERELD VAN<br />

SOLLY LEVI ˙ WELKOM BIJ N/A’AN KU SÊ – PARADIJS <strong>VOOR</strong> MENS EN DIER


We go the<br />

EXTRA<br />

MILE


Nét dat stapje meer doen. Dat verwacht iedere reiziger toch van<br />

zijn of haar reisorganisatie? Aandacht en service die niet ophoudt<br />

zodra u de reis eenmaal hebt geboekt, maar die doorgaat tijdens<br />

en ná uw reis. Een bijzondere reis, persoonlijk en in overleg met<br />

u op maat samengesteld waarin al uw wensen, samen met de<br />

suggesties van onze experts, zijn opgenomen.<br />

Assistentie vanaf de aankomstgate van uw vliegtuig totdat u<br />

eenmaal in uw transferauto zit, privé transfers, lounges en/of<br />

diners die de wachttijden op vliegvelden veraangenamen.<br />

Gebieden bezoeken buiten de reguliere routes, wild van dichtbij<br />

bekijken tijdens een game drive, een ballonvaart over de woestijn,<br />

een romantische overnachting voor het pasgetrouwde stel.<br />

En natuurlijk 24 uur per dag, 7 dagen per week persoonlijk<br />

bereikbaar. Niets is zo vervelend dan in een keuzemenu terecht<br />

te komen.<br />

Bij ons is uw reis pas klaar als u terug in Nederland kunt<br />

terugkijken op een bijzondere ervaring waar u tot in lengte<br />

van dagen met een prettig gevoel aan terugdenkt. Kortom, een<br />

bijzondere reis die helemaal compleet is.<br />

BMS-Travellers doet dat stapje meer. We go the extra mile.<br />

Botswana | Kenia | Malawi | Mauritius | Mozambique | Namibië | Rwanda<br />

Seychellen | Tanzania | Uganda | Zambia | Zimbabwe | Zuid-Afrika<br />

www.bms-travellers.nl | +31 (0)85 04 10 400


Inhoud<br />

16 Speeltuin voor fotografen<br />

Op pad<br />

Noordkaap & Namibië – Een ontdekkingsreis<br />

tussen zand en steen 24<br />

Etosha Safari met een 4x4 camper 54<br />

Leeg land vol zand 72<br />

Een woestijn vol wonderen 96<br />

Ontdekken<br />

Sossusvlei – Vijftig tinten rood 10<br />

De mooiste landschappen -<br />

Speeltuin voor fotografen 16<br />

Kaokaland – in het spoor van Himba en<br />

woestijnolifanten 66<br />

De magische wereld van Solly Levi 110<br />

24 Noordkaap & Namibië<br />

Ontmoeten<br />

Marlice en Rudie van Vuuren – N/a’an ku sê 32<br />

Floortje Dessing in het land van<br />

de Vanishing Kings 90<br />

Special places<br />

Tips en aanraders waar je moet zijn 15 en 104<br />

En ook<br />

Van de redactie 6<br />

Neem aan abonnement 7<br />

Koop voorgaande losse nummers 120<br />

104 Tips en aanraders waar je moet zijn 15 Tips en aanraders waar je moet zijn<br />

<strong>OOG</strong> <strong>VOOR</strong> <strong>AFRIKA</strong><br />

is een uitgave van MW media<br />

en TekstBeeld/haarlem<br />

Uitgever en hoofdredactie<br />

Marjolein Westerterp<br />

M. info@mw-media.nl<br />

Fotografie<br />

Peter Boshuijzen<br />

TekstBeeld/haarlem<br />

M. tekstbeeld@upcmail.nl<br />

Cover<br />

Solly Levi, www.sollylevi.com<br />

96 Een woestijn vol wonderen<br />

Abonnementenservice<br />

Jaarabonnement € 15,<br />

digitaal abonnement € 10 (3 edities).<br />

www.oogvoorafrika.nl/ja-ik-word-abonnee<br />

Copyright Notice & Auteursrecht voorbehoud<br />

© 2022– MW media, Nederland. Niets uit deze uitgave<br />

mag geheel of gedeeltelijk worden verveelvoudigd,<br />

opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand<br />

of openbaar worden gemaakt, op welke wijze dan ook,<br />

zonder schriftelijke toestemming van de uitgever.<br />

<strong>OOG</strong><strong>VOOR</strong><strong>AFRIKA</strong>


_sossusvlei-5.indd 2 04-09-13 22:11<br />

54 Etosha 32 N/a'an ku sê<br />

5<br />

66 Kaokaland – in het spoor van Himba en woestijnolifanten 10 Sossusvlei – Vijftig tinten rood<br />

90 Floortje Dessing in het land van de Vanishing Kings<br />

72 Leeg land vol zand


6<br />

NAMIBIË<br />

LANDENSPECIAL<br />

Van de redactie<br />

Welkom in Namibië<br />

Hoe meer je nadenkt, hoe gecompliceerder je leven wordt.<br />

“Wanneer moet ik waar zijn om de beste momenten mee te<br />

maken”, is er bij voorbeeld zo een. Geluk is toch maakbaar of<br />

af te dwingen?<br />

Wij hebben vaak onze reizen voor <strong>OOG</strong> <strong>VOOR</strong> <strong>AFRIKA</strong> zo<br />

uitgestippeld. Omdat we jullie als lezer de beste ervaringen<br />

willen voorschotelen. En… omdat we natuurlijk zelf ook de<br />

beste ervaringen willen meemaken.<br />

Zo was het leven tot de coronapandemie ons ruw uit onze<br />

dromen wakker schudde. Reizen? Dat kon helemaal niet meer.<br />

Oranje kleurde felrood en later oranje. Nu is het grootste<br />

gedeelte een zachtgeel.<br />

Reizen kan weer. Sommigen vinden het nog een beetje eng.<br />

Begrijpelijk omdat in de afgelopen twee jaar grenzen plots<br />

dicht en open gingen. En testen het nieuwe normaal leek te<br />

worden.<br />

Om je toch weer te inspireren stelden we deze digitale<br />

Namibië landenspecial samen. Omdat dit land van zand een<br />

onweerstaanbare aantrekkingskracht op ons uitoefent. We<br />

reisden er talloze keren door heen. Van zuid naar noord, van<br />

oost naar west. Vanuit Zuid-Afrika, vanuit Botswana. Van<br />

Windhoek naar Etosha en de Caprivi en door Damaraland<br />

weer terug. We koersten door Himbaland, van Opuwo naar<br />

Sesfontein. We trotseerden in december temperaturen die<br />

dagelijks met gemak de 40 graden aantikten. We reisden door<br />

Etosha waar buien regen soms uit het niets lijken te komen en<br />

een fascinerend lichtspel met dramatisch surrealistische luchten<br />

boven het groen van de vegetatie en het wit van zand en zout<br />

opleveren. We hadden fascinerende ontmoetingen met de<br />

Himba en Herero, met de Bosjesmannen. We kampeerden in het<br />

verlaten Khaudum, maakten een vuur om de kille avondlucht te<br />

verdrijven. We genoten. Van elke kilometer. Van elke lekke band,<br />

hoewel… dat zou ik niet willen zeggen, want het kan soms lang<br />

duren in die grote leegte voor er hulp arriveert. We hoorden de<br />

stilte en zagen de oneindige horizon. Leven zonder water, hoe<br />

doe je dat? We leerden, sloegen het op en deze special is er het<br />

gevolg van.<br />

Het is 2022. Het leven wordt waar mogelijk weer meer normaal<br />

en bij normaal hoort wat ons betreft reizen. We hopen dat ook<br />

bij jou het verlangen naar vitamine Afrika weer opspeelt en je<br />

besluit om weer op reis te gaan.<br />

Wil je ons ontmoeten? Kom dan op 14 en 15 mei 2022 naar de<br />

Beurs van Berlage in Amsterdam. Daar zijn we, met onze bladen<br />

en verhalen. www.vakantiebeursamsterdam.nl<br />

<br />

<br />

Marjolein Westerterp<br />

Peter Boshuijzen


<strong>OOG</strong> <strong>VOOR</strong> <strong>AFRIKA</strong><br />

jaarabonnement<br />

˙ 1 x per jaar het<br />

<strong>OOG</strong> <strong>VOOR</strong> <strong>AFRIKA</strong> Vakantieboek<br />

(print en digitaal 228 pagina’s) à € 12,50<br />

˙ 1 x per jaar een landenspecial<br />

(digitaal – 116 pagina’s) à € 3,50<br />

˙ 1 x per jaar een best of <strong>OOG</strong> special<br />

(digitaal – 116 pagina’s) à € 3,50<br />

Als welkomstcadeau ontvang je<br />

de digitale BIG FIVE Zuid-Afrika special<br />

Dit alles voor € 15 per jaar.<br />

Zo haal je Afrika inspiratie in huis en je<br />

laat zien dat je om Afrika geeft. Samen<br />

proberen we het toerisme naar Afrika te<br />

herstellen. Wij door de verhalen te delen,<br />

jullie door ze te lezen en voorzichtig<br />

weer te gaan dromen van reizen naar dit<br />

bijzondere continent.<br />

Bezoek onze website<br />

www.oogvoorafrika.nl<br />

Een abonnement neem je via<br />

www.oogvoorafrika.nl/ja-ik-word-abonnee/


Namibië<br />

Ook wel het leegste land van<br />

Afrika genoemd.<br />

Hoogtepunten zijn de<br />

prachtige natuur,<br />

de rode duinen van de Sossusvlei,<br />

wildpark Etosha en de Himba.<br />

Tien tips<br />

1. Ballontocht over<br />

Sossusvlei.<br />

2. Boottocht op de<br />

lagune van Walvis Bay<br />

(zeehonden, dolfijnen,<br />

pelikanen, in het juiste<br />

seizoen ook walvissen) &<br />

Sandwich Harbour.<br />

3. Twyfelfontein<br />

rotsgravures.<br />

4. Grootberg Lodge met<br />

bijzondere activiteiten<br />

als rhino trekking,<br />

bezoek aan Himba,<br />

paardrijden, desert<br />

elephant trekking.<br />

https://grootberg.com/<br />

5. Skeleton Coast met<br />

scheepswrakken.<br />

Tips: BMS-Travellers


6. Kolmanskop (ghost<br />

town Kolmanskop ten oosten (ghost van<br />

Lüderitz). town ten oosten van<br />

Lüderitz).<br />

7. Fish River Canyon. 8. Etosha National Park. 9. Zambezi regio<br />

10. Neuras Winery bij<br />

(voorheen: Caprivi Strip) Sossusvlei – het enige<br />

– het meest groene<br />

wijnhuis in Namibië.<br />

deel van Namibië<br />

https://www.<br />

met verschillende<br />

naankusecollection.<br />

wildparken en veel<br />

com/establishment/<br />

watergebieden.<br />

neuras-wine-wildlifeestate<br />

www.namibiatourism.com.na


Vijftig tinten rood<br />

Volgens de Bosjesmannen, de oorspronkelijke bewoners, is Namibië ‘het land in Afrika dat door God gemaakt is<br />

in een bui van woede’. Daar kun je je iets bij voorstellen als je de droge woestijnvlaktes ziet waar levende wezens<br />

geen bestaansrecht lijken te hebben. Wij huurden er een auto en gingen een maand lang op ontdekkingstocht<br />

door woestijnen, wildparken, zandduinen en langs de desolate Atlantische kust. In deze editie laten we ons<br />

overrompelen door de rode zandduinen van de Sossusvlei, het handelsmerk van Namibië.<br />

Tekst Marjolein Westerterp Foto’s Peter Boshuijzen<br />

Tekst Marjolein Westerterp Foto’s Peter Boshuijzen


De opkomende zon speelt een wonderlijk spel met de silhouetten<br />

en beschildert de duinen donkerrood en diepzwart, met scherpe afscheidingen<br />

Je staat toch even raar te kijken als je eindelijk in Afrika bent en<br />

je wordt in vlekkeloos Duits te woord gestaan. Op weg van je<br />

gemütliche pension naar de pizzeria loop je langs talloze hekken<br />

met daarachter vervaarlijk blaffende Duitse herders. Op de stoep<br />

van het Bierlokal worden Afrikaanse souvenirs verkocht en op de<br />

menukaarten staan Apfelstrudel en Schwarzwalder Kirschtorte.<br />

De Duitsers waren in Namibië, zoveel is duidelijk.<br />

Als we na een dag acclimatiseren in onze huurauto stappen,<br />

worden we weer in het Duits op alle gevaren gewezen. Lelijke<br />

voorbeelden krijgen we te zien van auto’s die over de kop zijn<br />

geslagen omdat de bestuurder op de eindeloze wegen in slaap was<br />

gevallen. Een auto vertrapt door olifanten of een verfomfaaide<br />

motorkap omdat een koedoe in al die kilometers niemandsland<br />

precies jouw auto had gevonden om tegenaan te lopen. »


We beloven goed op te letten en rijden de leegte tegemoet. Op<br />

weg naar de vallei van klei in het midden van de Namibwoestijn,<br />

onderdeel van het Namib-Naukluft National Park. Gevoed door de<br />

rivier de Tsauchab, staat het bekend om de hoge, rode zandduinen<br />

die het omringen en het tot een grote zee van zand maken.<br />

De rode duinen van Sossusvlei<br />

De weg via Sesriem naar waarschijnlijk het meest indrukwekkende<br />

stukje bereikbare woestijn op deze aarde, is een belevenis op zich.<br />

Hij leidt naar een verre horizon, omzoomd door heuvels die in het<br />

vroege ochtendlicht roze kleuren. Aan de ingang van de Sossusvlei<br />

zijn de duinen nog begroeid met aarzelend gras.<br />

Naarmate de weg vordert, veranderen de kleuren van de<br />

‘wolkenkrabbers van zand’. Majestueus rijzen de roodoranje<br />

zandduinen op uit de vlakte met geel savannegras. Her en der<br />

staan een paar uitgedroogde boomstronken.<br />

De opkomende zon speelt een wonderlijk spel met de silhouetten<br />

en schildert de duinen donkerrood en diepzwart, met scherpe<br />

afscheidingen. Af en toe wordt de horizon naar het niets<br />

onderbroken door de scherpe hoorns van de gems- of spiesbokken.<br />

Het populairste duin is Duin 45, met een fotogenieke eenzame<br />

boom. Het 150 meter hoge ‘meest gefotografeerde duin<br />

ter wereld’ is zo genoemd omdat het precies 45 kilometer<br />

vanaf Sesriem ligt en het 45ste duin is in Sossusvlei. Bij een<br />

ontdekkingstocht over de scherp gesneden S-vormige duinkam »


sluit je de zonsopgang in je hart en laat je niets dan voetsporen<br />

in je hart en laat je niets dan voetsporen achter. Die vervolgens<br />

achter. Die vervolgens langzaam vervagen in de wind.<br />

langzaam vervagen in de wind.<br />

Big Daddy is met 375 meter het hoogste duin. Als je op de top staat kijk<br />

Big<br />

je<br />

Daddy<br />

uit op de<br />

is<br />

Dodevlei.<br />

met 375 meter<br />

Een intrigerende<br />

het hoogste<br />

naam<br />

duin.<br />

voor<br />

Als<br />

een<br />

je op<br />

gedeelte<br />

de top<br />

van<br />

staat<br />

de<br />

kijk Sossusvlei je uit op dat de Dodevlei. in vroeger dagen Een intrigerende een dal met naam een stromende voor een rivier, gedeelte de<br />

van Tsauchab de Sossusvlei en weelderige dat in vroeger bomen was. dagen De een ‘wandelende’ dal met een duinen stromende stopten<br />

rivier, uiteindelijk de Tsauchab het stromen en weelderige van het water bomen het was. ruisen De ‘wandelende’<br />

van bomen. Wat<br />

duinen overbleef stopten was zand, uiteindelijk waaruit het af en stromen toe een van boomstaketsel het water en opsteekt. het ruisen De<br />

van takken de bomen. verstild Wat in actie overbleef in een houten was zand, schreeuw waaruit om af water. en toe een<br />

boomstaketsel opsteekt. De takken verstild in actie in een houten<br />

schreeuw Bij de 2 x om 4 parkeerplaats water. begint de Hidden Valley. Een verborgen<br />

gedeelte van het park waar weinig bezoekers komen.<br />

Bij Na de een 2 x dag 4 parkeerplaats in de zee van begint zand, overpeinzen de Hidden Valley. we de naam Een verborgen<br />

Sossusvlei,<br />

gedeelte van het park waar weinig bezoekers komen.<br />

de doodlopende vallei, zoals de Nama hem omschreven. Een vallei<br />

Na een dag in de zee van zand, overpeinzen we de naam<br />

waaruit je wellicht ook niet terugkeerde. ˙<br />

Sossusvlei, de doodlopende vallei, zoals de Nama hem<br />

omschreven. Een vallei waaruit je wellicht ook niet terugkeerde.<br />

QuickFACTS<br />

Quick Voor zonsopgang facts bij Duin 45 zijn en daarmee de drukte ontlopen<br />

Voor kan wanneer zonsopgang je op bij Sesriem Duin 45 campsite zijn en daarmee kampeert. de Je drukte kunt dan ontlopen een<br />

kan permit wanneer krijgen je om op Sesriem voor de grote campsite massa kampeert. al richting Je Sossusvlei,<br />

kunt dan een<br />

permit Deadvlei krijgen Duin om 45 voor te de vertrekken. grote massa al richting Sossusvlei,<br />

Deadvlei http://www.nwrnamibia.com/sesriem.htm<br />

en Duin 45 te vertrekken.<br />

Overnachten met met meer luxe? Desert Camp, De &Beyond Sossusvlei<br />

Desert Lodge en en de de Sossusvlei Lodge liggen op comfortabele<br />

afstand van van de de ingang van het park. ˙<br />

<strong>OOG</strong><strong>VOOR</strong><strong>AFRIKA</strong>


Special<br />

PLACES<br />

15<br />

Trans Kalahari Inn<br />

Op een comfortabele steenworp afstand van de internationale luchthaven van de<br />

Namibische hoofdstad Windhoek ligt de Trans Kalahari Inn. Met passie gerund door de Nederlandse Wil Brouwer.<br />

Een gezellige pleisterplek voor het begin of einde van je Namibië-avontuur.<br />

Trans Kalahari Inn is meer dan alleen een lodge. Het is een<br />

gezellige ontmoetingsplek voor iedereen die zijn (camper)reis door<br />

Namibië start of met pijn in het hart afrondt. Je overnacht in de<br />

ruime kamers met eigen terras of op de camping met voldoende<br />

schaduw.<br />

De lodge is gesitueerd in een rustige, stille omgeving met prachtige<br />

vergezichten over de Auas bergketen en de Seeis rivier.<br />

Extra handig: De Trans Kalahari Inn is ook de thuishaven van de<br />

Namibische tak van Bobo Campers. Ga je op pad met een van hun<br />

campers, dan ben je bij Wil aan het goede adres om de voorpret te<br />

delen.<br />

QuickFACTS<br />

De Trans Kalahari Inn ligt vlakbij het internationale vliegveld<br />

Hosea Kutako, bij Windhoek, Namibië. Er is een restaurant en<br />

gezellige bar en gratis wifi. www.transkalahari-inn.com<br />

Tekst: Marjolein Westerterp Foto’s: Peter Boshuijzen


PORTFOLIO NAMIBIË PORTFOLIO NAMIBIË PORTFOLIO NAMIBIË PORTFOLIO NAMIBIË PORTFOLIO NAMI<br />

Nick & Emil<br />

<strong>Namibie</strong><br />

Een speeltuin voor fotografen<br />

De Nederlandse Nick van de Wiel woont en werkt in Zuid-Afrika, zijn habitat is<br />

het iSimangaliso NP, zijn passie natuurfotografie. Onlangs heeft Nick, met een<br />

foto van het Namibische Spitzkoppe, de landschapscategorie van de prestigieuze<br />

Nature’s Best Photography Africa-awards gewonnen. Samen met zijn<br />

collega Emil von Maltitz presenteert hij hun mooiste foto’s van Namibië.<br />

Er zijn verschillende plaatsen op deze planeet die echt op de<br />

bucket list van elke landschapsfotograaf staan. De torenhoge<br />

Torre del Paine in Chili, de blauwe ijsbergfragmenten op de zwarte<br />

vulkanische zandstranden van IJsland, de majestueuze en de<br />

zwaartekracht tartende kliffen van Ha Long Bay in Vietnam, het<br />

iconische Yosemite en Death Valley in de Verenigde Staten en<br />

de Canadese Rocky Mountains. Iconische plaatsen die ons naar<br />

adem doen snakken door hun landschappelijke schoonheid. Als<br />

we over de woestijn praten, dan is er maar één iconisch beeld: de<br />

ongelooflijke en visueel uitgesproken Dead Vlei in Namibië met<br />

de rode zandduinen en fossiele bomen die hun versteende takken<br />

uitstrekken naar de hemel.<br />

Landschappelijke schatten<br />

Namibië heeft echter veel meer visuele schatten voor de<br />

landschapsfotograaf dan alleen het Namib-Naukluft National<br />

Park en de beroemde Dead Vlei. Wanneer je je realiseert hoeveel<br />

fotografisch bijzondere locaties Namibië eigenlijk bevat, ben<br />

je plotseling niet meer verrast om deze plekken zo vaak als<br />

prijswinnaars in internationale fotografiecompetities terug te zien.<br />

Zoals dus ook de winnende foto’s van Emil en mij.<br />

Omdat een groot deel van Namibië uit woestijn bestaat, is het<br />

logischerwijs grotendeels een woestijn-fotografielocatie. Voor onze<br />

landschapsfotografiereis Nature’s Light hebben we daarom ook<br />

gekozen voor de zuidelijke regio van Namibië. Voor het Namib-<br />

Naukluft National Park met zijn bekende duinenrij culminerend in<br />

Sossus Vlei en Dead Vlei, de prominente en torenhoge rode berg<br />

van Spitzkoppe, de spookachtige overblijfselen van Kolmanskop en<br />

de spottende kokerbomen aan de rand van de Kalahari.<br />

De grote leegte<br />

De verlatenheid is het eerste wat treft. Er wonen in Namibië<br />

ongeveer twee personen per vierkante kilometer. In Nederland zijn<br />

dat er iets meer dan 408. Dit betekent lege wegen, lege heuvels,<br />

leegte overal. Het landschap kaal en bloot, zoals de beenderen<br />

van een gebleekt skelet. Overal waar je kijkt is de geologische<br />

geschiedenis zichtbaar, maar nergens is dit duidelijker dan op het<br />

eenzame stuk van de geasfalteerde weg tussen Lüderitz »<br />

Tekst & foto’s: Emil von Maltitz & Nick van de Wiel


BIË PORTFOLIO NAMIBIË PORTFOLIO NAMIBIË PORTFOLIO NAMIBIË PORTFOLIO NAMIBIË PORTFOLIO


PORTFOLIO NAMIBIË PORTFOLIO NAMIBIË PORTFOLIO NAMIBIË PORTFOLIO NAMIBIË PORTFOLIO NAMI<br />

aan de kust en de woestijnstad Aus. Hier ligt de weg kaarsrecht<br />

over de Khoichab Depressie. Een warm waas glinstert in de verre<br />

horizon. Een rechte lijn van stroomkabels lijkt anachronistisch in<br />

deze wereld van hard zand, grind en rotsen. De vreugde voor de<br />

fotograaf is te vinden in de vele soorten kleuren, lijnen en vormen.<br />

Speeltuin voor de fotograaf<br />

Lüderitz is een kleine havenstad aan de kust, van duidelijk Duitse<br />

afkomst. Het ontstaan ervan en het begin van de Europese<br />

kolonisatie is grotendeels te danken aan de grote hoeveelheid vis in<br />

de Atlantische Oceaan en het onverzadigbare menselijk verlangen<br />

naar diamanten. Het levert ons fotografen de spookachtige,<br />

maar toch pittoreske verlaten diamantmijnstad Kolmanskop op.<br />

De combinatie van door tijd versleten gebouwen die langzaam<br />

worden uitgehold door de wind en overgenomen door het zand,<br />

met de nog steeds heldere pastelkleuren van verf, zorgt voor<br />

een groot aantal ongelooflijk fotogenieke mogelijkheden. Een<br />

fotografievergunning maakt het ook mogelijk toegang tot de stad<br />

in zand te krijgen buiten de normale openingstijden om. Dan kun<br />

je nog voor zonsopgang de met zand gevulde huizen bezoeken.<br />

Als de zon eindelijk over de rand van de duinen komt, ben je al<br />

op je plaats om het samenspel van het warme zonlicht tegen de<br />

verweerde deuren en muren van de verlaten huizen vast te leggen.<br />

De stad is zo griezelig stil dat – ook al ben je met een groep aan het<br />

werk – je je rot schrikt als je een kamer binnenloopt waar al iemand<br />

staat te fotograferen. Overal waar je beweegt is er alleen het geluid<br />

van de wind die onverbiddelijk vreet aan het droge hout en de<br />

versleten muren van cement. De kozijnen kraken en slaan continue,<br />

en het zand fluit door gaten in de plafonds.<br />

Als je in de late namiddag fotografeert, en de batterijen van<br />

je zaklamp begeven het, dan is het niet moeilijk jezelf in een<br />

horrorfilm te wanen terwijl je op de tast door de gangen van het<br />

verlaten ziekenhuis loopt ... Gelukkig staan wij buiten bij de poort<br />

klaar met warme chocolademelk om een nabespreking te houden,<br />

waarna we de sterrenhemel boven Kolmanskop gaan fotograferen.<br />

De kokerbomen<br />

De vreemd ogende kokerbomen op bizarre rotsformaties als een<br />

leger soldaten zijn eveneens geweldige fotografieonderwerpen.<br />

De Quiver Tree of Kokerboom is te vinden in de droge zone aan de<br />

rand van de Kalahari woestijn in Botswana, Zuid-Afrika en Namibië.<br />

De populaire en bekende beelden van deze bomen zijn doorgaans<br />

genomen vanaf de heuveltoppen in de buurt van Keetmanshoop.<br />

Elders is de dichtheid van de bomen veelal niet groot genoeg<br />

om tot interessante composities te komen. Voor ons lijken het<br />

skeletten die opstaan uit de rotsachtige grond, hun ledematen<br />

dramatisch uitstrekkend naar de hemel als in een smeekbede. Om<br />

die reden fotograferen wij ze vaak in zwart-wit, zodanig dat hun<br />

takken extra gebleekt lijken tegen de donkere hemel. Maar het zou<br />

een vergissing zijn ze alleen in zwart-wit te fotograferen.<br />

De gouden kleur van hun bast gloeit magnifiek bij zonsop- en<br />

zonsondergang, wanneer de hemel feloranje wordt. »


BIË PORTFOLIO NAMIBIË PORTFOLIO NAMIBIË PORTFOLIO NAMIBIË PORTFOLIO NAMIBIË PORTFOLIO


PORTFOLIO NAMIBIË PORTFOLIO NAMIBIË PORTFOLIO NAMIBIË PORTFOLIO NAMIBIË PORTFOLIO NAMI<br />

Keetmanshoop is daarnaast bekend om de ‘Giant’s Playground’<br />

met z’n bizarre rotsformaties waar het lijkt alsof een reus<br />

letterlijk grote blokken steen in gekke scheve torens heeft<br />

gestapeld.<br />

Spitzkoppe<br />

In het westen van Namibië’s Kalahari, op een steenworp<br />

afstand van de Skeleton Coast, ligt Spitzkoppe. Deze<br />

ongelooflijke rots van oranje gekleurde graniet rijst ruim 600<br />

meter op uit het vlakke landschap en is als een gigantisch<br />

baken vanaf tientallen kilometers zichtbaar. De geologische<br />

massa van Spitzkoppe doet denken aan Australië’s Uluru<br />

(Ayer’s Rock). Een onverwacht hoogtepunt van natuurlijk<br />

graniet, waarvan de oranje tinten dramatisch contrasteren<br />

tegen de azuurblauwe hemel. Zo uniek en primordiaal is<br />

dit landschap dat de producenten van de film 10,000 BC<br />

Spitzkoppe kozen als filmlocatie. De camping aan de voet van<br />

de berg wordt door de lokale bevolking uitgebaat met een<br />

klein en eenvoudig restaurant naast een paar simpele hutten.<br />

De meeste bezoekers kamperen het liefst in de buurt van<br />

een van de kenmerkende rotsen. Het geeft de gelegenheid<br />

om de hele dag door het gebied te dwalen, op zoek naar de<br />

mooiste beelden. Stel je eens voor: je zit op een hoge rots met<br />

uitzicht op de Melkweg, duidelijk zichtbaar in de hemel boven<br />

je, als een lint van twinkelende lichtjes dat langzaam naar de<br />

westelijke horizon glijdt.<br />

Dead Vlei<br />

Het is waarschijnlijk de meest bekende uitgedroogde kleivlakte<br />

in de wereld en een absoluut ‘bucket list-item’ voor fotografen<br />

uit de hele wereld. Om de hordes toeristen voor te zijn, moet<br />

je zoals wij doen, verblijven in de Sossus Dune lodge, die<br />

binnen de grenzen van het Nationaal Park ligt. Bereid je dan<br />

voor op een ongelooflijke ervaring van pure eenzaamheid<br />

als de omvang en de stilte van de woestijn op je indaalt. We<br />

hebben vaak gesproken met andere reizigers die de zeldzame<br />

gelegenheid hadden om dit unieke landschap zonder andere<br />

bezoekers te verkennen. Ze hebben de neiging om te spreken<br />

van ‘spirituele ervaringen’ en een gevoel van ontzag. Niets<br />

bereidt je voor op het moment dat je de duinrand over gaat<br />

en die eerste glimp van de oude en versleten stammen<br />

van de ruim zevenduizend jaar oude acacia bomen ziet die<br />

vastberaden op de door de zon gebakken en gebarsten<br />

roestbruine bodem van de vlakte staan. Sierlijk en tegelijkertijd<br />

treurig, bevroren in een dans van de tijd. Het is belangrijk om<br />

af en toe de camera aan de kant te leggen, en de omgeving<br />

werkelijk in je op te nemen.<br />

Vanuit de lucht<br />

Het zien van de woestijn vanuit de lucht beneemt me altijd<br />

weer de adem. De enorme omvang van de duinenrijen wordt<br />

alleen dan duidelijk. De schaal is bijna onbegrijpelijk. Lopend<br />

word je voortdurend misleid door te denken dat er vast niets »


BIË PORTFOLIO NAMIBIË PORTFOLIO NAMIBIË PORTFOLIO NAMIBIË PORTFOLIO NAMIBIË PORTFOLIO


PORTFOLIO NAMIBIË PORTFOLIO NAMIBIË PORTFOLIO NAMIBIË PORTFOLIO NAMIBIË PORTFOLIO NAMI<br />

meer is na de volgende duin. In de lucht besef je<br />

hoe ver weg de horizon werkelijk is. Naar beneden<br />

kijkend zie je de ene na de andere prachtig vorm en<br />

een fantastisch lijnenspel. Het is een echt geweldige,<br />

fenomenale ervaring. Vanuit fotografisch oogpunt zou<br />

ik de helikoptervluchten boven die in een vliegtuigje<br />

aanraden. Doordat de deuren verwijderd zijn, krijg je<br />

kristalheldere en scherpe beelden van de duinen en<br />

hun surrealistische patronen. Eenmaal in de lucht,<br />

cirkelend boven Dead Vlei, of juist op zoek naar de<br />

sporen die gemsbokantilopen maken als ze over de<br />

duinen dwalen, zie je de leegte, de kracht, het gevaar,<br />

isolement en de intense schoonheid.<br />

Namibië is buitengewoon om te fotograferen en te<br />

verkennen. Je verlaat het land met beelden die van een<br />

andere planeet lijken te komen. Dat is ook voor ons de<br />

reden om elke keer weer terug te komen. Hoe dan ook,<br />

Namibië als geheel verdient de titel ‘bucket list-locatie<br />

voor fotografen’ absoluut. ˙<br />

QuickFACTS<br />

De winnende foto van Nick van de Wiel heeft in het<br />

Iziko museum in Kaapstad gehangen en is vanaf<br />

september in het Smithsonian Museum of Natural<br />

History in Washington DC te bezichtigen.<br />

Samen met fotograaf Emil von Maltitz heeft Nick<br />

de Nature’s Light Photography Tours & Workshops<br />

opgericht, waarbij ze een jaarlijkse 13 dagen durende<br />

Landschapsfotografie workshop naar Namibië<br />

aanbieden. Ook Emil is een gelauwerd fotograaf. Zijn<br />

zwart-wit foto van de kokerbomen heeft in 2015 in de<br />

publicatie ‘100 best landscape images of the world’<br />

van de International Landscape Photographer of the<br />

Year gestaan, en een andere foto van de kokerbomen<br />

prijkt in de 2016 jaarkalender van Nikon International.<br />

Mee op een fotografiereis?<br />

Ga naar www.natureslight.co.za


BIË PORTFOLIO NAMIBIË PORTFOLIO NAMIBIË PORTFOLIO NAMIBIË PORTFOLIO NAMIBIË PORTFOLIO


Kgalagadi Transfrontier Park<br />

Quiver Tree Forest bij Loeriesfontein<br />

!Xaus Lodge in het Kgalagadi Transfrontier Park


25<br />

Noordkaap & Namibië<br />

Een droom in zand en steen<br />

De grote leegte ervaren en kennismaken met het leven in de woestijn, dat was onze<br />

wens. Weg van de drukte, een zoektocht naar de ziel van het ‘lege land’. Het werd<br />

een verrassingstocht langs het mooiste van de Noordkaap en Namibië.<br />

Tussen Kaapstad en Vioolsdrift, een van de grensovergangen<br />

tussen Zuid-Afrika en Namibië loopt de N7. Een iconische snelweg<br />

die bekend staat als de Cape – Namibiaroute. Het verstilde<br />

broertje van de Garden Route die je dwars door een ongenaakbaar<br />

landschap voert. Maar zoals de Garden Route de R62 heeft die<br />

je via kleinere wegen kennis laat maken het het mooiste van de<br />

Westkaap, is er vanuit de Kaap naar de woestijnen van de Karoo<br />

en de Noordkaap de R355 die je door een landschap voert dat van<br />

glooiende wijnlanden buiten Kaapstad overgaat naar de ruige<br />

bergketens van de Swartruggens en Cederberg. Van de late herfst<br />

tot het vroege voorjaar kun je hier besneeuwde bergtoppen zien<br />

die als witte wachters uittorenen boven het verstilde landschap<br />

met rode wegen die oneindige vlaktes doorkruisen.<br />

Tussen Kaapstad en het Kgalagadi Transfrontier Park<br />

Op zoek naar de leegte en de schoonheid van zand en steen,<br />

passeren we op weg naar het plaatsje Calvinia het Tankwa Karoo<br />

National Park, inmiddels vooral bekend om het bizarre AfrikaBurnfestival<br />

dat hier jaarlijks gehouden wordt. De nacht is voor de<br />

sterren. We zullen in de komende weken dagelijks getrakteerd<br />

worden op een nachtelijke hemel, die zonder lichtvervuiling,<br />

bezaaid is met miljoenen flonkerende sterren, diamanten in de<br />

kosmos. Calvinia ligt aan de voet van de Hantam (Khoi voor ‘de<br />

plek waar de rode bloembollen bloeien’) bergen, in Namakwaland.<br />

Na een overnachting in het bijzondere Hantam House, in Kaap-<br />

Hollandse stijl gebouwd, rijden we verder richting Loeriesfontein.<br />

Hier vinden we een van de grootste kokerboomwouden ter<br />

wereld. Volg de bordjes ‘Quiver Tree Forest’ en je bereikt een<br />

berglandschap waar de bijzondere bomen op de hellingen groeien.<br />

Voor de beroemde Augrabies watervallen, bereiken we het plaatsje<br />

Kakamas. Het rood van de aarde maakt plaats voor het groen van<br />

de druiven als we de vallei van de Oranjerivier bereiken. We<br />

bevinden ons in het hart van de Orange River Cellars. Wijnproeven<br />

is hier een must, net als een bezoek aan ‘het water dat dondert’ bij<br />

Augrabies. »<br />

Tekst: Marjolein Westerterp Foto’s: Peter Boshuijzen


‘De woorden in het boek van de natuur zijn duidelijk. Wie ze zorgvuldig leest en zijn<br />

zintuigen openzet, ervaart een diep wijsheid en wellicht de zin van het leven’<br />

Fish River Canyon


Go wild in het Kgalagadi Transfrontier Park<br />

Ze zijn wereldberoemd, de leeuwen met de zwarte manen van het<br />

Kgalagadi Transfrontier Park. We gaan het park in bij Twee Rivieren<br />

waar de droge rivierbeddingen van de Auab en Nossob elkaar<br />

ontmoeten. In de hete zomermaanden zoekt het wild de relatieve<br />

koelte van de beddingen, in de wintermaanden verspreiden ze zich<br />

in de warmere rode zandduinen waarin zout- en zoetwaterpannen<br />

verborgen liggen. Olifanten of buffels zul je in dit park dat ligt<br />

tussen Zuid-Afrika, Botswana en Namibië niet vinden. De woestijn<br />

is voor hen niet geschikt. Wat zie je wel: leeuwen, luipaarden en<br />

cheeta’s, wildebeesten, struisvogels, springbokjes, stokstaartjes<br />

en hyena’s – waaronder de zeldzame bruine hyena − en natuurlijk<br />

de gemsbokken. Een mooie safariroute is via Leeuwdril naar Kielie<br />

Krankie en Auchterlouie weer terug naar Twee Rivieren.<br />

!Xaus Lodge<br />

Diep in het park ligt de bijzondere !Xaus Lodge, een eco-lodge<br />

(lees geen airconditioning en slechts een paar uur per dag stroom)<br />

die eigendom is van en gerund wordt door twee communities, de<br />

!Khomani San en Mier, in samenwerking met San Parks en TFPD,<br />

Transfrontier Parks Destinations. Twaalf houten chalets kijken uit<br />

over een zoutwaterpan met een permanente zoetwaterbron die<br />

het wild uit de omgeving aantrekt. Het weinige aanwezige water<br />

maakt elke druppel tot een zeldzame edelsteen.<br />

‘Na 90 rode duinen bereik je !Xaus’ (spreek uit als Kaus), staat er op<br />

de bevestiging. Negentig duinen? Jawel, bijna een uur lang rijden<br />

we door een indrukwekkend gebied met alleen maar rood zand.<br />

Heuvel op en af, volgen we het spoor tot we bij de lodge komen. In<br />

the middle of nowhere. Dat was de bedoeling en dat is wat !Xaus<br />

biedt. Een ervaring ver weg van de bewoonde wereld, in het hart<br />

van de onaangedane woestijn. De stilte suist en trommelt in je »<br />

27<br />

!Xaus Lodge<br />

Kalahari Farmhouse Lodge<br />

Canyon Roadhouse


Canyon Roadhouse<br />

Canyon Lodge<br />

Eagle’s Nest Chalets<br />

Namib Dune Star Camp<br />

Woestijnpaarden bij Aus


oren, tot je je eraan overgeeft en opgaat in het ritme van de<br />

natuur, het eb en de vloed van de tijd, de hartslag van de Kalahari.<br />

De lodge heeft een televisiekamer: een raam dat uitkijkt op de<br />

hartvormige zoutpan en de duinen, een zwembadje en biedt<br />

leerzame wandeltochten door de omgeving, een bezoek aan<br />

de San-gemeenschap die laat zien hoe zij op traditionele wijze<br />

sieraden maken uit struisvogeleieren en koeienhoorns. En er is<br />

een feeërieke sunset-tour, waarbij je − in opdracht van de gidsen<br />

− in stilte geniet van de zonsondergang en het bijbehorende<br />

kleurenspel. Hier zie je een horizon van 360 graden, de door de<br />

wind opgestuwde duinen die rimpelen in de laatste stralen van de<br />

zon.<br />

Ik kijk naar een ruwe, ongepolijste, eerlijke wereld die haar rijkdom<br />

gul wil delen met eenieder die haar wil zien en die haar met een<br />

open hart en geest tegemoet treedt. Open je zintuigen en laat de<br />

magische Kalahari haar werk doen.<br />

de lodge die regelmatig bezocht wordt door gemsbokken die er<br />

hun dorst komen lessen. De attractie voor ons was echter het<br />

nabijgelegen Namib Dune Star Camp. Hier ben je werkelijk voor<br />

één nacht weg van de wereld. Aan het eind van de middag word<br />

je naar het kamp gereden, waar negen houten huisjes op palen<br />

op een duin staan. Je uitzicht is tot aan de oneindige horizon, het<br />

rode zand golft om je heen. Na een prachtige zonsondergang en<br />

een heerlijk diner rol je je bed op wielen naar buiten het deck op en<br />

slaap je, onder een donzen dekbed, onder de sterrenhemel in de<br />

openlucht. Een ongekende ervaring. De volgende ochtend, na een<br />

kop koffie, wandel je met de gids en gastheer terug naar de lodge.<br />

Onderweg zie je de sporen van de bewoners van de rode duinen:<br />

blaffende gecko’s, dansende witte spinnen, een gemsbok in de<br />

verte…<br />

De woestijnpaarden van Aus – Born to be free<br />

Vlakbij het plaatsje Aus leven de beroemde woestijnpaarden.<br />

29<br />

Namibië, here we come<br />

Bij de kleine grenspost van Mata Mata rijden we Namibië in. De<br />

gravelweg – we zullen er nog heel wat tegenkomen – leidt ons door<br />

een landschap dat vooral nauwelijks bewoond is en doet denken<br />

aan de prairies van Arizona. Uitgestrekte vlaktes en versteende<br />

duinen in pastelkleuren, afgewisseld door de rode zandduinen<br />

waar we inmiddels kennis mee gemaakt hebben, trekken aan<br />

ons voorbij. Totdat we bij het plaatsje Stampriet een groene oase<br />

zien. Tussen uitgestrekte kassen en heldergroene wijngaarden<br />

ligt hier het Kalahari Farmhouse, onderdeel van de Gondwana<br />

Namibia Collection, een keten met lodges op de mooiste plekken<br />

van het lege land die allemaal iets bijzonders hebben. Het Kalahari<br />

Farmhouse bestaat uit 11 kleine boerenhuisjes die je vanuit de<br />

lodge bereikt over een stroompje waarin eenden dobberen. Na het<br />

zand en de stenen, voelt dit als een werkelijke oase waar je geniet<br />

van het ruisen van de palmbomen, de vogelgeluiden, het loeien van<br />

de koeien op de achtergrond en de fenomenale kookkunsten van<br />

de chef.<br />

Slapen onder de sterren<br />

De hoge, rode duinen van Sossusvlei zijn een attractie die niet<br />

te missen is. Helaas ben je hier nooit meer de enige die van het<br />

zandspektakel wil genieten. Daarom kozen wij voor de Namib<br />

Desert Lodge, op 60 kilometer afstand van Sossusvlei. Daar, in<br />

de schaduw van versteende rode duinen, de petrified dunes, ligt<br />

Een kudde van ongeveer 180 dieren die zich hebben aangepast<br />

aan de droogte en soms martelende hitte. De oorsprong van de<br />

dieren is onbekend, het zijn ofwel nakomelingen van de paarden<br />

die na de oorlog door de Duitsers werden achtergelaten of van<br />

werkpaarden die in de omgeving bij het winnen van de diamanten<br />

gebruikt werden. Een betrokken boer bouwde in de vallei, in de<br />

schaduw van Dikke Willem, een permanente waterput om ervoor te<br />

zorgen dat de dieren altijd water hebben. Daar verzamelen ze zich<br />

overdag, toonbeelden van pure kracht, trots, overlevingsdrang en<br />

schoonheid.<br />

Je bezoekt de paarden vanuit de Klein-Aus Vista Eagle’s Nest<br />

Chalets. Selfcatering appartementen zoals ik ze niet vaak heb<br />

gezien. De acht verschillende chalets liggen tegen een bergwand<br />

aan, zijn gebouwd rond de enorme rotsblokken die er verspreid<br />

liggen en kijken uit over de tere tinten van de woestijn. Bij de<br />

receptie kun je een braaipakket en ontbijt ophalen, waarna je je<br />

terugtrekt in je eigen huis in de woestijn. De tafel staat gedekt,<br />

het bed is opgemaakt, de rest is puur genieten. Wie wil fietsen of<br />

wandelen in het natuurpark meldt zich bij eigenaar Piet Swiegers.<br />

Fish River Canyon<br />

Na een comfortabel stuk asfalt (ja, asfalt!) nemen we de afslag naar<br />

Fish River Canyon en rijden na uitgestrekte wijngaarden een lege<br />

wereld van zand en steen binnen. In deze barre omgeving is een<br />

van de mooiste natuurwonderen van Namibië te zien, de Fish River »


30<br />

Canyon. Vanuit verschillende viewpoints kun je bij zonsopkomst<br />

of zonsondergang de onwerkelijke schoonheid van deze kloof<br />

bewonderen.<br />

Maak een lunch- of koffiestop bij de Canyon Roadhouse, een<br />

bijzondere plek in de woestijn waar oude auto’s het decor van de<br />

tuin en het restaurant vormen. Er is zelfs een benzinepomp die op<br />

verzoek bediend wordt.<br />

Slapen doe je in de rotswoningen van de Canyon Lodge. De<br />

huisjes staan verspreid in de woestijn en tuin die veroverd is op<br />

het zand. Mocht je een boek willen schrijven, doe het hier. Mocht<br />

je het willen lezen, doe het aan de rand van het zwembad dat<br />

verscholen tussen grote rotsblokken ligt. We spreken Johanna,<br />

die zich elke dag versiert met een verse bloem. Ze kijkt me aan en<br />

zegt: ‘Je moet hier komen om het leven in de woestijn te ervaren,<br />

de stilte die fluistert in je oren, de onverzettelijke rotsen die geen<br />

in de vorm van bijenkorven, die gebouwd zijn rond de grote stenen<br />

die verspreid door het landschap liggen. Het uitzicht is fenomenaal,<br />

en laat een natuur zien die zich langzaam herstelt nadat het jaren<br />

overbegraasd is en verschraald. In plaats van geiten en schapen<br />

lopen er nu springbokken, gemsbokken en klipspringers, wordt er<br />

incidenteel een luipaard gezien en weet men van de aanwezigheid<br />

van caracals, bavianen, zwartrugjakhalzen en stekelvarkens.<br />

De bedoeling is in de toekomst ook zebra’s en rietbokken te<br />

herintroduceren. Vier naturetrails laten je kennismaken met de<br />

uitbundige wilde bloemen in augustus en de kokerbomen. Als<br />

je wilt, mag je de robuuste Bruno, de Naries-hond meenemen<br />

op je wandeling. De lodge heeft ook zes comfortabele kamers<br />

in het Kaap-Hollandse huis. Een populaire dagtocht onder<br />

begeleiding van een gids is die naar de scheepswrakken en het<br />

diamantwinningsgebied bij Kleinsee.<br />

Naries Namakwa Retreat<br />

krimp geven onder de hamerende zon en fluitende wind. Om de<br />

schorpioenen in alle kleuren te zien die als de zon onder is gegaan<br />

hun schuilplaatsen verlaten, stokstaartjes over de zandvlakten te<br />

zien rennen. Om de wilde rauwheid van het lege land te ervaren. Je<br />

moet het zien.’<br />

Namakwaland<br />

Via de grensovergang van Vioolsdrift bereiken we het ‘drukke’ Zuid-<br />

Afrika. Hier zwaai je niet meer naar de passerende auto’s, zoals<br />

we in Namibië deden, blij als je af en toe een menselijk wezen zag.<br />

Om de overgang van de leegte naar de bewoonde wereld niet al te<br />

groot te laten zijn, slaan we bij Springbok af naar Kleinsee. Langs<br />

de bochtige bergweg, net voor het begin van de Spektakelpas ligt<br />

het Naries Namakwa Retreat. Naries betekent in het Nama de<br />

plaats waar het riet groeit, riet dat overvloedig aanwezig moet zijn<br />

geweest op het stuk land dat in 1950 door de advocaat Daantjie<br />

Scholtz werd gekocht. Zijn droom was de boerderij uiteindelijk om<br />

te toveren tot een guesthouse, waar toeristen konden genieten<br />

van de eeuwige schoonheid van de barre natuur die in de lente een<br />

rijkdom aan bloemen tentoonspreidt. Helaas overleed Daantjie<br />

aan een hartaanval voordat hij zijn droom in daden had kunnen<br />

omzetten. De retreat wordt nu door verwanten beheerd en is<br />

omgetoverd tot een ware oase van rust op een groot eigen terrein<br />

met een viewpoint over de bergruggen in de richting van de zee in<br />

de verre verte. Uniek zijn de drie met riet bedekte ‘grotwoningen’<br />

Leven tussen zand en steen, slapen onder de sterren, zoeken naar<br />

wild en groene oases, het is verslavend. De lodges die we onderweg<br />

hebben bezocht, hebben allemaal op een zeer verschillende wijze<br />

bijgedragen aan het feest voor de zintuigen dat deze kennismaking<br />

met de Noordkaap en Namibië was. Een feest dat smaakt naar<br />

meer, de slingers zijn opgehangen, de schoonheid in ons geheugen<br />

opgeslagen. ˙<br />

QuickFACTS<br />

Deze reis maakten wij met een huurauto van Sunny Cars,<br />

www.sunnycars.nl, in Zuid-Afrika vertegenwoordigd door<br />

Budget Cars. De lodges die we kozen in Namibië, maken<br />

onderdeel uit van de Gondwana Collection Namibia,<br />

www.gondwana-collection.com.<br />

De lodges waar wij in Zuid-Afrika verbleven zijn:<br />

https://www.xauslodge.co.za<br />

https://www.naries.co.za<br />

Kijk ook eens op www.goafrica.nl


N / a ' an ku se Foundation<br />

Op de bres voor mens, land en dieren<br />

Een jonge vrouw met blond haar loopt met leeuwen en Bosjesmannen door de rode<br />

duinen van Namibië. Uiteindelijk bereiken ze de Atlantische Oceaan. De leeuwen zijn<br />

grootgebracht door Marlice van Vuuren, de Bosjesmannen zijn haar leermeesters en<br />

vrienden waarmee ze is opgegroeid. Een intrigrerend portret dat me jarenlang heeft<br />

achtervolgd. In december volgde eindelijk een ontmoeting met Marlice en haar N/a’an ku sê<br />

Foundation waar alles draait om de opvang van wilde dieren, natuurbehoud en het herstel<br />

van de trots van de Bosjesmannen in Namibië.<br />

Tekst: Marjolein Westerterp Foto’s: Peter Boshuijzen, Marlice van Vuuren, Jack Sommerville, Colette Massier


Voor iemand die gefascineerd is door leeuwen, was de<br />

documentaire die ik toevallig op Animal Planet zag, een eyeopener.<br />

Hier liep een vrouw met spelende leeuwen door het<br />

eindeloos lege landschap van Namibië. De woestijn ging over in<br />

rode zandduinen en uiteindelijk bereikte het wonderlijke groepje<br />

de oceaan. De leeuwen waren huiverig voor de aanrollende<br />

golven, de Bosjesmannen omschreven vol verbazing het eeuwig<br />

bewegende water. Het duurde jaren voor ik ontdekte wie deze<br />

blonde vrouw was. Marlice van Vuuren, samen met haar man Rudie<br />

de oprichtster van de N/a’an ku sê Foundation.<br />

Wildlife Sanctuary<br />

In de heuvels van Windhoek, de hoofdstad van Namibië, ligt de<br />

N/a’an ku sê Lodge & Wildlife Sanctuary. Het is het warmkloppende<br />

hart van de Foundation, de plek waar ook de dieren zijn die<br />

allemaal door Marlice werden grootgebracht en hier, in een<br />

prachtig gebied, wonen als ambassadeurs voor het wildlife van<br />

Namibië. Levende en kwetsbare getuigen van de talloze botsingen<br />

tussen mens en natuur. De leeuwen, luipaarden, cheeta’s, caracals,<br />

bavianen, Afrikaanse wilde honden, kudu’s, rode hartebeesten,<br />

maar ook meerkatjes, dassies, wrattenzwijntjes en zelfs een<br />

aardvarken zijn vaak als jonge dieren binnengebracht.<br />

Ambassadeurs voor de toekomst<br />

Voor de weesdieren is er één veilige haven die inmiddels in heel<br />

Namibië bekend is: Marlice van Vuuren (38), die geholpen door<br />

talloze vrijwilligers en haar eigen gezin, de dieren met de fles<br />

grootbrengt en ze als het enigszins mogelijk is, weer vrijlaat in het<br />

wild.<br />

Soms blijkt dat een onmogelijkheid en dan is de Wildlife Sanctuary<br />

de plek waar ze tot hun dood blijven. Als ambassadeurs van het<br />

rijke wildleven van Namibië voor gasten uit de hele wereld, die hier<br />

een oog-in-oog ontmoeting kunnen hebben met dieren die wij niet<br />

in ons dagelijkse leven tegenkomen.<br />

Bescherming van wilde dieren en Bosjesmannen<br />

Marlice en Rudie vonden elkaar in de diepe wens om de wilde<br />

dieren en de natuur van Namibië waar mogelijk te beschermen.<br />

Daarnaast wil Marlice een lans breken voor andere kwetsbare<br />

bewoners van Namibië, de Bosjesmannen. Het brak haar hart om<br />

te zien dat deze oorspronkelijke bewoners met de komst van<br />

de nieuwe republiek hun leefgebied en daarmee hun tradities en<br />

trots kwijtraakten. Van oorspronkelijke bewoners werden ze de<br />

underdogs van de samenleving. Met de Ancient Skills Academy,<br />

ook gevestigd op het terrein in Windhoek, krijgen wisselende<br />

families van Bosjesmannen de kans om hun vaardigheden en<br />

tradities te herontdekken en te delen met de gasten van de lodge.<br />

De vier poten van N/a’an ku sê<br />

De Foundation kent inmiddels de lodge die ligt tussen de stad en<br />

het vliegveld van Windhoek, Utopia, een comfortabele lodge in<br />

Windhoek zelf, Neuras waar topwijnen geproduceerd worden en<br />

Kanaan, een plek in de woestijn, waar Bosjesmannen en cheeta’s<br />

leven zoals het ooit bedoeld was. Eén met de natuur, in een<br />

symbiose tussen mens en dier.<br />

Alle inkomsten die gegeneeerd worden uit deze vier onderdelen<br />

van N/a’an ku sê vloeien direct terug naar de Foundation, die »


Brad Pitt en<br />

Angelina Jolie:<br />

‘We willen dat<br />

onze in Namibië<br />

geboren dochter<br />

Shiloh de mensen,<br />

natuur en<br />

dieren van haar<br />

geboorteland leert<br />

kennen’


ovendien een paar invloedrijke en zelfs wereldberoemde<br />

investeerders en vrienden kent. Op de achtergrond vormen de<br />

Nederlanders Jan en Tineke Verburg (Burgland Charitas) en de Van<br />

Uden Groep (Henk Bakker en Patrick en Thierry van ’t Hoff met de<br />

Van Uden Charity Foundation), een solide en onmisbare support.<br />

Brad Pitt en Angelina Jolie<br />

In 2003 ontmoette Marlice tijdens de filmproductie van Beyond<br />

Borders de actrice Angelina Jolie. Zij en haar toenmalige<br />

echtgenoot Brad Pitt kwamen een aantal keren op bezoek bij<br />

N/a’an ku sê en het echtpaar – dat voor hun eigen foundation in de<br />

landen waar hun kinderen vandaan komen projecten ondersteunt<br />

– hebben zich verbonden aan N/a’an ku sê, ter ere van hun in<br />

Namibië geboren dochter Shiloh. De families zijn dierbare vrienden<br />

geworden en de Pitt’s bezoeken de lodge met regelmaat. Rudie:<br />

‘Angelina en Brad bezochten in 2006, het jaar dat Shiloh was<br />

geboren, Harnas de boerderij van Marlice’s moeder. Voor Shiloh<br />

hebben ze ons geadopteerd, ze helpen bij de kosten voor de school<br />

en kliniek en voor bijvoorbeeld het aanbrengen van radiografische<br />

halsbanden bij dieren die wij in het wild willen monitoren. Maar<br />

eigenlijk hebben de Nederlanders, Jan en Tineke Verburg en de Van<br />

Uden Groep nog meer bijgedragen aan N/a’an ku sê.’<br />

De plek die God beschermt<br />

N/a’an ku sê betekent in de taal van de San: de plek die God<br />

beschermt. Een mooie naam voor een paradijselijk stuk natuur,<br />

42 kilometer buiten Windhoek, waar de Stichting sinds 2007<br />

haar Wildlife Sanctuary, een lodge met zes kamers en acht<br />

vakantiehuizen heeft gevestigd op een 10.000 hectare groot stuk<br />

grond. Een zandweg voert je naar de ingang waarna je tussen de<br />

zebra’s, giraffen, wrattenzwijnen en gemsbokken naar de lodge<br />

rijdt. Hier ontmoeten de wilde natuur van Namibië en een uiterst<br />

moderne, van veel glas voorziene lodge elkaar. Een zwembad<br />

vormt de grens tussen het ronde hoofdgebouw en de zes aparte<br />

kamers met ieder een eigen terras dat uitkijkt op het reservaat.<br />

Hoe beschrijf je een oh en ah-beleving? Ik doe een becheiden<br />

poging: De ruime kamers zijn voorzien van robuuste stenen,<br />

boomstammen, fragiele kralen en een verzonken douche. Een plek<br />

waar je zou willen wonen. De acht vakantiehuizen, die gehuurd<br />

kunnen worden, staan verspreid in het gebied en bieden enorme<br />

ruimte en privacy. Op een gebied van 3200 hectare hebben de<br />

leeuwen, cheeta’s, caracals, Afrikaanse wilde honden, bavianen en<br />

luipaarden hun terreinen. Je kunt ze bezoeken tijdens de ‘predator<br />

feeding-tour’ of nog leuker, tijdens een ‘behind the scenes-tour’<br />

met Marlice zelf. Zij leidt je dan ook rond in het hoofdkwartier,<br />

waar kleinere dieren worden opgevangen en verzorgd door de<br />

talloze vrijwilligers. We vinden hier een paar weken oud baviaantje,<br />

een nieuwsgierige kudu en rood hartebeest, twee wrattenzijntjes<br />

die met de fles worden groot gebracht en nog veel meer. Een<br />

hartverwarmende ark van Noach.<br />

Clever Cubs School<br />

‘Wij vinden dat de kinderen van de Bosjesmannen, die voor ons<br />

werken, een even grote kans op geluk en een zekere toekomst<br />

verdienen als andere kinderen.’ Daarom is de Clever Cubs crêche<br />

opgericht, waar kinderen de eerste beginselen van het lezen<br />

leren, dansen, zingen en spelen. Voor de oudere kinderen wordt »


‘De kinderen van Bosjesmannen<br />

horen dezelfde kansen<br />

op een gelukkige toekomst te<br />

krijgen als anderen’


schoolgeld en de uniformen betaald en wordt de rit naar de school<br />

in Windhoek verzorgd, waardoor kinderen in het gezin kunnen<br />

blijven. Elk kind krijgt bovendien één voedzame maaltijd per dag.<br />

Marlice: ‘De ouders zijn nooit naar school gegaan, de Bushmen zijn<br />

verwesterd, maar ze hebben niet leren lezen of schrijven. Daarom<br />

hebben we de Ancient Skills naar N/a’an ku sê gebracht. De<br />

families komen hier voor drie maanden, de kinderen »<br />

gaan drie dagen per week naar de Bushmenschool, de volwassenen<br />

twee dagen. Ze krijgen zo hun taal en hun cultuur weer terug. In de<br />

afgelopen jaren zijn ze de helft van wie ze waren, kwijtgeraakt en<br />

het is mooi om te zien hoe ze weer trots zijn op wie ze zijn. Als ze<br />

weer praten over wij en niet over hen.’<br />

De cultuur van de Bosjesmannen<br />

De cultuur van de San, of Bosjesmannen, is een van de oudste ter<br />

wereld. Vroeger leefden ze van de jacht en de planten en kruiden<br />

die ze in de natuur vonden. De weerbarstige natuur was hun jachten<br />

leefgebied en de Bosjesmannen waren als geen ander in staat<br />

die natuur te lezen en ervan te leven. Met de inperking van hun<br />

territorium, verdween de trots van de San en hun vaardigheden<br />

en kennis van dieren, planten en de jacht dreigde te verdwijnen.<br />

Westerse welvaartziektes deden hun intrede in de kleine<br />

gemeenschappen, tot groot verdriet van Marlice die tussen de San<br />

opgroeide en als een van de weinige blanken hun taal spreekt.<br />

Behalve door bij de N/a’an ku sê projecten zoveel mogelijk San een<br />

werkplek te bieden, het schooltje en de Ancient Skills Academy<br />

op te richten, stichtte de Foundation in 2003 de Lifeline Clinic<br />

in het dorpje Epukiro, 120 kilometer van Gobabis in het oosten<br />

van Namibië en een van de belangrijkste leefgebieden van de<br />

Bushmen. Hier worden jaarlijks gratis ongeveer 3500 patiënten<br />

behandeld, waaronder veel baby’s en kinderen. Er werkt een vast<br />

team van een arts en verpleegster die ondersteund worden door<br />

vrijwilligers. Het project is begonnen samen met Jan Verburg, door<br />

Marlice liefkozend oom Jan genoemd. Een man met een groot<br />

hart en de wens om waar hij en zijn vrouw dat kunnen, armoede te<br />

lenigen en kansarme mensen te helpen.<br />

Marlice: ‘Een kliniek alleen helpt echter niet om de<br />

leefomstandigheden te verbeteren. Als je niet trots bent op wie je<br />

bent, kun je alle geld van de wereld hebben, maar dat geeft je niet<br />

je trots terug.<br />

Toen hebben we dus N/a’an ku sê gekocht, de ‘plek met de rare<br />

naam’ bij Windhoek. Oom Jan heeft de lodge en de zes kamers<br />

gebouwd, wij hebben het interieur verzorgd en samen hebben<br />

we er zo voor gezorgd dat we hier mensen met weinig kansen en<br />

uitzicht op een goed leven, werk konden verschaffen. Inmiddels<br />

zijn wij de werkgever van 185 mensen.’<br />

De Utopia Boutique Lodge<br />

In het hart van Windhoek ligt in een prachtige tuin met ruisende<br />

palmen, een comfortabele lodge, met zeven luxe, modern<br />

ingerichte kamers die van alle gemakken voorzien zijn en uitkijken<br />

op de Klein Windhoek Rivier. Het was vroeger het woonhuis van<br />

Marlice en Rudie. Zin in een spa-behandeling, dat kan op het<br />

terrein. Ontbijten, lunchen en diners worden geserveerd in het<br />

Fresh ’n Wild Cafe en het zwembad en een klaterende waterval<br />

wachten op je om het stof van een dag in de stad af te spoelen. Je<br />

bevindt je op een ruim half uur rijden van N/a’an ku sê, dus voor een<br />

fijne mix van stad en wild, is this the place to be. »


Neuras wijnen<br />

Op 300 kilometer afstand van Windhoek en 80 kilometer van de<br />

beroemde Sossusvlei ligt een kleine oase die Neuras heet, de plaats<br />

van het verlaten water. Het is bijna bizar om in een van de droogste<br />

streken op aarde wijnranken te zien groeien. Het kan, omdat in<br />

deze vallei tussen de stenen en woestijn vijf natuurlijke bronnen<br />

borrelen die ervoor zorgen dat de dorstige ranken toch bevloeid<br />

kunnen worden.<br />

De productie is klein: Jaarlijks worden 3000 flessen Neuras Shiraz<br />

en Namib Red, een blend van Shiraz, Merlot en Petit Verdot met<br />

de hand gebotteld en gelabeld. De wijnen zijn niet in de winkel te<br />

koop, maar staan op de wijnkaart van een paar gerenommeerde<br />

restaurants in Namibië en worden natuurlijk geschonken op<br />

Neuras zelf, in de N/a’an ku sê Lodge en de Kanaan Desert Retreat.<br />

Inmiddels heeft wijnmaker Dawie ook witte cultivars geplant en<br />

worden dit jaar een brandy en port gelanceerd. Met tromgeroffel,<br />

want de smaak van deze geconcentreerde druiven is ongelooflijk.<br />

Alsof er… jawel een engeltje over je tong pist.<br />

Op Neuras kun je overnachten in robuuste stenen kamers met<br />

je eigen veranda, in chalets of luxe canvastenten. Je doet er een<br />

wijntour en proeverij, zit met je voeten in de natuurlijke bronnen,<br />

wandelt tussen de palmen en het ruisende bamboe of je gaat met<br />

de vrijwilligers mee op zoek naar cheeta’s en luipaarden. Bij alle<br />

lodges van de Foundation hoort namelijk ook een wildlife project<br />

en de omgeving van Neuras leent zich uitstekend als leefgebied<br />

van luipaarden en cheeta’s die hier in het wild worden uitgezet,<br />

voorzien van GPS-collars, waarmee hun bewegingen kunnen<br />

worden gevolgd.<br />

Marlice: ‘Neuras hebben we gekocht omdat het aan het Namib<br />

Naukluft National Park grenst, waar we al vaak cheeta’s en<br />

luipaarden loslieten. We hebben het niet om de wijn gekocht, die<br />

kwam als een bonus en levert nu een bijdrage aan ons natuurbeheer.’<br />

»


‘Bij <strong>Namibie</strong> denk je aan cheeta’s en lege landschappen’


De rode duinen van Kanaan<br />

Dit gebied tussen Sossusvlei en de Tiras Mountains, ver weg van<br />

de bewoonde wereld aan de D707, stal jaren geleden al het hart<br />

van Marlice en Rudie. ‘Kanaan is een juweel. Het heeft de rode<br />

duinen zoals Sossusvlei, maar hier komen geen hordes toeristen en<br />

voetstappen van je voorgangers zie je niet.’<br />

Ze fantaseerden over de cheeta’s die hier over de rode duinen<br />

zouden lopen in de oudste woestijn ter wereld. De plek werd door<br />

hen gebruikt voor filmopnames en reportages in tijdschriften, omdat<br />

de natuur en het licht bijna nergens mooier zijn. Er werd een oude<br />

boerderij gevonden die gemoderniseerd is en van alle gemakken<br />

voorzien. Maar vier kamers zijn beschikbaar voor gasten, een verblijf<br />

hier is dan ook bijna een logeerpartij bij de hartelijke gastvrouw en<br />

-heer, die bovendien zorgen voor heerlijke maaltijden, home away<br />

from home. Er wordt geïnvesteerd in een bruine hyena-project en<br />

vijf wilde cheeta’s hebben hier een nieuw thuis gevonden. In de<br />

vroege ochtend en de late middag worden de gasten getrakteerd<br />

op de mooiste zonsop- en ondergangen die het landschap met<br />

de rode duinen en de blauwe bergketens op de<br />

achtergrond tot adembenemende plaatjes omtoveren.<br />

Staketsels van dode bomen steken hun armen uit<br />

naar de lucht, graspluimen wuiven in de bries van<br />

de verkoelende wind. Er is nietanders te zien dan<br />

natuur, een leeg landschap waar in de<br />

dromen en visie van Marlice, Rudie en<br />

hun partners in de toekomst weer<br />

wilde dieren te zien zijn.<br />

Zoals het ooit was en weer<br />

moet worden. »<br />

??


‘Niemand kan zo met dieren omgaan als Marlice’


Aan het woord<br />

De kleine Marlice groeit op in het oosten van Namibië, dichtbij de<br />

grens van Botswana. ‘Mijn eerste taal was Bushmen, mijn Afrikaans<br />

was zelfs niet goed genoeg om naar school te gaan. Mijn ouders<br />

hadden een boerderij, Harnas (nu nog steeds een opvangcentrum<br />

voor wilde dieren, red.). Toen ik een jaar of zeven was, begonnen<br />

ze wilde dieren op te nemen die verweesd waren. Wij allemaal,<br />

ook mijn twee oudere broers, hebben op een heel natuurlijke wijze<br />

geleerd om te gaan met wilde dieren, ze sliepen bij ons in bed en<br />

maakten onderdeel uit van het gezin. Ik kan niet anders zeggen<br />

dan dat omgaan met deze dieren het mooiste is wat me kon<br />

overkomen. Het heeft me gevormd tot wie ik nu ben. Daarnaast<br />

ging ik op het moment dat ik naar school moest naar kostschool,<br />

omdat de boerderij te ver van de bewoonde wereld was. Dat heeft<br />

me al vroeg geleerd om onafhankelijk te worden.’<br />

De liefde voor dieren en de Bushmen waartussen je opgroeide<br />

heeft je leven bepaald?<br />

‘Daar moet ik mijn ouders alle credits voor geven. Als je jong bent,<br />

ben je nog niet in staat om het grote geheel te zien. Bushmen<br />

waren gewoon de mensen waar ik mee opgroeide, ik had toen<br />

nog geen idee van de problematiek en van de tweespalt waarin zij<br />

moesten leven en die ervoor zorgde dat ze zich de underdogs van<br />

het nieuwe Namibië voelden.<br />

Mijn moeder is heel knuffelig, het vertroetelen van dieren heb<br />

ik helemaal van haar overgenomen. Mijn vader was veel meer<br />

gefocust op natuurbeheer en alle bijkomende problematiek. Als<br />

je wilde dieren opvangt en je zet ze in een ruimte met hekken<br />

eromheen − hoe groot die ruimte ook is – wat doe je ze dan aan?<br />

Hoe moet je ervoor zorgen dat ze ondanks hun gevangenschap<br />

toch een goed leven hebben? Hij is overleden toen hij 53 was, maar<br />

hij heeft een grote invloed gehad op het wildbeheer in Namibië, hij<br />

heeft protocollen geschreven over hoe je dieren in gevangenschap<br />

behandelt. Dat heb ik van hem geleerd.’<br />

Heb je ooit overwogen om een andere kant op te gaan. Te kiezen<br />

voor een leven in de stad bijvoorbeeld?<br />

‘Het gras is altijd groener aan de overkant. Ik ben gaan<br />

studeren, wilde dierenarts worden, maar wiskunde was mijn<br />

allerzwakste schakel. Uiteindelijk heb ik gekozen voor de studie<br />

sportpsychologie in Pretoria, Zuid-Afrika. Toen ik na het eerste<br />

semester weer thuiskwam, realiseerde ik me wat een geweldig<br />

leven ik daar had. Ik heb m’n ouders verteld dat ik niet terug wilde<br />

naar de stad en m’n studie. Ik wilde iets met dieren doen. Toen ben<br />

ik met de dieren die wij opvingen gaan werken, ze gaan trainen om<br />

in films te spelen. Daar was destijds veel vraag naar. De eerste film<br />

die ik deed was een Walt Disney Hollywood film. De eerste dag dat<br />

ik van de set kwam, wist ik dat ik m’n roeping gevonden had. Met<br />

een film bereik je veel mensen en je laat de schoonheid van<br />

de dieren zien. Toen ontmoette ik Rudie en met hem ben ik<br />

in Windhoek gaan wonen waar hij een artsenpraktijk had. We<br />

zijn toen op zoek gegaan naar een stuk land, dicht genoeg bij de<br />

stad zodat hij zijn praktijk kon hebben en ik op het platteland kon<br />

wonen, met dieren om me heen. Toen is alles als een sneeuwbal<br />

gaan rollen tot wat je nu ziet. Rudie gaat nog maar twee keer per<br />

week naar de stad en verder werken we samen aan N/a’an ku sê.<br />

Alles wat we doen moet geld opleveren om onze projecten te<br />

ondersteunen. De lodge, de tours,»


de wijnen, Kanaan, alles draagt bij aan de opvang van de<br />

dieren en de Bushmenprojecten. Het grootste probleem in<br />

natuurbescherming is geld. Je moet fondsen en sponsors aanboren,<br />

anders kun je het niet volhouden. Elke cheeta die terug het wild in<br />

gaat, wordt voor de helft betaald uit inkomsten van het toerisme.<br />

In Namibië is dat zo belangrijk. Wij maken door middel van onze<br />

dieren zichtbaar wat het land is kwijtgeraakt, maar ook weer kan<br />

winnen door zorgvuldig wild- en natuurbeheer.’<br />

Er zal vaak gezegd worden dat je de dieren commercieel uitbaat<br />

voor films, fotoshoots en reclamecampagnes?<br />

Marlice: ‘Let wel, ik hou van kritiek, ik haal eruit waar ik van kan<br />

leren en verder: zoeken ze het maar lekker uit. Door geld te vragen<br />

voor onze activiteiten, kan ik werk creëren en meer dieren terug<br />

in het wild zetten. Ik noem het voorbeeld van de Afrikaanse wilde<br />

honden, dieren met in mijn ogen een marketingprobleem. Het<br />

zijn dieren die in Namibië geen waarde hebben. Het zijn geen<br />

trophy-dieren voor jagers, ze staan niet op een lijst als beschermde<br />

diersoort, toeristen hebben niet de perceptie dat ze ook in Namibië<br />

te zien zijn. Dus waarom zou een boer dan voor ze zorgen?<br />

Als je kijkt naar de geschiedenis, dan is er altijd een bepaalde<br />

waarde geweest voor dieren, zoals leeuwen, luipaarden, cheeta’s<br />

en neushoorns. Die populaties zijn dan ook nog steeds groeiend.<br />

Met maar 2,3 miljoen mensen is het conflict om het leefgebied<br />

tussen mens en dier gelukkig niet al te groot, maar toch… Het<br />

resultaat zie je in onze opvang en die van m’n moeder. Er zijn nog<br />

steeds dieren die het slachtoffer zijn van stropers, auto-ongelukken<br />

of boze boeren.’<br />

Rudie: ‘Toerisme en de inkomsten ervan vormen onze<br />

reddingsboei. Onze gasten en vrijwilligers maken het naast onze<br />

sponsoren mogelijk dat we doen wat we doen. En beter leven<br />

creëren voor mens en dier.’ »<br />

‘We moeten ervoor zorgen dat wilde<br />

dieren weer waarde krijgen’


Zo te zien ben jij de verzorger en Rudie de wetenschapper?<br />

Rudie: ‘Ik had een succesvolle artsenpraktijk opgebouwd, maar<br />

na 13 jaar realiseerde ik me dat mijn werkelijke liefde uitgaat naar<br />

natuur- en wildlifebeheer. Nu doe ik wat ik werkelijk wil. Ik heb een<br />

analytische geest en oplossingen verzinnen voor een probleem,<br />

bewijs vinden door onderzoek, daar gaat mijn hart echt sneller van<br />

kloppen.’<br />

Marlice: ‘Rudie lijkt erg op m’n vader, hij doet de research en is<br />

landelijk betrokken bij wild- en natuurbeheer. Ik zorg ervoor dat<br />

de dieren hier een goed leven hebben. Dieren die door ons echt<br />

als puppie zijn opgevoed, kunnen niet terug in het wild. Niet<br />

omdat ze niet zouden kunnen overleven, maar omdat ze mensen<br />

kennen en vertrouwen en daar altijd naartoe zullen komen.<br />

Mensen betekenen voor hen eten en veiligheid. Kleine dieren kun<br />

je vrijlaten, bavianen, leeuwen en luipaarden niet, mensen zullen<br />

altijd bovenaan hun voedselketen staan.<br />

We lopen elke dag drie uur met onze bavianen, ook als er geen<br />

toerist is. Ze eten, spelen en genieten zoveel mogelijk van hun<br />

vrijheid. Bavianen zijn mijn favoriete dieren, omdat ze zo slim zijn.<br />

Mensen denken altijd dat ik het meest van cheeta’s houd, maar<br />

nee… het zijn de bavianen.’<br />

Rudie: ‘Marlice zorgt voor wilde dieren, ik bestudeer wat ze doen.<br />

Niemand kan beter met dieren omgaan dan Marlice. Negentig<br />

procent van de mensen die een gewond of verweesd wild dier<br />

vinden, belt ons. Je kunt nooit nee zeggen tegen een dier dat onze<br />

hulp nodig heeft.’<br />

Als je met een tijdmachine in de toekomst kon stappen, wat<br />

zouden jullie bereikt willen hebben?<br />

Rudie: ‘Ik hoop dat over vijfitg jaar mensen beseft hebben dat we<br />

moeten leren leven met wilde dieren, want zonder hen verliezen<br />

we de natuur. Als we over dertig jaar nog steeds wild dogs in<br />

Namibië hebben, dan ben ik een gelukkig mens.’<br />

Wat wensen jullie voor je twee zoons?<br />

Rudie: ‘Ik kan zien dat de oudste veel op z’n moeder lijkt en<br />

geweldig met dieren omgaat. Het wordt ze ook met de paplepel<br />

ingegoten, leven met wilde dieren zit in hun DNA. Als zij ons werk<br />

zouden kunnen voortzetten, zou ik blij zijn.’ ˙<br />

QuickFACTS<br />

Je eigen huis op N/a’an ku sê<br />

Als je deel wilt uitmaken van deze ‘door God beschermde’<br />

gemeenschap, kun je dat doen door een dier of een schoolkind<br />

te adopteren, als vrijwilliger te komen werken of het ziekenhuis<br />

te steunen, maar er is een andere mogelijkheid: je eigen<br />

huis onder de Namibische zon op dit privéwildreservaat. Om<br />

zelf actief betrokken te zijn bij de stichting, een ontspannen<br />

vakantie te vieren, of als investering door het door de<br />

Foundation te laten verhuren.<br />

www.youtube.com/naankuse1, www.naankuse.com,<br />

Het interview dat <strong>OOG</strong> <strong>VOOR</strong> <strong>AFRIKA</strong> met Marlice en Rudie van<br />

Vuuren had, is terug te vinden op<br />

https://youtu.be/bpCbg2jdrKs


‘Samen kunnen we werkelijk het verschil maken in de levens<br />

van Afrika’s kwetsbare mensen en dieren, nu en in de toekomst’


Etosha National Park<br />

De plek van het droge water<br />

Etosha National Park is een van de meest bijzondere parken in Afrika. Dé plek om de wilde<br />

dieren te ontmoeten in verbijsterend mooie landschappen. Een ontdekkingstocht door de<br />

grote leegte vol met wildlife, klein en groot.<br />

Tekst: Marjolein Westerterp Foto’s: Peter Boshuijzen


‘De reis is belangrijker dan de bestemming’


De waterplaatsen waar het wild de dorst lest in een omgeving van<br />

steen en stof, ik ben het nooit vergeten. De unieke waterplaatsen<br />

bij de campings waar safarigangers elkaar ontmoeten als de zon<br />

bloedrood is ondergegaan om daar een parade van dieren te zien.<br />

Ik vond het magisch om onder de sterrenhemel urenlang te kijken<br />

naar kuddes olifanten die naar het water komen, de schichtige<br />

zebra’s verjagen en een neushoorn dulden. Hoeveel wildparken<br />

ik ook zag, de herinnering aan Etosha bleef. De hoogste tijd dus<br />

om het park in het hart van Namibië te herontdekken. En dit keer<br />

niet in een gammel tentje, maar in een superdeluxe 4x4 camper,<br />

de FunX2, met alles erop en eraan. Dé hit van Bobo Campers.<br />

Een avontuur en ‘fun’ voor twee belooft onze reis. Stuiterend van<br />

voorpret en verwachtingen boeken we in het kantoor van Namibia<br />

Wildlife Resorts in Windhoek drie overnachtingen op de vier verschillende<br />

campsites die het park rijk is. En zetten koers naar het<br />

grootste en meest bekende wildpark van Namibië. Vaarwel citylife,<br />

Etosha here we come!<br />

De plek van het droge water<br />

Etosha heeft zijn unieke landschap te danken aan de Etosha Pan,<br />

een uitgestekte vlakte die bijna een kwart van het park beslaat,<br />

met poederachtige aarde die zich soms in kleine tornado’s<br />

aftekent tegen de staalblauwe lucht. Pas bij heftige regenval vult<br />

de depressie zich langzaam en soms voor maar enkele dagen met<br />

water. De Etosha Pan is de grootste van Afrika en zelfs zichtbaar<br />

vanuit de ruimte. Etosha is niet zomaar een park, het is een<br />

wildernisgebied van ongeveer 23.000 km2. Het thuis van grote<br />

kuddes olifanten, een van de grootste populaties van de normaal »


zo schuwe zwarte neushoorn en de drie grote katten − leeuw,<br />

luipaard en cheeta. Er leeft de minuscule dik-dik en de ‘blackfaced’<br />

impala. En talloze vogels. Een parelsnoer van permanente<br />

waterplaatsen rijgt zich in het zuiden van het park aan elkaar en<br />

zorgt voor ongelooflijke beelden.<br />

Waar zullen we slapen, twaalf dagen lang?<br />

We betreden de ‘heilige grond’ via Andersson’s Gate en passeren<br />

Okaukuejo, op weg naar de nieuwste campsite in het park,<br />

Olifantsrus. De weg voert ons via Leeubron langs Sprokieswoud<br />

met de speciale moringabomen. Waterplaatsen als Duiwelsvuur<br />

en Teëspoed brengen ons in ieder geval al olifanten en de in<br />

groten getale aanwezige spiesbokken. Onze ‘Bobo’ zoals we hem<br />

gedoopt hebben, rolt enthousiast over de parkwegen en geeft ons<br />

de mogelijkheid zonder gedoe snel een kop koffie te zetten. Our<br />

home is our castle, zullen we de komende tijd geregeld tegen elkaar<br />

zeggen. Als we een koel glas wijn uit de koelkast halen, een fris<br />

biertje, in de middle of niks kokkerellen en ’s avonds de gordijntjes<br />

dichtschuiven om te genieten van een paar uurtjes slaap. Onze<br />

‘Bobo’ is goed, perfect eigenlijk.<br />

Olifantsrus<br />

Olifantsrus is een prachtige campsite in een vrij afgelegen, nog niet<br />

drukbezocht gedeelte van het park. Zo nieuw dat het even moeite<br />

kost om hem te vinden, omdat de bewegwijzeringsbordjes nog niet<br />

zijn geplaatst. De vredige naam doet geen recht aan de gruwelijke<br />

geschiedenis van deze plek. In vroeger dagen werden hier gedode<br />

olifanten opgetakeld, van het ivoor ontdaan en gevild. Het »


loed liep hier als een rode rivier naar de waterplaats. De rode rivier<br />

van ooit is nu een rood pad geworden dat leidt naar een platform<br />

boven een permanente waterplaats. Een plek waar de olifanten nu<br />

weer graag komen. Wil je vooral niemand tegenkomen, rijd dan de<br />

loop van Olifantsrus helemaal naar de westgrens van Etosha waar<br />

de nieuwe Dolomite Lodge is verrezen. De enige tegenligger die<br />

we in twee dagen tegenkomen is die van een parkwachter. Streng<br />

houdt hij onze glanzend witte Bobo in de gaten als we bij een waterplaats<br />

snel een kopje koffie willen maken. ‘Don’t leave your vehicle.’<br />

Okaukuejo<br />

Dé attractie van dit camp is de grote verlichte waterplaats<br />

die (bijna) elke nacht door olifanten, neushoorns en soms<br />

leeuwen wordt bezocht. De gasten van het camp zitten vanaf<br />

zonsondergang klaar om het spektakel van de avond gade te slaan.<br />

In de doordringende stilte zien we olifanten geruisloos dichterbij<br />

komen. En ja… daar is hij. Een zwarte neushoorn die in de oranje<br />

gloed van de lampen zijn dorst lest. We houden onze adem in<br />

en geven elkaar als hij weer is opgeslokt door de duisternis een<br />

enthousiaste high five. De waterplaats is er de reden van dat de<br />

chalets en camping van Okaukuejo vaak zijn volgeboekt. Deze plek<br />

mag je inderdaad niet missen als je naar Etosha gaat.<br />

Halali<br />

Dit kleinere kamp ligt tussen Okaukuejo en Namutoni in. De rit<br />

ernaar toe brengt ons langs de uitgestrekte zuid-oevers van de<br />

Etosha Pan. We staan oog in oog met een zwarte neushoorn die<br />

midden op de dag doezelt onder een boompje. We vinden – »


geluksvogels die we zijn – een luipaard die de schaduw van een<br />

boom heeft gezocht en zien een baltsende koritrap. De hele dag<br />

al hebben dreigend blauwe wolkenformaties zich samengepakt en<br />

die nacht barst een stortbui los die de camping doet overstromen.<br />

Onze Bobo geeft geen krimp, wij blijven droog in tegenstelling<br />

tot talloze onfortuinlijke kampeerders. In de ochtend wisselen<br />

we ‘vondsten’ uit met andere gasten. ‘Where did you zee thee<br />

leopard?’ vraagt een Fransman die het meest lijkt op Paulus de<br />

boskabouter. Samen met zijn eveneens kleine vrouw duikt hij op<br />

uit het kleinst mogelijke tentje dat vervolgens verdwijnt in het<br />

minuscuulste huurautootje ooit gezien. Maar ze komen overal. We<br />

ontmoeten ze bij de zebra’s met een aandoenlijk pluizig veulen, bij<br />

een jakhals met twee speelse jongen. Zee luipaard heeft-ie helaas<br />

niet gevonden, zegt hij monter en zwaait au revoir en tot ziens.<br />

Namutoni<br />

In een prachtig gedeelte van het park ligt dit bijzondere kamp<br />

dat altijd en overal herkenbaar is door het fort dat het omsluit.<br />

De lucht is weer opgeklaard en we besluiten onze dagen daar<br />

door te brengen met het verkennen van de Fischer’s Pan, het<br />

prachtige Twee Palms en de weg naar de Mpingana Gate. De<br />

regen heeft ervoor gezorgd dat het groen frisser dan ooit in de<br />

cameralens springt, het witte stof op de doornige struiken blijft<br />

echter permanent aanwezig en samen met de weer strakblauwe<br />

lucht vormt het beelden die alleen en ook werkelijk alleen in Etosha<br />

genomen kunnen zijn.<br />

Op weg naar de uitgang vragen we elkaar na twaalf dagen: ‘was het<br />

niet te lang? Ronddwalen door een park zonder plan, met ons eigen<br />

huis op wielen?’ We kijken om ons heen, naar de oneindige »


vlaktes en besluiten: ‘nee, het was perfect. Wat je onderweg met<br />

elkaar leert en beleeft, dat is bijna het leven zelf. Belangrijker dan<br />

QuickFACTS<br />

Bobo Campers<br />

Het was dé hit van 2014, een 4x4 camper waarmee je op safari<br />

kunt naar soms lastig bereikbare plekken. Klaar met het gedoe<br />

van de tent op het dak van je auto. De FunX2 van Bobo Campers<br />

is compact, maar voorzien van alle gemakken; een koelkast,<br />

slaapplek voor twee, een eigen toilet en keukentje en handig<br />

weggewerkte bergruimte. Na het succes van de FunX2 heeft<br />

Bobo Campers in 2015 de FunX4 op de verhuurmarkt gebracht.<br />

Met nog meer comfort en slaapplaats voor vier personen.<br />

de bestemming is de reis, het hier en nu.’ ˙<br />

Bobo Campers is gevestigd in Zuid-Afrika, maar heeft ook in<br />

Namibië, vlakbij de internationale luchthaven van hoofdstad<br />

Windhoek, een depot.<br />

Kijk voor meer informatie over de campers die Bobo verhuurt op<br />

www.bobocampers.com<br />

De chalets, lodges en campsites in Etosha zijn te boeken via<br />

Namibia Wildlife Resorts, www.nwr.com.na


Kaokaland<br />

In het spoor van<br />

Himba en woestijnolifanten<br />

Op de rand van Kaokaland en<br />

Damaraland in een woestenij van<br />

zand en steen, met de kale<br />

bergketen en de Khowarib Gorge als<br />

uitzicht, ligt aan de oevers van de<br />

Hoanib rivier de Khowarib Lodge.<br />

Daar waar het werkelijke avontuur<br />

begint.<br />

De zon geselt wellicht meer dan 320 dagen per jaar de<br />

met stenen bezaaide woestijn waar staketsels van dode<br />

bomen als stille wachters getuigen van een hard leven.<br />

In de schaduw van de mopane bomen liggen veertien<br />

tented chalets met het stromende water van de Hoanib als<br />

achtergrondmuziek. Sommige gasten vinden de stenen<br />

waarmee het gebied rond de lodge bezaaid ligt, ‘best<br />

slordig’. De meesten worden echter stil van de werkelijk<br />

woeste schoonheid, waar mens en dier proberen te<br />

overleven in de ongenaakbare natuur. Een gebied voor de<br />

ware avonturier en een walhalla voor fotografen.<br />

Hier hoeden de Himba hun kuddes met geiten. Hun<br />

‘dorpjes’ zijn nederzettingen met lemen hutten waar de<br />

vrouwen het dagelijkse leven runnen. Hier ook zoeken<br />

leeuwen hun prooi en trekken woestijnolifanten in kleine<br />

groepen in droge rivierbeddingen van waterpoel naar<br />

schaduwplaats. Er leven er nog maar een kleine honderd.<br />

Hoe gelukkig kun je dan zijn als de grijze reuzen zich uit<br />

de schaduw losmaken en geruisloos langs marcheren. We<br />

blijven achter in de schaduw van een boom, horen de stilte<br />

fluisteren in dit verlaten landschap waar alles en niets is.<br />

www.khowarib.com<br />

Van boven naar beneden<br />

Khowarib Lodge<br />

De woestijnolifanten in de droge Hoanib<br />

Jonge Himba meisjes<br />

Tekst: Marjolein Westerterp Foto’s: Peter Boshuijzen


De ‘matriarch’


De voeten van de woestijnolifanten zijn groter dan bij de savanne-olifanten. Zo groot, dus.


Wij doken de rivierbedding in bij Elephant Song Camp buiten Sesfontein<br />

Als de zon verdwijnt drinken we de stilte in de open air lounge van Khowarib


Details van de bijzondere dracht van de Himba.


Namibië<br />

Leeg land vol zand<br />

Vitamine Afrika opdoen in het lege land vol zand. Met een Bobo 4x4 Fun camper,<br />

ons huis op wielen, gingen we het avontuur aan. Het bracht ons door woestijnen,<br />

kloven, door zongeblakerde leegtes, langs wilde dieren en spooksteden vol zand.<br />

Tekst Marjolein Westerterp Foto’s Peter Boshuijzen


Het grootste deel van Namibië bestaat uit woestijngebieden, van<br />

de prachtig gekleurde zandduinen van Sossusvlei tot de ruige en<br />

bizarre rotsen van Damaraland, van de blinkend witte zoutpan in<br />

Etosha tot de eindeloze uitgestrektheid van de Kalahari. Dat is het<br />

decor van onze ontdekkingstocht door het leegste land van Afrika,<br />

met maar 2,6 inwoners gemiddeld per vierkante kilometer. In<br />

Nederland zijn er dat 488!<br />

Wij houden erg van onze vrijheid, zeker op vakantie. In Namibië<br />

hebben ze daar in eerste instantie nogal moeite mee. We brengen<br />

in Windhoek een zeer lange ochtend door in het Ministry of<br />

Environment and Tourism. Volgens de geduldige dame achter de<br />

balie zal onze vakantie op een grote teleurstelling uitlopen als<br />

we nu niet precies vastleggen waar we willen overnachten. Geen<br />

reservering betekent namelijk geen plaats, en bij de wildparken<br />

zelfs geen toegang tot het park. Dus lopen we naar buiten met een<br />

bijna compleet ingevuld reisschema dat ons langs de hoogtepunten<br />

van Namibië zal brengen. Gedurende de reis zullen we de dame<br />

in kwestie nog vaak gedenken. Dankzij haar volharding hebben<br />

we op de meest afgelegen plaatsen in de wereld een prachtige<br />

overnachtingsplek gevonden.<br />

Land van de Duitsers<br />

Je staat raar te kijken als je eindelijk in Afrika bent en je wordt in<br />

vlekkeloos Duits te woord gestaan. Op weg van je gemütliche<br />

pension naar de pizzeria loop je langs talloze hekken met daarachter<br />

vervaarlijk blaffende Duitse herders. Op de stoep van het<br />

Bierlokal worden Afrikaanse souvenirs verkocht en op de<br />

menukaarten staan Apfelstrudel en Schwarzwalder Kirschtorte.<br />

Van 1884 tot 1915 was Duitsland de baas in het land dat toen<br />

nog Duits Zuidwest Afrika heette. In de slaperige hoofdstad<br />

Windhoek werd de overheersing een eeuw lang herdacht met het<br />

Reiterdenkmal, in zijn plaats staan nu een Namibische man en<br />

vrouw, hand in hand. Als we na een dag acclimatiseren, gewapend<br />

met alle reserveringen in ons huis op wielen stappen, rijden we de<br />

leegte tegemoet, de grootsheid van de natuur waarin we ons klein<br />

en onbeduidend voelen, maar ook vrij. Van nieuws, tijd, afspraken. »


Fish River Canyon<br />

Het is na de Grand Canyon de grootste kloof ter wereld. Hier<br />

ging de natuur miljoenen jaren haar eigen trage gang, scheurde<br />

de aardkorst open, kerfde een rivier een kronkelige loop in het<br />

gesteente. Als langzaam de zon achter de bergrug verdwijnt en<br />

de stenen woestenij bedekt met een oranje waas, de stilte in je<br />

oren fluistert, dan vraag je je af wat er meer te wensen is. Onze<br />

uitvalsbasis is de Canyon Lodge, rustieke huisjes in een gebied<br />

dat bezaaid is met massieve rotsblokken en veroverd op het zand.<br />

Hoe dat steeds meer het landschap overneemt blijkt bij spookstad<br />

Kolmanskop. In de eerste helft van de vorige eeuw was dit een<br />

bedrijvig mijnbouwstadje waar gezocht werd naar diamanten, die<br />

ook in ruime mate gevonden werden. Het verklaart de luxe villa’s<br />

die inmiddels bijna worden bedolven door het zand dat zich over de<br />

verlaten spookstad ontfermt. De school, het ziekenhuis, het hotel,<br />

de woning van de opzichter, de kegelbaan en danssalon – over<br />

vijftig jaar zal de hele stad vergeten zijn. Zonnestralen breken door<br />

gaten in daken en door jugendstil kozijnen zonder glas. De natuur<br />

is uiteindelijk altijd de baas, dat is de les die we leren.<br />

Woestijnpaarden<br />

Ze zijn geboren om in vrijheid te leven, de wilde woestijnpaarden<br />

van Garub. Een kudde van ongeveer tweehonderd dieren die zich<br />

ophouden in de omgeving van Aus. !Aus betekent in Nama ‘bron<br />

van de slang’. De Duitsers noemden het Aus, omdat het de eerste<br />

bewoonde plek was uit (aus) de woestijn. De paarden hebben zich<br />

aangepast aan de droogte en de soms martelende hitte. Een boer<br />

bouwde in de schaduw van de ‘Dikke Willem’ een permanente<br />

waterput waar de dieren zich verzamelen, op het heetst van de<br />

dag om er hun dorst te lessen, de strijd om het leiderschap uit te<br />

vechten, hun kracht en schoonheid te demonstreren.<br />

De rode duinen van Sossusvlei<br />

De weg via Sesriem naar waarschijnlijk het meest indrukwekkende<br />

stukje bereikbare woestijn op deze aarde, is een belevenis op zich.<br />

Hij leidt naar een verre horizon, omzoomd door heuvels »


‘Keihard vloeken, schreeuwen, janken.<br />

Er is niemand om ons voor te schamen’


die in het vroege ochtendlicht roze kleuren. Aan de ingang van<br />

de Sossusvlei zijn de duinen nog begroeid met aarzelend gras.<br />

Naarmate de weg vordert, veranderen de kleuren. De opkomende<br />

zon speelt een wonderlijk spel met de silhouetten en schildert de<br />

duinen donkerrood en diepzwart, met scherpe afscheidingen. Het<br />

populairste duin is Duin 45, met een fotogenieke eenzame boom.<br />

Het 150 meter hoge ‘meest gefotografeerde duin ter wereld’ is zo<br />

genoemd omdat het precies 45 kilometer vanaf Sesriem ligt en het<br />

45ste duin is in Sossusvlei. Bij een ontdekkingstocht over de scherp<br />

gesneden S-vormige duinkam sluit je de zonsopgang in je hart<br />

en laat je niets dan voetsporen achter. Die vervolgens langzaam<br />

vervagen in de wind. Big Daddy is met 375 meter het hoogste duin.<br />

Als je op de top staat kijk je uit op de Dodevlei. Een intrigerende<br />

naam voor een gedeelte van de Sossusvlei dat in vroeger dagen<br />

een dal met een stromende rivier, de Tsauchab, en weelderige<br />

bomen was. De ‘wandelende’ duinen stopten uiteindelijk het<br />

stromen van het water en het ruisen van de bomen. Wat overbleef<br />

was zand, waaruit af en toe een boomstaketsel uitsteekt. Bij de 2x4<br />

parkeerplaats begint de Hidden Valley. Een verborgen gedeelte van<br />

het park waar weinig bezoekers komen. Na een dag in de zee van<br />

zand, overpeinzen we de naam Sossusvlei, de doodlopende vallei,<br />

zoals de Nama, de oorspronkelijke bewoners hem omschreven.<br />

Een vallei waaruit je wellicht ook niet terugkeerde.<br />

Slapen onder de sterren<br />

Op zestig kilometer afstand van het rode zandspektakel ligt de<br />

Namib Desert Lodge, in de schaduw van de versteende rode<br />

duinen. Een plek die regelmatig door dorstige gemsbokken<br />

wordt bezocht. De echte woestijnervaring beleef je echter in het<br />

nabijgelegen Namib Dune Star Camp. Hier ben je werkelijk weg van<br />

de wereld. Je uitzicht is de oneindige horizon, het rode zand golft<br />

om je heen. Na een onvergetelijke zonsondergang en een heerlijk<br />

diner rol je je bed naar buiten voor een nacht onder de sterren. Je<br />

luistert naar de stilte van de wind, en weet de volgende dag wie<br />

je gezelschap hielden in de woestijn; blaffende gekko’s, dansende<br />

witte spinnen en gemsbokken in de verte. »


Lopen op de maan<br />

Vanuit Sossusvlei rijden we naar het noorden, richting<br />

Swakopmund. De Namib woestijn is een van de oudste woestijnen<br />

ter wereld. Deze ochtend is hij bedekt met een dikke blauwwitte<br />

nevel. Na uren rijden trekt de mist op en krijgt de woestijn<br />

langzaam haar rode gloed terug. In de verte sprinten twee<br />

struisvogels door het mulle zand, de enige levende wezens die<br />

we in deze lege wereld zien. Een paar kokerbomen verbreken de<br />

lijn die zand en lucht scheidt. We volgen de gravelweg en zien de<br />

zandwoestijn langzaam veranderen in een grillig rotslandschap.<br />

Moonlandscape zegt het bord. Diepe kloven zijn uitgesleten tussen<br />

grijze en zwarte, gladde basalt blokken. Het ziet er inderdaad uit of<br />

astronaut Neil Armstrong er zo zijn vlag kan planten.<br />

Langs de weg dwarrelen grijze dorre struikjes als dode ballen op de<br />

wind.<br />

We nemen de afslag naar een volgens het reisboek luxe camping,<br />

een oase tussen de ‘bergen van de maan’, maar zien alleen een<br />

vervallen slagboom met het trotse bordje Goanikontes, een paar<br />

magere kippen en een zeer verbaasde man. De camping is al een<br />

tijdje gesloten.<br />

Water uit mist<br />

We bevinden ons in een gebied waar zelfs dieren en planten niets<br />

meer te zoeken lijken te hebben. Maar dat is niet zo. De nevel die<br />

hier ongeveer driehonderd dagen per jaar ‘s ochtends binnen trekt,<br />

voorziet de flora en fauna van voldoende water om te overleven.<br />

Slangen, motten, kevers en torren laten het water op hun lichaam<br />

condenseren om het vervolgens op te drinken. Een grote kever<br />

staat roerloos op z’n kop, de condens rolt als een druppel water zijn<br />

bek binnen. Ook sommige planten voeden zich op deze manier. De<br />

dorre grijze struikjes van de vorige dag zijn nu diepgroen door het<br />

water dat ze hebben opgezogen. Ik giet wat water over een plantje<br />

met ruwe takken. De druppel rolt langzaam naar het uiteinde van<br />

de tak en wordt daar door de plant vastgehouden en uiteindelijk<br />

opgezogen. De wet van de zwaartekracht lijkt hier niet te gelden.<br />

In de Namibwoestijn groeit ook de Welwitschia. Een bijzondere »


plant, die alleen hier voorkomt en eeuwen oud kan worden. Er<br />

groeit zelfs een exemplaar dat meer dan 1500 jaar oud is. Hij ziet<br />

er uit als een onhandige vetplant met lange, rafelige bladeren die<br />

lusteloos de zandgrond bedekken.<br />

Honderdduizend zeehonden<br />

Via de badplaats Swakopmund volgen we de Atlantische kust naar<br />

het noorden, richting Skeleton Coast en Cape Cross. De Portugese<br />

zeevaarder Diego Cáo zette hier in 1486 als eerste Europeaan voet<br />

op Namibische bodem. Ter ere van zijn koning plantte hij op deze<br />

plaats een fier kruis dat door de Duitsers in 1893 werd weggehaald<br />

en naar Duitsland gebracht. Nu staat er een kopie aan de rand van<br />

de pelsrobbenkolonie van meer dan honderdduizend dieren die<br />

hier luieren, bekvechten, spelen, blaffen of dobberen in de golven.<br />

We kunnen de zeehonden bijna aanraken, alleen een muurtje van<br />

nog geen meter hoog scheidt ons. Zoveel zeehonden scheiden een<br />

doordringende geur af en maken een oorverdovend kabaal. Uren<br />

later ruik ik nog de urine- en vislucht.<br />

De scheepswrakken van Skeleton Coast<br />

Doodshoofden en enorme olifantenslagtanden markeren de<br />

ingang van het Skeleton Coast National Park. De golven beuken<br />

op de verlaten stranden, jakhalzen scharrelen over het strand en<br />

door de duinen op zoek naar voedsel, zoals aangespoelde vis en<br />

dode zeehonden. De wind giert om onze oren. Her en der verspreid<br />

liggen scheepswrakken. We buigen weg van het desolate strand en<br />

slingeren over een weg van rode aarde tussen grillig gevormde roze<br />

en oranjerode bergen. Nu de wind is gaan liggen, horen we alleen<br />

het suizen van onze oren.<br />

Palmwag, aan het begin van het onbekende Kaokoland is een<br />

oase met palmen in de woestijn. We hebben (met dank aan de<br />

reserveringen) een plaats op de luxe camping en we drinken ons<br />

biertje aan de rand van het zwembad. Verbijsterd kijk ik naar de<br />

olifantenafdrukken in het gras. Het schijnt dat de woestijnolifanten<br />

het heerlijke blauwe zwembad niet kunnen weerstaan en<br />

regelmatig ‘s nachts op bezoek komen. »


Ontmoeting met de Himba<br />

Kaokoland is het leefgebied van de Himba. Ze leven als nomaden<br />

en wonen in eenvoudige hutjes tot hun vee niet meer genoeg<br />

voedsel vindt. Dan trekken ze verder. Om zich te beschermen<br />

tegen de hitte smeren ze hun lichaam en haren in met een mengsel<br />

van kruiden en klei, wat hun rode huidskleur verklaart. Geduldig<br />

poseren ze voor de camera. Het leukste is wel om samen met die<br />

witte vrouw op de foto te gaan. We voelen aan elkaars haar en huid<br />

en proberen met gebarentaal een gesprek te voeren.<br />

Het droge water<br />

Etosha is het belangrijkste en oudste wildpark van Namibië. Het<br />

was ook het eerste park waar een actief beleid werd gevoerd om<br />

de natuur en het wild in stand te houden. Middenin het park ligt<br />

een zoutpan, ontstaan uit een opgedroogd meer, wat de naam<br />

Etosha (droog water) verklaart. Er zijn in het park vier resorts<br />

met verlichte waterplaatsen: Okaukuejo, Halali, Namutoni en<br />

Olifantsrus. Vanaf zonsondergang verzamelen de toeristen<br />

zich op de bankjes die uitkijken op de waterplaats. Een prachtig<br />

schouwspel ontvouwt zich: olifanten en neushoorns strijden om<br />

de beste plaatsen om hun dorst te lessen. Op de achtergrond<br />

wachten zebra’s en wildebeesten op hun beurt om te drinken. Rond<br />

een uur of tien zoeken de meeste gasten hun bed op. Wij blijven<br />

over met alleen twee neushoorns, een schitterende sterrenhemel<br />

en de geluiden van de nacht. Een onbeschrijfelijk moment; met<br />

uitsterven bedreigde dieren zo dichtbij je te zien. Etosha is zo’n<br />

mooi park dat we dolblij zijn met de zes dagen die we hier kunnen<br />

rondrijden. We zien alles: spelende leeuwen op de weg, enorme<br />

groepen spiesbokken, springbokken en zebra’s bij een drinkplaats,<br />

giraffen, een jachtluipaard heel in de verte, een luipaard naast<br />

deauto, neushoorns met jong. Hoewel ik graag lang slaap, staan<br />

we elke ochtend om half zes bij de poort van het kamp om weer op<br />

ontdekkingstocht te gaan.<br />

Als een film zie ik nog altijd mijn kostbare momenten in dit leegste<br />

land van Afrika voorbijtrekken: het in vrijheid kamperen »


ij de bijzondere rotsformaties van Spitzkoppe, God’s Finger<br />

die waarschuwend uit het landschap oprijst, de zware tocht<br />

door de rivierbedding van de Hoanib-kloof, het springbokje dat<br />

minutenlang als een opgewonden springveer voor de auto bleef<br />

springen, de honderden olifanten in het Bwabwata Game Park in<br />

de waterrijke Caprivi Strip, de bijzondere mensen en uitgestrekte<br />

landschappen die zich voor ons uitstrekten tot in het eindeloze<br />

niets. ˙


De woestijnleeuwen<br />

van de Namib<br />

In de oudste woestijn van deze wereld, de Namib in Namibië leven op dit moment<br />

ongeveer 120 leeuwen, in een gebied zo groot als de Benelux en Noord-Frankrijk samen.<br />

Met in hun kielzog natuurbeschermer en wetenschapper Philip Stander en Lianne en<br />

Will Steenkamp. Samen hebben zij deze iconische leeuwen vastgelegd in twee dvd’s<br />

en een prachtig boek, Vanishing Kings.<br />

Jaren geleden zag Philip Stander tot zijn verbijstering een leeuwin<br />

in de branding van de Atlantische Oceaan, aan de Namibische<br />

Skeleton Coast. Niet bang voor de aanrollende golven, genietend<br />

van haar prooi: een onfortuinlijke zeeleeuw. Het was het startsein<br />

voor een opzienbarende, bewonderenswaardige en soms eenzame<br />

missie: Het beschermen van de woestijnleeuw. Het is ook een<br />

succesverhaal voor natuurbescherming. Want waren er ruim<br />

twintig jaar geleden nog slechts twintig woestijnleeuwen, nu zijn er<br />

dat 120.<br />

Ode aan de woestijnleeuwen<br />

Philip, die door het barre zand van de woestijn ‘zijn’ leeuwen volgt<br />

kreeg een aantal jaren geleden gezelschap van de natuurfilmers<br />

Lianne en Will Steenkamp. Zij werden door Floortje Dessing geportretteerd<br />

voor haar serie Floortje naar het einde van de wereld.<br />

Samen is dit drietal verantwoordelijk voor het iconische boek en<br />

inmiddels twee dvd’s, getiteld Vanishing Kings – Lions of the Namib<br />

Desert.<br />

Boek en dvd’s vertellen het verhaal van drie leeuwinnen, onder<br />

leiding van Queen (leeuwin XP10) en hun vijf zoons, liefkozend<br />

de vijf musketiers genoemd. We volgen in een bijna intiem<br />

portret in magistrale woestijnlandschappen het harde leven van<br />

deze kleine groep. Queen wordt in 1998 iets ten noorden van<br />

Palmwag geboren, ze sterft in 2014. Zij is de leeuwin die haar<br />

afstammelingen weer terug naar de Namibische kust brengt. De<br />

drie leeuwinnen zijn buitengewone moeders en befaamde jagers,<br />

met als specialiteit het doden van giraffen. De vijf opgroeiende<br />

zonen maken kennis met alle uitdagingen van de woestijn, ze<br />

moeten leren jagen op schaarse prooidieren, worden overvallen<br />

door zandstormen en overstromingen. Uiteindelijk moeten ze »<br />

Tekst: Marjolein Westerterp Foto’s: Jason Nott. Courtesy of Dr. Philip Stander. Met dank aan Lianne en Will Steenkamp en Thika Foundation


afscheid nemen van hun moeders en op eigen kracht overleven in<br />

een meedogenloze omgeving.<br />

De oudste woestijn ter wereld<br />

De Namib is de oudste en bijna droogste woestijn op aarde. Waar<br />

kustgebieden in de rest van het Afrikaanse continent over het<br />

algemeen dicht bewoond zijn, is de Skeleton Coast in Namibië<br />

een bijna verlaten gebied. Her en der liggen scheepswrakken.<br />

Er zijn kolonies zeehonden. Er is, zoals op zoveel plaatsen in<br />

Namibië, vooral het grote niets omlijst door zand. Is er helemaal<br />

niets? Jawel, zwarte neushoorns, olifanten en giraffen hebben<br />

zich aangepast aan deze uitzonderlijke leefomgeving en hebben<br />

er een toevluchtsoord gevonden. In 1971 werd het Skeleton<br />

Coast National Park uitgeroepen in een poging deze ongerepte<br />

wildernis te beschermen. Toerisme stond in de kinderschoenen,<br />

rondtrekkende veehouders probeerden er een bestaan op te<br />

bouwen. Er leefden kleine populaties leeuwen, ze werden vanaf<br />

1986 al bestudeerd en gefilmd door Des en Jen Bartlett en een<br />

team van onderzoekers. Er werd zelfs een project opgezet en<br />

de leeuwen werden voorzien van radiobanden om ze te kunnen<br />

monitoren. Door hun aanvallen op vee van de boeren werden ze<br />

in hoog tempo neergeschoten en vergiftigd en in 1990 waren alle<br />

leeuwen die door de onderzoekers werden gevolgd, dood.<br />

In 1997 werd een kleine groep van twintig woestijnleeuwen ontdekt<br />

in een bergachtige omgeving aan de oostelijke rand van de Namib.<br />

Het was de start van het Desert Lion Project. Er waren jaren van<br />

goede regenval geweest en er was weer voldoende wild in dit<br />

onherbergzame deel tussen de Ugab rivier in het zuiden en de<br />

Hoaureb rivier in het noorden aanwezig. De leeuwen keerden ook<br />

weer terug naar waar ze ooit gezien waren, aan de Skeleton Coast.


Eind goed al goed?<br />

Dat zou je willen. Je gunt het deze majestueuze dieren zo, maar<br />

helaas maken de vijf musketiers kennis met de zwarte kant van<br />

het leven. Een voor een raken ze betrokken in het human-wildlife<br />

conflict. En met lede ogen moeten Philip, Lianne en Will toezien<br />

hoe ze uiteindelijk slachtoffer worden van boze boeren. In de<br />

tweede Vanishing Kings documentaire – Desert Lion Legacy –<br />

volgen de filmmakers Will en Lianne Steenkamp de vijf musketiers<br />

en vertellen het verhaal door de ogen van een van de broers, die<br />

bestemd waren om de koningen van hun eigen koninkrijk in de<br />

woestijn te worden.<br />

Op een zonnige middag eind maart presenteert Philip Stander,<br />

samen met Lianne Steenkamp hun verhaal over de leeuwen die<br />

dreigen te verdwijnen door de toenemende druk die uitgeoefend<br />

wordt op hun leefgebied. Het verhaal dat Philip vertelt is echter een<br />

verhaal van hoop. Door steeds betere technische mogelijkheden<br />

om de dieren weg te houden bij dorpen en rondtrekkende<br />

veehouders, is de oplossing om de leeuwen te laten voortbestaan<br />

binnen handbereik.<br />

Weken achtereen rijdt Philip in zijn oude Land Cruiser door de<br />

woestijn om ‘zijn’ leeuwen te volgen, hun gedrag vast te leggen<br />

en ze zo goed mogelijk te beschermen. Hij is er vast van overtuigd<br />

dat toerisme de sleutel is tot het in stand kunnen houden van een<br />

populatie. De lokale bevolking profiteert mee van de inkomsten en<br />

leert dat de leeuwen een ongekende waarde vertegenwoordigen.<br />

Het is een droom voor filmmakers en fotografen, leeuwen op een<br />

verlaten strand, rode duinen op de achtergrond, een staalblauwe<br />

lucht. De branding en de prooi. Het gebeurt sinds 2017 met »


grotere regelmaat. Drie jonge leeuwinnen, achter-achterkleindochters<br />

van Queen en bekend onder de naam Orphans omdat hun<br />

moeder stierf toen ze nog maar een jaar oud waren, hebben hun<br />

territorium uitgebreid naar de stranden van de Skeleton Coast en<br />

vinden in de zeehonden en vogels een nieuwe bron van voedsel.<br />

Wij kunnen allemaal helpen<br />

Misschien is het uw droom de woestijnleeuwen in het echt te zien<br />

en mee te maken wat het betekent om met Philip dag en nacht in<br />

hun nabijheid te zijn. Hij laat een beperkt aantal gasten toe. Meer<br />

informatie over deze ongekende mogelijkheid krijgt u via Thika<br />

Travel, die de Thika Foundation in het leven riep, een non profit<br />

organisatie die in Nederland Vanishing Kings vertegenwoordigt en<br />

door middel van donaties ervoor zorgt dat de woestijnleeuwen van<br />

de Namib een zonnige toekomst hebben.<br />

www.thikafoundation.org ˙<br />

QuickFACTS<br />

Desert Lion Conservation:<br />

www.desertlion.info<br />

Vanishing Kings Foundation,<br />

met Floortje Dessing als ambassadrice:<br />

www.vanishingkings.org<br />

Aflevering Floortje naar het einde van de<br />

wereld Desert Lions:<br />

www.bnnvara.nl/floortje/videos/3987<br />

Vanishing Kings, het boek:<br />

https://vanishingkingsbook.com.<br />

Het 288 pagina’s prachtig uitgevoerde boek<br />

met een uniek verhaal over de ongrijpbare<br />

jagers in een ongewone wereld.


DIT IS HET ÉCHTE NAMIBIË<br />

Een woestijn vol wonderen<br />

Met de camera in de hand gaat team Charlie’s Travels op zoek naar hidden gems op<br />

de ‘klassieke route’ vanuit Windhoek, langs Sossusvlei naar Swakopmund en via<br />

Etosha weer terug naar de hoofdstad. Een aantal van deze gevonden parels<br />

deelt het reisbureau graag met <strong>OOG</strong> <strong>VOOR</strong> <strong>AFRIKA</strong>.<br />

Dune 45


Zelfs nog voor de wekker gaat, staan we al te popelen om<br />

op avontuur te gaan in de woestijn tussen wilde dieren en<br />

woestijnwonderen. Vandaag start onze 22-daagse roadtrip door<br />

Namibië, een land twee keer zo groot als Duitsland met slechts<br />

2 miljoen inwoners. Off the beaten track travel is onze missie en<br />

op een plek zó dunbevolkt voelen we ons absoluut koning. Het<br />

4x4 ‘beast’ wordt volgeladen met watertonnen, groentes in blik<br />

en bruine rum. De daktenten worden extra goed vastgezet en<br />

bandana’s moeten ons zo lang mogelijk beschermen tegen het<br />

stof. Het is nu al heet en wij zijn ready om overdonderd te worden.<br />

In dit land van contrasten rijden we vanuit Windhoek richting<br />

het noorden en stoppen bij Isabis, waar we les krijgen in off road<br />

rijden. Geen overbodige luxe aangezien we de Namib desert gaan<br />

betreden. De oudste woestijn van de wereld loopt van Zuid-Afrika<br />

tot aan Angola en ondanks de ongelooflijke droogte leven hier<br />

olifanten, zwarte neushoorns, cheeta’s en zelfs leeuwen. Niet in<br />

kleine privé-reservaten, maar helemaal vrij en niet gehinderd door<br />

hekken. ‘Lekker, lekker man’ (dat woord kennen ze in Namibië<br />

ook). »<br />

Verder vind je in dit land een paar van de laatste nomadische<br />

stammen van het Afrikaanse continent, de Himba en de San »<br />

Een off-the-beaten track roadtrip voor wie durft…<br />

Tekst & Fotografie: Stephanie & Charles, Charlie’s Travels


98<br />

Namib desert bij Swakopmund<br />

(bosjesmannen) met hun bijzondere ‘kliktaal’, Kxoe.<br />

Namibië is het eerste land dat milieubescherming heeft<br />

opgenomen in haar grondwet. Dit heeft ertoe geleid dat er veel<br />

community-based initiatieven op het gebied van toerisme zijn<br />

opgericht die niet alleen bijdragen aan de sociale voordelen<br />

voor communities, maar zeker ook de authentieke reisbeleving<br />

verrijken. Dit land voelt ruimtelijk, rustig en tegelijkertijd ruig.<br />

De warme terracotta kleuren van aarde en zand vormen de basis<br />

van het kleurpalet waar wij de komende weken doorheen mogen<br />

reizen.<br />

Welcome to the desert<br />

Na kilometers wegstuivend zand als decor in de zijspiegel, zien we<br />

een bordje met schoenen eraan hangen: Welcome to the desert. We<br />

ontmoeten Boesman, een man op leeftijd die nooit schoenen heeft<br />

gedragen. Op blote voeten begroet hij ons. Wij gooien onze eigen<br />

muiltjes ook in de auto, want willen geen watjes lijken en volgen<br />

hem braaf de woestijn in om alle wonderen te zien. Boesman<br />

leert ons hoe te overleven op deze plek die voor het blote oog<br />

niet levendig aan voelt, maar vergis je niet… Er zijn hier slangen,<br />

hagedissen, magnesiumvelden. Er is eten en water te vinden en we<br />

leren uitwerpselen herkennen. Door het enthousiasme waarmee hij<br />

over zijn ‘thuis’ vertelt zouden we zo weken met deze woestijnman<br />

op pad kunnen. Dat doen we niet, we blijven één nachtje slapen:<br />

naast het vuur ligt een betonnen plaat van 3 bij 3 meter omheind<br />

met een golfplaat tegen de wind. Onze slaapplaats voor de nacht.<br />

Vredig en voldaan dromen we in onze slaapzak weg op deze<br />

adembenemende plek waar je niets anders om je heen ziet dan<br />

zandvlaktes en -duinen die overgaan in de sterrenhemel.<br />

Heet als vuur<br />

De volgende dag vertrekken we naar een van de highlights van<br />

Namibië: Sossusvlei en Deadvlei. Die moeten we zien, en ja<br />

natuurlijk zijn wij ook overdonderd door dit natuurfenomeen. Waar<br />

we dapper op blote voeten de duinen trotseerden aan het begin<br />

van onze wandeling, wordt het zand steeds warmer en keren we<br />

na een paar uur terug in blote bast met de T-shirts om onze voeten<br />

gewikkeld. Zo heet als vuur wordt het hier.<br />

Na een nacht op de grond bij Boesman, trakteren we onszelf op<br />

een verblijf in de luxe Desert Homestead Lodge. De eigenaren<br />

nemen ons mee te paard (en zebra) naar een sundower plek met<br />

koude gin-tonics. Safari zoals het heurt… De volgende dag hiken<br />

we vóór zonsopkomst vanuit ons uit bed naar de nog luxere Desert<br />

Homestead Outpost aan de andere kant van de berg zonder naam.<br />

Amarula makes your day<br />

Na al die luxe is het tijd voor weer wat ruigheid. Gelukkig<br />

ontmoeten we Andrew, een hele gezellige vent met cowboyhoed.<br />

Charlie grijpt meteen zíjn hoed uit de auto en als twee avonturiers<br />

plannen ze samen onze verdere tocht door de Swakop Desert.<br />

Andrew kent het hier op zijn duimpje en wij hebben er zin in, want<br />

zijn bumpersticker zegt ‘One life, live it’. Nou man, kom maar<br />

op! Hij neemt ons mee naar fantastische plekken en vertelt over<br />

de bijzondere plant Welwitschia die volgens de overlevering en<br />

Andrew wel 1500 jaar oud kan worden.<br />

We slapen in de daktenten op onze auto met alle flappen open,<br />

want zodra de eerste lichtstraal binnendringt willen we de berg<br />

opklimmen en het spektakel van de zonopkomst te bewonderen.<br />

Nog snel krijgen we een kop koffie in onze handen gedrukt met<br />

een ‘special ingredient’ in it. ‘Amarula maakt je dag altijd vrolijker’,<br />

zegt Andrew. In de natuur wakker worden is bij uitstek toch waar<br />

je zo vaak naar verlangt. Namibië is daar perfect voor, maar ook<br />

ontzettend divers in haar aanbod. Tijdens onze reis wisselen we de<br />

accommodaties af; van luxe tot comfortabel, van over-the-top »


99<br />

Brandberg<br />

Boesman<br />

Swakop desert, Goanikontes<br />

Namib desert bij Swakopmund


100<br />

Swakop desert, Goanikontes<br />

high end tot ontzettend basic maar knus. In alle gevallen zoeken<br />

we wel altijd die plekken uit die goed bij ons passen; sustainable<br />

travel mét karakter. Het maakt het reizen dynamischer wanneer<br />

je de ene dag met een cocktail in een golfkarretje naar je luxe plek<br />

wordt gereden en de andere dag zelf vuur moet maken voor je kop<br />

thee en met een wc-rol onder je arm de omgeving verkent.<br />

Life is always an adventure<br />

We verlaten de kust en trekken de bergen in. De miljoenenjaren<br />

oude landschappen in Namibië zijn rijk aan mineralen en<br />

edelstenen. Het land telt vele mijnen en ’s lands hoogste berg,<br />

de Brandberg, is de mooiste locatie om ondergronds te gaan.<br />

Woestijnberggeit Lorri met lange baard nodigt ons uit in zijn mijn<br />

die hij delft met zijn zonen en we krijgen een kijkje in het ruige<br />

en desolate leven van mijnwerkers. Na het harde werk trakteren<br />

we onszelf op veel whisky en Lorri speelt en zingt op zijn gitaar<br />

zelfgeschreven nummers als ‘Rocks & Stones’ (‘are in my bones’).<br />

Onze overnachting omschrijven we maar als een ‘minestay’ in<br />

plaaats van een ‘homestay’.<br />

Alleen op de wereld<br />

Met Lorri’s cd op zak zijn we er klaar voor om weer wat kilometers<br />

te verslinden op de dorre, droge zandwegen. Onze auto heeft de<br />

kleuren van het landschap aangenomen, er is nergens meer een<br />

stukje witte lak te ontdekken. Ik denk dat je ons van ver weg niet<br />

eens ziet aankomen, maar we komen ook bijna niemand anders<br />

tegen. Eindelijk begrijpen we wat het gevoel van ‘alleen op de<br />

wereld’ moet inhouden. De lange ritten zorgen voor veel diepe<br />

gesprekken afgewisseld met absolute stilte. Tijdens een roadtrip<br />

gaat het niet alleen om de bestemming en Namibië zou weleens<br />

het perfecte land kunnen zijn om dat ultieme, vrije gevoel op de<br />

weg te ervaren.<br />

De kleine en de grote vier<br />

Wie het kleine niet eert, is het grote niet weert. Voordat we naar<br />

Etosha toeren om vier van de Big Five te spotten (welke vind je<br />

daar niet? Antwoord: de buffel) trotseren we gewapend met een<br />

loepje de zandduinen van Swakopmund op zoek naar de Little<br />

Four! Een schitterende expeditie om op zoek te gaan naar kleine<br />

reptielen die kunnen overleven in de erbarmelijke omstandigheden<br />

van de oudste woestijn ter wereld. We graven samen met onze<br />

gids op onze knieën in het hete zand en zoeken naar de kameleon,<br />

zijdwalende slang, zandduikende hagedis en de woestijngekko.<br />

Uiteraard brengen we daarna een bezoek aan Etosha, want we<br />

mogen dan wel off the beaten track experts zijn, (bijna) iedereen<br />

wordt blij van een mooie game drive. We laten ons verwennen met<br />

een spektakel aan olifanten, giraffen en zelfs bat-eared foxes die<br />

erg zeldzaam zijn. Na een sundowner aan een hangende bar in een<br />

boom en heerlijk diner duiken we ons mooi opgemaakte bed in de<br />

Onguma lodge, om de volgende dag een bezoek te brengen aan<br />

een zeer indrukwekkend project.<br />

De bescherming van neushoorns<br />

Jaco runt een rhino farm. Hij legt ons het businessmodel uit achter<br />

het beschermen en fokken van deze bedreigde diersoort uit. Komtie:<br />

om het stropen van de neushoorn tegen te gaan, hoopt Jaco dat<br />

de handel in neushoorn-hoorn legaal wordt gemaakt. Klinkt dit je<br />

al gek in de oren? Hij wil de hoorn gaan oogsten. De hoorn groeit<br />

namelijk, net als een nagel, terug nadat je die (pijnloos voor het<br />

dier) afzaagt. Door de markt te overspoelen met legale hoorn zal<br />

de prijs dalen en blijft er niet genoeg over voor het illegale circuit.<br />

En na vier jaar kun je de hoorn opnieuw ‘oogsten’: een levende<br />

neushoorn is op deze manier meer waard dan een dode. Jaco laat<br />

ons zijn conservancy zien, eerst op de grond maar later neemt hij<br />

ons mee de lucht in. In de helikopter patrouilleert hij dagelijks »


101<br />

Solitaire<br />

Outjo<br />

Solitaire<br />

Outjo<br />

Etosha, Onguma


102<br />

Hentiesbaai<br />

terwijl de rangers op de grond de dieren beschermen. A must-visit<br />

place als je wilt weten wat er allemaal bij het beschermen van<br />

neushoorns komt kijken. Met het verblijf in een luxe lodge met een<br />

adembenemend uitzicht support je de neushoorns extra.<br />

Waterwereld<br />

Wanneer je langs de kustlijn rijdt en Skeleton Coast met zijn<br />

tientallen scheepswrakken passeert, zie je veel mensen met<br />

een lange hengel de zee in turen. Vissen is een nationale sport<br />

in Namibië en hobby voor de bierdrinkers. We komen aan in<br />

Hentiesbaai – een ‘Afrikaans’ (lees: wit) vissersdorp waar we ons<br />

meteen willen mengen in de colour locale: bakkie op het strand,<br />

braai aan, hengelen maar. We overnachten vrij basic bij een<br />

professioneel vissende Vlaming. Deze ‘pro’ nodigt ons uit om mee<br />

te gaan naar het strand waar we op haaien mogen vissen. Binnen<br />

de kortste keren hebben we beet en na eindeloos binnenhalen met<br />

veel spierballen, spartelt er een haai in Charlie’s armen. Die gooien<br />

we uiteraard weer terug de zee in, maar wat een overwinning. Daar<br />

hoort een biertje bij met de voetjes omhoog, totdat we de zon zien<br />

zakken in de zee.<br />

Plastic Ocean Warrior<br />

De volgende dag gaan we op zoek naar nog meer avontuur. Waar<br />

toeristen in Walvisbaai met de boot zeehonden en pelikanen<br />

spotten, pakken wij de kajak om ons een weg te peddelen door<br />

de groepen zeehonden. We worden vergezeld door “plastic ocean<br />

warrior”, Naude Dreyer. Hij wil toerisme inzetten om plastic<br />

vervuiling in de oceaan tegen te gaan en tijdens de kajaktochten ga<br />

je samen op zoek naar zeehondjes die in plastic verstrengeld zijn.<br />

Samen bevrijd je het dier en dat is toch bijzonder bijzonder. Als je<br />

dit hebt meegemaakt denk je de volgende keer wel even langer na<br />

voordat je plastic rietjes en flessen laat slingeren. De opbrengsten<br />

van de kajaktochten gaan naar zijn NGO Ocean Conservation<br />

Namibia om kinderen te onderwijzen wat plastic met de oceaan<br />

doet. Dit is een van de vele experiences in Namibië die plezier<br />

beleven combineert met doing good en die perfect past bij onze<br />

reisstijl<br />

Het is een mooi eindpunt van onze reis door een land waar we<br />

uiteindelijk nog maar een fractie van hebben mogen aanschouwen.<br />

Een land waar je naar ons idee als elk type reiziger terecht kan.<br />

Waar de mensen uiterst vriendelijk zijn en waar men echt begaan is<br />

met het behoud van hun mooie natuur. Het stof zit letterlijk overal<br />

en met zand in onze schoenen zullen we de komende tijd hopelijk<br />

nog regelmatig herinnerd worden aan een bijzondere reis in een<br />

land waar we graag zullen terugkeren. ˙<br />

QuickFACTS<br />

Wil je ook zo’n indrukwekkende en afwisselende reis maken<br />

of de mooie reisvideo’s bekijken die we in Namibië hebben<br />

gefilmd? Bezoek onze website www.charlies-travels.com<br />

waar je volop inspiratie kan vinden voor bijzondere familiereizen,<br />

love birds avonturen of wanneer je remote wil werken<br />

in Afrika. Wij zitten ‘on the ground’ in Kenia, Oeganda en Zuid-<br />

Afrika om voor jou de beste routes te vinden op dit continent<br />

en helpen je graag jouw avontuur te creëren.


103<br />

Pelican Point<br />

Etosha<br />

Sossuvlei mountains<br />

Pelican Point<br />

Stephanie en Charles, NamibRand-Naturreservat


104<br />

Namibië<br />

Canyon Lodge – Fish River Canyon<br />

De leukste lodges, hotels en guesthouses<br />

Verspreid in de uitgestrekte tuin<br />

die veroverd is op de omringende<br />

woestijn staan de rotswoningen en<br />

chalets van de Canyon Lodge. Een<br />

plaats van ultieme rust. De warmte<br />

kun je afspoelen in het zwembad<br />

tussen de rotsen. De zon zie je<br />

ondergaan vanaf een viewpoint.<br />

Magisch. www.gondwanacollection.com<br />

Damara Mopane Lodge – Khorixas<br />

In het vlakke Damaraland met eindeloze vergezichten, bergketens<br />

en koppies die uitsteken in het land, ligt de zeer kindvriendelijke<br />

Damara Mopane Lodge. De huisjes die in een halve cirkel rond<br />

het hoofdgebouw zijn gebouwd hebben allemaal een eigen<br />

groentetuintje. Ga zeker naar Twijfelfontein met de versteende<br />

bomen en Vingerklip, ook wel de vinger van God genoemd in de<br />

Ugab vallei. www.gondwana-collection.com<br />

Canyon Roadhouse Lodge – Karas<br />

Vlakbij het natuurfenomeen de Fish River Canyon ligt de<br />

Canyon Roadhouse Lodge. Goed voor een verblijf met een<br />

glimlach en een must voor autoliefhebbers. Want die spelen<br />

hier de hoofdrol, in het bijzondere restaurant en in de tuin.<br />

Met een camping. www.gondwana-collection.com


Hakusembe River Lodge – Rundu<br />

Aan de overkant van de Okavango rivier ligt Angola. Aan de<br />

Namibische kant liggen de houten chalets in een tropische tuin. Het<br />

viewing deck van de lodge biedt ademloze uitzichten op het leven<br />

op de rivier. Met camping. www.gondwana-collection.com<br />

Khowarib Lodge & Safaris – Sesfontein<br />

Vlak bij het dorpje Warmquelle aan de oevers van de Hoanib rivier<br />

− de enige eeuwige rivier van Namibië −, ligt op een idyllische<br />

locatie aan de rand van Kaokoland de luxe Khowarib Lodge. Het is<br />

de ideale uitvalsbasis voor het verkennen van deze spectaculaire<br />

uithoek op de grens van Damaraland en Kaokaland, bekend om de<br />

woestijnolifanten, Himba en Herrero stammen. De canvas suites<br />

zijn gebouwd op houten dekken met uitzicht over de rivier. Elke<br />

tent is eenvoudig maar stijlvol ingericht met lokale materialen en<br />

een openlucht ensuite badkamer. www.khowarib.com<br />

Kalahari Farmhouse – Stampriet<br />

Als een oase in de droge Kalahari strekt deze lodge, ongeveer<br />

60 kilometer van Mariental, zich uit. Elf moderne boerenhuisjes<br />

vormen de onderkomens, een stroompje zorgt voor het<br />

element water, hoge palmen bieden schaduw. Het diner op het<br />

terras op weer een zwoele avond is een feest.<br />

www.gondwana-collection.com


Klein-Aus Vista Eagle’s Nest Chalets – Aus<br />

Acht self catering chalets in de Aus Mountains en de<br />

uitlopers van de Namib woestijn bieden een sensatie<br />

die nauwelijks te beschrijven is. De tafel staat gedekt,<br />

je kunt je maaltijd betrekken bij de zeven kilometer<br />

verderop gelegen lodge. De chalets vormen een perfecte<br />

uitvalsbasis voor lange wandelingen, mountainbike<br />

tochten en een bezoek aan de woestijnpaarden en<br />

het spookdorp Kolmanskoppe dat langzaam door de<br />

woestijn wordt overgenomen.<br />

www.klein-aus-vista.com


107<br />

Namib Desert Lodge – Solitaire<br />

In de schaduw van de versteende rode duinen<br />

ligt in de gortdroge woestijn een lodge in de<br />

stijl van een Spaanse hacienda. Alleen lopen<br />

hier om de lodge gemsbokken en giraffen<br />

die bij de waterplaatsen komen drinken. Een<br />

perfecte uitvalsbasis om de fameuze rode<br />

duinen van Sossusvlei te bezoeken.<br />

www.gondwana-collection.com<br />

Namib Dune Star Camp – Solitaire<br />

De attractie is om één nacht in je leven te slapen onder de<br />

sterren. Dat kan in het aan de Namib Desert Lodge grenzende<br />

Dune Star Camp. Negen houten chalets staan hier midden<br />

in de rode duinen. Het bed staat op wielen en kan ’s nachts<br />

naar buiten gerold worden waar je geniet van de heldere<br />

sterrenhemel. Vroeg in de ochtend loop je begeleid door een<br />

gids door de rode duinen en ontdekt het woestijnleven.<br />

www.gondwana-collection.com


N/a’an ku sê Wildlife Sanctuary –<br />

Windhoek<br />

In de heuvels van Windhoek, de<br />

hoofdstad van Namibië, ligt de<br />

luxe N/a’an ku sê Lodge & Wildlife<br />

Sanctuary. Het is het warm<br />

kloppende hart van de Foundation,<br />

de plek waar ook de dieren zijn die<br />

allemaal door Marlice van Vuuren<br />

werden grootgebracht en hier, in<br />

een prachtig gebied, wonen als<br />

ambassadeurs voor het wildlife van<br />

Namibië. Ga voor het ultieme, een<br />

behind the scenes tour met Marlice<br />

van Vuuren zelf en maak zo kennis<br />

met de dieren en verhalen van<br />

N/a’an ku sê. De ruime kamers van<br />

de moderne lodge zijn voorzien van<br />

robuuste stenen, boomstammen,<br />

fragiele kralen en een verzonken<br />

douche. Een plek waar je zou willen<br />

wonen. Zie ook de reisaanbieding op<br />

pagina 126. www.naankuse.com<br />

Kanaan Desert Guest Farm<br />

– D707<br />

Deze guest farm is een<br />

paradijs voor fotografen.<br />

De rode duinen, blauwe<br />

bergketens, uitgestrekte<br />

vlaktes, de aanwezige<br />

cheeta’s en het bijzondere<br />

licht zorgen voor prachtige<br />

fotomogelijkheden. De<br />

boerderij is gerenoveerd en<br />

biedt vier kamers.<br />

www.kanaannamibia.com<br />

Neuras Wine & Wildlife Estate – Khomas<br />

Op Neuras kun je overnachten in robuuste stenen kamers met<br />

je eigen veranda, in chalets of luxe canvastenten. Je doet er een<br />

wijntour en proeverij van de ongelooflijke Neuras wijnen, zit met je<br />

voeten in de natuurlijke bronnen, wandelt tussen de palmen en het<br />

ruisende bamboe of je gaat met de vrijwilligers mee op zoek naar<br />

cheeta’s en luipaarden. www.neuraswines.com


109<br />

Utopia Boutique Hotel –<br />

Windhoek<br />

In Klein Windhoek ligt in een<br />

prachtige tuin met ruisende<br />

palmen een comfortabele<br />

lodge met zeven luxe, modern<br />

ingerichte kamers die van<br />

alle gemakken voorzien<br />

zijn en uitkijken op de Klein<br />

Windhoek Rivier. Zin in een<br />

spa-behandeling, dat kan op het<br />

terrein. Ontbijt, lunch en diners<br />

worden geserveerd in het Fresh<br />

’n Wild Cafe en het zwembad<br />

en een klaterende waterval<br />

wachten op je om het stof van<br />

een dag in de stad af te spoelen.<br />

www.utopiamedispa.org<br />

Namushasha River Lodge – Caprivi<br />

Aan de Kwando River die uitmondt in de Linyanti en Chobe,<br />

rivieren die buurland Botswana voorzien van een ongekend rijk<br />

wildleven, liggen de 24 chalets van de Namushasha River Lodge.<br />

Je kunt op safari in het nabijgelegen Mudumu National<br />

Park en in het onbekende Bwabwata National Park. Dit gebied<br />

staat bekend om z’n grote aantallen olifanten. Ontdek het<br />

gebied en het bijzondere vogelleven met een sunset cruise. Met<br />

camping.<br />

www.gondwana-collection.com


Welkom in Solly’s wereld<br />

Solly Levi is reisfotograaf, geboren en getogen in Belgisch Congo,<br />

nu woonachtig in Brighton. Als ie tenminste niet op ontdekkingstocht<br />

is in Namibië waar hij de meest indrukwekkende foto’s maakt.<br />

PORTFOLIO<br />

Tekst: Marjolein Westerterp Foto’s: Solly Levi


Hoe mooi kan een woestijn zijn? Het grootste deel van Namibië<br />

bestaat uit woestijngebieden, maar dan wel met een grote<br />

verscheidenheid; van de prachtig gekleurde zandduinen van<br />

Sossusvlei tot de ruige en bizarre rotsen van Damaraland, van de<br />

blinkend witte zoutpan in Etosha tot de eindeloze uitgestrektheid<br />

van de Kalahari. Solly Levi speelt en componeert met de natuurlijke<br />

elementen van dit land vol contrasten.<br />

Als je naar zijn foto’s kijkt, dan gaat er een nieuwe wereld die toch<br />

ook Namibië heet voor je open. Een wereld waar het landschap<br />

het verhaal vertelt en het licht ervoor zorgt dat je betovert raakt<br />

door zijn beelden. Zijn ze echt? vraag je je soms af. Solly lacht: ‘Het<br />

landschap is echt en met het programma Lightroom geef ik er mijn<br />

eigen interpretatie aan, vertel ik mijn eigen verhaal. Mijn moeder<br />

zegt graag dat ik eigenlijk een tovenaar in plaats van een fotograaf<br />

ben.’<br />

Altijd Namibië?<br />

Afrika zit in het bloed van Solly en wanneer hij ook maar even kan<br />

is hij op reis in Namibië en tegenwoordig ook op Zanzibar waar hij<br />

betoverd raakte door met name het ongerepte noorden van het<br />

eiland. Maar de focus blijft op Namibië. ‘Misschien is het de dorre<br />

leegte van de Namib-woestijn, de grimmige schoonheid van de<br />

Skeleton Coast, de eindeloze zoutpannen of de kruipende duinen<br />

van de Sossusvlei. Ik ben er iedere keer weer door gefascineerd en<br />

probeer steeds weer nieuwe invalshoeken te vinden om op mijn<br />

manier de onnoemelijke schoonheid ervan vast te leggen.’<br />

Hoe maak je van een gewoon beeld een buitengewoon beeld?<br />

Wil je leren hoe jij met jouw foto’s het mooiste resultaat behaalt?<br />

Of zelf op reis met Solly?<br />

Ga naar zijn website www.sollylevi.com en kies voor welke<br />

uitdaging jij gaat.<br />

‘De fotografiereis is geschikt voor fotografen en hoe merkwaardig<br />

het misschien ook klinkt: voor niet-fotografen. Ik breng je naar de<br />

meest fotogenieke locaties, op precies die momenten dat het licht<br />

het beste is. We bespreken hoe je een scène mentaal »


visualiseert voordat je het beslissende moment vastlegt. Mijn<br />

doel is om je bewust te maken van de schoonheid die je omringt,<br />

de fotografische mogelijkheden om die vast te leggen, en om je<br />

creativiteit te stimuleren, zodat je niet alleen naar huis gaat met<br />

foto’s om trots op te zijn, maar dat je ook nieuwe vaardigheden<br />

geleerd hebt om je fotografische techniek in het algemeen te<br />

verbeteren. Naast het technische aspect van het leren van je<br />

camera-instellingen en mogelijkheden, leer ik je hoe je van een<br />

gewoon beeld een buitengewoon beeld kunt maken door je eigen<br />

creativiteit te gebruiken.<br />

Daarnaast leer je hoe je het landschap moet overzien, hoe je de<br />

omgeving moet gebruiken en benaderen, hoe je mensen kunt<br />

fotograferen in een vreemd land. Onze 10 dagen samen zullen<br />

bestaan uit individuele en groepsdiscussies, inspirerende ideeën en<br />

vooral ook veel plezier.’ ˙<br />

Namibië fotografiereis<br />

Tijdens deze bijzondere tiendaagse fotografie reis maak je kennis<br />

met de Kalahari en Namib woestijn, loop je met de San die hier nog<br />

leven, laat je je natuurlijk verrassen door de onaardse schoonheid<br />

van Sossusvlei, je gaat naar het fascinerende Damaraland waar<br />

de Himba leven en je ontdekt de rotsformaties van Spitzkoppe.<br />

Natuurlijk ontmoet je de wilde dieren in Etosha.<br />

• Voor wie is het? Beginner, amateur, enthousiaste semi-pro en pro<br />

fotografen<br />

• Wat is inbegrepen: Safari, wildlife, natuur, reizen,<br />

landschap, zeegezicht, en mensen fotografie<br />

Begeleiding door een professionele fotograaf / gids<br />

• Groepsgrootte: 4-8<br />

Voor 2022 zijn de tours volgeboekt, je kunt je op de wachtlijst laten<br />

plaatsen. In 2023 zijn er nog plaatsen beschikbaar. Kijk op<br />

https://www.sollylevi.com/


REISMAGAZINE OVER ZUID-<strong>AFRIKA</strong><br />

1e jaargang l nummer 1 - 2012 l losse verkoopprijs € 6.95<br />

reismagazine over zuid-afrika<br />

2e jaargang l nummer 1 - 2013 l prijs e6.95/ZAR 60<br />

01-Cover-3.indd 1 04-09-13 16:17<br />

Haal <strong>OOG</strong> <strong>VOOR</strong> <strong>AFRIKA</strong> IN HUIS<br />

Ek Sien Jou<br />

De Big Five issue<br />

1e jaargang l nummer 1 - 2012<br />

Focus op de Westkust<br />

Kaapstad à gogo!<br />

Hope<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

2e jaargang l nummer 1 - 2013<br />

BP<br />

• van Big 5 naar Big 4? Het verhaal van hoop & liefde<br />

• Het mysterie van de witte leeuwen van Timbavati<br />

• 20 nederlanders over hun zuid-afrika<br />

• de 10 mooiste Big 5 safari’s<br />

• van kaapstad naar Johannesburg in 5 stops<br />

• de 5 gezichten van de onbekende Wild Coast<br />

16 pagina’s<br />

extRA<br />

boordevol<br />

voordeel<br />

van BusH ToT BeaCH<br />

mee op lezersreis? * fotografiereis naar de Wild Coast * unieke<br />

ontmoeting met witte leeuwen * Proef zuid-afrika met Harm Jan<br />

‘de Braaiman’<br />

met oog voor zuid-afrika leer je het echte zuid-afrika kennen<br />

2e jaargang l nummer 2 - 2013<br />

HÉT REISMAGAZINE OVER <strong>AFRIKA</strong> 2e jaargang l nummer 2 - 2013 l prijs €6.95 l www.oogvoorafrika.nl<br />

Vijftig reistips<br />

Zuid-Afrika<br />

Namibië<br />

Tanzania<br />

Ethiopië<br />

Zimbabwe<br />

• In de voetsporen van Nelson Mandela •<br />

Sossusvlei Vijftig tinten rood • Zanzibar<br />

Eiland van de vergeten tijd • De wow-factor<br />

van Plettenberg Bay • Rik Felderhof: thuis<br />

BP<br />

in Tanzania • Rituelen uit de Omo-vallei<br />

3e jaargang l nummer 1 - 2014<br />

hÉt reismagazine over afrika 3e jaargang l nummer 1 - 2014 l prijs e6.95 l www.oogvoorafrika.nl<br />

EEn lEvEn lang MandEla<br />

20 pagina’s EErbEtoon aan Madiba<br />

HEt vErlorEn koninkrijk<br />

van MapungubwE<br />

CapE rivièra<br />

dE kaapsE kust<br />

MasHatu<br />

land van gigantEn<br />

parEls van<br />

liMpopo<br />

kaapstad<br />

dEsign<br />

Hoofdstad 2014<br />

zUiD-afrika<br />

special<br />

3e jaargang l nummer 2 - 2014<br />

BP<br />

hÉt reismagazine over afrika 3e jaargang l nummer 2 - 2014 l prijs e6.95 l www.oogvoorafrika.nl<br />

Zuid-afRika<br />

Zimbabwe<br />

tanZania<br />

Ode aan Zimbabwe<br />

SpOtlight Op painted dOgS<br />

Jane gOOdall<br />

gelOOf, hOOp & liefde<br />

fOtOwedStRiJd<br />

win een veRbliJf in Zuid-afRika<br />

de SchOOnheid van iSimangaliSO<br />

wiJnpROeven peR tRam<br />

tOwnShip tOuRS annO 2014<br />

weReldkindeRen<br />

3e jaargang l nummer 3 - 2014<br />

ZUID-<strong>AFRIKA</strong><br />

BP<br />

HÉT REISMAGAZINE OVER <strong>AFRIKA</strong> 3e jaargang l nummer 3 - 2014 l prijs e6.95 l www.oogvoorafrika.nl<br />

ZIMBABWE<br />

TANZANIA<br />

MOZAMBIQUE<br />

4e jaargang l nummer 1 - 2015<br />

HÉT REISMAGAZINE OVER <strong>AFRIKA</strong> 4e jaargang l nummer 1 - 2015 l prijs 6.95 l www.oogvoorafrika.nl<br />

ZUID-<strong>AFRIKA</strong><br />

On a budget<br />

Into the wild BOTSWANA<br />

Tussen zand en steen<br />

Ontdekkingsreis door de<br />

NOORDKAAP en NAMIBIË<br />

YOU RUN, YOU DIE :)<br />

Twee Hollandse avonturiers in de bush<br />

N/a’an ku sê<br />

Droombestemming in NAMIBIË<br />

TRACTORGIRL<br />

Reis naar het einde van de wereld<br />

De utlieme safari in TANZANIA<br />

BP<br />

ZUID-<strong>AFRIKA</strong><br />

TANZANIA<br />

BOTSWANA<br />

NAMIBIË<br />

4E JAARGANG l NUMMER 2 - 2015<br />

HÉT REISMAGAZINE OVER <strong>AFRIKA</strong> 4e jaargang l nummer 2 - 2015 l prijs 6.95 l www.oogvoorafrika.nl<br />

BOTSWANA<br />

KAAPVERDIË<br />

NAMIBIË<br />

ZUID-<strong>AFRIKA</strong><br />

WIJNTOURS<br />

OFF THE BEATEN TRACK<br />

ETOSHA NATIONAL PARK<br />

SAFARI MET EEN 4X4 CAMPER<br />

KAAPVERDIË<br />

VAN A NAAR BETER<br />

10 REIZEN EN TIPS<br />

MET <strong>VOOR</strong>DEEL<br />

FOTOGRAFIESAFARI<br />

<strong>OOG</strong> IN <strong>OOG</strong> MET OLIFANTEN<br />

RIJDEN, FIETSEN EN LOPEN<br />

DOOR <strong>AFRIKA</strong><br />

TIJGERS THUIS IN <strong>AFRIKA</strong><br />

BP<br />

4e jaargang l nummer 3 - 2015<br />

hÉt reismagazine over afrika 4e jaargang l nummer 3 - 2015 l prijs e6.95 l www.oogvoorafrika.nl<br />

collector’s iteM & eXtra dik<br />

de<br />

101<br />

Mooiste<br />

lodGes in<br />

Zuidelijk<br />

afrika<br />

BP<br />

Ghana<br />

Mauritius<br />

Zuid-afrika<br />

naMibië<br />

tanZania<br />

Mauritius: beauty en de beach<br />

Verhalenwedstrijd: win een Verblijf in Zuid-afrika<br />

naMibië de leVende woestijn<br />

24 uur in stone town<br />

5E JAARGANG l NUMMER 1 - 2016<br />

HÉT REISMAGAZINE OVER <strong>AFRIKA</strong> 5e jaargang l nummer 1 - 2016 l prijs 6.95 l www.oogvoorafrika.nl<br />

COLLECTOR’S ITEM NUMMER 10<br />

BP<br />

ETHIOPIË<br />

LESOTHO<br />

MADAGASKAR<br />

TANZANIA<br />

ZUID-<strong>AFRIKA</strong><br />

11<br />

ACTIEVE EN<br />

AVONTUURLIJKE<br />

REIZEN<br />

IN <strong>AFRIKA</strong><br />

• BAOBABS EN LEMUREN IN MADAGASKAR<br />

• IN GALOP DOOR LESOTHO<br />

• NAAR DE TOP VAN DE KILIMANJARO<br />

• SPOTLIGHT OP DE WITTE HAAI<br />

• HIKEN LANGS DE WILD COAST<br />

• EXPEDITIE ETHIOPIË – DE STAMMEN IN DE OMO-VALLEI<br />

5e jaargang l nummer 2 - 2016<br />

hÉt reismagazine over afrika 5e jaargang l nummer 2 - 2016 l prijs e6.95 l www.oogvoorafrika.nl<br />

BELEEF <strong>AFRIKA</strong> NUMMER 11<br />

NAMIBIË<br />

SWAZILAND<br />

TANZANIA<br />

ZUID-<strong>AFRIKA</strong><br />

24 UUR<br />

IN DAR ES SALAAM<br />

SAy chEESE<br />

BIjZoNDERE DIERENpoRTRETTEN<br />

NAMIBIË - DE MooISTE LANDSchAppEN<br />

STAATSBEZoEK AAN SWAZILAND<br />

DE SMAAK vAN ZUID-<strong>AFRIKA</strong><br />

MAAgDENcEREMoNIE<br />

IN ZoELoELAND<br />

KAApSTAD:<br />

10 x goED vooR EEN gLIMLAch<br />

UBUNTU - EEN SpIRITUELE REIS<br />

6E JAARGANG l NUMMER 1 - 2017<br />

HÉT REISMAGAZINE OVER <strong>AFRIKA</strong> 6e jaargang l nummer 1 - 2017 l prijs 6.95 l www.oogvoorafrika.nl<br />

DE MOOISTE REIZEN EN HERINNERINGEN<br />

BOTSWANA<br />

TANZANIA<br />

ZIMBABWE<br />

ZUID-<strong>AFRIKA</strong><br />

ZIMBABWE – DE EERSTE LIEFDE<br />

FOTOSAFARI OP DE CHOBE<br />

<strong>OOG</strong> IN <strong>OOG</strong> MET<br />

KIM – HYENAMAN – WOLHUTER<br />

RIK FELDERHOF<br />

OVER ZIJN TANZANIA<br />

BOER ZOEKT VROUW ANNEKIM<br />

IS ÓNZE VROUW IN ZAMBIA<br />

6 DROOMLODGES EN –HOTELS<br />

DÉ ULTIEME <strong>AFRIKA</strong> BUCKETLIST<br />

6E JAARGANG l NUMMER 2 - 2017<br />

HÉT REISMAGAZINE OVER <strong>AFRIKA</strong> 6e jaargang l nummer 2 - 2017 l prijs 6.95 l www.oogvoorafrika.nl<br />

DE MOOISTE REIZEN EN HERINNERINGEN<br />

BOTSWANA<br />

ZUID-<strong>AFRIKA</strong><br />

DROOMHUIS<br />

ONDER DE ZON<br />

GORDON ZEGT JA<br />

DE STEMMEN VAN<br />

ROBBEN ISLAND<br />

VLIEGEN IN<br />

DE <strong>AFRIKA</strong>ANSE WILDERNIS<br />

PIKANTE WALVISSEN<br />

WILD BOTSWANA<br />

MET EEN BUSHCAMPER<br />

8 ULTIEME REISTIPS<br />

VAN <strong>AFRIKA</strong> EXPERTS<br />

<strong>AFRIKA</strong> JA, IK WIL<br />

7E JAARGANG l NUMMER 1 - 2018<br />

HÉT REISMAGAZINE OVER <strong>AFRIKA</strong> 7e jaargang l nummer 1 - 2018 l prijs 6.95 l www.oogvoorafrika.nl<br />

DE MOOISTE REIZEN EN HERINNERINGEN<br />

GAMBIA<br />

NAMIBIË<br />

OEGANDA<br />

ZUID-<strong>AFRIKA</strong><br />

NAMIBIË<br />

LEEG LAND VOL ZAND<br />

FIETSEN IN GAMBIA<br />

OEGANDA<br />

HET GROENE HART VAN <strong>AFRIKA</strong><br />

DE SMAAK VAN <strong>AFRIKA</strong><br />

3 CHEFS UIT PATERNOSTER<br />

2018<br />

HET JAAR VAN DE WILDE HOND<br />

ANDRIES BOTHA<br />

KUNSTENAAR MET EEN VERHAAL<br />

72 UUR IN DURBAN<br />

VITAMINE <strong>AFRIKA</strong><br />

BP<br />

BP<br />

BP<br />

BP<br />

7e jaargang l nummer 3 - 2018<br />

hÉt reismagazine over afrika 7e jaargang l nummer 3 - 2018 l prijs e6.95 l www.oogvoorafrika.nl<br />

eSwatini<br />

Kenia<br />

MadagaScar<br />

Oeganda<br />

Zuid-afriKa<br />

fOtOwedStrijd<br />

win een luMix fZ300 caMera<br />

reiStrendS 2019<br />

MadagaScar en eSwatini<br />

de verbOrgen wereld<br />

van KaraMOja<br />

Het avOntuur begint Hier<br />

van nairObi tOt KaapStad<br />

Ode aan de<br />

Olifant<br />

BP<br />

8E JAARGANG l NUMMER 1 - 2019<br />

HÉT REISMAGAZINE OVER <strong>AFRIKA</strong> 8e jaargang l nummer 1 - 2019 l prijs 6.95 l www.oogvoorafrika.nl<br />

ESWATINI<br />

KENIA<br />

NAMIBIË<br />

TANZANIA<br />

ZAMBIA<br />

ZUID-<strong>AFRIKA</strong><br />

RIMPELS VAN ROERLOOS ZAND<br />

17 WOESTIJNTIPS<br />

<strong>AFRIKA</strong> IN BRUSSEL<br />

HET ECHTE VERHAAL<br />

TARZAN IN TANZANIA<br />

VANISHING KINGS<br />

DE WOESTIJNLEEUWEN VAN<br />

NAMIBÏE<br />

AFRICA INSIDE OUT<br />

DUURZAME SAFARI’S IN KENIA<br />

STRAATKUNST<br />

KAAPSTAD<br />

BP<br />

8E JAARGANG l NUMMER 3 - 2019<br />

HÉT REISMAGAZINE OVER <strong>AFRIKA</strong> 8e jaargang l nummer 3 - 2019 l prijs 6.95 l www.oogvoorafrika.nl<br />

ONTDEK DE ZIEL VAN<br />

KAAPVERDIË<br />

IN DE VOETSPOREN VAN<br />

THE LION KING<br />

DE ROUGH AUNTIES VAN<br />

ZUID-<strong>AFRIKA</strong><br />

KUNST,<br />

CULTUUR &<br />

CADEAUTIPS<br />

BP<br />

ESWATINI<br />

KAAPVERDIË<br />

MAURITIUS<br />

TANZANIA<br />

ZUID-<strong>AFRIKA</strong><br />

ODE AAN DE SAFARI<br />

25 SAFARITIPS<br />

HÉT REISMAGAZINE OVER <strong>AFRIKA</strong> prijs e 12,50 l www.oogvoorafrika.nl<br />

VAKANTIEBOEKVAKANTIEBOEK<br />

BP<br />

KENIA ˙ NAMIBIË ˙ RWANDA ˙ SENEGAL ˙<br />

TANZANIA ˙ ZAMBIA ˙ ZUID-<strong>AFRIKA</strong><br />

SAFARI’S•CULTUUR •ONTMOETINGEN•<br />

ONTDEKKINGEN•REISVERHALEN EN -TIPS<br />

GA NAAR<br />

www.oogvoorafrika.nl/webshop/<br />

en bestel ze allemaal<br />

Vanaf € 3,- per editie

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!