Roots 4 2024 - Inkijkexemplaar

+ PODCASTVOGEL: : DE FRIVOLE KIEVIT
APRIL 2024
• BELEEF DE NATUUR •
Waarom
de spitsmuis
geen muis is
& andere
muizenweetjes
Bloesemroute
door Belgisch Haspengouw
JAAR VAN
DE HERMELIJN
Alles over een dappere
marterachtige
Labyrint van
meren & bossen
Zuidoost-
Finland
Rugstreeppad
Pionierende
hardloper
DE KORENWOLF
LEERT OP EIGEN BENEN STAAN

Druk
Het was recent weer in het nieuws: het wordt
steeds drukker in de natuur. En helaas niet alleen
met mensen die rustig willen wandelen. Wat
te denken van al het drugsafval dat met regelmaat
in natuurgebieden wordt gedumpt. Of
van stropers, die niks komen brengen maar juist
levende have verdonkeremanen. En dan zijn er
nog hondenuitlaatdiensten, allerhande sportgroepen
en wat al niet meer.
Voor niks gaat de zon op. Daarom begrijp ik
wel waarom sommige natuurorganisaties geld
vragen voor de commerciële activiteiten die
plaatsvinden op hun terreinen. Voor wie het
heeft gemist: lees ‘De kwestie’ op pagina 36.
Wat ook al jaren voor overlast zorgt, zijn loslopende
honden daar waar het niet is toegestaan.
Ik ben er zelf een aantal keren getuige
van geweest. Zoals die keer op de Veluwe dat
een loslopende hond als een bezetene achter
een hinde met Bambi aan sprintte. De eigenaar
van de hond rende erachteraan, ondertussen
hard roepend naar Bello, maar de hond luisterde
alleen naar zijn eigen jachtinstinct en joeg
Bambi het prikkeldraad in. Desondanks wisten
moeder en jong zich uit de voeten te maken, en
ik stond te trillen op mijn benen van de schrik.
Is het toeval dat Roots begin april met een
nieuwe wandelgids komt (zie pagina 24) met
daarin 16 wandelroutes door stille gebieden?
Niet helemaal, hoewel we al afgelopen zomer
met de productie zijn gestart. We zien de
behoefte van onze lezers om in het drukke
Nederland stilte te ervaren. Wat daarbij al helpt,
is om piektijden te vermijden. En een verzoek
namens alle natuurbeheerders: blijf op de paden.
Veel lees- en wandelplezier!
44 Zuidoost-Finland
84 De mooiste tuinfoto’s
Caroline Vogel,
hoofdredacteur
caroline.vogel@roularta.nl
facebook.com/rootsmag
twitter.com/rootsnl
instagram.com/rootsnl
nl.pinterest.com/rootsmagazinenl
rootsmagazine.nl/podcast
Kijk voor het laatste
natuurnieuws, nog meer
lezersfoto’s en wandelen
fotografietips op
rootsmagazine.nl.
4 APRIL 2024
80 Jaar van de hermelijn

LEZERSFOTO’S
Doorkijkjes
pag. 52
Bescherming van de korenwolf 38
Op pad voor de rugstreeppad 62
BELEVEN & ONTDEKKEN
07 Nu in de natuur
18 Leren van de natuur
20 Podcastvogel van de
maand: de kievit
44 Meren en bossen in
Zuidoost-Finland
96 Sterren kijken met
Govert Schilling
FLORA & FAUNA
36 De kwestie: betalen
voor natuurgebruik
38 De korenwolf
58 Wat een vraag!
62 Rugstreeppad
76 In de ban van muizen
80 Jaar van de hermelijn
COLUMNS
50 De kleintjes van Krekels
61 Saskia struint
74 Beestenboel
95 Groener leven
inhoud
- April -
WANDELEN
24 Nieuwe wandelgids van
Roots met de mooiste
stiltewandelingen van
Nederland
26 Bloesemroute door
Belgisch Haspengouw
(+ routekaart)
70 Natuurommetje bij
de Maasheggen
FOTOGRAFIE
52 Lezersfoto’s:
thema ‘doorkijkjes’
84 IGPOTY: de prestigieuze
tuinfotowedstrijd
ELKE MAAND
06 Cadeau bij een
abonnement Roots
35 Post
92 Roots recenseert
98 Colofon & lezersservice
99 Volgende maand
Podcastvogel
De frivole kievit
PAG. 20
Bloesemroute 26
COVERONDERWERPEN - COVERFOTO EDWIN GIESBERS
MAGAZINE.NL 5

Nu in De natuur
Elke maand de leukste activiteiten, tips voor natuurfotografie, het laatste natuurnieuws
en alles over de beste plekken en momenten om te genieten van wat de natuur
je laat horen, zien, voelen en beleven.
KIJK VOOR
EEN UITGEBREIDE
FENOLIJST OP
PAG. 15
April is de liefdesmaand! Stelletjes maken
elkaar het hof en daarna een nestje. Zoals deze
pimpelmeesjes in de bloesem.
Met bijdragen van René Alblas, Paul Böhre, Lia van Looij, Daniël Mulder en Geert-Jan Roebers.
GETTY IMAGES
MAGAZINE.NL
7

Nu in de natuur
VANAF DO 11 APRIL
Bij-voeren
Als iedereen in de tuin, op het balkon of in de boomspiegels in
de straat een handje bloemzaad strooit, vergroten we het leefgebied
van de wilde bij. En dat is hard nodig. Daarom kun je vanaf 11 april
een gratis zakje met inheems, gifvrij bloemzaad halen bij een van
de 5.000 Voedselbanken voor Bijen, zodat we de zaadjes op maandag
22 april – Nationale Zaaidag – massaal kunnen uitstrooien, want
zaaien doet zoemen.
Locatie: kijk op voerdebijbij.nl voor een Voedselbank voor Bijen
bij jou in de buurt • Prijs: gratis.
GETTY IMAGES
8 APRIL 2024

Nu in de natuur
16 APRIL 2024

GETTY IMAGES
Ondertussen in
Welke natuurliefhebber droomt er niet van: een lynx spotten in
het wild. Deze ‘geest van het bos’ is extreem schuw en de kans
op een ontmoeting is klein. Wil je je kansen iets vergroten dan
zijn de maanden april, mei en juni geschikt, omdat dan de jongen
worden geboren en de lynxen iets actiever zijn. Er zijn speciale
reisorganisaties die trektochten aanbieden – onder meer in
de Roemeense Karpaten en in Estland – om de lynx in het wild
te zien. Geen garanties, wel avontuurlijk.
MAGAZINE.NL
17

GERT-JAN IJZERMAN/NIS
Wereldwijd zijn er
24 soorten kieviten.
Slechts drie soorten
hebben een kuif.
baltsende
kievit
FRIVOLE ACROBAAT
De kievit is met zijn kenmerkende roep,
acrobatische baltsvlucht en fraaie kuif
een opvallende verschijning in de polder.
Het mannetje maakt daarbij een scala
aan opvallend frivole geluiden.
TEKST PAUL BÖHRE
Wie op een lekker zonnige
dag in het vroege voorjaar
door de polder wandelt of fietst, komt
bijna zeker frivool dartelende kieviten
tegen. De mannetjes geven deze
periode een acrobatische luchtshow
weg alsof het niets is. Ze hebben een
spectaculaire baltsvlucht waarbij ze
zich om de vier à vijf vleugelslagen
van de ene zijde op de andere gooien,
waardoor de opvallende zwart-witte
onderzijde naar alle kanten zichtbaar
wordt en de handpennen tegelijkertijd
een ritmisch zoevend geluid voortbrengen.
Dit alles in de hoop indruk te
maken op een of meerdere vrouwtjes.
Aan deze opvallende ‘flapvleugelvlucht’
20 APRIL 2024

podcastvogel van de maand
Hoewel nog steeds
een talrijke broedvogel,
gaan de aantallen jaarlijks
licht achteruit
heeft de soort zijn Engelse naam te
danken: lapwing.
Wintergroepen en vorsttrek
De meeste kieviten blijven tegenwoordig
in de winter in Nederland. Zolang
de winter mild is en de bodem zacht
genoeg is om met hun snavel bij hun
favoriete voedsel de regenworm te
kunnen komen, verblijven ze in grote
groepen in de polders. Vooral in de
kustprovincies. Deze groepsvorming is
niet voor niets: zo wapenen ze zich
tegen rovers als de slechtvalk, die maar
al te graag een kievit verschalkt. Voor
andere roofvogels hoeft de kievit niet
echt bang te zijn. Wel voor plotseling
invallende vorst, vooral als die langer
dan een paar dagen duurt. Dan zoeken
de groepen kieviten de vorstgrens op
(vorsttrek, in vaktermen) en zakken ze
gewoon wat af naar het zuiden, totdat
ze in gebieden terechtkomen waar hun
voedsel wel bereikbaar is.
Solitaire vechtmachines
Zodra de vorst definitief uit de lucht
en de grond is en het voorjaar zich
aankondigt, gaan de kieviten ineens uit
de sociale groepvorming en worden ze
solitaire vechtmachines die confrontaties
met soortgenoten niet uit de weg
gaan. Een mannetje heeft soms meerdere
vrouwtjes en andersom.
De kievit is de eerste weidevogel die
op eieren zit, als het weer heel zacht
is soms al eind februari, maar meestal
in de loop van maart. De vier eieren
worden gelegd in een simpel kuiltje in
de grond, bekleed met strootjes. Vooral
het vrouwtje broedt, het mannetje
verdedigt het nest en territorium met
verve tegen belagers. Als alles goed
gaat, komen de jonge kievitjes na circa
29 dagen uit het ei. Het zijn nestvlieders:
hoe klein ook, ze darren meteen
al rond om zelf hun kostje bij elkaar
te zoeken. Houd genoeg afstand als je
ze ziet, want een van de ouders kan je
met een duikvlucht aanvallen. Je bent
gewaarschuwd!
>
ADOBE STOCK
MAGAZINE.NL 21

Rootswandeling
met routekaart
LENTEWANDELEN
IN HASPENGOUW
Belgisch bloemenfeest
Slanke
sleutelbloem
Haspengouw, gelegen op een kalkrijke bodem, is dé fruitregio van België.
Dat betekent in het voorjaar maar één ding: een weelde aan bloemen. Verken
tijdens deze route het zoete hart van België.
De imposante landcommanderij Alden
Biesen vormt het startpunt van de wandeling.
Omdat dit automatisch ook het eindpunt
van de wandeling betekent, reserveer je die het
beste tot het laatst. Er is onderweg immers nog
zoveel meer te zien. Direct na het fraaie poortgebouw
van Alden Biesen wandel je het dal van
de Nieuwzouw binnen. Het kleine, nu nog totaal
onopvallende stroompje ontspringt hier. Op
deze altijd al natte plek groeiden biezen, waarnaar
Alden Biesen genoemd werd.
Zoete lucht
Hier word je direct omarmd door de rust van
de natuur en het vogelconcert van onder meer
zwartkop, roodborst en tjiftjaf. En natuurlijk de
eerste bloemen. Op de helling pronken de grote
witte wolken van de sleedoorn, even verderop
bloeit een omgevallen zoete kers alsof er niks
aan de hand is. De bloesem is een feest voor alle
zintuigen, want met een subtiele zoete lucht
doet de boom zijn naam eer aan. Insecten weten
er ook wel raad mee. Bijen vliegen af en aan,
een compleet afgevlogen dagpauwoog geniet
van het feestmaal en wie goed kijkt, ontdekt in
de bloemen een hele microwereld aan kleine
beestjes. In het vochtige bos gaat het bloemenfeest
onverminderd door met bosanemonen,
bos viooltjes, muskus kruiden, gulden boterbloemen
en slanke sleutelbloemen.
TEKST EN FOTO’S BOB LUIJKS
Het duurt niet lang voordat de eerste fruitbomen
zich aandienen. De peren staan vol in
bloei; de meeste appelsoorten volgen spoedig,
maar zijn ook nu al fraai met hun rozerode
knoppen. In het grasland is het de beurt aan
de zachtroze bloeiende pinksterbloemen.
De graslanden worden steeds vochtiger zodra
je het riviertje de Demer nadert. Op de rand
van een van die graslanden staat een rijtje oude
populieren, compleet met maretakken en een
spreeuwennest. Ineens klinkt het gebulder van
een flinke waterval. Het blijkt het laatste restant
van de Motmolen. De watermolen werd in de
jaren 60 van de vorige eeuw gesloopt, na bijna
700 jaar dienst te hebben gedaan.
Hoewel de Maas niet eens zo ver weg ligt,
stroomt de Demer helemaal richting het westen
van België, om daar samen te vloeien met
de Dijle en uiteindelijk uit te monden in de
Schelde. Op de plek van de Motmolen stroomt
de Demer door een weelderig moerasbos.
Trap voor vissen
Bij het naderen van Bilzen wandel je wederom
langs enkele kletsnatte graslanden. Naast
pinkster bloemen vallen hier vooral de knalgele
1 Merel in een perenboom. 2 Perenbloesem - veel
bloemen betekent veel peren.
>
26 APRIL 2024

1
2
MAGAZINE.NL
27

Bloesemwandelen in Haspengouw
28 APRIL 2024

De Bilzermolen, uit de 13 e eeuw.
FILMTIP
Natuurfotograaf Bob Luijks
maakte onderweg niet alleen
mooie foto’s, ook schoot hij
enkele fraaie filmshots.
Zie rootsmagazine.nl/video.
MAGAZINE.NL
29

GETTY IMAGES
BESCHERMING VAN DE KORENWOLF
Dure snack of
biodiversiteitskanon?
Vaak zul je de korenwolf niet zien, want tussen april en oktober
komt hij maar vier uur per dag zijn burcht uit. Toch is er de
afgelopen 25 jaar veel aan gedaan om dit sympathieke knaagdier
te beschermen. ‘Ook andere soorten hebben baat bij hamstervriendelijk
akkerbeheer.’
TEKST FANNY EIJKELBOOM
38 APRIL 2024

WAAROM
KORENWOLF?
De naam korenwolf komt uit het Limburgs dialect,
waarin ‘wolf’ betekent dat iets of iemand inhalig
is. Dat klopt bij de korenwolf ook wel, want hij kan
grote hoeveelheden voedsel in zijn burcht opslaan.
Vroeger werd het dier daarom als plaagdier
gezien en zelfs bestreden.
MAGAZINE.NL 39

INGO ARNDT/NPL
KLEIN & HUBERT/NPL
WINTER-
SLAAP
De winterslaap duurt
van oktober tot april.
Korenwolven maken de
ingangen van de burcht
dan dicht en laten hun
hartslag en lichaamstemperatuur
dalen. Dit
heet ‘torpor’. Om de 4 of
5 dagen worden ze even
wakker om wat te eten
uit de voorraadkamer
en naar de wc te gaan.
>
Uit onderzoek blijkt dat het aantal jongen
per nestje is afgenomen van ongeveer tien
in de vorige eeuw tot tussen de drie en vijf
nu. Ook krijgen vrouwtjes minder nestjes
per paarseizoen. La Haye: “We weten niet
precies waarom. Is het langzaam achteruit
gegaan of met een sprong? Worden er echt
minder geboren of komen er alleen minder
boven de grond? Of gebruikten ze vroeger
een andere telmethode?”
Gelukkig is er ook goed nieuws: “Het is in
elk geval bewezen dat dieren vanuit kweek
nestjes krijgen in het wild.”
De paartijd duurt van april tot augustus.
Hoewel mannetjes en vrouwtjes elkaar
de rest van het jaar niet dulden, mag het
mannetje dan 1 of 2 dagen op bezoek
komen in de burcht van het vrouwtje. Na
de paring wordt hij de burcht weer uitgebonjourd.
Hij kan dan eventueel verder
naar een volgend vrouwtje.
Beschermen is goedkoper
De bescherming van de korenwolf heeft
een gunstige invloed op andere diersoorten.
Vogels als grauwe gors, geelgors,
kwartel, patrijs en veldleeuwerik hebben
namelijk ook baat bij hamstervriendelijk
akkerbeheer. De burchten bieden bovendien
een goede leefomgeving voor wormen
en geleedpotigen. Dat betekent een boost
voor de biodiversiteit in het gebied. En
er zijn meer voordelen volgens La Haye:
“Zo’n kleinschalig en divers landschap met
hamster vrien de lijk beheer is ook aantrekkelijk
voor mensen. Het is er prettig wonen
en het trekt toeristen. Horeca en recreatie
zijn daardoor vaste bronnen van inkomsten
geworden voor mensen daar.”
Critici, onder wie Martin Gaus, noemden
de uitgezette hamsters in 2019 een “hele
dure snack voor vossen en roofvogels”.
La Haye: “De gekweekte dieren hebben bij
een herintroductie altijd meer moeite om
te overleven. Dan komt er vaak meer kritiek
42 APRIL 2024

Bescherming van de korenwolf
Paspoort
Meer weten over een veilig
leefgebied voor de korenwolf?
Kijk op rootsmagazine.nl /video.
op de herintroductie die moeilijk gaat,
dan op het zonder hulp laten uitsterven
van populaties. Dat is eigenlijk raar.
Herintroduceren is inderdaad moeilijk en
duur, dus je kunt beter voorkomen dat je
dat moet doen”. De kosten bedragen zo’n
1 á 2 miljoen euro per jaar. Dit is nog altijd
een stuk goedkoper dan de boetes die
Europa aan een land kan opleggen als het
de afspraken uit Europese natuurbeschermingsverdragen
niet nakomt. Deze boetes
kunnen namelijk oplopen tot meer dan
40 miljoen euro per jaar. Beschermen is
dus de goedkopere optie.
In België staat de korenwolf sinds 2014
als ‘ernstig bedreigd’ op de rode lijst van
IUCN. In Nederland sinds 2020. Is er dan
nog wel hoop? La Haye: “Er is zeker hoop
voor de toekomst, want we hebben de soort
nog en we weten steeds beter wat hij nodig
heeft. Hij kan alleen nog niet op eigen
benen staan en dat betekent dat de politiek
met oplossingen moet komen. En wat de
politiek moet doen, dat bepalen wij als
maatschappij. Laten we kiezen voor een
groene en gezonde toekomst.”
• Naam: korenwolf (Cricetus
cricetus), maar ook: wilde
hamster, veldhamster, aardwolf,
Europese hamster, Elzasser
hamster of zwartbuikhamster.
• Uiterlijk: lichtbruine vacht,
witte vlekken aan de zijkant van
de kop, witte poten en een
zwarte buik.
• Grootte: maximaal 30 cm
lang, gewicht maximaal 500 g
(vergelijkbaar met een grote
cavia).
• Voortplanting: korenwolven
kunnen van april tot
september jongen krijgen.
Als het vrouwtje drachtig is,
worden na ongeveer 18 dagen
de jongen blind en kaal geboren.
De jongen verlaten na 3 tot
4 weken het nest en na 5 tot
6 weken zijn ze volgroeid.
• Voedsel: vooral plantaardig
voedsel, zoals granen, grassen,
kruiden, noten, zaden en fruit,
maar ook dierlijk voedsel zoals
insecten, wormen, kikkers
en slakken.
• Leefgebied: löss- en leemgronden.
Dit is de meest
geschikte bodem om een
burcht in te graven.
• Verspreiding: in Nederland
komen korenwolven voor op
een aantal plekken in Zuid-
Limburg, in België alleen nog
in de buurt van Tongeren. In
de rest van de wereld komen
ze voor in een groot gebied
tussen de westelijke punt van
Mongolië en de oostelijke punt
van Oostenrijk en in een aantal
geïsoleerde gebieden in
Duitsland, Polen en Frankrijk.
ANP
ADOBE STOCK
MAGAZINE.NL 43

lezersfoto’s
doorkijkjes
Elke maand ontvangen we via rootsmagazine.nl de meest schitterende foto’s van
lezers voor onze wedstrijd Foto van de Maand. Deze maand met het thema ‘doorkijkjes’.
Roots selecteerde 9 eervolle vermeldingen én koos de winnaar.
PRODUCTIE RENÉ ALBLAS
1
EERVOLLE VERMELDINGEN
Deze foto’s vallen buiten de prijzen, maar verdienen wel een
plek in Roots.
1 Aad Schenk • Doorkijk knotwilg
Wat een geweldige vondst van deze fotograaf. Dit moet wel
een plek zijn waar hij vaker komt. Het lage licht zorgt voor een
aangename sfeer.
2
2 Hans van Wijck • Groene kikker
De scherptediepte is heel gering en dat is meteen ook de
kracht van deze foto. Zo trekt het kikkeroog alle aandacht.
Ook het geringe kleurenpalet (alles is groen) maakt van deze
foto een topplaat.
3 Henrita Fijnenberg • Oeps in beeld
Een schoolvoorbeeld van een mooi doorkijkje: donker in
de voorgrond en licht op het onderwerp, een reegeit.
4 Gertjan Rodenboog • Roodborsttapuit in
koolzaadveld
Wederom een perfect voorbeeld van een doorkijkje. Wat
de compositie van deze foto zo krachtig maakt, is de dubbele
diagonale lijn. De denkbeeldige lijn die je kunt trekken van
staart tot snavel is gelijk aan die van de blauwe lucht die
rechtsboven niet wordt omkaderd.
3
5 Rachel Terband-van der Zwaan – Trechterspin
Het is niet eenvoudig om een web in trechtervorm te fotograferen.
Maar door het juiste standpunt en tijdstip te kiezen
en scherp te stellen op de juiste onderdelen, is het hier
perfect gelukt.
UITGELICHT
TRECHTERSPIN
De trechterspinnen vormen een grote familie van spinnensoorten,
waartoe ook de huisspin behoort. Deze spinnen
maken een vrij slordig, breed, horizontaal vangweb dat aan
één kant overgaat in een buis. Het web krijgt hierdoor een
trechtervormig uiterlijk. Vandaar de naam. De spinnen
zitten vaak op hun web, maar bij verstoring trekken ze zich
snel terug in de buis. De buis wordt ook wel vluchtbuis of
woonbuis genoemd.
52
APRIL 2024

4
5
MAGAZINE.NL 53

62 APRIL 2024

Rugstreeppad
De
pionier
pad
Dynamische leefgebieden, daar houdt de ruggstreeppad van.
Met als gevolg dat hij nogal eens opduikt bij bouwprojecten.
Natuurfotograaf Edwin Giesbers ging op pad voor een nadere
kennismaking met deze pionier onder de amfibieën – die niet
kruipt maar rent!
TEKST EN FOTO’S EDWIN GIESBERS ILLUSTRATIE GETTY IMAGES
MAGAZINE.NL
63

66 APRIL 2024

Rugstreeppad
De rugstreeppad kruipt niet, maar rent als
een klein muisje op zijn korte pootjes en haalt
daarbij soms snelheden van wel 5 km/u
MAGAZINE.NL 67

MET
ROUTE­
KAART
natuur
ommetje
- MAASHEGGEN -
VOGELAKKERS:
EEN rijk BANKET
Veel boerenlandvogels vinden
in de winter en in het vroege
voorjaar met moeite voedsel.
Door de moderne landbouw
blijft op het land weinig
te eten achter. Vogelakkers
bij de Maasheggen bieden
een uitkomst. Journalist
Idde Lammers maakt er een
natuurommetje.
TEKST IDDE LAMMERS FOTO’S IDDE LAMMERS E.A.
VOGELAKKER
Het Maasheggenlandschap ten
oosten van het Brabantse Oeffelt
kun je met recht een kleinschalig landschap
noemen. Dit komt vooral door
de vaak manshoge heggen (A) die de
vele graslandpercelen, akkers en paden
omzomen. In deze beslotenheid is
het niet alleen voor wandelaars goed
toeven, ook vogels weten er wel raad
mee. Op deze sprankelende lentedag
is het niet moeilijk om ze te zien.
De heggen en bomen moeten nog in
blad komen, maar veel mannetjes zijn
al actief met het afbakenen van hun
territorium en het lokken van een
partner. Vooral de zwartkoppen (B)
doen hun best. Met hun zwarte petje
en grijze lijf zijn ze vanaf hun zangpost
perfect te zien. Onder in de heg, met de
witte bloemen van de sleedoorn, tippelt
een heggenmus. De soort doet zijn
naam eer aan. Heggenmussen zijn de
eerste vogels die in het voorjaar zingen.
Vaak al in februari, bij zacht weer soms
zelfs al eerder. Een twee seconde durend
helder fluitend riedeltje dat lijkt op die
van de winterkoning, maar dan met een
langzamer ritme en minder explosief.
De bloeitijd van de sleedoorn (C), die al
vroeg in het jaar is getooid met helderwitte
bloemen, loopt bijna ten einde,
terwijl die van de meidoorn nog net
niet is begonnen. Het zou leuk geweest
zijn om de heggen in volle bloei te zien,
maar dat kan afhankelijk van de temperatuur
in het voorjaar zomaar een paar
weken verschillen ten opzichte van
andere jaren.
Kneu en geelgors
De meeste percelen achter de heggen
bestaan uit gras, soms begraasd door
koeien. Maar er zijn ook akkers.
Dikke kans dat het hier om zogeheten
vogelakkers (D) gaat. De Vereniging
Nederlands Cultuurlandschap is al
lange tijd actief in de Maasheggen,
maar sinds een paar jaar zet de vereniging
zich samen met agrariërs van het
Collectief Deltaplan Landschap ook
nadrukkelijk in voor de vogelakkers.
Met de agrariërs worden deze vogelakkers
ingezaaid met 12 meter brede
stroken luzerne en klaver, afgewisseld
met stroken tarwe en kruiden. Zangvogels
die graag in de omringende
heggen broeden, kunnen hier in de
loop van het seizoen een overvloed
aan zaden en insecten bij elkaar
scharrelen. Belangrijke soorten zijn
>
MAGAZINE.NL
71

natuur
ommetje
RINGMUS
ROGIER MOS
Ommetjes gezocht
Heb je een favoriet ommetje dat je wilt
delen met Roots-lezers? Mail dan naar
daniel.mulder@roularta.nl.
spotvogel, braamsluiper, ringmus (E),
nachtegaal, matkop, zomertortel
en kneu.
Gevleugelde wereld
In de winter en het voorjaar vervullen
de vogelakkers wellicht een nog belangrijkere
rol. Omdat de graan- en kruidenstroken
niet gemaaid worden, is er voor
vogels de hele winter voldoende voedsel
te vinden. En roofvogels en roofdieren
die zich via de heggen verplaatsen,
worden door de vele vogels goed in
de gaten gehouden, zeker als de strook
rondom gemaaid is.
Neem bij een vogelakker dan ook even
rustig de tijd om de gevleugelde wereld
op je in te laten werken. Sijzen en
gorzen strijken geregeld neer en op de
grond scharrelen fazanten en patrijzen
(F) hun kostje bij elkaar. Speciale aandacht
is er voor de geelgors. Ooit was
de geelgors een algemene soort in
de Maasheggen, maar die tijd is al
lang voorbij. Geelgorzen hebben
afhankelijk van de tijd van het jaar
insecten of graan nodig. Gelukkig zijn
op de vogel akkers beide voorradig.
Volgende maand: bomenpark
Poort-Bulten in De Lutte (OV).
GEDEKTE TAFEL
Let in de Maasheggen vooral op de verschillende
wintervoedselveldjes. Op deze
plekken staan inmiddels uitgebloeide
kaarden bollen en zonnebloemen. Putters
en vinken weten deze gedekte tafels zeer
te waarderen. Ook sperwers jagen er
graag. Maar gemakkelijk hebben die het
niet. Door de overstaande vegetatie op
de akkers en veldjes kunnen zangvogels
potentieel gevaar goed in de gaten houden.
ROGIER MOS
Sleedoorn
ZWARTKOP
72 MAART MEI 2024

- INTERNATIONAL
GARDEN PHOTOGRAPHER
OF THE YEAR -
FLORA
FANTASIA
© ANDREA GRAHAM | IGPOTY.COM
De Engelse Royal Botanic Gardens houdt jaarlijks de prestigieuze
fotowedstrijd International Garden Photographer Of The Year,
beter bekend als IGPOTY. Wereldwijd doen fotografen mee aan
deze tuinfotowedstrijd, die in werkelijkheid veel meer is dan
een foto van je achtertuin.
84 APRIL 2024

DE EENZAME BOOM
Andrea Graham
• 1 e plaats categorie
Adembenemende plekken
• Locatie: nationaal park Eryri
(Snowdonia) in Wales
“Het was een magische ochtend.
We kwamen aan en zagen mist
hangen boven het meer Llyn
Padarn. Er was niemand, we
hadden de plek helemaal voor
onszelf – het voelde bijna spiritueel
en de sfeer was bijzonder vredig.
Terwijl het blauwe uurtje (het uur
voor zonsopgang, red.) vorderde,
zagen we deze prachtige roze
tinten. Het was net voordat de zon
boven de bergen uitkwam en de
beroemde, eenzame boom kuste.”
MAGAZINE.NL
85

© LLOYD LANE | IGPOTY.COM
HEMELS HALKIDIKI
Lloyd Lane
• Finalist categorie Adembenemende plekken
• Locatie: Sithonia, Halkidiki in Griekenland
“Tijdens het verkennen van Kavourotrypes Beach in Noord-
Griekenland, vond ik dit adembenemende uitzicht langs de kust.
De wilde bloemen groeiden vlak bij de kustlijn en in de verte zag
ik de berg Athos – intussen scheen de zon door een opening in
de wolken. Dit is een samengestelde foto, bestaande uit meerdere
belichtingen die zijn samengevoegd.”
CAMOUFLAGE
Asa Fredh
• 3 e plaats categorie Natuur in de tuin
• Locatie: Hovmantorp in Zweden
© ASA FREDH | IGPOTY.COM
90 MAART 2024
“Deze foto van een krabspin is afgelopen zomer genomen in
mijn tuin, terwijl het diertje zich ondersteboven verstopte op de
bloem van een lelietje-van-dalen. Om zichzelf te camoufleren,
zijn krabspinnen in staat hun kleur (binnen een beperkt bereik)
aan te passen aan de gekozen bloem. Ik heb deze foto gemaakt
terwijl ik plat op de grond lag – ik hou ervan om op zoek te gaan
naar een geschikt onderwerp met de juiste achtergrond en
belichting.”

Meedoen
aan Igpoty?
Een overzicht van alle winnende
beelden vind je op: igpoty.com/
garden-photography-winners.
Je kunt ook zelf meedoen,
insturen kan t/m 31 oktober 2024
via igpoty.com.
SERENE NIGELLA
Angi Wallace
• 1 e plaats categorie Schoonheid van planten
• Locatie: Tyne and Wear in Engeland
“Deze foto van de delicate schoonheid van
een juffertje-in-’t-groen (uit het plantengeslacht
Nigella, red.), omgeven door lichte en
luchtige bokeh, heb ik genomen terwijl ik aan
onze eettafel zat. Achter de bloem heb ik een
onscherpe achtergrond gezet. Mijn camera
stond op een mini-statief en ik gebruikte een
geautomatiseerde focus stacking-rail. Ik heb
ervoor gekozen 43 afbeeldingen samen te
voegen. Zo kon ik optimaal de details van het
onderwerp combineren met een zachte,
dromerige achtergrond.”
© ANGI WALLACE | IGPOTY.COM
MAGAZINE.NL
91