dünden bugüne kıbrıs

* Türkiye adada düzeni ve barışı sağlamak için,
* kan dökülmesini önlemek amacı ile
* anlaşmalardan doğan hakkını kullanıyordu.
Türkiye Kıbrıs'ın tamamını denetim altına almak için değil, belirli bir bölgesinde denetimi
sağlamak için çıkıyordu. Temelde, adada Türklerle Rumlar, Türkiye ile Yunanistan arasında
bir denge kurulması ve ada Türkleri'nin daha fazla "zarar görmemesi" amaçlanıyordu.
Bu politikanın iki ayağı vardı;
* Türkiye'nin 40 mil güneyinde, içinde Türk Halkının da yoğun bir biçimde bulunduğu
Kıbrıs'ta, adanın tamamının Rum (ve Yunan) egemenliği altına girmesini önlüyordu.
* Kıbrıs Türkleri'nin 11 yıldır yaşadığı haksızlıklara son veriyordu.
Türkiye'nin bu denizaşırı "müdahalesi" Dünya'da bir bomba gibi patladı. Ancak uluslararası
konjonktör Türkiye'nin lehine idi.
Şöyle ki:
a. Esas amacı Enosis olan 15 Temmuz 1974 Rum (Nikos Samson) saldırısının arkasında,
Atina'daki Askeri Yönetim (Albaylar Cuntası) vardı ve Albaylar Cuntası Batı tarafından
"soğuk bakılan" bir yönetimdi. Fransa'da bulunan muhalif Karamanlis, Avrupa'nın manevi
desteğini arkasına almıştı.
b. ABD'de ise "yönetim boşluğu" vardı. ABD ve Washington büyük skandallarla
çalkalanıyordu. Dışişleri bakanı Kissinger de Kıbrıs'ta 1974 öncesi gelişmelerden
rahatsızlığını açık açık ortaya koyan bir kişiliğe sahipti
ABD'nin en büyük korkusu, "Türkiye ile Yunanistan arasında bir savaşın patlak vermesi" idi.
Türkiye müdahale etmese,
* Adada kanlı olayların yaygınlaşacağı,
* Türk-Yunan savaşı olasılığının artacağı ve bunun bütün Ege'ye yayılacağı kuşkusu hakimdi.
Washington için Türkiye'nin müdahalesi, "kaosun büyümesini önleyen ama riskler taşıyan"
bir oluşum olarak görülüyordu. Bir bakıma "ehven-i şer" idi.
Washington bu defa, 1964'de Johson'un yaptığı hatayı yapmadı. Yapamadı desek daha doğru
olur. Çünkü böyle bir girişim bölgedeki ABD çıkarlarına daha büyük zarar verebilirdi.
ABD somut olarak bir girişimde bulundu; Atina'daki Albaylar Juntası üzerinde, "Türkiye ile
savaşa girmemeleri konusunda" baskı yaptı.
* Sovyetler Birliği de Atina'daki yönetime karşı idi. EOKA Batı'nın ve Nikos Sampson'un
Atina'nın güdümünde olduğu ise açıkca görülüyordu. Bu nedenle Moskova'da Türkiye'nin
müdahalesine sessiz kaldı.