Öğrenme Psikolojisi
Öğrenme Psikolojisi
Öğrenme Psikolojisi
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ÖĞRENME PSİKOLOJİSİ II. ÜNİTE – ÖĞRENMEYİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER<br />
3. Öğrencinin Aktif Katılımı (Dinleme, Okuma,<br />
Yazma, Anlatma, Uygulama): İyi bir öğrenmenin<br />
gerçekleşebilmesi için iyi bir dinleme mutlaka<br />
gereklidir. Ayrıca öğrenmenin daha iyi<br />
gerçekleşebilmesi için dinlerken not tutma/yazma<br />
gereklidir. Okunanların anlatılması ve özetinin<br />
çıkarılması öğrenmeyi kolaylaştırır ve daha kalıcı bir<br />
öğrenme gerçekleştirilir.<br />
Birey öğrenmek istediği materyali okuması öğrenme<br />
için etkilidir fakat yeterli değildir. Birey öğrendiklerini<br />
anlatması (yani aktif olması) öğrenilen konuyu daha<br />
kalıcı hale getirir. Kişinin aktif olarak öğrenmeye<br />
katılması öğrenmeyi kolaylaştırır. Aktif öğrenmede kişi<br />
dikkatini daha kolay ve daha çok toplar. Tüm bu<br />
süreçlerin birlikte yapılması ise öğrenmenin çok kalıcı<br />
hale gelmesini sağlar.<br />
4. Sonucun Bilinmesi (Geri Bildirim/Dönüt):<br />
Öğrenene konuyu ne derece öğrendiği bildirilirse<br />
öğrenmenin derecesi artar. Sonuçların bildirilmesi,<br />
hataların görülüp düzeltilmesi imkânı verdiğinden<br />
öğrenmeyi olumlu etkilemektedir. Öğretilen konularla<br />
ilgili yapılan sınavların cevaplarının verilmesi, hangi<br />
soruların doğru veya yanlış olduğunun söylenmesi<br />
öğrenmeyi daha iyi sağlar. Mesela; Bir öğretmen<br />
öğrencisine sınava çalışırken konuları yüksek sesle bir<br />
arkadaşına anlatmasını ve arkadaşının konuyu kitaptan<br />
ya da notlardan izleyerek nerede hata yaptığını hemen<br />
kendisine söylemesini tavsiye eder (2011 KPSS).<br />
Serhat öğretmenin bu tavsiyesi geri bildirimdir.<br />
5. Tekrar: <strong>Öğrenme</strong> sonucu yapılan tekrarlar<br />
pekiştirmeyi sağlar. Fakat aşırı tekrar motivasyonu<br />
düşürür ve ket vurmaya sebep olur.<br />
6. Programlı <strong>Öğrenme</strong> ve Öğretme Makineleri:<br />
Öğretme araçları kullanılarak gerçekleştirilen<br />
yöntemdir. Programlı öğretimde öğretim<br />
makinelerinden yararlanılmaktadır.<br />
C) ÖĞRENİLECEK MALZEMEYLE (KONUYLA)<br />
İLGİLİ FAKTÖRLER<br />
1. İçerik: Öğrenilecek konu öğrenenin beden ve zihin<br />
gelişimine uygun olması gerekir. Öğrenilecek konu<br />
öğrenenin ilgisini çekiyorsa ve ihtiyacını karşılıyorsa<br />
daha kolay öğrenme olur. İçeriğin yaşama dönük ve<br />
işlevsel olmasına dikkat edilmesi gerekmektedir.<br />
2. Telaffuz Edilebilirlik: <strong>Öğrenme</strong> malzemesinin<br />
öğrencinin anlayacağı bir dilde sunulması ve<br />
kavramlarının telaffuz edilebilir olması gerekir.<br />
Telaffuz edilemeyen ya da edilmesi güç olan<br />
kavramların öğrenilmesi de zor olacaktır.<br />
3. Algısal Ayırt Edilebilirlik: <strong>Öğrenme</strong> malzemesinin<br />
(konusunun) etrafındaki diğer uyarıcılardan ayırt<br />
edilebilmesidir. Etrafındaki diğer uyarıcılardan ayırt<br />
edilemeyen bir uyarıcının öğrenilmesi zor olacaktır.<br />
- 7 -<br />
Öğrenilecek metindeki bazı cümlelerin diğerlerinden<br />
farklı olarak “renkli, koyu, BÜYÜK, başka yazı<br />
karakterinde” yazılması da algısal ayırt edilebilirliktir.<br />
Mesela; Bir öğretmen öğrencilerine, çalışırken kitap ya<br />
da ders notlarında önemli kısımların altını renkli bir<br />
kalemle çizmelerini tavsiye eder (2010 KPSS).<br />
Öğretmen, öğrencilerine böyle bir tavsiyede bulunarak<br />
önemli kısımları algısal olarak ayırt edilebilir hale<br />
getirmelerini sağlamaya çalışmaktadır.<br />
Mesela; öğretmenler bazı konuları diğerlerinden ayırt<br />
etmek için konunun önemli olduğunu, sınavda<br />
çıkabileceğini söyleyerek o öğrenme malzemesini<br />
diğerlerinden ayırır.<br />
4. Anlamsal Çağrışım: Zihinde birtakım çağrışımlara<br />
yol açan öğrenme malzemesi öğrenmeleri kolaylaştırır.<br />
Bireye bir şey ifade etmeyen, bir şey çağrıştırmayan<br />
öğrenme malzemesinin öğrenilmesi daha zor olur.<br />
Çağrışım genellikle benzerlik, zıtlık, ardışıklık,<br />
zamanda ve mekânda yakınlık gibi faktörlerin<br />
etkisiyle ortaya çıkar.<br />
Mesela; Derslerinde kullandığı terimlerin etimolojik<br />
(köken bilimsel) anlamlarını vermeye önem veren bir<br />
öğretmen sözel bir malzemenin öğrenilmesini<br />
kolaylaştıran aşağıdaki özelliklerin hangisinden<br />
yararlanmaya çalışmaktadır? (2010 KPSS).<br />
5. Kavramsal Benzerlikler (Gruplandırma) (Kavram<br />
Haritaları): Öğrenilen malzemede (konuda) yer alan<br />
kavramlar arasındaki bağlar o malzemeyi daha anlamlı<br />
kılar ve daha kolay öğrenilir. Kavramlar arasındaki bu<br />
bağlar farklı düzeylerde olabilir ve bu ilişkinin yarattığı<br />
anlamlılığa örgütlülük denir. Öğrenilecek kavramlar<br />
benzer özelliklerine göre iki türlü örgütlenebilir.<br />
a) Kavramsal basamaklar dizisi: Kavramların<br />
kapsamları göz önüne alınarak basamaklar şeklinde<br />
örgütlenmesidir. Yani bir konunun başlık ve alt<br />
başlıklara ayrılmasıdır.<br />
b) Çağrışımsal basamaklar dizisi: Kavramların<br />
kapsamları göz önüne alınmadan birbirleriyle ilişkili<br />
olan kavramların basamaklar şeklinde örgütlenmesidir.<br />
D) ÖĞRENMENİN YAPILDIĞI ORTAM<br />
1. Fiziki Ortam: <strong>Öğrenme</strong>nin yapıldığı ortamın ısı, ışık<br />
gürültü gibi özellikler bakımdan normal olması gerekir.<br />
Mesela; çok soğuk, sıcak veya çok gürültülü bir<br />
ortamda öğrenme zor gerçekleştirilir.<br />
2. Sosyal Ortam: Öğrenciyi ders çalışmaktan<br />
uzaklaştıracak uyaranlar olmamalıdır. Mesela; arkadaş<br />
çevresi, aile ortamı, kültür, ekonomik şartlar bu sosyal<br />
faktörlerdendir.
Change language