Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>12</strong><br />
december <strong>2023</strong><br />
transportlogistiek.nl<br />
TRANSPORT<br />
& LOGISTIEK<br />
Summit Lean & Green:<br />
Netcongestie<br />
kun je omzeilen<br />
VVD Europarlementariër Caroline Nagtegaal over de energietransitie<br />
“Bedrijven moeten toegang hebben<br />
tot financiering bij banken”
DENK SLIMMER<br />
DENK KLEYN<br />
OP ZOEK NAAR EEN JONG<br />
GEBRUIKTE TRUCK OF TRAILER?<br />
Op Kleyn kun je rekenen. Denk aan de grootste<br />
eigen voorraad van alle merken en modellen.<br />
Denk aan garantie tot wel een jaar. Denk ook<br />
aan lease, sneller geregeld dan bij de bank.<br />
Trustpilot<br />
TrustScore 4.6<br />
Bekijk de volledige Kleyn Selection<br />
voorraad op KLEYNTRUCKS.NL
TVM & snel weer op weg<br />
Net dat<br />
stapje extra?<br />
Ik ben voor!<br />
Bij schade wilt u zo min mogelijk last hebben van stilstand, administratie<br />
en kosten. Wij helpen u snel weer op weg. Naast online gemak bieden we<br />
doeltreffende service en zetten we net dat stapje extra. Want wij weten<br />
hoe belangrijk het is om de lading af te leveren zoals is afgesproken. Zodat<br />
u kunt zeggen: meer service en minder onzekerheid? Ik ben voor!<br />
Zo helpen we u verder<br />
U bent niet alleen goed verzekerd, u ontvangt ook 24/7 hulp ter<br />
plaatse bij schade. En we helpen u ook om schade te voorkomen.<br />
Meer weten? Ga naar tvm.nl/ikbenvoor of scan de QR-code.
Inhoud<br />
<strong>12</strong><br />
18<br />
Interview<br />
6 Hoe krijgen we de energietransitie<br />
met 55% CO2-reductie in 2030 voor<br />
elkaar in Europa? Welke rol speelt de<br />
sector transport en logistiek daarbij?<br />
VVD Europarlementariër Caroline<br />
Nagtegaal geeft antwoord op 5<br />
prangende vragen.<br />
Aandocken<br />
10 Commercieel directeur Annemarie<br />
Withag-Terpstra van Combi Terminal<br />
Twente in Hengelo kwam via een<br />
groothandel in planten in de logistiek<br />
terecht.<br />
Visie<br />
15 Innovatie is de reden waarom de<br />
Emons Group succesvol is. Zoals in<br />
de champostlogistiek. Of met het<br />
gebruik van artificial intelligence (AI).<br />
18 Bedrijven zijn teleurgesteld en<br />
verbolgen. Want bestuurders van een<br />
elektrische bestelbus tussen de<br />
3.500 en 4.250 kilo hebben vanaf 1<br />
juli volgend jaar tóch een groot<br />
rijbewijs nodig.<br />
20 Verduurzaming brengt risico’s met<br />
zich mee. Roger Reiniers van<br />
Tranenergy: “Misbruik van leveranciers<br />
en fabrikanten liggen op de<br />
loer als je je niet goed informeert.”<br />
24 Voor haar sterke toewijding aan de<br />
4 TRANSPORT<br />
& LOGISTIEK<br />
arbeidsmarkt, is Miranda Vodegel<br />
uitgeroepen tot <strong>Logistiek</strong> Goeroe<br />
<strong>2023</strong>. Thema’s als een Leven Lang<br />
Ontwikkelen en meer vrouwelijke<br />
werknemers in de logistieke sector<br />
zijn haar aandachtspunten.<br />
Arbeidsmarkt<br />
27 Meer vrouwen besluiten achter het<br />
stuur te willen. De redenen en<br />
voordelen op een rijtje.<br />
28 Heb je als bedrijf last van<br />
chauffeurstekort of vergrijzing?<br />
20<br />
Strategisch HRM-beleid helpt.<br />
30 Hans van Dijk werkte 35 jaar met<br />
vallen en opstaan als vrachtwagenchauffeur.<br />
Hij was laaggeletterd. Nu<br />
niet meer.<br />
Duurzaamheid<br />
32 Shell zet serieuze stappen op<br />
elektrisch gebied. Begin volgend jaar<br />
komen er laadpalen in Pesse in<br />
Drenthe. Eerder verschenen deze<br />
palen al in Eindhoven Acht.<br />
35 Lean & Green summit over
Voorwoord<br />
32<br />
Belonen loont<br />
Met de continue stroom berichten uit<br />
het Haagse over mogelijke coalities en<br />
het wel of niet in de ijskast zetten van<br />
heikele programmapunten, zou je vergeten<br />
dat er afgelopen begin december weer druk<br />
werd onderhandeld tussen vakbonden en<br />
werkgevers. Inzet: een nieuwe<br />
cao-beroepsgoederenvervoer. Het eindbod<br />
van TLN en VVT: in drie stappen 10%<br />
cao-verhoging over twee jaar, stemde<br />
Vakbond FNV niet vrolijk. De bond laat het<br />
nu aan haar leden: ermee akkoord gaan of<br />
actievoeren. Dat laatste hoop je niet, maar<br />
als je weet hoeveel overuren chauffeurs<br />
gemiddeld maken om een ‘normaal’ salaris<br />
bijgeschreven te krijgen, dan verbaast het<br />
ook weer niet. Zeker in deze tijden van<br />
continue prijsstijgingen is het dus spannend<br />
wat de leden zullen besluiten.<br />
Wellicht dat een kerstvakantie de nodige<br />
rust geeft voor overwogen beslissingen. Het<br />
moment ook om uit de dagelijkse sleur te<br />
stappen en weg te duiken in de nieuwe<br />
<strong>Transport</strong> & <strong>Logistiek</strong>. Zo geeft<br />
VVD-Europarlementariër Caroline Nagtegaal<br />
aan met rondetafelgesprekken vinger aan<br />
de pols te houden als het gaat om (de<br />
implementatie van) nieuwe wetgeving. “We<br />
kunnen in Brussel blijven roepen dat<br />
transport 30% uitstoot en dat er 55%<br />
reductie nodig is, maar ik zie en vertel liever<br />
over de 200% inzet die onze transport- &<br />
logistieke sector iedere dag levert!”<br />
30 36<br />
netcongestie, klimaatdoelstellingen<br />
en meer.<br />
Techniek<br />
38 Ceo Alexander Vlaskamp laat zich uit<br />
over de elektrificatie van MAN.<br />
En verder:<br />
9 Column Aadje van Noordennen over<br />
elektrisch versus dieselrijden.<br />
<strong>12</strong> Bedrijfsreportage met de Van Boxtel<br />
Groep<br />
23 Column Bas Koopmanschap over<br />
managers<br />
Miranda Vodegel, onlangs uitgeroepen tot<br />
<strong>Logistiek</strong> Goeroe <strong>2023</strong>, wil bedrijven<br />
meegeven: “Word wakker. Er liggen heel<br />
veel kansen als je je strategie als het gaat<br />
om personeelsbeleid wijzigt. Wil je<br />
personeel binnenhalen en behouden, dan<br />
moet je ruimte geven voor persoonlijke<br />
ontwikkeling.”<br />
Daan Emons, ceo Emons Group, zegt dat<br />
het cruciaal is chauffeurs naar behoren te<br />
betalen, ervoor te zorgen dat de organisatie<br />
goed op poten staat en hen voldoende<br />
aandacht te geven. “Vraag naar de mening<br />
van een chauffeur en geef hem of haar<br />
regelmatig een compliment. Dit zit niet in<br />
het dna van de transportsector, maar kan<br />
wel een groot verschil maken.”<br />
Namens het team veel leesplezier, fijne<br />
feestdagen en alvast een gelukkig, gezond<br />
en veilig 2024!<br />
Annelies van Stijn<br />
Volg ons op transportlogistiek.nl<br />
5
Interview<br />
Tekst Anita Hestens<br />
5 vragen over de<br />
energietransitie voor<br />
Europarlementariër<br />
Caroline Nagtegaal<br />
Europa zet met 55% CO 2<br />
-reductie in<br />
2030 vol in op de energietransitie. Hoe<br />
krijgen we dit voor elkaar in Europa?<br />
Welke rol speelt de sector transport<br />
en logistiek daarbij? De redactie<br />
sprak met VVD Europarlementariër<br />
Caroline Nagtegaal over duurzaam<br />
transport via weg, water en lucht.<br />
Wat zijn belangrijke voorstellen en<br />
maatregelen in Europa waar zij zich<br />
de komende tijd in het Europees<br />
Parlement, als vice-coördinator van<br />
de <strong>Transport</strong>commissie namens de<br />
liberalen, mee bezighoudt?<br />
6 TRANSPORT<br />
& LOGISTIEK
1. Europa zet met 55% CO 2<br />
-reductie in<br />
2030 vol in op de energietransitie. Hoe<br />
krijgen we dit voor elkaar in Europa?<br />
“Die doelstelling stelt ons voor een grote<br />
uitdaging. Ik heb mij de afgelopen jaren veel<br />
beziggehouden met het zogeheten ‘Fit for<br />
55’-pakket. Dit is een samenhangend pakket<br />
aan Europese wetten en maatregelen, dat<br />
ervoor moet zorgen dat we het klimaatdoel<br />
van 55% emissiereductie behalen tegen<br />
2030. En bij de behandeling van die wetten<br />
heb ik altijd in het achterhoofd gehouden<br />
wat dit betekent voor bedrijven in transport<br />
en logistiek, in onze lucht-, zee- en<br />
binnenhavens en de industrie. Zij zijn immers<br />
de partijen die het moeten uitvoeren! Ik zal<br />
een paar voorbeelden geven.<br />
Denk bijvoorbeeld aan de wet voor<br />
infrastructuur voor alternatieve brandstoffen<br />
(Alternative Fuel Infrastructure Regulation).<br />
Deze wet raakt de hele transportsector.<br />
Het gaat zorgen voor voldoende<br />
laadinfrastructuur en waterstofvulstations<br />
langs de Europese snelwegen voor auto’s<br />
en vrachtwagens, en het stimuleert de uitrol<br />
van walstroom op vliegvelden en in zee-<br />
en binnenhavens. Hier heb ik namens de<br />
Europese liberalen over onderhandeld. Om<br />
input op te halen heb ik de samenwerking<br />
opgezocht met wegtransportbedrijven.<br />
Of denk aan FuelEU Maritime, waar ik<br />
met partijen in de scheepvaart in gesprek<br />
ben gegaan over hoe we walstroom het<br />
beste kunnen inzetten, en reders gebruik<br />
kunnen maken van schone brandstoffen<br />
voor hun schepen. En ReFuelEU<br />
aviation, waarvoor ik mij samen met de<br />
luchtvaartsector hard heb gemaakt voor een<br />
Europees bijmengpercentage voor schone<br />
luchtvaartbrandstoffen.<br />
Alle maatregelen uit het ‘Fit for 55-pakket’<br />
zijn inmiddels de wetgevingsprocedure<br />
door, maar feitelijk begint het nu pas. Want<br />
regels opstellen is één, uitvoeren is een<br />
ander verhaal. Dat ligt op het bordje van<br />
met name mkb-bedrijven, aangezien een<br />
groot deel van de sector daaruit bestaat.<br />
Daarom heb ik bij alle onderhandelingen<br />
in het Europees Parlement ingezet voor<br />
realistische wetgeving, die oog houdt<br />
voor de haalbaarheid, schaalbaarheid en<br />
betaalbaarheid, juist voor die bedrijven.<br />
Nu veel van deze wetgeving uitgerold<br />
wordt, vind ik het van belang dat Brussel,<br />
maar ook de Nederlandse overheid, de<br />
komende jaren haar rol pakt als facilitator,<br />
als compagnon van en voor de sector in<br />
de grote verduurzamingsuitdaging waar<br />
we voor staan. Brussel moet niet nóg meer<br />
voorschrijven, maar meer ondersteunen.<br />
Denk bijvoorbeeld aan hulp bij de<br />
rapportageverplichtingen die er volgend<br />
jaar aankomen, of aan ondersteuning bij<br />
het zoeken van financiële steun, zodat een<br />
duurzame investering zich ook terugbetaalt.<br />
Ik geloof dat Brussel daar van enorme<br />
meerwaarde kan zijn.”<br />
2. Is Nederland voorloper, middenmoot<br />
of achterblijver als het gaat om de<br />
energietransitie? Zijn er landen waar ‘t<br />
veel beter gaat?<br />
“Nederland loopt op veel vlakken voorop.<br />
Samen met Duitsland en Frankrijk<br />
behoren we bijvoorbeeld tot de top 3<br />
landen met de meeste laadpalen. Die<br />
voortvarendheid zie ik ook bij onze<br />
bedrijven. Zij willen graag versnellen, maar<br />
worden soms gehinderd door complexe<br />
regelgeving of vergunningsprocedures.<br />
Dit soort obstakels moet de overheid zo<br />
veel mogelijk wegnemen. Toch worden<br />
binnen de sector in Nederland gigantische<br />
stappen gezet. Bedrijven proberen het in<br />
hun DNA te verwerken, de sector durft<br />
haar verantwoordelijkheid te pakken. Ik<br />
vind dat dit meer gezien en benoemd<br />
mag worden door de Nederlandse en<br />
Europese politiek. Bedrijven verdienen<br />
wat mij betreft alle lof voor hoe ze die<br />
“Brussel en de Nederlandse overheid<br />
moeten hun rol pakken als facilitator en<br />
compagnon van en voor de sector in de grote<br />
verduurzamingsuitdaging”<br />
handschoen hebben opgepakt! Kijk<br />
bijvoorbeeld naar de samenwerking tussen<br />
DHL Express en Neste om duurzame<br />
luchtvaartbrandstoffen te gebruiken voor<br />
het vervoer van hun cargo door de lucht. Of<br />
naar een energiemaatschappij als Essent<br />
die onder de noemer Energy Infrastructure<br />
Solutions investeert in groene waterstof.<br />
Ook bij Vos Logistics zit duurzaamheid in<br />
het DNA. Daar hebben ze zonnepanelen<br />
op de daken van hun panden in Oss en<br />
Roosendaal gelegd. Daarnaast zijn ze volop<br />
bezig met een duurzamere truckvloot, rijdend<br />
op bio-LNG, met SuperEcoCombi’s, en<br />
met samenwerking over de grens in België<br />
op het gebied van elektrische trucks. Zo<br />
kan ik nog wel even doorgaan. Dit soort<br />
voorbeelden, maar ook feiten en cijfers uit<br />
de praktijk, probeer ik in de vele gesprekken<br />
over het voetlicht te brengen. Zowel binnen<br />
mijn eigen fractie, in de transportcommissie<br />
van het Europees Parlement, als aan<br />
de onderhandelingstafel over het Fit for<br />
55-pakket.<br />
Naast Nederlandse voorbeelden zijn er<br />
ook over de grens mooie ontwikkelingen<br />
te zien. Denk bijvoorbeeld aan het RH2ine<br />
project, het opschalen van het gebruik<br />
van waterstof in de binnenvaart, waarbij<br />
de samenwerking met België en Duitsland<br />
waardevol is. Ook het gebruik van walstroom<br />
en het bijmengen van duurzame brandstoffen<br />
zie ik in andere lidstaten.”<br />
3. Wat zou beter kunnen in Nederland<br />
of wat zijn belemmeringen? Wat zou<br />
Europa nog meer kunnen doen om<br />
de sector te ondersteunen bij de<br />
energietransitie?<br />
“Bijna 30% van de totale uitstoot aan<br />
broeikasgassen in de EU komt door de<br />
transportsector. Dit betekent dat er voor<br />
de sector een verduurzamingsopgave ligt.<br />
Maar aan de andere kant wil je wel dat alles<br />
aan de gang kan blijven, en voorkomen dat<br />
Europa letterlijk stil komt te staan. Daarom<br />
moeten we slim zijn en ondersteuning<br />
Europarlementariër Caroline Nagtegaal (VVD) zet<br />
zich in voor duurzaam transport via weg, water<br />
en lucht in Europa.<br />
>><br />
7
Interview<br />
bieden. We kunnen namelijk wel met een wet<br />
voor alternatieve brandstoffeninfrastructuur<br />
komen, die onder andere de uitrol van<br />
laadpalen in de EU regelt, maar als daar<br />
vervolgens geen netcapaciteit voor is, dan<br />
werkt het niet. Daarom is het van belang<br />
dat de overheid van deze onderliggende<br />
zorgen prioriteit maakt, om zo de ambitie van<br />
laadinfrastructuur op de weg, in de lucht en<br />
aan de kade te kunnen realiseren.<br />
Tot slot denk ik aan betere toegang<br />
tot financiering, zowel publiek als privaat.<br />
We moeten ervoor zorgen dat bedrijven<br />
gemakkelijk toegang hebben tot financiering<br />
bij banken zoals ABN Amro en ING. Tevens is<br />
het van belang dat ze beter hun weg weten<br />
te vinden op de kapitaalmarkten. Dat is goed<br />
voor de diversiteit in het financieringsaanbod.<br />
Daarnaast weten bedrijven niet altijd dat<br />
ze voor duurzaamheidsfinanciering ook<br />
terecht kunnen bij een publieke instelling als<br />
de European Investment Bank (EIB). Ook<br />
daar zijn mogelijkheden die veel beter benut<br />
kunnen worden.”<br />
4. Wat hoort u tijdens uw gesprekken<br />
en werkbezoeken in het land van de<br />
sector over de Europese wetgeving en<br />
maatregelen voor de energietransitie?<br />
Wat zien zij als de uitdagingen?<br />
“Ik organiseer geregeld rondetafelgesprekken<br />
en ‘koffie met kenners’-sessies met de<br />
sector, gewoon bij mij aan de keukentafel.<br />
Deze gesprekken zijn voor mij van grote<br />
waarde voor mijn werk in Brussel,<br />
want dan hoor ik heel concreet waar<br />
“Brussel moet niet nóg<br />
meer voorschrijven, maar<br />
meer ondersteunen”<br />
bedrijven tegenaan lopen.<br />
Wat ik vaak verneem, is dat de<br />
klimaatplannen voor de sector zo immens<br />
zijn, met grote gevolgen, dat ze de keuze<br />
hebben om failliet te gaan of te vertrekken<br />
naar het buitenland. Daar schrik ik van en<br />
dat moeten we koste wat kost voorkomen.<br />
Bedrijven willen investeringszekerheid.<br />
Verduurzaming wordt zonder twijfel door hen<br />
als belangrijk gezien, maar veel nieuw beleid<br />
uit Europa en Nederland leidt tot onzekerheid<br />
over de manier waarop ze dat voor elkaar<br />
kunnen krijgen. Zij investeren al ontzettend<br />
veel in de energietransitie, daar heb ik<br />
bewondering voor. Maar de overheid moet<br />
de grote zorgen over de netcapaciteit serieus<br />
nemen en iets doen aan lange, complexe<br />
(vergunnings)procedures.”<br />
“Bedrijven weten niet altijd dat ze voor<br />
duurzaamheidsfinanciering terecht kunnen<br />
bij de European Investement Bank (EIB)”<br />
5. Wat is er bereikt en waar gaat u zich<br />
de komende tijd, als vice-coördinator<br />
van de <strong>Transport</strong>commissie namens de<br />
liberalen, voor inzetten?<br />
“Ik wil de sector blijven ondersteunen om<br />
de grote opgaven rondom verduurzaming<br />
en digitalisering die voorliggen te realiseren.<br />
Dit blijf ik doen door rondetafelgesprekken<br />
over diverse thema’s te organiseren,<br />
zoals over duurzame brandstoffen,<br />
rapportageverplichtingen of gecombineerd<br />
vervoer. Doel daarvan is om tot punten<br />
komen, die belangrijk zijn voor de bedrijven<br />
om die verduurzamingsslag, op een<br />
realistische manier, te kunnen maken. Maar<br />
ook om een vinger aan de pols te houden als<br />
het gaat om (de implementatie van) nieuwe<br />
wetgeving. Want we kunnen in Brussel wel<br />
blijven roepen dat transport 30% uitstoot en<br />
dat er 55% reductie nodig is, maar ik zie en<br />
ik vertel liever over de 200% inzet die onze<br />
transport- & logistieke sector iedere dag<br />
levert!”<br />
>><br />
8 TRANSPORT<br />
& LOGISTIEK
Column Aadje van Noordennen<br />
Beeld Christiaan Krouwels<br />
Verbannen van de weg<br />
Hoewel de allereerste elektrische auto in 1888 (!) al werd uitgevonden, moest het grote<br />
succes toch wachten tot de 21e eeuw. En ook dan is de elektrische auto vaak voor<br />
mensen die wat meer te besteden hebben.<br />
Anno <strong>2023</strong> is de elektrische auto niet meer weg te denken uit ons straatbeeld. Van kleine<br />
boodschappenauto’s tot bestelauto’s en vrachtwagens. Stil en milieuvriendelijk. Maar of<br />
iedereen er wel zo blij mee is, betwijfel ik.<br />
Veel transporteurs en ook bouwondernemers ontvingen een brief van de overheid dat<br />
zij met hun dieselvoertuigen in sommige steden binnenkort niet meer welkom zijn. Dat<br />
betekent investeren! Autobedrijven die met de auto-ambulance een klant moeten ophalen in<br />
de stad, of even met een busje een band gaan verwisselen in het centrum. Niemand komt<br />
er onderuit. Elektrisch is de toekomst.<br />
Iets meer dan tien jaar geleden moesten veel vervoerders – voornamelijk in de zeecontainers<br />
- ook gedwongen investeren. De euro 6 kwam op de markt en in een aantal gebieden,<br />
zoals de Maasvlakte, is de toegangseis emissieklasse 6 of hoger. Binnen nu en tien<br />
jaar is de sector wederom aan de beurt en zullen veel bedrijven flink moeten investeren<br />
om hun klanten in de steden te kunnen bedienen. De ontwikkeling is nú nog niet zo ver<br />
dat vrachtwagens overal kunnen opladen, maar op vele truckparkings zijn al laadpalen<br />
geïnstalleerd. Gebieden buiten de steden zullen vanzelf volgen en alleen toegankelijk zijn<br />
voor elektrische bedrijfswagens.<br />
In deze dure tijd zie ik al veel zelfstandig ondernemers (eigen rijders) die stoppen met hun<br />
bedrijf. Niet alleen door de nieuwe emissies, ook vanwege de nieuwe tachograaf – die de<br />
ondernemer zelf moet betalen – en de dure brandstof en onderhoudskosten.<br />
Maar wat doen de vrachtwagenchauffeurs als zij elektrisch moeten gaan rijden? Een<br />
ronkende motor, de geur van smeer, vet en vooral diesel hoort bij het vak. Als het moment<br />
daar is en ik ook over moet op een elektrische truck, gooi ik in ieder geval wel m’n sleutels in<br />
de spreekwoordelijke ring. De magie is voor mij verdwenen als er geen lawaai uit de uitlaat<br />
komt.<br />
Hopelijk blijft dát moment nog lang weg.<br />
Aadje van Noordennen is eigen rijder en mede-eigenaar van Robert van der Linden<br />
<strong>Transport</strong><br />
9
Aandocken<br />
Tekst Anita Hestens<br />
Wie: Annemarie Terpstra-<br />
Withag<br />
Bedrijf: Combi Terminal<br />
Twente in Hengelo<br />
Functie: Commercieel directeur<br />
“Meer diversiteit is goed voor<br />
In de serie Aandocken dockt <strong>Transport</strong> & <strong>Logistiek</strong> aan bij iemand in de sector. Hem of haar wordt<br />
gevraagd naar zijn drijfveren. Deze keer Annemarie Terpstra-Withag bij Combi Terminal Twente in<br />
Hengelo. “Graag zou ik meer diversiteit in onze sector willen, niet alleen meer vrouwen, maar ook meer<br />
verschillende achtergronden. Op dit moment werken er geen arbeidsmigranten bij CTT. We zien ze wel<br />
bij klanten van ons, omdat er simpelweg te weinig mensen uit Nederland zijn die het werk willen doen.”<br />
Hoe bent u in de sector<br />
terechtgekomen en wat vindt u daar<br />
(vanuit uw functie) leuk en uitdagend<br />
aan?<br />
“Ik heb toerisme gestudeerd, en bij reizen<br />
hoort uiteraard veel logistiek. Maar ik kwam<br />
terecht in de logistiek via een groothandel<br />
in planten. Ik ben in 2005 bij CTT begonnen<br />
als rechterhand van de directeur, waarbij<br />
ik me het reilen en zeilen van de logistiek<br />
eigen heb kunnen en mogen maken. In<br />
2014 heb ik de stap weten te maken naar<br />
commercieel directeur.<br />
<strong>Logistiek</strong> is erg dynamisch. Er wordt<br />
veel oplossend vermogen gevraagd.<br />
10 TRANSPORT<br />
& LOGISTIEK<br />
Elke dag is anders. De ene dag geef ik ’s<br />
ochtends een rondleiding over onze terminal<br />
en een presentatie, en zit ik ’s middags met<br />
klanten om tafel om te overleggen hoe we<br />
het gezamenlijke proces kunnen verbeteren,<br />
of overleggen we over tarieven. De andere<br />
dag heb ik een sollicitant en ben ik met<br />
een schade bezig. Het werk is ontzettend<br />
divers. Dat vind ik ontzettend leuk! Als het<br />
nodig is of ergens hulp wordt gevraagd<br />
binnen ons bedrijf, spring ik zelf bij om te<br />
helpen. Of het nu is om de kerstgeschenken<br />
te versturen of om etiketten te plakken.<br />
Continu zelf iets aanpakken, daar<br />
houd ik van. Zoals er zorg voor dragen<br />
dat we het proces samen met onze klant<br />
verbeteren, door bijvoorbeeld meer op<br />
kwaliteit en service te kunnen sturen<br />
en zo veel mogelijk elektronisch via API<br />
(application programming interface is een<br />
verzameling definities op basis waarvan een<br />
computerprogramma kan communiceren<br />
met een ander programma of onderdeel,<br />
redactie) te werken. Wij zijn ons er terdege<br />
van bewust dat het digitaliseringsproces<br />
ontzettend belangrijk is; elke klant wil meer<br />
gegevens hebben. Wij zorgen ervoor dat<br />
we relevant blijven voor onze klanten door<br />
nu bijvoorbeeld in ons platform de locatie<br />
van de lading aan te kunnen geven met de<br />
juiste CSRD-gegevens over de CO 2<br />
-uitstoot<br />
voor de klant. Of het nu gaat om betere<br />
voorzieningen voor ons personeel, of om<br />
een betere afstemming met onze klanten,<br />
het blijft interessant om gezamenlijk te<br />
kijken hoe we het hele proces voor de BV<br />
Nederland kunnen verbeteren.<br />
Verder ben ik zo’n zes jaar geleden<br />
betrokken geraakt bij de Topsector<br />
<strong>Logistiek</strong>. Hier krijg ik veel energie van! We<br />
zijn met veel mensen erg betrokken om<br />
Nederland op logistiek vlak te helpen en<br />
beter op de kaart te krijgen. Wij proberen<br />
met behulp van onderzoek zo veel mogelijk<br />
bedrijven te helpen en aan te jagen op<br />
de thema’s duurzaamheid, veerkracht en<br />
bestendigheid. Dit doen we door te werken<br />
in de vier stuurgroepen Stadslogistiek,<br />
Multimodale Corridors, Supply Chains en<br />
Bouwlogistiek en Mobiele Werktuigen.
onze sector”<br />
“Veel blanke mannen<br />
van 50+ nemen de<br />
beslissingen. Het zou<br />
goed zijn voor iedereen<br />
als daar meer balans in<br />
zou komen”<br />
In concrete projecten bijvoorbeeld met<br />
Universiteit Twente en BigMile zijn 250<br />
studenten bezig geweest met CO 2<br />
-reductie<br />
bij bedrijven. Dit helpt bedrijven bij<br />
verduurzaming en helpt studenten om<br />
kennis te maken met de praktijk.”<br />
Welke ontwikkelingen vindt u<br />
belangrijk?<br />
“Wij vinden het belangrijk dat onze mensen<br />
met plezier naar het werk gaan, tevreden<br />
zijn en daarnaast trots zijn op hun werk. Je<br />
collega’s zie je vaker dan menigeen van je<br />
familieleden. Zelf verzorgen we enorm veel<br />
rondleidingen bij CTT, voor alle opleidingen<br />
van basisschool tot universiteit en alles<br />
wat ertussen in zit. Daarnaast zijn er veel<br />
andere groepen die we laten zien wat we<br />
doen. We proberen ervoor te zorgen dat<br />
mensen na gaan denken over hun eigen<br />
consumentengedrag en waar hun spullen<br />
vandaan komen. Is dit wel zo duurzaam.<br />
Een beter begin begint bij jezelf.”<br />
Wat zou u willen veranderen in/aan de<br />
sector en waarom?<br />
“Graag zou ik meer diversiteit in onze sector<br />
willen, niet alleen meer vrouwen, maar ook<br />
meer verschillende achtergronden. Mensen<br />
zijn anders; uit onderzoek is gebleken<br />
dat juist daarom teams beter werken en<br />
ook meer geld opleveren daar waar meer<br />
diversiteit is. Zelf zie ik dit bij ons bedrijf<br />
ook terug; vanuit andere achtergronden en<br />
invalshoeken denken we anders. Dit helpt<br />
om meerdere standpunten goed belicht te<br />
krijgen en leidt tot een beter resultaat. Nu<br />
zien we veel blanke mannen van 50+ die<br />
de beslissingen nemen. Het zou goed zijn<br />
voor iedereen als daar meer balans in zou<br />
komen.<br />
Op dit moment werken er geen<br />
arbeidsmigranten bij CTT. We zien ze wel<br />
bij klanten van ons, omdat er simpelweg<br />
te weinig mensen uit Nederland zijn die<br />
het werk willen doen. Maar daar vallen ook<br />
prachtige andere innovatieve oplossingen<br />
op, torenhoge machines/installaties en<br />
veel robots, zodat er minder mensen nodig<br />
zijn. Deze innovaties zullen in de toekomst<br />
alleen nog maar meer noodzakelijk zijn om<br />
Nederland als distributieland aantrekkelijk te<br />
houden.”<br />
Wat is een hobby of leuke bezigheid<br />
buiten het werk?<br />
“In de weekenden of ’s avonds speel ik<br />
graag spelletjes met mijn gezin. Het willen<br />
winnen en het beste er uit halen zie ik daar<br />
ook terug.”<br />
Annemarie Terpstra-Withag heeft in 2014 de stap<br />
gemaakt naar commercieel directeur bij CTT.<br />
11
Bedrijfsreportage<br />
Tekst Annelies van Stijn Beeld Van Boxtel Groep<br />
Van Boxtel Groep koestert haar medewerkers<br />
“Vooruit struikelen<br />
een goede zaak”<br />
Familiebedrijf Van Boxtel Groep<br />
uit Heeswijk, actief in bouw en<br />
logistiek, is vooruitstrevend. “We<br />
zijn heel ver met aansluiting op<br />
Connected <strong>Transport</strong> Corridors,<br />
druk op het gebied van data<br />
en data-warehousing, en zetten<br />
vergaande stappen op het gebied<br />
van duurzaamheid”, aldus<br />
directeur Hein van Boxtel.<br />
Verder staat de mens expliciet<br />
centraal. “Als familiebedrijf<br />
geloven we echt in samen, dat is<br />
het startpunt geweest van onze<br />
transitie.”<br />
Het bedrijf is de afgelopen jaren flink<br />
gegroeid. Momenteel telt Van Boxtel<br />
50 medewerkers. Hein van Boxtel: “Maar<br />
de toegevoegde waarde van onze diensten<br />
zitten ‘m niet in ons kostbare materieel, maar<br />
juist in onze mensen. Onze medewerkers zijn<br />
stuk voor stuk vakmensen met veel kennis,<br />
die service bieden. Het gaat tenslotte om die<br />
persoon die uit het voertuig stapt en tegen de<br />
klant zegt: “Goedemorgen, waarmee kan ik<br />
u helpen?”<br />
Een aantal jaren geleden bekroop de<br />
directeur opeens een gedachte: We hebben<br />
drie monteurs in onze werkplaats rondlopen<br />
voor reparatie en onderhoud van ons<br />
materieel, maar wie zorgt er eigenlijk voor<br />
onze mensen…?<br />
“Het zit in het DNA van ons familiebedrijf<br />
om ons betrokken te voelen bij onze<br />
werknemers, maar op dat moment was dat<br />
voor niemand een hoofdtaak. De waan van<br />
de dag regeerde. Dat was ook het moment<br />
dat ik Maike Goossens heb aangenomen<br />
als HR-manager. Ik kende haar nog uit het<br />
<strong>12</strong> TRANSPORT<br />
& LOGISTIEK<br />
verleden. Met haar komst kreeg de mens de<br />
aandacht die hij of zij verdient en echt nodig<br />
heeft. Op basis van ons vertrouwen in haar<br />
werkt zij met ons grootste kapitaal en biedt<br />
zij hen een luisterend oor. Soms ondernemen<br />
we ook direct actie.”<br />
Het ‘wij-gevoel’<br />
Toen de HR-manager in dienst kwam, is<br />
het familiebedrijf gaan werken aan een<br />
cultuuromslag. “We zijn begonnen om de<br />
goede dingen die we deden in kaart te<br />
brengen. Als familiebedrijf met een betrokken<br />
directie zetten wij namelijk in op ‘samen’.<br />
Vervolgens hebben we nagedacht wat we<br />
konden verbeteren. We zijn verder bij onze<br />
mensen nagegaan wat zij verstaan onder het<br />
‘wij-gevoel’. Vervolgens hebben we een plan<br />
bedacht om dat daadwerkelijk te realiseren.<br />
Het is een proces wat natuurlijk met ups en<br />
downs gaat.”<br />
Vroeger was het ‘wij-gevoel’ haast<br />
vanzelfsprekend. “Dan was het schaften bij<br />
m’n opa en oma aan de keukentafel. Nu<br />
met 50 medewerkers hebben we als directie<br />
een andere rol en is er wat meer afstand tot<br />
bijvoorbeeld de chauffeurs, die ook nog eens<br />
de hele dag op pad zijn.”<br />
Professionaliseren<br />
Vanaf het moment dat de HR-manager<br />
aan de slag is gegaan, is er veel gebeurd.<br />
Goossens is verschillende programma’s<br />
gaan opzetten om de medewerkers goed<br />
te begeleiden in hun werk en loopbaan.<br />
Er kwam onder meer een zogenoemd<br />
onboardingsprogramma om nieuwe<br />
medewerkers goed in te werken, en kennis<br />
te laten maken met de bedrijfscultuur. “Ook<br />
hebben we de functioneringsgesprekken<br />
in een nieuw jasje gestoken”, zegt hij. “De<br />
inhoud van het gesprek veranderde van<br />
praktisch naar persoonlijke ontwikkeling.”<br />
Soms is de uitkomst van een gesprek dat<br />
iemand een andere toekomst ziet dan bij Van<br />
Boxtel. “Natuurlijk proberen we onze mensen<br />
in dienst te houden, en kijken we of we onze<br />
werknemers in hun kracht kunnen zetten. Als<br />
je weet wat je mensen ambiëren, dan kun je<br />
daar het werk en de functies die je hebt deels<br />
op aanpassen.”<br />
“Als je weet wat je<br />
mensen ambiëren, dan<br />
kun je daar het werk en<br />
de functies die je hebt<br />
deels op aanpassen”<br />
Vanaf 2020 is bij het bedrijf ook de<br />
communicatie-app ingevoerd. Van Boxtel:<br />
“Dat was net ten tijde van corona en dus<br />
een goede manier om met alle medewerkers<br />
te kunnen communiceren. Deze app<br />
gebruiken we sindsdien voor onze interne<br />
communicatie. Op deze manier staan al<br />
onze medewerkers met elkaar in contact.<br />
Zij kunnen laten zien waar ze trots op<br />
zijn, en wij kunnen iedereen met één druk<br />
op de knop op de hoogte brengen van<br />
nieuwe ontwikkelingen. Dit zorgt voor meer<br />
onderlinge betrokkenheid.”<br />
Leren van fouten<br />
Over het antwoord op de vraag wat deze<br />
verandering teweeg heeft gebracht, hoeft<br />
Van Boxtel niet lang na te denken. “Het<br />
mooie is dat we op deze manier komen tot<br />
een transparantere en tegelijkertijd veilige<br />
omgeving waar mensen kwetsbaar kunnen<br />
zijn en fouten mogen maken. Dat gebeurt op<br />
alle niveaus binnen de organisatie. Vooruit<br />
struikelen noem ik dat altijd. Fouten maken
Derde generatie<br />
Hein van Boxtel vormt samen<br />
met zijn neven Otmar en Martijn<br />
van Boxtel de derde generatie die<br />
sinds 2008 de Van Boxtel Groep in<br />
Heeswijk Dinther runt. Grootvader<br />
Hein van Boxtel begin het bedrijf<br />
in 1938 met paard en wagen en<br />
werd opgevolgd door zijn zonen<br />
Christ, Harry en Jo. Toen Hein,<br />
Otmar en Martijn het bedrijf bijna<br />
vijftien jaar geleden overnamen van<br />
hun vaders, telde het bedrijf twaalf<br />
medewerkers. Inmiddels zijn dat er<br />
50.<br />
Hein van Boxtel voert de<br />
algemene directie van het bedrijf<br />
en de transporttak, terwijl Otmar<br />
verantwoordelijk is voor de grond-,<br />
weg- en waterbouwtak. Martijn<br />
neemt het wagen- en machinepark<br />
voor zijn rekening.<br />
én er tegelijk ook van leren.”<br />
Goossens en Van Boxtel zijn ervan<br />
overtuigd dat de ingezette aanpassingen een<br />
positief effect hebben op het werkgeluk van<br />
de werknemers. ”Als je het aan ze vraagt,<br />
dan geven ze aan dat er veel is veranderd,<br />
en uit de hoge score van het medewerkers<br />
tevredenheidsonderzoek kun je opmaken<br />
dat die veranderingen als positief worden<br />
ervaren”, aldus Goossens. “Het familiegevoel<br />
is weer helemaal terug. We zijn meer een<br />
team. Als de ene collega al klaar is terwijl de<br />
andere nog moet lossen, helpt de eerste een<br />
handje in plaats van door te lopen.”<br />
Zaak is om dit alles nu voort te zetten en<br />
verder uit te breiden. “Dat laatste gebeurt ook<br />
op basis van suggesties van medewerkers”,<br />
zegt Goossens.<br />
App testen<br />
“Zo gaan we binnenkort een app testen voor<br />
chauffeurs die in hun eentje laden en lossen.<br />
Sommigen ervaren dat als gevaarlijk en nu is<br />
er een app die een signaal afgeeft als iemand<br />
valt en vervolgens niet of nauwelijks beweegt.<br />
Dat geeft een veiliger gevoel.”<br />
Van Boxtel streeft ernaar om een A-merk<br />
bedrijf te zijn, het liefst in alle facetten van de<br />
bedrijfsvoering, maar zeker op het vlak van<br />
de mens.<br />
Fijne werkgever<br />
“Hierdoor kunnen we een fijne werkgever<br />
zijn voor onze medewerkers. De<br />
professionalisering van de aandacht voor<br />
onze mensen, heeft onze organisatie alleen<br />
maar krachtiger gemaakt, bijvoorbeeld op het<br />
gebied van duurzame inzetbaarheid. Mochten<br />
andere bedrijven dan ook geïnteresseerd<br />
zijn in onze aanpak: we kunnen je helpen. Je<br />
mag altijd contact met ons opnemen.”<br />
13
Visie<br />
Tekst Ank van Lier Beeld Emons Group<br />
Daan Emons over de ontwikkelingen in zijn bedrijf én de sector<br />
“Chauffeur moet ceo worden”<br />
De Emons Group vierde dit<br />
jaar haar 80-jarig bestaan.<br />
Het bedrijf groeide uit tot een<br />
logistieke dienstverlener van<br />
formaat, door te kiezen voor een<br />
koers gericht op ‘groot zijn en<br />
innoveren in nichemarkten’. En<br />
de vernieuwing zet door: zowel<br />
op technisch, digitaal als HRvlak.<br />
Volgens ceo Daan Emons is<br />
vooral dit laatste cruciaal voor de<br />
toekomst van de transportsector.<br />
“We moeten met z’n allen de<br />
chauffeur aan het roer zetten.”<br />
De Emons Group in Milsbeek heeft<br />
volgens Daan Emons - de derde<br />
generatie Emons - continu het vizier op de<br />
toekomst. Dat bleek ook wel tijdens het<br />
jubileumevent, dat de naam ‘Futuring Emons’<br />
droeg. “We kijken vooral vooruit”, benadrukt<br />
de ceo. “Niet meer dan logisch ook: er liggen<br />
tal van uitdagingen.”<br />
Hooi voor boeren<br />
Toch is het, bij een interview met het 80-jarig<br />
bestaan als aanleiding, ook logisch om<br />
terug te blikken. Te kijken hoe het bedrijf<br />
zich gedurende de jaren ontwikkelde en wat<br />
hierbij de kritische succesfactoren waren.<br />
“Dat is zonder twijfel innovatie”, zegt hij. “Dat<br />
begon al bij mijn opa Wim Emons, die het<br />
bedrijf in 1943 opzette. Hij had aanvankelijk<br />
één vrachtauto. Daarmee vervoerde hij<br />
bouwmaterialen en hooi voor boeren. Later<br />
was mijn opa één van de eersten die ging<br />
rijden met een vrachtwagen met gastank.<br />
Ook bevestigde hij rekken op de cabine,<br />
zodat hij extra balen hooi kon transporteren.<br />
Zo zocht hij steeds naar manieren om<br />
toegevoegde waarde voor de klant te<br />
creëren. Dat is, naast innovatie, steeds de<br />
rode draad geweest in de afgelopen 80 jaar.”<br />
Onder leiding van Sjang Emons, de zoon<br />
van Wim, groeide het bedrijf verder door, om<br />
het uiteindelijk in 2016 over te dragen aan<br />
Daan Emons. Daan bouwde verder, mede<br />
15
door sterk in te zetten op innovatie. “Ons<br />
doel is altijd geweest om groot te zijn en/of<br />
specialist te zijn in nichemarken. Wij willen<br />
niet alleen concurreren op prijs, maar vooral<br />
op onderscheidend vermogen. Toegevoegde<br />
waarde leveren binnen nichemarkten, dat is<br />
waar het om draait.”<br />
Champignonbedden<br />
Dit doet het bedrijf, dat internationaal<br />
opereert en georganiseerd is, binnen drie<br />
verschillende markten. Zo is de Emons<br />
Group met dochterbedrijf Hofmans actief in<br />
de champostlogistiek. Dagelijks zijn 40 tot<br />
60 vrachtwagens onderweg om champost<br />
op te halen bij champignonkwekers in ons<br />
land. “We hebben een speciale machine<br />
ontwikkeld om de compost, die overblijft<br />
na de teelt, uit de champignonbedden<br />
te halen. Dit product leveren we aan de<br />
agrarische markt, waar deze wordt ingezet<br />
als bodemverbeteraar.”<br />
Door strengere wet- en regelgeving op<br />
het gebied van bemesting wordt de markt<br />
voor champost uitdagender, geeft Emons<br />
aan. “Om die reden kijken we hoe we in<br />
deze markt kunnen digitaliseren, innoveren<br />
en samenwerken. Zo hebben we, samen<br />
met een champignonteler uit Gemert, een<br />
zogeheten upcyclingfabriek opgezet. Tijdens<br />
dit upcycling-proces gaat de champost door<br />
een installatie, waarbij het vocht eruit wordt<br />
gehaald en warmte vrijkomt. De warmte<br />
wordt ingezet om de kwekerij te verwarmen,<br />
en geleverd aan buren. Het eindproduct<br />
dat overblijft, is hoogwaardiger én lichter en<br />
daardoor verder te transporteren.”<br />
Ook bij Van Huët, het tweede<br />
dochterbedrijf, zet Emons in op innovatie.<br />
16 TRANSPORT<br />
& LOGISTIEK<br />
Deze onderneming focust op het transport<br />
binnen Europa van groot formaat glas;<br />
van zeven à acht meter lang bij drie meter<br />
breed. “Wij hebben 350 gespecialiseerde<br />
vrachtwagens op de weg. Die brengen<br />
dit basisglas van de glasfabrieken naar de<br />
verwerkers. Hiermee hebben we ongeveer<br />
15% van de Europese markt op dit vlak in<br />
handen.”<br />
Twee innovaties springen hierbij het<br />
meest in het oog: een vastzetsysteem om<br />
ladingschades te beperken en een aluminium<br />
trailer met een leeggewicht van 5.000 kilo.<br />
Deze trailer werd zo’n tien jaar geleden<br />
ontwikkeld door de eigen R&D-afdeling.<br />
Het bedrijf laat de trailers bouwen in<br />
een trailerfabriek in Duitsland, die werd<br />
overgenomen. “Reguliere trailers wegen circa<br />
8.500 kilo. Doordat onze exemplaren lichter<br />
zijn, kunnen wij meer vracht meenemen.<br />
Zeker in Duitsland, waar de onderwegkosten<br />
door de extreem stijgende tol de pan uit<br />
rijzen, is dit van meerwaarde voor onze<br />
klanten.”<br />
Dubbeldek-concept<br />
Dan is er nog Emons Cargo 2WIN. Hierbij ligt<br />
de focus op transport met dubbeldekkers,<br />
die pallets met een hoogte van 1,30 tot 1,80<br />
meter kunnen vervoeren. “Wij ontwikkelden<br />
deze variant twaalf tot vijftien jaar geleden,<br />
op basis van een Engels voorbeeld. In een<br />
reguliere trailer kunnen 33 pallets van 1,80<br />
hoog worden vervoerd, in die van ons 54.<br />
Zo boek je dus flinke efficiencywinst. Dat<br />
is van toegevoegde waarde, aangezien<br />
duurzaamheid belangrijker wordt, het tekort<br />
aan chauffeurs groeit en de onderwegkosten<br />
toenemen. We hebben 200 van deze 2WINS<br />
op de weg. We rijden voor grote retailers en<br />
partijen in de markten voor ontbijtgranen en<br />
chips, verpakkingen en elektronica. Jaarlijks<br />
groeien we in deze markt, en ook in de markt<br />
voor glas, met zo’n 10%.”<br />
Digitale douanedocumenten<br />
Tot slot is er nog een vierde poot, het Emons<br />
Service Center. Hierbij ligt de focus niet op<br />
technische, maar op digitale innovatie. Dat<br />
houdt concreet in dat transportkennis wordt<br />
gekoppeld aan informatietechnologie. “In<br />
de praktijk betekent dit dat een team van<br />
zes à zeven mensen, die met name sterk<br />
zijn in digitalisering en Artificial Intelligence,<br />
zich bezighouden met het optimaliseren<br />
van processen. Binnen ons eigen bedrijf en<br />
voor klanten. Ook richten we ons op het<br />
managen en begeleiden processen, vooral<br />
op digitale wijze. Zo maken we sinds de<br />
Brexit bijvoorbeeld douanedocumenten<br />
digitaal in orde voor klanten die leveren aan<br />
het Verenigd Koninkrijk. De vraag hiernaar is<br />
groot.”<br />
Met de huidige opzet is het bedrijf, dat<br />
600 auto’s op de weg heeft en bijna 800<br />
personeelsleden telt, volgens Daan Emons<br />
klaar voor de toekomst. Al blíjft innoveren<br />
noodzakelijk en ziet hij ook behoorlijk wat<br />
uitdagingen, voor zijn bedrijf én voor de<br />
transportsector als geheel.<br />
Verduurzaming staat met stip op<br />
één. “Iedereen heeft de mond vol van<br />
elektrificatie, maar feit is dat een elektrische<br />
truck vier keer zo duur is als een dieseltruck.<br />
Daarnaast moet je als bedrijf investeren<br />
in laadinfrastructuur. Dat kan wellicht voor<br />
één truck, maar voor vijftig stuks is dat<br />
een ander verhaal. En je hebt een grotere<br />
elektriciteitsaansluiting nodig, waarvoor het<br />
stroomnet geen ruimte biedt. Daar komt bij<br />
dat opladen van een elektrische auto langs<br />
de weg tussen de 20 en 80 cent per kWh<br />
kost. Die variatie is enorm groot; dit kan je<br />
marge maken of breken.”<br />
Om al deze redenen ziet Emons een<br />
sectorbrede switch naar elektrisch transport<br />
voorlopig nog niet gebeuren. “Dit is eerder
iets voor over vijf tot tien jaar. Wij gaan<br />
volgend jaar wel experimenteren met twee<br />
elektrische trucks. Daarnaast hebben we<br />
sinds drie jaar tachtig LNG-trucks en stappen<br />
we volgend jaar over naar bio-LNG. Daarmee<br />
reduceer je 90 tot 95% van de CO 2<br />
-uitstoot.<br />
Hierin, en in biodiesel, zie ik op korte termijn<br />
wel kansen voor de sector. Deze brandstoffen<br />
zijn weliswaar duurder dan reguliere diesel,<br />
maar je hoeft geen geld te steken in dure<br />
trucks en laadinfrastructuur.”<br />
Papierwerk taboe<br />
De verdere digitalisering van processen<br />
binnen de transportsector is een andere<br />
uitdaging. “Veel processen vergen nu nog<br />
een hoopt papierwerk en dat is vanuit<br />
efficiency-oogpunt taboe richting de<br />
toekomst. Digitalisering vraagt niet alleen om<br />
investeringen in de juiste systemen, maar<br />
ook in mensen met een passende mindset.<br />
Om wat dit betreft kennis op te halen en te<br />
delen, werken wij samen met universiteiten in<br />
binnen- en buitenland.” Denk aan Eindhoven,<br />
Twente en Polen.<br />
Daan Emons: “Studenten studeren bij<br />
ons af en pakken vraagstukken op het<br />
gebied van digitalisering op. Zij en ook de<br />
docenten die bij zo’n project betrokken zijn,<br />
hebben vaak kennis en ideeën die wij zelf<br />
niet in huis hebben. Dat helpt ons verder.<br />
Maar wij geven ook informatie terug aan<br />
de onderwijsinstelling. Het werkt dus twee<br />
kanten op.”<br />
Daarnaast nam Emons deel aan het<br />
ICCOS-project van de Universiteit Twente.<br />
“Dan gaat het bijvoorbeeld over hoe de dataarchitectuur<br />
van een bedrijf er in toekomst uit<br />
moet zien. Als je met meer data gaat werken,<br />
moet je immers ook een basis voor je<br />
IT-infrastructuur aanleggen. Hiermee hebben<br />
we onszelf kunnen verbeteren.”<br />
De samenwerking met universiteiten<br />
focust volgens hem op meerdere velden. “Of<br />
wij, of universiteiten hebben een vraagstuk.<br />
Daarnaast blijft er ook wel eens iemand<br />
‘hangen’ bij ons; het helpt om mensen binnen<br />
te halen.”<br />
De verdere digitalisering zal het volgens<br />
Emons ook mogelijk maken om chauffeurs<br />
méér en beter zelf beslissingen te laten<br />
nemen. “Je kunt hen rechtstreeks informatie<br />
bieden, bijvoorbeeld via e-learnings en apps.<br />
Hierdoor kunnen ze bijvoorbeeld zelf bepalen<br />
waar ze een lekke band het beste kunnen<br />
laten maken, weten ze bij wie ze moeten<br />
zij als ze ergens moeten lossen, et cetera.<br />
Kortom: de digitale tools zullen ons als sector<br />
helpen om méér uit onze mensen te halen.”<br />
Hij vindt het ook belangrijk dat de<br />
chauffeurs een grotere rol krijgen binnen<br />
de branche. “We moeten die professional<br />
met zijn allen aan het roer zetten. Dat levert<br />
efficiencywinst op. En zo laat je deze persoon<br />
ook merken dat hij of zij ertoe doet, krijgt hij<br />
een beter gevoel bij je bedrijf en zal hij eerder<br />
genegen zijn om te blijven.”<br />
Compliment<br />
Het vinden en binden van voldoende<br />
chauffeurs is sowieso een uitdaging, volgens<br />
de ceo. Cruciaal is volgens hem om hen naar<br />
behoren te betalen, ervoor te zorgen dat<br />
de organisatie goed op poten staat en hen<br />
voldoende aandacht te geven. “Vraag naar<br />
de mening van een chauffeur en geef hem of<br />
haar regelmatig een compliment. Dit zit niet in<br />
het dna van de transportsector, maar kan wel<br />
een groot verschil maken. Naast innoveren<br />
op technisch en digitaal gebied, moeten we<br />
ook stappen maken op het gebied van HR.<br />
De chauffeur moet als het ware de nieuwe<br />
ceo worden. Immers: zonder chauffeurs staat<br />
onze hele sector stil.”<br />
17
Economie<br />
Tekst Anita Hestens<br />
Toch groot rijbewijs nodig voor zware elektrische bestelbus per 1 juli 2024<br />
Vervoerders teleurgesteld<br />
Bestuurders van een elektrische<br />
bestelbus tussen de 3.500 en<br />
4.250 kilo hebben vanaf 1 juli<br />
volgend jaar tóch een groot<br />
rijbewijs nodig. Dat heeft<br />
demissionair minister Mark<br />
Harbers van Infrastructuur en<br />
Waterstaat besloten, liet hij de<br />
Tweede Kamer weten. Slecht<br />
nieuws voor bedrijven bij de<br />
invoering van zero-emissie zones.<br />
Bedrijven reageren verbolgen en<br />
teleurgesteld.<br />
Normaal gesproken is voor voertuigen<br />
die zwaarder zijn dan 3.500 kilo een<br />
C-rijbewijs nodig. En elektrische busjes<br />
wegen door de zware batterijen meer dan<br />
even grote varianten op fossiele brandstoffen.<br />
Maar om ondernemers de ruimte te<br />
geven om te verduurzamen, gedoogt de<br />
overheid dat mensen met een B-rijbewijs<br />
elektrische bussen van rond de vier ton<br />
besturen. Dat is zo sinds 2019. Voor hen<br />
geldt een uitzonderings- of gedoogregeling<br />
tot 1 juli 2024.<br />
Te ingewikkeld<br />
Eerder leek het erop dat het kabinet met<br />
nieuwe wetgeving zou komen, waardoor<br />
een B-rijbewijs daarná ook genoeg zou zijn,<br />
maar die wet is voorlopig van de baan. Het<br />
bleek te ingewikkeld om het verschil tussen<br />
elektrische en fossiele bussen in de wet vast<br />
te leggen. “Een moeilijke afweging waarbij<br />
de verkeersveiligheid meespeelt”, zegt de<br />
minister in een verklaring.<br />
Hij vindt het onwenselijk om een juridisch<br />
vage situatie te laten bestaan. Ook vindt hij<br />
het, gezien de verkeersveiligheid, terecht dat<br />
bestuurders van zwaardere voertuigen extra<br />
18 TRANSPORT<br />
& LOGISTIEK<br />
op rijvaardigheid worden getest. “De botsing<br />
met een zwaarder voertuig leidt tot een<br />
grotere kans op ernstig letsel.”<br />
Vanuit het bedrijfsleven wordt verbolgen<br />
gereageerd. De bestuurders van ongeveer<br />
duizend elektrische bestelbussen kunnen<br />
over ruim een half jaar niet meer met een<br />
B-rijbewijs de weg op.<br />
Onnodige hindernis<br />
Organisaties als <strong>Transport</strong> & <strong>Logistiek</strong><br />
Nederland (TLN), VNO-NCW en<br />
MKB-Nederland vinden dat de<br />
gedoogregeling veel te snel wordt<br />
afgebouwd. “Veel te kort en onacceptabel”,<br />
stellen ze in een gemeenschappelijke<br />
verklaring.<br />
De organisaties vrezen dat ondernemers<br />
met duurzaamheidsambities onnodig op<br />
kosten gejaagd worden en noodgedwongen<br />
zullen kiezen voor een bestelauto met<br />
dieselmotor. “Veel bestuurders van elektrische<br />
bestelauto’s beschikken namelijk niet over<br />
een groot rijbewijs. Dit is een onnodige<br />
hindernis op weg naar duurzame logistiek<br />
en leefbare binnensteden. Er is al bijna<br />
geen beroepschauffeur te vinden en als die<br />
er al is, laten we die dan voor zwaardere<br />
vrachtwagens behouden. Er is veel<br />
geïnvesteerd in elektrische bestelwagens tot<br />
4.250 kilo met het oog op de komende zeroemissie<br />
zones. Om de benodigde wetgeving<br />
“Er is al bijna geen<br />
beroepschauffeur<br />
te vinden en als die<br />
er is, laten we die<br />
dan voor zwaardere<br />
vrachtwagens<br />
behouden”<br />
in te voeren is minstens een jaar nodig”, lieten<br />
de organisaties weten.<br />
1<br />
De verkoop van nieuwe elektrische<br />
bestelauto’s dreigt stil te vallen. Het verder<br />
verduurzamen en leefbaarder maken van<br />
binnensteden en winkelgebieden loopt door<br />
deze ontwikkelingen vertraging op.<br />
Bestuursvoorzitter Elisabeth Post van<br />
TLN haalt een praktijkproef aan van onlangs.<br />
Die wijst uit dat het besturen van een<br />
elektrische bestelauto met een B-rijbewijs<br />
geen risico vormt voor de verkeersveiligheid.<br />
De sector wil voorkomen dat elektrische<br />
bestelauto’s, die nu gebruik maken van de<br />
regeling tot 1 juli 2024, tot stilstand komen.<br />
Bestelauto’s aan de kant<br />
De afgelopen jaren hebben vervoerders al<br />
miljoenen euro’s geïnvesteerd in elektrische<br />
bestelauto’s. Die hebben bestuurders met<br />
een B-rijbewijs. Als de huidige regeling per<br />
1 juli 2024 stopt, dan zou dat bijvoorbeeld<br />
bij een bedrijf als DHL als gevolg hebben<br />
dat honderden elektrische bestelauto’s aan<br />
de kant worden gezet. Roelof Hofman,<br />
coo bij DHL: “Een bedrijf als DHL kan een<br />
investering van 40 miljoen euro letterlijk
2<br />
Run op bestelwagens in 2024<br />
Brancheverenigingen RAI Vereniging en Bovag voorspellen dat er volgend jaar<br />
78.000 bestelwagens worden verkocht, duizenden meer dan dit jaar. In 2025 vervalt<br />
namelijk de vrijstelling voor de aanschafbelasting voor bestelwagens, en de branche<br />
langs de weg parkeren, en wij niet alleen.<br />
Maar nog teleurstellender is dat de overheid<br />
de energietransitie van de sector hiermee<br />
dwarsboomt. De overheid die ons eerst<br />
opriep deze investering te doen, legt diezelfde<br />
bussen nu de facto aan de ketting.”<br />
Uitbreiding gaat niet door<br />
Ook Marco Scholten van Bode Scholten<br />
in Zoetermeer, gespecialiseerd in (stads)<br />
verwacht dat deze ontwikkeling, naast het effect van de invoering van de zeroemissie<br />
zones, gaat zorgen voor een hogere verkoop.<br />
Het effect van de invoering van de uitstootvrije zones is volgens de RAI Vereniging<br />
tweeledig. Het jaagt de verkoop van elektrische bestelbussen aan, maar leidt vóór<br />
de invoering wellicht ook op een run op dieselbusjes die nog een aantal jaar wel<br />
de stadscentra in mogen. Het aantal verkochte elektrische bestelauto’s nam toe<br />
van 3.139 in de eerste drie kwartalen van 2022 naar 7.434 in diezelfde periode dit<br />
jaar. Nu er vanaf 1 juli 2024 toch een groot rijbewijs nodig is voor zware elektrische<br />
distributie en partner van TransMission, laat<br />
bestelbus, is het de vraag of deze groei doorzet.<br />
weten dat het niet meer rendabel is om een<br />
elektrische bus aan te schaffen. “Met het<br />
oog op de toekomstige zero-emissie zones<br />
in grote steden hebben we in juni in twee<br />
elektrische bestelwagens van 4.250 kilo<br />
geïnvesteerd. Om onder de 3.500 kilo te<br />
blijven na 1 juli, kunnen we hiermee straks<br />
nog maar 500 kilo laden, omdat we met<br />
chassiscabine rijden. Dit is een afname van<br />
48% laadvermogen. De geplande investering<br />
in 2024 voor uitbreiding met vier elektrische<br />
bussen gaan wij niet doen. Wij gaan<br />
dieselvoertuigen kopen. Deze gaan we tot 31<br />
december 2027 inzetten in de zero-emissie<br />
zones, waarvan wij er vijf in onze bezorgregio<br />
van TransMission hebben. Dit betekent een<br />
afschrijving binnen drie in plaats van zes jaar.”<br />
Duurzaamheid Postnl geremd<br />
Postnl reageert teleurgesteld: “In ons eigen<br />
wagenpark hebben we in totaal 2.500<br />
elektrische voertuigen. Hiervan valt 1% per 1<br />
juli 2024 onder de nieuwe wetgeving. Hoewel<br />
de directe impact dus beperkt is, heeft dit wel<br />
gevolgen voor onze toekomstige beslissingen<br />
op het gebied van duurzaam vervoer. Eerder<br />
stond gepland om meer dan 200 dieselauto’s<br />
van ons wagenpark te vervangen door<br />
elektrische bestelbussen die een gewicht van<br />
meer dan 3.500 kilo hebben. Dit wordt door<br />
de nieuwe wetgeving flink bemoeilijkt. We zijn<br />
teleurgesteld, omdat deze ontwikkeling onze<br />
duurzaamheidsdoelen in de weg staat.”<br />
1 Bode Scholten gaat de geplande investering in<br />
2024 voor uitbreiding met vier elektrische bussen<br />
niet doen.<br />
2 Deze elektrische bestelbus van Postnl valt met<br />
3.500 kilo niet onder de nieuwe wetgeving.<br />
19
Visie<br />
Tekst Anita Hestens<br />
“Vervoerders dreigen speelbal<br />
te worden bij verduurzaming”<br />
“Bij de verduurzaming van<br />
het transport komt veel af op<br />
vervoerders, en er zijn grote<br />
investeringen mee gemoeid.<br />
Daarom moeten het bewustzijn<br />
en de kennis hierover bij<br />
hen omhoog. Misbruik door<br />
leveranciers en fabrikanten liggen<br />
op de loer zonder goede kennis<br />
van zaken”, zo waarschuwt<br />
Roger Reiniers, eigenaar van<br />
Tranergy in Venlo.<br />
Bij diverse transportbedrijven heeft Roger<br />
Reiniers jarenlang ervaring opgedaan<br />
met de inkoop van brandstoffen, trucks<br />
en trailers. “Twee jaar geleden ben ik voor<br />
mezelf begonnen met de oprichting van<br />
Tranergy, een samentrekking van transport<br />
en energie. Ik had het idee om vervoerders<br />
te ondersteunen bij het optimaliseren van de<br />
inkoop van brandstoffen.”<br />
Ieder land heeft verschillende<br />
prijsstructuren. “<strong>Transport</strong>ondernemers<br />
hebben vaak weinig tijd voor het scherp<br />
inkopen van brandstoffen. Het speelveld<br />
verandert continu en het is lastig voor<br />
vervoerders om altijd up-to-date te zijn. Door<br />
de opkomst van alternatieve brandstoffen<br />
wordt het er niet eenvoudiger op en ‘verslapt’<br />
hun aandacht voor de inkoop van diesel en<br />
ad-blue. Ik zorg ervoor dat voor zowel diesel<br />
als alternatieve brandstoffen marktconforme<br />
condities gelden.”<br />
“maar steeds vaker werd mij gevraagd<br />
om ook te kijken naar de inkoop van alle<br />
brandstoffen en dus ook alternatieve<br />
brandstoffen. Niet alleen elektriciteit,<br />
maar ook HVO, LNG, bio-LNG, bio-diesel<br />
en waterstof. Ik adviseer hierbij geheel<br />
onafhankelijk aan bedrijven met zo’n 25 tot<br />
400 vrachtauto’s in alle deelmarkten.”<br />
Meeste CO 2<br />
-reductie<br />
Vervoerders vragen hem vaak naar<br />
elektrificatie als manier om hun transport<br />
te verduurzamen. “Er zijn bedrijven die nu<br />
al succesvol hebben geïnvesteerd in een<br />
elektrische vrachtwagen, maar dit hoeft niet<br />
voor alle ondernemingen op dit moment de<br />
beste oplossing te zijn. Elke situatie is uniek.<br />
Elektrificatie is een mogelijkheid, maar focus<br />
bij verduurzaming niet alleen op elektrificatie,<br />
maar laat het afhangen van de situatie.<br />
Anders bestaat de kans dat een vervoerder<br />
op korte termijn kansen op verduurzaming in<br />
de hele breedte laat liggen, bijvoorbeeld door<br />
gebruik te maken van bio-LNG.”<br />
Mogelijk gaat elektrisch vervoer over tien<br />
jaar de belangrijkste vorm van duurzaam<br />
transport over de weg worden, suggereert<br />
Reiniers. “Maar dat is het over vijf jaar<br />
nog niet. Je kunt ook verduurzamen door<br />
aanpassing van het rijgedrag, inzet van<br />
LZV’s of verhoging van de beladingsgraad.<br />
Alternatieve brandstoffen leveren de meeste<br />
CO 2<br />
-reductie op, maar gebruik ervan is ook<br />
het meest complex.”<br />
Calculatiemodel<br />
Reiniers heeft voor de verduurzaming van<br />
transportbedrijven een calculatiemodel<br />
ontwikkeld. Daarin neemt hij diverse factoren<br />
mee, en hij houdt rekening met heffingen in<br />
de toekomst. Denk aan de kilometerheffing<br />
in 2026 en de invoering van ETSII voor de<br />
emissies in het wegvervoer vanaf 2027.<br />
“Veel factoren bepalen wat de beste keuze<br />
voor bedrijven is, zoals de CO 2<br />
-footprint<br />
van een brandstof, investeringen, reparatie-<br />
en onderhoudskosten, laadvermogen,<br />
tanklocaties, de beschikbaarheid van trucks<br />
en brandstof en kosten van de brandstof.<br />
Maar ook de jaarkilometrage, het inzetgebied<br />
en de actieradius zijn belangrijk.”<br />
Het mooie is dat de oprichter van<br />
Ook alternatieve brandstoffen<br />
Deze dienstverlening is redelijk nieuw voor<br />
bedrijven, zegt Reiniers. “Toch volgt na<br />
een eerste opdracht vaak een structurele<br />
samenwerking.” Aanvankelijk richtte hij zich<br />
meer op de inkoop van diesel en ad-blue,<br />
20 TRANSPORT<br />
& LOGISTIEK
“Focus bij<br />
verduurzaming<br />
niet alleen op<br />
elektrificatie,<br />
maar laat het<br />
afhangen van<br />
de situatie”<br />
Workshops<br />
Tranergy verzorgt workshops om<br />
de kennis over de energietransitie<br />
bij transportbedrijven te vergroten.<br />
Met aandacht voor het algemene<br />
speelveld, wet- en regelgeving,<br />
energievormen en de dynamiek van<br />
een business case.<br />
Tranergy voor verschillende bedrijven werkt.<br />
“Daardoor ben ik in staat om het model voor<br />
elk alternatief met praktijkwaardes te vullen.<br />
Het is dan ook niet zo dat er uit elke analyse<br />
vaak één bepaalde brandstof/aandrijving als<br />
meest aantrekkelijke uit naar voren komt. Dat<br />
hangt van de situatie af.”<br />
Zijn advies: “Staar je niet blind op alleen<br />
de CO 2<br />
-reductie. Van belang is ook wat de<br />
kosten per ton CO 2<br />
-besparing zijn én wat<br />
de klant bereid is te betalen. Succesvolle<br />
verduurzamingstrajecten gaan altijd in overleg<br />
met de verlader. Kosten per ton bespaarde<br />
CO 2<br />
wordt key. Wat is de goedkoopste<br />
manier om CO 2<br />
te reduceren? Dat probeer ik<br />
helder te krijgen voor bedrijven.”<br />
Dit helpt ook om de verwachtingen<br />
bij de verlader te managen. “Die stroken<br />
vaak niet met de realiteit. Dit is meteen een<br />
oproep aan iedereen om je in ieder geval<br />
bekend te maken met de basisprincipes van<br />
de verschillende alternatieve aandrijvingen<br />
en brandstoffen. Zo kun je beter inschatten<br />
hoe plausibel bepaalde beweringen zijn. Zo<br />
zal waterstof in de komende vijf jaar geen<br />
significantie rol van betekenis spelen, omdat<br />
het vooralsnog onbetaalbaar is.”<br />
Te veel zonnepanelen<br />
Veel vervoerders zijn zich aan te oriënteren op<br />
zero-emissie transport. Dat merkt Reiniers:<br />
“De aanschaf van een elektrische truck is<br />
daarbij nog het makkelijkste. Maar behalve<br />
laadinfrastructuur op het eigen terrein is ook<br />
een grotere netaansluiting met een passend<br />
energiecontract nodig. Onderzocht moet<br />
worden of een investering in zonnepanelen<br />
of accu’s verstandig is. Als er sprake is van<br />
een gehuurd pand, moet de verhuurder dit<br />
namelijk toestaan.”<br />
En er is meer. “Er komt ook<br />
energiemanagement bij kijken, evenals<br />
verrekeningen van HBE’s. De onderneming<br />
moet een planning van laadmomenten en<br />
-locaties maken. En dan heb ik het nog niet<br />
over de financiering en eventuele aanvraag<br />
van subsidie.” Hiervoor komen vervoerders<br />
in aanraking met allerlei dienstverleners,<br />
leveranciers en fabrikanten.<br />
Slachtoffer<br />
“Ik zie dat vervoerders makkelijk slachtoffer<br />
kunnen worden en soms onjuiste<br />
beslissingen nemen die niet in hun belang<br />
zijn. Ik heb al een aantal malen meegemaakt<br />
dat vervoerders een verkeerde investering<br />
hebben gedaan in zonnepanelen. Zij hadden<br />
fors geld uitgegeven aan een dak vol panelen,<br />
maar kwamen later tot de conclusie dat dit<br />
onvoldoende was om het gehele jaar de<br />
trucks van energie te voorzien, en dat het<br />
terugleveren van energie weinig oplevert.”<br />
Reiniers waarschuwt: “Voor<br />
grootzakelijke aansluitingen bestaat geen<br />
salderingsregeling. Kortom, bij elektrificatie<br />
van het wagenpark komen veel extra zaken<br />
kijken waar je als ondernemer in eerste<br />
instantie niet aan denkt.”<br />
Roger Reiniers van Tranergy helpt bedrijven bij<br />
inkoop van brandstoffen en verduurzaming van<br />
hun transport.<br />
21
Drive the road of change.<br />
Nieuwe motoren en aandrijflijnen, een nieuw interieurontwerp,<br />
vernieuwde diensten en veiligheidskenmerken. Alles wat<br />
jouw transportoplossingen duurzamer, comfortabeler en<br />
productiever maakt, is nu aan boord van de IVECO-range.<br />
www.iveco.nl
Column Bas Koopmanschap<br />
Beeld Christiaan Krouwels<br />
Stop met<br />
zelfoverschatting!<br />
Het eind van het jaar is een goed moment om terug te kijken op het afgelopen jaar.<br />
Een jaar eerder zijn vaak, vol van ambitie, plannen opgesteld voor investeringen,<br />
omzetgroei en verbeterprojecten. In onze dagelijkse praktijk zien wij dat in december veel<br />
bedrijven tot de conclusie komen dat er (weer) niets van de plannen terecht is gekomen. De<br />
oorzaak: zelfoverschatting.<br />
Het realiseren van plannen kost tijd, en moet naast de normale werkzaamheden gebeuren.<br />
Daardoor zit er een limiet aan het aantal plannen dat je kunt realiseren in de beschikbare<br />
tijd. Managers overschatten zichzelf vaak in wat ze aankunnen. Daardoor maken ze te veel<br />
plannen. Gevolg is dat projecten niet of half gedaan worden en uiteindelijk doodbloeden.<br />
De crux zit er dus in dat je niet te veel projecten probeert uit te voeren in een jaar, maar<br />
alleen die waarvan je zeker weet dat je ze kunt realiseren, en dat ze wat opleveren. Om dit te<br />
bepalen, is het zaak om voor elk project drie hele simpele vragen te stellen.<br />
De eerste is: wat kost het als we het niet doen? Het beantwoorden van deze vraag geeft je<br />
inzicht in de grootte van het ‘probleem’ dat je wilt oplossen. Vervolgens stel je de vraag: wat<br />
levert het op als we het wel doen? Deze vraag geeft je inzicht in het besparingspotentieel<br />
van het project. Wanneer het besparingspotentieel kleiner is dan de kosten, moet je jezelf<br />
afvragen of dit project belangrijk genoeg is om op te pakken.<br />
De laatste vraag om te beantwoorden is: wat kost het om het project te realiseren?<br />
Neem hierbij zowel de kosten mee van de tijd die je in een project moet steken, maar<br />
ook investeringen die gedaan moeten worden. Bepaal voor elk project wat de maximale<br />
terugverdientijd mag zijn.<br />
Ik weet zeker dat door het stellen van deze drie vragen het aantal projecten teruggebracht<br />
zal worden naar een beperkt aantal projecten die echt het verschil gaan maken, en die<br />
gerealiseerd zullen worden. Het gezegde ‘less is more’ is hier zeker van toepassing.<br />
Zorg als laatste dat elke project een verantwoordelijke projectleider krijgt. Dat kan iemand<br />
van binnen het bedrijf zijn, maar voor sommige grote projecten kan het zeker lonen om<br />
een ervaren professional in te huren. De projectleider is verantwoordelijk voor de uitvoer en<br />
realisatie van het project binnen de duivelse driehoek: tijd, geld en kwaliteit.<br />
Ik wens u vooral succesvolle projecten in 2024.<br />
Bas Koopmanschap is managing partner bij NextPage<br />
23
Visie<br />
Tekst Annelies van Stijn<br />
Miranda Vodegel uitgeroepen tot <strong>Logistiek</strong> Goeroe <strong>2023</strong><br />
“Durf uit de band te springen!”<br />
Voor haar sterke toewijding aan<br />
de arbeidsmarkt, is Miranda<br />
Vodegel uitgeroepen tot<br />
<strong>Logistiek</strong> Goeroe <strong>2023</strong>. Thema’s<br />
als een Leven Lang Ontwikkelen<br />
en meer vrouwelijke werknemers<br />
in de logistieke sector zijn haar<br />
aandachtspunten. Ze werkt bij<br />
de HAN, Center of Expertise<br />
(CoE) KennisDC <strong>Logistiek</strong> en<br />
Logistics Valley Regio Nijmegen.<br />
Een complete verrassing was het voor<br />
Vodegel dat Jong <strong>Logistiek</strong> Nederland<br />
haar de titel <strong>Logistiek</strong> Goeroe <strong>2023</strong> bezorgde.<br />
“Ik dacht echt: why me…? De concurrentie<br />
van de andere genomineerden was immers<br />
groot en ik beweeg me uiteindelijk pas acht<br />
jaar in de logistieke wereld.”<br />
Tegelijkertijd realiseert ze zich dat zij<br />
door haar verschillende functies (bij de<br />
HAN, CoE KennisDC <strong>Logistiek</strong> en Logistics<br />
Valley Regio Nijmegen) een belangrijke rol<br />
speelt: ze brengt onderzoek, onderwijs en<br />
werkveld bij elkaar. “Juist door die diverse<br />
rollen kan ik in die driehoek binnen de HAN,<br />
regionaal en landelijk verbindingen leggen en<br />
synergie bevorderen. En ik weet dat ik hierbij<br />
optimaal gebruik kan maken van mijn kracht:<br />
verbinden.”<br />
Balletschool<br />
Natuurlijk moest Vodegel toen ze in 2015<br />
aantrad als manager CoE KennisDC<br />
<strong>Logistiek</strong>-HAN haar weg nog vinden in het<br />
logistieke. Daarvóór was ze manager bij het<br />
toenmalige Centrum voor Ondernemerschap<br />
aan de HAN. “Die functie hield op te bestaan,<br />
en toen ik deze vacature voorbij zag komen,<br />
was ik meteen enthousiast.”<br />
Het eerste jaar is ze modules gaan volgen<br />
om zich de logistiek en logistieke taal eigen<br />
te maken. “Ook ben ik veel gaan lezen, met<br />
mensen uit de sector gaan praten en heb<br />
ik transportbedrijven bezocht. Ik kwam er<br />
tijdens die gesprekken al snel achter dat<br />
het runnen van die bedrijven niet anders<br />
was dan het leiden van m’n balletschool.<br />
Die heb ik jarenlang gehad. Als mkb-bedrijf<br />
loop je immers allemaal tegen dezelfde<br />
specifieke vraagstukken aan, alleen is de<br />
context anders. Ik vond het meteen allemaal<br />
erg leuk. Wel heb ik binnen de HAN, maar<br />
vooral binnen het landelijk opererende CoE<br />
KennisDC <strong>Logistiek</strong>, m’n rol moeten vinden.<br />
Dat komt omdat er zo weinig vrouwen<br />
werkten.”<br />
Meer vrouwen<br />
Jong <strong>Logistiek</strong> Nederland heeft Vodegel<br />
benoemd tot logistiek Goeroe <strong>2023</strong> vanwege<br />
haar affiniteit met het werkveld, het zich hard<br />
maken voor een Leven Lang Ontwikkelen en<br />
haar inzet voor de stichting Diversity Works.<br />
“Omdat we ook hier aan de HAN zagen<br />
dat vrouwen ondervertegenwoordigd waren<br />
en nog steeds zijn in logistieke opleidingen,<br />
zijn mijn collega Nienke Hofstra en ik ons<br />
gaan focussen op meer diversiteit in de<br />
logistiek. We zijn daarvoor, met de Stichting<br />
Diversity Works, activiteiten gestart om te<br />
werken aan de verhoging van het aantal<br />
vrouwelijke studenten. We richten ons vooral<br />
op vrouwen, omdat we het idee hebben dat<br />
we dat ook kunnen bewerkstelligen.”<br />
Ze vervolgt: “We zijn begonnen met een<br />
nulmeting. Niet alleen binnen de HAN, maar<br />
binnen alle opleidingen logistiek in het land<br />
die bij CoE zijn aangesloten (zeven). We<br />
willen weten hoeveel vrouwen een logistieke<br />
opleiding volgen aan de hogescholen, of er<br />
een verschil is tussen voltijds en deeltijds,<br />
en of de cijfers anders zijn bij internationale<br />
“Wil je personeel<br />
binnenhalen en<br />
behouden, dan moet<br />
je ruimte geven<br />
voor persoonlijke<br />
ontwikkeling”<br />
studies. Ook hopen we boven water te<br />
krijgen hoe het staat met de tussentijdse<br />
uitstroom, en of vrouwen die wél afstuderen,<br />
ook daadwerkelijk in de logistiek terecht<br />
komen.”<br />
Tegen de verwachting van beide dames<br />
in, viel het niet mee om die gegevens op tafel<br />
te krijgen. Want de verschillende opleidingen<br />
hanteren allemaal eigen telsystemen. “Wel<br />
al is duidelijk dat er op internationale studies<br />
meer vrouwen zitten. Mooi, maar daar heb<br />
je in het werkveld niet veel aan, want zij gaan<br />
vaak weer terug naar hun geboorteland.”<br />
Wat Vodegel en Hofstra ook graag<br />
willen weten, is waarom nogal wat vrouwen<br />
tussentijds uitstromen. “Daarvoor laten<br />
we vrouwen met elkaar in gesprek gaan<br />
en proberen dat in kaart te brengen door<br />
onze studenten dat op te laten tekenen via<br />
vragenlijsten.”<br />
Persoonlijke ontwikkeling<br />
Naast haar inzet voor meer vrouwen in de<br />
logistiek, maakt Vodegel zich hard voor<br />
een Leven Lang Ontwikkelen. Werkgevers<br />
moeten hier veel meer voor gaan openstaan<br />
dan ze nu doen, is haar mening.<br />
“Zeker in een tijd van arbeidskrapte<br />
is het belangrijk om personeel binnen te<br />
halen en te behouden”, zegt ze. “Daarbij<br />
moeten werkgevers zich ervan bewust zijn<br />
dat de huidige generatie studenten niet<br />
meer, zoals twintig jaar geleden, gaat voor<br />
alleen een dikke bonus en een hoog salaris.<br />
24 TRANSPORT<br />
& LOGISTIEK
Zij vinden het veel belangrijker ook een<br />
maatschappelijke bijdrage te leveren. Verder<br />
zoeken ze naar meer balans tussen werk en<br />
privé. Je zult tegenwoordig als werkgever<br />
-en dat is vaak vooral in het mkb met een<br />
hands-on mentaliteit en veel hectiek lastigmensen<br />
de ruimte moeten geven zich te<br />
ontplooien. Werknemers moeten met een<br />
gerust hart een dag naar een congres kunnen<br />
of zich aansluiten bij een learning community.”<br />
“Tijdens een van de projecten die ik<br />
gedraaid heb de afgelopen jaren zei een<br />
werknemer eens dat zij zich schuldig voelde<br />
als zij daar niet iedere keer vandaan kwam<br />
met handvatten of bagage waar haar bedrijf<br />
wat aan heeft. Maar zo werkt het niet. Het<br />
gaat hier echt om een stuk persoonlijke<br />
ontwikkeling en interesse. En indirect kan dat<br />
dan ook weer z’n vruchten afwerpen met<br />
kennis, ervaring en plezier die de werknemers<br />
dan meenemen naar hun bedrijf.”<br />
Effort in steken<br />
In haar nieuwe rol als <strong>Logistiek</strong> Goeroe<br />
wil Vodegel bedrijven dan ook graag wat<br />
meegeven. “Word wakker. Er liggen heel<br />
veel kansen als je je strategie wijzigt als het<br />
gaat om personeelsbeleid. Wil je personeel<br />
binnenhalen en behouden, dan moet je<br />
ruimte geven voor persoonlijke ontwikkeling.<br />
Dat kost tijd en geld. Zeker. Maar daar liggen<br />
wel de kansen, zekers als het gaat om de<br />
generatie die nu van school komt. Je moet er<br />
echt effort insteken. Niks voor niks!”<br />
Een Leven Lang Ontwikkelen hebben<br />
Vodegel en haar collega Dennis Moeke,<br />
HAN-lector <strong>Logistiek</strong> & Allianties, ook op<br />
de agenda gezet van bijvoorbeeld Logistics<br />
Valley. “Onze taak als lectoraat, en die van<br />
Logistics Valley, is niet alleen bezig te zijn met<br />
het oplossen van de dagelijkse problemen<br />
van bedrijven. We moeten trends en<br />
ontwikkelingen signaleren, erover nadenken<br />
en stappen zetten om bedrijven daarop voor<br />
te bereiden. Het gaat hier om de strategieën<br />
van morgen.”<br />
“We werken aan de<br />
verhoging het aantal<br />
vrouwelijke studenten”<br />
Naast het wakkerschudden van werkgevers,<br />
als het gaat om eigentijds personeelsbeleid,<br />
zal Vodegel vanuit haar rol als <strong>Logistiek</strong><br />
Goeroe het komende jaar binnen JNL<br />
ook nadenken over hoe dat Leven Lang<br />
Ontwikkelen en het bevorderen van meer<br />
vrouwen in de logistiek verder uit te dragen.<br />
“Daar wil ik absoluut m’n steentje aan<br />
bijdragen”, aldus Vodegel.<br />
Wensenlijstje<br />
Op de vraag wat zij graag zou zien de<br />
komende jaren, weet ze nog wel wat. “Ik<br />
wens dat bedrijven over hun schaduw<br />
heen stappen en studenten niet alleen<br />
eenmalig inzetten voor het oplossen van<br />
problemen. Natuurlijk is dat de opdracht<br />
voor HBO-studenten, maar het is belangrijk<br />
dat ondernemers het daar niet bij laten, en<br />
op de uitkomsten van deze opdrachten<br />
voortborduren. Slagen maken, is belangrijk.<br />
Bedrijven moeten de inzet van studenten als<br />
iets cyclisch zien, zodat ze de spiraal naar<br />
boven inzetten.”<br />
Ook hoopt Vodegel dat werkgevers zich<br />
ervan bewust zijn of worden dat diversiteit<br />
binnen een bedrijf, zorgt voor nieuwe<br />
inzichten en een andere perspectieven. Of het<br />
nou gaat om mannen en vrouwen of andere<br />
culturen. “Dat zal een team en dus ook een<br />
bedrijf meer brengen. Haal je binnen wat je<br />
zelf bent, dan houd je wat je hebt. Je kunt<br />
veel meer krijgen. Kruip daarom uit je schulp,<br />
ga het aan. Durf uit de band te springen!”<br />
“<strong>Logistiek</strong> Goeroe <strong>2023</strong>. Ik dacht echt: why<br />
me…?”<br />
25
TIJDEN<br />
VERANDEREN.<br />
EN JIJ?<br />
De wereld verandert, werken in de sector transport en<br />
logistiek verandert. Als organisatie moet je hierbij wendbaar<br />
zijn en meeveranderen. Wil jij steeds beschikken over de<br />
beste medewerkers die met plezier aan het werk zijn en<br />
blijven? Met onze kennis en expertise zorgen we daarvoor.<br />
Dat doen we namens de sociale partners in de sector.<br />
STL werkt. Voor jou!<br />
Benieuwd naar wat we voor jou kunnen betekenen?<br />
Scan de QR-code, bel of mail ons via 088-2596111 of<br />
info@stlwerkt.nl. We spreken je graag!<br />
www.stl.nl
Arbeidsmarkt<br />
Tekst Anita Hestens<br />
Beroep van chauffeur steeds aantrekkelijker voor vrouwen<br />
“Vrouwen brengen<br />
andere sfeer”<br />
De sector transport en logistiek<br />
is een mannenwereld. Toch<br />
neemt het aantal vrouwelijke<br />
vrachtwagenchauffeurs de<br />
laatste tijd toe. Steeds meer<br />
vrouwen vinden het beroep<br />
aantrekkelijk. Hoe komt dat<br />
eigenlijk?<br />
Vrouwelijke chauffeurs maken zo’n 5%<br />
uit van alle chauffeurs in Nederland;<br />
een verdubbeling in vergelijking met slechts<br />
een paar jaar geleden. “Maar we zien dat<br />
percentage graag nog veel hoger worden!<br />
Je merkt dat er een ontwikkeling gaande is<br />
in de sector”, stelt Gabby Delhaas, manager<br />
instroom & mobiliteit bij Sectorinstituut<br />
<strong>Transport</strong> en <strong>Logistiek</strong> (STL).<br />
Vanwaar die toegenomen interesse?<br />
“Eén van de belangrijkste redenen waarom<br />
vrouwen in het verleden niet kozen voor het<br />
beroep van vrachtwagenchauffeur is dat deze<br />
mogelijkheid vrij onbekend was. Heel lang<br />
namen vrouwen het niet eens in overweging<br />
om na te denken over een toekomst achter<br />
het stuur van een vrachtwagen. Het kwam<br />
niet in ze op.”<br />
Verkeerd beeld<br />
Een andere oorzaak is volgens Delhaas dat<br />
het beeld dat veel vrouwen van het beroep<br />
van chauffeur hadden, vaak niet strookte<br />
met de werkelijkheid. “Zij hadden een<br />
verkeerd idee van het beroep. Het is al een<br />
tijd niet meer zo dat een chauffeur standaard<br />
60 uur in de week maakt, door de week<br />
altijd onderweg is en niet thuis slaapt. De<br />
verschillende deelmarkten bieden steeds<br />
meer mogelijkheden voor chauffeurs in het<br />
beroepsgoederenvervoer. In Nederland<br />
is er veel werk voor chauffeurs die bijtijds<br />
beginnen, maar vervolgens ’s avonds gewoon<br />
thuis zijn bij hun gezin. Daarnaast bieden<br />
steeds meer bedrijven de optie om parttime<br />
te werken, iets wat veel vrouwen graag<br />
willen.”<br />
Campagnes en tv-programma’s<br />
De campagnes en tv-programma’s zoals<br />
‘Meiden die rijden’ zorgen volgens Delhaas<br />
voor meer bekendheid, en geven een<br />
duidelijk en eerlijk beeld van het beroep.<br />
De dames vertellen hoe ze zich staande<br />
houden in een mannenwereld en geven vaak<br />
tips. Het stigma van zwaar en lang werk<br />
wordt ook besproken en je merkt dat dit al<br />
lang niet meer zo is voor veel deelmarkten.<br />
Daarnaast laten ze vooral zien hoe leuk<br />
het rijden is. Aan de Ladies Night, de<br />
speciale instapavond om vrouwen te laten<br />
ervaren wat het is om aan de slag te gaan<br />
als chauffeur, namen zo’n 200 potentiële,<br />
vrouwelijke vrachtwagenchauffeurs deel. Zij<br />
deden hun verhaal. Het is onderdeel van de<br />
campagne ‘ikwordvrachtwagenchauffeur.nl’,<br />
mogelijk dankzij de Stichting Opleidings- en<br />
Ontwikkelingsfonds Beroepsgoederenvervoer<br />
(SOOB) en uitgevoerd door STL.<br />
Inspiratie<br />
De reacties op de vrouwen in de sector<br />
zijn goed. “Bij STL horen wij bijna alleen<br />
maar positieve reacties, al moeten de<br />
mensen soms even wennen aan de nieuwe<br />
doelgroep. Vrouwen brengen vaak een<br />
andere sfeer en dynamiek in een bedrijf. Heel<br />
veel vrouwen vinden het werk als chauffeur<br />
gewoon hartstikke leuk. En op het moment<br />
dat je in je omgeving hoort dat vrouwen prima<br />
gedijen als chauffeur, werkt dat inspirerend<br />
voor andere vrouwen. Bekend maakt<br />
bemind!” aldus Delhaas, die van collega’s<br />
hoort dat vrouwen in het algemeen zorgen<br />
voor meer verbintenis.<br />
Daarnaast geven werkgevers aan dat ze<br />
loyaler zijn. Als ze er eenmaal ergens werken,<br />
dan blijven ze er vaak lang.<br />
Er werken steeds meer vrouwen als<br />
vrachtwagenchauffeur.<br />
27
Arbeidsmarkt<br />
Tekst Anita Hestens<br />
In vijf stappen naar een strategisch HRM-plan<br />
Zorg dat je de<br />
bedrijfsstrategie kent<br />
1<br />
28 TRANSPORT<br />
& LOGISTIEK
Heb je als bedrijf last van<br />
chauffeurstekort of vergrijzing?<br />
Dit vraagt om strategisch HRMbeleid.<br />
STL houdt regelmatig<br />
themabijeenkomsten voor HRprofessionals<br />
en leidinggevenden,<br />
zoals bij Pot Verhuizingen/<br />
<strong>Logistiek</strong> in Amersfoort.<br />
Hanneke Moonen geeft adviezen<br />
hoe je tot een strategisch HRMplan<br />
kan komen. “Doe dat samen<br />
met managers.”<br />
Een praktische aanpak voor strategisch<br />
HRM-beleid. Daar staat Moonen van<br />
Moon-HRM voor. “Belangrijk hierbij is om<br />
vooruit te blikken. Kijk niet alleen naar de<br />
problemen van vandaag, maar bereid je ook<br />
voor op de uitdagingen van morgen. Waar<br />
wil je naartoe met je bedrijf? De stip op de<br />
horizon is essentieel voor een strategisch<br />
HRM-beleid.”<br />
Een toekomstgerichte HRM-strategie<br />
kan niet zonder een bedrijfsstrategie die<br />
zich richt op de toekomst, volgens de<br />
deskundige. “HRM-mensen kennen die<br />
strategie soms niet, maar daar begint het wel<br />
mee. Op basis van een bedrijfsplan ontwikkel<br />
je het HRM-plan, en dat kun je het beste<br />
met de managers doen. Slechts éénderde<br />
van de bedrijven in de sector heeft zo’n plan,<br />
maar met zo’n visie kun je werken aan het<br />
oplossen van urgente problemen.”<br />
Organisatiedoelstellingen<br />
Het doel is het verbinden van HRM-beleid<br />
aan de organisatiedoelstellingen. Moonen:<br />
“Stap 1 is de strategie van het bedrijf<br />
voor de toekomst helder krijgen. Stap 2<br />
is het vaststellen van de meest urgente<br />
personele vraagstukken, gezien de ambitie<br />
van het bedrijf waar het naartoe wil. Wat is<br />
je bestaansrecht? Wil je groeien, dan kun<br />
je meestal niet zonder extra personeel.<br />
Ga je digitaliseren of verduurzamen, dan<br />
vraagt het vaak andere kwaliteiten van<br />
medewerkers. Stap 3 is het opstellen van<br />
de HRM-strategie, waarbij je je focust op<br />
wat de belangrijkste HRM-vraagstukken<br />
zijn. Bij stap 4 komen de interventies en<br />
maatregelen aan de orde die bijdragen aan<br />
het oplossen van de problemen. Hoe kom<br />
je aan voldoende personeel en houd je de<br />
achterdeur dicht? Hoe zorg je dat mensen<br />
nieuwe vaardigheden onder de knie krijgen?<br />
Slim kiezen is daarbij het motto. Maak kleine<br />
stappen die impact hebben. Stap 5 is het<br />
uitvoeren van je plannen, resultaten halen en<br />
je HRM-plan blijven actualiseren.”<br />
Boeien en binden van personeel<br />
Volgens deelneemster Janita Verweij,<br />
HR-medewerker bij Bouw Logistic Services<br />
in Nijkerk, is het lastig om de vacatures<br />
van chauffeurs in te vullen. “Soms gaan<br />
chauffeurs na het afronden van hun<br />
BBL-opleiding bij ons weg. Ons bedrijf<br />
houdt zich bezig met nationaal transport<br />
en fijnmazige distributie. Sommigen<br />
willen liever internationaal gaan rijden. Als<br />
afstudeeropdracht heb ik een kalender<br />
ontwikkeld over boeien en binden van<br />
personeel. Eén van de activiteiten die<br />
daaruit is ontstaan, is de ontwikkeling van<br />
een jaarkalender waarop iedere maand een<br />
leuke activiteit voor medewerkers staat.<br />
Nu ben ik bezig met het opstellen van een<br />
Vijf stappen<br />
1. De strategie van het bedrijf voor de toekomst helder krijgen;<br />
2. De meest urgente personele vraagstukken vaststellen in verband met de ambitie<br />
van het bedrijf waar het naartoe wilt;<br />
3. Het opstellen van de HRM-strategie waarbij je focust op de belangrijkste HRMvraagstukken;<br />
4. Interventies en maatregelen beschrijven, die bijdragen aan het oplossen van<br />
problemen;<br />
5. Het uitvoeren van de plannen, resultaten halen en het HRM-plan blijven<br />
actualiseren.<br />
2<br />
“Stip op de horizon is<br />
essentieel voor een<br />
strategisch HRMbeleid”<br />
opleidingsplan voor 2024. Een belangrijk<br />
vraagstuk daarbij is wat een teamleider nodig<br />
heeft om zijn leidinggevende rol te pakken.”<br />
Gekste salarissen<br />
Ook voor Josje Ginsel, HR-adviseur bij<br />
HAVI Logistics in Amersfoort, is de grootste<br />
uitdaging het vinden van kwalitatief goed<br />
personeel. “Er is een HRM-plan aanwezig.<br />
Wij vertalen organisatiedoelen naar doelen<br />
van afdelingen en personen, gekoppeld<br />
aan een financiële bonus. Je snijdt jezelf<br />
in je portemonnee als je die doelen niet<br />
haalt. We zetten ons in om goede mensen<br />
binnen te halen. Maar sollicitanten vragen<br />
de gekste salarissen. Ze willen nu soms<br />
200 euro meer dan een halfjaar geleden.<br />
Ons bedrijf, dat zich bezighoudt met supply<br />
chain logistiek, valt niet onder de cao van<br />
het beroepsgoederenvervoer, die standaard<br />
lonen voorschrijft.”<br />
1 Bij de aanpak van strategisch HRM-beleid is het<br />
belangrijk om naar de toekomst te kijken.<br />
2 Hanneke Moonen: “De bedrijfsstrategie is de<br />
basis voor een strategisch HRM-beleid.”<br />
29
Arbeidsmarkt<br />
Tekst Anita Hestens<br />
Taalambassadeur Hans van Dijk:<br />
“Ik voel me nu zekerder”<br />
Van de vrachtwagenchauffeurs<br />
is 13% laaggeletterd. Zij<br />
hebben veel moeite met lezen<br />
en schrijven, en zijn vaak ook<br />
digitaal zwak. Een van hen is<br />
Hans van Dijk. Hij werkte 35<br />
jaar met vallen en opstaan als<br />
vrachtwagenchauffeur. Tot de<br />
boordcomputer kwam en hij<br />
vier jaar geleden orderpicker<br />
werd. Al vijf jaar gaat hij naar<br />
school en ook zet hij zich in<br />
als taalambassadeur van de<br />
Stichting ABC. In 2020 kreeg<br />
hij hiervoor de TaalHeldenprijs<br />
uitgereikt door prinses<br />
Laurentien.<br />
Hans van Dijk (63) is geboren in Limburg.<br />
Toen hij acht was, verhuisde hij met<br />
het gezin naar Ouddorp in Noord-Holland<br />
en later, op zijn 38e, naar West-Friesland.<br />
De kolenmijnen sloten en zijn vader vond<br />
werk bij de Hoogovens in Noord-Holland.<br />
Maar vanwege zijn Limburgse accent werd<br />
hij gepest. Op school ging het daardoor niet<br />
goed. Daarbij kwam dat leren hem heel veel<br />
moeite kostte.<br />
De lagere school en de LTS maakte<br />
hij af. Daarna koos hij ervoor om<br />
vrachtwagenchauffeur te worden. In eerste<br />
instantie als bijrijder. Hans: “Dat werk heb ik<br />
jaren gedaan. Het ging mij goed af, omdat<br />
alles met de hand ging. Tot een oudere<br />
chauffeur tegen mij zei: moet jij niet eens je<br />
rijbewijs gaan halen? Daar zag ik erg tegenop<br />
vanwege de theorie. Maar goed, het bedrijf<br />
wilde de rijlessen betalen en dat was een<br />
unieke kans. Er was wel een voorwaarde:<br />
als ik het examen niet haalde, moest ik alles<br />
30 TRANSPORT<br />
& LOGISTIEK<br />
terugbetalen. Het is mij gelukt, maar vraag<br />
me niet hoe.”<br />
Lantarenpalen tellen<br />
Als vrachtwagenchauffeur had Hans er veel<br />
last van dat lezen, schrijven en rekenen hem<br />
moeite kostten. “Straatnaamborden lezen<br />
bijvoorbeeld. Dat nam veel tijd in beslag,<br />
dus dan bedacht ik allerlei trucjes. Ik ken alle<br />
gevels van Amsterdam. Zo vond ik mijn weg<br />
op de grachten. In het buitengebied helpt<br />
rotondes of lantarenpalen tellen. Ik weet<br />
nog dat ik ergens in de buurt van Leiden<br />
bij de vijfde lantarenpaal naar links moest<br />
en vervolgens na vier palen naar rechts,<br />
en dan was ik bij mijn bestemming. Bij de<br />
prijsuitreiking van de TaalHeldenprijs stond de<br />
jury ervan te kijken dat ik zo mijn weg vond.”<br />
Collega’s hielpen met schrijfwerk.<br />
“Formulieren en vrachtbrieven werden<br />
vooraf ingevuld. Ik hoefde alleen maar mijn<br />
handtekening te zetten. Zo rommelde ik<br />
door. Ik verzon smoesjes om niet voor mijn<br />
laaggeletterdheid uit te komen. Het was soms<br />
ook best emotioneel als je een vrachtbrief of<br />
arbeidscontract niet kon lezen. Vaak ging het<br />
na verloop van tijd toch niet meer. Dan nam<br />
ik ontslag en meldde me bij een ander bedrijf.<br />
Ik ging er gewoon langs. Ik heb nog nooit een<br />
sollicitatiebrief geschreven.”<br />
Administratief een ramp<br />
Laaggeletterdheid veroorzaakte bij Hans<br />
veel stress. Hij kreeg het Spaans benauwd<br />
als hij een nieuw adres op de route had. Dat<br />
“Ik ben blij dat ik de<br />
moed heb gehad om<br />
een taalcursus te<br />
volgen. Het heeft mijn<br />
leven veranderd”<br />
werd erger toen de boordcomputer in de<br />
vrachtwagen kwam. “Het opstarten duurde<br />
zo lang dat ik er gestrest van werd. Ik werd<br />
er ook kwaad om als het niet lukte. Een<br />
klantnaam invullen duurde wel vijf minuten.<br />
Dat deed ik dan in de pauze, of ik sloeg het<br />
maar over. Ik deed mijn werk goed, maar<br />
administratief was het een ramp. Zeker toen<br />
er steeds meer computerwerk bij kwam<br />
kijken in het chauffeurswerk. De computer<br />
was niet mijn ding.”<br />
“Mijn huidige werkgever is DEEN<br />
Supermarkten, nu Albert Heijn. Toen<br />
deze besloot om uitsluitend digitaal te<br />
1
2<br />
Hulp en advies<br />
Ben je werkzaam in de sector transport en logistiek en heb je vragen over taal,<br />
rekenen of digitale vaardigheden? Wil je graag advies voor jezelf, of misschien<br />
voor een collega van jou in de sector? STL kan je helpen met het zoeken naar<br />
een oplossing die bij je past. Als je SOOB afdraagt, kan je hiervoor je persoonlijke<br />
opleidingsbudget gebruiken. Neem voor vragen contact op met STL, Bonnie<br />
Bleijlevens, adviseur laaggeletterdheid, bbleijlevens@stlwerkt.nl of 06-83877227.<br />
gaan werken, heb ik een punt achter mijn<br />
chauffeurscarrière gezet. Dat is nu vier<br />
jaar geleden. Ik heb mij gemeld bij het<br />
distributiecentrum van DEEN in Hoorn en<br />
kon meteen aan de slag als orderpicker, na<br />
35 jaar als vrachtwagenchauffeur te hebben<br />
gewerkt. Als orderpicker heb ik veel minder<br />
last van mijn laaggeletterdheid. Via een stem<br />
in de headset krijg ik de order door.”<br />
Taalcursus bij ROC<br />
Vijf jaar geleden besloot Hans, op advies van<br />
zijn kinderen, de huisarts en zijn vriendin,<br />
om een taalcursus te gaan volgen. “Ik<br />
ben blij dat ik de moed heb gehad om<br />
die stap te zetten. Het heeft mijn leven<br />
veranderd. Als je laaggeletterd bent, ben je<br />
onzeker. Ik voel me nu zekerder. Sinds vijf<br />
jaar volg ik Nederlandse les bij ROC Kop<br />
van Noord-Holland, met subsidie. Doel is<br />
zelfredzaamheid. Ik zit nu op mavo-niveau<br />
voor het lezen en schrijven. Maar met 2,5<br />
uur één keer per week les ben ik er niet. Ik<br />
probeer iedere dag iets te lezen. Ik puzzel nu<br />
als huiswerk, soms samen met mijn kleinzoon<br />
Jason van acht jaar.”<br />
Ook met de computer gaat het steeds<br />
beter. “Ik heb nu ook een smartphone. Dat<br />
hebben de kinderen voor mij geregeld. Ik red<br />
me steeds beter, soms met hulp van mijn<br />
jongste dochter. Niet alleen buitenlandse<br />
maar ook veel Nederlandse collega’s hebben<br />
moeite met lezen en schrijven. Ik merk dat<br />
laaggeletterdheid nog altijd een taboe is. Het<br />
begint ermee dat je je probleem erkent. Dat<br />
moet je wél durven. Ik raad hen aan er voor<br />
uit te komen. Dan ben je een stap verder.”<br />
“Veel werkgevers willen helpen. Ook<br />
STL heeft uitgebreide informatie hierover.<br />
Goede taalbeheersing is ook belangrijk<br />
voor de veiligheid. Ik ben sinds vier jaar<br />
Taalambassadeur bij stichting ABC, afdeling<br />
Noord-Holland. Mooi werk. Ook anderen<br />
kunnen een laaggeletterde wakker schudden.<br />
Anders kan niemand je immers helpen. Dit<br />
taboe moeten we doorbreken. Daar zet ik me<br />
voor in.”<br />
1. Hans van Dijk, hier samen met de toen driejarige<br />
Jason, met wie hij nu kruiswoordpuzzels maakt.<br />
2. Zijn droom kwam uit: op het afgesloten<br />
vliegveld van Twente mocht hij de 40 meter<br />
lange vrachtwagen rijden voor een programma<br />
dat Frans Bauer presenteert en in oktober en<br />
november is uitgezonden.<br />
31
Duurzaamheid<br />
Tekst Ingrid Damen Beeld Shell<br />
Shell zet in op elektrificatie:<br />
“Chauffeurs ontdekken de<br />
truck-snelladers bij Truckstop<br />
Eindhoven Acht steeds vaker”<br />
Shell zet serieuze stappen op<br />
elektrisch gebied. Zo moeten er<br />
begin volgend jaar laadpalen<br />
verschijnen op de tweede hybride<br />
Shell-locatie bij tankstation<br />
Green Planet in Pesse te<br />
Drenthe. Daarnaast staat een<br />
megawattlocatie in de buurt<br />
van Amsterdam op de planning<br />
voor komend jaar. Ook helpt<br />
de multinational transporteurs<br />
met laadinfrastructuur op eigen<br />
terrein.<br />
Het bedrijf opende onlangs de eerste<br />
hybride Shell-locatie Eindhoven<br />
Acht, Truckstop Acht genaamd, een plek<br />
niet ver verwijderd van Eindhoven Airport.<br />
Daar wachten vier laadpalen van 300 kW<br />
op elektrische vrachtwagens. Sandra<br />
Geilings, cluster manager BeNeFrUx (België,<br />
Nederland, Frankrijk en Luxemburg) Shell<br />
Commercial Road <strong>Transport</strong> doet een en<br />
ander uit de doeken.<br />
vervoerders Shell benaderden met de vraag<br />
om hier een laadplein te faciliteren.<br />
Veel transportbedrijven willen overigens<br />
ook graag oplossingen op eigen terrein.<br />
Om daaraan tegemoet te komen, bieden<br />
wij sinds twee jaar eDepot Solutions aan.<br />
Wij hebben dat bijvoorbeeld verwezenlijkt<br />
bij onze klant Kivits Drunen. Daar gaat het<br />
niet alleen om laadpalen, maar ook om<br />
zonnepanelen en battery packs.”<br />
Wat is jullie visie achter het openen van<br />
hybride laadlocaties?<br />
“We willen ingaan op alle energiebehoeftes<br />
van zakelijke klanten. Dit varieert van het<br />
aanbieden van Shell Renewable Diesel<br />
en Shell BioLNG tot snelladers thuis en<br />
onderweg voor elektrische trucks. Het<br />
laden van de truck kan plaatsvinden op<br />
een truckstop met veel faciliteiten, zoals<br />
Eindhoven Acht. Tijdens een pauze van drie<br />
kwartier kan een truck inmiddels al zo veel<br />
laden dat de chauffeur zeker kan rijden tot<br />
de volgende pauze. Hoeveel dat precies is,<br />
is sterk afhankelijk van de truck. Nederland<br />
telt inmiddels zo’n 1.400 elektrische trucks,<br />
1% van het totaal. We zien een enorme<br />
groei.”<br />
Rijden er in de omgeving Eindhoven<br />
Acht veel e-trucks rond?<br />
“Truckstop Acht wordt dagelijks ontdekt<br />
door chauffeurs. En de officiële opening<br />
vorige maand met bijbehorende mediaaandacht<br />
heeft ook geholpen om het<br />
tankstation meer bekendheid te geven.<br />
Nieuw is dat chauffeurs een plaats kunnen<br />
reserveren op een bepaald tijdstip via Book<br />
& Charge; daarmee weten ze zeker dat<br />
ze terecht kunnen. Zo’n reservering geldt<br />
Waarom is gekozen voor Eindhoven<br />
Acht als eerste locatie?<br />
“Daar zijn diverse redenen voor op te<br />
noemen. Allereerst is Eindhoven Acht qua<br />
oppervlakte één van de grootste stations<br />
in Nederland. Er is dus voldoende plaats<br />
voor snelladers. Bovendien is dit een zeer<br />
strategische locatie. Als je van Rotterdam<br />
richting Duitsland gaat, loopt de route langs<br />
deze plek. Tot slot was deze logistieke hub<br />
echt een plek waar zowel grote als kleine<br />
32 TRANSPORT<br />
& LOGISTIEK
om naar de total cost of ownership te kijken.<br />
Onze rekenmodellen hebben scenario’s waar<br />
de TCO van elektrische en dieseltrucks over<br />
vijf jaar ongeveer hetzelfde zullen zijn. Dit is<br />
dus echt iets significants en komt snel onze<br />
kant op; als Shell zetten we dus volop in op<br />
elektrificatie van vrachtvervoer.”<br />
voor een uur, en momenteel boeken veel<br />
chauffeurs voor de zekerheid twee tijdslots<br />
om niet mis te grijpen. - Dat is nu mogelijk,<br />
want we zijn in deze fase nog aan het leren. -<br />
Als ze zijn aangekomen op de locatie, bieden<br />
ze hun pasje aan en gaat een slagboom<br />
open. Zo weten we zeker dat vrachtwagens<br />
de laadplaatsen niet per abuis gebruiken<br />
als parkeerplaats. Verder kunnen chauffeurs<br />
tijdens het laden zelf wat eten of drinken in<br />
de shop.”<br />
Wat is jullie duurzaamheidsvisie op<br />
het gebied van transport? Hoe gaat de<br />
verschuiving naar elektrisch transport<br />
verlopen?<br />
“De verduurzaming van wegtransport<br />
is complex. Elke klant heeft zijn eigen<br />
verduurzamingsreis. Met onze slimme digitale<br />
oplossingen bieden wij ontzorging aan<br />
transportbedrijven. Verder rijdt momenteel<br />
nog slechts 1% elektrisch: wij verwachten<br />
dat dat in 2030 richting 10% gaat.”<br />
Concurrent Milence, een joint venture<br />
tussen Daimler Truck, de TRATON<br />
GROUP en Volvo Group, opent een<br />
laadhub in Venlo. Wat vinden jullie<br />
daarvan?<br />
“Wij moedigen zo veel mogelijk elektrische<br />
laadinfrastructuur aan. Wij zijn er dus blij<br />
mee.”<br />
Hoeveel laadpalen komen er in Pesse?<br />
Is dat ook een locatie waar te zijner tijd<br />
waterstof kan worden aangeboden?<br />
“Bij Pesse komen er twee laadpunten voor<br />
trucks.”<br />
Hoe gaat de megawattlocatie bij<br />
Amsterdam eruit zien?<br />
“Daar kunnen hopelijk ergens in Q1 volgend<br />
jaar wat meer over vertellen.”<br />
Maken er inmiddels al veel e-trucks<br />
gebruik van Truckstop Acht?<br />
“Cijfers geven wij niet vrij. Maar het aantal<br />
groeit zeker.”<br />
Hebben jullie een idee wanneer (en of)<br />
elektriciteit op hetzelfde prijsniveaus<br />
komt als diesel?<br />
“Die vraag is minder relevant. Het is beter<br />
En wat zijn de kosten van het elektrisch<br />
laden?<br />
“De kosten van laden verschillen per locatie<br />
en hierin zijn we competitief.”<br />
33
VEILIG IS HET NIEUWE ECONOMISCH.<br />
KÖGEL BOX<br />
ü uitstekende stabiliteit<br />
ü toepassingsspecifieke uitrusting<br />
ü laag eigen gewicht<br />
KIJK VOOR ACTUEEL NIEUWS OP<br />
WWW.TRANSPORTLOGISTIEK.NL<br />
www.koegel.nl<br />
EN VOLG ONS OP LINKEDIN<br />
WWW.LINKEDIN.COM/COMPANY/<br />
TRANSPORT-LOGISTIEK/
Duurzaamheid<br />
Tekst Ingrid Damen Beeld Simone Michielsen Lean & Green<br />
Lean & Green summit <strong>2023</strong><br />
“Een diesel is een<br />
factor 3 goedkoper”<br />
Netcongestie lijkt een issue, maar<br />
is het niet, onthult Alexis Fischer,<br />
Business Developer Renewables<br />
van energieleverancier<br />
Vattenfall. Uitbreiding<br />
van de netaansluiting is<br />
wel degelijk beschikbaar.<br />
“Netcongestie is deels een<br />
administratief probleem.” Hij<br />
doet deze onthulling bij de<br />
openingssessie van de Lean &<br />
Green summit in de voormalige<br />
elektriciteitsfabriek Schiecentrale<br />
uit 1904, aan de Nieuwe Maas in<br />
Rotterdam. ‘Loading the future’<br />
is de veelzeggende titel.<br />
Zo’n 400 mensen, grotendeels<br />
deelnemers aan het Lean & Greenprogramma,<br />
komen opdagen in de<br />
havenstad. Zij kunnen kiezen uit zo’n<br />
tien sessies om inspiratie op te doen<br />
op het gebied van energietransitie,<br />
klimaatdoelstellingen, wet- en regelgeving en<br />
nog veel meer.<br />
Daarnaast is er het Innovatieplein<br />
waar partners van Lean & Green, zoals<br />
vrachtwagenfabrikanten, een stand hebben.<br />
Tijdens de lunch liggen de vegetarische<br />
en voornamelijk bruine broodjes voor het<br />
grijpen. Helemaal in het kader van de<br />
duurzaamheidsgedachte van Lean & Green,<br />
bevestigt Projectleider Jan van Nunen.<br />
Uitstootdata<br />
“Het klimaat is geen sexy onderwerp”, moet<br />
Jan Pronk van BigMile even later van het<br />
hart vanaf het podium. Zijn bedrijf biedt<br />
inzicht in de CO 2<br />
-voetafdruk van bedrijven.<br />
“Maar volgens de (toekomstige) wet moet je<br />
je uitstootdata wel op orde hebben. En de<br />
vraag om die gegevens komt bij de logistieke<br />
sector terecht. Duurzaamheid is onderdeel<br />
geworden van je business case.” Of je het<br />
wilt of niet.<br />
Solvabiliteit neemt af<br />
Een elektrische truck is een mooi voertuig,<br />
vindt ook Thomas van Noort van TVM<br />
verzekeringen, die inmiddels het toneel<br />
heeft bestegen, “maar de solvabiliteit van<br />
een bedrijf neemt af (verhouding eigen<br />
vermogen-vreemd vermogen op de balans,<br />
red) door de aanschaf van zo’n elektrische<br />
vrachtwagen. Een diesel is in de aanschaf<br />
een factor 3 goedkoper. Aan de andere kant:<br />
wat zo’n diesel waard is in 2030, is ook<br />
onbekend.”<br />
“De kosten worden<br />
hoger. En die moeten<br />
we in de hele keten<br />
oplossen”<br />
“Financiering voor elektrisch is nodig”, vult<br />
Machiel Bode van ING hem aan. “Daarbij<br />
is de essentie of de onderneming zijn<br />
verplichtingen kan opbrengen. En het bedrijf<br />
moet de kosten natuurlijk ook doorberekenen<br />
aan de klant.” Bart Banning van ABN AMRO,<br />
die even later aanschuift, is het hiermee eens.<br />
“De kosten worden hoger”, stelt ook hij vast.<br />
“En die moeten we in de hele keten oplossen,<br />
niet alleen in het transport.”<br />
Achter de horizon<br />
TVM en ING presenteren deze dag het<br />
gezamenlijke onderzoek ‘Verleg je horizon’,<br />
sectorstudie transport en logistiek (zie ook p<br />
37). De ING-man schetst de moeilijkheid van<br />
deze tijd. Het effect van de inspanningen van<br />
vandaag ligt achter de horizon. Onzichtbaar<br />
op dit moment, en ver weg in de tijd.<br />
Van Noort brengt nog even het<br />
Laadpleinspel van zijn werkgever onder<br />
de aandacht. Dat kun je spelen na een<br />
afspraak met zijn werkgever. Daarbij komen<br />
de aspecten van zo’n faciliteit aan bod:<br />
bijvoorbeeld de plaats van de laders, de<br />
rijrichting en de transformator. En hij stelt:<br />
“Het niveau van het personeel wordt door alle<br />
ontwikkelingen hoger.” Bode haakt hierop in.<br />
“Verduurzamen kan niet zonder digitalisering<br />
en dat heeft impact op de arbeidsmarkt.”<br />
Netcongestie is het thema dat Alexis<br />
Fischer van Vattenfall op de valreep bij de kop<br />
neemt (zie p 36). “Momenteel doen wij pilots.”<br />
>><br />
35
Vattenfall: elektriciteitsnet is zeker niet vol<br />
Netcongestie lijkt een issue, maar is het<br />
niet. Energie is wel degelijk beschikbaar.<br />
“Netcongestie is deels een<br />
administratief probleem”, zegt Alexis<br />
Fischer, Business Developer<br />
Renewables van energieleverancier<br />
Vattenfall.<br />
In een benedenzaaltje van de Schiecentrale<br />
legt hij uit: “Bedrijven nemen veel minder<br />
energie af dan je zou verwachten op basis<br />
van hun contract. Het contract is gebaseerd<br />
op piekmomenten.” Daardoor is er op veel<br />
tijdstippen wel degelijk stroom beschikbaar.<br />
Hij toont een grafiek met het stroomverbruik<br />
van drie bedrijven. Zij halen bijna nooit hun<br />
maximum, en de piekmomenten van de drie<br />
vallen niet samen. “In dit geval is er in de<br />
nacht maar liefst vijf megawatt beschikbaar.<br />
In een vrachtwagen gaat 400 kilowattuur.<br />
Je zou dus een laadhub kunnen bouwen<br />
waar ’s nachts 100 vrachtwagens worden<br />
opgeladen”, spiegelt hij voor.<br />
Groepscontracten<br />
Liander wil in de toekomst groepscontracten<br />
gaan aanbieden. “Dan kun je onderling<br />
vermogen uitwisselen.”<br />
Zelf elektriciteit opwekken is ook een<br />
mogelijkheid. “Ik hoop dat er dan geen<br />
dieselaggregaat wordt ingezet”, knipoogt<br />
Fischer. Hij hoopt op zonnepanelen op het<br />
dak, en batterijen. Zo zijn batterijen met<br />
ethanol in ontwikkeling. “Volgend jaar komen<br />
er exemplaren met een vermogen van vijf<br />
megawatt.”<br />
Concurrentievoordeel<br />
Je kunt batterijen ook gebruiken voor handel.<br />
“Als de prijs van elektriciteit laag is, laad je<br />
op. Als die hoog is, ontlaad je. Zo krijg je<br />
concurrentievoordeel.”<br />
De eerste handdruk<br />
Met het doel om te verduurzamen zijn momenteel 260 bedrijven lid van Lean & Green Nederland. Dat zijn voornamelijk Nederlandse<br />
verladers, vervoerders en logistiek dienstverleners. Sinds vorig jaar zijn 25 nieuwe bedrijven toegetreden. 21 ondernemingen zijn<br />
inmiddels gestart met CO 2<br />
-reductie. Daarvoor kunnen ze een (volgende) Star behalen. 28 bedrijven hebben dit jaar daadwerkelijk<br />
36 TRANSPORT<br />
& LOGISTIEK<br />
een nieuwe Star in de wacht gesleept.<br />
De aanpak van Lean & Green is samenwerken, kennisdelen en inzetten van slimme, effectieve maatregelen. “Je bent verrast als je<br />
ziet wat je kunt bereiken als verladers en vervoerders bij elkaar komen om te praten over verduurzaming, het thema waar ze moeite<br />
mee hebben”, zegt Projectleider Jan van Nunen. “En samenwerken begint met een eerste handdruk. Als mensen elkaar vaker zien,<br />
pakken ze sneller de telefoon om elkaar advies te vragen. Bijvoorbeeld over het doorberekenen van biobrandstof.”<br />
Lean & Green werkt ook internationaal. Momenteel is het actief in vijftien landen, onder andere in Canada. De organisatie hield een<br />
nationale en een internationale (gratis) summit omdat belangrijke thema’s hier in andere landen niet hetzelfde zijn. “Wij hebben last<br />
van netcongestie. Maar dat is bijvoorbeeld geen probleem in Duitsland.”<br />
De bijdrage die je in ons land betaalt voor deelname is afhankelijk van de grootte van het bedrijf. Bij 1 tot 50 personeelsleden kost<br />
het 800 euro, bij 51 tot 250 medewerkers is het prijskaartje 1.600 euro en bij meer dan 250 personen betaal je 2.400 euro.
3,3 miljard euro nodig voor verduurzaming<br />
Forse lastenverhogingen spelen<br />
de transport- en logistieke sector<br />
momenteel parten. Dat vermeldt het<br />
rapport ‘Verleg je horizon’ van ING en<br />
TVM verzekeringen. De oorzaken zijn de<br />
overgang naar zero-emissie transport,<br />
loonkosten die oplopen en grote<br />
investeringen in digitalisering. Bedrijven<br />
hebben dus behoefte aan financiering<br />
van kapitaal.<br />
Tot 2030 is 3,3 miljard euro nodig voor<br />
verduurzaming, schat Panteia in het<br />
onderzoek. Dat geld is nodig voor 11.000<br />
zero-emissie voertuigen die zwaarder zijn dan<br />
3.500 kilo, en bijpassende laadinfrastructuur.<br />
Deze vrachtwagens moeten de zero-emissie<br />
zones in de steden gaan bevoorraden.<br />
Vanaf 2026 gaat bovendien de<br />
vrachtwagenheffing in. Dat betekent dat<br />
vrachtwagens gaan betalen voor iedere<br />
kilometer die ze rijden. Een voertuig dat<br />
schoner, zuiniger en lichter is, is een lager<br />
tarief kwijt.<br />
Flink investeren<br />
<strong>Transport</strong>- en logistieke bedrijven<br />
moeten flink investeren in IT. Volgens het<br />
rapport dienen er maatwerkoplossingen<br />
te worden ontwikkeld en is er geen<br />
standaardoplossing beschikbaar voor de<br />
branche. Ook de CSRD-wet doet een<br />
beroep op ICT. Bedrijven moeten namelijk<br />
duurzaamheidsrapportages gaan opstellen.<br />
Veel ondernemers willen elektrische<br />
vrachtwagens financieren door een lening bij<br />
een bank. Maar volgens het rapport gaat dat<br />
niet altijd lukken. Een bank kijkt namelijk naar<br />
de solvabiliteit. Momenteel is de solvabiliteit<br />
in de transport- en logistieke sector 28,5%,<br />
aldus het rapport. Aangezien een elektrische<br />
vrachtwagen driemaal zo duur is als een<br />
dieselvariant, gaat de solvabiliteit bij aanschaf<br />
van een uitstootvrije variant snel omlaag.<br />
Een alternatief is vrachtwagens leasen. Op<br />
die manier kan een hoger bedrag worden<br />
gefinancierd en kunnen bedrijven de<br />
betalingen meer spreiden.<br />
>><br />
37
Techniek<br />
Tekst Iep van der Meer Beeld MAN<br />
Ceo MAN Alexander Vlaskamp:<br />
Elektrificatie zit vol uitdagingen<br />
De Nederlander Alexander<br />
Vlaskamp doet tijdens een<br />
gesprek een boekje open over<br />
de toekomst van MAN, met<br />
als focus de elektrificatie.<br />
Sinds november 2021 is hij ceo<br />
van MAN Truck & Bus SE.<br />
Daarnaast zit hij in de raad<br />
van bestuur van Traton, de<br />
overkoepelende holding waar<br />
MAN, Scania, Navistar en VW<br />
Caminhoes onder vallen. Met<br />
een omzet van 42 miljard euro is<br />
Traton de tweede truckbouwer<br />
ter wereld.<br />
Sinds zijn aantreden bij MAN kreeg<br />
Vlaskamp met grote uitdagingen te<br />
maken. Covid en de oorlog in de Oekraïne<br />
zorgden voor ernstige verstoringen van de<br />
supply chain. “Al onze kabelbomen kwamen<br />
uit de Oekraïne en daar was niet van de<br />
ene dag op de andere een alternatief voor.<br />
Inmiddels hebben we die productie deels<br />
overgebracht naar Roemenië en Polen, maar<br />
we willen ook in de Oekraïne blijven zorgen<br />
voor werkgelegenheid.” Inmiddels gaat<br />
het MAN weer voor de wind, zodanig zelfs<br />
dat het bedrijf dit jaar afsluit met het beste<br />
resultaat in vijftien jaar.<br />
al, met de Traton ‘Wereldmotor’ die we nu<br />
kennen als de Scania Super 13 liter-motor.<br />
Die krachtbron wordt in 2025 ook in MAN<br />
trucks leverbaar. Ook de achteras uit de<br />
nieuwe Super aandrijflijn is een gezamenlijke<br />
ontwikkeling, en naar verwachting zal<br />
de Scania GRS 950 versnellingsbak<br />
eveneens door het Duitse merk worden<br />
geïntroduceerd.<br />
Voordat het echt komt tot een gedeeld,<br />
modulair truckplatform voor een hele nieuwe<br />
generatie moeten we echter wachten tot<br />
ergens aan het einde van dit decennium,<br />
aldus Vlaskamp. Maar in de tussentijd maakt<br />
MAN nog een behoorlijke stap. Verbeterde<br />
aerodynamica en een geoptimaliseerde<br />
aandrijflijn zorgen volgens hem volgend jaar<br />
al voor een 6% hogere efficiency.<br />
Voorserie bouwen<br />
Maar de grote uitdaging is om de<br />
elektrificatie van het wegtransport op de<br />
rails te zetten. MAN doet dat met de nieuwe<br />
eTGX, een truck die overigens al op de<br />
IAA-beurs van 2022 werd gepresenteerd.<br />
Maar de serieproductie zal pas in 2025<br />
van start gaan. Vlaskamp: “In de loop van<br />
volgend jaar bouwen we een voorserie, maar<br />
de echte productie komt in 2025 op stoom.<br />
En nee, daarmee zijn we dus niet als eerste<br />
op de markt, maar tegen die tijd wel met<br />
de modernste oplossing. Voor ons is het<br />
belangrijk dat er infrastructuur is, en dat er<br />
voldoende stroom is om de truck mee op<br />
te laden. Dat is een enorme uitdaging. Wij<br />
doen ons best om klanten te helpen met<br />
de infrastructuur voor het opladen, maar de<br />
benodigde stroom is de bottleneck. Als ik<br />
dan een minister van Economische Zaken<br />
hoor zeggen dat de industrie zich maar aan<br />
moet passen aan de beperkte levering van<br />
stroom, dan helpt dat niet.”<br />
Ook de lappendeken aan lokale en<br />
provinciale regels waar welke trucks mogen<br />
rijden, helpt de elektrificatie niet. “Zorg voor<br />
één Nederlandse beleidsregel, dan weet de<br />
ondernemer waar hij aan toe is.” Overigens<br />
zit MAN ook nu niet stil waar het gaat om<br />
elektrisch rijden. Zo bouwde het bedrijf dit<br />
jaar al ruim 1.000 elektrische bussen. “De<br />
ervaringen die we daar mee opdoen, zijn ook<br />
belangrijk voor de elektrische trucks.”<br />
Zware boetes<br />
Zoals bekend worden truckproducenten<br />
gehouden aan een verlaging van de<br />
CO 2<br />
-uitstoot van 45% in 2030, met als<br />
uitgangspunt 2019. “Als we daar niet aan<br />
voldoen, dan hangen ons zware boetes<br />
boven het hoofd. Tegelijkertijd is er in de<br />
Green Deal afgesproken dat er om de 200<br />
kilometer oplaadinfrastructuur voor trucks<br />
zou moeten komen. Vreemd genoeg staat<br />
daar geen boete op als dat niet gehaald<br />
>><br />
Modulair platform<br />
Voordat Vlaskamp naar MAN kwam, was<br />
hij vier jaar werkzaam als Vice- President<br />
en Head of Sales and Marketing bij Scania<br />
Group. Inmiddels werken MAN en Scania<br />
intensief samen aan de ontwikkeling van<br />
een hele nieuwe generatie trucks op een<br />
modulair, shared platform.<br />
De eerste resultaten in die richting zijn er<br />
38 TRANSPORT<br />
& LOGISTIEK
39
Techniek<br />
wordt”, moet Vlaskamp van het hart.<br />
Het Duitse truckmerk bouwt een eigen<br />
accufabriek in Neurenberg ter waarde van<br />
100 miljoen euro. In totaal investeert het<br />
bedrijf 1,2 miljard euro in de elektrificatie<br />
van trucks en bussen. Dat bedrag geeft<br />
aan dat MAN de elektrificatie bijzonder<br />
serieus neemt. Met de eTGX kan volgens de<br />
fabrikant tot 800 kilometer per dag gereden<br />
worden, tenminste als er halverwege de dag<br />
wordt bijgeladen in de verplichte rustpauze.<br />
Lowdeck model<br />
Uniek is dat MAN ook meteen met een<br />
lowdeck model van de zware, elektrische<br />
trekker zegt te komen. De reden is<br />
helder: voor de eigen logistiek van de<br />
automotive-sector is de Megatrailer de<br />
standaard in Duitsland. Daarmee is er dus<br />
een grote markt voor lowdeck trekkers.<br />
Verder snijdt het mes aan twee kanten, want<br />
door de eigen logistiek te verduurzamen telt<br />
ook die CO 2<br />
-verlaging mee.<br />
De eTGX is voorbereid voor 750 kW<br />
Megawatt Charging. Tijdens ons bezoek<br />
zien we voor het eerst de aansluiting die<br />
daarvoor nodig is. Het probleem is alleen<br />
dat dit snellaad-systeem nog nergens<br />
40 TRANSPORT<br />
& LOGISTIEK<br />
in Europa bestaat. Daarvoor heeft MAN<br />
samen met Volvo, Daimler Truck en Traton,<br />
waartoe Scania en MAN behoren, het<br />
initiatief genomen om in Europa 1.700<br />
snellaadpunten te bouwen. “Maar dat is<br />
lang niet genoeg, we hebben in Europa<br />
rond de 50.000 van die snelladers nodig<br />
om het Europese vrachtwagenpark te<br />
verduurzamen.”<br />
Waterstof<br />
Naast de zware eTGX trekker werd op<br />
foto’s de eTGM getoond, een elektrische<br />
bakwagen met twee of drie assen voor<br />
distributietransport. Opvallend detail is dat de<br />
klant kan kiezen waar hij het oplaadpunt van<br />
de truck wil hebben. Dat kan zowel rechts-<br />
als linksvoor, maar ook aan de achterzijde.<br />
Dat kan handig zijn als er aan het dock<br />
opgeladen wordt.<br />
Verder toonde MAN een waterstofverbrandingsmotor,<br />
op basis van de D38<br />
dieselmotor. Van die motor werd het volume<br />
vergroot tot 16,8 liter. Op waterstof levert<br />
deze krachtbron 520 pk en een maximaal<br />
koppel van 2600 Nm. De energie-efficiency<br />
hiervan is volgens opgave 45% en dat is<br />
opvallend hoog. Vlaskamp: “Wij geloven niet<br />
in waterstof met een brandstofcel, maar wel<br />
in waterstof-verbrandingsmotoren. Vanaf<br />
2025 gaan we deze motor bouwen als<br />
alternatief voor elektrisch. Doordat Europa<br />
een grenswaarde van 5 gram Co2 per<br />
kilometer heeft, wordt deze krachtbron ook<br />
gezien als zero-emissie. Wij blijven daar met<br />
1 gram overigens ruim onder.”
41
Exclusief<br />
voor abonnees:<br />
Activeer nu<br />
uw onlineaccount!<br />
Als abonnee van <strong>Transport</strong> & <strong>Logistiek</strong><br />
heeft u vele (online)voordelen:<br />
• Via uw onlineaccount op<br />
www.transportlogistiek.nl heeft<br />
u toegang tot het digitale archief met<br />
de edities van <strong>Transport</strong> & <strong>Logistiek</strong><br />
uit voorgaande jaren.<br />
• U kunt op elk moment en waar u maar<br />
wilt inloggen op www.transportlogistiek.nl<br />
en exclusieve premium content lezen.<br />
• De nieuwste editie van <strong>Transport</strong> &<br />
<strong>Logistiek</strong> leest u als eerste online<br />
met verrijkte content.<br />
Activeer nu uw account en profiteer van de vele voordelen als abonnee!<br />
STAP 1<br />
STAP 2<br />
STAP 3<br />
STAP 4<br />
Ga naar www.transportlogistiek.nl<br />
Klik rechtsboven op ‘Inloggen’ en dan op ‘Account activeren’<br />
Vul de gevraagde gegevens in en uw account is geactiveerd<br />
U kunt vervolgens overal en op elk tijdstip inloggen<br />
Of scan de<br />
QR-code<br />
en activeer<br />
uw account<br />
Heeft u vragen over het activeren van uw account of het inloggen?<br />
Mail naar info@transportvakmedia.nl
IVECO vernieuwt het hele gamma<br />
Tijdens een grote show in Barcelona<br />
heeft Iveco het nieuws voor 2024<br />
gepresenteerd, en dat betreft het volledige<br />
leveringsprogramma.<br />
Zowel de Daily als de Eurocargo én de<br />
S-Way en X-Way werden onder handen<br />
genomen. Met nieuwe interieurs, nieuw<br />
design en elektrische varianten is het merk<br />
helemaal klaar voor 2024. Zoals hier de<br />
nieuwe Iveco S-Way zonder spiegels hier op<br />
de foto. Redacteur Iep van der Meer was<br />
erbij voor <strong>Transport</strong> & <strong>Logistiek</strong>.<br />
Grote financiële uitdagingen voor overgang<br />
naar elektrisch vervoer<br />
TVM en ING gaan in hun laatst verschenen sectorstudie<br />
‘Verleg je horizon. Grotere kapitaalbehoefte dwingt<br />
sector verder vooruit te kijken’ in op de financiële<br />
uitdagingen die de transitie voor de transportsector<br />
met zich meebrengt. De totale investeringskosten<br />
voor de overgang van diesel naar elektrisch gaat de<br />
transportsector ruim 50 miljard euro kosten. Dit is een<br />
van de conclusies van de nieuwe sectorstudie voor<br />
transport en logistiek die door TVM en ING is uitgevoerd.<br />
Binnenkort leest u er meer over in <strong>Transport</strong> & <strong>Logistiek</strong>.<br />
COLOFON<br />
<strong>Transport</strong> & <strong>Logistiek</strong> is het<br />
vakmagazine voor de transport- en<br />
logistieke sector<br />
31ste jaargang, nummer <strong>12</strong><br />
transportlogistiek.nl<br />
<strong>Transport</strong> & <strong>Logistiek</strong><br />
Redactie<br />
Annelies van Stijn (coördinatie) •<br />
T 06 5<strong>12</strong>73035 •<br />
a.vanstijn@transportvakmedia.nl •<br />
Anita Hestens • T 06 1<strong>12</strong>30115 •<br />
a.hestens@transportvakmedia.nl •<br />
Hoofdredactie<br />
Ingrid Damen • T 06 59835441•<br />
i.damen@transportvakmedia.nl •<br />
<strong>Transport</strong> Vakmedia •<br />
redactie@transportvakmedia.nl •<br />
Advertentiewerving<br />
Martin ten Hoven • T 06 46118259 •<br />
m.tenhoven@transportvakmedia.nl •<br />
Alle advertentiecontracten worden<br />
afgesloten conform de Regelen voor<br />
het Advertentiewezen gedeponeerd<br />
bij de rechtbanken in Nederland. Een<br />
exemplaar van de Regelen voor het<br />
Advertentiewezen is op aanvraag<br />
kosteloos verkrijgbaar.<br />
Uitgeefteam <strong>Transport</strong> Vakmedia<br />
Wouter Sanders (uitgever) •<br />
Martin ten Hoven (salescoördinator) •<br />
Abonnementenadministratie<br />
<strong>Transport</strong> Vakmedia • T 088 2266651 •<br />
transport@mijntijdschrift.com •<br />
Tarieven in <strong>2023</strong><br />
Jaarabonnement € 210,07 exclusief btw<br />
Jaarabonnement België € 232,75<br />
exclusief btw, inclusief portokosten<br />
Digitaal jaarabonnement: € 136,09<br />
exclusief btw<br />
Proefabonnement 3 nummers: € 15,00<br />
exclusief btw<br />
Abonnementen kunnen op elk gewenst<br />
tijdstip ingaan en lopen automatisch<br />
door, tenzij uiterlijk 2 maanden voor<br />
de vervaldatum is opgezegd bij de<br />
abonneeservice. Zakelijke abonnementen<br />
worden niet tussentijds beëindigd.<br />
Basislay-out<br />
Studio 3017 •<br />
E info@studio3017.nl •<br />
Vormgeving<br />
Content Innovators, Den Haag •<br />
Druk<br />
Veldhuis Media, Meppel •<br />
© <strong>2023</strong>, <strong>Transport</strong> Vakmedia •<br />
ISSN: 0929-0508<br />
<strong>Transport</strong>vakmedia.nl
Nieuwe energie voor<br />
Scania’s Elektrische<br />
oplossingen<br />
meer actieradius, meer batterijcapaciteit en meer cabineopties<br />
Continue verbeteren zit in het DNA van Scania. Voor ons programma<br />
elektrische trucks betekent dit dat voortdurend nieuwe toepassingen<br />
geëlektrificeerd kunnen worden. Meer actieradius dankzij nieuwe<br />
duurzame batterijen en snellaadsystemen, meer kracht dankzij keuze<br />
uit meerdere e-machines - geoptimaliseerd voor koppel en vermogen<br />
of gewicht en energie-efficiëntie. Meer opties op het gebied van<br />
wielbases en cabinetypes, evenals een verbeterde chauffeurservaring.<br />
Voor meer informatie, neemt u contact op met uw lokale dealer of ga<br />
naar www.scania.nl/new-energy.