Heaven 149

Na een verzoekje aan zijn platenmaatschappij krijg ik al snel
een mailtje van Jason Merritt zelf terug. We maken een belafspraak
die voor hem in het holst van de nacht valt. “Da’s echt
geen probleem”, verzekert hij me: “Ik ben dan hoe dan ook nog
wakker.” Toch krijg ik bij mijn eerste poging de voicemail en belt hij me
tien minuten later terug. “Een paar klootzakken hebben net een steen
door mijn ruit gegooid, dus ik was de rotzooi aan het opruimen.”
Verbazingwekkend onverstoorbaar begint hij vervolgens aan een openhartig
gesprek. “In de nacht kan ik alle stukjes van de dag rustig aan
elkaar passen, alle indrukken ongestoord verwerken. Dan ontstaan mijn
liedjes ook.”
Terwijl ik Heaven en mezelf kort introduceer, meld ik dat ik vanuit
Haarlem bel. Enthousiast noemt hij direct het Patronaat. “Er werkte daar
iemand die zich steeds inspande om ons op het programma te krijgen.
Misschien ken je hem. Een prachtmens. Hij is een aantal jaren geleden
overleden en ik kreeg nog een heel mooie brief van zijn vriendin. Mijn
adres lag blijkbaar onder zijn toetsenbord.” Wanneer ik hem vertel dat ik
als vrijwilliger al bijna veertig jaar bij het poppodium betrokken ben en
dus jarenlang met Dick, de collega in kwestie heb samengewerkt, is het
ijs natuurlijk gebroken.
Merritt deed Haarlem destijds zowel met Timesbold als solo onder de
naam Whip steevast aan en ik miste hem slechts één keer. Maar ik moet
opbiechten dat hij na 2009 toch van mijn radar verdwenen was. Het
is me vergeven. “Dat geldt voor iedereen hoor, want ik ben helemaal
gestopt met muziek maken.” Het antwoord op de vraag wat hij in de tussenliggende
jaren heeft gedaan is even eerlijk als onthutsend: “Drinken!
Ik ben gaan drinken en daardoor ben ik verdwenen naar waar alcohol
mensen meevoert. En alles kwijtgeraakt. Mijn vrouw, mijn huis en mijn
werk. Ik heb werkelijk geen enkel liedje geschreven in die tijd. Maar ik
denk dat het universum toch iets anders met me voor had, want op het
moment dat ik alles had verloren, benaderden vrienden en collega’s
me weer en werd me duidelijk dat het tijd was om weer muziek te gaan
maken. En dat klopte, want het is weer een constante in mijn leven.”
Willie Mays
Die ‘terugkeer’ speelt al wat langer dan de recente plaatuitgave deed
vermoeden. “We begonnen NOT STILL HERE vooral op te nemen omdat er
vanwege de pandemie helemaal niks kon. En er moest toch brood op de
plank komen. Ik besloot het geld dat ik had uit te geven aan een studio
in Portland die een mooie prijs maakte. De meest betrokkenen zaten
toevallig allemaal in de buurt. Het is dus eigenlijk een quarantaineplaat.
Ik denk dat we rond de 35 nummers opnamen. Het lijkt misschien alweer
een poos geleden, maar ik heb de indruk dat de wereld sindsdien ook
wat rustiger aan is gaan doen. Alles gaat wat trager en dat bevalt me
wel. Het was ook een tijd waarin iedereen zijn focus kon resetten, kon
bepalen wat echt belangrijk was. En dat hadden veel mensen nodig. Er
ging natuurlijk ook van alles naar de knoppen, zeker ook voor mij, maar
dwars daardoorheen bleven de liedjes zich wel aandienen.
En dat doen ze nog steeds. Ik heb op dit moment zelfs een ‘deadline’. Dat
is helemaal nieuw voor me. Ik schrijf nooit volgens een plan, maar nu
wel. Mijn bassist liet me een poosje geleden wat oude honkbalplaatjes
zien, waaronder een van Willie Mays. Hij is een icoon, in de negentig
en slechtziend, maar nog altijd de grootste nog levende honkballer. Ik
“IK WAS ALLES KWIJT­
GERAAKT. MIJN VROUW, MIJN
HUIS EN MIJN WERK.”
raakte geïntrigeerd door zijn verhaal en ben een nummer over hem
aan het schrijven dat ik hem graag zou laten horen. Ik weet ook al hoe
ik dat via via kan bewerkstelligen, maar gezien zijn leeftijd kan ik daar
niet te lang mee wachten. Ik heb mezelf dus een deadline gesteld. Willie
verdient het. Tijdens de periode van de Civil Rights Movement werd hem
verweten dat hij zich als zwart rolmodel niet uitsprak. Maar hij sloeg
harder, stal meer honken en ving meer ballen dan wie ook. Dat was
zijn manier van protesteren. Honkbal werd door veel witte Amerikanen
beschouwd als hun spelletje en kon hij ze het tegendeel niet harder
inwrijven dan daarin de allerbeste te zijn. En hij stal al hun honken.
Het moet geen sentimenteel nummer worden, maar iets opwekkends. En
dat lukt ook, want hoe meer ik over hem uitzoek, hoe meer er tevoorschijn
komt waar ik iets mee kan. Over zijn jeugd bijvoorbeeld. Zoals alle
kinderen die opgroeiden in buurten als de zijne, speelde Willie stickball,
een honkbal-achtig spel waarin je een rubberen bal met een bezemsteel
of ander stuk hout een eind de straat in mept. Hoe ver je de bal sloeg
werd afgemeten aan het aantal sewer grates (rioolroosters) dat die passeerde.
Willie werd legendarisch, want hij was een ‘five sewer’ slagman.
Da’s zo prachtig dat ik dat in het refrein heb verwerkt.”
Watjes
Jason Merritts mooie, wat cryptische teksten spraken mensen toch
al vaak aan. Vooral in Europa. Het Belgische label Zeal bracht de zeer
goed ontvangen albums EYE EYE (2004) en III SEEN III SUNG (2008) uit
en twee ‘Whip’-soloplaten. Fans van destijds zullen door NOT STILL HERE
beslist geen seconde worden teleurgesteld. Ook nu heeft hij aan deze
kant van de oceaan voet aan de grond. “Mijn huidige label DevilDuck
zit in Duitsland. Ze zijn klein en doen vooral vinyl, maar ze waren erg geïnteresseerd
en brachten allereerst ART OF THE FACTS uit, het album dat
ik samen met Jeff Mercer en een rare Ier, Paul Dillon, maakte in mijn
‘donkere dagen’.” Voormalig Mercury Rev-drummer Mercer en Dillon,
die onder meer met Sparklehouse werkte, hielpen Merritt weer op het
muzikale pad. Net als zijn vertrouwde sidekicks Jesse Sparhawks en
Tony San Marco, die we op de nieuwe Timesbold terugzien bij de credits.
Daar valt ook de naam van Chantal Acda op. Haar band Sleepingdog
zat eveneens bij Zeal en Merritt vertelt dat ze samen tourden en altijd
contact hielden.
Hij verheugt zich erop eindelijk met een band weer deze kant op te
komen, maar realiseert zich dat er, net als in de VS, veel is veranderd.
Ik vertel hem dat ook hier politiek gezien dingen gebeuren waarop
veel Nederlanders niet bepaald trots zijn. “Het is overal hetzelfde, maar
eigenlijk is het net als met die rotzakken die mijn ruit ingooiden, het zijn
enorme lafaards. Die moet je daar gewoon op aanspreken. Ik doe dat
ook. Ik lijk misschien een slapjanus, maar ik ben niet bang voor zulke
suckers. Ik ben opgevoed door een Navy Seal en sta m’n mannetje. Het
zijn watjes. Het kost vaak wat tijd, maar uiteindelijk trekken ze altijd aan
het kortste eind. Maar we moeten onze verontwaardiging wél laten blijken,
er tegen opstaan, want anders verandert er niets. Het komt goed,
daar moet ik in blijven geloven hè? Wat nu gebeurt doet me bovendien
erg denken aan mijn jeugd. Ik groeide op temidden van dezelfde angst
en woede die nu heersen. Die zwengelen ook racisme aan. Het is bekend
terrein dat destijds mijn songschrijven aanwakkerde en nu wederom.
Onder meer daarom wil ik die song over Willie Mays absoluut schrijven.
Die heeft twee kanten: de politiek zit in de coupletten, het mooie persoonlijke
spul in het refrein.” ■
Timesbold live: 20 februari in Tolhuistuin, Amsterdam; 22 februari in Willem
Twee, Den Bosch; 28 februari in Trix, Antwerpen; 29 februari in LuxorLive,
Arnhem; 1 maart in dB’s, Utrecht.
43 HEAVEN MRT/APR 2024