dünden bugüne kıbrıs
dünden bugüne kıbrıs
dünden bugüne kıbrıs
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
* ABD'de baştan beri Yunan kökenli nüfusun zaman içinde palazlanarak ABD'nin ayrılmaz<br />
bir parçası haline gelmeleri ve çok güçlü bir lobi oluşturmaları,<br />
ABD'nin Yunan yandaşlığını etkileyen en önemli faktörlerdir.<br />
Yukarıda ana başlıklarını gösterdiğim nedenlerden dolayı Avrupada, ABD de Türk-Yunan<br />
ilişkilerinde hiçbir zaman "tarafsız kalamamışlar", şu ya da bu ölçüde Yunanistan tarafına<br />
meyletmişlerdir.<br />
ABD'nin ve Avrupa'nın bu Yunan yandaşlığı Yunanistan'ın Türkiye'ye karşı politikasını da<br />
belirlemiştir. ABD'yi ve Avrupa'yı "arkasında gören" Yunanistan,19 yüzyılın ilk yarısındaki<br />
Mora isyanından beri Osmanlı'ya (ve Türkiye'ye) karşı, hep Avrupa desteği ile<br />
genişleyebilmiştir.<br />
* İngiltere, Mora isyanının çıkmasından Yunanistan'ın Kuzey'e ve Batı Trakya'ya yayılmasına<br />
kadar Yunanistan'ı hem yönetmiş, hem de destek vermiştir.<br />
* Girit'i ve birçok Ege adasını Yunanistan İngilizlerin desteği ile elde etmişlerdi.<br />
* İkinci Dünya Savaşı sonrasında Batı Trakya'da Bulgarların elindeki topraklar Yunanistan'a<br />
İngilizler tarafından verilmiştir.<br />
* 1947'de İtalyanların yenilerek bıraktıkları sahipsiz kalmış Anadolu kıyılarının yanıbaşındaki<br />
12 ada, yine İngilizlerin desteği ile Yunanistan'a hediye edilmiştir.<br />
Yunanistan o dönemlerde, İngiltere'yi (ve Avrupa'yı) hep arkasında gördü.<br />
* Kurtuluş Savaşı öncesinde Yunanlıları Anadolu'ya sokan da İngilizlerdir. 1917'de Rusya'da<br />
ihtilal başladığı için, Rusya'nın güneye sarkmasından korkan İngiltere, Yunanistan'ın<br />
arkasında o dönem fazla duramamıştı.<br />
Türk-Yunan ilişkilerinde bahar havası esen iki kısa dönem vardır. Yunanistan'ın Türkiye<br />
karşıtı politikadan kısa bir süre vazgeçmesi ise Yunanistan'ın çok zayıf durumda olması ve<br />
arkasında Batı desteğinin bulunmamasıdır.<br />
a. 1930 'lu yıllarda Atatürk-Venizelos döneminde dostluk havası esti. Çünkü Avrupa'da Hitler<br />
(faşizm) tehlikesi doğmaktaydı ve İngiltere kendi işleri ile meşguldu. İngiltere'nin<br />
Yunanistan'a da arka çıkacak lüksü yoktu.Öte yandan Yunanistan Türkiye karşısında savaşı<br />
kaybetmiş, yenik bir ülke idi ve büyük iç sorunlar yaşıyordu. Bu nedenlerle Türkiye ile iyi<br />
geçinmek zorundaydı. Hele Türkiye Cumhuriyet'nin başında Atatürk gibi bir insan varken.<br />
Venizelos dostluk elini, bu koşullar altında uzatmak zorunda idi, başka bir seçeneği yoktu.<br />
b. 1950'lerin başında 3-4 yıl da özel koşullar ortaya koyuyordu. Sınırındaki Bulgaristan<br />
Sovyetler Birliği'nin denetimindeydi ve Rusya'nın Boğazlar ve Balkanlar üzerinde çok ağır<br />
baskısı ve tehdidi vardı. Türkiye kadar Yunanistan da baskı ve sıkıntı içindeydi. İşte bu kısa<br />
dönemde de Türk-Yunan ilişkileri iyi gitti. Yunanistan'ın kafa tutup toprak talep edecek hali<br />
yoktu.<br />
Yeni savaştan çıkmış Avrupa da arkasında olamazdı. Batı Avrupa(ve İngiltere) kendi evinin<br />
içini düzeltmekle meşguldü. Ve Türk-Yunan ilişkileri bu nedenle, birkaç yıl iyi gitti.