Odelsrett - Høgskulen i Volda

TIPS
OSS!
redaksjon@hivolda.no
Tlf. 70 07 51 89
Midtveke
Næravisa
Vi er òg på nett
http://nernett.hivolda.no
Sølekakedronninga
Då eg var lita, laga eg fantastisk fine sølekaker.
Dei var forma som fiskar og jordbær, og såg ut
som kulinariske meisterverk. No skal det seiast at
eg ikkje smaka mykje på dei, og med tanke på at
jord og søle og grus ikkje hadde så mykje variasjonar
i smaken, var det kanskje det som avgjorde
det heile. I tillegg var mamma ganske streng på at
ein ikkje skulle ete når ein sat i sandkassen.
Nokre månadar seinare var eg framleis veldig
glad i å bake og hadde no tatt eit steg opp i mine
kulinariske ferdigheiter. Eg tok for meg av det eg
nådde opp til i skapet, sleppte det ned på golvet
og baka der. Både mjøl, bakepulver, natron, sukker
og melis måtte bøte med livet, då golvkaka
byrja å ta form.
Eg prøvde og å invitere inn fuglar og andre dyr
inn til golvbaksten. Eg hadde nemleg fått Snøkvit
og dei sju dvergar på videokassett til jul, og der
hjelpte alle dyra til når ein skulle lage pai. Eg
ville og lage fin pai, med fuglespor på, men eg
fekk aldri tak i nokon som ville vere med på leiken.
Det var sjølvsagt nokre fuglar som prøvde,
men dei enda livet sitt mot kjøkenglaset og då var
det ikkje så mykje hjelp i dei. Heldigvis hadde eg
ein katt som frivillig, etter litt tvang, blei med på
leiken. Merkelig at ho protesterte i det heile, for
ho vart veldig fin og såg til slutt ut som ei prinsesse
med meliskrone og kvite snøføter.
Takka vere Thorbjørn Egner vart eg etterkvart i
stand til å lage kaker som kunne steikast i omnen,
men kassetten min var godt brukt og hakka
mykje, så eg fekk aldri med meg byrjinga eller
slutten på songen: ”Og til slutt i gryta slepper
man en kilo pepper (...)” Som resultat vart peparkakene
mine glødande gode, det var i alle fall det
pappa sa. Han vart veldig fin og raud i andletet så
eg skjøna at han meinte det, at han blei varm av
glede.
Eg fekk ikkje lov til å smake på herlegdomen
sjølv. Visstnok skulle ikkje kokken smake på
maten når den var ferdig, det var det bare gjestene
som skulle. Det var i alle fall det pappa sa. I
ettertid ser eg at mine kulinariske ferdigheiter
ikkje var fullt utvikla som fireåring.
Kan hende skal eg vere glad for at pappa og
mamma var så pedagogisk lagde, at dei ikkje tok
motet frå meg då. Skal tru om eg enno har teken
på søle- og peparkakene. Ein ting er i alle fall
sikkert. Eg vart ikkje kalla sølekakedronning for
ingenting!
Aurora Mirabella
MALT KORN: Dagleg leiar for Mylna, Elias Moe (53), viser fram rugflak som har vorte mala i ein valsestol.
Heimebaka best på smak
I butikkane florerar det av halvfabrikat-, pose- og kjøpebrød. Dagleg
leiar på Mylna, Elias Moe (53), tykkjer framleis at heimebaka brød
gjev best smak.
MONICA SÆBØ
aeboem@hivolda.no
– Det er mykje bra kjøpebrød i butikken
som smaker godt, men eg tykkjer
det er best med heimebaka brød. Då
kan ein kan velje den smaken, strukturen
og konsistensen ein vil. Ein har
og fleire variasjonsmogelegheiter når
ein lagar brødet heime, seier, Elias
Moe.
Dårleg tid
Elias Moe har høyrt mykje tale om at
det vert færre og færre som lagar
eigne brød, men han trur likevel at
ein finn litt av begge deler.
– Folk seier at det vert færre som
bakar brød, men eg kjenner fleire
som er flink til å bake heime. Eg veit
òg om ungdommar som bakar flatbrød
og lefser.
– Trur du folk har for lita tid til å
lage eigne brød?
– Ja, det trur eg. No er det stor forskjell
på kva situasjon ein er i. Til
dømes vil kanskje ikkje småbarnsfamiliar
ha særleg tid til overs til å
bake brød. Men det er kanskje og då
ein skulle tatt tida til å lage heimelaga
brød, med tanke på at ein kan gje
ungane noko anna enn kneip og loff
å ete.
Sparar pengar
Moe trur og at ei kan spare pengar på
å lage eigne brød frå grunnen av.
– Skal ein ha gode brød i butikken,
til dømes desse som er baka i vedfyrtesteinsomnar,
som dei sel i butikkane,
så vert det fort dyrt.
– Har du nokre tips til korleis ein kan
lage gode brød sjølve?
– Det er vanskeleg å gje generelle
tips, men om eg skulle seie noko så
er det at ein kan bruke grove variantar
av mjøl, til dømes spelt, havre og
bygg
– Trur du det er sunnare med heimelaga
brød enn kjøpebrød?
– Det er vanskeleg å vere kategorisk
og seie nei. Dei kjøpebrøda med
mykje salt og sikta kveite er ikkje
nødvendigvis av det sunnaste slaget.
Dersom ein lagar brødet sjølv veit
ein i alle fall kva ein har i det, og kor
sunt det blir, konkluderar Moe.
? ??
Når baka du brød
sist?
Ellen Hovland (32)
– For tre veker sidan. Då laga eg
grovbrød.
Olav Heltne (70)
– Nei, det er mange år sidan. Eg
hugsar ikkje sist eg åt heimelaga
brød.
Gunn Skår (46)
– Eg laga spelt- og rugbrød på
laurdag, men dei vart litt rare.
Daniel Haugsbø (20)
– Det var nok i niande klasse, i
heimkunnskapstimen. Eg trur
me baka grovbrød.