Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
T›bbi Etik Basamaklar<br />
Sharen J. Knudsen Byron J. Bailey<br />
Çeviri: Dr. Erkan Vuralkan<br />
Hekim hasta iliflkisinin hastan›n iyili¤i aç›s›ndan önemli<br />
oldu¤u kabul edilir. Toplum bu iliflkide güven, iyilik, gizlilik<br />
ve hasta taraf›nda olunmas›n› bekler. Hekim daha<br />
yüksek standartlara ç›kar›l›rken; toplum, doktorlar› finansal<br />
olarak ve yüksek sosyal durumla ödüllendirir. Hekim<br />
hasta iliflkisi bozuldu¤u zaman da yo¤un toplum<br />
bask›s› geliflir.<br />
Bu bölümde günümüzde karfl›m›za ç›kan hekim hasta<br />
iliflkisi incelenmifltir. Ço¤u hekimin bu iliflkideki de¤ifliklikler<br />
nedeniyle flafl›rmalar›na ra¤men bir k›sm› da<br />
hastalarla anlaml› iliflkiler kurarak imkanlar› iyi de¤erlendirmektedir.<br />
Hastalara önerdi¤imiz teknik karmafl›k<br />
tan› ve tedavi yöntemlerimizin bulundu¤u bir algoritmimiz<br />
var. Ama ne zaman pahal› tekniklerin ve ço¤u kez de<br />
invaziv tekniklerin kullan›m›n›n yararl› olaca¤›na karar<br />
vermeliyiz.<br />
TIBB‹ ET‹KTE YEN‹ AYKIRI DURUMLAR<br />
T›bbi çal›flmalar›n biçimsel yöntemi teknik prosedürlerin<br />
örneklemini ve t›bbi veri birikimini vurgulamaktad›r.<br />
Etik içerisindeki çal›flmalar daha az dikkat çekmektedir,<br />
araflt›r›c›lar etik çal›flmalar› daha az önemli gibi görmektedirler.<br />
Halbuki uygulamada etik ve yasal konular hasta<br />
bak›m› hizmetinin merkezinde olabilmektedir.Çünkü<br />
hastalar ve toplum, hekimlerin teknik beceriklilik ile uygulama<br />
yapmas›n› ve ayn› zamanda önemli etik konular›<br />
tan›mlay›p cevaplamas›n› ümit ederler (1).<br />
Yaflam ve ölüm kararlar›n›n verilmesi ihtiyac› ço¤u<br />
kez ans›z›n olmaktad›r. Problemlerin ilerisi düflünülmedi¤i<br />
zaman sonuca ulafl›labilme yetene¤i azalmaktad›r.<br />
Haz›rl›kl› olan hekimler güncel anahtar konulara karfl›<br />
uyan›k olmal›d›rlar. Bunlar:<br />
■ Hekimler yaflam› her zaman uzatmal›lar m›?<br />
■ Giderleri kesmek olaylar› ç›kmaza sokmak m›d›r?<br />
■ Hasta bak›m›n› kim kontrol eder?<br />
■ Hekimler hastalar›na ne kadar›n› anlatmal›d›r?<br />
■ Hekimler s›rlar›n› ne zaman aç›klamal›d›r?<br />
■ Yasal olmak etik olmaya efl de¤er midir?<br />
Bu sorulara yan›t bulmak kolay de¤ildir ve bu yan›tlar<br />
evrensel de¤ildir. Hastan›n etik savunucusu olmak için<br />
hekim güncel konularla yan yana olmal› ve diyaloga aç›k<br />
olmal›d›r. Toplumsal fikirler, kurumsal rehberler ve hastane<br />
etik komitelerinin ortaya ç›kmas› geride yatan zor<br />
kararlardaki yükü hafifletirler.<br />
Olgu öyküleri etik ve medikolegal konulardaki çal›flman›n<br />
ö¤renilmesinde mükemmel bir kaynakt›r. Afla¤›daki<br />
olgular çeflitli etik ikilemler oluflturur, ilave sorular<br />
oluflmas›n› sa¤lar ve düflündürürler; tam analiz sa¤lamazlar.<br />
Tüm olgular hayalidir ama kendi klinik deneyimlerimizden<br />
do¤rudan al›nm›flt›r.<br />
T›bbi Eti¤in Prensipleri<br />
187<br />
Afla¤›daki aç›klamalar Amerikan T›p Derne¤i’nin T›bbi<br />
Etik Kanunnamesi’ndendir (1).<br />
1. Bir hekim, flefkatli ve insan haklar›na sayg›l› olacak<br />
biçimde bir t›bbi hizmet sa¤lamaya adanm›fl olmal›d›r.<br />
2. Bir hekim, hastalar›yla ve meslektafllar›yla dürüstçe<br />
anlaflabilmeli, karakter ve yeterlili¤inde eksik olan<br />
hekimleri veya hile yada düzenbazl›kla çal›flanlar› ortaya<br />
ç›karmal›d›r.<br />
3. Bir hekim, kanuna sayg›l› olmal› ve hastan›n yarar›na<br />
karfl›t olan koflullardaki de¤ifliklikleri araflt›rma sorumlulu¤unu<br />
kabul etmelidir.<br />
4. Bir hekim, hastalar›n, meslektafllar›n›n ve di¤er sa¤l›k<br />
çal›flanlar›n›n haklar›na sayg› duymal› ve yasal s›n›rlar<br />
içinde hasta mahremiyetini korumal›d›r.<br />
5. Bir hekim, çal›flmaya, uygulamaya devam etmeli ve<br />
bilimsel bilgilerini ilerletmeye devam etmelidir; uy-