Master-scriptie-criminologie-van-Reinard-van-Duijn

wetenschappelijke literatuur (Tamborini et al., 1984; Busselle, 2003) het verband aangetoond tussen het
kijken naar criminaliteitsprogramma’s en documentaires, en een verhoogd ‘fear of victimization of
others’. Hieruit volgt de volgende hypothese voor dit onderzoek:
H2b: Het kijken naar opsporingsberichtgeving leidt tot een hogere ‘fear of victimization of
others’, dan wanneer er naar neutrale/andersoortige berichtgeving wordt gekeken.
2.3.3. ‘Perception of risk’
Volgens Sjöberg, Moen, Rundmo (2004) is risicoperceptie de inschatting van de waarschijnlijkheid van
een gebeurtenis, en de ernst van de consequenties van deze gebeurtenis. Risicoperceptie betreft een
subjectieve inschatting, waarbij een gat bestaat tussen het bestaande risico op basis van wetenschappelijk
onderzoek en het gepercipieerde risico bij het publiek en bij ieder individu afzonderlijk (Pidgeon,
Kasperson, Kasperson & Slovic, 2003). Volgens Weinstein (1989) wordt dit gat voornamelijk bepaald
door twee aspecten, allereerst het individuele oordeelsvermogen en daarnaast de persoonlijke
betrokkenheid van het individu. Risicoperceptie is de mate waarin men zich kwetsbaar voelt voor een
bepaalde dreiging (Neuwirth, Dunwoody & Griffin, 2000). Met de nadruk op voelt; het is belangrijker dat
men het gevoel heeft risico te lopen dan wat zij rationeel gezien weten over het risico (Klein en Stefanek,
2007). Een risico kan zowel over- als onderschat worden, waarbij persoonlijke kenmerken een grote rol
spelen: Leeftijd, opvoeding, sekse, geloof en culturele achtergrond (Sjöberg, 2000). Risicoperceptie is dus
enorm context afhankelijk (Boholm, 1998). Risicoperceptie binnen dit onderzoek betreft de mate waarin
men criminaliteit, en dan met name de delicten die in opsporingsberichtgeving naar voren komen, als
serieuze dreiging zien. Het betreft de persoonlijke evaluatie over de waarschijnlijkheid dat men
slachtoffer wordt van een van de delicten die worden behandeld in opsporingsberichtgeving.
De notie dat de dagelijkse stortvloed van mediaberichtgeving invloed heeft op onze percepties
van de wereld om ons heen, bezit een sterke intuïtieve aantrekkingskracht (Wahlberg & Sjöberg, 2000).
Gerbner & Gross (1976) waren de eerste die deze notie een wetenschappelijke status gaven, door de
cultivatiehypothese te formuleren. Deze hypothese bestaat uit de bewering dat het kijken naar televisie
de concepties van de echte wereld van de kijkers vormt en misvormt. Regelmatig televisiekijken zou
verwrongen beelden van de maatschappij cultiveren (Gerbner & Gross, 1976). Gerbner en Gross (1976)
concludeerden dat televisieprogramma’s de prevalentie van geweld zwaar oververtegenwoordigde ten
opzichte van de werkelijkheid van de samenleving. Men ontwikkelt hierdoor het idee dat de wereld
crimineler is dan deze in werkelijkheid is en schatten daardoor de kans groter in dat hen iets overkomt.
Daarnaast concluderen Gerbner en Gross (1976) dat de perceptie van criminaliteit van ‘zware’
televisiekijkers verwrongen was ten opzichte van de percepties van minder fanatieke televisiekijkers.
Vanderveen (2006) geeft aan dat de media een rol speelt bij het ontstaan en zelfs verdraaien van
percepties, en dat dit ook een kwestie is binnen het onderzoek naar ‘fear of crime’. Binnen dit onderzoek
wordt verwacht dat blootstelling aan opsporingsberichtgeving leidt tot een hogere perceptie van het risico.
Hieruit volgt de hypothese:
H2c: Het kijken naar opsporingsberichtgeving leidt tot een hogere risicoperceptie, dan wanneer
er naar neutrale berichtgeving gekeken wordt.
13