KEMALiZM - Toplumsalbilinc.org

66
3.BÖLÜM
FRNASIZ DEVRĠMĠNE GĠRERKEN
"Köle durumunda olan bir halk,
kaderini bir kişiye ya da aileye
bağlamış olan halktır!" (Robespierre)
Fransız devriminden söz edildi ini önce Robespierre akîa gelir, sonra
Marat, Saint-Just, Danton, La Payette, Mirabeu... Jacques Roux,
Theophile Leclerc, Jean Varlet ve Babeuf! Bu son dört adam iĢçi sınıfına
en yakın olanlarıdır.
Hal böyleyken, Fransız devrimi bir tek sınıfın damgasını taĢımaz.
1789 Temmuz'undan (halk sahneye çıkar bu ayda) 1794, 27
Tem-muz'una (9 Thermidor darbesi) kadar geçen süre içinde, devrimin
önderliği bir çok kez el değiĢtirdi. Devrimci iktidar, birçok kez yeni yasalar
çıkardı. Ġleri adımlar attı, geriledi, durdu, tekrar atılım yaptı ve 9 Thermidor
darbesiyle alaĢağı edildi. Soylular, kralla çekiĢti, ticaret burjuvazisi
her ikisiyle hem uzlaĢtı hem çatıĢtı. Sanayi burjuvazisi ticaret burjuvazisi
ile kapıĢı ı, küçük burjuvazi (Montaryalar= Dağlılar) her ikisiyle, sonra
onlarda birbiriyle kapıĢtı sağ kanat-sol kanat olarak bu kavgada.
Halk bu kavgada bazen birinin peĢinden gitti, bazen öbürünün. Devrimin
bu motor gücü, barikatların baĢından hiç ayrılmadı, bazen
meclise girip gırtlağını sıktı bütün bu burjuvaların, yakalarından tuttu
kimilerini (Girondenlerin) doğru giyotine götürdü. Kral ve Kraliçeyi de
tutuk-layan onlar değil miydi? Halk; biliyorsunuz, heterojen (karıĢık
sınıflardan meydana gelen) bir kavram. O günün Fransa'sının
deyimiyle bu
kavramın içinde, ticaret burjuvazisi, sanayi burjuvazisi, küçük burjuvazi,
köylülük ve iĢçi sınıfnı içine alıyordu. Sınıflar ittifakı böylesine karıĢık
olunca, ortalık da karma karıĢık olacaktır hiç Ģüphesiz. Lakin öyle oldu.
Kavga sürerken böyle, sınıflarda ayrıĢtı ve doğaldır ki birbirleri ile
çatıĢtı. Her dönem bir sınıfın damgasını taĢıdı, bazen üç sınıfın damgasını
aldı üstüne, sonra yine birbirlerine döndüler kapıĢmak için.
19 Kasım 1793'te savaĢ bakanı Baptiste Bouchotte'ye Ģöyle diyordu,
Claude Ysabeau: "Fransa'da iki ayrı iktidar mı var?" Evet, öbür iktidar
sokaklarda, varoĢlardaydı, kırlardaydı! 4 Aralık 1793'te Robespierre
eliyle gericiliğe davetiye çıkarılana kadar da sürdü, 9 Thermidor sonrası
iyice bir ezildi ama Direktuar'a kadar sürdü bu çatıĢma (Ekim 1795).
Bilirsiniz, bir devrimi baĢarmak, yapmak için sadece "güzel nedenler"
yetmez, gerekli Ģartlar yeterli olguların olması da gerekir. Proletaryanın
ne bunu baĢaracak gücü, ne bilinci, ne de öncüsü vardır. Ordan oraya
savrulup durmaktadır o. ġartlar iĢçi sınıfı için yetersizken, burjuvazi için
olgunlaĢmıĢ bir meyve durumundadır. Burjuvazi korkakça kem küm
ederken mecliste, top sesleri yırtar ortalığı, dövülür krallığın vahĢet kalesi,
politik tutukluların mezarhanesi Bastille zindanın duvarlarını, odacı
Millard önderliğinde. Halk sahneye çıkmıĢtır. (14 Temmuz 1789). ġu öykü
o zamanı anlatır; Kral XVI. Louis, top seslerini duyunca Versail-les
sarayının balkonuna çıkar, "Ne bul" der "isyan mı? " UĢaklar, nezakette
kusur etmeden cevap verirler, "Hayır Majesteleri, bu bir devrim!"
OLAYLARIN PERDE ARKASI
Çok fazla gerilere gitmeden belirtelim ki, Fransa'daki burjuvazi Osmanlı'da
olduğu gibi, ne yabancı kapitülasyonların bir ürünü, yani
aracı-tefeci, ne de ekonomiden, sanayiden kopuk asalak bir burjuvazi.
Üzerinde yükseldiği toprak, sanayi, sermaye kendisinindi. 16. yüzyılda,
Osmanlı kapitülasyonların elinde "zar" ağlarken, Fransız burjuvazisi epey
bir süredir merkantalist dönemi yaĢıyordu. Dünya ticaretinde ve sanayi
kalkınmada Ġngiltere ve Hollanda'dan sonra gelen enbüyük güçtü. Her ne
kadar, Hollanda'yı zaman içinde geride bıraktıysa da Ġngiltere düzeyine
hiçbir zaman ulaĢamadı. Günümüze kadar da aynı Ģeyi söyleyebiliriz.
67