16.05.2013 Views

A Liturgia em Braga Joaquim Félix de Carvalho

A Liturgia em Braga Joaquim Félix de Carvalho

A Liturgia em Braga Joaquim Félix de Carvalho

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

162<br />

nada por D. Jorge <strong>de</strong> Almeida cuja eleição para <strong>Braga</strong> ficara s<strong>em</strong> efeito.<br />

E, como a edição viesse a ser terminada durante a governação do Car<strong>de</strong>al<br />

D. Henrique, foi-lhe atribuída. É no cólofon que encontrámos a informação<br />

necessária para compreen<strong>de</strong>r aquela que <strong>de</strong>nominamos ‘<strong>de</strong>riva conimbricense’:<br />

«Habetis venerandi sacerdotes librum missal<strong>em</strong> iuxta antiquam alme bracharensis<br />

ecclesie consuetudin<strong>em</strong>, iussu reverendissimi patris et domini domini Georgii <strong>de</strong><br />

Almeida, electi et dignissimi episcopi colimbriensis, comitis <strong>de</strong> Arganil et Ulissipone,<br />

nunc ultimo optimis tipis excussum per Germanum Galhart gallum, vigilantique<br />

diligentia ab innumeris quibus scatebat mendis <strong>em</strong>enda tum per<br />

Fernandum oletanum eiusd<strong>em</strong> diocesis vobis dilectione et humilitate conservum et<br />

consacerdot<strong>em</strong>. Fuerunt igitur huic sacro operi plures restituti loci ex quibus <strong>de</strong>pravatis<br />

uti erant, nullus poterat ellici sensus; fueruntque multi <strong>de</strong>fectus preteritarum<br />

impressionum integritate reparati; fuerunt preterea apposite regule dicendi Gloria<br />

et Credo, necnon missa <strong>de</strong> victoria christianorum et missa sancte Apolonie, nunquam<br />

antea in hoc libro uise nunc primum addite sunt, et cantus prefationum signatus<br />

fuit notulis et forma quibus in ecclesia cathedrali colimbriensi utuntur,<br />

quedam vero alia que uel huiusmodi missarum libro pertinere minime vi<strong>de</strong>bantur<br />

uel in manuali alio libro etiam missarum, iam edita habentur <strong>de</strong>posita fuerunt.<br />

Quapropter consacerdotes, et tanto pontifici grans maximas exibentes et nomen eius<br />

imortalitatis dignum reverentes et vestre utilitati bene consulentes, libenti animo<br />

mor<strong>em</strong> antiquum, canonicum, et pium suscipite et librum hunc accipite et eo utimini<br />

absolutum. Anno a Christo incarnato milessimo quingentesimo trigesimo<br />

octavo, <strong>de</strong>cimo septimo kalendas Augusti» 135 .<br />

Como se po<strong>de</strong> constatar, na revisão do missal, que fica à responsabilida<strong>de</strong><br />

do sacerdote conimbricense Fernando (Oletano), são corrigidas e recolocadas<br />

algumas peças <strong>em</strong> relação à disposição das edições prece<strong>de</strong>ntes;<br />

introduzidas as regras do Gloria e do Credo, e as missas da com<strong>em</strong>oração da<br />

vitória dos cristãos e <strong>de</strong> Santa Apolónia; e adoptadas as melodias dos prefácios<br />

segundo a notação e a forma utilizada na catedral <strong>de</strong> Coimbra.<br />

Para Augusto Ferreira a edição do ritual bracarense foi or<strong>de</strong>nada pelo<br />

Car<strong>de</strong>al D. Henrique 136. Tendo <strong>em</strong> atenção que a sua <strong>de</strong>pendência <strong>em</strong> relação<br />

ao Manuale colymbricensis é, s<strong>em</strong> comparação possível, muito mais<br />

135 Missale bracharense, Lisboa 1538, f.183v.<br />

136 Cf. J.A. FERREIRA, Estudos Histórico-litúrgicos, 173; IDEM, Fastos Episcopaes, II, 411-412.<br />

joaquim félix <strong>de</strong> carvalho didaskalia xxxvii (2007)2

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!