Transport & Logistiek 2023 Editie 7-8
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
7/8<br />
juli/augustus <strong>2023</strong><br />
transportlogistiek.nl<br />
TRANSPORT<br />
& LOGISTIEK<br />
Truckstop Venlo<br />
Zwaarbeveiligde plek<br />
waar chauffeur<br />
veilig is<br />
Specialist tachograaf en rij- en rusttijden Erik Busser van TLN maakt zich zorgen<br />
“Komen er wel voldoende smart<br />
tacho’s 2 voor de retrofit?”
TIJDEN<br />
VERANDEREN.<br />
EN JIJ?<br />
De wereld verandert, werken in de sector transport en<br />
logistiek verandert. Als organisatie moet je hierbij wendbaar<br />
zijn en meeveranderen. Wil jij steeds beschikken over de<br />
beste medewerkers die met plezier aan het werk zijn en<br />
blijven? Met onze kennis en expertise zorgen we daarvoor.<br />
Dat doen we namens de sociale partners in de sector.<br />
STL werkt. Voor jou!<br />
Benieuwd naar wat we voor jou kunnen betekenen?<br />
Bel of mail ons via 088 - 2596111 of info@stlwerkt.nl.<br />
We spreken je graag!
Advertorial<br />
Er wordt al jaren over gesproken: over een prijskaartje hangen aan de CO 2<br />
-uitstoot<br />
van transportondernemers. De meest gehoorde prognose voor het invoeren van CO 2<br />
-<br />
beprijzing is 2027. Vier jaar lijkt nog een zee van tijd. Maar die tijd hebben ondernemers<br />
in de transportsector hard nodig om zich erop voor ter bereiden. Dat is de conclusie<br />
van een whitepaper die Alfa en Greenaumatic samen hebben opgesteld.<br />
‘<strong>Transport</strong> in transitie: wanneer verandert u?’ is de veelzeggende<br />
titel. Veelzeggend, omdat het businessmodel van veel transportondernemers<br />
er nog lang niet op is voorbereid. De impact van een<br />
eventueel prijskaartje aan CO 2<br />
-uitstoot is onverwacht groot. Alfa<br />
en Greenaumatic becijferen die impact tussen 4 en 8 procent van<br />
de omzet. Het is een zorgwekkend percentage in een sector die<br />
rekent met gemiddelde marges van slechts 2 tot 5 procent. De<br />
constatering kan zijn dat één op de vijf vervoerders onder de huidige<br />
omstandigheden de invoering van een beprijzing niet overleeft.<br />
Tenzij de meerkosten kunnen worden afgewenteld op de klant.<br />
Keten wordt kritischer<br />
Niet alleen wet- en regelgeving dwingt ondernemers vooruit te<br />
kijken. Ook opdrachtgevers worden kritischer, net als de gehele keten<br />
waarvan een transporteur deel van uitmaakt. Die partijen kunnen<br />
hun keuze voor een vervoerder laten afhangen van de duurzame<br />
inspanningen van een transporteur.<br />
CO 2<br />
-impactscan geeft inzicht<br />
Om de consequenties van CO 2<br />
-beprijzing in kaart te brengen heeft<br />
Alfa samen met Greenaumatic de CO 2<br />
-impactscan ontwikkeld. Die<br />
geeft inzicht in de huidige status van een bedrijf. In de whitepaper<br />
is ook een benchmark te vinden die zowel de relatieve als de<br />
absolute uitstoot van bedrijven in vier categorieën in beeld brengt.<br />
Ondernemers op zoek naar oplossingen worden in de<br />
whitepaper alvast op weg geholpen met slimme tips en<br />
adviezen. Met ’10 knoppen om aan te draaien’ hebben<br />
ondernemers mogelijkheden genoeg om zich goed<br />
voor te bereiden.<br />
‘<strong>Transport</strong>accountant van Nederland’<br />
Alfa werkt al enige jaren samen met Greenaumatic. Met zo’n 400<br />
transportondernemers op de klantenlijst is Alfa uitgegroeid tot de<br />
‘transportaccountant’ van Nederland. Greenaumatic maakt gebruik<br />
van data om ondernemers richting een groenere bedrijfsvoering te<br />
loodsen. De samenwerking heeft al eerder geleid tot een pilot om<br />
ondernemers bewust te maken van het belang van ESG-rapportages,<br />
de Environmental Social Governance reportages.<br />
Whitepaper direct kosteloos online inzien<br />
Wil je meer informatie over het whitepaper of over onze<br />
dienstverlening voor de transport en logistieksector?<br />
Neem dan contact op met Carol de Wit.<br />
Carol de Wit<br />
Sector Manager<br />
Team <strong>Transport</strong> & logistiek<br />
Whitepaper
Inhoud<br />
6<br />
22<br />
Interview<br />
6 De komst van de slimme tachograaf<br />
2 leeft onvoldoende bij vervoerders,<br />
vreest specialist tachograaf en rij-en<br />
rusttijden bij TLN Erik Busser. “En de<br />
vraag is of er op tijd voldoende<br />
nieuwe tacho’s geleverd kunnen<br />
worden voor de retrofit.”<br />
Aandocken<br />
10 Meer samenwerken en elkaar<br />
aanvullen als transporteurs. Dat is de<br />
wens van directeur en medeeigenaar<br />
Gerard van Gijssel van Kort<br />
Logistics. “Door bepaalde kosten te<br />
delen, vermenigvuldig je de marges<br />
in feite met elkaar.”<br />
Smart tachograaf<br />
14 Senior inspecteur van de Inspectie<br />
Leefomgeving en <strong>Transport</strong> Jeffrey<br />
Geesdorp waarschuwt dat de<br />
deadlines rond de slimme tachograaf<br />
versie 2 hard zijn. De eerste is 21<br />
augustus.<br />
16 “Ik wil dat je een gordel draagt”, zei<br />
ILT-inspecteur Bert Voorthuizen pas<br />
geleden tegen een jonge vrachtwagenchauffeur.<br />
“Wat hij ook doet, mijn<br />
opmerking zit in zijn hoofd.”<br />
4 TRANSPORT<br />
& LOGISTIEK<br />
16<br />
19 Hij heeft geen nieuwe truck, toch<br />
heeft Jan van Oostveen van J&H<br />
<strong>Transport</strong> de neiuwe smart tacho<br />
versie 2 al besteld. “Voor mijn eigen<br />
veiligheid.”<br />
Economie<br />
21 Bevoorrading van de detailhandel is<br />
voor veel wegvervoerders de<br />
belangrijkste activiteit. Maar het<br />
volume neemt af.<br />
Arbeidsmarkt<br />
22 Met het keurmerk PayChecked in<br />
<strong>Transport</strong> maken transportbedrijven<br />
duidelijk dat zij hun personeel op de<br />
juiste wijze betalen.<br />
<strong>Logistiek</strong><br />
26 Om de bouwlogistiek in Limburg te<br />
verduurzamen, moeten met name<br />
transporteurs nog de nodige stappen<br />
zetten. Dat kwam bovendrijven<br />
tijdens het <strong>Logistiek</strong> Café van
Voorwoord<br />
36<br />
10<br />
Zuid-Limburg Bereikbaar.<br />
30 <strong>Logistiek</strong> dienstverlener GXO werkt<br />
sinds mei in Midden-Limburg samen<br />
met FARFETCH om het merk<br />
Reebok te ondersteunen.<br />
32 De zero-emissie zones in<br />
Nederlandse steden komen snel<br />
dichterbij. Toch is het overgrote deel<br />
van de logistiek dienstverleners slecht<br />
voorbereid op 2025, de datum<br />
waarop ze van start gaan.<br />
Duurzaamheid<br />
34 Lekkerland Nederland en Baks<br />
<strong>Logistiek</strong> zetten hun ervaringen op<br />
het gebied van CO2-rapportages op<br />
een rijtje. Zij moeten vanaf 2024<br />
voldoen aan de wet CSRD.<br />
Infrastructuur<br />
36 Een zwaarbeveiligde plek waar de<br />
chauffeur veilig is. Die creëerde<br />
ex-politieman Ton de Lang in Venlo.<br />
Techniek<br />
39 De Renault T480 TC kan nóg<br />
zuiniger, blijkt uit de testresultaten van<br />
<strong>Transport</strong> & <strong>Logistiek</strong>. De auto is<br />
vooral bedoeld voor vervoer in het<br />
binnenland.<br />
19<br />
En verder:<br />
12 Bedrijfsreportage over B. ter Riele<br />
<strong>Transport</strong>en, waar de vierde<br />
generatie de leiding heeft.<br />
20 Column Aadje van Noordennen over<br />
parkeerperikelen<br />
29 Column Bas Koopmanschap in<br />
verband met winnende teams<br />
43 Binnenkort<br />
Nieuwe ronde,<br />
nieuwe kansen<br />
Het zal vrijwel niemand verbaasd hebben<br />
dat kabinet-Rutte IV is gevallen een paar<br />
weken geleden. De houdbaarheidsdatum<br />
van Rutte en zijn ploeg was voor velen<br />
immers allang verstreken. En nu dus:<br />
nieuwe ronde, nieuwe kansen. Maar<br />
voordat het zover is, zijn we zo een jaar<br />
verder. Uiterst beroerd voor de sector met<br />
urgente zaken op de agenda, zoals de<br />
verduurzamings- opgave, de<br />
stikstofproblematiek, broodnodige<br />
investeringen in en onderhoud van<br />
infrastructuur en last but not least de<br />
voorgenomen vrachtwagenheffing.<br />
Vertraging is dan ook onwenselijk, zoals<br />
ook TLN onlangs al aangaf.<br />
Een ander hot item waarbij vertraging meer<br />
dan onwenselijk is, dat is de beschikbaarheid<br />
van de smart tacho 2. Vanaf 21<br />
augustus aanstaande moeten alle nieuwe<br />
vrachtwagens die vanaf die datum op<br />
kenteken worden gezet, beschikken over die<br />
nieuwe tacho. De vraag is echter of er<br />
voldoende voorhanden zijn, want van de twee<br />
leveranciers VDO Continental en Stoneridge<br />
heeft alleen de eerste de typegoedkeuring<br />
binnen sinds 5 juni. En of hij de markt in zijn<br />
geheel kan bedienen, is de vraag. Die vraag<br />
wordt nog urgenter als straks in 2025 ook in<br />
alle andere vrachtwagens de digitale en smart<br />
tacho’s moeten worden vervangen door de<br />
smart tacho 2.<br />
Nog los van de vraag of de sector zich<br />
voldoende realiseert en voorbereidt op wat<br />
er op hen afkomt, is een nog prangender<br />
vraag wat de ILT gaat doen als het gaat om<br />
handhaving. Deze uitvoeringsorganisatie<br />
kan zich -zoals ze nu aangeeft- aan de wet<br />
houden en gewoon handhaven. Maar de<br />
vraag is hoe fair dat is als de productie en<br />
levering van die tacho’s vertraging<br />
oplopen... Misschien kunnen de beslissers<br />
bij het ministerie en ILT deze zomerperiode<br />
gebruiken om daarover na te denken en<br />
alvast eens iets in de week leggen in<br />
Brussel. Zeker ook als het gaat om actie in<br />
dit kader, is vertraging zeer onwenselijk.<br />
Ook hier zullen we maar hopen op: nieuwe<br />
ronde, nieuwe kansen.<br />
Voor nu in ieder geval namens het team van<br />
<strong>Transport</strong> & <strong>Logistiek</strong> een mooie zomer en<br />
fijne vakantie!<br />
Annelies van Stijn<br />
Volg ons op transportlogistiek.nl<br />
5
Interview<br />
Tekst Annelies van Stijn Beeld Christiaan Krouwels<br />
TLN drukt vervoerders op het hart zich goed voor te bereiden<br />
Staan er voor 21 augustus genoeg<br />
Binnenkort is het zover. Vanaf<br />
21 augustus is de smart tacho 2<br />
verplicht in nieuw geregistreerde<br />
voertuigen. In 2025 volgt dan<br />
de verplichte retrofit voor<br />
voertuigen die internationaal<br />
rijden en zijn uitgerust met een<br />
analoge of een smart tacho. Erik<br />
Busser, specialist tachograaf<br />
en rij- en rusttijden bij TLN,<br />
is bezorgd. “Het leeft nog<br />
onvoldoende bij vervoerders en<br />
de vraag is of er op tijd voldoende<br />
nieuwe tacho’s geleverd kunnen<br />
worden voor de retrofit.”<br />
Sinds de invoering van de digitale tacho<br />
mei 2006 en smart tacho juni 2019<br />
kunnen handhavers de rij- en rusttijden en<br />
tachoregelgeving snel en efficiënt controleren.<br />
Tijdens weg- en bedrijfsinspecties worden<br />
de gegevens van de bestuurderskaarten en<br />
tachografen geanalyseerd. In 2021 is de ILT<br />
gestart met het digitaal inspecteren, waarbij<br />
de gegevens van drie maanden worden<br />
geanalyseerd en de betreffende bedrijven een<br />
rapport met geconstateerde overtredingen<br />
ontvangen. Meestal gaat het daarbij om<br />
overtredingen van de rij- en rusttijden.<br />
Grenspassage<br />
Met de komst van de verplichte smart tacho<br />
2 op 21 augustus aanstaande worden de<br />
handhavingsmogelijkheden uitgebreid. Deze<br />
nieuwe tacho zal ook worden gebruikt voor<br />
de handhaving van cabotage en posting<br />
ofwel detachering. Er zijn daarom nieuwe<br />
functionaliteiten toegevoegd aan de nieuwe<br />
smart tacho, waaronder de automatische<br />
registratie van de grenspassage, bluetooth<br />
6 TRANSPORT<br />
& LOGISTIEK<br />
1
pallets met smart tacho 2 op de dam?<br />
en een nieuwe functie voor laden en lossen.<br />
Voor voertuigen met een digitale tachograaf,<br />
actief in een andere lidstaat dan de lidstaat<br />
van registratie, geldt dat ze op 1 januari 2025<br />
uitgerust moeten zijn met een smart tacho 2.<br />
Voor voertuigen met een smart tacho 1 die<br />
internationaal rijden gaat deze verplichting<br />
in op 19 augustus 2025. Dit noemen we<br />
ook de zogenoemde retrofit. Ten slotte gaat<br />
de verplichting vanaf 1 juli 2026 ook gelden<br />
voor internationaal rijdende voertuigen (en<br />
voertuigen die cabotage doen) vanaf 2,5 ton.<br />
Nog enkele weken te gaan tot 21<br />
augustus. Hoe staat het ervoor, gaat het<br />
lukken om alle nieuwe voertuigen vanaf<br />
die datum ook daadwerkelijk te voorzien<br />
van de smart tacho 2?<br />
“Dat is al best snel en het zal nog een<br />
uitdaging worden. De vraag is namelijk of er<br />
voldoende smart tacho’s 2 geleverd kunnen<br />
worden. Er zijn vooralsnog maar twee<br />
aanbieders van deze nieuwe smart tacho,<br />
Continental VDO en Stoneridge. Tot nu toe<br />
heeft VDO als enige de typegoedkeuring<br />
ontvangen op 5 juni en kon zij vanaf dat<br />
moment de betreffende tacho’s echt in<br />
productie nemen. Stoneridge heeft de<br />
typegoedkeuring (status 11 juli <strong>2023</strong>) nog<br />
niet binnen en de vraag is wanneer zij die<br />
ontvangen en dan kunnen gaan leveren aan<br />
truckfabrikanten en werkplaatsen.<br />
De vraag is nu of VDO het benodigde<br />
aantal smart tacho’s 2 kan leveren voor<br />
alle vanaf 21 augustus nieuw te registreren<br />
voertuigen. Zij moeten nu in plaats van een<br />
deel van de markt de totale markt voorzien<br />
van nieuwe tachografen. Spannend dus of<br />
truckfabrikanten voor 21 augustus voldoende<br />
pallets met nieuwe smart tacho’s op de<br />
1. “21 augustus is best snel”, zegt Erik Busser.<br />
dam hebben staan. Liefst nog veel eerder<br />
omdat het enige tijd kost om trucks rijklaar<br />
te maken. Gaat een truck nog naar een<br />
opbouwer, dan is de kans groot dat de<br />
leverancier voordat het nieuwe voertuig wordt<br />
afgeleverd de tachograaf al moet ombouwen<br />
omdat die dan na 20 augustus op kenteken<br />
wordt gezet. Dan moet er immers een smart<br />
tacho 2 aanwezig zijn. Alternatief is het<br />
voertuig voor 21 augustus <strong>2023</strong> op kenteken<br />
te zetten. Maar wanneer dit voertuig dan<br />
internationaal actief is, zal de tachograaf<br />
“Kunnen er genoeg<br />
smart tacho’s 2<br />
geleverd worden?”<br />
alsnog op een later tijdstip vervangen moeten<br />
worden.”<br />
Kunnen VDO en Stoneridge wel al<br />
aangeven wanneer zij welke aantallen<br />
nieuwe tacho’s kunnen leveren en<br />
wanneer de typegoedkeuring verwacht<br />
wordt voor de smart tacho 2 van<br />
Stoneridge?<br />
“Fabrikanten geven aan dat ze tijdig gereed<br />
zijn voor de levering van de smart tacho 2<br />
en aan de datum 21 augustus <strong>2023</strong> kunnen<br />
voldoen. Maar voor veel zogenaamde multi<br />
stage vehicles, voertuigen die langere tijd naar<br />
een opbouwer gaan, is dit mogelijk te laat.”<br />
Tot nu toe hebben we het gehad over<br />
mogelijke problemen bij nieuw te<br />
registreren voertuigen, maar wat kunnen<br />
we verwachten als het gaat om de<br />
beschikbaarheid van smart tacho’s 2<br />
voor retrofit van bestaande voertuigen in<br />
2025? Voorzie je daar ook problemen?<br />
“Eerlijk gezegd verwacht ik daar nog grotere >><br />
7
Interview<br />
>> problemen. Nieuwe vrachtwagens, daar ken<br />
je de hoeveelheden van en daarbij liggen de<br />
aantallen lager. Met bestaande vrachtwagens<br />
is anders. Er rijden in Nederland zo’n<br />
160.000 vrachtwagens rond. Hoeveel er<br />
daarvan internationaal rijden, dat weten we<br />
niet precies. Dus hebben we ook niet echt<br />
een idee van hoeveel nieuwe tacho’s er<br />
moeten worden geleverd. Maar de verplichte<br />
retrofit geldt voor alle EU-lidstaten. En<br />
daar rijden in totaal ongeveer 6,2 miljoen<br />
voertuigen waarvan dan de vraag is hoeveel<br />
internationaal rijden en dus in aanmerking<br />
komen voor retrofit. Daar komt bij dat veel<br />
vooral grote vervoerders zelf werkplaatsen<br />
hebben waar ze die tacho’s kunnen<br />
inbouwen. Zaak is dat die werkplaatsen snel<br />
inzicht krijgen om hoeveel trucks het gaat en<br />
bestellingen plaatsen. Dat is ook een must<br />
om vervolgens rekening mee te kunnen<br />
houden als het gaat om je begroting en<br />
planning.”<br />
Gaat dit een grote post worden op de<br />
begroting en een grote uitdaging qua<br />
planning ?<br />
“Het inbouwen valt qua werk wel mee. De<br />
tacho moet worden vervangen, evenals de<br />
sensor in de versnellingsbak. Bij wagens met<br />
een smart tacho 1 is al een zogenoemde<br />
DSRC-antenne aanwezig. Bij een voertuig<br />
met een digitale tacho moet deze nog<br />
worden gemonteerd. In beide gevallen moet<br />
wel opnieuw een ijking plaatsvinden. Het<br />
lastige daarvan is dat die ijking afgemeld<br />
moet worden bij de RDW en er een<br />
steekproef kan komen. Dat betekent dat het<br />
vervangen van de tacho op doordeweekse<br />
“Het vervangen van<br />
een tacho moet op<br />
doordeweekse dagen”<br />
dagen moet gebeuren en dus lastig kan zijn<br />
voor een vrachtwagen die internationaal<br />
wordt ingezet, dat vraagt dus om een goede<br />
planning. De kosten kunnen dus aardig<br />
oplopen, al zijn de exacte kosten nog niet<br />
duidelijk.”<br />
8 TRANSPORT<br />
& LOGISTIEK<br />
Heb je het gevoel dat de smart tacho<br />
2 en alles daar omheen leeft onder<br />
vervoerders?<br />
“Nee, ze realiseren zich dat onvoldoende.<br />
Om die reden hebben we als TLN ook<br />
onlangs nog vier overigens goedbezochte<br />
bijeenkomsten hierover georganiseerd in<br />
de regio’s. Als je daar dan vraagt wie er<br />
een planning heeft gemaakt, dan steekt vijf<br />
procent zijn hand op. Tijdens de bijeenkomst<br />
in Eindhoven heb ik slechts van één bedrijf<br />
met 400 vrachtwagens gehoord dat ze al<br />
een begroting en planning had gemaakt. Dan<br />
schrik je wel, want de tijd dringt.”<br />
Enig idee waarom dit niet echt leeft<br />
onder vervoerders? De tachograaf is<br />
immers onlosmakelijk verbonden aan<br />
alles wat te maken heeft met transport.<br />
“Ik denk dat dit te maken kan hebben met het<br />
feit dat een van de nieuwe functionaliteiten<br />
op de smart tacho 2 voorlopig van de baan<br />
is. Daarom denken ze wellicht dat de hele<br />
smart tacho 2 is uitgesteld. Ik doel dan op<br />
de OSNMA-functionaliteit ofwel open service<br />
navigation message authentication.”<br />
Waarom is OSNMA uitgesteld?<br />
“We hebben ons daar als TLN hard voor<br />
gemaakt in de lobby. OSNMA is een<br />
beveiliging tegen spoofing: een extra<br />
controle van het ontvangen satellietsignaal.<br />
Deze Galileo OSNMA controleert of de<br />
ontvangen positie werkelijk afkomstig is<br />
van het Galileo-satellietsysteem. Dit om<br />
spoofing of jamming van het satellietsignaal<br />
tegen te gaan. Daarmee moet worden<br />
voorkomen dat dat chauffeurs een andere<br />
locatiepositie aangeven dan waar ze op<br />
dat moment werkelijk zijn. Nou zal dat niet<br />
of nauwelijks gebeuren, want dan moet je<br />
vervolgens voor een gehele rit alles tot in de<br />
details foutief gaan aanpassen. De European<br />
Union for the Space Programma (EUSPA),<br />
de organisatie die verantwoordelijk is voor<br />
het satellietsysteem, kreeg de authenticatie<br />
niet op tijd klaar voor de introductie van de<br />
smart tacho 2. Daarom bedacht de Europese<br />
Commissie (EC) een oplossing: een tijdelijke<br />
smart tacho 2, ofwel transitie-tacho die geen<br />
OSNMA uitvoert. De EC stelde voor om die<br />
1<br />
2<br />
tijdelijke smart tacho vervolgens een software<br />
update te geven tijdens het eerstvolgende<br />
ijkmoment in de werkplaats. Na de update<br />
zou de OSNMA dan wel werken. TLN heeft<br />
daar een succesvolle lobby tegen gevoerd,<br />
omdat ze voorzag dat dit veel kosten met<br />
zich zou meebrengen, naast de kosten van<br />
het vervangen van de oude tachografen.<br />
Voor de Nederlandse sector ruim tien miljoen<br />
euro. De EC heeft de verplichte update van<br />
de transitietacho vervolgens medio april van<br />
tafel gehaald. De EC kan in de toekomst<br />
alsnog besluiten de OSNMA te verplichten<br />
wanneer alsnog blijkt het ontbreken van de<br />
authenticatie misbruikt wordt.”<br />
Voor toekomstige wettelijke wijzigingen<br />
in de tachograaf kunnen er updates<br />
worden gedaan in de werkplaats?<br />
“Ja ook dat is een nieuwe functionaliteit.<br />
Wettelijke wijzigingen kun je hiermee<br />
eenvoudig doorvoeren zonder dat een<br />
hardware update noodzakelijk is. Wel is het<br />
belangrijk om te weten dat het softwarematig
3<br />
1 en 2. Een nieuwe DAF XG+, helaas nog voorzien<br />
van een smart tacho 1, omdat de smart tacho 2<br />
van Stoneridge nog niet beschikbaar was.<br />
3. Tachograaftechnicus Tommy Firing ijkt<br />
tachografen.<br />
Wat zijn andere voordelen?<br />
“Groot voordeel is dat de grenspassage<br />
automatisch geregistreerd wordt. Stoppen<br />
aan de grens of de eerst mogelijk stopplaats<br />
over de grens is dan niet meer nodig.<br />
Wel blijft het invoeren van de landcode<br />
noodzakelijk bij het begin en einde van de<br />
dienst. Verder is de nieuwe smart tacho<br />
uitgerust met bluetooth. Het voordeel hiervan<br />
is dat rij- en rusttijden kunnen worden<br />
bekeken op bijvoorbeeld een mobieltje. Ook<br />
is het mogelijk om bijvoorbeeld in een app<br />
op je mobiel tot 28 dagen terug aan te vullen<br />
welke werkzaamheden je hebt verricht. Het<br />
kan handig zijn als je als chauffeur niet iedere<br />
dag op de weg zit om die gegevens niet pas<br />
als je gaat rijden in de tacho te hoeven zetten.<br />
Door bij het plaatsen van de chauffeurskaart<br />
in de tacho je mobiel te koppelen aan de<br />
tacho via bluetooth, worden de gegevens uit<br />
de mobiel overgezet naar de tachograaf.”<br />
updaten van een smart tacho 2 alleen mogelijk<br />
is met de werkplaatsapparatuur van hetzelfde<br />
merk als de smart tacho die een update<br />
krijgt. Zo kan bijvoorbeeld een Stoneridgetachograaf<br />
alleen een update krijgen met de<br />
werkplaatsapparatuur van Stoneridge. Dat is<br />
ook waar een groot deel van de extra kosten<br />
vandaan komen waar ik het zojuist al over<br />
had. Bedrijven moeten hiervoor vaak dan weer<br />
de benodigde apparatuur aanschaffen en<br />
personeel opleiden.”<br />
Dat kunnen updaten is een duidelijk<br />
voordeel van de nieuwe smarttacho 2.<br />
Wat zou je vervoerders nog mee willen<br />
geven?<br />
“Houd tijdig rekening met het vervangen van<br />
de digitale en smart tacho’s in de voertuigen<br />
die internationaal rijden. Wacht niet tot de<br />
wettelijke vervangingsdatum, maar plan<br />
deze vervanging als dat mogelijk is gelijk<br />
met de periodieke ijking van de tachograaf.<br />
Dit voorkomt onnodige kosten en verkleint<br />
het risico dat de werkplaats onvoldoende<br />
capaciteit heeft. Zorg er ook voor dat<br />
de werkplaats voorzover mogelijk op tijd<br />
kan beschikken over de nieuwe tacho’s.<br />
Houd bij de aanschaf van tachografen en<br />
werkplaatsapparatuur ook rekening met de<br />
mogelijkheid dat tachografen in de toekomst<br />
een update kunnen krijgen. Voor bedrijven<br />
die vanaf 21 augustus aanstaande een of<br />
meer nieuwe multistage voertuigen op de rol<br />
hebben staan, is het belangrijk een vinger<br />
aan de pols te houden bij de dealer en/of<br />
truckfabrikant en op de hoogte te blijven van<br />
het al dan niet beschikbaar zijn van een de<br />
smart tacho 2.”<br />
9
Aandocken<br />
<strong>Transport</strong> & <strong>Logistiek</strong><br />
dockt aan bij:<br />
Wie: Gerard van Gijssel<br />
Bedrijf: Kort Logistics<br />
Functie: Directeur/mede-eigenaar<br />
“Wie kan delen, kan ook<br />
In de serie Aandocken dockt <strong>Transport</strong> & <strong>Logistiek</strong> aan bij iemand in de transport- en logistieksector.<br />
Hem of haar wordt gevraagd naar zijn of haar drijfveren. Deze keer Gerard van Gijssel, directeur en<br />
mede-eigenaar van Kort Logistics in Staphorst, afkomstig uit de bankensector. “Met transportbedrijven<br />
had ik altijd al affiniteit, Nuchter, down to earth, praktisch.”<br />
Hoe bent u in de sector terechtgekomen<br />
en wat vindt u daar leuk en uitdagend<br />
aan?<br />
“Na mijn HEAO-studie ben ik in het<br />
bankwezen terechtgekomen. Ik heb 21<br />
jaar bij ABN AMRO en Rabobank in diverse<br />
functies gewerkt. Zodoende kwam ik bij<br />
honderden kleine, middelgrote en grote<br />
bedrijven als adviseur aan tafel.<br />
Met transportbedrijven had ik altijd al<br />
affiniteit, merkte ik. Nuchter, down to earth,<br />
praktisch, geen kapsones en dergelijke.<br />
De financiële sector werd juist steeds<br />
bureaucratischer en arrogant. In mijn<br />
beleving verloor het bankwezen de klant uit<br />
het oog.<br />
Dat paste niet bij mij, merkte ik steeds<br />
meer en daar liep ik ook persoonlijk in<br />
vast. Juist op dat moment kreeg ik de<br />
mogelijkheid me verder te ontwikkelen in<br />
de transportsector bij het bedrijf van een<br />
goede vriend van mij, die al enige tijd wat<br />
kleinschalig actief was in de nichemarkt<br />
van farmaceutisch transport. Hij zocht<br />
een operationeel manager/directeur voor<br />
uitbreiding van deze activiteiten. Zo ben ik<br />
ruim zes jaar geleden aan boord gekomen<br />
bij Kort Logistics. We zijn sindsdien aardig<br />
uit ons jasje gegroeid. Het is een enorme<br />
uitdaging geweest om op te bouwen<br />
wat er nu staat als bedrijf. We zijn nu een<br />
gespecialiseerd transportbedrijf met ruim 50<br />
geconditioneerde voertuigen en een kleine<br />
100 medewerkers.<br />
Het is heel prettig dat ik de switch heb<br />
kunnen maken van adviseur naar zelfstandig<br />
10 TRANSPORT<br />
& LOGISTIEK<br />
de koers bepalen van een gespecialiseerd<br />
transportbedrijf. Dit is wat heel goed bij me<br />
past.<br />
Wat ik met name leuk vind, is het<br />
kijken naar de wat langere termijn. Waar<br />
doen zich kansen voor, hoe kunnen we<br />
‘Kort’nog beter op de kaart zetten, et cetera.<br />
Waar en hoe kunnen we onze activiteiten<br />
uitbreiden? Ik kijk daarbij niet alleen naar het<br />
gespecialiseerde farmaceutisch transport,<br />
maar ook naar mogelijkheden in de foodmarkt,<br />
indien zich die aandienen.<br />
Het is prettig om contacten te leggen en<br />
te onderhouden met collega-vervoerders.<br />
Je kunt misschien eens wat voor elkaar<br />
betekenen. Je spreekt dezelfde taal. We<br />
worden vaak met dezelfde kansen en<br />
bedreigingen geconfronteerd. Die kansen<br />
en bedreigingen bespreken we bijvoorbeeld<br />
tijdens een initiatief van ‘Port of Zwolle’,<br />
waarbij we periodiek met een aantal<br />
transportondernemers bij elkaar zitten om<br />
dergelijke zaken onder de loep te nemen.<br />
Gesprekken met stakeholders, zoals<br />
voertuigleveranciers, klanten en dergelijke<br />
vind ik ook superleuk en interessant om te<br />
doen. Ze geven mij zicht op hoe er tegen ons<br />
bedrijf aan wordt gekeken door een derde.<br />
Dat is waardevolle input voor mij. Ook op<br />
het scherp van de snede onderhandelen,<br />
maar wel zodanig dat iedereen tevreden kan<br />
zijn met de deal, is natuurlijk een essentieel<br />
onderdeel van mijn werk en essentieel om te<br />
kunnen blijven investeren in de toekomst van<br />
het bedrijf.<br />
Verder vind ik het altijd een mooi moment<br />
van de dag om met de medewerkers, de<br />
chauffeurs, bij te kletsen als ze terugkomen<br />
van hun ritten. Ik wil ook zichtbaar zijn voor<br />
hen en aanspreekbaar.”<br />
Welke ontwikkelingen vindt u belangrijk?<br />
“Er zijn een aantal ontwikkelingen op dit<br />
moment waar we niet omheen kunnen. Als<br />
voorbeeld noem ik:<br />
Vermindering van de CO 2<br />
-uitstoot.<br />
Hoe en wanneer kunnen we overgaan<br />
op elektrische voertuigen? Voor ons en<br />
de voertuigleveranciers is de actieradius<br />
en combinatie met koeling nog een zeer<br />
grote uitdaging. Samenwerking met de<br />
voertuigleveranciers is daarin noodzakelijk.<br />
Vervanging wagenpark in combinatie met<br />
de BPM-verhoging per 1-1-2025.<br />
Personele bezetting. Wij merken met<br />
name bij de jeugd dat de transportbranche<br />
niet altijd als de meeste aantrekkelijke<br />
branche wordt gezien. Een en ander in<br />
combinatie met de werktijden, maar ook<br />
zeker de hoogte van de beloning. Hoe<br />
houden we de transportsector aantrekkelijk?<br />
Rendement in de sector. Vanuit mijn<br />
bancaire achtergrond vind ik het rendement<br />
in de sector echt aan de (te) lage kant.<br />
Zeker als je kijkt hoe kapitaalsintensief onze<br />
branche is en de uitdagingen waar we met<br />
elkaar nog voor staan naar de toekomst toe.”<br />
Wat zou u willen veranderen in/aan de<br />
sector en waarom?<br />
“Ik zou graag zien dat we als sector<br />
beter voor het voetlicht krijgen wat voor
vermenigvuldigen”<br />
een toegevoegde waarde we met elkaar<br />
leveren. Producten van A naar B vervoeren,<br />
kan in feite iedereen. Men beconcurreert<br />
elkaar alleen op prijs. De rendementen zijn<br />
daarom marginaal. Extra service leveren en<br />
persoonlijk contact met de klant is veelal<br />
minimaal.<br />
Meer samenwerking is naar mijn mening<br />
ook een issue waar veel voordeel mee<br />
“De financiële sector<br />
werd juist steeds<br />
bureaucratischer en<br />
arrogant”<br />
behaald kan worden door iedereen. Wij<br />
rijden bijvoorbeeld met name in de nacht<br />
en (vroege) ochtend, terwijl vele andere<br />
transporteurs met name in de middag en<br />
avond actief zijn. Hier zie ik mogelijkheden<br />
om elkaar aan te kunnen vullen, maar<br />
daar zie ik een iets stuggere houding in<br />
de transportsector naar boven komen.<br />
Waarom niet meer samenwerken en elkaar<br />
aanvullen als transporteurs. ‘Wie kan delen,<br />
kan ook vermenigvuldigen’, is een bekend<br />
gezegde. Door bepaalde kosten te delen,<br />
vermenigvuldig je de marges in feite met<br />
elkaar lijkt mij.”<br />
Wat is een hobby of leuke bezigheid<br />
buiten het werk?<br />
“Eigenlijk is werken altijd tevens mijn hobby<br />
geweest. Ik zie werken niet als werk, maar<br />
het is ook een verlengstuk van wie ik als<br />
persoon ben en wat ik graag doe. Maar<br />
om te ontspannen mag ik heel graag varen<br />
met onze boot in de mooie omgeving van<br />
Wanneperveen/Giethoorn. Een prachtig<br />
natuurgebied. Verder mag ik graag lezen en<br />
voetbalwedstrijden, concerten en/of festivals<br />
bezoeken zoals Oerol en de Zwarte Cross,<br />
maar daar gun ik me eerlijk gezegd wat te<br />
weinig tijd voor.”<br />
11
Bedrijfsreportage<br />
Tekst en beeld Ruud van Roosmalen<br />
Vierde generatie aan het stuur bij B. ter Riele <strong>Transport</strong>en<br />
“Bedrijfsopvolging moet je<br />
serieus aanpakken”<br />
Remko ter Riele volgde zijn<br />
vader vorig jaar op als algemeen<br />
directeur van familiebedrijf B.<br />
ter Riele <strong>Transport</strong>en uit Wilp.<br />
Hij vertelt over zijn achtergrond<br />
en persoonlijke drijfveren, kijkt<br />
terug op het opvolgingsproces en<br />
bespreekt de ambities van zijn<br />
bedrijf voor de komende jaren.<br />
Na oprichter en overgrootvader Bart,<br />
opa Bernard en vader Bennie is<br />
Remko Ter Riele (36) de vierde telg uit de<br />
familie die leiding geeft aan de logistieke<br />
dienstverlener. Hij groeide op met het<br />
familiebedrijf. Toch duurde het een aantal<br />
jaren voordat hij zeker wist dat hij de leiding<br />
van de onderneming op zich wilde nemen:<br />
1<br />
“Dat was niet vanzelfsprekend. Het<br />
uitgangspunt van mijn ouders was altijd dat<br />
wij als kinderen onze eigen keuzes moesten<br />
maken en ons niet verplicht moesten<br />
voelen om het bedrijf over te nemen. Zelf<br />
was ik al als kind erg geïnteresseerd in<br />
techniek. Daarom volgde ik een technische<br />
opleiding en werkte ik daarna vijf jaar als<br />
bedrijfswagentechnicus, onder andere<br />
aan DAF-trucks. Toch bleef ik altijd<br />
geïnteresseerd in het bedrijf van mijn ouders<br />
en was ik er zijdelings steeds bij betrokken.<br />
Ook zat ik er in de avonduren en weekenden<br />
12 TRANSPORT<br />
& LOGISTIEK<br />
regelmatig op de vrachtwagen. Zo kreeg ik<br />
langzamerhand een passie voor logistiek in<br />
meer algemene zin.”<br />
Mannetje van alles<br />
In 2011 stapte Ter Riele over naar Koopman<br />
Cargo in Nijkerk, waar hij een jaar als<br />
transportplanner werkte. In 2012 ging hij<br />
als bedrijfsleider (‘als mannetje van alles’)<br />
aan de slag in het familiebedrijf van zijn<br />
ouders: “Daar leerde ik gaandeweg alle ins<br />
en outs van het bedrijf kennen. In 2017 werd<br />
ik operationeel directeur en nu ben ik dus<br />
sinds een jaar de algemene directeur.”<br />
“Dat loslaten is niet<br />
altijd gemakkelijk en<br />
neemt tijd in beslag”<br />
Het opvolgingsproces werd zorgvuldig<br />
voorbereid. Ter Riele vertelt dat er een jaar<br />
of elf geleden al een extern bedrijf werd<br />
ingeschakeld om eens bij de familieleden te<br />
polsen hoe zij aankeken tegen het bedrijf en<br />
de latere opvolging. Eerste stap was toen<br />
het voeren van gesprekken met hem zelf,<br />
zijn broer en zus en ieders partners, onder<br />
andere over de persoonlijke ambities en<br />
verwachtingen van de bedrijfsovername.<br />
Ter Riele: “Er wordt iedereen een soort<br />
spiegel voorgehouden, waardoor je<br />
langzamerhand ontdekt wat je echt wilt<br />
en waar je kwaliteiten liggen. Na enige tijd<br />
was het duidelijk dat mijn zus graag in het<br />
onderwijs actief wilde zijn. Mijn jongere broer<br />
wilde wel het bedrijf in, maar werd vooral<br />
aangetrokken door het chauffeursvak.”<br />
Zeven jaar geleden was er contact<br />
met ondernemerscoach Emile van de Weg<br />
(toen nog via TLN). Vanaf dat moment werd<br />
het onderwerp bedrijfsopvolging serieus<br />
aangepakt: “We hebben Emile gevraagd<br />
ons bij het opvolgingstraject te begeleiden.<br />
Want je wilt dit proces gestroomlijnd laten<br />
verlopen en voorkomen dat je in valkuilen<br />
trapt. Zelf merkte ik gaandeweg dat ik de<br />
managementkant op wilde en eigenlijk ook<br />
wel de leiderschapsrol van het bedrijf op me<br />
wilde nemen.”<br />
Sterke en zwakke punten<br />
Toen dat duidelijk was, kwamen ook allerlei<br />
andere aspecten van het directeurschap aan<br />
de orde. Bijvoorbeeld wat je leiderschapsstijl<br />
is, wat je sterke en zwakke punten zijn en hoe<br />
je jezelf verder wilt ontwikkelen. Ook werd<br />
besproken wat het bedrijf nodig heeft en of er<br />
misschien speciale expertise binnengehaald<br />
moest worden. “Dit was een nuttig en<br />
bijzonder leerzaam proces waaraan ik veel<br />
heb gehad.”<br />
De ouders werden niet overgeslagen.<br />
Voor hen speelden andere vraagstukken.<br />
Bijvoorbeeld hoe je de teugels loslaat en<br />
je bedrijf uit handen geeft, en wat je met<br />
de vrijkomende tijd gaat doen. Ook zij<br />
werden met gesprekken op de nieuwe<br />
situatie voorbereid: “Dat loslaten is niet<br />
altijd gemakkelijk en neemt tijd in beslag.<br />
Tegenwoordig is mijn vader Bennie<br />
nog dagelijks op het bedrijf aanwezig.<br />
Hij houdt zich vooral bezig met het<br />
wagenparkbeheer. We overleggen vaak<br />
met elkaar, maar inmiddels is het wel zo dat<br />
ik verantwoordelijk ben voor het bedrijf en<br />
de beslissing neem als we er samen niet<br />
uitkomen.”<br />
Verbeterslagen maken<br />
De dynamiek van het leiding geven, de<br />
afwisseling van de werkzaamheden en<br />
constateren dat er soms mooie dingen<br />
uit bepaalde beslissingen voortkomen,
evallen Ter Riele goed. “We zijn continu<br />
bezig met het verbeteren van de processen<br />
die we voor onze klanten uitvoeren. Dat<br />
betekent veel schakelen, bijstellen en<br />
soms op een andere manier tegen dingen<br />
aankijken. Zo zetten we door het tekort aan<br />
chauffeurs vaker charters in en werken we<br />
op transportgebied veel meer met collegabedrijven<br />
samen. Daarbij staat altijd voorop<br />
dat wat we doen goed moet zijn voor onze<br />
klanten. Want als het voor hen goed is, is<br />
het ook goed voor ons.”<br />
Zware netwerkaansluiting<br />
Zoals bij alle transporteurs is ook bij Ter<br />
Riele <strong>Transport</strong>en de omschakeling op<br />
emissieloos rijden momenteel een belangrijk<br />
punt van aandacht. “We bereiden ons daar<br />
momenteel op voor en hebben inmiddels<br />
een zware netwerkaansluiting voor het<br />
aanleggen van laadinfrastructuur op ons<br />
terrein aangevraagd. Want daar moet je<br />
tegenwoordig vroeg bij zijn. Verder willen<br />
we de komende jaren onze positie in de<br />
markt versterken en samen met klanten en<br />
personeel verbeterslagen maken.”<br />
Over B. ter Riele<br />
<strong>Transport</strong>en<br />
Veevervoer, geconditioneerd<br />
vervoer en transport en opslag<br />
van gevaarlijke stoffen. Dat zijn de<br />
hoofdactiviteiten van familiebedrijf<br />
B. ter Riele <strong>Transport</strong>en, een<br />
logistieke dienstverlener met<br />
vestigingen in de Gelderse<br />
plaatsen Wilp (vlakbij Apeldoorn)<br />
en Bemmel (tussen Nijmegen en<br />
Arnhem). Vanuit Bemmel vindt<br />
het geconditioneerd vervoer van<br />
bloemen en planten plaats; vanuit<br />
Wilp veevervoer (varkens en<br />
biggen), geconditioneerd vervoer<br />
van bloemen en planten en het<br />
transport & opslag van gevaarlijke<br />
stoffen (categorieën PGS 9 en<br />
PGS 15 en vuurwerk). Bij B. Ter<br />
Riele <strong>Transport</strong>en zijn ongeveer 50<br />
medewerkers in dienst. Het bedrijf<br />
beschikt over zo’n 32 vrachtwagens.<br />
2<br />
1. B. ter Riele <strong>Transport</strong>en is gespecialiseerd in<br />
veevervoer, geconditioneerd vervoer en transport<br />
en opslag van gevaarlijke stoffen.<br />
2. Remko ter Riele: “Er wordt iedereen een soort<br />
spiegel voorgehouden.”<br />
13
Smart tachograaf<br />
Tekst Ingrid Damen Beeld ©ILT<br />
Inspectie Leefomgeving en <strong>Transport</strong> over de slimme tachograaf versie 2:<br />
“Wij gaan handhaven”<br />
“De deadlines rondom de<br />
slimme tachograaf versie<br />
2 zijn hard”, aldus senior<br />
inspecteur goederenvoer weg<br />
Jeffrey Geesdorp van de ILT,<br />
verantwoordelijk voor de<br />
controle van rij- en rusttijden. 21<br />
augustus <strong>2023</strong>, 1 januari 2025<br />
en 19 augustus 2025. “Wij gaan<br />
erop handhaven.”<br />
Geesdorp hoorde op een bijeenkomst<br />
van TLN dat internationale<br />
transportbedrijven versie 2 niet op tijd<br />
voor 21 augustus van dit jaar kunnen<br />
inbouwen. Zijn advies: “Ga nú je voertuigen<br />
inventariseren en maak een planning.”<br />
De Europese Commissie heeft de<br />
datum van invoering (al jaren geleden)<br />
vastgesteld. Of de slimme tachograaf<br />
versie 2 daadwerkelijk beschikbaar is op 21<br />
augustus <strong>2023</strong>, zal moeten blijken, aldus<br />
de de Inspectie Leefomgeving en <strong>Transport</strong><br />
(ILT. Vooralsnog is de invoeringsdatum<br />
hard en zonder tegenbericht zal de ILT<br />
daarop handhaven, aangezien de inspectie<br />
toezichthouder is op wet- en regelgeving.<br />
Landsgrens<br />
Als je een landsgrens over gaat, ‘weet’<br />
de slimme tachograaf versie 2 dat. En het<br />
apparaat registreert niet alleen de locatie,<br />
maar ook de datum, tijd en de kilometerstand<br />
van de vrachtwagen. Geesdorp laat zijn licht<br />
over dit onderwerp schijnen.<br />
“Het ‘praatje<br />
pot’ is altijd het<br />
allerbelangrijkste”<br />
14 TRANSPORT<br />
& LOGISTIEK<br />
Wat zijn de veranderingen in verband<br />
met de komst van de slimme tachograaf<br />
versie 2?<br />
“De slimme tachograaf helpt bij het<br />
reconstrueren van ritten. Dat gebeurt met<br />
behulp van satellietverbinding (GNSS).<br />
En versie 2 kan nog meer: hij bepaalt<br />
automatisch de locatie van de vrachtwagen<br />
en weet wanneer een voertuig een<br />
landsgrens passeert. Dat is handig voor<br />
cabotage en detachering.” Cabotage is<br />
vervoer dat wordt verricht binnen een lidstaat,<br />
door een vervoerder die niet is gevestigd<br />
in die lidstaat. Denk bijvoorbeeld aan een<br />
chauffeur van een Nederlands bedrijf die<br />
ritten doet tussen locaties in België.<br />
Bij versie 1 moet de chauffeur de<br />
landscode nog handmatig ingeven. Daarvoor<br />
moet hij de auto stilzetten. Het is absoluut<br />
niet de bedoeling dat de chauffeur dit<br />
doet op de vluchtstrook, omdat dit veel te<br />
gevaarlijk is. Een paar jaar geleden heeft<br />
dit geleid tot een dodelijk ongeluk. De<br />
verkeersveiligheid staat dus voorop. Een<br />
chauffeur moet een geschikte plek vinden<br />
om te kunnen stoppen; desnoods is dat het<br />
bestemmingsadres. Daar ben je vanaf met<br />
versie 2.”<br />
Is de slimme tachograaf handig voor de<br />
inspecteur?<br />
“Ja, die is een verbetering ten opzichte<br />
van eerdere versies, maar kent ook nog<br />
beperkingen. De Algemene Verordening<br />
Gegevensbescherming (AVG) speelt ook<br />
een rol bij versie 2, en dat maakt het niet<br />
makkelijker. De tachograaf mag namelijk<br />
maximaal iedere drie uur de positie bepalen<br />
van een voertuig, niet voortdurend. Dus als<br />
die vrachtwagen steeds een rondje rond de<br />
kerk rijdt, heb je niet veel aan die informatie.”<br />
De ILT gebruikt ook techniek die al<br />
langer bestaat: Dedicated Short Range<br />
Communication (DSRC). Dat is bedoeld<br />
voor handhaving. “We kunnen er de<br />
bestuurderskaart mee uitlezen terwijl de<br />
auto voorbij rijdt. Die gegevens krijgen we<br />
gecodeerd binnen en ontsleutelen we.<br />
Zo kunnen we zien hoe het staat met de<br />
tachograaf. Het ingewikkelde is dat we<br />
volgens de AVG alleen voertuigtechnische<br />
gegevens door de lucht mogen halen, geen<br />
persoonlijke. Het systeem, waarmee we nu<br />
een pilot doen, is dus niet zaligmakend.<br />
We blijven dus ook gebruik maken van<br />
ons onderbuikgevoel. Dat gevoel hangt<br />
overigens samen met ervaring. Gekoeld<br />
transport van bloemen, groenten, fruit<br />
en levensmiddelen in containers maakt<br />
bijvoorbeeld dat de werkdruk hoger is.<br />
Verder doen we vanuit de Europese<br />
Commissie ook aan risk rating. Dat houdt<br />
in dat een ondernemer een kleur krijgt<br />
toebedeeld op basis van de uitkomst van<br />
controles.<br />
Het voordeel van versie 2 is dat we<br />
nu wel rijtijden mogen bekijken via DSRC.<br />
Rijtijden zijn namelijk niet privé. Maar op<br />
basis van de informatie die we zo verkrijgen,<br />
mogen wij geen boetes opleggen. Dat<br />
is alleen toegestaan als we gegevens uit<br />
de tachograaf downloaden nadat we het<br />
voertuig aan de kant hebben gezet. Een<br />
fysieke controle moet. In dat geval laten<br />
we ook een digitale handtekening achter in<br />
de tachograaf. En de gegevens uit DSRC<br />
moeten we na drie uur ook verplicht wissen.<br />
Uitzondering is als er sprake is van fraude.<br />
Maar hoe je het ook wendt of keert, het<br />
‘praatje pot’ is altijd het allerbelangrijkste.<br />
Wanneer ben je begonnen, waar was dat<br />
en hoe ging het verder? Zo hebben we wel<br />
eens gezien dat een tweede chauffeur achter<br />
de vrachtwagen aan reed in een luxe auto
om een eindje verderop het stuur van de<br />
vrachtwagen over te nemen.”<br />
Wat zijn eventuele moeilijkheden?<br />
“Nou, de slimme tachograaf versie 2 kan<br />
momenteel nog niet voldoen aan de gestelde<br />
veiligheidseisen. Dat heeft te maken met<br />
het satellietsignaal van de tachograaf dat<br />
binnenkomt, via Open Service Navigation<br />
Message Authentication (OSNMA).<br />
Maar het probleem is dat op dit moment<br />
nog niet kan worden vastgesteld of dat<br />
signaal authentiek is, of dat het is gehackt<br />
of gespooft (met vervalste kenmerken<br />
uitgerust). De transitietachograaf is in dit<br />
kader een noodgreep. En als de Europese<br />
Commissie het probleem heeft getackeld,<br />
krijgt de tachograaf een update. Tot nader<br />
order geldt er overigens geen verplichting<br />
voor die update. De kosten daarvan zijn voor<br />
de ondernemer.”<br />
Kan de slimme tachograaf worden<br />
gehackt of iets dergelijks in verband met<br />
de GNSS-, DSRC- en ITS- verbindingen?<br />
“Dat weten we nog niet. Waar we vooral<br />
beducht voor zijn, is spoofing, waarbij de<br />
suggestie wordt gewekt dat een chauffeur op<br />
locatie zou zijn, maar in werkelijkheid ergens<br />
anders is. We hopen het op te merken als<br />
dat inderdaad het geval is.”<br />
Wie krijgt de boete bij fraude? De<br />
chauffeur of de ondernemer?<br />
“In principe krijgt het transportbedrijf de<br />
boete. Maar als een chauffeur manipuleert,<br />
hij rijdt bijvoorbeeld op de kaart van iemand<br />
anders, krijgt de persoon de boete ook zelf.”<br />
Wat is een aandachtspunt?<br />
“Het gebruik van de slimme tachograaf<br />
vergt op punten wat bijscholing, maar zal<br />
uiteindelijk leiden tot meer gebruiksgemak<br />
voor chauffeurs. De slimme tachograaf<br />
registreert niet alleen rij- en rusttijden,<br />
maar legt ook gegevens vast in verband<br />
met waar het vervoer wordt verricht. Dus<br />
de ondernemer moet ervoor zorgen dat<br />
die berijders een goede opleiding hierover<br />
krijgen. Bij inspecties kunnen chauffeurs zich<br />
niet verschuilen achter het verhaaltje dat ze<br />
het niet weten. En ook de ondernemers zijn<br />
al jaren op de hoogte van de komst van de<br />
slimme tachograaf versie 2.”<br />
Niet over de grens<br />
Nieuw geregistreerde, tachograafplichtige voertuigen moeten vanaf 21<br />
augustus <strong>2023</strong> de slimme tachograaf versie 2 bevatten, anders mogen ze<br />
de landsgrens niet passeren. Op 1 januari 2025 dienen alle vrachtwagens<br />
die over de grenzen gaan en die nu een analoge of digitale tachograaf<br />
hebben, over versie 2 te beschikken. Vanaf 19 augustus 2025 geldt dat ook<br />
voor vrachtwagens die nu uitgerust zijn met versie 1 en over de grens actief<br />
zijn. Ook zij moeten dan de slimme tachograaf versie 2 aan boord hebben.<br />
“We mogen alleen<br />
boetes opleggen als<br />
we een voertuig aan de<br />
kant hebben gezet”<br />
“Ook nu kunnen we de bestuurderskaart uitlezen<br />
terwijl de auto voorbij rijdt.”<br />
15
Smart tachograaf<br />
Tekst Ingrid Damen Beeld Joyce Mooring ILT<br />
Op pad met de Inspectie Leefomgeving en <strong>Transport</strong> (ILT)<br />
Lossen is echt niet hetzelfde<br />
als rusten<br />
Achter dichtbegroeide struiken,<br />
in de kromming van de toerit<br />
naar de A50, staat een wit<br />
busje te posten. Een subtiele<br />
opdruk op de achterruit en<br />
aan de zijkant blauwe striping.<br />
De bestuurder volgt het<br />
vrachtverkeer dat in allerlei<br />
kleurenvariaties voorbijschuift<br />
aandachtig. “Jammer dat die<br />
bosschages zo hoog zijn”, zegt<br />
ILT-inspecteur goederenvervoer<br />
weg Bert van Voorthuizen.<br />
LLiever is hij direct zichtbaar vanaf<br />
de snelweg. “Ik ben hier niet om<br />
mensen te pakken”, heeft hij eerder<br />
verteld. “En wij dragen geen handboeien,<br />
vuurwapens of stokken. Maar ik wil wel<br />
de markt beïnvloeden. Het gaat om<br />
de naleving van de wet die dient om<br />
chauffeurs te beschermen. Daarom letten<br />
wij op drie zaken: voldoen aan rij- en<br />
rusttijden, verkeersveiligheid en oneerlijke<br />
concurrentie.”<br />
De inspecteur kan zich goed inleven<br />
in zijn doelgroep omdat hij zelf ook achter<br />
het stuur heeft gezeten. Van zijn achttiende<br />
tot zijn 31e doorkruiste hij met veel plezier<br />
Europa in een vrachtwagen. Na zijn<br />
chauffeurstijd volgde een carrière bij de<br />
politie en sinds negen jaar is de ILT zijn<br />
werkgever.<br />
In zijn hoofd<br />
En hij heeft een missie. “Ik wil chauffeurs<br />
bewust maken. Vaak kennen ze de regels<br />
niet van voren tot achteren, zijn ze onbewust<br />
onbekwaam. Pas geleden bijvoorbeeld trof<br />
ik een jonge chauffeur achter het stuur die<br />
16 TRANSPORT<br />
& LOGISTIEK<br />
zijn gordel niet om had. Nadrukkelijk zei ik<br />
tegen hem: ‘Ik wil dat je een gordel draagt’.<br />
Natuurlijk kan ik niet voorkomen dat hij dat<br />
ding bij het wegrijden toch weer afdoet,<br />
maar mijn opmerking zit hoe dan ook in zijn<br />
hoofd. Ik wil dat-ie erover nadenkt.”<br />
Plots geeft Van Voorthuizen een dot gas.<br />
Hij heeft een vrachtwagen met kraanwagen<br />
erop in het vizier. Soepeltjes voegt hij in en<br />
trekt op met forse snelheid. Dat moet maar<br />
even zo, want anders is zijn doel verdwenen.<br />
Nu gaat hij naast de vrachtwagen rijden en<br />
maakt oogcontact. De chauffeur, begin 30,<br />
kortgeknipt haar, heeft hem in de peiling<br />
en knikt. De inspecteur rijdt nu voorop en<br />
drukt op een knopje op het dashboard. Nu<br />
moet de tekst ‘volgen’ op zijn achterruit<br />
verschijnen. Maar het werkt niet, dus doet<br />
de inspecteur het ouderwets: met zijn arm<br />
uit zijn raam wenkt hij. De chauffeur volgt<br />
hem gedwee en niet veel later, rond het<br />
middaguur, rijdt het duo de langgerekte<br />
parkeerplaats De Somp op.<br />
Uitstappen?<br />
De inspecteur toont een klein zwart mapje<br />
met zijn identificatie en de man achter<br />
het stuur knikt lijdzaam. Met een prettige<br />
toon vraagt de ILT-man vervolgens om zijn<br />
rijbewijs, een gewaarmerkte kopie van de<br />
NIWO-vergunning van de vrachtwagen en<br />
tot slot om de vrachtbrief. En wil hij even<br />
uitstappen? Met een sip gezicht steekt de<br />
chauffeur zijn voeten in zwarte klompen met<br />
stalen neuzen en laat zich naar beneden<br />
zakken. Opvallend groot is-ie. Hij zoekt zijn<br />
mobieltje en stuurt direct een berichtje over<br />
de controle naar zijn werkgever. “Dan weten<br />
ze waarom ik stilsta.” Hij geeft zijn rijbewijs<br />
en de gewaarmerkte vergunning en toont de<br />
vrachtbrief op zijn mobiel. Die drie zaken zijn<br />
in orde, mooi.<br />
Van Voorthuizen krijgt toestemming om in de<br />
vrachtwagen te gaan zitten en nadat hij het<br />
contactslot heeft omgedraaid, reikt hij naar<br />
de tachograaf. Keiharde Nederlandse muziek<br />
schalt uit de boxen, maar daar wordt de<br />
inspecteur niet anders van.<br />
Ik houd mijn voeten wel buitenboord,<br />
want jij rijdt op je sokken.” Zo laat hij de<br />
vrachtwagen schoon achter na de inspectie.<br />
Met een speciaal apparaatje leest hij de<br />
tachograaf uit en maakt een printje dat<br />
gelijkenissen vertoont met een kassabon.<br />
Weer buiten stelt hij allervriendelijkst<br />
vervolgvragen. “Werk je in loondienst? Bevalt<br />
het goed bij deze werkgever? En waar was<br />
je om half 7?” Schoorvoetend antwoordt<br />
de lange man, vaak zo kort mogelijk. “Aha.<br />
Ik zie hier het icoon van een bedje. Maar<br />
in werkelijkheid heb je dus geladen, niet<br />
gerust. Dat klopt dus niet. Heb je trouwens<br />
een cursus tachograaf gevolgd?” Nee, klinkt<br />
het. Wat de werknemer daarvan weet, heeft >><br />
Foefjes om regels te<br />
omzeilen<br />
“Ik heb aan de andere kant gestaan,<br />
was internationaal chauffeur, dus<br />
ik ken het klappen van de zweep”,<br />
vertelt senior inspecteur ILT Bert<br />
van Voorthuizen met een lach. “Ook<br />
ik heb ’s avonds bij wegrestaurants<br />
aan de stamtafel gezeten en van<br />
collega’s gehoord hoe je regels<br />
met foefjes kunt omzeilen, zodat je<br />
niet hoeft te pauzeren. Chauffeurs<br />
zeggen ook tegen mij: ‘ILT, ga<br />
achter de witte nummerplaten aan,<br />
ga toch boeven vangen.’ En dan<br />
antwoord ik: ‘Daar ben ik net mee<br />
begonnen.’”
Met een speciaal apparaatje leest de inspecteur<br />
de tachograaf uit.<br />
17
Smart tachograaf<br />
hij geleerd bij het behalen van zijn Code 95,<br />
twee jaar terug alweer. “Vraag eens aan de<br />
werkgever of je zo’n cursus mag doen, dat<br />
helpt. Dat is weer eens wat anders dan de<br />
goedkopere variant vorkheftruck.” Ja, ja.<br />
Rust of werk<br />
De inspecteur gaat de gegevens van de<br />
tachograaf nu bekijken op zijn laptop in<br />
het busje. Even krijgt hij geen toegang. De<br />
4G-verbinding op deze locatie is niet altijd<br />
goed. Dan lukt het toch. “Heel fijn om te<br />
zien dat zijn eigen kaart in de tachograaf<br />
zit”, zegt hij. “Dat is ook wel eens anders.<br />
Soms rijden chauffeurs zelfs met passen van<br />
mensen die overleden zijn.”<br />
Het is een dure grap om op weg te gaan<br />
met een kaart van een ander; dat is fraude.<br />
“En dat kost een chauffeur sowieso 1.500<br />
euro”, lepelt de inspecteur op, “en de baas<br />
zelfs 4.400 euro. Fraude nemen wij hoog op.”<br />
18 TRANSPORT<br />
& LOGISTIEK<br />
“Ik ben hier niet om<br />
chauffeurs te pakken,<br />
maar om ze bewust te<br />
maken van de risico’s<br />
die ze nemen”<br />
Uit de informatie komt verder naar voren<br />
dat deze chauffeur altijd werkzaamheden<br />
verricht als hij in de tachograaf aangeeft dat<br />
hij rust. En ook kleine bewegingen van de<br />
vrachtwagen kun je naar voren halen in dit<br />
systeem, bijvoorbeeld bij het lossen, ook al<br />
zou het systeem de eerste 29 seconden niks<br />
registreren. Je ziet via een van de tabbladen<br />
op de ILT-laptop toch kleine verticale<br />
streepjes verschijnen.<br />
450 euro boete<br />
Voor de volledigheid loopt Van Voorthuizen<br />
de afgelopen weken na en het beeld is iedere<br />
dag identiek. Als antwoord haalt de jonge<br />
kerel zijn schouders op. “Vandaag wil ik je<br />
geen boete geven. Ik wil je alleen bewust<br />
maken van de risico’s. Ik zou je een boete<br />
kunnen bezorgen van 450 euro, maar ik<br />
geloof niet dat straffen beter gedrag oplevert.<br />
En het is bijna vakantie, dus je kunt je geld<br />
vast wel beter besteden. Maar als ik je aan<br />
het eind van de dag had aangehouden en je<br />
had negen ononderbroken rij-uren, dan had<br />
ik je wel meteen een boete opgelegd. Dan<br />
had het je 450 euro gekost en je werkgever<br />
1.350 euro.”<br />
De inspecteur stipt nog even de dag<br />
ervoor aan. “Toen heb je dertien minuten te<br />
lang gereden.” (Die overtreding kan 100 euro<br />
boete opleveren.) “Waarom?” Ondertussen<br />
bestudeert hij het snelheidsprofiel van de<br />
vrachtwagen op dat moment. Nou, zegt<br />
de chauffeur, hij was bij Utrecht en zocht<br />
een parkeerplek, maar die is in die regionen<br />
moeilijk te vinden. Dus stuurde hij ietsjes<br />
verder, naar Hank. Op die parkeerplaats kon<br />
hij dan meteen een lekkere maaltijd scoren.<br />
“Begrijpelijk. Maar als je dat doet, moet je<br />
een printje maken van je tachogegevens en<br />
dit verhaal aan de achterkant noteren.” Hm,<br />
hmm.<br />
Niet schuldig<br />
Nu begint de inspecteur over ongelukken,<br />
om de chauffeur een idee te geven van de<br />
risico’s die hij neemt. “Daar denk ik niet<br />
over na. Een ongeluk kan altijd gebeuren”,<br />
reageert-ie. Van Voorthuizen kan het laatste<br />
alleen maar beamen. “Maar weet je dat je<br />
in de problemen kunt komen als je je niet<br />
houdt aan de rij- en rusttijden? Ook al ben<br />
je niet schuldig? Als er iets gebeurt, kijkt<br />
een verzekeringsmaatschappij namelijk of je<br />
je aan de wet hebt gehouden. Als dat niet<br />
zo is, gaan zij de kosten hoe dan ook op<br />
je verhalen. En als iemand invalide wordt,<br />
kan dat zo maar oplopen tot 2.000 euro per<br />
maand.” Tsja…<br />
De sessie is ten einde. De chauffeur<br />
mag vertrekken. Opgelucht: “Ik mag niet<br />
mopperen. Ik ben er vanaf gekomen zonder<br />
boete.” Maar Van Voorthuizen doet wel een<br />
belofte. “Binnenkort zie ik je wel weer ergens<br />
rijden. Hier, in Zeeland of in Groningen. En<br />
dan houd ik je weer staande. En dan kijken<br />
we hoe het gaat. Als het dan niet klopt, krijg<br />
je die boete wel.”<br />
Vergunning kwijt<br />
De inspecteur vraagt zich nu af wat het<br />
beleid is van de werkgever. “Als we meer<br />
chauffeurs aantreffen van deze firma, gaan<br />
we een profiel aanmaken. In het ergste geval<br />
kan die onderneming dan uiteindelijk zijn<br />
vergunning kwijtraken.” Of zit het probleem<br />
bij de opdrachtgever?
Smart tachograaf<br />
Tekst Anita Hestens<br />
Met de smart tacho 2 de massa voor<br />
“Voor mijn veiligheid”<br />
Het lijkt nog ver weg: de<br />
verplichte retrofit van de<br />
nieuwe smart tacho versie 2<br />
in 2025. Toch heeft Jan van<br />
Oostveen, directeur/eigenaar<br />
van J&H <strong>Transport</strong> Velserbroek,<br />
vooruitlopend hierop alvast zo’n<br />
nieuwe tachograaf besteld. Hij<br />
vertelt waarom.<br />
1<br />
Vanaf 1 januari 2025 is de smart<br />
tachograaf versie 2 verplicht voor alle<br />
vrachtwagens die de grens over gaan en<br />
die nu een analoge of digitale tachograaf<br />
hebben. Vanaf 19 augustus 2025 geldt dat<br />
ook voor vrachtwagens die nu uitgerust zijn<br />
met de smart tacho versie 1 en over de grens<br />
actief zijn. Ook zij moeten dan de slimme<br />
tachograaf versie 2 aan boord hebben<br />
(retrofit). De verwachting is dat vervoerders<br />
niet staan te juichen over het vervangen van<br />
de tachograaf in bestaande vrachtwagens.<br />
Toch kan dit voordelen hebben. Daarom heeft<br />
Jan van Oostveen een nieuwe smart versie 2<br />
besteld bij zijn Scania-dealer.<br />
Binnenkort beschikbaar<br />
J&H <strong>Transport</strong> is onder meer gespecialiseerd<br />
in het transport van verse vis, visproducten<br />
en diepvriesvis van en naar Schotland. Als<br />
internationaal vervoerder zou hij pas in 2025<br />
onder de verplichting van de nieuwe smart<br />
tachograaf vallen. Hoewel de smart tacho<br />
versie 2 van Stoneridge de type-goedkeuring<br />
nog niet heeft gekregen, wil Van Oostveen<br />
deze zo snel mogelijk ingebouwd hebben.<br />
“Scania werkt standaard met Stoneridge.<br />
De dealer heeft aangegeven dat de nieuwe<br />
tachograaf snel beschikbaar is en binnenkort<br />
goedgekeurd wordt.” De tachograaf zal eerst<br />
gebruikt worden om in te bouwen in nieuw te<br />
registeren vrachtwagens, maar daarna ook in<br />
bestaande vrachtwagens zoals die van Van<br />
Oostveen.<br />
Up to date<br />
Hij vindt het belangrijk om met alles “netjes<br />
en up to date” te zijn. “Klanten waarderen<br />
dat. Dat geldt ook voor de tachograaf. En<br />
dat apparaat zit in de vrachtwagen voor mijn<br />
veiligheid. De rij- en rusttijdenregels zijn er<br />
niet voor niets. Hierdoor krijg je voldoende<br />
“Met de installatie van<br />
de nieuwe tachograaf<br />
spaar ik de kosten voor<br />
ijking van de smart<br />
tachograaf versie 1 uit”<br />
rust.” Hij herinnert zich dat hij ook één<br />
van de eerste vervoerders was die reed<br />
met de digitale tachograaf. “Ik werd kort<br />
daarna in Engeland gecontroleerd, maar<br />
de inspecteurs hadden daar toen nog niet<br />
de controlemiddelen voor”, lacht hij. Eén<br />
van de voordelen van de nieuwste versie<br />
van de smart tachograaf vindt hij dat hij niet<br />
meer hoeft te stoppen aan de grens om de<br />
landcode handmatig in te voeren. “Dat gaat<br />
in de nieuwe tachograaf automatisch. Ik zie<br />
regelmatig vrachtwagens hiervoor op de<br />
vluchtstrook stoppen met alle gevaren van<br />
dien.”<br />
Kosten besparen<br />
Van Oostveen heeft nu de smart tachograaf<br />
versie 1 in zijn vrachtwagen zitten. “Over<br />
een paar maanden zou die opnieuw moeten<br />
worden geijkt, een jaarlijkse verplichting.<br />
Met de installatie van de nieuwe tachograaf<br />
spaar ik die kosten uit. Verder is de nieuwe<br />
tachograaf simpeler te bedienen. Behalve<br />
dat ik de landcode niet meer handmatig hoef<br />
te registreren als ik de grens passeer, geldt<br />
dat ook voor mijn verblijf op de ferry van en<br />
naar Engeland. Als ik deze zaken vergeet in<br />
de tachograaf te registreren, kan ik daarvoor<br />
een boete krijgen. Ik ben blij dat de nieuwe<br />
tachograaf deze dingen ondervangt. Je moet<br />
er toch aan geloven. Dan maar liever zo snel<br />
mogelijk. Dan ben ik ook de massa voor.”<br />
1 Jan van Oostveen van J&H <strong>Transport</strong> Velserbroek<br />
heeft nu nog smart tachograaf versie 1 in zijn<br />
vrachtauto, maar heeft smart tacho 2 besteld.<br />
19
Column Aadje van Noordennen<br />
Beeld Christiaan Krouwels<br />
Heeft u een plekje<br />
in de tuin?<br />
Parkeren met een vrachtwagen voor de nacht is niet altijd gemakkelijk. De<br />
parkeerplaatsen langs de snelweg raken aan het begin van de avond al snel (over) vol.<br />
Zoeken naar een alternatief komt vaak slecht uit, omdat de chauffeur dan in de problemen<br />
komt met de rijtijdenwet. Er zijn wel parkeerplaatsen met goede voorzieningen voor de<br />
chauffeurs, maar die plaatsen moeten maar net langs de route liggen. En áls er dan nog<br />
een plekje vrij is, betaal je op sommige plekken tussen de 1,50 en 2 euro per uur óf een<br />
dagtarief (afhankelijk of je daar dan ook een maaltijd nuttigt). Dat is nou niet echt een rib uit<br />
het lijf, maar het tikt behoorlijk aan als je dat iedere dag doet. Gelukkig kunnen chauffeurs<br />
op sommige plekken ook nog gratis parkeren en genieten van een goede maaltijd vóór de<br />
nachtrust.<br />
Sommigen kiezen ervoor om een industrieterrein op te zoeken om daar de nacht door<br />
te brengen. Dat is alleen niet bepaald een luxe. Hopelijk is de truck voorzien van een<br />
magnetron, zodat de chauffeur toch een warme maaltijd kan nuttigen. Maar op een<br />
industrieterrein kan de chauffeur wel last krijgen. In veel gemeentes geldt namelijk een<br />
parkeerverbod voor voertuigen met een bepaalde hoogte, lengte en breedte binnen de<br />
bebouwde kom, waar veel industrieterreinen in vallen. Die wet is opgenomen in de APV.<br />
Zo ondervond ik nog niet zo lang geleden zelf. Na een lekkere rit, genietend van mooie<br />
muziek van Claudia de Breij, was ik klaar voor die dag. Door omstandigheden kon ik de<br />
truck met oplegger niet op ons eigen terrein parkeren. Geen zorgen, ik woon niet op een<br />
woonerf of tussen de flatgebouwen waar het enorm kan galmen met een ronkende motor,<br />
maar op een industrieterrein in de Molenlanden. En ja, er kwam een boete binnen.<br />
Tegen die boete wilde ik bezwaar maken en ik nam contact op met de betreffende<br />
ambtenaar. Zijn weergaloze antwoord luidde: ‘Dan moet je maar verhuizen.’ Ik wilde eigenlijk<br />
verder in discussie omdat ik weet dat veel meer chauffeurs grote problemen hebben met het<br />
parkeren van hun truck. Tot wanhoop gedreven benaderen sommigen zelfs de plaatselijke<br />
weekkrant om aandacht te vragen voor dit probleem. De gemeenten bieden wel alternatief<br />
in de zin van een parking met vaste plekken, maar dat kost vaak (veel) geld en wie dat gaat<br />
betalen, is een andere discussie. Ik heb de discussie maar gelaten voor wat het was.<br />
Wel verbaas ik mij over het feit dat iedereen, niemand uitgezonderd: ambtenaren,<br />
tandartsen, nagelstylistes en docenten - OOK de poppetjes bij de gemeente – verwachten<br />
dat de winkels gevuld zijn en er altijd bij de pomp kan worden getankt. Maar hoe moet dat<br />
dan als de chauffeurs met hun wagen worden verbannen.?<br />
Hebt u een grote tuin? Ik denk even terug aan m’n ritje: “Mag ik dan bij jou?”<br />
Aadje van Noordennen is eigen rijder en mede-eigenaar van Robert van der Linden<br />
<strong>Transport</strong><br />
20 TRANSPORT<br />
& LOGISTIEK
Economie<br />
Tekst Robert van Leewen<br />
Detailhandel:<br />
Meer omzet,<br />
maar minder te vervoeren<br />
Voor een grote groep<br />
wegvervoerders is bevoorrading<br />
van de detailhandel de<br />
belangrijkste activiteit. Een<br />
omzetstijging in de detailhandel<br />
zou voor hen goed nieuws moeten<br />
zijn: meer omzet, meer verkopen,<br />
dus meer producten te vervoeren<br />
naar winkels. Het tegendeel<br />
blijkt waar.<br />
e detailhandel heeft in mei 4,6% meer<br />
‘Domgezet dan in mei 2022’, meldt<br />
het CBS in een webartikel. Dat lijkt positief<br />
voor wegvervoerders. De zin erna is dan<br />
teleurstellend: ‘Het verkoopvolume was 5,8%<br />
lager’. De omzethoeveelheid, de hoeveelheid<br />
verkochte producten is in mei dus gedaald.<br />
Dat betekent dat de omzetgroei alleen wordt<br />
veroorzaakt door prijsstijgingen, die op hun<br />
beurt weer voortkomen uit kostenstijgingen,<br />
inflatie of andere oorzaken. En niet doordat er<br />
meer verkocht is.<br />
Volumedaling sinds mei 2022<br />
De combinatie van stijging van de omzet<br />
en daling van de omzethoeveelheid, zoals<br />
in mei <strong>2023</strong> ten opzichte van mei 2022, is<br />
niet uniek. De grafiek toont de procentuele<br />
verandering in de omzetwaarde en de<br />
omzethoeveelheid sinds januari 2021. Daaruit<br />
blijkt dat, wanneer de omzetgroei positief is,<br />
de omzethoeveelheid daarbij achter blijft.<br />
Sinds mei 2022 is er weliswaar<br />
maandelijks sprake van stijgingen<br />
van de omzetwaarde, maar die gaan<br />
bijna altijd vergezeld van dalingen van<br />
omzethoeveelheid. Een afname van de<br />
omzethoeveelheid betekent minder te<br />
vervoeren producten.<br />
CBS corrigeert de data. Dat doet de<br />
organisatie voor een verschil in de<br />
samenstelling van koopdagen, vergeleken<br />
met diezelfde maand vorig jaar. Uit de<br />
BTW-registraties van de Belastingdienst<br />
verkrijgt CBS de omzetgegevens. De<br />
omzethoeveelheid is niet waargenomen,<br />
maar berekend door de waarde van de<br />
omzet te delen door de prijs.<br />
Hoge inflatie<br />
Ook de Rabobank constateert in een<br />
recente sectorprognose een druk op de<br />
verkoopvolumes in de detailhandel. De bank<br />
geeft daar een verklaring voor. Door de hoge<br />
inflatie zijn consumenten nog altijd kritisch<br />
in hun uitgaven en blijven ze zoeken naar<br />
goedkopere alternatieven of aanbieders.<br />
Ze kopen minder en ‘downtraden’ naar<br />
goedkopere verkoopkanalen (minder<br />
dure winkels en supermarkten) en<br />
goedkopere producten (huismerken).<br />
Vooral speciaalzaken en A-merken leveren<br />
marktaandeel in. Maar het gevolg van<br />
volume- en margedruk kan volgens de<br />
Rabobank per individueel bedrijf sterk<br />
verschillen. Ook de ABN AMRO constateert<br />
een veranderd koopgedrag. Consumenten<br />
letten niet alleen extra op de prijs, maar<br />
schaffen ook minder aan.<br />
Verschillen per deelsector<br />
Er zijn verschillen tussen de deelsectoren<br />
van de detailhandel. Zo hebben de winkels<br />
in voedings- en genotmiddelen in mei van dit<br />
jaar 8,4% meer omzet behaald dan in mei<br />
2022. Maar het verkoopvolume was 4,2%<br />
lager dan een jaar eerder. Bouwmarkten<br />
boekten 9,3% omzetgroei bij een stijging van<br />
het verkoopvolume van 0,8%.<br />
Kledingwinkels daarentegen leden 1,3%<br />
omzetverlies. Zij zagen hun verkoopvolume<br />
14,2% dalen. Supermarkten boekten<br />
9,1% omzetgroei bij 3,8% volumedaling.<br />
Overigens kunnen ontwikkelingen in de<br />
detailhandel ook gevolgen hebben voor de<br />
partijen die eerder in de keten zitten, zoals<br />
groothandelaren, importeurs en fabrikanten.<br />
En transportbedrijven, die voor hen actief zijn,<br />
merken het eveneens.<br />
21
Arbeidsmarkt<br />
Tekst Anita Hestens<br />
Keurmerk PayChecked in <strong>Transport</strong><br />
Louche praktijken voorkomen<br />
Liefst 867 bedrijven beschikken<br />
over het keurmerk PayChecked<br />
in <strong>Transport</strong>. Dit keurmerk<br />
maakt duidelijk dat een<br />
vervoerder zijn personeel<br />
op de juiste wijze betaalt.<br />
Certificeringsinstanties Normec<br />
VRO en Normec Fair Labour<br />
Certification hebben zich de<br />
afgelopen jaren ontwikkeld tot<br />
onafhankelijke spelers die de<br />
inspecties en certificeringen<br />
verzorgen rondom dit keurmerk.<br />
Wat zijn de bevindingen bij deze<br />
controles en wat zijn de laatste<br />
ontwikkelingen?<br />
De Wet Aanpak Schijnconstructies<br />
(WAS) moet waarborgen dat<br />
werknemers het juiste loon uitbetaald<br />
krijgen. Is dat niet het geval, dan kan een<br />
werknemer zijn werkgever, maar ook diens<br />
opdrachtgever, hiervoor aansprakelijk<br />
stellen. Ook kan een medewerker van<br />
een ondervervoerder de onderneming<br />
aansprakelijk stellen. PayChecked in<br />
<strong>Transport</strong>, ontwikkeld door TLN en<br />
evofenedex, beperkt de risico’s.<br />
Normec VRO en Normec Fair Labour<br />
Certification – behorende tot de Normec<br />
“De pakkettensector,<br />
het grootwinkelbedrijf,<br />
maar ook het speciaal<br />
vervoer verlangen<br />
steeds vaker het<br />
keurmerk van hun<br />
charters”<br />
22 TRANSPORT<br />
& LOGISTIEK<br />
Group - zijn als inspectie-instelling nauw<br />
betrokken geweest bij deze ontwikkeling. Dit<br />
keurmerk maakt zichtbaar dat een vervoerder<br />
zijn personeel op de juiste wijze uitbetaalt, en<br />
dat er afspraken met ondervervoerders zijn<br />
over de juiste beloning van de medewerkers.<br />
Steeds meer transportbedrijven zien<br />
het nut in van het keurmerk, zowel kleinere<br />
als grote bedrijven. Ze staan vermeld op<br />
paychecked.nl.<br />
Onderbetaald<br />
“Eigenlijk zouden meer bedrijven dit keurmerk<br />
moeten behalen”, zo stelt Arjen Werkmeester,<br />
commercieel directeur bij Normec. “Hiermee<br />
professionaliseer je de markt en voorkom<br />
je louche praktijken waarbij werknemers<br />
worden onderbetaald. PayChecked in<br />
<strong>Transport</strong> is goed voor de sector én voor<br />
de klanten. <strong>Transport</strong>eurs die het keurmerk<br />
hebben behaald, tonen hiermee aan dat zij<br />
hun chauffeurs betalen volgens de cao voor<br />
het beroepsgoederenvervoer over de weg,<br />
en dat het risico op ketenaansprakelijkheid<br />
voor hun opdrachtgevers beperkt is. Je<br />
bedrijf onderscheidt zich daarmee van nietgecertificeerde<br />
bedrijven.”<br />
“Een ander voordeel is dat de<br />
keurmerkhouder aantoonbaar een besef<br />
van verantwoordelijkheidsgevoel uitdraagt.<br />
Bovendien kan het keurmerk een positief<br />
effect hebben op het aantrekken van nieuw<br />
personeel ”, vult Julisa Fereijra-Phelipa,<br />
directeur van de twee business units Normec<br />
VRO en Normec FLC, aan.<br />
Verzoek van klanten<br />
Bedrijven behalen het keurmerk niet alleen<br />
om te voldoen aan de wet en omdat ze de<br />
voordelen ervan inzien. Ook klanten eisen<br />
het van hun vervoerders. Onder meer de<br />
pakkettensector, het grootwinkelbedrijf,<br />
1<br />
maar ook het speciaal vervoer verlangen<br />
steeds vaker het keurmerk van hun charters;<br />
niet van ZZP’ers omdat zij geen personeel<br />
hebben. Zo bezit Nijhof en Wassink sinds<br />
begin dit jaar het keurmerk, dat op verzoek<br />
van klanten is behaald.<br />
De interesse heeft een boost gekregen<br />
sinds PostNL zijn vervoerders vorig jaar<br />
verplichtte het keurmerk voor 1 juli te in de<br />
wacht te slepen. In 2022 groeide het dan<br />
ook van 600 naar 900 keurmerkhouders<br />
sectorbreed. Danielle Pits, senior<br />
projectmanager sourcing bij PostNL<br />
Pakketten Benelux: “Het klopt dat PostNL<br />
het PayChecked keurmerk heeft ingesteld
als standaard voor al onze bezorgpartners.<br />
We vinden het belangrijk zeker te weten dat<br />
iedereen die bij of voor PostNL werkt, op<br />
de juiste wijze betaald krijgt. PayChecked<br />
controleert dit en signaleert als er risico’s zijn.<br />
Eerder was het mogelijk om ook gebruik<br />
te maken van andere certificeringen, maar<br />
sinds vorig jaar juli is voor PostNL het<br />
PayChecked keurmerk verplicht.”<br />
Ook Jumbo werkt met vervoerders<br />
die het keurmerk in bezit hebben. Hen<br />
is verzocht om het keurmerk voor de<br />
zomervakantie te behalen. Een nieuw<br />
transportbedrijf wordt niet geaccepteerd<br />
zonder het PayChecked keurmerk. De<br />
retailer vindt het belangrijk dat zij kunnen<br />
aantonen dat zij hun zaken op orde hebben.<br />
Van de bedrijven met het keurmerk<br />
hebben Normec VRO en Normec FLC er<br />
250 gecertificeerd. Fereijra-Phelipa: “Voor de<br />
komende jaren verwachten wij een stijging<br />
van de aanvragen. Wij onderscheiden ons<br />
door onze snelle doorlooptijden en proberen<br />
het proces altijd zo snel en efficiënt mogelijk<br />
te laten verlopen. Hoewel wij formeel niet<br />
mogen adviseren, laten wij de klant nooit<br />
zwemmen. Door onze kennis en ervaring<br />
treden wij op als sparring partner. We<br />
denken mee, zijn servicegericht en kiezen<br />
voor ontzorging van de klant tijdens het<br />
hele proces. Wij helpen bedrijven graag het<br />
keurmerk te behalen”, zo benadrukt zij.<br />
2<br />
De controle in het kort<br />
Vervoerders die het keurmerk PayChecked in <strong>Transport</strong> willen behalen, moeten<br />
voldoen aan de eisen van de normenset: https://paychecked.nl/documenten.html.<br />
De controle, gedaan door een geregistreerde inspectie-instelling, vindt doorgaans<br />
eenmaal per jaar plaats op de volgende zaken:<br />
• Eisen aan de identificatie van de onderneming;<br />
• Klachtenprocedures;<br />
• Contracten;<br />
• Loonadministratie en naleving van de cao voor het beroepsgoederenvervoer;<br />
• Overige voorwaarden.<br />
De inspectie duurt gemiddeld een dag.<br />
Niet het juiste loon<br />
Om zich voor te bereiden op de inspectie<br />
voor het keurmerk krijgt een bedrijf een lijst.<br />
Tijdens een inspectie kunnen er volgens<br />
Fereijra-Phelipa onvolkomenheden naar<br />
voren komen. “Gelukkig hanteren veel<br />
bedrijven al hoge standaarden en is in<br />
die gevallen weinig aanpassing nodig om<br />
het PayChecked in <strong>Transport</strong> keurmerk<br />
te verkrijgen. Maar vooral bij bedrijven die<br />
voor het eerst voor het keurmerk opgaan,<br />
zien we nog wel eens onvolkomenheden.<br />
Bijvoorbeeld dat er niet het juiste loon, dat<br />
bij een bepaalde functie en ervaring hoort, of<br />
juiste vakantiebijslag wordt betaald. Mensen<br />
ontvangen dan te weinig.”<br />
Het ontbreken van urenregistraties<br />
komen de inspecteurs ook nog wel eens<br />
tegen. “Of we zien dat er geen heldere<br />
afspraken met onderaannemers zijn.<br />
Het is niet altijd onwil, ook zijn bedrijven<br />
onwetend.” Wanneer een bedrijf in eerste<br />
instantie niet voldoet aan de eisen van<br />
het keurmerk, krijgt het de kans om orde<br />
op zaken te stellen. “Dat is goed voor de<br />
werknemers, maar ook voor het bedrijf en<br />
de sector.”<br />
1. Arjen Werkmeester, commercieel directeur bij<br />
Normec: “Eigenlijk zouden meer bedrijven het<br />
keurmerk PayChecked in <strong>Transport</strong> moeten<br />
behalen.”<br />
2. Julisa Fereijra-Phelipa, directeur van business<br />
units Normec VRO en Normec FLC: “Het<br />
keurmerk kan een positief effect hebben op het<br />
aantrekken van nieuw personeel.”<br />
23
BRANDED CONTENT<br />
Videocamera’s in de vrachtauto verbeteren<br />
verkeersveiligheid en rijgedrag<br />
Voor transportbedrijven is<br />
veiligheid onderweg één van<br />
de hoogste prioriteiten. Niet<br />
alleen om ongelukken en dus<br />
vertragingen te voorkomen,<br />
maar ook om de veiligheid en<br />
het welzijn van de chauffeurs<br />
te garanderen. Intelligente<br />
videocamera’s in de cabine,<br />
die de verkeerssituatie en het<br />
rijgedrag van de chauffeurs<br />
volgen, kunnen met behulp van<br />
slimme software waarschuwen<br />
voor riskante situaties en de<br />
chauffeur tips geven voor<br />
veiliger en efficiënter rijgedrag.<br />
Dat levert volgens het bedrijf<br />
Samsara behalve veiligheid ook<br />
een aantal andere, interessante<br />
(kosten)voordelen op.<br />
volgende stap om<br />
de veiligheid<br />
tijdens het<br />
transport te<br />
verbeteren<br />
en het rijgedrag<br />
te optimaliseren”,<br />
licht Philip van der<br />
Wilt, Senior Vice-<br />
President EMEA bij<br />
Samsara toe. “Maar er<br />
zijn veel meer voordelen.”<br />
Juridisch getouwtrek en<br />
verzekeringen<br />
Een voor de hand liggende toepassing van<br />
videocamera’s in vrachtauto’s is natuurlijk<br />
de dash cam die op de weg gericht is en<br />
real-time informatie en beelden over de<br />
verkeerssituatie verzamelt en opslaat. “Die<br />
beelden kunnen onder meer gebruikt worden,<br />
om de oorzaak van eventuele ongevallen<br />
Samsara is een technologiebedrijf, dat aan<br />
meer dan 15.000 bedrijven apparatuur<br />
en oplossingen levert om productiefaciliteiten,<br />
installaties, bouwmachines, vrachtwagens en<br />
andere voertuigen op afstand te monitoren<br />
met behulp van slimme sensoren en<br />
videotechnologie. In combinatie met slimme<br />
software en artificial intelligence kunnen de<br />
informatie en de data belangrijke inzichten<br />
leveren om de installaties en voertuigen<br />
efficiënter te beheren en de veiligheid te<br />
waarborgen. In de transportsector kunnen de<br />
oplossingen van Samsara onder meer inzicht<br />
geven in de locatie en de technische staat<br />
van de wagens en het brandstofverbruik,<br />
maar ook in de status van de lading en het<br />
rijgedrag van de chauffeur. “Het gebruik van<br />
intelligente video camera’s in de cabine is een<br />
De oplossingen van Samsara leveren data, waarmee de transportsector<br />
de efficiëntie kan verbeteren en kosten kan besparen.<br />
24 TRANSPORT<br />
& LOGISTIEK
uit te zoeken en aan te tonen, dat de<br />
chauffeur correct gehandeld heeft. Dat kan<br />
veel juridisch getouwtrek en discussies met<br />
verzekeringsmaatschappijen voorkomen”,<br />
licht Van der Wilt toe. “Interessant is de<br />
combinatie met slimme software en Artificial<br />
Intelligence (AI), die kritische verkeerssituaties<br />
of afwijkend rijgedrag zoals hard remmen, te<br />
hard rijden of slingerend rijden herkennen en<br />
op basis daarvan de chauffeur op tijd kunnen<br />
waarschuwen. Ook kunnen de beelden voor<br />
persoonlijke coachingsessies opgeslagen<br />
worden.<br />
Minder onderhoud<br />
Sensoren en videocamera’s geven<br />
ook informatie over het rijgedrag, het<br />
brandstofverbruik en de technische staat<br />
van de vrachtauto’s. Dat biedt aanzienlijke<br />
mogelijkheden voor besparingen. Door<br />
chauffeurs bewust te maken van hun<br />
rijgedrag en te coachen bij het verbeteren<br />
daarvan kan het brandstof- en olieverbruik<br />
beperkt worden, maar ook de slijtage<br />
van banden en remmen, waardoor de<br />
onderhoudskosten verminderen. Door<br />
de technische staat van de auto continu<br />
te monitoren, kunnen motorstoringen of<br />
andere problemen - ook onderweg - op<br />
tijd gesignaleerd en aangepakt worden. De<br />
(preventieve) onderhoudsplanning kan op<br />
basis van tijdsintervallen, gereden afstand of<br />
rijtijden geoptimaliseerd worden, zodat de<br />
auto’s altijd veilig en rijklaar zijn.<br />
Videomonitoring van de<br />
chauffeur<br />
Samsara levert ook intelligente dash<br />
camera’s die beelden van de chauffeur<br />
kunnen maken. Die beelden zijn - net<br />
zoals de beelden van de verkeerssituatie<br />
op de weg - bedoeld om de veiligheid te<br />
verbeteren, bijvoorbeeld door de chauffeur<br />
te waarschuwen als hij of zij afgeleid is of<br />
vreemd rijgedrag vertoont.<br />
Van der Wilt: “We snappen dat er<br />
bij chauffeurs zeker in het begin soms<br />
weerstand is tegen de installatie van<br />
dergelijke camera’s, maar het is niet zo dat er<br />
continu mensen meekijken. Dat is natuurlijk<br />
onmogelijk voor een transportbedrijf met<br />
tientallen auto’s op de weg. De beelden<br />
worden opgeslagen en alleen in geval<br />
van problemen door geautoriseerde<br />
personen bekeken. De chauffeur kan de<br />
camera uitschakelen of afdekken als hij<br />
niet rijdt. Bij al onze projecten worden<br />
chauffeurs en werknemers actief betrokken<br />
bij de voorwaarden en invoering van<br />
videotechnologie.”<br />
Van der Wilt wijst erop dat de<br />
oplossingen van Samsara ook voorzien in<br />
middelen om chauffeurs actief te coachen bij<br />
het aanleren van veilig en efficiënt rijgedrag.<br />
De software kan rapportages leveren over<br />
de verkeersveiligheid, het rijgedrag en<br />
daaruit voortkomende kosten of technische<br />
problemen. <strong>Transport</strong>bedrijven kunnen hun<br />
chauffeurs zo helpen met een structurele<br />
verandering van hun rijgedrag, zodat de<br />
veiligheid verbetert. De werkgever kan<br />
dan bijvoorbeeld in aanmerking komen<br />
voor lagere verzekeringspremies en de<br />
chauffeur voor een bonusregeling. In de<br />
praktijk blijkt dat de meeste chauffeurs hun<br />
aanvankelijke twijfel snel opzij zetten als blijkt,<br />
dat hun rijkwaliteit flink verbetert. Ook de<br />
betrokkenheid bij het werk neemt toe.<br />
Return on investment<br />
Voor de implementatie van het<br />
videocamerasysteem is een kleine<br />
investering in hardware noodzakelijk en<br />
daarnaast betaalt de gebruiker elke maand<br />
licentiekosten, waarbij de installatie, de<br />
opslag van data, software, training en<br />
ondersteuning inbegrepen zijn.<br />
Een onderzoek onder 500 klanten van<br />
Samsara heeft interessante resultaten aan<br />
het licht gebracht. Zo zegt 90 procent van<br />
de klanten, dat de oplossingen van Samsara<br />
het aantal ongevallen met gemiddeld zo’n<br />
50% heeft verminderd. Bij het gebruik van<br />
dual-facing camera’s is dat percentage zelfs<br />
meer dan 60%. In veel gevallen hebben de<br />
beschikbare videobeelden na ongevallen de<br />
discussie over oorzaak en aansprakelijkheid<br />
snel opgelost. De besparingen als gevolg<br />
van veilig en beheerst rijgedrag liepen in een<br />
aantal gevallen op tot meer dan een ton per<br />
jaar.<br />
Hoewel die kostenvoordelen mooi<br />
meegenomen zijn, draait het volgens Van der<br />
Wilt echter vooral om veiligheid en rijgedrag.<br />
Dankzij de enorme hoeveelheid informatie en<br />
data kunnen bedrijven hun veiligheidsbeleid<br />
continu verbeteren en zo bijdragen aan de<br />
verbetering van (verkeers)veiligheid. Dat<br />
is ook een algemeen publiek belang en<br />
dus onderdeel van sociaal verantwoord<br />
ondernemen.<br />
Kijk op https://www.samsara.com/nl/<br />
voor meer informatie over de oplossingen<br />
van Samsara.<br />
Dankzij het gebruik van videocamera’s in<br />
vrachtauto’s verbeteren de verkeersveiligheid en het<br />
rijgedrag.<br />
25
<strong>Logistiek</strong><br />
Tekst Ank va Lier Beeld Aron Nijs<br />
<strong>Logistiek</strong> Café: hoge kosten duurzame logistiek nog struikelblok<br />
Wakker geschud<br />
Met name onderaannemers<br />
- waaronder transporteurs -<br />
moeten nog de nodige stappen<br />
zetten om de bouwlogistiek te<br />
verduurzamen. Dat bleek tijdens<br />
het <strong>Logistiek</strong> Café van Zuid-<br />
Limburg Bereikbaar. Centrale<br />
vraag was: ‘Wat is nodig om de<br />
bouwlogistiek te verduurzamen<br />
en te zorgen dat bouwprojecten<br />
in Limburg ook in de toekomst<br />
door kunnen gaan?’<br />
Een kleine 50 aanwezigen - vooral (onder)<br />
aannemers en ook enkele leveranciers<br />
en transporteurs - lieten zich tijdens het<br />
<strong>Logistiek</strong> Café bijpraten over hoe slim en<br />
rendabel (ver)bouwen in Limburg mogelijk<br />
26 TRANSPORT<br />
& LOGISTIEK<br />
kan blijven, ook richting de toekomst.<br />
Zuid-Limburg Bereikbaar organiseerde de<br />
bijeenkomst vorige maand niet zonder reden;<br />
er zit namelijk behoorlijk wat aan te komen<br />
voor de bouw en haar onderaannemers, en<br />
dus ook voor transporteurs. Denk aan hogere<br />
duurzaamheidseisen van opdrachtgevers,<br />
zero-emissie zones, strengere stikstofnormen,<br />
et cetera.<br />
Bouwlogistiek verduurzamen is niet<br />
eenvoudig. Duurzamer rijden brengt door-<br />
gaans namelijk behoorlijk wat meerkosten<br />
met zich mee.<br />
Sneller emissies voorspellen<br />
<strong>Logistiek</strong> makelaar Miranda Volker van<br />
Zuid-Limburg Bereikbaar presenteerde een<br />
nieuwe methode die de Topsector <strong>Logistiek</strong><br />
ontwikkelt. Die moet de stikstofemissie van<br />
een bouwproject al in een vroeg stadium<br />
inzichtelijk maken. Zij verving Leon Simons<br />
van de Topsector <strong>Logistiek</strong>.<br />
De Topsector heeft van diverse<br />
ministeries de vraag gekregen hoe<br />
emissies sneller te voorspellen, zodat<br />
bouwvergunningen ook eerder verleend<br />
kunnen worden en de bouw kan doorgaan.<br />
“Daarom werken Simons en zijn team aan<br />
een methode die bouwondernemingen<br />
helpt om al eerder in de ontwerpketen, in de<br />
preplanningsfase, de stikstofemissie van een<br />
bouwproject helder te krijgen. En te weten<br />
of deze past binnen de vergunningsruimte<br />
of dat bijsturen noodzakelijk is, bijvoorbeeld<br />
door méér elektrische vrachtwagens of<br />
elektrisch bouwmaterieel in te zetten.”<br />
Verwarrend<br />
Inmiddels is al een eerste dashboard<br />
beschikbaar. Daar kunnen bouw-
omdat je vanaf 2025 niet meer met bepaalde<br />
soorten transport de binnensteden in kan en<br />
niet meer met bepaald soort bouwmaterieel<br />
mag werken. Dit vanwege de introductie<br />
van zero-emissie zones. We gaan daarom<br />
het gesprek aan met onderaannemers, om<br />
hen te betrekken in dit proces en duidelijk te<br />
maken dat zij wat dit betreft ook een bijdrage<br />
moeten leveren. Kortom: we zijn stappen aan<br />
het zetten, maar hebben onderaannemers<br />
en leveranciers nodig om tot een next step te<br />
komen.”<br />
ondernemers, vooruitlopend op de nieuwe<br />
methode, mee werken. De nieuwe methodiek<br />
moet medio 2024 gereed zijn. “Topsector<br />
<strong>Logistiek</strong> zoekt ondernemers die willen<br />
experimenteren met het dashboard. Heeft u<br />
belangstelling? Meld dit dan!”<br />
Uit reacties van de aanwezigen bleek dat<br />
meerdere partijen al werken aan dergelijke<br />
rekenmodellen. “Het is wel belangrijk dat<br />
er uniformiteit komt, dus dat niet straks<br />
sprake is van 20 verschillende modellen”,<br />
benadrukte een aanwezige. In een reactie<br />
werd onderstreept dat de methode van<br />
de Topsector juist moet bijdragen aan de<br />
gewenste uniformiteit.<br />
Ook werd aangegeven dat stikstof en<br />
CO 2<br />
vaak door elkaar worden gehaald in<br />
de discussies over verduurzaming. “Dit is<br />
erg verwarrend”, gaf een ondernemer aan.<br />
“Anderzijds: met slimme bouwlogistiek zet je<br />
waarschijnlijk zowel stappen qua stikstof- als<br />
qua CO 2<br />
-reductie. Twee vliegen in één klap<br />
dus.”<br />
Wat er al concreet gebeurt op het gebied<br />
van duurzaam bouwen, vertelden Bramske<br />
van Beijma van Ballast Nedam en Leon<br />
Verheggen van dochterbedrijf Laudy Bouw<br />
en Ontwikkeling. Beide bedrijven zetten in<br />
de afgelopen jaren al flinke stappen op het<br />
gebied van CO 2<br />
-reductie, zowel in de eigen<br />
bedrijfsvoering als op de bouwplaats. Laudy<br />
Bouwservice heeft bijvoorbeeld recent een<br />
nieuwe locatie betrokken die CO 2<br />
-neutraal<br />
is. Het pand draait volledig op eigen<br />
zonnepanelen en op groene stroom . Het<br />
heeft geen gasaansluiting. En Ballast Nedam<br />
heeft in 2022 42,2% CO 2<br />
(ton CO 2<br />
per mio<br />
euro omzet) reductie behaald ten opzichte<br />
van 2019.<br />
Veeleisende opdrachtgevers<br />
Van Beijma gaf aan dat opdrachtgevers<br />
ook steeds meer eisen stellen op dit<br />
vlak. “Dit verschilt echter wel qua type<br />
opdrachtgevers: publieke opdrachtgevers<br />
gaan hierin doorgaans verder dan<br />
opdrachtgevers in de particuliere markt.”<br />
Beide sprekers gaven aan dat het niet<br />
eenvoudig is om onderaannemers mee<br />
te krijgen in deze ontwikkeling. Daarbij<br />
gaat het ook om transport van en naar<br />
de bouwplaats. “Vooral wat dit betreft<br />
zijn er nog grote stappen te zetten qua<br />
CO 2<br />
-reductie”, zei Van Beijma. “Maar dat<br />
is niet eenvoudig: duurzamer materieel, en<br />
ook duurzame vrachtauto’s, zijn namelijk<br />
kostbaar en er zitten lange levertijden op.<br />
Soms tot wel anderhalf jaar.”<br />
Op het spoor<br />
Verheggen erkende dat het niet eenvoudig is<br />
om onderaannemers op het spoor te krijgen<br />
van verduurzaming. “Maar we moeten wat dit<br />
betreft wel stappen voorwaarts zetten. Zeker<br />
Samenwerking in de keten<br />
Het feit dat duurzamer transport doorgaans<br />
aanzienlijk duurder is, kwam tijdens de<br />
middag meerdere keren ter sprake.<br />
“Iedereen staat in de startblokken om te<br />
investeren in verduurzaming”, onderstreepte<br />
een transporteur. “Maar wat moet het dan<br />
zijn: waterstof of elektrisch? En dit is wel<br />
lastig, want vaak gaat het om investeringen<br />
die drie keer zo hoog zijn als gebruikelijk.<br />
Er moet dan wel een verdienmodel aan<br />
gekoppeld zijn.”<br />
Bramske van Beijma onderkende dit en<br />
gaf aan dat Ballast Nedam, dat meerdere<br />
transportbedrijven inhuurt, in dit kader<br />
een speciale samenwerking is aangegaan<br />
met transportbedrijf De Bruyn. “Zij hebben<br />
voor ons twee elektrische vrachtwagens<br />
aangeschaft en wij hebben op papier gezet<br />
dat wij hier een x-aantal jaren gegarandeerd<br />
gebruik van zullen maken. Op die manier<br />
kunnen zij een sluitend businessmodel<br />
realiseren. Daarbij doen wij leerervaring op<br />
met zero-emissie transport. We gebruiken<br />
die trucks onder andere voor de aanvoer<br />
van materialen op de bouwplaats of in<br />
combinatie met een elektrische betonmixer<br />
op de bouwplaats zelf. Maar er zijn nog wel<br />
wat uitdagingen. Zo is de actieradius van<br />
een elektrische truck, die zwaar beladen is,<br />
bijvoorbeeld veel minder groot.”<br />
Deze constructie kon op waardering<br />
rekenen vanuit de zaal. “Dit is een prachtig<br />
voorbeeld van samenwerking in de keten”,<br />
gaf een aanwezige aan.<br />
Ook later, in de paneldiscussie, kwam<br />
naar voren dat duurzamer transport<br />
doorgaans kostenverhogend werkt.<br />
27<br />
>>
<strong>Logistiek</strong><br />
Voordelen tool<br />
stikstofemissie van<br />
Topsector <strong>Logistiek</strong><br />
• Biedt inzicht. Al in een vroeg<br />
stadium weet je hoeveel stikstof je<br />
verwacht uit te stoten en daar kun je<br />
je proces op aanpassen.<br />
• Hierdoor is de kans op een<br />
vergunning veel groter.<br />
• Helpt je in een vroeg stadium een<br />
laadvoorziening te realiseren.<br />
• Gaat verspilling tegen, bijvoorbeeld<br />
door het voorkomen of verminderen<br />
van vervoerbewegingen.<br />
• Geeft je sturingsinzicht in de inzet<br />
van machines.<br />
(Bron: logistiekbereikbaar.nl)<br />
“Daarom vraagt dit ook om extra waardering<br />
van de opdrachtgever, hij moet er iets extra’s<br />
voor over hebben”, zei Van Beijma.<br />
Leon Verheggen wist het treffend te<br />
verwoorden: “Je hebt de volledige keten nodig<br />
om te komen tot duurzamere bouw logistiek.<br />
Iedereen moet zijn steentje bijdragen.”<br />
Er werd ook wel aangehaald dat<br />
er subsidies beschikbaar zijn voor<br />
emissieloos materieel. Dankzij die<br />
tegemoetkomingen zijn bijvoorbeeld veel<br />
elektrische bestelwagens onder de streep<br />
nu al goedkoper dan dieselbestelwagens.<br />
Daarnaast benadrukte Michel Oldenburg,<br />
logistiek makelaar bij Zuid-Limburg<br />
Bereikbaar, dat er veel winst te boeken is<br />
door niet alleen te verschonen, maar ook<br />
te verslimmen. “Bijvoorbeeld door inzet van<br />
bouwhubs, het bundelen van vrachten,<br />
vervoer over water en samenwerking<br />
tussen (onder)aannemers. Daarmee kun je<br />
behoorlijk wat geld besparen.”<br />
28 TRANSPORT<br />
& LOGISTIEK<br />
‘Ver-van-mijn-bed-show’<br />
Eén ondernemer gaf aan dat de<br />
themamiddag hem wel wakker had<br />
geschud. “Persoonlijk hoor ik van<br />
opdrachtgevers nog weinig over dat het<br />
allemaal duurzamer moet. Van de week<br />
kreeg ik wel een vraag over wat het zou<br />
kosten om een project emissieloos te<br />
realiseren, maar ik had eerlijk gezegd geen<br />
idee. Datgene wat ik hier hoor is voor mij, en<br />
voor veel andere ondernemers, dan ook nog<br />
een ver-van-mijn-bed-show. En er zijn dus<br />
ook nog veel vragen en uitdagingen.”<br />
Goedkoper is eenvoudiger<br />
Volker noemde dit ‘een treffend signaal’.<br />
“Dit geeft wel aan dat nog lang niet de hele<br />
bouwketen bezig is met verduurzaming en<br />
emissieloos werken. En juist daarom is het<br />
goed dat we bijeenkomsten als vandaag<br />
organiseren, om van elkaar te leren.”<br />
Een transporteur in de zaal haakte hierop<br />
in: “Als duurzamer werken ook goedkoper<br />
zou zijn, zou het allemaal veel eenvoudiger<br />
zijn. Zaken als stikstof en CO 2<br />
zijn voor veel<br />
ondernemers behoorlijk ingewikkeld.”<br />
Naast het kostenplaatje werd nog<br />
ingegaan op de ervaringen van chauffeurs<br />
met elektrische vrachtwagens. Mark Luikens<br />
van Zuid-Limburg Bereikbaar gaf aan dat<br />
deze over het algemeen positief zijn. “Dat<br />
komt mede doordat de wagens een steeds<br />
grotere actieradius krijgen. Vier jaar geleden<br />
lag deze nog op honderd kilometer, inmiddels<br />
is twee- tot driehonderd kilometer gangbaar<br />
en de komende jaren gaan we richting de<br />
vijfhonderd kilometer. Het gaat dus heel<br />
hard vooruit. Veel vrachtwagenchauffeurs<br />
zijn enthousiast over het elektrisch rijden en<br />
geven aan dat ze uitgeruster thuiskomen.<br />
Natuurlijk, er zitten ook nadelen aan, maar<br />
dat is inherent aan een transitie.”
Column Bas Koopmanschap<br />
Beeld Christiaan Krouwels<br />
Always change a<br />
winning team!<br />
Als ik deze column schrijf, is de Tour de France net klaar met zijn eerste week. Als<br />
wielrenliefhebber volg ik dit evenement op de voet. Het Nederlandse Jumbo-Visma<br />
won vorig jaar met de Deen Jonas Vingegaard. Je zou denken: dat kunstje doen ze dit<br />
jaar weer. Toch koos het team voor een andere aanpak en durfde ze een winnend team te<br />
veranderen.<br />
In het beproefde concept van een jaar terug weet de ploeg met uitgekiend teamspel de<br />
ongenaakbaar geachte Pogacar te breken. Toch kiest Jumbo-Visma in <strong>2023</strong> voor een ander<br />
team en daarmee ook een nieuwe aanpak. Gedurfd, maar is dat niet wat elk team en iedere<br />
onderneming zou moeten doen?<br />
Het meest treffende voorbeeld van een bedrijf wat dit niet heeft gedaan, is Nokia. Van 1998<br />
tot 2012 was het bedrijf wereldmarktleider op het gebied van mobiele telefoons. Na de<br />
introductie van de smartphone in 2007 hebben ze de slag totaal gemist en zijn ze geheel<br />
verdwenen van de smartphonemarkt. Legendarisch zijn de woorden van de ceo van Nokia:<br />
”We didn’t do anything wrong, but somehow, we lost”.<br />
Dit voorbeeld laat zien dat hoe goed je het als bedrijf ook doet, het cruciaal is om te blijven<br />
ontwikkelen. De huidige tijd laat dit misschien wel het beste zien. Wie had drie jaar geleden<br />
gedacht dat we met een pandemie geconfronteerd zouden worden, of dat er op de grenzen<br />
van Europa een oorlog zou woeden met alle economische gevolgen hiervan?<br />
Ondernemers gebruiken vaak de zomerperiode voor reflectie. Los van de waan van de dag,<br />
liggend op een strandbedje met een goed boek (en/of drankje) in de hand, overdenken ze<br />
het eerste half jaar. Wat is goed gegaan en wat kan beter, wat viel tegen en wat viel mee,<br />
wat is een kans en wat is een risico. Zo ontstaan de eerste plannen voor de komende<br />
maanden en het nieuwe jaar.<br />
Terug naar de Tour en Jumbo-Visma. Zij gebruikten de (winter)vakantie voor reflectie en het<br />
opstellen van hun jaarplannen en -doelen. De grootste change van het winnende team? Niet<br />
met Vingegaard én Roglic naar de Tour, maar Vingegaard naar de Tour en Roglic naar de<br />
Giro. Gewaagd? Zeker. Ondoordacht? Waarschijnlijk niet. Het team kennende, hebben ze<br />
hier goed over nagedacht, op basis van data, visie en strategie keuzes gemaakt waarvan zij<br />
denken dat die de meeste kans geeft op goed resultaat.<br />
Ik wens iedereen een geweldige zomer vol reflectie en denk daarbij aan de woorden van<br />
Darwin: het zijn niet de sterkste of slimste die overleven, maar diegenen die zich het beste<br />
weten aan te passen aan veranderende omstandigheden.<br />
Bas Koopmanschap is managing partner bij NextPage<br />
29
<strong>Logistiek</strong><br />
Tekst Ingrid Damen Beeld Jonah van de Burgt<br />
Voor de online en offline verkoop van Reebok<br />
GXO opent in sneltempo<br />
twee warehouses<br />
<strong>Logistiek</strong> dienstverlener GXO en<br />
online modewinkel FARFETCH<br />
tekenden in januari een contract<br />
voor samenwerking in verband<br />
met het merk Reebok, en gingen<br />
op 1 mei al van start. Dat kon<br />
ook niet anders, want die datum<br />
was een keiharde deadline<br />
van FARFETCH. Vanuit<br />
twee gekoppelde warehouses<br />
in Wessem en Roermond in<br />
Limburg ondersteunt GXO<br />
sindsdien de omnichannellogistiek<br />
van Reebok in Europa.<br />
De warehouses werden in juni<br />
officieel geopend.<br />
30 TRANSPORT<br />
& LOGISTIEK
De twee nieuwe warehouses zijn<br />
samen 40.000 m 2 groot. De locatie<br />
Wessem is voornamelijk bedoeld voor<br />
voorraad en kan 4,4 miljoen units bevatten.<br />
In Roermond (Herten) worden de goederen<br />
vervolgens uitgenomen en uitgeleverd:<br />
volgens GXO zo’n 400.000 per week. De<br />
warehouses richten zich samen op diensten<br />
op het gebied van opslag, orderpicken,<br />
verpakken en verzenden. GXO verwerkt<br />
ook retourzendingen en verzorgt tevens de<br />
refurbishment van producten op de locaties.<br />
Tijdens een rondleiding ter ere van de<br />
opening in Roermond, waar ook wethouder<br />
economie Dirk Franssen van Roermond van<br />
de partij is, valt meteen bij binnenkomst in<br />
het ruime warehouse in Herten het grote<br />
pledge-bord (veiligheidsbelofte-bord) op.<br />
Door hun handtekening erop te plaatsen,<br />
geven medewerkers aan dat ze zich houden<br />
aan de veiligheidsregels en -instructies. Alle<br />
deelnemers van de rondleiding ter ere van<br />
de opening, dragen blauwe veiligheidshesjes<br />
en schoenen met stalen neuzen. Die heeft<br />
GXO ter beschikking gesteld. “Kijken jullie<br />
ook goed om je heen?” Diverse heftrucks<br />
doorkruisen de ruimte. Tijdens de tour wordt<br />
namelijk gewoon doorgewerkt.<br />
Welke retailers?<br />
In het ruime magazijn passeren we de<br />
sorting en picking area. We zien de<br />
stellingen met artikelen voor B2C en B2B<br />
gebroederlijk naast elkaar staan. Met de<br />
laatste tak is men hier onlangs van start<br />
gegaan.<br />
Iedere retailer wil de producten aangeleverd<br />
krijgen via eigen specificaties, bijvoorbeeld<br />
in verband met pallethoogtes, en GXO past<br />
zich daarop aan, aan de hand van speciale<br />
checklists. Op de vraag om welke retailers<br />
het gaat, wil de organisatie geen antwoord<br />
geven.<br />
Met de snelheid van leveren zit het hier<br />
wel goed. “Momenteel gaat 95% the same<br />
day de deur uit”, zegt de man die de groep<br />
rondleidt. “En 99%de volgende dag. We<br />
behalen onze targets.”<br />
Medewerkers nemen hier ook de<br />
retouren zorgvuldig onder de loep. Een heel<br />
rijtje mensen staat op de eerste verdieping<br />
achter een werktafel om retourartikelen<br />
te behandelen. Die tak is eveneens in<br />
juni van start gegaan. Het resultaat is dat<br />
onbeschadigde producten niet meer bij<br />
het afval terecht komen. De man die ons<br />
rondleidt wijst daarna op een bescheiden<br />
fotohoek een eindje verder. Die is bedoeld<br />
voor bijvoorbeeld nieuwe schoenen van<br />
Reebok, die acuut een plaatsje op de site<br />
moeten kriijgen. Normaal gesproken worden<br />
de nieuwe artikelen namelijk eerst naar<br />
Portugal gestuurd, om daar volgens de<br />
richtlijnen van Reebok te worden vastgelegd.<br />
Om de warehouses te beheren, zijn<br />
er de afgelopen maanden in snel tempo<br />
ongeveer 500 nieuwe medewerkers<br />
aangenomen en getraind. Omdat veel<br />
werknemers afkomstig zijn uit Polen, is de<br />
voertaal Engels. GXO verwacht later dit jaar<br />
te beginnen met het toevoegen van verdere<br />
automatisering om de efficiëntie verder te<br />
verhogen. De organisatie wil robots, cobots<br />
(kleine robots die naast mensen werken) en<br />
shuttlesystemen gaan inzetten. Daardoor zal<br />
de organisatie in de toekomst toe kunnen<br />
“Wij zijn geen<br />
gemakkelijke klant”<br />
met minder medewerkers.<br />
GXO schrijft trots te zijn om haar relatie met<br />
FARFETCH uit te breiden met deze nieuwe<br />
activiteiten. De organisatie fungeert als<br />
strategische logistieke partner voor de groei<br />
van Reebok’s e-commerce in heel Europa.<br />
Luc Laurijssens, Managing Director België<br />
en Nederland: “We kijken ernaar uit om<br />
automatisering en onze mogelijkheden op<br />
het gebied van reverse logistics in te zetten<br />
om efficiëntie te verhogen en de ambitieuze<br />
plannen van FARFETCH voor wereldwijde<br />
groei te ondersteunen.”<br />
De twee Nederlandse warehouses<br />
zijn duurzaam van karakter, aldus GXO.<br />
Ze zijn uitgerust met energiebesparende<br />
LED-verlichting en gebouwd om zonder<br />
fossiele brandstoffen te werken. Zo<br />
ontbreekt een aardgasaansluiting en werkt<br />
de temperatuurregeling op basis van<br />
elektriciteit. Binnenshuis rijden elektrische<br />
voertuigen, die zijn voorzien van loodzuur-<br />
2<br />
en lithiumbatterijen. Op het dak liggen<br />
zonnepanelen.<br />
Vernietigd<br />
Na afloop van de rondleiding verwisselt<br />
(bijna) iedereen de schoenen met stalen<br />
neuzen voor de eigen exemplaren, om<br />
vervolgens naar buiten te lopen voor het<br />
officiële gedeelte. De ochtend is zonnig en<br />
warm. Nu beklimt wethouder Dirk Franssen<br />
het podium. Hij draagt een keurig grijs pak<br />
en roemt de locatie, die hij omschrijft als<br />
aantrekkelijk en die nieuwe economische<br />
kansen biedt. Casual gehuld ik Reebokshirt<br />
en -schoenen, spreekt Richard Cawston<br />
van GXO zijn waardering uit over de<br />
nieuwe locaties. Hij staat speciaal stil bij<br />
de refurbish-afdeling. “Zo blijven artikelen<br />
behouden die anders zouden worden<br />
vernietigd.”<br />
“In augustus was er op deze locatie<br />
helemaal niks”, zegt coo Luis Teixeira van<br />
FARFETCH op zijn beurt. “Bedankt GXO.<br />
Het was niet gemakkelijk. Wij zijn geen<br />
gemakkelijke klant. We gaan werken aan<br />
meer automatisering en efficiency en hebben<br />
samen een mooie toekomst.”<br />
1. De refurbisch-afdeling is operationeel.<br />
2. Wethouder Dirk Franssen (r) verricht de officiële<br />
opening. Links Luis Teixeira, Luc Laurijssens en<br />
Richard Cawston.<br />
31
<strong>Logistiek</strong><br />
Tekst Annelies van Stijn Beeld Marko Visser, Promedia<br />
Sector slecht voorbereid op zero-emissie stadslogistiek<br />
“Omdenken en nu beginnen!”<br />
Met ingangsdatum 2025<br />
komen de zero-emissie zones<br />
in Nederlandse steden snel<br />
dichterbij. Tijdens het onlangs<br />
gehouden congres Zero-emissie<br />
Stadslogistiek bleek dat het<br />
overgrote deel van de logistiek<br />
dienstverleners hier slecht op<br />
is voorbereid. Belangrijkste<br />
boodschap die werd meegegeven<br />
aan de sector was: omdenken,<br />
samenwerken en vandaag<br />
beginnen!<br />
Organisator NT had vooraf aan het<br />
congres een onderzoekje gedaan<br />
onder haar lezers. Daaruit bleek dat 75%<br />
van de respondenten nog niet of nauwelijks<br />
voorbereidingen heeft getroffen voor de<br />
zero-emissie zones die over anderhalf jaar<br />
in diverse gemeenten officieel een feit zijn.<br />
Belangrijkste reden daarvoor: het gebrek aan<br />
laadinfra.<br />
Nog eens 32% van de ondervraagden<br />
liet weten ook niet van plan te zijn te<br />
investeren in uitstootvrije voertuigen. Niet<br />
verassend dat ook het aantal armen dat<br />
in de zaal omhoog ging, op één hand te<br />
tellen was, toen werd gevraagd wie van<br />
de aanwezigen klaar was voor de zeroemissie<br />
zones. Toen vervolgens ook nog<br />
werd geïnformeerd naar wie er gebruik heeft<br />
kunnen maken van de Aanzet-subsidie,<br />
was het commentaar dat slechts een kwart<br />
van de vervoerders zo’n tegemoetkoming<br />
kan krijgen. Er zit namelijk onvoldoende<br />
geld in de pot. “Het overgrote deel van de<br />
vervoerders die in elektrisch (zouden) willen<br />
investeren, krijgt niks. Dat creëert oneerlijke<br />
concurrentie’’, was de conclusie. Afijn,<br />
32 TRANSPORT<br />
& LOGISTIEK<br />
dus binnen vijf minuten na de start van het<br />
congres lagen de grote problemen al op<br />
tafel.<br />
Ongelijk speelveld<br />
Ook Walther Ploos van Amstel, lector<br />
City Logistics aan de Hogeschool van<br />
Amsterdam, deed nog een duit in het<br />
zakje. In een pitch van een paar minuten<br />
moest hij een beeld schetsen van hoe de<br />
stadslogistiek er over tien jaar, dus in 2033,<br />
uit zou zien. Zijn betoog stemde niet bepaalt<br />
vrolijk.<br />
Eén van de ontwikkelingen die hij ziet,<br />
is dat de overheid het onmogelijk gaat<br />
maken de stad in te komen. “Er is immers<br />
geen zelfrespecterende gemeente die niet<br />
autoluw of autovrij is over tien jaar. Dat<br />
betekent dat we te maken krijgen met<br />
keiharde fysieke beperkingen. De sector<br />
gaat enorme pech krijgen de komende<br />
vijf jaar. Er gaat een ongelijk speelveld<br />
ontstaan tussen ondernemers. Met diesel<br />
was er een gelijk speelveld, maar dat gelijke<br />
speelveld is er niet als het gaat om energie,<br />
ruimte, mensen, faciliteiten en toegang<br />
tot geld. Bedrijven zullen enorm worden<br />
gediscrimineerd en ik voorspel dat de<br />
kleine bedrijven zullen verdwijnen. Wil je als<br />
onderneming kans maken, dan zul je moeten<br />
gaan samenwerken in stadshubs waar je<br />
capaciteit, data en energie gaat delen. Zo<br />
ziet de toekomst eruit, een toekomst die gaat<br />
van zero-emissie naar zero impact.”<br />
“Het overgrote deel<br />
van de vervoerders<br />
die in elektrisch willen<br />
investeren, krijgt niks.<br />
Dat creëert oneerlijke<br />
concurrentie”<br />
Minder somber maar wel eenzelfde<br />
boodschap gaven Hans Quak, senior<br />
scientist bij TNO en Bart Banning, sector<br />
banker transport en logistiek bij ABN<br />
AMRO. Ook Quak ziet de stadshub<br />
als een manier om de stadslogistiek te<br />
reorganiseren. “<strong>Logistiek</strong> moet veranderen,<br />
want het één op één vervangen van de<br />
bestaande dieselvloot gaat niet werken<br />
vanwege de kosten, beschikbaarheid en<br />
een ontoereikend elektriciteitsnetwerk. De<br />
stedelijke distributiecentra (SDC’s) waarover<br />
nu wordt gepraat, zijn niet de oplossing.<br />
Een SDC is een van de antwoorden. Er<br />
moeten allerlei soorten hubs komen om<br />
de diversiteit aan goederen en diensten<br />
emissieloos de stad in te krijgen. Er moeten<br />
hubs verschijnen voor general cargo,<br />
temperatuurgecontroleerde goederen,<br />
pakketjes en express , faciliterend voor<br />
retour- en afvallogistiek. Dit alles om de<br />
vervoersstromen te verminderen.”<br />
Gedeelde hubs<br />
Banning is ervan overtuigd dat schaarse<br />
ruimte vervoerders dwingt tot het delen<br />
van stadshubs, als gevolg van onder meer<br />
de nog hoge drempels die elektrificatie<br />
van het stadsvervoer belemmeren.
“Stadshubs betekenen een betere<br />
benutting van de ruimte en ze geven<br />
minder vervoersbewegingen en een hogere<br />
beladingsgraad. Samenwerking maakt<br />
gedeelde stadshubs rendabel.”<br />
Ook pleit hij voor het extra ruimte geven<br />
aan koplopers om te investeren. Volgens<br />
Banning gaat 70% van de vervoerders<br />
in de stadslogistiek het logistieke proces<br />
aanpassen door de komst van de zeroemissie<br />
zones. “Daarbij wil 43% een<br />
gedeelde of eigen stadshub inzetten voor<br />
stadsdistributie. Vervoerders zien echter<br />
beschikbaarheid en betaalbaarheid van<br />
geschikte locaties als belemmering. Ruim<br />
40% van de vervoerders geeft aan niet op<br />
tijd klaar te zijn voor de invoering van zeroemissie<br />
zones.”<br />
Twee keer zo duur<br />
Natuurlijk zijn er transportbedrijven die<br />
wel klaar zijn voor de zero-emissie zones,<br />
of die al een heel eind op weg zijn.<br />
<strong>Transport</strong>bedrijf Breytner is er een voorbeeld<br />
van. Volgens Marie-José Baartmans is<br />
er een intrinsieke motivatie nodig om de<br />
“Bedrijven zullen<br />
enorm worden<br />
gediscrimineerd”<br />
overstap naar elektrisch te maken, want<br />
elektrisch transport nu eenmaal twee keer<br />
zo duur. “Dat moet je dus meenemen in de<br />
onderhandelingen met verladers en dus je<br />
tarieven. Tot nu toe lukt dat goed, zeker bij<br />
klanten die in andere delen van de keten<br />
bijvoorbeeld geen CO 2<br />
kunnen besparen,<br />
zoals productiebedrijf Cabot, die een heel<br />
vervuilend productieproces heeft. Mijn advies<br />
voor de sector is: nu beginnen, want je hebt<br />
het straks niet zo snel geregeld.”<br />
DSG heeft de stap naar elektrisch gezet<br />
in 2019. Allereerst is het bedrijf gegaan<br />
voor elektrische kooiapen en in 2021 is de<br />
eerste e-truck gaan rijden in Amsterdam en<br />
Haarlem. “Inmiddels hebben we een tweede<br />
e-truck rijden in Rotterdam/Den Haag en<br />
staan er nog acht in bestelling”, aldus Roel<br />
Laban, programmamanager duurzaamheid<br />
bij DSG. “Het is de bedoeling dat eind <strong>2023</strong><br />
8% van onze vloot op elektrisch rijdt. We<br />
gaan er vanuit dat we in 2024 elektrisch<br />
rijden in de vier grote steden.”<br />
Schade en schande<br />
Bij Van Straalen de Vries (VSDV) zijn ze ruim<br />
tien jaar geleden de weg op gegaan met een<br />
elektrische trucks. Pieter Jan Stadt, logistiek<br />
manager bij VSDV <strong>Transport</strong>, vertelt: “We<br />
werken in Amsterdam met een stadshub,<br />
van waaruit we Amsterdam en omgeving<br />
beleveren. In de hoofdstad zijn we ook gaan<br />
investeren in enkele elektrische voertuigen.<br />
VSDV werkt verder samen met bedrijven die<br />
zelf geen geld willen steken in elektrisch en<br />
daarom hun vervoer aan hen uitbesteden.<br />
Stadt: “Voor mijn gevoel zijn we te laat<br />
begonnen met elektrisch, maar in vergelijking<br />
met veel andere transportbedrijven zijn we<br />
op tijd. Mijn advies voor andere bedrijven<br />
is daarom: begin op tijd! Ook wij zijn door<br />
schade en schade wijs geworden. Het vraagt<br />
immers nogal wat van je planning in verband<br />
met de actieradius en oplaadmomenten.<br />
Onderzoek en uitproberen kost je toch gauw<br />
twee jaar.”<br />
33
Duurzaamheid<br />
Tekst Anita Hestens<br />
CO 2<br />
-rapportages geven inzicht in uitstoot<br />
“Klanten vragen steeds meer<br />
naar hun CO 2<br />
-aandeel”<br />
Veel bedrijven moeten in de<br />
nabije toekomst rapportages<br />
maken van de CO 2<br />
-uitstoot van<br />
hun transporten. Lekkerland<br />
Nederland en Baks <strong>Logistiek</strong> zijn<br />
nu al zo ver. Waarom doen zij dit<br />
en wat zijn hun ervaringen?<br />
Bedrijven die direct of indirect onder de<br />
CSRD-wet vallen, moeten vanaf 2024<br />
voldoen aan de wet Corporate Sustainability<br />
Reporting Directive (CSRD). Daarin is -<br />
naast andere duurzaamheidsaspecten -de<br />
verplichte CO 2<br />
-rapportage vastgelegd.<br />
Die wordt getoetst door een accountant.<br />
Doel is om meer inzicht te verkrijgen in<br />
de CO 2<br />
-uitstoot per product, inclusief het<br />
transport, en deze te reduceren.<br />
<strong>Logistiek</strong> dienstverlener en groothandel<br />
Lekkerland Nederland en Baks <strong>Logistiek</strong><br />
hebben hier al ervaring mee. Lekkerland<br />
beschikt over zo’n 174 vrachtwagens en<br />
drie distributiecentra en een hoofdkantoor<br />
in Son. Baks <strong>Logistiek</strong> is gespecialiseerd<br />
in tanktransport van vloeibare<br />
voedingsmiddelen voor mens en dier, heeft<br />
125 vrachtwagens en 175 tanktrailers en is<br />
gevestigd in Borculo.<br />
Lekkerland valt vanwege aantal<br />
medewerkers en omzet direct onder CSRD,<br />
Baks als één van de negen bedrijven in de<br />
groep, eveneens, op groepsniveau. Olga<br />
den Boer, consultant quality & corporate<br />
responsibility bij Lekkerland en Emmelie<br />
Prins, project- en duurzaamheidsmanager<br />
bij Baks, vertellen hierover.<br />
Lean & Green<br />
Lekkerland is al vanaf 2011 bezig met<br />
duurzaamheid. Den Boer licht toe: “We zijn<br />
toen begonnen met de CO 2<br />
-berekeningen<br />
en rapportages. Aanleiding was onze<br />
deelname aan het Lean & Green-programma<br />
voor CO 2<br />
-reductie in de logistiek. Met<br />
terugwerkende kracht hebben wij in<br />
2008 onze nulmeting uitgevoerd voor<br />
CO 2<br />
-uitstoot. Lekkerland heeft in het kader<br />
van Lean & Green inmiddels aantoonbaar en<br />
geverifieerd 36,5% CO 2<br />
-reductie per eenheid<br />
behaald ten opzichte van de nulmeting. Voor<br />
onze inspanningen hebben wij drie Stars<br />
van Lean & Green toegekend gekregen en<br />
we zijn op weg naar de vierde Star van het<br />
reductieprogramma. Daarvoor zijn we nu<br />
bezig met nieuwe CO 2<br />
-berekeningen over<br />
2022. Steeds meer klanten vragen naar hun<br />
CO 2<br />
-aandeel.”<br />
Baks is sinds 2009 aangesloten bij<br />
Lean & Green en heeft sinds 2021 extra<br />
focus gelegd op duurzaamheid. Onbewust<br />
zijn ze echter al veel langer bezig met het<br />
reduceren van emissies. Prins licht toe: “Al<br />
jarenlang doen we veel aan duurzaamheid,<br />
zoals brandstofbesparing, optimalisaties<br />
in de uitvoering van ons transport, het<br />
toepassen van alternatieve brandstoffen,<br />
investeren in lichter materieel en vernieuwing<br />
van het wagenpark. Als Baks vinden we het<br />
essentieel om te kijken hoe we ons transport<br />
duurzamer kunnen maken om zo onze<br />
voetprint te verkleinen. Daarnaast krijgen we<br />
vanuit klanten steeds meer vragen rondom<br />
duurzaamheid. Een focus op duurzaamheid<br />
zorgt niet alleen voor het reduceren van<br />
CO 2<br />
-emissies, maar helpt je organisatie<br />
ook verder. Het geeft een verbetering van je<br />
organisatie en maakt je bestendiger voor de<br />
toekomst.”<br />
“Ga beginnen met het meten van CO 2<br />
en<br />
maak het bespreekbaar met klanten”<br />
1<br />
34 TRANSPORT<br />
& LOGISTIEK
Voor het bepalen van de CO 2<br />
-uitstoot van<br />
de logistieke activiteiten heeft Lekkerland<br />
eerst de scope bepaald, dat wil zeggen<br />
welke emissies meetellen. “Het gaat<br />
om het brandstofverbruik van de eigen<br />
vrachtwagens en het uitbestede transport,<br />
maar ook het elektriciteits- en gasverbruik<br />
van de gebouwen - opgesplitst per vestiging<br />
- en van de koelmiddelen. Bij elkaar leveren<br />
die onze CO 2<br />
-footprint op.”<br />
Aanpak CO 2<br />
-berekeningen<br />
In het begin is de organisatie via Lean &<br />
Green begeleid. “Dat gebeurde met een<br />
raamwerk en instructies hoe je het beste<br />
een bestand kunt opbouwen. Je kunt het vrij<br />
eenvoudig met Excel doen. Nu zijn er ook<br />
speciale softwareprogramma’s op de markt<br />
om je CO 2<br />
-uitstoot te berekenen. Inmiddels<br />
maken we gebruik van Shell Seth (Supply<br />
Energie Transition Hub), een digitaal platform<br />
dat is ontwikkeld voor de partners van Shell<br />
en dat automatisch de hoeveelheid ton CO 2<br />
berekent op basis van je verbruik.”<br />
In het platform zit ook een benchmark.<br />
“Elke liter brandstof heeft een vaste<br />
CO 2<br />
-uitstoot. Emissiefactoren zijn online<br />
te vinden op co2emissiefactoren.nl, en<br />
die vermenigvuldig je met de CO 2<br />
-factor<br />
van bijvoorbeeld diesel. We berekenen de<br />
uitstoot ook per logistieke eenheid, bij ons<br />
per rolcontainer en in de toekomst ook per<br />
colli. Met allerlei maatregelen hebben we in<br />
de afgelopen jaren veel CO 2<br />
-reductie bereikt,<br />
zoals netwerkoptimalisatie en efficiënte<br />
koeling. Dit moet je kunnen aantonen voor<br />
Lean & Green. Om daadwerkelijk bij te<br />
kunnen sturen en te reduceren, gaan we<br />
dit jaar de CO 2<br />
-berekeningen uitvoeren per<br />
kwartaal”, aldus Den Boer.<br />
Ook Baks <strong>Logistiek</strong> is aangesloten bij<br />
Lean & Green; in januari van dit jaar behaalde<br />
2<br />
het bedrijf de tweede Star. “De meting<br />
deden we eerst via Excel. Sinds vorig jaar<br />
gebruiken we een tool die we samen met<br />
UC Groep & Visma Connect ontwikkeld<br />
hebben. Het voordeel van de tool is dat we<br />
nu meten volgens Europese maatstaven<br />
en de CO 2<br />
-uistoot per zending en per klant<br />
inzichtelijk hebben. Dit geeft een goede basis<br />
om vervolgens te kijken of er mogelijkheden<br />
tot CO 2<br />
-reductie zijn. We kijken waar we zelf<br />
kunnen optimaliseren.”<br />
Besparende trajecten<br />
Duurzaamheid en CO 2<br />
-besparing zijn nu<br />
vaste onderdelen in de gesprekken met<br />
de klanten van Baks. “We rekenen klanten<br />
voor op welke trajecten welke besparing<br />
te behalen is. En daarmee halen we<br />
mooie resultaten. Zo hebben we op een<br />
traject naar Duitsland met een klant een<br />
verhoging van twee ton per rit bereikt.<br />
Dat scheelt op jaarbasis 8% ritten en dus<br />
minder CO 2<br />
-uitstoot en minder kosten. Het<br />
goed inzichtelijk krijgen van je CO 2<br />
-uitstoot<br />
geeft een andere blik op het behalen van<br />
optimalisaties”, aldus Prins die tot slot een<br />
tip heeft voor andere vervoerders: “Ga<br />
beginnen met het meten van CO 2<br />
en maak<br />
het bespreekbaar met klanten.”<br />
1. Olga den Boer: “We hebben in de afgelopen jaren<br />
veel CO 2<br />
-reductie bereikt met allerlei maatregelen<br />
zoals netwerkoptimalisatie en efficiënte koeling.”<br />
2. Emmelie Prins van Baks <strong>Logistiek</strong>: “We gebruiken<br />
voor de CO 2<br />
-metingen een tool die meet volgens<br />
Europese maatstaven.”<br />
35
Infrastructuur<br />
Tekst en beeld Ton van der Vliet<br />
Ex-politieman neemt het al tien jaar op tegen ladingdieven<br />
Truckparking Venlo neemt<br />
veel stress weg<br />
In zijn tijd als politieman<br />
kwam Ton de Lang vaak in<br />
contact met slachtoffers van<br />
ladingdiefstallen. Een leerzame<br />
periode. Hij had intussen goed<br />
opgelet waar het misging en<br />
ontwikkelde plannen hoe het<br />
beter kon. Zijn idee – ‘een<br />
zwaarbeveiligde plek waar de<br />
chauffeur veilig is’ – resulteerde<br />
in 2017 in fase 1 van Truckstop<br />
Venlo. Een regelrecht succes, dat<br />
recent fiks werd uitgebreid.<br />
Minister Mark Harbers kwam in mei<br />
afgezakt naar Venlo om daar de<br />
uitbreiding met nog eens 165 extra beveiligde<br />
plekken te openen. Venlo telt nu in totaal<br />
390 plekken en behoort daarmee tot de<br />
grootste vrachtwagenparkeerplaatsen van<br />
ons land. “En nagenoeg elke avond staat<br />
het hier vol”, constateert De Lang. Hij is<br />
eigenaar van het restaurant, de hekken,<br />
de bewakingscamera’s, het gezicht- en<br />
kentekenherkenningssysteem, de douches,<br />
de wasmachines, de automaten, de<br />
elektrische auto die ‘s nachts patrouilleert en<br />
hij pacht de grond.<br />
Detectiecamera’s<br />
We zijn op donderdagmiddag op het<br />
uitgestrekte terrein, waar op dat moment<br />
amper tien vrachtwagens geparkeerd staan.<br />
Het vrachtverkeer is druk aan het werk<br />
en pas rond 17:00 uur begint het druk te<br />
worden hier, vertelt De Lang. Het oogt als<br />
een oneindige vlakte, met aan het eind een<br />
stalen hekwerk.<br />
Maar een truckparking realiseren vergt<br />
wel iets meer dan enkel een hek plaatsen,<br />
verduidelijkt hij. “Om te beginnen is dat een<br />
extra sterk stalen hek. Verder zie je hier overal<br />
lichtmasten om het terrein goed te verlichten,<br />
waarop ook een heleboel camera’s bevestigd<br />
zijn. De bewaking is 24 uur per dag. Er staan<br />
ook speciale detectiecamera’s, die verdachte<br />
handelingen registreren.” De camerabeelden<br />
worden ook bij de meldkamer van de<br />
dienst Handhaving van de gemeente Venlo<br />
opgeslagen.<br />
Met de gemeente heeft de Truckstop een<br />
goede verstandhouding én een uitstekende<br />
samenwerking. Die dateert al vanaf 2014<br />
toen De Lang, eigenaar van Truckstop Venlo,<br />
zich bij de provincie Limburg meldde met de<br />
mededeling dat er zwaarder geschut nodig<br />
was om het groeiende aantal ladingdiefstallen<br />
en de parkeeroverlast terug te brengen.<br />
Ter bescherming van chauffeurs<br />
Hij klopt op het juiste moment aan, want ook<br />
de provincie zat met dat probleem in haar<br />
maag. Mede gesteund door de provincie<br />
Limburg, gemeente Venlo en met Europees<br />
geld, kwam de beveiligde Truckparking er.<br />
Met twee hoofddoelen: ter bescherming<br />
van chauffeurs én ter verbetering van de<br />
verkeersveiligheid op de Europese wegen.<br />
1<br />
36 TRANSPORT<br />
& LOGISTIEK
2<br />
Veilige truckparkeerplaatsen met<br />
voorzieningen, zoals een eetgelegenheid,<br />
toiletten en douches, maken het de<br />
chauffeurs makkelijker zich aan de<br />
voorgeschreven rusttijden te houden. En het<br />
verlost ze van een hoop stress. Minder angst<br />
dat je lading wordt gestolen of dat jij wordt<br />
overvallen. En ook niet meer krampachtig<br />
zoeken naar een schaars plekje op een<br />
bedrijventerrein of op een op- of afrit om even<br />
wat te eten of een paar uurtjes te maffen,<br />
maakt het leven een stuk aangenamer.<br />
Cruciale route<br />
Venlo is een snelgroeiend logistiek centrum<br />
op een cruciale route naar en van de<br />
drukste Duitse autobanen, en dat bleef<br />
niet zonder gevolgen. Chauffeurs die soms<br />
noodgedwongen de toegang tot een bedrijf<br />
blokkeerden, zorgden van tijd tot tijd voor<br />
veel chagrijn en boze gezichten op de<br />
bedrijventerreinen rondom deze Limburgse<br />
plaats.<br />
Gezichtsherkenning<br />
“Venlo onderkende die problemen en is<br />
voor mij een voorbeeldgemeente hoe zij<br />
dit aangepakt hebben. In 2015 zijn we een<br />
locatie gaan zoeken, een jaar later begon<br />
de bouw en in 2017 ging deze Truckstop<br />
open. Ik opereer al tien jaar in deze branche<br />
en zit ook met andere gemeenten om<br />
tafel, maar daar gaat het stroever. Venlo is<br />
een constructieve meedenker zonder wie<br />
we dit nooit zo snel voor elkaar hadden<br />
gekregen.”<br />
Vergeleken met parkeren op een<br />
onbeveiligde parkeerplaats scoort Truckstop<br />
Venlo 98% beter, stelt de ex-politieman<br />
resoluut. Zo is er flink geïnvesteerd in een<br />
hightech-systeem dat werkt met kenteken-<br />
én gezichtsherkenning. “En onze dag- en<br />
nachtbeveiliging is tamelijk uniek. Behalve<br />
de camera’s hebben we ’s nachts ook nog<br />
surveillance met onze eigen mensen op het<br />
terrein.”<br />
1 “Venlo denkt goed met ons mee. Ik zit ook bij<br />
andere gemeenten aan tafel, maar daar gaat het<br />
stroever.”<br />
2 “Niet alle buitenlandse chauffeurs snappen ons<br />
concept; dat levert soms verrassende situaties<br />
op!”<br />
37<br />
>>
Infrastructuur<br />
Nee, 100% garantie dat er binnen de hekken<br />
niks gestolen wordt, kan Ton niet geven.<br />
Het is tot op heden twee keer gebeurd,<br />
en in beide gevallen vermoedt hij dat het<br />
afgesproken werk was. “Hoe anders kun jij<br />
temidden van ruim 390 vrachtwagens een<br />
lege wagen precies parkeren naast een auto<br />
met een waardevolle lading?!”<br />
Diep in de nacht snacks<br />
Een veilige en aangename bewaakte<br />
parkeerplaats vereist méér dan een solide<br />
hek en camera’s. Naast De Lang en zijn<br />
vrouw Bianca zijn er nog zo’n 20 andere<br />
medewerkers bij de Truckstop Venlo in dienst.<br />
Er zijn douches, wasmachines, wasdrogers<br />
en glasvezel WIFI. En een grote keuken om<br />
hongerige monden van vijf uur ’s morgens tot<br />
een uur of elf ’s avonds te voeden.<br />
“Die man liep met<br />
een handdoek om zijn<br />
middel het restaurant<br />
binnen om zich te<br />
beklagen over een<br />
‘kapotte douche’”<br />
In aantocht zijn automaten die ook diep<br />
in de nacht snacks en warme maaltijden<br />
gaan aanbieden. De uitbreiding met 165 extra<br />
plaatsen en alle aanvullende zaken, zoals<br />
het nieuwe restaurant met alle bijbehorende<br />
faciliteiten én extra toegangspoorten, vergde<br />
een investering van ruim 5,5 miljoen euro.<br />
En reken maar dat zeer binnenkort de<br />
portemonnee opnieuw getrokken moet<br />
worden, want hij is nog lang niet klaar met<br />
deze Truckstop. “We zijn ook al druk aan<br />
de slag met faciliteiten voor het elektrisch<br />
rijden, want dat zit er aan te komen. En<br />
38 TRANSPORT<br />
& LOGISTIEK<br />
3<br />
waar we verder volop mee bezig zijn is ‘Park<br />
Your Truck’ (PYT). Vrachtwagens die voor<br />
de deur bij een DC staan te wachten om<br />
bij een dock te laden of te lossen, zorgen<br />
vooral tijdens kantoortijden op steeds meer<br />
plekken voor overlast. Het PYT-concept<br />
houdt in dat ze dan bij ons op het terrein<br />
komen staan, even een pauze nemen, een<br />
kop koffie drinken en vervolgens op afroep<br />
en precies op tijd naar het DC rijden.”<br />
Geen Russisch<br />
Dat de aanpak in Venlo aanslaat, blijkt wel<br />
uit het feit dat de parking avond aan avond<br />
nagenoeg vol staat. Chauffeurs uit alle<br />
windstreken – “de laatste tijd zien we veel<br />
rijders uit Kazachstan en dat soort landen”<br />
- komen er aanwaaien. En dat ze niet<br />
allemaal het concept begrijpen, heeft Ton<br />
inmiddels leren accepteren. “We spreken<br />
Duits en Engels, en daarmee houdt het wel<br />
ver op. Chauffeurs die ervan uitgaan dat<br />
wij ook Russisch spreken, zijn hier aan het<br />
verkeerde adres. Dat levert dan meteen een<br />
slechte recensie op internet op. In het begin<br />
reageerde ik daar nog weleens op, maar dat<br />
doe ik niet meer.”<br />
Het internationale gezelschap dat<br />
ze over de vloer krijgen, levert ook veel<br />
bijzondere momenten op. “Onze douches<br />
werken met een timer en een duur van zes<br />
minuten. Een buitenlandse chauffeur had dit<br />
niet begrepen. Die was onder een douche<br />
gaan staan met nog wat tijd van de vorige<br />
gast op de timer. Na anderhalve minuut<br />
stopte die douche dus, waarop die man met<br />
een handdoek om zijn middel het restaurant<br />
binnenliep om zich te beklagen over een<br />
‘kapotte douche’. Dat zijn momenten die je<br />
niet snel vergeet!”<br />
3 Bij de recente uitbreiding kreeg Truckstop Venlo<br />
een verdubbeling van zowel de ingang- als de<br />
uitgangspoort. Uitgaand verkeer wordt nu via<br />
twee richtingen naar de snelwegen geleid. Dat<br />
zorgt vooral in de vroege ochtend voor een<br />
betere doorstroming.
Techniek<br />
Tekst Mattijs Kobus en Annelies van Stijn Beeld Matthijs Kobus<br />
Geoptimaliseerde Renault T480 Turbo Compound getest<br />
“Zuinig en comfortabel”<br />
Renault Trucks zet met de<br />
Renault T480 TC een zuinige<br />
en comfortabele truck op de<br />
weg voor vooral vervoer in<br />
het binnenland. Maar het kan<br />
nog zuiniger en comfortabeler,<br />
blijkt uit de resultaten die<br />
het testen door <strong>Transport</strong><br />
& <strong>Logistiek</strong> oplevert. “Een<br />
grondige uitlijnbeurt van<br />
trekker en oplegger zullen het<br />
brandstofverbruik verminderen<br />
en het comfort voor chauffeurs<br />
verhogen.”<br />
Vanuit Renault Trucks Frankrijk krijgt het<br />
team de Renault T480 TC aangeboden<br />
om de nieuwe 13l Turbo Compound motor te<br />
testen. De 13l motor is geen onbekende, en<br />
doet zijn werk in Volvo-trucks. Inmiddels heeft<br />
dus ook Renault de motor nu beschikbaar<br />
voor haar vrachtwagens. Renault Trucks heeft<br />
de motor dusdanig verbeterd dat tot wel 10%<br />
brandstof bespaard kan worden, aldus de<br />
fabrikant.<br />
Het team rijdt de truck samen met Jeroen<br />
Glaap, testchauffeur bij Renault Trucks<br />
Nederland. Maar voordat samen de nieuwe<br />
route wordt afgelegd, is het de eerste dag<br />
vooral kennis maken met de Renault en<br />
foto’s maken. Verder worden alle wielstanden<br />
gecontroleerd, door het voertuig en de<br />
oplegger met uitlijnapparatuur op te meten.<br />
Testroute<br />
Op dag twee is het testen geblazen en<br />
vertrekt het team vroeg richting Rhenen.<br />
Net na Ouwehands Dierenpark is er een<br />
mooie afdaling van zo’n 7%, waar de<br />
motorrem eens kan worden uitgeprobeerd.<br />
De combinatie van 39.921 kg wordt<br />
keurig afgeremd, waarna de route verder<br />
gaat, langs rotondes en verkeerslichten<br />
richting de A50. Op dit traject is het de<br />
kunst om de combinatie zo veel mogelijk<br />
te laten rollen voor een zo gunstig mogelijk<br />
brandstofverbruik. Halverwege de A50<br />
>><br />
39
Techniek<br />
Een juiste uitlijning<br />
zorgt voor een lagere<br />
rolweerstand en<br />
dus ook voor minder<br />
brandstofverbruik<br />
zit een mooi stukje vals plat. Daar laat de<br />
Turbo Compound motor zijn prestaties zien.<br />
Moeiteloos klimt de Renault op de cruise<br />
control richting de A1. De route loopt nu tot<br />
het einde van deze snelweg, waar het met<br />
een lange bocht richting Almelo gaat. Net<br />
voor Wierden nemen we vervolgens de afslag<br />
naar de N36.<br />
Via een gedeelte provinciale weg voert<br />
de testroute richting De Lichtmis. Ook op<br />
dit traject is het proberen de Renault zo<br />
lang mogelijk te laten rollen. Aangekomen<br />
bij De Lichtmis, parkeren we de opvallende<br />
combinatie tussen die van de collegachauffeurs.<br />
De verbruiksmeter geeft tot dan<br />
toe een veelbelovend cijfer weer: zo rond de<br />
20 liter op de 100 km.<br />
Na de lunch gaat het richting Zwolle<br />
over de A28. Via de A50 en een stukje A12,<br />
waar we met de combinatie nog in de file<br />
terechtkomen, vervolgen we de route terug<br />
richting Dreumel. Daar gearriveerd, staat er<br />
318,43 km op de klok en is er inclusief file<br />
een totaalverbruik van 71,074 liter diesel. Dat<br />
levert een prachtig verbruikscijfer op van 1<br />
op 4,48.<br />
Technische specificaties<br />
De Turbo Compound motor, zoals al gezegd<br />
al bekend uit het Volvo-programma, is door<br />
Renault verder geoptimaliseerd. De diverse<br />
aanpassingen leveren zo hun eigen bijdrage<br />
aan een verbeterd brandstofverbruik.<br />
Zo’n 4% brandstofbesparing wordt<br />
40 TRANSPORT<br />
& LOGISTIEK<br />
gerealiseerd door:<br />
• de verbeterde verbranding in de motor en<br />
verminderde interne motorverliezen;<br />
• het zogenoemde wave piston design. Dit<br />
leidt vlammen in de verbrandingskamer om<br />
om alle beschikbare zuurstof te gebruiken<br />
voor een schonere en completere<br />
verbranding dan standaard dieselzuigers;<br />
• een hogere compressieverhouding 18:1<br />
(17:1 DTI) & piekcilinderdruk 220 bar (210<br />
DTI);<br />
• een injectiesysteem, aangepast aan<br />
verbrandingsverbeteringen, voor een betere<br />
injectieprecisie.<br />
Extra besparing<br />
Nog eens 6% brandstofbesparing is toe te<br />
rekenen aan de turbo compound-module,<br />
de smart torque-control en langere<br />
achterasoverbrenging. Rijden met turbo<br />
compound betekent dat je allereerst warmte<br />
opvangt die anders verloren zou gaan, de<br />
turboverbinding uitlaatemissies vervolgens<br />
omzet in mechanische energie en deze tot<br />
slot teruglevert aan de krukas als koppel. Dit<br />
proces maakt hogere koppels mogelijk bij<br />
lage motortoeren, waardoor brandstof wordt<br />
bespaard zonder dat dit ten koste gaat van<br />
de prestaties.<br />
De smart torque-control zorgt voor<br />
het gewenste koppel wanneer je het nodig<br />
hebt. Het bepaalt automatisch het optimale<br />
motorkoppelniveau op basis van het<br />
totaalgewicht (GCW) en de hellingshoek van<br />
de weg. Daarbij is er koppelbegrenzing bij<br />
het rijden met het pedaal en hill torque bij het<br />
rijden op cruise control.<br />
Langere achterasoverbrenging met<br />
langere achterasreducties (2.31/2.17 /2.06) is<br />
mogelijk dankzij hoog koppel, geleverd door<br />
de turbo compound. Dit voor de juiste balans<br />
tussen rijcomfort en brandstofbesparing.<br />
Renault heeft niet alleen de motor<br />
geoptimaliseerd om het brandstofverbruik te<br />
verminderen, maar ook de software die de<br />
chauffeur helpt, zoals opticruise, optivision,<br />
optibrake en optiroll is aangepast.<br />
Een andere verbetering is het<br />
zogenoemde pulse & glide. Het doel<br />
van pulse & glide is om de motor zo<br />
efficiënt mogelijk te gebruiken, om het<br />
brandstofverbruik te verminderen. De<br />
voertuigsnelheid evolueert soepel rond de<br />
ingestelde snelheid (+/- 2 km/h) met een<br />
versnelling van 0,2 km/h/s. Hierdoor verbruikt<br />
de Renault minder brandstof dan wanneer<br />
constant gereden wordt. Onderweg met de<br />
truck zie je het aan de snelheidsindicator,<br />
maar je voelt er niks van.<br />
Handigheidjes cabine<br />
De T 480 Renault-truck die getest wordt, is<br />
een zogenoemde fleet-uitvoering, zonder<br />
koelkast maar wel met stand-airco. Het is<br />
comfortabel verblijven in de cabine. Renault<br />
heeft een paar aanpassingen gedaan zoals:<br />
• een handige telefoonhouder, waarbij door<br />
middel van een verschuifbare magnetische<br />
steun alle telefoons in de houder passen.<br />
De telefoon is goed af te lezen en zit binnen<br />
handbereik;<br />
• een functioneel bovenbed dat tegen de<br />
achterwand kan worden opgeborgen. In<br />
één beweging wordt het een bagagebak;<br />
• een nieuw comfortabel matras op het<br />
onderste bed. Handig is de hangmat<br />
die aan beide zijden van het onderbed<br />
bevestigd kan worden;<br />
• comfort achter het stuur. De stuurkolom is<br />
in vele standen te verstellen.<br />
Veiligheid<br />
Zoals verwacht mag worden, is de<br />
Renault uitgerust met alle verplichte
1<br />
veiligheidssystemen. De Renault die wordt<br />
uitlijning van dit voertuig. Op dag één is de<br />
getest, heeft nog gewone spiegels. Wel is<br />
complete combinatie daarom opgemeten en<br />
er een dodehoekcamera gemonteerd op de<br />
is aan de afstelling/uitlijning niks veranderd.<br />
hoek van de cabine. Wat tijdens het rijden<br />
Dit omdat het een voertuig van de fabriek is<br />
opvalt, is dat de voorruit door zijn bolling<br />
waaraan niets mag worden aangepast.<br />
goed zicht geeft en een kleine dode hoek<br />
heeft. Dit zal ook komen, omdat deze Renault<br />
over een lagere cabine beschikt.<br />
Uitlijnresultaten trekker<br />
Verrassend genoeg wordt tijdens de<br />
Ongemak voor chauffeurs<br />
Nieuw tijdens de testdagen is zoals<br />
metingen duidelijk dat deze truck niet echt<br />
is geoptimaliseerd. Er is nog verbetering<br />
te behalen in de uitlijning van de vooras.<br />
2<br />
gezegd het testen van de rolweerstand<br />
van de combinatie. Dit gebeurt door alle<br />
wielstanden op te meten. Een juiste uitlijning<br />
Wat opvalt is de totale sporing (1,4 mm)<br />
van de vooras. Die is aan de hoge kant. De<br />
stuurhuismiddenstand (2,9 mm) staat ook<br />
Onnodig veel wrijving<br />
Ook de wielstanden van de oplegger<br />
zorgt voor een lagere rolweerstand en dus<br />
niet netjes in het midden. Deze wielstanden<br />
zijn verrassend te noemen. Wetende<br />
ook voor minder brandstofverbruik. En<br />
zullen op termijn een hoge bandenslijtage<br />
dat 50% van de rolweerstand uit de<br />
vergeet daarbij ook het overmatig slijten van<br />
laten zien aan de rechter buitenkant van<br />
oplegger komt, dan is het opvallend dat<br />
de banden niet. Dit zorgt niet alleen voor<br />
het rechter voorwiel. Ook trekt het voertuig<br />
deze ‘geoptimaliseerde’ oplegger veel<br />
hogere kosten, maar ook voor het nodige<br />
naar rechts, wat continu gecorrigeerd moet<br />
verbeterpunten laat zien. Alle assen onder<br />
ongemak voor chauffeurs.<br />
worden door de chauffeur. Dit hebben we<br />
de oplegger staan scheef ‘de weg op’<br />
De Renault die wij testen, is zoals<br />
Renault Trucks aangeeft ‘volledig<br />
tijdens het rijden van de route ook goed<br />
kunnen waarnemen.<br />
afgesteld. Dit gebeurde vroeger omdat<br />
>><br />
geoptimaliseerd’. Dat maakte<br />
ondergetekende erg nieuwsgierig naar de<br />
De achteras daarentegen staat keurig op de<br />
juiste wijze onder het voertuig.<br />
1. Opmeten van wielstand met uitlijnapparatuur<br />
2. Wielstand oplegger meten met met<br />
uitlijnapparatuur.<br />
41
Techniek<br />
wegen toen scheef afliepen naar de<br />
bermkant. Door de assen dan scheef<br />
onder de oplegger te zetten, loopt de<br />
oplegger op het oog recht achter de trekker.<br />
Tegenwoordig zijn de snelwegen allemaal<br />
recht en zorgt deze instelling van de assen<br />
ervoor dat de oplegger onnodig veel wrijving<br />
veroorzaakt.<br />
De grootste boosdoener van deze oplegger<br />
is het wiel rechtsachter. Door de totale<br />
sporing van 1,1 mm in combinatie met de<br />
scheefstand van 2,6 mm/m, is dit de band<br />
die de meeste weerstand biedt en het<br />
hardste slijt. Dit was ook goed zichtbaar<br />
toen de we de zijschotten open deden om<br />
onze apparatuur te monteren.<br />
Nieuwe test, nieuwe route<br />
Was het tot onlangs René Welmers die de vrachtwagentesten uitvoerde voor<br />
<strong>Transport</strong> & <strong>Logistiek</strong>, inmiddels geniet hij van zijn welverdiende pensioen, en is<br />
het stokje doorgegeven aan Matthijs Kobus. De komst van deze nieuwe tester<br />
betekent ook een nieuwe kijk op testen. De testen vinden nu plaats in het Truck<br />
Improvement Centre in Dreumel, thuisbasis van Diesel Techniek Dreumel en<br />
Kobus Uitlijntechniek. Vanaf deze locatie zal voortaan de nieuwe testroute gereden<br />
worden. De nieuwe route heeft een lengte van circa 314 kilometer en loopt<br />
over provinciale wegen en snelwegen, kortom een mooie afspiegeling van een<br />
gemiddelde Nederlandse rit.<br />
Conclusie<br />
De Renault is een fijne truck om mee te<br />
rijden en de motor is lekker zuinig, zo blijkt<br />
tijdens onze ronde. Het kost weinig moeite<br />
om dit verbruikscijfer te realiseren. Met<br />
name voor het binnenland werk is deze<br />
T-variant uiterst geschikt. De redelijk lage<br />
instap en het zicht naar voren is goed. De<br />
camerasystemen mis je niet. Verder doet de<br />
dode-hoekcamera zijn werk prima. Ook het<br />
verblijf in de cabine is goed te noemen. Daar<br />
een nachtje slapen, is geen probleem. Er is<br />
voldoende opbergruimte. Zelfs is er plaats<br />
voor een hangmat om in te zitten voor het<br />
slapen gaan.<br />
Geen straf<br />
Het rijden op de cruise control in combinatie<br />
met alle andere hulpsystemen zorgt voor een<br />
comfortabele besturing van deze Renault.<br />
Door op het juiste moment de systemen uit te<br />
schakelen en vervolgens zo snel als mogelijk<br />
weer in te schakelen, kun je echt zuinig en<br />
relaxt rijden met deze combinatie van bijna<br />
40 ton.<br />
Ook de zitpositie achter het stuur is goed.<br />
Mede door de vele verstelmogelijkheden van<br />
het stuur kun je relaxt je werk uitvoeren. De<br />
stuurverstelling is te bedienen met een knop<br />
op de vloer, waarna de truck gestart wordt<br />
met een startknop op het dashboard. Wel<br />
mag er nog worden nagedacht over een<br />
handige opbergmogelijkheid voor de sleutel.<br />
Waar leg je die nu neer? Al met al -na<br />
een optimale uitlijnbeurt- is het geen straf<br />
om met deze Renault op pad te worden<br />
gestuurd.<br />
Feiten op een rij:<br />
Voertuig weegt totaal 39.921 kg<br />
Totaal aantal gereden kilometers: 318,43 km<br />
Totaal aantal verbruikte liters diesel: 71,074 l<br />
Totaal verbruik op deze route: 22,32 l/100km (1:4,48)<br />
Actuele prijs diesel op 1 juni <strong>2023</strong>: 1,365 euro<br />
Totale dieselkosten voor deze rit: 434,66 euro<br />
Kosten per kilometer: 1,365 euro<br />
42 TRANSPORT<br />
& LOGISTIEK
Binnenkort<br />
Goederenvervoer met zeilend vrachtschip<br />
De vraag naar duurzame scheepvaart is de<br />
afgelopen jaren snel toegenomen. Om hieraan te<br />
voldoen, heeft Rederij EcoClipper een strategie<br />
ontwikkeld om een vloot van EcoClipper500-<br />
schepen en Retrofit-schepen in de vaart te<br />
brengen. Door zeegaande clipperschepen te<br />
bouwen en bestaande schepen om te vormen<br />
tot moderne zeilende vrachtschepen, biedt<br />
EcoClipper een oplossing voor de groeiende<br />
vraag. Rederij EcoClipper werd in 2018 opgericht<br />
door zeilvaart kapitein Jorne Langelaan. Hij<br />
is ervaringsdeskundige op het gebied van de<br />
zeilende vrachtvaart en mede-oprichter van de<br />
rederij Fairtransport. De EcoClipper-schepen<br />
varen op vaste lijndiensten tussen de continenten.<br />
Daarmee is een geheel nieuw emissievrij logistiek<br />
netwerk ontstaan. De schepen en dus ook de<br />
lading zijn met track & trace te volgen.<br />
De twee e-trucks van Action smaken naar meer<br />
Vanuit het distributiecentrum in het Limburgse Echt worden 351 Action-winkels in<br />
Zuid-Nederland, België en Duitsland beleverd met 74 vrachtwagens. Sinds februari<br />
<strong>2023</strong> gebeurt dit ook met twee elektrische exemplaren. Deze vrachtwagens worden<br />
twee keer per dag opgeladen aan de 175 kWh snellader. Eén keer ’s nachts en één<br />
keer overdag als de lege trailer weer wordt volgeladen en de chauffeur pauze heeft. De<br />
planning aanpassen vanwege de komst van de e-trucks was niet nodig. De actieradius<br />
– en dus de inzetbaarheid – overstijgt de verwachtingen bij Action. Oftewel: de twee<br />
e-trucks hebben zich bewezen.<br />
COLOFON<br />
<strong>Transport</strong> & <strong>Logistiek</strong> is het<br />
vakmagazine voor de transport- en<br />
logistieke sector<br />
31ste jaargang, nummer7/8<br />
transportlogistiek.nl<br />
<strong>Transport</strong> & <strong>Logistiek</strong><br />
Redactie<br />
Annelies van Stijn (coördinatie) •<br />
T 06 51273035 •<br />
a.vanstijn@transportvakmedia.nl •<br />
Anita Hestens • T 06 11230115 •<br />
a.hestens@transportvakmedia.nl •<br />
Hoofdredactie<br />
Ingrid Damen •<br />
i.damen@transportvakmedia.nl •<br />
<strong>Transport</strong> Vakmedia •<br />
redactie@transportvakmedia.nl •<br />
Advertentiewerving<br />
Martin ten Hoven • T 06 46118259 •<br />
m.tenhoven@transportvakmedia.nl •<br />
Alle advertentiecontracten worden<br />
afgesloten conform de Regelen voor<br />
het Advertentiewezen gedeponeerd<br />
bij de rechtbanken in Nederland. Een<br />
exemplaar van de Regelen voor het<br />
Advertentiewezen is op aanvraag<br />
kosteloos verkrijgbaar.<br />
Uitgeefteam <strong>Transport</strong> Vakmedia<br />
Peter Vorstenbosch (uitgever) •<br />
Martin ten Hoven (salescoördinator) •<br />
Abonnementenadministratie<br />
<strong>Transport</strong> Vakmedia • T 088 2266651 •<br />
transport@mijntijdschrift.com •<br />
Tarieven in <strong>2023</strong><br />
Jaarabonnement € 210,07 exclusief btw<br />
Jaarabonnement België € 232,75<br />
exclusief btw, inclusief portokosten<br />
Digitaal jaarabonnement: € 136,09<br />
exclusief btw<br />
Proefabonnement 3 nummers: € 15,00<br />
exclusief btw<br />
Abonnementen kunnen op elk gewenst<br />
tijdstip ingaan en lopen automatisch<br />
door, tenzij uiterlijk 2 maanden voor<br />
de vervaldatum is opgezegd bij de<br />
abonneeservice. Zakelijke abonnementen<br />
worden niet tussentijds beëindigd.<br />
Basislay-out<br />
Studio 3017 •<br />
E info@studio3017.nl •<br />
Vormgeving<br />
Content Innovators, Den Haag •<br />
Druk<br />
Veldhuis Media, Meppel •<br />
© <strong>2023</strong>, <strong>Transport</strong> Vakmedia •<br />
ISSN: 0929-0508<br />
<strong>Transport</strong>vakmedia.nl<br />
43
NEW GENERATION DAF<br />
XD<br />
De Nieuwe Norm<br />
in Veiligheid<br />
DAF wint opnieuw de International Truck of the Year award, en dit voor het tweede jaar<br />
op rij! De nieuwe generatie DAF XD is de absolute winnaar in de distributiesector en zet<br />
nieuwe normen op het gebied van veiligheid, effi ciëntie en chauffeurscomfort.<br />
Kijk op startthefuture.com en ontdek de nieuwe DAF XD!<br />
A PACCAR COMPANY DRIVEN BY QUALITY