You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
eaven<br />
25 JAAR HEAVEN: 1999 - 2024<br />
BAXTER<br />
DURY<br />
#3 2024 MEI/JUN €7,95<br />
HEAVENMAGAZINE.NL<br />
ELBOW<br />
AOIFE O’DONOVAN<br />
THE BONY KING OF NOWHERE<br />
ROBERT WYATT
SJAKO!<br />
MEGALITHS<br />
Sjako! Back to Trio.<br />
Negen nieuwe stukken en<br />
een Zappa-cover.<br />
THE HELLO DARLINS<br />
THE ALDERS & THE ASHES<br />
Prachtig nieuw dubbelalbum van een van<br />
de beste americana bands van het moment.<br />
THE TIBBS<br />
KEEP IT TO YOURSELF<br />
“Als The Tibbs Amerikaans was,<br />
zou je ze op een label als Daptone<br />
verwachten.”<br />
(<strong>Heaven</strong>, maart/april 2024)<br />
CHICAGO MIKE BECK<br />
LOVE! IT’S ABOUT TIME<br />
Ascap Award winnaar Chicago Mike Beck<br />
serveert een smakelijke cocktail van<br />
rootsstijlen.<br />
DANIELLE NICOLE<br />
THE LOVE YOU BLEED<br />
Een door Tony Braunagel (o.a. Taj Mahal,<br />
Robert Cray) geproduceerd, sterk nieuw<br />
album van deze zevenvoudig Blues<br />
Music Award winnares.<br />
LEIF DE LEEUW BAND<br />
MIGHTY FINE<br />
Een door Sven Figee geproduceerd topalbum<br />
van Europa’s beste southern jamband.<br />
W BROEREPROMOTION.NL | E HANS@BROEREPROMOTION.NL<br />
T +31 (0)187 846 050 | M +31 (0)6 422 42 977<br />
THE NEW ALBUM<br />
12.04.24
PRIJSVRAAG<br />
THE BONY KING OF NOWHERE • SJAKO!<br />
ELBOW • AOIFE O’DONOVAN<br />
Lag de focus bij de vorige Prijsvraag op de Scandinavische<br />
americana-scene, voor de nieuw te winnen<br />
albums hebben we meer diversiteit, met de jongste<br />
cd’s van The Bony King Of Nowhere, Sjako!, Elbow en Aoife<br />
O’Donovan. De vragen volgen onderaan deze kolom, maar<br />
eerst zijn er nog de oplossingen en winnaars op de vragen<br />
van de vorige keer.<br />
Voor de woonstee van Christian Kjellvander schoten<br />
we onszelf in de voet, want terwijl de vragensteller nog<br />
meende dat de Zweed op het platteland buiten Stockholm<br />
in een oud kasteel woonde, bleek hij volgens het interview<br />
met zijn gezin naar een appartement in de hoofdstad<br />
te zijn verhuisd. We rekenden beide antwoorden goed:<br />
G. Hemstede (Leusden), K. Romijn (Groningen), P. Knoppers<br />
(Leeuwarden), N. Schraven (Boxmeer) en F. v/d Beek<br />
(Veenhuizen) kwamen uit de bus.<br />
Voor Jesper Lindells BEFORE THE SUN was gelukkig slechts<br />
één goed antwoord mogelijk, aangezien Kassi Valazza de<br />
opkomende Amerikaanse singer-songwriter is met wie hij<br />
op het album een duet zingt. Dat antwoord levert prijs op<br />
voor T. v/d Laan (Vleuten), S. Staal (email), J. v/d Schuit<br />
(Randwijk), S. Kooistra (Tjalhuizum) en J. de Weerd (Overveen).<br />
Om BATS IN THE ATTIC van The Northern Belle te winnen<br />
vroegen we naar Louien (Live Miranda Solberg) en Signe<br />
Marie Rustad, twee Noorse collega’s met wie Stine Andreassen<br />
vorig jaar de kerstsingle Silver Bows & Bells opnam. Het<br />
bezorgt BATS IN THE ATTIC binnenkort thuis bij H. Nuijten<br />
(Tilburg), F. Remkes (Houten), J. Grooten (Mijdrecht),<br />
A. Akkerman (Groningen) en L. de Puydt (België).<br />
Gaan we over tot de nieuwe vragen:<br />
■ Om EVERBODY KNOWS te winnen van The Bony King Of<br />
Nowhere: Bij welke zangeres maakte de gitarist op EVERY-<br />
BODY KNOWS furore?<br />
■ Om MEGALITHSvan Sjako! in de wacht te slepen (een exclusief<br />
promo-cd’tje aangezien het album voorlopig niet op<br />
cd zal verschijnen): Hoe heette het bandje waarmee Sjako!-<br />
voorman Wouter Planteijdt in 1971 op 13-jarige leeftijd(!) zijn<br />
eerste single uitbracht?<br />
■ Voor AUDIO VERTIGO van Elbow: Met welk Manchester trio<br />
had Elbow in zijn beginjaren een bijna symbiotische band?<br />
■ Om ALL MY FRIENDS van Aoife O’Donovan te winnen: Hoe<br />
heette het trio dat O’Donovan vormde met een lid van Uncle<br />
Earl en van The Mammals?<br />
Antwoorden graag vóór uiterlijk 10 mei 2024 naar<br />
service@heavenmagazine.nl. Over de uitslag wordt niet<br />
gecorrespondeerd.<br />
25 JAAR HEAVEN<br />
<strong>Heaven</strong> bestaat 25 jaar en dat is best een moment om bij stil te staan.<br />
Maar ook weer niet te overdreven, was het idee van de redactie.<br />
Natuurlijk is het een prestatie van formaat, mogelijk gemaakt door<br />
de passie en inzet van velen, maar wat echt telt is de vraag of <strong>Heaven</strong> in die<br />
kwarteeuw zijn bestaansrecht heeft waargemaakt?<br />
Want toen het eerste nummer in juni 1999 uitkwam waren de ambities groot.<br />
<strong>Heaven</strong> wilde popmuziek benaderen als een volwassen kunstvorm en daar<br />
hoorde verdieping bij en het leggen van verbanden. Wat <strong>Heaven</strong> per se niet<br />
wilde was een blad zijn dat zich wentelde in nostalgie, want zo stelde het<br />
blad in het voorwoord van het eerste nummer: ‘ook in ‘achterhaalde’ genres<br />
als blues, folk en country wordt nog altijd schitterende muziek gemaakt.’<br />
De term americana moest toen nog gemunt worden.<br />
We plaatsten een oproep op onze site met de vraag aan lezers wat <strong>Heaven</strong><br />
voor hen betekent. Het waren vooral mensen die lang abonnee zijn die<br />
reageerden en de reacties zijn opvallend positief. Dat doet ons natuurlijk<br />
deugd. Niet alleen het feit dat abonnees lang abonnee blijven, maar ook dat<br />
ze elke keer weer genieten van het blad.<br />
En dat brengt ons bij het nieuwe nummer. Alle mooie verhalen uit het<br />
verleden ten spijt, je bent uiteindelijk zo goed als je jongste uitgave. En die<br />
mag er zijn.<br />
Blij zijn we met het doortimmerde verhaal van Wim Bot en Peter de Ruiter<br />
over het album ROCK BOTTOM van Robert Wyatt. Een meesterlijk album dat<br />
dit jaar ook een jubileum heeft te vieren: 50 jaar.<br />
En eindelijk konden we Baxter Dury spreken. Hij stond al enige tijd op ons<br />
‘verlanglijstje’, maar covid gooide al eens roet in het eten. De zoon van<br />
rocklegende Ian Dury, die steeds meer uit de schaduw van vader stapt, lijkt<br />
een badass maar is de chaotische vriendelijkheid zelve. Begin juni doet hij<br />
Nederland aan voor een optreden op Best Kept Secret.<br />
Dat we Guy Garvey en Mark Potter van Elbow konden interviewen voor dit<br />
nummer was een mooie kans om te laten zien waar <strong>Heaven</strong> voor staat. We<br />
schrijven al over Elbow sinds het begin van hun carrière en het is mooi om<br />
zo’n formatie te blijven volgen. Het is een kwaliteit van <strong>Heaven</strong> dat we talent<br />
vroeg opmerken. Niet iedere act wordt zo groot als Elbow of Adele of Amy<br />
Winehouse of The White Stripes. Maar nieuwe namen blijven zich aandienen.<br />
Mogelijk gaan Kacey Johansing, Lehmanns Brothers, Lina en Nienke Dingemans<br />
– allen in dit nummer – een mooie toekomst tegemoet.<br />
LOUIS NOUWS<br />
3 HEAVEN MEI/JUN 2024
Ane Brun foto Han Ernest<br />
John Moreland foto Han Ernest<br />
Kurt Vile foto Han Ernest<br />
Danny van Tiggele foto Han Ernest<br />
JW Roy foto Han Ernest<br />
4 HEAVEN MEI/JUN 2024<br />
<strong>Heaven</strong> magazine<br />
nooit meer missen?<br />
Nu 6 nummers voor slechts € 29,95<br />
Scan<br />
de QR-code<br />
en neem een<br />
jaarabonnement
INHOUD<br />
INTERVIEWS<br />
12 JOHN R. MILLER<br />
18 THE BONY KING OF<br />
NOWHERE<br />
20 AOIFE O’DONOVAN<br />
26 BAXTER DURY<br />
30 SJAKO!<br />
32 MOUNT KIMBIE<br />
34 ELBOW<br />
38 HET ZESDE METAAL<br />
40 MAITE HONTELÉ<br />
34<br />
Elbow<br />
VERHALEN<br />
08 25 JAAR HEAVEN<br />
HEAVEN & IK<br />
22 ROBERT WYATT<br />
ROCK BOTTOM<br />
RUBRIEKEN & COLUMNS<br />
06 PERSONAL TRAINER On the road<br />
13 FLIP VAN DER ENDEN<br />
14 D’ANGELO 10 years ago today<br />
16 HIFI STUDIO WILBERT Portret van…<br />
37 MUZIEKBOEKEN<br />
60 BERT BROERE<br />
66 UITLOOPGROEF<br />
66 25 De 10<br />
22<br />
38<br />
Robert Wyatt<br />
Het Zesde Metaal foto Charlie DeKeersmaecker<br />
5 HEAVEN MEI/JUN 2024
ROGIER BOOGAARD FOTOGRAFEERDE PERSONAL TRAINER @ GRASNAPOLSKY
ON THE ROAD<br />
8 MAART 2024 • 22:06 • FABRIEK DE TOEKOMST, SCHEEMDA • WWW.PERSONALTRAINERTHEBAND.COM
EEN KWARTEEUW<br />
HEAVEN<br />
IN JUNI IS HET PRECIES 25 JAAR GELEDEN DAT HET EERSTE<br />
NUMMER VAN HEAVEN VERSCHEEN, MET ALS ONDERTITEL<br />
POPMAGAZINE VOOR VOLWASSENEN. HEAVEN SPRONG IN HET GAT<br />
DAT ANDERE MEDIA LIETEN VALLEN DOOR ZICH OFWEL TE RICHTEN OP POPMUZIEK ALS JONGEREN-<br />
CULTUUR, OFWEL OP POPMUZIEK ALS FEEST VAN DE NOSTALGIE. HEAVEN WILDE VAN MEET AF AAN<br />
GENERATIES VERBINDEN. ‘ACHTERHAALDE’ GENRES BESTONDEN IN DE OGEN VAN DE MAKERS NIET EN<br />
NIEUWE ARTIESTEN VOEGDEN WEL DEGELIJK VEEL TOE AAN DE CANON VAN DE POPULAIRE MUZIEK.<br />
IS HEAVEN GESLAAGD IN ZIJN AMBITIE?<br />
WE PLAATSTEN EEN OPROEP VOOR LEZERS OP ONZE SITE OM HUN BAND MET HET BLAD TE VER-<br />
WOORDEN. REACTIES LEES JE IN HET KADER ‘HEAVEN & IK’. REDACTEUR LUDO DIELS BLADERDE NOG<br />
EENS DOOR HET EERSTE NUMMER, WAAR HIJ ZELF TOEN NIET DIRECT BIJ BETROKKEN WAS.<br />
.<br />
8 HEAVEN MEI/JUN 2024<br />
HEAVEN & IK<br />
HUB URLINGS<br />
Ik liep in 1999 samen met mijn zoon Bart door<br />
Kerkrade, op zoek naar een winkel waar ze<br />
stripboeken verkochten. In een boekwinkel<br />
viel mijn oog op een relatief klein muziektijdschrift,<br />
met de naam <strong>Heaven</strong>. Ik werd meteen<br />
aangetrokken door de omslag (het was #2<br />
van september) met in het oog springend:<br />
Ry Cooder, op zoek naar muzikale schatten:<br />
een discografie! Gezien mijn fascinatie voor<br />
Ry Cooder besloot ik meteen om abonnee te<br />
worden. (Voor een spotprijs vond en vind ik).<br />
We schrijven nu 2024 en ik ben nog steeds<br />
abonnee, tot volle tevredenheid.<br />
<strong>Heaven</strong> is een muziektijdschrift naar mijn hart.<br />
Er is aandacht voor roots/folk, rock/pop, wereld<br />
en blues/jazz/soul. Mijn voorkeur gaat uit naar<br />
de eerste twee categorieën met name singersongwriters,<br />
americana en alt.country.<br />
Ik kan dan ook genieten van <strong>Heaven</strong>-afleveringen<br />
met als hoofdartikel: ‘50 beste singer/<br />
songwriters van de wereld’ of discografieën<br />
van bijvoorbeeld Ry Cooder, Richard Thompson,<br />
Neil Young en Emmylou Harris. (Deze<br />
rubriek mag wat mij betreft weer terugkomen<br />
in <strong>Heaven</strong>.)<br />
Jammer trouwens dat het blad slechts tweemaandelijks<br />
verschijnt, waardoor ze een beetje<br />
achter de feiten aanhollen. Cd’s die besproken<br />
worden zijn al een tijdje uit en allang besproken<br />
op diverse blogs op internet. Ook zijn ze<br />
één dag na verschijnen reeds op Spotify te<br />
beluisteren.<br />
Tot slot: ik zal tot in lengte der dagen de<br />
bijdragen blijven missen van Hubert van<br />
Hoof en Geert Henderickx. (Geert was mijn<br />
favoriete popjournalist, eerst bij muziekkrant<br />
Oor – jaja, ook 25 jaar gelezen! – en daarna bij<br />
<strong>Heaven</strong>.) ■<br />
HANS VAN DER EEMS<br />
Ik heb geen flauw idee meer wanneer ik<br />
<strong>Heaven</strong> ben gaan lezen, maar dat is al heel<br />
wat jaren geleden, want ik werd getipt door de<br />
eigenaar van een platenzaak in Leeuwarden<br />
die allang niet meer bestaat. Ik las verschil-
TEKST LUDO DIELS<br />
FOTO’S HAN ERNEST<br />
Toegegeven, een early adopter ben ik bepaald<br />
niet. Ik kijk graag de kat uit de boom. De vraag<br />
of ik in 1999 zou hebben behoord tot de eerste<br />
lezers van het nieuwe muziekblad <strong>Heaven</strong> laat<br />
zich, zelfs met terugwerkende kracht, gemakkelijk<br />
beantwoorden: neen. Mijn terughoudendheid<br />
geldt zeker ook de muziek. Meestal<br />
haak ik als fan pas aan na een paar albums of<br />
nummers die me weten te bekoren. Zelden val<br />
ik in katzwijm bij het eerste wapenfeit.<br />
Hoewel <strong>Heaven</strong> snel na dat eerste nummer<br />
onder mijn aandacht werd gebracht, kan ik me<br />
hiervan geen euforische gedachten herinneren.<br />
Nu ik het bewuste nummer vijfentwintig<br />
jaar na verschijnen in handen houd, snap<br />
ik mijn gereserveerdheid van destijds al te<br />
goed. Want ik mocht dan wel behoudend zijn,<br />
dat nam niet weg dat ik een cover met Bruce<br />
Springsteen, waarop XTC werd aangekondigd<br />
evenals een verhaal over ‘De Ziel van Deep<br />
Soul’ toch een brug te ver had gevonden.<br />
Te ver naar het verleden welteverstaan. Op<br />
die cover staan – zij het minder prominent –<br />
ook de namen van de onvolprezen Lucinda<br />
Williams, Eels en David Olney, maar zij hadden<br />
mij evenmin over de streep getrokken.<br />
Het blad wil, zo stelt de hoofdredacteur in zijn<br />
voorwoord, niet trendy of jong zijn. Popmuziek<br />
is volwassen geworden, zo luidt de teneur. En<br />
dan mag die volwassenwording ook een waardig<br />
medium hebben. Ook wilde <strong>Heaven</strong> – ahum<br />
ahum – opkomen voor de ‘onderdrukten’ in de<br />
muzikale samenleving. ‘Dat wil niet zeggen dat<br />
we de oren sluiten voor al wat nieuw is. <strong>Heaven</strong><br />
gaat bovenal over muziek die het hart raakt en<br />
lende bladen zoals OOR en Jazzism, maar dat<br />
bevredigde mij geenszins, want ik miste ‘de<br />
bredere blik’. Ik heb een zo veel bredere smaak<br />
en ben ook dol op folk, klassiek, avant-garde, et<br />
cetera, et cetera. Er wordt echter zo verschrikkelijk<br />
veel muziek uitgebracht. Hoe houd je in<br />
godsnaam enige zicht op kwaliteit?<br />
Spotify heeft de wereld nog veel groter gemaakt.<br />
<strong>Heaven</strong> is een mooi richtsnoer, want het<br />
is genieten wanneer het blad door mijn brievenbus<br />
rolt. Dan stop ik de Airpods in de oren<br />
en beluister de muziek die wordt beschreven.<br />
Poolse avant-garde, Italiaanse jazz, vernieuwende<br />
Spaanse flamenco-muziek, Zweedse<br />
folk… komt u maar. Vanzelfsprekend zitten er<br />
ook oudere pareltjes tussen, omdat bepaalde<br />
artiesten weliswaar goede muziek maakten,<br />
maar zichzelf niet wisten te verkopen of het<br />
tijdsgewricht tegen hadden.<br />
<strong>Heaven</strong> kent een mooie balans tussen interviews<br />
en recensies. Ik mis wel de rubriek<br />
‘Mooie losse nummers op verder wellicht<br />
minder relevante lp/cd’s’. Doe het wat mij<br />
betreft één keer per jaar in het jaaroverzicht.<br />
P.S. Ik zou toch echt ook aandacht willen vragen<br />
voor de muziek van de (helaas) al overleden<br />
Joris Schiks. Hij bracht als Schickx drie cd’s in<br />
eigen beheer uit en zijn muziek is zo anders dan<br />
dat van andere Nederlandse muziek. Dit was<br />
mijn missionaire boodschap. ■<br />
JOHAN KNIEP<br />
Ik lees het blad al minstens vijftien jaar, schat<br />
ik. Ik zat toen in een ‘muziekbladloze’ periode.<br />
In de gemeentelijke bibliotheek las ik OOR en<br />
Rolling Stone. Nadat mijn kapper me een keer<br />
tijdens een knipbeurt <strong>Heaven</strong> had gepresenteerd,<br />
las ik ook dat blad in de bieb. Het vro-<br />
lijke uiterlijk en de nadruk op de toen zeer in<br />
zwang gekomen americana haalden mij over<br />
om abonnee te worden. Doorslaggevend was<br />
echter de medewerking van Geert Henderickx,<br />
wiens OOR-recensies voor mij leidend waren.<br />
Prettig dat het blad maar zes keer per<br />
jaar verschijnt, wat tegelijk een zwakte is.<br />
Recensies van nieuwe, belangwekkende popplaten<br />
haal ik uit NRC, de Volkskrant en The<br />
Guardian. De recensies in de <strong>Heaven</strong> leg ik er<br />
later naast. Ik vind het lastig de zeer positieve<br />
recensies van onbekende artiesten op waarde<br />
te schatten. De genre-indeling van het luisterparadijs<br />
vind ik positief; het is fijn om erin te<br />
grasduinen.<br />
Ik lees graag interviews met artiesten die ik<br />
een beetje ken of waar ik nieuwsgierig naar<br />
ben, zoals Cass McCombs, Angel Olsen of Vera<br />
Sola. De lengte van de interviews is prettig. Ik<br />
waardeer de bijdragen van Bertram Maurits.<br />
9 HEAVEN MEI/JUN 2024
de luisteraar echt wat doet.’<br />
Het eerste nummer bestaat voornamelijk uit<br />
recensies en beschouwingen. Het telt één<br />
column – van Parool-redacteur Erik Voermans<br />
over Robert Fripp – en heeft één groot interview:<br />
Johan Derksen in gesprek Dion DiMucci.<br />
Tegenwoordig is de man met de snor berucht<br />
om zijn onbehouwen tegendraadsheid, maar<br />
daar is in het voortkabbelende interview weinig<br />
van te merken. De foto toont hem op een hotelkamer,<br />
gezeten op het bed naast dat van Dion.<br />
Openingsvraag: Bent u nog steeds in de Heer?<br />
En dan begin je de vijf pagina’s over Bruce<br />
Springsteen te lezen: ‘Patriot tegen wil en<br />
dank’. Jasper van der Sande beschrijft de<br />
carrière van ‘The Boss’, ofwel ‘Bruce’ zoals hij<br />
Springsteen liefkozend noemt, aan de hand van<br />
de vijftien albums die tot dan zijn verschenen.<br />
Degelijk, maar geen woord van kritiek. In 1999<br />
kon Springsteen daar nog mee wegkomen.<br />
Maar liefst zes pagina’s wijdt het blad aan het<br />
genre ‘deep soul’. Auteur Tom de Jong blijkt<br />
een connaisseur en komt met een karrenvracht<br />
aan namen op de proppen. Het is niet<br />
direct mijn kopje thee, maar wel een bijdrage<br />
waar een liefhebber wat mee kan.<br />
En Magere Hein meldt zich al in het eerste<br />
nummer van <strong>Heaven</strong> – de ondertitel luidt immers:<br />
‘Popmagazine voor volwassenen’. Onder<br />
de kop Hoe Pop Is Dood beschrijft Louis Nouws<br />
een zoektocht naar popmuziek die op een<br />
uitvaart gedraaid kan worden.<br />
Nouws is na 25 jaar nog steeds van de partij,<br />
evenals Eric van Domburg Scipio, maar veel<br />
medewerkers van het eerste uur zijn er niet<br />
meer. Uit het zicht verdwenen of, zoals in het<br />
geval van Paul Stramrood, Hubert van Hoof en<br />
Geert Henderickx, vertrokken naar Rock-’n-roll<br />
<strong>Heaven</strong> – dixit Van Hoof.<br />
Paul Stramrood was met zijn encyclopedische<br />
muziekkennis en fijne pennetje jarenlang de<br />
redactionele dukdalf. Hubert van Hoof droeg in<br />
het eerste nummer bij met een stuk over Jazz<br />
Fest in New Orleans en schreef later vileine<br />
columns.<br />
Geert Henderickx werd al snel het muzikale<br />
geweten van <strong>Heaven</strong>, maar in het eerste nummer<br />
was zijn bijdrage nog beperkt. Hij had het<br />
rubriekje Startrack, waarbij hij muzikanten die<br />
hij interviewde – toen nog voor muziekblad<br />
OOR, later voor <strong>Heaven</strong> – vroeg naar een<br />
nummer van een andere songwriter dat ze<br />
zelf geschreven zouden willen hebben. Ron<br />
Sexsmith noemde I Believe In Miracles van Hot<br />
Chocolate.<br />
Henderickx kruiste in het nummer ook de<br />
degens met Eric van Domburg Scipio over<br />
het album CAR WHEELS ON A GRAVEL ROAD van<br />
Lucinda Williams. Waar Van Domburg Scipio<br />
zijn bedenkingen heeft, is het voor Henderickx<br />
de plaat van zijn leven.<br />
Qua recensies laat het eerste nummer meer<br />
10 HEAVEN MEI/JUN 2024<br />
Ik stuur elk jaar mijn jaarlijstje in en verwonder<br />
mij over het hoge aantal aangedragen<br />
titels. Er is kennelijk weinig overeenstemming<br />
in smaak bij de lezers. Het hoogst in de<br />
eindlijst staan meestal platen van americanaartiesten<br />
die over hun hoogtepunt zijn.<br />
Ik lees het blad minder grondig dan vroeger,<br />
maar haal er nog voldoende inspiratie uit om<br />
mijn abonnement te continueren. ■<br />
PIETERJAN BRANDS<br />
Wat een mijlpaal voor een magazine dat zoveel<br />
muziekliefhebbers door de jaren heen heeft<br />
geïnspireerd. Eerlijkheidshalve moet ik toegeven<br />
dat onze liefdesrelatie niet meteen van<br />
de grond kwam. In mijn jongere jaren was ik<br />
verknocht aan OOR. Maar al snel wist <strong>Heaven</strong><br />
zijn weg naar mijn hart te vinden en veroverde<br />
het een speciaal plekje in mijn muzikale ziel.<br />
Herinner je je nog die eerste editie waarin<br />
Bruce Springsteen de cover sierde? Het was de<br />
tijd dat <strong>Heaven</strong> een kleurrijk en vierkant formaat<br />
had. Zijn muzikale reis en goede albums<br />
uitgelicht op meerdere pagina’s, beoordeeld<br />
met sterren. Maar <strong>Heaven</strong> heeft gelukkig veel<br />
meer te bieden dan alleen rockmuziek: roots,<br />
folk, pop, jazz, soul en wereldmuziek.<br />
Elke keer weer stijgt mijn hartslag wanneer het<br />
nieuwste nummer van <strong>Heaven</strong> op mijn deurmat<br />
ligt. Wie zijn dit keer de gelukkige muzikanten<br />
die een interview hebben? En welke albums<br />
worden er gerecenseerd? Zijn er bekende namen<br />
waar ik al fan van ben, of juist verborgen<br />
pareltjes die ik nog moet ontdekken? De recensies<br />
van Roeland Smits blijken vaak wonderlijk<br />
goed aan te sluiten bij mijn eigen smaak. De<br />
prachtige foto’s van Han Ernest brengen de<br />
artiesten echt tot leven en de beste interviews<br />
komen van de hand van Ludo Diels.<br />
Dankzij <strong>Heaven</strong> heb ik de prachtige klanken<br />
van Sturgill Simpson’s album METAMODERN<br />
SOUNDS IN COUNTRY MUSIC gehoord. Zijn stem<br />
raakt mijn ziel, net zoals die van Ray La-<br />
Montagne, wiens oeuvre ik dankzij jullie heb<br />
verkend. En laten we niet vergeten hoe jullie<br />
mij hebben voorgesteld aan de betoverende<br />
muziek van de Noorse singer-songwriter<br />
Ane Brun. Een van haar cd’s heb ik via jullie<br />
prijsvraag gewonnen. En nog vele andere<br />
boeiende artiesten waar ik zonder jullie<br />
misschien wel nooit van had gehoord. Voor<br />
mij is <strong>Heaven</strong> het favoriete muziek magazine<br />
geworden. ■
lef zien dan de huidige generatie recensenten.<br />
In tegenstelling tot de sterrenregens van<br />
vandaag zijn de critici aan het eind van het<br />
vorig millennium zuinig in het uitdelen van<br />
sterren. Het tegenwoordig als meesterwerk te<br />
boek staande MULE VARIATIONS van Tom Waits<br />
moet zich tevredenstellen met drie sterren.<br />
Volgens Marcel van Driels beschrijving ‘blijven<br />
zijn [Waits] albums het best te beluisteren in<br />
een rokerige, donkere omgeving met een fles<br />
whiskey binnen handbereik.’<br />
In de vormgeving wordt al gewerkt met<br />
uitgelichte ‘kaderrecensies’. De topper is<br />
een folkalbum: THE VERY THOUGHT OF YOU<br />
van Norma Waterson: vijf sterren. En volgens<br />
Willem Hurkmans is Natacha Atlas’ GEDIDA ‘de<br />
opzienbarendste cd die hij dit jaar beluisterde.’<br />
Wilco – later toch uitgroeiend tot een indiefavoriet<br />
– ontvangt voor SUMMERTEETH drie sterren:<br />
goed voor ‘liefhebbers van het genre’. De<br />
heruitgave van CLANG OF THE YANKEE REAPER<br />
van Van Dyke Parks krijgt met twee sterren<br />
een draai om de oren.<br />
De goede oude tijd geldt voor velen nog steeds<br />
als de beste tijd, ook voor muziek. Gelukkig was<br />
<strong>Heaven</strong> van meet af aan niet het soort blad dat<br />
een hagiografie wilde leveren voor de meesterwerken<br />
van vroeger of het bewijs aandroeg dat<br />
de popmuziek na 1975 niets wezenlijks meer<br />
heeft bijgedragen aan de cultuur. <strong>Heaven</strong> liet al<br />
in 1999 een optimistisch geluid horen met een<br />
hoofdrol voor muziek die beklijft, muziek met<br />
hart en ziel. Naar later zou blijken zijn tal van<br />
artiesten die bij <strong>Heaven</strong> al vroeg op de radar<br />
verschenen, meestal lang voordat de mainstream<br />
ze ontdekte, groot geworden. Het blad<br />
had een goede neus voor kwaliteit.<br />
Ik ben blij dat ik als laggard eerst lezer en later<br />
redacteur werd van <strong>Heaven</strong>. De laatste jaren<br />
heeft zich een verbreding voltrokken. Americana,<br />
roots en indierock vormen nog steeds<br />
het fundament, maar de muzikale diversiteit<br />
is toegenomen. Ook staan bij <strong>Heaven</strong> verhoudingsgewijs<br />
meer vrouwen op de cover dan<br />
bij andere muziekbladen. Meer is niet genoeg,<br />
zeker weten van niet, maar de redactie werkt<br />
eraan. Natuurlijk lijdt ook <strong>Heaven</strong> onder de<br />
last van te weinig vrouwen binnen de schrijverspoule<br />
– ook dat is een aandachtspunt.<br />
<strong>Heaven</strong> is nog steeds een blad voor fijnproevers,<br />
maar is wel zichtbaarder geworden. Er<br />
wordt samengewerkt met podia zoals met<br />
de Maastrichtse Muziekgieterij in de <strong>Heaven</strong><br />
Sessions of met festivals als Best Kept Secret<br />
als mediapartner.<br />
Terugkijkend past zelfgenoegzaamheid noch<br />
ontevredenheid. Het blad heeft zich ontwikkeld.<br />
De geest van 1999 is nog springlevend. Aan<br />
ambitie voor de toekomst ligt het niet. Zolang<br />
er goede muziek wordt gemaakt blijf ik in<br />
<strong>Heaven</strong> geloven. ■<br />
MARTIN VAN ZELM<br />
Bijna 25 jaar (op een paar maanden na) ben ik al<br />
abonnee op jullie geweldige muziekblad. Helaas<br />
mis ik nog de nummers 1 en 2. Wat beleef ik een<br />
plezier aan jullie blad. De mix van ‘oude’ artiesten<br />
en nieuwe namen vind ik zo mooi. Door de<br />
recensies heb ik al menig nieuwe artiest aan mijn<br />
favorietenlijst mogen toevoegen en van hen ook<br />
meerdere cd’s aangeschaft. Of live kunnen zien<br />
en horen. Ik ben nog van de generatie (inmiddels<br />
67) die graag een cd en inmiddels ook weer vinyl<br />
in handen heeft. De geweldige platenhoezen die<br />
weer gezien mogen worden. En ook nog steeds bezoeker<br />
van concerten. Jullie blad heeft daar zeker<br />
aan bijgedragen.<br />
Veel succes en doorgaan op deze voor mij inspirerende<br />
weg! ■<br />
Voor wie ook de stukken<br />
van wijlen Geert<br />
Henderickx mist, zijn<br />
beste interviews en<br />
columns zijn verzameld<br />
op www.popstukken.nl.<br />
Scan de QR-code.<br />
11 HEAVEN MEI/JUN 2024<br />
Geert Henderickx foto Han Ernest
OP DE RADAR<br />
SLAPELOZE NACHTEN<br />
JOHN R. MILLER<br />
IN DE ZOMER VAN 2021 WAS DAAR INEENS HET GOED ONTVANGEN DEPRECIATED VAN JOHN R. MILLER. ‘HET<br />
IS ALSOF JE LUISTERT NAAR EEN OUDE ROT IN HET VAK, MAAR MILLER MAAKT MET DEPRECIATED ZIJN EERSTE<br />
PLAAT VOOR ROUNDER’, RECENSEERDE HEAVEN. VORIG JAAR VERSCHEEN OPVOLGER HEAT COMES DOWN EN<br />
OP SCHRIKKELDAG DIT JAAR GAF DE ‘OUDE ROT’ EEN OPTREDEN IN DE MELKWEG. DOOR MICHAEL STRUIS<br />
12 HEAVEN MEI/JUN 2024<br />
Het is druk in de kleine zaal van de Melkweg. John R. Miller<br />
speelt hier en in Londen een eigen show. Later in de week<br />
opent hij tweemaal voor Tyler Childers in een uitverkocht<br />
Paradiso. Miller speelt hoofdzakelijk nummers van zijn twee<br />
soloalbums. Met zijn stem en fantastische gitaarspel krijgt hij de zaal<br />
zo’n vijf kwartier muisstil. Hij speelt geen toegift en komt ook niet naar<br />
de verkoopstand. Hij zit lekker onderuit in de kleedkamer, lurkend aan<br />
een flesje bier. “It was a damned good evening here in Amsterdam”,<br />
mompelt hij.<br />
Eerder op de avond sprak ik hem uitgebreider. “Dat is een van de<br />
voordelen van een solo-optreden. De soundcheck duurt nog geen vijf<br />
minuten, dus heb ik tijd. Zoals veel Amerikaanse singer-songwriters ben<br />
ik geboren en getogen in een klein plaatsje, in mijn geval Hedgesville<br />
in West-Virginia, vlak bij de Potomac. Als kind zwierf ik vaak langs de
oevers van die rivier. Op de middelbare school hield ik me<br />
vooral bezig met skaten en luisteren naar energieke punken<br />
garagebandjes. Die energie raakte mij en vanaf mijn<br />
veertiende wist ik dat ik verder wilde in de muziek. Later<br />
kwam ik in aanraking met de muziek van John Prine en die<br />
heeft mij sterk beïnvloed”<br />
Via Prine ontdekte hij Steve Earle en via Earle de gouden<br />
generatie Texaanse songwriters: Guy Clark, Townes Van<br />
Zandt en Jerry Jeff Walker. Maar ook de Tulsa-sound<br />
van J.J. Cale noemt hij als een invloed. “En toen ik mezelf<br />
wilde verbeteren op gitaar heb ik vooral veel geluisterd<br />
naar Mississippi John Hurt en Doc Watson. Zo heb ik me<br />
de fingerpicking-techniek eigengemaakt. Ondertussen<br />
speelde ik in allerlei bandjes en raakte ik bevriend met<br />
Tyler Childers, een muzikant uit mijn geboortestreek. Hij is<br />
belangrijk voor mijn verdere ontwikkeling als muzikant. Het<br />
is een geweldige kans om met hem op tournee te gaan.”<br />
Nashville<br />
“Wat moet je als al je vrienden wegtrekken naar steden,<br />
werk vinden en gezinnen stichten? Ik had op dat moment<br />
geen vaste relatie en zo’n zeven jaar geleden vertrok ik<br />
naar Nashville. De commerciële muziekscene daar vind<br />
ik absoluut niet aantrekkelijk, maar er zijn genoeg alternatieve<br />
plekken om er als muzikant en af en toe ook als<br />
afwasser je geld te verdienen. Ik had niet echt een plan,<br />
schreef wel liedjes en veranderde in een muzikant die van<br />
de muziek kan leven. Ik was een tijdje sideman bij The<br />
Hackensaw Boys en trad op met een eigen band, The Engine<br />
Lights. Met die groep was ik een plaat aan het opnemen<br />
toen ik in contact kwam met mensen van Rounder Records.<br />
Die deden me het aanbod een soloalbum te maken. Dat<br />
werd DEPRECIATED. Veel songs had ik in de jaren daarvoor<br />
geschreven. De release in 2021 kon echter niet slechter<br />
getimed zijn, want dat was tijdens de covidlockdown. Ik werd<br />
op mezelf teruggeworpen en kon geen kant op. Ik moest<br />
mijzelf verdoven. Toch ben ik tijdens de pandemie verder<br />
blijven schrijven aan nieuwe liedjes. Vooral in de nachtelijke<br />
uren, luister maar naar het autobiografische Insomnia<br />
Blues.”<br />
“IT WAS A DAMNED<br />
GOOD EVENING IN<br />
AMSTERDAM”<br />
Op het in oktober vorig jaar verschenen HEAT COMES DOWN<br />
staan niet alleen intieme nummers over slapeloze nachten<br />
en nostalgische dagdromen, maar ook songs over existentiële<br />
angst en observaties van de onrust in de wereld om<br />
hem heen. Toch gaat er iets sereens vanuit, omdat ze lijken<br />
voort te komen uit loutering. “Elke keer als de gedachten<br />
weer door mijn hoofd stuiteren, helpt het om dat om te zetten<br />
in iets creatiefs, om de zwaartekracht eraf te halen en<br />
ze tot rust te brengen. Als ik nu naar het album luister lijkt<br />
het alsof de meeste nummers een antwoord proberen te<br />
geven op de vragen die ik mezelf voortdurend stel.” ■<br />
FLIP VAN DER ENDEN<br />
DE SCHREEUW<br />
‘Okay, I’ve been practising my longest and loudest scream’, zegt Rhian Teasdale<br />
van Wet Leg halverwege Yur Mum. Wat volgt is wat mij betreft een van de<br />
muzikale hoogtepunten van de 21e eeuw. Zeker live, als het publiek enthousiast<br />
gehoor geeft aan haar oproep even lekker mee te schreeuwen. Die<br />
collectieve oerkreet is een vorm van massatherapie waar Dr. Janov niet van<br />
had durven dromen. Arthur Janov, de bedenker van de primal scream therapie<br />
meende – even kort door de bocht – dat veel trauma’s zijn te herleiden<br />
tot de geboorte en dat genezing schuilt in de herbeleving van dat moment.<br />
Of het werkt is een tweede, maar het heeft beslist mooie muziek opgeleverd.<br />
Van Primal Scream en Tears For Fears en vooral van zijn beroemdste patiënt<br />
John Lennon die het letterlijk uitschreeuwt op zijn eerste soloalbum.<br />
Wet Leg foto Han Ernest<br />
Het moge duidelijk zijn, ik hou wel van een goed getimede schreeuw, kreet<br />
of gil. En ik niet alleen. Een rondgang door de pophistorie levert een weelde<br />
op aan stemverheffingen. Zelfs als we metal, waar nogal wat wordt afgeschreeuwd,<br />
buiten beschouwing laten, komen we tot een imposante lijst met<br />
vocalisten die woorden tekortkomen. Eigenlijk moeten we verschil maken<br />
tussen schreeuwen als Lennon in Mother, gillen als Prince in Beautiful Ones<br />
en kreten slaken als James Brown in vrijwel al zijn songs, maar daar de<br />
meeste schreeuwers tevens gillen en kreten uitstoten heeft dat onderscheid<br />
in de praktijk weinig nut.<br />
Je zou misschien denken dat mannen eerder overgaan tot vocaal geweld<br />
dan vrouwen, maar dat is niet zo. Aretha Franklin, Janis Joplin en Tina<br />
Turner konden net zo’n keel opzetten als Joe Cocker, Jim Morrison of Kurt<br />
Cobain.<br />
Misschien is het je opgevallen dat mijn voorbeelden uit de vorige eeuw<br />
stammen en ook niet meer onder ons zijn. Dat komt omdat er tegenwoordig<br />
nauwelijks nog een grote bek wordt opgezet, wat waarschijnlijk te maken<br />
heeft met geld. Schreeuwen kan schade veroorzaken aan de stembanden<br />
en die van Ed, Taylor en Ariana zijn – naar ik aanneem – goed verzekerd. In<br />
de polis zal staan dat er bij schade door eigen schuld niet wordt uitgekeerd<br />
en dat risico wil het management niet lopen. De kreet van Wet Leg is dus net<br />
als die van Elvis en Little Richard zeventig geleden eigenlijk een uiting van<br />
rebellie. En daarmee is de cirkel rond.<br />
13 HEAVEN MEI/JUN 2024
IT WAS 10 YEARS AGO TODAY<br />
BLACK MESSIAH<br />
D’ANGELO<br />
AND THE VANGUARD<br />
DOOR BERTRAM MOURITS<br />
Aan het slot van Devil’s<br />
Pie, de documentaire<br />
van Carine Bijlsma uit<br />
2019, zien we D’Angelo<br />
in de studio een plaatje<br />
opzetten. The Upper Way<br />
van The Violinaires, een<br />
intense gospel: Plant my<br />
feet on higher ground.<br />
D’Angelo rookt wat, zingt mee, soms met de leadzang<br />
dan weer met de vlijmscherpe falset van het<br />
achtergrondkoortje. Hij wandelt, danst een beetje, de<br />
documentaire laat het de volle twee minuten zien.<br />
Als het nummer is afgelopen, freestylet hij nog wat<br />
verder, terwijl de aftiteling door het beeld loopt.<br />
Het is duidelijk: dit is een man zonder haast. Dat was<br />
uit de documentaire al gebleken, want het feit dat hij<br />
al een jaar of tien bezig was met de opvolger van de<br />
klassieker VOODOO speelt wel een rol. Met argusogen<br />
werd hij gevolgd. Is D’Angelo zich aan het verliezen in<br />
drugs? Wordt hij te dik? Is hij bezig een nieuwe Brian<br />
Wilson te worden, die na het mislukken van SMILE<br />
nooit meer dezelfde zou zijn?<br />
Inmiddels weten we dat het zo’n vaart niet liep, al kun<br />
je het ontstaansproces van het album nu ook weer<br />
niet rimpelloos noemen. Dat had mede te maken met<br />
de voorgeschiedenis. Debuut BLACK SUGAR (1995)<br />
overtuigde onmiddellijk: D’Angelo wist ogenschijnlijk<br />
moeiteloos een plek te vinden in de soul, funk en<br />
r&b-traditie, een plekje tussen Prince, Isaac Hayes,<br />
Al Green, noem ze maar op. Het was makkelijk te<br />
vergeten dat hij nog maar 21 was.<br />
Opvolger VOODOO liet vijf jaar op zich wachten.<br />
D’Angelo noemde een writer’s block als oorzaak. ‘Je<br />
wil zo graag iets schrijven maar dat gaat niet vanzelf.<br />
Je moet schrijven over je leven. Dus je moet leven<br />
voordat je kan schrijven.’ Maar het resultaat mocht<br />
er zijn. VOODOO was minder toegankelijk dan het<br />
debuut, maar wel origineler. Geen nootje meer dan<br />
nodig, dwarse beats, een sexy falset. En een sexy<br />
lichaam ook, dat hij liet zien op de video van Untitled,<br />
een prachtige ballad die nog het meest aan Prince<br />
deed denken.<br />
De vijf jaar tussen die eerste twee albums vallen in<br />
het niet bij de veertien jaar die D’Angelo nodig had<br />
om tot BLACK MESSIAH te komen. Aan de titel is al<br />
te zien dat de ambities niet zijn teruggeschroefd,<br />
maar de plaat maakt ze waar. Het is wederom geen<br />
DRIE INTERESSANTE ALBUMS UIT 2014<br />
TOP TIEN DECEMBER 2014<br />
14 HEAVE MEI/JUN 2024<br />
Na twee bijzondere ep’s werd het voor FKA<br />
Twigs tijd voor een volwaardig debuut: LP1.<br />
Een ongrijpbare plaat tussen elektronica,<br />
folk en r&b. Tussen Björk, Beyoncé en Kate<br />
Bush, dat soort dingen kun je roepen, maar<br />
het is beter gewoon te luisteren.<br />
St. Vincent is al net zo eigenzinnig, al<br />
gebruikt ze wel gewonere middelen: behalve<br />
liedjesschrijver en zangeres is St. Vincent<br />
ook gitarist. Na enkele zoekende, persoonlijke<br />
albums, was ST. VINCENT een album<br />
waarop ze zichzelf opnieuw uitvond: opener<br />
en minder duister. Hoewel, zelf omschreef<br />
ze het album als ‘een feestplaat die je op<br />
een uitvaart kunt draaien’.<br />
Country is misschien wel het conservatiefste<br />
genre in de popmuziek. Maar niet voor<br />
Sturgill Simpson, die met METAMODERN<br />
SOUNDS IN COUNTRY MUSIC een plaat maakte<br />
die naar country klinkt, maar waarop je het<br />
experiment hoort aankomen. De titel is een<br />
verwijzing naar Ray Charles en de teksten<br />
getuigen van Simpsons creatieve geest.<br />
1 Ed Sheeran – Thinking Out Loud<br />
2 David Guetta ft. Sam Martin – Dangerous<br />
3 Mr Probz – Nothing Really Matters<br />
4 Hozier – Take Me To Church<br />
5 Sheppard – Geronimo<br />
6 Calvin Harris ft. John Newman – Blame<br />
7 Mark Ronson ft. Bruno Mars – Uptown Funk!<br />
8 Ariana Grande & The Weeknd – Love Me Harder<br />
9 Yellow Claw ft. Ayden – Till It Hurts<br />
10 Meghan Trainor – All About That Bass
20<br />
14<br />
gemakkelijke muziek. Weer die eigenwijze beats, een<br />
gruizig geluid, op een of andere manier zowel kaal<br />
als vol, omdat elk loopje betekenis heeft. Knorrende<br />
bassen waar soms nog een lagere synthesizerbas<br />
onder komt. Een orgeltje, ongewone percussie,<br />
spaarzame en effectieve samples.<br />
Op sommige plekken doet het geluid denken<br />
aan een ander klassiek album met een<br />
gecompliceerde ontstaansgeschiedenis:<br />
THERE’S A RIOT GOING ON van Sly & The Family<br />
Stone – waaraan Stone twee jaar werkte,<br />
wat je er op een fascinerende manier aan<br />
afhoort. D’Angelo wist misschien toch beter wat hij<br />
wilde en hij vond ook de mensen om het voor elkaar<br />
te krijgen. Questlove op drums, Pino Palladino op bas,<br />
een gastrolletje voor trompettist Roy Hargrove; het<br />
kon niet op. Behalve aan Sly Stone doet het geluid<br />
denken aan Stevie Wonder (ook iemand die zijn platen<br />
zoveel mogelijk zelf in elkaar knutselde) of – iets<br />
eigentijdser – aan de eigenzinnige en lome beats van<br />
Q-Tip of de neosoul van Tony! Toni! Toné!, de band<br />
met Raphael Saadiq die in de jaren negentig mooie<br />
platen maakte.<br />
Ondertussen liep de spanning wel degelijk op. Er<br />
werd soms een liedje ‘gelekt’ (zelfs door coproducer<br />
Questlove!) en sessiemuzikanten konden hun<br />
enthousiasme niet voor zich houden. De verschijning<br />
zelf ging dan weer opvallend snel. Na een zomer<br />
vol politiegeweld (onder andere de moord op Eric<br />
Garner, wiens laatste woorden ‘I can’t breathe’ waren)<br />
besloot D’Angelo in december 2014 dat de tijd rijp<br />
was voor een plaat met een boodschap. Zo verscheen<br />
het album waaraan jarenlang was gewerkt,<br />
bijna onverhoeds. Het grootste wonder is dat BLACK<br />
MESSIAH klinkt alsof een groep vrienden bij elkaar is<br />
gaan zitten om een klein uurtje te gaan jammen en<br />
experimenteren. Loom, terloops, zonder haast, maar<br />
intens en gemeend. Zoals D’Angelo na een optreden<br />
Higher Ground meezong. ■<br />
OVERLEDEN IN 2014<br />
TEN YEARS AFTER<br />
Bobby Womack worstelde de laatste jaren<br />
van zijn leven flink met zijn gezondheid.<br />
Diabetes, kanker, een longontsteking, beginnende<br />
Alzheimer: de wankele afsluiting<br />
van een ongezond leven. Daar gaat het<br />
natuurlijk niet om, want Womack is de man<br />
van onder andere It’s All Over Now, That’s<br />
The Way I Feel About Cha en Across 110th<br />
Street – om slechts drie liedjes te noemen.<br />
Zijn laatste album is niet zijn bekendste,<br />
maar de ontstaansgeschiedenis is mooi:<br />
enkele Engelse producers (van wie Damon<br />
Albarn de bekendste is) wilden dat Womack<br />
nog één keer zou schitteren: zijn laatste<br />
album daarvóór was RESURRECTION, en<br />
dat was bijna twintig jaar geleden en niet<br />
zo’n goeie plaat. THE BRAVEST MAN IN THE<br />
UNIVERSE is dat wel. De plaat verscheen<br />
in 2012, twee jaar voor Womacks dood.<br />
Het is een avontuurlijk geheel waarop<br />
Womack vooruit kijkt. Geen ouderwetse<br />
soul maar ongewone popmuziek, met<br />
verrassende gasten (Lana Del Rey, Fatoumata<br />
Diawara). Er viel helaas niet zoveel<br />
meer vooruit te kijken: Womack was op.<br />
Zijn zwanenzang is een sterk album waar<br />
de ellende van die laatste jaren niet aan<br />
af te horen is.<br />
Veertien jaar moest er gewacht worden op BLACK<br />
MESSIAH, inmiddels zijn we tien jaar verder en er<br />
is geen nieuw album in zicht. In 2015 zei D’Angelo<br />
dat hij bezig was met een ‘aanvulling’ op BLACK<br />
MESSIAH maar dat vond hij vermoedelijk korte<br />
tijd later al geen goed idee meer. De bezorgdheid<br />
lijkt wat kleiner – het soortelijk gewicht van zijn<br />
drie albums is hoog genoeg, bovendien verschijnt<br />
er zo nu en dan wel een liedje. Het door Daniel<br />
Lanois geproduceerde en voor een game geschreven<br />
Unshaken (2019) is fraai en subtiel. I Want You<br />
Forever (met Jay-Z) uit januari van dit jaar is een<br />
instant soulklassieker. Komt wel goed met D’Angelo.<br />
15 HEAVEN MEI/JUN 2024
PORTRET VAN…<br />
HET POPTONEEL KENT VELE ROLLEN: ARTIEST, MANAGER, PROGRAMMEUR, RADIOPLUGGER, LABELMANAGER,<br />
PROMOTOR, DISTRIBUTEUR, PLATENBOER EN NOG VEEL MEER. IN IEDERE HEAVEN LATEN WE IEMAND AAN HET<br />
WOORD OVER HAAR OF ZIJN VAK OF PASSIE. DIT KEER HARALD WARNIER VAN HIFI STUDIO WILBERT.<br />
TEKST LOUIS NOUWS FOTO’S HAN ERNEST<br />
HARALD WARNIER<br />
HIFI STUDIO WILBERT<br />
Hoe vaak zal ik Walk On The Wild Side van Lou Reed hebben<br />
gehoord? Dat zal ruim meer dan honderd keer zijn vermoed ik,<br />
maar niet eerder had ik de sensatie dat het dameskoortje pal<br />
naast me leek te staan.<br />
We zitten in de luisterruimte op de tweede etage van Hifi Studio Wilbert<br />
in het centrum van Utrecht. Hier staat een hifi-installatie die Harald<br />
Warnier (58), een van de drie medewerkers, “high end” noemt. “Iets waar<br />
je naartoe kan groeien”, voegt hij eraan toe, want de geluidsinstallatie<br />
waarnaar we luisteren is bepaald niet goedkoop.<br />
Hifi Studio Wilbert – anno 1973, het jaar dat Walk On The Wild Side<br />
uitkwam – is een begrip. De oorspronkelijke eigenaren (Willem en Bert)<br />
droegen de zaak ruim 25 jaar geleden over. Warnier lachend: “Als<br />
‘nieuwe’ medewerkers zijn we inmiddels ook allemaal de vijftig gepasseerd.<br />
Maar we passen goed bij onze klantenkring die voornamelijk<br />
bestaat uit mensen van veertig en ouder. We zijn met onze klanten<br />
meegegroeid. Veel mensen kochten hier hun eerste serieuze geluidsinstallatie<br />
en komen na een aantal jaren terug om net weer wat betere<br />
apparatuur aan te schaffen. Die omgang met klanten zie ik als een van<br />
de leukste kanten van ons werk. We adviseren en faciliteren. We hebben<br />
een website, webshop, nieuwsbrief en organiseren luisteravonden, maar<br />
bellen mensen ook wel op als we denken dat we iets interessants voor ze<br />
hebben. Soms weten we dat mensen op iets azen.”<br />
De zaak aan de Korte Jansstraat in Utrecht is laagdrempelig en huiselijk<br />
ingericht. “Je kunt gewoon binnenlopen en rondkijken, maar het liefst<br />
hebben we dat iemand een afspraak maakt om een uur of langer ongestoord<br />
in een van onze luisterkamers naar een of meer opstellingen<br />
te luisteren. We zorgen uiteraard voor goed geluid en een kop lekkere<br />
koffie. In de kelder staan de sets voor kleinere ruimtes, die nog altijd<br />
voortreffelijk klinken. Op de eerste en tweede verdieping zijn de luisterruimtes<br />
groter met muziekinstallaties die daarin goed passen. Omdat<br />
we veel terugkerende klanten hebben, zorgen we ervoor dat onze col-<br />
lectie boeiend blijft. Er is heel veel aanbod en wij proberen de krenten<br />
uit de pap te pikken. We gaan voor kwaliteit, ook in hoe een merk zich<br />
presenteert. En de band met de producent telt. Vaak zijn die net zo<br />
gedreven bezig met geluid als wij. Neem Sven Boenicke, een fabrikant<br />
van luidsprekers uit Bazel. Je kunt hem vergelijken met een muzikant,<br />
eigenzinnig met ideeën die hij in alles mooi doorvoert.”<br />
Overigens benadrukt Warnier dat het wat hem betreft blijft draaien om<br />
de muziek. “Je hebt natuurlijk hifi-adepten die het liefst blijven hifi-en.<br />
Niks mis mee. Maar de meeste klanten willen vooral genieten van hun<br />
favoriete muziek.<br />
De meesten zijn liefhebbers van jazz en pop. Als ze hier voor het<br />
eerst komen is, naast informeren naar het budget wat ze in gedachten<br />
hebben, een belangrijke vraag hoe ze hun muziek willen beleven. Een<br />
belangrijke graadmeter voor mij is hoe mensen het liefst een concert<br />
beleven. Sommigen staan altijd vooraan om de muziek haast lijfelijk te<br />
voelen. Anderen, en daar hoor ik zelf bij, zoeken het mengpaneel achter<br />
in de zaal op om een zo compleet mogelijk beeld te horen. Dat zegt veel<br />
over hoe je ook thuis naar muziek wilt luisteren. Je zoekt samen naar de<br />
beste ‘oplossing’ en dat is zeker niet altijd de duurste.”<br />
Net als <strong>Heaven</strong> heeft Hifi Studio Wilbert te maken met een ouder<br />
wordende doelgroep, maar ze zien inmiddels vaker jongeren binnenlopen<br />
op zoek naar een goede draaitafel. “Want vaak hebben ze vinyl omarmd.<br />
Ik ben zelf opgegroeid met langspeelplaten en snap die voorliefde<br />
heel goed. Het is een tastbare manier om je liefde voor bepaalde muziek<br />
of een artiest te belijden. Maar zeg ik ze dan, heb je weleens nagedacht<br />
om te investeren in een goede all-in-one streamer? Daarmee kun je<br />
muziek op hifi-niveau beluisteren als je gebruik maakt van streamingplatforms<br />
als Tidal en Qobuz. Trouwens, ook Spotify klinkt dan al beter.<br />
We snappen dat je als verzamelaar liever vinyl en cd’s in je kast hebt<br />
staan dan een harde schijf met al je albums, maar geluidstechnisch is<br />
streamen met een goede installatie al snel beter. Wij zien steeds vaker<br />
16 HEAVEN MEI/JUN 2024
Olav Blom, Harald Warnier en Jan Willem Verbeek<br />
dat mensen vinyl kopen van hun favoriete artiesten, maar daarnaast veel<br />
muziek streamen. De lp-hoes zet je dan in je huiskamer of in een fraaie<br />
vinylkast. Gelukkig kun je tegenwoordig muziek heel goed zowel digitaal<br />
als analoog ervaren.”<br />
Aan de wanden in het pand van Hifi Studio Wilbert hangen op diverse<br />
plekken foto’s die <strong>Heaven</strong>-fotograaf Han Ernest maakte. “Han is al jaren<br />
klant bij ons en bij het plaatsen van zijn installatie bij hem thuis zagen<br />
we zijn werk en raakten we onder de indruk. Het past perfect in de<br />
beleving die we willen bieden. Het draait hier uiteraard om goed geluid,<br />
maar veel meer nog om het optimaal genieten van de muziek die je<br />
goed vindt. Het is dan ook niet verwonderlijk dat mensen geregeld een<br />
foto van Han aanschaffen.” ■
DIEPERE LAGEN<br />
THE BONY KING<br />
THE BONY KING OF NOWHERE IS HET PSEUDONIEM WAARONDER GENTENAAR BRAM VANPARYS (37) SINDS<br />
2009 ALBUMS UITBRENGT. WERD HIJ IN ZIJN BEGINDAGEN NOGAL EENS VERGELEKEN MET NEIL YOUNG EN<br />
BOB DYLAN, IN DE RECENSIES VAN ZIJN JONGSTE ALBUM EVERYBODY KNOWS LEES JE VAAK DE NAMEN THOM<br />
YORKE EN RADIOHEAD.<br />
TEKST LOUIS NOUWS FOTO EVA DONCKERS<br />
18 HEAVEN MEI/JUNI 2024<br />
Zijn artiestennaam is afgeleid van een song van Radiohead; het<br />
is de ondertitel van There, There van het album HAIL TO THE<br />
THIEF. “Ik ben opgegroeid met de muziek van Radiohead, dus die<br />
invloed op mijn muziek is er zeker. Neil Young en Dylan werden<br />
eerder vaak als referenties genoemd, maar op het nieuwe album is hun<br />
invloed meer op de achtergrond. EVERYBODY KNOWS is meer Europees<br />
getint dan Amerikaans, zo voelt het in ieder geval voor mij. Behalve<br />
Radiohead zou ik trouwens nog PJ Harvey, Kraftwerk, Blur, Portishead<br />
en Air als inspiratie kunnen noemen. Artiesten waar ik al mijn hele leven<br />
naar luister.”<br />
Als je zijn artiestennaam combineert met de albumtitel EVERYBODY<br />
KNOWS ligt een link met een van de mooiste Neil Young-albums,<br />
EVERYBODY KNOWS THIS IS NOWHERE, natuurlijk voor de hand. Vanparys<br />
moet glimlachen. “Daar ben ik al eerder op gewezen, maar het is eerder<br />
een grappig toeval dan dat ik daar over had nagedacht. Everybody Knows<br />
is trouwens ook een songtitel van Leonard Cohen, nog iemand die ik<br />
bewonder.”<br />
De titelsong geeft de essentie weer van waar het album als geheel over<br />
gaat, verklaart de beheerst formulerende songwriter in het Amsterdamse<br />
café waar hij successievelijk een aantal journalisten te woord staat.<br />
“De meeste songs komen voort uit een kritische blik op de samenleving.<br />
Ik stoor me bijvoorbeeld aan oppervlakkigheid, mensen die zich een<br />
mening vormen op basis van één krantenkop of een tweet.” Zelf is hij<br />
een denker, niet iemand die zomaar iets voor zoete koek aanneemt. Hij<br />
is geabonneerd op De Groene Amsterdammer en Filosofie Magazine en<br />
kijkt amper televisie.<br />
“Maar het gaat ook over het alomtegenwoordige consumentisme in onze<br />
maatschappij. Over marketing die mensen een levensstijl opdringt dan<br />
wel een manier van leven rechtvaardigt. Neem de slogan Think Different<br />
die Apple gebruikt. Alsof je als Apple-gebruiker kritisch in de wereld<br />
staat. Maar zo kun je ‘anders zijn’ en toch gewoon blijven consumeren.<br />
Of je geweten geruststellen. Je maakt de wereld niet beter door biologisch<br />
vlees te eten. Nu ja, misschien ietsje beter. Maar we weten allemaal<br />
dat er dieper gravende aanpassingen en veranderingen nodig zijn. Je<br />
kunt beter helemaal geen vlees eten. We weten het, everybody knows,<br />
maar het vergt veel meer van ons dan de meesten kunnen waarmaken.”<br />
Laag<br />
Bij het cd-boekje van EVERYBODY KNOWS zit een doorzichtig rood inlegvel<br />
dat de teksten leesbaar maakt wanneer je het plasticje erop legt.<br />
Ook de titel op de voorzijde van het album wordt pas goed zichtbaar<br />
met het doorkijkvel. De idee erachter is dat je een extra handeling moet<br />
verrichten om meer te weten te komen. “Ik vond het mooi om iedereen<br />
iets te laten doen om de diepere laag te vinden.”<br />
Dat conceptuele denken met een knipoog is ook van toepassing op de<br />
prachtige video bij Are You Still Alive. De clip is in één take opgenomen<br />
en laat voorbijgangers langslopen en stilstaan voor een etalage vol tv’s,<br />
waarop dan weer de tekst van het nummer te zien is: Nothing ever brings<br />
you down/It is not your problem anyway/Picture yourself the best way you<br />
can/Put in online and live up to it.<br />
In het tableau vivant lijken mensen niet veel met elkaar gemeen te hebben,<br />
behalve dat ze naar de schermen in de etalage kijken. Een man<br />
loopt door beeld met een sandwichbord waarop een deel van de tekst<br />
van het titelnummer Everybody Knows staat en de zonnebloem die op de<br />
stoep blijft liggen verwijst naar de omslagfoto van het album: een veld<br />
vol zonnebloemen die allemaal dezelfde kant op wijzen – tournesols –<br />
waarbij ze hun kopjes lichtjes laten hangen.<br />
“Toen ik die foto van het veld met zonnebloemen zag wist ik dat dat<br />
het beeld van het album was. We lijken een samenleving met heel veel<br />
verschillende meningen, maar uiteindelijk is er niet heel veel ruimte<br />
voor individualiteit. Het is veel gemakkelijker mee te gaan in een stroom<br />
en sociale media versterken dat nog eens. We voelen ons thuis in onze<br />
eigen bubbels.”<br />
Snaar<br />
Zijn voorlaatste album SILENT DAYS verscheen in 2018. Daarna belandde<br />
Bram Vanparys in een voor hem lastige periode. “Ik kwam artistiek vast<br />
te zitten. Ik zou het geen writer’s block willen noemen, want die verklaring<br />
is me te gemakkelijk. Ik wil met elk album iets nieuws brengen en<br />
de covidjaren waren geen inspirerende tijd. Wel heb ik toen heel veel<br />
gelezen. Ik wil de vernieuwing altijd uit mezelf halen. Ik vind het niet zo<br />
interessant om steeds hetzelfde soort nummers te schrijven en die dan<br />
een andere muzikale aankleding te geven door met een andere producer<br />
te werken. Het moet geen oude wijn in nieuwe zakken zijn.<br />
Wat ik heb gedaan is mezelf beperkingen opleggen. Ik heb ooit eens<br />
gelezen dat Jack White dat deed. Als je mogelijkheden uitsluit ontstaan<br />
er namelijk als vanzelf weer nieuwe mogelijkheden. Dus ben ik bijvoorbeeld<br />
nummers gaan schrijven op een gitaar met één snaar. Dat maakte<br />
me vrijer om met mijn stem melodieën te zoeken. Als je schrijft op basis<br />
van akkoorden zit je toch eerder vast aan de tonaliteit van die akkoorden.<br />
Dat geldt althans voor mij, want ik vind het niet klinken om een<br />
grote terts te zingen bij een mineurakkoord. Maar als je afstand neemt<br />
van gewoontes komt er ruimte voor weer iets nieuws. In de creatiefase<br />
wil ik me eigenlijk niet te comfortabel voelen, want dan verveel ik me
OF NOWHERE<br />
al snel. Ik ben na de middelbare school ook gestopt met school omdat<br />
ik me niet uitgedaagd voelde. Op mijn zeventiende heb ik de gitaar ter<br />
hand genomen met het voornemen om nieuwe dingen te maken. Om<br />
creatief te zijn. Ik wil mezelf steeds verbeteren. Misschien dat anderen<br />
dat niet vinden, dat ik mezelf met ieder album verbeter, maar het is mijn<br />
werkethiek om de lat telkens wat hoger te leggen voor mezelf. Hoelang<br />
dat kan voortduren weet ik overigens niet. Hoe eindeloos diep kan het<br />
vat met ideeën zijn?” ■<br />
The Bony King Of Nowhere live: 26 april in Muziekgieterij, Maastricht; 18 mei<br />
op festival Ik Zie U Graag, in Chassé Theater, Breda; 21 november in De Roma,<br />
Antwerpen; 29 november in Cactus, Brugge.<br />
19 HEAVEN MEI/JUN 2024
AIOFE O’DONOVAN<br />
VROUWENRECHTEN<br />
MET HAAR VIERDE SOLOALBUM ALL MY FRIENDS LIJKT SINGER-SONGWRITER AOIFE O’DONOVAN ALVAST WAT<br />
SCHOTEN VOOR DE BOEG TE GEVEN VOOR DE PRESIDENTSVERKIEZING DIE LATER DIT JAAR PLAATSVINDEN IN<br />
HAAR VADERLAND. IN PRACHTIG UITGEWERKTE NUMMERS, VAAK MET EEN KAMERORKEST EN EEN KINDER-<br />
KOOR IN ONDERSTEUNING, ROEPT ZE VOORAL VROUWEN OP OM TE GAAN STEMMEN.<br />
TEKST LOUIS NOUWS FOTO SACHA ISRAEL<br />
20 HEAVEN MEI/JUN 2024<br />
Aoife O’Donovan (41) zit klaar achter een tafel voor het zoomgesprek<br />
vanuit Orlando, waar haar man Eric Jacobsen muzikaal<br />
leider is van het Philharmonic Orchestra. Ze spreekt snel en<br />
kordaat. “ALL MY FRIENDS is in mijn ogen niet zozeer politiek<br />
van aard, het gaat over rechten. Die kun je natuurlijk niet los zien van<br />
politiek, maar als ik aan politiek denk, vind ik dat dat gaat over opvattingen.<br />
Zaken waar je verschillend over kunt denken en waar je soms<br />
compromissen in moet sluiten. Maar mensenrechten en vrouwenrechten<br />
in het bijzonder, ik zou wensen dat die niet politiek zijn. Het recht van<br />
vrouwen om te stemmen mag nooit een politieke kwestie zijn, dat is een<br />
grondrecht. Maar we leven in vreemde tijden waarin veel rechten weer<br />
ter discussie staan.”<br />
ALL MY FRIENDS is geïnspireerd op het leven en de toespraken van de<br />
Amerikaanse voorvechtster van het vrouwenkiesrecht Carrie Chapman
Catt, die leefde van 1859 tot 1947. In sommige songs citeert O’Donovan<br />
letterlijk uit haar redes. De fanatieke strijd van de suffragette leidde<br />
in 1920 tot opname van het Negentiende Amendement in de grondwet<br />
van de Verenigde Staten, om zo het vrouwenkiesrecht te verankeren.<br />
“Dat het album uitkomt in het jaar van de presidentsverkiezing geeft<br />
het natuurlijk food for thought. Maar het album heeft voor mij een sterk<br />
historisch perspectief. Het gaat over wat in de afgelopen honderd jaar<br />
is bereikt – bevochten vaak. En over hoe we er nu voorstaan en wat<br />
we in de toekomst zullen moeten doen. Ik ben heus geen activiste en<br />
zeker geen politieke songwriter, maar ik vind het de plicht van iedere<br />
burger om deel te nemen aan de democratie, om zich op de hoogte te<br />
stellen van wat er speelt en haar of zijn stem uit te brengen.”<br />
Dochters<br />
Directe aanleiding voor ALL MY FRIENDS was een opdracht van het<br />
Orlando Philharmonic Orchestra om het honderdjarig bestaan van<br />
Negentiende Amendement te eren met een muziekstuk. “Het moest<br />
een herdenking zijn, maar verder kreeg ik volledige artistieke vrijheid.<br />
Het mocht een instrumentaal stuk zijn, maar omdat ik een singersongwriter<br />
ben, verwachtten ze kennelijk ook wel tekst en zang. Het<br />
stelde me wel voor een uitdaging. Ik zie mezelf vooral als iemand die<br />
haar basis heeft in folkmuziek, maar ik heb gestudeerd aan het conservatorium<br />
dus mijn muzikale achtergrond is wel een stuk breder. Dit<br />
was een mooie gelegenheid om het wat grootser aan te pakken. Ik heb<br />
vijf songs geschreven, die alle op het nieuwe album ALL MY FRIENDS<br />
terecht zijn gekomen. In de kern zijn het folksongs, maar met mijn<br />
man Eric Jacobsen en arrangeur Tanner Porter hebben we de muziek<br />
een orkestrale allure gegeven.” De songs zijn in 2021 in diverse steden<br />
uitgevoerd met het orkest.<br />
Voor het album, dat ze aanvulde met drie wat kleiner gehouden songs<br />
en een fraaie cover van Dylans The Lonesome Death Of Hattie Carroll,<br />
schakelde ze The Knights in, een kamerorkest onder leiding van haar<br />
man, het blazerskwartet The Westerlies en het San Francisco Girls<br />
Chorus bestaande uit tieners tot 18 jaar. “Ik vind het vooral prachtig om<br />
een nummer als Daughters te zingen met een kinderkoor. Het idee dat<br />
vrouwen honderd jaar geleden marsen liepen om op te komen voor<br />
hun stemrecht. Dat ze in de jaren zeventig de straat opgingen voor het<br />
recht op abortus en in 2016 weer door de straten marcheerden toen<br />
Trump was verkozen tot president. Je ziet misschien de urgentie van<br />
die protesten niet als je jong bent, maar zodra je een dochter hebt…<br />
Ik heb nu een meisje van zes en ik zou niet willen dat de dochter van<br />
mijn dochter weer moet vechten voor de rechten waar de moeder van<br />
mijn moeder voor vocht.”<br />
Over The Finish Line, waaraan ook Anaïs Mitchell haar stem leent, gaat<br />
over het almaar verschuiven van lijnen. “Er zijn steeds weer nieuwe<br />
uitdagingen waar je voor komt te staan in je leven. Nieuwe doelen die<br />
je wilt bereiken. Het kan heel frustrerend zijn als je denkt dat je er<br />
bijna bent en dat de finishlijn weer net iets verder blijkt te liggen. Soms<br />
kun je de finish niet eens meer zien liggen.”<br />
Het nummer moet je volgens haar zien als een metafoor voor de<br />
eeuwige strijd voor gelijkheid en basale mensenrechten. In dat licht<br />
moeten we ook haar versie van The Lonesome Death Of Hattie Carroll<br />
bekijken. “Die song had ik al eens uitgevoerd met orkest, in een<br />
arrangement van mijn vriend Gabriel Kahane. Het begint met een<br />
deel van The Battle Hymn Of The Republic, een bekende Amerikaanse<br />
civil war song. De oorspronkelijke tekst van dat nummer is geschreven<br />
door Julia Ward Howe, een strijdster voor de afschaffing van slavernij,<br />
ook een mensenrecht. De moord op Hattie Carroll speelde zich af in<br />
de jaren zestig. Dylan nam zijn vrijheden om het verhaal te vertellen,<br />
ook op die manier voelt het verwant met de andere nummers op ALL<br />
MY FRIENDS. It is a folksingers take on something that actually happened.<br />
En verdrietig genoeg gebeuren dat soort dingen nog steeds. Mensen<br />
worden vermoord en de straf staat vaak niet in verhouding tot het<br />
onrecht dat is aangedaan. Ik zag het nummer als de perfecte afsluiting<br />
van het album.”<br />
Als ik vraag of ze eerder nummers van Dylan coverde moet ze lachen.<br />
“Iedere folksinger heeft ooit in zijn leven songs van Dylan gecoverd.<br />
I think that is safe to say.”<br />
Happy spaces<br />
Haar vorige album, dat twee jaar geleden uitkwam, droeg de titel AGE<br />
OF APATHY. Vergeleken daarbij is ALL MY FRIENDS een call to action. Hoe<br />
ziet ze de relatie tussen die twee: “Op AGE OF APATHY keek ik terug<br />
op mijn leven als jongvolwassene. Nu ben ik een veertiger en in een<br />
andere fase van mijn leven. Nu denk ik meer: hoe kunnen we verder<br />
komen als maatschappij. Op persoonlijk vlak betekent dat dat ik meer<br />
betrokken wil zijn bij het leven om me heen. Niet alleen als muzikant,<br />
maar ook als moeder die betrokken is bij de school van haar kind, als<br />
buurtbewoner, als actief lid van een democratie. Want iedereen heeft<br />
het over de presidentsverkiezing, maar Amerika heeft talloze verkiezingen,<br />
van de plaatselijke sheriff tot de vertegenwoordiger in het Huis<br />
van Afgevaardigden. De opkomst voor die verkiezingen is doorgaans<br />
teleurstellend laag. Het kan een natuurlijke reflex zijn om je terug te<br />
trekken als zaken je niet aanstaan. Terug in je eigen huis en je eigen<br />
denkwereld. Om alleen het nieuws te zien dat je wilt zien. Maar het is<br />
heel belangrijk om naar buiten te treden en aanwezig te zijn, fysiek en<br />
emotioneel.”<br />
Hoe denkt ze dat haar muziek daarbij zou kunnen helpen?<br />
“I don’t know. I’m a singer, a musician. Dat is mijn werk.” Ze pakt haar<br />
gitaar die ze al die tijd op schoot heeft gehouden. “Het is mijn roeping,<br />
het is wat ik het allerliefst doe. Zelfs als ik zit te wachten totdat de<br />
Zoom start, speel ik. Het maakt me zo gelukkig. En ik denk inderdaad<br />
dat het impact kan hebben. Muziek kan mensen samenbrengen. Als ik<br />
op een bluegrass festival speel, weet ik dat in het publiek behoorlijk wat<br />
mensen staan met opvattingen die met die van mij verschillen. Maar ze<br />
houden allemaal van de muziek. Het is belangrijk om samen in happy<br />
spaces te kunnen zijn. Dat je naast iemand kunt staan die niet per se<br />
gelooft in de dingen waarin jij gelooft en dat je je toch op dat moment<br />
verbonden voelt met elkaar. Als de wereld te gepolariseerd is, voelt dat<br />
zeer onveilig, gevaarlijk zelfs.”<br />
Ze is alweer druk met het schrijven van nieuwe songs. Met Sara<br />
Watkins en Sarah Jarosz, met wie ze het trio I’m With Her vormt, werkt<br />
ze aan een opvolger van het debuutalbum uit 2018. De groep Crooked<br />
Still, waarvan ze jarenlang deel uitmaakte, is definitief overleden, maar<br />
er zit wel een samenwerking in het vat met het alternatieve bluegrasskwartet<br />
Hawktail, waar ex-Crooked Still-violiste Britanny Haas deel van<br />
uitmaakt. “Ik heb altijd projecten in de pijplijn”, zegt ze welgemoed.<br />
Maar eerst zijn er optredens om haar nieuwe album te presenteren.<br />
Sommige met een groot orkest. “Alle muziek is uitgeschreven, dus ik<br />
kan de orkestrale versies met verschillende orkesten uitvoeren. Het<br />
hangt natuurlijk af van de budgetten. Er moet geld zijn om zulke grote<br />
producties op het podium te kunnen brengen. Maar gelukkig kan ik de<br />
muziek op meer manieren uitvoeren. Laatst heb ik het album in mijn<br />
eentje op gitaar gespeeld en dat beviel me eigenlijk heel goed. Op die<br />
manier werken de songs werken ook.” ■<br />
Aiofe O’Donovan live met Guildhall Session Orchestra: 18 juni in Barbican<br />
Hall, Londen.<br />
21 HEAVEN MEI/JUN 2024
22 HEAVEN MEI/JUN 2024<br />
ROBERT WYATT<br />
ROCK BOTTOM: EXPERIMENTELE VRIJHEID<br />
ROBERT WYATT, DE CHARISMATISCHE DRUMMER/ZANGER OP DE EERSTE VIER PLATEN VAN DE BRITSE BAND<br />
THE SOFT MACHINE, VIEL OP 1 JUNI 1973 UIT EEN RAAM EN ZOU DAARVAN NOOIT MEER VOLLEDIG HERSTEL-<br />
LEN. ZIJN VERDERE LEVEN BLEEF HIJ AFHANKELIJK VAN EEN ROLSTOEL. WAT DOET DAT MET EEN MENS? MEDIO<br />
1974 VERBAASDE HIJ VRIEND EN VIJAND MET ROCK BOTTOM. IN DEZE VIJFDE BIJDRAGE VAN WIM BOT EN<br />
PETER DE RUITER STAAN ZIJ STIL BIJ DIT MEESTERWERK. EERDERE STUKKEN VAN BOT EN DE RUITER GINGEN<br />
OVER JIMI HENDRIX’ LEGENDARISCHE LIVE VERTOLKING VAN MACHINE GUN, HET ALBUM L.A. WOMAN (1971)<br />
VAN THE DOORS, HET DEBUUTALBUM (1972) VAN ROXY MUSIC EN OVER-NITE SENSATION (1973) VAN FRANK<br />
ZAPPA EN THE MOTHERS OF INVENTION.
ROCK BOTTOM is het fraaie en onbetwiste meesterwerk van<br />
Robert Wyatt (79), een musicus die een speciaal plekje in<br />
ons hart heeft. Hij is de schepper van een uniek oeuvre, dat<br />
gekenmerkt wordt door een samenspel van meerlaagse<br />
keyboards, subtiele percussie en een bijzondere, breekbare,<br />
hoge stem. Wyatt excelleerde als drummer, maar niet minder als<br />
zanger in de jaren dat hij met The Soft Machine aan de weg begon te<br />
timmeren. Hij was een van de oprichters van deze experimentele band<br />
en de spil. Wyatt drumde tijdens concerten vaak met ontbloot bovenlichaam,<br />
in een stijl die gerust uniek mag heten, ook met zijn handen<br />
en af en toe zelfs met zijn vuisten. Soms raakte hij volledig in trance<br />
en leek hij ver weg. Hoeveel alcohol en drugs hij er in die tijd doorheen<br />
joeg, geen idee. Weinig was het niet.<br />
Wyatt heeft een kleine schare trouwe liefhebbers. Er zijn nogal wat mensen<br />
die zijn keyboardwerk zenuwslopend gepriegel vinden en zijn<br />
falsetto irritant. Smaken verschillen en dat is maar goed ook. Voor ons is<br />
Wyatt een artiest die diverse soorten muziek in een volstrekt eigen<br />
idioom heeft verwerkt, dat vanzelfsprekend schatplichtig is aan The Soft<br />
Machine en de progressieve bands van de Canterbury scene, zoals<br />
Caravan en Matching Mole,<br />
maar daar uiteindelijk bovenuit<br />
stijgt. Vooral omdat Wyatt in<br />
zijn composities en interpretaties<br />
en met zijn ijle zang altijd<br />
zocht naar totale muzikale<br />
vrijheid, zoals een vogel in de<br />
lucht. Het is muziek die ademt<br />
en ruimte schept. ROCK BOTTOM<br />
is een hoogtepunt. De enige<br />
albums die naar ons idee in de<br />
buurt komen van zo’n zoektocht<br />
zijn de meest jazzy platen<br />
van Joni Mitchell, zoals<br />
HEJIRA uit 1976.<br />
Drama<br />
Robert Wyatt kreeg bekendheid<br />
als drummer en zanger<br />
van The Soft Machine die eind<br />
jaren zestig indruk maakte<br />
Linksboven: drummer bij The Soft Machine<br />
in 1967; Rechtsboven: in het ziekenhuis<br />
na de fatale val in 1973, met zijn vrouw<br />
Alfie; Links: oorspronkelijke hoes van Rock<br />
Bottom; Boven: hoes van heruitgave<br />
met hun experimentele, psychedelische sound. Het een plaatkant lang<br />
durende jazzy Moon In June van dubbelaar THIRD (1970), gecomponeerd<br />
door Wyatt, is een voorbode van zijn latere solowerk. Wyatt werkte als<br />
drummer in de herfst van 1970 ook nog mee aan het album FOURTH,<br />
maar verliet de band al snel na de studio-opnames. Hij zegt zich nu nog<br />
maar weinig van die tijd te kunnen herinneren en er niet met plezier aan<br />
terug te denken. Hij spreekt zelfs over een traumatische ervaring, traumatischer<br />
dan de val uit het raam en de verlamming die erop volgde. Hij<br />
richtte de groep Matching Mole op en maakte in 1970 ook nog eens het<br />
soloalbum THE END OF AN EAR.<br />
Maar Wyatts echte solocarrière begon – daar zijn alle critici en ook<br />
hijzelf het over eens – pas na dat grote drama in zijn leven: de val uit<br />
een raam in totale dronkenschap op een feest op 1 juni 1973, waardoor<br />
hij vanaf zijn middel verlamd raakte. Na een maandenlang verblijf in het<br />
ziekenhuis kwam hij in een rolstoel terecht en was het drummen met<br />
zijn voeten voorbij.<br />
Voor altijd.<br />
ROCK BOTTOM lijkt op<br />
het eerste gehoor<br />
een aangrijpend verslag<br />
van dit persoonlijke<br />
drama. Zes nummers,<br />
drie per kant,<br />
het ene nog mooier<br />
dan het andere;<br />
sommige echt liedjes,<br />
andere uitdijende<br />
experimenten. Sea<br />
Song is de majestueuze<br />
opener, een<br />
fantastisch liefdeslied<br />
over zijn vrouw en<br />
muze Alfreda (Alfie)<br />
Benge, met een door<br />
Indiase klassieke<br />
muziek beïnvloed<br />
langdurig orgeloutro.<br />
A Last Straw<br />
lijkt het drama aan<br />
te kondigen en heeft<br />
subtiel slidegitaarwerk<br />
van Wyatt zelf. In Little Red Riding<br />
Hood Hit The Road hoor je het moment van<br />
de val en een onheilspellende solo van de<br />
Zuid-Afrikaanse trompettist Mongezi Feza,<br />
over stormachtige percussie, keyboards en<br />
angstaanjagende zang (Oh no, I can’t stand<br />
it, Stop please) heen. Bijzonder is dat het<br />
tweede deel van het nummer, het achterwaarts<br />
gespeelde eerste deel is, waar<br />
alleen bassist Richard Sinclair overheen<br />
speelt. Sinclair vergeleek die ervaring<br />
eens met een lsd-trip. Het nummer én de<br />
eerste plaatkant eindigen met een voordracht<br />
van spoken word-kunstenaar avant<br />
la lettre Ivor Cutler.<br />
Op kant B staan Alifib en Alifie, wederom<br />
liefdesbetuigingen aan zijn vrouw Alfie.<br />
Alifie bevat een conversatie met haar met<br />
23 HEAVEN MEI/JUN 2024
een maffe surrealistische tekst en prachtig saxofoonwerk van Gary<br />
Windo. De nummers beginnen met de hoorbare ademhaling van Wyatt<br />
als percussie-intro. Het afsluitende Little Red Robin Hood Hit The Road<br />
begint als een meeslepende Canterbury-klassieker, met de viola van<br />
Fred Frith en karakteristiek gitaarwerk van Mike Oldfield, en ook deze<br />
plaatkant eindigt met een door Cutler voorgedragen tekst.<br />
Onderwater<br />
ROCK BOTTOM lijkt een direct verslag van het ongeval, maar die wat<br />
voor de hand liggende interpretatie is bedrieglijk. Nogal wat van het<br />
materiaal was namelijk al vóór de val geschreven in Venetië, waar Alfie<br />
deel uitmaakte van de filmcrew van Nicolas Roeg die er de thriller<br />
Don’t Look Now opnam. Wyatt componeerde veel op het daar door Alfie<br />
aangeschafte goedkope Riviera-orgel dat zo karakteristiek is voor de<br />
sound van ROCK BOTTOM en later solowerk. Producer Nick Mason – de<br />
drummer van Pink Floyd – koos op suggestie van Mike Oldfield voor een<br />
meersporenopname van het in vergelijking met andere merken nogal<br />
bescheiden orgel. De lagunestad bood volgens Wyatt de inspiratie voor<br />
Sea Song.<br />
INTENS MAAR OOK ZACHT<br />
EN GERUSTSTELLEND, DE<br />
ABSTRACTE SCHETSEN VAN<br />
PIJN, VERLIES EN LIJDEN<br />
Toch is de traumatische ervaring van de val wel van invloed geweest op<br />
het eindresultaat. In het ziekenhuis werkte Wyatt onder soms moeilijke<br />
omstandigheden verder aan de nummers. Daardoor kon hij de muziek<br />
naar eigen zeggen in vrijheid doordenken en ontwikkelen. ROCK BOTTOM<br />
is zodoende een album geworden met een volstrekt eigen klankbeeld en<br />
een unieke sfeer. Zoals de Engelse Wikipedia het samenvat: ‘Intens maar<br />
ook zacht en geruststellend, de abstracte schetsen van pijn, verlies en<br />
lijden op het album worden afgewisseld door levendige flitsen van liefde<br />
en herstel’.<br />
De zang van Wyatt is van een droevige kwetsbaarheid, soms tegen<br />
het valse aan, maar o zo mooi. Wyatt heeft meermaals gezegd dat de<br />
verlamming paradoxaal genoeg een bevrijding voor hem was: hij was<br />
geen drummer meer en geen lid van een band, maar een muzikant die<br />
zelfstandig kon componeren, een unieke zangstijl wist te ontwikkelen en<br />
bevriende gastmuzikanten kon vragen mee te spelen op zijn platen. Hij<br />
gaat zelfs zover te zeggen dat als God de rolstoel had uitgevonden, hij<br />
mensen die als natuurlijk alternatief had moeten aanbieden voor benen.<br />
Het beeld dat Wyatt voor ogen had bij het schrijven van de tracks voor<br />
ROCK BOTTOM was dat van de zeebodem: ‘Op de bodem van de oceaan<br />
zijn dingen die even raar en gek zijn als wat mensen zich voorstellen<br />
bij Mars. En muzikaal lijkt mijn landschap meer en meer onderwater te<br />
zijn. Je kunt geen directe analogieën maken tussen muziek en visuele<br />
stimulansen, maar ik heb fysieke landschappen in mijn hoofd. Ik herinner<br />
me dingen door ze me voor te stellen. Het was een soort wijde tuin,<br />
maar niet op het land maar onder water.’ Hij zei dat de terugkeer naar<br />
het water een artistieke verbeelding van een stap terug in de menselijke<br />
evolutie was. Uit de tekst van Sea Song blijkt hoe Wyatt het waterthema<br />
verbond met de liefde:<br />
You look different every time/You come from the foam-crested brine/It’s<br />
your skin, shining softly in the moonlight/Partly fish, partly porpoise/Partly<br />
baby sperm whale/Am I yours?/Are you mine to play with?<br />
Kinderlijk<br />
Hoe belangrijk het waterthema voor Robert Wyatt moet zijn geweest,<br />
blijkt onder meer ook uit het hoesontwerp van Alfie; een pentekening<br />
waarop we strandscènes zien aan de bovenzijde en aan de onderzijde<br />
een onderwatertuin. Ze tekende het als een soort minimalistisch antwoord<br />
op de populaire, kleurrijke en meer uitbundige hoezen van Roger<br />
Dean voor Yes. Bij de heruitgave van ROCK BOTTOM uit 1998 maakte ze<br />
een tweede, kleurrijker ontwerp, ook met een onderwaterthema.<br />
Over zijn muzikale stijl merkte Wyatt op: ‘Wat ik doe past niet in een
categorie die ik zou kunnen benoemen. En dat is geen poging om<br />
bewust anders te zijn. Het is gewoon niet hetzelfde: het is geen rock-’nroll,<br />
het is geen jazz, het is niet modern klassiek, het is geen folk. Het<br />
bestaat gewoon niet als genre. Het is als een dier van de Galapagoseilanden,<br />
een soort onderwatereend. Gewoon iets dat het bleek te zijn.’<br />
Wyatt noemde wel belangrijke muzikale invloeden: Pink Floyd en dan<br />
vooral de toetsen van Rick Wright, Indiase klassieke muziek en ASTRAL<br />
WEEKS van Van Morrison.<br />
ROCK BOTTOM heeft goed beschouwd ook wel iets kinderlijks. Wyatt<br />
houdt van de ‘naïeve’ tekeningen van de late Paul Klee en van de bijna<br />
primitief aandoende werken van Picasso en sprak over de ‘schoonheid<br />
van iets wat slecht gedaan wordt.’<br />
ROCK BOTTOM werd door de muziekpers heel positief ontvangen. Steve<br />
Peacock van het muziekmagazine Soundz schreef: ‘…het vertegenwoordigt<br />
alles dat Robert tot een muzikant, zanger en componist maakt<br />
zonder concurrenten en weinig gelijken.’ Melody Maker en New Musical<br />
Express noemden het album in hun eindejaarslijstjes en stelden het op<br />
één lijn met Dylans BLOOD ON THE TRACKS. Het album is door de jaren<br />
heen geliefd gebleven en wordt door veel muziekkenners gezien als<br />
een van de meest bijzondere albums aller tijden. New Musical Express<br />
plaatste het in 2015 op plek 358 van de 500 beste albums ooit.<br />
Na verschijnen trad Wyatt op in het Londense Theatre Royal Drury Lane<br />
met een band met de meeste muzikanten van het album. Naast de<br />
tracks van het album stonden onder meer ook nummers van Matching<br />
Mole op het programma en in de toegift speelde Wyatt zijn versie van<br />
de Monkees-hit I’m a Believer, dat ook voor hem een hitje werd. Een<br />
albumregistratie van dit concert verscheen in 2005.<br />
Shipbuilding<br />
Sinds ROCK BOTTOM heeft Wyatt met tussenpozen aan zijn oeuvre gebouwd,<br />
met hoogtepunten zoals OLD ROTTENHAT (1985), SHLEEP (1997),<br />
CUCKOOLAND (2003) en COMICOPERA (2007). De vierde kant daarvan<br />
is niets anders dan doodse stilte, maar wél met een fraai op het vinyl<br />
gekrast gedicht. Deze albums bevatten sommige van zijn allerbeste<br />
nummers: The Age Of Self, Free Will And Testament, Just As You Are en<br />
Beware. Befaamde<br />
muzikanten als Eno,<br />
Paul Weller en Phil<br />
Manzanera spelen<br />
erop mee. De nummers<br />
ademen dezelfde sfeer<br />
als ROCK BOTTOM.<br />
Heel bijzonder zijn<br />
ook de singles en ep’s<br />
die hij aan het begin<br />
van de jaren tachtig<br />
maakte, met diverse<br />
covers zoals een<br />
hartverscheurende,<br />
trage versie van At<br />
Last I Am Free van Chic<br />
en een ijzingwekkende uitvoering van Strange Fruit van Billie Holiday.<br />
Het allermooiste uit die periode is zijn versie van de anti-oorlogssong<br />
Shipbuilding, die Elvis Costello voor hem had geschreven, over de<br />
Falklandoorlog, de scheepswerven en de tragiek van niet-terugkerende<br />
soldaten. De uitvoering van Costello zelf met de trompetsolo van Chet<br />
Baker is prachtig, maar de uitvoering van Wyatt maakt nog meer indruk.<br />
Piano, akoestische bas, bekkens: tegen deze sobere achtergrond<br />
stijgt de stem van Wyatt tot grote hoogten:<br />
“WAT IK DOE PAST NIET IN<br />
EEN CATEGORIE DIE IK ZOU<br />
KUNNEN BENOEMEN. EN DAT<br />
IS GEEN POGING OM BEWUST<br />
ANDERS TE ZIJN.”<br />
It’s all we’re skilled in/We will be shipbuilding/With all the will in the world/<br />
Diving for dear life/When we could be diving for pearls<br />
Het werk van Wyatt inspireert door de jaren heen veel andere<br />
artiesten. Het Franse Orchestre National de Jazz maakte een pracht<br />
van een coverplaat met jazzy orkestarrangementen en medewerking<br />
van artiesten als Rokia Traoré en Arno. In 2010 maakte Wyatt met de<br />
componist/saxofonist Gilad Atzmon en componiste/violiste Ros Stephen<br />
FOR THE GHOSTS WITHIN, met bewerkingen van eigen nummers en<br />
jazzstandards in een klassiek idioom. Het Britse folkduo The Unthanks<br />
bracht dit jaar een livealbum uit, met zes nummers van Antony and the<br />
Johnsons en negen van Wyatt. The Unthanks spreken over twee van de<br />
meest avontuurlijke songbooks van de laatste vijftig jaar.<br />
Zorgeloosheid<br />
In 2014 maakte Robert Wyatt bekend te stoppen als muzikant. Ter<br />
gelegenheid daarvan verscheen in dat jaar een voortreffelijke, door<br />
hemzelf geautoriseerde biografie van Marcus O’Dair, Different Every<br />
Time. (Al eerder, in 2002, verscheen de fraaie documentaire Free Will<br />
and Testament.) Ook kwam er bij de biografie een dubbel-cd uit met<br />
dezelfde titel. Het eerste deel, getiteld EX MACHINE, bevat hoogtepunten<br />
van zijn eigen werk, opvallend genoeg zonder nummers van ROCK<br />
BOTTOM – op een live-uitvoering van A Last Straw na. Ergens ook wel<br />
logisch, want ROCK BOTTOM zou in zijn geheel op zo’n verzamelaar<br />
moeten staan. Buitengewoon verrassend is de tweede cd, BENIGN<br />
DICTATORSHIPS, die bestaat uit nummers van andere artiesten waaraan<br />
Wyatt bijdroeg. Want hij werkte mee op meer dan 200 albums van<br />
veel uiteenlopende musici. Op de compilatie staan onder meer Björk<br />
en John Cage. Voor ons waren het onbekende nummers, van een zeer<br />
hoog niveau, een ware schat.<br />
Helemaal stoppen deed Wyatt ook weer niet. Zo schreef de Amerikaanse<br />
jazzgitariste Mary Halvorson speciaal voor hem drie nummers<br />
voor het album ARTLESSLY FALLING (2020) van haar groep Code Girl.<br />
Wyatt zingt die nummers, waarvan Lemon Trees tot de hoogtepunten in<br />
zijn oeuvre behoort.<br />
Wyatt is een van de muzikale smaakmakers van de laatste ruim vijftig<br />
jaar en ROCK BOTTOM staat nog steeds als een huis. Terugkijkend zei<br />
hij daarover tegen het tijdschrift Mojo: ‘Wanneer ik eraan denk hoe<br />
vanzelf het ging en hoe impulsief ik toen was. Het werd gemaakt met<br />
een soort zorgeloosheid, waardoor het waarschijnlijk nog steeds als<br />
fris overkomt op mensen. Ik maakte het min of meer ter plekke. Het<br />
leek destijds eenvoudiger.’<br />
Wetende wat Wyatt in 1973 overkwam krijgt ‘een soort zorgeloosheid’<br />
een volstrekt andere lading. ■<br />
WIM BOT EN PETER DE RUITER<br />
(MET DANK AAN ERIK VERHOEF)<br />
25 HEAVEN MEI/JUN 2024
ZONDER PROCES<br />
BAXTER DURY<br />
“IK PROBEER OP AL JOUW VRAGEN EEN WIJS ANTWOORD TE GEVEN. MAAR DAT GAAT ME NIET LUKKEN. IK WERK<br />
ZONDER SYSTEEM. VAN EEN PROCES IS BIJ MIJ GEEN SPRAKE. IK WEET ZELF NIET HOE IK AAN MIJN MATERIAAL<br />
KOM. BLIJ BEN IK DAT IK NIET IN JOUW SCHOENEN STA, DAT IK HIER GEEN VERHAAL VAN HOEF TE MAKEN.”<br />
DOOR LUDO DIELS<br />
26 HEAVEN MEI/JUN 2024<br />
Aan het woord is Baxter Dury (52) en ik spreek hem via<br />
Zoom. Hij stond al langer op mijn ‘verlanglijstje’ van artiesten<br />
die ik graag zou willen spreken. Covid gooide al eens<br />
roet in het eten om hem te ontmoeten, maar nu hij begin<br />
juni het festival Best Kept Secret aandoet, was er een mooie<br />
aanleiding om weer eens een balletje op te gooien.<br />
Dat het leggen van het contact enigszins chaotisch verliep, is niet geheel<br />
onlogisch. Een gesprek met hem is als zijn muziek. Je kunt er moeilijk je<br />
vinger achter krijgen maar je bent niettemin onder de indruk. Je weet<br />
niet of je alles begrijpt, maar voelt dat het waarachtig is, dat hij je niets<br />
op de mouw speldt.<br />
Met Baxter Dury sla je snel een paar uurtjes kapot, daar ben ik na mijn<br />
zoomontmoeting zeker van. Hij is onderhoudend, heeft humor en is<br />
beleefd. Wie zijn liedjes met scheepladingen fucks en ander expliciet<br />
taalgebruik beluistert zou een ander beeld bij de man kunnen krijgen.<br />
Die Baxter zou wel eens een hard nut to crack kunnen zijn, om niet te<br />
zeggen een badass. Niets is minder waar, hij is de beminnelijkheid zelve.<br />
Lachend: “Ja mensen denken vaak dat ik grof ben. Nou ja, soms ben ik<br />
dat. Maar vrijwel nooit naar anderen toe. Mijn leven is redelijk normaal.”<br />
Vader Ian<br />
Na afloop van het gesprek probeer ik de onderwerpen te ordenen, maar<br />
ik ontwaar enkel ordeloosheid en een algeheel gebrek aan structuur.<br />
Waar ging het in godsnaam over? Was er een overkoepelend thema?<br />
No clue. We spraken over zijn nieuwe hond, een whippet. Kort kwam een<br />
project met de BBC ter sprake waarover hij niet kon uitweiden. Hij vertelde<br />
iets over een nieuw boek en hij liet me met zijn camera het uitzicht<br />
vanaf zijn werkkamer zien. Oh ja, hij werkt aan een nieuw album. Dat<br />
bevindt zich nog in een pril stadium. Moet upbeat worden, want tijdens<br />
een optreden heb je wel behoefte aan een paar dansbare nummers wil<br />
je de boel een beetje op gang krijgen, zo meent hij. En dan refereren<br />
we nog aan zijn zoon Kosmo, die een rol heeft in de video Aylesbury Boy<br />
van Dury’s recentste album I THOUGHT I WAS BETTER THAN YOU. Derde<br />
generatie Dury? Bollocks. Zoonlief kookt liever, die heeft geen muzikale<br />
ambities. Buitengewoon aardige man, die Baxter Dury. Vriendelijke<br />
babbelaar en inderdaad zoon van de iconische rock-’n-roll vagebond en<br />
enfant terrible Ian Dury.<br />
Maar misschien was er toch een rode draad, of wellicht zelfs meerdere,<br />
zo realiseer ik me ineens. De vrijheid het te laten gebeuren, zonder<br />
vooropgezette procedures. Wat gebeurt gebeurt. En wat voor de muziek<br />
betekent? “Geen idee. Dat is aan jullie, de journalisten. Ik creëer vanuit<br />
mijn gevoel, kan niet echt zingen en weet weinig van complexe akkoorden<br />
en melodieën. Ik houd het graag simpel. I don’t overthink what I do.<br />
“JE MOET VOORZICHTIG ZIJN<br />
MET AUTOBIOGRAFISCHE<br />
INTERPRETATIES”, ZEGT HIJ<br />
GLIMLACHEND.<br />
Het denken en analyseren laat ik aan anderen over. Mensen bewegen. Ze<br />
aan het dansen krijgen, dat vind ik een nobel streven.”<br />
In het gesprek wilde ik zijn beroemde, in 2000 overleden vader Ian<br />
Dury, die furore maakte met The Blockheads en de hits Hit Me With<br />
Your Rhythm Stick en Sex & Drugs & Rock & Roll, zo veel mogelijk buiten<br />
beschouwing laten. Baxter Dury staat als artiest op zichzelf. Op eigen<br />
kracht heeft hij een bijzondere carrière van de grond gekregen, waarin<br />
hij beslist geen epigoon is van zijn vader. Maar op I THOUGHT I WAS<br />
BETTER THAN YOU lijkt hij wel impliciet te refereren naar zijn pa. “Je moet<br />
voorzichtig zijn met autobiografische interpretaties”, zegt hij glimlachend.<br />
“Het album volgt op mijn boek Chaise Longue, waarin ik schrijf<br />
over de grillige levenswandel van mijn vader. Ik heb al herinneringen<br />
ophalend zeker aspecten gebruikt voor het album, maar je kunt het niet<br />
één op één neerzetten als een album over mijn vader.<br />
Ik geloof niet dat songwriting te dicht in de buurt moet komen van een<br />
accurate weergave van een biografie. Te veel aan informatie maakt een<br />
liedje kapot. Je moet ruimte laten aan luisteraars om hun eigen verhaal<br />
te maken, zelf beelden creëren.”<br />
Derde oog<br />
Zijn oeuvre, dat twee jaar na de dood van zijn vader in 2000 aanvangt<br />
met LEN PARROT’S MEMORIAL LIFT, laat een ontwikkeling zien van min<br />
of meer traditionele songs naar meer experimentele muziek. Vanaf<br />
FLOOR SHOW (2005), met daarop een van zijn meest beluisterde tracks<br />
Cocaine Man, beginnen de melodieën steeds catchier te worden en zingt<br />
hij zijn teksten niet langer, maar declameert hij ze. Duitsers spreken van<br />
Sprechgesang. Op HAPPY SOUP (2011) en IT’S A PLEASURE (2014) is het al<br />
goed dansen en je hoort aan zijn stem dat hij de zoon is van zijn vader.<br />
Vanaf PRINCE OF TEARS (2017) lijkt zijn muziek meer door Franse muziek<br />
te worden beïnvloed, met name door de door hem bewonderde Serge<br />
Gainsbourg. Op BED (2018) en THE NIGHT CHANCERS (2020) komen de<br />
diverse muzikale invloeden en stijlen en zijn bedwelmende spreekzang
27 HEAVEN MEI/JUN 2024
“MENSEN DIE VOLGENS<br />
EEN VASTSTAAND PROCES<br />
WERKEN, VERWACHTEN EEN<br />
BEPAALDE UITKOMST”<br />
samen. Een rijk amalgaam dat qua muzikale voorkeuren en invloeden<br />
reikt van Velvet Underground tot Frank Ocean en hiphop. Stevige beats,<br />
met zijn experimentele tekstfragmenten tussen bravado en romantiek<br />
en vaak contrasterende vrouwenstemmen. “Ja, daar houd ik van. Die<br />
stemmen camoufleren op een subtiele manier het feit dat ik niet kan<br />
zingen.”<br />
Gevraagd naar mijn grove analyse van zijn muzikale traject begint hij<br />
te lachen. “Wat je daarover zegt zou best kunnen. Ik weet het zelf niet.<br />
Ik analyseer het nooit. Dat laat ik graag over aan anderen over. Wat ik<br />
wel weet is dat ik me laat leiden door wat me interesseert. Mijn eerste<br />
albums waren met zekerheid meer gebaseerd op historische voorbeelden.<br />
De laatste jaren is het materiaal moderner geworden met hiphopinvloeden.<br />
Mijn manier van schrijven is heel simpel. Ik werk met wat ik vind, on the<br />
spot. Ik accumuleer wat ik vind. In zekere zin zou je mijn manier van<br />
denken met mijn hond kunnen vergelijken. Die is ook altijd in het hier en<br />
nu. Hij heeft plezier met wat hij vindt.”<br />
Muziek is volgens Dury een strange force. Enerzijds is het mathematisch<br />
en maakt het gebruik van repetitie en patronen, aan de andere kant<br />
is het onbewust en plezierig. “Door er te veel over na te denken kun je<br />
de muziek, en dan met name de spontaniteit ervan, kapot maken. Voor<br />
mij is het een soort limbo tussen intellect en gevoel, iets tussen ratio en<br />
emotie in. Je moet het laten gebeuren. Je kunt het niet controleren. Je<br />
hebt een soort derde oog nodig, een magisch oog, dat je helpt bij het<br />
maken van de juiste keuzes. Ik denk dat een golfer als Tiger Woods, ik<br />
kijk overigens nooit naar golf, zo’n derde oog heeft waarmee hij afstanden<br />
kan inschatten. Je ontwikkelt het als je er heel veel mee bezig bent.<br />
Het is de kunst om jezelf te blijven stimuleren ermee door te gaan.”<br />
Troefkaart<br />
Op dit ogenblik is hij op zijn iPad bezig met het uitwerken van nieuwe<br />
tracks, die meer dance georiënteerd zullen zijn. “Die eerste fase van<br />
werken aan een album is een eenzame. Dan ben ik alleen bezig met het<br />
materiaal. Daarna wordt het een samenwerking. Ik haal er altijd goede<br />
muzikanten bij. Die hebben uiteraard ook invloed op de liedjes, die gaan<br />
er ook mee aan de haal.”<br />
“Ik schaam me een beetje dat ik je geen enkel wijs woord kan zeggen<br />
op jouw vragen naar de oorsprong en het werkproces. Wat ik wel weet<br />
is dat ik door alles wat ik doe verwonderd ben. Mensen die volgens een<br />
vaststaand proces werken, verwachten een bepaalde uitkomst. Ik niet. Ik<br />
wil juist verwonderd worden door wat ik maak. Voor de rest: I haven’t got<br />
a clue. Ik raak verward van mezelf.”<br />
Lachend: “Ik heb geen favoriete plaat, geen lievelingskleur en ik weet<br />
niet wat ik doe. Wat ik wel weet is dat ik doortastend ben, een volhouder.<br />
Ontdek artiesten<br />
van over de hele wereld!<br />
28 HEAVEN MEI/JUN 2024<br />
18, 19 & 20 mei Nijmegen<br />
Music Meeting Festival<br />
Vojtĕch & Irena Havlovi • Joshua Murphy<br />
Parasymbiosis • Ghassen Chiba & Will Guthrie<br />
Aviva Endean • Shadows of Forgotten Ancestors<br />
en 25+ acts meer!<br />
Tickets & info musicmeeting.nl
Maar mijn geest is gefragmenteerd. Ik doe honderd dingen op een dag.<br />
Mensen worden zeeziek als ze in mijn buurt zijn, ze raken gedesoriënteerd.<br />
Ik switch van het een naar het ander. Een en al chaos. Het zal<br />
wel een soort syndroom zijn. Tegelijkertijd heb ik genoeg focus om<br />
mijn projecten af te maken. Niets stopt me. Waar ik goed in ben is in<br />
spontaniteit, dat is mijn troefkaart, zo durf ik wel te zeggen.”<br />
Detectiveserie<br />
Zijn werkethos groot. Hij is erin geslaagd om zijn ‘muzikale gebreken’<br />
om te buigen tot een eigen muzikaal narratief. Het niet hebben van<br />
een proces is zijn proces. “Werkstructuur is toch wel belangrijk voor<br />
me. Ik ben geen luiaard en zit hoog in mijn energie. Dus die moet ik<br />
zien kwijt te raken met joggen, de hond uitlaten, schrijven en tal van<br />
andere dingen.”<br />
“Ik ben een beetje afgeknapt op kunst, als ik eerlijk ben. Ik kom uit<br />
een artsy gezin, maar heb niettemin een soort ‘art fatigue’ opgelopen.<br />
Wat ik veel doe is schrijven. Ik ben gevraagd een vervolg op het boek<br />
over mijn vader te schrijven. Ook wil de BBC mogelijk een serie maken<br />
over dat boek. Daar ben ik ook behoorlijk mee bezig.” Lachend: “Ook<br />
bestaan er nog vage plannen, waarover ik nog niet kan spreken, voor<br />
een soort detectiveserie waarin ik als acteur mogelijk in heel Europa<br />
moorden mag oplossen. En dan is er natuurlijk nog een nieuw album<br />
op komst. Ik verwacht niet dat ik er al iets van kan laten horen als<br />
we op tour zijn. Wellicht later dit jaar. In ieder geval hebben we The<br />
Hammersmith Apollo, waar ik vlakbij in de buurt woon, al geboekt voor<br />
optredens aan het einde van het jaar. Dan wil ik wel nieuw materiaal<br />
hebben. En dan vooral meer upbeat popsongs zodat mensen kunnen<br />
dansen.<br />
Want mijn muziek is, denk ik, geen denkmuziek. Het is iets wat je<br />
vooral moet voelen. Meer een lichamelijke ervaring dan een geestelijke.<br />
Ik vind het altijd mooi om te horen dat mensen vinden dat mijn<br />
muziek beelden oproept. De teksten gaan nooit over politiek of de<br />
samenleving. Mijn teksten zijn in zekere zin micro politics. Ik zou bij God<br />
niet weten hoe ik een protestsong zou moeten schrijven. Nee, ik houd<br />
de teksten dicht bij mezelf. Ze gaan op een abstracte manier vaak over<br />
liefde of over extreem mannelijk gedrag, dat ik afkeur maar wel om<br />
me heen zie. Ik weet wat er speelt in de wereld, maar ik gebruik mijn<br />
muziek niet om statements te maken. Anderen kunnen dat veel beter.”<br />
Feedback<br />
Er komen veel shows aan. Meer dan zestig, waaronder optredens<br />
op festivals als Best Kept Secret en Glastonbury. Baxter Dury kijkt<br />
ernaar uit. “Ik waardeer optreden net zoveel als studiowerk. Voordeel<br />
van live spelen is dat je er goed van kunt leven, zeker als je een wat<br />
meer gevestigde naam bent geworden en bereid bent er zweet in te<br />
steken en in een bus te slapen. Live kun je de connectie met je publiek<br />
te maken, dan krijg je pure feedback. Ik houd dus van het liveproces.”<br />
Lachend: “Verdomme, zei ik proces? Kennelijk kan het toch niet<br />
helemaal zonder.” ■<br />
Baxter Dury live: 7 juni op Best Kept Secret, Hilvarenbeek; 20 juli op Dour<br />
Festival, Dour (B).<br />
29 HEAVEN MEI/JUN 2024
TERUG<br />
SJAKO!<br />
SJAKO! IS TERUG VAN NOOIT WEGGEWEEST. IN DE (BIJNA)<br />
ORIGINELE TRIOBEZETTING IS DE MARKANTE BAND WEER TE ZIEN<br />
OP DE PODIA IN NEDERLAND EN OMSTREKEN. MEGALITHS HEET<br />
HET NET VERSCHENEN ALBUM MET TIEN GLOEDNIEUWE SONGS.<br />
GITARIST/ZANGER/COMPONIST WOUTER PLANTEIJDT:<br />
“DIE MOESTEN ER KOMEN. WE WILLEN ABSOLUUT GEEN TRIBUTE-<br />
BAND VAN ONSZELF ZIJN.”<br />
TEKST MARCEL HAERKENS FOTO ROB BECKER<br />
30 HEAVEN MEI/JUN 2024<br />
strak houden. Vrenegoor is echter niet zo<br />
gelukkig met de nieuwe muzikale koers die<br />
wordt uitgestippeld en verlaat de band. Het zal<br />
pas tot de release van de door Sounds Haarlem<br />
Likes Vinyl geïnitieerde dubbelaar SJAKO!<br />
THE BEST OF ’88 TO ’95 duren voor hij voor het<br />
eerst weer te porren is voor het opzetten van<br />
een clubtoer om het album een zetje in de rug<br />
te geven.<br />
Planteijdt en de interviewer trekken de paraldeeld<br />
te worden. Daar heeft de oorspronkelijk<br />
uit Haarlem afkomstige band na een kleine<br />
veertig jaar ook wel recht op.<br />
Sjako! heeft een geheel eigen sound die<br />
moeilijk is te categoriseren. Rock met een<br />
experimenteel randje? Vrenegoor: “Daar zijn<br />
we nooit bewust naar op zoek geweest. Wouter<br />
levert nummers aan en houdt wel rekening<br />
met onze smaak. Soms hebben we wel even<br />
een discussie over een kleinigheid maar in de<br />
regel komen we er altijd wel uit.”<br />
Vermeulen: “Zo experimenteel zijn we nu ook<br />
weer niet. Je hebt een gitaar, bas, drums en<br />
nummers met kop en staart. Nou dan ben je<br />
dus al gauw een rockband. Dat we apart zijn<br />
zal ik echter niet ontkennen.”<br />
Complexe simpelheid<br />
Sjako! treedt aan in de originele triobezetting.<br />
Bijna althans. Na hun titelloos debuut uit<br />
1986 neemt Vrenegoor de stokjes over van<br />
Ron Jansen, drummer van het eerste uur.<br />
Hij is voor het eerst te horen op het tweede<br />
album L’AMOUR QUI FAIT BOUM (1989). Voor het<br />
verschijnen van ONCE UPON A REVOLUTION in<br />
1995 krijgt het gezelschap versterking van<br />
toetsenist Victor Heeremans en de Schotse<br />
gitarist Alan McLachlan. De uitbreiding is geen<br />
overbodige luxe want Planteijdts composities<br />
mogen op het eerste gehoor eenvoudiger dan<br />
voorheen lijken, schijn bedriegt. De complexiteit<br />
wordt echter verhuld door de soepele<br />
manier waarop gemusiceerd wordt, het handig<br />
manoeuvreren met dynamiek en de avontuurlijke<br />
arrangementen die de spanningsboog<br />
Onze kinderen spelen toevallig<br />
allemaal geen instrument”, zegt<br />
bassist Thijs Vermeulen als het<br />
gesprek over de nieuwste generatie<br />
popmusici gaat. “Mijn zoon speelt gitaar”,<br />
klinkt het plompverloren uit de mond van<br />
drummer Jaap Vrenegoor. “Wat?”, reageren<br />
Vermeulen en Planteijdt haast tegelijkertijd.<br />
“Dat wist ik helemaal niet. Hadden we er een<br />
tweede gitarist bij gehad.” Gelach en rumoer.<br />
De dynamiek tussen de drie leden van Sjako!<br />
is even levendig als de muziek die ze maken.<br />
Of iemand nog op een nieuw album van hen<br />
zat te wachten wisten ze niet. Maar de eerste<br />
reacties zijn razend enthousiast. Terecht, want<br />
MEGALITHS is een album om in te lijsten. Herkenbaar<br />
vintage Sjako! en toch weer nieuw.<br />
Eigenzinnig, technisch onderlegd en met een<br />
feilloos gevoel voor mooie melodieën. Met invloeden<br />
die uiteenlopen van King Crimson tot<br />
Frank Zappa, van wie al haast traditiegetrouw<br />
een nummer gecoverd wordt. Ditmaal is het<br />
een strakke versie van I’m The Slime, waarvan<br />
het origineel terug te vinden is op OVER-NITE<br />
SENSATION. Maar ook in de gitaarsolo van<br />
het titelnummer horen we de weerklank van<br />
Zappa’s gitaarsolo uit Inca Roads (van ONE<br />
SIZE FITS ALL), dat ook qua thema aansluit<br />
op de song van Sjako! Waar Trouble On Isis<br />
weer onmiskenbaar gemodelleerd is naar de<br />
sound van King Crimson tijdens hun periode<br />
met Adrian Belew. Daar kan Planteijdt (“Die<br />
invloeden sluipen er zijdelings toch wel in. Dat<br />
is moeilijk te voorkomen”) zich wel in vinden,<br />
al wenst hij wel op zijn eigen merites beoor-
constante factor binnen Sjako! Er vallen door<br />
allerlei nevenprojecten en klussen wel enige<br />
hiaten in hun carrière, met name tijdens de<br />
coronapandemie die er flink inhakt, maar<br />
in feite heeft de band nooit opgehouden te<br />
bestaan. Vermeulen speelde op platen van<br />
talloze andere artiesten maar was ook degene<br />
die na de recente release van hun verzamelalbum<br />
als eerste zei: “Hier moeten we iets mee<br />
gaan doen.”<br />
Sjako!: (vlnr) Jaap Vrenegoor (drums), Thijs Vermeulen (bas), Wouter Planteijdt (zang, gitaar)<br />
lel met fluitist/saxofonist/klarinettist Mel Collins<br />
die na veertig jaar afwezigheid opnieuw<br />
toetrad tot King Crimson. Een documentaire<br />
over de groep van Robert Fripp was toevallig<br />
een paar dagen voor ons interview te zien op<br />
tv. Planteijdt memoreert een scene waarin<br />
een jongen bij hun tourbus Collins vraagt<br />
een aantal albums van artiesten en bands<br />
te signeren waarop hij in de tussentijd heeft<br />
gespeeld. En dat zijn er nogal wat. (Voor de<br />
liefhebber: onder anderen Joan Armatrading,<br />
Bad Company, Eric Clapton, Joe Cocker, Dire<br />
Straits, Rolling Stones, Bryan Ferry.) “Maar<br />
zo is het met mij niet gegaan”, onderbreekt<br />
Vrenegoor ons lachend. “Ik ben al ruim dertig<br />
jaar lang werkzaam als fotograaf, heb samen<br />
met mijn zus een toneelgezelschap opgericht<br />
en geef drumles. Dus helemaal is de muziek<br />
nooit uit mijn leven verdwenen.”<br />
Vermeulen is samen met Planteijdt de enige<br />
Meerdere projecten<br />
Vrenegoor had er ook wel weer zin in. Alleen<br />
de medewerking van Planteijdt vereiste enige<br />
overredingskracht. Dat heeft volgens hem te<br />
maken met het feit dat hij nog midden in zijn<br />
BULLHORN-project zat. Het betreft een drietal<br />
platen, rootsy, basaal en zonder franjes. De<br />
optredens waren opgezet als een theatervoorstelling<br />
met gesproken woord onder regie van<br />
Eva Bauknegt. De liedjes waren volgens hem<br />
te ‘tekstachtig’ zoals hij vier jaar geleden in dit<br />
blad vertelde (zie HEAVEN #1 2020). “Met Sjako!<br />
kan ik makkelijk links of rechts afbuigen want<br />
dat is een massieve sound en vrij experimenteel.<br />
Die band moet lekker instrumentaal<br />
kunnen uitpakken en improviseren.” En tussen<br />
deze twee werelden is het uiteraard moeilijk<br />
kiezen. Uiteindelijk hebben Thijs en Jaap hem<br />
kunnen overtuigen.<br />
Inmiddels zit Sjako! in tourmodus en heeft er<br />
weer volop zin in. Planteijdt: “De ongeschreven<br />
wet was dat zolang Thijs en ik bestaan, Sjako!<br />
bestaat. Ik wil ook wel door met theater en het<br />
vreemde is dat het allebei trio’s zijn waarvan<br />
ik de schrijver en de zanger ben. Ik heb<br />
slechts moeten leren dat los van elkaar te zien<br />
en dat er geen keuzes zijn om te maken. Er<br />
blijven genoeg ideeën komen, dat is het punt<br />
niet. Ik moet alleen voor mezelf uitmaken wat<br />
voor BULLHORN werkt en wat voor Sjako! het<br />
meest geschikt is. De liedjes geven aan wat<br />
het moet worden. Wat ik wel zeker weet is dat<br />
dit de definitieve bezetting is. Dat hebben we<br />
onderhand na al die jaren dan toch geleerd.<br />
Ik denk dat we nu op ons best zijn. Er is geen<br />
bestemming meer om naar te streven. Als een<br />
van ons drieën nu omvalt is het gedaan met<br />
Sjako!.” ■<br />
Sjako! live: 7 april in Slachthuis, Haarlem; 12 april<br />
in De Vorstin, Hilversum; 14 april in Concerto,<br />
Amsterdam; 19 april in Bibelot, Dordrecht;<br />
20 april in Poppodium Boerderij, Zoetermeer;<br />
10 mei in De Pul, Uden; 12 mei in Paradiso,-<br />
Amsterdam; 17 mei in Neushoorn, Leeuwarden;<br />
24 mei in De Cactus, Hengelo; 2 juni in Luxor<br />
Live, Arnhem; 5 juni in Paradox, Tilburg;<br />
13 juli op Bospop Festival, Weert.<br />
31 HEAVEN MEI/JUN 2024
Mount Kimbie: (vlnr) Dom Maker, Adrea Balency-Béarn, Kai Campos en Marc Pell<br />
IN/UIT DE WOESTIJN<br />
MOUNT KIMBIE<br />
DOM MAKER EN KAI CAMPOS VAN MOUNT KIMBIE LEKEN UIT ELKAAR TE ZIJN GEGROEID. TOCH VONDEN ZE<br />
ELKAAR TERUG EN WEL IN EEN WOESTIJN, WAAR OVERIGENS VEEL UFO’S WORDEN GEZIEN.<br />
TEKST STEVEN WALTER FOTO T BONE FLETCHER<br />
32 HEAVEN MEI/JUN 2024<br />
Hoe zou de toekomst van het electro-duo eruitzien, vroegen<br />
mensen zich af toen in 2022 het album MK 3:5: DIE CUTS I CITY<br />
PLANNING verscheen. Daarop leek de scheiding binnen een<br />
muzikaal huwelijk zich af te tekenen. De DIE CUTS-kant werd<br />
ingevuld door Dom Maker, terwijl CITY PLANNING uit de koker van Kai<br />
Campos kwam. Fans vreesden dat dit weleens het laatste levensteken<br />
van Mount Kimbie zou kunnen zijn. De bandleden waren letterlijk op<br />
afstand van elkaar geraakt. Maker verliet het grauwe Londen voor de<br />
Californische zon. In LA ontwikkelde hij zich tot producer voor rappers<br />
en r&b-artiesten als A$AP Rocky en Jay-Z. In de Engelse hoofdstad<br />
bekwaamde zijn partner zich steeds meer in het dj’en.<br />
Aan het einde van de 3:5-tour was de koek op. Campos: “We hadden zo
lang met de Mount Kimbie-wagen gereden dat de wielen ervan af vielen.<br />
Aan het einde van de tour wilde iedereen afstand nemen. Je hebt<br />
naast de band en optredens ook je eigen leven. Intensief touren voelt<br />
alsof je vastzit in de tijd. Geloof me, die laatste drie maanden hadden<br />
we niet veel lol.”<br />
Woestijn<br />
Hun wegen scheidden zich voor langere tijd. “Het was heerlijk om een<br />
jaar niets met Mount Kimbie te doen of er zelfs maar aan te denken”,<br />
zegt Kai Campos. “Om je eigen leven te leiden en je eigen interesses te<br />
volgen.”<br />
Maar de twee zochten elkaar toch weer op. Zien of er nog chemie was.<br />
Zat er nog leven en meer muziek in Mount Kimbie? Moesten ze elkaar<br />
weer leren kennen? Dom Maker: “Ja en nee. We werken al meer dan<br />
vijftien jaar samen. Je kent elkaar door en door. Maar we bevonden<br />
ons op verschillende momenten in het leven. Zeker creatief gezien was<br />
er verschil, want professioneel gezien deden we andere dingen.”<br />
De eerste ontmoeting voelde toch vertrouwd. De extra laag die er was<br />
– namelijk het eigen solowerk – deed de wederzijdse interesse weer<br />
opvlammen. “Dit was de eerste keer dat we samen een plaat gingen<br />
maken waarbij onze creatieve referentiepunten zo ver uit elkaar<br />
lagen”, geeft Campos aan.<br />
Om het muzikale proces op gang te brengen – zonder afleidingen –<br />
trokken ze zich terug in de woestijn van Yucca Valley, Californië. Overdag<br />
joeg de brandende zon het kwik tot ver boven de veertig graden<br />
Celsius. “Het was zo verdomde heet en droog”, herinnert Maker zich.<br />
Zes weken vertoefden ze in hun tot een ministudio omgebouwde kleine<br />
huisje. “We hadden een gitaar, een drummachine en een keyboard. En<br />
dan maar kijken wat er zou gebeuren. Hou het simpel was het plan”,<br />
aldus Campos.<br />
Maker: “Er ontstond een hernieuwde vitaliteit waardoor ik weer opgewonden<br />
raakte. Het voelde als thuiskomen.” Letterlijk thuiskomen, want<br />
ten tijde van het interview was Maker net terugverhuisd naar Londen.<br />
De demo’s gingen mee naar de Engelse hoofdstad, waar alles opnieuw<br />
en met meer instrumenten werd opgenomen. Zo ontstond THE SUNSET<br />
VIOLENT. Campos: “Maar het hart van het album is toch echt de woestijn.”<br />
Maker: “Er zit een soort uitgestrektheid in de muziek.”<br />
Wat de woestijn met je doet, kunnen ze moeilijk onder woorden brengen.<br />
Campos probeert het, maar komt er maar half uit tijdens het<br />
zoomgesprek: “Ik geloofde eerder nooit dat de omgeving een effect<br />
heeft op de muziek die je maakt. Maar in Yucca Valley… De plaat kreeg<br />
een woestijnachtig geluid mee. Die plek gaf niet alleen fysieke ruimte,<br />
maar ook psychische ruimte. Er zit mysterie in… Ach, het is echt moeilijk<br />
uit te leggen.”<br />
ber van ons eerdere werk zou verwachten. Door die aanpak werd het wel<br />
interessant voor ons. Echt, de woestijn blies nieuw leven in het project.”<br />
De woestijn bracht de twee dus weer bij elkaar. Een bijzondere plek, vol<br />
met Joshua trees. Campos: “We hadden een shortlist gemaakt met potentiële<br />
albumtitels. We dachten eraan om het The Joshua Tree te noemen.”<br />
Yucca Valley, the middle of nowhere, kent een geschiedenis van vermeende<br />
ufo-waarnemingen. Hebben de Britten nog iets onverklaarbaars gezien?<br />
Campos: “Er vlogen drie of vier verschillende vliegende voorwerpen<br />
over. De plek geeft je wel een beetje een vreemd gevoel. Het gevoel dat<br />
er iets onbekends in de lucht zit. En de mensen die daar wonen, daar<br />
zitten best bijzondere types tussen. Zeg maar een combinatie van groene<br />
huid en grote hoofden met grappige ogen.”<br />
Uitbreiding<br />
Mount Kimbie is inmiddels gegroeid van duo naar kwartet. Andrea<br />
Balency-Béarn en Marc Pell voegden zich al vaker bij Campos en Maker,<br />
maar zijn nu echt opgenomen in de band. “Ze hebben de band-tattoos<br />
gekregen”, grapt Campos. Voor Maker voelt de uitbreiding als iets vanzelfsprekends.<br />
“We werken immers al zes jaar met hen samen. Er is een<br />
goede klik. Ze zijn zeer getalenteerd. Zeker op het podium geven ze<br />
Mount Kimbie zoveel meer mogelijkheden. Als je meer mensen betrekt<br />
bij wat je doet, nemen de mogelijkheden toe, maar ook de kansen om te<br />
falen. Daarvoor ben ik overigens niet bang met Andrea en Marc. Zij openen<br />
voor Mount Kimbie op veel manieren creatieve deuren.” ■<br />
Mount Kimbie live: 29 april in Paradiso, Amsterdam; 2 mei in Les Halles,<br />
Schaerbeek (B).<br />
Nieuw leven<br />
Dom Maker: “Eén ding stond centraal bij het schrijven: we wilden geen<br />
throwback record maken, technieken toepassen die haast klassiek aanvoelen<br />
voor wat we al eens hadden gedaan. Of instrumenten gebruiken<br />
die voor de hand liggen (bij bijvoorbeeld americana en westernsoundtracks,<br />
SW). Het moest iets unieks worden; een weergave van de frictie<br />
tussen onze Britsheid en Amerika, gekoppeld aan typische woestijnelementen<br />
in de muziek. Het moest aanvoelen als iets van dít moment. Ik<br />
weet nog dat Kai vroeg in het proces opmerkte hoe leuk het zou zijn<br />
als we muziek zouden schrijven voor letterlijk alleen piano en zang.<br />
Simpele refreinen, leuke hooks. Nadrukkelijk kiezen voor eenvoud was<br />
een grote beslissing voor ons. Maar goed, we nemen graag risico’s in<br />
ons werk.” Campos beaamt dat het schrijven van nummers volgens een<br />
popstructuur uitdagend was. “Het is niet iets wat een fan of een liefheb-<br />
33 HEAVEN MEI/JUN 2024
DUIZELINGWEKKEND EERLIJK<br />
ELBOW<br />
HET KWINTET UIT MANCHESTER BEHOORT AL VANAF HUN DEBUUTALBUM UIT 2001 TOT DE BESTE BANDS<br />
UIT HET VERENIGD KONINKRIJK. MET HUN NIEUWE, TIENDE ALBUM AUDIO VERTIGO MAKEN ZE NA EEN DUIK-<br />
VLUCHT MET HET INGETOGEN ‘COVID-ALBUM’ FLYING DREAM 1 ANDERMAAL DUIDELIJK DAT ELBOW THUIS-<br />
HOORT IN DE HOOGSTE SFEREN VAN DE POPMUZIEK. WE SPREKEN ZANGER GUY GARVEY EN GITARIST MARK<br />
POTTER IN HILVERSUM.<br />
DOOR LUDO DIELS<br />
34 HEAVEN MEI/JUN 2024<br />
Grote namen betekent weinig tijd, zeker in de popmuziek waar<br />
het adagium time is money lijkt te zijn uitgevonden. Dertig<br />
minuten krijgen we toegemeten. Te weinig om de diepte in te<br />
gaan, maar genoeg om – de chitchat beperkend – tot de kern<br />
te komen. Dat was althans onze overweging om de invitatie met gepaste<br />
trots te aanvaarden.<br />
Het strakke interviewprogramma begint om 09.30 uur, voor de meeste<br />
muzikanten voelt dat als een middernachtelijk uur. Zelf besloot ik de<br />
nacht vooraf al naar Hilversum te reizen. Nine thirty sharp vormt voor uw<br />
redacteur een matineuze uitdaging. Van alle redelijke hotels in de buurt<br />
was het Amrath Mediapark nog vrij. Een decent hotel, zo blijkt tijdens<br />
het vroege ontbijt, dat bevolkt wordt door zenuwlijers die met rode<br />
vlekken in de hals deelnemen aan een quiz als Per Seconde Wijzer. Geen<br />
hotel voor nachtbrakers, hoerenlopers of vreemdgangers. Eerder een<br />
bekend adres voor verstandige lui voor wie charme minder telt dan de<br />
gunstige ligging en de betaalbare prijs. Ook Guy Garvey en Mark Potter<br />
brengen er de nacht door. Lieden zonder kapsones dus.<br />
Op naar platenmaatschappij Universal aan de ‘s-Gravelandseweg waar<br />
de heren van Elbow op grote schermen al welkom worden geheten. Het<br />
begroetingsritueel gaat met een joviale handdruk en een glimlach. “We<br />
are so glad to meet you.”<br />
Ingetogen<br />
Kopje thee met melk erbij en een manager die de stopwatch indrukt.<br />
Vroeg vinden Garvey en Potter het allerminst. Garvey: “We hebben allebei<br />
a six year old dan weet je wel wat vroeg opstaan is.” Potter: “Normaal<br />
kom ik rond dit tijdstip terug nadat ik de kleine op school heb afgezet.”<br />
En zo blijk alleen ik te worstelen met de ochtendstond.<br />
Om de aimabele sfeer kracht bij te zetten vraag ik naar de jazzscene<br />
van hun thuisstad Manchester en of ze de band GoGo Penguin kennen.<br />
Dat blijkt het geval. Maar het jazzpad loopt al snel dood in woorden<br />
als a great band. Dan maar aftrappen met de woorden van Flip van der<br />
Enden die op de site van Pinguin Radio hun nieuwe single Balu typeert<br />
als een ‘scherpe, geïnspireerde en aanstekelijke wederopstanding na<br />
een periode op de automatische piloot waarin het heilige vuur leek<br />
uitgedoofd.’ Jullie zaten kennelijk in een neerwaartse spiraal. Garvey<br />
lachend: “Ik ben blij dat ons nummer aanspreekt en dat men dit ervaart<br />
als een nieuw soort energie. Maar dat beeld van die neerwaartse spiraal<br />
herken ik niet. Ik snap wel wat hij bedoelt. Onze vorige plaat FLYING<br />
DREAM 1 (2021) hebben we tijdens de pandemie gemaakt. De klank en<br />
toon zijn eerder gedempt. Je hoort dat we het net als veel anderen<br />
moeilijk hadden met de lockdown. In zekere zin is het gevoel dat uit de<br />
klank spreekt autobiografisch. The sound of loneliness. A detailed mood<br />
piece.”<br />
“WE ZOUDEN FLYING DREAM 1<br />
EEN KEER IN ZIJN TOTALITEIT<br />
MOETEN SPELEN”<br />
FLYING DREAM 1 is inderdaad een enigszins bezonken album. Er klinken<br />
jazzinvloeden in door, een touch van Chet Baker. Vergeleken met het<br />
andere, meer bombastische werk van Elbow is FLYING DREAM 1 minimalistisch.<br />
Geen hitpretenties, zo voelt het, maar wel een meesterlijk album<br />
naar mijn smaak en dat erkennen, daartoe aangespoord, ook Garvey en<br />
Potter. “We zouden dit album een keer in zijn totaliteit moeten spelen”,<br />
stelt Potter. “En dan het liefste in Nederland en België. Want we hebben<br />
de indruk dat het hier op vruchtbare aarde zou vallen. Men staat ervoor<br />
open.”<br />
“Ja ik houd van dat album”, vult Garvey aan.<br />
Vriendschap<br />
Elbow geldt al vanaf het begin als een band die zich kenmerkt door het<br />
evenwicht tussen populaire mainstream en intellectuele inhoud. Mark<br />
Lanegan muntte ooit het begrip ‘sad disco’ dat moeiteloos op Elbow van<br />
toepassing kan zijn. Voor het grote publiek brak de band, die al vanaf de<br />
jaren negentig als een vriendengroep bij elkaar is, door met THE SELDOM<br />
SEEN KID uit 2008. Grounds For Divorce en anthem One Day Like This van
dat album behoren tot de dag van vandaag tot het ijzeren live repertoire<br />
van de band. Stevig gitaarwerk afgewisseld met die meeslepende, enigszins<br />
op Peter Gabriel gelijkende, stem van Garvey. “Ik houd ervan dat<br />
de muziek beelden oproept. Het cinematografische element van muziek<br />
spreekt mij altijd aan”, beweert hij. Muziek voor grote arena’s en festivals<br />
en die hebben ze wereldwijd gespeeld. In 2012 openden ze de Olympische<br />
Spelen van Londen.<br />
De band staat erom bekend ruim de tijd te nemen voor een album. Hebben<br />
ze moeite een eind aan een liedje te breien? Garvey: “We nemen de<br />
tijd om een liedje goed te laten indalen. Als ik met mijn teksten kom wil<br />
ik dat iedereen zich vrij voelt erop te schieten. Een album opnemen is<br />
bij ons een collectief gebeuren. We diepen de liedjes uit. Daar besteden<br />
we veel tijd aan. We zijn streng voor onszelf. Als we de indruk hebben,<br />
zoals bij ons nieuwe album een paar keer gebeurde, dat we ons aan het<br />
herhalen zijn, dan trekken we de stekker eruit. Zo hebben we vaak best<br />
mooie liedjes achtergehouden, maar we vonden dat ze niet pasten.”<br />
Potter: “We hebben bovenal vertrouwen in elkaars goede smaak. We<br />
kennen elkaar al zo lang, dat je daar best op mag varen. Onze ideeën<br />
zijn bij elkaar in goede handen. Iedereen voegt iets toe.”<br />
“Ja”, zegt Garvey, “we zijn in eerste instantie elkaars vrienden en pas<br />
daarna collega’s of bandleden. Volgens mij is die vriendschap de kurk<br />
waar Elbow op drijft.”<br />
Energie<br />
Guy Garvey is de enige tekstschrijver in de band. Hij zegt zijn inspiratie<br />
te halen uit het leven van alledag. “Ik woon tegenwoordig in Brixton en<br />
35 HEAVEN MEI/JUN 2024
Zanger Guy Garvey<br />
36 HEAVEN MEI/JUN 2024<br />
op mijn weg naar de studio raak ik niet zelden geïnspireerd door het<br />
straatleven. Zo zag ik een keer tijdens de lockdown een vrouw lopen<br />
met een gigantisch achterwerk (a woman with an amazing bottom) die op<br />
weg was naar de donutshop. Hilarisch tafereel. Toen ik dat tegen Craig<br />
(drummer Craig Potter, LD) vertelde, maakte hij er meteen: boe-oemf,<br />
boem boem, boe-oemf van op z’n drum.” Lachend: “Dat beeld werd<br />
meteen muziek. Zo gaat dat vaak. Natuurlijk lees ik graag. Vooral poëzie<br />
spreekt me aan. Neem dat geweldige gedicht van mijn grote favoriet,<br />
de Ierse Nobelprijswinnaar Seamus Heaney Blackberry Picking. Daarin<br />
beschrijft hij de opwinding die je voelt wanneer je die bessen plukt<br />
als de tijd ervoor rijp is. En dan kantelt het gedicht ineens en dient de<br />
vergankelijkheid zich aan, de dood. Het gedicht laat je voelen wat hij bedoelt.<br />
Je hoeft het niet te begrijpen. Ik krijg er tranen van in mijn ogen.<br />
Beelden oproepen is wat goede literatuur en muziek gemeen hebben.”<br />
“IN ZEKERE ZIN WAS HET<br />
BACK TO BASICS. SAMEN<br />
SPELEN, DE VIBE VOELEN.”<br />
Elbow heeft op AUDIO VERTIGO zaken anders aangepakt. Zo namen ze<br />
niet op in hun vertrouwde honk in Manchester, maar in de Migration<br />
Studios in Gloucestershire op het Engelse platteland. Daar is in een<br />
dikke twee weken de kern van het album opgenomen. Garvey: “Eigenlijk<br />
was onze grootste motivatie plezier. We hadden er echt zin in en wilden<br />
fun hebben. En dat hoor je. Veel groove, funk en vooral veel ritme.” Potter:<br />
“Dit is ons eerste album dat we hebben opgetrokken uit ritme. Craig<br />
legde zijn patronen neer waarop we de muziek verder bouwden. Nooit<br />
eerder hebben we het zo aangepakt.” Garvey: “We wilden een a beaty<br />
album met een goede beat feel. Ook wilde ik dat de liedjes korter waren,<br />
zodat we er meer van in onze live-set kunnen stoppen. AUDIO VERTIGO<br />
vraagt erom live te worden gespeeld, daar is het op geproduceerd.<br />
Ons energieniveau lag dit keer beduidend hoger. We hebben nog nooit<br />
zo snel gewerkt. Als je spontane, energierijke nummers wil maken moet<br />
je dat ook met de nodige energie en snelheid doen.” Lachend: “Mark<br />
heeft volgens mij nog nooit zo snel gewerkt. Die energie bepaalt de sfeer<br />
van AUDIO VERTIGO. In zekere zin was het back to basics. Samen spelen,<br />
de vibe voelen, de energie.”<br />
AUDIO VERTIGO klinkt vuiger dan de vorige albums. Gnarly en seedy zijn<br />
de termen die ze er zelf aan geven. Er gebeurt veel en bepaald zuinig<br />
qua instrumentatie zijn ze nooit geweest. “Haha, maar eigenlijk zijn de<br />
nummers die je hoort al redelijk gestript”, giechelt Potter. “We halen er<br />
eerder lagen vanaf om het liedje te bevrijden van ‘het teveel’.”<br />
Collectief<br />
Hoewel de heren beslist niet blind zijn voor de situatie in de wereld – ze<br />
zetten zich in voor tal van goede doelen – is de actualiteit doorgaans<br />
afwezig in de discografie van de band. Maar op AUDIO VERTIGO tref je<br />
in Her To The Earth de regel We live in a troubling age aan. Garvey: “Die<br />
zin is inderdaad een toespeling op wat er in de wereld gaande is. Maar<br />
meestentijds zoek ik de thema’s dichter bij huis. En ik put uit mijn<br />
herinne ringen.”<br />
Potter: “Guy heeft een fenomenaal geheugen. Hij herinnert zich elke<br />
plek waar we hebben gespeeld. Fotografisch.” Garvey lacht in ontkenning<br />
en neemt een slok van zijn thee. “Ik heb vijf zussen en een broer.<br />
Dat levert genoeg materiaal op voor een paar albums. Ik heb een goed
Gitarist Mark Potter en bassist Pete Turner<br />
huwelijk en ben niet aan lagerwal geraakt door de drugs. Daar moet ik<br />
het qua materiaal dan ook niet van hebben. Ik verzin dus personages, put<br />
uit het verleden. Dat blijkt een rijke bron. Maar ja, ik schrijf al verhalen<br />
en liedjes vanaf mijn veertiende.”<br />
Elbow is een collectief, dat merk je aan alles. Maar kan een band soms<br />
niet ook een beperking zijn, een gevangenis van vaststaande sounds?<br />
“Zo zien wij het niet”, zegt Potter stellig. “Wij geloven dat iedereen iets<br />
toevoegt, dat één plus één drie is. Ons onderlinge vertrouwen is groot. We<br />
moedigen kritiek op elkaar aan. Alles met het doel om beter te worden.”<br />
De invloeden die Elbow gemaakt hebben tot de grote band die ze zijn,<br />
lijken vooral uit de britpop afkomstig: Talk Talk, Peter Gabriel, Radiohead.<br />
Geen Amerikaanse voorbeelden, zo lijkt het. “We beschouwen onszelf als<br />
een Europese band”, beweert Garvey dan ook. “Op het eerste album had<br />
men kritiek op mijn stem en uitspraak. Die werd door de bandleden als<br />
te Amerikaans ervaren. Ik zeg daarom ‘luve’ en niet zoals ik dat tegenwoordig<br />
in mijn eigen accent zou zeggen: ‘Loove’. We hebben best veel<br />
in Amerika gespeeld, maar inderdaad de meeste invloeden komen uit<br />
Europa. Alhoewel ik moet zeggen dat ik graag naar Grandaddy luisterde<br />
en we houden van americana, vooral van J.J. Cale en een band als Wilco.<br />
Maar met Amerikaanse powerrock of balladeers hebben we niet veel op.”<br />
Tijd om te gaan. Ze vonden het een “fantastic way to start the day.” Bij<br />
een Amerikaanse artiest had ik getwijfeld aan deze uitspraak, maar bij<br />
Elbow steek ik het compliment schaamteloos in mijn zak. Elbow is geloofwaardig.<br />
■<br />
Elbow live: 8 september in Cirque Royal, Brussel; 9 september in Carré,<br />
Amsterdam; 10 september in Carré, Amsterdam; 11 september in Cirque<br />
Royal, Brussel.<br />
MUZIEKBOEKEN<br />
Wanneer mijn muziekvriend een lp voor<br />
me op een cassettebandje zette, waren<br />
de laatste minuten het interessantst.<br />
Een plaat duurde circa 40 minuten en<br />
dat betekende dat je bij een C90-bandje<br />
ruimte had voor één of twee extra<br />
liedjes. Die bonustracks waren zowel<br />
toegift als kennismaking: wat stond me<br />
nu weer voor moois te wachten? Voor<br />
wie dit gevoel kent is High Bias. The<br />
Distorted History of the Cassette Tape<br />
van Marc Masters (University Of North Carolina Press, 224 blz.,<br />
ca. € 20) een onmisbaar boek. En ook voor wie wel eens met<br />
een boombox en skateboard op een pleintje heeft gestaan, of<br />
liever luistert naar liveconcerten van in het publiek opgenomen<br />
bandjes dan naar overgedubde livealbums. Of wie op<br />
vakantie gelukkig wordt van een marktkraampje met tapes.<br />
Het cassettebandje is zoveel meer dan een geluidsdrager; niet<br />
vanwege geluidskwaliteit, maar dankzij het ongekende gemak,<br />
dat bovendien bedreigend was voor de grote platenmaatschappijen:<br />
‘Home taping is killing music!’ was de potsierlijke<br />
leus. Dat had uitvinder Lou Otten van Philips allemaal niet zien<br />
aankomen. Marc Masters vertelt het verhaal vanaf de technici<br />
tot aan de recente comeback bij artiesten die lp’s te duur<br />
vinden. Hij is soms zéér gedetailleerd maar dat krijg je met<br />
een subcultuur die zo fanatiek wordt beleefd.<br />
Lotgenoten van Sabrine Ingabire (Pluim/<br />
Dipsaus, 192 blz., €22,99) is een debuutroman<br />
over Ajali, een in Gent opgroeiende<br />
jonge zwarte vrouw. De familie is<br />
afkomstig uit Rwanda, dat door België<br />
gekoloniseerd was. Hoewel Ajali zich in<br />
de grotendeels witte kringen van haar<br />
school prima kan begeven, speelt de<br />
achtergrond altijd een rol. Ze zet geen<br />
stap zonder erover na te denken, vooral<br />
nadat haar broer zich van de wereld<br />
afkeert. Geen muziekboek weliswaar, maar wel een boek dat<br />
in deze rubriek past vanwege de rol die muziek speelt in haar<br />
culturele bewustwording. Ajali luistert naar Arctic Monkeys,<br />
The Strokes, Ray Lamontagne, ‘of een andere melancholieke<br />
witte man met een snaarinstrument’. Haar broer probeert<br />
haar uit te leggen dat Jay-Z een geniale artiest is, maar<br />
zij geeft de voorkeur aan Bon Iver, en moet eraan wennen<br />
wanneer die laatste een nummer opneemt met Kanye West<br />
(Monster). Kortom: een eclectische muzieksmaak waarmee<br />
de <strong>Heaven</strong>-lezer zo vertrouwd is dat we er nauwelijks over<br />
nadenken. Maar Ajali kan niet anders dan daarover nadenken,<br />
want haar omgeving stelt haar constant de vraag, direct of<br />
indirect, waar ze bij wil horen. Is het belangrijk om van hiphop<br />
te houden om Zwart te kunnen zijn? Lotgenoten komt niet met<br />
heldere antwoorden op dit soort vragen, maar het laat je wel<br />
voelen hoe belangrijk muziek is voor wie probeert haar of zijn<br />
omgeving te begrijpen.<br />
BERTRAM MOURITS<br />
37 HEAVEN MEI/JUN 2024
HET<br />
ZESDE<br />
METAAL<br />
SNIJDT HOUT<br />
HET ZESDE METAAL IS INEENS OVERAL. DE WEST-VLAAMSE COMBINATIE VAN WELTSCHMERZ EN LUCHTHARTIG-<br />
HEID BRENGT VEEL MENSEN OP DE BEEN. HOEWEL HET NOODLOT ONGENADIG TOESLOEG BLIJKT HET ZESDE<br />
METAAL ONBREEKBAAR. WANT MET HET LANGSTE JAAR LEVERDEN ZE NIET ALLEEN EEN WAARDIG REQUIEM<br />
AF VOOR HUN ONTVALLEN STRIJDMAKKER TOM PINTENS, MAAR WISTEN ZE ZICHZELF TE OVERTREFFEN MET<br />
LIEDJES EN LIVESHOWS DIE HOUTSNIJDEN. EN ALLES IN HET WEST-VLAAMS. “ALS HET WOORD GOED IN DE<br />
MUZIEK VALT DOET DE BETEKENIS ER NIET MEER TOE.” TEKST LUDO DIELS FOTO CHARLIE DEKEERSMAECKER<br />
38 HEAVEN MEI/JUN 2024<br />
Het Zesde Metaal is bezig met een zegetocht langs de podia<br />
van de Lage Landen. “Soms denk ik: wat kunnen we nu nog<br />
toevoegen aan dit ervaren succes?”, zegt frontman Wannes<br />
Cappelle backstage in de Maastrichtse Muziekgieterij. “Na dit<br />
album lijkt de cirkel rond. Maar ja, dat dacht ik na de vorige plaat ook.”<br />
Lachend: “Dus waarom dan niet maar gewoon doorgaan.”<br />
Eerlijk is eerlijk: ik kende de band op een enkel liedje na niet. Een<br />
blinde vlek, zogezegd. Na een aantal draaibeurten van hun zes studioalbums,<br />
een puike liveshow en een gesprek met de zanger en liedjesschrijver<br />
ben ik gevallen voor dit vijfmanschap dat met schijnbaar<br />
achteloze liedjes exact het hart weet te raken. Even overrompelend als<br />
magisch in zijn eenvoud. Cappelle verstaat zijn vak als liedschrijver. De<br />
rest van de gelouterde band tilt die liedjes vervolgens op om ze weg te<br />
dragen naar regionen waar zich de beste popmuziek bevindt. Een late<br />
revelatie dus.<br />
West-Vlaams<br />
In het Periodiek systeem der elementen kom je Het Zesde Metaal<br />
niet tegen. Naar verluidt is de bandnaam een verwijzing naar de<br />
ruige jongens van het Vrij Technisch Instituut vlak bij het college van<br />
Cappelle en zijn bandleden. Stoere knapen met een reputatie, opgevoerde<br />
brommers en metaalbewerking als opleiding. Een goede bandnaam<br />
en tegelijkertijd een far cry van Cappelle die op school lessen<br />
Latijn volgde, naar de muziekschool ging en aangespoord werd om te<br />
gaan studeren. En zo geschiedde. Hij legde zich toe op Godsdienstwetenschappen<br />
en kleinkunst. Verder is hij een niet onverdienstelijk ac-
teur en scenarist van onder andere de Netflix-serie Bevergem. “Ik kom<br />
niet uit een bepaald muzisch gezin. Wel vonden mijn ouders het belangrijk<br />
dat hun kinderen, we waren met vijven, naar de muziekschool<br />
gingen. Mijn vader zong in het kerkkoor en hield van goede muziek,<br />
maar veel verder ging het niet. Een openbaring was het toen ik in<br />
aanraking kwam met de West-Vlaamse liedjes van Willem Vermandere.<br />
De jaren die volgden zou je als een Vermandere-overdosis kunnen<br />
beschouwen. Ik was erdoor bezeten. Een tweede grote ontdekking was<br />
Flip Kowlier, die ik zag op het festival in Dranouter. De schellen vielen<br />
me van de ogen. Dat iemand zulke gevoelige, serieuze en tegelijk ook<br />
vaak humoristische liedjes in mijn eigen West-Vlaamse dialect kon maken<br />
en daarmee die taal uit de verdomhoek van carnaval, kleinkunst of<br />
volksmuziek haalde, raakte me diep. Een dijkbreuk, zogezegd.”<br />
De muziek van Het Zesde Metaal kun je als gangbare popmuziek<br />
betitelen. Liedjes met een kop en staart. Gemakkelijk in het gehoor<br />
liggend en toch origineel. Vrij van maniërisme of clichés. Ploegsteert<br />
van het gelijknamige album uit 2012 is een signature song van de<br />
band, een evergreen die de vergelijking met Rowwen Hèze’s ballade<br />
De Peel In Brand kan doorstaan. Ier Bie Oes, van datzelfde album, laat<br />
een meer dramatische kant van de band horen. Naar De Wuppe van<br />
het album CALAIS (2016) is ook gecoverd door de Brabantse evenknie<br />
Gerard van Maasakkers en geldt als een vaste waarde in de setlist van<br />
de band. Datzelfde geldt voor het titelnummer Calais, waarin ze even<br />
opzwepend als ontroerend de wantoestanden in de vluchtelingenkampen<br />
adresseren. Twee andere publieksfavorieten zijn Gie, Den Otto En Ik<br />
van het album NIE VOE KINDERS (2014) en het stuwende De Onvolledigen<br />
van SKEPSELS (2019). Op HET LANGSTE JAAR (2024) vormen Nog Maar<br />
Begonnen en het smartelijke titelnummer met de zielsdoorsnijdende<br />
zin Ben’ k u voor altijd kwijt? de strik om een album dat de band in<br />
topvorm toont.<br />
Eerbetoon<br />
Met gevoel maar zonder sentimentaliteit voel je al luisterend dat hier<br />
een band aan het werk is die alles op alles zet om de aangekondigde<br />
dood van een bevriend en bevlogen bandlid te vangen in muziek die<br />
de vergankelijkheid wil trotseren. HET LANGSTE JAAR is rouwplaat noch<br />
zwanenzang. Het is een eerbetoon aan de verbindende kracht van<br />
muziek. Evenzeer een monument voor een dode vriend als een ode<br />
aan het leven.<br />
“Dat we dit album nog met Tom hebben kunnen maken is het grootste<br />
geschenk. Hij was nog maar 48 en stierf in de kracht van zijn leven.<br />
Darmkanker. Voor de band was hij sturend als gitarist, toetsenist en<br />
zanger. Hij was veelzijdig. Een musicus met hart en ziel. Dat hij dit<br />
album heeft kunnen volbrengen maakt het voor ons van onschatbare<br />
waarde.”<br />
Antwerpenaar Tom Pintens was in de jaren negentig toetsenist van<br />
A Beatband, Moondog Jr. en Zita Swoon. Ook had hij zijn eigen rockband:<br />
Flowers for Breakfast. Pintens groeide gaandeweg uit tot een van<br />
de meest aanwezige muzikanten en producers van de belpop en was<br />
een mentor voor de inmiddels tot ster uitgegroeide Tamino. Buiten zijn<br />
tien jaar als toetsenist bij Het Zesde Metaal werkte Pintens ook samen<br />
met onder anderen Roosbeef, Dez Mona, Luc De Vos, Tom Van Dyck,<br />
Think of One, Axelle Red, Laïs, Spinvis, SX, Kapitein Winokio.<br />
Wannes Cappelle zegt blij te zijn dat de band na ‘meerdere offensieven’<br />
in Nederland nu toch voet aan de grond krijgt. “We krijgen goede<br />
recensies en de zalen zitten vol. We klagen niet. Deze nieuwe plaat<br />
doet iets, dat merken we wel. Ondanks ons dialect zit het mee. We hebben<br />
overigens al jaren trouwe fans in Nederland.<br />
Heb je altijd in het West-Vlaams gezongen?<br />
“Aanvankelijk schreef ik in het Engels. Maar dat voelde een beetje<br />
gekunsteld. Dat is niet de taal waarin je droomt en waarin je het eerlijkst<br />
bent. In het Engels lagen bij mij altijd de clichés op de loer. In mijn eigen<br />
taal wist ik meteen welke woorden ik moest gebruiken. In het Engels is<br />
het altijd een kwestie van stelen.”<br />
Ben je in het dialect dan eerder een purist?<br />
“Nee, ik geloof dat taal levend is. Die verandert voortdurend. Ik beschouw<br />
taal als een vervoersmiddel. Neem een band als de Jeugd van Tegenwoordig.<br />
Dat spreekt me qua taalgebruik erg aan. Hun taal is creatief en<br />
ze buigen het naar de straattaal. Taal is dynamisch, altijd in beweging.<br />
Dat neemt overigens niet weg dat ik mijn taal goed verzorg. Ik wil wel<br />
dat mijn uitdrukkingen en woorden kloppen. Vaak vraag ik mijn vader<br />
om raad. Iemand als Broeder (Tonnie) Dieleman uit Middelburg, met wie<br />
ik vaak heb samengewerkt, is voor mij wel een geestverwant. Hij is ook<br />
creatief in zijn eigen taal, het Zeeuws.”<br />
Met regionale taal een universeel gevoel uitdrukken is toch wel heel<br />
bijzonder. Hoe verklaar je het dat veel mensen je niet verstaan, maar<br />
toch meegaan met de muziek?<br />
“Muziek is en blijft natuurlijk een mysterie. Als de woorden goed in de<br />
muziek vallen dan is de betekenis niet meer zo belangrijk. Betekenis<br />
is secundair, het gaat om het gevoel dat je overbrengt. Van Bob Dylan<br />
wordt algemeen gezegd dat hij de beste tekstschrijver is. Dat betwist ik<br />
dan ook zeker niet. Maar versta ik alles wat hij zingt? Nee. Maar je voelt<br />
wel meteen dat er iets achter zit. Voor Leonard Cohen geldt hetzelfde.<br />
In de context van het liedje voel je waarover hij zingt. Gevoelens zijn<br />
universeel.”<br />
Hoeveel van jezelf durf je in een liedje weg te geven? Anders gezegd:<br />
hoe abstract zijn de liedjes waarin je over jouw omgeving spreekt,<br />
waarin het koersen – het wielrennen – aan bod komt en je ook over jezelf<br />
zingt?<br />
“Een liedje moet meer zijn dan enkel particulier. Abstractie in de vorm<br />
van bijvoorbeeld metaforen zorgt ervoor dat het liedje op verschillende<br />
manieren kan worden geïnterpreteerd. Die vrijheid heeft de luisteraar.<br />
Paradoxaal genoeg is het echter ook heel vaak zo dat je in een liedje<br />
vaak zeer particulier moet durven zijn om het juist weer universeel te<br />
maken. De gebeurtenissen uit mijn leven zijn dan de gebeurtenissen uit<br />
ieders leven. Zo wordt het herkenbaar. Eerlijkheid is belangrijk. Om tot<br />
een goed liedje te komen moet ik in mezelf terugkeren. Diep in mezelf<br />
kijken. Wat ik dan opdiep is in de regel iets wat iedereen uit zijn eigen<br />
leven of uit de levens van anderen zal herkennen.”<br />
Vind je een liedje of maak je het?<br />
“Ik geloof nooit dat ik een liedje maak. Ik vind het. Het bestaat ergens<br />
al. Het is de kunst het te vinden. De zoektocht is soms lastig, maar de<br />
beloning beschouw ik als een klompje goud.”<br />
Wanneer weet je of je zo’n klompje goud te pakken hebt, wanneer het<br />
liedje goed is?<br />
“Als het liedje af is speel ik het heel vaak. Al spelend luister ik het als<br />
het ware af. Als het me niet verveelt is het een goed liedje. Goede liedjes<br />
vervelen nooit, die wil je keer op keer spelen. Als het liedje mij gaat<br />
vervelen en ik het zelf niet graag meer hoor, dan moet ik er anderen<br />
ook niet mee lastigvallen.” ■<br />
Het Zesde Metaal live: 13 juli op het Cactusfestival, Brugge; 25 juli op<br />
Boomtown 2024, Gent; 2 augustus op Dranouter Festival, Dranouter;<br />
3 augustus op M-idzomer, Leuven; 5 december in LantaarnVenster, Rotterdam;<br />
6 december in Tolhuistuin, Amsterdam; 7 december in De Vegafabriek,<br />
Meppel; 11 december in Doornroosje, Nijmegen; 12 december in Ancienne<br />
Belgique, Brussel.<br />
39 HEAVEN MEI/JUM 2024
40 HEAVEN MEI/JUN 2024<br />
MAITE<br />
EEN TWEEDE LEVEN
EEN NEDERLANDSE TROMPETTISTE DIE UITGROEIT TOT KONINGIN VAN DE SALSA. HET MAG EEN KLEIN WONDER<br />
HETEN, MAAR HET LUKTE MAITE HONTELÉ. ZE DRONG DOOR TOT DE WERELDTOP VAN DIT TYPISCH ZUID-<br />
AMERIKAANSE MANNENBASTION. MAAR LIEFST TIEN JAAR VERBLEEF ZE IN COLOMBIA, IN 2020 GAF ZE ER OP DE<br />
TOPPEN VAN HAAR SUCCES INEENS DE BRUI AAN. TEKST LUDO DIELS FOTO HUGO THOMASSEN<br />
Vermoeid keerde Maite Hontelé (44) naar Nederland terug.<br />
Ze hing haar trompet aan de wilgen en zocht naar het kleine<br />
huiselijke geluk met een hoofdrol voor liefde, mentale rust en<br />
plezier. En nu, een paar jaar later, pakt ze de muziek toch weer<br />
op. Gelouterd door de lange rustpauze. We mogen gerust spreken van<br />
een wederopstanding. “Ik voel dat ik weer iets heb te ontdekken. Maar ik<br />
doe het nu anders. Ik geef deze ontdekking meer tijd en ruimte. Plezier<br />
staat voorop.”<br />
Een gesprek met haar zou gemakkelijk kunnen blijven hangen in de<br />
gloriedagen van haar Zuid-Amerikaanse carrière, maar ze is er de<br />
persoon niet naar om te zwelgen in het verleden. “Ik kijk met een goed<br />
gevoel terug op de jaren dat ik in Colombia woonde en werkte. Ik kan dat<br />
inmiddels doen met meer mildheid.”<br />
Wie de documentaire Ademtocht – De vele gevechten van Maite Hontelé<br />
van Marlou van den Berge heeft gezien, weet hoe zwaar het leven in de<br />
schijnwerpers op haar drukte en haar deed afstevenen op een burn-out.<br />
“Om los te komen van de druk moest ik diep gaan en de muziek loslaten.<br />
Dat viel niet mee. Ik had tijd nodig om tot mezelf te komen.”<br />
Dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Het muzikale bloed kruipt<br />
immers waar het niet gaan kan, zo blijkt. Want Maite Hontelé is terug.<br />
“Terugkomen naar de muziek was een proces. Ik moest een lange weg<br />
afleggen. Inmiddels ben ik tot het inzicht gekomen dat ik ook bestaansrecht<br />
heb zonder trompet of bugel, dat ik geluk kan ervaren zonder te<br />
moeten spelen. Het is geen eerste levensbehoefte meer. Vroeger zag ik<br />
dat anders. Door schade en schande ben ik rijper geworden. Er is zoveel<br />
meer. Zoals mijn vrouw en mijn twee kinderen. Muziek blijft belangrijk<br />
voor me, maar dan vooral als bron van plezier. Ik ben in Colombia<br />
gestopt omdat ik er geen plezier meer aan beleefde. Succes had ik in<br />
overvloed, maar wat is dat waard als je niet gelukkig bent?”<br />
Reis<br />
Haar hernieuwde muzikale vuur werd aangewakkerd toen ze naar de<br />
Muziekcentrale van instrumentenmaker Adams in Ittervoort afreisde<br />
voor een kleine reparatie aan het ventiel van haar bugel. Ze speelde op<br />
die bugel enkel nog kinderliedjes. Ambities op muzikaal gebied koesterde<br />
ze niet meer. “Miel Adams suggereerde glimlachend of het niet eens<br />
tijd werd voor een nieuwe bugel. Ik moest lachen toen hij dat opperde.<br />
Maar toen ik het instrument eenmaal in mijn handen had gebeurde er<br />
iets. Alsof die bugel tot mij sprak. Ik voelde dat ik op dat instrument – de<br />
F1 – iets moest ontdekken, dat ik iets te zeggen had. De zin om te spelen<br />
kwam terug. Een heel bijzonder gevoel.”<br />
Haar muzikale reis begon toen ze op haar negende trompet ging spelen.<br />
“Mijn ouders waren verhuisd van Utrecht naar Haaften, een dorp aan de<br />
Waal. Daar sloot je je aan bij de fanfare als je muziek wilde maken. Toen<br />
ik me aanmeldde hadden ze alleen bugels in de aanbieding, voor andere<br />
instrumenten bestond geen vacature.” Achteraf bleek dat een gelukkig<br />
toeval, al doet haar Spaans klinkende voornaam haast vermoeden<br />
dat haar lot was uitgestippeld van hogerhand. “Soms denk ik dat ook<br />
weleens”, bekent ze.<br />
De naam Maite was eind jaren zeventig in Nederland populair door films<br />
van de Spaanse cineast Carlos Saura. Haar ouders hadden een zwak<br />
voor Spanje en latin. Als dartele trompettiste sprak de swingende salsa<br />
haar meer aan dan de blaasmuziek. “Op mijn veertiende ging ik iedere<br />
donderdag naar de muziekschool in Utrecht, waar een salsagroep actief<br />
was. Het was een hele onderneming, want ik moest met de bus van<br />
Gorkum, waar ik op de middelbare school zat, naar Utrecht en daarna<br />
weer door naar Haaften.”<br />
Daarna volgde een gedegen studie aan het Rotterdams conservatorium.<br />
“Die opleiding ben ik veel dank verschuldigd. Ze deden eigenlijk geen<br />
latin voor trompet, wel voor piano en percussie. Ze hebben het voor mij<br />
mogelijk gemaakt door me te laten studeren bij een externe docent.” Zo<br />
werd ze een veelgevraagd trompettiste en the rest is history.<br />
Bevrijdend<br />
Na haar succesvolle Colombiaanse avontuur keerde ze terug naar<br />
Nederland en naar een nieuwe baan als programmeur bij het Music<br />
Meeting festival in Nijmegen. “Daar ben ik inmiddels mee gestopt. Ik<br />
miste toch de interactie met het publiek. Ik blijk meer een podiumbeest<br />
dan een organisator achter een bureau. Sinds ik door die Adams-bugel<br />
weer ben begonnen met spelen, komen er ook interessante aanbiedingen<br />
mijn kant op. Zo ben ik regelmatig als presentator te gast bij<br />
Podium Klassiek op de NPO, waar ik onder andere uitleg geef over Zuid-<br />
Amerikaanse muziek en de muziekcultuur met een hoofdrol voor klank,<br />
levensstijl en levenslust.” Die kennis kan ze nu ook kwijt bij het NJJO<br />
(Nationaal Jeugd Jazz Orkest) waar ze dit jaar de bandleider is.<br />
Daarnaast vormt ze met de Cubaanse pianist Ramón Valle een duo. “We<br />
spelen Cubaanse jazz, maar ook klassieke stukken van Bach en Kaapverdische<br />
muziek. We werken samen op basis van wederzijds vertrouwen.<br />
Het voelt heel goed. Onze optredens vallen goed in de smaak. Ons<br />
spelplezier met soms vrije improvisaties is erg groot. Het voelt als een<br />
avontuur.”<br />
Op de vraag of ze niet bang is dat haar agenda weer overvol raakt en<br />
ze te veel hooi op haar muzikale vork neemt, antwoord ze gedecideerd:<br />
“Ik kijk daar wel voor uit. Enthousiasme leidt soms tot een volle agenda,<br />
ik weet daar alles van. Maar het grondgevoel is nu toch echt anders. Ik<br />
voel me bevrijd van het vaste keurslijf van de salsa. Je hebt in die muziek<br />
wel vrijheden, maar die bevinden zich in een bepaald stramien. Van<br />
salsa houd ik met mijn hele hart, dat zal altijd zo blijven, maar ik wil er<br />
niet meer door opgeslokt worden. Bovendien heb ik twee kinderen, die<br />
verdienen ook mijn aandacht. Ik ga nu effectiever met mijn tijd om.”<br />
“Ook ben ik nu minder perfectionistisch. Ik sta mezelf toe om plezier<br />
te hebben. Sterker nog: ik doe het juist om plezier te hebben. Ik laat<br />
de controle los en ervaar meer flow. Aanvankelijk had ik angst om die<br />
controle los te laten. Maar ik heb het beest in de bek gekeken en ik zit<br />
daardoor minder opgesloten in mijn hoofd en ervaar de lijfelijkheid van<br />
de muziek veel meer. Ik speel op dit moment vanuit mijn lijf en laat de<br />
energie vrijkomen. Dat voelt als een heerlijke speeltuin en dat moet ook<br />
zo blijven.”<br />
“Ik wil mensen raken, dat is volgens mij de essentie van muziek. Als ik<br />
plezier beleef slaat dat over op het publiek. In mijn muzikale keuzes ga<br />
ik niet meer zozeer uit van stijl als wel van melodie. Zo kan ik me samen<br />
met Ramón ook aan allerlei soorten muziek wagen, zelfs de blues. Dat<br />
zoeken naar die aansprekende melodieën ervaar ik als bevrijdend.” ■<br />
Maite Hontelé live met het Nationaal Jeugd Jazz Orkest: 13 juli op North Sea<br />
Jazz, Rotterdam; 16 augustus op World Jazz Festival, Amersfoort.<br />
41 HEAVEN MEI/JUN 2024
RECENSIES &CETERA<br />
Luisterparadijs<br />
✪✪✪✪✪ = uitzonderlijk<br />
✪✪✪✪ = heel goed<br />
✪✪✪ = goed<br />
✪✪ = matig<br />
✪ = hmm<br />
✩ = halfje<br />
Sam Lee<br />
SONGDREAMING<br />
Cooking Vinyl/V2<br />
Is er iemand<br />
die momenteel<br />
mooiere Britse<br />
folk maakt<br />
dan Sam Lee?<br />
Zijn prachtige<br />
stem is als geen ander geknipt<br />
voor deze muziek: aards en vol<br />
gevoel tegelijkertijd. Al wordt de<br />
ware pracht ervan, net als op die<br />
sublieme voorganger OLD WOW<br />
(2020), nog eens tot ongelooflijke<br />
hoogte opgetrokken door de<br />
superieure productie van oud-<br />
Suede-gitarist Bernard Butler.<br />
In combinatie met Lee zelf en<br />
diens langjarige arrangeur en<br />
roots<br />
HEAVENS<br />
CHOICE<br />
componist James Keay, zorgt Butler<br />
voor een muzikale rijkdom die<br />
Lee’s folk een diepgang geeft die<br />
je elders met een lantaarntje moet<br />
zoeken. Je zou hoogstens kunnen<br />
zeggen dat SONGDREAMING niet<br />
veel verschilt van OLD WOW, want<br />
ook nu is natuur het grote thema<br />
dat de negen liedjes verbindt, en<br />
opnieuw worden ze op zeer fraaie<br />
muzikale wijze uitgewerkt. Het zou<br />
muggenziften zijn om daar iets<br />
tegenin te brengen: alsof je niet<br />
twee vergelijkbare meesterwer-<br />
ken zou mogen maken! Je zou<br />
beide albums een beetje kunnen<br />
vergelijken met Tom Waits’<br />
SWORDFISHTROMBONES en RAIN<br />
DOGS, die eveneens in elkaars<br />
verlengde liggen, maar beslist<br />
niet voor elkaar onderdoen.<br />
SONGDREAMING is beslist van<br />
hetzelfde niveau als OLD WOW.<br />
Misschien is het zelfs nog wel<br />
mooier, al is het nog te vroeg<br />
om dat definitief vast te stellen.<br />
Ik maak me evenwel sterk dat<br />
er dit jaar geen mooier, emotioneel<br />
indringender folkalbum zal<br />
verschijnen, want zelfs hét folkalbum<br />
van vorig jaar, Lankums<br />
FALSE LANKUM, komt amper in<br />
de buurt. Pieter Wijnstekers<br />
✪✪✪✪✪<br />
42 HEAVEN MEI/JUN 2024<br />
Lizz Wright<br />
SHADOW<br />
Virgin/Universal<br />
Al twintig jaar<br />
charmeert de<br />
singer-songwriter<br />
uit Georgia<br />
ons met<br />
haar aanstekelijke<br />
mix van understatement<br />
en urgentie. SHADOW is zonder<br />
meer een van haar interessantste<br />
albums. Het opent met het<br />
meest Afrikaanse nummer uit<br />
haar carrière, mede dankzij de<br />
bijdrage van de Benins-Franse<br />
zangeres Angelique Kidjo.<br />
Vervolgens horen we een aantal<br />
prachtig bezonken songs die<br />
fusion<br />
HEAVENS<br />
CHOICE<br />
warmte uitstralen, vooral ook<br />
omdat Wrights stem met de<br />
jaren alleen maar aan diepgang<br />
heeft gewonnen. Nooit eerder<br />
beleefden we een zo doorleefde<br />
en broeierige blues als Sweet<br />
Feeling en ook het soulvolle This<br />
Way kan de luisteraar onmogelijk<br />
onberoerd laten. Het<br />
gospelgevoel is nooit ver weg<br />
op SHADOW. Dat Wright ook een<br />
uitstekende jazzvocaliste is, horen<br />
we op I Concentrate On You.<br />
SHADOW is een van haar meest<br />
veelzijdige albums, dat meer<br />
dan ooit haar vakvrouwschap<br />
en muzikaliteit onderstreept.<br />
Harmen van Aurich<br />
✪✪✪✪
ock<br />
HEAVENS<br />
CHOICE<br />
Kacey Johansing<br />
YEAR AWAY<br />
Night Bloom Records<br />
Laat ik<br />
maar direct<br />
bekennen dat<br />
ik vóór het<br />
schrijven van<br />
deze recensie<br />
eigenlijk nog nooit van Kacey<br />
Johansing had gehoord. Niet<br />
zo vreemd, want vliegen onder<br />
de radar is zo’n beetje haar<br />
handelsmerk. Maar daarmee<br />
missen we als muziekliefhebbers<br />
veel. Te veel, want door<br />
deze bescheidenheid doet ze<br />
zichzelf (en ons) tekort. YEAR<br />
AWAY is namelijk een topalbum.<br />
Johansing doet, ondanks dat ze<br />
sinds 2010 slechts vijf albums<br />
maakte, als componist en tekstschrijver<br />
beslist niet onder voor<br />
grote namen als Burt Bacharach,<br />
Carole King, Carly Simon<br />
of Joni Mitchell. Luister bijvoorbeeld<br />
naar Smile With My Eyes:<br />
daar zou Bacharach zich aboluut<br />
niet voor schamen. Hetzelfde geldt<br />
overigens voor het ijzersterke<br />
titelnummer Year Away. Daarin, net<br />
als op de rest van het album, laat<br />
Johansing horen sterk beïnvloed<br />
te zijn door de jaren zeventig<br />
West Coast-sound. Maar ook dat<br />
ze muzikaal grondig is geschoold:<br />
voordat ze zich definitief settelde<br />
in California’s Bay Area studeerde<br />
ze een aantal jaren muziek aan<br />
het befaamde Berklee College in<br />
Boston, waar ze ook deel uitmaakte<br />
van een aantal bands.<br />
Eenmaal gesetteld in Californië<br />
begon ze te werken aan haar<br />
solocarrière; in 2010 debuteerde<br />
ze met MANY SEASONS. Daarna<br />
volgde met enige regelmaat een<br />
nieuw album: GRAND GHOSTS<br />
(2013), THE HIDING (2017) en NO<br />
BETTER TIME (2020). In datzelfde<br />
jaar begon ze te werken aan<br />
wat YEAR AWAY zou worden.<br />
De eerste song die ze schreef<br />
was het ontroerende Daffodils,<br />
ingegeven door de aangezegde<br />
dood van een vriendin. Doordat<br />
de rest van het album tot stand<br />
kwam tijdens de wereldwijde<br />
pandemie, is YEAR AWAY sterk<br />
beïnvloed door het nagenoeg<br />
stilvallen van de muziekscene:<br />
ze schreef in haar eentje,<br />
thuis achter de piano. Hoewel<br />
ze uiteindelijk in de studio<br />
samenwerkte met een team van<br />
getalenteerde musici, hoor je<br />
in de meeste nummers de eenzaamheid<br />
van die periode nog<br />
sterk terug. Het is moeilijk aan<br />
te geven wat de beste nummers<br />
zijn op YEAR AWAY; eigenlijk is<br />
het allemaal even mooi. Wat een<br />
prachtige plaat!<br />
Roeland Smits ✪✪✪✪✩<br />
Ann O’aro<br />
BLEU<br />
Buda Musique/XMD<br />
Manifesteerde<br />
Anne-Gaëlle<br />
Hoarau,<br />
bekend onder<br />
haar artiestennaam<br />
Ann<br />
O’aro, zich op haar eerste twee<br />
albums – ANN O’ARO (2018) en<br />
LONGOZ (2020) – vooral als zangeres,<br />
op BLEU doet de van het<br />
eiland Reunion in de Indische<br />
Oceaan afkomstige muzikante<br />
zich ook gelden als een<br />
talentvolle pianiste. Bijgestaan<br />
door trombonespeler/vocalist<br />
Teddy Doris en percussionist<br />
wereld<br />
HEAVENS<br />
CHOICE<br />
foto Florence Le Guyon<br />
Bino Waro, die ook op LONGOZ<br />
meededen, en door mixer Brice<br />
Nauroy, die hier tevens op diverse<br />
apparaten (machines in het Frans)<br />
als muzikant te horen is, krijgen<br />
de liedjes van Ann O’aro een<br />
diverse setting. De basis is<br />
steeds de volksmuziek van<br />
Reunion, maar ze verbinden de<br />
songs nu eens met (avant-)jazz,<br />
dan weer met klassiek, en af<br />
en toe met indie-elementen die<br />
voor een behoorlijk gedurfde<br />
en indringende moderne sound<br />
zorgen. Het maakt van dit derde<br />
album van Ann O’aro beslist<br />
haar beste en spannendste tot<br />
nu toe, waarop heel veel is te<br />
ontdekken. BLEU is een waar<br />
pareltje voor de avontuurlijk<br />
ingestelde luisteraar.<br />
Eric van Domburg Scipio<br />
✪✪✪✪✩<br />
43 HEAVEN MEI/JUN 2024
LUISTERPARADIJS ROOTS • FOLK<br />
Marry Waterson &<br />
Adrian Crowley<br />
CUCKOO STORM<br />
One Little Independent/Konkurrent<br />
Alleen al dankzij<br />
moeder Lal en<br />
tante Norma<br />
groeide Marry<br />
Waterson op<br />
temidden van<br />
Britse ‘folk royalty’ en de afgelopen<br />
vijftien jaar maakte ze, eerste<br />
met broer Oliver en vervolgens<br />
met David A. Jaycock en in 2019<br />
met Emily Barker, uitstekend ontvangen<br />
platen. In Ierland groeide<br />
Adrian Crowley op eigen houtje<br />
uit tot een onder kenners geliefd<br />
artiest in hetzelfde genre. Al gaf<br />
hij daaraan, met name door het op<br />
heel ‘organische wijze’ benutten<br />
van elektronica, een heel eigen<br />
draai. Tijdens soloconcerten bouwt<br />
‘eenmansorkest’ Crowley intrigerende<br />
soundscapes, maar hij werkt<br />
ook graag samen. In een kelderzaaltje<br />
in Dublin hypnotiseerde<br />
hij me een paar jaar geleden,<br />
bijgestaan door een violiste, celliste<br />
en basklarinettist, en rond die<br />
tijd moet hij ook contact gezocht<br />
hebben met Marry Waterson.<br />
Hij was enthousiast over de plaat<br />
A WINDOW TO OTHER WAYS die<br />
ze met Barker maakte en hun<br />
correspondentie resulteerde<br />
in een samenwerking van twee<br />
verwante geesten. De setting en<br />
sfeer op CUCKOO STORM worden<br />
bepaald door Crowley’s gitaar en<br />
elektronica, en de fraaie strijkarrangementen<br />
en blazers die zo nu<br />
en dan ook verrassend sierlijke,<br />
bijna jazzy accenten aanbrengen.<br />
Maar dat decor laat vooral Marry’s<br />
glasheldere, feitelijk traditionele<br />
stemgeluid en Crowley’s diepe<br />
bariton schitteren. En niet omdat<br />
ze zo waanzinnig harmoniëren,<br />
maar eerder omdat de combinatie<br />
van stemmen een spanningsveld<br />
oproept. Dat geeft de partijen van<br />
de íets prominenter aanwezige<br />
Waterson (in Heavy Wings horen<br />
we haar zelfs ruim zes minuten<br />
alleen) mooi extra contrast. En het<br />
geeft de hele plaat iets bezwerends,<br />
dat zich niet makkelijk<br />
laat verwoorden, maar dat heel<br />
verslavend werkt.<br />
Eddie Aarts ✪✪✪✪<br />
44 HEAVEN MEI/JUN 2024<br />
Blackberry Smoke<br />
BE RIGHT THERE<br />
3 Legged/Thirty Tigers<br />
Samen met Robert Jon & The<br />
Wreck behoort Blackberry Smoke<br />
tot de voorhoede van de huidige<br />
Amerikaanse southern rock. De<br />
groep levert sinds 2004 de ene na<br />
de andere klasse plaat af en ook<br />
BE RIGHT THERE spat weer ouderwets<br />
uit de speakers, te beginnen<br />
met het heerlijk groovende Dig A<br />
Hole. Zanger/gitarist Charlie Starr<br />
trekt aan de meeste touwtjes: hij<br />
tekent voor het merendeel van de<br />
composities en is met zijn geweldige<br />
strot verantwoordelijk voor<br />
het karakteristieke Blackberry<br />
Smoke-geluid. Het lijkt of de man<br />
ergens op zolder een voorraadkoffer<br />
heeft staan met sterke<br />
liedjes. Het materiaal op BE RIGHT<br />
HERE staat in artistiek opzicht op<br />
een dermate hoog niveau, dat van<br />
een artistieke victorie mag worden<br />
gesproken. Absolute favorieten<br />
aanwijzen is tricky, minderwaardige<br />
liedjes zijn gewoonweg niet te<br />
traceren. Hopelijk krijgt Blackberry<br />
Smoke het internationale<br />
stempel van erkenning nu eens<br />
definitief ingebrand.<br />
Joop van Rossem ✪✪✪✪<br />
Thomas Dybdahl<br />
TEENAGE ASTRONAUTS<br />
Thomas Dybdahl<br />
testad en mede-producer Larry<br />
Klein, met wie Dybdahl al vaker<br />
samenwerkte, en begeleid door<br />
de ingehouden strijkarragementen<br />
van Vince Mendoza en het<br />
Stavanger Symfonieorkest, wordt<br />
een zelfs voor Dybdahls doen heel<br />
teer, muzikaal emotioneel gevoelig<br />
beeld opgeroepen. Niet dat we<br />
dit niet al gewend zijn vanaf zijn<br />
debuut in 2002 met ...THAT GREAT<br />
OCTOBER SOUND, maar zo een<br />
heel album naar de keel grijpend<br />
V2<br />
Voor TEENAGE ASTRONAUTS duikt<br />
de gevierde Noorse singersongwriter<br />
Thomas Dybdahl<br />
diep in de intense gevoelens<br />
en vriendschappen die hij als<br />
tiener ervoer. In combinatie met<br />
tekstschrijfster Edie Kuhnle Otals<br />
TEENAGE ASTRONAUTS, is zelfs<br />
voor hem redelijk ongewoon. Het<br />
vereist ook dat je je als luisteraar<br />
helemaal openstelt voor Dybdahls<br />
subtiliteiten, omdat er anders een<br />
grote kans bestaat dat je dit album<br />
behoorlijk saai zou kunnen vinden.<br />
Door de speelduur van net een<br />
half uur, rekt hij de spanningsboog<br />
evenwel niet nodeloos op, al kan ik<br />
me goed indenken dat je, na zo’n<br />
tranentrekkende 31 minuten, even<br />
sterke behoefte voelt op iets lichters<br />
en vrolijkers over te schakelen.<br />
Pieter Wijnstekers ✪✪✪✪<br />
Bill Fay Group<br />
TOMORROW TOMORROW<br />
AND TOMORROW<br />
Dead Oceans/Konkurrent<br />
Dit is een heruitgave van de<br />
re-issue uit 2005, van onuitgebrachte<br />
opnames die deze Britse<br />
cultheld maakte tussen 1978 en<br />
1981. De opnames zijn samen met<br />
de muzikanten van The Acme<br />
Quintet opgenomen, wier jazz/<br />
prog/impro-sound mooi aansloot<br />
bij de bijzondere liedjes van (toen<br />
al) buitenstaander Fay. Aan de oorspronkelijk<br />
tien songs is een aantal
demo’s en outtakes toegevoegd,<br />
waarbij slechts een enkele keer<br />
het niveau van het oorspronkelijke<br />
album gehaald wordt. De pareltjes<br />
daarvan als Sam, We Are Raised en<br />
Isles Of Sleep nemen je helemaal<br />
voor Fay in. Folk met invloeden uit<br />
jazz en progrock zorgen voor een<br />
rijke muzikale textuur en gaan<br />
soms buurten bij Nick Drake, Pink<br />
Floyd, Chris Bell en The Soft Machine.<br />
Cosmic Boxer en Life zijn van<br />
een anderwereldse mysterieuze<br />
schoonheid. Het mooi dromerige<br />
Strange Strangeway is een kleinood<br />
van onbestemde melancholie en<br />
nostalgie naar vervlogen tijden.<br />
Destijds in volle punktijd had<br />
men geen oren naar deze plaat,<br />
maar nu past ze perfect in de<br />
huidige apocalyptische ‘end of the<br />
world mood’. Goed dus dat deze<br />
miniatuurtjes nogmaals opnieuw<br />
uitgebracht worden.<br />
Marc Vos ✪✪✪✪<br />
Grandaddy<br />
BLU WAV<br />
Dangerbirds Records<br />
Wave To Me On Your Way To The<br />
Watercooler, zingt Jason Lytle<br />
in het nummer Watercooler. De<br />
kracht om een doodgewone<br />
handeling om te zetten in een<br />
kosmische sound is Lytle wel<br />
toevertrouwd. In het muzikale<br />
planetarium beweegt hij zich<br />
ergens tussen de planeet Sufjan<br />
Jason Lytle (Grandaddy)<br />
Stevens en de ster Mark Everett<br />
(Eels). Ik zeg bewust hij en niet de<br />
band Grandaddy. Want wat ooit<br />
begon met vijf muzikanten, is nu<br />
teruggebracht tot enkel Jason<br />
Lytle, met hulp van pedalsteel speler<br />
Max Hart. De pedalsteel zorgt<br />
voor een snufje country, vooral<br />
in het nummer Jukebox App. Het<br />
laatste wapenfeit van Grandaddy<br />
is het album LAST PLACE (2017).<br />
Enkele maanden na de verschijning<br />
overlijdt plots bassist Kevin<br />
Garcia en blijft het rondom de<br />
band lang stil. BLU WAV is volgens<br />
Lytle de afkorting van een nieuw<br />
genre binnen de muziek, namelijk<br />
de versmelting tussen bluegrass<br />
en new wave. Neem dat maar met<br />
een korreltje zout, want beide<br />
genres heb ik niet ontdekt op dit<br />
album. Wel is de sfeer van het<br />
magnifieke SOPHTWARE SLUMP uit<br />
2000 hier doorgetrokken. BLU WAV<br />
staat bol van de fraaie melodieuze<br />
liedjes met de ontnuchterende,<br />
melancholieke teksten van Lytle<br />
als handelsmerk. On A Train Or Bus<br />
I Think Of Us. Van je Grandaddy<br />
moet je het leren.<br />
Michael Struis ✪✪✪✪<br />
Jan Henk de Groot<br />
FIENE<br />
Eigen beheer/janhenkdegroot.nl<br />
In het bestaan van <strong>Heaven</strong> hebben<br />
wij vaker een lans gebroken voor<br />
het werk van de Groningse singersongwriter<br />
Jan Henk de Groot.<br />
Maar ondanks dat zijn platen min-<br />
stens van een gelijkwaardig niveau<br />
zijn als die van andere streektaal<br />
zangers als Daniel Lohuës of Jack<br />
Poels, is hij buiten de eigen provincie<br />
nauwelijks bekend. Waar je van<br />
veel provinciale folktroubadours<br />
direct begrijpt dat ze niet veel<br />
mensen zullen aanspreken die<br />
dat specifieke dialect niet machtig<br />
zijn, gaan de liedjes van De Groot<br />
steevast verpakt in buitengewoon<br />
mooi gecomponeerde popsongs,<br />
die ook zonder dat je de teksten<br />
helemaal doorgrond, zo fraai<br />
worden gezongen en prachtig en<br />
origineel geïnstrumenteerd, dat ze<br />
totaal niet zouden misstaan tussen<br />
welke verzameling Hollandse hits<br />
ook. Op FIENE bereikt De Groot<br />
zelfs grotere hoogten dan ooit en<br />
brengt hij elf feilloze liedjes in een<br />
veelheid van stijlen, die allemaal<br />
als gegoten zitten. Nu eens meer<br />
poppy, dan weer folky of bluesy,<br />
maar altijd gevat in aansprekende<br />
melodieën en instrumentaties. Je<br />
hebt niet het idee dat je naar een<br />
streekalbum zit te luisteren. Dit<br />
is Nederlandstalige singer-songwriterpop<br />
van een niveau dat je in<br />
willekeurig welk jaar slechts een<br />
hoogst enkele keer tegenkomt.<br />
Want of je nu een lekkere popsong<br />
zoekt of een ontroerend folkliedje<br />
om bij weg te dromen, FIENE heeft<br />
ze allemaal in elf verschillende<br />
kleuren en maten.<br />
Pieter Wijnstekers ✪✪✪✪✩<br />
OOK VERSCHENEN<br />
tergrondvocalen op DEZELFDE ZON<br />
wordt verzorgd door Nina June,<br />
die zelf een fraaie nieuwe ep uit<br />
heeft: PARADIGM. Daarop klinkt ze<br />
nog melancholieker dan op haar<br />
album MEET ME ON THE EDGE OF<br />
RUIN (2021), mogelijk omdat de<br />
begeleiding kleiner is gehouden,<br />
waardoor haar spijtige stem nog<br />
emotioneler en breekbaarder<br />
uitkomt. (Nettwork/V2 ✪✪✪✪).<br />
Voltage is met FORTUNES & WIL-<br />
LOWS aan hun vijfde album toe<br />
en stuurt hun southern (roots)<br />
rock in een iets modernere<br />
richting met vleugjes grunge en<br />
psychrock. Dave Vermeuelens<br />
krachtige stem en sterke liedjes<br />
blijven onverlet en maken van<br />
Voltage een volwassen band met<br />
een eigen sound (Eigen beheer/<br />
Bertus ✪✪✪✩). MATTER OF<br />
TIME is het tweede album van de<br />
Utrechtse formatie Classic Water.<br />
Uitgegeven op het eigen label van<br />
Plato Utrecht charmeert Classic<br />
Water enerzijds met schuchtere<br />
indiefolk, anderzijds met een meer<br />
singer-songwriterachtige sound<br />
die doet denken aan het vroege<br />
Door een misverstand is de<br />
recensie van Stephanie<br />
Struijk’s vierde Nederlandstalige<br />
album DEZELFDE ZON vorige keer<br />
over het hoofd gezien. Doodzonde<br />
want het met toppers als Daniël<br />
Lohues, Reyer Zwart en Bernard<br />
Gepken gemaakte album toont<br />
Struijk opnieuw als een klassieke<br />
singer-songwriter in de beste<br />
Amerikaanse traditie: intiem en<br />
autobiografisch, met een onwrikbaar<br />
maar vaak getart geloof in<br />
de liefde (Mona Misa/Concerto<br />
✪✪✪✪). Een deel van de achsolowerk<br />
van Ben Watt. Groots is<br />
misschien anders, maar sympathiek<br />
is het zeker (Plato Utrecht<br />
Records ✪✪✪). Sympathiek is<br />
ook I KEPT THESE OLD BLUES, het<br />
debuut van de Ierse zangeres/<br />
gitariste Muireann Bradley. De<br />
wijze waarop de zeventienjarige<br />
zich deze folkbluesklassiekers<br />
eigen heeft gemaakt mag beslist<br />
opmerkelijk genoemd worden.<br />
Haar gitaarspel is in elk geval<br />
onberispelijk. Vergelijkingen met<br />
Karen Dalton zijn misschien overtrokken,<br />
een zeldzaam talent is ze<br />
45 HEAVEN MEI/JUN 2024
LUISTERPARADIJS ROOTS • FOLK<br />
Aoife O’Donovan<br />
ALL MY FRIENDS<br />
Yep Roc/V2<br />
Alle vijf soloalbums<br />
van de<br />
Amerikaanse<br />
singer-songwriter<br />
Aoife<br />
O’Donovan zijn<br />
bloedmooi en onderstrepen het<br />
talent dat zij al liet blijken in de<br />
groep Crooked Still en het trio<br />
I’m With Her. Op ALL MY FRIENDS<br />
brengt ze een eerbetoon aan de<br />
Amerikaanse suffragette Carrie<br />
Chapman Catt die begin twintigste<br />
eeuw streed voor vrouwenrechten<br />
en dan met name het vrouwenkiesrecht.<br />
Dat doet ze niet op een<br />
singer-songwriterplaat als veel<br />
anderen, maar in een ambitieus<br />
werkstuk waarin O’Donovan liederen<br />
brengt, gebaseerd op teksten<br />
van Chapman Catt, ondersteund<br />
door het klassieke kamer orkest<br />
The Nights, het San Francisco<br />
Girls Chorus en het blazerskwartet<br />
The Westerlies. Het creëert<br />
een rijk decor, dat we niet eerder<br />
hoorden voor de liedjes van<br />
O’Donovan, waarbij de inbreng<br />
van zoveel vrouwelijke stemmen<br />
ook de idealen van Chapman Catt<br />
extra in het zonnetje zetten. Het<br />
levert opnieuw een bloedmooi<br />
album op van O’Donovan, dat niet<br />
alleen compleet anders klinkt dan<br />
haar andere platen, maar ook<br />
anders dan welke andere singersongwriterplaat<br />
die ik ken. ALL MY<br />
FRIENDS mag je dan ook gerust als<br />
een meesterwerk aanmerken.<br />
Pieter Wijnstekers<br />
✪✪✪✪✪<br />
The Hello Darlins<br />
THE ALDERS AND THE<br />
ASHES<br />
Continental Song City<br />
De uit doorgewinterde Canadese<br />
studiomuzikanten bestaande band<br />
The Hello Darlins debuteerde<br />
in 2021 met GO BY FEEL. Op THE<br />
ALDERS AND THE ASHES laten ze<br />
dezelfde aanstekelijke mix van<br />
country, gospel en blues horen<br />
als op hun debuut. De keuze om<br />
de ene helft van dit ambitieuze<br />
dubbelalbum de titel ‘The Alders’<br />
mee te geven, terwijl de andere<br />
helft wordt opgevoerd als ‘The<br />
Ashes’, suggereert dat elke helft<br />
een eigen karakter heeft. Het<br />
plaatje op het hoesje, waarop we<br />
een halve elm (‘alder’) in herfsttooi<br />
zien, en een halve bladloze,<br />
winterse es (‘ash’), bevestigt die<br />
indruk. Maar de sound van beide<br />
schijfjes verschilt nauwelijks. Op<br />
beide horen we een uitstekend<br />
op elkaar ingespeeld muzikaal<br />
collectief, onder aanvoering van<br />
keyboardspeler Mike Little en<br />
de uitstekende zangeres/songschrijfster<br />
Candace Lacina. Met<br />
name door haar inbreng is meer<br />
dan de helft van de 17 nummers<br />
op THE ALDERS AND THE ASHES<br />
van uitstekende tot uitmuntende<br />
kwaliteit. Ondanks hoogtepunten<br />
als de ontroerende ballades<br />
Forgiving Cain And Loving Abel en<br />
Reasons To Cry, maar vooral ook<br />
Best Worst Mistake, houd ik toch<br />
licht ambivalente gevoelens over<br />
THE ALDERS AND THE ASHES. The<br />
Hello Darlins willen op dit album<br />
namelijk nét iets verder springen<br />
dan hun polsstok lang is. Met iets<br />
meer zelfkritisch vermogen hadden<br />
ze uitglijders als de bijna als<br />
een persiflage klinkende countrystomper<br />
Died With His Boots On<br />
(met gejodel!) kunnen vermijden.<br />
Dan hadden we met THE ALDERS<br />
AND THE ASHES, op één schijf, een<br />
instant klassieker kunnen verwelkomen.<br />
Roeland Smits ✪✪✪✩<br />
Hurray For The Riff<br />
Raff<br />
THE PAST IS STILL ALIVE<br />
Nonesuch Records<br />
Voor iemand met zo’n exotische<br />
herkomst is het opvallend hoe<br />
weinig elementen je daarvan<br />
terughoort in de americana van<br />
Alynda Segara. De muziek die ze<br />
maakt onder de noemer Hurray<br />
For The Riff Raff hoort veel meer<br />
bij het Amerika waar ze geboren<br />
werd en opgroeide dan bij haar<br />
Puerto Ricaanse afkomst. De wijze<br />
OOK VERSCHENEN<br />
46 HEAVEN MEI/JUN 2024<br />
zeker (Tompkins Square ✪✪✪✪).<br />
Over talenten gesproken, singersongwriter<br />
Dean Johnson uit<br />
Seatle brengt met NOTHING FOR ME,<br />
PLEASE een bijzonder mooi debuut<br />
uit met licht klaaglijke countryliedjes<br />
die diep onder de huid<br />
kruipen. Het album werd al zes<br />
jaar geleden in New Orleans opgenomen<br />
met onder anderen Sam<br />
Doores van The Deslondes, maar<br />
heeft pas nu zijn weg naar buiten<br />
gevonden. Johnson heeft iets wat<br />
hem speciaal maakt (Mama Bird<br />
✪✪✪✪). Wat dat betreft zou je<br />
hem een beetje kunnen vergelijken<br />
met Willi Carlisle, een singersongwriter<br />
die twee jaar geleden<br />
furore maakte met PECULIAR, MIS-<br />
SOURI en nu met CRITTERLAND een<br />
fraaie opvolger aflevert. Aardser<br />
van toon dan Dean Johnson, werd<br />
CRITTERLAND grotendeels opgenomen<br />
met Darrell Scott, die Carlisle<br />
in een tamelijk pure, old school<br />
countryfolk setting plaatst. De nadruk<br />
ligt volop op Carlisle’s teksten<br />
(Signature Sounds ✪✪✪✩). In<br />
een redelijk vergelijkbare setting<br />
opereert de Canadese countryfolktroubadour<br />
Corb Lund op zijn<br />
nieuwe lp EL VIEJO. Lund klinkt<br />
traditioneler dan voorheen, maar<br />
ook prachtig warmbloedig. Het<br />
album is een waardig eerbetoon<br />
aan zijn recent overleden vriend<br />
Ian Tyson, de legendarische<br />
Canadese singer-songwriter wiens<br />
bijnaam El Viejo luidde (New West/<br />
V2 ✪✪✪✪). Met SPARROW doet<br />
Jeff Talmadge ook weer eens van<br />
zich spreken na tien jaar afwezigheid.<br />
In het verleden maakte de<br />
oud-advocaat prachtige platen als<br />
GRAVITY, GRACE AND THE MOON en<br />
BLISS VILLE. SPARROW tikt dat niveau<br />
net niet aan, maar zijn luistersongs<br />
zullen fijnproevers van rootsmuziek<br />
nog altijd volop kunnen bekoren<br />
(Berkalin ✪✪✪✩). Dat geldt ook<br />
voor het werk van de in Zwitserland<br />
woonachtige Amerikaanse Beth<br />
Wimmer. Haar jongste ep heet<br />
simpelweg NATURE en telt zes fijne<br />
folkpopliedjes die met de nodige<br />
verve worden gebracht en te goed
waarop ze met iedere release<br />
weer lijkt te groeien, getuigt van<br />
haar enorme talent. Waar ze zo’n<br />
zeventien jaar geleden begon met<br />
enigszins punky folkrock, geldt ze<br />
al zeker tien jaar als een van de<br />
beste indie-artiesten in americana.<br />
THE PAST IS STILL ALIVE is haar<br />
achtste album en overtuigt op alle<br />
fronten zelfs nog meer dan op<br />
alle voorgangers; hoe lovend we<br />
daar ook over waren. Knap is de<br />
ontspannen wijze waarop ze de<br />
elf persoonlijke liedjes voor het<br />
voetlicht brengt. Het troostende<br />
gevoel dat uit deze prachtsongs<br />
opstijgt maakt diepe indruk, te<br />
meer wanneer je weet dat de<br />
liedjes grotendeels geschreven<br />
werden na het overlijden van haar<br />
vader. Waar de meeste anderen<br />
zo’n gebeurtenis aan zouden<br />
grijpen om het eigen verdriet te<br />
tonen, gebruikt Segara dit trieste<br />
voorval juist om ons warmte en<br />
troost te bieden.<br />
Pieter Wijnstekers ✪✪✪✪✩<br />
Iron & Wine<br />
LIGHT VERSE<br />
Sub Pop/Kokurrent<br />
Iron & Wine is het alias waarachter<br />
Sam Beam nu al ruim twintig jaar<br />
en negen albums lang schuilgaat.<br />
Zijn artiestennaam ontleent hij<br />
aan een voedingssupplement dat<br />
hij leerde kennen toen hij aan<br />
een film werkte. Beam, geboren<br />
in South Carolina, is namelijk in<br />
zijn om onopgemerkt te blijven<br />
(www.bethwimmer.com ✪✪✪✩).<br />
Dat geldt eveneens voor TRAFFIC<br />
FICTION, het nieuwe album van de<br />
zwarte singer-songwriter Tré Burt.<br />
Niet lang voor diens dood ontdekt<br />
door John Prine voor zijn Oh Boylabel,<br />
heeft Burt zich in vier jaar<br />
tijd van een pure folkie ontwikkeld<br />
tot een veelzijdiger countrysoulartiest.<br />
Al wil dat niet zeggen<br />
dat TRAFFIC FICTION daarmee<br />
per se beter is dan zijn debuut<br />
CAUGHT IT FROM THE RYE (Oh Boy/<br />
het bezit van een master degree,<br />
toegekend door de filmschool van<br />
de Florida State University. Niettemin<br />
koos hij voor een carrière in<br />
de muziek en al bij zijn debuut THE<br />
CREEK DRANK THE CRADLE (2002),<br />
vestigde hij zijn naam als behorend<br />
bij de avant-garde van de<br />
toen nog jonge indiefolk- stroming.<br />
Dat hij die positie sindsdien heeft<br />
kunnen behouden, bevestigt hij<br />
met LIGHT VERSE opnieuw. Het<br />
is een prachtig en introspectief<br />
album dat tegelijkertijd, zoals<br />
bijna ieder album van Iron & Wine,<br />
subtiel anders klinkt dan alle<br />
voorgaande albums. In vergelijking<br />
met zijn vorige album YEARS TO<br />
BURN (2019), klinkt LIGHT VERSE<br />
veel introverter. Niet zo gek, als je<br />
bedenkt dat YEARS TO BURN een<br />
samenwerkingverband was met<br />
Iron & Wine<br />
Joey Burns en John Convertino,<br />
oftewel Calexico. Overigens hield<br />
Calexico het op dat album al veel<br />
ingetogener dan gebruikelijk. Het<br />
introspectieve karakter van LIGHT<br />
VERSE betekent overigens niet<br />
dat het een zwaarmoedig album<br />
is. Integendeel: over het geheel<br />
genomen klinkt Beam opgewekt,<br />
zoals in Bag Of Cats, dat beïnvloed<br />
lijkt door de Paul Simon van zijn<br />
latere albums. En het duet met Fiona<br />
Apple in All In Good Time mag<br />
dan opgezet zijn als een duet in<br />
call-and-response-stijl, zoals we die<br />
we kennen van bijvoorbeeld Dolly<br />
Parton en Porter Wagoner, een<br />
klassieke tranentrekker is het niet<br />
bepaald. Al zal het, aan de andere<br />
kant, ook niet snel een ‘klassieker’<br />
worden; daarvoor is Iron & Wine<br />
niet mainstream genoeg. Wat<br />
Bertus ✪✪✪✩). Zeer geslaagd is<br />
CAVALRY, de krachtige nieuwe ep<br />
van Doug Schmude, een van die<br />
talloze americana-artiesten die<br />
met een beetje geluk veel bekender<br />
zou kunnen zijn. Daarvoor zou<br />
hij echter een heel album van dit<br />
niveau moeten maken in plaats<br />
van een 6-tracks ep, hoe goed ook<br />
(Lost Hubcap ✪✪✪✩). Dat dat<br />
echter niet meteen een garantie is,<br />
bewijzen de Ierse gezusters McLaughlin,<br />
tezamen The Henry Girls.<br />
A TIME TO GROW bevat voorbeeldige<br />
Ierse folkpop, waar qua zang,<br />
instrumentatie en liedjes niets<br />
op aan te merken is, behalve dat<br />
het wel heel netjes is (CPL-Music<br />
✪✪✪✩) . Hebben we nog net de<br />
ruimte om je attent te maken op<br />
de 25e verjaardagseditie van een<br />
van Giant Sand’s mooiste albums:<br />
CHORE OF ENCHANTMENT, een van<br />
hun zeldzame albums waarop<br />
Howe Gelb erin slaagde alles te<br />
laten kloppen (Fire/Konkurrent<br />
✪✪✪✪✩).<br />
Redactie: Pieter Wijnstekers<br />
wordt onderstreept doordat vrijwel<br />
ieder nummer begint met een<br />
wat atonaal en weinig harmonisch<br />
intro, dat soms zelfs klinkt als het<br />
stemmen van een klassiek orkest,<br />
zoals in Angels Go Home, waarin<br />
een paar fraaie, zelfs aan Pink<br />
Floyd herinnerende modulaties<br />
te horen zijn. Roeland Smits<br />
✪✪✪✪<br />
De Leif de Leeuw<br />
Band<br />
MIGHTY FINE<br />
Coast To Coast<br />
Vanwege een derde serie Allman<br />
Brothers-tributeshows en de Who<br />
The F*ck Is Britt-tournee met<br />
Sem Jansen heeft de release van<br />
MIGHTY FINE wat langer op zich<br />
laten wachten, maar dat wachten<br />
wordt nu dan eindelijk beloond.<br />
De Leif de Leeuw Band is na wat<br />
stilistische uitstapjes een volwaardige<br />
southern rockband geworden,<br />
die ook niet vies is van een stevige<br />
portie bluesrock-’n-roll. Met het<br />
explosief snarengeweld van De<br />
Leeuw en Jansen, twee drummers<br />
binnen de gelederen en gasttoetsenist/producer<br />
Sven (Hammond)<br />
Figee is dat goed te doen. Bovendien<br />
is Jansen naast zijn zetbaas<br />
en de rest van de band een<br />
prominent en uitstekend componist<br />
en beschikt hij over een fraaie<br />
zangstem. Tracks als Lone Star<br />
en Small Town zijn typisch voor<br />
hun status als jamband, terwijl de<br />
melodieuze opener Rosalie zomaar<br />
eens zou kunnen uitgroeien tot<br />
een klassieker. Extra vermelding<br />
verdient de sublieme bewerking<br />
van Neil Youngs Southern Man<br />
waarin Berget Lewis, als tweede<br />
stem, een staatje vocale acrobatiek<br />
laat horen die je nekharen<br />
overeind doen staan. Fans van<br />
The Allman Brothers Band en The<br />
Derek Trucks Band kunnen dit<br />
album blind aanschaffen.<br />
Marcel Haerkens ✪✪✪✪<br />
Adrianne Lenker<br />
BRIGHT FUTURE<br />
4AD/Beggars/V2<br />
Hartverscheurend mooi, zowel let-<br />
47 HEAVEN MEI/JUN 2024
LUISTERPARADIJS ROOTS • FOLK<br />
Nienke Dingemans<br />
AIN’T NO HOLLYWOOD GIRL<br />
Verbraak/Van Bijnen Recordings<br />
Nienke Dingemans<br />
maakt al<br />
een aantal jaren<br />
behoorlijk furore<br />
in vaderlandse<br />
roots-’n-blueskringen,<br />
zeker nadat ze eind<br />
2021 als zeventienjarige haar<br />
geslaagde debuut-ep DEVIL ON MY<br />
SHOULDER uitbracht. Ze bleek een<br />
zeer getalenteerde zangeres en<br />
liedjesschrijver. Het wachten was<br />
op haar volwaardige debuut, het<br />
onlangs verschenen AIN’T NO HOL-<br />
LYWOOD GIRL, waarop Dingemans<br />
niet alleen de belofte van die ep<br />
volledig waarmaakt, maar overtreft<br />
in zo’n mate dat het album niet<br />
meer dan een vingeroefening<br />
lijkt op weg naar de top. Waar<br />
Dingemans toen nog enigszins<br />
onzeker leek over te volgen koers<br />
(blues dan wel roots), blijkt ze<br />
op haar negentiende toch vooral<br />
voor rootsmuziek te kiezen. Niet<br />
dat alle blues-elementen zijn<br />
verdwenen, maar deze komen toch<br />
op het tweede plan en dan vooral<br />
ingekapseld in even geweldige als<br />
gevarieerde countryrootsliedjes,<br />
allemaal van de hand van haar<br />
zelf. En niet alleen de liedjes zijn<br />
van topkwaliteit, ook haar zang is<br />
van begin tot eind perfect, of ze nu<br />
heel stoer of juist heel kwetsbaar<br />
wil klinken. Evenmin wil ik voorbijgaan<br />
aan het producersduo Joost<br />
Verbraak en Jan van Bijnen, dat er<br />
mede voor gezorgd heeft dat AIN’T<br />
NO HOLLYWOOD GIRL een foutloos<br />
rootsalbum van eigen bodem is<br />
geworden, aangezien zij hier alle<br />
liedjes in al die stijlen precies het<br />
juiste geluidsdecor meegeven. De<br />
vaderlandse rootsscene is een toptalent<br />
rijker. Hollywood? Ze zouden<br />
wel willen! Pieter Wijnstekers<br />
✪✪✪✪✩<br />
48 HEAVEN MEI/JUN 2024<br />
terlijk als figurlijk, zo opent BRIGHT<br />
FUTURE, het nieuwe soloalbum van<br />
Big Thief-frontvrouw Adrianne<br />
Lenker, met het tot tranen toe ontroerende<br />
Real House. Lenker durft<br />
zich zo kwetsbaar op te stellen dat<br />
je je als luisteraar bijna geneert<br />
om er überhaupt naar te luisteren.<br />
Gelukkig wordt de toon vervolgens<br />
iets lichter, al heeft Lenker met<br />
het direct volgende Sadness As<br />
A Gift nog even nodig heeft om<br />
het verdriet uit haar systeem te<br />
werken. Toch is BRIGHT FUTURE<br />
geen sombere plaat, want ondanks<br />
het triestige begin, klinkt het gros<br />
van de twaalf folky singer-songwriterliedjes<br />
spontaan en opgewekt,<br />
ook al staat dat regelmatig haaks<br />
op de inhoud ervan. Mooi sober<br />
geproduceerd, net als al haar<br />
eerdere soloplaten en die van Big<br />
Thief, bereikt Lenker hier als liedjesschrijver<br />
nog grotere hoogten<br />
dan voorheen en kennen haar<br />
songs een openheid en melodieuze<br />
kracht die ze in eerder werk<br />
nog niet hadden. Het is opvallend<br />
dat wie naar het beste werk zoekt<br />
van Big Thief en het solowerk van<br />
de diverse leden, in casu Buck<br />
Meek en Adrianne Lenker, niet<br />
verder hoeft te zoeken dan naar<br />
hun recentste albums, aangezien<br />
die alles overtreffen dat eerder<br />
verscheen. Lenker dichten wij al<br />
geruime tijd een mooie toekomst<br />
toe en met BRIGHT FUTURE maakt<br />
zij die muzikaal zeker absoluut<br />
waar. Pieter Wijnstekers<br />
✪✪✪✪✩<br />
Niall McCabe<br />
RITUALS<br />
Eigen beheer/www.niallmccabe.com<br />
Niall McCabe is een Ierse singersongwriter<br />
die de liedjes voor<br />
RITUALS merendeels tijdens de<br />
Jessica Pratt<br />
pandemie schreef onder het<br />
motto ‘We’re all in the same sea,<br />
but different boats’. Het gevoel<br />
van angst en isolatie dat hij toen<br />
voelde, vertaalde zich in een<br />
prachtvolle, sobere plaat, die bijna<br />
als een akoestisch soloalbum<br />
aandoet, al geeft de instrumentale<br />
inbreng van medeproducer Seán<br />
Óg Graham McCabe’s voortreffelijke<br />
songs net dat beetje extra<br />
kleur, waardoor RITUALS heel weldadig<br />
overkomt en nooit te kaal.<br />
Gezegend met een innemende, gevoelvolle<br />
stem voorkomt McCabe<br />
ook dat de liedjes te zwaar op<br />
hand worden en weet hij de emotie<br />
ook telkens precies goed te raken.<br />
Ik durf dan ook nu al te stellen dat<br />
het tot een van de meest perfecte<br />
folk singer-songwriterplaten heeft<br />
geleid die 2024 zal opleveren.<br />
Pieter Wijnstekers ✪✪✪✪<br />
Jessica Pratt<br />
HERE IN THE PITCH<br />
City Slang<br />
Op haar eerdere drie albums<br />
maakte Jessica Pratt een soort<br />
psychedelische folk. Met haar<br />
ingetogen, dromerige liedjes<br />
met zorgvuldig gearrangeerde<br />
meerlaagse vocalen, betoonde ze<br />
zich een zorgvuldige leerling van<br />
David Crosby, zoals die klonk op<br />
zijn solodebuut IF ONLY I COULD<br />
REMEMBER MY NAME (1971). Op haar<br />
voorlaatste album QUIET SIGNS<br />
(2019) mixte Pratt al wat meer<br />
elektronica door haar sound, maar<br />
niettemin slaat ze op dit nieuwe<br />
album een onverwachte weg in.<br />
Ze gaat nu zo’n tien jaar verder<br />
terug in de tijd. De eerste associaties<br />
die HERE IN THE PITCH bij mij<br />
opriep, was met de jaren zestig:<br />
westcoast meisjesgroepen zoals<br />
The Shangri-Las. Ook klinkt HERE
IN THE PITCH alsof het geproduceerd<br />
is door Phil Spector in lofi<br />
modus. Geen wall of sound dus, wel<br />
veel echo op de vocalen en een<br />
‘ruimtelijke’ mix. Maar bij nadere<br />
beluistering hoor je ook overeenkomsten<br />
met PET SOUNDS van The<br />
Beach Boys, in het gebruik van de<br />
basmondharmonica en het getik<br />
en geritsel van raadselachtige<br />
percussie-instrumenten. HERE IN<br />
THE PITCH opent bijzonder sterk<br />
met Life Is en hoewel je niet kunt<br />
zeggen dat Pratt daarmee haar<br />
kruit verschoten heeft, legt ze de<br />
lat wel hoog voor zichzelf. Toch tikt<br />
ze die lat nog wel een paar keer<br />
aan, bijvoorbeeld in de bossanova<br />
van By Hook Or By Crook en het<br />
wel bijzonder PET SOUNDS-achtige<br />
Nowhere It Was. HERE IN THE PITCH<br />
haalt dus een hoog niveau, maar<br />
voor het krakerige geluid trek ik<br />
toch een halve ster af.<br />
Roeland Smits ✪✪✪✩<br />
Katherine Priddy<br />
THE PENDULUM SWING<br />
Cooking Vinyl<br />
Katherine Priddy is opgegroeid<br />
op het platteland, op een steenworp<br />
afstand van waar Nick Drake<br />
woonde. Hij was belangrijk in haar<br />
vroege jeugdjaren, dat wordt nog<br />
eens extra bevestigd in de video<br />
waar ze zijn nummer They’re<br />
Leaving Me Behind covert en zijn<br />
rustplek bezoekt. Poëtische teksten<br />
zijn dan ook een belangrijk<br />
gegeven in haar songschrijven en<br />
ze zijn verbonden met haar liefde<br />
voor literatuur, gedichten, natuur<br />
en mythologie. Ze is een romanticus<br />
en veel van haar gedachtes<br />
vinden weerklank via haar heldere<br />
stem. Het voorgaande THE ETERNAL<br />
ROCK BENEATH uit 2021, was atmosferisch<br />
wat soberder met strijkers<br />
richting Nick Drake en John<br />
Martyn. Dit keer kiest ze voor<br />
een wat ruimere benadering met<br />
onder meer americana-invloeden<br />
en in een enkel nummer zelfs<br />
mariachi-trompetten. Ze verlegt<br />
hiermee duidelijk de grenzen<br />
van de Britse folk. Het is allemaal<br />
verzorgd gedaan, al moet ik eerlijk<br />
Tyler Ramsey<br />
bekennen dat het ook een beetje<br />
zoetgevooisd klinkt. Ik denk dat ik<br />
toch wat eerder geneigd ben haar<br />
eerste release te beluisteren, minder<br />
breed opgezet maar daardoor<br />
voor mijn gevoel juist emotioneel<br />
misschien wat effectiever.<br />
Henk Rijkenbarg ✪✪✪✩<br />
Tyler Ramsey<br />
NEW LOST AGES<br />
Son Of The Velvet Rat<br />
Soundly Music<br />
Tyler Ramsey volgde de laatste<br />
twee decennia in zijn carrière<br />
twee sporen: naast soloartiest (hij<br />
heeft, inclusief NEW LOST AGES,<br />
inmiddels vijf albums op zijn naam<br />
staan) was hij van 2004 tot 2017<br />
ook gitarist bij Band Of Horses. In<br />
die hoedanigheid leverde hij, ook<br />
als songschrijver, belangrijke bijdragen<br />
aan hun viersterrenalbums<br />
CEASE TO BEGIN (2007) en INFINITE<br />
ARMS (2010), voordat de band<br />
zichzelf in 2016 ontbond. Tijdelijk<br />
naar inmiddels is gebleken. Maar<br />
op hun comeback-album, THINGS<br />
ARE GREAT (2022) is Ramsey niet<br />
meer van de partij. NEW LOST<br />
AGES is geproduceerd door Phil<br />
Ek (overigens ook betrokken bij<br />
de comeback van Band Of Horses)<br />
laat horen hoe breed Ramsey’s<br />
spectrum is als songschrijver<br />
en multi-instrumentalist. Iedere<br />
artiest die een ode brengt aan<br />
Neal Casal heeft sowieso mijn<br />
sympathie. Maar met het aan deze<br />
helaas te vroeg overleden en<br />
onderschatte songwriter opgedragen<br />
Flare (For Neal Casal) levert<br />
Ramsey een topprestatie af op<br />
dit toch al sterke album. Dit loom<br />
wiegende nummer zingt hij met<br />
melancholieke, ingehouden stem,<br />
waarbij hij associaties oproept<br />
met Neil Young ten tijde van HAR-<br />
VEST MOON. Dat type weemoedigheid<br />
domineert op NEW LOST AGES,<br />
zoals op het fraaie Where Were You<br />
en op het al even sterke titelnummer.<br />
Maar Ramsey schuwt ook het<br />
steviger werk niet: het rockende<br />
These Ghosts is een voortreffelijke<br />
opener en ook You Should Come<br />
Over mag er zijn. Roeland Smits<br />
✪✪✪✪<br />
Son Of The Velvet<br />
Rat<br />
GHOST RANCH<br />
Fluff and Gravy<br />
Zanger, gitarist en toetsenist<br />
Georg Altziebler en zangeres,<br />
toetseniste, thereminspeelster en<br />
drumster Heike Binder brachten<br />
als Son of the Velvet Rat van 2003<br />
tot 2015 zeven studioalbums en<br />
vier ep’s uit in hun vaderland<br />
Oostenrijk, waar die, vanaf PLAY-<br />
GROUND (2006), goed ontvangen<br />
werden. Vanaf hun verhuizing<br />
naar Californië in 2016 vormen<br />
deze tien songs en zijn afsluitende<br />
instrumental alweer hun vierde<br />
album, terwijl ze sindsdien ook<br />
nog een vijfde ep uitbrachten. Dat<br />
ze ondanks die indrukwekkende<br />
productie zo onbekend bleven,<br />
ligt niet aan de kwaliteit van hun<br />
songs, noch aan de erkenning van<br />
vakgenoten: Joe Henry produceerde<br />
hun eerste Amerikaanse<br />
album en op deze nieuwe spelen<br />
onder anderen drummer Jay Bellerose<br />
en gitarist Marc Ribot mee,<br />
terwijl ook gitarist en producer<br />
Gar Robinson weer meedoet. Door<br />
de atmosferische storing waarmee<br />
meteen al opener Bewildering<br />
Black & White Moments Captured On<br />
Trail Cams begint, staat in Altzieblers<br />
songs de desolate sfeer van<br />
de Mojavewoestijn centraal. Daar<br />
vonden de openamen plaats in de<br />
Robinson’s Red Barn Studios. De<br />
naar voren gemixte, lome, akoestisch<br />
klinkende drums, een grommende<br />
bas en een enkele, felle<br />
49 HEAVEN MEI/JUN 2024
LUISTERPARADIJS ROOTS • FOLK<br />
LUISTERPARADIJS ROCK • POP<br />
50 HEAVEN MEI/JUN 2024<br />
gitaar omlijsten Altziebler stem,<br />
die door de jaren allengs meer<br />
gebroken is gaan klinken, terwijl<br />
Binders zang die van hem volgt als<br />
een schaduw. In de nummers ligt<br />
het tempo laag en is wat niet wordt<br />
gespeeld net zo belangrijk als wat<br />
wel klinkt: in die zo gecreëerde<br />
ruimte onderstreept de muziek<br />
Altzieblers weemoedige teksten<br />
des te indrukwekkender. Ook<br />
doordat hij en Binder het muzikale<br />
universum van Son of the Velvet<br />
Rat daardoor stijlvast vergroten<br />
zonder zichzelf te herhalen, is dit<br />
een indrukwekkend album.<br />
Ruud Heijjer ✪✪✪✪<br />
Subterranean Street<br />
Society<br />
BLEEP<br />
Polymoon/PIAS<br />
Een verwijzing naar Bob Dylan in<br />
je artiestennaam lijkt misschien<br />
een gewaagde belofte, maar het<br />
14 april<br />
Awash<br />
12 mei<br />
Hannah Aldridge<br />
www.heyhoef-backstage.nl<br />
is er een die het Amsterdamse<br />
folkrocktrio Subterranean Street<br />
Society ook met hun vierde<br />
album weer waarmaakt. De<br />
teksten van de Deense frontman<br />
Louis Puggaard-Müller zijn<br />
niet alleen prikkelend poëtisch,<br />
maar ook oprecht en dringend.<br />
BLEEP is een protestalbum, tegen<br />
algoritmes, monarchieën, oorlog,<br />
censuur en eigenlijk de hele<br />
samenleving, die door de band<br />
een cult genoemd wordt. Dit alles<br />
wordt met een stevig rockgehalte<br />
toegelicht. Muzikaal ligt de kracht<br />
van de band in de dynamiek. De<br />
variërende tempo’s en intensiteiten<br />
vloeien erg natuurlijk in<br />
elkaar over en het wordt niet<br />
geschuwd om stiltes te laten<br />
vallen. Bijzonder is vooral hoe in<br />
BLEEP censuur gestalte krijgt in<br />
de vorm van een storende gitaarsolo<br />
die de zang verdrukt.<br />
Hans Nacinovic ✪✪✪✪<br />
20 april<br />
Gruppo Sportivo<br />
25 mei<br />
Bertolf<br />
Tilburg-Reeshof<br />
Gerco Aerts<br />
SING LOUDER, DANCE FASTER<br />
Eigen beheer<br />
Gerco Aerts is een ervaren<br />
bassist die veel in rootskringen<br />
verkeert: hij speelde bijvoorbeeld<br />
mee op Wouter Planteijdts BUL-<br />
LHORN en BULHORN II en is ook<br />
vaak bij BJ Baartmans te vinden.<br />
Op dit eerste album onder eigen<br />
naam is hij echter de spil: in tien<br />
door hem geschreven songs<br />
speelt hij elektrische en akoestische<br />
bas en keyboards en zingt<br />
hij koortjes, terwijl hij ook hier<br />
een ritmeduo vormt met Mischa<br />
Porte. Aerts heeft een goed gevoel<br />
voor melodieën, die makkelijk<br />
in het gehoor liggen, maar vaak<br />
door onverwachte, jazzy blazers<br />
worden verdiept. Zo verleiden<br />
Aerts en Porte je vanaf opener<br />
Bow Down To The Hoodoo Man met<br />
een wijs die voortkabbelt door zijn<br />
op strijkers lijkende keyboards<br />
en de dromerige zang van Reed<br />
Pittman. De droge swing van<br />
Aerts, Porte en gitarist Thijs Elzinga<br />
wordt na diens al jazzy solo<br />
echter verrijkt met twee laconieke<br />
blazers: tenorist Efraim Trujilo en<br />
trombonist Frans Cornelissen. Ook<br />
in uptempo songs als Helping Hand<br />
weet Aerts wat hij wil, hoewel de<br />
musici hun partijen op verschillende<br />
tijdstippen in verschillende<br />
studio’s inspeelden: hij bouwt het<br />
nummer laag voor laag op achter<br />
de zang van Eva Wijnbergen,<br />
met Trujilo en Cornelissen als<br />
bekroning. Aerts kent zijn klassiekers,<br />
want Dance gaat over de<br />
eerste schooldag van zijn kind,<br />
maar verwijst muzikaal op een<br />
intelligente manier naar Leonard<br />
Cohens Dance Me To The End Of<br />
Love, door de melodie, zijn akoestische<br />
bas en de duozang van Max<br />
Helgemo en Rachel Hambridge.<br />
In drie songs speelt steelgitarist<br />
Dakota Holden mee, zo zijn<br />
rootsliefde benadrukkend. Zo kan<br />
Aerts als bandleider duidelijk op<br />
eigen benen staan, al bevorderen<br />
negen verschillende zangers en<br />
zangeressen de herkenbaarheid<br />
niet. Ruud Heijjer ✪✪✪✩<br />
The Bevis Frond<br />
FOCUS ON NATURE<br />
Fire Records<br />
Al zo’n veertig jaar is de Engelsman<br />
Nick Saloman actief als The<br />
Bevis Frond en hij heeft inmiddels<br />
zo’n dertig albums gemaakt.<br />
Onlangs werd hij 71, maar het<br />
heilige vuur brandt nog steeds en<br />
binnenkort is er een uitgebreide<br />
Europese tour, waarbij hij ook ons<br />
land aandoet (21 april, Roadburn<br />
Festival Tilburg). Zijn vorige album<br />
(LITTLE EDEN) maakte hij in z’n<br />
uppie, maar op FOCUS ON NATURE<br />
horen we ook zijn begeleidingsband,<br />
terwijl zijn dochter Debbie<br />
in meerdere nummers op de achtergrond<br />
meezingt. Met negentien<br />
nummers is het een rijk gevuld<br />
album, en met een gemiddelde<br />
speelduur van vier minuten zijn de<br />
songs veel puntiger dan sommige<br />
nummers uit zijn vroege jaren.<br />
Naast stevige rockers (waarin de<br />
Hendrix-invloeden veel minder<br />
doorklinken dan vroeger) zijn<br />
er weer diverse melodieuzere,<br />
rustigere songs, en het wekt geen<br />
verbazing dat Teenage Fanclub<br />
en Dinosaur Jr hebben aangegeven<br />
door The Bevis Frond te zijn<br />
beïnvloed. De roem van die bands<br />
viel Saloman nooit ten deel, ook<br />
al overtreft zijn werk naar mijn<br />
idee dat van die veel beroemdere<br />
collega’s, maar gelukkig zijn er<br />
veel trouwe fans. Terecht, want<br />
na al die jaren schrijft Saloman<br />
nog steeds ouderwets goede
Julia Holter<br />
SOMETHING IN THE ROOM<br />
SHE MOVES<br />
Domino/V2<br />
foto Tonje Thilesen<br />
Eindelijk weer<br />
een nieuwe<br />
release van de<br />
in L.A. woonachtige<br />
Julia Holter.<br />
De laatste jaren<br />
waren nogal existentieel in haar<br />
persoonlijke leven, met onder andere<br />
het overlijden van dierbaren<br />
en de geboorte van haar dochter.<br />
SOMETHING IN THE ROOM SHE<br />
MOVES borduurt niet voort op het<br />
nogal extraverte, complexe AVIARY<br />
met duizelingwekkende overgangen,<br />
waar ze ons in 2018 mee<br />
achterliet. Ze grijpt hier meer terug<br />
naar de prachtige, experimentele<br />
droompop van albums zoals<br />
EKSTASIS, LOUD CITY SONG en HAVE<br />
YOU IN MY WILDERNESS. Haar ambitieuze,<br />
avant-gardistische composities,<br />
met meerdere buigingen en<br />
wendingen blijven enorm fascinerend.<br />
Met veel idiosyncratische,<br />
compositorische vondsten creëert<br />
ze een surrealistisch, pastelkleurig<br />
landschap, balancerend tussen<br />
moderne compositie en dromerige<br />
melancholie. Holters harmonisch<br />
vloeiende vocalen, in verschillende<br />
frequenties, combineren perfect<br />
met de transcenderende klanken.<br />
Ik moet hierbij ook denken aan de<br />
spirituele vocalen en composities<br />
van Julianna Barwick. Zelf bespeelt<br />
ze de Yamaha CS-60 Wurlitzer<br />
en Mellotron en krijgt daarbij<br />
hulp van enkele muzikanten, onder<br />
wie haar partner Tashi Wada<br />
op synthesizer, klarinet, dwarsfluit,<br />
sax, fretloze bas en percussie. Het<br />
titelnummer kent een dromerige<br />
melange van jazzy psychedelica.<br />
Materia is een mysterieuze<br />
lovesong met alleen haar stem en<br />
Wurlitzer piano. Meyou is sinister<br />
en volledig a capella. Daarentegen<br />
zijn Spinning en Talking To The<br />
Whisper weer prachtig drogerend<br />
in ritme en solo’s van dwarsfluit en<br />
sax. Op SOMETHING IN THE ROOM<br />
SHE MOVES manoeuvreert ze zich<br />
door een prachtig panorama waar<br />
ze volledig in haar element is.<br />
Bijzonder indrukwekkend.<br />
Henk Rijkenbarg ✪✪✪✪✩<br />
songs, en FOCUS ON NATURE is zijn<br />
zoveelste kwaliteitsalbum, een van<br />
zijn allerbeste. Kees van Wee<br />
✪✪✪✪<br />
Donna Blue<br />
INTO THE REALM OF LOVE<br />
Snowstar Records<br />
Wat een lekker en bijzonder<br />
plaatje is dit! Donna Blue is het<br />
Nederlandse echtpaar Bart van<br />
Dalen en Danique van Kesteren,<br />
en INTO THE REALM OF LOVE is hun<br />
tweede album. Het heeft een heel<br />
speciale sound. Oud klinkt dit,<br />
filmisch hier en daar, en het wekt<br />
geen verbazing dat er soms een<br />
vergelijking wordt gemaakt met<br />
Lee Hazlewood en Nancy Sinatra.<br />
Het is vooral de timide zang van<br />
Van Kesteren die de aandacht<br />
trekt. Ergens tussen een Frans<br />
zuchtmeisje en Astrud Gilberto.<br />
Die niet alledaagse zang – zowel<br />
in het Engels als het Frans - zorgt<br />
samen met de mooie, spaarzame<br />
instrumentale inkleuring met wat<br />
echo voor een relaxte maar ook<br />
broeierige en mysterieuze sfeer,<br />
die even doet denken aan Love<br />
Without Sound van White Noise.<br />
Alle songs zijn sterk, en al met al<br />
is dit onweerstaanbare nederpop.<br />
Kees van Wee ✪✪✪✩<br />
Elbow<br />
AUDIO VERTIGO<br />
Geffen/Polydor/Universal<br />
Drie jaar na het even ingetogen<br />
als wondermooie FLYING DREAM 1,<br />
gooit Elbow het op opvolger AUDIO<br />
VERTIGO opeens over een heel<br />
andere boeg met stukken pittiger<br />
aangezette songs, die vooral<br />
ritmisch veel dynamischer zijn,<br />
al steken af en toe ook blazers<br />
en toetsen de kop op. De gitaren<br />
houden zich evenwel vaak meer<br />
op de achtergrond waardoor er<br />
toch geen standaard rockgeluid<br />
ontstaat, ook al doordat frontman<br />
Guy Garvey merendeels vasthoudt<br />
OOK VERSCHENEN<br />
In november verscheen DIAGNO-<br />
SIS, het derde album van Sen<br />
Morimoto. Veel aandacht was<br />
er niet. Toch is dit een uitermate<br />
boeiende plaat, die heel veel<br />
stijlen verenigt: soul, pop, jazz, hiphop,<br />
indierock en alles wat daartussen<br />
ligt, verweven tot fraaie<br />
liedjes met heerlijke melodieën,<br />
knappe vocalen en verrassende<br />
instrumentaties. DIAGNOSIS had<br />
in allerlei jaarlijstjes gepast en<br />
verdient vier sterren (City Slang<br />
✪✪✪✪). Minstens vier sterren,<br />
dat krijgt Froukje zo ongeveer<br />
overal voor haar debuut NOODZA-<br />
KELIJK VERDRIET. Nou is het zonneklaar<br />
dat ze een groot talent<br />
is. Tegelijkertijd past ze dusdanig<br />
perfect in die grote groep nieuwe<br />
Nederlandse vrouwelijke talenten<br />
als S10, Wies, Meau en Merol dat<br />
het niet meevalt haar beslommeringen<br />
als twintiger daarvan<br />
los te zien. En dan mist het album<br />
toch een beetje de diepgang die<br />
Wende bijvoorbeeld wel brengt<br />
op haar jongste cd STERRENLOPEN<br />
(Frok ’n Roll/Excelsior ✪✪✪✩).<br />
Wel helemaal enthousiast zijn en<br />
blijven we over het beste post-<br />
Beatles-album dat Paul McCartney<br />
ooit uitbracht en nu opnieuw is<br />
verschenen. BAND ON THE RUN<br />
(50TH ANNIVERSARY EDITION) van<br />
Paul McCartney & Wings biedt het<br />
oorspronkelijke album plus een<br />
tweede cd met kale ‘underdubbed’<br />
versies van dezelfde liedjes. Erg<br />
groot is het verschil niet en als ik<br />
het origineel al had zou ik hem<br />
hiervoor niet opnieuw aanschaffen.<br />
Voor McCartney- en Beatlesadepten<br />
is het echter leuk en wie<br />
het album altijd al wilde kopen<br />
maar daar nooit aan toekwam,<br />
een mooie aanleiding (Capitol/<br />
Universal ✪✪✪✪✪). Nog een<br />
oudgediende: Albert Hammond.<br />
Deze succesvolle (co)auteur van<br />
tientallen tophits is bijna tachtig<br />
maar nog niet aan zijn pensioen<br />
51 HEAVEN MEI/JUN 2024
LUISTERPARADIJS ROCK • POP<br />
The Last Dinner Party<br />
PRELUDE TO ECSTASY<br />
Island Records<br />
Je hoort niet<br />
vaak een debuut<br />
dat zo overtuigend<br />
van begin<br />
tot eind boeit.<br />
Vier jaar geleden<br />
ontmoetten de meiden elkaar<br />
in Brixton. Ambitieus gaat het<br />
kwintet aan het schrijven, waarbij<br />
ze allemaal hun inbreng hebben.<br />
Het leidde tot een fenomenaal<br />
bacchanaal aan ideeën en klanken.<br />
Het is moeilijk hier een genre aan<br />
te koppelen, denk aan een mix<br />
van indiepop, glamrock, barok en<br />
eighties synthpop met op momenten<br />
heerlijke, theatrale decadentie.<br />
Ik hoor echo’s van Siouxsie and<br />
the Banshees, Florence and the<br />
Machine, Bowie en zelfs soms<br />
ABBA in de zangharmonieën. De<br />
plaat barst uit zijn voegen van de<br />
inventiviteit. Ze weten exact wat<br />
ze doen en waar ze voor staan,<br />
met teksten over feminisme,<br />
gender, vrouwelijke bewustwording,<br />
wellust, jaloezie, seksualiteit<br />
en religie. Het album opent<br />
instrumentaal met de grandeur<br />
van een klassieke symfonie. Wat<br />
daarna voorbij komt, doet je tot<br />
het eind toe totaal verbazen. De<br />
gepassioneerde leadzangeres<br />
Abigail Morris bezit een engelachtige<br />
stem, maar kan ook<br />
dominant expressief naar voren<br />
treden. De band begeleidt haar in<br />
indrukwekkende arrangementen,<br />
tempowisselingen en stilistische<br />
wendingen. Het geluid is divers<br />
met met strijkers, piano, synthesizers<br />
en blazers, waar leadgitarist<br />
Emily Roberts regelmatig<br />
prachtig doorheen soleert. The<br />
Last Dinner Party schotelt ons<br />
een heerlijk extravagant banket<br />
voor, grandioos opgediend.<br />
Henk Rijkenbarg<br />
✪✪✪✪✩<br />
aan zijn omfloerste manier van<br />
zingen, waardoor de liedjes op<br />
een enkele uitzondering na (Good<br />
Blood Mexico City) rockender overkomen<br />
dan ze daadwerkelijk zijn,<br />
een effect dat ook wordt versterkt<br />
doordat veelal gekozen wordt voor<br />
een directere, minder weldadige<br />
sound. De titel AUDIO VERTIGO is<br />
dan ook goed gekozen, want door<br />
met name in het tweede deel af<br />
en toe met sonische verstoringen<br />
op te voeren, krijg je als luisteraar<br />
een beetje hetzelfde onwezenlijke<br />
gevoel als wanneer je met<br />
hoogtevrees op een heel hoog<br />
gebouw staat. AUDIO VERTIGO zal<br />
misschien niet direct alle zintuigen<br />
op dezelfde manier prikkelen,<br />
maar past niettemin goed in de rij<br />
Elbow-albums die net even anders<br />
zijn dan de andere en alleen al<br />
daarom is het heel interessant.<br />
Eric van Domburg Scipio<br />
✪✪✪✪<br />
For All We Know<br />
BY DESIGN OR BY DISASTER<br />
Construction Records<br />
Als je drie albums opneemt in<br />
bijna dezelfde bezetting, kan je<br />
dan nog spreken van een soloproject?<br />
Bij het beluisteren van BY<br />
DESIGN OR BY DISASTER hoor ik een<br />
vloeiend, soms massief bandgeluid.<br />
Allereerst is daar Wudstik,<br />
pseudoniem voor Jermain van<br />
der Bogt. Een zanger die echt het<br />
verschil weet te maken. Hij kan<br />
rocken en uithalen, maar ook in de<br />
zachtere nummers is zijn stem op<br />
een organische, breekbare wijze<br />
aanwezig. Een ware stemkunstenaar.<br />
Dan naar de muzikant waar<br />
OOK VERSCHENEN<br />
52 HEAVEN MEI/JUN 2024<br />
toe. Zijn nieuwe BODY OF WORK<br />
onderstreept zijn veelzijdigheid.<br />
De ene keer rockt hij, maar hij kan<br />
ook swingend of heel subtiel uit de<br />
hoek komen. Als zanger voelt hij<br />
de tand des tijds natuurlijk best<br />
een beetje, maar als songschrijver<br />
doet hij nog helemaal mee (Ear<br />
Music ✪✪✪✩). Van de tand des<br />
tijds hebben de Gentenaren van<br />
Hideous nog in geen enkel opzicht<br />
last. Hun debuut-ep HIDEOUS telt<br />
vier eerder verschenen singles<br />
plus het nieuwe Fashion A Lie.<br />
Deze energieke mix van indie en<br />
hardrock had van ons veel langer<br />
mogen duren dan de amper<br />
twintig minuten die we nu klokken,<br />
zeker ook omdat hun livereputatie<br />
inmiddels haast mythische<br />
vormen heeft aangenomen (V2<br />
Records ✪✪✪✩). Wel een volledig<br />
album is het eind vorig jaar<br />
verschenen HISTORY BOOKS van<br />
The Gaslight Anthem. We hebben<br />
er bijna tien jaar op moeten<br />
wachten, maar het bracht weinig<br />
reuring teweeg. Niet vreemd,<br />
want hoewel hun punky mix van<br />
heartland en folkrock zeker niet<br />
slecht klinkt, hebben we het allemaal<br />
wel eens eerder gehoord<br />
(Rich Mahogany ✪✪✪). Ook<br />
behoorlijk lang (acht jaar) heeft<br />
het geduurd voordat de Zweedse<br />
Sarah Assbring nieuw werk<br />
uitbracht als El Perro Del Mar. BIG<br />
ANONYMOUS is misschien wel haar<br />
meest stemmige album tot nu<br />
toe. Gelukkig betekent ‘stemmig’<br />
in haar wereld ook buitengewoon<br />
mooi en aangrijpend, en wie een<br />
lichtere versie zoekt van het soort<br />
sombere singersongwriterrock zoals<br />
Nico die maakte, is bij Assbring<br />
aan het juiste adres (City Slang/<br />
Konkurrent ✪✪✪✪). Nog veel<br />
langer – twintig jaar maar liefst –<br />
duurde de radiostilte van Semisonic,<br />
al zat voorman Dan Wilson in<br />
de tussentijd niet stil; hij bracht<br />
meerdere puike soloalbums uit en<br />
was als songwriter in trek bij zulke<br />
uiteenlopende artiesten als Adele,<br />
Taylor Swift, P!nk, Leon Bridges,<br />
Mitski, My Morning Jacket, Jon<br />
Batiste en Chris Stapleton. Op<br />
LITTLE BIT OF SUN brengt hij na<br />
al die jaren weer fijne powerpop<br />
met zijn Semisonic-bandleden van
het op dit album om draait; Ruud<br />
Jolie, meer dan twintig jaar de<br />
vaste gitarist van Within Temptation.<br />
Hij is verantwoordelijk voor<br />
alle composities en teksten. Het<br />
moet voor Jolie bevrijdend voelen<br />
om aan het derde album van For<br />
All We Know te werken. Bij Within<br />
Temptation is hij toch meer opgesloten<br />
in een muur van eenvormig<br />
geluid, terwijl hij binnen zijn eigen<br />
projecten de songstructuren<br />
veel meer ruimte geeft. Er zijn<br />
zelfs jazzy grooves in The Future<br />
That Came Too Soon te beluisteren.<br />
Dat maakt zijn soloproject<br />
gevarieerder dan het werk van<br />
Within Temptation. Daarnaast is<br />
Jolie op gitaar in topvorm. Het<br />
album eindigt in een prachtige,<br />
klassieke solo in het nummer met<br />
de toepasselijke titel Goodbye. De<br />
Hollandse school in de progressieve<br />
muziek heeft er een pareltje<br />
bij. Michael Struis ✪✪✪<br />
Kim Gordon<br />
THE COLLECTIVE<br />
Matador/V2<br />
Van alle oud-leden van Sonic<br />
Youth heeft zangeres/bassiste<br />
Kim Gordon na het uiteenvallen<br />
van de band misschien wel<br />
de meest compromisloze platen<br />
gemaakt. Met name haar duoalbums<br />
met gitarist Bill Nace onder<br />
de naam Body/Head zijn bepaald<br />
geen lichte kost, iets wat ook geldt<br />
Kim Gordon foto Danielle Neu<br />
voor GLITTERBUST dat ze maakte<br />
met gitarist Alex Knost van Tomorrows<br />
Tulips. Daarbij vergeleken<br />
was haar eerste soloalbum NO<br />
HOME RECORD (2019) beduidend<br />
beter te behappen, al was het ook<br />
zeker geen easy listening. Op het<br />
nieuwe THE COLLECTIVE vervolgt<br />
ze haar weg met weerbarstige,<br />
experimentele pop/rock zoals<br />
we die van latere Sonic Youthplaten<br />
kennen, maar dan met een<br />
sterkere nadruk op percussie en<br />
minus de heftige gitaaruibarstingen<br />
die Sonic Youth kenmerkte.<br />
De underground-sensualiteit<br />
van Gordon geeft zelfs de meest<br />
extreme songs een behapbaarheid<br />
waardoor je je er toch door<br />
laat meeslepen. Waar de heren<br />
uit Sonic Youth tegenwoordig over<br />
het algemeen voor iets toegankelijkere<br />
gitaarmuziek kiezen, houdt<br />
Gordon de underground-toorts<br />
van hun muziek nog springlevend,<br />
wat opvallend is, aangezien THE<br />
COLLECTIVE eigenlijk nog heel erg<br />
naar New York klinkt, terwijl ze<br />
alweer jaren in L.A. woont.<br />
Eric van Domburg Scipio<br />
✪✪✪✪<br />
Hallo Venray<br />
LEATHER ON MY SOUL<br />
Excelsior/V2<br />
Na een pauze van vijf jaar leverde<br />
het Haagse Hallo Venray in 2022<br />
met COFFEE AND CAKE nog een<br />
fantastisch en zeer goed ontvangen<br />
plaat af. Dit succes heeft<br />
klaarblijkelijk de behoeften aangewakkerd<br />
om LEATHER ON MY SOUL<br />
– een plaat die alweer uit 2008<br />
dateert- – samen met de band af<br />
te stoffen en voor het eerst op<br />
vinyl uit te brengen. Toentertijd<br />
uitgebracht als een dozijn Hallo<br />
Venray-liedjes die in twee versies,<br />
zowel akoestisch als elektrisch, op<br />
een dubbel cd het daglicht zagen.<br />
Het oorspronkelijke idee krijgt, na<br />
een geremasterde selectie door<br />
Henk Koorn c.s., plek op een enkele<br />
plaat met een elektrische en een<br />
akoestische kant. Of zoals de band<br />
het zelf formuleert: het is ouderwets<br />
rocken op kant 1 en op kant 2<br />
is er tijd en ruimte voor bezinning.<br />
And If you lost it, just pretend<br />
you gave it away, klinkt het op de<br />
openingstrack van de plaat. En zo<br />
is ‘t maar net.<br />
Jeroen van der Vring ✪✪✪✩<br />
Johan<br />
THE GREAT VACATION<br />
Excelsior<br />
Johan is terug en dat is goed<br />
nieuws. De band rond en later van<br />
Jacob de Greeuw maakte z’n laatste<br />
album in 2009, werd daarna<br />
opgeheven om een comeback te<br />
maken in 2015 en daarna weer ‘on<br />
hold’ te gaan. Maar is nu definitief<br />
terug met THE GREAT VACATION.<br />
De reden voor dit kwakkelende<br />
weleer, plus bijdragen van Jason<br />
Isbell, Jeremy Messersmith, Jim<br />
James en acht anderen. Het levert<br />
het beste Semisonic-album op<br />
sinds FEELING STRANGELY FINE uit<br />
1998, al was Wilson wat ons betreft<br />
op z’n best in Trip Shakespeare,<br />
de band die hij daarvoor had<br />
(Pleasuresonic ✪✪✪✩). Een<br />
totaal ander geluid klinkt er op<br />
BIBI:1 van Porcelain Id. Achter<br />
die naam gaat Hubert Tuyishime<br />
schuil, een geboren Rwandees<br />
die in België opgroeide. Dit eerste<br />
album bevat een bijzondere soort<br />
singer-songwriterachtige soulpop,<br />
die op geen enkele andere<br />
variant lijkt die we kennen. Niet<br />
alle liedjes hebben even hoge<br />
kwaliteit, maar het klinkt heel<br />
origineel en baanbrekend (Unday<br />
✪✪✪✪). Baanbrekend willen<br />
we de Ratboys uit Chicago niet<br />
noemen, maar kwaliteit bieden ze<br />
zeker. Vier albums zijn ze al onderweg<br />
en met THE WINDOW geven<br />
ze hun mengeling van indierock<br />
en country/americana extra<br />
urgentie met dwingende gitaren<br />
en de meeslepende vocalen van<br />
zangeres Julia Steiner. Het is dan<br />
ook niet vreemd dat ze zich vorig<br />
jaar in de VS flink in de kijker<br />
speelden (Topshelf ✪✪✪✪). Ook<br />
sterk is RADIO SESSIONS (BBC 1996-<br />
2011) van de onderschatte Britse<br />
pop/rockband Comet Gain. Zowel<br />
bedreven in punky rocksongs als<br />
meer bespiegelende indiepopliedjes,<br />
kent Comet Gain veel<br />
gezichten, die in deze onopgesmukte<br />
‘live-in-de-studio setting’<br />
misschien wel beter uitkomen dan<br />
ooit (Tapete ✪✪✪✪). Ook live,<br />
maar dan niet in de studio, is LIVE<br />
AT THE WILTERN van The Rolling<br />
Stones. Deze dubbel-cd + dvd<br />
werd in 2002 opgenomen in het<br />
Wiltern-theater in Los Angeles, als<br />
tussendoortje tussen alle stadionen<br />
arenaconcerten van de Licks<br />
World Tour. Ze hebben er duidelijk<br />
veel zin in en met een overvloed<br />
aan songs die je ze zelden hoort<br />
spelen en een onberispelijke<br />
geluidskwaliteit is dit een van hun<br />
beste (live)albums (Mercury/Universal<br />
✪✪✪✪✩).<br />
Redactie: Kees van Wee<br />
53 HEAVEN MEI/JUN 2024
LUISTERPARADIJS ROCK • POP<br />
Blueboy<br />
SINGLES 1991-1998<br />
A Colourful Storm<br />
Het is ergens<br />
begonnen in<br />
1990 in Reading,<br />
Berkshire, toen<br />
(de helaas in<br />
2007 veel te<br />
vroeg overleden) zanger Keith<br />
Girdler en gitarist Paul Stewart op<br />
een zondagmiddag een telefoontje<br />
kregen van Sarah Records, die<br />
ze een demo cassette hadden<br />
gestuurd, opgenomen in een<br />
schuur van een vriend. Ze waren<br />
geïnteresseerd om twee van hun<br />
songs, Clearer en Alison, als single<br />
uit te brengen. Tijdens de sessie<br />
die erop volgde werd het duo al<br />
snel gecompleteerd door vier<br />
extra leden op gitaar, bas, cello en<br />
drums. Het beleid was elke single<br />
gescheiden te houden van de twee<br />
verschenen lp’s, IF WISHES WERE<br />
HORSES (1992) en UNISEX (1994).<br />
Uiteindelijk werden het zeven<br />
singles. Deze compilatie is een collectie<br />
in chronologische volgorde<br />
en bevat naast deze releases<br />
tevens twee singles uitgebracht<br />
op Shinkansen Records, waar óók<br />
nog de lp THE BANK OF ENGLAND<br />
(1998) verscheen. Hun subtiele<br />
indiepopsongs, die op momenten<br />
doen denken aan bijvoorbeeld<br />
Belle and Sebastian en Orange<br />
Juice, kennen een fraaie melange<br />
van Girdlers vocalen, Stewarts<br />
subtiele gitaarklanken en de zang,<br />
cello en dwarsfluit van Gemma<br />
Townley, aangevuld door de rest<br />
van de bandleden op onder meer<br />
synthesizers, drums en bas. Je<br />
hoort in elke song met hoeveel<br />
liefde en gevoel het is gemaakt. De<br />
verhalende, poëtische songs meanderen<br />
prachtig over verlangens<br />
en romantiek, laverend tussen intimiteit<br />
en dromerige melancholie.<br />
Een waardevolle retrospectie.<br />
Henk Rijkenbarg ✪✪✪✪<br />
54 HEAVEN MEI/JUN 2024<br />
bestaan zijn de depressies, ‘dips’<br />
zoals hij ze zelf noemt, waar De<br />
Greeuw al zijn hele leven mee worstelt.<br />
Vaak weten die ook de weg<br />
vinden naar zijn muziek, maar THE<br />
GREAT VACATION is geen sombere<br />
plaat; de toon is overheersend<br />
positief. De Greeuw opereert bovendien<br />
wat minder als ‘one man<br />
band’: de songs componeerde hij<br />
samen met zijn nieuwe kompaan<br />
Robin Berlijn. Daarbij kruipt De<br />
Greeuw in het hoofd van zijn aan<br />
Alzheimer lijdende moeder, die<br />
inmiddels is overleden (Undone),<br />
Johan foto Han Ernest<br />
en ook in het hoofd van zijn kat<br />
(Biker S.). De wereld die die kat<br />
ziet, is de wereld ten tijde van<br />
de corona-pandemie, door De<br />
Greeuw The Great Vacation genoemd.<br />
Vandaar dus ook de titel<br />
van de plaat, al kun je die net zo<br />
goed opvatten als een nostalgische<br />
verwijzing naar het typisch<br />
Hollandse begrip ‘de grote vakantie’,<br />
als naar ‘een fantastische<br />
vakantie’. Muzikaal gezien grijpt<br />
Johan op dit uitstekende album<br />
zoals gebruikelijk graag terug<br />
naar de jaren zestig en zeventig.<br />
De Beatles zijn nooit ver weg: De<br />
Greeuws stem lijkt af en toe erg<br />
op die van John Lennon. Maar de<br />
slim in elkaar gezette gitaargedreven<br />
liedjes doen ook denken<br />
aan 10CC (Reset), en Fly On The<br />
Wall lijkt dan weer geïnspireerd<br />
door London Calling van The Clash.<br />
Roeland Smits ✪✪✪✪<br />
Benjamin Francis<br />
Leftwich<br />
SOME THINGS BREAK<br />
Dirty Hit<br />
De tien songs die singer-songwriter<br />
Benjamin Francis Leftwich op<br />
zijn vijfde album zette, zijn muzikaal<br />
een logisch vervolg van die<br />
op TO CARRY A WHALE (2021). Hoewel<br />
Leftwich akoestische gitaar<br />
speelt, wordt een aantal ervan<br />
bepaald door piano en cello met<br />
rijke en romige koortjes, maar in<br />
andere is zijn getokkelde gitaar<br />
het centrale instrument. In opener<br />
I’m Always Saying Sorry vormt<br />
het rijke arrangement een goede<br />
combinatie met zijn emotionele,<br />
soms overslaande zang. Het is een<br />
middel dat hij goed beheerst en<br />
bewust lijkt in te zetten. Wel blijft<br />
de melodie steeds op hetzelfde<br />
punt hangen zonder op gang te<br />
komen, terwijl hij opnieuw zingt<br />
over zijn wanhoop over de (inmiddels<br />
overwonnen) verslaving aan<br />
drank en drugs waardoor zijn<br />
relatie stukliep. Leftwich’ song New<br />
York, ook op dit album staande,<br />
werd al in 2021 door Matt Healy<br />
van The 1975 gespeeld op tournee<br />
en bereikte zo een cultstatus. Zijn<br />
eigen versie is muzikaal ingehouden,<br />
maar zijn tekst en zang zijn<br />
dat niet: ook hier bezingt hij zijn<br />
spijt over zijn verloren liefde met<br />
zo veel gevoel, dat zijn overslaande<br />
stem geëxalteerd klinkt. Die<br />
heftige gevoelens kenmerken ook<br />
zijn andere songs, al zijn Leftwich’<br />
teksten meer dan het beluisteren<br />
waard: zijn brief aan zijn vader<br />
in Spokane, Washington is zonder<br />
meer indrukwekkend, ook doordat<br />
hij dan minder nadrukkelijk zingt.<br />
In het slotnummer Don’t Give Up<br />
On Light is sprake van berusting<br />
of bevrijding: Leftwich hint op<br />
de rust die het door hem recent<br />
gevonden geloof hem geeft. Zijn<br />
volgende album zal bewijzen tot<br />
wat voor songs dat leidt.<br />
Ruud Heijjer<br />
✪✪✪✩
Mannequin Pussy<br />
I GOT HEAVEN<br />
Epitaph<br />
Met een titel als I GOT HEAVEN kun<br />
je in dit blad natuurlijk al bijna niet<br />
meer stuk, maar gelukkig heeft<br />
de uit Philadelphia afkomstige<br />
indierockband Mannequin Pussy<br />
meer te bieden dan een vleiende<br />
plaattitel. In de loop van de afgelopen<br />
tien jaar is de band van een<br />
punky begin geëvolueerd in een<br />
groep die weliswaar de punk-idealen<br />
nooit heeft losgelaten, maar<br />
deze heeft leren verwerken in fraai<br />
rockende liedjes met een diepgang<br />
die de gemiddelde punkgroep ver<br />
overstijgt. Of dat een gevolg is van<br />
het feit dat ze van twee meiden en<br />
twee heren zijn overgestapt naar<br />
een opstelling van drie vrouwen<br />
en één heer, durf ik niet meteen<br />
te stellen. Maar als ik eerlijk ben,<br />
denk ik dat het eerder voorkomt<br />
uit de toenemende volwassenwording<br />
van frontvrouw Marisa Dabice,<br />
wier heerlijke zang en gitaarspel<br />
Mannequin Pussy naar een hoger<br />
plan tilt. Niet dat ze niet geregeld<br />
heerlijk punky uit de hoek kan komen,<br />
al is het juist het contrast met<br />
de meer indie-achtige rocksongs,<br />
waardoor I GOT HEAVEN zo’n indruk<br />
maakt. Die combinatie van diepgang<br />
en afwisseling, gevat in tien<br />
ijzersterke songs, geeft Mannequin<br />
Pussy momenteel een voorsprong<br />
op bijna alle andere bands die in<br />
ditzelfde segment opereren.<br />
Eric van Domburg Scipio<br />
✪✪✪✪<br />
Mannequin Pussy<br />
Gruff Rhys<br />
Gruff Rhys<br />
SADNESS SETS ME FREE<br />
Rough Trade/Konkurrent<br />
Een nieuw album van de Welsh<br />
Gruff Rhys is altijd reden voor<br />
vreugde. Toch schrok ik even<br />
van het titelnummer waarmee<br />
SADNESS SETS ME FREE opent. Niet<br />
dat het een slecht liedje is, maar<br />
de nogal conventionele manier<br />
waarop dit countrydeuntje wordt<br />
ingevuld, had ik toch niet meteen<br />
verwacht van de oud-Super Furry<br />
Animals-frontman. Gelukkig blijkt<br />
het een uitzondering te zijn en<br />
zitten de andere liedjes allemaal<br />
wat verrassender in elkaar en<br />
toont Rhys zich nog steeds een<br />
bijzonder hoogwaardige poppy<br />
singer-songwriter, die schijnbaar<br />
moeiteloos nummers uit de mouw<br />
schudt die op het eerste gehoor<br />
direct aanspreken, terwijl ze toch<br />
origineel in elkaar steken. Nu<br />
wisten we dat natuurlijk al van zijn<br />
eerdere soloalbums, die eigenlijk<br />
ook nooit teleurstelden en altijd<br />
van een gelijkwaardige kwaliteit<br />
zijn. HOTEL SHAMPOO (2011) is nog<br />
altijd mijn favoriet uit Rhys’ solooeuvre<br />
en SADNESS SETS ME FREE<br />
komt behoorlijk dicht in de buurt<br />
als je met track 2 begint. Rhys<br />
heeft weer een nieuwe topper afgeleverd,<br />
ondanks dat smetje aan<br />
het begin, al mag iedereen daar<br />
natuurlijk anders over denken.<br />
Eric van Domburg Scipio<br />
✪✪✪✪<br />
Sjako!<br />
MEGALITHS<br />
Sounds Haarlem Likes Vinyl<br />
In de schaduw van de alledaagse<br />
hypes bouwen de drie musici van<br />
Sjako! gestaag aan hun oeuvre van<br />
niet-genregevoelige, ambachtelijke<br />
kwaliteitsmuziek. MEGALITHS<br />
is hun tiende studioplaat. Sommige<br />
groepen in de Lage Landen<br />
gaan lang mee, zoals The Nits en<br />
dEUS en in dat rijtje past ook deze<br />
Haarlems/Amsterdamse formatie.<br />
Toegegeven, het was in een steeds<br />
wisselende samenstelling, maar<br />
nu de heren weer regelmatig in de<br />
sterkste formatie op het podium<br />
staan, ontstond ook weer de drang<br />
nieuw repertoire op te nemen. Live<br />
is Sjako! zeker niet een band voor<br />
een avondje nostalgie. De groep<br />
rondom zanger/gitarist Wouter<br />
Planteijdt blijft zich vernieuwen<br />
en dat is een groot compliment.<br />
MEGALITHS is een gevarieerd en<br />
avontuurlijk album. Opname en<br />
productie zijn ontdaan van iedere<br />
opsmuk, zodat alle instrumenten<br />
en dan vooral het gitaarspel van<br />
Planteijdt erg goed uit de speakers<br />
rollen. Er wordt ontspannen gespeeld.<br />
The Rich heeft de sfeer van<br />
het oude werk van Robin Trower.<br />
Exactly Nothing kent een funky<br />
opbouw. In Trouble On Isis wordt<br />
de luisteraar getrakteerd op een<br />
vleugje jazzrock. Op ballad Where’s<br />
Jake speelt Planteijdt op zijn<br />
vertrouwde Strat werkelijk de sterren<br />
van de hemel. Op het podium<br />
kan dit nummer uitgroeien tot<br />
een publiekslieveling van formaat.<br />
MEGALITHS eindigt met (vaste prik)<br />
een Zappa-cover: I’m The Slime.<br />
Michael Struis ✪✪✪<br />
Thomas Walsh<br />
THE REST IS HISTORY<br />
Curation Records<br />
Voor de mensen die hem kennen<br />
van zijn band Pugwash en het<br />
gelegenheidsduo The Duckworth<br />
Lewis Method (waarmee hij samen<br />
met Neil Hannon van The Divine<br />
Comedy twee prachtplaten maakte<br />
met liedjes die helemaal gewijd<br />
zijn aan cricket), is het overduidelijk<br />
dat de Ier Thomas Walsh niet<br />
alleen een enigszins excentrieke<br />
inslag heeft (want welke Ier is er<br />
nou verknocht aan zo’n Engelse<br />
sport als cricket?), maar ook een<br />
feilloos popgevoel. We zouden je<br />
ook iedere plaat van Pugwash<br />
kunnen aanbevelen, want ze staan<br />
allemaal vol met prachtige popliedjes,<br />
en dat geldt ook weer voor dit<br />
voorbeeldige solodebuut, dat we<br />
iedere Beatles- of Beach Boys-fan<br />
zonder dralen aanraden. Grotendeels<br />
in zijn eentje volgespeeld,<br />
met enkele gastbijdragen van Neil<br />
Hannon, Michael Penn en Dave<br />
Gregory, telt THE REST IS HISTORY<br />
louter liedjes van een Paul McCartney-achtige<br />
topkwaliteit. En dan<br />
kan ik nogmaals mijn verbazing<br />
uitspreken dat Walsh en Pugwash<br />
niet veel bekender zijn, maar dit is<br />
tijdloze muziek die altijd overeind<br />
zal blijven. Wat dat aangaat weet<br />
ik zeker dat de geschiedenis hem<br />
uiteindelijk gelijk zal geven en is<br />
de titel beslist goed gekozen.<br />
Eric van Domburg Scipio<br />
✪✪✪✪<br />
Jane Weaver<br />
LOVE IN CONSTANT SPECTACLE<br />
Fire Records/Konkurrent<br />
LOVE IN CONSTANT SPECTACLE is<br />
voor mijn gevoel Jane Weavers<br />
meest discrete en intieme album,<br />
en daarmee ver verwijderd van<br />
voorganger FLOCK uit 2021, waarop<br />
naast haar doorgaans prachtige<br />
55 HEAVEN MEI/JUN 2024
56 HEAVEN MEI/JUN 2024<br />
LUISTERPARADIJS ROCK • POP<br />
psychedelische elektronica, ook<br />
werd geflirt met r&b, funk en<br />
glamrock, hetgeen bij mij nogal<br />
geforceerd overkwam. Ditmaal<br />
destilleert ze haar muzikale visie<br />
tot de puurste vorm met effectieve<br />
versobering. Ik bespeur tevens<br />
de melancholie van haar vroegere<br />
werk. De basis is nog steeds<br />
evident, met transcenderende<br />
synthesizerklanken en pulserende<br />
baslijnen. In haar doorgaans<br />
meerlaagse nummers is ditmaal<br />
een soort rust gekomen, waardoor<br />
er ook meer ruimte is voor gitaar.<br />
Ik denk dat producer John Parish<br />
(PJ Harvey, Aldous Harding), die<br />
ook in de beginperiode met haar<br />
samenwerkte, hier een belangrijjke<br />
rol in heeft gespeeld. Dit is bijvoorbeeld<br />
duidelijk te horen op Is<br />
Metal, waar een baslijn en drums<br />
de basis vormen, compleet met<br />
psychedelische gitaar. Motif is dan<br />
weer mooi klein, folky gehouden,<br />
met alleen haar stem en akoestische<br />
gitaar. Romantic Worlds is<br />
dan weer catchy hallucinerende<br />
pop met synthesizermotieven.<br />
Univers en Family Of The Sun kennen<br />
beide een laidback geluid,<br />
waarbij de laatste op het eind een<br />
drogerende, ritmische versnelling<br />
bevat. Met haar dromerige, surrealistische<br />
interpretaties van songschrijven<br />
creëert Weaver opnieuw<br />
een geheel eigen muzikale wereld.<br />
In een ditmaal wat ingetogenere,<br />
Jane Weaver foto Nic Chapman<br />
esoterische ambiance, weet ze je<br />
toch mee te nemen.<br />
Henk Rijkenbarg ✪✪✪✪<br />
Chelsea Wolfe<br />
SHE REACHES OUT TO SHE<br />
REACHES OUT TO SHE<br />
Concord/Universal<br />
Met haar bezwerende mengeling<br />
van darkwave, folk en metal heeft<br />
Chelsea Wolfe nooit muziek voor<br />
de massa gemaakt, al heeft dat<br />
haar er ook nooit van weerhouden<br />
een aanzienlijk publiek aan<br />
te spreken. Qua zang en liedjes<br />
was de Californische bovenmatig<br />
getalenteerd en in een oeuvre dat<br />
nu al zo’n plaat of tien beslaat,<br />
zou je zelfs kunnen stellen dat ze<br />
steeds beter wordt. Het machtige<br />
SHE REACHES OUT TO SHE REACHES<br />
OUT TO SHE is misschien de beste<br />
van allemaal. Weliswaar ligt het<br />
eraan aan welke Wolfe je de voorkeur<br />
geeft. Want ze neigt nu eens<br />
meer naar de ene dan weer naar<br />
de andere muzikale kant van haar<br />
persoonlijkheid. Hier giet ze die<br />
toch vooral in bezwerende triphop<br />
die je niet licht onberoerd laat en<br />
waarin je al haar eerdere varianten<br />
wel terug herkent. Muziek voor<br />
de massa zal Wolfe nooit maken,<br />
maar met dit even avontuurlijke<br />
als boeiende nieuwe album zal ze<br />
genoeg mensen aanspreken.<br />
Eric van Domburg Scipio<br />
✪✪✪✪<br />
maandag<br />
15 april 2024<br />
The Clockworks<br />
vrijdag<br />
26 april 2024<br />
Michelle David &<br />
The True-Tones<br />
zaterdag<br />
4 mei 2024<br />
Frankie and the<br />
Witch Fingers<br />
dinsdag<br />
7 mei 2024<br />
Togo All Stars<br />
woensdag<br />
8 mei 2024<br />
The Paper Kites<br />
NIJMEGEN<br />
dinsdag<br />
14 mei 2024<br />
7 Layers Sessions<br />
woensdag<br />
15 mei 2024<br />
Tamikrest<br />
zaterdag<br />
18 mei 2024<br />
Peter Philly<br />
& Perquisite<br />
woensdag<br />
29 mei 2024<br />
Fat White Family<br />
donderdag<br />
30 mei 2024<br />
Aziza Brahim<br />
DOORNROOSJE
LUISTERPARADIJS BLUES • JAZZ • SOUL<br />
Brittany Howard<br />
WHAT NOW<br />
Island/Universal<br />
Op haar<br />
tweede album<br />
WHAT NOW lijkt<br />
Brittany Howard<br />
zich steeds verder<br />
af te wentelen<br />
van de americana/rootsrock<br />
van de Alabama Shakes. Dat was<br />
natuurlijk al zo op haar vijf jaar<br />
geleden uitgekomen solodebuut<br />
JAIME, dat een veel funkier geluid<br />
liet horen. Maar op WHAT NOW gaat<br />
Howard nog weer stukken verder<br />
en doet ze zich nog meer dan<br />
voorheen gelden als een van de<br />
meest bijzondere vocalisten in de<br />
huidige Amerikaanse indiescene,<br />
die op dit album ook moeiteloos<br />
schakelt van de ene naar de<br />
andere soulstijl. Dat ze in die<br />
afwisseling regelmatig aan Prince<br />
doet denken, wordt in vrijwel<br />
iedere recensie genoemd, al is het<br />
knappe van deze nieuwe Howard<br />
dat ze aan Prince op zijn best<br />
doet denken en zeker niet aan<br />
een een slap aftreksel van hem.<br />
Wat dat aangaat lijkt WHAT NOW<br />
toch niet helemaal de aandacht<br />
te krijgen die het verdient. De<br />
plaat ontving bij verchijnen goede<br />
kritieken, maar de belangstelling<br />
leek daarna vrij snel af te vlakken,<br />
wat jammer is gezien de muzikale<br />
kwaliteit die Howard hier tentoonspreidt.<br />
WHAT NOW is absoluut een<br />
indrukwekkende plaat, maar wel<br />
een die na een eerste kennismaking<br />
nog wat tijd nodig heeft om<br />
echt te groeien.<br />
Eric van Domburg Scipio<br />
✪✪✪✪<br />
Lynne Arriale Trio<br />
BEING HUMAN<br />
Challenge Records<br />
Hoewel Lynne Arriale al zeventien<br />
albums op haar naam heeft staan,<br />
moet ik bekennen dat ik haar<br />
niet kende en dat terwijl ze toch<br />
vrij algemeen wordt gezien als<br />
een van de beste hedendaagse<br />
jazzpianistes en -componistes.<br />
Een luisterbeurt van BEING HUMAN<br />
maakt meteen duidelijk dat dit niet<br />
overdreven is. Begeleid door de<br />
Israëlische bassist Alon Near en<br />
de Poolse drummer Lukasz Zyta,<br />
toont Arriale zich een meester in<br />
prachtige, heldere melodieën. Dat<br />
maakt deze elfdelige suite rond<br />
tien positieve eigenschappen die<br />
het wezen van de mens vormen<br />
tot een van de meest geslaagde<br />
pianojazzplaten die ik in jaren<br />
hoorde. Ieder stuk is opgedragen<br />
aan een persoon, of personen,<br />
die voor Arriale een bepaalde<br />
menselijke eigenschap het best<br />
belichamen, van Greta Thunberg<br />
(Passion) en het Oekraiënse volk<br />
(Courage), tot Amanda Gorman<br />
(Soul) en Malala Yousafzai (Persistence).<br />
Het geeft BEING HUMAN een<br />
menselijke basis die buitengewoon<br />
fraai wordt uitgewerkt in prachtige<br />
pianojazzcomposities die toch heel<br />
toegankelijk blijven zonder dat ze<br />
heel voorspelbaar of afgezaagd<br />
gaan klinken. Pieter Wijnstekers<br />
✪✪✪✪<br />
Bacao Rhythm &<br />
Steel Band<br />
BRSB<br />
Big Crown/Konkurrent<br />
‘Hoort dit niet in de volgende<br />
recensierubriek thuis?’, zou<br />
iemand wellicht kunnen denken.<br />
Begrijpelijk. Een groepsnaam als<br />
deze doet een genre vermoeden<br />
dat we slechts gedoseerd tijdens<br />
een verre vakantie tolereren. De<br />
steeldrum (of eigenlijk ‘pan’) figureert<br />
inderdaad prominent in het<br />
Lynne Arriale<br />
oeuvre van deze groep. Maar die<br />
stamt wél uit Hamburg en hoort<br />
dankzij een oeuvre vol instrumentale,<br />
vintage funky tunes wel<br />
degelijk thuis in dit deel van het<br />
blad. Deze muziek is veel nauwer<br />
verwant aan de acts waarin het<br />
fameuze Daptone-label grossiert<br />
dan aan welk Caribisch showorkest<br />
ook. De typerende sound van het<br />
instrument uit die contreien zorgt<br />
voor een onontkoombare twist,<br />
maar laat die alstublieft niet afleiden<br />
van de meesterlijke ritmesectie<br />
en het subtiele blaaswerk dat<br />
hier ook in hoge mate de toon zet.<br />
Ik kende de band al, maar vooral<br />
dankzij covers van artiesten uit-<br />
eenlopend van The Meters of Cat<br />
Stevens tot Gang Starr en 50 cent.<br />
Die – net als de steel pan – afdoen<br />
als een gimmick is heel makkelijk.<br />
Maar BRSB, dat ook een flink<br />
aantal eigen composities kent,<br />
verdient veel meer respect. Tunes<br />
als How We Do, Grilled of Treausure<br />
Quest grooven als een malle,<br />
maar in Hazy Memories, het dubby<br />
Hotline Bling of hun interpretatie<br />
van de Stranger Things titelsong,<br />
weet de Bacao Rhythm & Steel<br />
Band het ook lekker spannend te<br />
maken. Vooroordelen opzij dus en<br />
ja: met mooi weer wordt-ie vast<br />
alleen maar beter. Eddie Aarts<br />
✪✪✪✩<br />
Bjørn Berge<br />
INTRODUCING<br />
STEELFINGER SLIM<br />
Blue Mood/PIAS<br />
Op zijn nieuwe album horen we alleen<br />
de Noorse singer-songwriter<br />
op gitaar, zang en stompbox, op<br />
twee songs (Your Man, Begging)<br />
maakt hij gebruik van een simpele<br />
drummachine. Van de tien songs<br />
schreef Berge er zes zelf, waarvan<br />
drie in nauwe samenwerking<br />
met Tim Scott-McConnell, beter<br />
bekend als Ledfoot. De andere vier<br />
tracks zijn eigenzinnige covers<br />
57 HEAVEN MEI/JUN 2024
LUISTERPARADIJS BLUES • JAZZ • SOUL<br />
van T. Rex’ Get It On, Ben Harpers<br />
Like A King, Deep Purple’s Black<br />
Night en Willie Dixons Spoonful.<br />
Het muzikale idioom waarin Berge<br />
zich al sinds het begin van zijn<br />
loopbaan ophoudt, is de akoestische<br />
countryblues, waarin zijn<br />
geweldige gitaarwerk en machtige<br />
stemgeluid de hoofdbestanddelen<br />
zijn. Dat de nummers in slechts<br />
één dag werden opgenomen, komt<br />
de urgentie en geloofwaardigheid<br />
ten goede. Conclusie: hoge<br />
kwaliteit, geen verrassingen.<br />
Joop van Rossem ✪✪✪<br />
Britti<br />
HELLO, I’M BRITTI<br />
Easy Eye Sound/Universal<br />
Het is Black Key Dan Auerbach<br />
wel toevertrouwd heerlijk nieuw<br />
talent op te duiken voor zijn Easy<br />
Eye-label. Na Yola, Early James<br />
en Nat Myers, is Brittany Guerin<br />
a.k.a Britti de nieuwste loot aan<br />
zijn almaar uitdijende artiestenstal.<br />
Afkomstig uit New Orleans,<br />
combineert Britti de rhythmand-blues<br />
van haar geboortestad<br />
met de country en americana uit<br />
Nashville en kneedt die samen<br />
met Auerbach (en een enkele<br />
andere, gevierde songwriter zoals<br />
Pat McLaughlin) tot elf onweerstaanbare<br />
liedjes die hier ook<br />
onweerstaanbar worden ingevuld.<br />
Van de begeleiders is drummer<br />
Britti<br />
Jay Bellerose de bekendste, al<br />
tonen ook de minder bekende<br />
namen zich hier instrumentale<br />
toppers die een perfect countrysoulgeluid<br />
neerleggen waarin Britti<br />
zich als een vis in het water voelt.<br />
Easy Eye Sound is zo niet alleen<br />
de naam van Britti’s label, maar<br />
ook een perfecte omschrijving van<br />
het soulvolle, rootsy geluid dat zij<br />
op HELLO, I’M BRITTI brengt.<br />
Pieter Wijnstekers ✪✪✪✪<br />
Erika de Casier<br />
STILL<br />
4AD<br />
Hoeveel internationaler kun je<br />
worden als je wieg in Portugal<br />
stond, je ouders Belgisch en<br />
Kaapverdisch zijn en je opgroeide<br />
in Denemarken, waar je nog altijd<br />
woont? Het verhinderde Erika de<br />
Casier niet zich drie jaar geleden<br />
in de kijker te spelen met haar<br />
sensuele r&b-album SENSATIONAL,<br />
dat alom op veel waardering kon<br />
rekenen. Op STILL blijft ze, met<br />
haar vaste rechterhand Natal<br />
Zaks, grotendeels in diezelfde<br />
modus. Al is er ditmaal een grotere<br />
rol weggelegd voor externe<br />
musici en samenwerkingen met<br />
bijvoorbeeld They Hate Change en<br />
Blood Orange. Neemt niet weg dat<br />
de enigszins ouderwetse, sensuele<br />
r&b-sound van STILL over het<br />
gehele album toch wat eenvormig<br />
is, al doet dat weinig af aan de<br />
kwaliteit van de composities, die<br />
maakt dat het album toch bijna<br />
drie kwartier lang blijft boeien.<br />
Eric van Domburg Scipio<br />
✪✪✪✩<br />
Kat Eaton<br />
HONESTLY<br />
Reason & Rhyme/V2<br />
Haar debuut TALK TO ME uit 2021<br />
maakte al duidelijk dat we hier te<br />
maken hebben met een uitzonderlijk<br />
talent. De in Wales geboren,<br />
en tegenwoordig in Sheffield<br />
wonende soulzangeres Kat Eaton<br />
consolideert met haar nieuwe<br />
album deze status moeiteloos.<br />
Haar frasering met af en toe die<br />
karakteristieke toonbuiging klinkt<br />
volkomen naturel, alsof ze er nooit<br />
voor heeft moeten repeteren. De<br />
songs, die ze samen met levenspartner<br />
Nick Atkinson schrijft,<br />
zijn diep geworteld in soul, gospel,<br />
blues en r&b. Soms (Let Me Let Go,<br />
Time We Said Goodbye of Been A<br />
Long Time), ware het niet voor de<br />
moderne opnametechniek, zou je<br />
zweren hier van doen te hebben<br />
met een onontdekt juweeltje uit<br />
vervlogen tijden. Eaton is naast<br />
voor een deel van de muziek ook<br />
verantwoordelijk voor de sterke<br />
songteksten. Het op percussie na<br />
a capella met de achtergrondzangeressen<br />
gezongen Ain ‘t No Mardi<br />
Gras kon wel een oude gospeltra-<br />
58 HEAVEN MEI/JUN 2024<br />
OOK VERSCHENEN<br />
Hoe groot onze bewondering<br />
ook is voor het werk van<br />
Norah Jones, het valt niet altijd<br />
mee de ene plaat van de andere<br />
te onderscheiden. Maar VISIONS<br />
is opvallend anders. Ze heeft haar<br />
comfortabele late night jazzsound<br />
ingeruild voor licht psychedelische<br />
soulpop. Dat is niet voor iedereen<br />
misschien meteen beter, maar dus<br />
wel anders (Blue Note/Universal<br />
✪✪✪✪). Afgaand op de titel van<br />
het nieuwe livealbum van Taj Mahal<br />
en zijn sextet, SWINGIN’ LIVE AT<br />
THE CHURCH IN TULSA, dachten we<br />
even dat het een soort live-versie<br />
zou zijn van zijn Savoy album van<br />
vorig jaar. Niets is minder waar,<br />
want tijdens dit zeer geanimeerde<br />
liveoptreden brengt Mahal swing<br />
noch standards, maar vertolkt hij<br />
heerlijk gevarieerde blues op een<br />
wijze die absoluut niet verraadt<br />
dat hij de tachtig reeds een tijdje<br />
is gepasseerd (Lightning Rod/<br />
V2 ✪✪✪✪✩). LOVE! IT’S ABOUT<br />
TIME is het nieuwe album van<br />
blues rocker Chicago Mike Beck.<br />
Met zijn krachtige stem doet hij<br />
wel aan Omar Dykes denken,<br />
al beziet hij blues vanuit een<br />
bredere optiek. Deels opgenomen<br />
in Nederland met backing vocals<br />
van Mirjam van Twarres(!), brengt<br />
LOVE IT’S ABOUT TIME gevarieerde<br />
blues voor niet-puristen (Big Ugly<br />
✪✪✪✩). Dat geldt ook, maar dan<br />
nog sterker, voor MUMBO JUMBO<br />
GUMBO, het jongste album van de<br />
Tsjechische bluesband Band Of<br />
Heysek. Gemaakt in samenwerking<br />
met de in Praag woonachtige Britse<br />
zanger/gitarist Phil Shoenfelt<br />
biedt MUMBO JUMBO GUMBO roots-<br />
’n-blues voor bluesliefhebbers die<br />
wel eens wat anders willen (Indies<br />
Scope/XMD ✪✪✪) Onder die<br />
noemer, maar dan veel breder,<br />
zou je COSA NOSTRA SPIEGATA<br />
AI BAMBINI kunnen vangen, een<br />
Italiaans muzikaal theaterstuk van<br />
componist/fluitist Enrico Fink en<br />
de solisten van het Orchestra Multietnica<br />
di Arrezo. Door zich puur<br />
op de muziek van de voorstelling<br />
te concentreren en de Italiaans<br />
gesproken teksten weg te laten,<br />
biedt het album een mooie mix van<br />
wereldmuziek, jazz en neoklassiek<br />
(Materiali Sonori/XMD ✪✪✪✩).<br />
We blijven in Italië, waar componist<br />
Edmondo Romano ons een vergelijkbare<br />
mix voorschotelt op de cd<br />
RELIGIO. Bedreven op allerhande
Lehmanns Brothers<br />
PLAYGROUND<br />
10H10/XMD<br />
Buitengewoon<br />
aangenaam<br />
verrast stuitte ik<br />
eind 2022 op de<br />
live in de studio<br />
opgenomen ep<br />
THE YOUNGLING VOL.2 van de hiphop,<br />
soul- en funkband Lehmanns<br />
Brothers uit Angoulême, Frankrijk.<br />
Wat het kerntrio rond zangers/<br />
toetsenisten Julien Anglade en Alvin<br />
Amaïzo (tevens gitaar en bas)<br />
en drummer/percussionist Dorris<br />
Biayenda daar liet horen, deed in<br />
niets onder voor wat in dezelfde<br />
stijl uit de Verenigde Staten komt.<br />
Zou je op grond van de ep nog<br />
kunnen tegenwerpen dat daar<br />
foto Julien Philips<br />
ge debuut PLAYGROUND is, buiten<br />
het trio, op de meeste nummers<br />
maar liefst negen gastmuzikanten<br />
bij nodig waren, op het volwaardialleen<br />
extra bassist Clément Jourdan<br />
te horen en is de enige andere<br />
gast, op slechts één nummer,<br />
trombonist Jordan Solvin. Het<br />
welslagen van PLAYGROUND is<br />
dus zonder enige twijfel aan de<br />
drie heren Lehmanns Brothers te<br />
danken, waarbij ze zich niet alleen<br />
geweldige componisten tonen en<br />
dito instrumentalisten, maar ook<br />
meer dan uitstekende vocalisten.<br />
Ondanks dat ze puur Frans zijn, is<br />
hun Engels/Amerikaans smetteloos<br />
en zonder accent. Je zult<br />
dan ook hard moeten zoeken om<br />
een andere band te vinden die zo<br />
overtuigend en met zo veel smaak<br />
zulke goede jazzy funk maakt.<br />
Eric van Domburg Scipio<br />
✪✪✪✪<br />
ditional zijn, terwijl Saturday Night<br />
At NBT zich verrassend genoeg<br />
ontpopt als een uptempo countrynummer.<br />
Subliem.<br />
Marcel Haerkens ✪✪✪✪<br />
Mary Halvorson<br />
CLOUDWARD<br />
Nonesuch<br />
De Amerikaanse avant-jazzgitariste<br />
en componiste Mary Halvorson<br />
bracht twee jaar geleden nog<br />
gelijktijdig twee nieuwe albums uit:<br />
BELLADONNA – met strijkkwartet<br />
– en AMARYLLIS. Met CLOUDWARD<br />
vervolgt ze het pad dat ze met<br />
AMARYLLIS insloeg, met dezelfde<br />
muzikanten, hier niet voor niets<br />
het Amaryllis Sextet gedoopt. Toch<br />
komt CLOUDWARD niet per se over<br />
als AMARYLLIS PART 2, daarvoor<br />
bezit de muziek toch een ruimtelijker<br />
klank en krijgen zowel de<br />
blazers, de vibrafoniste als zijzelf<br />
alle gelegenheid zich te tonen.<br />
Dat Halvorson daarbij eerder<br />
terughoudend klinkt, is weer niet<br />
verwonderlijk, want ondanks haar<br />
fenomenale techniek is zij eerder<br />
een instrumentalist die zich<br />
schikt naar de compositie en het<br />
samenspel met haar muzikanten<br />
dan dat ze de hoofdrol voor zich<br />
opeist. De gastrol op één track van<br />
Laurie Anderson op viool, volgt<br />
een gelijkaardig pad en illustreert<br />
opnieuw dat Halvorson zich op<br />
CLOUDWARD vooral als componiste<br />
en bandleider manifesteert. Al wil<br />
dat zeker niet zeggen dat je hier<br />
niet volop kunt genieten van haar<br />
exquise gitaarspel.<br />
Eric van Domburg Scipio<br />
✪✪✪✪<br />
Inventionis Mater<br />
DIMENTION(I)S MAT(T)ER<br />
Visage Music/XMD<br />
Inventionis Mater, oftewel Mother<br />
of Invention op z’n Italiaans. De<br />
Zappa-link is helder, vooral ook<br />
omdat het hoesje overduidelijk<br />
blaasinstrumenten, van sax en<br />
klarinet tot doedoek en blokfluit,<br />
maar ook toetsen, elektronica en<br />
zang, wordt Romano ondersteund<br />
door zowel jazzmusici, klassieke<br />
strijkers als een negental vocalisten.<br />
Soms klinkt dat gewijd, dan<br />
weer folky of jazzy, maar altijd<br />
mooi en bijzonder (Visage/XMD<br />
✪✪✪✩). Bijzonder is ook de<br />
nieuwe soundtrack die de Duitse<br />
electropionier Karl Bartos maakte<br />
voor de stomme Duitse horrorfilmklassieker<br />
Das Cabinet des<br />
Dr. Caligari uit 1920. Bartos is bekend<br />
als oud-lid van Kraftwerk en<br />
van zijn werk met Bernard Sumner<br />
en Johnny Marr in de groep Electronic<br />
en voorziet deze befaamde<br />
Duitse expressionistische film<br />
van een bedrieglijk toegankelijk<br />
klinkend geluidslandschap dat<br />
ook zonder de filmbeelden fris<br />
en bijdetijds overkomt (Bureau B<br />
✪✪✪✩). Fris, eigentijds en tegelijkertijd<br />
heel anders, klinkt het<br />
Nederlandsse jazzduo Interplay.<br />
UNFLUSTERED heet de ep waarmee<br />
saxofoniste Jelske Hoogervorst<br />
en gitarist Folker Tettero in vijf<br />
bijzonder sfeervolle, zelfgeschreven<br />
duetten laten horen hoezeer<br />
hun beider stijlen zich met elkaar<br />
laten verenigen (interplayunflustered.bandcamp.com<br />
✪✪✪✪).<br />
Vergeleken met Interplay, klinkt<br />
Christof Sänger Trio op AT IRUMA<br />
JAZZCLUB beduidend klassieker.<br />
Begeleid door bassist Shinichi<br />
Kato en drumster Rena Toshimitsu<br />
brengt de virtuoos spelende Duitse<br />
jazz pianist een pianojazzrecital<br />
van een uur dat zowel klassieke<br />
bebop als modern klassiek<br />
aansnijdt (Laika/XMD ✪✪✪✩).<br />
De Belgische dj en producer Lefto<br />
Early Bird brengt op MOTHER-<br />
LESS FATHER, zijn debuut voor het<br />
Bronswood-label, een elektronische<br />
vorm van hiphop, soul en jazz<br />
die geknipt lijkt voor de huidige<br />
tijd en ook ideaal om te onthaasten<br />
(Brownswood/PIAS ✪✪✪✩).<br />
Al bewijst de Nederlandse pianist<br />
Daniël Tomàs op PINTURES II dat je<br />
vrijwel alleen met piano ook een<br />
heel eind komt. Hoewel de markt<br />
voor solopianisten/componisten<br />
overbevolkt lijkt, heeft Tomàs hier<br />
toch weer een eigen fraaie niche in<br />
gevonden (Eigen beheer ✪✪✪✩).<br />
Redactie: Eric van Domburg<br />
Scipio<br />
59 HEAVEN MEI/JUN 2024
60 HEAVEN MEI/JUN 2024<br />
BERT BROERE<br />
GEORGE INGE<br />
George Inge<br />
In een vlaag van nostalgische verstandsverbijstering<br />
vroeg vriend Ton zich af of er in Jazz Café George<br />
nog wat te beleven viel. Ik moest hem helaas uit die<br />
illusie helpen, want dit knusse etablissement had al lang<br />
geleden zijn deuren gesloten en het duurde jaren alvorens<br />
er weer sprake was van enige jazzreuring. Maar<br />
toch goed dat dit Arnhemse jazzcafé in herinnering<br />
werd gebracht, want het was ooit een toonaangevende<br />
en levendige jazztent. Hier was het te doen aan de<br />
Hoogstraat, alwaar uitbater George Inge, zijn vrouw Nettie<br />
en barman Jezus de scepter zwaaiden. We schrijven<br />
eind jaren zeventig/tachtigen George Inge kende veel<br />
muzikanten uit de ‘scene’. Hij had geluk want platenbaas<br />
en impresario Wim Wigt, bekend van Timeless Records,<br />
haalde grote namen naar de Arnhemse binnenstad. Zo<br />
gaven onder anderen Dexter Gordon, Chet Baker, Johnny<br />
Griffin en Art Blakey acte de présence. Deze concerten<br />
trokken veel publiek en kregen goede recensies.<br />
En wij gingen na een vroege dienst spoorslags richting<br />
George om ons onder te dompelen in een walm van<br />
sigarettenrook, weed en verschraald bier. In 1983 had<br />
George Inge grootse ideeën, want hij had een bouwvergunning<br />
aangevraagd voor een Nationaal Jazz Centrum.<br />
Het waren zeer ambitieuze plannen en Inge was er de<br />
man niet naar om er zijn schouders onder te zetten. Het<br />
pand zou in de Oktober Jazzmaand geopend worden<br />
en er zouden concerten, films en workshops gegeven<br />
worden. Helaas liepen de plannen op niets uit en was<br />
Inge in 1996 gedwongen de tent sluiten. Niet veel later<br />
in 1998 overleed hij onverwacht. Arnhem moest daarna<br />
even wachten eer er weer sprake was van enig leven in<br />
de jazzbrouwerij. Pas in 1999 startte de Stichting Jazz<br />
In Arnhem met haar activiteiten. Dat gebeurde eerst in<br />
Musis en vervolgens verhuisde de stichting in 2016 naar<br />
Theater het Hof. Sinds 2022 heeft dit jazzcafé zijn plaats<br />
in Huis van Puck gevonden.<br />
LUISTERPARADIJS BLUES • JAZZ • SOUL<br />
verwijst naar de cover van WE’RE<br />
ONLY IN IT FOR THE MONEY. Zo’n tien<br />
jaar brengt deze Italiaanse formatie<br />
nu al een eerbetoon aan de grootmeester<br />
– DIMENTION(I)S MAT(T)<br />
ER is hun vierde album – waarbij<br />
de akoestische gitaar van Andrea<br />
Pennati en de klarinet van Pierpaolo<br />
Romani centraal staan, dit keer aangevuld<br />
met onder andere staande<br />
bas, viool, mandoline en percussie.<br />
Door deze akoestische benadering<br />
krijgen songs als Cosmik Debris,<br />
Son Of Orange County en Evelyn A<br />
Modified Dog een heel andere klankkleur,<br />
terwijl ook de uitvoeringen<br />
voldoende afwijken om dit materiaal<br />
een nieuw geluid te geven. In Black<br />
Napkins klinkt een elektrische gitaar,<br />
maar ook dan voegen de Italianen<br />
voldoende eigens toe. Jazz, klassiek,<br />
rock, pop... Zappa was niet voor<br />
één gat te vangen en dat is deze<br />
band ook niet. Voor de fans is dit<br />
een feest der herkenning, maar ook<br />
een verfrissende herontdekking van<br />
deze stukken. Daar komt nog eens bij<br />
dat niemand minder dan Napoleon<br />
Murphy Brock van de partij is (hij<br />
was lange tijd leadzanger bij Zappa),<br />
niet alleen op tenorsaxofoon maar<br />
ook vocaal. Kees van Wee<br />
✪✪✪✩<br />
José James<br />
1978<br />
Rainbow Blonde Records<br />
1978 (James’ geboortejaar) is weer<br />
een fraai caleidoscopisch album. Het<br />
José James foto Janette Beckman<br />
opent met Let’s Get It in een loungy<br />
groove. Het nummer hypnotiseert<br />
door het repetitieve karakter.<br />
Gaandeweg komen alle mogelijke<br />
genres aan bod: r&b, soul, jazz,<br />
een indrukwekkende pianoballad<br />
(For Trayvon) en folky wereldmuziek.<br />
Met als gemeenschappelijke<br />
factor die aanstekelijke, soepele<br />
bariton van de man uit Minneapolis.<br />
Hoogtepunten zijn onder<br />
andere het zwoele Black Orpheus<br />
(Don’t Look Back) en Dark Side Of<br />
The Sun, dat op miraculeuze wijze<br />
wereldfolk met hiphop mengt (met<br />
medewerking van de Congolese<br />
culturele duizendpoot Baloji).<br />
Ook de Braziliaanse Xênia França<br />
levert een fraaie bijdrage in Place<br />
Of Worship. Geen nieuws voor<br />
degenen die bekend zijn met het<br />
werk van James, wel weer een<br />
heerlijke eclectische plaat.<br />
Harmen van Aurich ✪✪✪✩<br />
Motus Laevus<br />
SIFR<br />
Felmay/XMD<br />
Het Italiaanse trio Motus Laevus,<br />
bestaande uit pianiste/toetseniste/<br />
zangeres Tina Omerzo, saxofonist/<br />
klarinettist Edmondo Romano en<br />
gitarist/ûd-speler Luca Falomi,<br />
brengt op SIFR een even bijzondere<br />
als oorspronkelijke mix van<br />
folk, jazz en wereldmuziek, die niet<br />
alleen vele windstreken beslaat,<br />
maar ook allerlei tijdperken<br />
en culturen, waarbij drummer/
LUISTERPARADIJS WERELD<br />
percussionist Max Trabucco<br />
en bassist Alessandro Turchet<br />
waar nodig de ritmische basis<br />
verzorgen. Het merendeel van<br />
de acht composities bestaat uit<br />
individueel eigen werk, naast twee<br />
Macedonische traditionals en de<br />
Ottomaanse klassieker Nilhavend<br />
Longa. Deze worden buitengewoon<br />
fraai uitgewerkt met een levendige<br />
muzikale interactie waarbij<br />
iedereen volop het eigen kunnen<br />
presenteert. En dat leidt tot een<br />
zeldzaam geslaagde plaat, waarop<br />
de musici elkaar op bijna feilloze<br />
wijze aanvoelen en zowel op de<br />
instrumentale als vocale stukken<br />
elkaar naar grote hoogte stuwen.<br />
Pieter Wijnstekers ✪✪✪✪<br />
Soulradio<br />
EMPTINESS DANCING<br />
Eigen beheer/www.soulradio.nu<br />
Na zijn deelname aan succesvolle<br />
bands als Texan Tail, The Wild Specialties<br />
en The Big Four Quintet,<br />
gooit Bas Janssen het roer rigoureus<br />
om. Althans: zo expliciet heeft<br />
de toetsenist, gitarist en zanger<br />
zijn voorliefde voor soul en funk<br />
nog nooit uitgedragen. Samen met<br />
contrabassist Vincent Meelberg,<br />
drummer Dennis Schaart en een<br />
tiental gastmusici, waarvan zowat<br />
de helft blazers, wordt met deze<br />
band een nieuwe afslag genomen<br />
die ons toegang biedt tot hun visie<br />
op de stijlontwikkeling van de<br />
afgelopen decennia. Met uitzondering<br />
van het aangenaam lome,<br />
dromerige Move Around, waarin<br />
we de echo van Stranglers’ Golden<br />
Brown terughoren, zijn de meeste<br />
tracks op EMPTINESS DANCING<br />
uptempo. Namen als Moloko en<br />
Jamiroquai schieten ons spontaan<br />
te binnen, maar over de gehele<br />
linie is ook de acid jazzstroming<br />
die in de jaren tachtig en negentig<br />
van de vorige eeuw furore maakte<br />
een onmiskenbare referentie.<br />
EMPTINESS DANCING is echter<br />
beslist niet retro, maar klinkt fris,<br />
contemporain en swingt onweerstaanbaar.<br />
Een veelbelovende<br />
reïncarnatie. Marcel Haerkens<br />
✪✪✪✩<br />
Malé Zuby<br />
POUTA<br />
Indies Scope/XMD<br />
De band<br />
Zuby<br />
Nehty is de<br />
bekendste<br />
underground<br />
vrouwenrockgroep uit Tsjechië.<br />
Opgericht in 1980, kent de band<br />
een lange geschiedenis en heeft<br />
in die jaren ook veel leden langs<br />
zien trekken. Onder de naam<br />
Malé Zuby komen we een drietal<br />
huidige Zuby Nehty-leden tegen,<br />
bestaande uit bassiste en zangeres<br />
Pavla Jonssonová, zangeres<br />
en pianiste Marka Míková en<br />
drumster en trompettiste Jana<br />
Kaplanová, die besloten om in<br />
afgeslankte triovorm met een<br />
iets andere sound te experimenteren.<br />
Hun debuutalbum POUTA<br />
mag er beslist wezen, want<br />
gedrieën brengen deze dames<br />
een vorm van folkrock, waarin je<br />
hun underground-achtergrond<br />
Aziza Brahim<br />
MAWJA<br />
Glitterbeat/XMD<br />
Aziza Brahim is in 1976 geboren in<br />
een Algerijns vluchtelingenkamp.<br />
In 2000 is deze Sahrawi (‘woestijnbewoner’)<br />
naar Spanje verhuisd.<br />
Haar volwaardige debuutalbum<br />
MABRUK verscheen in 2012, stond<br />
bomvol sublieme woestijnmuziek<br />
met fijne zang, en was toen mijn<br />
plaat van het jaar. Daarna volgden<br />
er nog enkele kwaliteitsalbums,<br />
al wist ze niveau van MABRUK niet<br />
helemaal te evenaren. Ook MAWJA<br />
is minder aangrijpend, maar het<br />
is wel weer een heel puike plaat.<br />
Ze klinkt tegenwoordig meer ontspannen,<br />
alsof ze haar zielenpijn<br />
wat meer heeft verwerkt. En het<br />
zat haar in al die jaren niet mee;<br />
haar vader heeft ze bijvoorbeeld<br />
nooit ontmoet omdat haar moeder<br />
alleen uit de Westelijke Sahara is<br />
gevlucht. In 2020 brak er opnieuw<br />
oorlog uit tussen haar volk en<br />
terughoort, maar die tegelijkertijd<br />
een ruimtelijkheid biedt die je bij<br />
Zuby Nehty in volle bezetting niet<br />
verwacht. In combinatie met de<br />
eigenzinnige, pakkende liedjes,<br />
allemaal van de hand van Miková<br />
dan wel Jonssonová, die met de<br />
nodige verve worden gebracht,<br />
zowel qua zang als qua instrumentatie,<br />
ontstaat een buitengewoon<br />
geslaagd album. Dat klinkt welis-<br />
Marokko, en in 2021 is haar grootmoeder<br />
overleden. Toch klinken de<br />
melodieën van MAWJA berustend,<br />
als relaxte woestijnblues die je ook<br />
op de achtergrond kunt aanhoren.<br />
Haar vaste band is trouwens<br />
weer van de partij, van wie bassist/gitarist<br />
Guillem Aguilar het<br />
belangrijkste lid is. ‘Hij is specialist<br />
in volksmuziek, rootsmuziek,<br />
met een goed oor en een verfijnd<br />
beoordelingsvermogen. Op<br />
muziekgebied begrijpen wij elkaar<br />
perfect.’ Luister als eerste song<br />
naar het heerlijke Metal, Madera en<br />
je bent verkocht. Kees van Wee<br />
✪✪✪✪<br />
Luigi Cinque, Stefano<br />
Saletti en Urna<br />
Chahar-Tugchi<br />
PERSEPHONE<br />
Materiali Sonori/XMD<br />
Twee Italianen en een Mongoolse<br />
(die in Shanghai zang en compositie<br />
studeerde en later in<br />
waar behoorlijk anders dan enige<br />
westerse groep die ik ken, maar<br />
het is plezierig anders en heel toegankelijk.<br />
Hoewel ik geen idee heb<br />
waar de dames over zingen, wordt<br />
mijn luisterplezier daar absoluut<br />
niet minder van en gaat POUTA<br />
hier nog vele draaiuren maken.<br />
Eric van Domburg Scipio<br />
✪✪✪✪<br />
een drietal Europese steden zou<br />
wonen) tekenden voor het uiterst<br />
bijzondere PERSEPHONE, een titel<br />
die uiteraard verwijst naar de gelijknamige,<br />
‘multi-taskende’ Griekse<br />
godin van het dodenrijk én de<br />
lente. Saletti’s inbreng is die van<br />
de traditionele snaar instrumenten<br />
(saz, bouzouki etc.), Cinque zorgt<br />
voor blazers, toetsen en elektronica.<br />
Daar bovenuit klinkt de stem<br />
van zangeres Urna. Ze zingt in<br />
een nogal curieuze taal waarin<br />
klank (melos) belangrijker is dan<br />
betekenis (logos). Met haar bereik<br />
is intussen niks mis: vier octaven.<br />
Ik zie af van het ‘besterren’ van dit<br />
album – al zet ik er voor de zekerheid<br />
toch maar vijf onder. Want dit<br />
is zondermeer een wereldalbum,<br />
een mix van folk, jazz, Afrikaanse<br />
muziek en modern klassiek, dat<br />
elke liefhebber van ‘muziek over<br />
de grens’ op zijn minst een keer<br />
gehoord moet hebben!<br />
Cees Bronsveld ✪✪✪✪✪<br />
61 HEAVEN MEI/JUN 2024
LUISTERPARADIJS WERELD<br />
Corrodo Corradi,<br />
Rachele Colombo en<br />
Roberto Tombesi<br />
PASSEGGERI<br />
Visage/XMD<br />
PASSEGERI (Passagiers) heet het<br />
album van drie Italiaanse musici<br />
die elkaar kennen van de in de<br />
jaren negentig succesvolle Venetiaanse<br />
band Calicanto. Ze kwamen<br />
elkaar na vijfentwintig jaar weer<br />
tegen en besloten gedrieën een album<br />
te maken. Daarop staan dertien<br />
tracks, onderverdeeld in vijf<br />
thema’s: vertrek, reizen, migratie,<br />
feest en terugkomst. De teksten<br />
zijn gebaseerd op de brieven van<br />
de Italiaanse acteur Marco Piazza<br />
die in 1874 een wereldreis maakte.<br />
Fantastische muzikanten, luister<br />
bijvoorbeeld naar de bijzonder<br />
fraaie accor deon op Briso Del Mar<br />
(Zeebries), die bovendien al even<br />
fantastisch kunnen zingen – te<br />
horen op onder meer In Un Soffio<br />
Partir (Ik Vertrek Zo). Voor wie nog<br />
twijfelde aan de schoonheid van<br />
het Italiaans is er de ‘spoken word’<br />
track Tendresse Du Sud.<br />
Cees Bronsveld ✪✪✪✪<br />
De Baron<br />
BEJJEBANG<br />
Eigen beheer/de-baron.com<br />
Onthaalden we de Utrechtse band<br />
De Baron vier jaar geleden op hun<br />
debuutalbum BENBIRI nog als een<br />
iets nettere versie van De Kift, op<br />
BEJJEBANG (wat fonetisch uit te<br />
spreken is als Ben Je Bang), klinkt<br />
de guerilla brass van de zevenkoppige<br />
fanfarerockgroep stukken<br />
minder gepolijst en doet af en toe<br />
zelfs enigszins punky aan. Weliswaar<br />
nog altijd zonder die ruwe<br />
charme die hun Zaanse collega’s<br />
zo kenmerkt, maar dat wordt meer<br />
dan gecompenseerd door de kwaliteit<br />
van hun liedjes en het lef dat<br />
ze tonen om hun liedjes muzikaal<br />
te verdiepen. Daardoor blijft het<br />
veelzijdige BEJJEBANG drie kwartier<br />
lang boeien, temeer omdat<br />
de band ook niet terugdeinst om<br />
zo nu en dan hun fijne pop- en<br />
rocksongs af te wisselen met<br />
enkele ronduit prachtige ballades.<br />
Vormde op BENBIRI Rivier een onbetwist<br />
hoogtepunt, op BEJJEBANG<br />
is dat het afsluitende Mausoleum,<br />
Hartwin Dhoore foto Silver Tonisson<br />
dat als een wonderschone ballade<br />
begint, maar halverwege ineens<br />
meer vaart krijgt en uitgroeit tot<br />
een slotstuk waar ze nog jaren<br />
concerten mee kunnen afsluiten.<br />
Pieter Wijnstekers ✪✪✪✪<br />
Hartwin Dhoore<br />
DANCE TUNES ✪✪✪✩<br />
Siger<br />
WHEN WE FLY ✪✪✪✪<br />
Trad Records/XMD<br />
Hoewel een heel album met<br />
diatonisch accordeonspel voor<br />
de gemiddelde muziekliefhebber<br />
wellicht wat veel van het goede<br />
is, moet gezegd worden dat de<br />
Vlaming Hartwin Dhoore een<br />
dusdanig meesterlijke instrumentalist<br />
en componist is, dat<br />
je geen hardcore folkliefhebber<br />
hoeft te zijn om te genieten van<br />
zijn gevarieerde soloalbum DANCE<br />
TUNES. Wat niet wegneemt dat zijn<br />
spel een grotere hoogte bereikt<br />
in het duo Siger dat hij vormt<br />
met zijn broer Ward. Zo blijkt uit<br />
hun album WHEN WE FLY, waarop<br />
Hartwins accordeon gezelschap<br />
krijgt van Wards mandola, gitaar,<br />
synthesizers en soundscapes. Het<br />
leidt tot instrumentaal duospel<br />
dat mij hier en daar herinnerde<br />
aan de baanbrekende duoplaten<br />
van het Iers-Amerikaanse duo<br />
Martin Hayes en Dennis Cahill. Hun<br />
allerhoogste compositorische gaven<br />
bereiken de broertjes Dhoore<br />
misschien niet, maar ze blijven niet<br />
ver achter, terwijl het samenspel<br />
minstens zo boeiend is. Het<br />
beeldschone WHEN WE FLY is een<br />
absolute aanrader voor liefhebbers<br />
van hoogwaardige instrumentale<br />
muziek. Pieter Wijnstekers<br />
Fifidroki<br />
FIGURA DZIKS<br />
Gustaff Records/XMD<br />
Over de Poolse band Fifidroki is<br />
niet veel te vinden op het internet.<br />
Bandcamp meldt dat hun muziek<br />
verwijst naar volkstradities van<br />
de regio Silezië, maar er niet door<br />
wordt beperkt. ‘Better to listen than<br />
to read this.’ Dat doen we dan maar.<br />
FIGURA DZIKS opent met de samenzang<br />
van twee fraaie damesstemmen,<br />
die even doet denken aan<br />
een Bulgaars vrouwenkoor. Die<br />
62 HEAVEN MEI/JUN 2024<br />
OOK VERSCHENEN<br />
CIRCLES is het fraaie nieuwe<br />
album van het zo’n vijftien<br />
leden tellende Italiaanse Classica<br />
Orchestra Afrobeat. Ze spelen<br />
afrobeat op klassieke instrumenten<br />
en het album is zo goed als<br />
volledig instrumentaal. Dat is geen<br />
probleem want er gebeurt heel<br />
veel en vooralsnog hoor ik bij<br />
iedere draaibeurt nieuwe dingen.<br />
Het prijsnummer is Ka Munu Munu<br />
waarop de Malinese zangeres<br />
Rokia Traoré is te horen is (Brutture<br />
Moderne/XMD ✪✪✪✩). Na<br />
tien jaar is er eindelijk weer eens<br />
een nieuwe plaat van latinpopster<br />
Ana Tijoux, dochter van voor<br />
Pinochet naar Frankrijk gevluchte<br />
Chileense ouders. VIDA biedt een<br />
uiterst aangename mix van hiphop,<br />
rap en latinpop, maar is vooralsnog<br />
enkel digitaal of via de streamerij<br />
te beluisteren. Dat gaat hopelijk<br />
binnenkort veranderen (ana-tijoux.<br />
bandcamp.com ✪✪✪✪). FICTION<br />
AND FOLKLORE heet de opvolger<br />
van de debuutplaat SABOTAGE AND<br />
TRADITION (2020) van de Oost-<br />
Europese band Lakvar, opgericht<br />
door de Hongaars-Bulgaarse<br />
zangeres Hajnalka Péter en de<br />
Georgische gitarist Zura Dzagnidze.<br />
We horen in uiteenlopende<br />
muzikale stijlen diverse curieuze<br />
instrumenten – zoals de pandoeri,<br />
een driesnarige langhalsluit – en<br />
veldopnamen afkomstig van een<br />
markt in het Georgische Tiblisi.<br />
Een prima cd-boekje bevat een<br />
korte Engelstalige duiding waar de<br />
acht tracks op dit album over gaan.<br />
In de liner notes staan onder meer<br />
een paar mooie zinnen van filmregisseur<br />
Kincses Réka: ‘Folklore is<br />
the opposite of kitsch’. En zo is het.<br />
Prachtplaat (CPI ✪✪✪✪). De Tsjechische<br />
singer-songwriter Jaroslav<br />
Rudiš maakte met lokale musici<br />
uit diverse bands onder de naam<br />
Kafka Band twee albums met als<br />
uitgangspunt de romans van Franz<br />
Kafka. Na Das Schloss en Amerika<br />
werd nu Der Prozess onder handen<br />
genomen. Het resultaat, DER PRO-<br />
CESS geheten, verscheen eerder<br />
als soundtrack bij een Tsjechische<br />
stripversie van Kafka’s roman. Nu<br />
beleeft het album alsnog een echte<br />
en gelijk ook maar internationale<br />
release. Het biedt een pittige mix
Lina<br />
FADO CAMÕES<br />
Galileo<br />
‘Only a perfect<br />
voice can sing<br />
a perfect song’<br />
(schrijver-dichter<br />
Nuno Judice over<br />
deze plaat). Lina<br />
heeft op dit album gedichten van<br />
de 16 e eeuwse dichter Luis Vaz<br />
de Camões (die beschouwd wordt<br />
als de grootste Portugese dichter<br />
ooit) op muziek gezet. Door de<br />
Engelse vertaling in het cd-boekje<br />
weten we dat de teksten handelen<br />
over liefde, hartpijn, sehnsucht en<br />
het (nood)lot (= fado). Typische<br />
onderwerpen uit de Portugese<br />
fado, die hier door Lina op grandioze<br />
wijze vertolkt worden. Haar<br />
prachtige stem en de superbe<br />
muziek brengen een moderne<br />
variant van fado, waarbij vooral<br />
de mooie pianopartijen opvallen,<br />
een instrument dat nochtans niet<br />
gebruikelijk is in klassieke fado.<br />
Songs als Desamor, O Que Temo E<br />
O Que Desejo, In Labirinto en Desencontro<br />
bevallen ons het meest,<br />
maar eigenlijk is het als geheel<br />
een erg sterk album. De ver-vos a<br />
não vos ver (Je zien of je niet zien),<br />
zingt ze. Een onmogelijke keuze<br />
tussen beide dodelijke extremen,<br />
en dat op muziek gezet. Indrukwekkend.<br />
Marc Vos<br />
✪✪✪✪✩<br />
bijzondere zang vormt de rode<br />
draad van het album, maar al snel<br />
wordt het pittiger, onstuimig zelfs,<br />
met elektrische gitaren, grommende<br />
bas, stuwende drums en<br />
een scheurende sax. En hoewel<br />
er daarna nog diverse rustpuntjes<br />
zijn – de samenzang in het<br />
titelnummer is even bijna sacraal<br />
– overheerst een stevig, rockend<br />
geluid, ook al komen de folkwortels<br />
eveneens duidelijk naar de<br />
oppervlakte. Bijzondere, inventieve<br />
muziek, met tempo- en sfeerwisselingen,<br />
en nergens echt mee<br />
te vergelijken. Maar om je toch<br />
van pop, rock en blues en klinkt<br />
mede door de Tsjechische teksten<br />
heel bijzonder. Duitse en Engelse<br />
vertalingen daarvan staan gelukkig<br />
in het cd-boekje (Indies Scope/<br />
XMD ✪✪✪✩). Jan Fic is ook een<br />
Tsjech en bracht recent zijn derde<br />
album uit: HOMUNKLUS. Het opent<br />
met het fraaie Oddechnut!, met<br />
sprankelend gitaarspel van Fic. De<br />
overige nummers klinken vooral<br />
rauw, waar uiteraard niks mis mee<br />
is, maar toch… Helaas biedt het<br />
boekje bij dit album geen vertaling<br />
van de Tsjechische teksten (Indies<br />
enig idee te geven: dit album zou<br />
zowel fans van Värttinä kunnen<br />
aanspreken als die van Dead Can<br />
Dance en After Forever. En als dit<br />
naar meer smaakt: in 2015 brachten<br />
ze het album BLOMKUL uit.<br />
Kees van Wee ✪✪✪✩<br />
Dele Sosimi And The<br />
Estuary 21<br />
THE CONFLUENCE<br />
Wah Wah 45s<br />
Inmiddels is, de in Hackney (UK)<br />
geboren, Dele Sosimi de zestig<br />
gepasseerd en heeft hij al een<br />
heel muzikaal leven achter de<br />
Scope/XMD ✪✪✪✩). Munojat<br />
Yulchiva is een zangeres uit Oezbekistan<br />
met een geweldige stem.<br />
Van haar verscheen onlangs een cd<br />
met de saaiste titel ooit: SELECTED<br />
PIECES. Van de ondertitel Classical<br />
Music From Central Asia zal ook<br />
niemand erg enthousiast worden.<br />
Gelukkig is er wel een verhelderend<br />
boekje, met een etnomusicologisch<br />
essay, een goed verhaal over de<br />
instrumenten en track-voor-track<br />
info. Een prachtige cd (Felmay/XMD<br />
✪✪✪✩).<br />
Redactie: Cees Bronsveld<br />
rug. Het predicaat ambassadeur<br />
van de afrobeat kun je hem gerust<br />
opplakken. Sosimi heeft namelijk<br />
zijn eigen Afrobeat-Foundation,<br />
van waaruit hij de Fela Kuti-fakkel<br />
brandend houdt als docent en instructeur.<br />
Sosimi’s carrière begon<br />
in Fela Kuti’s Egypt 80 band, waarin<br />
hij zeven jaar toetsen speelde.<br />
Tijdens het huisarrest van de<br />
grondlegger van de afrobeat nam<br />
hij de leiding van Egypt 80 over<br />
en leerde hij als musical director<br />
arrangeren. THE CONFLUENCE<br />
werd oorspronkelijk in 2023 als<br />
ep uitgebracht en is nu aangevuld<br />
met vijf tracks tot een volwaardig<br />
album, zijn vijfde inmiddels. Na de<br />
samenwerking met Fela en diens<br />
oudste zoon Femi verkaste Sosimi<br />
in 1995 naar Londen, waar hij zijn<br />
huidige band formeerde. Artistiek<br />
puttend uit de afrobeattraditie die<br />
hij hier combineert met soepele<br />
soulpop, serveert hij de luisteraar<br />
elf soulvolle funkpop tracks waarop<br />
stilzitten geen optie is.<br />
Jeroen van der Vring ✪✪✪✩<br />
Tiziano Tononi & The<br />
Pahà Sàpa Ensemble<br />
WINTER COUNTS (WE’LL<br />
STILL BE HERE!)<br />
Felmay/XMD<br />
Op de dubbel-cd WINTER COUNTS<br />
(WE’LL STILL BE HERE!) maakt<br />
de Italiaanse jazzdrummer en<br />
activist Tiziano Tononi en zijn<br />
achtkoppige Italiaanse Pahà<br />
Sàha ensemble zich druk over<br />
de schandelijke wijze waarop de<br />
oorspronkelijke bewoners van<br />
de Verenigde Staten behandeld<br />
werden en worden, en wijdt<br />
daar dertien tracks aan, in<br />
lengte variërend van zo’n vier<br />
tot ruim vijfentwintig minuten.<br />
Het album is een mengeling van<br />
avant-gardejazz naar klassieke<br />
voorbeelden als John Coltrane<br />
en Don Cherry met spoken word<br />
en zanggedeelten van meer en<br />
minder bekende Native Americans,<br />
die verhalen over het<br />
onrecht waarmee ze geconfronteerd<br />
werden en worden.<br />
En hoewel het curieus is dat<br />
uitgerekend een groep Italianen<br />
een project als dit onder handen<br />
nemen, heeft het geleid tot een<br />
indrukwekkend album dat niet<br />
bang is om de waarheid te vertellen,<br />
een waarheid die menige<br />
Amerikaan waarschijnlijk liever<br />
niet zou horen en reden waarom<br />
Tononi zich hier uiteindelijk toe<br />
heeft opgeworpen.<br />
Eric van Domburg Scipio<br />
✪✪✪✪<br />
63 HEAVEN MEI/JUN 2024
Gino Vannelli (CAN)<br />
vrijdag 10 mei<br />
Sananda Maitreya (USA)<br />
Voorheen Terence Trent D’Arby<br />
vrijdag 7 juni<br />
Sonido Gallo Negro (MX)<br />
donderdag 20 juni<br />
GIPSY KINGS<br />
by Diego Baliardo (FR)<br />
donderdag 20 juni<br />
Ben jij die<br />
“not just anybody”<br />
die er één voor me heeft?<br />
Mail, bel of app me dan!<br />
bramvanoeffelt@gmail.com<br />
06-23318451<br />
64 HEAVEN MEI/JUN 2024<br />
“I need somebody!”<br />
want in mijn Top 40 verzameling overheerst al jaren “Il Silenzio”<br />
en omdat ik nog steeds 6 lijsten mis geeft dat absoluut<br />
“No satisfaction!”<br />
WIE HELPT MIJ OM ALLE GEDRUKTE EXEMPLAREN VAN<br />
DE VERONICA TOP 40 BIJ ELKAAR TE KRIJGEN?<br />
Ik zoek de lijsten van de Nederlandse Hitparade van<br />
9 januari t/m 13 februari 1965<br />
en eventueel mooiere van 3 april en 1 mei 1965.<br />
Voor mij zijn het collectors items en ik geef er afhankelijk van de staat<br />
dan ook graag tot enkele honderden euro’s per stuk voor<br />
en voor de oudste nog wel meer.
VERWACHT IN DE VOLGENDE HEAVEN<br />
<strong>Heaven</strong> #<strong>150</strong><br />
MEI/JUN 2024<br />
www.heavenmagazine.nl<br />
Porcelain ID foto Han Ernest<br />
Chantal Acda Nele Cassier<br />
Redactieadres<br />
Poppelenburgerstraat 18,<br />
4191 ZT Geldermalsen<br />
0345-575 917<br />
redactie@heavenmagazine.nl<br />
Redactie<br />
Ludo Diels, Eric van Domburg Scipio, Han Ernest,<br />
Louis Nouws, Jules Roosenboom, Steven Walter,<br />
Sander Warmerdam-Abrahams, Maurits S. Westerik<br />
Medewerkers<br />
Eddie Aarts, Sandy Abrahams, August Hans den<br />
Boef, Rogier Boogaard, Bert Broere, Cees Bronsveld,<br />
Flip van der Enden, Edwin Fagel, Marcel Haerkens,<br />
Ruud Heijjer, Albo Helm, Félice Hofhuizen, Hubert van<br />
Hoof, Bertram Mourits, Ed Muitjens, Joop van Rossem,<br />
Henk Rijkenbarg, Bram van Schaik, Peter Schong, John<br />
Schoorl, Jos Schuring, Edith Sierink, Roeland Smits,<br />
Michael Struis, Hugo Thomassen, Marc Vos, Jeroen van<br />
der Vring, Kees van Wee, Pieter Wijnstekers<br />
Oud-redactieleden: Geert Henderickx, Paul Stramrood<br />
Vormgeving<br />
Louis Nouws<br />
Kamasi Washington<br />
KAMASI WASHINGTON<br />
WAAR DE AMERIKAANSE SAXOFOONGIGANT ZICH OP ZIJN EERDERE<br />
ALBUMS BEZIGHIELD MET DE KOSMOS, RICHT HIJ ZICH OP ZIJN NIEUWE<br />
OP HET AARDSE LEVEN. HET BLIJFT GROOTS EN MEESLEPEND.<br />
PORCELAIN ID<br />
DE ARTIESTENNAAM COMBINEERT BREEKBAARHEID MET EEN ZOEK-<br />
TOCHT NAAR EEN EIGEN IDENTITEIT. POCELAIN ID IS HET ALTEREGO<br />
VAN DE RWANDESE ANTWERPENAAR HUBERT TUYISHIME.<br />
CHANTAL ACDA<br />
DE NEDERLANDSE ANTWERPSE CHANTAL ACDA NAM IN NEW YORK<br />
SILENTLY HELD OP. “HET WAS EEN BEETJE SPANNEND OM HET ALBUM<br />
UIT TE BRENGEN, WANT DIT IS MIJN MEEST PERSOONLIJKE PLAAT.”<br />
MDOU MOCTAR<br />
DE NUMMERS OP FUNERAL FOR JUSTICE GAAN ONVERBLOEMD<br />
OVER DE MOEILIJKE SITUATIE IN NIGER, HET THUISLAND VAN DE<br />
NAAMGEVER VAN DE BAND, DE ‘JIMI HENDRIX VAN DE SAHEL’.<br />
MEER OVER ONZE FAVORIETE ARTIESTEN, CONCERTTIPS EN<br />
RECENSIES VIND JE OP WWW.HEAVENMAGAZINE.NL<br />
VOLG ONS OOK VIA FACEBOOK, INSTAGRAM EN SPOTIFY<br />
Bladmanagement<br />
Virtúmedia, Rob van der Linden<br />
rvanderlinden@virtumedia.nl : 030 692 06 77<br />
Advertenties<br />
Daily Productions, Mariska Jankovits<br />
mjankovits@virtumedia.nl : 030 693 11 77<br />
Abonnementen<br />
6 nummers per jaar<br />
Nederland en België: € 44,95 (automatische incasso)<br />
of € 47,95 (acceptgirokaart)<br />
Europa € 57,50<br />
Buiten Europa: € 62,50<br />
Abonnementen kunnen ieder nummer ingaan en worden<br />
elk jaar vernieuwd. Abonnee worden kan via www.<br />
popmagazineheaven.nl of rechtstreeks bij de klantenservice.<br />
Adreswijzigingen graag schriftelijk doorgeven<br />
met vermelding van het oude en het nieuwe adres en<br />
het nieuwe telefoonnummer. Opzeggingen 2 maanden<br />
voor vervaldatum doorgeven aan de klantenservice.<br />
Correspondentieadres<br />
Uitgeverij Virtúmedia,<br />
t.a.v. <strong>Heaven</strong> magazine,<br />
Postbus 595, 3700 AN Zeist<br />
E-mail: klantenservice@virtumedia.nl<br />
Telefoon: 030-692 06 77<br />
Druk<br />
Veldhuis Media BV, Meppel<br />
Verspreiding<br />
Betapress, Gilze-Rijen<br />
Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of<br />
openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie of op welke<br />
wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming<br />
van de uitgever. <strong>Heaven</strong> wordt tevens elektronisch opgeslagen<br />
en geëxploiteerd. Alle auteurs van tekstbijdragen aan <strong>Heaven</strong>,<br />
in de vorm van artikelen of ingezonden brieven, worden geacht<br />
daarvan op de hoogte te zijn en daarmee in te stemmen.<br />
ISSN 1389-8345<br />
65 HEAVEN MEI/JUN 2024
66 HEAVEN MEI/JUN 2024<br />
UITLOOPGROEF<br />
ISLANDS*<br />
Op het Wad<br />
Ga je ook weer weg<br />
Verlaat je het huisje<br />
En het kopje met één oor<br />
Je hebt het strand gezien<br />
En ook de zee<br />
Je bent het hele<br />
Eiland rondgefietst<br />
En hebt het antwoord gevonden<br />
Wat het Wad is<br />
Het Wad is het Wad<br />
En iedereen zwaait je uit.<br />
JOHN SCHOORL<br />
Cat Power foto Julien Bourgeois<br />
Jungle<br />
*Islands is een nummer van Cat Power<br />
die in het echt Charlyn Marie Marshall<br />
heet. Het staat op haar geweldige album<br />
THE GREATEST uit 2005. En we mogen<br />
sowieso ook niet haar covers-platen<br />
vergeten, THE COVERS RECORD en JUKE-<br />
BOX. Cat Powers loopbaan is er eentje<br />
van vallen en opstaan, mede vanwege<br />
talloze mentale issues en drankgebruik.<br />
Als Dylanofiel heeft ze in 2023 een<br />
historisch liveconcert van Bob Dylan op<br />
de plaats gezet: CAT POWER SINGS DYLAN:<br />
THE 1966 ROYAL ALBERT HALL CONCERT.<br />
DE 10<br />
VIJFENTWINTIG<br />
IN ELKE HEAVEN HERINNEREN WE ONS ALBUMS, NUMMERS OF<br />
ARTIESTEN MET EEN GEZAMENLIJK THEMA.<br />
10 Chicago<br />
25 OR 6 TO 4 (1969)<br />
Die klassieke gitaarriff,<br />
gevolgd door de even iconische blazers:<br />
dit nummer van de seventies supergroup<br />
is onomstreden in de tempel van de rock.<br />
Alleen: waar slaat die geheimzinnige songtitel<br />
nou op? Door de jaren heen is alles gefluisterd:<br />
codetaal voor een hoeveelheid drugs,<br />
een schimmig personage, het jubileum<br />
van een muziekblad? Niets van dat alles,<br />
verklapte Robert Lamm, de schrijver van het<br />
nummer, in 2013. Het gaat over het schrijven<br />
van een song in het midden van de nacht.<br />
Hij keek op de klok en zag dat het 25 (of 26)<br />
minuten voor 4 was. Soms is het mysterie<br />
mooier dan de waarheid.<br />
Sander Warmerdam<br />
9<br />
Kanye West<br />
WE DON’T CARE (2004)<br />
Hoewel het tegenwoordig niet meevalt<br />
om Ye – zoals hij nu genoemd wil worden –<br />
nog echt serieus te nemen, was hij als Kanye<br />
West verantwoordelijk voor een heel aantal<br />
van de beste rap/hiphopplaten ooit gemaakt.<br />
Op zijn debuutalbum THE COLLEGE DROPOUT<br />
lacht hij in het nummer We Don’t Care iedereen<br />
uit die dacht dat hij en zijn maten niet meer<br />
dan losers waren van wie je na hun vijfentwintigste<br />
nooit meer iets zou horen: We wasn’t<br />
supposed to make it past twenty-five. Joke’s on<br />
you, we still alive. Het bleek de inleiding tot een<br />
carrière die met LATE REGISTRATION, GRADUA-<br />
TION en MY BEAUTIFUL DARK TWISTED FANTASY<br />
steeds grote hoogten bereikte, al raakte hij<br />
dan de draad kwijt. Pieter Wijnstekers<br />
8<br />
De Strangers<br />
VIJFENTWINTIG (1976)<br />
De leden van de Vlaamse zanggroep<br />
The Strangers zijn inmiddels allemaal<br />
overleden, maar ze waren dan ook al actief<br />
sinds medio jaren vijftig. In Vlaanderen zijn ze<br />
vooral bekend vanwege hun lied Antwarpe (op<br />
een melodie van Joe Dassin), het officieuze<br />
volkslied van de stad Antwerpen. Maar nu toch<br />
wel zeer passend is hun nummer Vijfentwintig,<br />
een iets meer dan een minuut lange bewerking<br />
van het Hallelujah uit Händel’s Messiah. <strong>Heaven</strong><br />
25 jaar! Harmen van Aurich<br />
7José Afonso<br />
GRÂNDOLA, VILLA MORENA<br />
(1971)<br />
Het is de datum die iedere Portugees kan<br />
dromen: 25 april 1974. Op die dag maakte een<br />
linkse factie van het leger met een staatsgreep<br />
een einde aan de dictatuur die decennialang het<br />
land in een conservatief katholieke houdgreep<br />
had gehouden, analoog aan het fascistische<br />
Franco-regime in Spanje. Muziek die ook maar<br />
enige maatschappijkritiek leek te bevatten<br />
was verboden. Dat ging algauw om meer dan<br />
honderd nummers. Grândola, Villa Morena van<br />
de in Portugal geliefde fadozanger José Afonso<br />
behoorde daar gek genoeg niet bij, terwijl een<br />
goede verstaander de verwijzing naar de bruine<br />
stad wel begreep. In de nacht van 24 op 25 april<br />
was de uitzending van het nummer op de radio<br />
het teken voor de opstandige legerofficieren om<br />
de Anjerrevolutie in gang te zetten. 25 april is nu<br />
een nationale feestdag in Portugal en dit jaar is<br />
het precies 50 jaar geleden dat leven in vrijheid<br />
weer mogelijk werd. Grândola, Villa Morena zal<br />
ongetwijfeld op vele evenementen te horen zijn.<br />
Louis Nouws<br />
6<br />
Chicago<br />
25 OR 6 TO 4 (1969)<br />
Vanaf het prille begin met de hit I’m A<br />
Man uit 1969, een van mijn eerste singletjes, en<br />
het imposante dubbel-lp-debuut volg ik dit gezelschap<br />
dat nog steeds actief is. De band begon als<br />
Chicago Transit Authority maar die naam moest<br />
op aandringen van het gelijknamige personenvervoersbedrijf<br />
aangepast worden. Het geweldig<br />
rockende 25 or 6 to 4, afkomstig van hun tweede<br />
album, geeft het moment aan dat Robert Lamm<br />
het schreef, ergens rond vijf- en zesentwintig<br />
minuten voor vier ’s nachts. Het blijft een geliefd<br />
nummer, want het staat al sinds de start in de<br />
NPO Radio Top 2000.<br />
Joop van Rossem
Albo Helm tekende 25 Or 6 To 4 (zie 10 en 6)<br />
5<br />
Zager & Evans<br />
IN THE YEAR 2525 (1968)<br />
In deze De 10 mag de hit In The Year<br />
2525 uiteraard niet ontbreken: dubbele cijfers<br />
tenslotte. Als <strong>Heaven</strong> dan nog zou bestaan,<br />
zouden we een jaar eerder ons 525-jarige<br />
jubileum hebben gevierd! Het jaar 2525 is<br />
overigens slechts het begin van het tenenkrommende,<br />
even korte als hevige epos dat<br />
het zangduo Zager & Evans biedt. Seks wordt<br />
afgeschaft: reageerbuis only. Zou kunnen. En in<br />
7510 – in een soort van tussenjaar - wordt de<br />
wederkeer van Christus gemeld. Tsja… In 9595<br />
is het desondanks afgelopen. Het einde van De<br />
Mens…. Het nummer verscheen in de VS in 1968<br />
op single en haalde in Nederland in 1969 de top<br />
van de hitlijsten van zowel Veronica als Hilversum3.<br />
Wat het nummer bijzonder maakte zijn<br />
de drie toonwisselingen, zowel in hoogte als in<br />
soort. Toch zou ik er, vrees ik, destijds ✪✪✩ of<br />
lager voor gegeven hebben. Leuk geprobeerd<br />
jongens. Cees Bronsveld<br />
4<br />
Johnny Cash<br />
25 MINUTES TO GO (1968)<br />
Well they’re buildin’ the gallows outside<br />
my cell, I got 25 minutes to go/And the whole<br />
town’s waitin’ just to hear me yell, I got 24 minutes<br />
to go. De tekst gaat over een ter dood veroordeelde<br />
man die aftelt naar zijn eigen executie<br />
en is net als de muziek geschreven door Shel<br />
Silverstein. Het nummer verscheen voor de<br />
eerste keer op zijn album INSIDE FOLK SONGS<br />
uit 1962 en werd door Cash gecoverd op zijn<br />
album AT FOLSOM PRISON. Silverstein was<br />
vooral succesvol als kinderboekenschrijver<br />
en cartoonist bij Playboy. Later schreef hij<br />
voor Cash ook de wereldhit A Boy Named Sue.<br />
De Belg Will Tura gaf een eigen draai aan het<br />
nummer en begint bij 20: Weldra hang ik aan<br />
een galg als een lederen pop, nog 20 minuten<br />
geduld. En ze richten voor mij de stelling op, 19<br />
minuten geduld…. Michael Struis<br />
3<br />
The Pretty Reckless<br />
25 (2020)<br />
Er zijn weinig rockzangeressen die<br />
zo geloofwaardig kunnen zingen als Taylor<br />
Momsen. Zij werd als actrice bekend in de<br />
hoofdrol van de succesvolle serie Gossip Girl,<br />
maar blijkt als frontvrouw van de band The<br />
Pretty Reckless over een geweldige zangstem<br />
en dito schrijftalent te beschikken die iedere<br />
nuance kunnen treffen. Zo ook op de meeslepende<br />
rockballade 25, een autobiografische<br />
song van een jonge vrouw die beseft dat<br />
het leven na 25 gewoon doorgaat en veel te<br />
bieden heeft.. Eric van Domburg Scipio<br />
2<br />
The Lovin’ Spoonful<br />
DARLING BE HOME SOON<br />
(1967)<br />
John Sebastian schreef Darling Be Home<br />
Soon voor Francis Ford Coppola’s filmkomedie<br />
You’re A Big Boy Now. Sebastian bezingt zijn<br />
geluk overtuigend, al overheerst een vorm<br />
melancholie die eigen is aan de jeugd: zijn<br />
geliefde mag eigenlijk niet weg en moet in<br />
ieder geval zo snel mogelijk terugkomen,<br />
want a quarter of my life is almost past. In zijn<br />
onderbewustzijn grijnsde blijkbaar de angst<br />
over het verstrijken van de tijd vilein naar<br />
hem. Sebastian werd op 17 maart j.l. tachtig:<br />
op naar de volgende twintig! Ruud Heijjer<br />
1<br />
Taylor Swift<br />
DANCING WITH OUR HANDS<br />
TIED (2017)<br />
Op Dancing With Our Hands Tied, een van haar<br />
meest geslaagde liedjes op een van haar<br />
meest onderschatte albums (REPUTATION),<br />
laat Taylor Swift horen hoe het is om als<br />
25-jarige dolverliefd te zijn en tegelijkertijd<br />
de angst te voelen dat dat gelukzalige gevoel<br />
door de buitenwereld kapot zal worden gemaakt.<br />
Oh, twenty-five years old, oh, how were<br />
you to know…() Yeah, we were dancing, and I had<br />
a bad feeling. Huub Suk<br />
67 HEAVEN MEI/JUN 2024
Designed by greydog.nl