15 - Gjestens beste i Ganefart • 20 - Ny giv for ... - Bygdekvinnelaget

Vi ville alle likt å sjå friske, feiande
flotte og fargerike ut utan bruk av
juks. Ferskenhud, munn som ein
rosenknopp, dådyraugo og flagrande, tette
vipper hadde vore fint å ha, utan at det var
kjøpt på parfymeriet. Som bygdejente vaks
eg opp med Spenol, Sterilan og Nivea og har
framleis ikkje heilt taket på alt som kan
smørjast i fjeset. Eg er altså ikkje så oppteken
av mote og make-up, men ettersom åra
sig på, er det meir nødvendig å fikse
det ytre med ulike knep. Den naturlege
budeielooken held ikkje livet ut, desverre...
Skal eg fyrst sminke meg, vil eg vite kva
eg puttar på ansiktet. Gjennom århundra
har det vore brukt mangt, både merkeleg
og ufyseleg, som arsenikk og morkake for
at vi skal vera rynkefrie og leva opp til det
til ei kvar tid rådande ideal for skjønnheit.
Det er heller ikkje like artig å sjå fabelaktig
fin ut om produkta er testa på dyr eller laga
av småungar eller fører til forureining og er
miljøuvenleg. Startar du dagen med såpe,
sjampo, balsam og ulike kremar, har du
vore i kontakt med 50-100 ulike kjemikalie
før frokost. Det som skal gjera meg nydeleg
og flott, kan altså skade både helse og miljø.
Smykker er også ein måte for å gjera seg fin.
Ein gullring på ti gram legg etter seg 18 tonn
med restavfall. Tenk ogå på uverdige tilhøve
for å grave ut diamantane du har på fingeren,
for ikkje å snakke om krig og terror som
fylgjer i kjølvatnet av edelsteinproduksjon.
Plutseleg får ein avsmak for den slags pynt.
Kva kan du gjera då, om pyntesjuka likevel
tek overhand? Det er ikkje til å koma i frå
at det har med velvære og sjølvtillit å gjera
om du er velsminka og fint kledd! Korleis
kan du gjera det utan samstundes vera eit
ufølsamt og utbyttande miljøsvin? Du kan
vera ein kresen forbrukar. Sjekk at sminka
du kjøper ikkje er testa på dyr, det finst lister
over det på nettet. Det finst også kremar
og mangt anna laga av heilt reine naturprodukt,
til og med kan du då finne
kortreist og lokalprodusert kosmetikk.
Og så var det kleda og skorne du har på
deg. Veit du kven som har sydd kleda dine,
kor mykje dei har tent, om produksjonen
har skada miljøet eller om barna har blitt
teke ut av skulen for at du skal kunne kjøpe
billege klede? Vi bygdekvinner og alle andre
burde vera flinke til å handle etisk og bære-
Tekst: Kirsten Inga Kamrud l kvinneliv
Naturleg
vakker
og velkledd
raftig. Spør i butikken, sjekk på nettet og
unngå dei butikkar og merke som ikkje held
mål. Vi forbrukarar har stor makt og kan
påverke gjennom at vi kjøper eller ikkje
kjøper. Så kan du handle i bruktbutikkar, det
er både billeg og bra. Ungdom er flinkare enn
oss til dette. Til kvar enkelt av oss nordmenn
blir det importert 16,6 kilo klede i året.
Fretex mottek 32 tonn klede KVAR DAG,
mange av dei med merkelappen på. Det
er bra for miljøet om vi vel klede med god
kvalitet slik at dei varar lengre, og det går
an å bytte, kjøpe brukt, og gje bort i staden
for å kaste. Kjøper du norskprodusert, er
det iallfall ikkje underbetalte barn som har
laga dei og i tillegg kan ein støtte lokalt og/
eller norsk næringsliv.
Som så ofte elles, det handlar om å vera
bevisst, om å tenkje litt lenger enn at no
sparar eg 59 kroner. Det handlar om å kunne
sjå barnebarna sine i augo og seie: -Ja, eg har
teke vare på klimaet, miljøet og heile verda
for at de skal ha nokre ressursar att å bruke.
Pass på at du kan seie det!
02/2012 BYGDEKVINNER I SIDE 31