Transport & Logistiek 2023 Editie 7-8

Smart tachograaf
Tekst Ingrid Damen Beeld ©ILT
Inspectie Leefomgeving en Transport over de slimme tachograaf versie 2:
“Wij gaan handhaven”
“De deadlines rondom de
slimme tachograaf versie
2 zijn hard”, aldus senior
inspecteur goederenvoer weg
Jeffrey Geesdorp van de ILT,
verantwoordelijk voor de
controle van rij- en rusttijden. 21
augustus 2023, 1 januari 2025
en 19 augustus 2025. “Wij gaan
erop handhaven.”
Geesdorp hoorde op een bijeenkomst
van TLN dat internationale
transportbedrijven versie 2 niet op tijd
voor 21 augustus van dit jaar kunnen
inbouwen. Zijn advies: “Ga nú je voertuigen
inventariseren en maak een planning.”
De Europese Commissie heeft de
datum van invoering (al jaren geleden)
vastgesteld. Of de slimme tachograaf
versie 2 daadwerkelijk beschikbaar is op 21
augustus 2023, zal moeten blijken, aldus
de de Inspectie Leefomgeving en Transport
(ILT. Vooralsnog is de invoeringsdatum
hard en zonder tegenbericht zal de ILT
daarop handhaven, aangezien de inspectie
toezichthouder is op wet- en regelgeving.
Landsgrens
Als je een landsgrens over gaat, ‘weet’
de slimme tachograaf versie 2 dat. En het
apparaat registreert niet alleen de locatie,
maar ook de datum, tijd en de kilometerstand
van de vrachtwagen. Geesdorp laat zijn licht
over dit onderwerp schijnen.
“Het ‘praatje
pot’ is altijd het
allerbelangrijkste”
14 TRANSPORT
& LOGISTIEK
Wat zijn de veranderingen in verband
met de komst van de slimme tachograaf
versie 2?
“De slimme tachograaf helpt bij het
reconstrueren van ritten. Dat gebeurt met
behulp van satellietverbinding (GNSS).
En versie 2 kan nog meer: hij bepaalt
automatisch de locatie van de vrachtwagen
en weet wanneer een voertuig een
landsgrens passeert. Dat is handig voor
cabotage en detachering.” Cabotage is
vervoer dat wordt verricht binnen een lidstaat,
door een vervoerder die niet is gevestigd
in die lidstaat. Denk bijvoorbeeld aan een
chauffeur van een Nederlands bedrijf die
ritten doet tussen locaties in België.
Bij versie 1 moet de chauffeur de
landscode nog handmatig ingeven. Daarvoor
moet hij de auto stilzetten. Het is absoluut
niet de bedoeling dat de chauffeur dit
doet op de vluchtstrook, omdat dit veel te
gevaarlijk is. Een paar jaar geleden heeft
dit geleid tot een dodelijk ongeluk. De
verkeersveiligheid staat dus voorop. Een
chauffeur moet een geschikte plek vinden
om te kunnen stoppen; desnoods is dat het
bestemmingsadres. Daar ben je vanaf met
versie 2.”
Is de slimme tachograaf handig voor de
inspecteur?
“Ja, die is een verbetering ten opzichte
van eerdere versies, maar kent ook nog
beperkingen. De Algemene Verordening
Gegevensbescherming (AVG) speelt ook
een rol bij versie 2, en dat maakt het niet
makkelijker. De tachograaf mag namelijk
maximaal iedere drie uur de positie bepalen
van een voertuig, niet voortdurend. Dus als
die vrachtwagen steeds een rondje rond de
kerk rijdt, heb je niet veel aan die informatie.”
De ILT gebruikt ook techniek die al
langer bestaat: Dedicated Short Range
Communication (DSRC). Dat is bedoeld
voor handhaving. “We kunnen er de
bestuurderskaart mee uitlezen terwijl de
auto voorbij rijdt. Die gegevens krijgen we
gecodeerd binnen en ontsleutelen we.
Zo kunnen we zien hoe het staat met de
tachograaf. Het ingewikkelde is dat we
volgens de AVG alleen voertuigtechnische
gegevens door de lucht mogen halen, geen
persoonlijke. Het systeem, waarmee we nu
een pilot doen, is dus niet zaligmakend.
We blijven dus ook gebruik maken van
ons onderbuikgevoel. Dat gevoel hangt
overigens samen met ervaring. Gekoeld
transport van bloemen, groenten, fruit
en levensmiddelen in containers maakt
bijvoorbeeld dat de werkdruk hoger is.
Verder doen we vanuit de Europese
Commissie ook aan risk rating. Dat houdt
in dat een ondernemer een kleur krijgt
toebedeeld op basis van de uitkomst van
controles.
Het voordeel van versie 2 is dat we
nu wel rijtijden mogen bekijken via DSRC.
Rijtijden zijn namelijk niet privé. Maar op
basis van de informatie die we zo verkrijgen,
mogen wij geen boetes opleggen. Dat
is alleen toegestaan als we gegevens uit
de tachograaf downloaden nadat we het
voertuig aan de kant hebben gezet. Een
fysieke controle moet. In dat geval laten
we ook een digitale handtekening achter in
de tachograaf. En de gegevens uit DSRC
moeten we na drie uur ook verplicht wissen.
Uitzondering is als er sprake is van fraude.
Maar hoe je het ook wendt of keert, het
‘praatje pot’ is altijd het allerbelangrijkste.
Wanneer ben je begonnen, waar was dat
en hoe ging het verder? Zo hebben we wel
eens gezien dat een tweede chauffeur achter
de vrachtwagen aan reed in een luxe auto