Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
eaven<br />
DE VERHALEN BIJ DE MUZIEK<br />
#2 2024 MRT/APR €7,95<br />
HEAVENMAGAZINE.NL<br />
AMERICANA IN STOCKHOLM<br />
MARVIN GAYE<br />
HUBERT VAN HOOF<br />
JOLIE HOLLAND<br />
SADE<br />
CHRISTIAN<br />
KJELLVANDER
PRIJSVRAAG<br />
CHRISTIAN KJELLVANDER • JESPER LINDELL<br />
THE NORTHERN BELLE<br />
De prijsvraag staat ditmaal geheel in het teken van<br />
Scandinavië, met fraaie albums van de Noordelijke<br />
americana-artiesten Christian Kjellvander, Jesper<br />
Lindell en The Northern Belle die we voor dit nummer<br />
hebben geïnterviewd. Maar eerst de oplossingen en winnaars<br />
van de vragen uit de vorige <strong>Heaven</strong>.<br />
Zo wilden we weten welke gebeurtenis een einde maakte aan<br />
La Belle Époque in Europa. Dat was evident de Eerste Wereldoorlog<br />
en het bezorgt VOLUME 2 binnenkort thuis bij W. v/d<br />
Bijl (Vlist), P. Streefkerk (Oirschot), J. de Jong (Amsterdam),<br />
J. Steenge (Scheemda), J. v Sambeek (Berg en Dal).<br />
Om IN THE THROES te winnen van Buddy & Julie Miller<br />
vroegen we naar de anekdote rond mede-songwriter Regina<br />
McCrary, wier vader tegen Bob Dylan gezegd zou hebben,<br />
toen ze zangeres was in diens liveband: Don’t make her cry.<br />
Het vormde de aanzet tot het gelijknamige nummer dat<br />
McCrary, Dylan en Julie Miller vervolgens schreven en dat nu<br />
prijs oplevert voor J. Biemans (Aarle-Rixtel), W. Oosterbaan<br />
(Nijmegen), P. Walhout (email), D. de Coster (Ruddervoorde)<br />
en N. van Riemsdijk (Rotterdam).<br />
Voor Bas Beenackers titelloze soloalbum wilden we weten<br />
welke Miles Davis-plaat hij van wezenlijke invloed achtte op<br />
de sound van zijn album. Dat was SKETCHES OF SPAIN, een<br />
citaat dat niet al te moeilijk te achterhalen was en Beenackers’<br />
solodebuut oplevert voor N. Steeghs (Eindhoven),<br />
M. Havinga (Meppel), F. v/d Beek (Veenhuizen), H. Krooi<br />
(Utrecht) en G. te Kaat (Armhem).<br />
Om het boek En Venus Was Haar Naam te winnen van Paul<br />
Onkenhout en John Schoorl wilden we weten hoe de rubriek<br />
heette die John Schoorl in de beginjaren van <strong>Heaven</strong><br />
schreef. Daarmee konden lezers van het eerste uur zich<br />
onderscheiden van nieuwere lezers, want waar die veelal de<br />
naam van zijn huidige rubriek noemden, Uitloopgroef, moest<br />
het natuurlijk De Naald Erin! zijn. We feliciteren H. de Bie (Nijmegen),<br />
M. Horst (Wolvega) en H. v/d Nat (Amersfoort).<br />
De nieuwe vragen:<br />
■ Voor HOLD YOUR LOVE STILL van Christian Kjellvander:<br />
Waar woont Christian Kjellvander, in wat voor soort gebouw?<br />
■ Voor BEFORE THE SUN van Jesper Lindell: Op zijn vorige<br />
cd zong Lindell een mooi duet met de dochter van Levon<br />
Helm. Op BEFORE THE SUN herhaalt hij dat kunstje. Met welke<br />
opkomende Amerikaanse singer-songwriter?<br />
■ Voor BATS IN THE ATTIC van The Northern Belle: Met<br />
welke twee bekende Noorse singer-songwriters bracht The<br />
Northern Belle afgelopen november een kerstsingle uit?<br />
Antwoorden graag vóór uiterlijk 8 maart 2024 naar<br />
service@heavenmagazine.nl. Over de uitslag wordt niet<br />
gecorrespondeerd.<br />
foto Han Ernest<br />
HUBERT VAN HOOF<br />
Op oudejaarsdag kwam het droevige nieuws dat Hubert van Hoof was<br />
overleden. Geheel onverwachts was dat niet, want hij had ons in april<br />
vorig jaar op de hoogte gesteld van zijn ongeneeslijke ziekte. Via<br />
zijn vriend en kompaan Geert Henderickx was hij al langer, zij het wat zijdelings,<br />
betrokken bij ons blad, maar sedert 2020 had hij zijn eigen column.<br />
Als journalist en radiomaker hield hij vijftig jaar lang de vinger aan de pols<br />
van de popmuziek. Hij ontmoette de groten en kleinen uit die wereld.<br />
In zijn column spaarde hij kool noch geit, want Hubert was voor alles een<br />
man uit één stuk, met een vaak ongezouten mening. En daar bleef hij ook<br />
voor staan. Kom daar nu nog eens om. Politici weten niet hoe snel ze zich<br />
achter ‘hun andere rol’ moeten verschuilen als een eerdere mening onder<br />
druk komt te staan.<br />
Hubert spaarde zichzelf niet. Zijn mailtje in april begon zo:<br />
‘Ola Louis, Om te beginnen heb ik een ernstige mededeling: Hubert Gaat<br />
Dood. Ik heb uitgezaaide darmkanker (…). De prognose is dat ik met medicatie<br />
nog 1 à 2 jaar te gaan heb.’<br />
Hij meldde dat hij nog een aantal columns had liggen, die zo goed als klaar<br />
waren. ‘Die stuur ik je ook snel. Dan kunnen jullie nog even vooruit, mocht ik<br />
vroegtijdig Geert gaan vergezellen in Rock ‘n Roll <strong>Heaven</strong>.’<br />
Hij hield woord en stuurde enkele tientallen columns. Hij werkte ook aan wat<br />
hij zijn ‘scratchbook’* noemde, waarin hij terugkeek op zijn leven.<br />
Afgelopen zomer genoot hij van het mooie weer in zijn achtertuin. Schreef<br />
veel, las veel en genoot van het leven, zo lang het leven dat toeliet. Hij<br />
nodigde ons uit om te komen praten en foto’s te maken. Dat interview zouden<br />
we dan mooi kunnen publiceren als hij er niet meer was. Hubert hield<br />
graag de regie.<br />
Met het portret op pagina 14 lossen we dat verzoek in en op pagina 11 staat<br />
de column die hij graag gepubliceerd zag na zijn overlijden. Wat we met zijn<br />
ongepubliceerde columns doen, daarop zullen we ons bezinnen. Voorlopig<br />
zijn we nog niet van Hubert af.<br />
LOUIS NOUWS<br />
*In My Life – 50 jaar Rock ’n’ Roll met Hubert van Hoof is verkrijgbaar bij<br />
boekhandel De Tribune in Maastricht, bij Sounds in Venlo en Concerto in<br />
Amsterdam.<br />
3 HEAVEN MRT/APR 2024
MUSIC<br />
LEGENDS<br />
Binnenkort in Effenaar<br />
24 februari<br />
Ralph de Jongh<br />
&<br />
Friends<br />
10 maart<br />
Ben Poole & Guy<br />
Smeets<br />
Donderdag 22 februari<br />
MOOON<br />
Vrijdag 23 februari<br />
Bongeziwe Mabandla<br />
Vrijdag 22 maart<br />
Gallowstreet<br />
Donderdag 4 april | Altstadt<br />
RHEA<br />
Donderdag 11 april<br />
Vandenberg<br />
Donderdag 18 april<br />
Pip Blom<br />
Vrijdag 3 + Zaterdag 4 mei<br />
Fuzz Club Eindhoven<br />
met Night Beats, The Underground Youth, Crows en meer<br />
4 HEAVEN MRT/APR 2024<br />
16 maart<br />
Toronzo Cannon<br />
www.heyhoef-backstage.nl<br />
30 maart<br />
The Cinelli Brothers<br />
Tilburg-Reeshof<br />
Woensdag 8 mei | Café Wilhelmina<br />
The Reverend Peyton's<br />
Big Damn Band<br />
Zondag 12 mei<br />
Long Distance Calling<br />
Donderdag 30 mei<br />
Dinosaur Jr.<br />
BRIDGE Guitar Festival presents<br />
www.effenaar.nl
INHOUD<br />
INTERVIEWS<br />
10 FIGGIE<br />
16 NEVENPROJECT<br />
18 LAUFEY<br />
20 JOLIE HOLLAND<br />
28 CHRISTIAN KJELLVANDER<br />
32 JESPER LINDELL<br />
34 THE NORTHERN BELLE<br />
36 BLACKBIRD<br />
38 THE TIBBS<br />
40 VERA SOLA<br />
42 TIMESBOLD<br />
44 MEIS<br />
ANATOMIE VAN EEN VAL<br />
22 MARVIN GAYE<br />
20<br />
Jolie Holland<br />
RUBRIEKEN & COLUMNS<br />
06 LOV3LESS On the road<br />
08 HEAVEN SESSIONS<br />
met Zimmerman<br />
en Habitants<br />
11 SUBSIDIE<br />
12 SADE 40 years ago today<br />
14 HUBERT VAN HOOF Portret van…<br />
39 MUZIEKBOEKEN<br />
45 FLIP VAN DER ENDEN<br />
64 BERT BROERE<br />
70 UITLOOPGROEF<br />
70 MYSTIEK De 10<br />
44<br />
Omslagfoto door Han Ernest<br />
34<br />
Meis foto Félice Hofhuizen<br />
The Northern Belle foto Julia Marie Naglestad<br />
5 HEAVEN MRT/APR 2024
ON THE ROAD<br />
ROGIER BOOGAARD FOTOGRAFEERDE LOV3LESS @ ESNS
19 JANUARI 2024 • 21:53 • WENUTBUTTER GRONINGEN • WWW.LOV3LESSMUSIC.NL
HEAVEN SESSIONS<br />
Met <strong>Heaven</strong> Sessions willen we vooral<br />
opkomende bands een podium te geven,<br />
ondersteunen en bekender maken bij een<br />
groter publiek.<br />
De sessies bestaan uit een optreden van<br />
drie of vier nummers, een interview en een<br />
fotoshoot.<br />
De sessions zijn een<br />
samenwerking van<br />
<strong>Heaven</strong> magazine en<br />
poppodium Muziekgieterij<br />
in Maastricht.<br />
<strong>Heaven</strong> sessions bekijken?<br />
Scan de qr-code<br />
8 HEAVEN MRT/APR 2024<br />
ZIMMERMAN<br />
LOVE SONGS<br />
Na Warhouse en J. Bernardt is ook<br />
Zimmerman een succesvolle afsplitsing<br />
van de Belgische formatie Balthazar die<br />
voor onbepaalde tijd op pauze is gezet. Simon<br />
Casier, bassist bij Balthazar, is de geestelijk<br />
vader van Zimmerman. Aangezien Bob Dylan<br />
zijn eigen naam niet gebruikt heeft Casier<br />
die naar eigen zeggen maar overgenomen.<br />
Lachend: “Misschien komt er ooit een band die<br />
zich Casier noemt. Het is een projectnaam.”<br />
Van zijn nieuwe album LOVE SONGS, dat in<br />
februari verschijnt, speelde hij tijdens de<br />
<strong>Heaven</strong> Session solo akoestisch een paar nummers.<br />
Meesterlijk! “Ik vind het mooi om liedjes<br />
soms een andere versie te geven, zolang ze<br />
maar de sfeer van het nummer houden. De<br />
essentie moet overeind blijven.”<br />
Zimmerman klinkt bedrieglijk lichtvoetig, zelfs<br />
wanneer de thematiek, zoals de dood van<br />
Casiers oudere broer, zwaar weegt op zijn<br />
gemoed. Met Wish You Were Here heeft hij een<br />
muziekstuk van de buitenklasse gemaakt,<br />
waarin hij met 57 strijkers in ruim zesenveertig<br />
minuten niet minder dan een monument neerzet.<br />
De zwaarte van de thematiek contrasteert<br />
subtiel met de chille easy listening sfeer van de<br />
muziek. Hierdoor krijgt het nummer nog meer<br />
portee.<br />
Zimmerman klinkt catchy, groots en toch ook<br />
fijngevoelig. Het roept een sfeer van onbepaalde<br />
tijd op, van Franse filmmuziek uit de<br />
jaren zeventig. “Ik houd inderdaad van grote<br />
orkesten met veel strijkers. Maar ja, we zijn in<br />
Zimmerman met z’n drieën, dus moeten we<br />
improviseren, het anders oplossen. Dat is ook<br />
spannend.<br />
Ik neem de liedjes het eerst op met gitaar of<br />
piano. Dan voel ik de vibe. Pas daarna ga ik met<br />
andere instrumenten in de weer. Een goed liedje<br />
moet overeind blijven op gitaar en piano. LOVE<br />
SONGS zijn romantische liedjes, lyrisch. Ik heb<br />
ze opgenomen voor mijn lief (Noémie Wolfs, LD).<br />
Dat is tricky omdat het heel gemakkelijk cheesy<br />
kan worden, als je liedjes maakt wanneer je<br />
verliefd bent. Dat is een dunne lijn. Voor rouw<br />
geldt dat in feite ook. Want met Wish You Were<br />
Here heb ik bewust vier jaar gewacht voordat ik<br />
het kon opnemen. Als de rouw te rauw is, lukt<br />
het niet. Het moest qua muziek niet te zwaar<br />
worden. De rouw is immers al zwaar genoeg. Je<br />
moet enige afstand nemen van je onderwerp.<br />
Ik ben fan van The Kinks, The Beatles, Pink Floyd<br />
en zeker ook van Eels. Maar ik probeer me niet<br />
bezig te houden met de kwestie of die invloeden<br />
in mijn muziek vloeien. Andere mensen mogen<br />
dat doen, ik probeer enkel mijn goesting te doen.<br />
Wat ik fijn vind aan Eels is dat ze andere versies<br />
spelen van hun nummers. Ik probeer dat ook,<br />
terwijl het liedje toch de bekende vibe moet zien<br />
te pakken.<br />
Een album maken is altijd een kwestie van passen<br />
en meten. Zimmerman is weliswaar ontsproten<br />
uit mijn brein, maar live speel ik al sinds<br />
2016 met mijn twee beste maten. Ik neem alles<br />
thuis op. Vaak komen de liedjes spelenderwijs,<br />
jammend tot stand. Teksten beginnen met een<br />
concreet idee. Meestal heb ik drie zinnen die me<br />
op gang brengen. Bij Wish You Were Here heb ik<br />
me niet laten beteugelen. Zolang de tekst bleef<br />
komen ging ik door. Ik kon blijven vertellen dus<br />
werd het zo lang. Bij LOVE SONGS ben ik ook zo te<br />
werk gegaan.<br />
We gaan veel optreden. Het meeste spelen we<br />
in Nederland. Ik verheug me erop om het hele<br />
voorjaar te spelen.” ■<br />
Zimmerman live: 22 februari in LuxorLive, Arnhem;<br />
7 maart in Effenaar, Eindhoven.
HARD/ZACHT<br />
HABITANTS<br />
Op 18 april in Doornroosje zal Habitants<br />
hun tweede album ALMA presenteren.<br />
Voorafgaand doken ze de studio van<br />
de Muziekgieterij in voor een voorproefje van<br />
het album dat volgt op ONE SELF uit 2018. Het<br />
Nijmeegse vijftal bestaat uit Anne van den<br />
Hoogen (zang), René Rutten (gitaar), Mirte<br />
Heutmekers (bas), Gemma Pérez (gitaar) en<br />
Jerôme de Bie (drums). De muziek ademt<br />
prog rock, dark wave en shoegaze, met tot nu<br />
toe maar één nummer onder de vier minuten.<br />
Muziek waarbij vaak een spanningsboog wordt<br />
opgetrokken naar een bombastische finale.<br />
Het zijn muzikale verhalen in een decor van<br />
diepe dalen en emotionele pieken. Muziek die<br />
je wegvoert uit het hier en nu. Als een filmisch<br />
droomlandschap waar de elementen vrij spel<br />
hebben. Er kan elk moment een storm losbarsten,<br />
die spanning hangt in de lucht. “We zijn<br />
vooral een liveband. Het ene moment spelen<br />
we dromerig en fluisterstil om daarna zo los<br />
te gaan dat je op het podium het geluid door<br />
je broekspijp kunt voelen”, zegt Anne van den<br />
Hoogen.<br />
“Het nieuwe album bevat melancholie en<br />
woede. Omdat we een band zijn met drie<br />
vrouwen speelt vrouwelijkheid zeker een rol in<br />
onze muziek. Hoe zich dat uit? Ik denk vooral<br />
doordat we een zeker contrast bieden tegen<br />
het harde gitaarwerk van René, die af en toe<br />
lekker kan stofzuigen zoals hij dat zelf noemt.<br />
Die wisselwerking van het harde tegenover het<br />
zachte vormt volgens mij de kern van Habitants.<br />
Of je dat tegenwoordig nog kunt vangen<br />
in termen als mannelijk en vrouwelijk is een<br />
ander verhaal. Maar feit is dat we trots zijn met<br />
drie vrouwen te spelen.<br />
Vergeleken met het debuut klinken we nu<br />
gelaagder. We hebben de tijd genomen voor dit<br />
album om het goede geluid te vinden. Tijdens<br />
dat proces hebben we onze eigen grenzen verkend.<br />
We hebben elkaar uitgedaagd. Iedereen<br />
voelt zich thuis in de band, dat merk je. Er is<br />
vertrouwen. Het album heet ALMA, wat ziel betekent.<br />
Dat staat niet alleen voor de bezieling<br />
waarmee we het album hebben opgenomen,<br />
maar vooral voor de meerstemmigheid die in<br />
alle mensen zit, stemmen die af en toe ook iets<br />
willen zeggen.<br />
Gemma en René staan aan de basis van veel<br />
muziek, waarna we er met z’n allen mee aan de<br />
slag gaan. Attie Bauw was als producer nauw<br />
betrokken bij ALMA. Hij is een absolute topper<br />
die over de hele wereld met grote namen heeft<br />
gewerkt. We zijn dan ook erg enthousiast om<br />
op tour te gaan. Hoewel we ook graag in de<br />
studio werken komen we het best tot ons recht<br />
als we live spelen. Dat doen we ’t liefst.”<br />
TEKST LUDO DIELS<br />
FOTO’S HUGO THOMASSEN<br />
Jesper Lindell foto Han Ernest<br />
Stairway to <strong>Heaven</strong><br />
<strong>Heaven</strong> magazine<br />
nooit meer missen?<br />
Nu 6 nummers voor<br />
slechts € 29,95<br />
Scan<br />
de QR-code<br />
en neem een<br />
jaarabonnement<br />
9 HEAVEN MRT/APR 2024
OP DE RADAR<br />
FIGGIE<br />
OPNIEUW BEGINNEN<br />
Paul Scheenstra (links) en Roy van Rosendaal<br />
DE UTRECHTSE BAND FIGGIE IS AL ZES JAAR BEZIG MAAR HET LIJKT ALSOF ZE NET ZIJN BEGONNEN. ZOALS<br />
BIJ MEER BANDS EISTEN DE CORONAJAREN HUN TOL. EN NU MOET HET INMIDDELS TOT DUO GEREDUCEERDE<br />
FIGGIE ZICHZELF MIN OF MEER OPNIEUW UITVINDEN. TEKST LOUIS NOUWS FOTO HAN ERNEST<br />
10 HEAVEN MRT/APR 2024<br />
Aan enthousiasme hebben Paul Scheenstra en Roy van Rosendaal<br />
niets ingeboet. Dat drummer Pim Ten Have niet zo lang<br />
geleden besloot te stoppen was een fikse tegenslag, maar<br />
biedt ook nieuwe kansen.<br />
Paul: “We wilden geen vervanger voor Pim zoeken, want we hebben<br />
zoveel samen meegemaakt dat het vreemd zou voelen met een ander<br />
door te gaan.”<br />
Roy: “We zijn nu ons hele repertoire tegen het licht aan het houden om<br />
uit te zoeken hoe we dat als tweetal kunnen uitvoeren. Wat we niet willen<br />
is optreden met een backingtrack, want dat haalt veel spanning uit een<br />
concert.”<br />
Paul: “Ik ben de zanger en gitarist, maar ga weer achter het drumstel<br />
zitten, wat ik veel heb gedaan en ook graag doe. Roy en ik vinden dat<br />
een drummer op het podium essentieel is voor het echte livegevoel. Een<br />
drumcomputer past totaal niet bij onze stijl.”<br />
Roy: “Na een nieuw album moet je sowieso uitzoeken hoe je dat live gaat<br />
spelen. In zoverre is het niet heel anders dan voorheen. We moeten nu<br />
alleen nog wat creatiever te werk gaan.”<br />
Inspiratie<br />
We spreken Paul Scheenstra en Roy van Rosendaal in Roys sfeervolle<br />
studio Ruisendaal in de bossen van Den Dolder, waar veel muzikanten<br />
die hun thuisbasis in Utrecht hadden zijn neergestreken in een gebouw<br />
dat vroeger toebehoorde aan een ggz-instelling.<br />
Roy: “Ik had een kleine ruimte op de zolderverdieping van het oude<br />
Tivoli, waar Kytopia van Colin Benders zijn ‘thuis’ had na sluiting van het<br />
podium. Daar zijn we met Figgie begonnen.”<br />
Paul: “Voor mijn afstuderen aan de HKU wilde ik een ep maken in het<br />
Nederlands, omdat ik dan dichter bij mezelf kan blijven. De nummers<br />
gingen ook allemaal over familieleden en vrienden. Als naam had ik<br />
Figgy bedacht, de naam van een beroemde Amerikaanse skater van wie<br />
ik fan was, maar er was al een artiest met die naam. Roy vond de naam<br />
echter zo goed dat hij met het idee kwam de y te veranderen in ie.”<br />
Ze kenden elkaar via de band van Emil Landman waar Paul drumde en<br />
Roy het geluid verzorgde. Hij studeerde ook aan de HKU, maar dan meer<br />
gericht op de productionele kant van muziek maken. In de tourbus bleek<br />
hun muzikale smaak wonderwel te matchen.<br />
Paul: “En Roy is niet alleen productioneel heel sterk, hij is melodisch<br />
steengoed.” Het debuutalbum GENOEG HOUVAST verscheen in 2019, nadat<br />
ze al een heel aantal singles hadden uitgebracht.”<br />
Roy: “We waren piepjong en wilden gewoon lekker muziek maken en<br />
nummers uitbrengen.”<br />
Paul: “Voor een van onze eerste songs maakten we in één dag een clipje<br />
met Louise, een meisje dat we amper kenden, en het simpele idee dat we<br />
achter elkaar aan renden. Soms is nog altijd onze meest bekeken clip.”<br />
Via de Popronde in 2017 speelde Figgie zich zodanig in de kijker dat ze<br />
op Noorderslag stonden en veel uitnodigingen kregen voor festivals.<br />
Paul: “Van 2017 tot 2019 verliep alles heel organisch. We hadden een
album en veel optredens en toen kwam covid. Dat nam alle wind uit de<br />
zeilen.”<br />
Roy: “De eerste lockdownperiode zijn we nog redelijk goed doorgekomen.<br />
We dachten: als we niet kunnen optreden laten we dan inspiratie opdoen<br />
door op een bijzondere locatie op te nemen. We kregen van TivoliVredenburg<br />
het aanbod om een week gebruik te maken van hun Grote Zaal. Die<br />
stond toch leeg. De akoestiek is er geweldig en ook hun grote vleugel<br />
stond tot onze beschikking. We maakten de ep OOK MIJN HUIS en een<br />
minidocumentaire.”<br />
Paul lachend: “We hebben toen ook nog in een uitverkochte Ronda<br />
gespeeld. Dat was wel in het concept dat een beperkt aantal mensen<br />
op afstand van elkaar in stoelen gezeten toch nog naar livemuziek kon<br />
luisteren.”<br />
Figgie gaf in die tijd ook workshops op basisscholen.<br />
Paul: “We hebben een stichting opgericht voor dat soort activiteiten. Het<br />
is erg leuk om te doen en nodig ook. Veel kinderen komen nauwelijks in<br />
aanraking met cultuur. De meesten weten het verschil niet tussen een<br />
gitaar en een basgitaar. Er is nauwelijks budget voor cultuuronderwijs op<br />
scholen, dus waren ze blij met ons aanbod. Maar ja, het schrijven van een<br />
subsidieplan neemt veel tijd.”<br />
Roy: “We kregen mooie berichten van ouders die zeiden dat hun kinderen<br />
helemaal vol waren van muziek en op muziekles wilden. Prachtig natuurlijk,<br />
maar als band wil je toch het allerliefst voor publiek spelen.”<br />
Paul: “Muziek moet resoneren, dus waren we heel blij dat de lockdown<br />
eind 2020 werd opgeheven. We hadden het plan om te gaan optreden<br />
met een zevenkoppige band, met blazers en een toetsenist erbij.”<br />
Roy: “We hadden de tour geregeld, de hele show uitgedacht met licht en<br />
al, arrangementen geschreven, bladmuziekhouders met lampjes gekocht<br />
voor de blazers, want die zijn dat zo gewend, het artwork lag klaar…”<br />
Paul: “En toen kwam de tweede lockdown.”<br />
Roy: “Dat was een domper. Toen dachten we: waar doen we het allemaal<br />
voor?”<br />
Fanbase<br />
Eind vorig jaar verscheen Figgies tweede album KLEUREN, TEXTUREN,<br />
KADERS & VERHALEN. Veel publiciteit genereerde dat niet. Paul: “Inmiddels<br />
zijn er veel meer Nederlandstalige acts dan toen we begonnen, dus het is<br />
nog lastiger om op te vallen. Froukje geldt daarbij al als alternatief, maar<br />
dat is hartstikke pop. Wij zitten een beetje in de hoek van De Toegift,<br />
zijn dus een stuk alternatiever. We merken dat we een vrij vaste fanbase<br />
hebben, vooral in de steden Utrecht en Rotterdam. Die reageert goed op<br />
onze nieuwe plaat. Maar je wil natuurlijk ook nieuw publiek aanspreken<br />
en dat moet je weer gaan opbouwen. Festivals helpen daarbij, waar mensen<br />
je toevallig zien. Maar eerst moeten we weer shows gaan doen.”<br />
Roy: “We hebben het gevoel dat we terug zijn bij af. We waren een tafel<br />
met vier poten. Nadat onze bassist Pieter was gestopt hadden we drie<br />
poten, maar dan staat een tafel nog best stabiel. Bij twee poten moet je<br />
op zoek naar een nieuw evenwicht en nieuwe dynamiek. Dat is een lastige<br />
maar mooie uitdaging. We hebben veel goede liedjes en zijn eigenlijk<br />
best enthousiast over de nieuwe vorm die we sommige nummers al<br />
hebben kunnen geven. Nooit eerder hebben we zo veel oefensessies<br />
ingepland. Ik ben intussen allerlei oude opnamen aan het terugluisteren<br />
en daar zitten heel bijzondere dingen bij. We spelen dus zonder<br />
backingtrack, maar zullen wel gebruik maken van samples. We willen<br />
flink investeren in de lichtshow en de visuals, zodat de dichterlijke kracht<br />
van de teksten nog beter tot zijn recht kan komen.” ■<br />
Figgie live: 16 maart in De Peppel, Zeist; 23 maart in Burgerweeshuis,<br />
Deventer; 2 juni op Zomerspektakel, Alphen aan de Rijn.<br />
HUBERT VAN HOOF<br />
SUBSIDIE<br />
Hebben The Beatles ooit subsidie ontvangen? We lezen over<br />
een piepjonge Ringo Starr (in het onderhoudende boek<br />
Tune In van Mark Lewisohn) met zijn drumstel wachtend<br />
op de stadsbus voor een optreden. Als die eindelijk komt sleept<br />
hij wanhopig een deel van zijn kit naar de bus, intussen nerveus<br />
omkijkend of een smeerlap uit de buurt mogelijk de andere helft<br />
meejat.<br />
That’s The Spirit: sjouwbusiness! Denk ook aan wijlen Ad van Meurs<br />
(The Watchman) die niet gesteund door subsidie van de Stichting<br />
Popmuziek Nederland op eigen houtje naar de muziekbeurs South<br />
by Southwest (SXSW) in Austin, Texas trok, maar daar toen wel als<br />
enige landgenoot een optreden mocht doen. De officiële Nederlandse<br />
delegatie was intussen druk bezig zichzelf te fêteren. Met<br />
ons subsidiegeld. Voor de goede orde: jonge muzikanten dienen<br />
te worden gesteund en popcentra moeten vooral voorwaarden<br />
scheppen, letterlijk een podium creëren. Ten gunste van degenen<br />
voor wie het bedoeld is. En niet overheidsgeld aanwenden voor<br />
het eindeloos optuigen van<br />
de eigen staf en de programmering<br />
overlaten aan een<br />
pluizige postgrunger die daar<br />
dan vervolgens zijn eigen<br />
bandje neerzet. Gevolg? Eerst<br />
de kansloze rotzooi van Pluismans<br />
zelf en vervolgens een<br />
risicoloos affiche met vooral<br />
veel Queen- of Pink Floydcoverbands<br />
en discoavonden,<br />
want die brengen, naast de<br />
subsidie, nóg meer geld in het<br />
laatje. En wie zijn de sjaak?<br />
Juist, de onbekende talenten.<br />
Nee, dan kleine particuliere<br />
Ringo<br />
initiatieven: de legendarische<br />
Thijs Bonten zaliger in het Babbeltje in Roermond, die strak en<br />
herkenbaar programmeerde. Van local heroes Zimmerman tot<br />
Canned Heat. En de al even betreurde als roemruchte Jan Duif<br />
die samen met zijn vrouw Henny het piepkleine Café Cambrinus in<br />
Horst runde, waar Iain Matthews een onderkomen vond, zijn vroegere<br />
band Southern Comfort herontdekte en ook nog zijn huidige<br />
echtgenote achter de bar vandaan haalde. Ook Danny Vera stond<br />
daar toch maar mooi vóór zijn nationale doorbraak. Of de onvermoeibare<br />
aficionado Jos van den Boom in Bergen op Zoom met<br />
zijn radiosessies ten behoeve van sappelende singer-songwriters<br />
in het Zwijnshoofd.<br />
Zo zijn er talloze voorbeelden van gedreven Amigos de Musica in<br />
den lande. Van de Amer in Amen tot het Rozenknopje in Eindhoven.<br />
Van Muzykkafee DeVille in Hieslum tot Razzmattaz in Oost-Souburg.<br />
Is Poptalent een Beschermde Diersoort die subsidie nodig<br />
heeft? Welnee, ze veroveren intussen zelf of met hulp van lokale<br />
Brian Epsteins de wereld. Vaak gewoon op hun zolderkamer via<br />
het internet. Waarna ze dan, eenmaal dankzij het web gearriveerd,<br />
tegen een vette gage ineens terechtkomen in hun plaatselijke<br />
zwaar gesubsidieerde Popcentrum. Waar ze eerst door zo’n talentloze<br />
Pluismans geweigerd werden. Spinvis is een mooi voorbeeld.<br />
11 HEAVEN MRT/APR 2024
IT WAS 40 YEARS AGO TODAY<br />
DIAMOND LIFE<br />
SADE<br />
DOOR BERTRAM MOURITS<br />
Popmuziek heeft<br />
in het begin van<br />
de jaren tachtig<br />
vaak iets gejaagds.<br />
Veel grote hits<br />
zijn powerballads<br />
(van Danny de<br />
Munks Ciske De<br />
Rat tot Phil Collins’<br />
Against All Odds). De jaren tachtig waren ook de<br />
glorietijd van de ‘new romantics’: glamrock met<br />
synthesizers in plaats van gitaren (van ABC tot<br />
Duran Duran en Spandau Ballet). Muziek die<br />
om aandacht vraagt, die op elk volume hard<br />
klinkt, opdringerig gemixt.<br />
En dan is er begin 1984 opeens Sade Adu,<br />
geboren in Nigeria, opgegroeid in Engeland,<br />
zangeres van de band Sade. Ze wordt ontdekt<br />
na enkele cluboptredens en krijgt een contract<br />
in 1983. Haar debuutsingle Your Love Is King<br />
wordt een top-tien hit in Engeland (haar enige,<br />
overigens), en een halfjaar later volgt het<br />
album DIAMOND LIFE, dat nog succesvoller is<br />
dan de singles. Rustige muziek, die niet al te<br />
opdringerig om aandacht vraagt.<br />
De plaat begint met percussie, conga’s, een<br />
lichte kickdrum gaat vergezeld van een soe-<br />
pele basgitaar, waarna de saxofoon, waarvoor<br />
eigenlijk geen ander woord geschikt is dan het<br />
clichématige ‘zwoel’, de melodie inzet. Terloops<br />
begint een very British, stylish stem – begeleid<br />
door een levendige Fender Rhodes piano – te<br />
vertellen over een overspelige man van de<br />
wereld (He’s loved in seven languages). Dat is<br />
hem, de ‘Smooth Operator’.<br />
Overigens is het intro alleen op de lp-versie<br />
te horen, het gesproken intro staat niet op de<br />
single. Sade’s nummers waren voor de radio<br />
aan de lange kant, dus op het singletje begint<br />
Sade meteen te zingen: Diamond life, lover boy,<br />
city lights, business nights. Beschaafd jazzy, niet<br />
opdringerig, de sfeer is chique, classy. In de<br />
videoclip staat ze te zingen in de lounge van<br />
een hotel met veel rood en goud in de bekleding,<br />
waar we de dealmaker en hartenbreker<br />
aan het werk zien. Teleurstellend ordinair,<br />
vergeleken met de muziek, en met een dosis<br />
camp die het liedje niet heeft.<br />
Het nummer zet de toon voor de rest van die<br />
plaat: harder of sneller wordt het niet. Hang<br />
On To Your Love is funky, maar het is een loom<br />
soort funk. Met Your Love Is King zijn dit liedjes<br />
waarin de bestendige liefde wordt bezongen,<br />
waarbij de saxofoon en de zangstem als het<br />
ware de twee geliefden acteren. Frankie’s First<br />
Affair en Sally (een afkorting van Salvation<br />
Army, Leger des Heils) zijn mooie portretten<br />
POPALBUMS MET EEN VLEUGJE JAZZ<br />
MUZIEKFILM IN 1984<br />
12 HEAVE MRT/APR 2024<br />
CAFÉ BLEU was het verrassende debuut van<br />
The Style Council – verrassend omdat voorman<br />
Paul Weller groot was geworden met de<br />
melodieuze punkrock van The Jam. Dit was<br />
andere koek, een beetje jazzy, grenzend aan<br />
bossanova soms. De gitaren waren akoestisch,<br />
de rol van de piano werd groter. En het<br />
klonk allemaal verrassend keurig.<br />
Beïnvloed door rockabilly, soul, gospel en ook<br />
jazz: THE DRUM IS EVERYTHING, het debuut<br />
van Carmel (net als bij Sade werd de band<br />
vernoemd naar de zangeres), werd voortgedreven<br />
door een stuwende akoestische<br />
bas en de felle stem van Carmel McCourt.<br />
Ze waren vooral populair in Nederland en<br />
Frankrijk en ze namen zelfs nog een Edith<br />
Piaf-coveralbum op.<br />
EDEN van Everything but the Girl begint met<br />
een bossanova-achtig ritme en een ongewone<br />
opening, alsof we midden in het liedje vallen.<br />
Zowel bijzonder als makkelijk in het gehoor<br />
liggend, en dat bleek de gouden formule.<br />
De band was niet dol op dat typische jaren<br />
tachtig drumgeluid en daarom is op dit album<br />
geen snaredrum te horen. Mede daardoor<br />
klinkt de plaat zo tijdloos. En natuurlijk omdat<br />
Tracey Thorn en Ben Watt erg goeie liedjes<br />
schrijven.<br />
‘De plaat is beter’ – dat kun je al snel over een<br />
soundtrack zeggen wanneer een muzikant<br />
besluit een film te gaan maken. Bij Purple Rain<br />
is dat zeker het geval, maar aan de film valt<br />
genoeg plezier te beleven. Hij is zwaar over the<br />
top, met de stoere, sexy man in het paars op zijn<br />
iets te grote motor: The Kid, die op het podium<br />
zijn moeilijke jeugd van zich afspeelt. Verhaaltje<br />
van niks, maar het gaat natuurlijk om dat<br />
podium. Voor de film werd een maand lang een<br />
club afgehuurd en de beelden zijn dus echt live.<br />
Prince op een podium met een goed ingespeelde<br />
kring geestverwanten: beter kreeg je het niet in<br />
1984.
van tragische personages. De afsluiter is een<br />
cover, en een verrassende: de minimalistische<br />
soul van Timmy Thomas’ hit Why Can’t We Live<br />
19<br />
84<br />
Together wordt niet zwaar gearrangeerd, maar<br />
wel smaakvol aangekleed. Smaak, stijl, soft, de<br />
termen geven al aan dat eventueel avontuur<br />
zich niet opdringt. Maar het is er wel, en dat<br />
betreft dan vooral de jazz- en soulelementen<br />
in de muziek. DIAMOND LIFE is vooral een<br />
popplaat, benadrukt Sade: ‘Het is pop, want<br />
het is makkelijk te begrijpen’, zegt ze in een<br />
interview in 1985. Maar dat is toch een beetje<br />
te bescheiden.<br />
Sade werd vaak op een hoop gegooid met<br />
Lisa Stansfield, Simply Red of Matt Bianco –<br />
maar DIAMOND LIFE was bijzonderder. Britse<br />
soul met Afrikaanse wortels en Amerikaanse<br />
zangeressen in het achterhoofd (Dionne<br />
Warwick, Anita Baker, Randy Crawford), en<br />
dan met de gestaalde instrumentale<br />
perfectie van pakweg Steely Dan.<br />
Dit is wel iets meer dan makkelijk<br />
te begrijpen pop.<br />
En belangrijker nog: Sade was<br />
invloedrijk op R&B in de jaren<br />
negentig en daarna. Dat zit vooral<br />
in de ‘alles is mogelijk’-uitstraling<br />
die de muziek heeft, een vleugje<br />
decadentie dat in de videoclips wordt<br />
verbeeld door Sade steeds in een casino- of<br />
hotelachtige lobby te laten optreden. Een<br />
beetje gedateerd, maar dat geldt niet voor<br />
de muziek. Dat gevoel van luxe en spanning<br />
is ook te horen bij zangers als D’Angelo of<br />
Maxwell – geen toeval dat Sade-bandlid Stuart<br />
Matthewman (gitaar en saxofoon) meewerkte<br />
aan meerdere van zijn albums, waaronder het<br />
debuut MAXWELL’S URBAN HANG SUITE.<br />
De invloed van Sade Adu is misschien nog<br />
wel het meest te horen bij de vele vrouwelijke<br />
zangeressen, van Jill Scott tot Sabrina<br />
Claudio, Erykah Badu tot Jessie Ware. Ook<br />
zij spelen met glamour en succes, ook hun<br />
albums liggen vaak goed in het gehoor, zijn<br />
stijlvol en gepolijst – en zijn spannender dan<br />
deze beschrijving doet vermoeden. ■<br />
EEN TOP 10 IN 1984<br />
40 JAAR LATER<br />
1 Danny de Munk – Ik Voel Me Zo Verdomd Alleen...<br />
2 Queen – I Want To Break Free<br />
3 Lionel Richie – Hello<br />
4 Marsha Raven featuring London Big Ben<br />
Catch Me<br />
5 Julio Iglesias & Willie Nelson<br />
To All The Girls I've Loved Before<br />
6 Alphaville – Big In Japan<br />
7 UB40 – Cherry Oh Baby<br />
8 Orchestral Manoeuvres In The Dark – Locomotion<br />
9 Roberto Jacketti and The Scooters<br />
I Save The Day<br />
10 Depeche Mode<br />
People Are People<br />
Een jaar na DIAMOND LIFE verscheen de opvolger<br />
al, en van het probleem van de ‘lastige<br />
tweede’ leek weinig sprake: PROMISE was net<br />
zo sterk als het debuut (met The Sweetest<br />
Taboo als prijsnummer). Daarna werden de<br />
tussenpauzes tussen albums steeds langer<br />
– haar meest recente album (SOLDIERS OF<br />
LOVE, de zesde) verscheen in 2010. Enkele<br />
jaren geleden doken er opeens enkele losse<br />
nummers op voor films, maar een album is<br />
niet in zicht. Daar heeft ze een eenvoudige<br />
verklaring voor: ‘Ik maak alleen een plaat als<br />
ik iets nieuws te zeggen heb. Sade is geen<br />
merk dat levend gehouden moet worden.’<br />
13 HEAVEN MRT/APR 2024
PORTRET VAN…<br />
HET POPTONEEL KENT VELE ROLLEN: ARTIEST, MANAGER, PROGRAMMEUR, RADIOPLUGGER, LABELMANAGER,<br />
PROMOTOR, DISTRIBUTEUR, PLATENBOER EN NOG VEEL MEER. IN IEDERE HEAVEN LATEN WE IEMAND AAN<br />
HET WOORD OVER HAAR OF ZIJN VAK OF PASSIE. DIT KEER COLUMNIST EN RADIO-ICOON HUBERT VAN HOOF.<br />
HIJ OVERLEED OP OUDJAARSDAG OP 72-JARIGE LEEFTIJD. HIJ WAS AL EEN TIJD ZIEK. OP ZIJN UITDRUKKELIJKE<br />
VERZOEK VERSCHIJNT DIT PORTRET NA ZIJN DOOD. TEKST LUDO DIELS FOTO’S HAN ERNEST<br />
HUBERT VAN HOOF<br />
DRUKTEMAKER<br />
14 HEAVEN MRT/APR 2024<br />
Ola, Hubert Gaat Dood. Zo maakte radiomaker en columnist<br />
Hubert van Hoof zijn aankomende dood per app wereldkundig,<br />
in de derde persoon enkelvoud. ‘Hubert ‘was kennelijk<br />
het personage dat hij had geschapen in de vijftig jaar<br />
waarin hij in Nederland radio maakte. Ooit maakte ik mee dat hij zich<br />
in Limburg in een gezelschap van muziekjournalisten voorstelde als:<br />
‘Ik ben Hubert on the air’, naar het gelijknamige radioprogramma dat<br />
hij op L1 radio presenteerde. Op de laatste dag van het jaar stierf hij.<br />
Rock-’n-roll <strong>Heaven</strong> heeft er een druktemaker bij.<br />
In juli spraken we hem in zijn tuin, zijn Garden of Eden in Maastricht.<br />
“Ik bevind me in een staat van onthechting. Terugkijkend op mijn leven<br />
kan ik gelukkig zijn. Ik deed wat ik wilde doen en ik heb veel gezaaid.<br />
Een bofkont was ik.”<br />
Over die dood moesten we niet al te dramatisch doen daar in die tuin<br />
in juli. “Dat overkomt iedereen, vroeg of laat.” En die kanker? “Zelfde<br />
verhaal. Ik vraag me nooit af: waarom ik? Een op de drie mensen krijgt<br />
ermee te maken. Nee, ik tel vooral mijn zegeningen en ga aan het werk<br />
om de deadline te halen, ha ha.”<br />
Die deadline betrof een groot aantal columns die hij in koortsachtig<br />
tempo voor <strong>Heaven</strong> schreef, het afronden van zijn online radioprogramma<br />
voor 40 UP Radio!, z’n archief overdragen en het boek In My Life –<br />
50 Jaar Rock-’n-roll met Hubert van Hoof, een vriendschapsboek waaraan<br />
hij werkte met hulp van Frans Ramakers, Jan-Maarten de Winter en<br />
Nathalie Kester. Alles heeft hij uiteindelijk gered. Van zijn boek heeft hij<br />
de drukproeven nog gezien.<br />
Zo nuchter als hij zijn eigen verscheiden tegemoet trad, zo fel en<br />
uitgesproken kon hij zijn tegen door hem geconstateerd onrecht,<br />
sleetse radioformats en aandachttrekkers. Hij had een aangeboren<br />
bullshit detector en wist het koren van het kaf te scheiden. Gewapend<br />
met encyclopedische kennis fileerde hij phonies, kielhaalde hij opscheppers<br />
en zette hij na-apers, charlatans en andere non-valeurs zonder<br />
terughoudendheid voor schut. Een polemiek ging hij niet uit de weg.<br />
Zijn wapen: de humor.<br />
Zo zette hij de zelfbenoemde popprofessor Blokhuis of producers<br />
als Stock, Aitken & Waterman – hij sprak steevast van Fuck, Aitken &<br />
Waterman – voor schut. En dat altijd in die typische – idiosyncratische<br />
– woordkeus. Veel BN-ers waren bij hem Beschamende Nederlanders<br />
die er alles voor over hebben hun aandachtscurve op te krikken.<br />
Piepkuikens, leukdoeners, braafmensen, kapsoneslijers, kakelende<br />
querulanten, Geile Giel, wakkere wappies, wellnessrechts en yogajes,<br />
zomaar een greep uit zijn vocabulaire. Uitgesproken was hij ook over de<br />
Nederlandse popmuziek waarbij hij de combinatie hekelde van bombast<br />
en wartaal.<br />
Door de jaren heen bouwde hij duurzame relaties op met artiesten,<br />
zoals met Brendan Croker (in september 2023 overleden), organiseerde<br />
regelmatig optredens (zijn hootenanny’s), publiceerde in tal van magazines<br />
en presenteerde op festivals als Ramblin’ Roots in Utrecht. Hubert<br />
was zichtbaar. “Ik ben er trots op dat ik de rock-’n-rollartiesten die ik<br />
bewonderde allemaal in hun goede tijd heb gezien en gesproken. Ik heb<br />
Paul Simon geïnterviewd, zag Bruce Springsteen in 1975, sprak mijn<br />
helden Van Morrison, Neil Young, Joni Mitchell en Bob Seger. Met Willy<br />
Deville kon ik goed schakelen, zeker als het over muziek ging.”<br />
Met zijn radioprogramma Op Slag van Maandag voor de KRO lanceerde<br />
hij tussen 1985 en 1992 tal van acts die ofwel later doorbraken, zoals<br />
Rowwen Hèze, of voor het eerst voet aan de grond kregen in de Lage<br />
Landen, zoals Los Lobos. Grondig voorbereid legde hij de bronnen van<br />
de hedendaagse popmuziek bloot en wist een publiek op te bouwen<br />
voor rootsmuziek en americana. Al vanaf de jaren zeventig was hij in<br />
Hilversum actief en werkte er samen met Robert ten Brink, Bram van<br />
Splunteren en Felix Meurders. Radio was zijn leven, zijn mysterium<br />
magnum, waarmee hij een relatie met de luisteraar opbouwde waarbij de<br />
verbeelding vrij spel had.<br />
Toen we hem bezochten had hij een aantal boeken op zijn tuintafeltje<br />
gelegd die hij belangrijk vond. ”Paustowski’s natuurbeschrijvingen<br />
spreken me aan. Ik houd van de natuur. Ben altijd een fervent fietser<br />
geweest. Ook heb ik op mijn reizen veel natuurschoon gezien, zoals<br />
op de Malediven. I’m a lucky bastard!” Andere boeken op zijn tafeltje:<br />
Joel Selvins Here Comes The Night, van James Salter Collected Stories,<br />
Paustowski’s Goudrand en Violist van Marc Daniël van Biemen, tevens zijn<br />
neef.<br />
Hubert kende een zekere zendingsdrang. Hij wilde zieltjes winnen voor<br />
de muziek. “Ik zou het uitzendingsdrang willen noemen. Ik bied het aan.<br />
En dan is het aan de anderen er iets mee te doen. Ik wil niemand een<br />
geweten schoppen of een smaak opleggen. Ik bied aan. Take it or leave it.<br />
Muziek is mijn healing force. Ik kom uit een muzikaal Maastrichts nest.<br />
Het lag ooit in de bedoeling op het conservatorium piano te studeren.<br />
Daar ben ik vanaf geschopt nadat ik vooral boogiewoogie wilde spelen<br />
en interesse had in het werk van Erik Satie. Dat beviel het instituut niet.<br />
Nee, ze moesten de noten kunnen meelezen en wensten eerbiedwaardige<br />
componisten te horen. Ik zei: ‘Jullie hebben toch oren aan jullie
kop, jullie horen toch wat ik speel?’ Dat waren mijn laatste woorden op<br />
school. Nooit een dag spijt van gehad. De radio lonkte. Dat was mijn<br />
bestemming.<br />
Klassieke muziek speelt een belangrijke rol in mijn leven, dat was altijd<br />
al zo. Datzelfde geldt voor de rock-’n-roll. Voor mij kunnen die interesses<br />
heel goed naast elkaar bestaan. Tranen wellen op als ik het Kaiser<br />
Concert (pianoconcert no.5) van Beethoven hoor. Ontroerd raak ik van<br />
het tweede pianoconcert van Rachmaninov. Maar ik voel hetzelfde bij<br />
Howlin’ Wolf of bij ASTRAL WEEKS van Van Morrison. Die laatste staat voor<br />
mij voor ‘the perfect imperfection’.”<br />
Misschien is dat ook wel een treffende omschrijving van Hubert van Hoof<br />
zelf. ■
FAMILIETEKEN<br />
NEVENPROJECT<br />
EEN COCKTAIL VAN EIGEN TAAL VERMENGD MET EEN STEVIGE SCHEUT ROCK EN FAMILIEBLOED LEVERT<br />
NEVENPROJECT OP. EEN BAND UIT DE PEEL DIE GESTOELD IS OP JARENZEVENTIG- EN JARENTACHTIGROCK<br />
DIE DAAR ALTIJD AL POPULAIR WAS. LIEDJES VAN DIK HOUT DIE METEEN BEKEND IN DE OREN KLINKEN, MAAR<br />
ALLERMINST NIEMENDALLETJES ZIJN. LAAT DAT MAAR OVER AAN OOM EN LIEDSCHRIJVER JACK POELS.<br />
TEKST LUDO DIELS FOTO HUGO THOMASSEN<br />
Voor de voorman van Rowwen Hèze is Nevenproject letterlijk<br />
op te vatten, want Jack Poels realiseert dit project samen met<br />
zijn neven Sander Stappers, John Neessen en de tot achterachterneef<br />
verklaarde Jules Fransen. “We genieten ervan, dat<br />
staat voorop. Voor de volle honderd procent gaan we ervoor. En verder:<br />
het is wat het is.”<br />
En wat is het eigenlijk? In ieder geval geen Rowwen Hèze. Geen polka’s,<br />
smeuïge ballades en weemoedige opgewektheid. Nevenproject is een<br />
rockband. De overeenkomst met de band waar Limburg trots op is, is dat<br />
de liedjes in het dialect worden gezongen. Maar helemaal een far cry van<br />
Rowwen Hèze is het evenmin. Kan ook niet wanneer de zanger ook in dit<br />
project zijn materiaal vindt in en rond zijn dorp America.<br />
Het is dezelfde pasvorm gestoken in een volslagen ander jasje. En dat<br />
pakt wonderwel goed uit. De twaalf nummers klinken nooit geforceerd,<br />
eerder als ongezochte vondsten tijdens een muzikale wandeling door<br />
dat Noord-Limburgse dorp met opdoemende herinneringen, mijmeringen<br />
en weemoedige verlangens.<br />
Met Totempoal, de enige ballad op het album dat in juni verschijnt, heeft<br />
Nevenproject meteen een nummer in handen dat zich kan meten met<br />
sommige van Poels’ beste liedjes. Samen met de inmiddels prijsgegeven<br />
nummers Binnekort en Sleutels krijg je een aardige indruk van de<br />
muzikale spanwijdte van Nevenproject. Het laat zich beluisteren als<br />
een liefdesverklaring aan het dorp, aan het schijnbaar onveranderlijke<br />
in een tijd en levensfase waarop alles op losse schroeven staat, waarin<br />
vergetelheid toeslaat maar het theater altijd doorgaat, ook met andere<br />
spelers. Als er al weemoed doorklinkt dan vrolijk en upbeat. Een rockalbum<br />
in de puurste traditie met een hoofdrol voor gitaar, bas en drums.<br />
Power<br />
Het verhaal moest niet over Jack Poels gaan. Begrijpen we. Hij is er<br />
immers de man niet naar om alle licht te willen vangen. Zeker nu niet,<br />
nu hij met een nieuwe band juist ook de andere leden naar voren wil<br />
schuiven. Immers, wat heeft Poels nog te bewijzen? Sympathiek, zeker<br />
weten, die kenmerkende bescheidenheid. Maar ja, hij is nu eenmaal wel<br />
de persoon zonder wie er geen Nevenproject zou zijn.<br />
Aan de telefoon wordt duidelijk dat Nevenproject geen hapsnap-bandje<br />
is ter verstrooiing. Poels doet namelijk iets goed of hij ziet ervan af. Die<br />
werkethiek blijkt niet alleen uit zijn twee soloalbums die hij, voordat hij<br />
de studio indook, minstens een decennium rijpingstijd gaf, maar ook in<br />
zijn schilderkunst en schrijfsels. Terwijl gewone mensen de klok hanteren<br />
schijnt Poels de tijd te bezitten.<br />
Nevenproject sluimerde een paar jaar voordat de daad bij het woord<br />
werd gevoegd. “Al zo’n drie jaar speelde ik met de gedachte dit te doen.<br />
Op familiefeestjes zag ik John en Sander wel eens. Ik kende ze als echte<br />
rockliefhebbers. We spraken uiteraard veel over muziek. Mijn achtergrond<br />
ligt ook in de rockmuziek. Mijn eerste serieuze band, Bad Edge,<br />
was een stevige rockband. De Peel, dat is van oudsher hardrockgebied.<br />
Uiteindelijk dreef ik weg van de rock. Voelde me meer op mijn plek bij<br />
Rowwen Hèze. Toch is dat gevoel bij de rock, met bands als Thin Lizzy,<br />
Metallica, ZZ Top, AC/DC en Grandaddy nooit helemaal overgegaan. Alle-<br />
16 HEAVEN MRT/APR 2024<br />
Shane MacGowan<br />
Voor Jack Poels behoort de op 30 november vorig jaar overleden Shane<br />
MacGowan tot het illustere rijtje musici dat de vergetelheid weet te<br />
ontspringen. Van zijn liefde voor MacGowan en diens band The Pogues<br />
heeft hij meermaals kond gedaan, zoals in 2011 bij DWDD waar hij<br />
A Rainy Night In Soho ten gehore bracht. Van iemand die zijn Ierse setter<br />
MacGowan noemt mag je terecht zeggen dat hij een fan is.<br />
“The Pogues is de rode draad in mijn bestaan en in dat van Rowwen<br />
Hèze. Als mens was Shane door zijn alcoholgebruik vaak de richting<br />
kwijt. Men moest hem soms letterlijk naar het podium brengen en hem<br />
ervan af geleiden. Maar als hij zong ging het gevoel meteen van de rem.<br />
Shane MacGowan was waarachtig, ongepolijst, iemand zonder opsmuk.<br />
Wat hij zong kwam uit zijn wezen.<br />
IF I SHOULD FALL FROM GRACE uit 1988 was voor mij en de band zijn<br />
standaardwerk, het ijkpunt. Veel van onze muziek is daarop geënt. Live<br />
zag ik hem een paar keer. Telkens memorabel, zelfs toen hij, zoals in<br />
Utrecht, anderhalf uur te laat opkwam en het publiek uitkafferde voor<br />
‘fucking nazi’s’. Het publiek nam het hem niet kwalijk. Shane was in<br />
kennelijke toestand. In Antwerpen zag ik hem in topvorm. Voelde soms<br />
tranen opwellen. Voor mij hoort hij thuis in de lijst met namen als Van<br />
Morrison en Bruce Springsteen.<br />
Hij heeft het met zijn liederlijke levensstijl eigenlijk nog wel best lang<br />
uitgehouden. Zijn uitgezonden begrafenis was een weerspiegeling van<br />
zijn leven. Mensen dansten in de kerk. Naar het schijnt waren zijn laatste<br />
woorden aan zijn vrouw: Try not to cry.”
17 HEAVEN MRT/APR 2024
maal bands met power, maar toch ook met liedjes<br />
die een melodie hebben. Over die muziek sprak ik<br />
met mijn neven. Dat was onze gedeelde interesse.<br />
Later kwam ik erachter dat John en Sander ook<br />
nog eens goed gitaar en bas speelden. Sterker<br />
nog, ze speelden in bands en hadden door de jaren<br />
heen behoorlijk wat podiumervaring opgedaan.<br />
Dus onze gesprekken bewogen zich gaandeweg<br />
steeds meer in de richting van een samenwerking.<br />
Gewoon voor de leuk. John is echt goed op gitaar.<br />
Hij speelt loepzuiver als ook gruizig. Muzikaal<br />
kende ik hem van de band De Woeste. Sander bast<br />
al jaren in verschillende bands. Die staat ook z’n<br />
mannetje met z’n strakke spel. Drummer Jules<br />
kende ik van The Hummingbirds. Een steady drummer.<br />
Formeel is hij geen familie, maar we hebben<br />
van hem onze achter-achterneef gemaakt. Hij runt<br />
een studio in Deurne. Daar hebben we de liedjes<br />
opgenomen, gemixt en geproduceerd. Het was<br />
vanaf het begin duidelijk dat het resultaat anders<br />
moest zijn dan Rowwen Hèze of de bands waarin<br />
de anderen hadden gespeeld. In feite kun je dus<br />
stellen dat Nevenproject de optelsom is van alle<br />
kwaliteiten. Ieder draagt iets aan.”<br />
18 HEAVEN MRT/APR 2024<br />
Gordijnen<br />
Poels’ kwaliteit als liedsmid kan niet worden<br />
onderschat. Zijn teksten weten in eenvoudige bewoordingen<br />
een wereld op te roepen die iedereen<br />
kent of herkent. Een wereld van verlangen, verlies<br />
en vreugde. Bij Nevenproject is dat niet anders.<br />
“In feite schrijf ik telkens hetzelfde liedje, zoals er<br />
ook gezegd wordt dat een romanschrijver altijd<br />
hetzelfde boek schrijft. Het is hetzelfde liedje, maar<br />
wel altijd geschreven in een andere tijd.”<br />
Veel heeft Poels niet nodig om aan materiaal te<br />
komen. Een wandeling volstaat soms voor een<br />
nieuw liedje. Hij zoekt nooit maar vindt gaandeweg<br />
zijn materiaal. Witte condenssporen van vliegtuigen<br />
nemen hem mee, net zoals een gevonden<br />
blauwe veer of het lampje in de verte van de<br />
dorpskroeg. Producer Rob van Donselaar heeft<br />
ooit gezegd dat Poels thuis het gordijn maar open<br />
hoeft te schuiven om weer een idee te krijgen voor<br />
een nieuw liedje.<br />
“Natuurlijk beschouw ik het als een zegen dat de<br />
liedjes blijven komen. Maar ik wil nooit te lang<br />
stilstaan bij de manier waarop het gebeurt. Ik blijf<br />
in beweging, zoals ik op het liedje Sleutels zing,<br />
zodat ik altijd iets tegenkom. Latent zitten liedjes<br />
al in mijn hoofd, denk ik. Maar soms valt er iets op<br />
z’n plek.”<br />
Hij maak er geen geheim van dat Rowwen Hèze<br />
het moederschip blijft. “Ik werk al toe naar het<br />
veertigjarig jubileum in 2025. Maar nu is er eerst<br />
Nevenproject.” ■<br />
Nevenproject live: zie www.nevenproject.nl<br />
voor podia en data.<br />
LAUFEY<br />
POWERGIRL
JAZZ IS IN DE REGEL NIET BEPAALD HET GENRE WAAR JONGEREN METEEN ENTHOUSIAST VAN WORDEN. TOCH<br />
WEET DE 24-JARIGE IJSLANDSE ZANGERES LAUFEY JEUGD MET DEZE MUZIEK TE RAKEN. DANKZIJ SOCIAL MEDIA<br />
EN DOOR HAAR EIGEN STEM TE GEBRUIKEN ‘ALS EEN CELLO’.<br />
TEKST STEVEN WALTER FOTO GEMMA WARREN<br />
Spotify liegt niet. Het nummer Let You<br />
Break My Heart Again is meer dan 126<br />
miljoen keer gestreamd. Bij de single<br />
From The Start van haar laatste album<br />
BEWITCHED is de teller de mijlpaal van 200<br />
miljoen luistersessies al ruimschoots gepasseerd.<br />
Wie haar nummers opzoekt op haar<br />
TikTok- of Instagramaccount ziet dat miljoenen<br />
luisteraars haar ook daar hebben gevonden.<br />
Vooral Generatie Z is in de ban van haar jazzy<br />
muziek. Boven een kop thee in de loungeruimte<br />
van het Soho House in Amsterdam probeert ze<br />
uit te leggen hoe zij de juiste snaar raakte bij<br />
een jong publiek.<br />
“Jazz is altijd in mijn leven geweest, net als<br />
klassieke muziek. Mijn moeder is een violiste.<br />
Haar horen spelen was essentieel voor mijn<br />
vorming. Daarnaast waren mijn Chinese<br />
grootouders viool- en pianodocent. Ik kreeg<br />
pianoles vanaf mijn vierde, maar toen ik acht<br />
was maakte ik kennis met mijn favoriete<br />
instrument: de cello. De eerste keer dat ik dat<br />
instrument in handen kreeg, voelde dat als iets<br />
heel natuurlijks. Muziek is in mijn leven net zo<br />
belangrijk als ademhalen.”<br />
De liefde voor jazz heeft ze van haar vader,<br />
hij is er verzot op. Via hem hoorde ze onder<br />
anderen Ella Fitzgerald, Louis Armstrong en<br />
Miles Davis. “Met al die grootheden groeide ik<br />
op. Zo werd mijn muzikale palet gevormd.”<br />
Haar moeder zag altijd al een zangeres in<br />
Laufey, omdat ze thuis veel zong. “Dat waren<br />
jazzstandards waarbij ik Ella Fitzgerald probeerde<br />
te kopiëren. Ik voelde verwantschap<br />
tussen mijn stem en die van jazzzangeressen.<br />
Meer nog dan met popartiesten.” Ongeveer tien<br />
jaar geleden deed ze mee aan de talentshows<br />
Ísland Got Talent en The Voice Iceland. Over die<br />
periode wil ze het liever niet hebben, maar<br />
het zegt iets over haar muzikale smaak. Als<br />
14-jarige stond ze op het tv-podium en zong<br />
met het stemgeluid van een gearriveerde<br />
jazzzangeres. Die kwalificatie van ‘jonge meid,<br />
oude stem’ hoorde ze terug in de media. In een<br />
eerder interview zei ze over dat oordeel: ‘Ik<br />
vond het niet zo leuk, omdat het me het gevoel<br />
gaf dat ik een feestnummer was, een soort<br />
circusclown.’<br />
Social media<br />
Laufey begon op een gegeven moment nummers<br />
zelf te delen. Met elke post leek de<br />
aandacht voor haar muziek te groeien. “In het<br />
begin plaatste ik snippers van liedjes die ik<br />
schreef. Gewoon om te kijken welke reacties ze<br />
opriepen. Wat spreekt aan? In eerste instantie<br />
is dat de tekst, denk ik. Mijn verhalen zijn modern.<br />
Ze gaan over dingen die jonge mensen<br />
meemaken, zoals verliefdheid. De nieuwe<br />
generatie luisteraars geeft niet zoveel om een<br />
genre. Het spreekt hen aan als ze zich kunnen<br />
herkennen in de woorden en het gevoel.”<br />
“Ik gebruik social media: TikTok en Instagram.<br />
Daar zitten immers de tieners en twintigers.<br />
Ik doe mij niet voor als iemand die geboren is<br />
in een andere eeuw. Reacties die ik op social<br />
media krijg, inspireren me ook. Het schetst<br />
vaak een goed beeld van wat aanslaat. Natuurlijk<br />
liggen de uiteindelijke beslissingen over<br />
nummers bij mij, als artiest. Maar het is goed<br />
om te weten wat resoneert met het publiek.”<br />
Luisteraars inspireren dus maar nare reacties<br />
krijgt ze ook. “Oh ja, best veel. Ik merk dat<br />
mensen soms boos reageren als je iets ouds<br />
omzet naar iets nieuws. Of ze vinden dat je<br />
interpretatie niet klopt. Elke artiest die ooit<br />
iets anders ging doen, kreeg te maken met<br />
dat soort reacties. Er zijn voor mij genoeg<br />
redenen om social media te haten, maar als<br />
ik de voors en tegens tegen elkaar wegstreep,<br />
blijft het positieve over. Daar ben ik uiteindelijk<br />
dankbaar voor. Want als ik zou toegeven aan<br />
negativiteit, zat ik nu nog in mijn slaapkamer in<br />
IJsland in plaats van op te treden over de hele<br />
wereld. Mijn leven verandert snel.”<br />
Chet Baker<br />
De IJslandse singer-songwriter wordt weleens<br />
genoemd als ‘de redder van een genre’.<br />
Absolute flauwekul, oordeelt ze stellig. “Ik haal<br />
invloeden uit jazz, dat is waar, maar ik mix dat<br />
met andere genres, zoals klassieke muziek.<br />
Bossanova zelfs. Dat draai ik allemaal door<br />
elkaar om tot mijn geluid te komen.”<br />
Natuurlijk laat ze zich ook inspireren door<br />
artiesten van nu, zoals Olivia Rodrigo, Sara<br />
Bareilles en Norah Jones. Personen die ze<br />
inmiddels tot haar vriendinnen rekent. “Norah<br />
geeft mij advies op het gebied van vriendjes”,<br />
zegt ze lachend. “En ze gaf me mee om<br />
te genieten van de gekte om me heen. ‘Grijp<br />
elke gelegenheid aan. Er komt een tijd dat je<br />
het zonder zorgen rustig aan kunt doen. Dus<br />
geniet’, zei ze.” Nummer één voor Laufey is<br />
Taylor Swift. “Ik luisterde vroeger naar drie<br />
muzieksoorten: jazz, klassiek en Taylor Swift.<br />
Ze is echt een genre op zich.”<br />
Behalve Swift heeft ze nog een groot voorbeeld:<br />
Chet Baker. “Ik leerde hem echt kennen<br />
via CHET BAKER SINGS. Er schuilt zoveel schoonheid<br />
in het minimalisme waarmee zijn stem is<br />
doordrenkt. Hij zingt als een trompettist. Echt<br />
waar, hij benadert als zanger een nummer op<br />
dezelfde manier als hij op de trompet zou doen.<br />
De arrangementen behouden de integriteit van<br />
een muzikant die het nummer op een instrument<br />
speelt, maar dan nu als zanger. Lange<br />
tijd dacht ik bij zang veel na over vibrato en<br />
legato. Dingen moet je lang, mooi en dramatisch<br />
houden, die manier van zingen. Chet was<br />
erin geslaagd om met een minimalistische<br />
benadering veel schoonheid in die songs te<br />
leggen.”<br />
Deze benadering van zingen heeft effect<br />
gehad op Laufey. Haar instrument is in de<br />
eerste plaats de cello, waarmee ze op 15-jarige<br />
leeftijd al de soliste van het Iceland Symphony<br />
Orchestra was. “Ik zing als het ware als een<br />
cello. Dat voelt natuurlijk voor mij, net zoals<br />
de trompet voor Chet. Ik benader de zang<br />
in elk geval alsof ik een klassiek instrument<br />
bespeel.” Het proces laat zich lastig uitleggen,<br />
maar ze waagt een poging. “Je moet de regels<br />
zo formuleren dat ze groeien naar mate een<br />
nummer duurt. Dus klein beginnen en groot<br />
eindigen. Of halverwege een climax bereiken<br />
en dan weer klein eindigen. Dat soort dingen.<br />
Je stem als een klassiek instrument, dat is<br />
een prachtig idee. Astrud Gilberto zingt ook<br />
op zo’n minimalistische toon. Ik ben echt gek<br />
op dat geluid. Door haar en Chet weet ik dat je<br />
als zanger een lied niet hoeft te eindigen met<br />
de technisch mooiste vibrato. Soms vertelt de<br />
eenvoud een beter verhaal.”<br />
Onder de loungeroom van het Soho House zit<br />
de Blue Room, toevallig ook de titel van een bekend<br />
nummer dat Chet Baker opnam. Ineens is<br />
er het besef dat haar grote jazzheld overleed<br />
in Amsterdam, de stad waar ze nu aan de thee<br />
zit. In mei 1988 maakte Baker een onfortuinlijke<br />
val uit een hotelraam. “Als groot fan moet ik<br />
eigenlijk naar die plek toe. Het is er helaas nog<br />
niet van gekomen. Ik hoop dat toch eens te<br />
gaan doen.” ■<br />
Laufey live: 6 maart in Melkweg, Amsterdam.<br />
19 HEAVEN MRT/APR 2024
ALMOST FAMOUS<br />
JOLIE HOLLAND<br />
HAD IK HAUNTED MOUNTAIN VAN JOLIE HOLLAND EERDER GEHOORD, DAN HAD HET ALBUM ZEKER IN MIJN<br />
JAARLIJSTJE VAN 2023 GESTAAN. IN 1999 FORMEERDE ZE DE SUCCESVOLLE FOLKFORMATIE THE BE GOOD<br />
TANYAS, OM DIE AL SNEL WEER TE VERLATEN. MET HAAR ACHTSTE SOLOALBUM BOUWT ZE VERDER AAN EEN<br />
FASCINEREND OEUVRE. NIEMAND KAN ZO PRACHTIG FLUISTEREND ZINGEN. DOOR LOUIS NOUWS
HAUNTED MOUNTAIN draagt dezelfde titel als het ook vorig jaar<br />
verschenen soloalbum van Big Thiefs gitarist Buck Meek.<br />
“Toen Buck me vertelde dat hij ons nummer op zijn volgende<br />
plaat zou zetten, was ik enorm blij en ook verrast. Ik vertelde<br />
hem dat ik ook een versie ging uitbrengen. Toen duidelijk werd dat we<br />
beiden van plan waren onze albums naar die song te vernoemen, hebben<br />
daar heel even over moeten nadenken. Maar we besloten dat het te<br />
bizar en te wonderbaarlijk was om het niet te doen.”<br />
Jolie Holland (48) kent Buck Meek al uit de tijd voordat hij bekend werd<br />
met Big Thief. “We woonden in dezelfde buurt in Brooklyn en ik had een<br />
bordje buiten dat ik aan coaching deed voor songwriters. Buck bleek<br />
een enorme fan van mijn muziek te zijn en was verbaasd dat ik gewoon<br />
een buurtgenoot was. We hebben toen veel gesproken over songs en<br />
het schrijven van nummers. Sindsdien doen we geregeld dingen samen.<br />
We schrijven samen en ik zing weleens mee als hij een tweede stem<br />
nodig heeft. Op mijn album zingt hij mee op Highway 72. Hij voegde een<br />
couplet toe aan Haunted Mountain.” In de liner notes van haar album<br />
dicht ze Meek 15% van de lyrics van het nummer toe. “Actually it was less<br />
than that, but I gave him that credit. Rekenkundig is het geloof ik 12,5%.”<br />
(Vette lach)<br />
Waar gaat Haunted Mountain over?<br />
“Het is een metafoor. Voor mij betekent het veel. Ik heb inheemse<br />
kennissen en vrienden die betrokken zijn bij die gemeenschappen. Er<br />
spelen veel kwesties over toegang en beheer van gebieden die traditioneel<br />
toebehoorden aan indianen en andere oorspronkelijke bewoners.<br />
Hun opvattingen en ideeën over land, hoe je daarmee omgaat, en over<br />
gemeenschappelijkheid zijn zeer interessant. Hun houding ten opzichte<br />
van de aarde is zo anders dan die van het kapitalistische Westen. Voor<br />
mij heeft dat ook te maken met wederkerigheid. Met geven en nemen.<br />
Toen de eerste kolonisten dit land bereikten hadden ze totaal geen<br />
benul van hoe de inheemse bevolking leefde. Het waren nomaden die<br />
leefden met de natuur, die veeteelt bedreven op een landschappelijke<br />
schaal. Dat was voor Europeanen onbegrijpelijk. Die werkten met<br />
afgebakende stukken land. Die filosofie van gemeenschappelijkheid en<br />
wederkerigheid is hier totaal verdwenen. Het draait vooral om bezit.<br />
Maar er zijn tegenbewegingen die weer aandacht vragen voor een<br />
andere manier om met het land om te gaan. Andere manieren om met<br />
elkaar om te gaan.<br />
Highway 72 gaat daar in zekere zin ook over. Ik woon nu zo’n tien jaar<br />
in L.A. Een enorme stad, eigenlijk een klontering van oude plaatsen die<br />
aan elkaar zijn gegroeid. Nog altijd zijn daarvan sporen te vinden en<br />
wegen te volgen die honderden jaren geleden al werden gebruikt door<br />
de oorspronkelijke bewoners.”<br />
Cajun<br />
Jolie Holland nam HAUNTED MOUNTAIN op met gitarist Adam Brisbin<br />
en drummer Justin Veloso, met wie ze al een decennium samenwerkt.<br />
“Toen ik ze voor het eerst ontmoette waren ze 22 of zoiets. Ik ben twaalf<br />
jaar ouder. Ze zijn ongelooflijk geniaal en fijn om mee te werken. Het<br />
album heeft iets van een collage. We begonnen simpel en voegden<br />
steeds meer toe. We zijn heel gelijkgestemd en al begrijpen we soms<br />
elkaars ideeën in eerste instantie niet, in de uitvoering is het altijd goed.<br />
Het mixen hebben we ook gedrieën gedaan.<br />
Een gelaagd nummer als Feet On The Ground heb ik eerst opgenomen<br />
met een drummachine. Met dat drumgeluid hebben we van alles<br />
uitgehaald om het ‘viezer’ te laten klinken. Daarna zijn we dingen gaan<br />
toevoegen. Justin heeft zijn drumpartijen ingespeeld. We hebben veel<br />
gebruikgemaakt van een Moog Grandmother synthesizer. Vervolgens<br />
“JE MOET MUSICI ZO GEK<br />
LATEN DOEN ALS ZE WILLEN<br />
IS MIJN ADAGIUM”<br />
zijn we weer geluiden gaan weghalen om een goede flow te krijgen. To<br />
carve the song out, noem ik dat. Je moet musici zo gek laten doen als<br />
ze willen is mijn adagium, zeker als je veel vertrouwen in ze hebt. Maar<br />
uiteindelijk maak ik wel de keuzes. Ik ben degene die het best weet wat<br />
ik met een lied wil overbrengen. Daarbij zijn de teksten belangrijk, maar<br />
ook het gevoel dat ik erin wil leggen.”<br />
“Ik luister veel naar muziek, ik ben er super gevoelig voor. Ik hoor alles.<br />
Om die reden meed ik lange tijd mainstream pop, omdat het formuleachtig<br />
is. Er zit weinig mysterie in zal ik maar zeggen. Ik zie als het<br />
ware de bouwtekening voor me. Ik was medeoprichtster van The Be<br />
Good Tanyas, maar ik zag oude folk altijd als het uitgangspunt om eigen<br />
muziek te maken, niet als iets om voorzichtig te koesteren. De eerste<br />
traditionele muziek die me echt aansprak was van The Pogues, maar<br />
dat is natuurlijk gewoon een punkband. Ze zaten ook in Londen. Als ze in<br />
Ierland hadden gezeten was het ze waarschijnlijk niet gelukt met zulke<br />
muziek door te breken. Overigens ben ik wel al heel lang fan van de Lost<br />
Bayou Ramblers. Een groot deel van mijn familie is cajun en die muziek<br />
raakt me recht in het hart.”<br />
Patreon<br />
Jolie Holland is tegenwoordig actief op Patreon, een digitaal platform<br />
waarop creatieven content kunnen delen met bewonderaars die daar<br />
een passende vergoeding tegenoverstellen. “Ik hou er niet van heel<br />
bekend te zijn, maar mijn status is ongemakkelijk. Ik ben almost famous.<br />
Veel mensen kennen mijn muziek en veel collega’s loven me, maar tegelijkertijd<br />
heb ik moeite om financieel te rond te komen. Het is ongelooflijk<br />
hoe moeilijk het in Amerika is om van je muziek te kunnen bestaan.<br />
Ik heb gezien hoe het in andere landen kan. In Canada bijvoorbeeld hebben<br />
ze toelagen en subsidies. Het is niet meer zo ruim als het ooit was,<br />
maar toch. Here they don’t care what happens to you. Twee blokken van<br />
mijn huis is een groot terrein waar daklozen provisorische onderkomens<br />
hebben gemaakt. Het kan niemand verder wat schelen. It is so disgusting,<br />
that lack of care here.<br />
Steeds meer muzikanten zitten op Patreon en ik ben er enthousiast<br />
over. Mijn eerste soloalbum CATALPA had al de sfeer van: je bent bij mij<br />
thuis en luistert naar mijn muziek. Onopgesmukt en eerlijk. Zo voelt<br />
Patreon voor mij ook. Ik kan muziek delen met mijn community en die<br />
kan mij financieel ondersteunen. In het verleden kochten ze waarschijnlijk<br />
albums na een optreden.<br />
Het levert me geen stress op om iedere week iets te delen, want ik neem<br />
sowieso altijd alles op. Gisteren was ik samen met Buck aan het repeteren<br />
en dan druk ik gewoon de opnameknop in. In eerste instantie is dat<br />
bedoeld voor mezelf, maar ik kan besluiten het te laten horen.<br />
Als liefhebber kun je zo muziek beluisteren die normaal gesproken alleen<br />
muzikanten horen in het creatieve proces. Zie het als outtakes, die<br />
vroeger achteraf werden uitgebracht – veel jubileumuitgaven worden<br />
ermee opgepimpt – en die je nu al vooraf kunt horen.” ■<br />
Jolie Holland live: 26 maart in TivoliVredenburg, Utrecht; 27 maart in<br />
LantaarnVenster, Rotterdam; 29 maart in Botanique, Brussel.<br />
21 HEAVEN MRT/APR 2024
22 HEAVEN MRT/APR 2024<br />
ANATOMIE VAN EEN VAL<br />
MARVIN GAYE
1983: MARVIN GAYE IS MET DE HIT SEXUAL HEALING TERUG AAN DE TOP. DE TRIOMF WORDT ECHTER OOK<br />
ZIJN VAL. OP PERSOONLIJK VLAK ZAKT HIJ WEG IN EEN MOERAS VAN DRUGS EN PARANOIA, DAT UITMONDT IN<br />
EEN FAMILIEDRAMA ALS HIJ OP 1 APRIL 1984 DOOR ZIJN EIGEN VADER WORDT DOODGESCHOTEN. OF IS HET<br />
ZELFMOORD?<br />
DOOR PETER SCHONG<br />
Amerika staat klaar om zijn verloren zoon Marvin Gaye weer<br />
in de armen te sluiten. Maar hij wil niet terug. Hij voelt zich<br />
verketterd en in de steek gelaten door zijn vaderland. Hij<br />
ziet zijn toekomst in Europa en heeft zelfs een oud landhuis<br />
gekocht buiten de Belgische badplaats Oostende, waar hij<br />
de laatste anderhalf jaar zijn leven en carrière weer op de rit heeft<br />
gekregen.<br />
Het is dan ook niet het succes van zijn comebackalbum MIDNIGHT LOVE<br />
en de hit Sexual Healing dat hem in oktober 1982 noopt terug te gaan<br />
naar Amerika. Het is zijn 69-jarige moeder Alberta, zijn steun en toeverlaat,<br />
die ernstig ziek is en een riskante nieroperatie moet ondergaan. De<br />
intentie is om terug te gaan naar Europa zodra zij hersteld is, maar het<br />
zal er nooit meer van komen.<br />
Met zijn comeback in showbusiness steken ook de druk, verleidingen<br />
en oude demonen weer de kop op. De eeuwige zelfhaat blijft aan hem<br />
knagen. Hij zingt over seks, wat voor de diep religieuze domineeszoon<br />
voelt alsof hij zijn ziel aan de duivel heeft verkocht. Hoe meer succes,<br />
hoe groter het schuldgevoel. Marvin is een sekssymbool met faalangst:<br />
kan hij het in bed wel waarmaken?<br />
Een maand na MIDNIGHT LOVE brengt Michael Jackson THRILLER uit,<br />
dat snel uitgroeit tot de bestverkochte plaat aller tijden. Tegelijkertijd<br />
begint voormalig Commodores-frontman Lionel Richie een succesvolle<br />
solo carrière en wordt onthaald als de nieuwe Nat King Cole. Een titel<br />
die Gaye altijd ambieerde. Het stoort hem dat Richie er wél in slaagde<br />
precies de crooner te worden met middle-of-the-road popballads. En<br />
nog wel op Motown, zijn oude label. De onzekere Gaye ziet zich links en<br />
rechts ingehaald worden door zijn voormalige collega’s.<br />
De drugs, na een (relatief) cleane periode in Oostende, maken ook hun<br />
comeback. Op een duur feest dat CBS voor hem geeft in een nachtclub<br />
op de Sunset Strip in Los Angeles, om zijn twee gouden platen te vieren,<br />
snuift Gaye cocaïne op het toilet. Binnen een paar maanden wordt hij<br />
weer een grootverbruiker en begint hij ook te freebasen. De drugs<br />
maken hem achterdochtig over alles en iedereen, zelfs goede vrienden.<br />
Met een hitalbum en twee Grammy Awards op zak, zet CBS Marvin<br />
Gaye onder druk om op tournee te gaan. Hij doet er alles aan om dat<br />
te voorkomen. Want zou hij het overleven? Na zijn vorige Europese tour<br />
bleef hij in Londen hangen, aan lager wal. Geldproblemen dwingen hem<br />
te zwichten.<br />
Vanaf de start in april 1983 wordt de Midnight Love Tour geplaagd door<br />
problemen. De kaartverkoop blijft achter. Het momentum van MIDNIGHT<br />
LOVE is verdwenen. De single Joy, uitgebracht in maart, haalt de hitlijsten<br />
niet eens. Intussen scoort Michael Jackson met Beat It en Billie Jean de<br />
ene na de andere nummer 1-hit.<br />
Voor de buitenwereld lijkt hij terug aan de top, maar zijn mentale<br />
gezondheid holt achteruit. De hoeveelheid cocaïne die in zijn neusgaten<br />
verdwijnt, breekt records. “Marvin rookte en at zelfs coke”, aldus een<br />
bandlid. Marvin krijgt bloedneuzen doordat zijn neusschot is aangetast.<br />
Er zijn bedreigingen. Zwarte actiegroepen van onder meer Al Sharpton<br />
zoeken de confrontatie omdat in hun ogen witte mensen het geld van<br />
de tour opstrijken en zwarte concertpromotors het nakijken hebben.<br />
Ernstig is het allemaal echter niet. Business as usual voor een ster.<br />
Maar Gaye wordt paranoïde. Hij is ervan overtuigd dat iemand hem wil<br />
vermoorden. Hij weet ook hoe: hij zal doodgeschoten worden.<br />
Zijn achtervolgingswaanzin gaat zo ver dat hij in Boston een persconferentie<br />
belegt om aan te kondigen dat hij een topadvocaat in de arm<br />
neemt om onderzoek te doen naar een vermeende vergiftiging. Het<br />
levert niets op.<br />
Broer Frankie gaat mee op tournee om hem gerust te stellen. Marvin<br />
raakt geobsedeerd door vuurwapens. Hij draagt kogelwerende vesten.<br />
Voor de deur van zijn hotelkamers komen gewapende bewakers, zelfs<br />
in de coulissen staan bodyguards. Omdat Frankie en bodyguard Dave<br />
Simmons veel op Marvin lijken, moeten zij op openbare plekken aan zijn<br />
zijde blijven, in de hoop dat een moordenaar zich vergist en de verkeerde<br />
neerschiet. Marvin laat zijn chauffeur extra rondjes om het hotel<br />
rijden zodat moordenaars zijn aankomst niet kunnen timen. Als hij de lift<br />
neemt, stapt hij uit op een andere verdieping, zodat hij niet onder vuur<br />
wordt genomen zodra de deuren opengaan.<br />
DE ONZEKERE MARVIN ZIET<br />
ZICH LINKS EN RECHTS<br />
INGEHAALD DOOR<br />
VOORMALIGE COLLEGA’S<br />
Tot overmaat van ramp verhangt een recent ontslagen technicus zich in<br />
zijn hotelkamer in New Jersey. Ook al is het een zelfmoord, Marvin Gaye<br />
ziet het als een waarschuwing van de vijand.<br />
Wat niet bijdraagt aan zijn gemoedsrust, is dat zijn ex-vrouw Janis<br />
Hunter hem vergezelt op tournee, terwijl zij hem tegelijk voor de rechter<br />
sleept omdat hij geen alimentatie betaalt. Samen gebruiken ze coke. In<br />
Fort Lauderdale loopt een ruzie zo uit de hand dat hij heet water over<br />
haar heengooit. Hij is er zo ziek van dat hij twee optredens afzegt en<br />
zich laat opnemen in een privékliniek wegens uitputting. Het voedt zijn<br />
achtervolgingswaanzin, hij is ervan overtuigd dat Janis’ stiefvader hem<br />
wil laten vermoorden.<br />
Intussen worstelt sekssymbool Marvin Gaye met zijn onzekerheid of<br />
hij vrouwen wel kan bevredigen. Zijn befaamde grote finale met de<br />
striptease-act tijdens Sexual Healing gaat steeds verder. Voorheen trok<br />
hij eerst zijn kamerjas uit, vervolgens zijn pyjamahemd, maar liet hij<br />
altijd zijn broek aan. Nu laat hij een achtergrondzangeres zijn broek<br />
naar beneden trekken en staat de zogenaamd geschrokken zanger op<br />
het podium in slechts een piepkleine slip. Verre van de gedistingeerde<br />
Sinatra-achtige crooner die hij eigenlijk wil zijn.<br />
De Midnight Love Tour eindigt voor Marvin Gaye met een diepe depressie.<br />
Hij zoekt in augustus 1983 zijn toevlucht in zijn ouderlijk huis, de villa<br />
aan 2101 South Gramercy Place in Los Angeles, die hij voor zijn vader en<br />
moeder kocht en waar ook zijn broer Frankie en diens zwangere vrouw<br />
Irene wonen in het gastenverblijf.<br />
23 HEAVEN MRT/APR 2024
Midnight Love: van de goot terug naar de top<br />
Marvin Gaye is begin jaren tachtig een persona<br />
non grata in de muziek industrie. Zijn laatste<br />
twee albums HERE, MY DEAR (1978) en IN OUR<br />
LIFETIME (1981) zijn commerciële flops die ook<br />
door de recensenten worden neergesabeld. De<br />
onbetrouwbare Gaye, geplaagd door plankenkoorts<br />
maar vooral door een dijk van een<br />
cocaïneverslaving, komt steeds vaker niet opdagen bij optredens. In<br />
Engeland ontsnapt hij via een wc-raampje en laat zelfs de Britse prinses<br />
Margaret, een fan, zitten bij een diner. Financieel zit hij aan de grond<br />
door onder meer een miljoenenschuld aan de Amerikaanse belastingdienst.<br />
Maar in de Belgische badplaats Oostende vindt Gaye in 1981 rust. Dankzij<br />
de Vlaamse concertpromotor Freddy Cousaert, die hem uit een van<br />
dealers, hoeren en ander geteisem vergeven flatje in Londen redde,<br />
krijgt hij zijn leven en carrière weer op de rit. CBS koopt hem na twintig<br />
jaar uit bij Motown en betaalt zijn belastingschuld af.<br />
Gaye staat in het krijt bij CBS. Hij is onzeker: vindt hij nog aansluiting bij<br />
het publiek, kan hij nog een hit scoren, zit men nog op hem te wachten?<br />
Het is erop of eronder. ‘Als dit mislukt is het met me gedaan’, vertrouwt<br />
hij muziekjournalist David Ritz toe, auteur van de biografie Divided Soul:<br />
The Life of Marvin Gaye. ‘Dan zal ik nooit meer een plaat maken. Ik word<br />
nog liever een anonieme schooier dan op te treden bij een Oldies show.<br />
Ik moet er niet aan denken. Als ik geen headliner ben, ben ik niemand.’<br />
In zijn appartement aan de Albert I-promenade in Oostende met uitzicht<br />
op zee, begint Gaye aan de voorbereidingen van een nieuw album, dat<br />
wordt opgenomen in Studio Katy nabij Brussel. MIDNIGHT LOVE wordt een<br />
commerciële plaat. Geen apocalyptische visioenen of scheidingsperikelen<br />
meer, maar ongecompliceerd feesten.<br />
Maar op de evergreen Sexual Healing na is MIDNIGHT LOVE een weinig<br />
memorabel album. De blikkerige elektronische popliedjes klinken<br />
leeg en inmiddels hopeloos gedateerd. Toch is het een innovatieve en<br />
invloedrijke plaat gebleken. Drummer Gaye, die van de nood een deugd<br />
maakte en met drumcomputers en synthesizers aan het componeren<br />
sloeg omdat hij in Oostende niet de beschikking had over zijn band,<br />
blijkt een pionier: MIDNIGHT LOVE is een van de eerste mainstream<br />
popalbums waarbij de Roland TR-808 drumcomputer wordt gebruikt. De<br />
nieuwe opnametechniek krijgt direct navolging van The Isley Brothers,<br />
die een half jaar later komen met Between The Sheets, dat overduidelijk<br />
geïnspireerd is op Sexual Healing. Tegen de<br />
tijd dat Whitney Houston in 1987 een megahit<br />
scoort met I Wanna Dance With Somebody<br />
(Who Loves Me), en rapper L.L. Cool J met<br />
I Need Love een van de eerste pophits van<br />
de hiphop op zijn naam zet, is het gebruik<br />
van drumcomputers en synthesizers<br />
gemeengoed geworden. Daarvoor leverde<br />
Marvin Gaye de blauwdruk.<br />
Residentie Jane in Oostende waar Marvin<br />
Gaye begin jaren tachtig een appartement<br />
had op de vijfde verdieping.<br />
foto Peter Schong<br />
24 HEAVEN MRT/APR 2024<br />
Zijn 69-jarige vader Marvin Gay senior (Marvin plakte een e achter zijn<br />
achternaam om afstand van zijn vader te nemen) was in het najaar<br />
ervoor voor langere tijd teruggekeerd naar Washington D.C. om hun<br />
oude huis op te knappen en te verkopen. Tot opluchting van Marvins<br />
familie – het vertrek van de huistiran was een bevrijding. Maar ook tot<br />
woede van Marvin, omdat vader er niet voor zijn zieke moeder was toen<br />
zij aan haar nieren geopereerd werd. Bovendien zou vader moeder haar<br />
deel van de opbrengst van het huis in Washington niet hebben gegeven.<br />
Marvin Gaye heeft al zijn hele leven een moeilijke relatie met zijn vader,<br />
een dominee die hem in zijn jeugd vaak afranselde met zijn riem.<br />
Vaders afkeuring van zijn oudste zoon is de bron van Marvins minderwaardigheidscomplex<br />
en de depressies die hem zijn hele leven plaagden.<br />
“Mijn man wilde Marvin niet”, vertelde Marvins moeder Alberta, zijn<br />
steun en toeverlaat, aan David Ritz. “Hij zei altijd dat Marvin niet echt<br />
zijn kind was. Ik zei tegen hem dat het nonsens was. Hij wist dat Marvin<br />
van hem was. Maar om een of andere reden hield hij niet van Marvin<br />
en, wat nog erger was, hij wilde niet dat ik van Marvin hield. Dat besefte<br />
Marvin al op jonge leeftijd.” Tot overmaat van ramp maakt vaders voorliefde<br />
voor het dragen van dameskleding zijn zoon tot een doelwit van<br />
pesterijen.<br />
In januari 1983 keert vader Gay terug uit Washington, en de spanning<br />
in huis is om te snijden. Marvin zakt steeds verder weg in zijn mentale<br />
hel. Hij sluit zich op in zijn kamer en gebruikt de hele dag drugs en<br />
kijkt naar pornofilms. De kamer wordt door vrienden omschreven als de<br />
slaapkamer uit The Exorcist.<br />
“Marvin veranderde in een monster”, vertelt moeder Alberta in de<br />
biografie Divided Soul. “Mensen bleven langskomen om hem drugs te<br />
geven. ‘Ze laten me niet met rust’, zei Marvin. ‘Gooi die troep in de wc,<br />
zoon’, smeekte ik. Maar hij had niet de wilskracht. Hij bleef in zijn kamer<br />
en staarde naar dat pistool. Hij dacht voortdurend aan wapens.”<br />
Marvins paranoia wordt steeds erger. Hij begint zelfs te geloven dat<br />
zijn eigen broer Frankie onderdeel is van het moordcomplot. Ironisch<br />
genoeg geeft Marvin een wapen, zijn eigen toekomstige moordwapen,<br />
aan zijn vader om het huis te beschermen.<br />
“Hij was een bang jongetje”, aldus zijn moeder. “Uiteindelijk kreeg ik hem<br />
zover dat hij zijn pistool wegdeed. Maar toen gaf iemand hem een semiautomatisch<br />
wapen. ‘Marvin, doe dat ding weg’, smeekte ik. Die gooide<br />
hij door het raam en vernielde het glas. Het kwam in de tuin terecht<br />
en iemand is ermee vandoor gegaan.” Marvin ziet schimmen rond het<br />
huis en laat een bewakingssysteem installeren dat ongewone geluiden<br />
detecteert.<br />
Soms weet Marvin Gaye toch de moed te verzamelen om naar buiten te<br />
gaan en op het muurtje voor het huis te gaan zitten en daar urenlang te<br />
zwaaien naar voorbijgangers en fans. Als iemand hem herkent en stopt<br />
om hem een hand te geven, bloeit hij even helemaal op. Maar soms moet<br />
hij ook van het viaduct boven de snelweg naast het huis geplukt worden,<br />
high van de coke en met drie jassen over elkaar aan en zijn schoenen<br />
aan de verkeerde voeten.<br />
Er komen ook vrouwen langs. Gaye, die zijn hele leven seks beschouwt<br />
als een destructieve kracht die hem op een dag zal vernietigen, verliest<br />
soms zijn zelfbeheersing en geeft ze klappen. Hij kan vrouwen niet
foto Jim Britt<br />
meer bevredigen, ze herinneren hem aan zijn impotentie, zijn grootste<br />
onzekerheid.<br />
Father, father<br />
We don’t need to escalate<br />
You see, war is not the answer<br />
For only love can conquer hate<br />
(Fragment uit What’s Going On)<br />
Als 1984 aanbreekt lopen de spanningen in huis op. Marvin, stijf van<br />
de drugs, en zijn vader, dronken van de wodka, voeren een territoriale<br />
oorlog: Marvin heeft als kostwinner de rol van pater familias overgenomen.<br />
Dat vernedert vader en maakt hem jaloers. Vader schuift zijn<br />
waarschuwing niet onder stoelen of banken: “Als Marvin mij aanraakt,<br />
vermoord ik hem.”<br />
Op zondag 1 april is vader woedend. Een belangrijk verzekeringsdocument<br />
is zoek. De hele ochtend loopt hij te vloeken en te tieren tegen zijn<br />
vrouw. Rond 12.20 uur ligt Marvin in bed. Moeder Alberta zit naast hem,<br />
zoals ze vaak doet en dan voorleest uit de Bijbel om haar gekwelde zoon<br />
een hart onder de riem te steken. Vader schreeuwt naar boven. Marvin,<br />
die gek wordt van zijn gebulder, roept terug dat als hij iets tegen zijn<br />
moeder te zeggen heeft, hij naar boven moet komen.<br />
Vader beent woedend de trap op. Hij gaat Marvins kamer binnen en<br />
begint tegen zijn moeder te foeteren. Als vader zich omdraait, gaat<br />
Marvin achter hem aan. “Je kunt niet zo tegen mijn moeder praten”, zou<br />
Marvin hebben geschreeuwd. Vader verklaart later tegen de politie dat<br />
Marvin hem van zijn stoel trok en hem sloeg en schopte toen hij op de<br />
grond lag. Op de politiefoto’s zijn blauwe plekken te zien op zijn rug en<br />
onderarmen. “Ik riep dat hij moest stoppen, maar hij luisterde niet. Hij<br />
gaf mijn echtgenoot een paar harde klappen”, vertelt Alberta in het boek<br />
Divided Soul. Volgens vaders verklaring verlaat Marvin vaders kamer,<br />
maar keert even later terug en roept: ‘Klootzak! Wil je nog meer?’, en<br />
begint hem weer te slaan en schoppen, alvorens terug te keren naar zijn<br />
kamer en plaats te nemen op het bed..<br />
Een paar minuten later komt vader Marvins slaapkamer binnen. In zijn<br />
hand heeft hij de .38 revolver die Marvin hem enkele maanden eerder<br />
gaf. Ogenschijnlijk kalm richt hij op zijn zoon en haalt de trekker over.<br />
De kogel treft Marvin in zijn rechterborst, vlak boven de tepel. De kogel<br />
doorboort zijn long, hart, middenrif, lever, maag en linkernier. Marvin<br />
valt uit bed op de grond. Vader wacht even, doet een paar passen naar<br />
voren en schiet nog een keer van dichtbij. De kogel gaat dwars door zijn<br />
Marvins linkerschouder heen en komt er bij zijn rug weer uit..<br />
Overstuur rent moeder, die slecht ter been is, de trap af naar buiten.<br />
‘Schiet me niet dood’, smeekt ze vader. ‘Ik ga jou niet doodschieten’,<br />
antwoordt hij.<br />
Broer Frankie komt op moeders gegil af en probeert Marvin te reanimeren<br />
terwijl zijn vrouw Irene de hulpdiensten belt. De ambulance is snel<br />
ter plaatse, maar de verplegers durven niet naar binnen te gaan omdat<br />
er mogelijk een gewapend persoon is. Elke seconde telt, maar kostbare<br />
tijd gaat verloren omdat Irene op zoek moet naar het pistool. Ze vraagt<br />
het aan vader, die in de war lijkt en zegt niet te weten waar het wapen is<br />
gebleven. Irene vindt het uiteindelijk onder zijn kussen en gooit het op<br />
het gazon, zodat de ambulancebroeders naar binnen kunnen. Ze treffen<br />
Marvin kreunend aan in Frankies armen.<br />
In het ziekenhuis wordt vijf minuten lang geprobeerd zijn hart weer op<br />
gang te brengen. Vergeefs.<br />
Op 1 april 1984 om 13.01 uur wordt Marvin Pentz Gay Jr. doodverklaard.<br />
Eén dag voor zijn 45ste verjaardag.<br />
Als het nieuws uitlekt dat Marvin Gaye uit het leven is weggerukt, denken<br />
velen aan een misplaatste 1 aprilgrap. Toch verzamelt zich al snel een<br />
grote menigte bij het huis aan Gramercy Place.<br />
Vader, die door de politie wordt aangetroffen zittend op het trapje voor<br />
de voordeur, hoort het nieuws van de dood van zijn zoon stoïcijns aan.<br />
‘Wat me schokte is dat hij zich meer zorgen leek te maken over wat er<br />
met hem zou gebeuren, dan dat zijn zoon overleden was’, zegt rechercheur<br />
Jim McCahn in Trouble Man: The Life and Death of Marvin Gaye van<br />
Steve Turner.<br />
Een week na het drama klaagt vader in een interview dat geen enkel<br />
familielid hem komt opzoeken in het huis van bewaring. Hij beweert dat<br />
hij dacht dat er geen echte kogels in het pistool zaten. Als hem wordt<br />
gevraagd of hij van Marvin hield, aarzelt hij even en antwoordt: ‘Laten we<br />
zeggen dat ik geen hekel aan hem had.’<br />
Op 5 april, vier dagen na zijn overlijden, vindt de begrafenis plaats. Meer<br />
dan tienduizend fans bewijzen Marvin Gaye de laatste eer en lopen<br />
langs de kist waarin de zanger ligt opgebaard in het officiersuniform<br />
met gouden accenten dat hij tijdens zijn laatste tournee op het podium<br />
droeg. Stevie Wonder zingt een lied. Smokey Robinson draagt een psalm<br />
voor. Huilend geeft moeder Alberta Marvin een laatste kus op zijn wang<br />
voordat de kist wordt gesloten.<br />
Een dag later wordt Marvins lichaam gecremeerd. Zijn ex-vrouw Anna<br />
Gordy en zijn kinderen Marvin III, Nona en Bubby strooien vanaf een<br />
jacht zijn as uit in de Grote Oceaan. Anna heeft altijd een beetje as<br />
bewaard.<br />
25 HEAVEN MRT/APR 2024
De aanklacht tegen vader, bij wie na zijn arrestatie een hersentumor ter<br />
grootte van een walnoot wordt ontdekt, wordt na een deal afgezwakt van<br />
moord naar doodslag. Hij bekent schuld en wordt veroordeeld tot een<br />
opgeschorte gevangenisstraf van zes jaar en vijf jaar voorwaardelijk.<br />
Hij hoeft niet achter de tralies. De rechter gaat mee in zijn verdediging<br />
dat Marvin, onder invloed van PCP en cocaïne, de agressor was en dat<br />
vader uit noodweer handelde. De foto’s van zijn lichaam vol blauwe<br />
plekken zijn het bewijs. Volgens de rechter is er derhalve geen kans<br />
op herhaling en vormt vader geen gevaar voor de samenleving. In de<br />
strafmaat weegt ook zijn leeftijd (inmiddels 70 jaar) mee.<br />
‘Als ik hem kon terugbrengen, zou ik het doen’, verklaart vader snikkend<br />
in de rechtbank. ‘Ik was bang voor hem. Ik was bang dat hij me pijn zou<br />
doen. Ik wist niet wat er ging gebeuren. Ik heb veel spijt van wat er is<br />
gebeurd. Ik hield van hem. Ik wou dat hij nu door deze deur kon binnenkomen.<br />
Ik betaal de prijs.’<br />
Marvins moeder, die notabene nog vaders borgsom betaalt uit medelijden,<br />
vraagt een paar maanden later een echtscheiding aan, na een<br />
huwelijk van 48 jaar. Alberta overlijdt in 1987, Marvin Gay sr. in 1998. Hij<br />
zou achteraf geen herinnering meer hebben gehad aan het doodschieten<br />
van zijn zoon, schrijft David Ritz in Divided Soul.<br />
De fatale schietpartij was in feite een suïcide. Daarvan zijn Marvins<br />
familieleden overtuigd. Hij sprak de laatste maanden van zijn leven<br />
openlijk over zelfmoord. Dagen voor het familiedrama dat hem fataal<br />
werd, zou Marvin zichzelf uit een rijdende auto hebben geworpen, maar<br />
hield er slechts blauwe plekken aan over. ‘Hij wilde dood, hij kon het niet<br />
meer aan’, aldus zus Jeanne.<br />
‘Iemand in de gevangenis kan zich vrij voelen in zijn ziel, maar een vrij<br />
man, zoals Marvin, kan zich altijd opgesloten voelen in een gevangenis’,<br />
zegt broer Frankie.<br />
Shelton West, een dominee die dicht bij de familie stond, haalt Marvins<br />
moeder aan: ‘Ze vertelde mij dat Marvin opzettelijk zijn vader kwaad<br />
maakte. Ze zei: ‘Daardoor wist ik dat hij wilde dat zijn vader hem zou<br />
doden.’ Voor mij is Marvin niet door zijn vader vermoord, hij heeft zelfmoord<br />
gepleegd.’<br />
‘Ik heb geen twijfel dat dit exact de manier was waarop Marvin wilde<br />
sterven’, zegt zus Jeanne na de uitvaart tegen David Ritz. ‘Op deze<br />
manier heeft hij drie dingen bereikt: hij is uit zijn lijden verlost. Hij bevrijdde<br />
zijn moeder doordat vader uit haar leven is. En hij strafte vader,<br />
door zeker te stellen dat de rest van zijn leven ellendig zou zijn.’ ■<br />
Voor dit artikel is gebruikgemaakt van de boeken Divided Soul: The<br />
Life of Marvin Gaye van David Ritz en Trouble Man: The Life and Death of<br />
Marvin Gaye van Steve Turner, alsmede de audiodocumentaire Oostende<br />
Healing van Marco Raaphorst en de podcast De laatste dagen van Marvin<br />
Gaye van AVROTROS.<br />
De erfenis<br />
26 HEAVEN MRT/APR 2024<br />
Veertig jaar na zijn voortijdige dood is Marvin Gaye als artiest nog<br />
springlevend. Dat bleek dit jaar toen What’s Going On een prominente<br />
rol speelde bij de opening van de NPO Radio 2 Top 2000. In de lijst van<br />
‘de 2000 beste popliedjes aller tijden’ was Gaye in 2023 met vier nummers<br />
vertegenwoordigd; hij kan zich nog meten met een superster als<br />
Beyoncé (ook vier). De hoogste notering is What’s Going On (twee jaar<br />
achter elkaar op nummer 541). I Heard It Through The Grapevine, Ain’t No<br />
Mountain High Enough en Sexual Healing zijn vaste prikken, maar Let’s<br />
Get It On viel afgelopen jaar uit de lijst. Het monumentale What’s Going<br />
On is na een halve eeuw nog onverminderd actueel met de oorlogen in<br />
Oekraïne en Gaza, politieke verwarring en klimaatproblematiek.<br />
Minder bekend bij het grote publiek is dat Marvin Gaye een innovator<br />
was van opnametechnieken. Op WHAT’S GOING ON pionierde hij met het<br />
gebruik van multitracks; hij liet zangpartijen op meerdere geluidssporen<br />
simultaan samenlopen zodat hij duetten met zichzelf zong. Dat stapelen<br />
van vocalen is tegenwoordig heel gangbaar (luister bijvoorbeeld naar<br />
After Last Night van Silk Sonic, het superduo van Anderson .Paak en<br />
Bruno Mars) en dankzij software met een muisklik een fluitje van een<br />
cent; maar in 1971 was dat cutting edge.<br />
Marvin Gaye gebruikte dus als een van de eersten de studio als<br />
instrument. WHAT’S GOING ON is in die zin de SGT. PEPPER van de soul. En<br />
op MIDNIGHT LOVE pionierde hij met het gebruik van drumcomputers en<br />
synthesizers (zie andere kader).<br />
Marvin Gaye blijft ook een jonge generatie artiesten inspireren. Neosoulzanger<br />
D’Angelo is de duidelijkste erfgenaam, zowel qua vocale<br />
stijl als persoon: een getormenteerd artiest die vanwege zijn streng<br />
religieuze achtergrond worstelt met zijn status van sekssymbool.<br />
Hiphop- en r&b-artiesten delven graag samples van Gaye’s muziek.<br />
Volgens de website Whosampled.com staat de teller inmiddels op ruim<br />
1300.<br />
Robin Thicke en Pharrell Williams haalden de inspiratie voor de hit<br />
Blurred Lines (2013) uit Gaye’s Got To Give It Up en dat kwam hen te<br />
staan op een rechtszaak wegens plagiaat (gewonnen door de erven<br />
Gaye).<br />
Er wordt weleens gezegd dat veel kinderen die na 1973 geboren zijn,<br />
waarschijnlijk verwekt werden op Let’s Get It On. Om voor mezelf te<br />
spreken: misschien had mijn zoon nooit het levenslicht gezien als ik zijn<br />
moeder niet het hof had gemaakt met deze sensuele song.
SCANDINAVIË<br />
BOVEN<br />
De laatste tijd komen er opmerkelijk veel muzikale pareltjes uit de Scandinavische landen, met name uit<br />
Noorwegen en Zweden. In Oslo is een rootsscene ontstaan rond het label Die With Your Boots On, met<br />
groepen als Silver Lining, Louien, The Northern Belle, Darling West, Embla and The Karidotters. Ook eenlingen<br />
als Malin Pettersen en Signe Marie Rustad horen daarbij en een aantal buitenlanders, zoals de Amerikaan Luke<br />
Elliot, die er hun thuis hebben gevonden.<br />
In Zweden dijt de lijst van bekende en iets minder bekende rootsartiesten ook aardig uit. Zo zijn er First Aid Kit,<br />
The Tallest Man On Earth, Jesper Lindell, Richard Lindgren, Daniel Norgren, Svante Sjöblom, Christian Kjellvander<br />
en last but not least Ane Brun – weliswaar Noors maar in Stockholm residerend.<br />
In <strong>Heaven</strong> hebben we diverse artiesten uit het Noorden eerder geïnterviewd: Silver Lining, First Aid Kit – Ane Brun<br />
en The Tallest Man stonden zelfs op het omslag. Afgelopen december was een mooi moment om letterlijk eens<br />
poolshoogte te nemen. Redacteur Ludo Diels en fotograaf Han Ernest reisden af naar Stockholm voor ontmoetingen<br />
met Christian Kjellvander en Jesper Lindell. Louis Nouws zoomde met Stine ‘The Northern Belle’ Andreassen.<br />
Ook tippen we een aantal ‘Noordse’ albums.<br />
27 HEAVEN MRT/APR 2024
ZIEL OP AARDE<br />
CHRISTIAN<br />
KJELLVANDER<br />
EEN PAAR DAGEN NA DE UITNODIGING VAN CHRISTIAN KJELLVANDER HEM IN STOCKHOLM TE BEZOEKEN<br />
BEGEVEN WE ONS OP WEG NAAR DE ZANGER DIE AL JAREN OP ONZE WENSLIJST STOND VOOR EEN INTERVIEW.<br />
WE KREGEN MEER DAN WE VROEGEN. KJELLVANDER WAS BUITEN GASTVRIJ OOK OPENHARTIG.<br />
TEKST LUDO DIELS FOTO’S HAN ERNEST<br />
28 HEAVEN MRT/APR 2024<br />
Met HOLD YOUR LOVE STILL voegde hij afgelopen jaar weer<br />
een parel toe aan een discografie die in alle ingetogenheid<br />
schreeuwt om te worden ontdekt. Filmische muziek die je<br />
beroert, mede dankzij zijn markante crooner noir bariton, en<br />
die je meeneemt naar het even mysterieuze als dreigende grens gebied<br />
van droombeeld en volslagen klaarheid. “Ik wil beelden oproepen.<br />
Als het ware een schilderij maken. Ik wil het ook niet analyseren. Het<br />
spreekt het best voor zichzelf.”<br />
We hadden zo’n vermoeden dat Christian Kjellvander (47)<br />
niet van de chitchat is. Zijn teksten zijn poëtisch met<br />
een hoog beschouwend gewicht. En dan bellen we aan<br />
bij zijn appartement in winters Stockholm en schiet<br />
daar ineens Sparky tevoorschijn, de kleine Italiaanse<br />
windhond van het gezin Kjellvander met zijn rillende<br />
kippenbeentjes en vrolijke kopje. Of we zin zouden<br />
hebben om een blokje om te lopen. Hij, nog herstellend<br />
van een griep, draagt een wollen bontmuts en<br />
laarzen. Wij schuifwandelen mee en vragen ons af hoelang<br />
het duurt om na dit tafereel weer gevangen te worden<br />
door de aantrekkelijke mystiek van zijn muziek en de maker.<br />
Zijn toegankelijkheid en opgewektheid lijkt enigszins in contrast te<br />
staan met de muziek. We gaan weer naar binnen. Schoenen uit, volgens<br />
Zweeds gebruik.<br />
“Eerlijk gezegd heb ik nog nooit journalisten thuis uitgenodigd”, zegt hij<br />
terwijl hij in de keuken koffie haalt. “Ik heb ook bier, mochten jullie daar<br />
zin in hebben.” Sparky wordt wegens al te grote uitbundigheid in een<br />
andere kamer geparkeerd.<br />
Hier woont hij met zijn partner, zangeres Frida Hyvönen, en zijn twee<br />
kinderen van negen en dertien. Zijn vrouw is op tournee in Canada.<br />
Voordat hij van wal steekt moet er eerst nog een foto worden gemaakt,<br />
want de duisternis doet in deze tijd van het jaar al rond drie uur ’s middags<br />
haar intrede.<br />
Terwijl hij gezeglijk voor zijn Zweedse wandkleed poseert mijmert hij<br />
desgevraagd over het minimalisme van veel van zijn muziek, waarin<br />
weinig instrumenten toch zorgen voor een vol geluid. “De grootste echo<br />
komt voort uit het kleine.” Inderdaad galmt veel van zijn muziek alsof<br />
het in een kerk is opgenomen. Met weinig veel zeggen, blijkt zijn motto.<br />
De liedjes zijn afgemeten en melancholisch, maar beslist niet karig<br />
qua klank. “Tussen 2011 en 2019 woonde ik in een oude kerk in zuidwest<br />
Zweden. Daar heb ik drie albums opgenomen.” Een van die albums,<br />
A VILLAGE: NATURAL LIGHT (2016), mag gelden als een perfecte instap<br />
voor wie nog niet zo bekend is met het oeuvre van Kjellvander.<br />
Voordat hij in 2000 het solopad opging was hij in 1994 oprichter<br />
en zanger van de alt.countryband Loosegoats. Het album<br />
PLAINS, PLATEAUS AND MOUNTAINS uit 1999 vangt de<br />
essentie van het Zweedse viertal in de beste americanastijl.<br />
Ze waren de voorloper van meerdere americanaacts<br />
uit Zweden die zich aandienden, zoals het folkduo<br />
First Aid Kit, Phosphorescent, Daniel Norgren en<br />
Deportees. Zweden geldt al jaren als het land waar de<br />
beste americana vandaan komt. Waar de muziek van<br />
Loosegoats zich nog kenmerkt door een min of meer<br />
traditioneel stramien van intro, couplet en refrein met gitaar,<br />
drum en bas, laat Kjellvander dit als soloartiest steeds vaker los<br />
en wordt zijn taal ingetogener, donkerder. Dat neemt niet weg dat hij<br />
ook klassieke liedjes op z’n repertoire heeft, waaronder het aanstekelijke<br />
Poppies And Peonies van het album I SAW HER FROM HERE/I SAW HER<br />
uit 2007 dat tot een van zijn beste gerekend mag worden. “Dat liedje is<br />
altijd populair tijdens mijn shows. Ik speel het graag solo op gitaar. Er zit<br />
veel van mezelf in dat liedje.”<br />
Op het recente HOLD YOUR LOVE STILL kun je wegdromen naar het<br />
ongerepte Zweedse platteland, waar de wind vrij spel heeft rond de<br />
houten hut waar het haardvuur binnen knispert en je in de verte vaag<br />
een wolf hoort huilen. Een herfstig en donker uitgesponnen geluid, maar<br />
niet creepy, eerder geruststellend. Voor wie per se vergelijkingen wenst:<br />
Tindersticks met een vleug Nick Cave.<br />
Christian Kjellvander heeft als hij eenmaal gaat zitten voor het gesprek<br />
ook iets weg van een personage van John Malkovich. Diezelfde ongrijpbare<br />
blik waarachter een intelligente geest schuilgaat. Aparte verschij-
29 HEAVEN MRT/APR 2024
30 HEAVEN MRT/APR 2024<br />
ning. Iemand die erudiet en levenswijs zijn<br />
antwoorden formuleert.<br />
Soms lijken jouw liedjes op monastieke zang.<br />
Alsof een monnik in een klooster je toezingt. Er<br />
galmt eenzaamheid in door, en toch ook hoop.<br />
Begrijp je wat ik bedoel?<br />
“Dat zegt me zeker iets. Ik begrijp wat je zegt.<br />
Soms zeggen mensen na een optreden tegen<br />
me dat ze de indruk hadden naar een kerkdienst,<br />
een soort seance te zijn geweest. Mensen<br />
zoeken altijd naar betekenissen. Ik doe dat<br />
ook. In de muziek wil ik diepgaan, to the root of<br />
it. In die zin voel ik me wel tot het monastieke<br />
aangetrokken. Overigens ook in het galmende<br />
van de zang. De klank ervan heeft een betekenis,<br />
die vertelt een verhaal.<br />
Muziek is er om mensen een perspectief te<br />
bieden. Dat geldt voor kunst in zijn algemeenheid<br />
en daarom geloof ik ook in kunst. Het<br />
schotelt ons meer perspectieven voor. Als het<br />
troost en verlossing is wat mensen eruit halen<br />
vind ik het best, dan heeft het zijn doel voor<br />
hen bereikt.<br />
Ik luister overigens graag naar verschillende<br />
soorten muziek. Veel klassiek en jazz. Maar<br />
ook Portishead, PJ Harvey, Jackson Browne,<br />
Nick Cave. Bijzonder vind ik bijvoorbeeld ook<br />
de Maria Vespers van Monteverdi.”<br />
Gaat het opnemen van een album in de regel<br />
snel? Gezien het aantal uitgebrachte albums<br />
moet je wel heel snel werken, of?<br />
“Die laatste plaat heeft ongeveer een jaar<br />
geduurd. We hebben veel demo’s gemaakt. Het<br />
was eigenlijk best een lastig traject, dit keer.<br />
We hebben de nummers live opgenomen.”<br />
Altijd op zoek naar nieuwe liedjes of ben je er<br />
na zo’n afgerond album wel even klaar mee?<br />
“Altijd ben ik op zoek naar materiaal, dat stopt<br />
nooit. Soms zing ik wat in mezelf. Zo’n spontane<br />
ingeving kan aan de basis staan van een liedje.<br />
Ik heb altijd een gitaar in de buurt. Ik steek er<br />
veel werk in. Muziek beschouw ik als het kweken<br />
van planten. Ik moet voor de ondergrond<br />
zorgen zodat er bloemen ontstaan. Om op jouw<br />
eerdere opmerking terug te komen over het<br />
monastieke van mijn muziek: het werk heeft<br />
wel iets weg van monnikenarbeid. Je moet<br />
het in je eentje in de steigers zetten en pas<br />
later wordt het een collectief geheel. Nog een<br />
parallel, nu ik erover nadenk, is dat ik muziek<br />
beschouw als een roeping.”<br />
Jouw muziek maakt mij rustig. Het zet me aan<br />
tot reflectie. Ik neem er de tijd voor. Muziek<br />
om voor te gaan zitten. Zie jij dat ook zo?<br />
“Er is zoveel drukte om ons heen, ongelooflijk.<br />
Mensen hebben mindfulness en yoga nodig om<br />
bestand te zijn tegen de hectiek van de dag.<br />
Het zou toch mooi zijn als we elke dag tijd hebben<br />
om eens stil te staan bij de dingen om ons<br />
heen, om te genieten van alles waar we zomaar<br />
aan voorbij rennen. Altijd staan mensen aan.<br />
Overal is actie. En als we een keer niets doen<br />
of consumeren worden we depressief. Bezigzijn<br />
daar komt het vandaag de dag op aan. Maar<br />
ik geloof dat al die activiteit alleen maar veel<br />
stress veroorzaakt. Bezigzijn wordt geromantiseerd.”<br />
Lachend: “Wat me opvalt is dat er veel<br />
vlijtige mensen zijn. Als ik niet voor mijn familie<br />
moest zorgen of een jaar vrij had dan zou ik<br />
het heel anders aanpakken, denk ik. Dan ging<br />
ik in de tuin werken of kinderen helpen. Veel<br />
lezen en schrijven.”<br />
Je groeide op in Seattle waar je als klein kind<br />
met je ouders naartoe ging. Je keerde als puber<br />
terug naar Zweden. Heeft die tijd muzikaal<br />
invloed op je gehad?<br />
“Mijn vader werkte in het vastgoed en hij<br />
verkocht boten. Mijn moeder, twee broers en<br />
ik gingen mee. Ik was bevriend met skaters en<br />
rockers en hield van Guns ‘n’ Roses. Landschappen<br />
en de muziek die je hoort als je jong<br />
bent vinden altijd wel een weg in je bestaan. We<br />
waren overigens geen artistiek gezin, eerder<br />
bourgeois, zou ik zeggen. Later zijn mijn
ouders gescheiden en zijn mijn broers en ik<br />
samen met mijn moeder teruggegaan. Ik volg<br />
wat er in Amerika gebeurt op sociaal-politiek<br />
gebied en dat maakt me niet vrolijk.”<br />
Vergeef me mijn gepsychologiseer, maar ik<br />
hoor in jouw muziek toch een vermenging van<br />
Amerika en Zweden. Gram Parsons, Townes Van<br />
Zandt als verhalenvertellers en het Zweedse<br />
landschap zoals dat opdoemt in de gedichten<br />
van Tomas Tranströmer.<br />
“In mijn muziek wil ik als het ware een schilderij<br />
neerzetten. Het moet beelden bevatten en<br />
kleur, dat vind ik belangrijk. Ik probeer muziek<br />
beeldend te maken. Ik schilder het maar analyseer<br />
het niet. Dat mogen anderen doen.<br />
Je noemt Tranströmer. Dat is inderdaad een<br />
inspiratiebron voor me. Naar zijn gedichten<br />
grijp ik met enige regelmaat. Ook lees ik<br />
graag filosofie, maar ook proza. Literatuur, in<br />
welke vorm dan ook, is voor mij een belangrijk<br />
perspectief. Dus ik denk wel dat het klopt wat<br />
je zegt. Ik heb die Amerikaanse muziek als<br />
het ware meegenomen naar dit land. En hier<br />
raakt het vermengd met alles waarmee ik in<br />
aanraking kom.”<br />
Als je zegt dat je met de muziek schildert, zet<br />
je dan ook een ideale wereld neer? Een wereldbeeld<br />
bijvoorbeeld?<br />
“Nee, ik ben geen proclaimer, geen verkondiger.<br />
Mijn muziek spreekt voor zichzelf. Ik ben als<br />
persoon begaan met de wereld, ook, en vooral,<br />
die om me heen. Een tijd geleden speelde ik ergens<br />
waar ook onze huidige (centrumrechtse,<br />
LD) minister-president aanwezig was. Ik heb<br />
gewoon mijn ding gedaan maar hoopte toch<br />
dat hij mijn subliminale boodschap begreep. En<br />
die boodschap staat voor verbinding en geen<br />
polarisatie of uitsluiting.” Lachend: “Maar of<br />
dat is overgekomen weet ik niet. Je hoopt dat<br />
zo iemand iets uit de muziek, of welke andere<br />
kunstvorm dan ook, haalt waar de samenleving<br />
iets aan heeft.<br />
Ik ben een troubadour, dus hoop ik dat luisteraars<br />
meegaan in het verhaal en de sfeer die ik<br />
oproep. Ik ben geen entertainer, maar wel een<br />
artiest. Een entertainer wil vermaken, doet een<br />
kunstje. Als ik speel doe ik niet aan huichelen,<br />
aan doen alsof. Als ik me up voel en dus een<br />
goede dag heb ben ik extraverter dan wanneer<br />
dat niet het geval is. In beide gevallen geef ik<br />
alles wat ik in huis heb. Het is alleen niet zo dat<br />
ik een rol speel als ik optreed.”<br />
Hoe werkt de inspiratie bij jou? Ingeving of<br />
transpiratie?<br />
“De inspiratie is de transpiratie, denk ik. Je<br />
moet werken om iets voor elkaar te krijgen.<br />
Je moet klaar zijn om de spontane inval te<br />
vangen. Ik denk dat het zo werkt.”<br />
Je lijkt me iemand die veel in zijn hoofd zit.<br />
Maar je bent ook een familieman. Is dat niet<br />
moeilijk te combineren?<br />
“Het is vooral een kwestie van goed organiseren.<br />
Je noemt me een family man, maar ik<br />
weet eerlijk gezegd niet wat dat is. Ik vraag me<br />
vaak af wat ik ben. Who the fuck is that? Ik voel<br />
me verantwoordelijk voor mijn ‘kudde’, mijn<br />
gezin, dat is zeker zo. Maar ben ik een man?<br />
Ik stel me veel vragen over de identiteit van<br />
de dingen die altijd vast leken te staan. Wat ik<br />
echt ben? Een ziel op aarde.<br />
Die verantwoordelijkheid die ik voel heeft<br />
vroeger ook wel eens tot een bijbaan geleid.<br />
Zo heb ik een poos op een kerkhof gewerkt. Ik<br />
moest mensen de weg wijzen naar een bepaald<br />
graf. In de tijd dat ik er werkte heb ik echter<br />
geen enkele kuil hoeven graven, want er vond<br />
werkelijk geen enkele begrafenis plaats.”<br />
Je muziek ademt soms een sfeer uit van desolate<br />
onherbergzaamheid. Herken je dat?<br />
“Desolaat weet ik niet. Feit is wel dat ik me<br />
aangetrokken voel tot plekken die ver van de<br />
bewoonde wereld af liggen. De uitgestrektheid<br />
van het platteland. Zo woonde ik in die oude<br />
kapel op het platteland. Ik houd van oude<br />
dorpen, kleine gemeenschappen. Ik houd ook<br />
van kerken, van meditatieve stilte. Maar het is<br />
beslist niet zo dat ik een loner ben.<br />
Zo houd ik van touren, van nieuwe mensen ontmoeten.<br />
Elk jaar leg ik zo’n 60.000 kilometer af.<br />
Ik rijd altijd zelf de tourbus, de Volkswagen, dat<br />
vind ik aangenaam.”<br />
Dan wordt het tijd om te gaan. Op de grond<br />
gezeten trekken we onze schoenen aan. “We<br />
wilden hier in de hal altijd al een stoeltje<br />
neerzetten. Is er nooit van gekomen, sorry.” Hij<br />
vraagt of hij een foto kan maken van het tafereel.<br />
Twee mensen die onhandig op de grond<br />
zitten, op hun knieën gaan om het schoeisel<br />
aan te binden. “Hoe vaak krijg ik zo’n tafereel<br />
te zien?”, zegt hij lachend. “Mijn vrouw zal dit<br />
amusant vinden.” ■<br />
Christian Kjellvander live: 7 maart in Djingel<br />
Djangel, Antwerpen; 8 maart in Zonnehuis,<br />
Amsterdam; 9 maart in 4AD, Diksmuide; 10 maart<br />
in LuxorLive, Arnhem.<br />
31 HEAVEN MRT/APR 2024
Ludo Diels (links) en Jesper Lindell voor een kast met exclusieve denim jeans<br />
ONOPVALLEND OPVALLEND<br />
JESPER LINDELL<br />
32 HEAVEN MRT/APR 2024<br />
IEMAND OM OP HET VIZIER TE HOUDEN, ZO STOND DE ZWEED JESPER LINDELL BIJ ONS TE BOEK. EEN MAN MET<br />
EEN MARKANT STEMGELUID EN DRIE ALBUMS DIE EEN STIJGENDE LIJN VERTONEN IN EEN STIJL DIE TERUG-<br />
GRIJPT OP GROOTHEDEN ALS LITTLE FEAT, VAN MORRISON EN VOORAL THE BAND. NIET VERRASSEND, MAAR<br />
WEL VERRASSEND GOED IN ZIJN GENRE. HET NIEUWE ALBUM BEFORE THE SUN KOMT UIT IN MAART.<br />
TEKST LUDO DIELS FOTO’S HAN ERNEST
We spreken Jesper Lindell in de Slakthusgatan, even buiten<br />
Stockholm, waar vroeger de slachthuizen waren en dat nu<br />
is omgeturnd tot een hip gebied met bedrijven, restaurants<br />
en culturele instellingen. Op weg naar onze interviewplek<br />
waren ons gebouwen in Art Nouveau-stijl uit het begin van de twintigste<br />
eeuw in het vooruitzicht gesteld. Een stijl die in Zweden ongebruikelijk<br />
schijnt te zijn voor industriële gebouwen. Inderdaad, lopende door dwarrelende<br />
sneeuw, zien we links en rechts interessante bouwwerken, maar<br />
de gps stuurt ons in de richting van autoschadebedrijven en uitdeukers<br />
van velerlei soort. Ergens tussen KIA Skadeverkstad en Järn Flinks Godsmottagning<br />
moeten we zijn. Verreweg de meest aparte plek de ik ooit<br />
bezocht voor een interview.<br />
Lindell staat ons op te wachten en leidt ons naar een niet als zodanig<br />
te herkennen zij-ingang. Per goederenlift gaan we naar beneden. Daar<br />
ontmoetten we Mats Andersson die er het bedrijf Indigofera runt, dat<br />
rauwe denim jeans maakt die bij veel rootsartiesten, onder wie Israel<br />
Nash, goed in de smaak vallen. Niet goedkoop overigens, want er liggen<br />
spijkerbroeken van wel duizend euro. Ook Lindell wordt er – passend bij<br />
zijn ongepolijst klinkende muziek – in het nieuw gestoken.<br />
Ergens valt de plek goed met hem te rijmen. Een onopvallende plek in<br />
een gebied dat een sfeer van weleer oproept, maar waar kleding ligt van<br />
uitmuntende kwaliteit. Iemand die zo bescheiden is als Jesper Lindell<br />
mag zich gelukkig prijzen met promotors à la Robbie Klanderman in<br />
Amsterdam en zijn evenknieën in Zweden. Die zetten hem neer als:<br />
‘a soulful statement, claiming musical territory previously inhabited by greats<br />
like Van Morrison, Boz Scaggs and The Band. Now there’s a new kid in town<br />
and his name is Jesper Lindell’. En daar staat dan ook nog een uitroepteken<br />
achter.<br />
Ongeluk heeft hem gebracht waar hij nu is, zou je kunnen stellen wanneer<br />
je Jesper Lindells cv leest. Hij groeit op in Ludvika, een<br />
arbeidersstad op zo’n twee uur rijden van Stockholm. Daar<br />
blinkt hij uit als voetballer en droomt hij van een flitsende<br />
carrière, zoals vrijwel elke jongen die een beetje kan<br />
ballen. Maar op zijn dertiende breekt hij zijn been. Zijn<br />
oudere broer Anton probeert de beteuterde Jesper<br />
op te vrolijken met zijn gitaar en vanaf dat moment<br />
is het instrument een vaste waarde in zijn leven. Hij<br />
gaat in bands spelen. Veel stevige seventies rock met<br />
nummers van Thin Lizzy en Grand Funk Railroad. Hij trekt<br />
naar Gotenburg, wordt postbode en speelt in de band King<br />
Harvest, vernoemd naar een nummer van The Band. Even lijkt<br />
het erop dat de groep een platencontract, maar het loopt op niets uit.<br />
Lindell gaat solo en brengt in 2017 de ep LITTLE LESS BLUE uit, waarvan<br />
Moving Slow op Spotify tot op de dag van vandaag zijn best beluisterde<br />
nummer is. Niet verwonderlijk, want dat nummer, met Klara Söderberg<br />
van First Aid Kit op de achtergrond, is van grote klasse.<br />
Na zijn album EVERYDAY DREAMS uit 2019 bouwt hij een eigen studio,<br />
formeert een band en tourt door Scandinavië. Maar net als zijn carrière<br />
vlucht begint te nemen wordt hij ernstig ziek. Er moet een nier worden<br />
getransplanteerd. Door de coronaperiode duurt dat veel langer dan<br />
gepland. Lindell was radeloos. “Het was een nachtmerrie.”<br />
Op z’n achtentwintigste moest hij weer opnieuw beginnen. In 2022 kwam<br />
hij op de proppen met het album TWILIGHTS, waarop hij terugkeek op<br />
die eenzame periode van zijn leven. En nu amper een jaar later volgt<br />
BEFORE THE SUN. “Met mijn vorige album keek ik terug op die voor mij zo<br />
sombere tijd. Er klinkt weliswaar hoop in door, maar ook twijfel en soms<br />
zelfs vertwijfeling. Op BEFORE THE SUN heb ik die tijd achter me gelaten.<br />
In feite liggen die twee albums dus in elkaars verlengde, van ziek naar<br />
Gedenkplaat in Stockholm voor neergeschoten premier Olof Palme<br />
gezond, van angst naar vertrouwen in de toekomst. Ik ben niet gauw<br />
tevreden, maar dit album is voor mij heel bijzonder.”<br />
Kun jij je nog herinneren wat het eerste moment was waarop je dacht:<br />
ik word muzikant?<br />
“Ik denk dat het twee momenten waren. Het eerste was dat mijn broer<br />
me die gitaar gaf. Natuurlijk luisterden we thuis ook veel muziek. Mijn<br />
vader houdt van Wishbone Ash en mijn moeder van Bowie. Mijn broer is<br />
meer een soulman. Ik was in de ban van Thin Lizzy en Elvis, nog steeds<br />
trouwens. Het tweede defining moment was toen ik bij mijn oom op z’n<br />
VHS-video The Last Waltz dag. Ik was verkocht. Tot op de dag van vandaag<br />
is die concertregistratie door Martin Scorsese voor mij een bron<br />
van inspiratie. De mensen die later mijn helden zouden worden, zoals<br />
Van Morrison en The Band, zag ik toen voor het eerst.”<br />
Je steekt je schatplichtigheid niet onder stoelen of banken.<br />
Hoe zou je de ontwikkeling van jouw eigen muziek vanaf<br />
2017 tot nu beschrijven?<br />
“Nadat ik mijn eigen studio bouwde en meer vlieguren<br />
maakte is de sound opener geworden, meer met een<br />
live vibe. Ook thematisch is er wel iets veranderd.<br />
Vroeger verzon ik verhalen voor mijn liedjes, tegenwoordig<br />
komen teksten en ideeën hoe langer hoe<br />
meer uit mijn eigen leven en mijn eigen omgeving. Ik<br />
werk overigens ook als producer. Voor zanger/componist<br />
Magnus Carlson (vroeger lid van The Weeping Willows, LD)<br />
heb ik ook nummers geschreven.”<br />
Wat maakt een tekst tot een goed verhaal?<br />
“Voor mij gaat het erom dat ik er beelden bij krijg, dat ik het kan visualiseren.<br />
Liedjes van John Prine hebben die eigenschap. Ook een song als<br />
Martha van Tom Waits roept sterke beelden op.”<br />
Struin je het internet af om inspiratie te vinden?<br />
“Ik volg een aantal radiostations en ik kijk bijvoorbeeld veel naar de<br />
concertopnamen van KEXP in Seattle. Wat ik ook mooi vind zijn de<br />
Tiny Desk Concerts van de Amerikaanse publieke zender NPR. Teksten<br />
schrijven behelst ook veel navelstaren, zo heb ik gemerkt. Je moet het<br />
de tijd geven, het laten rijpen.” Lachend: “Stelen behoort trouwens ook<br />
tot het handwerk van een musicus. Dat geldt voor teksten net zo goed<br />
als voor muziek. Dus dat doe ik ook. Ik pak alles wat niet vastzit.”<br />
Ben je ingebed in een scene hier in Zweden of ben je meer een eenling?<br />
“De muziekscene, zeker op gebied van roots en americana, is hier sterk<br />
ontwikkeld. Ik volg het van een afstandje. Ik ben goed bevriend met First<br />
Aid Kit en heb bewondering voor wat The Tallest Man On Earth doet.<br />
Maar om nu te zeggen dat ik dat alles op de voet volg… nee.” ■<br />
33 HEAVEN MRT/APR 2024
FAMILY STORIES<br />
THE NORTHERN<br />
BELLE<br />
THE NORTHERN BELLE IS DE BAND ROND STINE ANDREASSEN, DIE OPGROEIDE IN TROMSØ, EEN STAD DIE IS<br />
GELEGEN IN DE POOLCIRKEL. DE MEER DAN 400 BRIEVEN DIE HAAR OPA AAN HAAR OMA SCHREEF VORMDEN<br />
HET UITGANGSPUNT VAN BATS IN THE ATTIC, EEN ALBUM OVER LIEFDE EN VERLANGEN.<br />
TEKST LOUIS NOUWS FOTO JULIA MARIE NAGLESTAD<br />
34 HEAVEN MRT/APR 2024<br />
Mijn opa zat bij de marine en was vaak maanden van huis.<br />
Vanaf de late jaren vijftig tot halverwege de jaren zeventig<br />
schreef hij zijn vrouw – mijn grootmoeder – brieven, in het<br />
begin twee per week. In totaal zaten er in dozen op zolder<br />
van oma meer dan vierhonderd. Zij vond dat ik ze moest lezen en ik<br />
was de enige in de familie die ze dat toestond. Zelfs mijn moeder heeft<br />
ze nooit ingezien omdat oma vond dat ze dingen zou kunnen lezen die<br />
haar misschien verdriet zouden doen. Het zijn vaak heel persoonlijke<br />
ontboezemingen die opa op papier zette. Mijn oma vindt het vooral<br />
reuze interessant dat ik songwriter ben. Dat was misschien<br />
wel de werkelijke reden dat ik de brieven mocht meenemen.<br />
Ze hoopte dat er iets moois uit zou voortkomen.”<br />
Stine Andreassen (37) woont al enige tijd in Oslo waar<br />
ze deel uitmaakt van de bloeiende rootsscene in de<br />
Noorse hoofdstad. Met Live Miranda Solberg, Halvor<br />
Falck Johansen en Bjørnar Ekse Brand seth vormt<br />
ze de ‘supergroep’ Silver Lining. The Northern Belle<br />
is haar uitlaatklep voor de meer persoonlijke songs.<br />
Overigens moet de inbreng van de andere bandleden<br />
niet worden onderschat. “Ze komen uit alle delen van<br />
Noorwegen en ieder brengt andere invloeden en instrumenten<br />
mee. Maar ik schrijf alle songs en die voelen dan ook als mijn kindjes.<br />
Bij Silver Lining werken we meer samen aan nummers en moeten de<br />
anderen er ook mee instemmen dat een nummer op het album komt.”<br />
Emoties<br />
We hebben elkaar vorig jaar in Oslo ontmoet op het kantoor van platenlabel<br />
Die With Your Boots On, maar nu spreken we elkaar via Zoom.<br />
“Sommige nummers van BATS IN THE ATTIC hadden niet misstaan op een<br />
album van Silver Lining, maar deze songs voelen zo persoonlijk dat ze<br />
echt op dit album thuishoren. Ik begon eraan te werken met het idee<br />
dat het een conceptalbum moest worden gebaseerd op de brieven van<br />
mijn opa. Maar in de loop van het proces gebeurde er zoveel in mijn<br />
leven dat ik ook over die gebeurtenissen ben gaan schrijven. Zo werd ik<br />
moeder van een zoon en overleed een van mijn beste vriendinnen. Uiteindelijk<br />
is het een album geworden met als universeel thema liefde en<br />
verlies. En verlangen natuurlijk, want mijn grootouders waren zo vaak<br />
van elkaar gescheiden. Veel van de gevoelens die mijn opa beschreef<br />
herkende ik ook. Zulke emoties zijn van alle tijden en iedereen krijgt er<br />
vroeg of laat mee te maken. Dus een nummer als Hell & Back begon als<br />
een song over de liefde tussen opa en oma en eindigde als een song<br />
over mezelf.”<br />
“Mijn opa is ruim dertig jaar geleden overleden, toen ik zes jaar oud<br />
was. Dus ik kende hem niet zo goed. Door de brieven kwam hij veel<br />
meer tot leven. Dat is heel waardevol. Ik leer nu eigenlijk pas mijn<br />
familiegeschiedenis echt kennen, want veel dingen wist ik niet. Het hele<br />
proces heeft ook de band met mijn oma en met mijn moeder<br />
versterkt. We praten meer over vroeger en over emoties.”<br />
Showstopper<br />
Oma was erg ingenomen met het nummer Merchant<br />
Navy Hotel, dat gaat over haar verblijf in het Engelse<br />
Middlesbrough waar haar man een tijd was gestationeerd.<br />
“Ze zou voor twee weken gaan, maar verbleef er<br />
een paar maanden. Ze vond het nummer heel mooi, tot<br />
mijn grote opluchting. Want toen ik zo’n tien jaar geleden<br />
met The Northern Belle begon, schreef ik ook een song voor<br />
haar. Ze vond het maar niks. Veel te langzaam. Oma houdt van<br />
muziek waarop je kan dansen.”<br />
Even Dylan Can’t Make This Right gaat over een vriendin van Stine<br />
Andreassen die zichzelf tijdens de coronalockdown van het leven<br />
beroofde. “Ik heb dat nummer gezongen op haar uitvaart. Sorry, ik<br />
ga weer huilen als ik hierover praat. Het was emotioneel. We vormden<br />
een hechte vriendengroep in Tromsø en samen zongen we tijdens de<br />
bijeenkomst Girl From The North Country van Bob Dylan. Ze was een<br />
prachtige meid. Helaas zit iemand soms zo met zichzelf in de knoop dat<br />
je haar niet kunt helpen. Als ik eraan denk dat ze nooit mijn zoon zal<br />
zien opgroeien… dat maakt me zo verdrietig. Het hele album zit voor mij<br />
vol emotie. Nu het eindelijk uitkomt en we het live kunnen spelen zal het<br />
een beetje gek voelen dat mensen deze ontboezemingen zullen horen.<br />
Maar ik denk en hoop eigenlijk dat iedereen er zo zijn eigen gevoelens<br />
en gedachten bij heeft.<br />
Een paar songs hebben we al live gespeeld en dat was genieten. Navy<br />
Merchant Hotel blijkt een echte showstopper, waarbij Bjørnar en Ole
Luistertips<br />
Paal Flaata<br />
SONGS - THE TRILOGY COLLECTION<br />
(2017)<br />
Hij is de veteraan van de Noorse rootsscene.<br />
Op deze 4-cd-box covert de inmiddels 65- jarige<br />
zanger nummers van respectievelijk Townes Van Zandt, Mickey<br />
Newbury, Chips Taylor en diverse artiesten op cd #4. Je hoeft<br />
songs niet zelf te hebben geschreven om ze zo te vertolken dat<br />
het eigen nummers lijken.<br />
Signe Marie Rustad<br />
PARTICLES OF FAITH (2023)<br />
<strong>Heaven</strong> wijdde slechts twee regeltjes aan dit<br />
album. Daarin kwamen dan wel de woorden<br />
‘indringend’ en ‘bijzonder’ voor, maar nog altijd<br />
is dat wat pover om de pracht van het album te duiden. Naast<br />
een betoverende stem heeft Rustad een buitengewoon talent<br />
voor het vinden van oorstrelende melodieën. Tijdloos is de best<br />
passende kwalificatie.<br />
Ane Brun<br />
HOW BEAUTY HOLDS THE HAND OF<br />
SORROW (2020)<br />
Al vanaf haar debuutalbum SPENDING TIME<br />
WITH MORGAn (2003) is de Noorse songbird een<br />
<strong>Heaven</strong>favoriet. Daarop klinkt ze nog als een echte singersongwriter;<br />
Morgan is de naam van haar gitaar. Op de latere<br />
albums is haar muzikale horizon verbreed, maar wat blijft is<br />
de schoonheid. In het coronajaar was dit album een remedie<br />
tegen rampspoed.<br />
First Aid Kit<br />
STAY GOLD (2014)<br />
Het album met de hitsingle My Silver Lining<br />
betekende de internationale doorbraak van<br />
Johanna en Klara Söderberg. De samenzang is<br />
hun forte. De Zweedse zussen werkten vervolgens zo hard dat<br />
ze er bijna aan onderdoor gingen. Na een periode van bezinning<br />
keerde het duo in 2022 terug met het album PALOMINO.<br />
Christian Kjellvander<br />
HOLD YOUR LOVE STILL (2023)<br />
Na het autobiografische ABOUT LOVE AND<br />
LOVING AGAIN (2020) is HOLD YOUR LOVE STILL<br />
meer naar buiten gericht. Met onderwerpen als<br />
klimaatverandering en ongelijkheid is het niet bepaald lichtvoetig,<br />
maar de Amerikaanse Zweed biedt ook genegenheid en<br />
hoop, met zijn Nick Cave-achtige stem en dictie.<br />
allebei op gitaar soleren à la The Allman Brothers Band. In april en mei<br />
spelen we in Noorwegen in grotere zalen dan we gewend zijn. Daar kijk<br />
ik echt naar uit. We zijn trouwens ook gebeld door café De Amer in<br />
Amen met de vraag of we beschikbaar zijn. Dus wie weet, komen we ook<br />
jullie kant nog op.” ■<br />
Efterklang<br />
ALTID SAMMEN (2019)<br />
Dit is dan wel geen typisch rootsalbum, het<br />
straalt wel de rust en schoonheid uit die zo<br />
typisch lijkt voor (veel) muziek uit Scandinavië.<br />
Het Deense trio werkte nauw samen met B.O.X., een barokensemble<br />
uit Antwerpen dat gebruikmaakt van oude instrumenten,<br />
en met een koor uit IJsland.<br />
35 HEAVEN MRT/APR 2024
BLACKBIRD<br />
ONGETWIJFELD<br />
36 HEAVEN MRT/APR 2024
MOCHT TWIJFEL EEN JAS ZIJN, DAN HEEFT MEREL ‘BLACKBIRD’ KOMAN DIE VAN ZICH AFGEWORPEN. MET EEN<br />
ROZE BRIL OP BESCHOUWT ZE HET LEVEN. EN DAT IS NIET ALTIJD MAKKELIJK.<br />
TEKST STEVEN WALTER FOTO HAN ERNEST<br />
Voordat vier jaar geleden Blackbirds gelijknamige debuutplaat<br />
verscheen, verzuchtte ze in Het Parool dat één gedachte<br />
continu door haar hoofd spookte: ‘Ben ik hiervoor wel goed<br />
genoeg?’ Sindsdien groeide haar zelfverzekerdheid. “De twijfel<br />
zat niet in mijn kunnen als zangeres. Al mijn hele leven zing ik. Het zat<br />
hem in het schrijven. Had ik daar wel talent voor? Had ik iets te vertellen?<br />
Ik zag artiesten die best een heftig leven leidden. Misschien was ik<br />
niet fucked up genoeg. Had ik te weinig meegemaakt in mijn leven. Zo’n<br />
gedachte kan verlammend werken. Zelfs als ik iets moois in handen had,<br />
herkende ik het bij wijze van spreken niet.”<br />
Pas als anderen zeiden dat iets goed was, nam dat wat spanning weg.<br />
Maar het verdween nooit helemaal. Door veel te spelen werd ze wel<br />
zelfbewuster. Het resulteerde eind 2023 in PINK SHADES, album nummer<br />
twee en helemaal haar project. “Als songwriter, überhaupt als een creatief<br />
persoon, moet je steeds in de spiegel kijken. Ook als je daar geen<br />
zin in hebt. Hoe irritant het soms ook is, je bent met jezelf bezig. Dan<br />
leer je patronen herkennen. Kijken wat binnen handbereik ligt, wat mogelijk<br />
is. In het begin van mijn carrière zong ik vooral jazz, maar ik wilde<br />
niet de nieuwe Ella Fitzgerald worden. Dat wist ik wel. Door jazz gingen<br />
mijn harmonische mogelijkheden wel vooruit. Verschillende muziekstijlen<br />
vind ik vet, maar ik dacht lang dat je genres niet moest mixen. Door<br />
het gewoon te doen, merk je wat werkt en wat niet. Jazz en rock kunnen<br />
prima samen. Ik weet nu hoe je een productie opbouwt.”<br />
Rasoptimist<br />
In het café aan de Amsterdamse Kloveniersburgwal waar het interview<br />
plaatsvindt, licht Blackbird (36) PINK SHADES toe. De roze bril is het kenmerk<br />
van de rasoptimist. “Er is zoveel moois in de wereld. Vriendschap,<br />
liefde van familie, volle glazen onder een sterrennacht. Ik geniet snel van<br />
dingen. Ik leerde om ook bij tegenslag naar de positieve kant van iets te<br />
kijken. Een nummer als Built And Broken gaat over hoe je gevormd wordt<br />
door de mensen om je heen. Er zijn er die je hart breken, maar ook<br />
die onvoorwaardelijk voor je klaar staan. Tuurlijk ben ik teleurgesteld<br />
geweest. Soms zit je ernaast en ja, daar kun je pijn van krijgen. Achteraf<br />
herkende ik het pas, ik zag de rode vlaggen niet. Hier en daar zit dus<br />
een klein litteken, maar ik ben er nog steeds.”<br />
Ze verwijst naar een project dat ze deed met Jack Poels van Rowwen<br />
Hèze. “Hij zei dat als je je arm breekt, de plek van de breuk nieuw bot<br />
krijgt en daarmee het sterkste deel van je arm wordt. Iemand met een<br />
roze bril wordt af en toe naïviteit verweten, maar dat ben ik niet. Sterker<br />
nog, ik ben heel realistisch. Voor ik mijn conclusies trek, heb ik verschillende<br />
kanten van een situatie bekeken. De twijfel is er niet meer. Het is<br />
eerder weemoedigheid. Ik ben erg teleurgesteld geweest, maar ik ben<br />
er een soort van oké mee. Ik heb het geaccepteerd. Dat geeft een nieuw<br />
gevoel van zelfvertrouwen – of zelfliefde of hoe je het ook wilt noemen.<br />
Er zijn nog altijd schaduwkanten, alleen krijg ik het voor elkaar om onderaan<br />
de streep te denken: Alright. Als shit gebeurt, is dat rot. Maar als<br />
je er niets aan kunt veranderen heeft het geen zin lang in dat negatieve<br />
gevoel te blijven hangen. Dat is niet voor iedereen dat de manier om<br />
met narigheid of pech om te gaan, maar Zo zo werkt het voor mij. Tegen<br />
iemand die echt zwartkijkt, zal ik nooit zeggen: ‘Hé, denk eens wat positiever’,<br />
want dat werkt niet. Hoe je met iets omgaat, is strikt persoonlijk.”<br />
Op de stamtafel ligt een krant, barstensvol berichten over polarisatie,<br />
oorlogen, vluchtelingen en klimaatverandering. “Zolang ik leef heb ik<br />
geen periode meegemaakt met zoveel ellende in de wereld. Dan is het<br />
best moeilijk om die roze bril op te houden. Je kunt je in die rottigheid<br />
verliezen. Het is goed om het niet weg te stoppen. Ik praat er met goede<br />
vrienden over en dat doet mij goed. Het allerbelangrijkste is dat je positief<br />
blijft en je richt op waar je invloed op kan uitoefenen.”<br />
Op de radio komt een nummer voorbij van de Sugababes. Meteen neuriet<br />
ze mee. “Door corona wilde ik graag terug naar een tijd waarin alles<br />
nog zo makkelijk leek. Voor mij waren dat de jaren negentig, toen ik op<br />
de middelbare school zat.” Daar kreeg ze ook haar latere artiestennaam.<br />
Haar docent Engels noemde de Limburgse niet Merel, maar blackbird. “Ik<br />
vond de muziek van rockchicks als Alanis Morissette en Sheryl Crow te<br />
gek. Waar ik ook vaak naar luisterde waren de liedjes van die UK-girlbands<br />
als Sugababes. Overload… een topnummer. Spice Girls? Ik was een<br />
megafan. Ginger Spice (Geri Halliwell) vond ik het coolst. Haar stijl was<br />
gewoon het leukst. Popliedjes die kloppen, daar hou ik van. Kijk en luister<br />
voorbij dat meisjesachtige en dan hoor je toch echt dikke platen. Lief<br />
gezongen, maar daaronder zitten een echt rockende gitaar en slimme<br />
hooks. Voor PINK SHADES heb ik die nineties-inspiratie gegrepen.”<br />
Prikkels<br />
Blackbird wil zich vrij voelen, als een vogel. “Zoals ik me nu voel, maar<br />
liefst nog een beetje vrijer. Zoals David Bowie. Eerlijk gezegd ben ik een<br />
beetje geobsedeerd door hem. Hij deed telkens waar hij zin in had. Een<br />
fascinerende muzikant en persoonlijkheid. Ik kan muziek fantastisch<br />
vinden zonder dat ik inzoom op de persoon achter de nummers. Bij<br />
Bowie is dat anders. Ik kom graag in Berlijn en ik heb daar alle Bowieplekken<br />
opgezocht.”<br />
Het is de stad waar ze het liefst vertoeft. PINK SHADES is er deels<br />
geschreven. “Het is de meest vrije stad op de wereld. Zodra ik er ben<br />
gaan mijn antennes aan. Ik word er geprikkeld. Ik schreef er mijn eerste<br />
liedjes. De stad geeft een creatieve overdosis. Toch kun je je er soms<br />
eenzaam voelen. Het is ook een ruwe stad, met zwervers, junks, troep op<br />
straat. Het is er wijds, zodat je je klein kunt voelen. Maar er zit beweging<br />
in Berlijn, waardoor de stad je veel geeft. Ik merkte dat onder meer in<br />
de zomer van 2022. Samen met twintig andere Nederlandse artiesten,<br />
producers en dj’s verbleef ik er een tijdje in een hostel. Een residentie<br />
waarvoor ik na de winst van de Limburgse Popprijs (in 2021, SW) was<br />
uitgenodigd. We kregen alle vrijheid. Er was één regel: ’s avonds samen<br />
eten. Voor de rest mocht je doen wat je wilde. Mensen schreven samen,<br />
hielpen elkaar. Het gaf een creatieve injectie. Waanzinnig. Met een brak<br />
hoofd zong ik daar Built And Broken in. Mijn stem was eigenlijk kapot.<br />
‘Dat wordt het niet’, dacht ik nog, maar na de opname wist ik dat dit een<br />
sleutelnummer van de nieuwe plaat kon zijn. Dat leren herkennen hoort<br />
bij het maken van stappen.”<br />
“Optreden is het leukste dat er is. Ik wil het de rest van mijn leven blijven<br />
doen. Graag met mijn huidige band. Paradiso uitverkopen zou geweldig<br />
zijn, net als op de hoofdpodia van Pinkpop en Lowlands staan. Om dat te<br />
bereiken moeten we nog verder doorgroeien. Het is voor mij ook niet het<br />
eindpunt, maar een punt op de horizon. Een concert geven in Berlijn? Ik<br />
mag hopen dat het ooit gaat gebeuren.” ■<br />
Blackbird live: 16 februari in De Oosterpoort, Groningen; 18 februari in Rotown,<br />
Rotterdam; 22 februari in Victorie, Alkmaar; 24 februari in Paard, Den Haag;<br />
1 maart in Grenswerk, Venlo; 2 maart in Metropool, Hengelo.<br />
37 HEAVEN MRT/APR 2024
KNALLEN<br />
THE TIBBS<br />
NA EEN SPECTACULAIRE DOORSTART IN 2018 IS SOULBAND THE TIBBS MET RAVISSANT BOEGBEELD<br />
ROXANNE HARTOG TOT VER IN HET BUITENLAND POPULAIRDER DAN OOIT. HUN NIEUWSTE WORP KEEP IT TO<br />
YOURSELF VORMT DAARVAN HET KLINKEND BEWIJS.<br />
TEKST MARCEL HAERKENS FOTO SVEN BENJAMINS<br />
38 HEAVEN MRT/APR 2024<br />
Toen in 2018 Elsa Beckman, tot dan de zangeres van The Tibbs,<br />
kenbaar maakte dat ze een solocarrière ambieerde, was dat wel<br />
even schrikken voor de rest van de band. Die had inmiddels een<br />
ijzersterke livereputatie, een contract met het Italiaanse toplabel<br />
Record Kicks en de single Next Time/The Story Goes van het bejubelde<br />
album TAKIN’ OVER (2016) kreeg wereldwijd airplay. Stoppen was dan ook<br />
absoluut geen optie, vertelt bassist Michael Willemsen. “We hebben alle<br />
mogelijke scenario’s doorgelopen en ook al zat er een man bij de eerste<br />
audities, al met al hadden we toch onze zinnen gezet op een zangeres<br />
van het kaliber Elsa, met de nadruk op het feit dat we geen kopie van<br />
haar zochten. Ze moest origineel zijn en genoeg eigen artistieke bagage<br />
meenemen. Al tijdens het auditeren kwam de naam van Roxanne Hartog<br />
in beeld. We hadden een clipje van haar gezien en ze trad regelmatig op<br />
in Bourbon Street Amsterdam en Club Dauphine, waar ze onder meer<br />
werk van Etta James zong. Ze zat op dat moment in Brazilië maar wij<br />
hadden allemaal het gevoel dat zij binnen onze band zou passen, dus<br />
hebben we gewacht tot ze terugkwam. Rox heeft min of meer voor de<br />
vorm nog auditie gedaan maar de zaak was snel beklonken.”<br />
Northern soul en vooral dan de meer obscure b-kantjes, dat is wat we<br />
ons moeten voorstellen bij het oorspronkelijke coverrepertoire van The<br />
Tibbs uit Noord-Holland, die naast Hartog en Willemsen verder bestaat uit<br />
Henk Kemkes (gitaar), Anton Titsing (toetsen), Bas de Vries (drums), Berd<br />
Ruttenberg (baritonsax), Frank Stolwijk (tenorsax) en Siebe Posthuma de<br />
Boer (trompet). Van daaruit hebben ze gestaag gewerkt aan eigen materiaal<br />
waarin echo’s van Stax, Motown, Daptone en een enkel skanummer<br />
weerklinken. “We houden allemaal veel van reggae, ska en rocksteady”,<br />
verklaart Willemsen. “De titelnummers van onze albums ANOTHER SHOT<br />
FIRED en KEEP IT TO YOURSELF zijn ska en we hebben ooit een skaversie<br />
opgenomen This Strange Effect, een nummer van Ray Davis waar Dave<br />
Berry in de jaren zestig een grote hit mee had. Dat is terecht gekomen<br />
op de verzamelaar THE EXPLOSIVE SOUND OF TODAY’S SCENE van ons eigen<br />
label. Live spelen we ook nog wel eens een paar nummers in dat genre.<br />
Gewoon omdat het past bij de band en omdat we het leuk vinden.”<br />
“Daar sluit ik me helemaal bij aan”, zegt Roxanne Hartog die inmiddels is
aangeschoven. Gevraagd naar een muzikale opvoeding verwijst ze naar<br />
haar Amerikaanse moeder. “Zij draaide toen ik klein was veel soul en<br />
jazz. Motown, Sam Cooke, Etta James. Ik hou van muziek uit de jaren<br />
vijftig, zestig en zeventig, dus dat sloot prima aan bij de smaak van de<br />
rest. Of het leeftijdsverschil van invloed is geweest? Ik ben natuurlijk<br />
een stuk jonger dan de anderen en aanvankelijk was het wel even<br />
wennen, maar ik heb het nooit vervelend gevonden en vind het wel gezellig.<br />
Het klikt goed tussen ons en het is fijn om te werken met ervaren<br />
mensen.”<br />
Willemsen: “Het is een wisselwerking. Zij komt in een stabiele band<br />
die al jaren samenspeelt en wij worden gestimuleerd door de nieuwe<br />
energie die Rox inbrengt. En we zijn ondertussen alweer een jaar of zes<br />
samen natuurlijk.”<br />
Gedisciplineerd<br />
Getuige het album ANOTHER SHOT FIRED uit 2020 manifesteerde Roxanne<br />
Hartog zich van meet af aan als volwaardig lid van The Tibbs. Ze is<br />
verantwoordelijk voor alle teksten, schrijft beklijvende melodielijnen<br />
en is ook nog eens een in het oog springende podiumpersoonlijkheid.<br />
“De teksten schrijf ik zelf omdat ze erg persoonlijk zijn. Ik blijf altijd erg<br />
dicht bij mezelf en verwerk er eigen ervaringen in. In het begin wierp<br />
dat nog wel eens barrières op als ik ze de anderen moest voorzingen,<br />
maar tegenwoordig houd ik me minder in. Alleen voor de Claw Boys<br />
Claw-cover Rosie op ons jongste album heb ik de gevoelens van iemand<br />
anders moeten verwoorden. Dat was best lastig want ik kende het nummer<br />
niet. Het was een voorstel van Berd. Ik had wel even tijd nodig om<br />
het mezelf eigen te maken, maar achteraf ben ik er wel tevreden over.<br />
Het is een echte Tibbs-song geworden.<br />
Wat componeren betreft stuurt Henk me meestal wat ideetjes waarmee<br />
ik aan de slag ga. Vervolgens gaan we er met de hele band aan<br />
sleutelen. Dat proces werkt prima en hebben we ook voor KEEP IT TO<br />
YOURSELF toegepast.”<br />
Willemsen: “We zijn wat dat betreft heel gedisciplineerd. Dat moet ook<br />
wel met acht bandleden. Je kan niet in de studio alles nog eens opnieuw<br />
gaan arrangeren. Als we gaan opnemen zijn de nummers klaar. Bij de<br />
laatste repetities komt onze vaste producer Paul Willemsen erbij zitten<br />
en maken we de arrangementen af. Het komt hooguit een keer voor<br />
dat we een kleinigheid veranderen of wat dub toevoegen. Als we een<br />
eindproduct hebben gaat het in de mix en werkt Paul alleen nog even<br />
met Rox samen.”<br />
Hartog: “In principe was het album binnen drie dagen klaar, maar ik heb<br />
achteraf toch nog wat dingen apart opgenomen waar ik niet tevreden<br />
over was. Omdat we met dit album wilden knallen heb ik er nog twee<br />
dagen extra mijn schouders onder gezet om het pas te laten gaan toen<br />
ik zelf voelde dat het genoeg was. Je probeert toch altijd of het niet nog<br />
ietsje beter kan. Volgens mij is dat wel gelukt.”<br />
Producer/musicus Paul Willemsen, onder meer bekend van zijn werk<br />
met Lefties Soul Connection, Beans & Fatback, Ruben Hein en Michelle<br />
David, die niet alleen op het nieuwe album een prominente rol speelt<br />
maar op al hun platen inclusief de eerste ep die The Tibbs ooit uitbracht,<br />
verdient een extra vermelding. Hij mag beschouwd worden als<br />
het negende bandlid. Michael Willemsen vind het van betekenis om ook<br />
nog iemand anders te noemen. “We hebben dit album opdragen aan<br />
Coen de Vries, die nog kort aan KEEP IT TO YOURSELF heeft meegewerkt.<br />
Coen was onze saxofonist en is augustus 2022 overleden. Dat hebben<br />
we met z’n allen doorgemaakt en het heeft onze onderlinge band alleen<br />
nog maar hechter gemaakt.” ■<br />
The Tibbs live: 26 mei in Theater Het Deijlerhuis, Wassenaar.<br />
MUZIEKBOEKEN<br />
Het is voor de muziekliefhebber die<br />
dol is op het genre ‘als je dit leuk vindt,<br />
moet je hier ook eens naar luisteren’,<br />
even slikken als je begint aan Listen.<br />
On Music, Sound and Life (Canongate,<br />
336 blz., ca. €30,-), het eerste nonfictie<br />
boek van romanschrijver Michel<br />
Faber. Snobs zijn we, en hij gaat niet<br />
meedoen met dat delen van geheimtips.<br />
Hij is veel meer geïnteresseerd in wat<br />
muziek met ons doet en veel minder in<br />
welke muziek dat dan is. Hoe gedragen mensen zich die van<br />
bepaalde muziek houden, wat heeft het te maken met groepsvorming?<br />
Hoe bepaalt muziek wie we hopen te zijn? Waarom<br />
gaan sommige mensen op zoek naar het vertrouwde en willen<br />
anderen (onder wie Faber zelf) altijd iets nieuws horen? Dat<br />
zijn de vragen die Faber wél interesseren en daarover gaat<br />
Listen: over hoe muziek deel uitmaakt van ons leven. Het bloed<br />
kruipt trouwens waar het niet gaan kan. Terwijl je dit boek<br />
leest word je wel degelijk nieuwsgierig naar de muziek die<br />
Faber beschrijft: de intro’s van Coil, Italiaanse progrock, Alain<br />
Bashung, de elektronische muziek van Francis Bebey, zelfs<br />
een strijkkwartet van Beethoven (terwijl Faber vrijwel niets<br />
met klassieke muziek heeft). Is niet erg, dat soort inconsequenties<br />
typeren de ware muziekliefhebber.<br />
Will Hermes, de schrijver van Lou<br />
Reed. Koning van New York (Nijgh & Van<br />
Ditmar, vertaling Dirk-Jan Arensman,<br />
Petra van der Eerden, Auke Leistra en<br />
Jan Willem Reitsma, 544 blz, €29,99)<br />
is niet van de straat, zo blijkt uit de<br />
inleiding waarin hij Reeds muziek<br />
typeert als ‘een perfecte balans tussen<br />
het losgeslagen id en het intellectuele<br />
superego van de rock-’n-roll’. Pretentieus?<br />
Misschien, maar Hermes maakt<br />
de pretentie waar. Kunst en drugs; rock-’n-roll en poëzie;<br />
extravagante aankleding en introverte teksten: Lou Reed was<br />
een vat vol tegenstellingen. Met één constante: de muziek<br />
ging voor alles. De mede-New Yorker Hermes heeft dat goed<br />
begrepen. Ook wanneer hij schrijft over het persoonlijke leven<br />
blijft hij reflecteren op het verband met de muziek. Dat levert<br />
prachtige anekdotes op, van het vroege begin – toen hij hits<br />
op bestelling naspeelde voor het goedkope Pickwick-label –<br />
tot en met de relatie met Laurie Anderson, bij wie alles op<br />
zijn plek viel. Teksten waren misschien wel het belangrijkste<br />
voor Reed, vaak waren het verhalen over gemarginaliseerde<br />
figuren, maar het is ook fraai om te lezen over de moeite<br />
die hij deed om een fingerpicking-techniek in de vingers te<br />
krijgen. Hermes heeft een goeie hand van vertellen, wat blijkt<br />
uit de behendige manier waarop hij bekende bijfiguren uit<br />
Reeds leven introduceert: Andy Warhol, David Bowie, Delmore<br />
Schwartz, Rachel Humphreys, LaMonte Young, John Cale en<br />
Nico: beroemdheden en randfiguren en fascinerende personages<br />
in deze biografie.<br />
BERTRAM MOURITS<br />
39 HEAVEN MRT/APR 2024
STEM GEVONDEN<br />
VERA SOLA<br />
VERA SOLA – DE ARTIESTENNAAM VAN DANIELLE AYKROYD (35) – ZOCHT LANG NAAR HAAR STEM. LETTERLIJK.<br />
OFSCHOON ZE TOTAAL GEEN MOEITE HAD OM IN HET OPENBAAR TE SPREKEN, KLAPTE ZE DICHT ZODRA ZE<br />
GEACHT WERD TE ZINGEN. TERWIJL HAAR STEM KLINKT ALS EEN KLOK, ZOALS BLIJKT OP HAAR JONGSTE ALBUM<br />
PEACEMAKER. TEKST LOUIS NOUWS FOTO EBRU YILDIZ<br />
40 HEAVEN MRT/APR 2024<br />
Haar achternaam verraadt muzikale genen. Ze is dochter van<br />
‘Blues Brother’ Dan Aykroyd, maar wil zich daar niet op laten<br />
voorstaan. Vandaar de keuze voor een artiestennaam. Moeder<br />
Donna Dixon is actrice. “We brachten als gezin ongeveer<br />
evenveel tijd door in Canada, waar mijn vader vandaan komt, als in New<br />
York. Als tiener was het in Canada wel wat eenzaam voor mij, maar ik<br />
luisterde veel naar muziek en ik was dol op lezen. Ik werd altijd aangetrokken<br />
door boeken die mijn leeftijd ver te boven gingen. Toen ik tien<br />
was vroegen ze me op school om een gedicht voor te dragen omdat er<br />
nonnen uit Italië op bezoek kwamen. Ik zat op een katholieke school.<br />
Ze hadden de keus aan mij gelaten, in de veronderstelling dat het een<br />
kinderlijk gedicht zou zijn. Maar ik kwam op de proppen met een zwaar<br />
gedicht over een dood kind en je zag de gezichten betrekken. Daar heb<br />
ik nog een stevig standje voor gekregen.” (Vette lach)<br />
Ze had pianoles maar was geen goede leerling. “Ik wilde de meest<br />
ingewikkelde stukken kunnen spelen zonder er de benodigde energie<br />
in te steken. Dan stelde ik voor een Transcendental Étude van Franz Liszt<br />
te doen, waarvan de leraar zei: Er zijn misschien twaalf pianisten op<br />
de hele wereld die dit kunnen spelen zoals het gespeeld moet worden.<br />
Uiteindelijk vonden we een leraar die daarin wel met me meeging. Ik ben<br />
nog altijd geen goede pianist, maar ik heb wel de instelling dat je veel<br />
meer kunt als je er werkelijk in gelooft.”<br />
Het moment om te gaan zingen kwam in 2017. “Ik speelde bas in de band<br />
van Elvis Perkins, met wie ik toen ook samen was. Hij vroeg me steeds<br />
vaker of ik achtergrondvocalen kon doen, maar ik was doodsbang. Ik<br />
mimede de woorden zonder geluid voort te brengen en zei dan dat er<br />
iets mis moest zijn met de microfoon. Ik kampte met een psychologische<br />
blokkade die het onmogelijk maakte om te zingen. Ik heb best een<br />
goede resonerende stem. Ik werd gevraagd om voice-overs te doen en<br />
radiopresentatie. Dat ging me goed af. Maar zodra ik moest zingen…<br />
In 2017 zouden Elvis en ik onze relatie bestendigen. Tenminste, dat was<br />
wat ik dacht. Hij had een alternatieve ceremonie geregeld, maar verliet<br />
die voortijdig, mij in vertwijfeling achterlatend. Niet lang daarna gingen<br />
we uit elkaar. Om die anticlimax te verwerken besloot ik een album te
Le Guess Who<br />
“Op dat festival ligt de basis van mijn<br />
ontluikende carrière. Het was puur geluk en<br />
synchroniciteit. Ik weet niet exact waar ik<br />
mijn uitnodiging in 2018 aan te danken had,<br />
maar ik geloof dat een van de programmeurs<br />
dat jaar een vriend had die me<br />
had zien optreden in de woestijn bij LA.<br />
Hij stuurde mijn ep met Misfits-covers op<br />
en op basis daarvan ben ik geboekt. Mijn<br />
debuutalbum SHADES was nog niet uit. Ik<br />
deed de show op LGW en een opname voor<br />
VPRO Vrije Geluiden. Tijdens LGW kwam<br />
SHADES uit en omdat ik toch in Europa was<br />
hadden we een aantal optredens geregeld.<br />
Maar ik dacht: wie komt daar in godsnaam<br />
op af. Bijna niemand kende me en ik had<br />
nauwelijks volgers op Instagram. Het eerstvolgende<br />
optreden na LGW was in Keulen<br />
en daar kwamen al meer mensen op af dan<br />
ik voor mogelijk had gehouden. Een paar<br />
dagen later had ik een optreden in Lyon<br />
en dat was stijf uitverkocht. Dat kwam door<br />
Le Guess Who. Ongelooflijk. Dus dat is mijn<br />
meest favoriete festival in de wereld. Ik hoop<br />
nog een keer terug te keren. Is het niet als<br />
artiest dan toch als bezoeker. In 2018 was ik<br />
zo gefocust op mijn eigen optreden dat ik<br />
niet naar andere shows ben gaan kijken. Als<br />
ik achteraf de line-up van dat jaar zie sla ik<br />
mezelf voor het hoofd.”<br />
gaan maken. Al wist ik niet hoe dat moest, want ik had het nooit eerder<br />
gedaan. Maar ik was vastbesloten. Ik kende een geluidstechnicus in<br />
St. Louis die bereid was me te helpen. En in diens studio kon ik ineens<br />
zingen.”<br />
De opnamen resulteerden in Vera Sola’s debuutalbum SHADES, dat<br />
uitkwam in 2018. “Daarmee overwon ik mijn angst om te zingen en met<br />
PEACEMAKER omarm ik de kracht van mijn stem. Er is een groot verschil<br />
tussen die twee platen. Het vertrouwen in mijn zang was gegroeid<br />
tijdens optredens. Op het podium voelde ik dat ik met mijn stem dieper<br />
kon komen, ik kon bij mijn ziel.”<br />
Weidsheid<br />
Ze was geen songschrijver, ze schreef gedichten. “Een literatuur docente<br />
had me weleens gevraagd wat ik buiten de opleiding zoal deed. Ik<br />
somde wat hobby’s op, maar ze schudde haar hoofd. Toen ik zei dat ik af<br />
en toe gitaar speelde zei ze: ‘Dat is het. Wat jij schrijft zijn geen gedichten,<br />
het zijn songs.’ Het was duidelijk dat mijn poëzie muziek nodig had<br />
om tot leven te komen. Maar het duurde toen nog zeker vijf jaar voordat<br />
ik werkelijk nummers ging schrijven.”<br />
Afgezien van de hulp van de opnametechnicus maakte ze SHADES in<br />
haar eentje. “Ik moest het alleen doen omdat ik moest ontdekken hoe ik<br />
me wilde uitdrukken. Eigenlijk is het beter om te zeggen dat ik dat wel<br />
ongeveer wist, maar dat ik vreesde dat ik mijn grenzen onvoldoende<br />
zou kunnen bewaken als er anderen bij betrokken waren. Toen ik met de<br />
songs van SHADES ging touren merkte ik echter hoe fijn het was om<br />
met anderen op het podium te staan. En hoeveel beter het klinkt als<br />
je met goede instrumentalisten werkt.” Dus wilde ze voor het nieuwe<br />
album meer samenwerken om het geheel naar een hoger niveau<br />
te tillen. PEACEMAKER moest sowieso grootser klinken. “De songs<br />
verwijzen naar big skies, de landschappen van het Amerikaanse<br />
Westen en naar grote emoties.”<br />
Ook PEACEMAKER produceerde ze zelf. “Het is opgenomen in Nashville<br />
waar heel veel goede muzikanten wonen en ik heb samen met<br />
Kenneth Pattengale de arrangementen gedaan. Hij is bekend van<br />
The Milk Carton Kids, maar zijn interesses reiken veel verder dan<br />
folk. Hij is een van de meest getalenteerde mensen die ik ooit heb<br />
ontmoet en heeft eenzelfde soort sensibiliteit voor muziek als ik. We<br />
vullen elkaar zeer goed aan. Meestal temperde Kenneth trouwens<br />
mijn ideeën. Dan gaf hij aan dat het genoeg was en dat we niet nog<br />
iets moesten toevoegen.<br />
De meeste muzikanten moesten wel even wennen aan wat wij van<br />
ze vroegen. Ze moesten enigszins out of the box spelen, want ik<br />
wilde per se geen Nashville-sound. Het moest mijn sound worden.<br />
Ik gebruik akkoorden en modulaties die zij niet gewend zijn. Dat de<br />
plaat toch een beetje een country vibe heeft, is omdat veel songs<br />
geïnspireerd zijn door de weidsheid van het Wilde Westen. Daar<br />
heb ik echt een zwak voor. Ik houd van Europa, ik zou hier kunnen<br />
wonen, maar de weidsheid van dat landschap zou ik echt missen.”<br />
Uitspreken<br />
Het album zou in eerste instantie Instrument Of War heten, naar het<br />
gelijknamige nummer op het album. “Die song omvat het thema van<br />
het album het best. Het is een gelaagd album. Het gaat over woede<br />
maar ook over mijn liefde voor het weidse Amerika en zijn historie.<br />
Voor mijn gevoel sloot ik met het album vrede met mijn emoties<br />
en met de mensen die me hadden gekwetst. Ik was teleurgesteld,<br />
verdrietig en boos. Soms is een wapen nodig om vrede te brengen.<br />
Het waren mede de revolverhelden die het Wilde Westen hebben<br />
getemd. In de familie aan moeders kant zaten de nodige gun slingers.<br />
Het is natuurlijk verschrikkelijk dat geweld nodig is om vrede<br />
te bewerkstelligen, maar soms moet je daarmee dealen. Zoals je<br />
ook door je woede heen moet om weer balans en rust te vinden in<br />
je leven. Muziek kan daar heel erg bij helpen, dat geldt zeker voor<br />
mij. We moeten eerst de emotie uitspreken, de woede in dit geval,<br />
om het te kunnen omzetten in iets positiefs.”<br />
PEACEMAKER werd al vier jaar geleden opgenomen. “We wilden<br />
het album tijdens de lockdowns niet uitbrengen omdat het dan in<br />
het niets zou verdwijnen. Zoveel tournees zijn toen gecanceld. Dat<br />
wilde ik niet. Maar sinds 2020 is er veel veranderd in mijn leven.<br />
Ik had oprechte twijfels of ik het nog wel moest uitbrengen. Moest<br />
ik terug naar die periode die voor mij echt wel pijnlijk was? De<br />
titel Instrument Of War was me in ieder geval iets te nadrukkelijk,<br />
PEACEMAKER leek passender. Maar behalve de titel is er tussen de<br />
opnames en release niets aan het album veranderd. Het uitstel gaf<br />
me tijd om me klaar te maken voor wat er allemaal op je afkomt bij<br />
het verschijnen van een album, zoals interviews. Natuurlijk doet het<br />
me weer denken aan die mindere periode, maar het is belangrijk<br />
dat ik het wel doe. Een groot deel van mijn leven heb ik dingen niet<br />
gedaan die ik misschien wel zou hebben moeten doen. Als ik had<br />
besloten het album niet uit te brengen dan had ik weer een kerf op<br />
die stok gehad.” ■<br />
Vera Sola live: 21 april in Paradiso, Amsterdam.<br />
41 HEAVEN MRT/APR 2024
OPSTAAN<br />
TIMESBOLD<br />
TIMESBOLD, DE GROEP ROND JASON ‘WHIP’ MERRITT, MOCHT ZO’N TWINTIG JAAR GELEDEN OOK IN HEAVEN-<br />
KRINGEN OP VEEL ENTHOUSIASME REKENEN. NET ALS MIN OF MEER GELIJKGESTEMDE ARTIESTEN ALS BONNIE<br />
“PRINCE” BILLY, WILL JOHNSON EN DAMIEN JURADO. MAAR WAAR DIE EEN BLOEIENDE LOOPBAAN OPBOUWDEN,<br />
VERDWEEN MERRITT UIT BEELD. TOTDAT EIND VORIG JAAR EEN GLOEDNIEUW TIMESBOLD-ALBUM VERSCHEEN<br />
EN ER OPTREDENS WERDEN AANGEKONDIGD. DOOR EDDIE AARTS<br />
42 HEAVEN MRT/APR 2024
Na een verzoekje aan zijn platenmaatschappij krijg ik al snel<br />
een mailtje van Jason Merritt zelf terug. We maken een belafspraak<br />
die voor hem in het holst van de nacht valt. “Da’s echt<br />
geen probleem”, verzekert hij me: “Ik ben dan hoe dan ook nog<br />
wakker.” Toch krijg ik bij mijn eerste poging de voicemail en belt hij me<br />
tien minuten later terug. “Een paar klootzakken hebben net een steen<br />
door mijn ruit gegooid, dus ik was de rotzooi aan het opruimen.”<br />
Verbazingwekkend onverstoorbaar begint hij vervolgens aan een openhartig<br />
gesprek. “In de nacht kan ik alle stukjes van de dag rustig aan<br />
elkaar passen, alle indrukken ongestoord verwerken. Dan ontstaan mijn<br />
liedjes ook.”<br />
Terwijl ik <strong>Heaven</strong> en mezelf kort introduceer, meld ik dat ik vanuit<br />
Haarlem bel. Enthousiast noemt hij direct het Patronaat. “Er werkte daar<br />
iemand die zich steeds inspande om ons op het programma te krijgen.<br />
Misschien ken je hem. Een prachtmens. Hij is een aantal jaren geleden<br />
overleden en ik kreeg nog een heel mooie brief van zijn vriendin. Mijn<br />
adres lag blijkbaar onder zijn toetsenbord.” Wanneer ik hem vertel dat ik<br />
als vrijwilliger al bijna veertig jaar bij het poppodium betrokken ben en<br />
dus jarenlang met Dick, de collega in kwestie heb samengewerkt, is het<br />
ijs natuurlijk gebroken.<br />
Merritt deed Haarlem destijds zowel met Timesbold als solo onder de<br />
naam Whip steevast aan en ik miste hem slechts één keer. Maar ik moet<br />
opbiechten dat hij na 2009 toch van mijn radar verdwenen was. Het<br />
is me vergeven. “Dat geldt voor iedereen hoor, want ik ben helemaal<br />
gestopt met muziek maken.” Het antwoord op de vraag wat hij in de tussenliggende<br />
jaren heeft gedaan is even eerlijk als onthutsend: “Drinken!<br />
Ik ben gaan drinken en daardoor ben ik verdwenen naar waar alcohol<br />
mensen meevoert. En alles kwijtgeraakt. Mijn vrouw, mijn huis en mijn<br />
werk. Ik heb werkelijk geen enkel liedje geschreven in die tijd. Maar ik<br />
denk dat het universum toch iets anders met me voor had, want op het<br />
moment dat ik alles had verloren, benaderden vrienden en collega’s<br />
me weer en werd me duidelijk dat het tijd was om weer muziek te gaan<br />
maken. En dat klopte, want het is weer een constante in mijn leven.”<br />
Willie Mays<br />
Die ‘terugkeer’ speelt al wat langer dan de recente plaatuitgave deed<br />
vermoeden. “We begonnen NOT STILL HERE vooral op te nemen omdat er<br />
vanwege de pandemie helemaal niks kon. En er moest toch brood op de<br />
plank komen. Ik besloot het geld dat ik had uit te geven aan een studio<br />
in Portland die een mooie prijs maakte. De meest betrokkenen zaten<br />
toevallig allemaal in de buurt. Het is dus eigenlijk een quarantaineplaat.<br />
Ik denk dat we rond de 35 nummers opnamen. Het lijkt misschien alweer<br />
een poos geleden, maar ik heb de indruk dat de wereld sindsdien ook<br />
wat rustiger aan is gaan doen. Alles gaat wat trager en dat bevalt me<br />
wel. Het was ook een tijd waarin iedereen zijn focus kon resetten, kon<br />
bepalen wat echt belangrijk was. En dat hadden veel mensen nodig. Er<br />
ging natuurlijk ook van alles naar de knoppen, zeker ook voor mij, maar<br />
dwars daardoorheen bleven de liedjes zich wel aandienen.<br />
En dat doen ze nog steeds. Ik heb op dit moment zelfs een ‘deadline’. Dat<br />
is helemaal nieuw voor me. Ik schrijf nooit volgens een plan, maar nu<br />
wel. Mijn bassist liet me een poosje geleden wat oude honkbalplaatjes<br />
zien, waaronder een van Willie Mays. Hij is een icoon, in de negentig<br />
en slechtziend, maar nog altijd de grootste nog levende honkballer. Ik<br />
“IK WAS ALLES KWIJT<br />
GERAAKT. MIJN VROUW, MIJN<br />
HUIS EN MIJN WERK.”<br />
raakte geïntrigeerd door zijn verhaal en ben een nummer over hem<br />
aan het schrijven dat ik hem graag zou laten horen. Ik weet ook al hoe<br />
ik dat via via kan bewerkstelligen, maar gezien zijn leeftijd kan ik daar<br />
niet te lang mee wachten. Ik heb mezelf dus een deadline gesteld. Willie<br />
verdient het. Tijdens de periode van de Civil Rights Movement werd hem<br />
verweten dat hij zich als zwart rolmodel niet uitsprak. Maar hij sloeg<br />
harder, stal meer honken en ving meer ballen dan wie ook. Dat was<br />
zijn manier van protesteren. Honkbal werd door veel witte Amerikanen<br />
beschouwd als hun spelletje en kon hij ze het tegendeel niet harder<br />
inwrijven dan daarin de allerbeste te zijn. En hij stal al hun honken.<br />
Het moet geen sentimenteel nummer worden, maar iets opwekkends. En<br />
dat lukt ook, want hoe meer ik over hem uitzoek, hoe meer er tevoorschijn<br />
komt waar ik iets mee kan. Over zijn jeugd bijvoorbeeld. Zoals alle<br />
kinderen die opgroeiden in buurten als de zijne, speelde Willie stickball,<br />
een honkbal-achtig spel waarin je een rubberen bal met een bezemsteel<br />
of ander stuk hout een eind de straat in mept. Hoe ver je de bal sloeg<br />
werd afgemeten aan het aantal sewer grates (rioolroosters) dat die passeerde.<br />
Willie werd legendarisch, want hij was een ‘five sewer’ slagman.<br />
Da’s zo prachtig dat ik dat in het refrein heb verwerkt.”<br />
Watjes<br />
Jason Merritts mooie, wat cryptische teksten spraken mensen toch<br />
al vaak aan. Vooral in Europa. Het Belgische label Zeal bracht de zeer<br />
goed ontvangen albums EYE EYE (2004) en III SEEN III SUNG (2008) uit<br />
en twee ‘Whip’-soloplaten. Fans van destijds zullen door NOT STILL HERE<br />
beslist geen seconde worden teleurgesteld. Ook nu heeft hij aan deze<br />
kant van de oceaan voet aan de grond. “Mijn huidige label DevilDuck<br />
zit in Duitsland. Ze zijn klein en doen vooral vinyl, maar ze waren erg geïnteresseerd<br />
en brachten allereerst ART OF THE FACTS uit, het album dat<br />
ik samen met Jeff Mercer en een rare Ier, Paul Dillon, maakte in mijn<br />
‘donkere dagen’.” Voormalig Mercury Rev-drummer Mercer en Dillon,<br />
die onder meer met Sparklehouse werkte, hielpen Merritt weer op het<br />
muzikale pad. Net als zijn vertrouwde sidekicks Jesse Sparhawks en<br />
Tony San Marco, die we op de nieuwe Timesbold terugzien bij de credits.<br />
Daar valt ook de naam van Chantal Acda op. Haar band Sleepingdog<br />
zat eveneens bij Zeal en Merritt vertelt dat ze samen tourden en altijd<br />
contact hielden.<br />
Hij verheugt zich erop eindelijk met een band weer deze kant op te<br />
komen, maar realiseert zich dat er, net als in de VS, veel is veranderd.<br />
Ik vertel hem dat ook hier politiek gezien dingen gebeuren waarop<br />
veel Nederlanders niet bepaald trots zijn. “Het is overal hetzelfde, maar<br />
eigenlijk is het net als met die rotzakken die mijn ruit ingooiden, het zijn<br />
enorme lafaards. Die moet je daar gewoon op aanspreken. Ik doe dat<br />
ook. Ik lijk misschien een slapjanus, maar ik ben niet bang voor zulke<br />
suckers. Ik ben opgevoed door een Navy Seal en sta m’n mannetje. Het<br />
zijn watjes. Het kost vaak wat tijd, maar uiteindelijk trekken ze altijd aan<br />
het kortste eind. Maar we moeten onze verontwaardiging wél laten blijken,<br />
er tegen opstaan, want anders verandert er niets. Het komt goed,<br />
daar moet ik in blijven geloven hè? Wat nu gebeurt doet me bovendien<br />
erg denken aan mijn jeugd. Ik groeide op temidden van dezelfde angst<br />
en woede die nu heersen. Die zwengelen ook racisme aan. Het is bekend<br />
terrein dat destijds mijn songschrijven aanwakkerde en nu wederom.<br />
Onder meer daarom wil ik die song over Willie Mays absoluut schrijven.<br />
Die heeft twee kanten: de politiek zit in de coupletten, het mooie persoonlijke<br />
spul in het refrein.” ■<br />
Timesbold live: 20 februari in Tolhuistuin, Amsterdam; 22 februari in Willem<br />
Twee, Den Bosch; 28 februari in Trix, Antwerpen; 29 februari in LuxorLive,<br />
Arnhem; 1 maart in dB’s, Utrecht.<br />
43 HEAVEN MRT/APR 2024
MEIS<br />
GROTE PIJN<br />
KLEINER<br />
MAKEN<br />
MEIS WIST PRECIES WAT ZE WILDE: “EEN PLAAT MAKEN DIE VAN KOP TOT STAART KLOPTE. IK WILDE EEN<br />
PERIODE HEBBEN VAN VOOR DE OPERATIE, EEN PERIODE IN HET ZIEKENHUIS EN TEN SLOTTE DE TIJD VAN<br />
HERSTEL. EN HOE JE OMGAAT MET ZOIETS. VEEL VAN DE TEKSTEN SCHREEF IK IN HET ZIEKENHUISBED.”<br />
TEKST SANDER WARMERDAM FOTO FÉLICE HOFHUIZEN<br />
44 HEAVEN MRT/APR 2024<br />
Het is eigenlijk geen popmuziek. Eerder een luisterboek met<br />
muzikale begeleiding. Met beats die tikken als de wijzers<br />
van een ziekenhuisklok aan de witte muur. Muziek soms<br />
zo vluchtig als ether gevangen in akkoorden. Tapijten van<br />
subtiele blazers op de vloer, vervreemdende elektronische klanken die<br />
symbool kunnen staan voor de vijandige cellen die zich in haar lichaam<br />
verscholen sinds haar geboorte. Meis vertelt, fluistert en zingt over wat<br />
ze heeft meegemaakt.<br />
En dat is niet niks. Op haar achttiende vertelde de arts het nieuws<br />
waar ze al haar hele leven bang voor was: ze had hetzelfde erfelijke<br />
gen als haar moeder en haar oma. Maagkanker. Haar moeder werd 42,<br />
haar oma 29. Bij de eerste onderzoeken vonden ze nog niks maar al<br />
snel stak de ziekte de kop op. Onrustige cellen, de beste ingreep was<br />
preventief – beter dan te laat. Zonder maag geen maagkanker dus de<br />
maag moest verwijderd worden. Officiële term, een maagresectie. Meis<br />
begon een dagboek en besloot: dit stopt bij mij. De dagboeken vormen<br />
de basis voor de teksten op haar debuutalbum ZWART/WIT, met als<br />
veelzeggend openingsnummer Rond, waarin ze in dialoog gaat met haar<br />
lichaam:<br />
Maak de cirkel nou niet rond<br />
Want ik draai door<br />
Maak de cirkel nou niet rond<br />
Meis werd in 1993 geboren als Aysha Meis de Groot. Ze is de dochter<br />
van Marcel de Groot en de kleindochter van Boudewijn. Erfelijk belast<br />
met muziek. Het conservatorium was een logische route. In 2017 studeerde<br />
ze af in Amsterdam. Maar de noodzakelijke maagverwijdering<br />
gooide kort daarna een leven vol plannen overhoop. Twee weken lag ze<br />
in het ziekenhuis. Ze zag dingen die ze nooit meer vergeet: pijn, dood<br />
en verdriet. Ze moest leren leven zonder maag.<br />
Om te overleven was sublimeren essentieel. Ze dook de studio in met<br />
Nicky Hustinx (Kovacs, Fink, Odelion) en verwerkte haar ervaringen in<br />
elf dagboeksongs, waarin intimiteit het uitgangspunt is. De spiegel is<br />
onverbiddelijk als ze naar het litteken op haar buik kijkt:
Maar dan kijk ik naar beneden<br />
en zie ik iets wat mij zo lelijk maakt<br />
Ze laat zich inspireren door artiesten als Dodie, Phoebe Bridgers en Big<br />
Thief. Toch heeft ze vooral een eigen geluid. Meis klinkt doorleefd, intiem,<br />
rauw, diep, ontroerend en eerlijk.<br />
‘Het spijt me’ zing je. Tegen wie?<br />
“Ik zing het voor de mensen die mijn vangnet zijn. Toen ik in het ziekenhuis<br />
lag, heb ik me vaak schuldig gevoeld. Om het simpele feit dat ik ziek<br />
was, maar ook tegenover de andere patiënten op de afdeling. Ik was niet<br />
zo ziek als de meesten die daar lagen, want ik had geen kanker. Maar<br />
toch nam ik de tijd van de verpleegkundigen en de artsen in beslag. Ik<br />
voelde me schuldig naar de mensen die een uur in de file stonden om bij<br />
me langs te komen en 6 euro parkeerkosten per uur moesten betalen.”<br />
Hoe zie je de parallellen tussen jou en je moeder?<br />
“Dat is dus ook iets waar ik me schuldig over voel. Het feit dat zij in 2001<br />
ziek werd en dat de medische wereld toen minder ver was dan nu. Omdat<br />
ze niet konden vinden wat er mis was in haar buik heeft ze lang gedacht<br />
dat ze een maagzweer had. Daar gaat het nummer Rond over. Dat zij<br />
zingt: ‘Ik hoop zo erg dat jij niet hetzelfde hoeft door te maken’. Maar dat<br />
ze toch ziet dat ik in een ziekenhuisbed lig.”<br />
Je zingt heel bewust: ‘Het stopt bij mij’.<br />
“Ja. Dat is iets wat ik als een soort mantra herhaal: tot hier en niet<br />
verder. Ik ga niet van deze ziekte verliezen. En als ik op een gegeven<br />
moment kinderen wil dan zorgen we ervoor dat ik het gen niet doorgeef<br />
aan onze baby.”<br />
Wat doet zoiets ingrijpends met je blik op het leven?<br />
“Ik worstel met een depressie – daar ben ik heel open over. Daarom heet<br />
de plaat ook ZWART/WIT. Het is afwisselend heel zwart en heel wit. Ik kan<br />
af en toe denken: ‘Oké, ik heb nu in ieder geval meer tijd dan mijn moeder<br />
en mijn oma hadden, dus dan gaan we er ook iets moois van maken.<br />
Terwijl ik, als ik in een donkere mindset zit, kan denken: ‘Waarom heb ik<br />
in godsnaam mijn levenskwaliteit zo achteruit laten gaan?’”<br />
Hoe kwamen de nummers tot stand?<br />
“Het duurde een jaar of zes voordat de tijd rijp was. Het begon met de<br />
dagboekaantekeningen. Mijn tekst is mijn instrument. Ik schrijf auditief,<br />
dus klank, metrum en ritme hebben een belangrijke plek, maar de<br />
betekenis staat boven alles. Het verhaal moet kloppen en dat is denk ik<br />
waarom de teksten niet zo poëtisch zijn, maar meer spreektaal zijn.”<br />
In plaats van hard te schreeuwen ga je juist zachter, je maakt het kleiner.<br />
“Ja. Als je je onmachtig voelt dan overschreeuw je jezelf vaak. Daarom<br />
heb ik alles zo ingezongen alsof ik je in je oor fluister. Ik hou ervan om<br />
de spanning in stilte te zoeken. Ook live. Hoe lang kunnen we deze stilte<br />
vasthouden voordat het echt ongemakkelijk wordt?”<br />
Bij je optredens staat een danspaal op het podium?<br />
“Zeker! De danspaal is in zekere zin mijn redding geweest. Ik moest sporten<br />
van de diëtist. Wat ik hoorde van veel mensen was dat paaldansen<br />
vooral pijn deed. Ik was in die tijd best wel boos op mijn lijf omdat het me<br />
wilde doodmaken. Na mijn eerste paaldanslessen zat ik onder de blauwe<br />
plekken, schaafwonden, blaren en brandplekken. Dat voelde, gek genoeg,<br />
erg goed. Als je met mentale pijn worstelt, dan is fysieke pijn bijna een<br />
soort verlichting. Uiteindelijk sloeg het om en bleek ik er heel goed in<br />
te zijn. Mijn lijf werkte mee, het begon er mooi uit te zien en ik had er<br />
houvast aan. Het was een overwinning en het staat symbool voor wat ik in<br />
deze periode meemaakte.” ■<br />
Meis live: 23 februari in Metropool, Enschede; 24 februari in Victorie,<br />
Alkmaar; 29 februari in Rotown, Rotterdam; 9 maart in Nobel, Leiden;<br />
15 maart in TivoliVredenburg, Utrecht, 23 maart in Merleyn, Nijmegen;<br />
20 april op MEISFEST in Melkweg, Amsterdam.<br />
FLIP VAN DER ENDEN<br />
BEATLEMANIAC<br />
Ik trap er telkens weer in. Dan verschijnt er een nieuw<br />
Beatlesboek dat de hemel in wordt geprezen in respectabele<br />
publicaties als Mojo, The New York Times of The Guardian. Maar<br />
bijna altijd valt het tegen. Onlangs verschenen is Living The Beatles<br />
Legend, een op dagboeken gebaseerde biografie van Mal Evans,<br />
roadmanager en later manusje van alles van The Beatles. Nieuwe<br />
inzichten biedt het boek nauwelijks, de feiten zijn bekend, maar<br />
het is vooral de infantiele toon van het epistel die ergernissen<br />
oproept. En dat geldt eigenlijk voor het gros van de Beatlesboeken<br />
die nog steeds nadruppelen, of het nu het verhaal is van ene<br />
Janice Mitchell, een Amerikaanse fan die in 1964 naar Engeland<br />
vertrok om The Beatles te ontmoeten, of de autobiografie van<br />
Tony King, een platenbaasje dat op de juiste tijd op de juiste plek<br />
was, maar het talent ontbeert om daar smakelijk over te vertellen.<br />
Met smart wachten wij Beatlemaniacs op het tweede deel van<br />
Mark Lewisohns driedelige biografie The Beatles: All These Years.<br />
Als dat er ooit gaat komen. Deel 1 Tune In verscheen al in 2013.<br />
Met The Recording Sessions en Complete Beatles Chronicle schreef<br />
Lewisohn twee standaard naslagwerken. Ook hij is geen groot literator,<br />
maar wel een hele goede onderzoeker die als semi officiële<br />
biograaf ook toegang heeft tot het EMI-archief en op goede voet<br />
staat met de twee nog levende Beatles en de weduwen van John<br />
en George.<br />
Een recente aanschaf is The Beatles and the Historians van Erin<br />
Torkelson Weber. Terwijl de meeste Beatlesboeken voortkomen<br />
uit de nijverheid van fans en amateurhistorici, is het werk van<br />
Torkelson Weber een gedegen wetenschappelijke publicatie. De<br />
academische term is historiografie. Ze doceert Amerikaanse<br />
geschiedenis aan de Newman University in Wichita, Kansas, heeft<br />
ook psychologie gestudeerd en is eerste generatie Beatle-fan.<br />
Zij constateert, analyseert en bekritiseert vier hoofdstromingen<br />
binnen de Beatles ‘mythologie’: Het fab four-verhaal van management,<br />
pers en fanzines; het narratief van ‘Lennon Remembers’<br />
(1971, de Rolling Stone-interviews waarin Lennon zich laatdunkend<br />
uitlaat over McCartney); Shout, de controversiële biografie van<br />
Philip Norman; en Lewisohns trilogie in wording. Die laatste prijst<br />
ze op om de literatuurlijst en uitgebreide bronvermeldingen.<br />
Torkelson Webers boek is uit 2016 dus niet meer zo actueel. Met<br />
een gereviseerde herdruk kan ze wat mij betreft rustig wachten<br />
tot het tweede deel uitkomt van de trilogie van Mark Lewisohn.<br />
45 HEAVEN MRT/APR 2024
RECENSIES &CETERA<br />
Luisterparadijs<br />
✪✪✪✪✪ = uitzonderlijk<br />
✪✪✪✪ = heel goed<br />
✪✪✪ = goed<br />
✪✪ = matig<br />
✪ = hmm<br />
✩ = halfje<br />
Peter Gabriel<br />
I/O<br />
Real World/Virgin<br />
Dat Peter<br />
Gabriel nog<br />
volop ambitie<br />
heeft, blijkt<br />
uit de wijze<br />
waarop hij<br />
de nummers van I/O gedurende<br />
heel 2023 maandelijks<br />
op de luisteraar losliet. Of dat<br />
echt een geslaagde zet was,<br />
daar kun je over twisten, want<br />
waar de afzonderlijke releases<br />
relatief weinig reuring veroorzaakten,<br />
werd I/O toen het in<br />
december als geheel verscheen<br />
rock<br />
HEAVENS<br />
CHOICE<br />
vrij algemeen binnengehaald als<br />
een nieuw meesterwerk en met<br />
afstand zijn beste plaat sinds SO<br />
(1986). Het album kwam te laat<br />
uit om de jaarlijstjes te halen,<br />
waarin het zonder twijfel hoog<br />
had gescoord. Een ander aspect<br />
was dat het album in meerdere<br />
configuraties verscheen, op twee<br />
cd’s of twee lp’s, maar ook in een<br />
3-cd versie, waarbij naast de twee<br />
gewone cd’s, één BRIGHT-SIDE,<br />
één DARK-SIDE, een audio Blu-Ray<br />
te vinden was met een derde,<br />
zogenaamde IN-SIDE mix. Persoonlijk<br />
geef ik de voorkeur aan de<br />
DARK-SIDE mix, die de liedjes net<br />
wat meer body geeft, al zijn de<br />
verschillen met de andere versies<br />
toch vrij klein. Wat buiten kijf staat<br />
is dat dit twaalf van de beste<br />
liedjes zijn die Gabriel in decennia<br />
heeft uitgebracht, waarbij<br />
hij een heel mooie balans weet<br />
te vinden tussen de meer commerciële<br />
sound van SO en het<br />
meer kunstzinnige geluid dat<br />
hij op zijn eerste vier soloalbums<br />
liet horen. Een instant<br />
klassieker als SO is I/O niet,<br />
maar naarmate je het album<br />
vaker hoort maakt het meer en<br />
meer indruk en ik sluit niet uit<br />
dat het uiteindelijk als Gabriels<br />
beste en populairste soloalbum<br />
de boeken ingaat.<br />
Eric van Domburg Scipio<br />
✪✪✪✪✩<br />
46 HEAVEN MRT/APR 2024<br />
ØXN<br />
CYRM ✪✪✪✪✪<br />
Claddagh Records<br />
John Francis Flynn<br />
LOOK OVER THE WALL, SEE<br />
THE SKY ✪✪✪✪✩<br />
River Lea Recordings<br />
De Ierse<br />
indierock<br />
beleeft een<br />
bloeiperiode<br />
en hetzelfde<br />
geldt voor de<br />
Ierse folk. Dat bewijst niet alleen<br />
Lankum met het alom geprezen<br />
FALSE LANKUM, ook deze twee<br />
albums zijn daar voorbeelden<br />
van. Ac hter ØXN gaat Lankumzangeres<br />
en instrumentaliste<br />
Radie Peat schuil, maar wie<br />
daaruit de conclusie zou trekken<br />
dat CRYM dan wel zal onderdoen<br />
voor FALSE LANKUM, dat vrij algeroots<br />
HEAVENS<br />
CHOICE<br />
ØXN<br />
meen gezien wordt als een van de<br />
allerbeste albums van 2023, moet<br />
ik meteen vertellen dat ik CRYM<br />
eigenlijk sterker vind. Een plaat<br />
die spannender is en op nog fraaiere<br />
wijze indie-invloeden hanteert<br />
om traditionals en andere songs<br />
een uniek vernieuwend geluidsdecor<br />
mee te geven. Vooralsnog<br />
wordt het album in ons land nog<br />
niet gedistribueerd, maar gelukkig<br />
is het rechtstreeks te bestellen bij<br />
Claddagh Records in Ierland zonder<br />
dat je aan al die extra kosten<br />
vastzit die sinds Brexit bestellen<br />
uit het VK de nek om hebben<br />
gedraaid.<br />
LOOK OVER THE WALL, SEE THE<br />
SKY, het tweede album van<br />
folk zangerJohn Francis Flynn,<br />
ligt hier gelukkig wel in de<br />
winkel. En terecht ook, want<br />
op deze nieuwe laat Flynn op<br />
buitengewoon knappe wijze<br />
horen hoezeer je traditionele<br />
liedjes van ongehoorde nieuwe<br />
impulsen kunt voorzien, terwijl<br />
je de kernwaarde van die songs<br />
toch intact laat. Het gebruik<br />
van drones en elektronica om<br />
traditionele instrumenten te<br />
ondersteunen en te manipuleren<br />
geeft LOOK OVER THE WALL,<br />
SEE THE SKY een klankkleur<br />
die niet alleen vernieuwend<br />
is maar vaak ook gewoon erg<br />
mooi, zoals op het beeldschone<br />
The Seasons of op Flynns unieke<br />
versie van Ewan MacColls Dirty<br />
Old Town.<br />
Pieter Wijnstekers
Miguel Atwood-<br />
Ferguson<br />
LES JARDINS MYSTIQUES<br />
VOL. 1<br />
Brainfeeder<br />
Miguel<br />
Atwood-<br />
Ferguson<br />
bewoog zich<br />
als in L.A.<br />
gebaseerde<br />
multi-instrumentalist, arrangeur,<br />
componist, producer en dirigent<br />
in vele genres. Sinds eind jaren<br />
negentig heeft hij veel artiesten<br />
van naam bijgestaan, zowel live<br />
als op plaat, van Stevie Wonder,<br />
Mary J. Blige, Flying Lotus en<br />
Thundercat tot Ray Charles,<br />
Rihanna, Barry Manilow en<br />
Thirty Seconds To Mars. Toch is<br />
LES JARDINS MYSTIQUES VOL. 1<br />
pas werkelijk zijn debuut onder<br />
fusion<br />
HEAVENS<br />
CHOICE<br />
eigen naam. En wat voor debuut!<br />
Want net zoals Kamasi Washington<br />
in 2015 debuteerde met een<br />
album van bijna drie uur, verdeeld<br />
over drie cd’s, pakt Ferguson uit<br />
met drie (cd) of vier (lp) schijven<br />
en drieënhalf uur muziek. Waar<br />
Washington vooral jazz, soul en<br />
hiphop bracht in 17 lange tracks,<br />
voegt Atwood-Ferguson daar nog<br />
klassiek, ambient, fusion en nog<br />
zo wat stijlen aan toe, verdeeld<br />
over 52 tracks die ook veelal een<br />
stuk korter zijn; met 34 seconden<br />
als het ene en 14 minuten als het<br />
andere uiterste. Daardoor is LES<br />
JARDINS MYSTIQUES een bijzonder<br />
kleurrijk werkstuk, wat ook<br />
blijkt uit de fraaie kleurrijke<br />
hoes. Als geheel is het album<br />
misschien niet zo baanbrekend<br />
als Washingtons THE EPIC, maar<br />
gezien de medewerking van<br />
een heleboel grote namen uit<br />
de jazz – zoals Washington,<br />
Ambrose Akinmusire, Jeff<br />
Parker en Bennie Maupin – is<br />
de kwaliteit niet echt minder en<br />
toont Atwood-Ferguson zich een<br />
groot componist, producer en<br />
arrangeur. De toevoeging VOL. 1<br />
belooft dat er nog meer in het<br />
verschiet ligt. Naar verluidt zou<br />
het hele werkstuk zelfs meer<br />
dan tien uur beslaan en kunnen<br />
we dus zeker nog VOL. 2 & 3<br />
verwachten.<br />
Eric van Domburg Scipio<br />
✪✪✪✪✩<br />
Samory I<br />
STRENGTH<br />
Easy Star Records<br />
Met zijn<br />
eerste album<br />
BLACK GOLD<br />
(2017) wist de<br />
als Samory-<br />
Tour Frazer<br />
geboren Samory I volop de<br />
aandacht op zich te vestigen.<br />
Een reeks uitstekende singles<br />
volgde, maar godzijdank liet<br />
de jonge artiest zich niet gek<br />
maken door lieden die zijn<br />
eerste successen (te) snel<br />
wilden verzilveren. Sterker nog;<br />
we hoorden Samory I geregeld<br />
collega’s bijstaan op hun platen,<br />
maar aan deze opvolger werd<br />
bijna tergend lang gewerkt.<br />
Hij deed dat in alle rust met<br />
producer Winta James, die<br />
wereld<br />
HEAVENS<br />
CHOICE<br />
al hoge ogen gooide met onder<br />
meer Protoje, Damian Marley<br />
en Chronixx en het moet raar<br />
lopen wil Samory I zich dankzij<br />
STRENGTH niet definitief bij deze<br />
toppers voegen. De in een ruig<br />
stukje Kingston grootgebrachte<br />
zanger put uit een allesbehalve<br />
rimpelloos leven inspiratie en wijsheid<br />
die zijn leeftijd te boven gaat<br />
en verwerkt die tot intelligente en<br />
soms openhartige songs. James’<br />
keuzes, waar het de sound van de<br />
plaat betreft, maken die actueel<br />
genoeg om in de Jamaicaanse<br />
hitlijsten mee te doen, maar geven<br />
de nummers ook een prachtig<br />
eigentijds rootsgeluid mee.<br />
Die geeft hun inhoud het juiste<br />
gewicht en doet liefhebbers die<br />
hun hart decennia geleden al<br />
aan de Jamaicaanse muziek<br />
verloren de oren spitsen. Ook<br />
door zo nu en dan te verrassen;<br />
met het Western-achtige<br />
intro van Blood In The Streets<br />
bijvoorbeeld. Maar het is vooral<br />
Samory I zelf die hier indruk<br />
maakt, niet in het minst omdat<br />
hij zijn gevoelige kant durft te<br />
tonen. In My Son laat hij ons ongegeneerd<br />
in zijn eigen hart kijken,<br />
uit History Of Violence blijkt<br />
dat dat even hard klopt voor<br />
de toekomst van het nog altijd<br />
door geweld getekende eiland<br />
waar zijn spruit zal opgroeien.<br />
Samory I maakt (weer) indruk.<br />
Eddie Aarts ✪✪✪✪✩<br />
47 HEAVEN MRT/APR 2024
LUISTERPARADIJS ROOTS • FOLK<br />
Brown Horse<br />
RESERVOIR<br />
Loose Music/Bertus<br />
De Britse<br />
formatie Brown<br />
Horse bestaat<br />
uit zes jonge<br />
muzikanten die<br />
in de tien songs<br />
op hun debuut Amerikaanse countryrock<br />
spelen en zingen alsof ze<br />
die gaandeweg uitvinden. Opener<br />
Stealing Horses zet op overtuigende<br />
manier de toon: het is een statig<br />
deinende mediumtempo-song<br />
met melancholieke, meanderende<br />
zang van Patrick Turner, terwijl<br />
het nummer gaandeweg steeds<br />
verder explodeert door Nyle<br />
Holihans splijtende solo gitaren.<br />
Het zestal nam hun songs op in<br />
slechts vier dagen en maakte<br />
een selectie uit de nummers die<br />
ze allen de afgelopen jaren solo<br />
hadden geschreven. Ze kozen<br />
daaruit de songs die qua geluid en<br />
sfeer met elkaar verwant waren.<br />
Het resulteert in een even onwaarschijnlijk<br />
als overdonderend<br />
album vol slepende, weemoedige<br />
melodieën. Drummer Ben Auld en<br />
bassiste Phoebe Troup spelen de<br />
vaak dwarse maar onontkoombaar<br />
swingende ritmes die worden<br />
gedomineerd door harmonieuze<br />
samenzang, Holihans elektrische<br />
gitaren, Emma Tovells steelgitaar<br />
en Rohan Brahans accordeon en<br />
piano. Die instrumenten smelten<br />
samen in een helder, gedetailleerd<br />
geluid dat de teksten over verlangen<br />
en verlies verklankt. De eerste<br />
van Brown Horse is daarmee een<br />
album dat de traditie eert en<br />
vernieuwt en daardoor nu al een<br />
klassieker in zijn genre is.<br />
Ruud Heijjer<br />
✪✪✪✪✩<br />
48 HEAVEN MRT/APR 2024<br />
Johnny Flynn &<br />
Robert Macfarlane<br />
THE MOON ALSO RISES<br />
Transgressive<br />
Met THE MOON ALSO RISES brengt<br />
folkzanger Johnny Flynn zijn<br />
tweede album uit met schrijver<br />
Robert Macfarlane. De laatste is<br />
vooral bekend van zijn natuurlyriek<br />
en stond ook aan de basis<br />
van de diverse ‘Spell Songs’-<br />
albums, waarop de fine fleur van<br />
de Britse folkwereld te horen is.<br />
De in Zuid-Afrika geboren, maar<br />
sinds zijn tweede in Engeland<br />
woonachtige Flynn is al sinds 2008<br />
bekend als folkzanger, hoewel hij<br />
daarnaast ook als acteur actief<br />
is. Zijn bekendste nummer is<br />
waarschijnlijk de tune van de televisieserie<br />
Detectorists, dat met zijn<br />
aardse zang, basale gitaarbegeleiding<br />
en fraaie folkmelodie perfect<br />
de onopgesmukte aantrekkingskracht<br />
illustreert van Britse folkmuziek.<br />
Op THE MOON ALSO RISES<br />
komt Flynn evenwel slechts een<br />
heel enkele keer zo ingehouden<br />
voor de dag. Hij pakt veelal uit met<br />
veel rijker geproduceerde folk met<br />
meerstemmige zang en enigszins<br />
barokke folkarrangementen. Daarbij<br />
moest ik regelmatig aan Cosmo<br />
Sheldrake’s album THE MUCH MUCH<br />
HOW HOW AND I (2018) denken en<br />
verbaasde het me dan ook niet<br />
om te lezen dat Sheldrake op de<br />
meeste nummers hier acte de présence<br />
verleent. Toch blijft het een<br />
onvervalst folkalbum, maar wel<br />
met een avontuurlijke grondslag<br />
die het van deze tijd doet zijn. Het<br />
is knap hoezeer Flynn ook nu weer<br />
beide kanten van het folkspectrum<br />
(de traditionele en de vernieuwende)<br />
verenigt zonder dat ze<br />
met elkaar botsen.<br />
Pieter Wijnstekers ✪✪✪✪<br />
The Furrow Collective<br />
WE KNOW BY THE MOON<br />
kanten. Ze zijn ongetwijfeld een<br />
van de meest unieke combinaties<br />
binnen de hedendaagse folkscene.<br />
Ze transformeren en herinterpreteren<br />
traditionele folksongs naar<br />
hun eigen belevingen en creëren<br />
daarbij een op momenten melancholische,<br />
sinistere, mystieke sfeer.<br />
De veelal droefgeestige verhalen,<br />
die ze om beurten zingen in het<br />
Engels of Gaelic, vocaal ondersteund<br />
door de anderen, gaan<br />
inhoudelijk onder andere over<br />
de ongefortuneerde protagonist<br />
Lord Randal die door zijn geliefde<br />
vergiftigd wordt in The Wild, Wild<br />
Berry, of het intrieste The Wife<br />
Of Usher, over een moeder die<br />
Harp foto David Zung<br />
Hudson Records<br />
Eens in de zoveel tijd ontmoeten<br />
ze elkaar weer om hun muzikale<br />
gedachtes te bundelen. Dit<br />
Engels/Schots collectief, bestaande<br />
uit Emily Portman (zang,<br />
banjo, concertina, piano), Rachel<br />
Newton (zang, harp, elektrische<br />
harp), Lucy Farrell (zang, viool,<br />
tenor gitaar, percussie), Alasdair<br />
Roberts (zang, akoestisch/elek<br />
trische gitaar, bas, cello) hebben<br />
ieder voor zich een succesvolle<br />
solocarrière en een samenwerkingsverband<br />
met andere muziverlangt<br />
naar haar overleden kinderen.<br />
De maan schijnt door hun<br />
songs, die zijn geschreven voor<br />
de naderende avond en nacht. WE<br />
KNOW BY THE MOON is een mysterieus,<br />
bijzonder atmosferisch<br />
document geworden dat na elke<br />
beluistering nog even na-echoot.<br />
Henk Rijkenbarg ✪✪✪✪<br />
Jon Dee Graham<br />
ONLY DEAD FOR A LITTLE<br />
WHILE<br />
Strolling Bones/V2<br />
Jon Dee Graham is terug van weggeweest.<br />
Ooit begonnen als gitarist<br />
bij The Skunks, een van de eerste<br />
Amerikaanse postpunkbands, werd
deze in Austin geboren singersongwriter<br />
in 2006 op het roemruchte<br />
South by Southwest festival<br />
uitgeroepen tot Austin Musician<br />
Of The Year. Patti Smith nam een<br />
nummer van hem op, hij speelde,<br />
met de band True Believers, gitaar<br />
op Ry Cooders soundtrack BLUE<br />
CITY; Graham heeft kortom zijn<br />
sporen in de muziek wel verdiend.<br />
In 2014 verscheen zijn tot dusver<br />
laatste album DO NOT FORGET.<br />
Daarna werd het stil. Welaan: Graham<br />
kreeg in 2016, on stage op een<br />
festival in Chicago een hartstilstand,<br />
die hij dankzij de aanwezige<br />
AED overleefde. Een tijdje later<br />
overleefde hij ook nog een autoongeluk.<br />
Van nog weer een ander<br />
hartprobleem is hij herstellende.<br />
Maar hij is terug en zielig werd hij<br />
zeker niet. Hij klinkt zelfs wat rauwer<br />
dan voorheen. Uiteraard heeft<br />
hij het een en ander te vertellen<br />
en hij doet dat in fraaie songs die<br />
toch vooral over het leven gaan.<br />
Cees Bronsveld ✪✪✪✪<br />
Harp<br />
ALBION<br />
Bella Union/PIAS<br />
Net als Peter Gabriels I/O vorig<br />
jaar te laat verscheen om nog<br />
meegenomen te kunnen worden<br />
in de meeste jaarlijstjes, gold<br />
dat ook voor ALBION, het debuut<br />
van Harp, een duo gevormd rond<br />
oud-Midlake-lid Tim Smith en Kathi<br />
Jon Dee Graham<br />
Zung. Net als bij Midlake hoor je in<br />
de muziek van Harp niet dat ze uit<br />
Texas komen en doet de prachtige<br />
indiefolk eerder heel Engels aan.<br />
Niet dat Harp overigens een soort<br />
Midlake 2.0 is, daarvoor is de muziek<br />
toch net even anders en bezit<br />
Albions folk een tederheid die ook<br />
wel Cocteau Twins in herinnering<br />
roept. Het resulteert in een album<br />
dat onbetwist tot de mooiste van<br />
2023 behoort, al bestaat de kans<br />
dat het door de late verschijning<br />
enigszins vergeten wordt. Niettemin<br />
is het van zo’n tijdloze klasse<br />
dat het in dat geval altijd weer<br />
herontdekt zal worden.<br />
Eric van Domburg Scipio<br />
✪✪✪✪✩<br />
Jolie Holland<br />
HAUNTED MOUNTAIN<br />
Cinquefoil Records/Sonic Rendezvous<br />
Het is een tijdje behoorlijk stil<br />
geweest rond Jolie Holland, zeker<br />
als we WILDFLOWER BLUES uit 2017<br />
even niet meerekenen omdat dat<br />
een duoalbum betrof met haar<br />
oud-Be Good Tanyas-collega<br />
Samantha Parton. Niet dat HAUN-<br />
TED MOUNTAIN puur Holland solo<br />
is, want het album werd opgenomen<br />
met Big Thiefs Buck Meek<br />
die zijn nieuwe plaat eveneens<br />
HAUNTED MOUNTAIN noemde, naar<br />
de samengeschreven titeltrack.<br />
Maar beide albums verschillen<br />
nogal van elkaar, waarbij je slechts<br />
beide versies van het titelnummer<br />
hoeft te horen. Waar Meeks versie<br />
vrij fris en medium tempo is,<br />
geeft Holland er een veel tragere,<br />
eigenzinnigere draai aan. Nu week<br />
haar americana altijd al af van<br />
de mainstream en dat is op dit<br />
sfeervolle album niet anders. Al<br />
kan ik me niet herinneren dat ik<br />
ooit eerder bij haar een af en toe<br />
bijna Radiohead-achtige sound<br />
bespeurd heb. HAUNTED MOUNTAIN<br />
is misschien wel haar mooiste,<br />
meest diepgevoelde plaat van de<br />
acht soloalbums tot nu toe, een<br />
plaat waarop ze bij tijd en wijle ook<br />
wel iets van een Nina Simone over<br />
zich krijgt. Want hoewel Hollands<br />
muziek altijd iets heel eigenzinnigs<br />
in zich heeft, klonk die toch zelden<br />
zo toegankelijk.<br />
Eric van Domburg Scipio<br />
✪✪✪✪✩<br />
Kelly Hunt<br />
OZARK SYMPHONY<br />
Compass Records<br />
Kelly Hunt opereert vanuit<br />
Kansas City maar ze groeide<br />
op in Memphis waar muziek, als<br />
OOK VERSCHENEN<br />
De Amerikaanse singer-songwriter<br />
Zach Bryan produceert<br />
goudeerlijke alt.countryliedjes<br />
die hij vertolkt met een hese,<br />
krachtige en meteen vertrouwd<br />
klinkende stem. De songs op zijn<br />
titelloze, vijfde album liggen lekker<br />
in het gehoor, de teksten zijn uit<br />
het boek der levensliederen en<br />
schuren tegen het pathetische<br />
aan. Gelukkig weet Bryan te<br />
vermijden dat hij gaat klinken als<br />
Coldplay goes country (Belting<br />
Bronco/Warner ✪✪✪✪). Een<br />
andere Zach, Russell genaamd,<br />
nieuwe cd GHOST WRITER. Ook hier<br />
dertien sterke songs die meanderen<br />
tussen americana, West-<br />
Coastpop en folk, liedjes die hij ook<br />
nu weer zingt met een licht hees<br />
stemgeluid en waarop hij bovenal<br />
uitblinkt als multi-instrumentalist<br />
met nadruk op snaarinstrumenten.<br />
In zijn veertigjarige carrière<br />
heeft hij een imposant oeuvre<br />
opgebouwd en deze plaat is een<br />
indrukwekkende aanvulling (Continental<br />
✪✪✪✩). Katja Kruit is<br />
een Delftse die debuteert met LIVE<br />
A LITTLE MORE. De inmiddels 35-jadebuteert<br />
met WHERE THE FLOWERS<br />
MEET THE DEW, waarop de steelgitaar<br />
en zijn nogal eenvormige,<br />
nasale stem de hoofdrol spelen.<br />
Die steelgitaar verdwijnt bij het<br />
zesde liedje waarna het album<br />
van sfeer verandert en de gitaren<br />
steeds fuzzier worden. Sympathiek<br />
debuut tussen traditionele<br />
country en psychedelische<br />
folkrock (Carlboro/Bertus ✪✪✪).<br />
Ook Scandinavië levert prima<br />
americana, toch is RIVER TOWN<br />
van Bill Booth een verrassing. De<br />
in Noorwegen wonende geboren<br />
Amerikaan, bekend van The Bills,<br />
biedt op zijn zevende soloproject<br />
dertien rootsy songs waarin niet<br />
alleen gitaar klinkt, maar ook zijn<br />
viool de sfeer bepaalt en voor een<br />
folky tintje zorgt. Vergelijkingen<br />
met Springsteen, Mark Knopfler<br />
en Dylan kunnen achterwege<br />
blijven, Booth vaart zijn eigen<br />
koers en dwingt als authentiek<br />
artiest respect af. Een uitzonderlijk<br />
consistent album (Wheeling<br />
✪✪✪✩). Ons eigen land wordt op<br />
rootsgebied prima vertegenwoordigd<br />
door BJ Baartmans en zijn<br />
49 HEAVEN MRT/APR 2024
LUISTERPARADIJS ROOTS • FOLK<br />
Grey DeLisle<br />
SHE’S AN ANGEL<br />
Hummin’ Bird Records<br />
Na bijna twee<br />
decennia brengt<br />
de multigetalenteerde<br />
zangeres/<br />
stemactrice/<br />
comédienne Grey Delisle nog<br />
eens een nieuw album uit, en wat<br />
voor een. Een mooie verzameling<br />
traditionele countrysongs die<br />
heerlijk wegluistert (soms ook<br />
met een rockabilly-inslag zoals in I<br />
Like The Way You Think I Think). De<br />
straffe muzikanten creëren een<br />
heerlijke old-school sixties/seventies<br />
countrysound en de prachtige<br />
pedalsteel gitaren zorgen voor de<br />
nodige torch & twang, waarbij de<br />
vocalen van DeLisle (à la Patsy<br />
Cline, Loretta Lynn en Tammy<br />
Wynette) opperbest tot hun recht<br />
komen in songs boordevol melancholie,<br />
storytelling en ook humor.<br />
Of wat te denken van leuke titels<br />
als I’ll Go Back To Denver (And You<br />
Can Go To Hell) en Who Bought The<br />
Boots Beside Your Bed?<br />
She’s An Angel is een verstilde<br />
ballade vol emotie gezongen en<br />
Everybody’s Baby is een vat vol<br />
langoureuze country. Een fraai<br />
duet als The Dog, samen met Ray<br />
Benson van Asleep At The Wheel,<br />
mocht natuurlijk niet ontbreken<br />
op een plaat van dit kaliber in dit<br />
genre. Zonder meer een schitterend<br />
countryalbum.<br />
Marc Vos<br />
✪✪✪✪✩<br />
kind van muzikale ouders, haar<br />
met de paplepel werd ingegoten.<br />
Zo luisterde ze op jonge leeftijd<br />
onder meer naar Rachmaninov,<br />
Joni Mitchell en Mississippi John<br />
Hurt. Geef haar een banjo in haar<br />
handen en ze weet er prachtige<br />
muziek mee te maken. Dat<br />
komt niet alleen omdat ze het<br />
instrument prima beheerst maar<br />
ook omdat ze een zeer goede<br />
singer-songwriter is. Dat bewees<br />
ze in 2019 al met haar debuut<br />
EVEN THE SPARROW en dat bewijst<br />
ze opnieuw met OZARK SYMPHONY.<br />
Ze bespeelt een oude tenor banjo<br />
van kalfsleer die een warme klank<br />
heeft. Toen ze de koffer van het<br />
betreffende instrument voor het<br />
eerst opende vond ze daarin een<br />
briefje: ‘This banjo was played by<br />
a man called Ira Tamm in his dog<br />
and pony show from 1920 tot 1935.’<br />
Dat de banjo op dit prachtige folkalbum<br />
een prominente rol inneemt<br />
is dan ook evident. Maar ook<br />
wanneer het instrument ontbreekt,<br />
zoals in My Own Civil War, zorgen<br />
prachtige koper- en accordeonarrangementen<br />
voor een van de<br />
hoogtepunten. Het trage, a capella<br />
gezongen Over The Mountain sluit<br />
dit album, dat door folkliefhebbers<br />
niet gemist mag worden, af.<br />
Ed Muitjens ✪✪✪✪<br />
Richard Inman<br />
LIVE WITHOUT YOUR LOVE<br />
richardinmanmiusic.bandcamp.com<br />
Als het om het singer-songwriter<br />
genre gaat, telt het Noord-Amerikaanse<br />
continent jaarlijks duizenden<br />
releases. Hoe zorg je er<br />
dan voor dat net jouw album aan<br />
de overkant van de plas opvalt? In<br />
de eerste plaats door een goede<br />
vriend van de recensent die mij<br />
tipt. Inman? Richard Inman? Bij het<br />
horen van de naam gaat er geen<br />
enkele bel rinkelen. Dan maar<br />
even luisteren naar het prijsnummer<br />
If Ya Dance en dat smaakt<br />
onmiddellijk naar meer. Inmans<br />
zang klinkt meteen vertrouwd en<br />
authentiek. Een eerste vergelijking<br />
met Fred Eaglesmith in zijn<br />
hoogtijdagen rondom LIPSTICK,<br />
LIES AND GASOLINE (1997) is snel<br />
gemaakt. Dat is het sterkst op Last<br />
Of The Holdouts. Inman stamt uit<br />
OOK VERSCHENEN<br />
50 HEAVEN MRT/APR 2024<br />
rige raakte toen ze in Amerika<br />
woonde bevangen van country<br />
en bluegrass, leerde dobro en<br />
lap steel spelen en maakte zich<br />
die muziek zo eigen dat de elf<br />
zelf geschreven liedjes zeer<br />
authentiek overkomen. Niks geen<br />
spruitjeslucht maar een mooie,<br />
melancholieke en gevarieerde mix<br />
van country en bluegrass (Eigen<br />
beheer/katjakruit.nl ✪✪✪✩).<br />
Ian Bruce, een grootheid in de<br />
Schotse folkwereld, komt met<br />
TOGETHER FOREVER. Niet zomaar<br />
een dubbel-cd: een karrenvracht<br />
aan bevriende muzikanten maakt<br />
haar opwachting om Bruce te<br />
assisteren en het resultaat is er<br />
naar; het bekende Celtic Music<br />
Radio riep TOGETHER FOREVER uit<br />
tot ‘Album Of The Year’. Folkliefhebbers<br />
weten genoeg (Birnam/<br />
XMD ✪✪✪✪). Fanaten kunnen<br />
dan meteen ook ELEPHANTASIA<br />
van Dave Evans aan hun collectie<br />
toevoegen. Het is onbegrijpelijk<br />
dat Evans’ tweede album uit 1972<br />
hem niet meer bekendheid heeft<br />
opgeleverd. Als gitarist is hij onovertroffen,<br />
terwijl hij als zanger<br />
en liedjessmid met de besten uit<br />
die tijd mee kan en bovendien een<br />
eigen stijl laat horen die nog immer<br />
uniek is ( Earth/Fire/Konkurrent<br />
✪✪✪✪✩). Liefhebbers van<br />
Aldous Harding en Julie Byrne<br />
maken we graag attent op de<br />
Canadese Sophia Ruby Katz, die<br />
onder de artiestennaam Shirley<br />
Hurt bijzonder fraai debuteert<br />
met een titelloos album vol onderkoelde<br />
singer-songwriterliedjes<br />
met fraaie melodieën. Het is vooral<br />
Hurts bijzondere stem die indruk<br />
maakt en dit album naar een<br />
hoger plan tilt (Melodic ✪✪✪✪).<br />
Nog een debutante: de gemengd<br />
Amerikaans-Indiaanse en Nederlandse<br />
Natascha Rogers. ONAIDA is<br />
haar eerste wapenfeit, gevuld met<br />
knappe singer-songwriterfolk vermengd<br />
met Afro-Caribische ritmes<br />
en Indiaanse invloeden. Het album<br />
begint vrij singer-songwriterachtig,<br />
maar de Caribisch-Afrikaanse<br />
elementen worden geleidelijk aan
de folk- en countryscene van het<br />
Canadese Winnipeg. Zijn liedjes<br />
zijn verhalen over alledaagse<br />
mensen en plaatsen. Hijzelf groeit<br />
op tussen Mormonen en Mennonieten.<br />
Tijdens de autoritten<br />
met zijn vader naar de kerk in<br />
Grunthal, Manitoba, hoort hij de<br />
countryliedjes van Guy Clark, Kris<br />
Kristofferson en Townes Van Zandt<br />
op de autoradio. Dat vormt hem<br />
als muzikant. LIVE WITHOUT YOUR<br />
LOVE, zijn derde album, ademt<br />
dezelfde laidback Texaanse sfeer.<br />
Het niveau is hoog en zowel de<br />
muziek als de teksten zijn van<br />
een pure schoonheid. Maar het is<br />
toch vooral die warme, organische<br />
bariton van Inman die je steeds<br />
bij de les houdt. Michael Struis<br />
✪✪✪✪<br />
Jodymoon<br />
THE BEST OF LIVE 2013 –<br />
2023<br />
RLR/www.jodymoon.com<br />
Zangeres/toetseniste Digna<br />
Janssen en multi-instrumentalist<br />
Johan Smeets brachten onder<br />
de noemer Jodymoon al in 2006<br />
hun eerste album uit. De eerste<br />
deugdelijke liveopnames dateren<br />
echter pas van 2013 en toen had<br />
het tweetal onder de liefhebbers<br />
al een rotsvaste reputatie<br />
opgebouwd met stijlvolle rootspop<br />
die zich kenmerkt door een<br />
verfijnde instrumentatie en de<br />
betoverende zang van Janssen, al<br />
dan niet samen met haar (levens)<br />
partner Smeets. Deze BEST OF LIVE<br />
2013 - 2023 is meer dan louter een<br />
dwarsdoorsnede van hun oeuvre.<br />
De 23 tracks zijn geregistreerd in<br />
een veelvoud van locaties, al dan<br />
niet in duovorm of met behulp van<br />
losvaste medeplichtigen celliste<br />
Marie-José Didderen en violisten<br />
Wim Spaepen en Annelieke Marselje.<br />
Het is mooi om te horen hoe<br />
er door de jaren heen een steeds<br />
sterkere symbiose is ontstaan<br />
tussen het stel, wat een extra<br />
stoot zeggingskracht aan hun<br />
veelal lieftallige liedjes meegeeft.<br />
Bovendien vormen de improvisaties<br />
die gezien hun jazzachtergrond<br />
hier en daar opduiken een<br />
positieve meerwaarde. Ook voor<br />
wie bekend is met de studio-<br />
Jodymoon<br />
albums van het tweetal bieden<br />
deze concertregistraties derhalve<br />
verrassende invalshoeken, terwijl<br />
het voor nieuwkomers een ideale<br />
introductie is in het universum<br />
van Jodymoon. Marcel Haerkens<br />
✪✪✪✪<br />
Lydia Loveless<br />
NOTHING’S GONNA STAND<br />
IN MY WAY AGAIN<br />
Bloodshot/Honey, You’re Gonna Be Late<br />
Voor een artiest van het oerconservatieve<br />
platteland van Ohio<br />
heeft Lydia Loveless (Lydia Akrom)<br />
een opmerkelijk cv. Ze speelde<br />
bijvoorbeeld in een cowpunkband<br />
met haar vader en twee zussen<br />
(Carson Drew) en al direct op haar<br />
solodebuut uit 2011, INDESTRUCTA-<br />
BLE MACHINE, was ze compromisloos<br />
eerlijk over haar houding in<br />
het leven en haar seksualiteit: ze<br />
identificeert zich als genderfluïde<br />
of queer. Ook Loveless’ jongste<br />
album wordt gekenmerkt door<br />
een zekere mate van compromisloosheid.<br />
Dat blijkt niet alleen uit<br />
de titel, maar ook uit de weinig<br />
verhullende cover van het album:<br />
NOTHING’S GONNA STAND IN MY WAY<br />
AGAIN wordt op haar naakte rug<br />
geprojecteerd terwijl ze (overduidelijk<br />
voor het overige ook<br />
ongekleed) voor driekwart van<br />
de camera afgekeerd staat. In de<br />
steeds conservatiever wordende<br />
VS zal dat zeker als een provocatie<br />
worden beschouwd, net als<br />
Song About You en een nummer<br />
met een refrein All I think about is<br />
sex and money. De overige nummers<br />
lijken qua tekst overigens<br />
minder provocatief, al is Runaway<br />
een duidelijk statement over ‘er<br />
niet bij willen horen’. De basis voor<br />
NOTHING’S GONNA STAND… is meer<br />
pop/rock dan roots/americana, het<br />
genre waarin Loveless oorspronkelijk<br />
opereerde, maar dat haar<br />
uiteindelijk te beperkend was.<br />
Toch komt ze in de wat langzamere<br />
nummers zoals Ghost (waaruit<br />
de albumtitel ook afkomstig is)<br />
of het al genoemde Runaway<br />
duidelijk beter tot haar recht dan<br />
in rockers als Poor Boy, waarin ze<br />
de neiging heeft om zichzelf wat<br />
te overschreeuwen. Dat neemt niet<br />
weg dat ze met NOTHING’S GONNA<br />
sterker waardoor ze haar eigen<br />
muzikale visie steeds duidelijker<br />
neerzet (No Format ✪✪✪✪).<br />
In 2018 maakte de uit Arkansas<br />
afkomstige zangeres/liedjesschrijfster<br />
Ashtyn Barbaree al een<br />
ep, maar BETTER LUCK NEXT TIME<br />
is haar volwaardige albumdebuut.<br />
Barbaree speelt ukelele, akoestische<br />
gitaar en piano in liedjes die<br />
niet alleen zijn geïnspireerd door<br />
country, maar ook regelmatig<br />
raakvlakken hebben met rootsy<br />
americana. In maart treedt ze hier<br />
vier keer op en kan ze laten zien<br />
wat ze live waard is (Eigen beheer<br />
✪✪✪✩). Johanna Warren nam<br />
dertien liedjes uit haar repertoire<br />
op in kale soloversies. Hoe mooi<br />
de aangeklede versies ook waren,<br />
solo met alleen haar wendbare<br />
stem en akoestische gitaar zijn<br />
ze echt op hun allermooist (Eigen<br />
beheer/johannawarren.bandcamp.<br />
com ✪✪✪✪✩). David Crosby<br />
roemde het Californische Venice<br />
om hun fabelachtige samenzang,<br />
maar vaak was hun West-Coastfolkpop<br />
wat zoet en braaf. Dat<br />
euvel is op STAINED GLASS grotendeels<br />
verdwenen en geeft de<br />
liedjes meer body (Lennon/MLG<br />
✪✪✪✩). De Amerikaan Kevin<br />
Sullivan brengt al zo’n jaar of tien<br />
prachtalbums uit onder de naam<br />
Field Medic. DOPE GIRL CHRONI-<br />
CLES verscheen afgelopen december<br />
en is weer niet te versmaden<br />
voor een brede groep liefhebbers<br />
van folky singer-songwriters. Vooralsnog<br />
alleen digitaal, maar voor<br />
slechts $5 is dit een koopje (Eigen<br />
beheer/fieldmedic.bandcamp.com<br />
✪✪✪✪). M4, het jongste album<br />
van folkdichter/singer-songwriter<br />
Sido Martens verscheen in zo’n<br />
kleine oplage dat hij al uitverkocht<br />
was voor we er hier iets over<br />
konden zeggen. Doodzonde want<br />
het is misschien wel zijn mooiste<br />
cd. Later dit jaar brengt Martens<br />
een boek + cd uit met maar liefst<br />
75 nummers en die uitgave is nog<br />
wel te bestellen (Eigen beheer/<br />
sidomartens.nl ✪✪✪✪).<br />
Redactie: Joop van Rossem<br />
51 HEAVEN MRT/APR 2024
LUISTERPARADIJS ROOTS • FOLK<br />
Myriam Gendron<br />
NOT SO DEEP AS A WELL<br />
Basin Rock/Konkurrent<br />
De Canadese<br />
Myriam Gendron<br />
verhuist als<br />
zestienjarige<br />
naar Montreal<br />
waar ze werkt<br />
als boekhandelaar en redacteur.<br />
Bij toeval stuit ze op Collected<br />
Poems: Not So Deep As A Well, in<br />
1936 gepubliceerd door Dorothy<br />
Parker (1893-1967). Diep onder de<br />
indruk van die gedichten ontstaat<br />
bij haar het idee ze muzikaal te<br />
vertolken. Met slechts haar stem<br />
en akoestische gitaar begint ze<br />
op te nemen op de slaapkamer<br />
van haar appartement. Ze heeft<br />
maar weinig nodig, zo blijkt, om<br />
de gedichten muzikaal tot leven te<br />
brengen. Haar partner stimuleert<br />
haar vervolgens om op te treden<br />
en ze verwerft een platencontract.<br />
In 2014 wordt het album op<br />
bescheiden schaal uitgebracht.<br />
Tien jaar later krijgt het terecht<br />
een Europese release, met twee<br />
bonustracks, Bric-à Brac en The<br />
Small Hours, via het kwaliteitslabel<br />
Basin Rock, dat onder anderen<br />
ook Julie Byrne, Trevor Beales,<br />
Juni Habel en Aoife Nessa Frances<br />
vertegenwoordigt. Gendron transformeert<br />
Parkers woorden naar<br />
prachtige, folky ballads. Ik vind<br />
het indrukwekkend hoe iets dat zo<br />
simpel en sober wordt uitgevoerd<br />
zo memorabel kan uitpakken. Ze<br />
weet de poëtische teksten een<br />
nieuw elan te geven door ze meer<br />
in rijm te zetten en regels te<br />
herhalen. Daarnaast heeft ze de<br />
songs met regelmaat voorzien van<br />
instrumentale intro’s of interludes<br />
om haar akoestische gitaarspel<br />
meer ruimte te geven. NOT SO DEEP<br />
AS A WELL klinkt als een obscuur<br />
artifact uit de jaren zeventig.<br />
Gelijktijdig weet Gendron heel<br />
goed haar eigen pad te volgen en<br />
zich door haar beleving te laten<br />
leiden. De breekbare droefgeestigheid<br />
van de nummers bevat een<br />
verstilde intimiteit, bijvoorbeeld<br />
op The False Friends: And they were<br />
pitiful and mild/Who whispered to<br />
me then/The heart that breaks in<br />
April, child/Will mend in May again.<br />
Haar dromerige kamerfolk combineert<br />
prachtig met haar lage,<br />
kalme stem die, voor mijn gevoel,<br />
refereert aan het enige album van<br />
Sibylle Baier: COLOUR GREEN OF<br />
ANNE BRIGGS - THE TIME HAS COME.<br />
Literatuur is Gendrons passie en<br />
via haar folky klanken vond ze een<br />
vorm om haar emoties te uiten.<br />
Parkers gedichten hebben een<br />
stem gekregen en Gendron heeft<br />
ze gebundeld in tijdloze schoonheid.<br />
Henk Rijkenbarg<br />
✪✪✪✪✩<br />
52 HEAVEN MRT/APR 2024<br />
STAND IN MY WAY AGAIN waarschijnlijk<br />
haar beste album tot nu toe<br />
heeft afgeleverd. Roeland Smits<br />
✪✪✪✪<br />
Malcolm MacWatt<br />
DARK HARVEST<br />
Need To Know/Lucky Dice<br />
Omdat er nu eenmaal brood op de<br />
plank moest komen werkte singersongwriter<br />
Malcolm MacWatt, zoals<br />
veel van zijn Schotse streekgenoten,<br />
voorheen op een offshore<br />
olieplatform. Daarna ging hij als<br />
journalist aan de slag. Een e-mail<br />
uit de V.S. van producer Brian<br />
Brinkerhoff veranderde in september<br />
2020 zijn muzikale leven. Het<br />
leidde tot het album SETTLER en<br />
die samenwerking levert nu een<br />
vervolg op: DARK HARVEST. Mac-<br />
Watt heeft, naast de traditionele<br />
Schotse folk, ook een voorliefde<br />
voor Amerikaanse muziek en<br />
cultuur. Hij ziet en noemt zijn<br />
muziek dan ook ‘Transatlanticana’.<br />
Hij speelt op dit album nagenoeg<br />
alles zelf. Van percussie tot viool,<br />
van tin whistle tot banjo, mandoline,<br />
gitaar en zo’n beetje alles<br />
waar snaren op zitten. Op een<br />
aantal tracks krijgt hij vocale dan<br />
wel instrumentale ondersteuning,<br />
onder meer van de Afro-Britse<br />
Angeline Morrison die in 2022<br />
indruk maakte met het folkalbum<br />
THE SORROW SONGS: SONGS OF<br />
BLACK BRITISH EXPIERIENCE. Het<br />
duet dat ze met MacWatt zingt,<br />
Malcolm MacWatt<br />
Empire In Me, ligt volledig in het<br />
verlengde van het thema van haar<br />
eigen album: een slavenhandelaar<br />
‘koopt’ een vrouwelijke slaaf en<br />
maakt haar zwanger. Morrison<br />
kruipt in de huid van de dochter,<br />
een kind van gemengde afkomst:<br />
So father I ask you when you look at<br />
me, am I flesh of your flesh? Or your<br />
property? Onrecht is een thema<br />
dat vaker naar voren komt zoals<br />
in het titelnummer waarop Nathan<br />
Bell meespeelt. Het is een lied over<br />
Gruinard Island waar in de Tweede<br />
Wereldoorlog, in opdracht van<br />
Churchill, proeven zijn gedaan met<br />
massavernietigingswapens en het<br />
afval is gedumpt in de grond. Het<br />
eiland was jarenlang een no-gozone<br />
totdat, mede door protesten<br />
onder de naam ‘Operation Dark<br />
Harvest’, de grond is gereinigd.<br />
Brave David Tyrle is een folksong<br />
in de beste Schotse traditie. Tyrle<br />
was de laatste ter dood veroordeelde<br />
man, een Schot, die in 1782<br />
in Groot-Brittannië om het leven<br />
is gebracht op de toen gebruikelijke<br />
en barbaarse manier van<br />
ophanging, castratie, onthoofding<br />
en vierendeling. Op het wellicht<br />
mooiste nummer van de cd, afsluiter<br />
Semi Scotsman, etaleert hij zijn<br />
trots voor Schotland. Ondanks dat<br />
er geen middelmatig nummer te<br />
vinden is zou een nog strengere<br />
selectie beter zijn geweest, want<br />
mede door de duur van meer dan<br />
een uur (veertien tracks) zou de
aandacht kunnen verslappen.<br />
Aandachtige beluistering is<br />
dus een vereiste. Ed Muitjens<br />
✪✪✪✪<br />
Jeffrey Martin<br />
THANK GOD WE LEFT THE<br />
GARDEN<br />
Loose/Fluff & Gravy<br />
Met THANK GOD WE LEFT THE<br />
GARDEN vieren we na zes jaar de<br />
terugkeer van de Amerikaanse<br />
singer-songwriter Jeffrey Martin.<br />
Tien jaar geleden kwam hij ons<br />
gezichtsveld binnen met DOGS<br />
IN THE DAYLIGHT, een lange plaat<br />
waarop hij begeleid werd door<br />
een bezetting van piano, bas,<br />
viool, drums en trompet, maar<br />
waarop zijn stem, akoestische<br />
gitaarspel en de oprechte<br />
kwaliteit van zijn liedjes de<br />
sterkste elementen vormden.<br />
Die elementen keren terug op<br />
THANK GOD WE LEFT THE GARDEN<br />
en laten horen dat er ook niet<br />
meer nodig is. Afgezien van af en<br />
toe wat elektrische gitaar, brengt<br />
het album de muziek van Martin<br />
terug tot de naakte essentie. En<br />
wat een essentie, want van de elf<br />
songs op de plaat is er niet een<br />
die je niet naar de keel grijpt,<br />
puur op de kwaliteit van zijn<br />
voordracht en zijn fenomenale<br />
liedjes. Op de wereld stikt het<br />
van de singer-songwriters die<br />
enkel gewapend met akoestische<br />
gitaar de luisteraar proberen te<br />
raken, maar vaak gaan de songs<br />
het ene oor in en het andere uit.<br />
Slechts een enkeling weet je echt<br />
te beroeren. Dat Martin dat veertig<br />
minuten lang kan, getuigt van<br />
een uitzonderlijk talent. Pieter<br />
Wijnstekers ✪✪✪✪✩<br />
The Mary Wallopers<br />
IRISH ROCK N ROLL<br />
BC Records<br />
Na het horen van het debuut van<br />
The Mary Wallopers kon Shane<br />
MacGowan met een gerust hart<br />
zijn laatste adem uitblazen,<br />
althans zo gaat het gerucht in<br />
de pubs in Dublin. Dat de Ieren<br />
er een fantastische zangtraditie<br />
The Mary Wallopers<br />
op na houden is een open deur<br />
intrappen. Guinness en Ierse folk<br />
zijn als Haarlemmer olie voor het<br />
voormalige geïsoleerde eiland in<br />
de mighty Atlantic. Na het voltooien<br />
van de Wicklow Way had ik nog<br />
net genoeg tijd voor een bezoek<br />
aan Windmill Lane Studios en<br />
SpinDizzy Records in Dublin. Op<br />
mijn vraag of er nog iets actueels<br />
en lokaals was uitgebracht gaf de<br />
verkoper van dienst mij het eerste<br />
album van The Mary Wallopers<br />
mee. Er zit een poster in met drie<br />
naakte mannen rennend over<br />
de groene vlakte met een pint<br />
of Guinness voor de edele delen.<br />
Zo kan je ook de muziek van de<br />
band omschrijven. Een beetje<br />
wild, een overstuurde banjo en<br />
veel pubgezang. Op IRISH ROCK<br />
N ROLL, hun tweede album, wordt<br />
dit op nummers als The Blarney<br />
Stone feilloos doorgetrokken. Bij<br />
slotsong Gates Of <strong>Heaven</strong> lijkt het<br />
alsof The Pogues weer even bij<br />
elkaar zijn op de begrafenis van<br />
MacGowan. De folkies uit Dundalk<br />
staan met beide benen in de Ierse<br />
muziektraditie en zoals oprichter,<br />
zanger en gitarist Charles Hendy<br />
aangeeft in een interview met The<br />
Guardian: ‘We are bringing booze,<br />
sex and politics back to folk.’ Zo<br />
hoort het ook! Michael Struis<br />
✪✪✪✪<br />
Danny O’Keefe<br />
CIRCULAR TURNS<br />
Sunset Blvd Records<br />
De afgelopen decennia moest<br />
ik de nieuwe albums van mijn<br />
muzikale held Danny O’Keefe<br />
altijd bij hem zelf in Amerika<br />
betrekken, maar CIRCULAR TURNS<br />
wordt tot mijn verrassing opeens<br />
in Nederland gedistribueerd.<br />
Of dat aan het feit ligt dat deze<br />
dubbelaar een soort BEST OF is<br />
van zijn werk sinds het begin van<br />
deze eeuw, dat weet ik niet, maar<br />
leuk is het natuurlijk wel. En niet<br />
meer dan terecht. Al ligt het muzikale<br />
hoogtepunt van deze singersongwriter<br />
in de jaren zeventig,<br />
toen hij voor labels als Atlantic en<br />
Warner Bros. met topproducers<br />
en topmuzikanten als Arif Mardin,<br />
Dr. John, Eagles, Linda Ronstadt<br />
en David Lindley meesterlijke platen<br />
afleverde als O’KEEFE, BREEZY<br />
STORIES, SO LONG HARRY TRUMAN<br />
en AMERICAN ROULETTE. Nadat hij<br />
in de jaren tachtig en negentig<br />
grotendeels uit zicht bleef, is er<br />
sinds 2000 weer een gestage<br />
stroom aan nieuw werk van hem<br />
verschenen, met als hoogtepunt,<br />
het schitterende indianen-epos<br />
LOOKING GLASS & THE DREAMERS<br />
uit 2020. Dat uitgerekend songs<br />
van dit album, waar O’Keefe al<br />
sinds begin jaren zeventig aan<br />
gewerkt had, op CIRCULAR TURNS<br />
ontbreken, komt wellicht omdat<br />
het zo’n totaalproject is; ik me kan<br />
voorstellen dat hij niet wilde dat<br />
zomaar een of twee liedjes uit hun<br />
context werden gehaald. CIRCULAR<br />
TURNS concentreert zich vooral op<br />
nummers die door grootheden als<br />
Willie Nelson, Alison Krauss, Jackson<br />
Browne, Mavis Staples, Ben<br />
Harper, Glen Campbell en Elvis<br />
Presley zijn gecoverd. O’Keefe<br />
scoorde zelf maar één grote hit,<br />
Goodtime Charlie’s Got The Blues<br />
in 1972, maar voor anderen was<br />
hij een behoorlijk succesvolle<br />
songwriter; Bob Dylan nam hem<br />
zelfs als liedjesschrijver in dienst,<br />
met het samengeschreven Well,<br />
Well, Well als bekendste resultaat.<br />
CIRCULAR TURNS bestaat uit één<br />
cd met studio-opnamen uit de<br />
periode 2000-2022 en een cd met<br />
een solo liveoptreden uit 2016.<br />
O’Keefe moest zich behelpen met<br />
muzikanten van minder allooi dan<br />
in de jaren zeventig, maar met zijn<br />
geweldige stem en schrijftalent<br />
levert het toch twee heerlijke, zij<br />
het ietwat onevenwichtige cd’s<br />
op. Waarbij de live-cd een mooi<br />
beeld geeft van wat je zou kunnen<br />
verwachten mocht hij op zijn 81ste<br />
nog de oversteek naar hier willen<br />
maken. Eric van Domburg Scipio<br />
✪✪✪✩<br />
Session Americana<br />
THE RATTLE AND THE<br />
CLATTER-TWENTY YEARS<br />
(SO FAR) OF SESSION<br />
AMERICANA<br />
Eigen beheer<br />
Zoals de titel duidelijk maakt<br />
hebben we hier van doen met een<br />
verzamelaar van deze uit Boston<br />
en omgeving afkomstige band,<br />
die wordt gevormd door studiomuzikanten.<br />
De eerlijkheid gebiedt<br />
om te melden dat de namen Dinty<br />
Child, Jim Fitting, Jon Bistline, Billy<br />
Beard en Ry Cavanaugh bij mij<br />
niet onmiddellijk een aha-erlebnis<br />
veroorzaakten, maar zelfs muziekrecensenten<br />
kunnen onmogelijk<br />
alle namen kennen. Hoe dan ook,<br />
dit terugblikalbum bevat zestien<br />
53 HEAVEN MRT/APR 2024
LUISTERPARADIJS ROOTS • FOLK<br />
LUISTERPARADIJS ROCK • POP<br />
54 HEAVEN MRT/APR 2024<br />
songs van de voorafgaande negen<br />
langspelers en dat betekent ruim<br />
zeventig minuten genieten van de<br />
heren die hun 20-jarig bestaan<br />
vieren. Stoplappen kom je hier niet<br />
tegen, hoewel de tigste cover van<br />
Rodney Crowells I Ain’t Living Long<br />
Like This achterwege had mogen<br />
blijven. Wel was het genieten van<br />
Pack Up The Circus, Helena, All For<br />
You, I Can’t Get Out, Mississippi Mud<br />
en It’s Not Texas. Resumé: een<br />
prima album om kennis te maken<br />
met Session Americana en eventueel<br />
een concert te bezoeken, want<br />
in maart staan de mannen vijf keer<br />
op de planken in Nederland; later<br />
2024 staat er een splinternieuw<br />
album op stapel.<br />
Joop van Rossem ✪✪✪✩<br />
Skyway Man<br />
FLIGHT OF THE LONG DIS-<br />
TANCE HEALER<br />
Mama Bird<br />
Drie jaar geleden bestempelden<br />
we Skyway Man met het album THE<br />
WORLD ONLY ENDS WHEN YOU DIE als<br />
een alt.countryversie van Grateful<br />
Dead. Met FLIGHT OF THE LONG<br />
DISTANCE HEALER geeft voorman<br />
James Wallace zijn liedjes meer<br />
een cosmic americana popdraai<br />
en lijkt de muziek van Skyway Man<br />
net iets lichter en toegankelijker<br />
geworden. Gevarieerder ook, waarbij<br />
singer-songwriterachtige nummers<br />
afwisselen met countrypop,<br />
een beetje alsof de Flaming Lips<br />
en Harry Nilsson samen een plaat<br />
hebben opgenomen. Het tekent<br />
Tele Novella<br />
Wallace’ talent ten voeten uit en<br />
maakt het onbegrijpelijk dat Skyway<br />
Man zo weinig aandacht krijgt<br />
in de pers. Het zou misschien<br />
verstandig zijn een nieuwe plaat<br />
de volgende keer iets vroeger in<br />
het jaar uit te brengen, aangezien<br />
het al de tweede keer is dat ze<br />
een plaat uitbrengen in de stille<br />
periode nadat de jaarlijstjes zijn<br />
ingeleverd en een groot deel van<br />
de pers op kerstvakantie gaat.<br />
Pieter Wijnstekers ✪✪✪✪<br />
Tele Novella<br />
POET’S TOOTH<br />
Kill Rock Stars<br />
Goed nieuws voor degenen die,<br />
zoals ik, na het tweede album<br />
MERLYNN BELLE (2021) zijn aangehaakt<br />
bij Tele Novella. Opvolger<br />
POET’S TOOTH sluit er qua tekst<br />
en sound naadloos bij aan, maar<br />
is misschien zelfs nog wel beter.<br />
Niets ten nadele overigens van<br />
het prima debuut HOUSE OF SOULS<br />
(2016). Het Texaanse duo Natalie<br />
Ribbons en Jason Chronis gooit<br />
als Tele Novella hoge ogen met<br />
een curieuze mix van Middeleeuwse<br />
volksliedjes, country en<br />
jaren zestig folk, vleugjes Belle &<br />
Sebastian en Cranberries en surrealistische<br />
teksten als duistere<br />
sprookjes. Met name de melodieën<br />
vallen op: ook op POET’S TOOTH<br />
zijn die ontzettend speels, zonder<br />
onnatuurlijk te worden. En ze<br />
hebben de neiging om dagenlang<br />
door je hoofd te blijven spoken.<br />
Door het soepele, warme (en soms<br />
hese) stemgeluid van Ribbons is<br />
dat zeker niet onprettig. Het album<br />
kent geen zwakke nummers,<br />
maar hoogtepunten zijn toch wel<br />
de opener Young & Free (vooral<br />
door de prachtige samenzang<br />
van zangeres en gitaar), de single<br />
Eggs In One Basket (luister hoe<br />
virtuoos Ribbons naar haar kopstem<br />
schakelt en weer terug), het<br />
titelnummer Poet’s Tooth (heerlijke<br />
tekst, heerlijke melodie) en de<br />
indrukwekkende afsluiter Funeral.<br />
Van begin tot eind een belevenis,<br />
deze plaat. Edwin Fagel<br />
✪✪✪✪<br />
The Bony King of Nowhere foto Lucinde Wahlen<br />
The Bony King Of<br />
Nowhere<br />
EVERYBODY KNOWS<br />
Unday/N.E.W.S.<br />
Al sinds hij in 2009 als singersongwriter<br />
debuteerde met het<br />
album ALAS MY LOVE kan Gentenaar<br />
Bram Vanparys rekenen op<br />
hoge waardering in <strong>Heaven</strong>. Al zijn<br />
albums werden tot nu toe onthaald<br />
op vier tot vierenhalve ster. En ik<br />
kan u alvast verklappen dat dat<br />
met EVERBODY KNOWS niet veel<br />
anders gaat zijn, want opnieuw<br />
toont de als The Bony King Of<br />
Nowhere opererende Vanparys<br />
zich een geweldige liedjesschrijver<br />
die zijn liedjes met zijn zang<br />
bovendien zo’n emotionele lading<br />
meegeeft dat ze bij willekeurig<br />
welke luisteraar echt binnenkomen.<br />
Wie daarom veronderstelt<br />
dat EVERYBODY KNOWS muzikaal<br />
gezien in het verlengde zal liggen<br />
van zijn voorgangers komt evenwel<br />
bedrogen uit. Waar we eerder<br />
werk toch vooral onder roots/<br />
folk plaatsten, neigt EVERYBODY<br />
KNOWS toch veel meer richting<br />
pop/rock, waarbij Vanparys in zijn<br />
emotionele zang meer dan ooit<br />
Radiohead-vocalist Thom Yorke in<br />
herinnering roept. Dat is niet voor<br />
het eerst, maar muzikaal schuurt<br />
hij nu ook dichter tegen Radiohead<br />
aan dan ooit te voren, al wil<br />
ik er meteen bij zeggen dat we<br />
niet met een Radiohead-imitatie<br />
van doen hebben. Want ondanks<br />
de sterke overeenkomsten, vaart<br />
de Bony King toch net een andere<br />
koers, die evenwel net zo naar de<br />
strot grijpt.<br />
Eric van Domburg Scipio<br />
✪✪✪✪✩<br />
Cape Sleep<br />
VIDEO DAYS<br />
Snowstar Records<br />
Kim Jansen, de favoriete gitaarfolkie<br />
van Utrecht en ver daarbuiten,<br />
is terug. Een jaar of zes<br />
geleden verdween hij van de radar<br />
om zichzelf opnieuw uit te vinden<br />
als onderdeel van een band, al is<br />
het niet zonder meer duidelijk wie<br />
er nou precies deel uitmaken van<br />
Cape Sleep. De liner notes vermelden<br />
ruim vijftien deelnemende<br />
muzikanten, dus het is afwachten<br />
wie van hen Kim Jansen op het podium<br />
zullen bijstaan wanneer hij in
Sprints<br />
LETTER TO SELF<br />
City Slang<br />
Dublin is een<br />
walhalla voor<br />
wie van uitgaan,<br />
cultuur en<br />
muziek houdt.<br />
De Ierse hoofdstad<br />
verdient die reputatie, maar<br />
kent ook schaduwkanten. Voor<br />
studenten en starters blijkt een<br />
toekomst in of rond Dublin vaak<br />
een utopie. Het Ierland dat in<br />
hun jeugd in alle opzichten ‘in<br />
de lift’ zat, blijkt door de vorige<br />
generatie flink te zijn leeggegraaid.<br />
Een flinke trits jonge,<br />
‘boze’ bandjes schreeuwt onder<br />
meer díe frustratie van zich af en<br />
staat te trappelen in het kielzog<br />
van onder anderen Fontaines D.C.<br />
en Murder Capital om ook elders<br />
potten daarmee te breken. Wie<br />
dat gegarandeerd zullen gaan<br />
doen is het kwartet Sprints, dat na<br />
een paar rake singles met LETTER<br />
TO SELF een verpletterend debuut<br />
aflevert. Centraal staat zangeres,<br />
gitariste en belangrijkste songschrijver<br />
Karla Chubb, wier teksten<br />
onverbloemd zowel haar strijd met<br />
innerlijke angsten, onzekerheden<br />
en woede verwoorden als hetgeen<br />
haar in de buitenwereld dwarszit.<br />
Ticking zet de toon en ook Adore,<br />
Adore, Adore, Literary Mind of het<br />
wel dreigende Can’t Get Enough Of<br />
It springen direct in het oor. Maar<br />
van hoogtepunten kunnen we<br />
hier eigenlijk niet spreken, want<br />
de onheilspellende garagepunk<br />
op LETTER TO SELF blijft veertig<br />
minuten lang kwaliteitsvast. Petje<br />
af daarom ook voor producer/<br />
geluidsman Daniel Fox. De bassist<br />
van Gilla Band (inspirators van<br />
de halve generatie nieuwe Ierse<br />
postpunkbands) liet Sprints in<br />
de studio twee weken lang vooral<br />
als band functioneren, stuurde<br />
her en der resoluut bij en gaf de<br />
plaat feilloos de orkaankracht en<br />
effectieve nuances in dynamiek<br />
mee die de groep ook op het podium<br />
onweerstaanbaar goed maken.<br />
Hun naam doet anders vermoeden,<br />
maar Sprints (waarin bassist<br />
Sam McCann zich inmiddels<br />
ontpopt als tweede vocalist) gaat<br />
het nog veel verder schoppen.<br />
Eddie Aarts ✪✪✪✪<br />
maart kort door Nederland tourt.<br />
Maar goed: een nieuwe lente, een<br />
nieuw geluid. Geen dromerige<br />
indiefolk meer, maar een stoere<br />
jaren tachtig popsound. VIDEO<br />
DAYS wordt gedomineerd door<br />
keyboards, een opstuwende bas en<br />
stevige beats. Maar vooral door de<br />
stem van Jansen, die wonderwel<br />
past bij deze kameleonachtige<br />
muzikale gedaantewisseling. In<br />
stevige stukken als Vienna In The<br />
Rain doet VIDEO DAYS me vooral<br />
denken aan Arcade Fire ten tijde<br />
van NEON BIBLE (2007), terwijl in<br />
de rustiger stukken Orchestral<br />
Manoeuvres In The Dark opdoemt.<br />
Er zijn slechtere inspiratiebronnen<br />
om je aan te spiegelen. Maar grappig<br />
genoeg overtuigt Jansen mij<br />
het meest op het afsluitende The<br />
Afternoons, een dromerig (jawel!)<br />
en ingetogen liedje. Met elektronische<br />
begeleiding, dat dan weer<br />
wel. Roeland Smits<br />
✪✪✪✪<br />
Guided By Voices<br />
NOWHERE TO GO BUT UP<br />
GBV Inc./Konkurrent<br />
Hoewel alle albums van de Amerikaanse<br />
indierockband Guided By<br />
Voices de laatste vijf jaar de moeite<br />
waard zijn, zijn het er zoveel<br />
(13 sinds 2019!) dat het ondoenlijk<br />
is ze allemaal de ruimte te geven<br />
die ze eigenlijk verdienen. Dat we<br />
NOWHERE TO GO BUT UP, hun derde<br />
van 2023, de volle ruimte geven,<br />
is omdat het ons inziens toch de<br />
beste van hun meest recente<br />
releases is. Een plaat met heerlijke<br />
poppy rocksongs die net even<br />
anders zijn dan de Who-achtige<br />
nummers van hun laatste albums.<br />
Je kunt voorman Robert Pollard<br />
veel verwijten, maar niet dat hij<br />
telkens dezelfde plaat maakt.<br />
Ieder album is net even anders en<br />
dat maakt ze elke keer weer de<br />
moeite waard. Een wonderbaarlijke<br />
prestatie voor iemand die al 37<br />
jaar in een razend tempo albums<br />
OOK VERSCHENEN<br />
Progrocker Peter Hammill<br />
greep de coronaperiode aan<br />
om twee oude soloalbums opnieuw<br />
op te nemen. Gewoonlijk zijn wij<br />
daar niet zo van, maar de typische<br />
jaren tachtig productie van IN A<br />
FOREIGN TOWN en OUT OF WATER<br />
was zo gedateerd gaan klinken<br />
dat het afbreuk deed aan de<br />
sterke songs. In tijdlozere nieuwe<br />
jasjes klinken beide albums nu<br />
als herboren (Esoteric/Cherry<br />
Red ✪✪✪✪). Herboren zijn<br />
ook britpoppers Shed Seven.<br />
In de hoogtijdagen van britpop<br />
scoorde de groep rond Rick Witter<br />
in het VK een heel aantal hits<br />
zonder echt door te breken. Met<br />
comebackalbum A MATTER OF<br />
TIME haalde Shed Seven onlangs<br />
onverwacht voor het eerst de top<br />
van de Britse lp-charts. En niet<br />
eens onverdiend, want een betere<br />
britpopplaat is er sinds de glorietijd<br />
van het genre niet verschenen<br />
(Cooking Vinyl/V2 ✪✪✪✩).<br />
Enigszins herboren is ook de<br />
Amerikaanse cultgroep Pylon. In<br />
de tijd dat stadsgenoten R.E.M. en<br />
The B-52’s furore maakten, gold<br />
Pylon voor veel muzikanten in<br />
Athens, Georgia als de beste band<br />
in de stad. De combinatie van<br />
hoekige dansbare new wave en<br />
Vanessa Briscoe’s onweerstaanbare<br />
rock-’n-rollvocalen maakte<br />
GYRATE (1980) tot misschien wel<br />
de mooiste plaat ooit uit Athens.<br />
Als Pylon Reenactment Society<br />
zet Briscoe nu met drie nieuwe<br />
begeleiders het bandgeluid voort<br />
op MAGNET FACTORY, dat dan wel<br />
geen tweede GYRATE is, maar<br />
niettemin bijna even alert en<br />
tijdloos klinkt (Strolling Bones/V2<br />
✪✪✪✪). Dat hoekige new wave<br />
in dat deel van de VS een goede<br />
voedingsbodem vindt, bewijst<br />
ook de formatie Omni uit Atlanta.<br />
SOUVENIR is hun vierde album<br />
en beslist het beste tot nu toe,<br />
met elf heerlijke, gevarieerde en<br />
55 HEAVEN MRT/APR 2024
LUISTERPARADIJS ROCK • POP<br />
Ty Segall<br />
THREE BELLS<br />
Drag City/V2<br />
De Californische<br />
gitaarsurfer<br />
Segall weet<br />
wederom te<br />
verrassen met<br />
vijftien inventieve<br />
nummers. De altijd energieke en<br />
ambitieuze singer-songwriter<br />
is al vanaf 2008 actief en heeft<br />
inmiddels meer dan een dozijn<br />
soloplaten en een trits aan andere<br />
projecten op zijn naam staan.<br />
Steeds opnieuw overtuigt hij met<br />
albums als MANIPULATOR (2014) of<br />
FREEDOM’S GOBLIN (2018). Na het<br />
wat meer introspectieve HELLO HI<br />
(2022) is THREE BELLS als vanouds<br />
bijzonder eclectisch in vorm<br />
en geluid. Met dit dubbelalbum<br />
etaleert hij diversiteit en muzikale<br />
expressie, de songs bruisen van<br />
de ideeën en perspectieven. Zijn<br />
gitaren komen uit elke richting<br />
en cirkelen om je heen. Waar<br />
Segall op momenten teder zijn<br />
akoestische gitaar beroert, kan<br />
hij verderop lekker dynamisch<br />
alles open trekken, waar zijn spel<br />
voor mijn gevoel overeenkomsten<br />
vertoont met dat van Billy Corgan,<br />
compleet met heerlijke fuzz en<br />
distortion, weerkaatsend tegen<br />
de muren van je woonkamer. De<br />
signatuur van zijn gitaarsound<br />
met spetterende riffs blijft overal<br />
doorheen dringen. Ditmaal heeft<br />
hij vijf songs samen geschreven<br />
met zijn vrouw Denée, die<br />
ook verantwoordelijk is voor de<br />
coverfoto. Daarnaast staan leden<br />
van zijn Freedom Band hem bij. De<br />
vijftien nummers vormen tezamen<br />
een overtuigende puzzel, maar<br />
blijven individueel ook overeind.<br />
Er zijn invloeden van Big Star,<br />
The Raspberries, T-Rex en West<br />
Coast psychedelica. Meteen bij het<br />
openingsnummer The Bell word je<br />
gegrepen door de tempowisselingen<br />
en de climax van de gitaren.<br />
Het desoriënterende, vertraagd<br />
gezongen Eggmann gaat ongemerkt<br />
over in het relaxte My Room<br />
met duellerende gitaren. Wait is<br />
weer briljant in zijn gelaagde zang.<br />
Naar het eind krijg je ook nog<br />
eens het fenomenale To You. THREE<br />
BELLS is een kaleidoscopische<br />
rollercoaster geworden en ik blijf<br />
me verbazen over zijn kwaliteiten<br />
als ingenieuze songschrijver. Dit<br />
is opnieuw een hoogtepunt in een<br />
inmiddels toch al indrukwekkend<br />
oeuvre.<br />
Henk Rijkenbarg ✪✪✪✪✩<br />
aflevert. Waar Pollard voorheen<br />
nogal eens de neiging had liedjes<br />
terug te brengen tot hun essentie<br />
en de op- en afbouw vaak veronachtzaamde,<br />
kunnen we hem daar<br />
al jaren niet meer op betrappen.<br />
Van The Race Is On, The King Is Dead<br />
tot Song And Dance, alles staat als<br />
een huis en aan alle tracks zit kop<br />
en staart. Dit nieuwe album mag<br />
NOWHERE TO GO BUT UP heten,<br />
maar veel hoger kan Pollard niet<br />
reiken met zijn muziek.<br />
Eric van Domburg Scipio<br />
✪✪✪✪<br />
David Longdon<br />
WILD RIVER<br />
English Electric Recordings<br />
Toen David Longdon in 2004 zijn<br />
solodebuut WILD RIVER uitbracht<br />
was hij nog amper bekend en<br />
zullen maar weinig mensen die<br />
plaat toen hebben opgepikt. Dat<br />
veranderde toen hij vijf jaar later<br />
leadzanger werd van de Britse<br />
progrockband Big Big Train, een<br />
groep die na zijn toetreden de<br />
wind aanzienlijk in de zeilen kreeg,<br />
niet in de laatste plaats omdat<br />
Longdon een buitengewoon sterke<br />
songwriter bleek. Hij gaf Big Big<br />
Train met zijn aansprekende<br />
stem, die zowel aan Phil Collins<br />
als Peter Gabriel deed denken,<br />
een Genesis-in-hun-hoogtijdagenachtige<br />
boost gaf met voortreffelijke<br />
albums als THE UNDERFALL<br />
YARD, ENGLISH ELECTRIC PARTS ONE<br />
& TWO en FOLKLORE. Toen Longdon<br />
eind 2021 bij een ongelukkige val<br />
van de trap om het leven kwam,<br />
zette dat de toekomst van Big Big<br />
Train even op losse schroeven.<br />
OOK VERSCHENEN<br />
56 HEAVEN MRT/APR 2024<br />
onweerstaanbare liedjes. Het zou<br />
ons niet verbazen als dit hun doorbraak<br />
wordt, want dansbare new<br />
wave heeft zelden beter geklonken<br />
(Sub Pop/Konkurrent ✪✪✪✪✩).<br />
Datzelfde kunnen we niet meteen<br />
zeggen van het nieuwe album van<br />
J Mascis: WHAT DO WE DO NOW. De<br />
albums die hij onder eigen naam<br />
uitbrengt zijn altijd minder onstuimig<br />
dan zijn werk als Dinosaur Jr.,<br />
een gevolg van het feit dat hij solo<br />
meer akoestisch componeert. Qua<br />
songs is het verschil kleiner en<br />
WHAT WE DO NOW kent nog genoeg<br />
elektrische gitaren om folkies af<br />
te schrikken. Wat niet wegneemt<br />
dat de tien songs allemaal min of<br />
meer hetzelfde tempo aanhouden,<br />
waardoor gaandeweg verveling<br />
kan optreden (Sub Pop/Konkurrent<br />
✪✪✪✩). Met het machtige<br />
O DEATH zetten de Zweedse psychrockers<br />
Goat twee jaar terug een<br />
bijna Zappa-iaanse kroon op hun<br />
carrière. Op MEDICINE houden<br />
ze het simpeler en folkier, met<br />
veel fluitwerk, al blijft psychrock<br />
toch de basis. Qua sfeer sluiten<br />
ze nu prima aan bij een band als<br />
DeWolff (Rocket ✪✪✪✩). De<br />
Britse singer-songwriter Marika<br />
Hackman stuurt de folky muziek<br />
van haar begindagen steeds meer<br />
richting indie. Dat bleek al uit haar<br />
derde album ANY HUMAN FRIEND<br />
en zet nu door op nummer vijf:<br />
BIG SIGH. Haar talent is opnieuw<br />
evident, want wat is dit een fijne<br />
plaat met songs die echt onder de<br />
huid kruipen (Chrysalis/Konkurrent<br />
✪✪✪✪). Voor goede songs<br />
kunnen we ook weer terecht bij de<br />
Schot Ian M Bailey. De liedjes voor<br />
WE LIVE IN STRANGE TIMES schreef<br />
hij wederom samen met Daniel<br />
Wylie (Cosmic Rough Riders) en ze<br />
roepen de glorietijd van de West-<br />
Coastpop in herinnering zonder<br />
die slaafs na te volgen (Kool Kat<br />
✪✪✪✪). Ook de buren in Ierland<br />
blijven het goed doen. Singersongwriter<br />
Cormac O Caoimh<br />
bereikt op WHERE THE WORLD<br />
BEGINS nog grotere hoogten dan<br />
voorheen en tovert de ene na
Hoewel dat probleem nu opgelost<br />
lijkt met het begin maart te<br />
verschijnen zestiende album THE<br />
LIKES OF US met oud-PFM-zanger<br />
Alberto Bravin, wakkerde het<br />
ook de belangstelling weer aan<br />
voor Longdons oude solowerk,<br />
zoals WILD RIVER. Met prachtig<br />
nieuw artwork, een geweldige<br />
nieuwe mix en aangevuld met<br />
een bonus-cd met uitstekende<br />
liveopnamen, krijgt WILD RIVER nu<br />
eindelijk de aandacht die het al<br />
twintig jaar geleden had verdiend.<br />
Longdons talent is namelijk in<br />
alles zonneklaar, niet alleen door<br />
zijn heerlijke vocalen, maar door<br />
alle prachtige liedjes, die hier wat<br />
folkier klinken dan we misschien<br />
bij Big Big Train gewend zijn. Toch<br />
hebben ze ook al een onmiskenbare<br />
prog-achtige insteek die<br />
veel Big Big Train-fans zullen<br />
herkennen. In dat opzicht had ik<br />
het meteen geloofd als iemand<br />
me had verteld dat Longdon dit<br />
soloalbum in zijn Big Big Train-tijd<br />
had opgenomen en niet vijf jaar<br />
daarvoor.<br />
Eric van Domburg Scipio<br />
✪✪✪✪<br />
Madness<br />
THEATRE OF THE ABSURD<br />
PRESENTS: C’EST LA VIE<br />
BMG<br />
Hoe het ook alweer precies zit<br />
met het in 1960 door Martin<br />
Esslin voor het eerste gebezigde<br />
de andere topsong uit zijn pen.<br />
Nummers met een eigen stijl die<br />
hoogstens in de verte enigszins<br />
aan Prefab Sprout doen denken<br />
(Eigen beheer/cormaco.bandcamp.<br />
com ✪✪✪✪). Eigenzinnige<br />
folkpop is ook te horen op PEACE-<br />
MAKER van Vera Sola, dochter van<br />
‘Blues Brother’ Dan Ackroyd. Het is<br />
geproduceerd met Milk Carton Kid<br />
en multi-instrumentalist Kenneth<br />
Pattengale en ze wordt bijgestaan<br />
door uiteenlopende talenten als<br />
Pat Sansone (Wilco) en Anthony<br />
begrip Theatre of the Absurd<br />
kan ieder die dat wil vast zelf<br />
even online teruglezen. Maar het<br />
verklaart waarom ‘spreekstalmeester’<br />
Martin Freeman in de<br />
eerste seconden van het nieuwe<br />
Madness-album Samuel Beckett<br />
informeert dat het publiek hem<br />
verwacht. Uit geroezemoes en<br />
een stemmend orkest ontspringt<br />
het titelnummer van de plaat en<br />
of we het nu willen of niet; we zijn<br />
getuige van ‘de laatste en enige<br />
voorstelling, vol liedjes die niemand<br />
kent, in een theater waarvan<br />
de nooduitgangen op slot zijn’. In<br />
de door acteur Freeman ingeleide<br />
proloog, drie bedrijven en epiloog<br />
laten de voormalige ‘Nutty Boys’<br />
horen nog steeds relevant te zijn.<br />
DaCosta. Zie ook het interview<br />
elders in het blad(City Slang/Konkurrent<br />
✪✪✪✪). De Italiaanse<br />
zangeres Alice zullen de meesten<br />
wellicht kennen van het prachtige<br />
I Trèni di Tozeur, waarmee ze<br />
veertig jaar geleden meedeed<br />
aan het Eurovisie Songfestival,<br />
samen met liedjesschrijver Franco<br />
Battiato. ERI CON ME is haar fraaie<br />
nieuwe album, waarop ze haar<br />
lievelingsnummers van Battiato<br />
covert met louter begeleiding<br />
van piano en strijkorkest (BMG<br />
Madness<br />
✪✪✪✪). Trevor Horn kennen<br />
we natuurlijk vooral als gevierde<br />
producer. Op ECHOES: ANCIENT &<br />
MODERN, zijn album debuut voor<br />
Deutsche Grammo phon, deconstrueert<br />
hij een aantal bekende<br />
nummers en geeft die smaakvolle<br />
nieuwe, merendeels vertraagde<br />
elektronische versies, gezongen<br />
door diverse bekende vocalisten<br />
(Deutsche Grammophon/Universal<br />
✪✪✪✩).<br />
Redactie: Eric van Domburg<br />
Scipio<br />
Gekkigheid hoeft het Londense<br />
zestal niet meer uit te halen; ze<br />
stonden zo’n dertig keer in de<br />
Britse top 40, zijn verankerd in<br />
het collectieve geheugen aldaar<br />
en speelden live op het dak van<br />
Buckingham Palace en tijdens<br />
de afsluiting van de Olympische<br />
Spelen. Maar het zooitje ongeregeld<br />
maakt in haar nadagen<br />
doodleuk ijzersterke albums. Want<br />
na de verrassende conceptplaat<br />
THE LIBERTY OF NORTON FOLGATE<br />
(2009) en het spitsvondige<br />
lockdownproject THE GET UP! is<br />
C’EST LA VIE opnieuw een intrigerend<br />
werkstuk. Anno 2024 maakt<br />
Madness nog altijd kwaliteitspop<br />
die onmiskenbaar eigen is, maar<br />
ditmaal wat grimmiger en abstracter<br />
klinkt. Dat past binnen het<br />
gedachtengoed van Esslin, Beckett<br />
en hun tijdgenoten, maar de goede<br />
verstaander kan niet ontgaan<br />
hoe absurd de werkelijkheid ook<br />
is. Het wapentuig, een robot in<br />
Rodin-pose en de winkelwagen vol<br />
rollen toiletpapier in de kunstig<br />
samengestelde hoesafbeelding<br />
zijn slechts hints van wat de veertien<br />
nummers te bieden hebben.<br />
Madness verstaat de kunst zichzelf<br />
volledig én absoluut niet serieus<br />
te nemen. Voor wie dit absurde<br />
theaterstuk net zo benadert, valt<br />
hier – ook muzikaal – heel veel te<br />
genieten. Eddie Aarts ✪✪✪✪<br />
The Maureens<br />
EVERYONE SMILES<br />
Meritorio<br />
De Utrechtse band The Maureens<br />
bestaat nu ruim tien jaar, maar<br />
nog steeds doet hun naam bij<br />
de modale popliefhebber geen<br />
belletjes rinkelen. Hoog tijd dat<br />
daarin nu echt eens verandering<br />
komt want hun nieuwe (vierde)<br />
album EVERYONE SMILES staat weer<br />
bomvol lekkere liedjes van een<br />
héél hoog niveau. Zelf spreken<br />
ze van ‘indie west coast pop’, en<br />
zonnig klinkt dit zeker, maar naast<br />
een band als The Byrds hoor je<br />
bijvoorbeeld ook The Beatles<br />
en The Hollies doorklinken, niet<br />
in de laatste plaats vanwege de<br />
heerlijke samenzang. Piepjong<br />
zijn deze mannen niet meer, maar<br />
wat klinkt dit fris en jeugdig, soms<br />
ook in de teksten: Fell in love with<br />
the only one I could never have. Net<br />
zoals de voorganger SOMETHING<br />
IN THE AIR komt dit album tot ons<br />
via een Spaans label, wat eigenlijk<br />
te gek voor woorden is, want The<br />
Maureens bieden zoveel kwaliteit<br />
dat de Nederlandse labels in de rij<br />
zouden moeten staan. EVERYONE<br />
SMILES (toepasselijke titel, deze<br />
muziek tovert een blije blik in de<br />
ogen) is overigens gemaakt met<br />
dezelfde viermansbezetting als<br />
het vorige album (oorspronkelijk<br />
waren er zes bandleden) en<br />
heeft net zoveel klasse, wat nog<br />
eens bevestigt dat hun nieuwe,<br />
57 HEAVEN MRT/APR 2024
LUISTERPARADIJS ROCK • POP<br />
The Doors<br />
LIVE AT THE MATRIX 1967:<br />
THE ORIGINAL MASTERS<br />
Rhino/Warner<br />
De drie cd’s van<br />
THE DOORS’ LIVE<br />
AT THE MATRIX<br />
1967: THE ORI-<br />
GINAL MASTERS<br />
laat de groep<br />
live horen, drie maanden na hun<br />
plaatdebuut. Een kleine maand<br />
na dit concert in San Francisco<br />
kwam de single Light My Fire uit<br />
en de rest is geschiedenis. Weinig<br />
weten we van de vroege Doors. Er<br />
zijn natuurlijk opnamesessies van<br />
The Doors uit 1966, waarvan Indian<br />
Summer pas werd uitgebracht op<br />
MORISSON HOTEL (1970). Ouder<br />
zijn de zes demo’s uit 1965, toen<br />
de groep nog Rick and the Ravens<br />
heette. End Of The Night zou op de<br />
eerste plaat terechtkomen, My Eyes<br />
Have Seen You en Moonlight Drive<br />
op de tweede. Summer’s Almost<br />
Gone en Hello I Love You op de<br />
derde. Daarop zou ook Go Insane<br />
verschijnen, als onderdeel van<br />
Celebration Of The Lizard, maar die<br />
suite haalde de plaat niet. Hello I<br />
Love You was een schaamteloos<br />
plagiaat van The Kinks en op de<br />
demo zingt Jim Morrison zelfs<br />
met een geknepen, Ray Daviesachtige<br />
stem!<br />
Dan hebben we de opnamen van<br />
het Doors-concert in The London<br />
Fog, L.A., uit 1966. Die klinken wat<br />
beter dan de blikkerige demo’s.<br />
Covers van onder anderen Willie<br />
Dixon, Muddy Waters en Little<br />
Richard, plus Strange Days dat<br />
de titelsong van de tweede plaat<br />
zou worden en You Make Me Real<br />
dat pas op MORISSON HOTEL zou<br />
opduiken. Gitarist Robbie Krieger<br />
begint hier al te schitteren. Duidelijk<br />
gegroeid is de groep in maart<br />
1967, in The Matrix. Al zou Ray<br />
Manzarek meer hebben gekund<br />
als hij op zijn keyboard niet ook<br />
de baspartijen had moeten spelen,<br />
wat je juist zo goed kan horen<br />
door de hoge opnamekwaliteit.<br />
Merkwaardig hoe Light My Fire<br />
start zonder zijn Bach-motiefje.<br />
Aan het begin van The End lijk je<br />
even een helikopter uit het begin<br />
van de film Apocalyps, Now te horen,<br />
maar die kwam pas in 1979 in<br />
de bioscoop. Interessant is dat de<br />
band al zes songs van de tweede<br />
plaat speelt, waarvan de opnamen<br />
nog moesten beginnen. Eigen<br />
nummers genoeg, zou je zeggen,<br />
maar ze blijven ook covers spelen,<br />
van Van Morrison (geen familie,<br />
haha) en Allen Toussaint tot de<br />
vertrouwde blues artiesten. Nota<br />
bene: John Lee Hookers Crawling<br />
58 HEAVEN MRT/APR 2024<br />
compacte stijl de band op het lijf<br />
is geschreven. Want dit klinkt nog<br />
net wat beter dan de eerste lp’s,<br />
die trouwens via hun site voor een<br />
heel schappelijk prijsje te koop<br />
zijn. Kees van Wee ✪✪✪✪<br />
Mooon<br />
III<br />
Excelsior/V2<br />
Psychedelische poprock zoals die<br />
in de sixties en seventies gemaakt<br />
werd, maar wel degelijk met een<br />
eigen geluid. Het is al een decennium<br />
de status quo voor Mooon<br />
en met hun derde album tonen<br />
ze nog maar eens aan hoe divers<br />
dat geluid kan zijn, met elementen<br />
uit barokpop, snufjes jazz en een<br />
flinke dosis psychedelische trucjes<br />
die geheel onbegrijpelijk uit de<br />
mode zijn geraakt. De composities<br />
lijken complexer dan op vorig<br />
werk. De nummers zijn dynamischer<br />
en durven gewaagde wendingen<br />
te nemen. De harmonieën<br />
zijn rijker en warmer en weten er<br />
ondanks de veelzijdigheid toch<br />
Nits foto Wim van de Hulst<br />
een duidelijk Mooon-album van te<br />
maken. Het voelt als een muzikale<br />
tijdreis, met de meest gepassioneerde<br />
gidsen die je je kunt<br />
wensen. Jan Nacinovic<br />
✪✪✪✩<br />
Nits<br />
TREE HOUSE FIRE<br />
Music On/Bertusx<br />
De zes songs op deze ep zijn de<br />
eerste nummers van Nits sinds hun<br />
studio en zo ongeveer hun hele geluidsarchief<br />
in vlammen opgingen<br />
in 2023, terwijl zanger en tekstschrijver<br />
Henk Hofstede daarna<br />
ook nog een auto-immuunziekte<br />
kreeg die zijn spierkracht steeds<br />
verder verzwakt, al helpen zijn<br />
medicijnen hem goed. Het overschaduwt<br />
het vijftigjarige bestaan<br />
van de groep, maar drummer Rob<br />
Kloet, toetsenist Robert Jan Stips<br />
en hij lieten de moed niet zakken<br />
en schreven de nieuwe nummers<br />
volgens het beproefde recept:<br />
Hofstede leverde de teksten en<br />
de drie creëerden de muziek al<br />
spelend. Vanzelfsprekend staat de
King Snake zou pas verschijnen<br />
op L.A. WOMAN, Morrisons zwanenzang.<br />
Werkelijk een ontdekking zijn<br />
drie instrumentals, onder andere<br />
bekend geworden in de uitvoering<br />
van Miles Davis: Bag’s Groove, All<br />
Blues en Summertime. Misschien<br />
omdat ze al over zo’n groot en<br />
divers repertoire beschikten,<br />
lijken The Doors in The Matrix op<br />
verschillende gedachten te hinken.<br />
Lange poëtische nummers als The<br />
End en When the Music Is Over aan<br />
de ene kant, blues en jazz aan<br />
de andere en popsongs daartussen.<br />
De groep doet zijn best en<br />
Morrison was nog niet het – soms<br />
chaotische – podiumdier van<br />
later. In 1969-1970 werd de band<br />
een geoliede machine, met een<br />
doordachte keuze voor de setlist<br />
en vooral bereid het publiek te<br />
behagen. Vergelijk de versie van<br />
Who Do You Love uit The Matrix<br />
eens met die van The Felt Forum,<br />
New York, van 18 januari 1970. De<br />
eerste is een aardige cover van Bo<br />
Diddley. Maar de tweede versie…<br />
Het begint met een indrukwekkende<br />
drumsolo John Densmore,<br />
die na een minuut wordt vergezeld<br />
brand centraal in de teksten, net<br />
zoals de dood van zijn vrienden<br />
Henny Vrienten en Jan Rot erin<br />
doorschemert: knipogend naar<br />
T. S. Eliott is mei ‘the cruel month’<br />
en heeft de wind geen kleren, de<br />
regen geen schoenen en het vuur<br />
geen hart of medelijden. Hofstede<br />
zingzegt zijn teksten laconiek op<br />
spreektoon, slechts soms omhooggaand<br />
in toon. Begeleid door<br />
de ingehouden, repetitieve en melancholieke,<br />
soms zelfs autonoom<br />
klinkende muziek achter hem<br />
levert dat een uiterst emotioneel,<br />
krachtig levensteken op.<br />
Ruud Heijjer ✪✪✪✪<br />
The Pineapple Thief<br />
IT LEADS TO THIS<br />
Kscope/Bertus<br />
The Pineapple Thief zag al in 1999<br />
van Manzareks orgel, snel<br />
gevolgd door Kriegers gitaar.<br />
Pas na drie minuten begint de<br />
melodie en een halve minuut<br />
verder horen we Morrison<br />
zingen. En hoe! Wie mist een<br />
bassist? Ronnie Hawkins en<br />
Quicksilver Messenger Service<br />
hebben de lat hoog gelegd,<br />
maar dit is de definitieve versie<br />
van Who Do You Love. De basis<br />
hiervoor werd gelegd door een<br />
groepje dat een lokale bekendheid<br />
genoot in de West Coast,<br />
met concerten als dat in The<br />
Matrix. Deze uitgave is met 37<br />
nummers de meest complete.<br />
Een vorige versie uit 2008<br />
telde er dertien minder. Ik heb<br />
overigens een bootleg met een<br />
38ste song, Fever, die aan het<br />
slot overgaat in een ultrakorte,<br />
maar sterke uitvoering van<br />
Light My Fire, inclusief Bachloopje.<br />
Het gaat niet om de hit<br />
Fever, maar deze Doors-creatie<br />
is zo tenenkrommend vlak, je<br />
kunt je voorstellen dat men die<br />
stilzwijgend op de plank heeft<br />
laten liggen.<br />
August Hans den Boef<br />
✪✪✪✪<br />
het levenslicht maar pas sinds<br />
het album YOUR WILDERNESS uit<br />
2016 behoort de band tot de grote<br />
jongens uit de progrockwereld,<br />
mede door de komst van meesterdrummer<br />
Gavin Harrison, die<br />
ook bij Porcupine Tree een factor<br />
van belang is. Sinds dat album<br />
kent de band een vaste line-up<br />
met naast Harrison, Bruce Soord<br />
(zang, gitaar, componist), Steve<br />
Kilch (toetsen) en Jon Sykes<br />
(bas, achtergrondvocalen). Met<br />
het werkethos van Soord is niks<br />
mis: vorig jaar kwam hij met zijn<br />
geweldige, derde soloalbum LUMI-<br />
NESCENCE dat over het algemeen<br />
heel ingetogen klonk, een jaar<br />
eerder was er het bandalbum GIVE<br />
IT BACK, waarop nieuwe versies<br />
stonden van eerder werk die van<br />
verse arrangementen waren voorzien.<br />
Voor dit veertiende PT-album<br />
heeft Soord weer de elektrische<br />
gitaren voorrang gegeven in acht<br />
fantastische tracks, hoewel de<br />
meeste songs nog vrij rustig van<br />
start gaan. Soord heeft wederom<br />
heerlijke proggy rocksongs in de<br />
aanbieding, zijn stem klinkt vertrouwd,<br />
Harrison biedt de van hem<br />
bekende inventieve drumfills en<br />
legt tezamen met Sykes een heerlijk<br />
fundament waarop Soord en<br />
Kilch hun skills kunnen vertonen.<br />
Ik waag me niet aan het oplepelen<br />
van de beste liedjes, dit is gewoon<br />
van begin tot eind een aanrader!<br />
Joop van Rossem ✪✪✪✪<br />
Diverse Artiesten<br />
LOOKING FOR THE MAGIC:<br />
AMERICAN POWERPOP IN<br />
THE SEVENTIES ✪✪✪✪✩<br />
Grapefruit/Cherry Red<br />
NEW GUITARS IN TOWN:<br />
POWER POP 1978-82<br />
✪✪✪✩<br />
Cherry Red<br />
Voor liefhebbers van fris gespeelde<br />
gitaarpopliedjes verschenen<br />
recentelijk twee heerlijke 3-cd<br />
boxjes, LOOKING FOR MAGIC: AMERI-<br />
CAN POWERPOP IN THE SEVENTIES<br />
en een Britse variant, NEW GUITARS<br />
IN TOWN: POWER POP 1978-82. In het<br />
Amerikaanse doosje wordt min of<br />
meer de oerknal van powerpop<br />
geschilderd, want hoewel de oorsprong<br />
van het genre natuurlijk teruggaat<br />
op de jaren zestig en alle<br />
gitaarbandjes die toen ontstonden,<br />
werd het pas echt een eigen genre<br />
toen allerlei groepen in de jaren<br />
zeventig zich vooral gingen richten<br />
op het creëren van gitaarpopsongs<br />
met fijne zang, heerlijke melodieën<br />
en catchy refreinen, en de afslag<br />
richting rock, die veel meer gericht<br />
was op instrumentaal kunnen,<br />
overlieten aan bands die daar hun<br />
heil zochten. Op LOOKING FOR MA-<br />
GIC gaat het dus vooral om frisse,<br />
melodieuze liedjes, waarbij de<br />
samenstellers niet slechts te rade<br />
zijn gegaan bij erkende powerpophelden<br />
van weleer (Big Star,<br />
Dwight Twilley,The Raspberries,<br />
Cheap Trick, Shoes, The Rubinoos),<br />
ALELA DIANE<br />
5 MRT<br />
UTRECHT BLUES<br />
FESTIVAL<br />
17 MRT<br />
THE REVEREND<br />
SHAWN AMOS<br />
& THE<br />
BROTHERHOOD<br />
20 MRT<br />
JOHNNY DOWD<br />
23 MRT<br />
JOLIE HOLLAND<br />
26 MRT<br />
NEW MODEL<br />
ARMY<br />
29 MRT<br />
I MONSTER<br />
10 APR<br />
MOTHER’S<br />
FINEST<br />
17 APR<br />
FISCHER-Z<br />
24 APR<br />
STEF KAMIL<br />
CARLENS<br />
2 MEI<br />
NATHAN BELL<br />
17 MEI<br />
SOUTHSIDE<br />
JOHNNY &<br />
ASBURY JUKES<br />
13 JUL<br />
KIJK VOOR ONS VOLLEDIGE<br />
PROGRAMMA OP<br />
TIVOLIVREDENBURG.NL<br />
59 HEAVEN MRT/APR 2024
LUISTERPARADIJS ROCK • POP<br />
60 HEAVEN MRT/APR 2024<br />
Bill Ryder-Jones foto Marieke Macklon<br />
maar ook nummers meenemen<br />
van acts die niet meteen als<br />
powerpop gelden, maar wel een<br />
nummer in die stijl hebben. En dat<br />
gaat behoorlijk breed, van Blue<br />
Oyster Cult, MC5 en Andrew Gold,<br />
tot Television, The Ramones en<br />
zelfs Bread! Het maakt dit boxje<br />
tot een ideaal overzicht van Amerikaanse<br />
gitaarpop in de jaren<br />
zeventig en alle vertakkingen die<br />
toen ontstonden.<br />
Op NEW GUITARS IN TOWN krijgen<br />
we een veel beperkter overzicht<br />
van Britse powerpop, niet<br />
alleen omdat de tijdspanne veel<br />
nauwer is, maar ook omdat haar<br />
oorsprong heel anders is. Waar<br />
powerpop in de Verenigde Staten<br />
voortkomt uit de muziek van<br />
de jaren zestig, vloeit de Britse<br />
variant voort uit de pubrock- en<br />
punk revolutie van midden jaren<br />
zeventig en worden veel van de<br />
acts onder punk en new wave<br />
gerangschikt. De muziek kent ook<br />
meer een rock- dan een popinsteek,<br />
al zijn het juist de minder<br />
bekende namen die hier poppier<br />
voor de dag komen. Wat niet<br />
wegneemt dat dit een heel leuk<br />
overzicht is van een genre dat in<br />
Groot-Brittannië altijd een beetje<br />
een ondergeschoven positie innam.<br />
Eric van Domburg Scipio<br />
Bill Ryder-Jones<br />
IECHYD DA<br />
Domino/V2<br />
Het is alweer bijna dertien jaar<br />
geleden dat Henk Rijkenbarg zijn<br />
bespreking in <strong>Heaven</strong> van Bill<br />
Ryder-Jones’ debuutalbum IF…<br />
afsloot met de woorden ‘Gaan we<br />
zeker meer van horen’. Nu had hij<br />
al vijf prima albums afgeleverd als<br />
lid van die heerlijke Liverpoolse<br />
groep The Coral, zodat het niet zo<br />
heel gek was om te veronderstellen<br />
dat hij dat niveau kon vasthouden.<br />
Muzikaal klopt dat ook<br />
wel, al bleven Ryder-Jones vorige<br />
soloalbums toch enigszins onder<br />
de radar. Met IECHYD DA (Welsh<br />
voor proost of op uw gezondheid)<br />
schakelt hij nu toch een tandje<br />
hoger en zou het schandelijk zijn<br />
als hij weer hoofdzakelijk, net als<br />
zijn Liverpoolse maatje Michael<br />
Head, voor een klein cultpubliek<br />
zijn waren mag uitstallen. Vooral<br />
qua productie tilt Ryder-Jones<br />
zijn nieuwe plaat namelijk naar<br />
grote hoogte. Dat hij liedjes kan<br />
schrijven wisten we natuurlijk<br />
al, maar de body die hij ze nu<br />
meeeeft, maakt ze geschikt voor<br />
een groter publiek. Hij zal niet<br />
meteen de hitparades bestormen,<br />
maar het aanzienlijk rijkere geluid<br />
kan nu ook mensen bereiken voor<br />
wie zijn vroegere folkpop te kaal<br />
was, waarbij we niet alleen de<br />
luisteraars bedoelen, maar ook<br />
de mensen die bij de radio aan de<br />
knoppen zitten.<br />
Pieter Wijnstekers ✪✪✪✪<br />
Slift<br />
ILION<br />
Sub Pop/Konkurrent<br />
De oudere lezer kan zich misschien<br />
nog wel Frank Marino<br />
herinneren. Amerikaan, gitarist,<br />
vorige eeuw, jaren zeventig, die<br />
met zijn band Mahogany Rush<br />
een soort van symfonisch tapijt<br />
legde over de nummers van Jimi<br />
Hendrix. Met dat gevoel in mijn<br />
achterhoofd luister ik naar ILION<br />
van het Franse trio Slift. De heren<br />
komen uit Toulouse en maken een<br />
mix van spacemetal waar de daar<br />
gevestigde lucht- en ruimtevaartindustrie<br />
een heel jaar energie<br />
van krijgt. Het album is een aaneenschakeling<br />
van riffs, gitaar- en<br />
drumsolo’s ondersteund door een<br />
moddervette basis van synths.<br />
The Smile<br />
Daaroverheen galmt de stem<br />
van Jean Fossat en dan heb ik<br />
het nog niet eens gehad over<br />
de bassen. Bovenstaande is de<br />
meest eenvoudige manier om<br />
het unieke universum van Slift te<br />
omschrijven. De waarschuwing<br />
is code rood, want het is meer<br />
dan heavy wat deze drie heren<br />
produceren. ILION is de opvolger<br />
van hun internationale doorbraak<br />
UMMON uit 2020. Luister naar het<br />
elf minuten durende titelnummer<br />
en laat je meesleuren in de wereld<br />
van de broers Jean en Remi<br />
Fossat en drummer Canek Flores.<br />
Frankrijk is meer dan chansons<br />
en het is weer eens wat anders<br />
dan Brel, Adamo of Aznavour. Kijk<br />
naar een band als Gojira die wereldwijd<br />
als headliner op festivals<br />
staat. Bij Elon Musk betaal je een<br />
miljoen voor een ruimtereis van<br />
een paar uur. In de Slift-shuttle<br />
kost het een stuk minder en het<br />
duurt tachtig minuten! Attachez<br />
votre ceinture. Michael Struis<br />
✪✪✪✪<br />
The Smile<br />
WALLS OF EYES<br />
XL/V2<br />
Het album A LIGHT FOR AT-<br />
TRACTING ATTENTION was twee<br />
jaar geleden een onverwacht<br />
groot artistiek succes voor het<br />
Radiohead-duo Thom Yorke en<br />
Jonny Greenwood met jazzdrummer<br />
Tom Skinner (Sons Of<br />
Kemet). Dat deze samenwerking<br />
naar meer smaakte, bewijst<br />
WALLS OF EYES, waarop het trio<br />
opnieuw bijeenkomt. Waar het<br />
vorige album nog heel erg ‘Radiohead’<br />
klonk, maar dan met een<br />
andere drummer, waardoor het<br />
toch allemaal net even anders<br />
overkwam, neemt WALL OF EYES<br />
meer afstand van dat geluid en<br />
geven zowel Yorke als Greenwood<br />
een heel andere invulling aan<br />
hun muzikale rollen zodat er<br />
een nieuwe sound ontstaat. Voor<br />
Skinner is dat anders, omdat hij<br />
toch al het afwijkende element<br />
was dat The Smile onderscheidde<br />
van Radiohead. Verrassend is
LUISTERPARADIJS BLUES • JAZZ • SOUL<br />
evenwel dat WALL OF EYES meer<br />
puur songgericht is dan we in<br />
decennia van Radiohead gehoord<br />
hebben, met Friend Of A Friend<br />
misschien wel als de meest<br />
‘normale’ popsong die we ooit<br />
van Yorke c.s. gehoord hebben. Al<br />
wil ik absoluut niet beweren dat<br />
The Smile hiermee veel gewoner<br />
is gaan klinken, want WALLS OF<br />
EYES bezit nog volop ongewone<br />
elementen die maakt dat je er<br />
niet snel op uitgeluisterd raakt.<br />
Eric van Domburg Scipio<br />
✪✪✪✪<br />
Trio Koko<br />
TARUKO<br />
Sheephead Records<br />
Binnen de surf is Trio Koko altijd<br />
een buitenbeentje geweest. Wat<br />
zoveel wil zeggen dat het trio<br />
uit Dordrecht zich nooit zoveel<br />
gelegen heeft laten liggen aan<br />
de conventies binnen het genre.<br />
Of het nu vintage rock-’n-roll,<br />
sixties spacepop, ca-cha, country,<br />
spaghettiwestern soundtracks<br />
of exotische klanken betreft, de<br />
heren laten weinig inspiratiebronnen<br />
onberoerd. Daarbij komt<br />
dat de band, die al ruim 25 jaar<br />
bestaat, een lange periode buiten<br />
beeld bleef. Dat heeft voornamelijk<br />
te maken met het feit dat<br />
gitarist Ron Smith, bassist Ton<br />
van der Kolk en drummer Timothy<br />
van der Holst, die alle drie<br />
nog diverse andere instrumenten<br />
bespelen, daarnaast nog in<br />
andere bands spelen of gespeeld<br />
hebben. The Soul Snatchers,<br />
Jazzinvaders, Tito’s Soul Jazz<br />
Party, Martin & Garp, Si Bung<br />
Parelpet en The Easytones om er<br />
slechts een paar te noemen. Met<br />
Trio Koko vonden ze gedurende<br />
corona de tijd om oude ideeën<br />
uit te werken en onafgemaakte<br />
songs te voltooien. Het resultaat,<br />
twee digitale ep’s (TARUKO I EN<br />
II), bleek zo aan te slaan dat het<br />
gros van de kleurrijke songs nu<br />
op elpee verschenen is. Volkomen<br />
terecht. De fraai vormgegeven<br />
hoes maakt het plaatje af.<br />
Marcel Haerkens ✪✪✪✪<br />
Carmen Gomes Inc.<br />
STONES IN MY PASSWAY,<br />
DISCOVERING THE MUSIC<br />
OF ROBERT JOHNSON 2<br />
Eigen beheer<br />
In 1994 rondde<br />
Carmen<br />
Gomes haar<br />
zangopleiding<br />
aan het conservatorium<br />
af en in datzelfde jaar was ze<br />
winnares van het Nederlands<br />
Jazz Vocalisten Concours. Jazz<br />
is inderdaad onlosmakelijk met<br />
haar verbonden. Maar haar<br />
pallet is breder en zeker ook de<br />
blues is een grote liefde, zoals<br />
ze onder andere bewees met<br />
het meesterlijke TORN (2012) en<br />
het ook erg sterke SINGS THE<br />
BLUES (2016). Op haar nieuwe<br />
album staat het werk van<br />
blueslegende Robert Johnson<br />
centraal. Opnieuw, want in<br />
2020 verscheen UP JUMPED<br />
THE DEVIL, DISCOVERING THE<br />
MUSIC OF OF ROBERT JOHNSON 1.<br />
Er klinken zes nummers van<br />
Johnson plus één eigen song,<br />
aan elkaar gesmeed door acht<br />
korte, instrumentale stukken.<br />
Jo Didderen &<br />
L’ Equipe De Rêve<br />
RAM KIKS!<br />
Inbetweens<br />
Bassist Jo Didderen zal, bij<br />
het kiezen van de titel van het<br />
nieuwe album van Jo Didderen &<br />
L’ Equipe De Rêve, aan de mogelijkheid<br />
hebben gedacht dat ‘heel<br />
Holland inmiddels wel Limburgs<br />
lult’. Die titel, RAM KIKS!, is in<br />
Oost-Limburg namelijk een vaak<br />
gebezigde kreet wanneer iets<br />
geweldig is. En laat ik met de deur<br />
in huis vallen, dit vierde album<br />
van deze jazzformatie is precies<br />
dat. De band bestaat louter uit<br />
rasmuzikanten en dat is te horen.<br />
L’Equipe De Rêve geeft, naast<br />
Didderen, onder meer onderdak<br />
aan trompettist Marc Huynen die<br />
vorig jaar verraste met het album<br />
Heerlijk traag en jazzy uitgevoerd,<br />
waarbij haar sterke, onderkoelde<br />
zang en meesterlijke frasering<br />
de spanning erin houden. En<br />
vlak ook de bijdragen van haar<br />
vaste begeleiders niet uit. Hun<br />
staande bas, drums en elektrische<br />
gitaar ondersteunen, accentueren<br />
en kleuren in, steeds op zo’n<br />
manier dat de vocale capaciteiten<br />
van een van Nederlands beste<br />
RETROUVAILLES. Een album met<br />
zeer geslaagde herbewerkingen<br />
van onder meer stukken van<br />
Schubert en Fauré. Op Ram Kiks!,<br />
het titel- en openingsnummer,<br />
roept het Hammond orgelspel van<br />
Simon Oslender associaties op<br />
met Jimmy Smith. Gitarist Bart<br />
Oostindie is naast Didderen de<br />
belangrijkste componist. Tahini<br />
van zijn hand is een van de hoogtepunten<br />
van het album. De ritmesectie,<br />
Didderen, drummer Jerome<br />
Cardynaals en percussionist Steffen<br />
Thormählen, legt een heerlijke<br />
basis neer waarover de blazers,<br />
Huynen, trombonist Tim Daemen<br />
en saxofonist Rob Sijben zich naar<br />
hartenlust kunnen uitleven. Het<br />
spelen met ritme en dynamiek<br />
vindt hier zijn hoogtepunt. Het<br />
ingetogen Zen, geschreven door<br />
zangeressen optimaal naar voren<br />
komen. De geluidskwaliteit heeft<br />
zoals gebruikelijk weer audiofiel<br />
niveau. Zeker als je fan bent van<br />
een vrouw als Melody Gardot<br />
verdient Carmen je aandacht, want<br />
haar werk heeft internationale<br />
allure. Laat je vooral niet afschrikken<br />
door het afgrijselijke hoesje,<br />
dit is een topalbum.<br />
Kees van Wee ✪✪✪✪✩<br />
Didderen, met fraai vibrafoonspel,<br />
vormt de afsluiter. ‘Gewoon blijven<br />
proberen een eigen KIND OF BLUE<br />
te maken. Blijven dromen.’ Het is<br />
de enige juiste instelling. Reiken<br />
naar het hoogste en zien waar je<br />
uitkomt. En dat is dus best ver.<br />
Ed Muitjens ✪✪✪✪<br />
Kaiser Quartett<br />
EMPIRE<br />
PIAS<br />
Bijzondere, stemmige, semiklassieke<br />
muziek. Dat biedt EMPIRE van<br />
het Duitse Kaiser Quartett. Zoals<br />
de naam al aangeeft, bestaat deze<br />
formatie uit vier muzikanten. Alle<br />
vier bespelen ze een strijkinstrument<br />
(soms pizzicato), en hun<br />
album telt elf compacte nummers,<br />
die geregeld een kamermuziekachtige<br />
intimiteit hebben. Ze<br />
61 HEAVEN MRT/APR 2024
LUISTERPARADIJS BLUES • JAZZ • SOUL<br />
verwerken niet alleen klassiek<br />
in hun composities, maar onder<br />
andere ook folk. Plus timide pop,<br />
wat vooral geldt voor de vier<br />
nummers met zang, van onder<br />
anderen Valeska Steiner (van het<br />
Zwitsers-Duitse popduo BOY) en<br />
Jarvis Cocker (Pulp). Daardoor<br />
heeft EMPIRE voldoende aantrekkingskracht<br />
voor publiek dat klassiek<br />
normaal gesproken links laat<br />
liggen. Vorig jaar won dit album<br />
de Edison Klassiek in de categorie<br />
Neoklassiek en we sluiten af met<br />
een citaat uit het juryrapport:<br />
‘Elk stuk heeft een eigen sfeer,<br />
van melancholisch en intiem tot<br />
opgewekt en energiek, mooi voor<br />
het voetlicht gebracht door de<br />
vier uitmuntende strijkers van het<br />
kwartet. De opname zit de musici<br />
op de huid, zonder onnatuurlijk te<br />
klinken.’ Kees van Wee ✪✪✪✪<br />
Lazy Lester<br />
ALL OVER YOU (25TH<br />
ANNIVERSARY)<br />
Lazy Lester<br />
Antone’s/New West<br />
De singles die zanger/mondharmonicaspeler<br />
Lazy Lester opnam<br />
voor het legendarische Excellolabel<br />
tussen 1956 en 1962 worden<br />
algemeen beschouwd als zijn<br />
beste werk. De opnamen uit de<br />
tijd van zijn comeback eind jaren<br />
tachtig steken daar wat bleekjes<br />
bij af. Het weer een decennium later<br />
opgenomen ALL OVER YOU mag<br />
een aangename verrassing heten,<br />
zeker in de vers geremasterde<br />
vinylversie die eind vorig jaar<br />
verscheen op New West. De begeleiders,<br />
onder wie de immer sterke<br />
Sue Foley, lijken Lester te helpen<br />
zijn jongere zelf terug te vinden.<br />
Harmonicaspel op het scherp van<br />
de snede en gedreven vocalen,<br />
met de wijsheid van een bluesman<br />
op leeftijd kenmerken deze<br />
geïnspireerde opnamen uit 1998.<br />
Een aantal ‘greatest hits’, zoals I’m<br />
A Lover Not A Fighter en Nothing But<br />
The Devil komen als vanzelfsprekend<br />
voorbij in de kenmerkende<br />
moerasstijl die sterk geënt is op<br />
het werk van Jimmy Reed.<br />
Harmen van Aurich ✪✪✪✪<br />
Tate McRae<br />
THINK LATER<br />
RCA/Sony<br />
Het mag in de rockwereld dan bon<br />
ton zijn om neer te kijken op de<br />
hitparade en vooral op de uitermate<br />
succesvolle danspop van<br />
bijvoorbeeld de Dua Lipa’s, Carly<br />
Rae Jepsens en Olivia Rodrigo’s<br />
van deze wereld, maar vaak zit<br />
hun muziek razendknap in elkaar.<br />
De Canadese Tate McRae is het<br />
nieuwste talent in dit rijtje en bewijst<br />
met alle veertien liedjes van<br />
haar tweede album THINK LATER<br />
dat er met haar talent niet valt te<br />
spotten. Want welk liedje je ook<br />
aanklikt, altijd word je getrakteerd<br />
op een heerlijke melodie en een<br />
verleidelijk refrein, met een dusdanige<br />
verve en emotie gebracht,<br />
dat je moeiteloos voor de bijl gaat.<br />
En dat dus veertien nummers lang,<br />
de ene banger na de andere. Wat<br />
mij misschien nog wel het meeste<br />
imponeert is dat het bijna allemaal<br />
songs van in de twee minuten zijn<br />
en dat de drie minuten slechts<br />
twee maal wordt overschreden. Er<br />
wordt dus niks uitgemolken. Menig<br />
liedje had van mij eigenlijk wel wat<br />
langer mogen duren, al krijg je<br />
dus niet de tijd je daar druk over<br />
te maken.<br />
Eric van Domburg Scipio<br />
✪✪✪✪<br />
Danielle Nicole<br />
THE LOVE YOU BLEED<br />
Forty Below<br />
Danielle Nicole is bij de goed<br />
ingewijde <strong>Heaven</strong>-lezer wellicht<br />
bekend als zangeres van de<br />
band Trampled Under Foot, die<br />
ze samen met haar broers Kris<br />
en Nick bestierde. Het gezelschap<br />
kende haar grootste succes met<br />
het laatste studioalbum BADLANDS<br />
dat in 2013 de hoogste positie bereikte<br />
in de Amerikaanse Billboard<br />
Blueshitlijst. Nicole gaat op haar<br />
derde album (in 2015 debuteerde<br />
ze als soloartieste met WOLF DEN,<br />
drie jaar later gevolgd door CRY<br />
NO MORE) onverdroten voort met<br />
haar heerlijke mix van blues,<br />
soul en (hard)rock. THE LOVE YOU<br />
BLEED telt maar liefst een dozijn<br />
songs, voor het leeuwendeel door<br />
haar zelf gecomponeerd, vaak<br />
met haar gitarist Brandon Miller.<br />
Voor wie referenties wil: Beth Hart,<br />
Anastacia, Melissa Etheridge, Jan<br />
James en Sass Jordan vissen<br />
stilistisch in hetzelfde vijvertje. Al<br />
eerder werden Love On My Brain,<br />
Make Love en How Did We Get To<br />
Goodbye online vrij gegeven. Niet<br />
verwonderlijk, want het zijn sterke<br />
62 HEAVEN MRT/APR 2024<br />
OOK VERSCHENEN<br />
De afgelopen twaalf jaar hebben<br />
The Tibbs zich bewezen<br />
als een van de beste old school<br />
soulgroepen van de Lage Landen.<br />
KEEP IT TO YOURSELF is hun derde<br />
album voor het Italiaanse label<br />
Record Kicks en hun tweede met<br />
de uitstekende vocaliste Roxanne<br />
Hartog, die zich als een vis in het<br />
water voelt tussen de elf originals<br />
en een ingetogen swingende cover<br />
van Rosie van Claw Boys Claw.<br />
Heerlijk strak spelend. Als The<br />
Tibbs Amerikaans was, zou je ze<br />
op een label als Daptone verwachten<br />
(Record Kicks ✪✪✪✪). Wel<br />
Amerikaans zijn Black Pumas.<br />
Vier jaar geleden verraste het<br />
Texaanse duo met een voortreffelijk<br />
titelloos debuut dat klassieke<br />
soulstijlen van nieuwe<br />
impulsen voorzag. CHRONICLES OF<br />
A DIAMOND bewijst dat de magie<br />
nog springlevend is, want hoewel<br />
de grootste invloed nog altijd de<br />
psychedelische soul uit de vroege<br />
jaren zeventig is, voegen ze daar<br />
genoeg eigens aan toe (ATO<br />
Records/PIAS ✪✪✪✩). Minder<br />
indruk maakt de jongste release<br />
van levende legende Dan Penn. Op<br />
THE INSIDE TRACK ON BOBBY PURIFY<br />
vinden we demo-opnamen die hij<br />
in een driemansbezetting maakte<br />
voor wat in 2005 het album<br />
BETTER TO HAVE IT zou worden van<br />
soulzanger Bobby Purify. De veel<br />
rijker geproduceerde opnamen<br />
van Purify staan eveneens op deze<br />
uitgave. Mooie soul, maar de brille<br />
van Penns hoogtijdagen ontbreekt<br />
(The Last Music Company/CRS<br />
✪✪✪). Over naar een ander<br />
geluid: vibrafoon en akoestische<br />
gitaar, verder niets. We hebben<br />
het over CIRCUM van Ton Risco<br />
en Marcos Teira. De Spanjaarden<br />
hebben gekozen voor een vrij<br />
ingetogen sound (verwacht geen<br />
vurige flamencoklanken, al klinkt<br />
flamenco zeker door), lekker jazzy,<br />
en heel ontspannend. Muzak is<br />
dit zeker niet, maar al met al is<br />
CIRCUM een album waarvoor je niet<br />
echt gaat zitten en dat je prima<br />
op de achtergrond kunt draaien<br />
(Youkali/XMD ✪✪✪). Spannender<br />
gitaarmuziek vind je op NIGHT IN<br />
THE CITY van Robben Ford, met<br />
opnamen van een concert uit 2021.<br />
Het verwondert niet dat er vooral<br />
nummers van zijn album PURE uit<br />
dat jaar op staan, een mengeling<br />
van jazz en blues. Wel jammer
SuperBlue: Kurt<br />
Elling & Charlie<br />
Hunter<br />
THE IRIDESCENT SPREE<br />
Edition Records<br />
Dat het album<br />
SUPERBLUE<br />
van gitarist<br />
Charlie Hunter<br />
en vocalist Kurt<br />
Elling, genoemd<br />
naar hun gelijknamige project,<br />
in 2021 een Grammy-nominatie<br />
kreeg was volkomen terecht. Het<br />
album kende een divers jazzpallet<br />
en de manier waarop beide<br />
muzikanten dat invulden was<br />
fenomenaal. Beiden zijn sinds de<br />
jaren negentig actief in de jazz<br />
en hebben de grenzen van het<br />
genre meer dan eens opgezocht<br />
en opgerekt. Hunter viel meteen<br />
op omdat hij op maat gemaakte<br />
gitaren speelt die zijn voorzien van<br />
zeven dan wel acht snaren. Daarop<br />
kan hij, simultaan, zowel akkoorden<br />
als bas- en melodielijnen spelen.<br />
Elling daarentegen is een van ‘de<br />
grote jazzvocalisten’ van deze tijd.<br />
Een Gregory Porter heeft overduidelijk<br />
goed naar hem geluisterd.<br />
THE IRIDESCENT SPREE is een<br />
soulvolle plaat en soms nog iets<br />
spannender en avontuurlijker<br />
dan zijn voorganger. Dat komt<br />
mede door de bijdragen van het<br />
duo DJ Harrison op toetsen en<br />
Corey Fonville op drums. De start<br />
van het album is weliswaar een<br />
beetje mat maar dat wordt ruimschoots<br />
goedgemaakt met tracks<br />
als Only The Lonely Woman van<br />
Ornette Coleman waarop, naast<br />
Elling, een glansrol is weggelegd<br />
voor Fonville die een heerlijk<br />
ritme neerlegt, dat in combinatie<br />
met een monotone baslijn veel<br />
verder gaat dan sommige funky<br />
tracks die op het debuut te vinden<br />
zijn. Ook met een schitterende,<br />
soulvolle cover van Right About<br />
Now van Ron Sexsmith maakt<br />
Elling vocaal opnieuw veel indruk.<br />
Hunter toont zich een meester in<br />
het aanwezig zijn zonder dat hij<br />
de aandacht opeist. Het kwartet<br />
wordt op dit uitmuntend geproduceerde<br />
album – de vier heren<br />
zijn hier zelf verantwoordelijk<br />
voor – tevens begeleid door een<br />
blazerssectie. Het levert, ondanks<br />
de enigszins matige start, weer<br />
een voortreffelijk album op.<br />
Ed Muitjens ✪✪✪✪<br />
songs. Maar dat geldt zeer zeker<br />
ook voor Head Down Low, het fraaie<br />
akoestische rustpuntje A Lover Is<br />
Forever (ooit door Etta James op<br />
de plaat gezet) en de zeker zo<br />
mooie ballads Say You’ll Stay en<br />
Who He Thinks You Are.THE LOVE<br />
YOU BLEED is een plaat met een<br />
onverbiddelijke repeat-garantie.<br />
Joop van Rossem ✪✪✪✩<br />
Niecy Blues<br />
EXIT SIMULATION<br />
kranky<br />
Het is altijd knap als iemand<br />
binnen bekende parameters een<br />
album maakt dat totaal anders<br />
klinkt dan alles wat je al binnen<br />
dat genre kent. EXIT SIMULATION,<br />
het debuut van de Amerikaanse<br />
r&b-artiest Niecy Blues brengt<br />
een mix tot stand van soul, gospel,<br />
ambient, jazz en folk zoals ik die<br />
in elk geval nooit eerder hoorde.<br />
Hoewel je even de neiging hebt<br />
deze slepende mengeling van<br />
stijlen af te doen als zijnde te<br />
kunstmatig verzonnen, creëert<br />
Niecy Blues zo’n fascinerend<br />
geluidslandschap dat de traag<br />
gezongen, meanderende liedjes<br />
een bijzondere schoonheid krijgen<br />
dat in maar twee nummers wordt<br />
gezongen; aan de andere kant<br />
komt zijn meeslepende gitaarspel<br />
zo natuurlijk nog beter uit (Earmusic/V2<br />
✪✪✪✩). Zang klinkt wel<br />
volop op KIND AAN ZEE van Igor<br />
(Herder). Deze Utrechtse rapper/<br />
zanger/pro ducer debuteert met<br />
een heel originele hiphopplaat. In<br />
een bijna singer-songwriterachtige<br />
stijl, die wat weg heeft van<br />
een symfonische Spinvis, brengt<br />
hij nederhop die ook velen zal<br />
aanspreken die normaliter niet<br />
veel met dit genre op hebben<br />
(V2 ✪✪✪✪). Heel andere koek<br />
is DREAMS van Aurora Clara, de<br />
Spaanse jazzrockgroep rond<br />
gitarist/componist Raul Mannola.<br />
Hij toont zich bedreven op de elektrische,<br />
akoestische en flamencogitaar,<br />
terwijl ook de bijdragen van<br />
fluitist Juan Carlos Aracil vermelding<br />
verdienen. Door de hoge<br />
kwaliteit van de composities en het<br />
instrumentale spel is DREAMS een<br />
aanrader voor jazzrockliefhebbers<br />
(Youkali/XMD ✪✪✪✪). Sterke<br />
composities en puik spel vind je<br />
ook op TRAVELLER’S WAYS van Jasper<br />
Somsen, Enrico Pieranunzi,<br />
Gabriele Mirabassi. De Nederlandse<br />
jazzbassist en -componist<br />
Somsen werkt hierop samen met<br />
twee van de bekendste Italiaanse<br />
jazzmuzikanten: Pieranunzi op<br />
piano en Mirabassi op klarinet. Al<br />
bij de eerste tonen hoor je dat die<br />
samenwerking gewoon klopt. Dit is<br />
even kalme als kalmerende jazz,<br />
die betovert, zelfs op de schaarse<br />
momenten dat het tempo wat meer<br />
omhoog gaat (Challenge Records<br />
✪✪✪✪). Dan nog twee pianoplaten:<br />
SPOTTING GATEWAYS is het<br />
vierde album van de Belgische pianist<br />
en componist Bram de Looze,<br />
wiens sound ligt tussen jazz en<br />
neoklassiek. Centrale thema is de<br />
creativiteit, een mix van controle<br />
en overgave, tussen improvisatie<br />
en compositie. SPOTTING GATEWAYS<br />
is een mooi verstilde, bijzondere<br />
plaat, die rust biedt aan wie ervoor<br />
openstaat. De hoes past perfect bij<br />
de sfeer (Dox Records ✪✪✪✪).<br />
Ook componist Douwe Eisenga<br />
brengt rustgevende pianomuziek<br />
op POETRY OF A CITY. Gebaseerd<br />
op gedichten van lokale dichters<br />
bewijst Middelburger Eisenga dat<br />
pianomuziek niet saai hoeft te zijn<br />
(Butler/Bertus ✪✪✪✪).<br />
Redactie: Kees van Wee<br />
63 HEAVEN MRT/APR 2024
64 HEAVEN MRT/APR 2024<br />
BERT BROERE<br />
BOSS BASS<br />
Op 6 september vorig jaar overleed jazz bassist<br />
Richard Davis. Hij was 93 jaar. Ik werd een beetje<br />
in verlegenheid gebracht, want ik was in de<br />
veronderstelling dat hij al jaren niet meer onder ons<br />
was. Om die misser te compenseren, en als eerbetoon,<br />
heb ik een aantal platen waarop hij meespeelt uit de<br />
kast getrokken en weer beluisterd. Dat was een waar genoegen<br />
en een feest der herkenning. Natuurlijk RIP, RIG<br />
& PANIC van Roland Kirk, maar vooral ook de opnamen<br />
met altist/klarinettist Eric Dolphy, zoals de livesessies<br />
AT THE FIVE SPOT uit 1961 met trompettist Booker Little,<br />
de voorbeeldig heruitgegeven MUSICAL PROPHET: THE<br />
EXPANDED 1963 NEW YORK STUDIO SESSIONS en als klap<br />
op de vuurpijl OUT TO LUNCH uit 1964.<br />
En dat is nog maar een zeer beperkte greep uit zijn<br />
oeuvre, want – zo las ik ergens – hij participeerde als<br />
sideman bij zo’n 2000 studiosessies.<br />
Richard Davis<br />
De opnamen onder eigen naam als bandleider zijn<br />
beperkt. Richard Davis was een man op de achtergrond,<br />
een stille kracht die van alle denkbare muziekstijlen op<br />
de hoogte was en ze ook kon spelen. Of het nu bebop,<br />
swing, free- of hardbop was, Davis paste in elk idioom.<br />
En tussen de bedrijven door speelde hij ook nog bij<br />
symfonieorkesten met dirigenten als Leonard Bernstein<br />
of Igor Stravinsky. En mocht je als lezer van dit blad<br />
geen boodschap hebben aan jazz, dan is er nog ruime<br />
keus in het popsegment, want ook in dat genre was<br />
Davis een veelgevraagd sessiebassist. Zijn bijdrage<br />
aan ASTRAL WEEKS uit 1968 van Van Morrison wordt<br />
alom bejubeld vanwege het stuwende jazzy geluid. Die<br />
inbreng leverde hem meer sessiewerk op. Zo maakten<br />
Bruce Springsteen, Paul Simon, Bonnie Raitt en Laura<br />
Nyro dankbaar gebruik van zijn diensten. En passant<br />
ging hij eind jaren zeventig ook nog lesgeven op<br />
Wisconsin University, wat hij tot 2016 bleef doen. Met<br />
zijn heengaan verliest de jazz een van de laatste ‘oude<br />
grote’ bassisten.<br />
LUISTERPARADIJS BLUES • JAZZ • SOUL<br />
die niet te ontkennen valt. Als in een<br />
surrealistische koortsdroom trekken<br />
de liedjes voorbij en toch worden<br />
ze nooit zo vaag dat ze in het niets<br />
lijken op te lossen. Er gaat juist een<br />
enorme kracht uit van haar unieke<br />
ambient r&b die in al zijn ongrijpbaarheid<br />
totaal betovert.<br />
Pieter Wijnstekers ✪✪✪✪<br />
Guillaume Poncelet<br />
DURANGO<br />
Absoilone/XMD<br />
De uit Grenoble afkomstige pianist<br />
en componist Guillaume Poncelet<br />
trakteert ons op een bedeesd, maar<br />
warm klinkend album, ergens in de<br />
buurt van de klankwereld van Ludovico<br />
Einaudi en Yann Tiersen, maar<br />
met genoeg eigens om onderscheidend<br />
en interessant te zijn. Mooi<br />
geproduceerd, met hier en daar een<br />
ander keyboardaccent dan alleen<br />
de piano. Hoogtepunten zijn wat mij<br />
betreft het instrumentale chanson<br />
Patricia en het overpeinzende L’Autre<br />
Soi. Harmen van Aurich ✪✪✪✪<br />
Jennifer Porter<br />
YES, I DO!<br />
Cougar Moon Music<br />
Op haar vierde album met eigen<br />
songs zette Jennifer Porter zes eigen<br />
nummers en twee bluessongs uit de<br />
jaren twintig van de vorige eeuw: Leroy<br />
Carr’s How Long en Bessie Smith’<br />
Good Ol’ Wagon. Dat de tot operazangeres<br />
opgeleide zangeres-toetseniste<br />
zich vooral rootsmuzikant voelt,<br />
verbaast dan ook niet: ook in haar<br />
eigen songs vechten jazz, blues en<br />
zydeco om voorrang in uptemposongs<br />
en ballads. Porter wilde niet<br />
een heel album opnemen zo kort<br />
na SUN COME AND SHINE (2021),<br />
maar was zo geïnspireerd, dat ze<br />
deze songs snel vastlegde met<br />
drummer/producer Dana Packard,<br />
bassist Damon Banks, gitarist<br />
George Naha, trompettist Steve<br />
Jankowski en saxofonist Dough<br />
DeHays. Ze zijn allen routiniers uit<br />
de soul, funk en rhythm-and-blues<br />
en spelen daardoor compact en<br />
enthousiast, terwijl steelgitariste<br />
Cindy Cashdollar en accordeonist<br />
C. J. Chenier nog extra sfeer toevoegen.<br />
Porter timet lui en zingt<br />
prettig omfloerst, waardoor haar<br />
zang sensueel is en haar muziek<br />
klinkt als een klok. Ruud Heijjer<br />
✪✪✪✩<br />
Reverend Kristin<br />
Michael Hayter<br />
SAVED!<br />
Perpetual Burn<br />
Als ik vorig jaar één miskoop<br />
heb gedaan, was het SAVED! van<br />
Reverend Kristin Michael Hayer.<br />
Op diverse Amerikaanse sites<br />
werd het album afgelopen najaar<br />
zo enthousiast onthaald (bij<br />
Paste zelfs een 9,4!) dat een eigen<br />
onderzoek naar dit vermeende<br />
indiegospelmeesterwerk absoluut<br />
gerechtvaardigd was. Voorheen<br />
opererend onder de naam Lingua<br />
Ignota, in welke gedaante de<br />
klassiek opgeleide avant-garde<br />
Cleo Sol
LUISTERPARADIJS WERELD<br />
zangeres Kristin Hayter, een Diamanda<br />
Galas-achtige mengeling<br />
tot stand bracht van opera,<br />
heavy-elektro, avant-metal en<br />
folk, had ik natuurlijk al gewaarschuwd<br />
moeten zijn dat dit<br />
verre van mainstream muziek<br />
zou zijn. Op zich schrik ik daar<br />
ook niet meteen van terug en<br />
zeker omdat SAVED! ook voornamelijk<br />
akoestisch was, had ik<br />
toch wel verwacht hierin mee<br />
te kunnen gaan. Waar ik echter<br />
geen rekening mee had gehouden<br />
was dat Hayter de op zich<br />
veelal prima liedjes zo gekunsteld<br />
aan zou snijden dat ik er<br />
geen seconde in kon meegaan.<br />
Het begint al met de opzettelijk<br />
beroerde opnamekwaliteit, die<br />
al direct zijn apotheose vindt<br />
in het openingsnummer, om<br />
daarna weliswaar iets beter<br />
te worden, maar nooit zo dat<br />
je er echt voor je plezier naar<br />
luistert. Daarvoor komt het<br />
allemaal toch heel onoprecht<br />
over. En of het nu de zang of de<br />
instrumentatie is, het gevoel dat<br />
hier een gekunstelde act wordt<br />
opgevoerd, laat mij in elk geval<br />
niet los en maakt dat ik SAVED!<br />
niemand zou aanraden.<br />
Pieter Wijnstekers ✪✪<br />
Cleo Sol<br />
HEAVEN ✪✪✪✪<br />
GOLD ✪✪✪✪<br />
Forever Living Originals<br />
De Britse soul/r&b-zangeres<br />
Cleo Sol, had afgelopen najaar<br />
nog maar net haar jongste<br />
album HEAVEN gelanceerd, of<br />
enkele weken later verscheen,<br />
voorlopig alleen digitaal, het<br />
nieuwe album GOLD. Nu kennen<br />
we Sol vooral als lid van dat<br />
ongrijpbare Britse soulcollectief<br />
Sault, wier releases altijd min<br />
of meer bij verrassing worden<br />
uitgebracht, zodat we niet<br />
helemaal raar hoeven op te<br />
kijken wanneer ze iets gelijks<br />
doet. Maar waar albums van<br />
Sault nogal eens van elkaar<br />
kunnen verschillen, liggen<br />
HEAVEN en GOLD min of meer in<br />
elkaars verlengde met mooie,<br />
sensuele en persoonlijke r&b,<br />
die niet heel vernieuwend is,<br />
maar sterk herinnert aan het<br />
werk van vrouwelijke artiesten<br />
als Syreeta en Minnie Riperton.<br />
Geheel ontdaan van overbodige<br />
opsmuk, brengt Sol haar<br />
muziek evenwel terug tot de<br />
bittere essentie. Waarbij zowel<br />
HEAVEN als GOLD bewijzen<br />
dat je eigenlijk ook niet meer<br />
nodig hebt.<br />
Eric van Domburg Scipio<br />
Marc van Vugt<br />
THE CURIOUS BADGER –<br />
GUITAR TALES II ✪✪✪✪<br />
Baixam Records<br />
Ineke Vandoorn<br />
meets Jasper Van<br />
‘t Hof<br />
DANCING ON WATER<br />
✪✪✪✪<br />
Baixam Records<br />
Met THE CURIOUS BADGER – GUI-<br />
TAR TALES II brengt jazzgitarist<br />
Marc van Vugt een vervolg uit<br />
op het eind 2022 verschenen<br />
THE LONELY COYOTE – GUITAR TA-<br />
LES. Net als op dat album laat<br />
Van Vugt op een grote variëteit<br />
aan akoestische gitaren niet<br />
alleen zijn virtuositeit horen,<br />
maar ook zijn compositorische<br />
vernuft, waarmee hij in de<br />
voetsporen treedt van illustere<br />
voorgangers als Ralph Towner,<br />
Pat Metheny en Egberto<br />
Gismonti.<br />
Tot nu toe speelde Van Vugt<br />
altijd een hoofdrol op de platen<br />
van zijn vrouw, jazzzangeres<br />
Ineke Vandoorn. En hoewel hij<br />
op DANCING ON WATER vermeld<br />
staat als medeproducer (net<br />
als zij op zijn cd trouwens),<br />
zwijgen daar verder de gitaren<br />
en wordt Vandoorn alleen<br />
ondersteund door de piano en<br />
synthesizers van Jasper van ‘t<br />
Hof. Op de zes boeiende tracks,<br />
waaronder twee covers, gedijt<br />
Vandoorn zeer en glijdt haar<br />
prachtige stem soepel door de<br />
intens mooie songs.<br />
Pieter Wijnstekers<br />
Skruk & Frode<br />
Fjellheim<br />
MITT ALTER ER FJELLET/<br />
VAERIEH MOV AALHTARINIE<br />
Kirkelig Kulturverksted/XMD<br />
Voor wie het<br />
Noors noch het<br />
Sami machtig is,<br />
betekent de titel<br />
van dit nieuwe<br />
duo album van<br />
Sami-zanger/muzikant Frode<br />
Fjellheim en het Noorse folkkoor<br />
Skruk: MIJN ALTAAR IS DE BERG. Het<br />
is een titel die al wat verraadt van<br />
het gewijde karakter van deze cd.<br />
Dat hoeft niet-gelovigen zeker niet<br />
af te schrikken, aangezien deze<br />
Sami gospelfolk van een dusdanige<br />
pracht is dat ze muzikaal<br />
volledig overtuigt. De Sami-taal<br />
waarin het album gezongen wordt<br />
is bovendien voor niet-Sami zo<br />
Mari Boine<br />
GULA GULA – HØR STAM-<br />
MØDRENES STEMME<br />
By Norse Music<br />
Verscheen afgelopen najaar AMAME,<br />
dat bijzonder fraaie album van Samifolkzangeres<br />
Mari Boine en toetsenist<br />
Bugge Wesseltoft, in december<br />
kwam daar een re-issue bij van<br />
haar debuutalbum GULA GULA – HØR<br />
STAMMØDRENES STEMME uit 1989, een<br />
abstract, dat dit geen belemmering<br />
zal zijn. Voeg hierbij dat Fjellheim<br />
een zogeheten joik-zanger is,<br />
met een polyfone manier van zingen<br />
die sterke raakvlakken heeft<br />
met het soort zang dat we ook uit<br />
andere delen van de wereld kennen,<br />
van Mongoolse keelzang tot<br />
Bulgaarse dameskoren, en het is<br />
duidelijk dat MITT ALTER ER FJELLET<br />
een ongekunsteld naturel bezit,<br />
dat van voor tot achter betovert.<br />
De aardse tonen van Fjellheim<br />
contrasteren bijzonder fraai met<br />
de naar het hemelse neigende<br />
zang van Skruk, en dat alles tegen<br />
een veelal verstilde achtergrond<br />
van bandoneon, percussie en<br />
synthesizer. Zo ontstaat een<br />
ijzingwekkend mooi totaalgeluid<br />
dat maar weinigen onberoerd<br />
zal laten. Pieter Wijnstekers<br />
✪✪✪✪✩<br />
album dat destijds door Peter<br />
Gabriel werd opgepikt op zijn<br />
RealWorld-label. Het werd als GULA<br />
GULA uitgebracht onder de naam<br />
Mari Boine Persen. Nu opnieuw<br />
beschikbaar gemaakt met het<br />
oorspronkelijke artwork en de<br />
volledige titel, blijkt deze destijds<br />
baanbrekende plaat nog even<br />
fris en uniek als 35 jaar geleden,<br />
waarbij de traditionele Sami-folk<br />
65 HEAVEN MRT/APR 2024
LUISTERPARADIJS WERELD<br />
een moderne bewerking onderging<br />
die op geen enkele wijze<br />
gedateerd is geraakt en Boine’s<br />
prachtstem fraai ondersteunt.<br />
Nu helemaal geremasterd en<br />
uitgebreid met twee niet eerder<br />
uitgebrachte bonustracks uit<br />
dezelfde sessies, is er alle reden<br />
deze Noorse wereldfolkklassieker<br />
alsnog in huis te halen.<br />
Pieter Wijnstekers ✪✪✪✪<br />
El Juntacadaveres<br />
HECHO EN MÉXICO<br />
El Astillero Records/Music & Words<br />
De muziek van de Belgische<br />
groep El Juntacadaveres werd<br />
tien jaar geleden nog omschreven<br />
als triphoptango: dat is geen<br />
term waarmee je dit nieuwe, live<br />
in Mexico opgenomen album zou<br />
omschrijven. Tangopunk lijkt beter<br />
te pakken. Nog immer aangevoerd<br />
door de Argentijnse zanger/<br />
liedjesschrijver, bandoneonist en<br />
saxofonist Enrique Noviello, die in<br />
2002 naar Antwerpen verhuisde<br />
en daar met lokale musici El<br />
Juntacadaveres oprichtte, was het<br />
nooit zijn bedoeling veilige tangomuziek<br />
te spelen. Hij bracht een<br />
mooie kruisbestuiving tot stand<br />
met andere muziekstijlen, van<br />
rock en hiphop tot jazz en reggae.<br />
Op dit opwindende live album gooit<br />
het gezelschap er evenwel vooral<br />
de beuk in en zonder de subtiliteiten<br />
overboord te gooien overtuigt<br />
deze opzwepende tangorock zeer.<br />
Zowel de prima liedjes als de pure<br />
spelvreugde komen uitstekend uit<br />
de verf.<br />
Eric van Domburg Scipio<br />
✪✪✪✪<br />
Stephen Marley<br />
OLD SOUL<br />
Tuff Gong / Universal<br />
Stephen Marley werd als jongste<br />
zoon van Bob en Rita Marley<br />
geboren in 1972. Op de hoes van<br />
OLD SOUL zien we hem als kind:<br />
een jochie dat niet veel tijd met<br />
zijn veelvuldig tourende vader had<br />
kunnen doorbrengen voor die in<br />
1981 overleed. Genetisch gezien<br />
kreeg Stephen van het Marleykroost<br />
vermoedelijk de grootste<br />
Stephen Marley<br />
erfenis, want hij groeide uit tot<br />
een uitstekende songschrijver,<br />
zanger en getalenteerd producer.<br />
OLD SOUL is niet zijn baanbrekendste<br />
soloplaat, maar wel een<br />
heel persoonlijke en bedachtzaam<br />
samengestelde en uitgevoerde.<br />
Dat is vast geen toeval: eind 2022<br />
verloor Stephen zijn oudste zoon<br />
Jo Mersa, die op ongelukkige wijze<br />
overleed. De veertien tracks zijn<br />
vrijwel akoestisch, geluidstechnisch<br />
perfect en laten Stephens<br />
ingetogen zang schitteren in een<br />
introspectief geheel dat meditatief<br />
en troostend voelt. Hij krijgt volop<br />
bijval van familie en vrienden in<br />
een selectie die nogal wat covers<br />
telt. Mooie keuzes zijn onder meer<br />
There’s A Reward van Wailers-mentor<br />
Joe Higgs en Thanks We Get,<br />
een origineel van Lee Perry en<br />
Wailers-tijdgenoot Junior Byles.<br />
Georgia On My Mind, The Beatles’<br />
Don’t Let Me Down en jazzstandard<br />
These Foolish Things zijn wonderlijker,<br />
maar ongetwijfeld op het lijf<br />
geschreven. Eric Clapton’s aanwezigheid<br />
in vaders I Shot The Sheriff<br />
is hooguit goed voor een glimlach.<br />
Gelukkig maken Stephens eigen<br />
composities dat meer dan goed,<br />
want met Don’t You Believe, Cool As<br />
The Breeze en Cast The First Stone<br />
kent OLD SOUL een indrukwekkende<br />
opening en Standing In Love,<br />
Winding Road (met Jack Johnson<br />
en Bob Weir) en het autobiografische<br />
titelnummer zorgen voor een<br />
even sterke finale. Reggaeplaten<br />
worden hoogst zelden zo knap<br />
klein gehouden. Eddie Aarts<br />
✪✪✪✪<br />
Negarit Band<br />
ORIGINS<br />
Buda Musique/XMD<br />
De Negarit Band van Teferi Assefa<br />
is een van de toonaangevende<br />
bands van Ethiopië. Op dit prima,<br />
al met al jazzy klinkende album<br />
- opgenomen en gemasterd in<br />
Ethiopië, gemixt in Los Angeles –<br />
is goed te horen waarom dit zo is.<br />
Goede songs die met veel flair en<br />
enthousiasme worden uitgevoerd.<br />
Bijzonder is dat de zang in een<br />
soort fantasietaal plaatsvindt. De<br />
66 HEAVEN MRT/APR 2024<br />
OOK VERSCHENEN<br />
We gaan op WERELDREIS met<br />
Liesbeth List. Zo heet althans<br />
de nieuwe 3-cd-compilatie waarin<br />
het hele oeuvre van deze gevierde<br />
Nederlandse zangeres aan bod<br />
komt. De nadruk ligt daarbij op de<br />
internationale aspecten van haar<br />
carrière met vele liedjes in het<br />
Frans of Duits, af en toe ook Engels<br />
en zelfs Portugees en Italiaans.<br />
Met uiteraard ook de nodige nummers<br />
met Ramses Shaffy, en met<br />
Rod McKuen, Edith Piaf en Charles<br />
Aznavour. Mooi te horen is hoeveel<br />
beter ze in de loop der jaren is<br />
gaan zingen. Waar ze aanvankelijk<br />
nog vrij stijfjes overkomt, klinkt ze<br />
later veel ontspannener en meer<br />
op haar gemak. Grootste verrassing<br />
is een niet eerder uitgebrachte<br />
cover van cultheld David<br />
Ackles: Blue Ribbons. Een mooi<br />
overzicht van een van de internationaal<br />
bekendste Nederlandse<br />
zangeressen (Universal ✪✪✪✪).<br />
Met SUAVE BRUTA debuteert de<br />
Frans-Colombiaanse zangeres en<br />
bassiste Ëda Diaz met een even<br />
vernieuwende als sprankelende<br />
mix van latinfolk en moderne pop<br />
die allerwegen onze aandacht<br />
verdient. Vergelijkbaar in kwaliteit<br />
met zulke gevierde Latijns-<br />
Ameriaanse singer-songwriters<br />
als Gaby Moreno en Juana Molina,<br />
is Diaz een artieste waar we in de<br />
toekomst nog veel van gaan horen.<br />
Zo’n geslaagd en avontuurlijk<br />
wereldmuziekalbum kom je slechts<br />
een enkele keer in een jaar tegen<br />
(Airfono ✪✪✪✪✩). Teruggravend<br />
in de geschiedenis van de<br />
muziek in de Caraïben, stuiten we<br />
op het compilatie-album MERENGUE<br />
TIPICO: NUEVA GENERACION!, een<br />
uiterst zeldzame collectie singles<br />
uit de jaren zestig en zeventig<br />
uit de Dominicaanse Republiek.<br />
Vergeleken met merengue uit<br />
andere delen van Latijns-Amerika,<br />
bezit de op accordeon gespeelde<br />
Dominicaanse variant een extra<br />
dosis uiterst aanstekelijke energie<br />
(Bongo Joe ✪✪✪✪). Steken<br />
we over naar Afrika waar we in<br />
Senegal het debuutalbum vieren<br />
van de band Dieuf-Dieul De Thiès,<br />
een enigszins vergeten groep uit<br />
de glorietijd van de Senegalese<br />
muziek en een directe concurrent
Hirahi Afonso<br />
LO PURO<br />
Amilkilometros/XMD<br />
Hoewel zijn<br />
voornaam een<br />
Japanse afkomst<br />
doet vermoeden,<br />
is Hirahi<br />
Afonso voor<br />
zover ik heb kunnen nagaan een<br />
volbloed Spanjaard, afkomstig<br />
van de Canarische eilanden. LO<br />
PURO is zijn tweede album, na<br />
MEMENTO (2020), en is gemaakt in<br />
samenwerking met een keur aan<br />
Spaanstalige artiesten. Deze bijna<br />
caleidoscopische inbreng maakt<br />
dat LO PURO een afwisselend<br />
album is geworden, dat moeilijk<br />
op één stijl is vast te pinnen. De<br />
rode draad wordt gevormd door<br />
het geluid van de timple, een<br />
origineel Canarisch snaarinstrument,<br />
een soort kruising tussen<br />
een ukelele en een gitaar. Afonso<br />
is een virtuoos op dat instrument,<br />
dat LO PURO een orginele, frisse<br />
en tegelijkertijd ingetogen klank<br />
geeft. Door het simpele geluid<br />
van de timple te combineren met<br />
elektronica, zoals op Que Piel Habito<br />
Hoy en Eded Del Sol, voorkomt<br />
Afonso dat het album blijft steken<br />
in al te simpele wereldmuziek.<br />
Door de combinatie van al die<br />
invalshoeken valt LO PURO, dat is<br />
opgenomen in Barcelona en New<br />
York, nog het beste te vergelijken<br />
met het nu dertig jaar oude<br />
album UN MUNDO SEPARADO POR<br />
EL MISMO DIOS van Nacho Cano,<br />
bekend van de Madrileense new<br />
wave-band Mecano. Verrassende<br />
vreemde eend in de bijt is op LO<br />
PURO het Engelstalige Night Vision,<br />
waarop duidelijke invloeden uit de<br />
dance te horen zijn. De dromerige<br />
sfeer van het album, die het best<br />
tot zijn recht komt in het prijsnummer<br />
Las Cosas Que Importan, wordt<br />
echter abrupt beëindigd in de<br />
afsluitende twee nummers. No Me<br />
Comprendas, een live opgenomen,<br />
rommelig jazzy nummer is nog tot<br />
daar aan toe. Maar met 3LP1N4R<br />
(spreek uit: El Pinar) sluit Afonso<br />
het album echt op totaal onbegrijpelijke<br />
wijze af. Als een slecht<br />
afgestemde radio combineert dit<br />
nummer lange periodes van ruis<br />
en stilte met flarden muziek en<br />
gesproken woord. En dat gedurende<br />
ruim zeven minuten! Zonder<br />
deze jammerlijke misser had LO<br />
PURO vier en een halve ster van<br />
me gekregen, maar dat kan ik nu<br />
echt niet over m’n hart verkrijgen.<br />
Roeland Smits ✪✪✪✪<br />
band wil via de muziek ‘verbinden’<br />
en daarbij kiezen voor een<br />
bepaalde taal zou tegen deze<br />
politieke achtergrond een grote<br />
fout zijn: sinds het stalinistische<br />
bewind (1974 – 1991) in Ethiopië<br />
ligt een en ander nog altijd uiterst<br />
gevoelig. Het prima cd-boekje<br />
legt dat helder uit. Het prijsnumvan<br />
Youssou N’Dours Etoile de<br />
Dakar. De afstand van de provinciestad<br />
Thiès naar de hoofdstad<br />
Dakar bleek echter onoverbrugbaar,<br />
waarna de groep uiteenviel<br />
om pas dertig jaar later een doorstart<br />
te maken, waarna dit titelloze<br />
debuut werd opgenomen. Heerlijk<br />
swingend, met geweldig blaaswerk<br />
en opzwepende zang, brengt<br />
Dieuf-Dieul de Thiès een mbalaxvariant<br />
met psychedelische inslag<br />
en stevige fuzzgitaren (Buda/XMD<br />
✪✪✪✩). In een tijd dat afrobeat<br />
is uitgegroeid tot misschien wel de<br />
mer Guwayla is fraai en lang:<br />
bijna negen minuten smullen van<br />
de geweldige gitaar van Sibhat<br />
Endale en een drietal traditionele<br />
instrumenten: krar, massenqo<br />
en kebero, afgewisseld door een<br />
blazerstrio en een drumsolo.<br />
Cees Bronsveld<br />
✪✪✪✩<br />
populairste Afrikaanse muziekstijl<br />
en overal navolging vindt, komt uit<br />
Italië de meest ongewone afrobeatvariant.<br />
Het veertienkoppige Classica<br />
Orchestra Afrobeat maakt al<br />
zo’n tien jaar een ongehoorde mix<br />
van klassieke muziek en afrobeat,<br />
en hoewel dat nogal gekunsteld<br />
lijkt bewijst het recent verschenen<br />
CIRCLES dat dat absoluut niet<br />
het geval is. Dit klinkt even fraai<br />
en ongewoon als meeslepend en<br />
natuurlijk (Brutture Moderne/XMD<br />
✪✪✪✪).<br />
Redactie: Pieter Wijnstekers<br />
Katerina Papadopoulou<br />
& Aegean Arc<br />
AURA<br />
Saphrane/Music & Words<br />
AURA zet de Griekse folkzangeres<br />
Katerina Papadopoulou weer<br />
terug op het muzikale toneel met<br />
een prachtig recital van traditionele<br />
Griekse muziek, drie jaar na<br />
de alom hooggeprezen voorganger:<br />
ANÁSTASIS, A JOURNEY<br />
THROUGH OLD GREEK MUSIC. Op dat<br />
album maakten we een denkbeeldige<br />
reis met een zogeheten<br />
Rose Of Jericho-plant (Anastatica<br />
hierochuntica) langs plekken waar<br />
vroeger de Helleense cultuur<br />
bloeide. Papadopoulou werd<br />
daarbij vergezeld door haar vaste<br />
driemansensemble Anastatica.<br />
Typisch genoeg heet hetzelfde<br />
trio op dit nieuwe album plotseling<br />
Aegean Arc, mogelijk omdat<br />
de muziek op AURA zich beperkt<br />
tot de regio van de Egeïsche<br />
Zee, waar de voorganger een<br />
groter deel van de Middellandse<br />
Zee besloeg. De instrumentatie<br />
(kanun, ûd, lyra, percussie) is<br />
evenwel grotendeels hetzelfde<br />
en wordt ook nu weer uitermate<br />
fraai en inventief ingevuld, al blijft<br />
Papadopoulou’s stem en zang<br />
de allergrootste trekpleister. Zij<br />
behoort tot de grootste hedendaagse<br />
zangeressen van Grieks<br />
traditioneel repertoire.<br />
Pieter Wijnstekers ✪✪✪✪<br />
PoiL/Ueda<br />
YOSHITSUNE<br />
Dur Et Doux/XMD<br />
Begin vorig jaar maakte de<br />
titelloze eerste samenwerking<br />
tussen de Franse avant-rockband<br />
PoiL en de Japanse folkzanger<br />
en satsuma bitwa (een Japanse<br />
luit)-speler Junko Ueda bepaald<br />
indruk. Hun bewerking van het<br />
Middeleeuwse Japanse epos,<br />
Heiki Monogatari, was zeker<br />
geen eenvoudig luistervoer,<br />
maar fascineerde wel voor wie<br />
erin durfde mee te gaan. Op<br />
YOSHITSUNE, genoemd naar een<br />
befaande Japanse generaal uit<br />
67 HEAVEN MRT/APR 2024
LUISTERPARADIJS WERELD<br />
Het Handige Hoesje voor CD’s!<br />
Ruimtebesparend en onbreekbaar!<br />
Vervangt het harde plastic doosje.<br />
Try Before You Buy!<br />
Stuur een email naar:<br />
info@fleecepack.nl<br />
Onderwerp: Gratis Proefexemplaar<br />
Bericht: Je naam en adres.<br />
www.fleecepack.nl<br />
het fraaie alternatieve RED MOON<br />
IN VENUS van vorig jaar wederom<br />
met een Spaanstalig album:<br />
ORQUÍDEAS. Afgezien van de<br />
taal zijn de onderlinge muzikale<br />
verschillen tussen deze platen<br />
echter niet heel groot, want ook<br />
deze nieuwe heeft een duidelijke<br />
latin-insteek, terwijl de r&b-basis<br />
onmiskenbaar is. De sensualiteit<br />
van Uchis lijkt evenwel nog groter<br />
te zijn geworden, want je laat je<br />
moeiteloos meeslepen door de<br />
veertien wonderschone liedjes<br />
die Uchis hier brengt. Vederlicht<br />
vlieg je met haar mee over een<br />
betoverend landschap waarvan<br />
de aantrekkingskracht je niet snel<br />
loslaat. Was ik vorig jaar zeer te<br />
spreken over RED MOON IN VENUS,<br />
ORQUÍDEAS is zeker zo mooi en<br />
dan maakt het mij niet uit dat ik<br />
geen Spaans versta.<br />
Eric van Domburg Scipio<br />
✪✪✪✪<br />
ZÖJ<br />
FIL O FENJOON<br />
Parenthèses Rec()rds/XMD<br />
Met FIL O FENJOON brengt het<br />
Iraans-Australische duo Gelareh<br />
Pour en Brain O’Dwyer, tezamen<br />
ZÖJ (Paar in het Farsi) genaamd<br />
een bijzondere, hypnotiserende<br />
mix van avant-garde en klassieke<br />
Perzische muziek, waarbij Pour<br />
oude Perzische instrumenten<br />
bespeelt (zoals kamancheh<br />
en qheychak), en Perzische<br />
gedichten zingt. O’Dwyer zorgt<br />
voor subtiele drumondersteuning.<br />
In acht lange, drone-achtige<br />
tracks, in lengte variërend van<br />
vijfenhalve tot elfenhalve minuut,<br />
wordt een vergelijkbare muzikale<br />
schoonheid opgeroepen als in<br />
het werk van Arooj Aftab, zeker<br />
met de gezongen stukken. Een<br />
aanklacht tegen de onderdrukking<br />
van de vrouw in Iran (Pour<br />
heeft ook niet voor niets haar<br />
kamancheh op de hoes getooid<br />
met Woody Guthrie’s opschrift<br />
‘This Machine Kills Fascists’) is dit<br />
geen muziek die even snel zijn<br />
boodschap doorgeeft om daarna<br />
te vertrekken, maar muziek die<br />
alleszins de ruimte neemt om<br />
haar indringende strekking te<br />
verkondigen in stukken ambient<br />
die lang blijven doorzinderen.<br />
Pieter Wijnstekers ✪✪✪✪<br />
de twaalfde eeuw, gaat het verhaal<br />
verder en pakken Poil en Ueda uit<br />
met enigszins Captain Beefheartachtige<br />
Japanse folkrock die nog<br />
sterker uitpakt dan op het debuut.<br />
Weliswaar is het verhaal niet te<br />
volgen voor wie het Japans niet<br />
machtig is, maar ook nu is de<br />
avant-garderock dusdanig pakkend<br />
en meeslepend dat het voor<br />
liefhebbers van dit soort muziek<br />
niet al te moeilijk is om zich eraan<br />
over te geven. Meer nog dan op<br />
zijn voorganger bezit de muziek<br />
een exotisch rockende kracht die<br />
bepaald onder de huid kruipt en<br />
je niet meer loslaat. Daarmee is<br />
YOSHITSUNE bepaald geen muziek<br />
voor alleman, maar behoort het<br />
tot de meest overtuigende recente<br />
avant-rockplaten die ik ken.<br />
Eric van Domburg Scipio<br />
✪✪✪✪<br />
68 HEAVEN MRT/APR 2024<br />
Kali Uchis<br />
ORQUÍDEAS<br />
Geffen/Universal<br />
Zoals de Colombiaans-Amerikaanse<br />
Kali Uchis haar debuutalbum<br />
ISOLATION (2018) opvolgde met<br />
het Spaanstalige latin getinte<br />
r&b-album SIN MIEDO (DEL AMOR<br />
Y OTROS DEMONIOS), komt ze na<br />
Kali Uchis
VERWACHT IN DE VOLGENDE HEAVEN<br />
<strong>Heaven</strong> #<strong>149</strong><br />
MRT/APR 2024<br />
www.heavenmagazine.nl<br />
Redactieadres<br />
Poppelenburgerstraat 18,<br />
4191 ZT Geldermalsen<br />
0345-575 917<br />
redactie@heavenmagazine.nl<br />
The Bony King Of Nowhere © Lucinde Wahlen<br />
Adrianne Lenker © Germaine Dunes<br />
Redactie<br />
Ludo Diels, Eric van Domburg Scipio, Han Ernest,<br />
Louis Nouws, Jules Roosenboom, Steven Walter,<br />
Sander Warmerdam-Abrahams, Maurits S. Westerik<br />
Medewerkers<br />
Eddie Aarts, Sandy Abrahams, August Hans den<br />
Boef, Rogier Boogaard, Bert Broere, Cees Bronsveld,<br />
Flip van der Enden, Edwin Fagel, Marcel Haerkens,<br />
Ruud Heijjer, Albo Helm, Félice Hofhuizen, Hubert van<br />
Hoof, Bertram Mourits, Ed Muitjens, Joop van Rossem,<br />
Henk Rijkenbarg, Bram van Schaik, Peter Schong, John<br />
Schoorl, Jos Schuring, Edith Sierink, Roeland Smits,<br />
Michael Struis, Hugo Thomassen, Marc Vos, Jeroen van<br />
der Vring, Kees van Wee, Pieter Wijnstekers<br />
Oud-redactieleden: Geert Henderickx, Paul Stramrood<br />
Vormgeving<br />
Louis Nouws<br />
Baxter Dury<br />
BAXTER DURY<br />
ALS KIND STOND HIJ NAAST ZIJN VADER OP DE HOES VAN NEW<br />
BOOTS AND PANTIES. INMIDDELS HEEFT HIJ EEN BLOEIENDE EIGEN<br />
CARRIÈRE, MAAR ALTIJD WAS ER DIE SCHADUW VAN IAN DURY.<br />
ADRIANNE LENKER<br />
OP 5 MEI TREEDT ADRIANNE LENKER OP IN EEN UITVERKOCHT<br />
CONCERTGEBOUW IN AMSTERDAM EN EIND MAART VERSCHIJNT EEN<br />
NIEUW SOLOALBUM VAN DE VOORVROUW VAN BIG THIEF.<br />
MAITE HONTELÉ<br />
MAITE HONTELÉ WAS WERELDTOP IN SALSA. TIEN JAAR VERBLEEF ZE<br />
IN COLOMBIA. IN 2019 GAF ZE ER INEENS DE BRUI AAN. OPGEBRAND.<br />
LANGZAAM HERVOND ZE HET PLEZIER IN MUZIEK MAKEN.<br />
BONY KING OF NOWHERE<br />
THE BONY KING OF NOWHERE IS HET PSEUDONIEM VAN DE<br />
BELGISCHE SONGWRITER BRAM VANPARYS. MET EVERYBODY<br />
KNOWS BEGEEFT HIJ ZICH OP NIEUW MUZIKAAL TERREIN.<br />
MEER OVER ONZE FAVORIETE ARTIESTEN, CONCERTTIPS EN<br />
RECENSIES VIND JE OP WWW.HEAVENMAGAZINE.NL<br />
VOLG ONS OOK VIA FACEBOOK, INSTAGRAM EN SPOTIFY<br />
Bladmanagement<br />
Virtúmedia, Rob van der Linden<br />
rvanderlinden@virtumedia.nl : 030 692 06 77<br />
Advertenties<br />
Daily Productions, Mariska Jankovits<br />
mjankovits@virtumedia.nl : 030 693 11 77<br />
Abonnementen<br />
6 nummers per jaar<br />
Nederland en België: € 44,95 (automatische incasso)<br />
of € 47,95 (acceptgirokaart)<br />
Europa € 57,50<br />
Buiten Europa: € 62,50<br />
Abonnementen kunnen ieder nummer ingaan en worden<br />
elk jaar vernieuwd. Abonnee worden kan via www.<br />
popmagazineheaven.nl of rechtstreeks bij de klantenservice.<br />
Adreswijzigingen graag schriftelijk doorgeven<br />
met vermelding van het oude en het nieuwe adres en<br />
het nieuwe telefoonnummer. Opzeggingen 2 maanden<br />
voor vervaldatum doorgeven aan de klantenservice.<br />
Correspondentieadres<br />
Uitgeverij Virtúmedia,<br />
t.a.v. <strong>Heaven</strong> magazine,<br />
Postbus 595, 3700 AN Zeist<br />
E-mail: klantenservice@virtumedia.nl<br />
Telefoon: 030-692 06 77<br />
Druk<br />
Veldhuis Media BV, Meppel<br />
Verspreiding<br />
Betapress, Gilze-Rijen<br />
Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of<br />
openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie of op welke<br />
wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming<br />
van de uitgever. <strong>Heaven</strong> wordt tevens elektronisch opgeslagen<br />
en geëxploiteerd. Alle auteurs van tekstbijdragen aan <strong>Heaven</strong>,<br />
in de vorm van artikelen of ingezonden brieven, worden geacht<br />
daarvan op de hoogte te zijn en daarmee in te stemmen.<br />
ISSN 1389-8345<br />
69 HEAVEN MRT/APR 2024
UITLOOPGROEF<br />
DIRTY OLD<br />
TOWN*<br />
DE 10<br />
MYSTIEK<br />
70 HEAVEN MRT/APR 2024<br />
Er werd een bard<br />
Naar zijn graf gebracht<br />
In een koets met paarden<br />
Begeleid door de fanfare<br />
Langs de weg zongen<br />
Rouwenden Dirty Old Town<br />
En in de kerk klonk<br />
Fairytale of New York<br />
Het gebeurde in Tipperary<br />
Op een zaterdag in december<br />
We zullen nooit weten<br />
Wat het betekende.<br />
JOHN SCHOORL<br />
Shane MacGowan<br />
Jungle<br />
*Dirty Old Town is een nummer van<br />
de Ierse band The Pogues. Het werd<br />
geschreven door Ewan MacColl in 1949<br />
en gaat over Salford, een goor industriestadje<br />
in het noorden van Engeland. In<br />
1985 namen The Pogues het op, het verscheen<br />
op hun album RUM SODOMY & THE<br />
LASH. Shane MacGowan was de zanger<br />
van de band en zijn stem leek geboren<br />
te zijn voor het nummer. MacGowan is<br />
op 30 november 2023 overleden..<br />
IN ELKE HEAVEN HERINNEREN WE ONS ALBUMS, NUMMERS OF<br />
ARTIESTEN MET EEN GEZAMENLIJK THEMA.<br />
10 Uit mijn eigen ‘mystieke’ tijd:<br />
Third Ear Band<br />
ELEMENTS (1970)<br />
het bestaan denken te snappen met Third<br />
Ear Bands zelfbenoemde album, ook wel<br />
bekend als ELEMENTS. Al of niet met de hulp<br />
van enige psychedelica volgde ik hoe ze<br />
schijnbaar oneindig akoestisch improviseerden<br />
op de karakteristieken van Air, Earth,<br />
Fire en Water. Albo Helm<br />
9<br />
Fleetwood Mac<br />
MYSTIFIED (1987)<br />
Met TANGO IN THE NIGHT maakte<br />
Fleetwood Mac in 1987 een comeback na vijf<br />
jaar afwezigheid op het muzikale toneel. Het<br />
werd een van de overtuigendste albums uit<br />
hun ‘Amerikaanse periode’. Mystified werd<br />
niet geschreven door de pseudo-mystica<br />
Stevie Nicks, maar door de meest aardse van<br />
de bandleden, de helaas te vroeg overleden<br />
Christine McVie.<br />
Roeland Smits<br />
8 Yes<br />
THE REVEALING SCIENCE OF<br />
GOD (DANCE OF THE DAWN)<br />
(1973)<br />
Van alle liedjes van Yes is The Revealing<br />
Science Of God: Dance Of The Dawn mijn<br />
absolute favoriet. Het is het openings nummer<br />
van TALES OF TOPOGRAPHIC OCEANS, het uit<br />
de kluiten gewassen epos dat voor ieder van<br />
de vier nummers een hele plaatkant nodig<br />
had. Waar de andere composities me te ver<br />
gingen, was The Revealing Science Of God<br />
voor mij vintage Yes; zowel qua melodieën en<br />
instrumentatie als qua opbouw. Maar waar ik<br />
geen chocola van kon maken was de mystieke<br />
tekst, een typisch associatief, diepgevoeld<br />
Jon Anderson-product, dat niettemin in<br />
combinatie met de muziek perfect op zijn<br />
plaats is.<br />
Eric van Domburg Scipio<br />
7<br />
David Sylvian<br />
THE HEALING PLACE (1986)<br />
Dit meditatieve nummer opent met<br />
een gedicht van de Duitse kunstenaar Joseph<br />
Beuys (1921-1986) die dat zelf ook voordraagt:<br />
that has to be the age of overcome/the systems<br />
which are on the ceiling/which are on the run<br />
to destroy/human kind's nation/human kind's<br />
inwardness/human kind's ability/what for me is<br />
a true capital/and which is a side effect/last not<br />
least destroys the nature and us.<br />
Het nummer werd gebruikt in een serie van<br />
de BBC: Faith in the USA. Na zijn periode in<br />
de groep Japan maakte Sylvian samen met<br />
Robert Fripp veel ambient-achtige nummers<br />
met een onmiskenbare hang naar mystiek.<br />
Michael Struis<br />
6<br />
David Crosby<br />
SONG WITH NO WORDS (TREE<br />
WITH NO LEAVES) (1971)<br />
Van David Crosby’s solodebuut IF I COULD ONLY<br />
REMEMBER MY NAME. Hij nam het nummer op<br />
met Grateful Dead plus zijn vocale schaduw<br />
Graham Nash. Zes minuten lang spelen de<br />
muzikanten losjes maar intensief, Crosby en<br />
Nash opzwepend. Zij reageren op hen en op<br />
elkaar, woordloos, hypnotiserend en me als<br />
overtuigd agnost voor de duur ervan tóch<br />
uitzicht biedend op het hogere.<br />
Ruud Heijjer<br />
5<br />
Iris DeMent<br />
LET THE MYSTERY BE (1992)<br />
Je kunt er heel mysterieus over doen,<br />
maar op de keper beschouwd valt er weinig<br />
zinnigs over te zeggen. Mijn favoriete down<br />
to earth singer-songwriter verwoordt het zo:<br />
Everybody is wondering what and where they all<br />
came from/Everybody is worrying ’bout/Where<br />
they’re gonna go when the whole thing’s done/<br />
But no one knows for certain and so it’s all the<br />
same to me/I think I’ll just let the mystery be.<br />
Louis Nouws
Albo Helm tekende Elements van Third Ear Band (zie 10)<br />
4 Magma<br />
HORTZ FUR DËHN STËKËHN<br />
WEST (1973)<br />
En of ik het een mystieke ervaring vond, de<br />
eerste keer dat ik in najaar 1974 het album<br />
MËKANÏK DËSTRUKTÏW KÖMMANDÖH van de<br />
Franse groep Magma hoorde. Het was op de<br />
zolder van een voormalig seminarie waar<br />
naar verluidt geesten rondwaarden. De ruimte<br />
diende als tijdelijke woonplek voor een stel<br />
studenten aan de sociale akademie (met een<br />
‘k’). De ouderejaars had die elpee én een heel<br />
fijne geluidsinstallatie, dus dat kwam meteen<br />
goed binnen. Niet veel later kocht ik de plaat<br />
en las het bijbehorende verhaal van Magmabandleider<br />
Christian Vander over de fictieve<br />
planeet Kobaia. Vol enthousiasme nam ik de elpee<br />
mee om in mijn stamcafé te laten afspelen.<br />
De barman hoorde er echter weinig mystieks in<br />
en na koud één minuut slingerde hij het vinyl<br />
nog net niet door de kroeg. Maar ook na een<br />
halve eeuw denk ik nog altijd aan die avonden<br />
op die spooky zolder.<br />
Bram van Schaik<br />
3<br />
Bob Marley & The<br />
Wailers<br />
NATURAL MYSTIC (1977)<br />
In de bioscoop zag ik de trailer voor de film<br />
over Bob Marley en moest ik – met De 10<br />
in gedachten – meteen denken aan Natural<br />
Mystic van het album EXODUS. Daarin wil de<br />
betreurde reggaeheld ons bewust maken van<br />
de mystieke kracht die ons omringt. Als we<br />
goed luisteren kunnen we die kracht volgens<br />
Marley horen en ervan profiteren. There’s a<br />
natural mystic blowing through the air, if you<br />
listen carefully now you will hear. Bovenal blijft<br />
het een heerlijke song waarop het lastig<br />
stilzitten is en waarop je in een gekke bui<br />
gaat skanken.<br />
Joop van Rossem<br />
2<br />
Oddfellow’s Casino<br />
CAMPING ON THE MOON<br />
(2023)<br />
Er zijn weinig acts die zo’n fraaie mystieke<br />
sfeer neer kunnen zetten als het Britse<br />
Oddfellow’s Casino, het geesteskind van<br />
David Bramwell. Dat hij amper aandacht<br />
krijgt is nauwelijks te bevatten. Op de vorig<br />
jaar verschenen dubbel-cd MAISON MOUTON<br />
SESSIONS VOL. 1 & VOL. 2 brengt hij zijn beste<br />
liedjes in misschien nog wel mooiere versies<br />
dan de originelen. Vergelijk bijvoorbeeld de<br />
nieuwe versie van Camping On The Moon met<br />
de toch al niet misselijke originele versie van<br />
zijn album WINTER CREATURES uit 2005.<br />
Pieter Wijnstekers<br />
1<br />
Van Morrison<br />
INTO THE MYSTIC (1979)<br />
Afkomstig van het gelijknamige<br />
album, ver voordat Van Morrison ten prooi<br />
zou vallen aan oudtestamentische vormen<br />
van pessimisme en knorrigheid. Toen was hij<br />
nog een dromerige Ierse poëet en dit is het<br />
mooiste nummer uit die periode. Hiervoor mag<br />
je me middenin de nacht wakker maken. En<br />
vanwege Into The Mystic vergeef ik Morrison<br />
– bijna dan toch – de bagger die hij maakte<br />
gedurende de coronajaren.<br />
Roeland Smits<br />
71 HEAVEN MRT/APR 2024
BEKIJK HET HELE PROGRAMMA OP<br />
DOORNROOSJE.NL