buradan - Mithat Alam Film Merkezi - BoÄaziÃ§i Ãniversitesi

More documents

Recommendations

Info

Change Nothing Kurmacadan Belgesele Pedro Costa Filmleri Yönetmen: Pedro Costa Senaryo: Pedro Costa Oyuncular: Jeanne Balibar, Rodolphe Burger, Hervé Loos 2009 / Portekiz, Fransa / Fransızca, İngilizce / 100’ Fransız sinemasının en zarif ve yetenekli oyuncularından olan Jeanne Balibar’ın ikinci albümünün kayıtları ve sanatçının daha sonra verdiği konserler sırasında çekilen Ne Change Rien, müzisyen kimliği ikinci planda kalan bir isme odaklanarak izleyiciyi şaşıryor. Pedro Costa, Balibar’ı Assayas ve Rivee gibi ustaların filmlerinden tanıyanları da şaşırtmak için izleyiciye Balibar’ın oyunculuğunu unuuruyor. Neredeyse yarım saat süren ve tek bir şarkının yinelenmesinden oluşan provalarda sanatçının kırılganlığını, hatalarını ve bu hataları giderme çabasını izliyoruz. Balibar’ın sahne aldığı bölümler ise filmin en sonuna saklanıyor. Böylelikle perdedeki halini iyi bildiğimiz bir “persona”ya yeniden hayranlık beslemek yerine onun yaşadığı zorlu bir sürece tanıklık ediyor; Balibar’ın bambaşka bir yönü ile tanışıyoruz. Son yıllarda Jonathan Demme’den Marn Scorsese’ye pek çok usta yönetmen, müzisyenler ve konser turneleri ile ilgili belgeseller çek. Fakat bu filmlerin hemen hepsi sahne arkasında yaşanan çalkanları hatasız sahne performanslarıyla birlikte sunarak izleyiciyi heyecenlandırmaya çalışan ve tanıdık dramak yapıları izleyen çalışmalardı. Çoğu “sahne belgeseli” adeta bir macera filmini andıran bu “zorlukların ardından gelen başarı” izleğine uygun şekilde hareketli kameralarla çekilmiş ve dinamik biçimde kurgulanmış. Costa ise uzun stak planlardan oluşan, dingin bir filme imza ayor. Böylelikle filmin görsel dünyası sonuçtan ziyade süreçle ilgilenen yapısına uygun hale geliyor. Costa hem planları uzun tutarak Balibar’ın performanslarını kesinsiz izlememize olanak sağlıyor hem de özenle kurduğu kompozisyonlar sayesinde görsel açıdan büyüleyici bir seyirliğe ulaşıyor. Işığın ve gölgelerin neredeyse Balibar kadar önemli bir rol üstlendği Ne Change Rien, sıradan bir kayıt stüdyosunu göz kamaşrıcı bir sahneye çeviren benzersiz bir atmosfere sahip. Hipnoze edici bu atmosfer sayesinde provalarla örülü zorlayıcı yapısına rağmen akıp giden, izleyiciyi müziğin ritmine ortak eden bir film bu. Costa kağıt üstünde son derece cılız görünen, tekrarla kurulan bir filmi; izleyicinin zihnine kazınan görsel ve işitsel bir deneyime çevirirken siyah ve beyaz arasındaki her bir tondan faydalanıyor. Filmin görsel dokusunda, yönetmenin Balibar’ın güzelliğini perdeye yansıtmaktan çekinmemesinin ve bütün filmin adeta Balibar’a yazılmış bir aşk mektubu işlevi görmesinin de payı var. Costa bu noktada incelikli bir denge tuuruyor ve birbirinden çarpıcı yakın planlarda, döre üçü karanlıkta kalan kadrajın merkezinde yer alan Balibar’ın tüm etkileyiciliğine rağmen tek boyutlu bir hayranlık nesnesine dönüşmesini engelliyor. Ne Change Rien Costa filmografisinin iki ayrı kutbunu bir araya geren bir köprü, yönetmenin sinemasında önemli ve ayrıcalıklı bir durak. Costa hem O Sangue (1989) gibi türler arasında gezinen slize filmlere imza atmış hem de Fontainhas Üçlemesi’nde olduğu gibi belgesele yakın bir üslupla işçi ve göçmen öyküleri anlatmış bir yönetmen. Ne Change Rien bir sanat eserinin yaram sürecini belgeleyen bir “emek filmi”, ancak Costa bu süreci esteze eği ve atmosfer ya da rim gibi kavramlar üzerine giği için filmin alışıldık anlamda bir sanatçı portresi olduğu söylenemez. Costa’nın amacı filmine konu olan çalışmaların eksiksiz bir dökümünü sunmaktan ziyade kendi filmografisinde gözlemlediği bir kırılmaya çözüm üretmek. Bu çabanın sonucu yönetmenin kendine özgü sinemasıyla tanışmak isteyenleri benzersiz atmosferi ve birinci sınıf müzikleri ile, Costa’yı tanıyanları ise belgeselin sınırlarını aşan cesur yapısı ile cezbedecek nadide bir mücevher. Engin Karayel 54 1 Kasım Salı 15:00
Kurmacadan Belgesele Pedro Costa Filmleri Yönetmen: Pedro Costa, Thierry Lounas Oyuncular: Danièle Huillet, Jean-Marie Straub 2001 / Portekiz, Fransa / İtalyanca, Fransızca / 104’ Where Does Your Hidden Smile Lie Where Does Your Hidden Smile Lie Pedro Costa’nın, Danièle Huillet ve Jean-Marie Straub tarandan çekilen Sicilia! (1999) filminin montaj aşamasını filme aldığı görüntülerden oluşuyor. Çekim süreci tamamlanmış filmin film halini almasını konu edinen belgesel boyunca iki yönetmenin karar alma süreçlerini izliyoruz. Bu süreçler kimi zaman açıklayıcı bir ton alırken kimi zaman da yönetmenlerin birbirlerini ikna süreçlerinin çekişmeli, gergin bir yansıması oluyor. Film yapım sürecinin anlaldığı film, eldeki kayıtların çekim hızı ve açısıyla oynanan görüntülerle başlıyor. Costa’nın aynı sahneyi pek çok kez ve farklı şekillerde sunması, Huillet ve Straub’un harcadığı emeğin önemine işaret ediyor. Ayrıca, bu gösterimler sırasında açığa çıkan her bir hamlenin eldeki materyali farklı yerlere sürüklemesi de ekranda gördüğümüz dünyanın yapaylığını vurguluyor. Bu sebeple kimi sahnelerde çerçevesini gördüğümüz kadrajı işaret eden yönetmenin elini görebiliyoruz. Özellikle yakın çekim olan örneklerde film karesinin editörün ellerine olan görece küçüklüğü filmlerin yara olduğu gerçeğini pekişriyor. Kayıt odasında film şeritlerinin dönmesinden gelen ses de bize tam olarak bunu anlayor. Film yapma sürecinin yapaylığına ilişkin söylemleri destekleyen film, türünün belgesel olmasıyla perdeye yansıyanların gerçekliğini izleyiciye de sorgulayor. Sinemanın yapaylığını sinemanın en gerçekçi türlerinden biriyle anlatmak yönetmenin cesur tavrını sergiliyor. Kurmaca filmlerinde de sosyo-polik konuları minimalist bir bakış açısıyla inceleyen Costa, çok katmanlı olay ve durumları gerçekliğe odaklanarak işliyor. Costa, film yapımına dair belgesel filminde kendi sinemasına dair ipuçları vermekle birlikte yine filmin içinde bulunan seminer sahnesinde yapım sürecini işlediği Sicilia! (1999)’nın yönetmenlerinin de sinemasal tavırlarını tanıtmalarını sağlıyor. Yine yönetmenlerin montaj sürecindeki diyalogları ile Buñuel ve Bresson gibi yönetmenlerin sinemasal duruşlarına da değiniyor. Sinefil’in bu sayısında Altyazı tarandan hazırlanan Where Does Your Hidden Smile Lie’ın da içinde bulunduğu seçki, hem Pedro Costa sineması hem de Portekiz Sineması’nı tanıtmak amacı güdüyor. Costa’nın Portekizli iki yönetmenin film yapım sürecini anlağı filmi de bu sebeple seçkinin görülmesi gereken örneklerinden biri oluyor. Filmlere farklı bakış açılarından yaklaşmak isteyen sinemaseverler, Where Does Your Hidden Smile Lie’ı filmi 9 Kasım- 25 Aralık 2009 tarihli Sinefil’de gerçekleşrilen “Filmlerde Film Yapımı” seçkisi ile de bütünleşrebilir. Le Mépris (1963), Camera Buff (1979), The Player (1992), Sunset Boulevard (1950),Close-up (1990) ve Oo e Mezzo (1963) filmlerinden oluşan seçki, Sinefilci’leri yönetmenlerin düşünsel ve teknik dünyalarına taşıyordu. Seçkiye alternaf filmleri ise 2010 yılının ilk Sinefil’inde bir dosya ile sunmuştuk. Bu seçki ve dosya ile izleyiciler, Costa’nın Where Does Your Hidden Smile Lie’ının da yapğı gibi farklı yönetmenlere ve onların sinemasal tutumlarına dair örnekler izleyebilirler. Costa, yönetmenleri Danièle Huillet ve Jean-Marie Straub’un “Sinemaya güvenemezsin!” moosunu benimsediği Sicilia! (1999) filmini merkeze alark kendi sinemasal duruşunu da açığa vuruyor. Sicilia! (1999) filminin karakterlerinin “Seni unutmayacağım.” repliğini, kendi filminde bir donmuş kare ile takip eren yönetmen, yaşansal gerçeklik ile sinema görselliği arasında son derece doğru ve güçlü bir köprü kuruyor. Nermin Taşkale 2 Kasım Çarşamba 16:00 55
Page 1 and 2:
BOĞAZİÇİ ÜNİVERSİTESİ BOĞA
Page 3 and 4:
Editörden Boğaziçi Üniversitesi
Page 5 and 6: Haberler • Bu yıl 10. Kez izleyi
Page 7 and 8: Yılmaz Güney Filmleri Seyyit Han
Page 9 and 10: Yılmaz Güney Filmleri Duvar Yöne
Page 11 and 12: Yılmaz Güney Filmleri Arkadaş Y
Page 13 and 14: Çek Yeni Dalgası Çek Yeni Dalga
Page 15 and 16: Çek Yeni Dalgası feminist alterna
Page 17 and 18: Çek Yeni Dalgası Closely Observed
Page 19 and 20: Çek Yeni Dalgası The Party and th
Page 21 and 22: Çek Yeni Dalgası Cremator Yönetm
Page 23 and 24: Çek Yeni Dalgası Loves of a Blond
Page 25 and 26: Çek Yeni Dalgası Intimate Lightni
Page 27 and 28: Kısa Film 2010-2011 Öğrem Yılı
Page 29 and 30: Moderatör : Mithat Alam 6 Ekim Per
Page 31 and 32: Nuri Bilge Ceylan Filmleri Mayıs S
Page 33 and 34: Nuri Bilge Ceylan Filmleri İklimle
Page 35 and 36: 13 Ekim Perşembe 18 00 Yavuz Özka
Page 37 and 38: Yavuz Özkan Filmleri Bir Kadının
Page 39 and 40: Yavuz Özkan Filmleri Yağmur Kaça
Page 41 and 42: 20 Ekim Perşembe 18 00 Kadir İnan
Page 43 and 44: Kadir İnanır Filmleri Dila Hanım
Page 45 and 46: Kadir İnanır Filmleri 72. Koğuş
Page 47 and 48: Sinefil Seminerleri Güz 2011 2008
Page 49 and 50: Yeni Türkiye Sineması Çoğunluk
Page 51 and 52: Yeni Türkiye Sineması Press Yöne
Page 53 and 54: Altyazı Dergisi Paneli 3 Kasım Pe
Page 55: Kurmacadan Belgesele Pedro Costa Fi
Page 59 and 60: BOĞAZİÇİ ÜNİVERSİTESİ MİTH
show all

buradan - Mithat Alam Film Merkezi - BoÄaziÃ§i Ãniversitesi

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?

buradan - Mithat Alam Film Merkezi - BoÄaziÃ§i Ãniversitesi