Vorsten editie 8 - 2023 - Inkijkexemplaar

AL 50 JAAR DE KONINKLIJKSTE • VORSTEN 8 2023
MOEDER & DOCHTER
VIEREN DÉ BRUILOFT
VAN HET JAAR
FIETSEN LANGS
KASTELEN IN
NASSAUSTAD BREDA
ALEXIA 18
DE WERELD AAN
HAAR VOETEN
ONS KONINGSPAAR
OP DE WADDEN

12
49
20
12
38
34
28
FOTO’S ANP, GETTYIMAGES, JORDANESE HOF

NR. 8 - 2023
INHOUD
86
WIE DEED WAT?
12 Huwelijk kroonprins Hussein
en Rajwa van Jordanië
Veel pracht en praal en natuurlijk koninklijke gasten
20 Willem-Alexander en Máxima op streekbezoek
Een vol programma in twee dagen op Texel, Vlieland,
Terschelling, Ameland en Schiermonnikoog
34 Koning Charles, de officiële foto’s
En wat staat er allemaal op zijn to-dolijstje na de kroning?
38 Alexia 18 jaar
Steeds meer op eigen benen
ACHTER DE PALEISDEUREN
28 Mode: ik ga op reis en ik neem mee…
Fladderjurken, zonnehoeden en slippers in de koffer
49 Noblesse oblige
De rijke geschiedenis van vier bijzondere, adellijke huizen
72 Nassaustad Breda
Brabantse fietsroute langs koninklijke plekken
80 Hoge toppen, diepe dalen
De Belgische royals in de Alpen
ELKE VORSTEN
6 Hofnieuws
44 Doen: tips voor leuke uitjes
47 Exclusief: aanbiedingen
voor abonnees
56 Paul Rem over mannen die
een bloem dragen
60 Martijn Akkerman: het iconische
haarnetje van Juliana
67 Oranjeboven
78 Wim Dehandschutter:
prins Gabriël groeit maar door
86 Royal Catwalk: modenieuws
van de hoven
LEZERSSERVICE
18 Aanbieding: 7, 14, of 28x Vorsten,
kies uw abonnement met korting
19 Vorsten jubileum-event
op Paleis Het Loo: save the date!
46 Colofon en service
48 Doe mee aan onze creatieve
jubileumwedstrijd
66 Puzzel & win het boek Dynastie
86
5

EEN KROONPRINSES
rijker
Het is het huwelijk van het jaar: de toekomstige koning van Jordanië
Hussein heeft zijn bruid in Rajwa gevonden en dat wordt groots
gevierd met vrienden, familie en een keur aan internationale royals.
TEKST KARLIJN HOFTIJZER
12

13

‘Ik prijs mezelf
gelukkig want je
ontmoet niet
iedere dag iemand
als Rajwa’
Husseiniya Paleis viert het bruidspaar hun
huwelijk met zo’n 1700 gasten. Een zeven
verdiepingen tellende bruidstaart versierd
met blauwe bloemen wordt aangesneden met
een zwaard, er wordt gedanst, gegeten en
feest gevierd. Daarna is het tijd voor een
snelle opfrisbeurt, waarbij de koninklijke
familie zich omkleedt en klaarmaakt voor
het officiële galadiner. Dresscode: white tie,
avondjurken en diademen!
Bron van geluk en steun
Na de ceremonie verklaart het Jordaanse Hof
in een officieel statement dat Rajwa vanaf nu
Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Rajwa
Al Hussein wordt genoemd. Ooit zal zij
koningin Rania opvolgen als – hopelijk net
zo charismatische – koningin van Jordanië.
Het tijdperk van leren van haar voorgangster
gaat nu echt van start, net als de kennismaking
van de Jordaniërs met deze nieuwe
aanwinst in de familie. Rajwa is van
oorsprong Saudisch en is de jongste dochter
van Khalid Alseif en Azza Al Sudairi. Ze
werd in Riyadh geboren op 28 april 1994.
Haar vader is zakenman en haar moeder is
een nicht van de Saudische koning Salman,
wat haar een groot koninklijk netwerk
oplevert. Ze studeerde Architectuur in New
York, waarna ze werkte in de architectuur in
Los Angeles om vervolgens weer naar Riyadh
te gaan om daar te werken in een design
studio. Hoe ze Hussein ontmoet heeft is niet
helemaal duidelijk, maar Hussein vertelde op
een conferentie dat hij Rajwa via een oude
schoolvriend leerde kennen: “Ik prijs mezelf
gelukkig want je ontmoet niet iedere dag
iemand als Rajwa”, voegde hij daaraan toe.
Hussein studeerde af aan de militaire
academie Sandhurst in het Verenigd
Koninkrijk en de Georgetown Universiteit
in Washington.
De avond voor de bruiloft viert Hussein zijn
laatste avond als ongetrouwde man met zijn
mannelijke familieleden en maatjes uit het
Jordanese leger. Een week eerder organiseert
Rania een girls only hennafeest voor Rajwa.
“Ik zal nooit vergeten hoe blij zijne majesteit
en ik waren toen Hussein ons vertelde dat hij
met Rajwa wilde trouwen. Ze is het perfecte
antwoord op al mijn gebeden voor hem.”
Rania weet haar toekomstige schoondochter
tot tranen toe te roeren. “Dat jullie altijd
elkaars bron van geluk en steun mogen zijn.”
Aan Rajwa’s moeder doet Rania een belofte:
“Wij en Hussein zullen goed voor Rajwa
zorgen. Dit is haar land, en ze is onder haar
familie en haar mensen.” •
1. Bij het galadiner
verschijnt Rajwa in een
Dolce & Gabbana met
lange handschoenen.
Haar diadeem bevat
een met diamanten
ingelegde boodschap,
geschreven in
Arabische kalligrafie:
‘Rajwa min Allah’,
wat zich vertaalt naar
‘Hoop van Allah’.
2. Amalia draagt haar
eerste avondjurk van
Jan Taminiau, nadat
hij al met groot succes
meerdere ontwerpen
aan Máxima heeft
geleverd. Ze draagt
het diadeem uit de
Pauwenstaart-parure.
Máxima draagt het
diadeem met huisdiamanten,
ook wel
bekend als het diadeem
waarop de Stuartdiamant
gedragen
kan worden.
3. Het koningspaar
draagt Jordaanse
onderscheidingen,
Amalia heeft die nog
niet ontvangen dus zij
draagt het grootkruis
in de Orde van de
Nederlandse Leeuw
die ze van de koning
ontving op haar
achttiende verjaardag.
FOTO’S JORDANESE HOF, ANP
16

1
2
3
17

DE KROON
VAN NEDERLAND
STREEKBEZOEK AAN DE WADDEN
20

De Waddeneilanden vormen voor koning
Willem-Alexander ‘een kroon boven
Nederland’. Samen met koningin Máxima
trekt hij twee dagen uit voor een intensief
streekbezoek aan Texel, Vlieland, Terschelling,
Ameland en Schiermonnikoog.
TEKST RICK EVERS
21

IK GA
OP REIS
EN NEEM
MEE…
In functie moeten ze hun kleding langs de meetlat van
etiquette leggen, maar op vakantie blijven de boeken vol
do’s en don’ts lekker dicht. In de koffers van de royals gaan
dus fladderjurken, zonnehoeden en slippers mee, om het
zomerse weer comfortabel én stijlvol te vieren.
TEKST JOSINE DROOGENDIJK
28

IK GA OP REIS EN NEEM MEE…
Vlinderbril van
Carolina Herrera
Máxima en
haar Chanel
Zonnebril met
schildpaddenmontuur
van Finlay
… EEN ZONNEBRIL
Sta je in de rij voor een bolletje chocolade-ijs, schiet iedereen je aan voor een selfie of handtekening. Op vakantie is dat wel
het laatste waar de royals op zitten te wachten. Een zonnebril gaat dus altijd mee, meteen al in de handbagage. Deze zomer
zijn monturen met gekleurde glazen erg in trek. Prinses Amalia heeft bijvoorbeeld gele van Privé Revaux, met het vriendelijke
prijskaartje van 30 euro. Máxima ziet op haar beurt de wereld door een roze bril. Haar eyecatcher van Chanel is voorzien van
bijzonder geslepen glazen. Volgens het Franse modehuis knipogen ze naar het parfumflesje van hun iconische geur N°5.
De vlinderbril gaat aan het hof al heel wat jaren mee, denk maar aan koningin Juliana. Met dank aan koningin Letizia doet hij
nu ook dienst als koninklijke zonnebril. De Prinses van Wales zien we – in functie – slechts zelden met een zonnebril. Toch
wist ze vorig jaar een trend te veroorzaken met een hippe bril met schildpadmotief. Hoewel er aan het ontwerp van Finlay
een prijskaartje van ruim 200 euro hing, was het accessoire binnen 24 uur helemaal uitverkocht.
29

Er is werk aan de winkel voor koning Charles. Waar zijn moeder
Elizabeth nog als icoon werd geaccepteerd, moet hij gaan bewijzen dat de
monarchie van toegevoegde waarde is en dat hij meegaat met zijn tijd.
En dat is niet het enige agendapunt voor de komende jaren…
TEKST KARLIJN HOFTIJZER
TO-DO LIST
VAN EEN NIEUWE
koning
34

Tijdens de
kroning heeft
Charles plechtig
beloofd zijn volk
te dienen. Dat
mag The King
nu in de praktijk
gaan brengen.
35

Anders dan bij grote zus prinses Amalia heeft het
bereiken van de 18-jarige leeftijd voor prinses Alexia
geen staatsrechtelijke consequenties. Wel mag
ze vanaf 26 juni zonder toestemming van haar
ouders trouwen, heeft ze stemrecht en kan ze
een huis kopen. Maar na de zomervakantie zal een
onbezonnen studententijd prioriteit nummer 1 zijn.
ALEXIA
Op weg naar een nieuw leven
TEKST KARLIJN HOFTIJZER
38

39

Noblesse
OBLIGE
LIEFDE VOOR
EEN LANDGOED
Huis te Vogelenzang,
Haarlem
Vier adellijke huizen, vier verhalen. Rijke geschiedenissen met ups en downs. Is het een
sprookje: een titel en een landgoed erven? Of wegen de verplichtingen zwaar? De band
met het verleden is overal sterk: “Ik voel me een schakeltje in de ketting.” DOOR RICK EVERS
49

HHet Hof van de koning was ooit een bolwerk van adel.
E
<
Uit de hoogste regionen werden hoffunctionarissen
geselecteerd. Rutger Jan graaf Schimmelpenninck, heer
van Nijenhuis, Peckedam en Westerflier was tienallen
jaren grootmeester van koning Willem III. En Constant
Adolph baron Bentinck van Buckhorst fungeerde als
stalmeester van koningin Wilhelmina. Hij gaf de
functie - net als zijn adellijke titel - door aan zijn zoon.
Die tijden zijn voorbij. Voor de dagelijkse werkzaamheden
is geen baron of graaf meer in dienst bij
Willem-Alexander. De grootmeesteres van het
koningspaar is een uitzondering, dat is de gravin van
Zuylen van Nijevelt, geboren als jonkvrouwe Bibi den
Beer Poortugael. Maar haar functie is onbetaald en ze is
niet dagelijks op het paleis te vinden.
Tientallen generaties terug
De eerste Oranjekoningen verhieven vrinden in de
adelstand als dank voor hun loyaliteit. Maar hoewel de
Nederlandse koning de enige is die in het land titels kan
verlenen, gebeurt dat niet meer in de praktijk. In België
wél: daar komen er ieder jaar een tiental baronnen en
baronessen bij. Alleen zijn dit persoonlijke titels,
vanwege persoonlijke verdiensten, die niet door hun
kinderen worden geërfd. Zo werden Toots Tielemans en
Edouard Vermeulen baron vanwege hun bijdragen in de
muziek en de mode.
De families die hun titel of predicaat hebben geërfd,
hebben een stamboom die vaak al tientallen
generaties teruggaat. Behalve die titels, wordt er soms
een landgoed, huis of kasteel overgedragen op de
volgende generatie. En vaak ook een gevoel: “Ik zie
mezelf als een schakeltje in de ketting”, zegt een baron
die gesteld is op zijn anonimiteit en niet te koop loopt
met zijn titel. Een twintiger wiens voorgangers grote
namen zijn in de geschiedenis van het Koninkrijk. “De
mensen waarvan ik afstam hebben gave dingen gedaan.
Het maakt me ervan bewust dat ik zelf ook iets wil
presteren. Ik moet er zélf hard voor werken.”
Jonkheer Michael Sebastiaan Barnaart van Bergen
Huis te Vogelenzang en Huis Barnaart, Haarlem
(zie vorige en volgende pagina)
Kasteel van Bornem, België
Op zoek naar opvolging
Even onder Antwerpen, schilderachtig gelegen aan de
Oude Schelde, ligt het duizend jaar oude kasteel van
Bornem. Het wordt bewoond door de 82-jarige John II
graaf van Marnix van Sint Aldegonde, graaf van Bornem.
Hij woont er alleen, tussen aandenkens aan honderden
jaren familiegeschiedenis. Een verre voorvader van John
is Filips van Marnix, heer van Sint-Aldegonde. Hij was de
rechterhand van Willem van Oranje en zou de tekst van
het Wilhelmus hebben geschreven. Het kasteel staat vol
historisch meubilair, prachtige serviezen en zilver met het
grafelijk wapen.
Koninklijke gasten
Als kleine jongen kwam John vaak in de zomer op het
kasteel dat toen nog door zijn grootouders werd bewoond.
Hij is niet voorbestemd om hier ooit kasteelheer te
worden, maar dan sterft zijn oom plotseling op 60-jarige
leeftijd. “En ik stond in zijn testament. Toen ben ik hier
gekomen, tamelijk jong, pas 25 jaar.” Zo wordt John de
veertiende graaf van Bornem, met zeggenschap over het
kasteel en de landerijen, bossen, boerderijen en huizen die
worden verpacht. Hij wordt plots verantwoordelijk voor
dat enorme bezit en het contact met alle mensen die
daarbij betrokken zijn. Hij ontvangt gasten als prinses
Caroline van Monaco en groothertog Jean van Luxemburg.
En, bijna vanzelfsprekend, ook Filip en Mathilde.
“Filip kwam hier dikwijls overheen vliegen met zijn
helikopter. Hij had me een brief gestuurd. Hij zou graag
eens kennismaken met de eigenaar. Hij kwam uiteindelijk
vaak hier, en ik ook op het paleis. Nu hij koning is, is dat
wel verminderd”, zegt de graaf.
Open voor publiek
In al die jaren laat hij het kasteel zoveel mogelijk intact.
Hij besluit een groot deel al in 1985 open te stellen voor
publiek en richt zelfs een koetsenmuseum in. Zelf woont
de graaf in een bescheiden appartement in het kasteel.
Sommige historische salons laat hij naar eigen smaak
renoveren. Boven de deur van een van de zalen staan de
letters AJ. “Ja, de J staat voor John en de A… Dat is de
naam van mijn vrouw. Ik was getrouwd, maar mijn vrouw
is niet gebleven. En ik heb geen kinderen. Daarom ben ik
naar neven gaan zoeken.” Zijn kandidaat-opvolger heeft
hij gevonden in Frankrijk. Maar: zijn moeder is een
Parisienne. En dat is een probleem. “Als je de taal van de
streek niet spreekt, dan kun je hier niet wonen. Dat is
onmogelijk, dan kun je niet vooruit.” Wordt vervolgd dus.
>
50

Prins Bernhard was
praktisch uit te tekenen
met een witte anjer
op zijn revers.
56

PAUL REM
Paul Rem is kunsthistoricus en conservator van Paleis Het Loo in Apeldoorn. In die hoedanigheid stuit hij regelmatig op bijzondere verhalen.
Bovendien is hij soms aanwezig als koninklijke gasten het museumpaleis bezoeken. In Vorsten deelt hij zijn ervaringen en zijn kennis.
Man & bloem
WWaar is de tijd gebleven
dat heren zich dagelijks
tooiden met een verse
bloem in het knoopsgat?
Er moet getrouwd
worden voordat een
man zich een corsage
laat opspelden.
Het is een beetje een
ouderwets gebruik, dat teruggaat op een
traditie die in de 19de eeuw is ontstaan.
Het verhaal gaat dat koningin Victoria
op haar trouwdag haar prins Albert een
klein boeketje schonk. Geroerd door dit
romantische gebaar zou de Britse prinsgemaal
zijn uniformjasje ermee hebben
versierd. Een mooi verhaal, maar de prins
droeg op zijn trouwdag geen tenue met een
knoopsgat om een corsage in te steken.
Maar de bloem-in-het-knoopsgat was
begonnen aan een opmars. Weliswaar
niet aan de Europese hoven, maar meer
in artistieke kringen, de wereld van de
romantische dichters en schilders. De drager,
die niet maalde om het oordeel van de
misprijzende burger, straalde er verfijnde
mannelijkheid en klasse mee uit. Het werd
al snel een accessoire voor modieuze
mannen. Maar zo gaat het altijd met mode:
eerst heb je de enthousiaste voorhoede die
een bepaalde stijl of accessoire omarmt. Als
de mode is ingedaald, volgt de massa en is
het gemeengoed geworden. De fleurige
toevoeging aan het sobere mannenpak
werd al snel even normaal als de eeuwige
hoed, de wandelstok, de das en de snor
met baard.
Herdenken
Want mannen en bloemen, dat is altijd een
oersterke combinatie geweest. Toen de
Franse koning Charles VIII in 1494 Napels
bezocht, kreeg hij van de Napolitanen
tot zijn grote plezier een krans van viooltjes
omgehangen. Soldaten die op weg waren
naar oorlog droegen trots bloemen op hun
borst. Maar de bloem op het revers ging ook
een taal spreken. Het is u vast opgevallen
dat Britten zich in de maand voorafgaand
aan Remembrance Day in november, tooien
met een (papieren) klaproos, de bloedrode
‘poppy’. Dat zijn ze gaan doen na de Eerste
Wereldoorlog, vanaf 1920, om gesneuvelde
soldaten te herdenken op de dag van het
einde van de oorlog, 11 november 1918.
Poppies werden op straat verkocht uit
57

Nassaustad
BREDA
De Nassaus gaven Breda allure. Ze
jaagden in de bossen, die ze zelf lieten
aanleggen. Tijdens een fietstocht snuif
je niet alleen historie op, maar tref je
ook volop koffie- en picknickplekken.
TEKST & FOTO’S JESSICA DE KORTE

Kasteel Bouvigne was ooit het jachtverblijf
van de oudste zoon van de Prins van Oranje.
73

H oge toppen,
DIEPE DALEN
D e Belgische royals en de A lpen
De Belgische koninklijke familie heeft een haat-liefdeverhouding
met de bergen. Koning Albert I viel van een rots en koningin
Astrid verongelukte met de auto in Zwitserland. Maar beide
gitzwarte hoofdstukken uit de jaren ’30 schrikken hun nazaten niet af.
TEKST WIM DEHANDSCHUTTER
80

Koning Albert I en
zijn schoondochter
koningin Astrid.
81