1 BÖLÜM I 1.GİRİŞ Çocuk, çizdiği resimler aracılığıyla iç dünyasını ...

u yaşlarda şekil-anlam beraberliğini başarabilecek duruma gelmemiştir (Samurçay,
2006: 26).
Kellogg 1969 yılındaki çalışmasında; iki ile üç yaş arasındaki çocukların
karalamalarını analiz ederek 20 temel karalamaya ulaştı. Daha sonra Golomb 1981 ve
1990 yıllarında, Kellogg’un saptamalarını eğriler ve daireler ile paralel çizgiler olmak
üzere ikiye indirmiştir (Malchiodi, 2005: 111).
Bu evre boyunca yapılan karalamalar ve işaretler gelişimsel bir noktaya işaret
eder. Çünkü çocuklar kağıt üzerindeki işaretlerini etraflarındaki dünyaya
bağlayabilmektedirler. Bu yaşta çocuğun yaptığı resimler yetişkinler için bir anlam
ifade etmese de çocuk, resmi üzerine konuşabilir (Malchiodi, 2005: 115).
2.2.2. Şema Öncesi Dönem (4-7 Yaş):
Bu dönem işlem öncesi dönemin bir parçasıdır. Çocukta artık sembolik düşünce,
bağlantıları görme ve sınıflandırma, sayıları anlama yeteneği yavaş yavaş artmaktadır.
Bu dönemde çocuk artık kendini çevrenin bir parçası olarak görmeye başlar.
Çevresindeki nesne ve insanlarla özdeşim kumaya başlar. Lowenfeld’e göre bu
dönemde çocuk resim yapma, düşünme ve gerçek arasındaki ilişkileri keşfetmeye başlar
(Malchiodi, 2005: 121–123).
Karalama dönemi dediğimiz 2-4 yaşlarında çocuğun yaptığı düz çizgi
karalamaları şema öncesi dönemde giderek insan figürüne dönüşmeye başlar. Çizgiler
anlam kazanır. Önceleri düz çizgilerle insan kolu, bacağı, gövdesi; yuvarlak çizgilerle
baş, yüz yapan çocuk kendine göre bir insan şeması yaratmaya çalışmaktadır. Bu
yüzden bir gün çizmiş olduğu insan resmini ertesi gün bambaşka çizer (Kehnemuyi,
1977: 13).
5 yaşında çocuk insan figürü çizerken baş, baştan çıkan kollar ve bacaklar
yaparken bazı organları daha büyük çizebilir, parmaksız eller çizebilir. Altıncı yaşa
yaklaştıkça hem kalem kontrolü gelişir hem de figürlere boyun, parmaklar, kulaklar ve
gözbebeği gibi ayrıntılar eklenir (Yavuzer, 1993: 42). Sürekli değişen insan şeması
16