tc süleyman demirel üniversitesi fen bilimleri enstitüsü sütçüler

2.5. Mermerlerde Başlıca Yabancı Maddeler
Demir Sülfürler: Bunlar genellikle her cins mermerde mevcuttur. Pirit, mermerde
en fazla bulunan demir sülfürdür. Mermer içinde dağınık bir halde veya band ve
kümeler halinde bulunur.
Pirit içeren mermerler dış tesirlere karşı uzun süre mukavemet edebilirler. Bunlar
harici kaplamalarda kullanılmaktadır. Piritli mermer aynı zamanda süs eşyalarında ve
binaların içyapılarında da kullanılır. Sarı pirit, cilalanmış satıhlarda dekoratif şekiller
arzeder. Fakat piritin son derece sert oluşu kesme işini zorlaştırır, malzemeyi yıpratır.
Silis: Kalker içine silisli materyal nüfuz eder ve böylelikle mermer içinde silisli
budak veya bandlar meydana gelir, bazen de az miktarda silis ihtiva eden sular,
yarıklardan süzülerek, çatlak ve oyuklar arasına çökelir.
Silis genel olarak mermerin görünüşünü değiştirir. Taşın arasına giren bu maddeler
renkler meydana getirirler. Mermerin bünyesinde silis bulunması istenmez. Çünkü
çıkarma işini zorlaştırır ve cilalanmada da güçlük yaratır.
Silikatlar: Silis bazen diğer elemanlarla birleşerek piroksen, amfibol, mika ve klorit
gibi silikatlar meydana getirir. Silikatlı terimi, silikat içeren mermerler için kullanılır.
Kitlede siyah bandlar veya lekeler şeklinde görülen bu silikatlar mermerin özelliğini
bozar. Fakat bazı dumanlı mermerler süs eşyası yapmada kullanılır.
2.6. Mermer Sahasının İncelenmesi
Mermer sahası çalıştırılmaya başlamadan önce incelemeli ve bu yerlerin ilk
incelemelerinde aşağıdaki özellikler göz önüne alınarak başlanmalıdır.
a) Geniş rezervler tespit edilmelidir. Küçük işletmeler için yılda 1000 m 3 , büyükler
için 3000 m 3 ün üstünde bir iş hacmi göz önünde tutularak, 30 yıllık bir ömür
dönüşülebilir. Yaz faktörü her mevkide değişir. Örtü tabakası kaldırdıktan sonra
hesaplamalar için, %50 oranında bir kayıp kabul edilir.
33