Kjelda - Fylkesarkivet i Sogn og Fjordane
Kjelda - Fylkesarkivet i Sogn og Fjordane
Kjelda - Fylkesarkivet i Sogn og Fjordane
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
kjelda, nr. 2 – 2009, årgang 18<br />
Irske Potts-poteter i over hundre år<br />
Osen gard i august 2008. Pottspoteter servert til kaffi på Potts-bordet i gardstunet.<br />
Eit par dagar etter 17. mai kom det<br />
melding frå Osen gard i Gaular:<br />
Potts-potetene er komne i jorda! Det<br />
har skjedd kvart einaste år sidan<br />
slutten av 1800-talet. I 1878 kom<br />
irlendaren William Trumperant<br />
Potts til Osen for å fiska laks. Han <strong>og</strong><br />
to andre med namnet Potts åtte Osen<br />
gard i mange år. Dei prøvde seg <strong>og</strong>så<br />
med setjepoteter frå Irland.<br />
34<br />
Eg skreiv eit stykke i <strong>Kjelda</strong> nr.<br />
3/2008 om korleis det bar til at eg<br />
sommaren 2008 fekk kjennskap til<br />
irlendarane Potts på Osen gard. Eg<br />
fortalde om Potts-poteten <strong>og</strong> om det<br />
aller første møtet mitt med denne særs<br />
spesielle poteten, i gardstunet attmed<br />
eit steinbord med innh<strong>og</strong>de Pottsnamn<br />
<strong>og</strong> årstal:<br />
Eitt av Potts-potet-felta i <strong>S<strong>og</strong>n</strong> 2009. Den første spira kom til syne alt 3. mai! Unn Karin<br />
Kleppe på Osen gard skreiv då ho høyrde dette: "Eg er imponert kva de får til inne på<br />
Systranda". Biletet viser feltet 4. juni.<br />
Av Hermund Kleppa<br />
Me sat attmed Potts-bordet, <strong>og</strong> det blei<br />
spørsmål om eg hadde lyst på ein kopp<br />
kaffi. Eg takka ja, sjølv om eg akkurat<br />
då ikkje sakna noko som helst. Det<br />
kom ei kaffikanne på plass, koppar,<br />
syltetøy, kjeks, - <strong>og</strong> ei skål med femseks<br />
poteter. Det siste stussa eg litt på,<br />
men heldt det med meg sjølv. Poteter<br />
til kaffien er ikkje daglegdags<br />
servering.<br />
Dei blei som rosina i pølsa, potetene.<br />
Olav Johan [Mo, noverande eigar]<br />
fortalde at det er poteter etter Potts.<br />
Potts hadde med seg setjepoteter frå<br />
Irland. Og så har dei dyrka desse<br />
potetene kvart år seinare. Eg la merke<br />
til at mor til Olav Johan kalla dei<br />
potts-poteter. - Dei er ekstra rike på<br />
stivelse, fortalde Olav Johan. Før i<br />
tida hende det rett som det var at<br />
naboar kom <strong>og</strong> fekk seg potts-poteter<br />
når dei skulle baka poteteskaker.<br />
Deigen blei fastare enn av andre slag.<br />
Om kvelden, 13. mai, sette dei Potts-poteter<br />
på Osen gard. Det har dei gjort i over 100<br />
år.<br />
No – i 2009 – er Potts-poteten komne<br />
i jorda att på Osen gard, kanskje for<br />
125. gongen. Og ikkje nok med det.<br />
Henning Rivedal <strong>og</strong> underskrivne har<br />
sett irske Potts-poteter i <strong>S<strong>og</strong>n</strong>. Godt<br />
åla <strong>og</strong> tidleg sette er dei alt komne til<br />
syne på Røysafeltet. Me kjem til å<br />
følgja "årets vekst" med age <strong>og</strong><br />
undring, både i Osen <strong>og</strong> på heimlege<br />
trakter. Og me lovar ei melding om<br />
"årets avling" i <strong>Kjelda</strong> til jul.
Change language