Tip 1 Diyabet - Türkiye Endokrinoloji Metabolizma Derneği

Diyabet tanısı
nasıl konulur?
Haziran 2009’da, Amerikan Diyabet Cemiyeti (ADA;
American Diabetes Association), Avrupa Diyabet
Çalışmaları Birliği (EASD: European Association
for the Study of Diabetes) ve Uluslararası Diyabet
Federasyonu (IDF: International Diabetes Federation)
aşağıdaki tip 1 diyabet tanı testlerinin yapılması
konusunda görüş birliğine varmışlardır:
> > Glikozile hemoglobin: (A1C: HbA 1c
):
Hemoglobin, alyuvarlarımıza oksijen taşıyan
proteindir. A1C, hemoglobine bağlanan
glukozun % oranını ölçer. Kan şekeri ne kadar
yüksekse, hemoglobine bağlanma yüzdesi
de o oranda artar. Daha önce hastaların
son 2-3 aylık ortalama kan glukoz düzeyini
izlemek üzere geliştirilmiş olan ve halen de
bu amaçla kullanılan bu testin, 2010 yılından
bu yana ADA’nın önerileri ile, diyabet ve
prediyabet tanısında da kullanılabileceği ortaya
konulmuştur. Son yıllarda A1C’nin “%” ile
ifade edilmesi yerine, “mmol/mol” biriminin
kullanılması önerilmektedir.
A1C’nin iki kez %6.5 (48 mmol/mol) veya
üzerinde bulunması, diyabet tanısı koydurur.
%5.7-6.4 (39-46 mmol/mol) arasındaki A1C düzeyleri ise diyabet
açısından yüksek riskli (prediyabetik) kişileri belirler.
HbA 1c
(A1C) düzeyine göre diyabet ve prediyabet tanısı
A1C (%) A1C (mmol/mol)
Normal Rastgele bir zamanda ölçülen kan glukozu: Ülkemizde kan glukoz
düzeyi “mg/dL” birimi ile, bazı ülkelerde ise glukoz “mmol/L” birimi ile
ifade edilir (“mg/dL” birimini “mmol/L”ye çevirmek için 18’e bölmek
gerekir).
> > Sık idrar etme, ağız kuruluğu, yorgunluk gibi diyabet açısından
kuşkulu şikayetleri olan bir kişide günün herhangi bir saatinde
ölçülen kan glukozunun 200 mg/dL veya üzerinde bulunması, diyabet
tanısı koydurur. Bu durumun daha sonra açlık kan glukozu ile de
doğrulanması gerekir.
> > Açlık plazma glukozu (APG): En az 8 saatlik açlık sonrasında sabah
ölçülen APG’nin iki farklı zamanda 126 mg/dL veya daha yüksek
bulunması, diyabet tanısı koydurur.
100-125 mg/dL arasındaki APG düzeyleri “bozulmuş açlık glukozu:
BAG” durumunu ifade eder, bu aşama diyabet açısından orta derecede
riskli prediyabetik durumu yansıtır.
16 17