230925 - Editie Oost-Brabant Nr 7

In mijn auto had ik verschillende stapeltjes
kledij liggen, zowel winterse
als zomerse spullen want ik wist nooit
waar ik zou belanden. Je mag gerust
zeggen dat ik toen in mijn auto leefde
met een aantal rugzakken, mocht
ik meteen moeten vertrekken. Vaak
was ik dagenlang weg en wist ik niet
wanneer ik weer thuis zou zijn. Ik heb
doorheen de jaren veel ellende gezien,
zo moest ik verslag uitbrengen van de
gevolgen van de tyfoon Haiyan. Toen ik
van het vliegtuig stapte, kwam de lijkgeur
me tegemoet. Aan een elektriciteitskabel
hing een man dood ondersteboven.
Het klinkt misschien vreemd
maar al die verhalen hebben nooit aan
mij gevreten, op een of andere manier
kon ik die van me afzetten. Je kiest
voor een bepaalde job en dan moet
je achteraf niet komen zeuren, wat
niet wil zeggen dat de verhalen je niet
bijblijven.”
Andere richting inslaan
Toen Kurt 40 werd, koos hij voor
een andere richting in zijn leven. “Ik
dacht: wat als er binnenkort iemand
opstaat die sneller en beter is? Daarom
bedacht ik een plan B. Ik volgde
in Nederland een opleiding als detective
en behaalde mijn diploma. Ook in
die job ga je op zoek naar informatie
maar dan wel op een andere manier
dan een journalist. Ik leerde veel bij
en langzaam begon ik mijn bureau uit
te bouwen. Bureau Van Meerbeeck
is vernoemd naar Angele Van Meerbeeck,
zij was destijds heel eventjes de
oudste Belg maar bleek plots spoorloos
verdwenen te zijn. Ze was wel ingeschreven
in het volksregister maar
niemand kon haar nog terugvinden.
Het huis waar ze zogezegd woonde,
bestond niet en velen dachten dat
ze overleden was maar niemand kon
haar graf vinden. Uiteindelijk heb ik
het gevonden onder Parijs.”
“Veel moordenaars vertellen het
toch aan iemand”
Met zijn onderzoekscollectief probeert
Kurt vandaag cold cases nieuw
leven in te blazen, zeg maar zaken
waar al jaren niets meer mee gebeurt
omdat alle bestaande pistes onderzocht
werden en tot geen opheldering
konden leiden. “In ons land zijn er
geen officiële cijfers over het aantal
cold cases. In Nederland hebben we
het over zo’n 1.750 en ik ga ervan
uit dat het er in België ook meer dan
1.000 zijn. In ons land zijn er zo’n
800 mensen vermist, een klein deel
daarvan heeft bewust gekozen om
van de radar te verdwijnen, de anderen
blijven een mysterie. Aanvankelijk
is bij elke verdwijning de aandacht
van de politiemensen heel groot en
worden er veel mensen op de zaak
gezet. Maar op een bepaald moment
raken de speurders niet meer verder
en vinden ze geen nieuwe elementen
meer, bovendien krijgen ze ook te
maken met nieuwe zaken. Je kan ook
niet zoeken om te zoeken. Het is normaal
dat de aandacht verschuift naar
andere zaken. Langzaam wordt zo’n
zaak dan een cold case en op de duur
zijn het enkel nog de achterblijvers en
nabestaanden die, dag in dag uit, bezig
zijn met zoeken naar antwoorden.
Op dat moment komt mijn onderzoekscollectief
in beeld. Als iedereen
gestopt is met zoeken behalve
de nabestaanden en achterblijvers.
Los van het tactische onderzoek en
het speurwerk proberen we sommige
zaken, niet allemaal, weer onder de
aandacht van het brede publiek te
brengen. Misschien kunnen we toch
iemand vinden die berouw heeft en
alsnog praat of misschien is er wel
iemand die toch iets meer weet. In
Nederland gingen recherchekundigen
praten met moordenaars, die lang na
de feiten toch gevonden werden. Wat
blijkt? De helft van de 50 ondervraagden
had nooit iets verteld tegen iemand
over de feiten maar de andere
helft had toch minstens één iemand
in vertrouwen genomen. Dat zou
dus willen zeggen dat veel Belgen de
sleutel tot de ontknoping van heel wat
zaken in handen hebben. Een cold
case is geen hopeloze zaak, zelfs niet
als het gaat om een zaak van 20 of 30
jaar geleden, vandaag staan we ook
veel verder in DNA-onderzoek en dat
kan ook helpen.”
Het onderzoekscollectief houdt zich
alleen met zaken bezig wanneer
nabestaanden hen daarom vragen.
“We doen het alleen wanneer we
denken een meerwaarde te kunnen
bieden in het onderzoek, we hebben
zeker niet de pretentie om te beweren
dat we alle zaken kunnen oplossen
maar soms kan je misschien wel
zorgen voor dat extra duwtje in de
Onderzoeksjournalist Kurt Wertelaers richt eigen cold case bureau op
45