29.12.2023 Views

Transport & Logistiek 2023 Editie 12

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>12</strong><br />

december <strong>2023</strong><br />

transportlogistiek.nl<br />

TRANSPORT<br />

& LOGISTIEK<br />

Summit Lean & Green:<br />

Netcongestie<br />

kun je omzeilen<br />

VVD Europarlementariër Caroline Nagtegaal over de energietransitie<br />

“Bedrijven moeten toegang hebben<br />

tot financiering bij banken”


DENK SLIMMER<br />

DENK KLEYN<br />

OP ZOEK NAAR EEN JONG<br />

GEBRUIKTE TRUCK OF TRAILER?<br />

Op Kleyn kun je rekenen. Denk aan de grootste<br />

eigen voorraad van alle merken en modellen.<br />

Denk aan garantie tot wel een jaar. Denk ook<br />

aan lease, sneller geregeld dan bij de bank.<br />

Trustpilot<br />

TrustScore 4.6<br />

Bekijk de volledige Kleyn Selection<br />

voorraad op KLEYNTRUCKS.NL


TVM & snel weer op weg<br />

Net dat<br />

stapje extra?<br />

Ik ben voor!<br />

Bij schade wilt u zo min mogelijk last hebben van stilstand, administratie<br />

en kosten. Wij helpen u snel weer op weg. Naast online gemak bieden we<br />

doeltreffende service en zetten we net dat stapje extra. Want wij weten<br />

hoe belangrijk het is om de lading af te leveren zoals is afgesproken. Zodat<br />

u kunt zeggen: meer service en minder onzekerheid? Ik ben voor!<br />

Zo helpen we u verder<br />

U bent niet alleen goed verzekerd, u ontvangt ook 24/7 hulp ter<br />

plaatse bij schade. En we helpen u ook om schade te voorkomen.<br />

Meer weten? Ga naar tvm.nl/ikbenvoor of scan de QR-code.


Inhoud<br />

<strong>12</strong><br />

18<br />

Interview<br />

6 Hoe krijgen we de energietransitie<br />

met 55% CO2-reductie in 2030 voor<br />

elkaar in Europa? Welke rol speelt de<br />

sector transport en logistiek daarbij?<br />

VVD Europarlementariër Caroline<br />

Nagtegaal geeft antwoord op 5<br />

prangende vragen.<br />

Aandocken<br />

10 Commercieel directeur Annemarie<br />

Withag-Terpstra van Combi Terminal<br />

Twente in Hengelo kwam via een<br />

groothandel in planten in de logistiek<br />

terecht.<br />

Visie<br />

15 Innovatie is de reden waarom de<br />

Emons Group succesvol is. Zoals in<br />

de champostlogistiek. Of met het<br />

gebruik van artificial intelligence (AI).<br />

18 Bedrijven zijn teleurgesteld en<br />

verbolgen. Want bestuurders van een<br />

elektrische bestelbus tussen de<br />

3.500 en 4.250 kilo hebben vanaf 1<br />

juli volgend jaar tóch een groot<br />

rijbewijs nodig.<br />

20 Verduurzaming brengt risico’s met<br />

zich mee. Roger Reiniers van<br />

Tranenergy: “Misbruik van leveranciers<br />

en fabrikanten liggen op de<br />

loer als je je niet goed informeert.”<br />

24 Voor haar sterke toewijding aan de<br />

4 TRANSPORT<br />

& LOGISTIEK<br />

arbeidsmarkt, is Miranda Vodegel<br />

uitgeroepen tot <strong>Logistiek</strong> Goeroe<br />

<strong>2023</strong>. Thema’s als een Leven Lang<br />

Ontwikkelen en meer vrouwelijke<br />

werknemers in de logistieke sector<br />

zijn haar aandachtspunten.<br />

Arbeidsmarkt<br />

27 Meer vrouwen besluiten achter het<br />

stuur te willen. De redenen en<br />

voordelen op een rijtje.<br />

28 Heb je als bedrijf last van<br />

chauffeurstekort of vergrijzing?<br />

20<br />

Strategisch HRM-beleid helpt.<br />

30 Hans van Dijk werkte 35 jaar met<br />

vallen en opstaan als vrachtwagenchauffeur.<br />

Hij was laaggeletterd. Nu<br />

niet meer.<br />

Duurzaamheid<br />

32 Shell zet serieuze stappen op<br />

elektrisch gebied. Begin volgend jaar<br />

komen er laadpalen in Pesse in<br />

Drenthe. Eerder verschenen deze<br />

palen al in Eindhoven Acht.<br />

35 Lean & Green summit over


Voorwoord<br />

32<br />

Belonen loont<br />

Met de continue stroom berichten uit<br />

het Haagse over mogelijke coalities en<br />

het wel of niet in de ijskast zetten van<br />

heikele programmapunten, zou je vergeten<br />

dat er afgelopen begin december weer druk<br />

werd onderhandeld tussen vakbonden en<br />

werkgevers. Inzet: een nieuwe<br />

cao-beroepsgoederenvervoer. Het eindbod<br />

van TLN en VVT: in drie stappen 10%<br />

cao-verhoging over twee jaar, stemde<br />

Vakbond FNV niet vrolijk. De bond laat het<br />

nu aan haar leden: ermee akkoord gaan of<br />

actievoeren. Dat laatste hoop je niet, maar<br />

als je weet hoeveel overuren chauffeurs<br />

gemiddeld maken om een ‘normaal’ salaris<br />

bijgeschreven te krijgen, dan verbaast het<br />

ook weer niet. Zeker in deze tijden van<br />

continue prijsstijgingen is het dus spannend<br />

wat de leden zullen besluiten.<br />

Wellicht dat een kerstvakantie de nodige<br />

rust geeft voor overwogen beslissingen. Het<br />

moment ook om uit de dagelijkse sleur te<br />

stappen en weg te duiken in de nieuwe<br />

<strong>Transport</strong> & <strong>Logistiek</strong>. Zo geeft<br />

VVD-Europarlementariër Caroline Nagtegaal<br />

aan met rondetafelgesprekken vinger aan<br />

de pols te houden als het gaat om (de<br />

implementatie van) nieuwe wetgeving. “We<br />

kunnen in Brussel blijven roepen dat<br />

transport 30% uitstoot en dat er 55%<br />

reductie nodig is, maar ik zie en vertel liever<br />

over de 200% inzet die onze transport- &<br />

logistieke sector iedere dag levert!”<br />

30 36<br />

netcongestie, klimaatdoelstellingen<br />

en meer.<br />

Techniek<br />

38 Ceo Alexander Vlaskamp laat zich uit<br />

over de elektrificatie van MAN.<br />

En verder:<br />

9 Column Aadje van Noordennen over<br />

elektrisch versus dieselrijden.<br />

<strong>12</strong> Bedrijfsreportage met de Van Boxtel<br />

Groep<br />

23 Column Bas Koopmanschap over<br />

managers<br />

Miranda Vodegel, onlangs uitgeroepen tot<br />

<strong>Logistiek</strong> Goeroe <strong>2023</strong>, wil bedrijven<br />

meegeven: “Word wakker. Er liggen heel<br />

veel kansen als je je strategie als het gaat<br />

om personeelsbeleid wijzigt. Wil je<br />

personeel binnenhalen en behouden, dan<br />

moet je ruimte geven voor persoonlijke<br />

ontwikkeling.”<br />

Daan Emons, ceo Emons Group, zegt dat<br />

het cruciaal is chauffeurs naar behoren te<br />

betalen, ervoor te zorgen dat de organisatie<br />

goed op poten staat en hen voldoende<br />

aandacht te geven. “Vraag naar de mening<br />

van een chauffeur en geef hem of haar<br />

regelmatig een compliment. Dit zit niet in<br />

het dna van de transportsector, maar kan<br />

wel een groot verschil maken.”<br />

Namens het team veel leesplezier, fijne<br />

feestdagen en alvast een gelukkig, gezond<br />

en veilig 2024!<br />

Annelies van Stijn<br />

Volg ons op transportlogistiek.nl<br />

5


Interview<br />

Tekst Anita Hestens<br />

5 vragen over de<br />

energietransitie voor<br />

Europarlementariër<br />

Caroline Nagtegaal<br />

Europa zet met 55% CO 2<br />

-reductie in<br />

2030 vol in op de energietransitie. Hoe<br />

krijgen we dit voor elkaar in Europa?<br />

Welke rol speelt de sector transport<br />

en logistiek daarbij? De redactie<br />

sprak met VVD Europarlementariër<br />

Caroline Nagtegaal over duurzaam<br />

transport via weg, water en lucht.<br />

Wat zijn belangrijke voorstellen en<br />

maatregelen in Europa waar zij zich<br />

de komende tijd in het Europees<br />

Parlement, als vice-coördinator van<br />

de <strong>Transport</strong>commissie namens de<br />

liberalen, mee bezighoudt?<br />

6 TRANSPORT<br />

& LOGISTIEK


1. Europa zet met 55% CO 2<br />

-reductie in<br />

2030 vol in op de energietransitie. Hoe<br />

krijgen we dit voor elkaar in Europa?<br />

“Die doelstelling stelt ons voor een grote<br />

uitdaging. Ik heb mij de afgelopen jaren veel<br />

beziggehouden met het zogeheten ‘Fit for<br />

55’-pakket. Dit is een samenhangend pakket<br />

aan Europese wetten en maatregelen, dat<br />

ervoor moet zorgen dat we het klimaatdoel<br />

van 55% emissiereductie behalen tegen<br />

2030. En bij de behandeling van die wetten<br />

heb ik altijd in het achterhoofd gehouden<br />

wat dit betekent voor bedrijven in transport<br />

en logistiek, in onze lucht-, zee- en<br />

binnenhavens en de industrie. Zij zijn immers<br />

de partijen die het moeten uitvoeren! Ik zal<br />

een paar voorbeelden geven.<br />

Denk bijvoorbeeld aan de wet voor<br />

infrastructuur voor alternatieve brandstoffen<br />

(Alternative Fuel Infrastructure Regulation).<br />

Deze wet raakt de hele transportsector.<br />

Het gaat zorgen voor voldoende<br />

laadinfrastructuur en waterstofvulstations<br />

langs de Europese snelwegen voor auto’s<br />

en vrachtwagens, en het stimuleert de uitrol<br />

van walstroom op vliegvelden en in zee-<br />

en binnenhavens. Hier heb ik namens de<br />

Europese liberalen over onderhandeld. Om<br />

input op te halen heb ik de samenwerking<br />

opgezocht met wegtransportbedrijven.<br />

Of denk aan FuelEU Maritime, waar ik<br />

met partijen in de scheepvaart in gesprek<br />

ben gegaan over hoe we walstroom het<br />

beste kunnen inzetten, en reders gebruik<br />

kunnen maken van schone brandstoffen<br />

voor hun schepen. En ReFuelEU<br />

aviation, waarvoor ik mij samen met de<br />

luchtvaartsector hard heb gemaakt voor een<br />

Europees bijmengpercentage voor schone<br />

luchtvaartbrandstoffen.<br />

Alle maatregelen uit het ‘Fit for 55-pakket’<br />

zijn inmiddels de wetgevingsprocedure<br />

door, maar feitelijk begint het nu pas. Want<br />

regels opstellen is één, uitvoeren is een<br />

ander verhaal. Dat ligt op het bordje van<br />

met name mkb-bedrijven, aangezien een<br />

groot deel van de sector daaruit bestaat.<br />

Daarom heb ik bij alle onderhandelingen<br />

in het Europees Parlement ingezet voor<br />

realistische wetgeving, die oog houdt<br />

voor de haalbaarheid, schaalbaarheid en<br />

betaalbaarheid, juist voor die bedrijven.<br />

Nu veel van deze wetgeving uitgerold<br />

wordt, vind ik het van belang dat Brussel,<br />

maar ook de Nederlandse overheid, de<br />

komende jaren haar rol pakt als facilitator,<br />

als compagnon van en voor de sector in<br />

de grote verduurzamingsuitdaging waar<br />

we voor staan. Brussel moet niet nóg meer<br />

voorschrijven, maar meer ondersteunen.<br />

Denk bijvoorbeeld aan hulp bij de<br />

rapportageverplichtingen die er volgend<br />

jaar aankomen, of aan ondersteuning bij<br />

het zoeken van financiële steun, zodat een<br />

duurzame investering zich ook terugbetaalt.<br />

Ik geloof dat Brussel daar van enorme<br />

meerwaarde kan zijn.”<br />

2. Is Nederland voorloper, middenmoot<br />

of achterblijver als het gaat om de<br />

energietransitie? Zijn er landen waar ‘t<br />

veel beter gaat?<br />

“Nederland loopt op veel vlakken voorop.<br />

Samen met Duitsland en Frankrijk<br />

behoren we bijvoorbeeld tot de top 3<br />

landen met de meeste laadpalen. Die<br />

voortvarendheid zie ik ook bij onze<br />

bedrijven. Zij willen graag versnellen, maar<br />

worden soms gehinderd door complexe<br />

regelgeving of vergunningsprocedures.<br />

Dit soort obstakels moet de overheid zo<br />

veel mogelijk wegnemen. Toch worden<br />

binnen de sector in Nederland gigantische<br />

stappen gezet. Bedrijven proberen het in<br />

hun DNA te verwerken, de sector durft<br />

haar verantwoordelijkheid te pakken. Ik<br />

vind dat dit meer gezien en benoemd<br />

mag worden door de Nederlandse en<br />

Europese politiek. Bedrijven verdienen<br />

wat mij betreft alle lof voor hoe ze die<br />

“Brussel en de Nederlandse overheid<br />

moeten hun rol pakken als facilitator en<br />

compagnon van en voor de sector in de grote<br />

verduurzamingsuitdaging”<br />

handschoen hebben opgepakt! Kijk<br />

bijvoorbeeld naar de samenwerking tussen<br />

DHL Express en Neste om duurzame<br />

luchtvaartbrandstoffen te gebruiken voor<br />

het vervoer van hun cargo door de lucht. Of<br />

naar een energiemaatschappij als Essent<br />

die onder de noemer Energy Infrastructure<br />

Solutions investeert in groene waterstof.<br />

Ook bij Vos Logistics zit duurzaamheid in<br />

het DNA. Daar hebben ze zonnepanelen<br />

op de daken van hun panden in Oss en<br />

Roosendaal gelegd. Daarnaast zijn ze volop<br />

bezig met een duurzamere truckvloot, rijdend<br />

op bio-LNG, met SuperEcoCombi’s, en<br />

met samenwerking over de grens in België<br />

op het gebied van elektrische trucks. Zo<br />

kan ik nog wel even doorgaan. Dit soort<br />

voorbeelden, maar ook feiten en cijfers uit<br />

de praktijk, probeer ik in de vele gesprekken<br />

over het voetlicht te brengen. Zowel binnen<br />

mijn eigen fractie, in de transportcommissie<br />

van het Europees Parlement, als aan<br />

de onderhandelingstafel over het Fit for<br />

55-pakket.<br />

Naast Nederlandse voorbeelden zijn er<br />

ook over de grens mooie ontwikkelingen<br />

te zien. Denk bijvoorbeeld aan het RH2ine<br />

project, het opschalen van het gebruik<br />

van waterstof in de binnenvaart, waarbij<br />

de samenwerking met België en Duitsland<br />

waardevol is. Ook het gebruik van walstroom<br />

en het bijmengen van duurzame brandstoffen<br />

zie ik in andere lidstaten.”<br />

3. Wat zou beter kunnen in Nederland<br />

of wat zijn belemmeringen? Wat zou<br />

Europa nog meer kunnen doen om<br />

de sector te ondersteunen bij de<br />

energietransitie?<br />

“Bijna 30% van de totale uitstoot aan<br />

broeikasgassen in de EU komt door de<br />

transportsector. Dit betekent dat er voor<br />

de sector een verduurzamingsopgave ligt.<br />

Maar aan de andere kant wil je wel dat alles<br />

aan de gang kan blijven, en voorkomen dat<br />

Europa letterlijk stil komt te staan. Daarom<br />

moeten we slim zijn en ondersteuning<br />

Europarlementariër Caroline Nagtegaal (VVD) zet<br />

zich in voor duurzaam transport via weg, water<br />

en lucht in Europa.<br />

>><br />

7


Interview<br />

bieden. We kunnen namelijk wel met een wet<br />

voor alternatieve brandstoffeninfrastructuur<br />

komen, die onder andere de uitrol van<br />

laadpalen in de EU regelt, maar als daar<br />

vervolgens geen netcapaciteit voor is, dan<br />

werkt het niet. Daarom is het van belang<br />

dat de overheid van deze onderliggende<br />

zorgen prioriteit maakt, om zo de ambitie van<br />

laadinfrastructuur op de weg, in de lucht en<br />

aan de kade te kunnen realiseren.<br />

Tot slot denk ik aan betere toegang<br />

tot financiering, zowel publiek als privaat.<br />

We moeten ervoor zorgen dat bedrijven<br />

gemakkelijk toegang hebben tot financiering<br />

bij banken zoals ABN Amro en ING. Tevens is<br />

het van belang dat ze beter hun weg weten<br />

te vinden op de kapitaalmarkten. Dat is goed<br />

voor de diversiteit in het financieringsaanbod.<br />

Daarnaast weten bedrijven niet altijd dat<br />

ze voor duurzaamheidsfinanciering ook<br />

terecht kunnen bij een publieke instelling als<br />

de European Investment Bank (EIB). Ook<br />

daar zijn mogelijkheden die veel beter benut<br />

kunnen worden.”<br />

4. Wat hoort u tijdens uw gesprekken<br />

en werkbezoeken in het land van de<br />

sector over de Europese wetgeving en<br />

maatregelen voor de energietransitie?<br />

Wat zien zij als de uitdagingen?<br />

“Ik organiseer geregeld rondetafelgesprekken<br />

en ‘koffie met kenners’-sessies met de<br />

sector, gewoon bij mij aan de keukentafel.<br />

Deze gesprekken zijn voor mij van grote<br />

waarde voor mijn werk in Brussel,<br />

want dan hoor ik heel concreet waar<br />

“Brussel moet niet nóg<br />

meer voorschrijven, maar<br />

meer ondersteunen”<br />

bedrijven tegenaan lopen.<br />

Wat ik vaak verneem, is dat de<br />

klimaatplannen voor de sector zo immens<br />

zijn, met grote gevolgen, dat ze de keuze<br />

hebben om failliet te gaan of te vertrekken<br />

naar het buitenland. Daar schrik ik van en<br />

dat moeten we koste wat kost voorkomen.<br />

Bedrijven willen investeringszekerheid.<br />

Verduurzaming wordt zonder twijfel door hen<br />

als belangrijk gezien, maar veel nieuw beleid<br />

uit Europa en Nederland leidt tot onzekerheid<br />

over de manier waarop ze dat voor elkaar<br />

kunnen krijgen. Zij investeren al ontzettend<br />

veel in de energietransitie, daar heb ik<br />

bewondering voor. Maar de overheid moet<br />

de grote zorgen over de netcapaciteit serieus<br />

nemen en iets doen aan lange, complexe<br />

(vergunnings)procedures.”<br />

“Bedrijven weten niet altijd dat ze voor<br />

duurzaamheidsfinanciering terecht kunnen<br />

bij de European Investement Bank (EIB)”<br />

5. Wat is er bereikt en waar gaat u zich<br />

de komende tijd, als vice-coördinator<br />

van de <strong>Transport</strong>commissie namens de<br />

liberalen, voor inzetten?<br />

“Ik wil de sector blijven ondersteunen om<br />

de grote opgaven rondom verduurzaming<br />

en digitalisering die voorliggen te realiseren.<br />

Dit blijf ik doen door rondetafelgesprekken<br />

over diverse thema’s te organiseren,<br />

zoals over duurzame brandstoffen,<br />

rapportageverplichtingen of gecombineerd<br />

vervoer. Doel daarvan is om tot punten<br />

komen, die belangrijk zijn voor de bedrijven<br />

om die verduurzamingsslag, op een<br />

realistische manier, te kunnen maken. Maar<br />

ook om een vinger aan de pols te houden als<br />

het gaat om (de implementatie van) nieuwe<br />

wetgeving. Want we kunnen in Brussel wel<br />

blijven roepen dat transport 30% uitstoot en<br />

dat er 55% reductie nodig is, maar ik zie en<br />

ik vertel liever over de 200% inzet die onze<br />

transport- & logistieke sector iedere dag<br />

levert!”<br />

>><br />

8 TRANSPORT<br />

& LOGISTIEK


Column Aadje van Noordennen<br />

Beeld Christiaan Krouwels<br />

Verbannen van de weg<br />

Hoewel de allereerste elektrische auto in 1888 (!) al werd uitgevonden, moest het grote<br />

succes toch wachten tot de 21e eeuw. En ook dan is de elektrische auto vaak voor<br />

mensen die wat meer te besteden hebben.<br />

Anno <strong>2023</strong> is de elektrische auto niet meer weg te denken uit ons straatbeeld. Van kleine<br />

boodschappenauto’s tot bestelauto’s en vrachtwagens. Stil en milieuvriendelijk. Maar of<br />

iedereen er wel zo blij mee is, betwijfel ik.<br />

Veel transporteurs en ook bouwondernemers ontvingen een brief van de overheid dat<br />

zij met hun dieselvoertuigen in sommige steden binnenkort niet meer welkom zijn. Dat<br />

betekent investeren! Autobedrijven die met de auto-ambulance een klant moeten ophalen in<br />

de stad, of even met een busje een band gaan verwisselen in het centrum. Niemand komt<br />

er onderuit. Elektrisch is de toekomst.<br />

Iets meer dan tien jaar geleden moesten veel vervoerders – voornamelijk in de zeecontainers<br />

- ook gedwongen investeren. De euro 6 kwam op de markt en in een aantal gebieden,<br />

zoals de Maasvlakte, is de toegangseis emissieklasse 6 of hoger. Binnen nu en tien<br />

jaar is de sector wederom aan de beurt en zullen veel bedrijven flink moeten investeren<br />

om hun klanten in de steden te kunnen bedienen. De ontwikkeling is nú nog niet zo ver<br />

dat vrachtwagens overal kunnen opladen, maar op vele truckparkings zijn al laadpalen<br />

geïnstalleerd. Gebieden buiten de steden zullen vanzelf volgen en alleen toegankelijk zijn<br />

voor elektrische bedrijfswagens.<br />

In deze dure tijd zie ik al veel zelfstandig ondernemers (eigen rijders) die stoppen met hun<br />

bedrijf. Niet alleen door de nieuwe emissies, ook vanwege de nieuwe tachograaf – die de<br />

ondernemer zelf moet betalen – en de dure brandstof en onderhoudskosten.<br />

Maar wat doen de vrachtwagenchauffeurs als zij elektrisch moeten gaan rijden? Een<br />

ronkende motor, de geur van smeer, vet en vooral diesel hoort bij het vak. Als het moment<br />

daar is en ik ook over moet op een elektrische truck, gooi ik in ieder geval wel m’n sleutels in<br />

de spreekwoordelijke ring. De magie is voor mij verdwenen als er geen lawaai uit de uitlaat<br />

komt.<br />

Hopelijk blijft dát moment nog lang weg.<br />

Aadje van Noordennen is eigen rijder en mede-eigenaar van Robert van der Linden<br />

<strong>Transport</strong><br />

9


Aandocken<br />

Tekst Anita Hestens<br />

Wie: Annemarie Terpstra-<br />

Withag<br />

Bedrijf: Combi Terminal<br />

Twente in Hengelo<br />

Functie: Commercieel directeur<br />

“Meer diversiteit is goed voor<br />

In de serie Aandocken dockt <strong>Transport</strong> & <strong>Logistiek</strong> aan bij iemand in de sector. Hem of haar wordt<br />

gevraagd naar zijn drijfveren. Deze keer Annemarie Terpstra-Withag bij Combi Terminal Twente in<br />

Hengelo. “Graag zou ik meer diversiteit in onze sector willen, niet alleen meer vrouwen, maar ook meer<br />

verschillende achtergronden. Op dit moment werken er geen arbeidsmigranten bij CTT. We zien ze wel<br />

bij klanten van ons, omdat er simpelweg te weinig mensen uit Nederland zijn die het werk willen doen.”<br />

Hoe bent u in de sector<br />

terechtgekomen en wat vindt u daar<br />

(vanuit uw functie) leuk en uitdagend<br />

aan?<br />

“Ik heb toerisme gestudeerd, en bij reizen<br />

hoort uiteraard veel logistiek. Maar ik kwam<br />

terecht in de logistiek via een groothandel<br />

in planten. Ik ben in 2005 bij CTT begonnen<br />

als rechterhand van de directeur, waarbij<br />

ik me het reilen en zeilen van de logistiek<br />

eigen heb kunnen en mogen maken. In<br />

2014 heb ik de stap weten te maken naar<br />

commercieel directeur.<br />

<strong>Logistiek</strong> is erg dynamisch. Er wordt<br />

veel oplossend vermogen gevraagd.<br />

10 TRANSPORT<br />

& LOGISTIEK<br />

Elke dag is anders. De ene dag geef ik ’s<br />

ochtends een rondleiding over onze terminal<br />

en een presentatie, en zit ik ’s middags met<br />

klanten om tafel om te overleggen hoe we<br />

het gezamenlijke proces kunnen verbeteren,<br />

of overleggen we over tarieven. De andere<br />

dag heb ik een sollicitant en ben ik met<br />

een schade bezig. Het werk is ontzettend<br />

divers. Dat vind ik ontzettend leuk! Als het<br />

nodig is of ergens hulp wordt gevraagd<br />

binnen ons bedrijf, spring ik zelf bij om te<br />

helpen. Of het nu is om de kerstgeschenken<br />

te versturen of om etiketten te plakken.<br />

Continu zelf iets aanpakken, daar<br />

houd ik van. Zoals er zorg voor dragen<br />

dat we het proces samen met onze klant<br />

verbeteren, door bijvoorbeeld meer op<br />

kwaliteit en service te kunnen sturen<br />

en zo veel mogelijk elektronisch via API<br />

(application programming interface is een<br />

verzameling definities op basis waarvan een<br />

computerprogramma kan communiceren<br />

met een ander programma of onderdeel,<br />

redactie) te werken. Wij zijn ons er terdege<br />

van bewust dat het digitaliseringsproces<br />

ontzettend belangrijk is; elke klant wil meer<br />

gegevens hebben. Wij zorgen ervoor dat<br />

we relevant blijven voor onze klanten door<br />

nu bijvoorbeeld in ons platform de locatie<br />

van de lading aan te kunnen geven met de<br />

juiste CSRD-gegevens over de CO 2<br />

-uitstoot<br />

voor de klant. Of het nu gaat om betere<br />

voorzieningen voor ons personeel, of om<br />

een betere afstemming met onze klanten,<br />

het blijft interessant om gezamenlijk te<br />

kijken hoe we het hele proces voor de BV<br />

Nederland kunnen verbeteren.<br />

Verder ben ik zo’n zes jaar geleden<br />

betrokken geraakt bij de Topsector<br />

<strong>Logistiek</strong>. Hier krijg ik veel energie van! We<br />

zijn met veel mensen erg betrokken om<br />

Nederland op logistiek vlak te helpen en<br />

beter op de kaart te krijgen. Wij proberen<br />

met behulp van onderzoek zo veel mogelijk<br />

bedrijven te helpen en aan te jagen op<br />

de thema’s duurzaamheid, veerkracht en<br />

bestendigheid. Dit doen we door te werken<br />

in de vier stuurgroepen Stadslogistiek,<br />

Multimodale Corridors, Supply Chains en<br />

Bouwlogistiek en Mobiele Werktuigen.


onze sector”<br />

“Veel blanke mannen<br />

van 50+ nemen de<br />

beslissingen. Het zou<br />

goed zijn voor iedereen<br />

als daar meer balans in<br />

zou komen”<br />

In concrete projecten bijvoorbeeld met<br />

Universiteit Twente en BigMile zijn 250<br />

studenten bezig geweest met CO 2<br />

-reductie<br />

bij bedrijven. Dit helpt bedrijven bij<br />

verduurzaming en helpt studenten om<br />

kennis te maken met de praktijk.”<br />

Welke ontwikkelingen vindt u<br />

belangrijk?<br />

“Wij vinden het belangrijk dat onze mensen<br />

met plezier naar het werk gaan, tevreden<br />

zijn en daarnaast trots zijn op hun werk. Je<br />

collega’s zie je vaker dan menigeen van je<br />

familieleden. Zelf verzorgen we enorm veel<br />

rondleidingen bij CTT, voor alle opleidingen<br />

van basisschool tot universiteit en alles<br />

wat ertussen in zit. Daarnaast zijn er veel<br />

andere groepen die we laten zien wat we<br />

doen. We proberen ervoor te zorgen dat<br />

mensen na gaan denken over hun eigen<br />

consumentengedrag en waar hun spullen<br />

vandaan komen. Is dit wel zo duurzaam.<br />

Een beter begin begint bij jezelf.”<br />

Wat zou u willen veranderen in/aan de<br />

sector en waarom?<br />

“Graag zou ik meer diversiteit in onze sector<br />

willen, niet alleen meer vrouwen, maar ook<br />

meer verschillende achtergronden. Mensen<br />

zijn anders; uit onderzoek is gebleken<br />

dat juist daarom teams beter werken en<br />

ook meer geld opleveren daar waar meer<br />

diversiteit is. Zelf zie ik dit bij ons bedrijf<br />

ook terug; vanuit andere achtergronden en<br />

invalshoeken denken we anders. Dit helpt<br />

om meerdere standpunten goed belicht te<br />

krijgen en leidt tot een beter resultaat. Nu<br />

zien we veel blanke mannen van 50+ die<br />

de beslissingen nemen. Het zou goed zijn<br />

voor iedereen als daar meer balans in zou<br />

komen.<br />

Op dit moment werken er geen<br />

arbeidsmigranten bij CTT. We zien ze wel<br />

bij klanten van ons, omdat er simpelweg<br />

te weinig mensen uit Nederland zijn die<br />

het werk willen doen. Maar daar vallen ook<br />

prachtige andere innovatieve oplossingen<br />

op, torenhoge machines/installaties en<br />

veel robots, zodat er minder mensen nodig<br />

zijn. Deze innovaties zullen in de toekomst<br />

alleen nog maar meer noodzakelijk zijn om<br />

Nederland als distributieland aantrekkelijk te<br />

houden.”<br />

Wat is een hobby of leuke bezigheid<br />

buiten het werk?<br />

“In de weekenden of ’s avonds speel ik<br />

graag spelletjes met mijn gezin. Het willen<br />

winnen en het beste er uit halen zie ik daar<br />

ook terug.”<br />

Annemarie Terpstra-Withag heeft in 2014 de stap<br />

gemaakt naar commercieel directeur bij CTT.<br />

11


Bedrijfsreportage<br />

Tekst Annelies van Stijn Beeld Van Boxtel Groep<br />

Van Boxtel Groep koestert haar medewerkers<br />

“Vooruit struikelen<br />

een goede zaak”<br />

Familiebedrijf Van Boxtel Groep<br />

uit Heeswijk, actief in bouw en<br />

logistiek, is vooruitstrevend. “We<br />

zijn heel ver met aansluiting op<br />

Connected <strong>Transport</strong> Corridors,<br />

druk op het gebied van data<br />

en data-warehousing, en zetten<br />

vergaande stappen op het gebied<br />

van duurzaamheid”, aldus<br />

directeur Hein van Boxtel.<br />

Verder staat de mens expliciet<br />

centraal. “Als familiebedrijf<br />

geloven we echt in samen, dat is<br />

het startpunt geweest van onze<br />

transitie.”<br />

Het bedrijf is de afgelopen jaren flink<br />

gegroeid. Momenteel telt Van Boxtel<br />

50 medewerkers. Hein van Boxtel: “Maar<br />

de toegevoegde waarde van onze diensten<br />

zitten ‘m niet in ons kostbare materieel, maar<br />

juist in onze mensen. Onze medewerkers zijn<br />

stuk voor stuk vakmensen met veel kennis,<br />

die service bieden. Het gaat tenslotte om die<br />

persoon die uit het voertuig stapt en tegen de<br />

klant zegt: “Goedemorgen, waarmee kan ik<br />

u helpen?”<br />

Een aantal jaren geleden bekroop de<br />

directeur opeens een gedachte: We hebben<br />

drie monteurs in onze werkplaats rondlopen<br />

voor reparatie en onderhoud van ons<br />

materieel, maar wie zorgt er eigenlijk voor<br />

onze mensen…?<br />

“Het zit in het DNA van ons familiebedrijf<br />

om ons betrokken te voelen bij onze<br />

werknemers, maar op dat moment was dat<br />

voor niemand een hoofdtaak. De waan van<br />

de dag regeerde. Dat was ook het moment<br />

dat ik Maike Goossens heb aangenomen<br />

als HR-manager. Ik kende haar nog uit het<br />

<strong>12</strong> TRANSPORT<br />

& LOGISTIEK<br />

verleden. Met haar komst kreeg de mens de<br />

aandacht die hij of zij verdient en echt nodig<br />

heeft. Op basis van ons vertrouwen in haar<br />

werkt zij met ons grootste kapitaal en biedt<br />

zij hen een luisterend oor. Soms ondernemen<br />

we ook direct actie.”<br />

Het ‘wij-gevoel’<br />

Toen de HR-manager in dienst kwam, is<br />

het familiebedrijf gaan werken aan een<br />

cultuuromslag. “We zijn begonnen om de<br />

goede dingen die we deden in kaart te<br />

brengen. Als familiebedrijf met een betrokken<br />

directie zetten wij namelijk in op ‘samen’.<br />

Vervolgens hebben we nagedacht wat we<br />

konden verbeteren. We zijn verder bij onze<br />

mensen nagegaan wat zij verstaan onder het<br />

‘wij-gevoel’. Vervolgens hebben we een plan<br />

bedacht om dat daadwerkelijk te realiseren.<br />

Het is een proces wat natuurlijk met ups en<br />

downs gaat.”<br />

Vroeger was het ‘wij-gevoel’ haast<br />

vanzelfsprekend. “Dan was het schaften bij<br />

m’n opa en oma aan de keukentafel. Nu<br />

met 50 medewerkers hebben we als directie<br />

een andere rol en is er wat meer afstand tot<br />

bijvoorbeeld de chauffeurs, die ook nog eens<br />

de hele dag op pad zijn.”<br />

Professionaliseren<br />

Vanaf het moment dat de HR-manager<br />

aan de slag is gegaan, is er veel gebeurd.<br />

Goossens is verschillende programma’s<br />

gaan opzetten om de medewerkers goed<br />

te begeleiden in hun werk en loopbaan.<br />

Er kwam onder meer een zogenoemd<br />

onboardingsprogramma om nieuwe<br />

medewerkers goed in te werken, en kennis<br />

te laten maken met de bedrijfscultuur. “Ook<br />

hebben we de functioneringsgesprekken<br />

in een nieuw jasje gestoken”, zegt hij. “De<br />

inhoud van het gesprek veranderde van<br />

praktisch naar persoonlijke ontwikkeling.”<br />

Soms is de uitkomst van een gesprek dat<br />

iemand een andere toekomst ziet dan bij Van<br />

Boxtel. “Natuurlijk proberen we onze mensen<br />

in dienst te houden, en kijken we of we onze<br />

werknemers in hun kracht kunnen zetten. Als<br />

je weet wat je mensen ambiëren, dan kun je<br />

daar het werk en de functies die je hebt deels<br />

op aanpassen.”<br />

“Als je weet wat je<br />

mensen ambiëren, dan<br />

kun je daar het werk en<br />

de functies die je hebt<br />

deels op aanpassen”<br />

Vanaf 2020 is bij het bedrijf ook de<br />

communicatie-app ingevoerd. Van Boxtel:<br />

“Dat was net ten tijde van corona en dus<br />

een goede manier om met alle medewerkers<br />

te kunnen communiceren. Deze app<br />

gebruiken we sindsdien voor onze interne<br />

communicatie. Op deze manier staan al<br />

onze medewerkers met elkaar in contact.<br />

Zij kunnen laten zien waar ze trots op<br />

zijn, en wij kunnen iedereen met één druk<br />

op de knop op de hoogte brengen van<br />

nieuwe ontwikkelingen. Dit zorgt voor meer<br />

onderlinge betrokkenheid.”<br />

Leren van fouten<br />

Over het antwoord op de vraag wat deze<br />

verandering teweeg heeft gebracht, hoeft<br />

Van Boxtel niet lang na te denken. “Het<br />

mooie is dat we op deze manier komen tot<br />

een transparantere en tegelijkertijd veilige<br />

omgeving waar mensen kwetsbaar kunnen<br />

zijn en fouten mogen maken. Dat gebeurt op<br />

alle niveaus binnen de organisatie. Vooruit<br />

struikelen noem ik dat altijd. Fouten maken


Derde generatie<br />

Hein van Boxtel vormt samen<br />

met zijn neven Otmar en Martijn<br />

van Boxtel de derde generatie die<br />

sinds 2008 de Van Boxtel Groep in<br />

Heeswijk Dinther runt. Grootvader<br />

Hein van Boxtel begin het bedrijf<br />

in 1938 met paard en wagen en<br />

werd opgevolgd door zijn zonen<br />

Christ, Harry en Jo. Toen Hein,<br />

Otmar en Martijn het bedrijf bijna<br />

vijftien jaar geleden overnamen van<br />

hun vaders, telde het bedrijf twaalf<br />

medewerkers. Inmiddels zijn dat er<br />

50.<br />

Hein van Boxtel voert de<br />

algemene directie van het bedrijf<br />

en de transporttak, terwijl Otmar<br />

verantwoordelijk is voor de grond-,<br />

weg- en waterbouwtak. Martijn<br />

neemt het wagen- en machinepark<br />

voor zijn rekening.<br />

én er tegelijk ook van leren.”<br />

Goossens en Van Boxtel zijn ervan<br />

overtuigd dat de ingezette aanpassingen een<br />

positief effect hebben op het werkgeluk van<br />

de werknemers. ”Als je het aan ze vraagt,<br />

dan geven ze aan dat er veel is veranderd,<br />

en uit de hoge score van het medewerkers<br />

tevredenheidsonderzoek kun je opmaken<br />

dat die veranderingen als positief worden<br />

ervaren”, aldus Goossens. “Het familiegevoel<br />

is weer helemaal terug. We zijn meer een<br />

team. Als de ene collega al klaar is terwijl de<br />

andere nog moet lossen, helpt de eerste een<br />

handje in plaats van door te lopen.”<br />

Zaak is om dit alles nu voort te zetten en<br />

verder uit te breiden. “Dat laatste gebeurt ook<br />

op basis van suggesties van medewerkers”,<br />

zegt Goossens.<br />

App testen<br />

“Zo gaan we binnenkort een app testen voor<br />

chauffeurs die in hun eentje laden en lossen.<br />

Sommigen ervaren dat als gevaarlijk en nu is<br />

er een app die een signaal afgeeft als iemand<br />

valt en vervolgens niet of nauwelijks beweegt.<br />

Dat geeft een veiliger gevoel.”<br />

Van Boxtel streeft ernaar om een A-merk<br />

bedrijf te zijn, het liefst in alle facetten van de<br />

bedrijfsvoering, maar zeker op het vlak van<br />

de mens.<br />

Fijne werkgever<br />

“Hierdoor kunnen we een fijne werkgever<br />

zijn voor onze medewerkers. De<br />

professionalisering van de aandacht voor<br />

onze mensen, heeft onze organisatie alleen<br />

maar krachtiger gemaakt, bijvoorbeeld op het<br />

gebied van duurzame inzetbaarheid. Mochten<br />

andere bedrijven dan ook geïnteresseerd<br />

zijn in onze aanpak: we kunnen je helpen. Je<br />

mag altijd contact met ons opnemen.”<br />

13


Visie<br />

Tekst Ank van Lier Beeld Emons Group<br />

Daan Emons over de ontwikkelingen in zijn bedrijf én de sector<br />

“Chauffeur moet ceo worden”<br />

De Emons Group vierde dit<br />

jaar haar 80-jarig bestaan.<br />

Het bedrijf groeide uit tot een<br />

logistieke dienstverlener van<br />

formaat, door te kiezen voor een<br />

koers gericht op ‘groot zijn en<br />

innoveren in nichemarkten’. En<br />

de vernieuwing zet door: zowel<br />

op technisch, digitaal als HRvlak.<br />

Volgens ceo Daan Emons is<br />

vooral dit laatste cruciaal voor de<br />

toekomst van de transportsector.<br />

“We moeten met z’n allen de<br />

chauffeur aan het roer zetten.”<br />

De Emons Group in Milsbeek heeft<br />

volgens Daan Emons - de derde<br />

generatie Emons - continu het vizier op de<br />

toekomst. Dat bleek ook wel tijdens het<br />

jubileumevent, dat de naam ‘Futuring Emons’<br />

droeg. “We kijken vooral vooruit”, benadrukt<br />

de ceo. “Niet meer dan logisch ook: er liggen<br />

tal van uitdagingen.”<br />

Hooi voor boeren<br />

Toch is het, bij een interview met het 80-jarig<br />

bestaan als aanleiding, ook logisch om<br />

terug te blikken. Te kijken hoe het bedrijf<br />

zich gedurende de jaren ontwikkelde en wat<br />

hierbij de kritische succesfactoren waren.<br />

“Dat is zonder twijfel innovatie”, zegt hij. “Dat<br />

begon al bij mijn opa Wim Emons, die het<br />

bedrijf in 1943 opzette. Hij had aanvankelijk<br />

één vrachtauto. Daarmee vervoerde hij<br />

bouwmaterialen en hooi voor boeren. Later<br />

was mijn opa één van de eersten die ging<br />

rijden met een vrachtwagen met gastank.<br />

Ook bevestigde hij rekken op de cabine,<br />

zodat hij extra balen hooi kon transporteren.<br />

Zo zocht hij steeds naar manieren om<br />

toegevoegde waarde voor de klant te<br />

creëren. Dat is, naast innovatie, steeds de<br />

rode draad geweest in de afgelopen 80 jaar.”<br />

Onder leiding van Sjang Emons, de zoon<br />

van Wim, groeide het bedrijf verder door, om<br />

het uiteindelijk in 2016 over te dragen aan<br />

Daan Emons. Daan bouwde verder, mede<br />

15


door sterk in te zetten op innovatie. “Ons<br />

doel is altijd geweest om groot te zijn en/of<br />

specialist te zijn in nichemarken. Wij willen<br />

niet alleen concurreren op prijs, maar vooral<br />

op onderscheidend vermogen. Toegevoegde<br />

waarde leveren binnen nichemarkten, dat is<br />

waar het om draait.”<br />

Champignonbedden<br />

Dit doet het bedrijf, dat internationaal<br />

opereert en georganiseerd is, binnen drie<br />

verschillende markten. Zo is de Emons<br />

Group met dochterbedrijf Hofmans actief in<br />

de champostlogistiek. Dagelijks zijn 40 tot<br />

60 vrachtwagens onderweg om champost<br />

op te halen bij champignonkwekers in ons<br />

land. “We hebben een speciale machine<br />

ontwikkeld om de compost, die overblijft<br />

na de teelt, uit de champignonbedden<br />

te halen. Dit product leveren we aan de<br />

agrarische markt, waar deze wordt ingezet<br />

als bodemverbeteraar.”<br />

Door strengere wet- en regelgeving op<br />

het gebied van bemesting wordt de markt<br />

voor champost uitdagender, geeft Emons<br />

aan. “Om die reden kijken we hoe we in<br />

deze markt kunnen digitaliseren, innoveren<br />

en samenwerken. Zo hebben we, samen<br />

met een champignonteler uit Gemert, een<br />

zogeheten upcyclingfabriek opgezet. Tijdens<br />

dit upcycling-proces gaat de champost door<br />

een installatie, waarbij het vocht eruit wordt<br />

gehaald en warmte vrijkomt. De warmte<br />

wordt ingezet om de kwekerij te verwarmen,<br />

en geleverd aan buren. Het eindproduct<br />

dat overblijft, is hoogwaardiger én lichter en<br />

daardoor verder te transporteren.”<br />

Ook bij Van Huët, het tweede<br />

dochterbedrijf, zet Emons in op innovatie.<br />

16 TRANSPORT<br />

& LOGISTIEK<br />

Deze onderneming focust op het transport<br />

binnen Europa van groot formaat glas;<br />

van zeven à acht meter lang bij drie meter<br />

breed. “Wij hebben 350 gespecialiseerde<br />

vrachtwagens op de weg. Die brengen<br />

dit basisglas van de glasfabrieken naar de<br />

verwerkers. Hiermee hebben we ongeveer<br />

15% van de Europese markt op dit vlak in<br />

handen.”<br />

Twee innovaties springen hierbij het<br />

meest in het oog: een vastzetsysteem om<br />

ladingschades te beperken en een aluminium<br />

trailer met een leeggewicht van 5.000 kilo.<br />

Deze trailer werd zo’n tien jaar geleden<br />

ontwikkeld door de eigen R&D-afdeling.<br />

Het bedrijf laat de trailers bouwen in<br />

een trailerfabriek in Duitsland, die werd<br />

overgenomen. “Reguliere trailers wegen circa<br />

8.500 kilo. Doordat onze exemplaren lichter<br />

zijn, kunnen wij meer vracht meenemen.<br />

Zeker in Duitsland, waar de onderwegkosten<br />

door de extreem stijgende tol de pan uit<br />

rijzen, is dit van meerwaarde voor onze<br />

klanten.”<br />

Dubbeldek-concept<br />

Dan is er nog Emons Cargo 2WIN. Hierbij ligt<br />

de focus op transport met dubbeldekkers,<br />

die pallets met een hoogte van 1,30 tot 1,80<br />

meter kunnen vervoeren. “Wij ontwikkelden<br />

deze variant twaalf tot vijftien jaar geleden,<br />

op basis van een Engels voorbeeld. In een<br />

reguliere trailer kunnen 33 pallets van 1,80<br />

hoog worden vervoerd, in die van ons 54.<br />

Zo boek je dus flinke efficiencywinst. Dat<br />

is van toegevoegde waarde, aangezien<br />

duurzaamheid belangrijker wordt, het tekort<br />

aan chauffeurs groeit en de onderwegkosten<br />

toenemen. We hebben 200 van deze 2WINS<br />

op de weg. We rijden voor grote retailers en<br />

partijen in de markten voor ontbijtgranen en<br />

chips, verpakkingen en elektronica. Jaarlijks<br />

groeien we in deze markt, en ook in de markt<br />

voor glas, met zo’n 10%.”<br />

Digitale douanedocumenten<br />

Tot slot is er nog een vierde poot, het Emons<br />

Service Center. Hierbij ligt de focus niet op<br />

technische, maar op digitale innovatie. Dat<br />

houdt concreet in dat transportkennis wordt<br />

gekoppeld aan informatietechnologie. “In<br />

de praktijk betekent dit dat een team van<br />

zes à zeven mensen, die met name sterk<br />

zijn in digitalisering en Artificial Intelligence,<br />

zich bezighouden met het optimaliseren<br />

van processen. Binnen ons eigen bedrijf en<br />

voor klanten. Ook richten we ons op het<br />

managen en begeleiden processen, vooral<br />

op digitale wijze. Zo maken we sinds de<br />

Brexit bijvoorbeeld douanedocumenten<br />

digitaal in orde voor klanten die leveren aan<br />

het Verenigd Koninkrijk. De vraag hiernaar is<br />

groot.”<br />

Met de huidige opzet is het bedrijf, dat<br />

600 auto’s op de weg heeft en bijna 800<br />

personeelsleden telt, volgens Daan Emons<br />

klaar voor de toekomst. Al blíjft innoveren<br />

noodzakelijk en ziet hij ook behoorlijk wat<br />

uitdagingen, voor zijn bedrijf én voor de<br />

transportsector als geheel.<br />

Verduurzaming staat met stip op<br />

één. “Iedereen heeft de mond vol van<br />

elektrificatie, maar feit is dat een elektrische<br />

truck vier keer zo duur is als een dieseltruck.<br />

Daarnaast moet je als bedrijf investeren<br />

in laadinfrastructuur. Dat kan wellicht voor<br />

één truck, maar voor vijftig stuks is dat<br />

een ander verhaal. En je hebt een grotere<br />

elektriciteitsaansluiting nodig, waarvoor het<br />

stroomnet geen ruimte biedt. Daar komt bij<br />

dat opladen van een elektrische auto langs<br />

de weg tussen de 20 en 80 cent per kWh<br />

kost. Die variatie is enorm groot; dit kan je<br />

marge maken of breken.”<br />

Om al deze redenen ziet Emons een<br />

sectorbrede switch naar elektrisch transport<br />

voorlopig nog niet gebeuren. “Dit is eerder


iets voor over vijf tot tien jaar. Wij gaan<br />

volgend jaar wel experimenteren met twee<br />

elektrische trucks. Daarnaast hebben we<br />

sinds drie jaar tachtig LNG-trucks en stappen<br />

we volgend jaar over naar bio-LNG. Daarmee<br />

reduceer je 90 tot 95% van de CO 2<br />

-uitstoot.<br />

Hierin, en in biodiesel, zie ik op korte termijn<br />

wel kansen voor de sector. Deze brandstoffen<br />

zijn weliswaar duurder dan reguliere diesel,<br />

maar je hoeft geen geld te steken in dure<br />

trucks en laadinfrastructuur.”<br />

Papierwerk taboe<br />

De verdere digitalisering van processen<br />

binnen de transportsector is een andere<br />

uitdaging. “Veel processen vergen nu nog<br />

een hoopt papierwerk en dat is vanuit<br />

efficiency-oogpunt taboe richting de<br />

toekomst. Digitalisering vraagt niet alleen om<br />

investeringen in de juiste systemen, maar<br />

ook in mensen met een passende mindset.<br />

Om wat dit betreft kennis op te halen en te<br />

delen, werken wij samen met universiteiten in<br />

binnen- en buitenland.” Denk aan Eindhoven,<br />

Twente en Polen.<br />

Daan Emons: “Studenten studeren bij<br />

ons af en pakken vraagstukken op het<br />

gebied van digitalisering op. Zij en ook de<br />

docenten die bij zo’n project betrokken zijn,<br />

hebben vaak kennis en ideeën die wij zelf<br />

niet in huis hebben. Dat helpt ons verder.<br />

Maar wij geven ook informatie terug aan<br />

de onderwijsinstelling. Het werkt dus twee<br />

kanten op.”<br />

Daarnaast nam Emons deel aan het<br />

ICCOS-project van de Universiteit Twente.<br />

“Dan gaat het bijvoorbeeld over hoe de dataarchitectuur<br />

van een bedrijf er in toekomst uit<br />

moet zien. Als je met meer data gaat werken,<br />

moet je immers ook een basis voor je<br />

IT-infrastructuur aanleggen. Hiermee hebben<br />

we onszelf kunnen verbeteren.”<br />

De samenwerking met universiteiten<br />

focust volgens hem op meerdere velden. “Of<br />

wij, of universiteiten hebben een vraagstuk.<br />

Daarnaast blijft er ook wel eens iemand<br />

‘hangen’ bij ons; het helpt om mensen binnen<br />

te halen.”<br />

De verdere digitalisering zal het volgens<br />

Emons ook mogelijk maken om chauffeurs<br />

méér en beter zelf beslissingen te laten<br />

nemen. “Je kunt hen rechtstreeks informatie<br />

bieden, bijvoorbeeld via e-learnings en apps.<br />

Hierdoor kunnen ze bijvoorbeeld zelf bepalen<br />

waar ze een lekke band het beste kunnen<br />

laten maken, weten ze bij wie ze moeten<br />

zij als ze ergens moeten lossen, et cetera.<br />

Kortom: de digitale tools zullen ons als sector<br />

helpen om méér uit onze mensen te halen.”<br />

Hij vindt het ook belangrijk dat de<br />

chauffeurs een grotere rol krijgen binnen<br />

de branche. “We moeten die professional<br />

met zijn allen aan het roer zetten. Dat levert<br />

efficiencywinst op. En zo laat je deze persoon<br />

ook merken dat hij of zij ertoe doet, krijgt hij<br />

een beter gevoel bij je bedrijf en zal hij eerder<br />

genegen zijn om te blijven.”<br />

Compliment<br />

Het vinden en binden van voldoende<br />

chauffeurs is sowieso een uitdaging, volgens<br />

de ceo. Cruciaal is volgens hem om hen naar<br />

behoren te betalen, ervoor te zorgen dat<br />

de organisatie goed op poten staat en hen<br />

voldoende aandacht te geven. “Vraag naar<br />

de mening van een chauffeur en geef hem of<br />

haar regelmatig een compliment. Dit zit niet in<br />

het dna van de transportsector, maar kan wel<br />

een groot verschil maken. Naast innoveren<br />

op technisch en digitaal gebied, moeten we<br />

ook stappen maken op het gebied van HR.<br />

De chauffeur moet als het ware de nieuwe<br />

ceo worden. Immers: zonder chauffeurs staat<br />

onze hele sector stil.”<br />

17


Economie<br />

Tekst Anita Hestens<br />

Toch groot rijbewijs nodig voor zware elektrische bestelbus per 1 juli 2024<br />

Vervoerders teleurgesteld<br />

Bestuurders van een elektrische<br />

bestelbus tussen de 3.500 en<br />

4.250 kilo hebben vanaf 1 juli<br />

volgend jaar tóch een groot<br />

rijbewijs nodig. Dat heeft<br />

demissionair minister Mark<br />

Harbers van Infrastructuur en<br />

Waterstaat besloten, liet hij de<br />

Tweede Kamer weten. Slecht<br />

nieuws voor bedrijven bij de<br />

invoering van zero-emissie zones.<br />

Bedrijven reageren verbolgen en<br />

teleurgesteld.<br />

Normaal gesproken is voor voertuigen<br />

die zwaarder zijn dan 3.500 kilo een<br />

C-rijbewijs nodig. En elektrische busjes<br />

wegen door de zware batterijen meer dan<br />

even grote varianten op fossiele brandstoffen.<br />

Maar om ondernemers de ruimte te<br />

geven om te verduurzamen, gedoogt de<br />

overheid dat mensen met een B-rijbewijs<br />

elektrische bussen van rond de vier ton<br />

besturen. Dat is zo sinds 2019. Voor hen<br />

geldt een uitzonderings- of gedoogregeling<br />

tot 1 juli 2024.<br />

Te ingewikkeld<br />

Eerder leek het erop dat het kabinet met<br />

nieuwe wetgeving zou komen, waardoor<br />

een B-rijbewijs daarná ook genoeg zou zijn,<br />

maar die wet is voorlopig van de baan. Het<br />

bleek te ingewikkeld om het verschil tussen<br />

elektrische en fossiele bussen in de wet vast<br />

te leggen. “Een moeilijke afweging waarbij<br />

de verkeersveiligheid meespeelt”, zegt de<br />

minister in een verklaring.<br />

Hij vindt het onwenselijk om een juridisch<br />

vage situatie te laten bestaan. Ook vindt hij<br />

het, gezien de verkeersveiligheid, terecht dat<br />

bestuurders van zwaardere voertuigen extra<br />

18 TRANSPORT<br />

& LOGISTIEK<br />

op rijvaardigheid worden getest. “De botsing<br />

met een zwaarder voertuig leidt tot een<br />

grotere kans op ernstig letsel.”<br />

Vanuit het bedrijfsleven wordt verbolgen<br />

gereageerd. De bestuurders van ongeveer<br />

duizend elektrische bestelbussen kunnen<br />

over ruim een half jaar niet meer met een<br />

B-rijbewijs de weg op.<br />

Onnodige hindernis<br />

Organisaties als <strong>Transport</strong> & <strong>Logistiek</strong><br />

Nederland (TLN), VNO-NCW en<br />

MKB-Nederland vinden dat de<br />

gedoogregeling veel te snel wordt<br />

afgebouwd. “Veel te kort en onacceptabel”,<br />

stellen ze in een gemeenschappelijke<br />

verklaring.<br />

De organisaties vrezen dat ondernemers<br />

met duurzaamheidsambities onnodig op<br />

kosten gejaagd worden en noodgedwongen<br />

zullen kiezen voor een bestelauto met<br />

dieselmotor. “Veel bestuurders van elektrische<br />

bestelauto’s beschikken namelijk niet over<br />

een groot rijbewijs. Dit is een onnodige<br />

hindernis op weg naar duurzame logistiek<br />

en leefbare binnensteden. Er is al bijna<br />

geen beroepschauffeur te vinden en als die<br />

er al is, laten we die dan voor zwaardere<br />

vrachtwagens behouden. Er is veel<br />

geïnvesteerd in elektrische bestelwagens tot<br />

4.250 kilo met het oog op de komende zeroemissie<br />

zones. Om de benodigde wetgeving<br />

“Er is al bijna geen<br />

beroepschauffeur<br />

te vinden en als die<br />

er is, laten we die<br />

dan voor zwaardere<br />

vrachtwagens<br />

behouden”<br />

in te voeren is minstens een jaar nodig”, lieten<br />

de organisaties weten.<br />

1<br />

De verkoop van nieuwe elektrische<br />

bestelauto’s dreigt stil te vallen. Het verder<br />

verduurzamen en leefbaarder maken van<br />

binnensteden en winkelgebieden loopt door<br />

deze ontwikkelingen vertraging op.<br />

Bestuursvoorzitter Elisabeth Post van<br />

TLN haalt een praktijkproef aan van onlangs.<br />

Die wijst uit dat het besturen van een<br />

elektrische bestelauto met een B-rijbewijs<br />

geen risico vormt voor de verkeersveiligheid.<br />

De sector wil voorkomen dat elektrische<br />

bestelauto’s, die nu gebruik maken van de<br />

regeling tot 1 juli 2024, tot stilstand komen.<br />

Bestelauto’s aan de kant<br />

De afgelopen jaren hebben vervoerders al<br />

miljoenen euro’s geïnvesteerd in elektrische<br />

bestelauto’s. Die hebben bestuurders met<br />

een B-rijbewijs. Als de huidige regeling per<br />

1 juli 2024 stopt, dan zou dat bijvoorbeeld<br />

bij een bedrijf als DHL als gevolg hebben<br />

dat honderden elektrische bestelauto’s aan<br />

de kant worden gezet. Roelof Hofman,<br />

coo bij DHL: “Een bedrijf als DHL kan een<br />

investering van 40 miljoen euro letterlijk


2<br />

Run op bestelwagens in 2024<br />

Brancheverenigingen RAI Vereniging en Bovag voorspellen dat er volgend jaar<br />

78.000 bestelwagens worden verkocht, duizenden meer dan dit jaar. In 2025 vervalt<br />

namelijk de vrijstelling voor de aanschafbelasting voor bestelwagens, en de branche<br />

langs de weg parkeren, en wij niet alleen.<br />

Maar nog teleurstellender is dat de overheid<br />

de energietransitie van de sector hiermee<br />

dwarsboomt. De overheid die ons eerst<br />

opriep deze investering te doen, legt diezelfde<br />

bussen nu de facto aan de ketting.”<br />

Uitbreiding gaat niet door<br />

Ook Marco Scholten van Bode Scholten<br />

in Zoetermeer, gespecialiseerd in (stads)<br />

verwacht dat deze ontwikkeling, naast het effect van de invoering van de zeroemissie<br />

zones, gaat zorgen voor een hogere verkoop.<br />

Het effect van de invoering van de uitstootvrije zones is volgens de RAI Vereniging<br />

tweeledig. Het jaagt de verkoop van elektrische bestelbussen aan, maar leidt vóór<br />

de invoering wellicht ook op een run op dieselbusjes die nog een aantal jaar wel<br />

de stadscentra in mogen. Het aantal verkochte elektrische bestelauto’s nam toe<br />

van 3.139 in de eerste drie kwartalen van 2022 naar 7.434 in diezelfde periode dit<br />

jaar. Nu er vanaf 1 juli 2024 toch een groot rijbewijs nodig is voor zware elektrische<br />

distributie en partner van TransMission, laat<br />

bestelbus, is het de vraag of deze groei doorzet.<br />

weten dat het niet meer rendabel is om een<br />

elektrische bus aan te schaffen. “Met het<br />

oog op de toekomstige zero-emissie zones<br />

in grote steden hebben we in juni in twee<br />

elektrische bestelwagens van 4.250 kilo<br />

geïnvesteerd. Om onder de 3.500 kilo te<br />

blijven na 1 juli, kunnen we hiermee straks<br />

nog maar 500 kilo laden, omdat we met<br />

chassiscabine rijden. Dit is een afname van<br />

48% laadvermogen. De geplande investering<br />

in 2024 voor uitbreiding met vier elektrische<br />

bussen gaan wij niet doen. Wij gaan<br />

dieselvoertuigen kopen. Deze gaan we tot 31<br />

december 2027 inzetten in de zero-emissie<br />

zones, waarvan wij er vijf in onze bezorgregio<br />

van TransMission hebben. Dit betekent een<br />

afschrijving binnen drie in plaats van zes jaar.”<br />

Duurzaamheid Postnl geremd<br />

Postnl reageert teleurgesteld: “In ons eigen<br />

wagenpark hebben we in totaal 2.500<br />

elektrische voertuigen. Hiervan valt 1% per 1<br />

juli 2024 onder de nieuwe wetgeving. Hoewel<br />

de directe impact dus beperkt is, heeft dit wel<br />

gevolgen voor onze toekomstige beslissingen<br />

op het gebied van duurzaam vervoer. Eerder<br />

stond gepland om meer dan 200 dieselauto’s<br />

van ons wagenpark te vervangen door<br />

elektrische bestelbussen die een gewicht van<br />

meer dan 3.500 kilo hebben. Dit wordt door<br />

de nieuwe wetgeving flink bemoeilijkt. We zijn<br />

teleurgesteld, omdat deze ontwikkeling onze<br />

duurzaamheidsdoelen in de weg staat.”<br />

1 Bode Scholten gaat de geplande investering in<br />

2024 voor uitbreiding met vier elektrische bussen<br />

niet doen.<br />

2 Deze elektrische bestelbus van Postnl valt met<br />

3.500 kilo niet onder de nieuwe wetgeving.<br />

19


Visie<br />

Tekst Anita Hestens<br />

“Vervoerders dreigen speelbal<br />

te worden bij verduurzaming”<br />

“Bij de verduurzaming van<br />

het transport komt veel af op<br />

vervoerders, en er zijn grote<br />

investeringen mee gemoeid.<br />

Daarom moeten het bewustzijn<br />

en de kennis hierover bij<br />

hen omhoog. Misbruik door<br />

leveranciers en fabrikanten liggen<br />

op de loer zonder goede kennis<br />

van zaken”, zo waarschuwt<br />

Roger Reiniers, eigenaar van<br />

Tranergy in Venlo.<br />

Bij diverse transportbedrijven heeft Roger<br />

Reiniers jarenlang ervaring opgedaan<br />

met de inkoop van brandstoffen, trucks<br />

en trailers. “Twee jaar geleden ben ik voor<br />

mezelf begonnen met de oprichting van<br />

Tranergy, een samentrekking van transport<br />

en energie. Ik had het idee om vervoerders<br />

te ondersteunen bij het optimaliseren van de<br />

inkoop van brandstoffen.”<br />

Ieder land heeft verschillende<br />

prijsstructuren. “<strong>Transport</strong>ondernemers<br />

hebben vaak weinig tijd voor het scherp<br />

inkopen van brandstoffen. Het speelveld<br />

verandert continu en het is lastig voor<br />

vervoerders om altijd up-to-date te zijn. Door<br />

de opkomst van alternatieve brandstoffen<br />

wordt het er niet eenvoudiger op en ‘verslapt’<br />

hun aandacht voor de inkoop van diesel en<br />

ad-blue. Ik zorg ervoor dat voor zowel diesel<br />

als alternatieve brandstoffen marktconforme<br />

condities gelden.”<br />

“maar steeds vaker werd mij gevraagd<br />

om ook te kijken naar de inkoop van alle<br />

brandstoffen en dus ook alternatieve<br />

brandstoffen. Niet alleen elektriciteit,<br />

maar ook HVO, LNG, bio-LNG, bio-diesel<br />

en waterstof. Ik adviseer hierbij geheel<br />

onafhankelijk aan bedrijven met zo’n 25 tot<br />

400 vrachtauto’s in alle deelmarkten.”<br />

Meeste CO 2<br />

-reductie<br />

Vervoerders vragen hem vaak naar<br />

elektrificatie als manier om hun transport<br />

te verduurzamen. “Er zijn bedrijven die nu<br />

al succesvol hebben geïnvesteerd in een<br />

elektrische vrachtwagen, maar dit hoeft niet<br />

voor alle ondernemingen op dit moment de<br />

beste oplossing te zijn. Elke situatie is uniek.<br />

Elektrificatie is een mogelijkheid, maar focus<br />

bij verduurzaming niet alleen op elektrificatie,<br />

maar laat het afhangen van de situatie.<br />

Anders bestaat de kans dat een vervoerder<br />

op korte termijn kansen op verduurzaming in<br />

de hele breedte laat liggen, bijvoorbeeld door<br />

gebruik te maken van bio-LNG.”<br />

Mogelijk gaat elektrisch vervoer over tien<br />

jaar de belangrijkste vorm van duurzaam<br />

transport over de weg worden, suggereert<br />

Reiniers. “Maar dat is het over vijf jaar<br />

nog niet. Je kunt ook verduurzamen door<br />

aanpassing van het rijgedrag, inzet van<br />

LZV’s of verhoging van de beladingsgraad.<br />

Alternatieve brandstoffen leveren de meeste<br />

CO 2<br />

-reductie op, maar gebruik ervan is ook<br />

het meest complex.”<br />

Calculatiemodel<br />

Reiniers heeft voor de verduurzaming van<br />

transportbedrijven een calculatiemodel<br />

ontwikkeld. Daarin neemt hij diverse factoren<br />

mee, en hij houdt rekening met heffingen in<br />

de toekomst. Denk aan de kilometerheffing<br />

in 2026 en de invoering van ETSII voor de<br />

emissies in het wegvervoer vanaf 2027.<br />

“Veel factoren bepalen wat de beste keuze<br />

voor bedrijven is, zoals de CO 2<br />

-footprint<br />

van een brandstof, investeringen, reparatie-<br />

en onderhoudskosten, laadvermogen,<br />

tanklocaties, de beschikbaarheid van trucks<br />

en brandstof en kosten van de brandstof.<br />

Maar ook de jaarkilometrage, het inzetgebied<br />

en de actieradius zijn belangrijk.”<br />

Het mooie is dat de oprichter van<br />

Ook alternatieve brandstoffen<br />

Deze dienstverlening is redelijk nieuw voor<br />

bedrijven, zegt Reiniers. “Toch volgt na<br />

een eerste opdracht vaak een structurele<br />

samenwerking.” Aanvankelijk richtte hij zich<br />

meer op de inkoop van diesel en ad-blue,<br />

20 TRANSPORT<br />

& LOGISTIEK


“Focus bij<br />

verduurzaming<br />

niet alleen op<br />

elektrificatie,<br />

maar laat het<br />

afhangen van<br />

de situatie”<br />

Workshops<br />

Tranergy verzorgt workshops om<br />

de kennis over de energietransitie<br />

bij transportbedrijven te vergroten.<br />

Met aandacht voor het algemene<br />

speelveld, wet- en regelgeving,<br />

energievormen en de dynamiek van<br />

een business case.<br />

Tranergy voor verschillende bedrijven werkt.<br />

“Daardoor ben ik in staat om het model voor<br />

elk alternatief met praktijkwaardes te vullen.<br />

Het is dan ook niet zo dat er uit elke analyse<br />

vaak één bepaalde brandstof/aandrijving als<br />

meest aantrekkelijke uit naar voren komt. Dat<br />

hangt van de situatie af.”<br />

Zijn advies: “Staar je niet blind op alleen<br />

de CO 2<br />

-reductie. Van belang is ook wat de<br />

kosten per ton CO 2<br />

-besparing zijn én wat<br />

de klant bereid is te betalen. Succesvolle<br />

verduurzamingstrajecten gaan altijd in overleg<br />

met de verlader. Kosten per ton bespaarde<br />

CO 2<br />

wordt key. Wat is de goedkoopste<br />

manier om CO 2<br />

te reduceren? Dat probeer ik<br />

helder te krijgen voor bedrijven.”<br />

Dit helpt ook om de verwachtingen<br />

bij de verlader te managen. “Die stroken<br />

vaak niet met de realiteit. Dit is meteen een<br />

oproep aan iedereen om je in ieder geval<br />

bekend te maken met de basisprincipes van<br />

de verschillende alternatieve aandrijvingen<br />

en brandstoffen. Zo kun je beter inschatten<br />

hoe plausibel bepaalde beweringen zijn. Zo<br />

zal waterstof in de komende vijf jaar geen<br />

significantie rol van betekenis spelen, omdat<br />

het vooralsnog onbetaalbaar is.”<br />

Te veel zonnepanelen<br />

Veel vervoerders zijn zich aan te oriënteren op<br />

zero-emissie transport. Dat merkt Reiniers:<br />

“De aanschaf van een elektrische truck is<br />

daarbij nog het makkelijkste. Maar behalve<br />

laadinfrastructuur op het eigen terrein is ook<br />

een grotere netaansluiting met een passend<br />

energiecontract nodig. Onderzocht moet<br />

worden of een investering in zonnepanelen<br />

of accu’s verstandig is. Als er sprake is van<br />

een gehuurd pand, moet de verhuurder dit<br />

namelijk toestaan.”<br />

En er is meer. “Er komt ook<br />

energiemanagement bij kijken, evenals<br />

verrekeningen van HBE’s. De onderneming<br />

moet een planning van laadmomenten en<br />

-locaties maken. En dan heb ik het nog niet<br />

over de financiering en eventuele aanvraag<br />

van subsidie.” Hiervoor komen vervoerders<br />

in aanraking met allerlei dienstverleners,<br />

leveranciers en fabrikanten.<br />

Slachtoffer<br />

“Ik zie dat vervoerders makkelijk slachtoffer<br />

kunnen worden en soms onjuiste<br />

beslissingen nemen die niet in hun belang<br />

zijn. Ik heb al een aantal malen meegemaakt<br />

dat vervoerders een verkeerde investering<br />

hebben gedaan in zonnepanelen. Zij hadden<br />

fors geld uitgegeven aan een dak vol panelen,<br />

maar kwamen later tot de conclusie dat dit<br />

onvoldoende was om het gehele jaar de<br />

trucks van energie te voorzien, en dat het<br />

terugleveren van energie weinig oplevert.”<br />

Reiniers waarschuwt: “Voor<br />

grootzakelijke aansluitingen bestaat geen<br />

salderingsregeling. Kortom, bij elektrificatie<br />

van het wagenpark komen veel extra zaken<br />

kijken waar je als ondernemer in eerste<br />

instantie niet aan denkt.”<br />

Roger Reiniers van Tranergy helpt bedrijven bij<br />

inkoop van brandstoffen en verduurzaming van<br />

hun transport.<br />

21


Drive the road of change.<br />

Nieuwe motoren en aandrijflijnen, een nieuw interieurontwerp,<br />

vernieuwde diensten en veiligheidskenmerken. Alles wat<br />

jouw transportoplossingen duurzamer, comfortabeler en<br />

productiever maakt, is nu aan boord van de IVECO-range.<br />

www.iveco.nl


Column Bas Koopmanschap<br />

Beeld Christiaan Krouwels<br />

Stop met<br />

zelfoverschatting!<br />

Het eind van het jaar is een goed moment om terug te kijken op het afgelopen jaar.<br />

Een jaar eerder zijn vaak, vol van ambitie, plannen opgesteld voor investeringen,<br />

omzetgroei en verbeterprojecten. In onze dagelijkse praktijk zien wij dat in december veel<br />

bedrijven tot de conclusie komen dat er (weer) niets van de plannen terecht is gekomen. De<br />

oorzaak: zelfoverschatting.<br />

Het realiseren van plannen kost tijd, en moet naast de normale werkzaamheden gebeuren.<br />

Daardoor zit er een limiet aan het aantal plannen dat je kunt realiseren in de beschikbare<br />

tijd. Managers overschatten zichzelf vaak in wat ze aankunnen. Daardoor maken ze te veel<br />

plannen. Gevolg is dat projecten niet of half gedaan worden en uiteindelijk doodbloeden.<br />

De crux zit er dus in dat je niet te veel projecten probeert uit te voeren in een jaar, maar<br />

alleen die waarvan je zeker weet dat je ze kunt realiseren, en dat ze wat opleveren. Om dit te<br />

bepalen, is het zaak om voor elk project drie hele simpele vragen te stellen.<br />

De eerste is: wat kost het als we het niet doen? Het beantwoorden van deze vraag geeft je<br />

inzicht in de grootte van het ‘probleem’ dat je wilt oplossen. Vervolgens stel je de vraag: wat<br />

levert het op als we het wel doen? Deze vraag geeft je inzicht in het besparingspotentieel<br />

van het project. Wanneer het besparingspotentieel kleiner is dan de kosten, moet je jezelf<br />

afvragen of dit project belangrijk genoeg is om op te pakken.<br />

De laatste vraag om te beantwoorden is: wat kost het om het project te realiseren?<br />

Neem hierbij zowel de kosten mee van de tijd die je in een project moet steken, maar<br />

ook investeringen die gedaan moeten worden. Bepaal voor elk project wat de maximale<br />

terugverdientijd mag zijn.<br />

Ik weet zeker dat door het stellen van deze drie vragen het aantal projecten teruggebracht<br />

zal worden naar een beperkt aantal projecten die echt het verschil gaan maken, en die<br />

gerealiseerd zullen worden. Het gezegde ‘less is more’ is hier zeker van toepassing.<br />

Zorg als laatste dat elke project een verantwoordelijke projectleider krijgt. Dat kan iemand<br />

van binnen het bedrijf zijn, maar voor sommige grote projecten kan het zeker lonen om<br />

een ervaren professional in te huren. De projectleider is verantwoordelijk voor de uitvoer en<br />

realisatie van het project binnen de duivelse driehoek: tijd, geld en kwaliteit.<br />

Ik wens u vooral succesvolle projecten in 2024.<br />

Bas Koopmanschap is managing partner bij NextPage<br />

23


Visie<br />

Tekst Annelies van Stijn<br />

Miranda Vodegel uitgeroepen tot <strong>Logistiek</strong> Goeroe <strong>2023</strong><br />

“Durf uit de band te springen!”<br />

Voor haar sterke toewijding aan<br />

de arbeidsmarkt, is Miranda<br />

Vodegel uitgeroepen tot<br />

<strong>Logistiek</strong> Goeroe <strong>2023</strong>. Thema’s<br />

als een Leven Lang Ontwikkelen<br />

en meer vrouwelijke werknemers<br />

in de logistieke sector zijn haar<br />

aandachtspunten. Ze werkt bij<br />

de HAN, Center of Expertise<br />

(CoE) KennisDC <strong>Logistiek</strong> en<br />

Logistics Valley Regio Nijmegen.<br />

Een complete verrassing was het voor<br />

Vodegel dat Jong <strong>Logistiek</strong> Nederland<br />

haar de titel <strong>Logistiek</strong> Goeroe <strong>2023</strong> bezorgde.<br />

“Ik dacht echt: why me…? De concurrentie<br />

van de andere genomineerden was immers<br />

groot en ik beweeg me uiteindelijk pas acht<br />

jaar in de logistieke wereld.”<br />

Tegelijkertijd realiseert ze zich dat zij<br />

door haar verschillende functies (bij de<br />

HAN, CoE KennisDC <strong>Logistiek</strong> en Logistics<br />

Valley Regio Nijmegen) een belangrijke rol<br />

speelt: ze brengt onderzoek, onderwijs en<br />

werkveld bij elkaar. “Juist door die diverse<br />

rollen kan ik in die driehoek binnen de HAN,<br />

regionaal en landelijk verbindingen leggen en<br />

synergie bevorderen. En ik weet dat ik hierbij<br />

optimaal gebruik kan maken van mijn kracht:<br />

verbinden.”<br />

Balletschool<br />

Natuurlijk moest Vodegel toen ze in 2015<br />

aantrad als manager CoE KennisDC<br />

<strong>Logistiek</strong>-HAN haar weg nog vinden in het<br />

logistieke. Daarvóór was ze manager bij het<br />

toenmalige Centrum voor Ondernemerschap<br />

aan de HAN. “Die functie hield op te bestaan,<br />

en toen ik deze vacature voorbij zag komen,<br />

was ik meteen enthousiast.”<br />

Het eerste jaar is ze modules gaan volgen<br />

om zich de logistiek en logistieke taal eigen<br />

te maken. “Ook ben ik veel gaan lezen, met<br />

mensen uit de sector gaan praten en heb<br />

ik transportbedrijven bezocht. Ik kwam er<br />

tijdens die gesprekken al snel achter dat<br />

het runnen van die bedrijven niet anders<br />

was dan het leiden van m’n balletschool.<br />

Die heb ik jarenlang gehad. Als mkb-bedrijf<br />

loop je immers allemaal tegen dezelfde<br />

specifieke vraagstukken aan, alleen is de<br />

context anders. Ik vond het meteen allemaal<br />

erg leuk. Wel heb ik binnen de HAN, maar<br />

vooral binnen het landelijk opererende CoE<br />

KennisDC <strong>Logistiek</strong>, m’n rol moeten vinden.<br />

Dat komt omdat er zo weinig vrouwen<br />

werkten.”<br />

Meer vrouwen<br />

Jong <strong>Logistiek</strong> Nederland heeft Vodegel<br />

benoemd tot logistiek Goeroe <strong>2023</strong> vanwege<br />

haar affiniteit met het werkveld, het zich hard<br />

maken voor een Leven Lang Ontwikkelen en<br />

haar inzet voor de stichting Diversity Works.<br />

“Omdat we ook hier aan de HAN zagen<br />

dat vrouwen ondervertegenwoordigd waren<br />

en nog steeds zijn in logistieke opleidingen,<br />

zijn mijn collega Nienke Hofstra en ik ons<br />

gaan focussen op meer diversiteit in de<br />

logistiek. We zijn daarvoor, met de Stichting<br />

Diversity Works, activiteiten gestart om te<br />

werken aan de verhoging van het aantal<br />

vrouwelijke studenten. We richten ons vooral<br />

op vrouwen, omdat we het idee hebben dat<br />

we dat ook kunnen bewerkstelligen.”<br />

Ze vervolgt: “We zijn begonnen met een<br />

nulmeting. Niet alleen binnen de HAN, maar<br />

binnen alle opleidingen logistiek in het land<br />

die bij CoE zijn aangesloten (zeven). We<br />

willen weten hoeveel vrouwen een logistieke<br />

opleiding volgen aan de hogescholen, of er<br />

een verschil is tussen voltijds en deeltijds,<br />

en of de cijfers anders zijn bij internationale<br />

“Wil je personeel<br />

binnenhalen en<br />

behouden, dan moet<br />

je ruimte geven<br />

voor persoonlijke<br />

ontwikkeling”<br />

studies. Ook hopen we boven water te<br />

krijgen hoe het staat met de tussentijdse<br />

uitstroom, en of vrouwen die wél afstuderen,<br />

ook daadwerkelijk in de logistiek terecht<br />

komen.”<br />

Tegen de verwachting van beide dames<br />

in, viel het niet mee om die gegevens op tafel<br />

te krijgen. Want de verschillende opleidingen<br />

hanteren allemaal eigen telsystemen. “Wel<br />

al is duidelijk dat er op internationale studies<br />

meer vrouwen zitten. Mooi, maar daar heb<br />

je in het werkveld niet veel aan, want zij gaan<br />

vaak weer terug naar hun geboorteland.”<br />

Wat Vodegel en Hofstra ook graag<br />

willen weten, is waarom nogal wat vrouwen<br />

tussentijds uitstromen. “Daarvoor laten<br />

we vrouwen met elkaar in gesprek gaan<br />

en proberen dat in kaart te brengen door<br />

onze studenten dat op te laten tekenen via<br />

vragenlijsten.”<br />

Persoonlijke ontwikkeling<br />

Naast haar inzet voor meer vrouwen in de<br />

logistiek, maakt Vodegel zich hard voor<br />

een Leven Lang Ontwikkelen. Werkgevers<br />

moeten hier veel meer voor gaan openstaan<br />

dan ze nu doen, is haar mening.<br />

“Zeker in een tijd van arbeidskrapte<br />

is het belangrijk om personeel binnen te<br />

halen en te behouden”, zegt ze. “Daarbij<br />

moeten werkgevers zich ervan bewust zijn<br />

dat de huidige generatie studenten niet<br />

meer, zoals twintig jaar geleden, gaat voor<br />

alleen een dikke bonus en een hoog salaris.<br />

24 TRANSPORT<br />

& LOGISTIEK


Zij vinden het veel belangrijker ook een<br />

maatschappelijke bijdrage te leveren. Verder<br />

zoeken ze naar meer balans tussen werk en<br />

privé. Je zult tegenwoordig als werkgever<br />

-en dat is vaak vooral in het mkb met een<br />

hands-on mentaliteit en veel hectiek lastigmensen<br />

de ruimte moeten geven zich te<br />

ontplooien. Werknemers moeten met een<br />

gerust hart een dag naar een congres kunnen<br />

of zich aansluiten bij een learning community.”<br />

“Tijdens een van de projecten die ik<br />

gedraaid heb de afgelopen jaren zei een<br />

werknemer eens dat zij zich schuldig voelde<br />

als zij daar niet iedere keer vandaan kwam<br />

met handvatten of bagage waar haar bedrijf<br />

wat aan heeft. Maar zo werkt het niet. Het<br />

gaat hier echt om een stuk persoonlijke<br />

ontwikkeling en interesse. En indirect kan dat<br />

dan ook weer z’n vruchten afwerpen met<br />

kennis, ervaring en plezier die de werknemers<br />

dan meenemen naar hun bedrijf.”<br />

Effort in steken<br />

In haar nieuwe rol als <strong>Logistiek</strong> Goeroe<br />

wil Vodegel bedrijven dan ook graag wat<br />

meegeven. “Word wakker. Er liggen heel<br />

veel kansen als je je strategie wijzigt als het<br />

gaat om personeelsbeleid. Wil je personeel<br />

binnenhalen en behouden, dan moet je<br />

ruimte geven voor persoonlijke ontwikkeling.<br />

Dat kost tijd en geld. Zeker. Maar daar liggen<br />

wel de kansen, zekers als het gaat om de<br />

generatie die nu van school komt. Je moet er<br />

echt effort insteken. Niks voor niks!”<br />

Een Leven Lang Ontwikkelen hebben<br />

Vodegel en haar collega Dennis Moeke,<br />

HAN-lector <strong>Logistiek</strong> & Allianties, ook op<br />

de agenda gezet van bijvoorbeeld Logistics<br />

Valley. “Onze taak als lectoraat, en die van<br />

Logistics Valley, is niet alleen bezig te zijn met<br />

het oplossen van de dagelijkse problemen<br />

van bedrijven. We moeten trends en<br />

ontwikkelingen signaleren, erover nadenken<br />

en stappen zetten om bedrijven daarop voor<br />

te bereiden. Het gaat hier om de strategieën<br />

van morgen.”<br />

“We werken aan de<br />

verhoging het aantal<br />

vrouwelijke studenten”<br />

Naast het wakkerschudden van werkgevers,<br />

als het gaat om eigentijds personeelsbeleid,<br />

zal Vodegel vanuit haar rol als <strong>Logistiek</strong><br />

Goeroe het komende jaar binnen JNL<br />

ook nadenken over hoe dat Leven Lang<br />

Ontwikkelen en het bevorderen van meer<br />

vrouwen in de logistiek verder uit te dragen.<br />

“Daar wil ik absoluut m’n steentje aan<br />

bijdragen”, aldus Vodegel.<br />

Wensenlijstje<br />

Op de vraag wat zij graag zou zien de<br />

komende jaren, weet ze nog wel wat. “Ik<br />

wens dat bedrijven over hun schaduw<br />

heen stappen en studenten niet alleen<br />

eenmalig inzetten voor het oplossen van<br />

problemen. Natuurlijk is dat de opdracht<br />

voor HBO-studenten, maar het is belangrijk<br />

dat ondernemers het daar niet bij laten, en<br />

op de uitkomsten van deze opdrachten<br />

voortborduren. Slagen maken, is belangrijk.<br />

Bedrijven moeten de inzet van studenten als<br />

iets cyclisch zien, zodat ze de spiraal naar<br />

boven inzetten.”<br />

Ook hoopt Vodegel dat werkgevers zich<br />

ervan bewust zijn of worden dat diversiteit<br />

binnen een bedrijf, zorgt voor nieuwe<br />

inzichten en een andere perspectieven. Of het<br />

nou gaat om mannen en vrouwen of andere<br />

culturen. “Dat zal een team en dus ook een<br />

bedrijf meer brengen. Haal je binnen wat je<br />

zelf bent, dan houd je wat je hebt. Je kunt<br />

veel meer krijgen. Kruip daarom uit je schulp,<br />

ga het aan. Durf uit de band te springen!”<br />

“<strong>Logistiek</strong> Goeroe <strong>2023</strong>. Ik dacht echt: why<br />

me…?”<br />

25


TIJDEN<br />

VERANDEREN.<br />

EN JIJ?<br />

De wereld verandert, werken in de sector transport en<br />

logistiek verandert. Als organisatie moet je hierbij wendbaar<br />

zijn en meeveranderen. Wil jij steeds beschikken over de<br />

beste medewerkers die met plezier aan het werk zijn en<br />

blijven? Met onze kennis en expertise zorgen we daarvoor.<br />

Dat doen we namens de sociale partners in de sector.<br />

STL werkt. Voor jou!<br />

Benieuwd naar wat we voor jou kunnen betekenen?<br />

Scan de QR-code, bel of mail ons via 088-2596111 of<br />

info@stlwerkt.nl. We spreken je graag!<br />

www.stl.nl


Arbeidsmarkt<br />

Tekst Anita Hestens<br />

Beroep van chauffeur steeds aantrekkelijker voor vrouwen<br />

“Vrouwen brengen<br />

andere sfeer”<br />

De sector transport en logistiek<br />

is een mannenwereld. Toch<br />

neemt het aantal vrouwelijke<br />

vrachtwagenchauffeurs de<br />

laatste tijd toe. Steeds meer<br />

vrouwen vinden het beroep<br />

aantrekkelijk. Hoe komt dat<br />

eigenlijk?<br />

Vrouwelijke chauffeurs maken zo’n 5%<br />

uit van alle chauffeurs in Nederland;<br />

een verdubbeling in vergelijking met slechts<br />

een paar jaar geleden. “Maar we zien dat<br />

percentage graag nog veel hoger worden!<br />

Je merkt dat er een ontwikkeling gaande is<br />

in de sector”, stelt Gabby Delhaas, manager<br />

instroom & mobiliteit bij Sectorinstituut<br />

<strong>Transport</strong> en <strong>Logistiek</strong> (STL).<br />

Vanwaar die toegenomen interesse?<br />

“Eén van de belangrijkste redenen waarom<br />

vrouwen in het verleden niet kozen voor het<br />

beroep van vrachtwagenchauffeur is dat deze<br />

mogelijkheid vrij onbekend was. Heel lang<br />

namen vrouwen het niet eens in overweging<br />

om na te denken over een toekomst achter<br />

het stuur van een vrachtwagen. Het kwam<br />

niet in ze op.”<br />

Verkeerd beeld<br />

Een andere oorzaak is volgens Delhaas dat<br />

het beeld dat veel vrouwen van het beroep<br />

van chauffeur hadden, vaak niet strookte<br />

met de werkelijkheid. “Zij hadden een<br />

verkeerd idee van het beroep. Het is al een<br />

tijd niet meer zo dat een chauffeur standaard<br />

60 uur in de week maakt, door de week<br />

altijd onderweg is en niet thuis slaapt. De<br />

verschillende deelmarkten bieden steeds<br />

meer mogelijkheden voor chauffeurs in het<br />

beroepsgoederenvervoer. In Nederland<br />

is er veel werk voor chauffeurs die bijtijds<br />

beginnen, maar vervolgens ’s avonds gewoon<br />

thuis zijn bij hun gezin. Daarnaast bieden<br />

steeds meer bedrijven de optie om parttime<br />

te werken, iets wat veel vrouwen graag<br />

willen.”<br />

Campagnes en tv-programma’s<br />

De campagnes en tv-programma’s zoals<br />

‘Meiden die rijden’ zorgen volgens Delhaas<br />

voor meer bekendheid, en geven een<br />

duidelijk en eerlijk beeld van het beroep.<br />

De dames vertellen hoe ze zich staande<br />

houden in een mannenwereld en geven vaak<br />

tips. Het stigma van zwaar en lang werk<br />

wordt ook besproken en je merkt dat dit al<br />

lang niet meer zo is voor veel deelmarkten.<br />

Daarnaast laten ze vooral zien hoe leuk<br />

het rijden is. Aan de Ladies Night, de<br />

speciale instapavond om vrouwen te laten<br />

ervaren wat het is om aan de slag te gaan<br />

als chauffeur, namen zo’n 200 potentiële,<br />

vrouwelijke vrachtwagenchauffeurs deel. Zij<br />

deden hun verhaal. Het is onderdeel van de<br />

campagne ‘ikwordvrachtwagenchauffeur.nl’,<br />

mogelijk dankzij de Stichting Opleidings- en<br />

Ontwikkelingsfonds Beroepsgoederenvervoer<br />

(SOOB) en uitgevoerd door STL.<br />

Inspiratie<br />

De reacties op de vrouwen in de sector<br />

zijn goed. “Bij STL horen wij bijna alleen<br />

maar positieve reacties, al moeten de<br />

mensen soms even wennen aan de nieuwe<br />

doelgroep. Vrouwen brengen vaak een<br />

andere sfeer en dynamiek in een bedrijf. Heel<br />

veel vrouwen vinden het werk als chauffeur<br />

gewoon hartstikke leuk. En op het moment<br />

dat je in je omgeving hoort dat vrouwen prima<br />

gedijen als chauffeur, werkt dat inspirerend<br />

voor andere vrouwen. Bekend maakt<br />

bemind!” aldus Delhaas, die van collega’s<br />

hoort dat vrouwen in het algemeen zorgen<br />

voor meer verbintenis.<br />

Daarnaast geven werkgevers aan dat ze<br />

loyaler zijn. Als ze er eenmaal ergens werken,<br />

dan blijven ze er vaak lang.<br />

Er werken steeds meer vrouwen als<br />

vrachtwagenchauffeur.<br />

27


Arbeidsmarkt<br />

Tekst Anita Hestens<br />

In vijf stappen naar een strategisch HRM-plan<br />

Zorg dat je de<br />

bedrijfsstrategie kent<br />

1<br />

28 TRANSPORT<br />

& LOGISTIEK


Heb je als bedrijf last van<br />

chauffeurstekort of vergrijzing?<br />

Dit vraagt om strategisch HRMbeleid.<br />

STL houdt regelmatig<br />

themabijeenkomsten voor HRprofessionals<br />

en leidinggevenden,<br />

zoals bij Pot Verhuizingen/<br />

<strong>Logistiek</strong> in Amersfoort.<br />

Hanneke Moonen geeft adviezen<br />

hoe je tot een strategisch HRMplan<br />

kan komen. “Doe dat samen<br />

met managers.”<br />

Een praktische aanpak voor strategisch<br />

HRM-beleid. Daar staat Moonen van<br />

Moon-HRM voor. “Belangrijk hierbij is om<br />

vooruit te blikken. Kijk niet alleen naar de<br />

problemen van vandaag, maar bereid je ook<br />

voor op de uitdagingen van morgen. Waar<br />

wil je naartoe met je bedrijf? De stip op de<br />

horizon is essentieel voor een strategisch<br />

HRM-beleid.”<br />

Een toekomstgerichte HRM-strategie<br />

kan niet zonder een bedrijfsstrategie die<br />

zich richt op de toekomst, volgens de<br />

deskundige. “HRM-mensen kennen die<br />

strategie soms niet, maar daar begint het wel<br />

mee. Op basis van een bedrijfsplan ontwikkel<br />

je het HRM-plan, en dat kun je het beste<br />

met de managers doen. Slechts éénderde<br />

van de bedrijven in de sector heeft zo’n plan,<br />

maar met zo’n visie kun je werken aan het<br />

oplossen van urgente problemen.”<br />

Organisatiedoelstellingen<br />

Het doel is het verbinden van HRM-beleid<br />

aan de organisatiedoelstellingen. Moonen:<br />

“Stap 1 is de strategie van het bedrijf<br />

voor de toekomst helder krijgen. Stap 2<br />

is het vaststellen van de meest urgente<br />

personele vraagstukken, gezien de ambitie<br />

van het bedrijf waar het naartoe wil. Wat is<br />

je bestaansrecht? Wil je groeien, dan kun<br />

je meestal niet zonder extra personeel.<br />

Ga je digitaliseren of verduurzamen, dan<br />

vraagt het vaak andere kwaliteiten van<br />

medewerkers. Stap 3 is het opstellen van<br />

de HRM-strategie, waarbij je je focust op<br />

wat de belangrijkste HRM-vraagstukken<br />

zijn. Bij stap 4 komen de interventies en<br />

maatregelen aan de orde die bijdragen aan<br />

het oplossen van de problemen. Hoe kom<br />

je aan voldoende personeel en houd je de<br />

achterdeur dicht? Hoe zorg je dat mensen<br />

nieuwe vaardigheden onder de knie krijgen?<br />

Slim kiezen is daarbij het motto. Maak kleine<br />

stappen die impact hebben. Stap 5 is het<br />

uitvoeren van je plannen, resultaten halen en<br />

je HRM-plan blijven actualiseren.”<br />

Boeien en binden van personeel<br />

Volgens deelneemster Janita Verweij,<br />

HR-medewerker bij Bouw Logistic Services<br />

in Nijkerk, is het lastig om de vacatures<br />

van chauffeurs in te vullen. “Soms gaan<br />

chauffeurs na het afronden van hun<br />

BBL-opleiding bij ons weg. Ons bedrijf<br />

houdt zich bezig met nationaal transport<br />

en fijnmazige distributie. Sommigen<br />

willen liever internationaal gaan rijden. Als<br />

afstudeeropdracht heb ik een kalender<br />

ontwikkeld over boeien en binden van<br />

personeel. Eén van de activiteiten die<br />

daaruit is ontstaan, is de ontwikkeling van<br />

een jaarkalender waarop iedere maand een<br />

leuke activiteit voor medewerkers staat.<br />

Nu ben ik bezig met het opstellen van een<br />

Vijf stappen<br />

1. De strategie van het bedrijf voor de toekomst helder krijgen;<br />

2. De meest urgente personele vraagstukken vaststellen in verband met de ambitie<br />

van het bedrijf waar het naartoe wilt;<br />

3. Het opstellen van de HRM-strategie waarbij je focust op de belangrijkste HRMvraagstukken;<br />

4. Interventies en maatregelen beschrijven, die bijdragen aan het oplossen van<br />

problemen;<br />

5. Het uitvoeren van de plannen, resultaten halen en het HRM-plan blijven<br />

actualiseren.<br />

2<br />

“Stip op de horizon is<br />

essentieel voor een<br />

strategisch HRMbeleid”<br />

opleidingsplan voor 2024. Een belangrijk<br />

vraagstuk daarbij is wat een teamleider nodig<br />

heeft om zijn leidinggevende rol te pakken.”<br />

Gekste salarissen<br />

Ook voor Josje Ginsel, HR-adviseur bij<br />

HAVI Logistics in Amersfoort, is de grootste<br />

uitdaging het vinden van kwalitatief goed<br />

personeel. “Er is een HRM-plan aanwezig.<br />

Wij vertalen organisatiedoelen naar doelen<br />

van afdelingen en personen, gekoppeld<br />

aan een financiële bonus. Je snijdt jezelf<br />

in je portemonnee als je die doelen niet<br />

haalt. We zetten ons in om goede mensen<br />

binnen te halen. Maar sollicitanten vragen<br />

de gekste salarissen. Ze willen nu soms<br />

200 euro meer dan een halfjaar geleden.<br />

Ons bedrijf, dat zich bezighoudt met supply<br />

chain logistiek, valt niet onder de cao van<br />

het beroepsgoederenvervoer, die standaard<br />

lonen voorschrijft.”<br />

1 Bij de aanpak van strategisch HRM-beleid is het<br />

belangrijk om naar de toekomst te kijken.<br />

2 Hanneke Moonen: “De bedrijfsstrategie is de<br />

basis voor een strategisch HRM-beleid.”<br />

29


Arbeidsmarkt<br />

Tekst Anita Hestens<br />

Taalambassadeur Hans van Dijk:<br />

“Ik voel me nu zekerder”<br />

Van de vrachtwagenchauffeurs<br />

is 13% laaggeletterd. Zij<br />

hebben veel moeite met lezen<br />

en schrijven, en zijn vaak ook<br />

digitaal zwak. Een van hen is<br />

Hans van Dijk. Hij werkte 35<br />

jaar met vallen en opstaan als<br />

vrachtwagenchauffeur. Tot de<br />

boordcomputer kwam en hij<br />

vier jaar geleden orderpicker<br />

werd. Al vijf jaar gaat hij naar<br />

school en ook zet hij zich in<br />

als taalambassadeur van de<br />

Stichting ABC. In 2020 kreeg<br />

hij hiervoor de TaalHeldenprijs<br />

uitgereikt door prinses<br />

Laurentien.<br />

Hans van Dijk (63) is geboren in Limburg.<br />

Toen hij acht was, verhuisde hij met<br />

het gezin naar Ouddorp in Noord-Holland<br />

en later, op zijn 38e, naar West-Friesland.<br />

De kolenmijnen sloten en zijn vader vond<br />

werk bij de Hoogovens in Noord-Holland.<br />

Maar vanwege zijn Limburgse accent werd<br />

hij gepest. Op school ging het daardoor niet<br />

goed. Daarbij kwam dat leren hem heel veel<br />

moeite kostte.<br />

De lagere school en de LTS maakte<br />

hij af. Daarna koos hij ervoor om<br />

vrachtwagenchauffeur te worden. In eerste<br />

instantie als bijrijder. Hans: “Dat werk heb ik<br />

jaren gedaan. Het ging mij goed af, omdat<br />

alles met de hand ging. Tot een oudere<br />

chauffeur tegen mij zei: moet jij niet eens je<br />

rijbewijs gaan halen? Daar zag ik erg tegenop<br />

vanwege de theorie. Maar goed, het bedrijf<br />

wilde de rijlessen betalen en dat was een<br />

unieke kans. Er was wel een voorwaarde:<br />

als ik het examen niet haalde, moest ik alles<br />

30 TRANSPORT<br />

& LOGISTIEK<br />

terugbetalen. Het is mij gelukt, maar vraag<br />

me niet hoe.”<br />

Lantarenpalen tellen<br />

Als vrachtwagenchauffeur had Hans er veel<br />

last van dat lezen, schrijven en rekenen hem<br />

moeite kostten. “Straatnaamborden lezen<br />

bijvoorbeeld. Dat nam veel tijd in beslag,<br />

dus dan bedacht ik allerlei trucjes. Ik ken alle<br />

gevels van Amsterdam. Zo vond ik mijn weg<br />

op de grachten. In het buitengebied helpt<br />

rotondes of lantarenpalen tellen. Ik weet<br />

nog dat ik ergens in de buurt van Leiden<br />

bij de vijfde lantarenpaal naar links moest<br />

en vervolgens na vier palen naar rechts,<br />

en dan was ik bij mijn bestemming. Bij de<br />

prijsuitreiking van de TaalHeldenprijs stond de<br />

jury ervan te kijken dat ik zo mijn weg vond.”<br />

Collega’s hielpen met schrijfwerk.<br />

“Formulieren en vrachtbrieven werden<br />

vooraf ingevuld. Ik hoefde alleen maar mijn<br />

handtekening te zetten. Zo rommelde ik<br />

door. Ik verzon smoesjes om niet voor mijn<br />

laaggeletterdheid uit te komen. Het was soms<br />

ook best emotioneel als je een vrachtbrief of<br />

arbeidscontract niet kon lezen. Vaak ging het<br />

na verloop van tijd toch niet meer. Dan nam<br />

ik ontslag en meldde me bij een ander bedrijf.<br />

Ik ging er gewoon langs. Ik heb nog nooit een<br />

sollicitatiebrief geschreven.”<br />

Administratief een ramp<br />

Laaggeletterdheid veroorzaakte bij Hans<br />

veel stress. Hij kreeg het Spaans benauwd<br />

als hij een nieuw adres op de route had. Dat<br />

“Ik ben blij dat ik de<br />

moed heb gehad om<br />

een taalcursus te<br />

volgen. Het heeft mijn<br />

leven veranderd”<br />

werd erger toen de boordcomputer in de<br />

vrachtwagen kwam. “Het opstarten duurde<br />

zo lang dat ik er gestrest van werd. Ik werd<br />

er ook kwaad om als het niet lukte. Een<br />

klantnaam invullen duurde wel vijf minuten.<br />

Dat deed ik dan in de pauze, of ik sloeg het<br />

maar over. Ik deed mijn werk goed, maar<br />

administratief was het een ramp. Zeker toen<br />

er steeds meer computerwerk bij kwam<br />

kijken in het chauffeurswerk. De computer<br />

was niet mijn ding.”<br />

“Mijn huidige werkgever is DEEN<br />

Supermarkten, nu Albert Heijn. Toen<br />

deze besloot om uitsluitend digitaal te<br />

1


2<br />

Hulp en advies<br />

Ben je werkzaam in de sector transport en logistiek en heb je vragen over taal,<br />

rekenen of digitale vaardigheden? Wil je graag advies voor jezelf, of misschien<br />

voor een collega van jou in de sector? STL kan je helpen met het zoeken naar<br />

een oplossing die bij je past. Als je SOOB afdraagt, kan je hiervoor je persoonlijke<br />

opleidingsbudget gebruiken. Neem voor vragen contact op met STL, Bonnie<br />

Bleijlevens, adviseur laaggeletterdheid, bbleijlevens@stlwerkt.nl of 06-83877227.<br />

gaan werken, heb ik een punt achter mijn<br />

chauffeurscarrière gezet. Dat is nu vier<br />

jaar geleden. Ik heb mij gemeld bij het<br />

distributiecentrum van DEEN in Hoorn en<br />

kon meteen aan de slag als orderpicker, na<br />

35 jaar als vrachtwagenchauffeur te hebben<br />

gewerkt. Als orderpicker heb ik veel minder<br />

last van mijn laaggeletterdheid. Via een stem<br />

in de headset krijg ik de order door.”<br />

Taalcursus bij ROC<br />

Vijf jaar geleden besloot Hans, op advies van<br />

zijn kinderen, de huisarts en zijn vriendin,<br />

om een taalcursus te gaan volgen. “Ik<br />

ben blij dat ik de moed heb gehad om<br />

die stap te zetten. Het heeft mijn leven<br />

veranderd. Als je laaggeletterd bent, ben je<br />

onzeker. Ik voel me nu zekerder. Sinds vijf<br />

jaar volg ik Nederlandse les bij ROC Kop<br />

van Noord-Holland, met subsidie. Doel is<br />

zelfredzaamheid. Ik zit nu op mavo-niveau<br />

voor het lezen en schrijven. Maar met 2,5<br />

uur één keer per week les ben ik er niet. Ik<br />

probeer iedere dag iets te lezen. Ik puzzel nu<br />

als huiswerk, soms samen met mijn kleinzoon<br />

Jason van acht jaar.”<br />

Ook met de computer gaat het steeds<br />

beter. “Ik heb nu ook een smartphone. Dat<br />

hebben de kinderen voor mij geregeld. Ik red<br />

me steeds beter, soms met hulp van mijn<br />

jongste dochter. Niet alleen buitenlandse<br />

maar ook veel Nederlandse collega’s hebben<br />

moeite met lezen en schrijven. Ik merk dat<br />

laaggeletterdheid nog altijd een taboe is. Het<br />

begint ermee dat je je probleem erkent. Dat<br />

moet je wél durven. Ik raad hen aan er voor<br />

uit te komen. Dan ben je een stap verder.”<br />

“Veel werkgevers willen helpen. Ook<br />

STL heeft uitgebreide informatie hierover.<br />

Goede taalbeheersing is ook belangrijk<br />

voor de veiligheid. Ik ben sinds vier jaar<br />

Taalambassadeur bij stichting ABC, afdeling<br />

Noord-Holland. Mooi werk. Ook anderen<br />

kunnen een laaggeletterde wakker schudden.<br />

Anders kan niemand je immers helpen. Dit<br />

taboe moeten we doorbreken. Daar zet ik me<br />

voor in.”<br />

1. Hans van Dijk, hier samen met de toen driejarige<br />

Jason, met wie hij nu kruiswoordpuzzels maakt.<br />

2. Zijn droom kwam uit: op het afgesloten<br />

vliegveld van Twente mocht hij de 40 meter<br />

lange vrachtwagen rijden voor een programma<br />

dat Frans Bauer presenteert en in oktober en<br />

november is uitgezonden.<br />

31


Duurzaamheid<br />

Tekst Ingrid Damen Beeld Shell<br />

Shell zet in op elektrificatie:<br />

“Chauffeurs ontdekken de<br />

truck-snelladers bij Truckstop<br />

Eindhoven Acht steeds vaker”<br />

Shell zet serieuze stappen op<br />

elektrisch gebied. Zo moeten er<br />

begin volgend jaar laadpalen<br />

verschijnen op de tweede hybride<br />

Shell-locatie bij tankstation<br />

Green Planet in Pesse te<br />

Drenthe. Daarnaast staat een<br />

megawattlocatie in de buurt<br />

van Amsterdam op de planning<br />

voor komend jaar. Ook helpt<br />

de multinational transporteurs<br />

met laadinfrastructuur op eigen<br />

terrein.<br />

Het bedrijf opende onlangs de eerste<br />

hybride Shell-locatie Eindhoven<br />

Acht, Truckstop Acht genaamd, een plek<br />

niet ver verwijderd van Eindhoven Airport.<br />

Daar wachten vier laadpalen van 300 kW<br />

op elektrische vrachtwagens. Sandra<br />

Geilings, cluster manager BeNeFrUx (België,<br />

Nederland, Frankrijk en Luxemburg) Shell<br />

Commercial Road <strong>Transport</strong> doet een en<br />

ander uit de doeken.<br />

vervoerders Shell benaderden met de vraag<br />

om hier een laadplein te faciliteren.<br />

Veel transportbedrijven willen overigens<br />

ook graag oplossingen op eigen terrein.<br />

Om daaraan tegemoet te komen, bieden<br />

wij sinds twee jaar eDepot Solutions aan.<br />

Wij hebben dat bijvoorbeeld verwezenlijkt<br />

bij onze klant Kivits Drunen. Daar gaat het<br />

niet alleen om laadpalen, maar ook om<br />

zonnepanelen en battery packs.”<br />

Wat is jullie visie achter het openen van<br />

hybride laadlocaties?<br />

“We willen ingaan op alle energiebehoeftes<br />

van zakelijke klanten. Dit varieert van het<br />

aanbieden van Shell Renewable Diesel<br />

en Shell BioLNG tot snelladers thuis en<br />

onderweg voor elektrische trucks. Het<br />

laden van de truck kan plaatsvinden op<br />

een truckstop met veel faciliteiten, zoals<br />

Eindhoven Acht. Tijdens een pauze van drie<br />

kwartier kan een truck inmiddels al zo veel<br />

laden dat de chauffeur zeker kan rijden tot<br />

de volgende pauze. Hoeveel dat precies is,<br />

is sterk afhankelijk van de truck. Nederland<br />

telt inmiddels zo’n 1.400 elektrische trucks,<br />

1% van het totaal. We zien een enorme<br />

groei.”<br />

Rijden er in de omgeving Eindhoven<br />

Acht veel e-trucks rond?<br />

“Truckstop Acht wordt dagelijks ontdekt<br />

door chauffeurs. En de officiële opening<br />

vorige maand met bijbehorende mediaaandacht<br />

heeft ook geholpen om het<br />

tankstation meer bekendheid te geven.<br />

Nieuw is dat chauffeurs een plaats kunnen<br />

reserveren op een bepaald tijdstip via Book<br />

& Charge; daarmee weten ze zeker dat<br />

ze terecht kunnen. Zo’n reservering geldt<br />

Waarom is gekozen voor Eindhoven<br />

Acht als eerste locatie?<br />

“Daar zijn diverse redenen voor op te<br />

noemen. Allereerst is Eindhoven Acht qua<br />

oppervlakte één van de grootste stations<br />

in Nederland. Er is dus voldoende plaats<br />

voor snelladers. Bovendien is dit een zeer<br />

strategische locatie. Als je van Rotterdam<br />

richting Duitsland gaat, loopt de route langs<br />

deze plek. Tot slot was deze logistieke hub<br />

echt een plek waar zowel grote als kleine<br />

32 TRANSPORT<br />

& LOGISTIEK


om naar de total cost of ownership te kijken.<br />

Onze rekenmodellen hebben scenario’s waar<br />

de TCO van elektrische en dieseltrucks over<br />

vijf jaar ongeveer hetzelfde zullen zijn. Dit is<br />

dus echt iets significants en komt snel onze<br />

kant op; als Shell zetten we dus volop in op<br />

elektrificatie van vrachtvervoer.”<br />

voor een uur, en momenteel boeken veel<br />

chauffeurs voor de zekerheid twee tijdslots<br />

om niet mis te grijpen. - Dat is nu mogelijk,<br />

want we zijn in deze fase nog aan het leren. -<br />

Als ze zijn aangekomen op de locatie, bieden<br />

ze hun pasje aan en gaat een slagboom<br />

open. Zo weten we zeker dat vrachtwagens<br />

de laadplaatsen niet per abuis gebruiken<br />

als parkeerplaats. Verder kunnen chauffeurs<br />

tijdens het laden zelf wat eten of drinken in<br />

de shop.”<br />

Wat is jullie duurzaamheidsvisie op<br />

het gebied van transport? Hoe gaat de<br />

verschuiving naar elektrisch transport<br />

verlopen?<br />

“De verduurzaming van wegtransport<br />

is complex. Elke klant heeft zijn eigen<br />

verduurzamingsreis. Met onze slimme digitale<br />

oplossingen bieden wij ontzorging aan<br />

transportbedrijven. Verder rijdt momenteel<br />

nog slechts 1% elektrisch: wij verwachten<br />

dat dat in 2030 richting 10% gaat.”<br />

Concurrent Milence, een joint venture<br />

tussen Daimler Truck, de TRATON<br />

GROUP en Volvo Group, opent een<br />

laadhub in Venlo. Wat vinden jullie<br />

daarvan?<br />

“Wij moedigen zo veel mogelijk elektrische<br />

laadinfrastructuur aan. Wij zijn er dus blij<br />

mee.”<br />

Hoeveel laadpalen komen er in Pesse?<br />

Is dat ook een locatie waar te zijner tijd<br />

waterstof kan worden aangeboden?<br />

“Bij Pesse komen er twee laadpunten voor<br />

trucks.”<br />

Hoe gaat de megawattlocatie bij<br />

Amsterdam eruit zien?<br />

“Daar kunnen hopelijk ergens in Q1 volgend<br />

jaar wat meer over vertellen.”<br />

Maken er inmiddels al veel e-trucks<br />

gebruik van Truckstop Acht?<br />

“Cijfers geven wij niet vrij. Maar het aantal<br />

groeit zeker.”<br />

Hebben jullie een idee wanneer (en of)<br />

elektriciteit op hetzelfde prijsniveaus<br />

komt als diesel?<br />

“Die vraag is minder relevant. Het is beter<br />

En wat zijn de kosten van het elektrisch<br />

laden?<br />

“De kosten van laden verschillen per locatie<br />

en hierin zijn we competitief.”<br />

33


VEILIG IS HET NIEUWE ECONOMISCH.<br />

KÖGEL BOX<br />

ü uitstekende stabiliteit<br />

ü toepassingsspecifieke uitrusting<br />

ü laag eigen gewicht<br />

KIJK VOOR ACTUEEL NIEUWS OP<br />

WWW.TRANSPORTLOGISTIEK.NL<br />

www.koegel.nl<br />

EN VOLG ONS OP LINKEDIN<br />

WWW.LINKEDIN.COM/COMPANY/<br />

TRANSPORT-LOGISTIEK/


Duurzaamheid<br />

Tekst Ingrid Damen Beeld Simone Michielsen Lean & Green<br />

Lean & Green summit <strong>2023</strong><br />

“Een diesel is een<br />

factor 3 goedkoper”<br />

Netcongestie lijkt een issue, maar<br />

is het niet, onthult Alexis Fischer,<br />

Business Developer Renewables<br />

van energieleverancier<br />

Vattenfall. Uitbreiding<br />

van de netaansluiting is<br />

wel degelijk beschikbaar.<br />

“Netcongestie is deels een<br />

administratief probleem.” Hij<br />

doet deze onthulling bij de<br />

openingssessie van de Lean &<br />

Green summit in de voormalige<br />

elektriciteitsfabriek Schiecentrale<br />

uit 1904, aan de Nieuwe Maas in<br />

Rotterdam. ‘Loading the future’<br />

is de veelzeggende titel.<br />

Zo’n 400 mensen, grotendeels<br />

deelnemers aan het Lean & Greenprogramma,<br />

komen opdagen in de<br />

havenstad. Zij kunnen kiezen uit zo’n<br />

tien sessies om inspiratie op te doen<br />

op het gebied van energietransitie,<br />

klimaatdoelstellingen, wet- en regelgeving en<br />

nog veel meer.<br />

Daarnaast is er het Innovatieplein<br />

waar partners van Lean & Green, zoals<br />

vrachtwagenfabrikanten, een stand hebben.<br />

Tijdens de lunch liggen de vegetarische<br />

en voornamelijk bruine broodjes voor het<br />

grijpen. Helemaal in het kader van de<br />

duurzaamheidsgedachte van Lean & Green,<br />

bevestigt Projectleider Jan van Nunen.<br />

Uitstootdata<br />

“Het klimaat is geen sexy onderwerp”, moet<br />

Jan Pronk van BigMile even later van het<br />

hart vanaf het podium. Zijn bedrijf biedt<br />

inzicht in de CO 2<br />

-voetafdruk van bedrijven.<br />

“Maar volgens de (toekomstige) wet moet je<br />

je uitstootdata wel op orde hebben. En de<br />

vraag om die gegevens komt bij de logistieke<br />

sector terecht. Duurzaamheid is onderdeel<br />

geworden van je business case.” Of je het<br />

wilt of niet.<br />

Solvabiliteit neemt af<br />

Een elektrische truck is een mooi voertuig,<br />

vindt ook Thomas van Noort van TVM<br />

verzekeringen, die inmiddels het toneel<br />

heeft bestegen, “maar de solvabiliteit van<br />

een bedrijf neemt af (verhouding eigen<br />

vermogen-vreemd vermogen op de balans,<br />

red) door de aanschaf van zo’n elektrische<br />

vrachtwagen. Een diesel is in de aanschaf<br />

een factor 3 goedkoper. Aan de andere kant:<br />

wat zo’n diesel waard is in 2030, is ook<br />

onbekend.”<br />

“De kosten worden<br />

hoger. En die moeten<br />

we in de hele keten<br />

oplossen”<br />

“Financiering voor elektrisch is nodig”, vult<br />

Machiel Bode van ING hem aan. “Daarbij<br />

is de essentie of de onderneming zijn<br />

verplichtingen kan opbrengen. En het bedrijf<br />

moet de kosten natuurlijk ook doorberekenen<br />

aan de klant.” Bart Banning van ABN AMRO,<br />

die even later aanschuift, is het hiermee eens.<br />

“De kosten worden hoger”, stelt ook hij vast.<br />

“En die moeten we in de hele keten oplossen,<br />

niet alleen in het transport.”<br />

Achter de horizon<br />

TVM en ING presenteren deze dag het<br />

gezamenlijke onderzoek ‘Verleg je horizon’,<br />

sectorstudie transport en logistiek (zie ook p<br />

37). De ING-man schetst de moeilijkheid van<br />

deze tijd. Het effect van de inspanningen van<br />

vandaag ligt achter de horizon. Onzichtbaar<br />

op dit moment, en ver weg in de tijd.<br />

Van Noort brengt nog even het<br />

Laadpleinspel van zijn werkgever onder<br />

de aandacht. Dat kun je spelen na een<br />

afspraak met zijn werkgever. Daarbij komen<br />

de aspecten van zo’n faciliteit aan bod:<br />

bijvoorbeeld de plaats van de laders, de<br />

rijrichting en de transformator. En hij stelt:<br />

“Het niveau van het personeel wordt door alle<br />

ontwikkelingen hoger.” Bode haakt hierop in.<br />

“Verduurzamen kan niet zonder digitalisering<br />

en dat heeft impact op de arbeidsmarkt.”<br />

Netcongestie is het thema dat Alexis<br />

Fischer van Vattenfall op de valreep bij de kop<br />

neemt (zie p 36). “Momenteel doen wij pilots.”<br />

>><br />

35


Vattenfall: elektriciteitsnet is zeker niet vol<br />

Netcongestie lijkt een issue, maar is het<br />

niet. Energie is wel degelijk beschikbaar.<br />

“Netcongestie is deels een<br />

administratief probleem”, zegt Alexis<br />

Fischer, Business Developer<br />

Renewables van energieleverancier<br />

Vattenfall.<br />

In een benedenzaaltje van de Schiecentrale<br />

legt hij uit: “Bedrijven nemen veel minder<br />

energie af dan je zou verwachten op basis<br />

van hun contract. Het contract is gebaseerd<br />

op piekmomenten.” Daardoor is er op veel<br />

tijdstippen wel degelijk stroom beschikbaar.<br />

Hij toont een grafiek met het stroomverbruik<br />

van drie bedrijven. Zij halen bijna nooit hun<br />

maximum, en de piekmomenten van de drie<br />

vallen niet samen. “In dit geval is er in de<br />

nacht maar liefst vijf megawatt beschikbaar.<br />

In een vrachtwagen gaat 400 kilowattuur.<br />

Je zou dus een laadhub kunnen bouwen<br />

waar ’s nachts 100 vrachtwagens worden<br />

opgeladen”, spiegelt hij voor.<br />

Groepscontracten<br />

Liander wil in de toekomst groepscontracten<br />

gaan aanbieden. “Dan kun je onderling<br />

vermogen uitwisselen.”<br />

Zelf elektriciteit opwekken is ook een<br />

mogelijkheid. “Ik hoop dat er dan geen<br />

dieselaggregaat wordt ingezet”, knipoogt<br />

Fischer. Hij hoopt op zonnepanelen op het<br />

dak, en batterijen. Zo zijn batterijen met<br />

ethanol in ontwikkeling. “Volgend jaar komen<br />

er exemplaren met een vermogen van vijf<br />

megawatt.”<br />

Concurrentievoordeel<br />

Je kunt batterijen ook gebruiken voor handel.<br />

“Als de prijs van elektriciteit laag is, laad je<br />

op. Als die hoog is, ontlaad je. Zo krijg je<br />

concurrentievoordeel.”<br />

De eerste handdruk<br />

Met het doel om te verduurzamen zijn momenteel 260 bedrijven lid van Lean & Green Nederland. Dat zijn voornamelijk Nederlandse<br />

verladers, vervoerders en logistiek dienstverleners. Sinds vorig jaar zijn 25 nieuwe bedrijven toegetreden. 21 ondernemingen zijn<br />

inmiddels gestart met CO 2<br />

-reductie. Daarvoor kunnen ze een (volgende) Star behalen. 28 bedrijven hebben dit jaar daadwerkelijk<br />

36 TRANSPORT<br />

& LOGISTIEK<br />

een nieuwe Star in de wacht gesleept.<br />

De aanpak van Lean & Green is samenwerken, kennisdelen en inzetten van slimme, effectieve maatregelen. “Je bent verrast als je<br />

ziet wat je kunt bereiken als verladers en vervoerders bij elkaar komen om te praten over verduurzaming, het thema waar ze moeite<br />

mee hebben”, zegt Projectleider Jan van Nunen. “En samenwerken begint met een eerste handdruk. Als mensen elkaar vaker zien,<br />

pakken ze sneller de telefoon om elkaar advies te vragen. Bijvoorbeeld over het doorberekenen van biobrandstof.”<br />

Lean & Green werkt ook internationaal. Momenteel is het actief in vijftien landen, onder andere in Canada. De organisatie hield een<br />

nationale en een internationale (gratis) summit omdat belangrijke thema’s hier in andere landen niet hetzelfde zijn. “Wij hebben last<br />

van netcongestie. Maar dat is bijvoorbeeld geen probleem in Duitsland.”<br />

De bijdrage die je in ons land betaalt voor deelname is afhankelijk van de grootte van het bedrijf. Bij 1 tot 50 personeelsleden kost<br />

het 800 euro, bij 51 tot 250 medewerkers is het prijskaartje 1.600 euro en bij meer dan 250 personen betaal je 2.400 euro.


3,3 miljard euro nodig voor verduurzaming<br />

Forse lastenverhogingen spelen<br />

de transport- en logistieke sector<br />

momenteel parten. Dat vermeldt het<br />

rapport ‘Verleg je horizon’ van ING en<br />

TVM verzekeringen. De oorzaken zijn de<br />

overgang naar zero-emissie transport,<br />

loonkosten die oplopen en grote<br />

investeringen in digitalisering. Bedrijven<br />

hebben dus behoefte aan financiering<br />

van kapitaal.<br />

Tot 2030 is 3,3 miljard euro nodig voor<br />

verduurzaming, schat Panteia in het<br />

onderzoek. Dat geld is nodig voor 11.000<br />

zero-emissie voertuigen die zwaarder zijn dan<br />

3.500 kilo, en bijpassende laadinfrastructuur.<br />

Deze vrachtwagens moeten de zero-emissie<br />

zones in de steden gaan bevoorraden.<br />

Vanaf 2026 gaat bovendien de<br />

vrachtwagenheffing in. Dat betekent dat<br />

vrachtwagens gaan betalen voor iedere<br />

kilometer die ze rijden. Een voertuig dat<br />

schoner, zuiniger en lichter is, is een lager<br />

tarief kwijt.<br />

Flink investeren<br />

<strong>Transport</strong>- en logistieke bedrijven<br />

moeten flink investeren in IT. Volgens het<br />

rapport dienen er maatwerkoplossingen<br />

te worden ontwikkeld en is er geen<br />

standaardoplossing beschikbaar voor de<br />

branche. Ook de CSRD-wet doet een<br />

beroep op ICT. Bedrijven moeten namelijk<br />

duurzaamheidsrapportages gaan opstellen.<br />

Veel ondernemers willen elektrische<br />

vrachtwagens financieren door een lening bij<br />

een bank. Maar volgens het rapport gaat dat<br />

niet altijd lukken. Een bank kijkt namelijk naar<br />

de solvabiliteit. Momenteel is de solvabiliteit<br />

in de transport- en logistieke sector 28,5%,<br />

aldus het rapport. Aangezien een elektrische<br />

vrachtwagen driemaal zo duur is als een<br />

dieselvariant, gaat de solvabiliteit bij aanschaf<br />

van een uitstootvrije variant snel omlaag.<br />

Een alternatief is vrachtwagens leasen. Op<br />

die manier kan een hoger bedrag worden<br />

gefinancierd en kunnen bedrijven de<br />

betalingen meer spreiden.<br />

>><br />

37


Techniek<br />

Tekst Iep van der Meer Beeld MAN<br />

Ceo MAN Alexander Vlaskamp:<br />

Elektrificatie zit vol uitdagingen<br />

De Nederlander Alexander<br />

Vlaskamp doet tijdens een<br />

gesprek een boekje open over<br />

de toekomst van MAN, met<br />

als focus de elektrificatie.<br />

Sinds november 2021 is hij ceo<br />

van MAN Truck & Bus SE.<br />

Daarnaast zit hij in de raad<br />

van bestuur van Traton, de<br />

overkoepelende holding waar<br />

MAN, Scania, Navistar en VW<br />

Caminhoes onder vallen. Met<br />

een omzet van 42 miljard euro is<br />

Traton de tweede truckbouwer<br />

ter wereld.<br />

Sinds zijn aantreden bij MAN kreeg<br />

Vlaskamp met grote uitdagingen te<br />

maken. Covid en de oorlog in de Oekraïne<br />

zorgden voor ernstige verstoringen van de<br />

supply chain. “Al onze kabelbomen kwamen<br />

uit de Oekraïne en daar was niet van de<br />

ene dag op de andere een alternatief voor.<br />

Inmiddels hebben we die productie deels<br />

overgebracht naar Roemenië en Polen, maar<br />

we willen ook in de Oekraïne blijven zorgen<br />

voor werkgelegenheid.” Inmiddels gaat<br />

het MAN weer voor de wind, zodanig zelfs<br />

dat het bedrijf dit jaar afsluit met het beste<br />

resultaat in vijftien jaar.<br />

al, met de Traton ‘Wereldmotor’ die we nu<br />

kennen als de Scania Super 13 liter-motor.<br />

Die krachtbron wordt in 2025 ook in MAN<br />

trucks leverbaar. Ook de achteras uit de<br />

nieuwe Super aandrijflijn is een gezamenlijke<br />

ontwikkeling, en naar verwachting zal<br />

de Scania GRS 950 versnellingsbak<br />

eveneens door het Duitse merk worden<br />

geïntroduceerd.<br />

Voordat het echt komt tot een gedeeld,<br />

modulair truckplatform voor een hele nieuwe<br />

generatie moeten we echter wachten tot<br />

ergens aan het einde van dit decennium,<br />

aldus Vlaskamp. Maar in de tussentijd maakt<br />

MAN nog een behoorlijke stap. Verbeterde<br />

aerodynamica en een geoptimaliseerde<br />

aandrijflijn zorgen volgens hem volgend jaar<br />

al voor een 6% hogere efficiency.<br />

Voorserie bouwen<br />

Maar de grote uitdaging is om de<br />

elektrificatie van het wegtransport op de<br />

rails te zetten. MAN doet dat met de nieuwe<br />

eTGX, een truck die overigens al op de<br />

IAA-beurs van 2022 werd gepresenteerd.<br />

Maar de serieproductie zal pas in 2025<br />

van start gaan. Vlaskamp: “In de loop van<br />

volgend jaar bouwen we een voorserie, maar<br />

de echte productie komt in 2025 op stoom.<br />

En nee, daarmee zijn we dus niet als eerste<br />

op de markt, maar tegen die tijd wel met<br />

de modernste oplossing. Voor ons is het<br />

belangrijk dat er infrastructuur is, en dat er<br />

voldoende stroom is om de truck mee op<br />

te laden. Dat is een enorme uitdaging. Wij<br />

doen ons best om klanten te helpen met<br />

de infrastructuur voor het opladen, maar de<br />

benodigde stroom is de bottleneck. Als ik<br />

dan een minister van Economische Zaken<br />

hoor zeggen dat de industrie zich maar aan<br />

moet passen aan de beperkte levering van<br />

stroom, dan helpt dat niet.”<br />

Ook de lappendeken aan lokale en<br />

provinciale regels waar welke trucks mogen<br />

rijden, helpt de elektrificatie niet. “Zorg voor<br />

één Nederlandse beleidsregel, dan weet de<br />

ondernemer waar hij aan toe is.” Overigens<br />

zit MAN ook nu niet stil waar het gaat om<br />

elektrisch rijden. Zo bouwde het bedrijf dit<br />

jaar al ruim 1.000 elektrische bussen. “De<br />

ervaringen die we daar mee opdoen, zijn ook<br />

belangrijk voor de elektrische trucks.”<br />

Zware boetes<br />

Zoals bekend worden truckproducenten<br />

gehouden aan een verlaging van de<br />

CO 2<br />

-uitstoot van 45% in 2030, met als<br />

uitgangspunt 2019. “Als we daar niet aan<br />

voldoen, dan hangen ons zware boetes<br />

boven het hoofd. Tegelijkertijd is er in de<br />

Green Deal afgesproken dat er om de 200<br />

kilometer oplaadinfrastructuur voor trucks<br />

zou moeten komen. Vreemd genoeg staat<br />

daar geen boete op als dat niet gehaald<br />

>><br />

Modulair platform<br />

Voordat Vlaskamp naar MAN kwam, was<br />

hij vier jaar werkzaam als Vice- President<br />

en Head of Sales and Marketing bij Scania<br />

Group. Inmiddels werken MAN en Scania<br />

intensief samen aan de ontwikkeling van<br />

een hele nieuwe generatie trucks op een<br />

modulair, shared platform.<br />

De eerste resultaten in die richting zijn er<br />

38 TRANSPORT<br />

& LOGISTIEK


39


Techniek<br />

wordt”, moet Vlaskamp van het hart.<br />

Het Duitse truckmerk bouwt een eigen<br />

accufabriek in Neurenberg ter waarde van<br />

100 miljoen euro. In totaal investeert het<br />

bedrijf 1,2 miljard euro in de elektrificatie<br />

van trucks en bussen. Dat bedrag geeft<br />

aan dat MAN de elektrificatie bijzonder<br />

serieus neemt. Met de eTGX kan volgens de<br />

fabrikant tot 800 kilometer per dag gereden<br />

worden, tenminste als er halverwege de dag<br />

wordt bijgeladen in de verplichte rustpauze.<br />

Lowdeck model<br />

Uniek is dat MAN ook meteen met een<br />

lowdeck model van de zware, elektrische<br />

trekker zegt te komen. De reden is<br />

helder: voor de eigen logistiek van de<br />

automotive-sector is de Megatrailer de<br />

standaard in Duitsland. Daarmee is er dus<br />

een grote markt voor lowdeck trekkers.<br />

Verder snijdt het mes aan twee kanten, want<br />

door de eigen logistiek te verduurzamen telt<br />

ook die CO 2<br />

-verlaging mee.<br />

De eTGX is voorbereid voor 750 kW<br />

Megawatt Charging. Tijdens ons bezoek<br />

zien we voor het eerst de aansluiting die<br />

daarvoor nodig is. Het probleem is alleen<br />

dat dit snellaad-systeem nog nergens<br />

40 TRANSPORT<br />

& LOGISTIEK<br />

in Europa bestaat. Daarvoor heeft MAN<br />

samen met Volvo, Daimler Truck en Traton,<br />

waartoe Scania en MAN behoren, het<br />

initiatief genomen om in Europa 1.700<br />

snellaadpunten te bouwen. “Maar dat is<br />

lang niet genoeg, we hebben in Europa<br />

rond de 50.000 van die snelladers nodig<br />

om het Europese vrachtwagenpark te<br />

verduurzamen.”<br />

Waterstof<br />

Naast de zware eTGX trekker werd op<br />

foto’s de eTGM getoond, een elektrische<br />

bakwagen met twee of drie assen voor<br />

distributietransport. Opvallend detail is dat de<br />

klant kan kiezen waar hij het oplaadpunt van<br />

de truck wil hebben. Dat kan zowel rechts-<br />

als linksvoor, maar ook aan de achterzijde.<br />

Dat kan handig zijn als er aan het dock<br />

opgeladen wordt.<br />

Verder toonde MAN een waterstofverbrandingsmotor,<br />

op basis van de D38<br />

dieselmotor. Van die motor werd het volume<br />

vergroot tot 16,8 liter. Op waterstof levert<br />

deze krachtbron 520 pk en een maximaal<br />

koppel van 2600 Nm. De energie-efficiency<br />

hiervan is volgens opgave 45% en dat is<br />

opvallend hoog. Vlaskamp: “Wij geloven niet<br />

in waterstof met een brandstofcel, maar wel<br />

in waterstof-verbrandingsmotoren. Vanaf<br />

2025 gaan we deze motor bouwen als<br />

alternatief voor elektrisch. Doordat Europa<br />

een grenswaarde van 5 gram Co2 per<br />

kilometer heeft, wordt deze krachtbron ook<br />

gezien als zero-emissie. Wij blijven daar met<br />

1 gram overigens ruim onder.”


41


Exclusief<br />

voor abonnees:<br />

Activeer nu<br />

uw onlineaccount!<br />

Als abonnee van <strong>Transport</strong> & <strong>Logistiek</strong><br />

heeft u vele (online)voordelen:<br />

• Via uw onlineaccount op<br />

www.transportlogistiek.nl heeft<br />

u toegang tot het digitale archief met<br />

de edities van <strong>Transport</strong> & <strong>Logistiek</strong><br />

uit voorgaande jaren.<br />

• U kunt op elk moment en waar u maar<br />

wilt inloggen op www.transportlogistiek.nl<br />

en exclusieve premium content lezen.<br />

• De nieuwste editie van <strong>Transport</strong> &<br />

<strong>Logistiek</strong> leest u als eerste online<br />

met verrijkte content.<br />

Activeer nu uw account en profiteer van de vele voordelen als abonnee!<br />

STAP 1<br />

STAP 2<br />

STAP 3<br />

STAP 4<br />

Ga naar www.transportlogistiek.nl<br />

Klik rechtsboven op ‘Inloggen’ en dan op ‘Account activeren’<br />

Vul de gevraagde gegevens in en uw account is geactiveerd<br />

U kunt vervolgens overal en op elk tijdstip inloggen<br />

Of scan de<br />

QR-code<br />

en activeer<br />

uw account<br />

Heeft u vragen over het activeren van uw account of het inloggen?<br />

Mail naar info@transportvakmedia.nl


IVECO vernieuwt het hele gamma<br />

Tijdens een grote show in Barcelona<br />

heeft Iveco het nieuws voor 2024<br />

gepresenteerd, en dat betreft het volledige<br />

leveringsprogramma.<br />

Zowel de Daily als de Eurocargo én de<br />

S-Way en X-Way werden onder handen<br />

genomen. Met nieuwe interieurs, nieuw<br />

design en elektrische varianten is het merk<br />

helemaal klaar voor 2024. Zoals hier de<br />

nieuwe Iveco S-Way zonder spiegels hier op<br />

de foto. Redacteur Iep van der Meer was<br />

erbij voor <strong>Transport</strong> & <strong>Logistiek</strong>.<br />

Grote financiële uitdagingen voor overgang<br />

naar elektrisch vervoer<br />

TVM en ING gaan in hun laatst verschenen sectorstudie<br />

‘Verleg je horizon. Grotere kapitaalbehoefte dwingt<br />

sector verder vooruit te kijken’ in op de financiële<br />

uitdagingen die de transitie voor de transportsector<br />

met zich meebrengt. De totale investeringskosten<br />

voor de overgang van diesel naar elektrisch gaat de<br />

transportsector ruim 50 miljard euro kosten. Dit is een<br />

van de conclusies van de nieuwe sectorstudie voor<br />

transport en logistiek die door TVM en ING is uitgevoerd.<br />

Binnenkort leest u er meer over in <strong>Transport</strong> & <strong>Logistiek</strong>.<br />

COLOFON<br />

<strong>Transport</strong> & <strong>Logistiek</strong> is het<br />

vakmagazine voor de transport- en<br />

logistieke sector<br />

31ste jaargang, nummer <strong>12</strong><br />

transportlogistiek.nl<br />

<strong>Transport</strong> & <strong>Logistiek</strong><br />

Redactie<br />

Annelies van Stijn (coördinatie) •<br />

T 06 5<strong>12</strong>73035 •<br />

a.vanstijn@transportvakmedia.nl •<br />

Anita Hestens • T 06 1<strong>12</strong>30115 •<br />

a.hestens@transportvakmedia.nl •<br />

Hoofdredactie<br />

Ingrid Damen • T 06 59835441•<br />

i.damen@transportvakmedia.nl •<br />

<strong>Transport</strong> Vakmedia •<br />

redactie@transportvakmedia.nl •<br />

Advertentiewerving<br />

Martin ten Hoven • T 06 46118259 •<br />

m.tenhoven@transportvakmedia.nl •<br />

Alle advertentiecontracten worden<br />

afgesloten conform de Regelen voor<br />

het Advertentiewezen gedeponeerd<br />

bij de rechtbanken in Nederland. Een<br />

exemplaar van de Regelen voor het<br />

Advertentiewezen is op aanvraag<br />

kosteloos verkrijgbaar.<br />

Uitgeefteam <strong>Transport</strong> Vakmedia<br />

Wouter Sanders (uitgever) •<br />

Martin ten Hoven (salescoördinator) •<br />

Abonnementenadministratie<br />

<strong>Transport</strong> Vakmedia • T 088 2266651 •<br />

transport@mijntijdschrift.com •<br />

Tarieven in <strong>2023</strong><br />

Jaarabonnement € 210,07 exclusief btw<br />

Jaarabonnement België € 232,75<br />

exclusief btw, inclusief portokosten<br />

Digitaal jaarabonnement: € 136,09<br />

exclusief btw<br />

Proefabonnement 3 nummers: € 15,00<br />

exclusief btw<br />

Abonnementen kunnen op elk gewenst<br />

tijdstip ingaan en lopen automatisch<br />

door, tenzij uiterlijk 2 maanden voor<br />

de vervaldatum is opgezegd bij de<br />

abonneeservice. Zakelijke abonnementen<br />

worden niet tussentijds beëindigd.<br />

Basislay-out<br />

Studio 3017 •<br />

E info@studio3017.nl •<br />

Vormgeving<br />

Content Innovators, Den Haag •<br />

Druk<br />

Veldhuis Media, Meppel •<br />

© <strong>2023</strong>, <strong>Transport</strong> Vakmedia •<br />

ISSN: 0929-0508<br />

<strong>Transport</strong>vakmedia.nl


Nieuwe energie voor<br />

Scania’s Elektrische<br />

oplossingen<br />

meer actieradius, meer batterijcapaciteit en meer cabineopties<br />

Continue verbeteren zit in het DNA van Scania. Voor ons programma<br />

elektrische trucks betekent dit dat voortdurend nieuwe toepassingen<br />

geëlektrificeerd kunnen worden. Meer actieradius dankzij nieuwe<br />

duurzame batterijen en snellaadsystemen, meer kracht dankzij keuze<br />

uit meerdere e-machines - geoptimaliseerd voor koppel en vermogen<br />

of gewicht en energie-efficiëntie. Meer opties op het gebied van<br />

wielbases en cabinetypes, evenals een verbeterde chauffeurservaring.<br />

Voor meer informatie, neemt u contact op met uw lokale dealer of ga<br />

naar www.scania.nl/new-energy.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!