Vorsten 4 2024 inkijkexemplaar
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
RUIM 50 JAAR DE KONINKLIJKSTE • VORSTEN 4 <strong>2024</strong><br />
MÁXIMA<br />
IN COLOMBIA<br />
VN-WERK BIJNA<br />
VOLTOOID?<br />
BETERSCHAP<br />
KING<br />
CHARLES!<br />
NOORWEGENS<br />
TOEKOMST<br />
STERKE<br />
KROONPRINSES<br />
Mett e-<br />
WIN<br />
TICKETS<br />
NAAR<br />
MATHILDES<br />
BRUSSEL<br />
GIVE TO<br />
EMPOWER<br />
ELOISE &<br />
LAURENTIEN<br />
OPENEN<br />
VINTAGEWINKEL<br />
Marit
18<br />
74<br />
38<br />
12<br />
52<br />
62<br />
32<br />
FOTO’S ANP (O.A. COVER), GETTYIMAGES
INHOUD<br />
NR. 4 - <strong>2024</strong><br />
28<br />
WIE DEED WAT?<br />
12 Koningin Máxima<br />
na tien jaar weer in Colombia<br />
‘Klanten zien, dáár gaat het over’<br />
32 Gezamenlijk project van<br />
prinses Laurentien en Eloise<br />
My Lima Lima: een vintage winkel met een missie<br />
38 Prins William laat zien<br />
wat hij in huis heeft…<br />
… terwijl koning Charles een stapje terugdoet<br />
ACHTER DE PALEISDEUREN<br />
20 Koning Harald treedt niet af<br />
Maar kroonprins Haakon krijgt het steeds drukker<br />
52 Stedentrips met een gouden randje<br />
Deel 6: naar bourgondisch Brussel<br />
+ winactie!<br />
56 Mode van de generatie Amalia<br />
Waar shoppen de prinsessen?<br />
(als het niet de kledingkast van hun moeder is)<br />
74 Hoe Rose Joséphine werd<br />
De grote liefde van Napoleon<br />
81 Zo groen is Oranje<br />
Zonnepanelen op het paleis en meer<br />
ELKE VORSTEN<br />
6 Hofnieuws<br />
18 Karlijn Hoftijzer ziet een<br />
modern sprookje<br />
28 Royal Catwalk: modenieuws<br />
van de hoven<br />
42 Paul Rem over de glans van zilver<br />
46 Wim Dehandschutter reist<br />
met koningin Mathilde mee naar<br />
Ivoorkust<br />
62 Martijn Akkerman belicht<br />
iconische juwelen van The Queen,<br />
nu gedragen door Camilla<br />
69 Oranje Boven<br />
86 Doen: vorstelijke cultuurtips<br />
89 Exclusief: aanbiedingen<br />
voor abonnees<br />
LEZERSSERVICE<br />
68 Neem of geef 3x <strong>Vorsten</strong><br />
met korting<br />
80 Colofon en service<br />
88 Puzzel en win het boek<br />
De Achilleshiel van de koning<br />
56<br />
5
HOF<br />
nieuws<br />
VAN OPLEIDING TOT STAATSBEZOEK EN EEN BIJZONDERE UITSPRAAK: VOOR VORSTEN SIGNALEERT KARLIJN HOFTIJZER KONINKLIJK NIEUWS VAN OVER DE GRENS.<br />
GROOT VERLIES<br />
Eind februari werd de Britse koninklijke familie overvallen<br />
door de plotselinge dood van Thomas Kingston (45).<br />
De man van lady Gabriella Windsor, de dochter van prins<br />
en prinses Michael van Kent, overleed volgens de Britse<br />
politie aan ‘een zelf aangebrachte schotwond in het<br />
hoofd’. De omstandigheden waren niet verdacht, aldus<br />
Buckingham Palace. Thomas en Gabriella trouwden<br />
in 2019. Met het overlijden verliest koning Charles<br />
‘een zeer geliefd lid van de familie’.<br />
Operatie<br />
Tijdens zijn vakantie in Maleisië werd<br />
koning Harald met een luchtweginfectie<br />
in het ziekenhuis opgenomen. Daar<br />
kreeg hij vanwege een te lage hartslag<br />
een tijdelijke pacemaker, die bij terugkomst<br />
in Noorwegen is vervangen door<br />
een permanente. Tijdens het ziekteverlof<br />
neemt kroonprins Haakon de zaken<br />
waar als regent.<br />
Studiegenoot op bezoek<br />
Het gebeurt maar zelden dat de Thaise koning Vajiralongkorn en echtgenote koningin Suthida<br />
buitenlandse gasten ontvangen op het paleis in Bangkok. Voor oud-studiegenoot David Hurley,<br />
de gouverneur-generaal van Australië, maakte de koning een avond vrij in zijn agenda. De koning<br />
studeerde 49 jaar geleden aan de koninklijke militaire academie in Australië evenals Hurley, die<br />
drie dagen op officieel bezoek was om de banden tussen de landen aan te halen.<br />
6
GESPREK VAN DE DAG<br />
Op de Britse Moederdag liet prinses Catherine<br />
met een foto voor het eerst sinds haar buikoperatie<br />
half januari weer van zich horen.<br />
Het leek een onschuldig gezinsmoment (prins<br />
William maakte de foto), maar het werd koren<br />
op de toch al draaiende geruchtenmolen over<br />
Catherines gezondheid. Details in de foto,<br />
zoals Charlottes pols, waren overduidelijk<br />
bewerkt - volgens een aantal internationale<br />
fotopersbureau’s zelfs té, waarna ze de foto uit<br />
de roulatie haalden. Zou Catherine tussen<br />
haar kinderen zijn ‘geplakt’ en was de foto niet<br />
recentelijk gemaakt? Zou het eigenlijk wel<br />
goed gaan met Catherine? Terwijl Britse<br />
tabloidjournalisten overkookten van adrenaline,<br />
trok de prinses hoogstpersoonlijk de angel uit<br />
de kwestie met een bericht via sociale media.<br />
‘Zoals veel amateurfotografen experimenteer<br />
ik af en toe met bewerken. Ik wil mijn excuses<br />
aanbieden voor de eventuele verwarring die<br />
de familiefoto die we gisteren deelden veroorzaakte.<br />
Ik hoop dat iedereen die het vierde een<br />
fijne Moederdag heeft gehad.’<br />
7
12<br />
in Bogotá, waar<br />
koningin Máxima onder<br />
meer op het VN-kantoor<br />
bijraat met<br />
medewerkers.
‘IK DOE DIT WERK OM<br />
HET LEVEN VAN MENSEN<br />
TE KUNNEN VERANDEREN’<br />
13
18<br />
Kroonprinses<br />
Mette-Marit:<br />
op haar manier<br />
een echte<br />
sprookjesprinses.
KARLIJN HOFTIJZER<br />
Redacteur Karlijn Hoftijzer werkt sinds 2018 voor <strong>Vorsten</strong>. Ze vertelt wat ze meemaakt en wat ze signaleert in haar werk.<br />
Op reis, op het paleis of op de redactie.<br />
FOTO GETTYIMAGES<br />
K‘Kroonprins trouwt met rebelse alleenstaande<br />
moeder.’ Zoiets moet de strekking zijn geweest<br />
van het nieuwsbericht dat ik op de radio hoorde<br />
toen ik een jaar of 13 was. Ik herinner het me<br />
nog glashelder. Shocking was het. Een knappe<br />
Noorse prins, uit een net, vooraanstaand milieu en met<br />
een gouden toekomst, haalde met zijn keuze voor een<br />
uit de band gesprongen partygirl met kind het wereldnieuws.<br />
Hoe was deze combinatie mogelijk? Wist deze<br />
prins wel waar hij aan begon? En het meisje mocht in<br />
haar handjes knijpen. Wie voor een dubbeltje wordt<br />
geboren, wordt geen kwartje – ténzij je een prins aan<br />
de haak slaat die jou daadwerkelijk gouden bergen kan<br />
beloven. Wát een mazzel had dat meisje Mette-Marit<br />
zeg, dat ze een regelrecht modern sprookje beleefde.<br />
Maar was het wel zo modern? Het sprookje dat we<br />
toen zagen, is gebaseerd op verhoudingen van weleer.<br />
In sprookjes worden wanhopige en hulpeloze meisjes uit<br />
een toren gered, ze worden wakker gekust, ze moeten<br />
worden gered van een beest of geven hun hele wereld<br />
én hun stem op voor de liefde van een prins. In zekere<br />
zin beleefde Mette-Marit inderdaad haar sprookje, want<br />
ze ging publiekelijk door het stof. Op tv vertelde ze,<br />
in keurig mantelpakje, hoe ze nooit meer uit de band<br />
zou springen en niks meer met haar ‘wilde’ leven te<br />
maken wilde hebben. Eigenlijk was ze als Ariel de<br />
Kleine Zeemeermin en gaf ze haar stem en de wereld<br />
Een nieuw sprookje<br />
zoals ze hem kende op voor haar prins.<br />
Wat was dat eigenlijk moedig van haar, want ga er<br />
maar aanstaan. Geef jezelf maar eens zo bloot en zeg<br />
tegen de wereld: wie ik was, is er niet meer, ik zal béter<br />
worden. Ze had het niet hoeven doen. Ze koos voor<br />
het onbekende en dat maakt haar helemaal geen<br />
hulpeloos meisje, maar een vrouw die haar eigen<br />
regie voert. En wie had er in dit geval dan eigenlijk<br />
écht mazzel? Was het Mette-Marit, of misschien toch<br />
Haakon die zich dolverliefd realiseerde dat zijn droom<br />
zou uitkomen? Dat hij een meisje uit liefde had gekozen<br />
als zijn vrouw en dat ze warempel besloot bij hem in<br />
het koninklijke keurslijf te stappen?<br />
Mette-Marit wordt op handen gedragen door de Noren,<br />
ze levert met haar innemende persoonlijkheid een<br />
onmisbare bijdrage aan het familiebedrijf. Echt hard<br />
werken kan ze helaas niet, haar chronische ziekte is<br />
de boze heks in haar sprookje. Door haar afwezigheid<br />
wordt eens te meer duidelijk hoeveel ze Haakon<br />
aanvult in zijn werk, als visitekaartje van Noorwegen.<br />
Wat mij betreft is zij niet gered door haar prins, maar<br />
heeft ze de rollen omgedraaid. De nieuw geschreven<br />
sprookjes van tegenwoordig gaan over sterke vrouwen.<br />
Die hun eigen boontjes doppen en soms zelfs bedanken<br />
voor het aanzoek van hun prins. Verhalen over sterke<br />
vrouwen, daar hou ik van. Hoe ik het zie, is het sprookje<br />
van Mette-Marit er eentje van die orde. •<br />
19
Kroonprins Harald,<br />
net een jaar vader<br />
van zoon Haakon<br />
(1974).<br />
Monarch voor<br />
het leven?<br />
20
21
Het was te verwachten na de abdicatie<br />
van de Deense koningin Margrethe: ook in<br />
Zweden en Noorwegen werd vroegtijdig<br />
aftreden onderwerp van gesprek. De kwestie<br />
leidde in Noorwegen zelfs tot een nationaal<br />
debat. Maar koning Harald weet heel goed<br />
wat hij wil: op de troon blijven.<br />
TEKST KARLIJN HOFTIJZER<br />
Laat één ding heel duidelijk zijn, aldus koning Harald: ‘Ik blijf bij<br />
wat ik altijd heb gezegd, namelijk dat ik een eed heb afgelegd bij het<br />
Noorse parlement en dat deze een leven lang geldig blijft.’ Eind januari<br />
wordt de 87-jarige koning van Noorwegen gevraagd of het besluit van<br />
collega Margrethe bij hem een denkproces over mogelijk aftreden aan<br />
het werk heeft gezet. De vraag volgt tijdens een nationaal debat in<br />
Noorwegen: zou een abdicatie een wijs besluit zijn?<br />
Begrijp de Noren niet verkeerd, ze zijn dol op hun koning. Ze zijn blij<br />
met zijn werk, ze vinden hem nuchter en oprecht, ze waarderen zijn<br />
empathie en humor. Uit een peiling ter gelegenheid van zijn verjaardag<br />
blijkt dat 64 procent vindt dat hij tot zijn dood moet blijven regeren.<br />
Maar aftreden heeft zo zijn voordelen, vindt ook Noors historicus<br />
Trond Norén Isaksen. Zijn opiniestuk in de Noorse krant Aftenposten,<br />
waarin hij beargumenteert waarom vorsten rond hun tachtigste<br />
zouden moeten aftreden, is de aanleiding voor de discussie die tot<br />
op de landelijke televisie wordt gevoerd. Net als andere mensen leven<br />
vorsten tegenwoordig (gemiddeld) langer. ‘Dat zorgt voor een periode<br />
van een aantal jaar waarin ze hun taken slechter kunnen uitvoeren en<br />
het zorgt voor een troonopvolger op leeftijd’, ziet Isaksen. ‘Kijk maar<br />
naar koning Charles, hij was bijna 74 toen zijn moeder Elizabeth op<br />
haar 96ste stierf. Als Charles net zo oud wordt, is William dik in de<br />
zestig als hij de troon erft.’<br />
Isaksen ziet hoe het anders kan, zoals in Nederland, waar Juliana op<br />
haar 71ste aftrad waardoor Beatrix op haar 42ste koningin werd. Juliana<br />
werd bijna 95 – Beatrix zou pas op haar 66ste begonnen zijn als met<br />
pensioen gaan aan het Nederlandse Hof niet gebruikelijk zou zijn. ‘Het<br />
is het vermelden waard dat Beatrix, Albert en Juan Carlos nog allemaal<br />
leven en Willem-Alexander, Filip en Felipe dus nu nog troonopvolgers<br />
zouden zijn – op hun 56ste, 63ste en 56ste – als hun moeder of vader tot<br />
de dood zou regeren’, aldus Isaksen.<br />
‘Er zullen maar weinig bedrijven zijn die<br />
een CEO van 80 of 90 willen hebben. Het<br />
ontbreekt ze aan kracht en ze zouden wellicht<br />
minder voortvarend zijn in het opzetten van<br />
langetermijnprocessen. Oudere mensen<br />
hebben natuurlijk veel toe te voegen. Maar<br />
ik denk dat ze niet de topposities moeten<br />
bezetten, maar juist een stap terug moeten<br />
zetten om een ondersteunende rol te spelen,<br />
voor zover ze dat kunnen, zoals prinses<br />
Beatrix dat doet.’<br />
Persoonlijke interpretatie<br />
Als reactie op Isaksens opiniestuk riep een<br />
Noorse journalist de koning op om af te<br />
treden, waarna een debat werd georganiseerd<br />
door de Noorse tv-zender NRK. In dit debat<br />
haalde Isaksen bovenstaande argumenten voor<br />
aftreden aan, waarbij hij wil benadrukken dat<br />
hij zelf nooit de koning heeft opgeroepen om<br />
af te treden. Genoemde argumenten tégen<br />
aftreden zijn volgens Isaksen dat het nou<br />
eenmaal de traditie is, dat het afdoet aan de<br />
mystiek van de levenslange roeping en dat<br />
iedereen verdrietig zou zijn als de koning zou<br />
overlijden. ‘Dat zullen we sowieso wel zijn,<br />
of hij nou aftreedt of niet’, voegt Isaksen<br />
daaraan toe.<br />
Daags na het debat antwoordt Harald stellig<br />
dat hij niet aftreedt. Isaksen: ‘Hij gaf twee<br />
redenen. Dat hij gelooft dat de eed die hij in<br />
1991 heeft afgelegd om in overeenstemming<br />
met de Grondwet te regeren, voor het leven<br />
22
geldt, en dat zijn vader noch zijn grootvader<br />
afstand heeft gedaan van de troon. Daarop<br />
zou ik kunnen inbrengen dat zijn idee dat de<br />
eed hem voor het leven bindt, zijn persoonlijke<br />
interpretatie is en niet iets wat in de Grondwet<br />
is vastgelegd. Bovendien voelde hij zich nooit<br />
verplicht om dingen op dezelfde manier te<br />
doen als zijn vader en grootvader. Hij heeft<br />
zelfs heel wat dingen heel anders gedaan dan<br />
zijn vader en grootvader.’<br />
Op 87-jarige leeftijd ontbreekt het koning<br />
Harald als oudste regerende vorst van Europa<br />
niet aan de nodige ouderdomskwalen. Hij<br />
werd in 2020 geopereerd aan zijn hart en<br />
is sindsdien regelmatig met ziekteverlof<br />
vanwege (luchtweg)infecties, verkoudheden<br />
en ontstekingen. Hij is ook slecht ter been<br />
– hij werd al eens aan zijn knie geopereerd<br />
en loopt met krukken. In de zomer van 2023<br />
zorgde dat er zelfs voor dat hij op de rode loper<br />
ten overstaan van pers, publiek en collega<br />
Margrethe onderuit ging. Hij krabbelde snel<br />
op en maakte zich er met een grapje van af,<br />
maar feit is dat de koning fysiek flink inlevert.<br />
Tijdens periodes van ziekte neemt zoon Haakon (50) als regent de<br />
honneurs waar voor zijn vader. Het zijn steeds korte periodes van<br />
handige praktijkervaring voor de kroonprins, die al jaren volwaardig<br />
meedraait in het familiebedrijf. Maar de pijnlijke realiteit is dat hij de<br />
enige ‘senior royal’ is die nu en in de nabije toekomst fulltime inzetbaar<br />
is. Zus Märtha Louise (52) speelt in goed overleg met de koning al jaren<br />
geen rol van betekenis meer aan het Hof en heeft een carrière buiten<br />
het koninklijke. Koningin Sonja (86) werkt nog veel, maar ook zij is<br />
uiteraard op leeftijd. Kroonprinses Mette-Marit heeft al jaren gezondheidsklachten<br />
en sinds haar diagnose chronische longfibrose in 2018<br />
is duidelijk dat ze nooit op volle kracht zal kunnen meedraaien. Niet<br />
nu als kroonprinses, maar ook later niet als koningin van Noorwegen.<br />
Zal Harald in zijn standvastigheid ook in overweging nemen dat hij<br />
Haakon wil ontlasten zolang het nog kan? Isaksen heeft de koning er<br />
nooit iets over horen zeggen. ‘Ik kan niet in zijn hoofd kijken, en het<br />
is voor zover ik weet ook geen onderwerp van gesprek geweest bij het<br />
nationale debat.’<br />
Kleiner leven leiden<br />
Feit is dat Haakon zodra hij koning is, geen koningin naast zich heeft<br />
die volop met hem aan het werk kan. De gebruikelijke reeks staatsbezoeken<br />
van een nieuw koningspaar? Die zullen zwaar zijn voor<br />
Mette-Marit. Een druk eigen programma zoals we dat bij Máxima,<br />
Mathilde of Letizia zien? Dat zal ook niet gaan. Wat het vooruitzicht<br />
voor de prinses is, is alleen bij Mette-Marit en de mensen dicht bij haar<br />
bekend. Chronische longfibrose is een verzamelnaam voor verschillende<br />
varianten van de ziekte, waarbij de prognose varieert van een zeer<br />
verkorte levensverwachting tot de mogelijkheid om ‘gewoon’ oud te<br />
worden. Wat haar exacte diagnose ook moge zijn, haar ziekte is niet te<br />
Koning Harald<br />
houdt graag vast<br />
aan tradities, van<br />
troonsafstand wil<br />
hij niets weten. Bij<br />
ziekte neemt zoon<br />
kroonprins Haakon<br />
zijn honneurs waar.<br />
Prinses Ingrid<br />
Alexandra wordt<br />
door haar ouders<br />
voorlopige nog<br />
grotendeels buiten<br />
beeld gehouden.<br />
23
JOSINE DROOGENDIJK<br />
Josine Droogendijk is gespecialiseerd in koninklijke mode, en volgt vooral de outfits van koningin Máxima op de voet.<br />
Voor <strong>Vorsten</strong> signaleert ze in elk nummer koninklijke modetrends en opvallende feitjes.<br />
HET TASJE VAN SILVIA<br />
Wanneer de Zweedse koningin<br />
Silvia eind januari een vorkje prikt<br />
met het Franse presidentspaar, laat<br />
ze zien dat koninklijke waardigheid<br />
en humor prima samengaan. Bij<br />
haar klassieke avondjurk van kant<br />
en glanzende zijde draagt ze een<br />
opvallend tasje van Judith Leiber.<br />
Het ontwerp is gebaseerd op de<br />
hartenkoningin van het kaartspel:<br />
hoe toepasselijk wil je het hebben?<br />
28
Een jurk van het Franse<br />
modehuis Chanel vraagt<br />
om een forse investering,<br />
maar eerlijk is eerlijk:<br />
hangt er eenmaal een item<br />
in je kast, dan kun je de<br />
komende decennia ook<br />
vooruit. Kijk maar<br />
naar prinses Alexandra.<br />
Zij werd onlangs gespot<br />
in een ontwerp uit de<br />
herfst/wintercollectie van<br />
1990, dankzij de walk-in<br />
closet van moeder<br />
prinses Caroline.<br />
GESPOT!<br />
Bling<br />
Popcorn, potloodslijpsel, olijven:<br />
volgens de Spaanse sieradenontwerpster<br />
Luz Camino schuilt er<br />
veel schoonheid in alledaagse<br />
dingen. Ze bracht daarom een<br />
sieradenlijn op de markt met<br />
levensechte ontwerpen. Die zijn zo<br />
realistisch, dat je soms twee keer<br />
met je ogen moet knipperen om<br />
het goud en de edelstenen te<br />
ontdekken. Máxima heeft de<br />
olijven en kievitsbloemen<br />
inmiddels al gedragen.<br />
Jurk en<br />
capejas:<br />
Natan<br />
Pantalon,<br />
coltrui en<br />
gilet: Natan<br />
Coltrui en rok:<br />
Natan<br />
Jurk:<br />
Zeus + Dione<br />
Coltrui en<br />
broek: Natan<br />
NIEUW<br />
IN DE<br />
KAST<br />
29
WINKEL<br />
MET EEN<br />
mi s ie<br />
Tweedehands kleding wordt – onder de noemer<br />
vintage of pre-loved – steeds populairder: goed<br />
voor het milieu, goed voor de portemonnee. Prinses<br />
Laurentien en gravin Eloise surfen mee op die golf<br />
en openden een winkel met gedragen kleding.<br />
Met een duidelijk omschreven missie:<br />
alle opbrengsten gaan naar het goede doel.<br />
TEKST MISJA BEIJERS<br />
32
Prinses Laurentien en<br />
gravin Eloise staan trots<br />
voor hun nieuwe winkel<br />
met vintage high-end<br />
kleding en accessoires.<br />
33
DE<br />
KONING<br />
IS ZIEK<br />
Het Britse Hof heeft bekendgemaakt dat<br />
koning Charles vanwege ziekte tijdelijk een stap<br />
terugdoet. Prins William krijgt het de komende<br />
tijd dan ook extra druk, maar kan zo laten zien<br />
wat hij als toekomstig koning in huis heeft.<br />
TEKST KARLIJN HOFTIJZER<br />
38
39
Na de start van de<br />
behandeling verblijven<br />
koning Charles en<br />
koningin Camilla enige<br />
tijd op landgoed<br />
Sandringham.<br />
De Britten leven mee:<br />
de koning heeft veel<br />
beterschapswensen<br />
ontvangen.<br />
Dit bericht zag niemand aankomen.<br />
Zonder ook maar enig gerucht vooraf<br />
brengt Buckingham Palace op 5 februari<br />
het nieuws naar buiten dat koning Charles<br />
kanker heeft. Aandacht voor zijn gezondheid<br />
is er al een tijdje vanwege een ziekenhuisopname<br />
vlak daarvoor. Een goedaardige<br />
vergroting van de prostaat, is tot dan toe<br />
nog de officiële ziekmelding van de koning.<br />
Tijdens de behandeling valt de artsen alleen<br />
een ander punt van zorg op, wat bij nader<br />
onderzoek om een vorm van kanker blijkt<br />
te gaan. Welke vorm van kanker Charles<br />
heeft, wordt niet bekendgemaakt, wel wordt<br />
benadrukt dat het niet om prostaatkanker<br />
gaat. De volgende dag brengen alle Britse<br />
kranten het nieuws. Even is er geen ruimte<br />
voor creatieve koppen en woordspelingen,<br />
zoals we dat van de Britse tabloids gewend<br />
zijn. ‘King has cancer’, staat er simpelweg.<br />
Opvallende ontmoeting<br />
Meteen begint koning Charles aan een<br />
behandeling, waarbij zijn artsen hem<br />
adviseren zijn publieke taken neer te leggen.<br />
En dat is wat de koning dan ook tot nader<br />
order doet. Wel blijft hij zijn dagelijkse<br />
papierwerk doen en ontvangt hij de premier<br />
en andere hoogwaardigheidsbekleders in<br />
audiëntie op Buckingham Palace.<br />
Kort na het bekendmaken van de diagnose<br />
heeft hij nog een opvallende ontmoeting:<br />
prins Harry springt op het eerste het beste<br />
vliegtuig om zijn vader op te zoeken. In<br />
Clarence House, de Londense woning van<br />
het koningspaar, spreken ze elkaar een goed<br />
half uur, waarna hun wegen weer scheiden.<br />
Na nog geen 24 uur verlaat Harry weer het<br />
Britse grondgebied.<br />
Twee weken later is Harry voor zijn Invictus<br />
Games enkele dagen in Canada, waar hij<br />
vertelt dat hij persoonlijk door zijn vader op de hoogte was gesteld van<br />
zijn ziekte. Op de vraag of een ziekte als deze een familie dichter bij<br />
elkaar kan brengen, antwoordt hij bevestigend en verwijst hij naar de<br />
kracht van familiebanden die hij ziet bij de veteranen die deelnemen<br />
aan de Invictus Games. Of hij het moeilijk vindt om niet bij zijn familie<br />
in het Verenigd Koninkrijk te zijn terwijl er zoveel gebeurt, antwoordt<br />
hij duidelijk: ‘Ik heb mijn eigen familie en leven in Californië. Ik heb<br />
reizen gepland die me door en naar het Verenigd Koninkrijk brengen<br />
en dan probeer ik mijn familie zoveel mogelijk te zien.’<br />
Daags na het interview gaan er in het Verenigd Koninkrijk geruchten<br />
dat vrienden van de prins zouden hebben gezegd dat hij bereid zou<br />
zijn om weer koninklijke taken op zich te nemen in afwezigheid van<br />
zijn vader. Buckingham Palace spreekt dit tegen: Harry is niet langer<br />
een working royal en dat verandert ook nu niet.<br />
Extra aandacht<br />
De ziekte van Charles zorgt niet direct voor hereniging; tijdens zijn<br />
korte bezoek aan Londen heeft Harry broer prins William in elk geval<br />
niet gezien. Nu Charles bijna volledig uit beeld is, is de Prins van Wales<br />
het gezicht van de familie. De timing had niet slechter gekund: prinses<br />
Catherine is wekenlang uit de running na een geplande buikoperatie<br />
in januari. Het herstel neemt veel tijd in beslag, tot aan Pasen zal<br />
de prinses sowieso geen publieke taken verrichten. Bezoeken die ze<br />
gezamenlijk zouden afleggen, doet William nu alleen, zoals de awarduitreiking<br />
van de Bafta’s, de Britse Oscars.<br />
William moet zijn tijd verdelen tussen gezin en werk, dat meer van<br />
hem vraagt dan ooit. ‘De afgelopen weken waren behoorlijk medisch’,<br />
merkt prins William op als hij na de opname van Catherine en de<br />
diagnose van Charles een benefiet voor de London Air Ambulance<br />
bijwoont. ‘Dus daarom leek dit me wel een goede afwisseling’, grapt<br />
hij tegenover de ambulancemedewerkers.<br />
Voor William is het business as usual en hoe vervelend de aanleiding<br />
ook is, voor de toekomstige koning is het een kans om de Britten te<br />
laten zien wat hij in huis heeft. Twee stevige stappen krijgen extra<br />
aandacht. Met de aankondiging van een miljoenenproject voor<br />
huisvesting voor daklozen in zijn hertogdom Cornwall drukt hij een<br />
stempel op de nabije toekomst. En in het kader van de oorlogssituatie<br />
in Gaza bezoekt hij Rode Kruis-hulpverleners en een synagoge. Hij<br />
steekt zijn nek uit door zich in een videoboodschap zeer duidelijk uit<br />
te laten over de oorlog in Gaza. Zijn voortvarende houding komt hem<br />
op kritiek te staan van Britse politici en media, die vinden dat hij met<br />
zijn standpunt behoorlijk dicht tegen het politieke aan schuurt.<br />
FOTO’S ANP, GETTYIMAGES<br />
40
Verschillende familieleden waren<br />
aanwezig bij de kerkdienst op<br />
Commonwealth Day, waar een<br />
videoboodschap van de koning<br />
werd vertoond.<br />
Het is opvallend hoe open – naar koninklijke<br />
begrippen – de koning is over zijn gezondheid.<br />
Waar koningin Elizabeth haar medische tegenslagen<br />
afdeed met ‘mobiliteitsproblemen’, vindt<br />
Charles het belangrijk om open kaart te spelen.<br />
‘Zijne Majesteit heeft ervoor gekozen zijn<br />
diagnose te delen om speculaties te voorkomen,<br />
en in de hoop dat dit het publieke begrip kan<br />
vergroten voor iedereen over de hele wereld die<br />
door kanker wordt getroffen’, is de mededeling<br />
van het Hof. Dat laatste blijkt te werken.<br />
Positief<br />
In de dagen na de diagnose delen Charles en<br />
Camilla via hun sociale media in samenwerking<br />
met verschillende verenigingen tips en hulplijnen<br />
voor kankerpatiënten en mensen in hun<br />
omgeving. De National Health Service laat<br />
na Charles’ prostaatoperatie al weten dat er<br />
meer mannen hun prostaat laten controleren.<br />
Charles is blij dat hij, door openheid over zijn<br />
ziekte te geven, heeft bijgedragen aan meer<br />
begrip en aandacht voor de organisaties die<br />
kankerpatiënten bijstaan. ‘Mijn levenslange<br />
bewondering voor hun onvermoeibare zorg en<br />
toewijding is des te groter als gevolg van mijn<br />
eigen persoonlijke ervaring’, deelt hij. Hoelang<br />
de publieke agenda van de koning leeg blijft,<br />
is bij het ter perse gaan van deze <strong>Vorsten</strong><br />
niet bekend. Camilla werkt ondertussen tot<br />
nadere berichtgeving gewoon haar geplande<br />
programma af. Wel deelt een Canadese nieuwszender<br />
dat een nog niet aangekondigd bezoek<br />
aan Canada in mei is uitgesteld. Premier Rishi<br />
Sunak weet na een telefoongesprek met de<br />
koning te vertellen dat de kanker in een vroeg<br />
stadium is ontdekt. Buckingham Palace stelt<br />
de Britten namens de koning gerust: ‘Hij blijft<br />
volkomen positief over zijn behandeling en<br />
kijkt ernaar uit om zo snel mogelijk weer zijn<br />
volledige publieke taak op zich te nemen.’ •<br />
Prins William loopt alleen<br />
op de rode loper voor de<br />
uitreiking van de Baftaawards.<br />
41
42<br />
In de tijd van Mary II<br />
was het een echte<br />
paleismode: zilveren<br />
meubels.
PAUL REM<br />
Paul Rem is kunsthistoricus en conservator van Paleis Het Loo in Apeldoorn. In die hoedanigheid stuit hij regelmatig op bijzondere verhalen.<br />
Bovendien is hij soms aanwezig als koninklijke gasten het museumpaleis bezoeken. In <strong>Vorsten</strong> deelt hij zijn ervaringen en zijn kennis.<br />
De glans van zilver<br />
NNa het kerstdiner is het<br />
glanzend gepoetste tafelzilver<br />
van grootvader weer<br />
veilig opgeborgen. Natuurlijk<br />
nadat ik eerst alle vorken,<br />
messen en lepels weer even<br />
heb nageteld, want zilver is<br />
een edelmetaal. Behalve<br />
dat je de feesttafel er mooi<br />
mee dekt, vertegenwoordigt<br />
zilver ook echt waarde. Eén van de passies van<br />
de Franse koning Lodewijk XIV was pronken<br />
met meubelen van zilver. De beroemde<br />
Spiegelzaal van Versailles stond er vol mee.<br />
Maar toen de oorlogen te veel geld gingen<br />
kosten en de bodem van de schatkist in<br />
zicht kwam, besloot de Zonnekoning zijn<br />
massief zilveren tafels en spiegellijsten te<br />
gelde te maken.<br />
Modieus verschijnsel<br />
Jammer genoeg is er bijna niets van die glorie<br />
bewaard gebleven, maar de 17de-eeuwse<br />
vertrekken van Willem III en Mary II op Paleis<br />
Het Loo geven een goed beeld van zo’n rijk<br />
interieur. In de kamer met het grote staatsiebed<br />
van prinses Mary, de echtgenote van<br />
stadhouder Willem III, staat een set meubelen<br />
van zilver die op Versailles niet zou hebben<br />
misstaan. De set bestaat uit een tafel, met<br />
daarboven een spiegel en links en rechts van<br />
de grote tafel een hoge eenpoots tafel. Zo’n<br />
set was al een modieus verschijnsel dat door<br />
de Oranjes van het Franse Hof overgenomen<br />
was. Maar om de tafels en de spiegellijst ook<br />
nog eens in zilver te laten uitvoeren, was de<br />
overtreffende trap.<br />
Willem III had zulke meubelen al eens geërfd<br />
van zijn grootmoeder Amalia van Solms, maar<br />
schrok er niet voor terug zelf ook zo’n kostbaar<br />
zilveren ensemble te bestellen als nieuwjaarsgeschenk<br />
voor zijn vrouw Mary. Helaas bestaan<br />
die meubelen niet meer, want ook deze<br />
verdwenen allemaal in de smeltoven. Maar<br />
de schrandere koningin Emma ontdekte twee<br />
eeuwen later bij een Duitse kunsthandelaar<br />
meubelen in deze stijl en kocht ze aan als<br />
geschenk voor haar dochter Wilhelmina, die<br />
ze onmiddellijk op Paleis Het Loo plaatste.<br />
Verguld zilveren veldfles<br />
Nu we toch op Willems lievelings-Loo zijn:<br />
niet alleen het paleis was de uitdrukking van<br />
zijn vorstelijke macht. Voorwerpen van zilver<br />
stonden niet slechts te pronken in de koninklijke<br />
appartementen, maar werden ook naar buiten<br />
meegenomen. Het Loo is immers gebouwd<br />
als jachthuis. En voor de jacht had Willem III<br />
43
‘HUN<br />
VEERKRACHT<br />
IS EEN<br />
VOORBEELD<br />
VOOR VELEN’<br />
De Belgische koningin Mathilde (51) wil armoede<br />
en ongelijkheid de wereld uit tegen 2030. Daarvoor<br />
is nog veel werk te verzetten, stelde ze vast op<br />
werkbezoek in Ivoorkust, in het westen van Afrika.<br />
Eén ontmoeting in het bijzonder, met een 15-jarig meisje,<br />
raakte haar diep. ‘Ze was even oud als mijn<br />
jongste dochter en was al getraumatiseerd.’<br />
Wim Dehandschutter reisde mee met Mathilde.<br />
46
47
ROYAL<br />
stedentrip<br />
BRUSSEL<br />
Op slechts twee uur treinreizen vanaf Amsterdam<br />
Op slechts twee uur treinreizen vanaf Amsterdam<br />
staat u midden in het Brussel van koning Filip en<br />
koningin Mathilde. Zij kennen er als geen ander<br />
de adresjes voor de mooiste kleding, goed eten<br />
en zoete versnaperingen. Kortom, het Belgische<br />
bourgondische leven met een fijne Franse slag.<br />
TEKST KARLIJN HOFTIJZER<br />
1 3<br />
52
DEEL 6<br />
S tedentrips<br />
MET EEN GOUDEN RANDJE:<br />
wat te doen, zien en<br />
proeven volgens<br />
<strong>Vorsten</strong><br />
2<br />
1<br />
3<br />
1. GROEN MOET JE DOEN<br />
Oneindig veel zeldzame planten<br />
beschermd door een bijzonder<br />
glazen bouwwerk: het is de<br />
verdienste van koning Leopold II<br />
dat het Belgische koningspaar<br />
de imposante Koninklijke Serres<br />
in de achtertuin heeft. Het is<br />
de plek waar de koninginnen<br />
Mathilde en Máxima na een<br />
staatsbanket koffie drinken, maar<br />
ook het gewone volk kan zich aan<br />
het groene bad laven. Elk voorjaar<br />
opent Filip voor enkele weken de<br />
deuren van zijn indrukwekkende<br />
serres bij zijn kasteel in Laken.<br />
De kaartjes vliegen razendsnel<br />
weg, dus houd koninklijke-serresroyales.be<br />
in de gaten voor de<br />
kaartverkoop die begin april start.<br />
2. NET ZO KLEURRIJK<br />
Mathilde kan er binnenlopen<br />
wanneer ze wil en ook Máxima<br />
rijdt er een paar keer per jaar<br />
naartoe: de winkel van Natan aan<br />
de Naamsestraat 78. Ontwerper<br />
Edouard Vermeulen ontvangt<br />
ze daar niet voor niks met alle<br />
egards, beide dames shoppen<br />
er een aanzienlijk deel van hun<br />
jaarlijkse garderobe. Voor de<br />
ietwat bescheidener portemonnee<br />
blijft het bij window shoppen,<br />
maar het merk Essentiel Antwerp<br />
is net zo kleurrijk en anders dan<br />
anders. Winkels zitten aan de<br />
Jean Stasstraat 18 en de Antoine<br />
Dansaertstraat 76.<br />
3. BELGISCH EN BOURGONDISCH<br />
Het ultrachique sterrenrestaurant<br />
Comme chez Soi (commechezsoi.be)<br />
serveert kunstwerkjes voor de<br />
fijnproevers; een lunch begint bij<br />
75 euro. Niet voor niks neemt de<br />
koninklijke familie hooggeplaatste<br />
gasten hiermee naartoe voor een<br />
53
Generatie<br />
AMALIA<br />
Een eigen stijl ontwikkelen is vaak een kwestie van vallen en opstaan,<br />
ook als je moeder koningin Máxima of koningin Letizia heet. Prinses<br />
Amalia en haar ‘collega’s’ maken weliswaar dankbaar gebruik van de<br />
ervaring (en de inloopkast!) van hun moeders, maar voor trendy jonge<br />
mode – die wel koninklijk is – vertrouwen ze op zichzelf.<br />
TEKST JOSINE DROOGENDIJK<br />
56
AMALIA<br />
PRINSES AMALIA<br />
Ze is een echte Oranje! Waar moeder<br />
koningin Máxima op het gebied van<br />
mode onvoorstelbaar onvoorspelbaar<br />
is, gaat de voorkeur van prinses<br />
Amalia – net als bij haar vader en<br />
oma – uit naar een ‘uniform’. Vaste,<br />
vertrouwde elementen, die hun<br />
succes hebben bewezen, geven haar<br />
rust en zelfvertrouwen. De pantalon<br />
met wijde pijpen is er daar een van,<br />
op Koningsdag 2018 droeg ze zo’n<br />
broek voor het eerst in het openbaar.<br />
Hoewel Nederland hem toen wat<br />
belegen vond voor een 14-jarig meisje,<br />
sloeg de vonk bij Amalia wel over.<br />
Hierin voelde ze zich prettig, hierin<br />
voelde ze zich thuis.<br />
Inmiddels heeft de prinses er nog wat<br />
elementen aan toegevoegd: een blouse<br />
met bescheiden motiefje en een lange<br />
jas. Zelfs privé, als ze met haar moeder<br />
gaat winkelen of neerstrijkt op een<br />
terras, duikt het mode-trio bij Amalia<br />
op. Bevalt een blouse of broek goed,<br />
dan schaft ze hem gerust in meerdere<br />
kleuren aan.<br />
Om haar klassieke, tijdloze kledingstijl<br />
wat meer pit te geven, maakt de<br />
prinses gebruik van de kracht van<br />
accessoires. Een leuke bloementas<br />
bijvoorbeeld, of grote oorbellen in<br />
de vorm van een wesp. Qua merken<br />
leunt ze op de ervaring van haar<br />
moeder. Natan, Zeus + Dione en<br />
Zara zijn de grote favorieten. Het<br />
felroze broekpak van Koningsdag<br />
vorig jaar, kwam uit de koker van<br />
Marina Rinaldi.<br />
57
Het diadeem dat<br />
koningin Elizabeth<br />
misschien wel het<br />
vaakst droeg: het Girls<br />
of Great Britain and<br />
Ireland-diadeem.<br />
Van<br />
Elizabeth<br />
62
voor<br />
Camilla<br />
63