ШЫМКЕНТ КЕЛБЕТІ-18-19
Сәрсенбі 7 наурыз 2018 жыл
Сәрсенбі 7 наурыз 2018 жыл
- No tags were found...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Ғұмырдария<br />
www.shymkala.kz<br />
Сіздерсіздер<br />
тіршіліктің тірегі<br />
№<strong>18</strong>-<strong>19</strong> (1557-1558)<br />
7 наурыз 20<strong>18</strong> жыл<br />
7<br />
дарып қайдан қарқ қылсын»<br />
деп жауап берген екен.<br />
Автор «Қазақтар! Кіріптарлық<br />
пен қорлықта өмір сүргеніміз<br />
жетеді! Біз еліміздің<br />
тәуелсіздігін толық жеңіп алған<br />
кезде ғана азат елге айналамыз!<br />
Тәуелсіздік жасасын!<br />
ЕГЕМЕНДІ ЕЛ жасасын!» деген<br />
ұранмен Алматы қаласының<br />
алаңындағы ереуілшілер<br />
қатарында болған желтоқсаншы<br />
Ләззат Асанованың ерлiк<br />
iстерiн баяндайды, қазақ аруларымызға<br />
үлгі етеді.<br />
Тұмар, Зарина, Тойқара,<br />
Фариза, Ләззат т.б.сияқты мақтануға<br />
тұрарлық тұлғалар ұлттың<br />
рухани келбеті, намысының<br />
алқызыл қаны мен жаны,<br />
санадағы өшпес идеясы. Осынау<br />
үлгі-өнеге боларлық ұлы<br />
әпекелері бар халық рухының<br />
тұғыр-тиянағы да іргелі<br />
болмақ.<br />
«Міне, қызым, сенің үлгі<br />
алар, тәлім көрсетер Таңшолпандай<br />
жарқыраған тұлғалар<br />
осылар» деген немересіне<br />
айтқан өсиеті автордың<br />
бүкіл қазақ қыз-келіншектеріне<br />
арналған ғибраты деп түсіну<br />
лазым.<br />
«Қыз мiнезiмен көрiктi» тақырыбында<br />
қолдағы бақытты<br />
ұзағынан ұстап тұру да, не болмаса<br />
бақытсыздыққа ұшырау<br />
да мiнезге байланысты екенiн<br />
айта келiп, жақсы мiнез ғұмыр<br />
бойы таусылмайтын жан азығы<br />
екенiн жеткiзедi.<br />
Бегман Ысқақтың өсиетнамасында<br />
дос таңдау, кiтапты<br />
өмiрлiк серiк ету, жар таңдау,<br />
қызғаныш, есеппен тұрмыс<br />
құру, әлеуметтiк желi арқылы<br />
танысу, ұрпақ жалғастыру,<br />
кәрi қыздар, қарттар<br />
үйiндегi бейбақтар мәселесi<br />
де кеңiнен қамтылған. Әрбiр<br />
қазақ қызы жүрiп өтуi тиiс<br />
ақылды бойжеткен, келiстi<br />
келiн, парасатты ана, кемеңгер<br />
кейуана секiлдi уақыт кезеңдерiнiң<br />
қыр-сырына жанжақты<br />
тоқталып, мәндi де<br />
нәрлi мысалдармен өрнектеп,<br />
дұрыс бағыт-бағдар сiлтеуге<br />
ұмтылады.<br />
Автор «Көп бiлген кiсi кемеңгер<br />
емес, бiлгенi елге көп<br />
пайда келтiретiн кiсi кемеңгер»<br />
деген Эсхил ғұламаның<br />
өсиетiн сүйене отырып «Қызым,<br />
алған бiлiмiңдi отаныңның,<br />
халқыңның, кiндiк қаның<br />
тамған туған жерiңнiң,<br />
қазағыңның көсегесiн көгерту<br />
үшiн жұмсасаң, өмiрiң ажарлы<br />
да базарлы болмақ. Ұлттық<br />
мүдде үшiн еш нәрседен<br />
тайсалмай қорғап, қолдап<br />
отырсаң, халқыңның<br />
сүйiспеншiлiгiне бөленесiң.<br />
Одан артық сый-сияпаттың<br />
қажетi шамалы» деп өсиетін<br />
айтады.<br />
Бегман Ысқақ ағамыздың<br />
«Қызым, саған айтамын...»<br />
атты туындысы – жалпы қазақ<br />
қыздарына арналған шынайы<br />
өсиетнама. Автор қазақ<br />
қыздарын бала жасынан ұлттың<br />
ұлы мұрасын, құндылықтарымызды<br />
әспеттеуге, салтдәстүр<br />
мен әдет-ғұрыпты сақтауға,<br />
ұлтжанды болуға тәрбиелеудi<br />
алдына мақсат қойып<br />
«Кiмде-кiм барған жерiнде<br />
судай сiңiп, тастай батамын<br />
десе осы кiтапты оқығаны<br />
дұрыс» пайдалы дүние<br />
болатынына сенеді.<br />
Қазақтың инабатты да<br />
ибалы қыздары! Қарақтарым!<br />
Біле білсеңдер жоғарыда<br />
айтылған бұл кеңестер –<br />
өн бойыда көрегенділік пен<br />
тектіліктің ірге тасын қалайтын<br />
қасиеттер. Отбасында<br />
бақытты болудың алғы<br />
шарттары.<br />
Мен сендерді рухты да намысты<br />
тұлға болса екен деп<br />
армандаймын. Киелі ата-баба<br />
рухы мен салт-дәстүрін, әдетғұрпы<br />
мен тілі-дінін сақтауға<br />
бар күш жігерін салатын,<br />
Отанымыздың тәуелсіздігі<br />
үшін ерлік жасауға әзір болатын,<br />
білімді де намысты<br />
тұлға болып өссеңдер, атымызға<br />
кір келтірмейтін ұрпақ<br />
өсірдік деп мақтан тұтар<br />
және үлгі-өнеге етер едік. Қазақ:<br />
«Тегіңді сақтаймын десең<br />
– ұлыңды тәрбиеле, ұлтыңды<br />
сақтаймын десең – қызыңды<br />
тәрбиеле» деген. Қызы – таза<br />
елдің келешегі кемел екенін<br />
ұмытпаңдар!<br />
«Әлемді нұрға бөлеп тұрған<br />
құдретті Күн жалғыз, жұлдызды<br />
түнде ғашықтардың<br />
сезіміне куә болған Ай жалқы.<br />
Көк туы көкте желбірген<br />
Отаның, ҚАЗАҚ ЕЛІ біреу<br />
ғана, дара. Бізде одан<br />
басқа Отан жоқ. Әр уақытта<br />
ҚАЗАҚ ЕЛІНІҢ мәртебесін көтеруге,<br />
МӘҢГІЛІК ЕЛ болуына<br />
барлық күш-жігерлеріңді,<br />
бүкіл қазақ халқының тағдыры<br />
тұрғанын ұмытпаңдар, қарақтарым!<br />
Ғұмырын бастағалы тағдыр<br />
заман,<br />
Тылсымды сынақтарға<br />
салдың заман.<br />
Қай ғасыр, қай заманда<br />
қазақ қызы<br />
Ұятқа елін, жерін қалдырмаған»,<br />
– деп жырлаған ақын<br />
Фариза апамыз Оңғарсынованың<br />
сөзімен Бегман ағамыз<br />
өсиетнамасын аяқтаған.<br />
Қане, қазақ арулары, «Қызым,<br />
саған айтам...» деген кiтап<br />
қолыңыздан түспейтiн<br />
өсиетнамаңызға айналсын!<br />
Қадірлі аналар! Құрметті әпке-қарындастар! Аяулы қыздар!<br />
Сіздерді келіп жеткен көктем мерекесі – халықаралық әйелдер<br />
күнімен құттықтаймын! 8 наурыз – барша ер-азаматтар үшін<br />
қадірлі күн. Көктемнің белгісіндей, жыл құсындай болып келетін<br />
осынау мереке біз үшін аса қадірлі.<br />
«Өмір Анадан басталады» дейді дана қазақ. Әйел – ана, әйел<br />
жар. Асыл аналарымыздың бұл өмірдегі орнын бағалау тіпті<br />
мүмкін емес. Біз қайда жүрсек те, қандай лауазымда болсақ та,<br />
ең алдымен Ана алдында қарыздармыз.<br />
Осынау мүмкіндікті пайдаланып Еңбекші ауданында тұратын сайлаушыларды, қадірлі<br />
қыз-келіншектерді, аяулы аналарды, ұжымдастарымды, халық қалаулылары арасындағы<br />
нәзік жанды аруларды төл мерекесімен құттықтаймын! Бар тіршіліктің тұтқасын<br />
ұстап тұрған ақ жаулықты аналар, мейірімді әжелер, әдемі арулар!<br />
Сіздерге зор денсаулық, ұзақ ғұмыр, баянды бақыт тілеймін. Әрқашан да осылай<br />
жайнап, біздің өмірімізге шуақ шашып жүрулеріңізге тілектеспін!<br />
Жүз жасаған<br />
әженің арманы<br />
Шымкентте ғасырдан ұзақ жасаған кейуана<br />
тұрады. Назым әже биыл 109 жасқа<br />
келіп отыр. Отырар ауданы Шәуілдір<br />
ауылының тумасы екі ғасырда талай тарихи оқиғалардың<br />
куәсі болған. Бүгінде үш қыз, бір ұлдан тараған<br />
31 немере, <strong>19</strong> шөбере сүйіп отыр. Әженің айтуынша,<br />
дәл қай күні туғанын өзі де анық білмейді.<br />
Бибайша<br />
НҰРЖАНҚЫЗЫ<br />
– «Қауын піскенде Назым<br />
қызым туылған еді» деп айтып<br />
отырушы еді әкем жарықтық, –<br />
деп кейуана әңгімесін бастады.<br />
– Біздің заманымыздағы балалар<br />
қазіргідей әкеге еркелеп,<br />
мойнына асылмаушы еді. Отбасымда<br />
3 ұлдың ішінде жалғыз<br />
қыз болдым. Ол уақытта<br />
қазіргідей мектеп дегенің көп<br />
емес еді. Екі ауылға бір мектеп,<br />
сол мектепте 6 класқа дейін<br />
білім алдым. Содан сұм соғыс<br />
басталып, әкем майданға аттанды.<br />
Ізінше 2 ағам мен інім<br />
де майданға кетіп, әкем мен 2<br />
ағамнан қара хат алдық. Інім<br />
ғана ортамызға оралды, – деп<br />
әжей мұңын шақты.<br />
Тағдыр тауқыметін тартқан<br />
Назым әжей өткен өмірін<br />
еске алғанда тек еңбек еткені<br />
ғана есіне түсетінін айтты.<br />
Ұзақ өмір сүрудің сыры<br />
да содан болар. Ғасырдан астам<br />
өмір сүрсе де әжейдің әлі<br />
де есте сақтау қабілеті жақсы.<br />
Алдына келген адаммен<br />
еркін әңгімелесіп, өсиетін айтып<br />
отырады.<br />
– Қазіргі егемен еліміздің<br />
балалары қандай бақытты.<br />
Алдыма келгеннің барлығына<br />
сендер бақытты заманда<br />
ғұмыр кешіп жатырсыңдар,<br />
қарындарың тоқ. Осындай<br />
бейбітшілікке шүкір деп<br />
айтыңдар деймін. Ал біздің<br />
кезімізде күннің ыстық – суығына<br />
қарамастан колхоз бригадирі<br />
жұмысқа алып кететін.<br />
Көктем келісімен білекті сыбанып,<br />
колхоздың жұмысына<br />
кірісеміз. Шілденің ми қайнайтын<br />
аптабында далада<br />
кетпен шаптық. Күзде желтоқсан<br />
келіп, жерді қар басқанша<br />
мақта тердік. Сондықтан<br />
барынша тәуелсіз елімізге<br />
қызмет етіңдер деп айтып<br />
отырамын, – дейді Назым<br />
әже.<br />
Соғыстың зардабы<br />
Соғыс жылдары тылда<br />
жүргендер де майданмен үндесіп,<br />
еңбек еткені белгілі.<br />
Назым әже де жүннен жылы<br />
киімдер тоқып, майданға жөнелтіп<br />
отырды. Соғыста шейіт<br />
болған әкесі мен екі бауырын<br />
бүгінгі күні де сағынатынын<br />
Ермек Дәрменов,<br />
Шымкент қалалық мәслихатының депутаты<br />
«Нұр Отан» фракциясының мүшесі<br />
жасырмады. Әсіресе, бауырларының<br />
бейбіт күндерді көрмей,<br />
қыршынынан қиылғаны<br />
жанына бататынын айтты.<br />
– Бауырларым көз ашқаннан<br />
таршылықтан басқа<br />
не көрді? Есейгенде майданға<br />
аттанды. Олардың мынадай<br />
тәуелсіз заманды көрмегеніне<br />
мен өмір бойы арманда<br />
қалдым, – деп Назым әже<br />
ағынан жарылды.<br />
Соғыс біткен соң қыз<br />
Назым тұрмысқа шығып,<br />
Өзбекстанға көшіп барады.<br />
Өкініштісі сол, ана болып 6<br />
баланы дүниеге әкелгенімен,<br />
барлығы шетінеп кеткен екен.<br />
Мұны еске алған кезде әже терең<br />
ойға батты.<br />
– Сәбилерден айрыла бергесін<br />
қоныс аударсақ, мүмкін,<br />
балаларымыз аман өсер деген<br />
ырымды алға тартып, туған<br />
жерге қоныс аудардық. Осында<br />
келгесін туылған қыздың<br />
атын ырымдап, Қойсынай деп<br />
қойдық.<br />
Содан кейін Назым апа үш<br />
қыз, бір ұлды дүниеге әкеліп,<br />
тәрбиелеп, қызды қияға, ұлды<br />
ұяға қондырды.<br />
Өнегелі келін<br />
Бүгінде Назым әжеге немере<br />
келіні Ұлбосын күтім жасап<br />
отыр. Ұлбосынның айтуынша,<br />
әжей әлі де болса үй тірлігіне<br />
араласқысы келеді.<br />
– Әжем барлық тірлікті өзі<br />
істеп тастағысы келіп тұрады.<br />
Тысқа қолтығынан сүйеп<br />
алып шығайын десем, менің<br />
көмегімсіз өзі жүргісі келеді.<br />
Әлі де сол жас күндегідей қамыр<br />
жайып, тамақ істегісі<br />
келіп тұрады. Нан илеп, далаға<br />
таба нан жапқысы, қойып<br />
берсең, барлық шаруаны<br />
ешкімнің көмегісіз тындырсам<br />
дейді, – деді немере<br />
келіні.<br />
Ғасырдан ұзақ жасаған<br />
әжейдің ендігі арманы – ұрпақтарының<br />
амандығы. «Өскелең<br />
ұрпақты шуақты көктем<br />
мезгіліне ұқсатамын. Олар да<br />
нәзік, енді бүр жарған өскінге<br />
ұқсайды. Ал енді осы көктеммен<br />
қатар келетін 8 наурыз –<br />
аналар мерекесі, ұлыстың ұлы<br />
күні – әз Наурыз мейрамы да<br />
бар. Еліміздегі барлық аналарды,<br />
қыздарымды осы көктемгі<br />
мерекелермен құттықтай отырып,<br />
еліміз аман, жұртымыз<br />
тыныш болсын!» деп, бетін<br />
сипады қарт ана...
Change language