Boekenkrant oktober 2023
Boekenkrant – De Beste Bron voor Boekennieuws Op zoek naar nieuw leesvoer? De Boekenkrant gidst je elke maand langs de interessantste aanwinsten in de boekhandel. Van romans, thrillers en jeugdliteratuur tot aan non-fictieboeken. Op deze website vind je elke dag nieuwe recensies, interviews en het laatste boekennieuws. Veel leesplezier!
Boekenkrant – De Beste Bron voor Boekennieuws
Op zoek naar nieuw leesvoer? De Boekenkrant gidst je elke maand langs de interessantste aanwinsten in de boekhandel. Van romans, thrillers en jeugdliteratuur tot aan non-fictieboeken. Op deze website vind je elke dag nieuwe recensies, interviews en het laatste boekennieuws. Veel leesplezier!
- No tags were found...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Boekenkrant</strong>:<br />
de Beste Bron voor<br />
Boekennieuws.<br />
www.boekenkrant.com<br />
Oktober <strong>2023</strong><br />
No. 9, jaargang 17<br />
Met<br />
BKJuniorbijlage!<br />
Adriaan van Dis:<br />
‘Ik vond het een<br />
geweldig gedoe,<br />
groot worden’<br />
P5 P.9<br />
GEERT DE GROOT<br />
Camilla Grebe over<br />
In eeuwigheid: ‘De lezer<br />
moet voelen dat er veel<br />
op het spel staat.’ P9<br />
Het vervolg<br />
op ‘kookbijbel’<br />
De basis leert<br />
je de plantaardige<br />
keuken<br />
onder de knie<br />
te krijgen. P12<br />
De Hebban Debuutprijs<br />
gaat dit jaar naar Forugh<br />
Karimi met De moeders<br />
van Mahipar. P7<br />
ULRICA ZWENGER<br />
3PAK: het Boekenweekgeschenk<br />
van Jongeren,<br />
met Philip Huff, Rima<br />
Orie en DAMN, HONEY.<br />
P10<br />
DANIEL COHEN<br />
Met hun novelle-reeks<br />
weet Kluitman jongeren<br />
te bereiken. Uitgever<br />
Mariska Budding: ‘Ze<br />
komen ervoor terug.’ P17<br />
WWW.DE HARMONIE.NL<br />
In de boekhandel €49,50<br />
W. van Zoetendaal & Gemeente Amsterdam<br />
Onder de Amstel<br />
Gratis verkrijgbaar<br />
bij 180 boekhandels<br />
Kijk op pagina 23 voor een<br />
boekhandel bij u in de buurt!
2 | BOEKENKRANT | OKTOBER <strong>2023</strong><br />
LOSSE DELEN<br />
COLOFON REDACTIONEEL<br />
KORT NIEUWS INHOUD<br />
Contact<br />
Huis ter Heideweg 13,<br />
3705 MA Zeist<br />
Postbus 595<br />
3700 AN Zeist<br />
E-mail<br />
redactie@boekenkrant.com<br />
Informatie over adverteren<br />
verkoop@boekenkrant.com<br />
Abonnementenservice<br />
abo@boekenkrant.com<br />
Telefoon: +31 881 102005<br />
Online<br />
www.boekenkrant.com<br />
facebook.com/deboekenkrant<br />
@boekenkrant<br />
@boekenkrant<br />
Redactie<br />
Hoofdredacteur: Antal Giesbers<br />
Medewerkers: Sandra Broertjes,<br />
Martijn van Bruggen, Wendy Claes,<br />
Oglaya Doua, Joyce Guntlisbergen,<br />
Aefke ten Hagen, Katy Hurkmans,<br />
Renske Immink, Hugo Jager, Lex<br />
Jansen, Jacomijn van Kempen,<br />
Peter Koelewijn, Lou Kommeren,<br />
Istvan Kops, Myrthe Kries, Rik<br />
Mets, Laura Molenaar, Mirjam<br />
Mulder, Rianne Nieuwdorp,<br />
Marjon Nooij, Jos Noorman,<br />
Bibianne Oelderik, Selma<br />
Oueddan, Raymond Noë, Nora van<br />
Ouwerkerk, Pauline Pater, Rinke<br />
van der Plaat, Hans Pols, Famke<br />
Prins, Ellen Rooms, Lien Simons,<br />
Erwin Suvaal, Jyoti Tojo, Carien<br />
Touwen, Tristan Vanheuckelom,<br />
Gerda Visser, Marcel Vormeer,<br />
Maaike de Vries, Jeroen van Wijk,<br />
Sabrina de Wit, Marcella de Wolf.<br />
Vormgeving: Titus Vegter<br />
Uitgever: Roeland Dobbelaer<br />
Oplage: 18.000<br />
De <strong>Boekenkrant</strong> wordt gedrukt<br />
op 100% gerecycled papier.<br />
De volgende <strong>Boekenkrant</strong> verschijnt<br />
op medio november <strong>2023</strong>.<br />
De <strong>Boekenkrant</strong> is een uitgave van<br />
Virtùmedia ism Bazarow.com<br />
Wisseling<br />
van de wacht<br />
‘Boeken wapenen je tegen de grote<br />
veranderingen,’ drukt Adriaan van<br />
Dis heel mooi de spijker op zijn kop<br />
(p.5). Hij heeft het over wereldzaken<br />
als oorlogen, maar ik denk dat deze<br />
zin ook op kleine schaal van toepassing<br />
is. Zo zijn boeken voor mij altijd<br />
een manier geweest om meer over<br />
de wereld te weten te komen, en om<br />
van de levens van anderen te leren.<br />
Sinds ik in 2018 als stagiaire bij de<br />
<strong>Boekenkrant</strong> kwam werken, heb ik<br />
heel wat mogen leren van de boeken<br />
die ik heb gelezen – en met name<br />
van hun auteurs. Van dichters tot<br />
geschiedschrijvers, van Nederland<br />
tot Nieuw-Zeeland: de gesprekken<br />
met auteurs die ik heb mogen<br />
doen, werden algauw mijn favoriete<br />
onderdeel van dit werk. Ook zie ik<br />
elke maand erg uit naar de verhalen<br />
van onze recensenten en interviewers<br />
– wat zouden ze van de gelezen<br />
boeken vinden?<br />
Nu sta ik weer voor een grote verandering:<br />
dit is namelijk mijn laatste<br />
redactioneel in deze krant. Na vijf<br />
mooie jaren bij de <strong>Boekenkrant</strong> leek<br />
mij dit een goed moment om mijn<br />
droom om weer een tijdje in Italië<br />
te gaan wonen te verwezenlijken.<br />
Vanaf september zal Antal Giesbers<br />
het stokje als hoofdredacteur van<br />
de <strong>Boekenkrant</strong> van mij overnemen.<br />
Vanuit Turijn, waar ik als freelance<br />
redacteur aan de slag ga, zal ik met<br />
veel interesse gadeslaan welke<br />
stempel hij op de <strong>Boekenkrant</strong> gaat<br />
drukken. Ik hoop u ook!<br />
Mirjam Mulder<br />
Hoofdredacteur <strong>Boekenkrant</strong><br />
mirjam@boekenkrant.com<br />
STEPHAN VAN FLETEREN<br />
ARMANDO BRANCO<br />
+++ Na het veelgeprezen Zomergastengesprek<br />
met Bibi Dumon Tak van 13 augustus,<br />
dat 384.000 kijkers trok, kwam<br />
de auteur met maar liefst twee boeken<br />
de Bestseller60 binnen: het kinderboek<br />
Vandaag houd ik mijn spreekbeurt over<br />
de anaconda en de autobiografische roman<br />
De dag dat ik mijn naam veranderde.<br />
Ook Thomas Hertog staat sinds zijn<br />
bezoek aan het programma in de lijst<br />
met zijn boek Het ontstaan van de tijd.<br />
Het Zomergasteneffect<br />
blijkt dus<br />
wel degelijk te bestaan! +++ Ronald<br />
Giphart schrijft dit jaar het Nationale<br />
Voorleeslunchverhaal, het verhaal dat<br />
wordt voor gelezen op Nationale Ouderendag.<br />
Hij zal het verhaal zelf voorlezen<br />
bij Omroep MAX op NPO1. Andere<br />
bekende en niet-bekende Nederlanders<br />
lezen het verhaal die dag, 6 <strong>oktober</strong>, voor<br />
aan ouderen in zorginstellingen en bibliotheken.<br />
Eerder lazen ook Ruben Nicolai,<br />
Eva Jinek, Gerard<br />
Joling en Dieuwertje Blok zo’n verhaal<br />
voor. +++ Nelleke Noordervliet vindt dat<br />
elke lijsttrekker bij elk optreden een gedicht<br />
moet voorlezen, schrijft ze in haar<br />
column over het huidige leesonderwijs<br />
in Trouw. Optimisme is een plicht, vindt<br />
ze, ondanks dat ze vreest dat het te laat is<br />
om het tij te keren: ‘De edele kunst van<br />
het lezen zal worden beoefend door een<br />
slinkend aantal liefhebbers, die uiteindelijk<br />
worden opgesloten in een reservaat.’<br />
+++ The Washington<br />
Post rekent The Last Gay Man on Earth<br />
van Ype Driessen tot de ‘best and most<br />
daring graphic novels’ van deze zomer.<br />
In dit fotostripboek, in het Nederlands<br />
verschenen als Het nadeel van de twijfel,<br />
wordt Ype door zijn vriend Nico meegevraagd<br />
op een reis naar Amerika,<br />
waardoor hij de confrontatie aan moet<br />
gaan met zijn eigen angsten: voor vliegen,<br />
voor fietsen, voor drukte. Een persoonlijk<br />
verhaal vol humor en tragiek.<br />
+++ Onlangs verscheen de 4500ste editie<br />
in de welbekende Bouquetreeks van Uitgeverij Harlequin.<br />
De meeste Bouquetromans worden geschreven door auteurs<br />
uit Noord-Amerika, maar er doen ook Nederlandse auteurs<br />
mee, zoals Martin Scherstra, die onder het pseudoniem<br />
Fleur van Ingen schrijft. ‘Het is de bedoeling dat je het boek<br />
in één vakantievlucht kunt uit lezen,’ aldus Miranda Mettes<br />
van Uitgeverij Harlequin. +++<br />
KOOS BREUKEL<br />
HARRY COCK<br />
Literatuur<br />
Kay Dick, Zij 3<br />
Cilla en Rolf Börjlind,<br />
De zonnewende 4<br />
Malinda Lo,<br />
De nacht in de<br />
Telegraph Club 4<br />
Adriaan van Dis,<br />
Naar zachtheid<br />
en een warm<br />
omhelzen 5<br />
Forugh Karimi,<br />
De moeders<br />
van Mahipar 7<br />
Spanning<br />
Camilla Grebe,<br />
In eeuwigheid 8<br />
Daniel Cole, Jackdaw 9<br />
Nadine Barroso,<br />
Dodelijke cocktail 9<br />
Jeugd<br />
Diverse auteurs,<br />
3PAK 10<br />
Bea Fitzgerald,<br />
Koningin van<br />
de onderwereld 11<br />
Kijkje in de keuken<br />
bij de Kluitmannovelles<br />
17<br />
Non-fictie<br />
Pieter-Jan Lint en Tony<br />
le Duc, De basis<br />
– plantaardig 12<br />
Lewis Dartnell,<br />
Corpus 15<br />
Geoff Dyer,<br />
De laatste dagen<br />
Roger Federer 15<br />
Boekhandel<br />
Deze boekhandels<br />
verspreiden<br />
de <strong>Boekenkrant</strong> 22<br />
Literaire agenda 22<br />
Op bezoek bij<br />
Boekhandel<br />
Krings 23<br />
Bestseller Top 10<br />
Nederland 23<br />
Voor de lezer<br />
Lezersadvies 25<br />
Win een boek 25<br />
ERWIN SUVAAL
3 | BOEKENKRANT | OKTOBER <strong>2023</strong><br />
LITERATUUR<br />
RECENSIE KAY DICK COLUMN<br />
Een verloren gewaand<br />
dystopisch meesterwerk<br />
Zij is het verhaal van een<br />
beangstigende, dystopische<br />
wereld. Kay Dick schreef het<br />
in 1977. Bij toeval werd het in<br />
2020 door een literair agent<br />
gevonden in een antiquarische<br />
boekwinkel. De Paris<br />
Review noemde They ‘een<br />
verloren gewaand dystopisch<br />
meesterwerk’. Uitgeverij<br />
Orlando heeft deze eerste<br />
Nederlandse vertaling uitgegeven<br />
in hun prachtig vormgegeven<br />
klassiekerreeks.<br />
De Engelse titel They dekt de<br />
lading van de roman echter<br />
beter dan het Nederlandse<br />
Zij, omdat het hier een meervoudsvorm<br />
betreft.<br />
Start van het<br />
nieuwe seizoen<br />
Jarenlang was Lex Jansen de uitgever<br />
en het gezicht van De Arbeiderspers.<br />
Nu is hij directeur van het door<br />
hem opgerichte Magonia: uitgeverij<br />
en centrum voor schrijfbegeleiding.<br />
LEX JANSEN<br />
In de Sud Ouest van gisteren<br />
las ik dat er bij de start van het<br />
nieuwe seizoen in Frankrijk 466<br />
nieuwe romans verschijnen.<br />
Vierhonderdzesenzestig! En dat is<br />
vijf procent minder dan vorig jaar en het laagste<br />
aantal titels sinds het begin van deze eeuw.<br />
Vergelijk het maar eens met 2010, het jaar waarin<br />
Michel Houellebecq de Prix Goncourt won. Toen<br />
ging het om maar liefst zevenhonderd titels bij<br />
de start van het culturele seizoen. Ik wil maar<br />
zeggen: 466 is eigenlijk nogal weinig. Natuurlijk<br />
zijn er de nodige grote namen, zoals bijvoorbeeld<br />
Amélie Nothomb of Éric Reinhardt, maar van zeer<br />
veel nieuwe titels is het afwachten of het publiek<br />
er al dan niet warm voor zal lopen.<br />
MARJON NOOIJ<br />
HELEN CRAIG<br />
Het heeft geen<br />
nut om je huis<br />
af te sluiten, ‘zij’<br />
komen hoe dan<br />
ook binnen.<br />
Zij is een klein chef<br />
d’oeuvre dat zijn tijd<br />
vooruit was. Het<br />
schetst een verontrustende<br />
wereld waarin<br />
een georganiseerde bende de scepter<br />
zwaait en iedereen controleert. Wie<br />
er schuilgaan achter ‘zij’ is voor niemand<br />
duidelijk, maar hun macht is<br />
groot. Het is ook onduidelijk wat hun<br />
beweegredenen zijn. ‘Zij’ opereren<br />
veelal in het geniep, laten hun sporen<br />
na, maar zijn alleen soms vanuit<br />
de verte te zien. De bewoners van<br />
het Britse kustplaatsje waar het verhaal<br />
zich afspeelt, zijn het overgrote<br />
deel van hun autonomie kwijt, spullen<br />
worden gestolen en velen leven<br />
voortdurend in angst voor represailles.<br />
‘Het had geen zin om naar voetstappen<br />
te luisteren. Zij droegen geen<br />
schoenen.’ Evenmin wordt duidelijk<br />
hoe de bewoners weten wat ze wel<br />
en niet mogen. Door de straffen die<br />
worden uitgedeeld, krijgen ze dat in<br />
de gaten. Sommigen vinden bij het<br />
ontwaken kruisbeelden van zeewier<br />
voor hun deur, wat kan worden opgevat<br />
als een serieuze waarschuwing.<br />
Omdat de dorpelingen zichzelf<br />
niet zo belangrijk wanen, dachten<br />
ze nog dat ze door ‘hen’ over het<br />
hoofd waren gezien, maar het lijkt<br />
erop dat iedereen een keer aan de<br />
beurt komt. Het onderdrukken van<br />
het zelfbeschikkingsrecht heeft als<br />
doel om alle creativiteit uit te bannen.<br />
Wie schilderijen maakt, loopt<br />
de kans blind gemaakt te worden.<br />
Wie muziek maakt, eindigt doof en<br />
wie schrijft, raakt zijn hand kwijt.<br />
Herinneringen worden uitgevaagd<br />
door mensen te dwingen ‘in retraite’<br />
te gaan, met de intentie ze te ‘genezen’.<br />
De angst onder de bevolking<br />
om ook de pisang te zijn is groot.<br />
‘Zij konden altijd en overal opduiken.<br />
Een latente bedreiging waar je<br />
niet omheen kon.’ Ook kunst wordt<br />
vernietigd; de National Gallery is<br />
al leeggehaald. Boeken verdwijnen<br />
van de particuliere boekenplanken<br />
en schilderijen worden uit huis<br />
gehaald. Het heeft geen nut om je<br />
huis af te sluiten, ‘zij’ komen hoe dan<br />
ook binnen. Er zijn grote verwoestingen<br />
in de dorpen en steden. Veel<br />
woningen, winkels en het postkantoor<br />
zijn al gesloten, en er zijn planken<br />
voor de ramen getimmerd. ‘Zij’<br />
zijn een bedreiging waar niet aan te<br />
ontkomen is. In colonne bewegen<br />
‘zij’ zich voort met ‘complexe bewegingspatronen’,<br />
‘strakke exercitie’ en<br />
‘monsterlijke, accurate<br />
precisie’; nietsontziend<br />
en niemand ontwijkend.<br />
‘Zij kwamen nooit als je<br />
thuis was. Confrontatie<br />
was in hun ogen nodeloze<br />
verspilling van<br />
energie, een luxe die ze<br />
niemand gunden. Stille<br />
geniepigheid maakt diepere<br />
wonden. Het was<br />
hun vorm van bestraffing.<br />
Zij namen alleen<br />
strenge maatregelen als<br />
je de geldende normen<br />
overschreed.’<br />
Een anonieme ik-figuur<br />
vertelt in negen losstaande<br />
hoofdstukken<br />
Kay Dick, Zij, vertaling:<br />
Lisette Graswinckel,<br />
Uitgeverij Orlando,<br />
192 pagina’s (€ 22,99)<br />
over het leven in een overgecontroleerde<br />
tijd. Hij of zij – gender wordt in<br />
het midden gelaten – woont alleen<br />
in een cottage aan de kust en weigert<br />
zich te conformeren aan ‘hun’ eisen<br />
door te verhuizen naar aangewezen,<br />
identieke woningen, maar paranoia<br />
dringt zich bij iedereen op. De ikfiguur<br />
zegt continu het gevoel te hebben<br />
te worden gadegeslagen, maar<br />
dat opgeven uit den boze is, omdat<br />
je ‘hen’ ermee in de kaart speelt.<br />
Daarbij vormen vrijgezellen volgens<br />
‘hen’ een bedreiging, omdat ‘zij’ een<br />
solitair leven vrezen.<br />
Dick heeft haar roman heel compact<br />
gehouden. Ze maakt veel gebruik van<br />
korte dialogen met korte zinnen. Niet<br />
alles wordt uitgesponnen,<br />
veel blijft in mist<br />
gehuld, waardoor ze de<br />
lezer veel ruimte biedt<br />
om na te denken.<br />
Het is bijzonder dat<br />
Dick deze visionaire<br />
roman al in 1977<br />
schreef. We kunnen<br />
Zij beschouwen als een<br />
fikse waarschuwing<br />
voor de voortschrijdende<br />
controle waar<br />
we heden ten dage<br />
mee te maken hebben.<br />
Het is in ieder geval<br />
een verhaal dat zich<br />
niet laat lezen zonder<br />
er kippenvel van te<br />
krijgen.<br />
Ook in ons eigen land mogen we weer het nodige<br />
verwachten. Er is net een nieuwe roman van<br />
Adriaan van Dis verschenen, Arnon Grunberg<br />
en Tommy Wieringa komen met nieuwe boeken,<br />
et cetera. Verschillende inkopers van de grote<br />
boekhandelsketens verklapten in berichten op<br />
de sociale media al dat ze een mooi najaar verwachten.<br />
Het zal allemaal wel wat kleinschaliger<br />
zijn dan in Frankrijk, maar het is zeker dat er<br />
keuze genoeg zal zijn. En dan blijft het altijd de<br />
vraag hoe je tussen al dat geweld op kunt vallen.<br />
Daarover wordt aan vele vergadertafels uitvoerig<br />
gesproken, vooral ook omdat er blijkbaar niet<br />
één altijd-werkend recept is. Ter promotie van<br />
nieuwe titels ging de<br />
al eerdergenoemde<br />
Grunberg eens met een<br />
ezeltje langs ’s lands<br />
wegen, en Rosita<br />
Steenbeek maakte een<br />
aantal jaren geleden<br />
een fietstocht door<br />
Nederland, van boekwinkel<br />
naar boekwinkel.<br />
Originaliteit<br />
kan deze acties niet<br />
ontzegd worden, en ze<br />
wérkten bovendien. Maar zoiets kun je niet ieder<br />
jaar doen. Passend bij de tijdgeest zien we nu<br />
steeds meer literaire acties op TikTok, Instagram<br />
of Facebook en bepaalde influencers hebben werkelijk<br />
bijgedragen aan de verkoop van de door<br />
hen aangeprezen titels. Ook bij deze nieuwe vormen<br />
van promotie blijkt het echter zeer moeilijk<br />
te voorspellen waarom de ene actie wel en de<br />
andere helemaal niet werkt. Zichtbaarheid lijkt<br />
belangrijk, maar er zijn ook auteurs die zich niet<br />
laten kennen, terwijl hun boeken toch succes<br />
hebben.<br />
Voor de nabije toekomst voorspel ik dat er een<br />
marketingcampagne wordt opgezet, waarbij<br />
twee totaal verschillende titels elkaar moeten<br />
gaan versterken. Het megasucces van de films<br />
Oppenheimer en Barbie moet marketeers wel aan<br />
het denken zetten. Ik ben benieuwd met welke<br />
verrassende combinaties ze op de proppen zullen<br />
komen. Kluun met Margriet de Moor? Yvonne<br />
Kroonenberg met Adri van der Heijden? In de<br />
boekhandels zullen deze koppels overal in het<br />
oog springen. Talkshows besteden aandacht aan<br />
het nieuwe fenomeen: ‘Wat vinden we ervan?’,<br />
en lezers komen in aanraking met titels waar ze<br />
anders niet eens naar gekeken zouden hebben.<br />
Het lijkt me wel wat! En voor het jaar daarop<br />
moeten we dan weer iets anders bedenken.<br />
www.magonia.nl<br />
Talkshows<br />
besteden<br />
aandacht<br />
aan het<br />
nieuwe<br />
fenomeen!
4 | BOEKENKRANT | OKTOBER <strong>2023</strong> LITERATUUR<br />
BOEKENKRANT TIPT RECENSIES MALINDA LO<br />
Niet nu, niet hier<br />
In een lange brief aan<br />
zijn moeder herinnert<br />
Erri De Luca zich zijn<br />
jeugd in het naoorlogse<br />
Napels. De tijd werpt<br />
nieuw licht op de onbegrepen<br />
relatie tussen<br />
een moeder en haar<br />
stotterende zoon, de<br />
communicatie tussen<br />
ouders en kind en alles<br />
wat verzwegen wordt.<br />
Deze debuutnovelle is<br />
een klein maar intens<br />
boek over wat je in het<br />
leven verliest en wat<br />
je daarvan bij je blijft<br />
dragen.<br />
Gedeelde liefde<br />
Gabrielle Bloom is een<br />
vrouw van in de veertig<br />
en werkt als curator<br />
van tentoonstellingen.<br />
Zij en haar man Anton<br />
hebben een open<br />
huwelijk. Wanneer<br />
Gabrielle kennismaakt<br />
met een nieuwe<br />
datingapp, gaat er een<br />
wereld voor haar open.<br />
Maar wanneer zich<br />
hechtere relaties beginnen<br />
te vormen, ontdekt<br />
ze dat er grenzen zijn<br />
aan hoeveel een mens<br />
kan liefhebben.<br />
De Janjaren<br />
Op de laatste dag van<br />
zijn leven kijkt de oude<br />
Simon terug op zijn<br />
relatie met de zanger<br />
Jan Rot, een beslissende<br />
levensperiode<br />
die hij liefdevol De<br />
Janjaren noemt. Terwijl<br />
zijn bestaan langzaam<br />
in herinneringen<br />
oplost, ontstaat een<br />
verhaal over liefde en<br />
eenzaamheid en realiseert<br />
Simon zich dat<br />
hij door zijn eigen dood<br />
Jan voorgoed zal verliezen.<br />
Of zelfs dan niet?<br />
Monica<br />
Deze graphic novel<br />
speelt zich af in de<br />
wilde jaren zestig.<br />
Penny, Monica’s<br />
moeder, is bijna een<br />
karikatuur van de<br />
onverantwoordelijke<br />
hippie-ouder uit die<br />
jaren. Een stoet minnaars<br />
trekt langs en<br />
Monica heeft geen<br />
idee wie van hen haar<br />
vader is. Penny dumpt<br />
haar dochter bij haar<br />
eigen ouders – en de<br />
twee zullen elkaar niet<br />
terugzien, tot Monica<br />
naar haar vader op<br />
zoek gaat.<br />
Erri de Luca, Niet nu, niet<br />
hier, vertaling: Annemart<br />
Pilon, Uitgeverij<br />
HetMoet, 132 pagina’s<br />
(€ 22,50)<br />
Sophie Berrebi, Gedeelde<br />
liefde, vertaling: Marike<br />
Groot, Uitgeverij Spectrum,<br />
248 pagina’s<br />
(€ 23,99)<br />
Simon De Boer, De<br />
Janjaren, Uitgeverij<br />
Nobelman, 148 pagina’s<br />
(€ 22,95)<br />
Daniel Clowes, Monica,<br />
Uitgeverij Concertobooks,<br />
112 pagina’s<br />
(€ 28,99)<br />
Genre-overschrijdende romantiek<br />
In De nacht in de Telegraph<br />
Club neemt auteur<br />
Malinda Lo de lezer mee<br />
naar San Francisco in de<br />
jaren vijftig. Hoofdpersonage<br />
Lily Hu ontdekt er<br />
een heel nieuwe wereld<br />
wanneer ze op een avond<br />
de Telegraph Club bezoekt.<br />
KATY HURKMANS<br />
De zonnewende heeft als<br />
ondertitel Het wonderlijke<br />
verhaal van Georg Von Niets.<br />
Je kunt je afvragen of dat<br />
een terechte ondertitel is.<br />
Ja, Georg is een van de hoofdpersonen,<br />
maar eigenlijk<br />
speelt het dorpje Skuggsidan<br />
de werkelijke hoofdrol in dit<br />
verhaal. Het ligt diep weggestopt<br />
tussen de bergen,<br />
zodat er maar eens in de vijf<br />
jaar zonlicht komt. Auteurskoppel<br />
Cilla en Rolf Börjlind<br />
doen daar verslag van.<br />
GERDA VISSER<br />
Er gebeurt eigenlijk vrij<br />
weinig in het dorpje<br />
Skuggsidan, de bewoners<br />
gaan rustig hun<br />
gang en hebben allemaal<br />
hun eigen rol in het dorpje.<br />
Maar dan doet Zwarte Märta een bijzondere<br />
vondst op haar dagelijkse<br />
zoektocht naar zeewier. Ze vindt<br />
Georg Von Niets, die ingegraven in<br />
het zand wacht tot het vloed wordt.<br />
Naast hem staat een schoenendoos,<br />
die hij angstvallig bij zich houdt. Ze<br />
haalt hem over om met haar mee<br />
te gaan naar het dorp. Daar wordt<br />
hij liefdevol opgenomen door de<br />
vrienden van de Grote Erwtenclub.<br />
Georg krijgt iedereen zover dat ze<br />
De Chinees-<br />
Amerikaanse Lily is<br />
zeventien en zit in<br />
haar laatste jaar. Ze<br />
droomt van wiskunde<br />
en de ruimtevaart. Ze verzamelt<br />
stiekem foto’s en artikelen uit tijdschriften<br />
die ze interessant vindt.<br />
Een van die dingen is een advertentie<br />
van de Telegraph Club waarin<br />
reclame wordt gemaakt voor Tommy<br />
Andrews, mannenimitator. Via een<br />
onverwachte vriendschap, die de<br />
band met jeugdvriendin Shirley<br />
onder druk zet, stapt Lily voor het<br />
eerst door de deuren van de club.<br />
Zo maakt ze kennis met de queergemeenschap<br />
die daar een toevluchtsoord<br />
heeft gevonden.<br />
Lo heeft een warme en oprechte<br />
schrijfstijl. Ze geeft het gevoelsleven<br />
van Lily en de verwachtingen van<br />
de mensen in haar nabijheid mooi<br />
weer. In de vertaling van Louise<br />
Koopman komt dit goed tot z’n recht.<br />
Lo heeft daarnaast ook de nodige<br />
aandacht voor het beschrijven van<br />
de omgeving, waardoor een duidelijk<br />
beeld ontstaat van Chinatown,<br />
de Telegraph Club en de omringende<br />
straten. ‘De buurt om hen heen was<br />
diep in slaap, een heel andere wereld<br />
dan de nachtclubs met hun lawaai<br />
en muziek, een paar straten terug.<br />
Uiteindelijk kwamen ze aan bij een<br />
hoekig huizenblok, net onder Coit<br />
Tower, dat op de top van Telegraph<br />
Hill als een baken stond te schijnen.’<br />
Het gros van het verhaal wordt verteld<br />
vanuit het perspectief van Lily<br />
en speelt zich af in 1954. Zowel Lily’s<br />
schoolleven en familieleven als haar<br />
vriendschappen worden belicht.<br />
Ze gaat de confrontatie aan met<br />
het feit dat haar omgeving, vooral<br />
haar lange vriendschap met Shirley<br />
en de geldende normen binnen de<br />
Chinees-Amerikaanse<br />
gemeenschap, voor een<br />
groot stuk bepaalt wie<br />
ze moet zijn.<br />
In zijsprongen, die<br />
steeds een stukje teruggaan<br />
in de tijd, komen<br />
ook de perspectieven<br />
van Grace, de moeder<br />
van Lily, en tante Judy<br />
aan bod. Hoewel deze<br />
delen in eerste instantie<br />
niet zo relevant lijken<br />
voor de plot en vooral<br />
voor onderbrekingen<br />
zorgen, zijn ze belangrijk<br />
om de geschiedenis van<br />
Chinees-Amerikaanse<br />
families in Amerika<br />
te begrijpen. Ze schetsen<br />
de sfeer die er binnen<br />
de samenleving<br />
Liefde, dood, ruzie en onbegrip<br />
hun levensverhaal en geheimen aan<br />
hem vertellen. Zelf vertelt hij vrijwel<br />
niets. Als hem iets gevraagd wordt,<br />
antwoordt hij met een wedervraag.<br />
‘“Ben je gelukkig?” vroeg ze. (…) “Ben<br />
jij gelukkig?” vroeg Georg. Opnieuw<br />
een wedervraag.’<br />
Gedurende het verhaal leren we<br />
steeds meer over alle dorpsbewoners,<br />
maar met name over de leden van<br />
de Grote Erwtenclub: Zwarte Märta<br />
de zeewierverzamelaar, Columbus<br />
de rotondedirigent, Gustaf van de<br />
Fallologische galerie, Malte de antiquair,<br />
Picasso de schilder, Inca de<br />
botanicus en het echtpaar Viola en<br />
Brandur. Als Georg eindelijk<br />
wat meer over<br />
zichzelf vertelt en de<br />
inhoud van zijn schoenendoos<br />
toont, blijkt dat<br />
hij een zus heeft die verdwenen<br />
is. De Erwtenclub<br />
besluit naar haar<br />
op zoek te gaan: ‘Ze hadden<br />
een plan. Ze zouden<br />
een deel van hun tijd<br />
besteden aan het vinden<br />
van Svea, de zus van<br />
Georg Von Niets, met de<br />
bedoeling een nieuwe<br />
zelfmoordpoging te<br />
voorkomen.’<br />
Het hele boek is een opsomming<br />
van kleine<br />
verhaaltjes over de<br />
hoofdpersonen en over<br />
gebeurtenissen in het<br />
dorpje. Het lijkt even<br />
SHARONA JACOBS<br />
Malinda Lo, De nacht<br />
in de Telegraph Club,<br />
vertaling: Louise Koopman,<br />
Uitgeverij Nieuw<br />
Amsterdam, 432 pagina’s<br />
(€ 22,99)<br />
Cilla en Rolf Börjlind,<br />
De zonnewende. Het<br />
wonderlijke verhaal van<br />
Georg Von Niets, vertaling<br />
Corrie van Bree,<br />
A.W. Bruna Uitgevers,<br />
400 pagina’s (€ 22,99)<br />
hing, de gevolgen van de Tweede<br />
Wereldoorlog en de vrees om door<br />
de immigratiedienst bestempeld te<br />
worden als communist. ‘“Het enige<br />
wat we kunnen doen is meewerken,”<br />
zei haar moeder. “Ik<br />
ben bezig hem proberen<br />
te overtuigen dat<br />
hij die verklaring moet<br />
ondertekenen.”’<br />
De nacht in de<br />
Telegraph Club is hierdoor<br />
meer dan een<br />
queer romance. De<br />
zoektocht van Lily naar<br />
haar eigen identiteit<br />
en haar verliefdheid<br />
mogen dan wel centraal<br />
staan, toch is het<br />
eveneens een boeiende<br />
historische roman die<br />
niet alleen een beeld<br />
schetst van de queer<br />
community in het San<br />
Francisco van de jaren<br />
vijftig, maar ook van<br />
de Chinese immigratie.<br />
Het hele boek is<br />
een opsomming<br />
van kleine verhaaltjes<br />
over de<br />
hoofdpersonen.<br />
spannend te worden als er gestemd<br />
moet worden over de aanleg van een<br />
tv-mast of bij het naderen van een<br />
storm, maar ook dat loopt allemaal<br />
met een sisser af. Hoogtepunt is het<br />
feest ter ere van de zonnewende, gefinancierd<br />
door de rijke<br />
tweelingzussen van het<br />
dorp. Tijdens dat feest<br />
arriveert Svea, maar is<br />
ze het echt? En hoe gaat<br />
Georg hiermee om?<br />
Het echtpaar Börjlind is<br />
bekend van hun thrillers<br />
en scenario’s en<br />
proberen met dit boek<br />
eens iets anders. Op de<br />
achterflap wordt het<br />
boek aangeduid als ‘tragikomische<br />
roman’. Alle<br />
belangrijke thema’s<br />
uit het leven komen<br />
inderdaad aan de orde:<br />
liefde, dood, ruzie,<br />
onbegrip. Maar het is<br />
allemaal te fragmentarisch<br />
en soms te vergezocht<br />
om echt boeiend<br />
te worden.
5 | BOEKENKRANT | OKTOBER <strong>2023</strong> LITERATUUR<br />
INTERVIEW<br />
ADRIAAN VAN DIS<br />
Het boek als harnas<br />
Schrijver Adriaan van Dis<br />
overwoog zijn nieuwe boek<br />
op te dragen aan de jeugd<br />
van Nederland. ‘Ik voel een<br />
grote verwantschap met al<br />
die wiebelende, baldadige,<br />
zoekende kinderen. Ze doen<br />
mij denken aan mijn eigen<br />
jeugd, want ik vond het een<br />
geweldig gedoe, groot worden.’<br />
In de roman Naar zachtheid<br />
en een warm omhelzen<br />
gaat de schrijver terug naar<br />
de tijd dat hij zelf negen was.<br />
HUGO JAGER<br />
‘Het heden zit nu eenmaal<br />
vol verleden,’ zegt<br />
Adriaan van Dis. Om<br />
dat te illustreren hoeft<br />
de schrijver alleen<br />
maar naar de oorlog in Oekraïne<br />
te verwijzen. ‘Wat ik in deze kleine<br />
roman probeer te tonen, is dat de<br />
Koude Oorlog ons met angsten deed<br />
opgroeien die ook vandaag de dag<br />
weer sterker worden. Daarmee moeten<br />
we leren leven. Over de ongerustheid<br />
probeer ik in de verhalen en<br />
personages die ik heb opgediend te<br />
vertellen. Boeken wapenen je tegen<br />
de grote veranderingen. Het gaat<br />
erom dat je geen vreemdeling in je<br />
eigen tijd moet worden.’<br />
Van Dis heeft een Nederlandse<br />
moeder die tijdens de Japanse<br />
bezetting van Indonesië in een<br />
inter neringskamp terechtkwam en<br />
een Nederlands-Indische vader die<br />
tewerkgesteld werd aan de Pakanbaroe-spoorweg<br />
op Sumatra. In<br />
Nederland was angst onderdeel van<br />
zijn jeugd. ‘Ik ben opgegroeid met<br />
ouders die twee vluchtkoffers op de<br />
kast hadden staan. Want als het je<br />
één keer is overkomen dat je alles<br />
kwijtraakt, dan kan het je nog eens<br />
overkomen. Die merkwaardigheden<br />
van mijn jeugd zie ik weer heel sterk<br />
terugkomen in het heden.’<br />
Vanuit dat gevoel ontstond deze<br />
roman. ‘Ik schrijf nu eenmaal over<br />
hoe kinderen gevormd worden door<br />
de trauma’s en de nare herinneringen<br />
van hun ouders. Of zij er nu wel<br />
of niet over gepraat hebben, kinderen<br />
hebben hele fijnzinnige antennes,’<br />
vertelt Van Dis. ‘In mijn jeugd<br />
voelde ik steeds de dwingende aanwezigheid<br />
van mijn vader, die<br />
werkloos thuiszat en zich opsloot<br />
in het donker. En het trauma van<br />
een moeder die haar eerste echtgenoot<br />
verloor. Ik had enorme last<br />
van galbulten, puur van de zenuwen.’<br />
Opgroeien is volgens de schrijver<br />
sowieso zwaar. ‘Ga er niet vanuit<br />
dat het makkelijk is. Je komt steeds<br />
in aanraking met een harde wereld.<br />
Als je leest, dan biedt het boek je een<br />
harnas voor de toekomst. Dan weet<br />
je hoe mensen zijn. En dan weet<br />
je ook hoe je zelf bent. Want alle<br />
kwaadaardigheid zit ook in jezelf.’<br />
De liefde voor Ommie<br />
Om de situatie thuis te ontvluchten,<br />
werd Van Dis als jongetje op<br />
de trein gezet naar zijn grootvader<br />
GEERT DE GROOT<br />
en diens huishoudster Ommie in<br />
Breda. Vooral met Ommie voelde Van<br />
Dis een sterke band. ‘Al schrijvend<br />
besefte ik steeds meer hoe geweldig<br />
ik gehunkerd heb naar haar aanraking.<br />
Want het was een ontzettende<br />
lieve schat. En wij deden thuis niet zo<br />
aan aanraken.’ Volgens de auteur legt<br />
Adriaan van Dis, Naar zachtheid en<br />
een warm omhelzen, Uitgeverij Atlas<br />
Contact, 224 pagina’s (€ 22,99)<br />
Ommies situatie de verhoudingen<br />
van vroeger bloot. ‘Er waren mensen<br />
die kost en inwoning kregen als zij<br />
als huishoudster dag en nacht voor<br />
een gezin kwamen werken. Dat werd<br />
kennelijk geaccepteerd door iedereen.<br />
Tegelijkertijd wilde ik tonen<br />
wat een enorme wijsheid je kan hebben,<br />
ook als je niet naar school bent<br />
geweest. En wat een bindende factor<br />
zij was.’<br />
Voor Van Dis, die uit Bergen aan Zee<br />
komt, was de stad een grote stap.<br />
‘Ik was angstig. Ik groeide op in een<br />
dorp met één auto en verder stilte.<br />
Toen kwam ik ineens in een stad met<br />
een zebrapad en verkeerslichten. Ik<br />
ben tot mijn zestiende ontzettend<br />
bang in het verkeer geweest. Ook dat<br />
heb ik bij Ommie overwonnen.’<br />
Boven iedereen hangt een verhaal<br />
Er komen naast Ommie veel andere<br />
personages in het boek voorbij. ‘Ik<br />
wilde de merkwaardige figuren portretteren<br />
die de weg naar haar keuken<br />
wisten te vinden. En daarmee<br />
ook iets van de geschiedenis vertellen.’<br />
Zo houdt de Indonesische jongen<br />
Max ons een spiegel voor. ‘Het<br />
is toch wel heel vreemd dat we tot<br />
op de dag van vandaag moeite hebben<br />
met het erkennen van de juiste<br />
‘Ik ben tot<br />
mijn zestiende<br />
ontzettend bang<br />
in het verkeer<br />
geweest.’<br />
datum van de Indonesische onafhankelijkheid.<br />
En dat we het land ook<br />
nog eens hebben laten bloeden met<br />
een enorme schuld. Ik vind het wel<br />
aardig om Max zoiets even aan tafel<br />
te laten zeggen.’<br />
De auteur wisselt de ervaringen die<br />
hij als jongetje had af met ontmoetingen<br />
in de huidige tijd met jongeren.<br />
‘Ik wilde beschrijven hoe je als<br />
ouwe witte zak omgaat met vrolijke<br />
straatboefjes.’ Terwijl Van Dis in het<br />
boek zelf op een bankje zit, komen de<br />
passanten voorbij. Stiekem vindt hij<br />
dat een ideale situatie. ‘Misschien is<br />
dat een afwijking, maar de grootste<br />
hobby die ik heb is op een terras zitten.<br />
En dan naar mensen kijken. Dan<br />
zie ik bijna boven iedereen een verhaal<br />
hangen. Ik heb een opschrijfboekje<br />
bij me en soms gaat zo’n leven<br />
zelfs praten. Dan kom ik met een verhaaltje<br />
thuis.’
DE ROMANCE SENSATIE<br />
VAN HET MOMENT<br />
DE TWISTED-SERIE<br />
VAN ANA HUANG<br />
OOK<br />
VERKRIJGBAAR<br />
IN HET<br />
NEDERLANDS<br />
OOK<br />
VERKRIJGBAAR<br />
IN HET<br />
NEDERLANDS<br />
LOVEBOOKS.NL
7 | BOEKENKRANT | OKTOBER <strong>2023</strong> LITERATUUR<br />
COLUMN POËZIE<br />
VERSLAG<br />
FORUGH KARIMI<br />
Maar ik<br />
De poëzie biedt een alternatief perspectief<br />
aan onze reeds gevestigde<br />
gedachtes en helpt ons om de chaos<br />
in de wereld en elkaar beter te begrijpen.<br />
In deze column bespreekt dichter<br />
Jeroen van Wijk zijn favoriete gedichten.<br />
Dit keer: ‘Maar ik’ van Anton de<br />
Kom (1898-1945).<br />
JEROEN VAN WIJK<br />
Het gedicht ‘Maar ik’ van de antikoloniale<br />
schrijver Anton de Kom<br />
toont in weinig woorden en op beeldende<br />
wijze hoe de ongelijkheid<br />
in Suriname zowel voor als na de<br />
afschaffing van de slavernij in stand gehouden<br />
werd. Het eerste octaaf (strofe van acht regels)<br />
begint met een opsomming over de rijkdom<br />
die de witte Nederlander in zijn bezit heeft. Het<br />
ritme start vlot met alliteraties en assonanties<br />
die in korte klanken het tempo doen versnellen.<br />
Vervolgens vertraagt het tempo door de opeenvolgende<br />
langere klanken, zoals die van ‘schoon’ en<br />
‘blozende’. De laatste regel doet blijken dat de verteller<br />
niet bij deze groep hoort.<br />
Het volgende octaaf richt zich juist op datgeen<br />
waar de uitgebuite arbeiders of tot slaaf gemaakten<br />
mee te maken hebben, namelijk het verrichten<br />
van arbeid waar het eigendom van de eerste<br />
strofe mee gefinancierd wordt. Zo concludeert de<br />
tweede strofe dat de<br />
verteller ‘noch huis<br />
noch stee’ bezit.<br />
De laatste strofe van<br />
drie regels (een terzet)<br />
benadrukt op een<br />
multi-interpretabele<br />
manier de relatie tussen<br />
de rijkdom van de<br />
eerste strofe met de<br />
arbeid van de tweede<br />
strofe. Zo kunnen de<br />
miljoenen in rubbers<br />
zowel als geld of als<br />
aantallen gezien worden<br />
en draaien de machines dankzij de olie van<br />
de rubberbomen. Echter, wanneer je deze strofe<br />
als reactie ziet op de tweede strofe, dan is het<br />
woordje ‘jouw’ van dubbele betekenis. Los van<br />
de plantenolie kan het ook gaan om de mensen<br />
(machines) wiens zweet (olie) de productie draaiende<br />
houdt. Zo bekritiseert dit gedicht de scheve<br />
verhoudingen van zowel de koloniale onderdrukking<br />
als die van de neokoloniale tijd die hierop<br />
volgde. Een tijd waarin ‘vrije’ arbeiders nog<br />
steeds in erbarmelijke omstandigheden moesten<br />
werken.<br />
Maar ik<br />
Gij bakra (blanke) bezit een huis<br />
Een paleis gelijk<br />
Gebeeldhouwde deur<br />
Schoon als blozende wangen<br />
Van marmer zijn de gangen<br />
Bloeiende haag<br />
En een zeiljacht aan de kaag<br />
Maar ik, maar ik<br />
Onmetelijk zijn de rietvelden<br />
Duizenden akkers<br />
met mais beplant<br />
Hevea, koffie en katoen<br />
renderende rumbranderijen<br />
Berooide pachters op je land<br />
Stallen van stamboekvee<br />
Maar ik, heb noch huis noch stee<br />
Miljoenen in rubbers<br />
Machines draaien<br />
door jouw olie<br />
De strofe<br />
concludeert<br />
dat de<br />
verteller<br />
‘noch huis<br />
noch stee’<br />
bezit.<br />
Anton de Kom, ‘Maar ik’, uit: Vandaag vrij, altijd vrij,<br />
Uitgeverij Atlas Contact, 62 pagina’s (€ 21,99)<br />
Forugh Karimi wint de<br />
Hebban Debuutprijs <strong>2023</strong><br />
Op 1 september werd voor<br />
de achtste keer de Hebban<br />
Debuutprijs uitgereikt, een<br />
aanmoedigingsprijs voor<br />
debutanten van literaire<br />
fictie. Ik was gevraagd deel<br />
uit te maken van de vakjury<br />
en las de vijf genomineerde<br />
boeken: stuk voor<br />
stuk indrukwekkende debuten.<br />
Het kiezen van de winnaar<br />
ging gepaard met de<br />
nodige discussie, tot er één<br />
duidelijke keus overbleef:<br />
De moeders van Mahipar<br />
van Forugh Karimi.<br />
MIRJAM MULDER<br />
De shortlist werd<br />
bepaald door een<br />
lezersjury van ruim<br />
honderd Hebban- leden.<br />
De vijf genomineerden<br />
waren: De tijdontkenner van Ilse<br />
Ceulemans, De moeders van Mahipar<br />
van Forugh Karimi, Het wit tussen<br />
de regels van Barbara van der Kruk,<br />
Land van echo’s van Mark H. Stokmans<br />
en De beesten van Gijs Wilbrink.<br />
Vervolgens had de tienkoppige<br />
vakjury anderhalve maand de tijd<br />
om deze vijf boeken te lezen en tot<br />
een winnaar te komen. Tijdens het<br />
Debutantenbal op 1 september was<br />
het zover: de prijs werd overhandigd<br />
aan Forugh Karimi. Daarmee staat<br />
ze in het rijtje van eerdere winnaars<br />
als Roxane van Iperen, Lize Spit en<br />
Simone Atangana Bekono.<br />
Het overleg<br />
Alle vijf de boeken hadden sterke<br />
kanten én konden rekenen op kritisch<br />
commentaar. Land van echo’s<br />
blinkt uit in de beeldende manier<br />
waarop Stokmans het Spanje van<br />
de vorige eeuw tot leven weet te<br />
wekken. In De tijdontkenner mixt<br />
Ceulemans concrete, simpele<br />
beschrijvingen met mooie metaforen.<br />
De beesten imponeert door<br />
de rauwe schrijfstijl, waarin Wilbrink<br />
veel streektaal uit de Achterhoek<br />
verwerkt. In Het wit tussen de<br />
regels slaagt Van der Kruk erin om<br />
het Indisch zwijgen begrijpelijk en<br />
inzichtelijk te maken. Maar De moeders<br />
van Mahipar maakte uiteindelijk<br />
de meeste indruk, doordat het<br />
verhaal de jury diep wist te raken.<br />
‘Een heel relevant verhaal’, was een<br />
terugkerende reactie.<br />
De moeders van Mahipar vertelt<br />
het verhaal van Ramín, die op zijn<br />
derde met zijn Afghaanse moeder<br />
Lolo als vluchteling naar Nederland<br />
kwam. Lolo houdt tot in het graf<br />
zijn afkomst angstvallig voor hem<br />
verborgen. Als Ramín op een dag<br />
‘Het winnende<br />
boek is een wrang,<br />
maar vooral heel<br />
liefdevol verhaal.’<br />
terugkomt van zijn avonddienst als<br />
radioloog, treft hij zijn vrouw Saráh<br />
neergestoken aan in een plas bloed<br />
bij hun appartement in Amsterdam-Oost.<br />
Pas als Saráh de dagboeken<br />
van Lolo voor hem vertaalt, valt<br />
alles op z’n plek. Stukje bij beetje<br />
wordt ook duidelijk wie<br />
de dader is van de aanslag<br />
op Saráh.<br />
Het juryoordeel<br />
De jury schrijft: ‘Het<br />
winnende boek is een<br />
wrang, maar vooral<br />
heel liefdevol verhaal<br />
over de band tussen<br />
moeder en zoon. De<br />
kracht zit verborgen<br />
in de manier van vertellen<br />
en de afwisseling<br />
in de vorm ervan,<br />
zodat er een gevoel van<br />
urgentie ontstaat en<br />
de lezer steeds geprikkeld<br />
wordt met nieuwe<br />
Forugh Karimi, De<br />
moeders van Mahipar,<br />
Uitgeverij Meridiaan,<br />
488 pagina’s (€ 23,99)<br />
vragen over de familiegeschiedenis.<br />
De auteur schetst een schrijnend en<br />
genuanceerd beeld van de eenzaamheid<br />
en machteloosheid van vluchtelingen<br />
die familie hebben moeten<br />
achterlaten. Daarnaast zet ze een<br />
rijk beeld neer van de taal, cultuur,<br />
geschiedenis en gebruiken<br />
van Afghanistan.’<br />
Van de vijf boeken is<br />
Karimi’s verhaal mij<br />
nog het meest bijgebleven:<br />
ze weet een ver<br />
weg lijkende wereld<br />
héél dichtbij te laten<br />
komen. Niet alleen heb<br />
ik veel bijgeleerd over<br />
de geschiedenis van<br />
Afghanistan, ook deed<br />
Karimi mij meermaals<br />
de wereld om me heen<br />
vergeten. Daarom<br />
is Forugh Karimi de<br />
terechte winnaar van<br />
de Hebban Debuutprijs<br />
<strong>2023</strong>.
8 | BOEKENKRANT | OKTOBER <strong>2023</strong><br />
SPANNING<br />
INTERVIEW<br />
CAMILLA GREBE<br />
‘De lezer moet voelen<br />
dat er veel op het spel staat’<br />
Door de grote hoeveelheid<br />
Scandinavische thrillers<br />
in de boekwinkels kan het<br />
voor de lezer moeilijk zijn<br />
om door de bomen het bos<br />
te zien. Welke schrijvers zijn<br />
de moeite waard? Namen<br />
als Jo Nesbø en Stieg Larsson<br />
zullen de meeste lezers<br />
bekend voorkomen, maar<br />
Camilla Grebe is zeker ook<br />
iemand om in de gaten te<br />
houden. Ze won tot twee<br />
keer toe de Glass Key Award,<br />
de belangrijkste thrillerprijs<br />
van Scandinavië. Recentelijk<br />
verscheen haar nieuwe thriller<br />
In eeuwigheid.<br />
ISTVAN KOPS<br />
Lykke en haar man<br />
Gabriel lijken het perfecte<br />
leven te hebben.<br />
Ze wonen in een mooie<br />
woonboerderij op het<br />
platteland, waar ze voor hun vrienden<br />
een jaarlijks zomerfeest geven.<br />
Hun zeventienjarige tweeling Harry<br />
en David zijn er ook met hun beste<br />
vriendin Bonnie. Als Lykke de volgende<br />
dag met een kater opstaat,<br />
wordt het lichaam van Bonnie<br />
gevonden in het huisje achter in de<br />
tuin waar de pubers samen sliepen.<br />
De beide jongens verklaren niets<br />
gemerkt te hebben, maar de deur<br />
is van binnenuit op slot gedraaid,<br />
waardoor niemand het huisje in had<br />
kunnen sluipen.<br />
Waarom is het gesloten-kamermysterie<br />
zo’n populair thema in het<br />
thrillergenre?<br />
‘Dat is een interessante vraag. Het<br />
thema is inmiddels al zo oud. Toen<br />
ik nog maar net bezig was met het<br />
bedenken van het verhaal, had ik<br />
geen idee dat ik het zou gaan gebruiken.<br />
Pas toen ik mijn eerste aantekeningen<br />
doornam, realiseerde ik me<br />
dat het die kant op zou gaan en ben<br />
ik me in het thema gaan verdiepen.<br />
Het was vooral erg populair aan het<br />
einde van de negentiende eeuw,<br />
maar de oplossingen van de mysteries<br />
waren vaak nogal vergezocht.<br />
Ik heb het thema daarom in een<br />
modern jasje willen gieten en het<br />
naar de huidige tijd willen vertalen.’<br />
In eeuwigheid is niet zomaar een<br />
thriller waarin een moordmysterie<br />
moet worden opgelost. Het is vooral<br />
een boek over schuldgevoel. Kun je<br />
daar meer over vertellen?<br />
‘Ik wilde vooral verkennen hoe het<br />
voor een ouder is als je weet dat<br />
een van je kinderen een afschuwelijk<br />
misdrijf heeft gepleegd, en<br />
hoe je daarmee omgaat wanneer je<br />
niet weet wie verantwoordelijk is.<br />
Schuld is een heel menselijk gevoel.<br />
We hebben er allen mee te maken.<br />
Menselijke emoties zijn voor mij<br />
bovendien het belangrijkste ingrediënt<br />
om spanning in een verhaal te<br />
ULRICA ZWENGER<br />
‘Hoe is het als je<br />
weet dat je kind<br />
een afschuwelijk<br />
misdrijf heeft<br />
gepleegd?’<br />
creëren. Ik wil dat mijn lezers betrokken<br />
zijn bij de personages en hun<br />
innerlijke conflicten en dat ze zich<br />
daardoor met hen kunnen identificeren.<br />
De lezer moet voelen dat er veel<br />
op het spel staat.’<br />
Hoe belangrijk is het voor jou om<br />
meerdere lagen in een misdaadverhaal<br />
aan te brengen?<br />
‘Mijn verhalen moeten om meer<br />
draaien dan alleen het oplossen van<br />
een misdrijf. Ik probeer er altijd iets<br />
van de maatschappelijke actualiteit<br />
in te verwerken, maar het moet niet<br />
ten koste gaan van de leesbaarheid<br />
van het verhaal. Ik hoop vooral de<br />
lezer aan het denken te zetten, zodat<br />
ze het boek niet meteen zijn vergeten<br />
wanneer ze met het volgende<br />
beginnen.’<br />
Het verhaal speelt zich af in een<br />
woonboerderij in een landelijke en<br />
vredige omgeving. Hoe gebruik jij de<br />
achtergrond en de setting van een<br />
verhaal tijdens het schrijven?<br />
‘Ik heb de setting van het verhaal<br />
bewust zo beschreven dat het contrasteert<br />
met de inhoud van het verhaal.<br />
Lykke en haar gezin lijken het<br />
perfect voor elkaar te hebben, maar<br />
uiteindelijk is alles schijn. Ik schreef<br />
echter ook over de woonboerderij,<br />
omdat die me deed denken aan een<br />
plek waar ik de zomers tijdens mijn<br />
kindertijd doorbracht. Ik vind het<br />
gemakkelijker om over een plek te<br />
schrijven waar ik een persoonlijke<br />
connectie mee voel.’<br />
In het boek wordt een discussie<br />
gevoerd over autofictie. Hoe kijk jij<br />
daar zelf tegenaan?<br />
‘Hoewel autofictie tegenwoordig<br />
erg populair is, is het zeker geen<br />
recent fenomeen. De autofictie is<br />
er in zekere zin juist altijd geweest,<br />
want een schrijver heeft meer dan<br />
eens echte personen en plekken in<br />
gedachten als hij schrijft. Als lezer<br />
kom je er meestal ook niet achter<br />
wat waar is en wat niet. Autofictie is<br />
niet altijd even betrouwbaar, omdat<br />
het altijd uitgaat van het perspectief<br />
van de schrijver.’<br />
Je hebt zowel boeken samen<br />
met een co-auteur geschreven<br />
als alleen. Wat vond je het leukste<br />
om te doen?<br />
‘Ik houd ervan om creatief bezig te<br />
zijn. Voor mij is weinig leuker dan<br />
het verzinnen van de personages en<br />
de plot, maar ook het schrijven zelf<br />
vind ik een ontzettend fijne bezigheid.<br />
Het hele gedoe om het schrijven<br />
heen, zoals de publicitaire kant<br />
nadat een boek is verschenen, vind<br />
ik veel minder leuk. Het bezoeken<br />
van boekenbeurzen of het geven<br />
van interviews hoort erbij, maar<br />
het liefste ben ik alleen bezig met<br />
schrijven. Het maakt me niet zoveel<br />
uit of dat alleen is of samen met<br />
iemand anders. Het voordeel van<br />
alleen schrijven is natuurlijk wel de<br />
extra vrijheid, en het is vaak gewoon<br />
ook efficiënter. Je hoeft immers minder<br />
met elkaar te overleggen. Het<br />
fijne aan het schrijven met iemand<br />
anders is daarentegen dat je samen<br />
meer ideeën krijgt en eventuele<br />
schrijfproblemen gezamenlijk kunt<br />
oplossen.’<br />
Camilla Grebe, In eeuwigheid, vertaling:<br />
Clementine Luijten en Jasper<br />
Popma, Uitgeverij Cargo, 413 pagina’s<br />
(€ 22,99)
9 | BOEKENKRANT | OKTOBER <strong>2023</strong><br />
SPANNING<br />
BOEKENKRANT TIPT<br />
RECENSIES<br />
NADINE BARROSO<br />
Holly<br />
Holly Gibney, één van<br />
Stephen Kings meest<br />
meeslepende en vindingrijke<br />
personages,<br />
keert terug! Wanneer<br />
Penny Dahl het detectivebureau<br />
belt in de<br />
hoop dat ze haar vermiste<br />
dochter kunnen<br />
vinden, maakt haar<br />
wanhopige stem het<br />
voor Holly onmogelijk<br />
om haar af te wijzen.<br />
De zaak leidt haar naar<br />
de professoren Rodney<br />
en Emily Harris. Het is<br />
haast onmogelijk om<br />
hen te ontmaskeren: ze<br />
zijn geslepen, geduldig<br />
en genadeloos.<br />
Stad der engelen<br />
Mae werkt voor een<br />
van Los Angeles’ machtigste<br />
en meest gewilde<br />
pr-crisisfirma’s, dat<br />
de rich and famous<br />
met alle mogelijke<br />
middelen beschermt.<br />
Nadat haar baas is<br />
neergeschoten voor<br />
het Beverly Hills Hotel<br />
in een ogenschijnlijk<br />
willekeurige aanval,<br />
neemt Mae het op zich<br />
om een onderzoek in te<br />
stellen. Ze komt terecht<br />
in een duizelingwekkende<br />
rollercoasterrit<br />
door de onderwereld<br />
van Los Angeles.<br />
Leven en werk<br />
van rechercheur<br />
De Cock<br />
De bekendste en meest<br />
nagebootste fictieve<br />
politieman van Nederland<br />
is zonder twijfel<br />
rechercheur Jurriaan<br />
de Cock. In de reeks die<br />
A.C. Baantjer over hem<br />
schreef, lost de grijze<br />
speurder met veel<br />
verve uiterst gecompliceerde<br />
moordzaken op.<br />
Paul Dieudonné deed<br />
jarenlang diepgravend<br />
onderzoek en deelt in<br />
deze De Cock-biografie<br />
de bijzondere vondsten<br />
die hij uit Baantjers<br />
omvangrijke oeuvre<br />
haalde.<br />
Jeugdzonde<br />
Op een regenachtige<br />
ochtend rijdt Julia<br />
gehaast door het donker<br />
over de autoweg,<br />
als plotseling een persoon<br />
midden op de weg<br />
staat. Remmen is te<br />
laat en ze rijdt in volle<br />
vaart op het slachtoffer<br />
in. Algauw blijkt dit<br />
tragische verkeersongeluk<br />
slechts het begin<br />
van een reeks schokkende<br />
gebeurtenissen,<br />
die het leven van Julia<br />
volledig op zijn kop<br />
zetten.<br />
Stephen King, Holly, vertaling:<br />
Annemarie Lodewijk,<br />
Uitgeverij Boekerij,<br />
528 pagina’s (€ 24,99)<br />
Jordan Harper, Stad<br />
der engelen, vertaling:<br />
Dennis Keesmaat, Uitgeverij<br />
Luitingh-Sijthoff,<br />
288 pagina’s (€ 21,99)<br />
Paul Dieudonné, Leven<br />
en werk van rechercheur<br />
De Cock. Een fan aan het<br />
woord over de bekendste<br />
detective van Nederland,<br />
E-pulp Publishers,<br />
240 pagina’s (€ 16,95)<br />
Julienne Brouwers,<br />
Jeugdzonde, Jb Uitgeverij,<br />
316 pagina’s (€ 20,00)<br />
Post uit het verleden<br />
Vijf vriendinnen gaan samen<br />
op zomervakantie naar Italië.<br />
Het begint als een prachtige<br />
en gezellige vakantie, maar<br />
het zal al snel veranderen in<br />
een nachtmerrie. Vier van<br />
de vriendinnen keren terug<br />
naar huis, maar wat er met<br />
de vijfde is gebeurd, blijft<br />
een groot geheim. Jaren later<br />
ontvangt Charlie een oude<br />
ansichtkaart, die oude herinneringen<br />
en geheimen<br />
oproept.<br />
SIETSKE BIERMA<br />
Dodelijke cocktail is de<br />
nieuwste thriller van<br />
Nadine Barroso. Het<br />
begint met een proloog:<br />
op de achtste dag van<br />
hun zomervakantie ontdekken vijf<br />
vriendinnen iets gruwelijks. ‘Hij is<br />
dood! O, mijn god, hij is dood!’ Deze<br />
proloog wekt direct je nieuwsgierigheid<br />
omdat je je afvraagt wat er aan<br />
deze gebeurtenis is voorafgegaan.<br />
Daarna maakt het boek een sprong<br />
naar het heden, dat verteld wordt<br />
vanuit het perspectief van Charlie.<br />
Haar moeder ligt in het ziekenhuis,<br />
en terwijl ze de planten water geeft<br />
en de post opruimt, ziet ze tussen de<br />
post een ansichtkaart die haar wel<br />
erg bekend voorkomt. Deze kaart zou<br />
twintig jaar geleden op de post moeten<br />
zijn gegaan, maar waarom is hij<br />
Aarzelende start van nieuwe reeks<br />
De in 2017 verschenen<br />
debuutthriller Ragdoll, het<br />
eerste deel van een trilogie,<br />
betekende voor Daniel Cole<br />
meteen zijn wereldwijde<br />
doorbraak. Om tijdens de<br />
lockdown niet gek te worden<br />
van verveling is hij begonnen<br />
aan een nieuw boek: Jackdaw<br />
is het eerste deel van<br />
een serie over rechercheur<br />
Scarlett Delaney.<br />
KEES VAN DUYN<br />
PICTURE PEOPLE<br />
nu pas aangekomen?<br />
Dodelijke cocktail bestaat uit twee<br />
verschillende verhaallijnen, namelijk<br />
het heden en het verleden. De<br />
tweede verhaallijn<br />
speelt zich af over een<br />
periode van acht dagen<br />
in 2003, waarin je de<br />
vijf vriendinnen leert<br />
kennen. Ze zijn vrijgezel,<br />
willen genieten<br />
van de vakantie en seks<br />
speelt een grote rol. Al<br />
snel verandert alles in<br />
een grote nachtmerrie<br />
en met de dag wordt<br />
het alleen maar erger.<br />
Het is een vakantie die<br />
hun leven voorgoed zal<br />
veranderen.<br />
Charlie en haar beste<br />
vriendin Maaike zijn<br />
de enigen die na deze<br />
gruwelijke vakantie<br />
Tijdens een feestje<br />
wordt het hoofd van<br />
een bekende socialite<br />
aangetroffen, maar<br />
haar lichaam blijkt<br />
te zijn verdwenen. Terwijl rechercheur<br />
Scarlett Delaney nog volop<br />
met het onderzoek bezig is, wordt<br />
een nieuwe, vergelijkbare moord<br />
gepleegd en korte tijd later zelfs een<br />
derde. Omdat de lichamen bekrast<br />
zijn, hebben de diverse media de<br />
moordenaar ‘Jackdaw’ (de kauw)<br />
genoemd. Dan ontmoet Delaney de<br />
uiterst knappe Henry Devlin, met<br />
wie ze uiteindelijk gaat samenwerken.<br />
Vanaf dat moment maakt ze<br />
vorderingen, ondanks dat ze merkt<br />
dat Devlin niet lijkt te zijn wie hij<br />
zegt dat hij is.<br />
Door deze bijzondere setting word je<br />
nieuwsgierig gemaakt naar wat er<br />
exact aan de hand is en wat er precies<br />
is gebeurd. Zodra rechercheur<br />
Scarlett Delaney en haar collega<br />
annex mentor brigadier Frank Ash<br />
zich met deze zaak inlaten, wordt dit<br />
iets inzichtelijker, maar blijven de<br />
vragen zich opstapelen, zowel bij de<br />
lezer als bij beide politiemensen.<br />
Ondanks een veelheid aan gebeurtenissen,<br />
leveren de talrijke bizarre<br />
scènes vooralsnog niet zo heel veel<br />
spanning op. De eerste helft van het<br />
boek staat bol van humoristische<br />
flauwigheden – er zijn zelfs momenten<br />
die in een slechte Amerikaanse<br />
klucht niet zullen misstaan – en<br />
onwerkelijke omstandigheden. Pas<br />
als de plot halverwege is, doet zich<br />
een kentering voor in de toonzetting<br />
en ontstaan er enkele spannende<br />
situaties.<br />
De drie personages die<br />
het verhaal dragen zijn<br />
Scarlett Delaney, Frank<br />
Ash en de tamelijk zelfingenomen<br />
Henry<br />
Devlin. Ze zijn, elk op<br />
hun eigen manier, markant.<br />
Desondanks kom<br />
je niet eens zo heel erg<br />
veel over hen te weten.<br />
Ze worden plompverloren<br />
geïntroduceerd en<br />
ze doen wat ze moeten<br />
doen. Al met al blijven<br />
ze dus vrij oppervlakkig.<br />
Voor de plot geldt<br />
dit evenzeer, hierin is<br />
geen enkele diepgang<br />
te bespeuren. Aan het<br />
eind van het boek richt<br />
Nadine Barroso, Dodelijke<br />
cocktail, De Crime<br />
Compagnie, 275 pagina’s<br />
(€ 19,95)<br />
Daniel Cole, Jackdaw,<br />
vertaling Josee Koning,<br />
Uitgeverij Luitingh-<br />
Sijthoff, 320 pagina’s<br />
(€ 23,99)<br />
bevriend zijn gebleven. Wanneer<br />
Maaike ook een ansichtkaart ontvangt,<br />
nemen ze contact op met de<br />
twee andere meiden. Hebben zij ook<br />
zo’n kaart gekregen? Wie zou die verstuurd<br />
kunnen hebben? En waarom?<br />
Allemaal vragen die door Charlies<br />
hoofd spoken. Het zou toch niet zo<br />
zijn dat hun vermiste vriendin hierachter<br />
zit? Langzaamaan worden er<br />
geheimen opgerakeld en komt de<br />
waarheid op een vreselijke manier<br />
aan het licht.<br />
De schrijfstijl van Nadine Barroso is<br />
prettig en leest vlot door. De hoofdstukken<br />
zijn niet te lang en de constante<br />
wisseling tussen het heden en<br />
het verleden is prettig. Beide verhaallijnen<br />
zijn uitstekend uitgewerkt en<br />
zorgen ervoor dat je aan alle vier de<br />
meiden twijfelt. Wat is er nou daadwerkelijk<br />
gebeurd met<br />
de vermiste vriendin?<br />
De wendingen in het<br />
verhaal zijn interessant<br />
en de spanning zit<br />
voornamelijk aan het<br />
einde. De seks wordt<br />
iets te gedetailleerd<br />
beschreven; het past in<br />
deze setting, maar had<br />
voor een thriller wat<br />
minder gemogen.<br />
Nadine Barroso heeft<br />
met Dodelijke cocktail<br />
een prima thriller neergezet,<br />
een verhaal over<br />
geheimen met een<br />
dodelijke afloop. Het is<br />
een boek dat je in een<br />
avond kunt uitlezen.<br />
Alles wat zich in<br />
dit boek afspeelt,<br />
is bezijden de<br />
werkelijkheid.<br />
Cole zich dan ook nog even tot de<br />
lezer en verklaart hij dat dit precies<br />
zijn bedoeling is en dat het verhaal<br />
uitsluitend geschreven en bedoeld<br />
is om uit de werkelijkheid te ontsnappen.<br />
Hierin is hij hoe dan ook<br />
geslaagd, want alles wat zich erin<br />
afspeelt, is ver bezijden de realiteit<br />
en bij vlagen absurdistisch.<br />
Na de zonder meer spectaculaire ontknoping<br />
sluit de auteur af met maar<br />
liefst drie epilogen. Uit elk daarvan<br />
kan worden afgeleid<br />
dat de deur naar<br />
een vervolg wagenwijd<br />
openstaat. Van in ieder<br />
geval Delaney zal de<br />
lezer zo goed als zeker<br />
nog wel meer horen.<br />
Deze eerste kennismaking<br />
is er echter eentje<br />
met twee gezichten<br />
en daarom is Jackdaw,<br />
vertaald door Josee<br />
Koning, vooral een aarzelende<br />
start van de<br />
nieuwe serie.<br />
Deze recensie verscheen<br />
eerder op Hebban.nl,<br />
dé online lezerscommunity<br />
van Nederland.
10 | BOEKENKRANT | OKTOBER <strong>2023</strong><br />
JEUGD<br />
RECENSIE<br />
Chaos op<br />
de Olympos<br />
De bekende Griekse mythe van Hades<br />
en Persephone is al door een flink<br />
aantal schrijvers opnieuw gebruikt.<br />
Nu heeft ook Bea Fitzgerald, bekende<br />
ster op TikTok, de mythe over liefde en<br />
ontvoering nieuw leven ingeblazen in<br />
haar debuutroman Koningin van de<br />
onderwereld.<br />
RIMA ORIE<br />
PHILIP HUFF<br />
NORA VAN OUWERKERK<br />
De mythe van Hades en Persephone<br />
is al duizenden jaren oud. Hades<br />
ontvoert Persephone om haar tot<br />
zijn bruid te maken. In Koningin van<br />
de onderwereld geeft Fitzgerald een<br />
draai aan het verhaal, Persephone gaat namelijk<br />
zelf naar de onderwereld. Persephone vreest voor<br />
de dag dat ze door haar vader, Zeus, zal worden<br />
uitgehuwelijkt. Wanneer het zover is, ziet zij kans<br />
om naar de onderwereld te vluchten. Hades, heerser<br />
van de onderwereld, zit hier echter niet op te<br />
wachten. Hij is Persephone liever snel weer kwijt.<br />
Maar Persephone heeft Hades en de onderwereld<br />
nodig om haar plan tot een succes te maken.<br />
Fitzgerald weet Persephone als een krachtige,<br />
feministische jonge vrouw te presenteren.<br />
Koningin van de onderwereld is geschreven vanuit<br />
haar perspectief en haar krachtige karakter blijkt<br />
onder meer uit de dialogen in het boek. Wanneer<br />
haar moeder Demeter<br />
de plannen voor een<br />
huwelijk steunt, reageert<br />
Persephone: ‘Als<br />
ik mijn moeder daarop<br />
wijs – dat de bescherming<br />
die het huwelijk<br />
biedt misschien de<br />
moeite niet waard is,<br />
dat ten gunste van één<br />
man tegen een heleboel<br />
andere mannen<br />
beschermd worden óók<br />
een risico is – zegt ze<br />
gewoon dat één man<br />
beter is dan een heleboel.’<br />
Persephone zegt dat zij altijd al zo rebels<br />
is geweest: ‘Als mijn moeder tegen me zei dat ik<br />
mijn haar moest krullen, wond ik het zo strak om<br />
gedraaide reepjes stof heen dat ze ervan scheurden.<br />
Als haar vriendinnen tegen me zeiden dat<br />
ik rechtop moest zitten, kwam ik met een ruk<br />
overeind.’ Hades wordt daarentegen neergezet als<br />
een man die van kunst, handwerken en bloemen<br />
houdt. Dit zou je niet direct verwachten van de<br />
heerser van de onderwereld.<br />
Opvallend is dat Fitzgerald aan het begin van<br />
het boek de lezer waarschuwt voor emotioneel<br />
belastende thema’s zoals PTTS en verkrachtingscultuur.<br />
Hieruit blijkt dat zij rekening houdt met<br />
haar jongere lezers en<br />
tegelijkertijd complexe<br />
thema’s niet schuwt.<br />
Ook op haar succesvolle<br />
TikTok-account<br />
@chaosonolympus met<br />
ruim 116.000 volgers<br />
bereikt zij een jong<br />
publiek. Hier maakt zij<br />
grappige filmpjes over<br />
Griekse mythologie en<br />
speelt zij verschillende<br />
Griekse goden na. Bij<br />
het lezen van Koningin<br />
van de onderwereld<br />
Bea Fitzgerald, Koningin<br />
van de onderwereld,<br />
vertaling: Merel Leene,<br />
Uitgeverij Van Goor,<br />
400 pagina’s (€ 23,99)<br />
Hades<br />
wordt neergezet<br />
als<br />
een man die<br />
van kunst,<br />
handwerken<br />
en bloemen<br />
houdt.<br />
hoop je dat Fitzgerald<br />
zich snel opnieuw laat<br />
inspireren door de<br />
Griekse mythologieën<br />
om een tweede boek te<br />
schrijven.<br />
ESTER GEBUIS<br />
De jongerenwereld<br />
tot leven wekken<br />
Elk jaar spoort de geschenkbundel<br />
3PAK jongeren tijdens<br />
de Boekenweek van<br />
Jongeren met drie heel verschillende<br />
verhalen aan om<br />
meer te lezen. Dit jaar zijn<br />
dat een young adult-verhaal<br />
van Rima Orie, een kortverhaal<br />
van Philip Huff en, voor<br />
het eerst, een non-fictietekst<br />
van het duo Nydia van Voorthuizen<br />
en Marie Lotte Hagen<br />
van de podcast DAMN,<br />
HONEY. De auteurs vertellen<br />
over hun bijdrage.<br />
MIRJAM MULDER<br />
Rima Orie heeft twee<br />
young adult-romans op<br />
haar naam staan, die<br />
meteen op een enthousiast<br />
onthaal konden<br />
rekenen. Toch had ze het niet verwacht<br />
om gevraagd te worden voor<br />
het 3PAK. ‘Ik kon het amper geloven,’<br />
vertelt de auteur. ‘Toen ik de mail las,<br />
dacht ik eerst dat iemand een grapje<br />
met me uithaalde! Maar ik vind het<br />
een enorme eer dat ik dit jaar een<br />
verhaal mocht schrijven voor 3PAK.’<br />
Eerder werd Orie al gevraagd om<br />
een bijdrage te leveren aan het<br />
Readification-project, waarbij<br />
auteurs verhalen schrijven in de<br />
wereld van populaire games. Haar<br />
verhaal in 3PAK speelt zich af in<br />
dezelfde wereld, namelijk die van de<br />
game Assassin’s Creed: Mirage. ‘Dat<br />
vond ik heel tof om te doen! Ik was al<br />
bekend met in elk geval de grove verhaallijn<br />
in de games, dus er kwamen<br />
al vrij snel ideeën in me op.’ Toch<br />
ging er aardig wat werk in zitten om<br />
de gamewereld in haar verhaal tot<br />
leven te wekken, aangezien Mirage<br />
zich afspeelt in het negende-eeuwse<br />
Bagdad. ‘Voor mijn fantasy-boeken<br />
heb ik ook historische plekken als<br />
basis gebruikt (oud-Noord-India en<br />
koloniaal Suriname),’ zegt Orie. ‘Dus<br />
ik vond het erg leuk om me nu te<br />
verdiepen in het negende-eeuwse<br />
Bagdad. Oude beschavingen en<br />
culturen fascineren me enorm. Dit<br />
voelde ergens als een cadeautje.’<br />
Bij een game waarin het vooral<br />
draait om het uitschakelen van vijanden,<br />
verwacht je misschien ook<br />
een gewelddadig verhaal. Maar<br />
hoofdpersoon Avani zit het liefst<br />
‘Ik vind dat velen<br />
onderschatten<br />
dat kennis het<br />
grootste wapen<br />
is dat er bestaat.’<br />
DANIEL COHEN<br />
met de neus in de boeken en levert<br />
haar bijdrage aan de strijd tegen<br />
de Verborgenen door een geheimschrift<br />
te kraken. Orie: ‘Ik vind dat<br />
velen onderschatten dat kennis het<br />
grootste wapen is dat er bestaat. Ook<br />
in fysieke gevechten, oorlogen en<br />
andere conflicten. Je moet je tegenstander<br />
altijd een paar stappen vóór<br />
zijn om deze te slim af te kunnen<br />
zijn. Daarvoor heb je vechters nodig,<br />
maar ook denkers die met hun neus<br />
in de boeken zitten. En laat Avani net<br />
zo’n denker zijn.’<br />
Sneakerhandeltje<br />
Hoewel hij geen young adult schrijft,<br />
gaan Philip Huffs romans vaak over<br />
jonge mensen en bespreken ze heftige<br />
thema’s op een rauwe, menselijke<br />
manier. Huff komt regelmatig<br />
op middelbare scholen om over zijn<br />
boeken te praten, zo ook weer tijdens<br />
de Boekenweek van Jongeren.
11 | BOEKENKRANT | OKTOBER <strong>2023</strong><br />
JEUGD<br />
MARIE LOTTE HAGEN & NYDIA VAN VOORTHUIZEN<br />
BOEKENKRANT TIPT<br />
De vloek<br />
van de schelpen<br />
Kuki is net verhuisd.<br />
Ze voelt zich nog niet<br />
thuis in haar nieuwe<br />
huis en ook niet op<br />
school, waar de bazige<br />
Moji haar het leven<br />
zuur maakt. Ze ontdekt<br />
een verlaten strandhuis<br />
vol schaduwen<br />
en schelpen. Daar<br />
ontmoet ze Enilo, een<br />
meisje dat in het verlaten<br />
huis lijkt te wonen.<br />
Eindelijk een nieuwe<br />
vriendin! Maar is Enilo<br />
wel wie ze zegt dat ze<br />
is?<br />
Efua Traore, De vloek<br />
van de schelpen, vertaling:<br />
Sandra C. Hessels,<br />
Uitgeverij Leopold,<br />
320 pagina’s (€ 17,99)<br />
Whatever it takes<br />
TATJANA ALMULI<br />
‘Antoon onthult<br />
dat hij in sneakers<br />
handelt en daar<br />
behoorlijk wat geld<br />
mee verdient.’<br />
‘Ik vind het fijn dat je, als je over een<br />
verhaal praat, het over heel persoonlijke<br />
dingen kunt hebben, maar veilig,<br />
via dat verhaal,’ zegt hij.<br />
In zijn verhaal ‘Gameplan’ in 3PAK<br />
vertelt Antoon in een opstel voor het<br />
vak Nederlands over zijn leven. Zijn<br />
Russische moeder is pianolerares en<br />
staat erop dat Antoon elke dag minstens<br />
een uur op de piano oefent.<br />
‘Ik had graag liever pianogespeeld,’<br />
schrijft hij. Vond Huff het lastig om<br />
zich in het leven van een tiener van<br />
nu te verplaatsen? ‘Nee, een groot<br />
gedeelte van mijn werk bestaat uit<br />
verplaatsing,’ zegt de auteur. ‘Daar<br />
komen verbeeldingsvermogen en<br />
verzamelvermogen bij kijken. En<br />
ik heb zelf natuurlijk ook op een<br />
middelbare school gezeten. Je kunt<br />
ervaringen van toen (over een sneakercultuur,<br />
ouderruzies, docenten)<br />
goed vergelijken met verhalen uit het<br />
nu (met hedendaagse fenomenen als<br />
smartphones, veilingsites, bitcoin)<br />
en die twee met elkaar vervlechten.’<br />
In het opstel onthult Antoon dat hij<br />
in sneakers handelt en daar behoorlijk<br />
wat geld mee verdient. Zijn<br />
ouders maken er ruzie over, want<br />
is dat wel een eerlijke manier van<br />
geld verdienen? Antoon laat in het<br />
opstel zien dat hij weldegelijk over<br />
de moraliteit daarvan nadenkt. Huff:<br />
‘Ik behandel vragen die ik zelf ingewikkeld<br />
en dus interessant vind.<br />
Ik zie mezelf daarbij altijd als mijn<br />
eigen eerste lezer. Dus: de band met<br />
ouders, de band met je broer of zus,<br />
de band met docenten, gedoe op<br />
school, bijbaantjes om geld te verdienen,<br />
strafwerk – hoe dat in dit<br />
verhaal gaat, wat vind ik daarvan?<br />
Nou, ik heb blijkbaar nogal wat te<br />
zeggen over de hypocrisie van de<br />
ouders en de school, en dat komt in<br />
het verhaal.’<br />
Zelf weten<br />
Het duo Marie Lotte Hagen & Nydia<br />
van Voorthuizen verzorgden het<br />
eerste non-fictieverhaal in 3PAK.<br />
Bekend van hun feministische podcast<br />
DAMN, HONEY en hun boeken<br />
als Shit waar je als vrouw mee moet<br />
dealen richten ze hun goede adviezen<br />
in dit verhaal op jongeren. Met als<br />
belangrijkste boodschap: doe lekker<br />
waar je zelf zin in hebt. Ze vinden<br />
het erg bijzonder dat hun verhaal nu<br />
een heleboel jongeren zal bereiken.<br />
‘Tijdens de Boekenweek gaan we<br />
ook met onze workshop “Zelf weten”<br />
door het land,’ vertellen de auteurs.<br />
Zelf waren Hagen en Van Voorthuizen<br />
vroeger ook niet zo goed in<br />
‘zelf weten’ – en nu nog steeds niet<br />
altijd! Op hun herkenbare, humoristische<br />
wijze steken ze jongeren<br />
in hun verhaal een hart onder de<br />
riem: ‘[Mee lopen] doen we allemaal<br />
weleens. Het is van alle (leef)tijden.<br />
En je kunt er ongetwijfeld gelukkig<br />
oud mee worden. Maar, zo weten<br />
wij ondertussen uit ervaring, het<br />
kan ook dodelijk vermoeiend zijn.<br />
De hele tijd maar nadenken over wat<br />
anderen van je verwachten.’ Vandaar<br />
hun boodschap om je eigen weg te<br />
bewandelen. Maar dat is makkelijker<br />
gezegd dan gedaan. ‘Met uitvinden<br />
wie je bent en waar je zelf zin in hebt<br />
kun je wat ons betreft niet vroeg<br />
genoeg beginnen!’<br />
Om jongeren daarbij een handje te<br />
helpen, zijn ze in dit verhaal, net<br />
als in hun podcast en boeken, bijzonder<br />
openhartig over hun eigen<br />
ervaringen: van het scheren van<br />
lichaamshaar en uitvogelen dat je<br />
lesbisch bent, tot keuzestress over<br />
je toekomst. ‘Toen we net begonnen<br />
met schrijven en podcasten vonden<br />
we het nog best spannend om persoonlijke<br />
verhalen te delen,’ vertellen<br />
de auteurs. ‘Vooral omdat het soms<br />
ging om gebeurtenissen waarvan we<br />
onszelf plechtig hadden beloofd dat<br />
Niemand Het Ooit Te Weten Mocht<br />
Komen! Maar we weten inmiddels:<br />
als we ons ergens voor schamen of<br />
niet over een probleem durven te<br />
praten, dan zijn we sowieso niet de<br />
enigen die ermee te maken hebben.<br />
Verhalen delen en over problemen<br />
praten helpt enorm.’<br />
Philip Huff, Rima Orie en Nydia van<br />
Voorthuizen & Marie Lotte Hagen,<br />
3PAK, uitgave van de Stichting CPNB,<br />
64 pagina’s (gratis verkrijgbaar tijdens<br />
de Boekenweek voor Jongeren)<br />
De achttienjarige<br />
Natália is in de zevende<br />
hemel als ze hoort dat<br />
ze samen met haar<br />
beste vriendin Demi bij<br />
een professioneel team<br />
mag komen fietsen.<br />
De datagestuurde aanpak<br />
van coach Thomas<br />
past goed bij het beeld<br />
dat Natália van haar<br />
lichaam heeft: dat is<br />
een soort machine,<br />
toch? Als duidelijk<br />
wordt dat Natália en<br />
Thomas meer dan<br />
alleen hun mensbeeld<br />
delen, komt de vriendschap<br />
met Demi zwaar<br />
onder druk te staan.<br />
Billy en het<br />
reuzenavontuur<br />
In dit fantasievolle<br />
kinderboekendebuut<br />
van Jamie Oliver is<br />
het Woud van de<br />
Watervallen verboden<br />
terrein. Op een dag<br />
ontdekken Billy en<br />
zijn drie beste vrienden<br />
Anna, Mo en Gijs<br />
een geheime ingang.<br />
Het mysterieuze bos<br />
bruist van de magie<br />
en er wonen allerlei<br />
vreemde wezens. Als<br />
een groep Sprankels<br />
hun hulp inroept,<br />
raken de kinderen verzeild<br />
in een spannend<br />
en gevaarlijk avontuur.<br />
Kijken met<br />
mijn vingers<br />
De vijfjarige Kamil is<br />
blind. Maar is dat een<br />
reden om bang voor<br />
hem te zijn, medelijden<br />
met hem te hebben of<br />
overdreven goed voor<br />
hem te zorgen? Nee<br />
hoor! Het gaat heel<br />
goed met hem. En zoals<br />
elke jongen maakt hij<br />
buitengewone avonturen<br />
mee. Geen zorgen,<br />
ook blinde kinderen<br />
halen streken uit. Het<br />
leven van een blinde<br />
jongen is een beetje<br />
anders, maar daarom<br />
niet minder leuk.<br />
Joan de Ruijter, Whatever<br />
it takes, ISVW<br />
Uitgevers, 288 pagina’s<br />
(€ 24,95)<br />
Jamie Oliver, Billy en het<br />
reuzenavontuur, Kosmos<br />
Uitgevers, 352 pagina’s<br />
(€ 21,99)<br />
Tomasz Malkowski,<br />
Kijken met mijn vingers,<br />
illustraties: Joanna Rusinek,<br />
Uitgeverij Clavis,<br />
72 pagina’s (€ 19,95)
12 | BOEKENKRANT | OKTOBER <strong>2023</strong> NON-FICTIE<br />
BOEKENKRANT TIPT<br />
PIETER-JAN LINT EN TONY LE DUC<br />
Solito<br />
In Solito vertelt Javier<br />
Zamora over de tocht<br />
die hij als negenjarige<br />
alleen maakte vanuit<br />
El Salvador naar Amerika<br />
om zich te herenigen<br />
met zijn eerder<br />
gevluchte ouders. Met<br />
een mensensmokkelaar<br />
en een paar wildvreemden<br />
reisde hij<br />
5000 kilometer, van<br />
El Salvador via Guatemala<br />
en Mexico naar<br />
Amerika. Het verhaal<br />
van Javier is ook dat<br />
van miljoenen vluchtelingen<br />
die geen andere<br />
keus hadden dan huis<br />
en haard achter te<br />
laten.<br />
Javier Zamora, Solito,<br />
vertaling: Lidwien<br />
Biekmann, Uitgeverij<br />
Ambo|Anthos, 400 pagina’s<br />
(€ 23,99)<br />
Elk woord ging<br />
ademhalen<br />
Martinus Nijhoff is<br />
altijd gezien als een<br />
magiër, wiens suggestieve<br />
poëzie glashelder<br />
is en tegelijk<br />
vaak raadselachtig<br />
blijft. Voor zijn poëzie<br />
is altijd volop aandacht<br />
geweest, maar dat geldt<br />
niet voor zijn rusteloze<br />
leven. Door de onevenwichtigheid<br />
van zijn<br />
diepgelovige moeder<br />
kon hij vanaf zijn elfde<br />
jarenlang niet thuis<br />
wonen. In deze biografie<br />
gaat Bart Slijper op<br />
zoek naar de wortels<br />
van Nijhoffs werk.<br />
Bart Slijper, Elk woord<br />
ging ademhalen, Uitgeverij<br />
Prometheus,<br />
400 pagina’s (€ 39,99)<br />
Hormoongeluk<br />
Hormoongeluk is jouw<br />
handleiding om je<br />
cyclus voor je te laten<br />
werken. Je hoeft je niet<br />
meer te frustreren over<br />
de ingewikkeldheid<br />
van je menstruatie,<br />
hormonen of wat dan<br />
ook. Leer vanuit positief<br />
respect je lichaam<br />
beter kennen en laat<br />
je cyclus bijdragen aan<br />
jouw (werk)geluk. Je<br />
krijgt de tools in handen<br />
om in de vier verschillende<br />
fases van je<br />
cyclus goed voor jezelf<br />
te zorgen én regie te<br />
houden op jouw leven.<br />
Marije van den Berg,<br />
Hormoongeluk, Uitgeverij<br />
Sestra, 192 pagina’s<br />
(€ 19,99)<br />
Kin Thai<br />
In Kin Thai maak je<br />
kennis met alle culinaire<br />
regio’s in Thailand.<br />
Met meer dan 75<br />
recepten heb je al snel<br />
de authentieke smaken<br />
van deze geurige<br />
en smakelijke keuken<br />
onder de knie – met<br />
ingrediënten die je bij<br />
de supermarkt of toko<br />
kunt kopen. Maak<br />
heerlijke viskoekjes<br />
met ingelegde komkommer,<br />
kurkumasoep<br />
met patrijs of een klassieke<br />
pad thai.<br />
John Chantarasak, Kin<br />
Thai, Uitgeverij Becht,<br />
224 pagina’s (€ 29,99)
13 | BOEKENKRANT | OKTOBER <strong>2023</strong> KOKEN<br />
INTERVIEW<br />
DE BASIS<br />
Recepturen voor<br />
een nieuwe wereld<br />
Twintig jaar na de publicatie van de ‘kookbijbel’ De basis, is er nu het vervolg De basis – plantaardig.<br />
Dit kookboek legt uit hoe je met puur plantaardige middelen kunt aansluiten op<br />
een veranderend voedingspatroon, met inzichten in producten, kook- en snijtechnieken en<br />
recepten. Het boek is een samenwerking van culinair fotograaf en uitgever Tony le Duc en<br />
Pieter-Jan Lint, chef van gastronomisch vegan restaurant Amaranth in Merelbeke.<br />
ANTAL GIESBERS<br />
De makers kwamen elk<br />
op hun eigen manier<br />
in aanraking met de<br />
rijkdom van de puur<br />
plantaardige keuken.<br />
Zo verdiende Pieter-Jan al jong een<br />
zakcentje bij in de keuken van een<br />
brasserie in de buurt. ‘Ik vond dat<br />
leuk en dynamisch, daar ontstond<br />
mijn passie voor koken. Ik wilde ook<br />
altijd weten: waar komt een product<br />
vandaan, uit welke voedingsketen:<br />
bio, lokale landbouw, wildpluk? Ik<br />
wil mensen bewuster laten omgaan<br />
met hun voeding, en manieren<br />
tonen om iets plantaardig te bereiden.<br />
Ik geef de laatste vijf jaar veel<br />
workshops en trainingen in moderne<br />
kooktechnieken.’<br />
Tony ontdekte de magie van het<br />
fotograferen ‘in de donkere kamer<br />
van onze dorpsfotograaf’, vertelt hij.<br />
‘Ik ging uiteindelijk naar een gerenommeerde<br />
kunstschool en specialiseerde<br />
mij in het stilleven en portret.<br />
In die tijd bestond er geen enkele<br />
opleiding voor culinaire fotografie. Je<br />
moest het zelf ontdekken. Bij Knack<br />
Weekend heb ik dertig jaar lang dat<br />
braakliggende terrein ontgonnen.<br />
Ik was altijd wel een culinaire bon<br />
vivant, maar acht jaar geleden kreeg<br />
ik opeens een medische waarschuwing.<br />
Daarnaast besloot de jongste<br />
in ons gezin om geen dierlijke producten<br />
meer te eten. Om die redenen<br />
heb ik mijn levens- en eetgewoonten<br />
aangepast naar plantaardig.’<br />
Voedingsrevolutie<br />
De basis – plantaardig is een vervolg<br />
op Tony’s kookboek De basis uit<br />
2003, dat uitblonk in zijn eenvoud.<br />
‘Daarvan zijn 100.000 exemplaren<br />
verkocht, en het is in vijf talen<br />
vertaald. Maar we zijn twintig jaar<br />
verder met eetgewoontes, er is een<br />
transitie gaande richting plantaardige<br />
voeding. Als uitgever vond ik<br />
het hoog tijd om die voedingsrevolutie<br />
te ondersteunen. Ik heb Pieter-Jan<br />
gevraagd: kun jij De basis omzetten<br />
naar een puur plantaardige keuken?<br />
En dat kon hij.’<br />
‘Ik heb in de gastronomie met<br />
alle mogelijke dierlijke producten<br />
gewerkt,’ zegt Pieter-Jan. ‘Maar wij<br />
zien alleen het eindproduct, dat we<br />
nauwelijks nog associëren met een<br />
mooi, levend dier. Terwijl we het ons<br />
heel makkelijk kunnen permitteren<br />
om geen dieren meer te eten. Ik wil<br />
gastronomisch, via dit boek en mijn<br />
andere projecten, een steentje bijdragen<br />
aan die transitie.’<br />
Nieuwe technieken<br />
In vegan kookboeken zie je vaak<br />
substituten van bestaande producten,<br />
zoals een groenteburger, of een<br />
tofu-omelet. Hoe belangrijk was het<br />
om aan te sluiten op die wereld van<br />
dierlijke producten?<br />
‘Ten eerste gaat het om de technieken<br />
die je toepast,’ zegt Pieter-Jan.<br />
‘Ik maak geen mayonaise, maar<br />
gebruik die techniek voor een vettige<br />
emulsiesaus bij een frietje of salade.<br />
Scrambled tofu lijkt op scrambled<br />
egg, maar het is de bereiding die<br />
daarop lijkt.’<br />
‘Maar Pieter-Jan heeft ook recepturen<br />
geschreven die voorheen nog<br />
niet bestonden,’ vult Tony aan. ‘Die<br />
nieuwe samenstellingen zouden<br />
eigenlijk een nieuwe naam moeten<br />
krijgen, maar we sluiten liever aan<br />
bij de beleving van mensen, want<br />
we zitten nog in het begin van de<br />
transitie.’<br />
Pieter-Jan: ‘Het boek past ook goed<br />
binnen mijn opleidingen, waardoor<br />
ik het ook kan gebruiken bij koksscholen.<br />
Een school heeft al driehonderd<br />
boeken besteld voor een module<br />
plantaardig koken: die studenten<br />
gaan dat straks in restaurants toepassen.<br />
Ook dat zal de bewustwording<br />
van de consument vergroten.’<br />
Op deze De basis komt zeker een<br />
vervolg, zegt Tony. ‘Maar dit boek<br />
brengt je een heel eind op weg om de<br />
plantaardige keuken onder de knie<br />
te krijgen. Het opent de deuren voor<br />
nieuwsgierige mensen, maar ervaren<br />
veganisten gaan ook nieuwe dingen<br />
ontdekken.Dit is echt een basiswerk<br />
dat vele jaren meekan.’<br />
Pieter-Jan Lint, De basis – plantaardig,<br />
fotografie: Tony le Duc, Uitgeverij<br />
Minestrone, 352 pagina’s (€ 34,95)<br />
Recept: ‘Fondue’ kroketje<br />
TONY LE DUC<br />
Voor 15 stuks<br />
100 g kokosolie, 150 g<br />
bloem, 1 l ongezoete<br />
sojamelk, 12 g agaragar,<br />
4 eetlepels<br />
edelgistvlokken, 4 eetlepels<br />
witte miso,<br />
peper, zout en nootmuskaat,<br />
½ citroen.<br />
• Neem een kookpot<br />
met dikke bodem en<br />
maak een roux door<br />
de kokosolie te verwarmen<br />
en de bloem<br />
toe te voegen. Laat de<br />
bloemsmaak ‘uitbakken’.<br />
Los ondertussen<br />
de agaragar met een<br />
kloppertje op in 20 cl<br />
koude sojamelk.<br />
• Voeg de agar-melk<br />
als eerste toe aan de<br />
roux. Voeg daarna<br />
beetje bij beetje de<br />
overige 80 cl sojamelk<br />
toe en laat telkens<br />
de massa tot<br />
tegen het kookpunt<br />
komen.<br />
• Kruid af met peper,<br />
zout, nootmuskaat,<br />
edelgistvlokken,<br />
witte miso en een<br />
drupje citroensap.<br />
Bekleed een ovenschaal<br />
met bakpapier<br />
en giet de massa<br />
erin. Laat een 3-tal<br />
uur opstijven in de<br />
koelkast.<br />
Om te paneren<br />
500 ml water, 1 koffielepel<br />
johannesbroodpitmeel,<br />
peper<br />
en zout, bloem en<br />
paneermeel<br />
• Mix met behulp<br />
van een staafmixer<br />
water met peper,<br />
zout en johannesbroodpitmeel.<br />
Laat<br />
5 minuutjes staan,<br />
de massa zal dikker<br />
worden. Snij<br />
de kroketjes in de<br />
gewenste vorm en<br />
haal ze even kort<br />
door de bloem. Klop<br />
de overtollige bloem<br />
er goed af.<br />
• Haal de bebloemde<br />
kroketten door het<br />
waterbeslag en als<br />
laatste door het<br />
paneermeel.<br />
• Bak een 2-tal minuten<br />
goudbruin in voldoende<br />
frituurolie op<br />
175°C en werk af met<br />
wat citroenzeste.
Airfryer<br />
KOOKBOEK<br />
VEELZIJDIGE INTERNATIONALE GERECHTEN<br />
VOOR ELK MOMENT VAN DE DAG<br />
Het imago van de airfryer is de<br />
afgelopen periode 180 graden<br />
gekanteld: van ‘slank’ frituuralternatief<br />
tot een wonderoventje waarmee je in<br />
een relatief korte tijd − en dus<br />
energiebesparend − van alles kunt<br />
bereiden. Maar wat dan allemaal en<br />
hoe? Peter Friehling laat met Airfryer<br />
kookboek zien wat de ontelbare<br />
mogelijkheden zijn om de airfryer<br />
optimaal te benutten.<br />
Airfryer kookboek<br />
veelzijdige internationale gerechten voor<br />
elk moment van de dag<br />
ISBN: 9789461433060<br />
€19,95<br />
12 september in de<br />
boekhandel!<br />
goodcook.nl<br />
@goodcooknl<br />
@goodcooknl<br />
goodcookpublishing<br />
Tijn Sillevis<br />
DE ZWARTE HOND<br />
Noor en haar man hebben een motorboot gekocht om<br />
een reis naar Frankrijk te maken, als ineens "de zwarte<br />
hond" hun leven binnendringt – het metafoor voor hun<br />
zoons depressie. Een ontroerend verhaal van een<br />
moeder die uit alle macht het roer recht probeert te<br />
houden terwijl haar zoon dreigt te verdrinken.<br />
Paperback € 20,95<br />
ISBN 978 94 93343 03 0<br />
Rients Faber<br />
GIERZWALUW MAX<br />
In het nest van zijn ouders is de jonge gierzwaluw Max<br />
veilig. Als het noodlot toeslaat moet hij alleen op reis<br />
naar Afrika. Hij trotseert hindernissen, ontmoet<br />
kleurrijke vogels en ontdekt de kracht van vriendschap.<br />
Durf jij mee te vliegen op deze spannende reis?<br />
Paperback € 18,95<br />
ISBN 978 94 93343 15 3<br />
Frans Ellenbroek<br />
VLIEGANGST<br />
In 'Vliegangst' speelt de auteur met de thema’s die<br />
zijn beeldend werk domineren: liefde, hartstocht,<br />
natuur en vergankelijkheid. De 48 gedichten zijn zeer<br />
gevarieerd in vorm, inhoud en sfeer. Maar elk<br />
gedicht verwoordt – voor iedereen herkenbaar – de<br />
menselijke worsteling met het verlangen naar geluk.<br />
Paperback € 15,95<br />
ISBN 978 94 93343 04 7<br />
Jeroen Derwort<br />
SCOREN! vertelt het<br />
fascinerende verhaal van<br />
Jeroen Derwort. Als jonge<br />
programmeur ontwerpt hij<br />
Online Soccer Manager (OSM).<br />
Het spel blijkt een schot in<br />
de roos en trekt meer dan<br />
honderd miljoen gebruikers.<br />
Het boek geeft een<br />
zeldzaam kijkje achter de<br />
schermen van een start-up.<br />
Met rechtszaken, hackers,<br />
persoonlijke tegenslagen<br />
en deals met de grootste<br />
gamebedrijven en voetbalclubs<br />
ter wereld. Een must read<br />
voor (startende) ondernemers,<br />
spelers van OSM, gamers en<br />
voetballiefhebbers.<br />
SCOREN!<br />
Online Soccer Manager (OSM)<br />
van zolderkamer tot skybox<br />
www.palmslag.nl<br />
instagram.com/uitgeverijpalmslag<br />
facebook.com/palmslag<br />
Nu te bestellen bij de boekhandel, vanaf 18 <strong>oktober</strong> leverbaar<br />
Scoren! - ISBN: 9789083085999 - www.sparkleauteurs.nl
15 | BOEKENKRANT | OKTOBER <strong>2023</strong> NON-FICTIE<br />
COLUMN ONZE TAAL<br />
Lezen<br />
of niet lezen<br />
De redactie van Onze Taal zet iedere<br />
maand een bijzonder taalboek in de<br />
schijnwerpers. Deze keer: Een andere<br />
kijk op lezen van Marcel Lemmens.<br />
RAYMOND NOË<br />
Nederland telt 1,8 miljoen volwassen<br />
laaggeletterden, en 300.000 van<br />
hen halen niet eens het niveau van<br />
de eindtoets van de basisschool. Dat<br />
zijn mensen die dus niet in staat zijn<br />
om de krant te lezen, of ondertitels op tv, en ook<br />
geen brieven van de overheid of een bijsluiter bij<br />
een coronatest. Om volwaardig mee te doen in de<br />
maatschappij moet je kunnen lezen, en als bijna<br />
twee miljoen mensen daar moeite mee hebben, is<br />
dat best wel zorgwekkend.<br />
In dat licht is het misschien wel nóg zorgwekkender<br />
dat schoolkinderen steeds minder goed<br />
leren lezen, en dat ze het ook steeds minder leuk<br />
vinden om te lezen – althans, dat wordt ons<br />
steeds weer verteld in<br />
de media. Maar klopt<br />
dat beeld wel? Vertaler<br />
en redacteur Marcel<br />
Lemmens had zo zijn<br />
gedachten bij al die<br />
onheilsberichten. Hij<br />
dook in allerlei publicaties<br />
en onderzoeksrapporten,<br />
en kwam<br />
al snel tot genuanceerdere<br />
conclusies: zo<br />
gelden de alarmerende<br />
cijfers vooral voor het<br />
vmbo, zegt hij, terwijl<br />
havo en vwo het heus<br />
nog wel goed doen.<br />
In zijn boek Een andere kijk op lezen gaat<br />
Marcel Lemmens, Een<br />
andere kijk op lezen.<br />
Mythen, metingen en<br />
meningen over lezen ontrafeld,<br />
Uitgeverij Blink,<br />
264 pagina’s (€ 23,50)<br />
Over allerlei<br />
onzin die<br />
over lezen,<br />
leesonderwijs<br />
en ontlezing<br />
te<br />
berde wordt<br />
gebracht.<br />
Lemmens in op allerlei zin en onzin die over<br />
lezen, leesonderwijs en ontlezing te berde wordt<br />
gebracht. Hij doet dit aan de hand van uiteenlopende<br />
stellingen als ‘lezen is saai’, ‘lezen is moeilijk’,<br />
‘van lezen word je slimmer’, ‘lezen leer je op<br />
school’ en ‘zonder leesvaardigheid kun je niet<br />
goed functioneren’. En in veel gevallen blijkt dan<br />
dat de conclusies minder<br />
zwart-wit zijn dan<br />
ze ons worden voorgeschoteld.<br />
Lemmens<br />
sluit zijn boek af met<br />
een leesmanifest, met<br />
aanbevelingen voor<br />
leerkrachten, ouders<br />
en begeleiders over hoe<br />
ze kinderen aan het<br />
lezen kunnen krijgen<br />
en houden. Het allerbelangrijkste<br />
daarbij:<br />
laat zien dat lezen leuk<br />
is, dat boeken leuk zijn,<br />
en laat kinderen lezen<br />
wat ze zelf leuk vinden.<br />
Dan komt het allemaal<br />
goed.<br />
Het Genootschap Onze Taal is een vereniging<br />
voor taalliefhebbers, dat elke maand het blad<br />
Onze Taal uitbrengt en daarnaast fungeert als<br />
Taaladviesdienst. Kijk voor meer informatie op:<br />
www.onzetaal.nl.<br />
RECENSIES<br />
Zoektocht naar het einde<br />
Waarom mogen we, als we<br />
met vrienden onze favoriete<br />
boeken bespreken, nooit vertellen<br />
hoe het afloopt? En<br />
waarom blijven we onze<br />
favoriete series maar bingewatchen,<br />
en kunnen we niet<br />
wachten om te zien hoe het<br />
afloopt? Waar je ook kijkt,<br />
we lijken altijd gefixeerd op<br />
de afloop van dingen. Het is<br />
die fixatie waarover Geoff<br />
Dyer ons in De laatste dagen<br />
van Roger Federer meeneemt<br />
op een intrigerende<br />
ontdekkingstocht.<br />
MARCEL VORMEER<br />
Gelauwerd auteur<br />
Geoff Dyer wordt vaak<br />
gecomplimenteerd<br />
om zijn kunde om<br />
unieke onderwerpen<br />
op nieuwe en eigenzinnige manieren<br />
aan te snijden. Deze keer, geïnspireerd<br />
door zijn inmiddels 65ste<br />
verjaardag en zijn daarmee steeds<br />
tastbaarder wordende eindigheid,<br />
gaat hij op onderzoek uit naar hoe<br />
het anderen in die latere fasen van<br />
het leven is vergaan. De laatste dagen<br />
van Roger Federer is een soort bloemlezing<br />
geworden van zijn resultaten,<br />
een beschrijving van hoe Dyers favoriete<br />
grootheden uit de sport, kunst<br />
en cultuur hun einde tegemoet zijn<br />
gegaan, en welke meesterwerken ze<br />
Lewis Dartnells nieuwe<br />
boek Corpus behandelt uiteenlopende<br />
onderwerpen,<br />
waaronder het effect van<br />
de Zwarte Dood op de Europese<br />
bevolking, de gevolgen<br />
van het kweken van kinabomen<br />
in Nederlands-Indië<br />
en de menselijke neiging om<br />
overal patronen in te zien.<br />
Zijn insteek laat zich afleiden<br />
uit de ondertitel: Hoe<br />
de evolutie van het menselijk<br />
lichaam onze geschiedenis<br />
heeft bepaald. Hoe interessant<br />
het boek ook is, het<br />
vrouwelijk lichaam komt er<br />
bekaaid vanaf.<br />
SANDRA BROERTJES<br />
Vertellingen<br />
over grootheden<br />
zoals Bob Dylan,<br />
Roger Federer,<br />
en Nietzsche.<br />
in hun spoor hebben achtergelaten.<br />
Dyer steekt vlot van wal met een<br />
opeenstapeling van biografische vertellingen<br />
over een scala van grote<br />
namen uit de geschiedenis, zoals Bob<br />
Dylan, Roger Federer, Nietzsche en<br />
nog vele anderen. Gaandeweg maken<br />
deze anekdotes plaats voor passages<br />
die niet zouden misstaan als liefdesbrieven<br />
aan de werken van zijn<br />
idolen, en deze worden<br />
vervolgens weer afgewisseld<br />
met herkenbare<br />
verhalen uit zijn eigen<br />
leven. Het geheel vormt<br />
een uitgebreide analyse<br />
van hoe het einde<br />
van de diverse personages<br />
nadert en de auteur<br />
filosofeert daarbij vrolijk<br />
door over de diepere<br />
betekenissen die achter<br />
hun levenswerk zouden<br />
kunnen zitten.<br />
Natuurlijk is het zo dat<br />
vrouwen- en mannenlichamen<br />
deels hetzelfde<br />
functioneren.<br />
Zo hebben alle mensen<br />
vitamine C nodig en wanneer<br />
in vroeger tijden zeelieden vrouwen<br />
waren geweest, hadden ook zij<br />
scheurbuik gekregen na maanden op<br />
zee. Dartnell legt een link tussen het<br />
voorkomen van scheurbuik (middels<br />
rantsoenen citroensap), de voordelen<br />
die dat had voor de Britse marine<br />
en de opkomst van de maffia (op het<br />
wetteloze Sicilië huurden eigenaren<br />
van citroenboomgaarden krachtpatsers<br />
in om hun kostbare vruchten te<br />
beschermen).<br />
Andere boeiende verhalen gaan over<br />
de opkomst van endemieën en epidemieën.<br />
Toen Europeanen Amerika<br />
gingen verkennen, vielen zij ten<br />
prooi aan door insecten overgedragen<br />
ziekten (dat had onder andere<br />
tot gevolg dat Schotland opging in<br />
het Verenigd Koninkrijk), terwijl de<br />
bewoners op het Amerikaanse continent<br />
massaal stierven aan Euraziatische<br />
ziekten zoals de pokken.<br />
Afrikanen waren genetisch beter<br />
bestand tegen tropische ziekten en<br />
zij werden tewerkgesteld op de plantages<br />
in de Nieuwe Wereld, om onder<br />
meer te voldoen aan de<br />
vraag naar een verslavend<br />
middel: cafeïne.<br />
Over het koffiehuis<br />
schrijft Dartnell: ‘Het<br />
werd een nieuwe, openbare,<br />
democratisch zeer<br />
nivellerende ontmoetingsplek<br />
waar mannen<br />
van alle gezindten<br />
samenkwamen (…).’ Dat<br />
er alleen mannen naar<br />
deze openbare ruimtes<br />
kwamen geloof ik, maar<br />
waarom dat zo was,<br />
waarom er een rolverdeling<br />
is ontstaan tussen<br />
vrouwen en mannen,<br />
behandelt de auteur<br />
niet. In een voetnoot<br />
stelt hij: ‘Hoewel er biologische<br />
verschillen tussen<br />
de seksen bestaan,<br />
Geoff Dyer, De laatste<br />
dagen van Roger Federer:<br />
en andere eindes,<br />
vertaling: Ivo Verheyen,<br />
Uitgeverij Tzara,<br />
351 pagina’s (€ 24,99)<br />
Hoe het een tot het ander leidt<br />
Lewis Dartnell, Corpus,<br />
Hoe de evolutie van<br />
het menselijk lichaam<br />
onze geschiedenis heeft<br />
bepaald, Uitgeverij Thomas<br />
Rap, 455 pagina’s<br />
(€ 24,99)<br />
Met soepele hand<br />
schrijft Dyer zijn diverse<br />
helden aan elkaar en<br />
doorspekt hij het geheel<br />
met scherpe inzichten<br />
in hun werk. Zo zegt hij<br />
over de eeuwige discussie<br />
of Turner’s werk ooit echt af is<br />
geweest: ´We moeten terug naar die<br />
buitengewone regel in het essay van<br />
Lawrence: “Als Turner ooit zijn laatste<br />
schilderij had geschilderd…” Wat<br />
een idee: dat Turner er nooit helemaal<br />
toe gekomen is om zijn laatste<br />
werk te schilderen, nooit de apotheose<br />
heeft bereikt die zijn oeuvre – zo<br />
zeggen velen van de geciteerde commentatoren<br />
– altijd leek aan te kondigen.<br />
Op die manier bleef Turner, de<br />
proto-impressionist en dito modernist,<br />
in wezen altijd de romanticus,<br />
veroordeeld tot het lijfelijke.’<br />
De laatste dagen van Roger Federer is<br />
een creatieve gedachtestroom over<br />
het einde van de levens of carrières<br />
van de diverse sporters en artiesten<br />
die Geoff Dyer bewondert.<br />
De lezer die zoekt<br />
naar een heldere plotlijn<br />
of een duidelijke<br />
boodschap zal dit niet<br />
snel vinden. Dit boek<br />
lees je vooral om op<br />
speelse wijze meegenomen<br />
te worden in<br />
een spiraal van literaire<br />
klassiekers, geniale<br />
laatste penseelstreken<br />
en langverwachte<br />
afscheidswedstrijden.<br />
Vooral de liefhebbers<br />
van oude grootheden<br />
uit de wereld van kunst<br />
en cultuur en hun werken,<br />
zullen hier diverse<br />
uurtjes plezier aan<br />
beleven.<br />
is er geen duidelijke antropologische<br />
reden aan te wijzen waarom sekseongelijkheid<br />
en het patriarchaat<br />
binnen gemeenschappen zo gebruikelijk<br />
is.’ Waarom niet op zoek gaan<br />
naar een verklaring? Bij de Tanzaniaanse<br />
Hadza, een volk van traditioneel<br />
levende jager-verzamelaars, zijn<br />
vrouwen en mannen gelijkwaardig,<br />
zo schrijft Dartnell. Als de opkomst<br />
van de landbouw zoals hij stelt tot<br />
hiërarchische samenlevingen leidde,<br />
waarom kregen mannen dan meer<br />
macht en middelen (en een grotere<br />
plek in de geschiedschrijving) dan<br />
vrouwen?<br />
Dartnell besteedt bovendien aandacht<br />
aan een defect<br />
gen dat (bijna uitsluitend<br />
bij mannen)<br />
hemofilie veroorzaakt.<br />
Twee kroonprinsen<br />
leden eraan en dat had<br />
invloed op het begin<br />
van revoluties in Rusland<br />
en Spanje. Over<br />
een biologische eigenaardigheid<br />
bij vrouwen,<br />
het hymen, staat<br />
in Corpus geen woord,<br />
terwijl mythen over<br />
dat randje weefsel<br />
toch verweven zijn<br />
met onze geschiedenis.<br />
Dartnells boek zit vol<br />
Triviantwaardige feiten,<br />
maar het mannelijk<br />
bovenlichaam op<br />
het omslag is helaas<br />
goed gekozen.
Verenig de<br />
bovenwereld<br />
Dé must-have voor<br />
Minecraft-fans!<br />
NU overal verkrijgbaar<br />
© <strong>2023</strong> Mojang AB. All Rights Reserved. Minecraft, the Minecraft logo, and the Mojang Studios logo are trademarks of the Microsoft group of companies.<br />
@uitgeverijbillybones<br />
Uren kijk-<br />
<strong>Boekenkrant</strong> Waar is Polle Poes.indd 4 4-7-<strong>2023</strong> 17:18:45<br />
Prentenboek met het<br />
Kinderboekenweekthema!<br />
en zoekplezier!<br />
v<br />
MarIjKe kLoMpMaKeR<br />
Waar<br />
is<br />
P O ll<br />
p o eS<br />
e<br />
EeN kIjK- eN zOeKbOeK<br />
?<br />
In het<br />
huis van Tes<br />
en Carmen is<br />
plaats voor<br />
iedereen.<br />
€ 17,99<br />
€ 15,99<br />
Kinderboekenweek <strong>2023</strong><br />
Nu verkrijgbaar in de (online) boekhandel<br />
Waar is Polle Poes? | ISBN 9789047633068 | € 17,99<br />
www.vierwindstreken.com<br />
<strong>Boekenkrant</strong> Waar is Polle Poes.indd 4 4-7-<strong>2023</strong> 17:18:45
17 | BOEKENKRANT | OKTOBER <strong>2023</strong><br />
KIJKJE IN DE KEUKEN MARISKA BUDDING VERWACHT<br />
Kluitman-novelles:<br />
‘Jongeren komen ervoor terug’<br />
Tijdens de Boekenweek van<br />
Jongeren (14 t/m 25 september)<br />
zijn er tal van initiatieven<br />
om het leesplezier bij<br />
jongeren aan te wakkeren.<br />
Een uitgeverij die zich daar<br />
ook al een aantal jaren op<br />
een originele manier voor<br />
inzet, is Kluitman. Hun laagdrempelige<br />
novelle-reeks,<br />
met auteurs als Chinouk<br />
Thijssen, Marcel van Driel<br />
en Marion Pauw, weet zelfs<br />
niet-lezers over de streep te<br />
trekken. Hoe krijgt Kluitman<br />
dat voor elkaar?<br />
MIRJAM MULDER<br />
Een flitsbezorger die<br />
wordt opgejaagd,<br />
ouders die nieuwe<br />
partners krijgen, een<br />
afkickkamp voor telefoonverslaafden…<br />
De novelles in deze<br />
reeks bestaan uit spannende verhalen<br />
van zo’n honderd pagina’s die<br />
aansluiten bij de leefwereld van jongeren.<br />
Het begon in 2017 met Afgesloten<br />
van Natasza Tardio. Inmiddels<br />
zijn er 22 titels verschenen en zo’n<br />
90.000 exemplaren verkocht, vertelt<br />
uitgever Mariska Budding. ‘We<br />
krijgen van leerkrachten terug dat<br />
de leerlingen steeds meer naar de<br />
novelles vragen.’<br />
Van Max van Olden, Deepfake, Uitgeverij<br />
Kluitman, 112 pagina’s (€ 9,95)<br />
Op een dag komt Liz’ beste<br />
vriendin Brenda niet opdagen<br />
op school. De appjes die<br />
Liz stuurt worden niet gelezen en<br />
Brenda’s sociale media zijn helemaal<br />
gewist. Liz snapt er niks van.<br />
Dan hoort ze dat Brenda in coma in<br />
het ziekenhuis ligt na een poging tot<br />
zelfmoord. Liz’ broer Jurgen gedraagt<br />
zich raar. Liz vertrouwt het niet en<br />
kijkt op zijn computer. Daar vindt<br />
ze een sexy filmpje van Brenda. Hoe<br />
komt haar broer aan dit filmpje?<br />
Verschijnt 7 november.<br />
Hoe is het idee van de novelle-reeks<br />
ontstaan?<br />
‘Dat is alweer zo’n vijf à zes jaar geleden.<br />
Ik liep al langer rond met het<br />
idee, want ik dacht: hoe krijgen we<br />
jongeren weer aan het lezen? Nu zijn<br />
de Boekenweekgeschenken altijd<br />
al enorm in trek, ook toen ik jong<br />
was: toen las je die graag voor je lijst,<br />
want het zijn wat dunnere boeken.<br />
Dus ik dacht: misschien is het goed<br />
om te kijken welke auteurs nu heel<br />
erg goed liggen bij de jongeren, en<br />
hen te vragen een dunner boekje te<br />
schrijven. En dan mooi vormgegeven,<br />
goed en spannend geschreven,<br />
voor een toegankelijke prijs. Dus daar<br />
zijn we mee begonnen.’<br />
Wat voor reacties krijgen jullie op de<br />
novelles?<br />
‘Docenten zijn er heel erg blij mee,<br />
zij zeggen: “Als we het aanbieden,<br />
willen de leerlingen eigenlijk meer<br />
lezen. Niet eens van dezelfde auteur,<br />
maar ook andere novelles.” Het doel<br />
is ook echt om die leeshonger aan te<br />
wakkeren. Misschien dat als ze zo’n<br />
verhaal lezen, ze ook een wat dikker<br />
boek willen lezen van dezelfde<br />
‘We krijgen ook<br />
van de lezers zelf<br />
terug dat ze er<br />
heel blij mee zijn,<br />
dat is erg fijn.’<br />
auteur. Of dat ze doorgaan met de<br />
novelles, en drie novelles zijn samen<br />
ook al driehonderd pagina’s, dus dan<br />
maak je je leesuren wel. We krijgen<br />
ook van de lezers zelf terug dat ze er<br />
heel blij mee zijn, dat is erg fijn. Maar<br />
we horen vooral van leerkrachten en<br />
boekhandelaren: “We merken dat ze<br />
ervoor terugkomen en ernaar vragen.”<br />
Dus jongeren krijgen er echt zin<br />
in lezen door.’<br />
De auteurs die meedoen aan de<br />
reeks zijn heel verschillend. Sommigen<br />
schrijven specifiek voor jongeren,<br />
anderen niet. Hoe kiezen jullie<br />
de auteurs?<br />
‘Soms melden auteurs zich zelf bij<br />
ons, omdat ze graag een keer een<br />
young adult-verhaal of een novelle<br />
willen schrijven. Dat is natuurlijk<br />
heel erg leuk. Dan zeggen wij:<br />
“Stuur maar een synopsis en dan<br />
kijken we of we dat geschikt vinden.”<br />
Maar we benaderen meestal<br />
zelf auteurs. Ik vond het bijvoorbeeld<br />
heel leuk dat Marion Pauw<br />
wilde meedoen. Zij heeft echt<br />
een superspannende jeugdthriller<br />
geschreven, terwijl ze normaal<br />
voor volwassenen schrijft. En Stine<br />
Jensen: zij schrijft vooral non-fictie<br />
en heeft een filosofische, spannende<br />
novelle geschreven. Dus op<br />
die manier bouwen we de reeks op.<br />
Maar het moet wel altijd een spannend<br />
verhaal zijn, want je moet in<br />
weinig tijdsbestek iets neer kunnen<br />
zetten. En dat lukt vaak heel goed.<br />
Neem Chinouk Thijssen: haar boek<br />
Gegijzeld is echt een topper, bijna<br />
niet aan te slepen! Daarmee heeft<br />
ze ook de Prijs van de Jonge Jury<br />
2022 gewonnen.’<br />
Moeten jullie de auteurs soms<br />
nog coachen over hoe je een goede<br />
novelle of een spannend verhaal<br />
schrijft?<br />
‘We hebben inmiddels genoeg voorbeelden,<br />
dus ze vragen vaak: “Kunnen<br />
we wat lezen?” En dan komt<br />
het wel goed. Als ze het echt niet<br />
gewend zijn een compleet en boeiend<br />
verhaal met relatief weinig<br />
woorden te schrijven, is dat wat lastiger.<br />
Dan moet er soms een beetje bijgestuurd<br />
worden, want het verhaal<br />
moet wel spannend blijven. En je<br />
moet to-the-point schrijven, want<br />
je kunt niet heel erg uitweiden. Ook<br />
is het belangrijk om je in te leven in<br />
de belevingswereld van jongeren en<br />
de thema’s die zij interessant vinden:<br />
waar herkennen ze zichzelf in?<br />
Dus het is denk ik best een uitdaging<br />
voor de auteurs. Maar een leuke<br />
uitdaging.’<br />
Op de hoogte blijven van de nieuwste<br />
novelles? Volg dan het Instagram-account<br />
@kluitman_novelles.<br />
Anne Eekhout, Project Evil, Uitgeverij<br />
Kluitman, 112 pagina’s (€ 9,95)<br />
Dit had nooit mogen gebeuren.<br />
Als we hadden geweten waar<br />
het op uit zou draaien – de<br />
chaos, de achterdocht, de woede en<br />
de angst, de opsluiting – hadden we<br />
het dan gedaan? David, Bo, Alicja en<br />
Louie gaan met klas H3B op kamp.<br />
Ze doen een experiment waarbij<br />
de klas in twee groepen wordt verdeeld:<br />
de blauwogen en de bruinogen.<br />
Tijdens het kamp ontstaat er<br />
een strijd tussen de twee groepen.<br />
Het kamp, dat zo relaxed en gezellig<br />
had moeten worden, loopt volledig<br />
uit de hand. Verschijnt 12 september.
‘Nog beter dan Daar waar de<br />
rivierkreeften zingen.’ MEZZA<br />
MEER DAN<br />
100.000<br />
EXEMPLAREN VERKOCHT<br />
HEBBAN THRILLERPRIJS<br />
WINNAAR 2022<br />
‘Verschrikkelijk goede<br />
thriller.’ MEZZA<br />
‘Meeslepend!’<br />
De Telegraaf<br />
‘Een spannend verhaal.’<br />
de Volkskrant<br />
NU 15,-<br />
NU IN DE (ONLINE) BOEKWINKEL
19 | BOEKENKRANT | OKTOBER <strong>2023</strong> BOEKFRAGMENTEN<br />
BOEKFRAGMENT<br />
Fred en het IETS<br />
Op een dag wordt Fred wakker met een gek gevoel. Hij heeft helemaal nergens zin in en<br />
kruipt het liefst weer onder zijn geruite dekentje. Zit er soms iets op zijn rug? Fred probeert<br />
er met behulp van Uil en Konijn achter te komen, maar zij kunnen ook niets vinden.<br />
Pépé Smit, Fred en het IETS, Uitgeverij<br />
De Harmonie, 32 pagina’s (€ 15,90)<br />
Verschijnt 12 september<br />
www.deharmonie.nl
DEFENSIE<br />
NO. 20, JUNI <strong>2023</strong>, €4<br />
WWW.MILITAIRECOURANT.NL<br />
Heerlijk houten<br />
huis te huur<br />
in de Ardennen.<br />
MILITAIRE<br />
COURANT<br />
COMBAT FOTOGRAAF<br />
WESSEL SCHIET RAAK<br />
MIJN FUNCTIE, DE CAMERA ALS WAPEN, P.10<br />
Veteranendag <strong>2023</strong>, NAVO-oefening ‘Noble<br />
Jump’, generaal Eichelsheim en Topi Merah<br />
De <strong>Boekenkrant</strong> biedt haar lezers in samenwerking met<br />
boekhandel Roelants een rustiek vrijstaand landhuisje aan<br />
in de Belgische Ardennen. Het ligt in het dorpje Daverdisse.<br />
Hier is de laatste 40 jaar weinig veranderd. Ideaal voor een<br />
verblijf vol ontspanning of inspanning. De huisbibliotheek<br />
staat garant voor wekenlang leesplezier.<br />
Kijk voor meer informatie<br />
op www.roelants.nl<br />
RECENSIE<br />
MILITAIRE COURANT<br />
Met NAVO-oefening op Sardinië,<br />
combat fotograaf Wessel en Topi Merah<br />
Kijk voor meer informatie op www.militairecourant.nl<br />
• Cartoons op bestelling<br />
door striptekenaar:<br />
Erwin Suvaal<br />
• bedrukken van sportshirts,<br />
hoodies, t-shirts<br />
www.suvaalshirts.nl • 010-4500097 • info@suvaalshirts.nl<br />
BOEKFRAGMENT<br />
Gedeelde liefde<br />
Sophie Berrebi, Gedeelde liefde, vertaling:<br />
Marike Groot & Sander Brink,<br />
Uitgeverij Spectrum, 248 pagina’s<br />
(€ 23,99)<br />
www.spectrumboeken.nl<br />
Gedeelde liefde is een verfrissend<br />
literair debuut waarin<br />
kunst, de stad Amsterdam,<br />
een open huwelijk en echte<br />
liefde samenkomen<br />
Die intieme ervaringen waren de<br />
dingen waarvan de haartjes op de<br />
achterkant van mijn armen recht<br />
overeind gingen staan en die rillingen<br />
over mijn rug stuurden terwijl<br />
ik er zo aan het eind van mijn feest<br />
in de woonkamer aan zat terug te<br />
denken. Dat was mijn echte leven,<br />
half clandestien misschien, maar<br />
wel het leven dat er echt toe deed. Ik<br />
was intiemer geweest met die mannen<br />
van wie ik me de namen niet<br />
allemaal kon herinneren dan met de<br />
mensen die naar het feestje waren<br />
gekomen.<br />
Ik kon aan het koken zijn, of Victor<br />
helpen zijn kamer op te ruimen, en<br />
intussen in gedachten antwoorden<br />
op berichtjes opstellen of plannen<br />
wat ik de volgende dag voor een<br />
date aan zou trekken. Ik hield ze zelden<br />
bij, die interacties die urenlang<br />
in mijn hoofd bleven hangen, en<br />
andere die heel voorzichtig behandeld<br />
moesten worden en bij elk antwoord<br />
hetzij de ene hetzij de andere<br />
kant op konden gaan. Ze verdwenen<br />
elke keer dat ik de app had verwijderd.<br />
Dan was de lei weer schoon en<br />
kon ik opnieuw beginnen, weer tot<br />
leven gewekt door deze vorm van<br />
geheugenverlies die me de illusie gaf<br />
dat alles mogelijk was, dat er nog<br />
niets was gebeurd. En elke keer dat<br />
ik de app verwijderde, wist ik dat<br />
de paar ongemakkelijke interacties<br />
en onaangename gesprekken die<br />
hij ook bevatte, gewoon zouden verdwijnen.<br />
En totdat ik klaar was om<br />
mijn profiel te herstellen, trok dat<br />
leven zich terug in de schaduwen en<br />
kon ik me volledig richten op mijn<br />
andere leven: bestanden ophalen,<br />
legoblokjes oprapen en uitgevers en<br />
kunstenaars mailen. Maar wie zou<br />
kunnen zeggen welk van deze twee<br />
levens echter was? Wie zou kunnen<br />
zeggen dat die persoonlijke en professionele<br />
banden, in de loop der<br />
jaren opgebouwd tijdens persoonlijke<br />
uitwisselingen, oprechter en<br />
bestendiger waren, belangrijker dan<br />
de banden die digitaal waren opgebouwd<br />
en die met één druk op de<br />
knop verdwenen?<br />
Al die levens bestonden naast elkaar,<br />
en hadden elk hun eigen rijm van<br />
rituelen en routines. Ik keek naar<br />
de overblijfselen van de avond<br />
waarvoor ik al weken van tevoren<br />
bloemen had uitgekozen, recepten<br />
had verzameld en gerechten had<br />
verzonnen. En daarna plannen,<br />
boodschappen doen, koken, opruimen,<br />
uitstallen, schalen tevoorschijn<br />
halen uit kasten die te hoog voor me<br />
waren, het buffet opstellen, nadenken<br />
over servetten, bestek en glazen.<br />
Op die momenten bootste ik min<br />
of meer bewust de perfecte gastvrouw<br />
na die mijn moeder altijd was<br />
geweest, degene die haar kinderen<br />
dwong de gasten beleefd te begroeten<br />
en hors d’oeuvres aan hen rond<br />
te delen voordat we naar bed verdwenen<br />
zonder herrie te schoppen<br />
over het feit dat ze niet op de rand<br />
van ons bed kwam zitten voor een<br />
laatste nachtkus. Net als zij had ik<br />
lippenstift op en plande ik dingen<br />
tot in detail, wat zelfs zover ging dat<br />
ik de tafel midden in de kamer liet<br />
staan, zodat wanneer het feest te<br />
druk werd, een paar vrienden zouden<br />
helpen hem naar de zijkant te<br />
verplaatsen. Zelfs de spontaniteit<br />
was gepland, perfect georkestreerd:<br />
‘Er kwamen zoveel mensen dat we<br />
de tafel tegen de muur moesten<br />
duwen.’
21 | BOEKENKRANT | OKTOBER <strong>2023</strong> BOEKFRAGMENTEN<br />
BOEKFRAGMENT<br />
Demonenjager<br />
Sara Marino, Demonenjager, Dutch<br />
Venture Publishing, 200 pagina’s<br />
(€ 15,95)<br />
Verschijnt in <strong>oktober</strong><br />
www.dutchventurepublishing.nl<br />
Elena doet onderzoek naar<br />
demonen. Derek is gefascineerd<br />
door de mensenwereld.<br />
Kan de ontmoeting<br />
tussen een mensenmeisje<br />
en een demonjongen ook<br />
maar iets anders dan noodlottig<br />
zijn?<br />
‘Hij probeert je al maanden te versieren,<br />
of niet?’ dringt haar vriendin<br />
aan. Ze krijgt een intense uitdrukking<br />
op haar gezicht die ik nog het<br />
meest vind lijken op afschuw.<br />
Elena knikt en doet dan net alsof ze<br />
rilt.<br />
‘Daar ga je toch niet op in, hè?’<br />
Ze schudt haar hoofd. ‘Lisa, je weet<br />
toch dat ik dat nooit zou doen! Die<br />
knul is eng. Hij zou moeten branden<br />
in de hel voor wat hij heeft gedaan.<br />
Je had hem moeten aangeven.’<br />
Ik moet glimlachen als ik aan de situatie<br />
denk: ik ken Martin verder niet,<br />
maar ik zou hem best willen zien<br />
branden.<br />
Het meisje met de zwarte haren gaat<br />
met een ruk staan. ‘Nee! Ik wil het<br />
gewoon vergeten. Jij blijft ver bij die<br />
griezel vandaan, beloofd?’<br />
‘Oh, maak je maar geen zorgen. Ik<br />
geef hem geen enkele ruimte. Ik zou<br />
wel gek zijn. Ik zou nog liever levend<br />
verscheurd worden door een wolf<br />
dan met hém uitgaan.’ Ze geeft haar<br />
vriendin nog een glimlach voordat<br />
die de bar uitloopt en de rust<br />
wederkeert.<br />
Vanuit mijn ooghoek zie ik dat Elena<br />
ook opstaat. Als ze me voorbijloopt,<br />
laat ze plotseling alle papieren die ze<br />
in haar handen houdt op de grond<br />
vallen. Ze vliegen overal heen.<br />
‘Verdomme!’ roept ze gekweld uit.<br />
Ik buig me voorover om haar te helpen,<br />
omdat ik best nog wat langer<br />
oogcontact met haar wil hebben,<br />
maar dan kijk ik verbaasd naar wat<br />
er precies op de papieren staat die ik<br />
voor haar heb opgeraapt.<br />
Zij heeft het ook door.<br />
‘Nee, ik ben niet gek en ik ben ook<br />
geen huurmoordenaar, ik zweer het,’<br />
zegt ze als uit het niets.<br />
Ik sla mijn blik op en kijk haar recht<br />
aan. ‘Sorry, wat?’ vraag ik verrast.<br />
Ze glimlacht naar me. ‘Ik weet dat<br />
het er wat vreemd uitziet, maar het<br />
is voor een onderzoek dat ik doe.’<br />
Ik knik, terwijl ik opnieuw naar de<br />
papieren kijk. Ik heb een stapel van<br />
ongeveer dertig velletjes verzameld<br />
en die gaan over een onderwerp<br />
dat me zeer nauw aan het hart ligt:<br />
demonen. Er staan heel wat afbeeldingen<br />
op en in alle kantlijnen zijn<br />
handgeschreven notities te zien.<br />
‘Dat is dan wel een vreemd onderzoek,’<br />
merk ik op. ‘Ben je een soort<br />
demonenjager?’<br />
‘Nee, het is voor school, voor een<br />
van mijn leraren. Het gaat over de<br />
geschiedenis en het leven van demonen<br />
van de oudheid tot in het heden,<br />
maar ik denk niet dat je dat erg interessant<br />
zult vinden.’<br />
Ze grist de papieren uit mijn handen<br />
en ik pak er weer een paar terug.<br />
‘Maar het interesseert me dan weer<br />
wél waarom zo’n leuk meisje als jij<br />
zich zo met studeren bezighoudt,’<br />
zeg ik.<br />
Ze trekt een wenkbrauw op. ‘Sorry,<br />
hoe bedoel je dat?’<br />
Oh jee, ik geloof dat ik een fout heb<br />
gemaakt. Ik wilde haar een complimentje<br />
geven, maar ik geloof niet dat<br />
ze het heel goed opvat. ‘Nou ja... ik<br />
bedoelde, eh...’<br />
Onverwacht steekt ze haar hand naar<br />
me uit. ‘Laat maar. Ik heet trouwens<br />
Elena.’<br />
Ik pak haar uitgestoken hand aan.<br />
Die is klein en warm, en heel even<br />
gaat er een rilling door me heen door<br />
het lichamelijke contact. Ik voel iets<br />
vanbinnen gebeuren, iets wat ik<br />
niet snap, maar wat niet onprettig<br />
aanvoelt.<br />
BOEKFRAGMENT<br />
De voedselfuik<br />
Chris van Tulleken, De voedselfuik.<br />
Waarom eten we zo ongezond... en<br />
kunnen we daar niet mee stoppen?,<br />
vertaling: Auke van den Berg, Uitgeverij<br />
Ambo|Anthos, 392 pagina’s (€ 24,99)<br />
www.amboanthos.nl<br />
De voedselfuik van Chris van<br />
Tulleken, van podcast A Thorough<br />
Examination with Drs<br />
Chris and Xand en Operation<br />
Ouch!, is hét boek over de<br />
verwoestende effecten van<br />
ultrabewerkt voedsel.<br />
Dit is een boek over de systemen die<br />
voor ons voedsel zorgen en ons vertellen<br />
wat we moeten eten. Probeer<br />
je een wereld voor te stellen die<br />
anders is gestructureerd, een wereld<br />
die iedereen meer kansen en keuzes<br />
zou bieden. Dus geen voorstellen om<br />
dingen te belasten of te verbieden,<br />
enkel de eis dat de informatie over<br />
upf* verbetert en dat echt voedsel<br />
verkrijgbaar is.<br />
Dit is geen afslankboek, want ten<br />
eerste heeft nog niemand een<br />
methode bedacht die mensen helpt<br />
veilig en duurzaam gewicht te verliezen,<br />
en ten tweede accepteer ik<br />
niet dat je gewicht móét verliezen. Ik<br />
heb geen ‘correct’ lichaam, en ik heb<br />
ook geen mening over hoe je eruit<br />
zou moeten zien. Ik heb geen mening<br />
over welk voedsel je zou moeten<br />
eten; dat moet je zelf beslissen. Ik<br />
maak de hele tijd keuzes die niet<br />
‘gezond’ zijn, van gevaarlijke sporten<br />
tot junkfood. Maar ik ben ervan overtuigd<br />
dat we om keuzes te kunnen<br />
maken allemaal de juiste informatie<br />
moeten hebben over de mogelijke<br />
risico’s van ons voedsel, en dat we<br />
minder blootgesteld moeten worden<br />
aan agressieve, vaak misleidende<br />
marketing.<br />
Dus je zult in dit boek bijna geen<br />
advies aantreffen over hoe je moet<br />
leven of hoe je je kinderen moet<br />
voeden. Deels omdat het mij niet<br />
aangaat, maar vooral omdat ik denk<br />
dat advies geven weinig zin heeft.<br />
Wat we eten wordt bepaald door<br />
het voedsel dat ons omringt, de prijs<br />
ervan en hoe het wordt gemarket –<br />
en dat moet veranderen.<br />
Maar ik heb wel een suggestie over<br />
hoe je dit boek moet lezen. Als je<br />
denkt dat je misschien wilt stoppen<br />
met het eten van upf: niet doen.<br />
Gewoon dooreten.<br />
[…]<br />
Ik hoop dat je tijdens het lezen van<br />
dit boek ook de lijsten van ingrediënten<br />
zult lezen die op de achterkant<br />
staan van de verpakkingen van de<br />
producten die je eet. Dan vind je veel<br />
meer stoffen dan ik in dit boek stuk<br />
voor stuk uit de doeken kan doen,<br />
maar ik hoop dat je uiteindelijk gaat<br />
begrijpen hoe alles, van de marketingcampagne<br />
tot het merkwaardige<br />
gebrek aan voldoening dat je na het<br />
eten voelt, bijdraagt aan een slechte<br />
gezondheid. Dan ontdek je misschien<br />
ook dat veel problemen in je leven<br />
die je wijt aan ouder worden of aan<br />
het hebben van kinderen of aan<br />
werkstress, in feite worden veroorzaakt<br />
door het voedsel dat je eet.<br />
Ik kan niet beloven dat je upf bizar<br />
en weerzinwekkend gaat vinden<br />
naarmate je verder leest, maar misschien<br />
gebeurt dat wel, en als je in<br />
staat bent het op te geven zijn er veel<br />
aanwijzingen dat dat goed is voor<br />
je lichaam, je hersenen en de aarde.<br />
Het is gebeurd bij een aantal mensen<br />
die bij de productie van dit boek en<br />
van de podcast die eraan voorafging<br />
betrokken waren, en ik hoor graag of<br />
het bij jou ook gebeurt.<br />
*upf heeft een lange, formele wetenschappelijke<br />
definitie, maar het<br />
komt hierop neer: als het in plastic is<br />
verpakt en minstens één ingrediënt<br />
heeft dat je normaal gesproken niet<br />
in een standaardkeuken zou aantreffen,<br />
dan is het upf.
22 | BOEKENKRANT | OKTOBER <strong>2023</strong> BOEKHANDEL<br />
ADRESSEN<br />
NEDERLAND<br />
VLAANDEREN<br />
AGENDA<br />
De <strong>Boekenkrant</strong><br />
bij u in de buurt<br />
Deze boekhandels ver spreiden de <strong>Boekenkrant</strong>. Voor een compleet actueel overzicht<br />
kijkt u op www.boekenkrant.com/boekhandels. Staat uw naam niet op de<br />
lijst, of heeft u aanpassingen? Geef het door via info@boe kenkrant.com.<br />
Boeken-activiteiten<br />
in <strong>oktober</strong> <strong>2023</strong><br />
NEDERLAND<br />
AALSMEER<br />
Boekhuis Aalsmeer<br />
ALKMAAR<br />
Van der Meulen’s<br />
Boekhandel<br />
ALMELO<br />
Boekhandel Broekhuis<br />
ALMERE-HAVEN<br />
The Read Shop<br />
Almere-Haven<br />
ALPHEN A/D RIJN<br />
Boekhandel Haasbeek<br />
Boekhandel Haasbeek<br />
Herenhof<br />
AMERSFOORT<br />
De Algemene<br />
Boekhandel<br />
Boekhandel<br />
Veenendaal<br />
AMSTELVEEN<br />
Boekhandel Venstra<br />
AMSTERDAM<br />
De Amsterdamse<br />
Boekhandel<br />
Boekhandel De Dolfijn<br />
Boekhandel Jimmink<br />
Boekhandel Scheltema<br />
Boekhandel van Noord<br />
APELDOORN<br />
Boekhandel Broekhuis<br />
ARNHEM<br />
Boekhandel Hijman<br />
Ongerijmd<br />
ASSEN<br />
Boekhandel<br />
Van der Velde<br />
Rapunsel Kinderboeken<br />
& meer<br />
BAARLE-NASSAU<br />
Bruna Baarle-Nassau<br />
BAARN<br />
Boekhandel Den Boer<br />
BARNEVELD<br />
Boekhandel Romijn<br />
BEILEN<br />
Boekhandel<br />
Het Logboek<br />
BENNEKOM<br />
Boekhandel Novita<br />
BERGEN OP ZOOM<br />
Quist Boeken<br />
BILTHOVEN<br />
Bilthovense<br />
Boekhandel<br />
BODEGRAVEN<br />
The Read Shop Karssen<br />
BOXMEER<br />
Van Dinter Media<br />
BREDA<br />
Boekhandel<br />
Van Kemenade<br />
& Hollaers<br />
Libris Boekhandel<br />
Buitelaar<br />
BREUKELEN<br />
Boekhandel<br />
Van Kralingen<br />
BRIELLE<br />
Boekhandel<br />
Hoofdstuk Een<br />
BUNSCHOTEN-<br />
SPAKENBURG<br />
Bruna Van de Geest<br />
CASTRICUM<br />
Boekhandel Laan<br />
CUIJK<br />
The Read Shop Cuijk<br />
DEN BOSCH<br />
Boekhandel<br />
Adr. Heinen<br />
DEN HAAG<br />
Boekhandel De Vries<br />
Van Stockum<br />
Boekhandel<br />
Scheveningen<br />
DEVENTER<br />
Boekhandel Broekhuis<br />
Boekhandel Praamstra<br />
DIEREN<br />
The Read Shop Dieren<br />
DOORN<br />
The Read Shop Doorn<br />
DOORWERTH<br />
All you can give<br />
DORDRECHT<br />
Boekhandel<br />
De Nieuwe Bengel<br />
Boekhandel Vos<br />
& Van der Leer<br />
Kinderboekwinkel<br />
De Giraf<br />
DRACHTEN<br />
Boekhandel<br />
Van der Velde<br />
DRIEBERGEN<br />
Boekhandel<br />
Jacques Baas<br />
DRONTEN<br />
Voster Boekverkopers<br />
EDE<br />
Boek en Buro<br />
EELDE<br />
The Read Shop Eelde<br />
EINDHOVEN<br />
De Boekenberg<br />
Boekhandel<br />
Van Grinsven<br />
Boekhandel Van Piere<br />
EMMEN<br />
Boekhandel Vermeer<br />
ENSCHEDE<br />
Boekhandel Broekhuis<br />
EXLOO<br />
Geerts Warenhuis<br />
GELDROP<br />
Boekhandel<br />
Van Grinsven<br />
GIESSENBURG<br />
Miek-Kado<br />
Boek-Kadoshop<br />
GOES<br />
Boekhandel<br />
De Koperen Tuin<br />
GOIRLE<br />
Blz. Boekhandel<br />
Buitelaar<br />
GORINCHEM<br />
Boekhandel<br />
De Boekenkist<br />
GORREDIJK<br />
Planteyn Boeken<br />
GOUDA<br />
Boekhandel Verkaaik<br />
GRONINGEN<br />
Boekhandel<br />
Van der Velde<br />
HAAKSBERGEN<br />
Boek en Buro<br />
HAARLEM<br />
Bruna Cronjéstraat<br />
Kennemer Boekhandel<br />
Kinderboekwinkel<br />
Kiekeboek<br />
HAREN (GR)<br />
Boomker Boeken<br />
HARLINGEN<br />
Boekhandel<br />
Van der Velde<br />
HEDEL<br />
Blz. Boekhandel<br />
Hedel<br />
HEEMSTEDE<br />
Boekhandel Blokker<br />
HEEZE<br />
Boek- en Kantoorboekhandel<br />
Lektura<br />
HELMOND<br />
Boekhandel<br />
De Ganzenveer<br />
HENGELO<br />
Boekhandel Broekhuis<br />
HIPPOLYTUSHOEF<br />
De Wieringer<br />
Boekhandel<br />
HOOGEVEEN<br />
!pet boekverkopers<br />
HOUTEN<br />
Boekhandel De Kler<br />
HUIZEN<br />
Boekhandel Flevo<br />
IJMUIDEN<br />
The Read Shop Express<br />
IJmuiden<br />
JOURE<br />
The Read Shop Holtrop<br />
KAPELLE<br />
Boekhandel Lectori<br />
KERKRADE<br />
Boekhandel Leeskunst<br />
Boekhandel<br />
Deurenberg<br />
KORTENHOEF<br />
Boekhandel CW 76<br />
KRIMPEN A/D IJSSEL<br />
Boekhandel Kamerbeek<br />
LEEUWARDEN<br />
Boekhandel<br />
Van der Velde<br />
De Toverlantaarn<br />
LEIDEN<br />
Boekhandel De Kler<br />
Boekhandel Kooyker<br />
Boekhandel Silvester<br />
LEIDERDORP<br />
Boekhandel De Kler<br />
LELYSTAD<br />
The Read Shop<br />
Kroonpassage<br />
LISSE<br />
Grimbergen Boeken<br />
LOCHEM<br />
Boekhandel Lovink<br />
MAARN<br />
Boekhandel<br />
Boek & Koek<br />
MAASTRICHT<br />
Boekhandel<br />
Dominicanen<br />
MEPPEL<br />
Riemer Barth<br />
MIDDELBURG<br />
De Drvkkery<br />
MIJDRECHT<br />
Boekhandel Mondria<br />
MONNICKENDAM<br />
Nimo Boek<br />
NAALDWIJK<br />
The Read Shop<br />
Naaldwijk<br />
NIJKERK<br />
Boekhandel Roodbeen<br />
NIJMEGEN<br />
Boekhandel Roelants<br />
Dekker v.d. Vegt<br />
Boekverkopers<br />
Kinderboekwinkel<br />
Nijmegen<br />
NOORDWIJK<br />
Boekhandel<br />
Van der Meer<br />
NOORDWIJKERHOUT<br />
Boekhandel Wagenaar<br />
& Van Halem<br />
NOOTDORP<br />
Bruna Lange Baan<br />
NUNSPEET<br />
Boekhandel Osinga<br />
OEGSTGEEST<br />
Boekhandel De Kler<br />
Rijnlandse Boekhandel<br />
OISTERWIJK<br />
Boekhandel Oisterwijk<br />
OLDENZAAL<br />
Boekhandel Broekhuis<br />
OOSTERBEEK<br />
Boekhandel<br />
Meijer & Siegers<br />
OSS<br />
Boekhandel Derijks<br />
OUDERKERK A/D AMSTEL<br />
Boekhandel Sprey<br />
OUDEWATER<br />
The Read Shop<br />
Oudewater<br />
PIJNACKER<br />
Boekhandel van Atten<br />
Bruna Ackershof<br />
PURMEREND<br />
Boekhandel<br />
Het Leesteken<br />
RAALTE<br />
Bruna Ellenbroek<br />
RHOON<br />
Het Witte Huys<br />
RODEN<br />
Boekhandel<br />
Daan Nijman<br />
ROERMOND<br />
Plantage Boekhandel<br />
Boekhuis de kleine<br />
Tovenaar<br />
ROOSENDAAL<br />
Boekhandel<br />
De Boekenwurm<br />
ROSMALEN<br />
Boekhandel De Omslag<br />
ROTTERDAM<br />
Boekhandel J. Amesz<br />
Boekhandel Donner<br />
Boekhandel Maximus<br />
Boekhandel<br />
Van Rietschoten<br />
Bruna Hesseplaats<br />
RIJSWIJK<br />
Bruna Monnichmann<br />
SANTPOORT-NOORD<br />
Bredero Boeken<br />
SCHAGEN<br />
Boekhandel Plukker<br />
SCHIEDAM<br />
Schiedams Boekhuis<br />
Boekhandel<br />
Post Scriptum<br />
SITTARD<br />
Boekhandel Krings<br />
SNEEK<br />
Boekhandel<br />
Van der Velde<br />
SON EN BREUGEL<br />
Boekhandel<br />
de Traverse<br />
STEENWIJK<br />
Steenwijks Boekhuys<br />
TIEL<br />
Boekhandel Arentsen<br />
TILBURG<br />
Gianotten Mutsaers<br />
UITHOORN<br />
The Read Shop Express<br />
Uithoorn<br />
UTRECHT<br />
Boekhandel Kees<br />
Broese boekverkopers<br />
Savannah Bay<br />
VALKENSWAARD<br />
The Read Shop<br />
de Boekenwaerd<br />
VEENENDAAL<br />
Boekhandel Van Kooten<br />
VEGHEL<br />
Boekhandel Schellen<br />
VELP (GD)<br />
Boekhandel Jansen<br />
& De Feijter<br />
VENLO<br />
Boekhandel Koops<br />
VENRAY<br />
Roojboek<br />
VLEUTEN<br />
Boekhandel Kees<br />
VOORBURG<br />
Kinderboekhandel<br />
In de Wolken<br />
VOORSCHOTEN<br />
Boekhandel De Kler<br />
VORDEN<br />
Boekhandel<br />
Bruna Vorden<br />
WAGENINGEN<br />
Boekhandel Kniphorst<br />
WASSENAAR<br />
Boekhandel De Kler<br />
WEESP<br />
Boekhandel PeZZi PaZZi<br />
WIJHE<br />
Jacobs & Jansen<br />
WILLEMSTAD<br />
Boekhandel<br />
Het Rozemarijntje<br />
WINSCHOTEN<br />
Boekhandel<br />
Bruna Nieborg<br />
WOERDEN<br />
Boekhandel De Kler<br />
Boekhandel KEES<br />
IJSSELSTEIN<br />
Boekhandel Logica<br />
ZEIST<br />
Boekhandel Kramer<br />
& Van Doorn<br />
ZEVENAAR<br />
Rebers Boek en Buro<br />
ZOETERMEER<br />
Boekhandel De Kler<br />
Bruna Dorpsstraat<br />
Silvester Boek & Spel<br />
ZWOLLE<br />
Waanders<br />
In de Broeren<br />
VLAANDEREN<br />
BRASSCHAAT<br />
Standaard Boekhandel<br />
BRUGGE<br />
De Reyghere<br />
boekhandel<br />
GENK<br />
Malpertuis<br />
HEIST-OP-DEN-BERG<br />
Het Voorwoord<br />
MECHELEN<br />
Salvator<br />
Young Adult<br />
Literature Festival<br />
Utrecht<br />
UTRECHT – 1 <strong>oktober</strong>.<br />
Het grootste YA-festival<br />
van Nederland laat<br />
TivoliVredenburg op<br />
1 <strong>oktober</strong> weer op zijn<br />
grondvesten schudden.<br />
Samya Hafsaoui interviewt<br />
internationale YA- en fantasy-auteurs<br />
die speciaal voor YALFU naar<br />
Nederland zijn gekomen, waaronder<br />
Shannon Chakraborty en Bea<br />
Fitzgerald. En natuurlijk kan je ook<br />
weer genieten van Nederlandse<br />
YA-auteurs als Emmy van Ruijven.<br />
Iedere bezoeker krijgt ook nog<br />
een gratis goodiebag met o.a. een<br />
YA-boek.<br />
www.tivolivredenburg.nl<br />
Willow en Warre<br />
bouwen een<br />
warm nest<br />
Maastricht – 15 <strong>oktober</strong><br />
<strong>2023</strong> In de Kinderboekenweek<br />
komt illustratrice<br />
Bente Pompen<br />
langs in boekhandel<br />
Dominicanen om te<br />
laten zien hoe zij de prachtige tekeningen<br />
uit Willow en Warre maakt.<br />
Hierbij zal ze de boeken niet enkel<br />
signeren, maar ook voorzien van<br />
een prachtige illustratie van het<br />
kindje voor wie het boek is! Hoe<br />
bijzonder is dat?! Wil jij jezelf als<br />
natuurheld naast Willow zien? Kom<br />
dan zeker langs op zondag 15 <strong>oktober</strong><br />
om 14 uur.<br />
www.boekhandeldominicanen.nl<br />
Interview, Q&A<br />
en signeren<br />
Arnon Grunberg<br />
Utrecht – 17 <strong>oktober</strong><br />
<strong>2023</strong> Sinds de verschijning<br />
van Arnon<br />
Grunberg’s nieuwe<br />
boek ‘De vluchteling,<br />
de grenswacht<br />
en de rijke Jood’ heeft het verhaal<br />
veel losgemaakt. Discussies over<br />
(Europese) grenzen en wie bepaalt<br />
waar een ander thuishoort was en is<br />
nog steeds een heet hangijzer. Op 17<br />
<strong>oktober</strong> gaat Grunberg met journalist<br />
Rob van Scheers in gesprek over<br />
zijn veelbesproken boek.<br />
www.broese.nl<br />
Literair<br />
podium met de<br />
Kunstmeisjes<br />
Den Bosch – 25 <strong>oktober</strong><br />
<strong>2023</strong> Bij Literair<br />
Podium, de literaire<br />
talkshow van Huis73,<br />
Perron 3, Boekhandel<br />
De Omslag en Boekhandel<br />
Adr. Heinen, zijn op woensdag<br />
25 <strong>oktober</strong> De Kunstmeisjes te<br />
gast om te vertellen over Meer dan<br />
Muze, hun boek over de levens en<br />
het werk van tientallen vrouwen die<br />
de kunstwereld hebben opgeschud<br />
en verrijkt.<br />
www.heinen.nl
23 | BOEKENKRANT | OKTOBER <strong>2023</strong> BOEKHANDEL<br />
1<br />
TOP 10 NEDERLAND<br />
BOEKHANDEL KRINGS<br />
1. (-) 21e week<br />
Pieter Omtzigt, Een<br />
nieuw sociaal contract<br />
CDA-kamerlid Pieter<br />
Omzigt pleit voor een<br />
nieuw sociaal contract<br />
om de mechanismen van<br />
de rechtsstaat weer goed<br />
te laten functioneren.<br />
Week 35, <strong>2023</strong>, CPNB<br />
2<br />
3<br />
4<br />
2. (NIEUW) 1e week<br />
Adriaan van Dis, Naar<br />
zachtheid en een warm<br />
omhelzen<br />
Een negenjarige jongen<br />
wordt tijdelijk opgevangen<br />
in het huis van zijn<br />
grootouders, maar in<br />
dat huis wacht hem een<br />
andere oorlog.<br />
3. (1) 3e week<br />
M.J. Arlidge,<br />
Oog om oog<br />
Zes criminelen in Engeland<br />
hebben een nieuwe<br />
identiteit gekregen. Maar<br />
dan worden de gegevens<br />
van een van hen gelekt<br />
aan de familie van het<br />
slachtoffer.<br />
4. (3) 71e week<br />
Thomas Erikson,<br />
Omringd door idioten<br />
Inzicht krijgen in het<br />
gedrag en de kleur van<br />
anderen om de wederzijdse<br />
communicatie te<br />
verbeteren.<br />
Wim Krings<br />
‘De stenen boekhandel<br />
blijkt toch onmisbaar’<br />
5<br />
5. (2) 3e week<br />
Corina Bomann, Een<br />
kamer aan zee<br />
In Cornwall hoort Kim,<br />
die net de liefde van haar<br />
leven heeft verloren, over<br />
het verhaal van Leandra,<br />
wier verleden veel overeenkomsten<br />
vertoont<br />
met dat van Kim.<br />
8<br />
8. (6) 11e week<br />
Karin Slaughter, Na die<br />
nacht<br />
Op de spoedeisende hulp<br />
treft Sara Linton een<br />
zwaargewonde vrouw<br />
met letsel dat akelig veel<br />
overeenkomsten vertoont<br />
met dat van haarzelf<br />
vijftien jaar eerder.<br />
6<br />
6. (NIEUW) 1e week<br />
Jan Rotmans, De perfecte<br />
storm<br />
Jan Rotmans ziet redenen<br />
voor optimisme: de<br />
onderstroom aan mensen<br />
die werken aan een<br />
duurzame samenleving<br />
groeit snel.<br />
9<br />
9. (4) 4e week<br />
Peter Römer, Baantjer.<br />
De Cock en het kind van<br />
de rekening<br />
De Cock krijgt bezoek<br />
van een man die zegt<br />
vermoord te zullen worden.<br />
Een paar dagen later<br />
wordt hij inderdaad dood<br />
aangetroffen.<br />
7<br />
7. (5) 115e week<br />
Delia Owens, Daar waar<br />
de rivierkreeften zingen<br />
Een in de natuur opgroeiend<br />
moerasmeisje wordt<br />
verdacht van moord op<br />
een stadsjongen.<br />
10<br />
10. (7) 16e week<br />
Lucinda Riley & Harry<br />
Whittaker, De Zeven<br />
Zussen. Atlas<br />
De zeven zussen ontmoeten<br />
elkaar om<br />
afscheid te nemen van<br />
Pa Salt. Iedere waarheid<br />
die wordt onthuld, roept<br />
nieuwe vragen op.<br />
Iedere maand lichten we<br />
een <strong>Boekenkrant</strong>-boekhandel<br />
uit voor onze lezers. Deze<br />
maand spraken we met Wim<br />
Krings, Boekverkoper van<br />
het Jaar 2017 en eigenaar van<br />
Boekhandel Krings in Sittard.<br />
‘Het zijn de verhalen van<br />
klanten die je bijblijven.’<br />
Wim Krings deelt<br />
in zijn rubriek<br />
in De Limburger<br />
tweewekelijks<br />
drie boekentips.<br />
Voordat Wim Krings de winkel<br />
overnam in 2004, werkte<br />
hij er al jarenlang als bedrijfsleider.<br />
‘De winkel is in 1986 begonnen<br />
als filiaal van Dekker v.d. Vegt,’<br />
vertelt hij. Toen de directie de winkel<br />
in Sittard wilde sluiten om in<br />
Maastricht verder te gaan, werd hem<br />
gevraagd mee te gaan. Maar dat zag<br />
Krings niet zitten. ‘Ik vond het veel<br />
te leuk hier, ik woon al heel lang in<br />
Sittard. En ik had hier veel contacten<br />
opgebouwd met culturele instellingen.<br />
Toen vroeg de toenmalige<br />
directie: “Waarom neem jij deze winkel<br />
niet over?” Ja, dat heb ik toen<br />
gedaan.’<br />
Het runnen van zijn eigen winkel<br />
beviel heel goed, al waren er natuurlijk<br />
ook de nodige uitdagingen, zoals<br />
de coronaperiode. ‘Dat was even heel<br />
spannend: wat gaat dat brengen?<br />
Maar wat klanten zeer gewaardeerd<br />
hebben, is dat wij tijdens de lockdowns<br />
de boeken bijna allemaal zelf<br />
hebben rondgebracht, te voet of met<br />
de fiets of de auto. Ik heb mijn kinderen<br />
en vrienden ingehuurd, alles om<br />
te zorgen dat mensen hun boeken<br />
kregen. En dat werpt nu zijn vruchten<br />
af, want veel mensen hebben<br />
de weg naar de stenen winkel weer<br />
gevonden. Hij blijkt toch onmisbaar.’<br />
Wat klanten ook waarderen, is<br />
het brede assortiment in de winkel.<br />
Krings: ‘Ik probeer echt naar de<br />
klant te luisteren, om te weten wat<br />
ik nodig heb in de winkel. Zoals bijvoorbeeld<br />
met young adult- boeken:<br />
ik snap wel dat uitgevers willen dat<br />
we de Nederlandse versies inkopen<br />
en dat doen we ook, maar als de<br />
klant om Engels vraagt, ja, dan zorg<br />
ik dat ik dat heb. Er was vandaag een<br />
klant, die zei: “Wauw, jullie hebben<br />
echt een hele mooie kast Engelstalige<br />
titels voor jongeren!” Dat doet mij<br />
dan deugd.’<br />
Krings kijkt ook verder dan de muren<br />
van zijn boekhandel. Zo zat hij in de<br />
periode 2012-2014 maandelijks in het<br />
boekenpanel van De Wereld Draait<br />
Door, en tegenwoordig deelt hij in<br />
zijn rubriek in De Limburger tweewekelijks<br />
drie boekentips. ‘Dat vind<br />
ik hartstikke leuk om te doen. Ik probeer<br />
dan niet de gedoodverfde bestsellers<br />
als tip te geven, maar net<br />
even iets anders. De meeste kranten<br />
recenseren waanzinnig weinig thrillers,<br />
dus naar verhouding zet ik meer<br />
thrillers in het zonnetje dan romans.’<br />
Voor evenementen zet hij zijn vele<br />
contacten in de stad in. ‘Organiseren<br />
heb ik altijd in mijn bloed gehad.<br />
Schrijvers hiernaartoe halen, eens<br />
iets geks organiseren, dat soort dingen<br />
vind ik erg leuk om te doen.<br />
Daarvoor werk ik veel samen met de<br />
bibliotheek, de schouwburg, de bioscoop<br />
en het filmhuis. We zijn een<br />
relatief kleine stad, dus dan denk ik:<br />
je kunt beter iets samen organiseren<br />
dan allebei iets apart. De krachten<br />
bundelen.’
GEDEELDE LIEFDE<br />
IS EEN VERFRISSEND<br />
LITERAIR DEBUUT<br />
WAARIN KUNST,<br />
SOCIAL MEDIA EN<br />
LIEFDE SAMENKOMEN<br />
BOEKEN DIE JE WERELD VERBREDEN<br />
Lezerscommunity Hebban.nl feliciteert<br />
Forugh Karimi met het winnen van<br />
de Hebban Debuutprijs <strong>2023</strong>!<br />
Maak jouw schrijversdroom<br />
waar!<br />
4 Opleidingen die jouw schrijfambitie<br />
verder op weg helpen<br />
4 Unieke combinatie van zelfstudie en<br />
(online) bijeenkomsten<br />
4 Leer het vak van schrijvers,<br />
redacteuren en schrijfdocenten<br />
4 Leslocaties door heel Nederland<br />
Welke opleiding<br />
kies jij?<br />
Vraag een gratis<br />
studieadviesgesprek<br />
aan!<br />
www.schrijversacademie.nl - info@schrijversacademie.nl - 088 1630 088
25 | BOEKENKRANT | OKTOBER <strong>2023</strong><br />
WIN EEN BOEK<br />
LEZERSADVIES<br />
DESIRÉE MOSMANS<br />
WIN VIER NOVELLES<br />
WINNAAR<br />
Welke drie schrijvers zijn in dit beeld verborgen? Stuur de<br />
namen voor 25 <strong>oktober</strong> <strong>2023</strong> naar redactie@boekenkrant.com<br />
met als onderwerp ‘Win een boek’. Vermeld ook je naam<br />
en adres. De winnaar maakt kans op een pakketje met vier<br />
Kluitman-novelles.<br />
VORIGE KEER<br />
Wie waren de drie<br />
schrijvers verborgen in<br />
het beeld in het augustusnummer?<br />
Het juiste<br />
antwoord is: Maarten<br />
Dammers, Tom Rijpert<br />
en Dan Jones.<br />
WINNAAR<br />
Uit de 68 goede inzendingen<br />
trokken we de<br />
volgende winnaar:<br />
Egberdien Nijwening<br />
uit Dordrecht. Zij<br />
wint een exemplaar<br />
van Tweede leven<br />
van Louise Candlish.<br />
Gefeliciteerd!<br />
Niet voor de<br />
zwakke maag<br />
In deze rubriek maak je<br />
kennis met een <strong>Boekenkrant</strong>-lezer.<br />
Deze maand:<br />
Desirée Mosmans.<br />
Wat doe je in het dagelijks leven?<br />
‘Ik ben moeder van twee jongens en<br />
ik werk parttime bij een verzekeraar.<br />
Ondanks de drukte probeer ik tijd<br />
vrij te maken om zoveel mogelijk te<br />
lezen. Regelmatig ontvang ik van<br />
uitgeverijen en schrijvers recensie-exemplaren.<br />
Mijn mening plaats<br />
ik dan op mijn boekenblog “Desirée<br />
leest” op Hebban.’<br />
Waar haal je de <strong>Boekenkrant</strong> op?<br />
‘Eerst viel de <strong>Boekenkrant</strong> op mijn<br />
deurmat. Nu haal ik een exemplaar<br />
bij Vos & Van der Leer in Dordrecht.<br />
Een mooie en uitgebreide boekhandel,<br />
waar ik altijd kan vinden wat ik<br />
zoek.’<br />
Hoe is je liefde voor lezen ooit<br />
begonnen?<br />
‘Als klein meisje ging ik bijna elke<br />
week met mijn moeder en oma naar<br />
de bibliotheek, dat vond ik altijd een<br />
geweldig uitje. Ik ben vroeger altijd<br />
voorgelezen en toen ik oud genoeg<br />
was om zelf te lezen, ben ik boeken<br />
gaan verslinden.’<br />
‘Ik ben altijd<br />
nieuwsgierig of er<br />
nog een verrassende<br />
wending komt’<br />
Welk boek zou je aan iedereen<br />
aanraden?<br />
‘Ik ben gek op thrillers en mijn absolute<br />
favoriet is Vogelman van Mo<br />
Hayder. Het boek is gruwelijk en<br />
zeker niet geschikt voor mensen met<br />
een zwakke maag. Dit boek is het<br />
eerste deel van een serie. Helaas is de<br />
schrijfster overleden en zal de serie<br />
na zeven boeken niet meer verder<br />
gaan.’<br />
Welk boek heb je nooit uitgelezen?<br />
‘Eigenlijk lees ik alle boeken waar<br />
ik aan begin ook uit. Ik ben altijd<br />
nieuwsgierig of er nog een verrassende<br />
wending in het verhaal komt<br />
of dat een personage toch nog iets<br />
bijzonders meemaakt. Ook vind ik<br />
dat een schrijver veel moeite heeft<br />
gedaan om een verhaal te schrijven,<br />
dus dan kan ik ook de moeite nemen<br />
om het helemaal te lezen.’<br />
Wat is je favoriete leesplek?<br />
‘Ik heb geen echte favoriete leesplek,<br />
maar het meeste lees ik in de<br />
woonkamer op de bank en onderweg<br />
naar mijn werk in de bus en<br />
de trein. Als we met het gezin een<br />
langere autorit maken, zorg ik altijd<br />
dat ik mijn e-reader meeneem voor<br />
onderweg.’<br />
Welk boek ligt er op dit moment op<br />
je nachtkastje?<br />
‘Het boek Handtekening van het<br />
kwaad van Chris Carter. Rechercheur<br />
Robert Hunter moet op zoek naar de<br />
moordenaar van een jonge, toegetakelde<br />
vrouw met een vreemd teken<br />
in haar nek. Dit is de handtekening<br />
van de moordenaar, terwijl Robert<br />
dacht dat de dader al twee jaar eerder<br />
de doodstraf had gekregen. Dit is<br />
het eerste deel van een spannende<br />
serie. Een collega tipte mij over dit<br />
boek en het is tot nu toe zeker de<br />
moeite waard.’<br />
Meedoen met deze rubriek? Stuur een mail naar redactie@boekenkrant.com.<br />
naam<br />
straat<br />
Ja, ik neem een abonnement:<br />
postcode<br />
land<br />
e-mail<br />
telefoon<br />
Twaalf nummers van de <strong>Boekenkrant</strong> voor € 48,–<br />
IBAN nummer<br />
betaling<br />
geboortedatum<br />
handtekening<br />
VIER KLUITMAN-NOVELLES<br />
In het kader van de Boekenweek<br />
van Jongeren verloten we dit keer<br />
een pakketje met vier Kluitmannovelles!<br />
Het gaat om de vier nieuwste<br />
boeken: Vlucht 703 van Chinouk<br />
Thijssen, Vreemdeling van Maurits<br />
van Huijstee, 24 uur van Marcel van<br />
Driel en Wat we niet zeggen van<br />
Nadine Swagerman. Verlies je in deze<br />
spannende verhalen over een escape<br />
room in een vliegtuig, een Syrische<br />
vluchteling, een opgejaagde flitsbezorger<br />
en een gevaarlijke liefde.<br />
Neem nú een abonnement!<br />
Aanmelden kan via boekenkrant.com/abo (of vul de bon in)<br />
m/v<br />
plaats<br />
automatische incasso<br />
per factuur (+ 2,50 administratiekosten)<br />
Louise Candlish, Tweede<br />
leven, vertaling: René<br />
van Veen, Uitgeverij<br />
Volt, 384 pagina’s<br />
(€ 21,99)<br />
Stuur deze bon naar: <strong>Boekenkrant</strong>, Zonnebaan 54, 3542 EG Utrecht, Nederland<br />
BK1023
De grappigste avonturen van<br />
Fred het (heel erg eigenwijze) hert<br />
en andere dieren.<br />
Prentenboek<br />
top 10<br />
2024<br />
NIEUW!<br />
€ 15,90<br />
fredhethert.nl<br />
deharmonie.nl
Change language