14.11.2012 Views

Erişkinlerde Görülen İşitme Kayıpları

Erişkinlerde Görülen İşitme Kayıpları

Erişkinlerde Görülen İşitme Kayıpları

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

OTOSKOP 2003; 2:83-89 DERLEME<br />

Eriþkinlerde <strong>Görülen</strong> Ýþitme Kayýplarý<br />

Doç.Dr. Nevma Atay MADANOÐLU<br />

ÖZET<br />

Genel olarak iþitme kayýplarýný, etiolojilerine göre genetik, otoimmün bozukluklar, enfeksiyonlar, tümörler,<br />

travmalar, ototoksisite, vasküler, nöral bozukluklar, metabolik bozukluklar ve diðer patolojilere baðlý olmak<br />

üzere, on ana baþlýk altýnda toplayabiliriz. Hiçbir anatomik lezyona baðlý olmayan pseudohypacusis ise,<br />

oldukça sýk rastlanan bir diðer iþitme kaybý türüdür.<br />

Dýþ kulak yolu obstruksiyonlarý, eksternal otit, konjenital atrezi, otitis media, fiksasyonlar, kemikcik zincirinin<br />

kopukluklarý, travmaya baðlý timpanik membran perforasyonu, östaki disfonksiyonlarý en sýk iletim tipi<br />

iþitme kaybý yapan patolojilerdir. Hava ve kemik yolu saf ses eþikleri arasýnda 10 dB'yi aþan farklýlýk, iletim<br />

tipi patolojinin göstergesidir.<br />

Sensorinöral iþitme kayýplarý içinde kohlear menþeili kayýplar en fazla presbiakuzi, akustik travma, ototoksite,<br />

enfeksiyonlar ve herediter nedenlere baðlý kohleanýn anatomik bozukluklarýndan oluþur. Normal iþitme<br />

eðrisinin altýnda hava ve kemik yolu eþikleri elde edilir ve ikisinin arasýndaki farklýlýk 10 dB'den azdýr.<br />

Otoakustik emisyon (OAE) ve beyin sapý uyarýlmýþ odyometrisi (ABR), nöral patolojinin ayýrýcý tanýsýný yapmada<br />

kullanýlan yöntemlerdir.<br />

Nöral iþitme kayýplarýnda sensorinöral tipte iþitme kaybý görülmekle beraber, konuþmayý anlama puanlarýnda<br />

iþitme kaybýyla orantýsýz düþük skorlar elde edilir. Nöral presbiakuzi, 8. sinir obstruksiyonlarý, demiyelinizasyon<br />

bozukluklarý, enfeksiyonlar en sýk iþitme kaybý yapan nöral etiolojilerdir.<br />

Marmara Üniversitesi Týp<br />

Fakültesi Odyoloji Bilim Dalý,<br />

ÝSTANBUL<br />

Makalenin geliþ tarihi: 03.08.2002 Yayýna kabul tarihi: 12.12.2002<br />

Anahtar Kelimeler<br />

Ýþitme kaybý<br />

Sensorinöral tip<br />

Ýletim tipi<br />

Key Words<br />

Hearing loss<br />

Sensory neural type<br />

Conductive type<br />

Hearing Loss in Adults<br />

Generally we can identify hearing loss according to their etiology. The most frequently seen<br />

etiologies are; genetic, autoimmune disorders, infections, tumors, trauma, ototoxicity, vascular,<br />

neural disorders, metabolic disorders and their pathologies. Also we have to add pseudohypacusis<br />

as an other item.<br />

Blockage of the external auditory canal, external otitis, congenital atresia, otitis media, fixation,<br />

disarticulation of the assicular chain, tympanic membrane perforation due to trauma, eustachian<br />

tube dyfunction are the most frequently seen pathologies that cause conductive type hearing<br />

loss. We can make the definition of conductive type hearing loss as air conduction thresholds<br />

worse than bone-conduction thresholds, by more than 10dB.<br />

Sensory hearing loss, results from pathology involving the sensory end organ in the cochlea<br />

as presbyacusis, exposure to intense noise, ototoxicity, infection and heredity. Sensory hearing<br />

loss is demonstrated by decreased air-conduction thresholds equivalent to decreased<br />

bone-conduction thresholds. Sensory hearing loss is differentiated from neural pathology by<br />

otoacoustic emissions(OAE) and auditory brainstem responses(ABR).<br />

In neural hearing loss, we see sensoryneural hearing loss with low speech perception scores.<br />

Neural lesion may be differentiated from sensory lesions by AB and OAE. Neural presbiakuzi,<br />

8th nerve obstructions, demyelinization disorders, infections are the most frequently seen<br />

pathologies.<br />

83


MADANOÐLU NA.<br />

GÝRÝÞ<br />

Ýþitme mekanizmasýnýn senkronize iþlemini<br />

engelleyen patolojiler, iþitme fonksiyonunda<br />

bozukluklara neden olurlar. Bu bozukluklar,<br />

patolojinin lokalizasyonuna göre iþitme kaybýna<br />

neden olabileceði gibi; konuþulanlarý anlamama,<br />

yüksek sesten rahatsýz olma, ses lokalizasyonunda<br />

güçlük gibi, uyaranlarýn algýlanmasýnda<br />

çeþitli problemler þeklinde de görülebilir.<br />

Ýþitme bozukluklarý, lokal patolojilere baðlý olabileceði<br />

gibi, sistemik hastalýklarýn veya vücuttaki<br />

daha geniþ kapsamlý bozukluklarýn semptomu<br />

olarak da ortaya çýkabilir.<br />

Ýþitme kaybýna neden olabilecek patolojiler<br />

genel olarak þu þekilde sýnýflandýrýlabilir:<br />

• Genetik<br />

• Otoimmün bozukluklar<br />

• Enfeksiyonlar<br />

• Tümörler<br />

• Travmalar<br />

• Ototoksite<br />

• Vasküler olaylar<br />

• Nöral bozukluklar<br />

• Metabolik bozukluklar<br />

• Diðer patolojiler<br />

Ayrýca, yukarýdaki sýnýflandýrmada sayýlmayan,<br />

fakat eriþkinlikte de etkisi görülen iç kulak displazisi,<br />

perinatal hipoksi, teratojenler, hiperbilirübinemi,<br />

düþük doðum kilosu, prematürelik,<br />

TORCHES gibi konjenital bozukluklarýn da,<br />

iþitme kaybýna neden olabildiði bilinmelidir.<br />

l. Genetik Bozukluklar<br />

Sendromlar:<br />

Eriþkinlerde, çeþitli sendromlara baðlý olarak iletim<br />

tipi ya da sensorinöral tipte iþitme kaybý<br />

gözlenir. Bir kýsým vakalarda iþitme kaybý, ileri<br />

yaþta görülür; progresif olma özelliði nedeniyle<br />

erken yaþlarda farkedilmezken, iletiþim sorunu<br />

eriþkinlik çaðýnda ortaya çýkar. Bazý sendromik<br />

hastalýklar, dýþ ve orta kulaðýn anatomik oluþumunu<br />

engellediði veya bozuk yapýlaþmaya<br />

neden olduðu için, iletim tipi iþitme kaybý meydana<br />

getirirler. Treacher-Collins, Nager acrofasial<br />

dysostosis, Miller Sendromu, Goldenhar<br />

84<br />

Sendromu gibi vakalarda genellikle bilateral,<br />

çok seyrek olarak da unilateral iþitme kaybý<br />

görülür. 1<br />

Susac, genellikle 20-40 yaþlarýndaki kadýnlarda<br />

ortaya çýkar. Genellikle ensefalopati, retina<br />

arterinde oklüzyon ve sensorinöral iþitme kaybý<br />

ile tanýmlanýr. Hastalýk 1-2 yýl gözlenir, sonra<br />

remisyona girer. Ýþitme kaybýna göre konuþmayý<br />

anlama puaný daha düþüktür. Genellikle multiple<br />

sklerozla karýþtýrýlýr. 2<br />

Xeroderma pigmentosum, defektif DNA yapýlaþmasýna<br />

baðlý kalýtýmsal bir hastalýktýr. Santral ve<br />

periferal sinir sisteminde primer nöron dejenerasyonuna<br />

neden olur. Bu nedenle, nöral<br />

menþeili bir sensorinöral iþitme kaybý geliþir.<br />

Her ne kadar hafif derecede bir iþitme kaybý<br />

saptanýrsa da, konuþmayý anlama puaný düþüktür.<br />

Uyarýlmýþ beyin sapý odyometrisinde dalgalar<br />

gözlenmezken, oto-akustik emisyon mevcuttur.<br />

3<br />

Buna karþýlýk yapýsal bozukluðun lokalizasyonuna<br />

göre, Brancio-Oto-Renal (BOR) ve Lacrimo-<br />

Auriculo-Denta-Digital (LADD) sendromlarýnda<br />

mikst tip veya sensorinöral iþitme kaybý gözlenir.<br />

Townes-Brocks, Aström, Edwards, Hersh,<br />

Refrum gibi sendromlarda ise sensorinöral<br />

iþitme kaybý görülür ve progresiftir. 1<br />

Gasparini ve arkadaþlarýnýn yaptýklarý çalýþmaya<br />

göre; 45 yaþ altýndaki bireylerin %4'ünde iþitme<br />

kaybý geliþir. Ýþitme kaybýna neden olan hastalýklar,<br />

geniþ bir yelpaze oluþturur. Konjenital veya<br />

geç ortaya çýkmýþ, iletim tipi veya sensorinöral<br />

iþitme kayýplarý, sendromik veya sendromik<br />

olmayan nedenlere baðlý geliþebilir. Bu çalýþmada,<br />

genetik olarak geliþen iþitme kayýplarýnýn<br />

%30'unun sendromik, %70'inin ise sendromik<br />

olmadýðý saptanmýþtýr. 4<br />

Otoskleroz<br />

Otosomal dominant oluþumlu bir patolojidir.<br />

Kadýnlarda görülme sýklýðý daha fazladýr. Ýlk<br />

evresinde, stapes refleks testinde on-off refleks<br />

gözlenir; iþitme kaybý görülmez. Zamanla orta<br />

frekanslarda düþme baþlar, hava-kemik yolu eþikleri<br />

açýlýr. Alçak frekanslarda düþüþ gözlenerek,<br />

iþitme eðrisinin þekli deðiþir ve iletim tipi iþitme<br />

kaybý ortaya çýkar. 5 Kemik yolu iþitme eþik-<br />

OTOSKOP 2003;2:83-89


lerinde 2 kHz'deki çentik tarzý düþüþ (Carhart<br />

notch), otosklerozun tipik özelliði olarak bilinir. 6<br />

Kohlear otoskleroz'un odyolojik bulgularý farklýlýk<br />

gösterir. Her ne kadar konfigürasyonu, alçak<br />

frekanslarda yüksek, yüksek frekanslarda düþük<br />

eþikleri ile otoskleroza benzerlik gösterse de hava-kemik<br />

yolu aralýðý gözlenmez. Kelimeleri anlama<br />

yüzdesi diðer kohlear patolojilere göre<br />

daha yüksektir.<br />

Sensorinöral iþitme kaybý progresif olup, yavaþ<br />

ilerleyen, diðer bir otosomal dominant vestibulo-kohlear<br />

patoloji ise Dandy sendromudur.<br />

Stickler sendromunda, (herediter progresif<br />

arthro-ophtalmopathy) bilateral presbiakuzi<br />

daha çok 4-8 kHz'deki frekanslarda saptanýr. Bu<br />

hastalarda, otoskopik muayenede normal kulak<br />

zarý görüntüsü izlenirken, elektroakustik impedans<br />

bulgularýnda hipermobil orta kulak<br />

hareketini yansýtan Tip Ad timpanogram elde<br />

edilir. Tip I Stickler sendromunda genellikle<br />

progresif iþitme kaybý gözlenmez. 8<br />

Ishikawa'nýn çalýþmasýnda, mitochondrial<br />

T75IIC mutasyonuna baðlý, sendromik olmayan,<br />

kohlear ve retrokohlear iþitme kaybý vakalarý,<br />

gözlenmiþ. Genellikle orta-ileri derecede sensorinöral<br />

iþitme kaybý gözlenen vakalarýn bir kýsmýnda<br />

retrokohlear komponent saptanmýþ.<br />

Beyin sapý uyarýlmýþ davraným odyometresinde,<br />

bu vakalarda bozukluk tesbit edilmiþtir. 9<br />

2. Enfeksiyonlar<br />

Sifilis: Eriþkin yaþlarda geçirilen sifiliste,<br />

kohleovestibüler bulgular elde edilir. Ani iþitme<br />

kaybý veya idiopatik progresif iþitme kaybý ortaya<br />

çýkar. Tedavi sonrasý bazý vakalarda iþitmenin<br />

düzeldiði bilinmektedir. Bazý vakalarda ise,<br />

kalýcý retrokohlear iþitme kaybý izlenmektedir. 5,6<br />

Brusella, Tifo gibi bakteriyel enfeksiyonlarda<br />

sensori-nöral iþitme kaybý gözlenir. 5<br />

Viral Enfeksiyonlar: Viral enfeksiyonlarda da<br />

ani iþitme kaybý görülme insidansý yüksektir.<br />

Herpes zoster, Epstein-Barr virüs, herpes simplex,<br />

encaphelitis, HIV, CMV'de ayný þekilde sensorinöral<br />

iþitme kaybý görülmüþtür. Bazý vakalarda<br />

tedavi sonrasýnda iþitmede iyileþme saptanmýþtýr.<br />

5<br />

OTOSKOP 2003;2:83-89<br />

ERÝÞKÝNLERDE GÖRÜLEN ÝÞÝTME KAYIPLARI<br />

Bakteriyel Menenjit: Bakteriyel menenjitli<br />

vakalarda, ileri derecede sensorinöral iþitme<br />

kaybý insidansý yüksekken, fungal menenjitli<br />

vakalarda, hafif-orta derecede sensorinöral<br />

iþitme kaybý saptanmýþtýr. 5<br />

Lyme Hastalýðý: Borrelia burgdorferi enfeksiyonuna<br />

baðlý geliþebilen, bilateral sensorinöral<br />

iþitme kaybýdýr. Ýþitme kaybý orta-ileri derecede<br />

olabilir ve genellikle birçok nörolojik bozuklukla<br />

beraber görülür. Antibiotik tedavisi ile<br />

düzelir. 10<br />

3. Otoimmün Bozukluklar<br />

Sistemik lupus erythematosus, Rheumatoid<br />

hastalýklar, Polyarteritus nodose, sistemik<br />

skleroz, giant cell arteritis, Sjögren's sendromu,<br />

Behçet hastalýðý, Logan sendromu, Wegener's<br />

granulomatosis, polychondritis gibi otoimmün<br />

hastalýklarda, sensorinöral iþitme kaybý gözlenir.<br />

Bir kýsmýnda iþitme kaybý progresiftir. 5,6<br />

Raut ve arkadaþlarýnýn yaptýðý çalýþmada, romatoid<br />

artritli vakalarýn %60'ýnda sensorinöral<br />

iþitme kaybý gözlenirken, %17.14'ünde iletim<br />

tipi iþitme kaybý tespit edilmiþtir. 11<br />

4. Tümörler<br />

a) Akustik Nörinoma (vestibülokohlear schwannoma),<br />

serebello-pontin köþe tümörleri genellikle<br />

unilateral, progresif sensorinöral iþitme<br />

kaybýna neden olurlar. Çok seyrek olarak da<br />

bilateral görülebilebilirler. Genelde yüksek<br />

frekanslara doðru düþüþ gösteren bir iþitme<br />

kaybý eðrisi görülürken, alçak frekanslarda daha<br />

fazla iþitme kaybý saptanan vakalar da mevcuttur.<br />

Ayrýca ani sensorinöral iþitme kaybý<br />

vakalarýnda da akustik nörinoma olasýlýðý<br />

dikkate alýnmalýdýr.<br />

Bu retrokohlear patolojinin neden olduðu sensorinöral<br />

iþitme kaybý; düþük konuþma puaný,<br />

ipsilateral, kontralateral akustik refleks kaybý,<br />

otoakustik emisyon mevcudiyeti ve bozuk beyin<br />

sapý uyarýlmýþ davraným odyometrisi ile tabloyu<br />

belirler.<br />

b) Diðer extramedullar intrakranial lezyonlardan<br />

posterior fossa veya serebellopontin köþe<br />

menengiomu, serebellopontin köþede yer alan<br />

epidermoid kistler de benzer retrokohlear pataloji<br />

bulgularý verirler. 6,12,13<br />

85


MADANOÐLU NA.<br />

Ýnferior serebellar arter enfaktlarýnda da, baziler<br />

arter okluzyonuna baðlý ani, bilateral veya<br />

unilateral sensorinöral iþitme kaybý geliþir.<br />

Ýþitme kaybý kohlear bulgular verir.<br />

5. Travmalar<br />

A- Transvers Temporal Kemik Kýrýklarý, çok ileri<br />

derecede sensorinöral iþitme kayýplarýna yol<br />

açar, o nedenle tüm odyolojik testleri uygulamak<br />

mümkün olmaz. 5<br />

B- Perilenf fistülü, unilateral çok ileri derecede<br />

ani sensorinöral iþitme kaybýna neden olabileceði<br />

gibi; "hýnkýrma" gibi, travmasal nedenlere<br />

baðlý olarak ortaya çýktýðýnda, konuþma skorlarýnýn<br />

deðiþken olduðu, çok hafiften ileri dereceye<br />

kadar deðiþen fluktuan sensorinöral iþitme<br />

kaybý ile de kendini gösterebilir. 5<br />

C- Radyasyona baðlý travmalar, genellikle bilateral,<br />

progresif sensorinöral iþitme kaybýna neden<br />

olur. Eðer nazal bölge tümörleri gibi kitlelere<br />

radyoterapi uygulanýrsa, iletim tipi/mikst tip iþitme<br />

kaybý oluþur. Fakat radium intoksikasyonunda,<br />

retrokohlear bulgular (sensorinöral iþitme<br />

kaybý, düþük konuþmayý anlama puaný ve bozuk<br />

uyarýlmýþ beyin sapý odyometrisi) elde edilir.<br />

D- Gürültüye baðlý iþitme kaybý çok tipik bir<br />

tablo çizer. Tinnitus eþliðinde, yüksek<br />

frekanslara doðru düþüþ gösteren, 4 kHz'den<br />

sonra tekrar yukarý bir ivme çizen, sensorinöral<br />

iþitme kaybý ile karakterizedir. Gürültünün geliþ<br />

yönüne göre bilateral veya unilateral görülür.<br />

Konuþmayý anlama puaný iþitme kaybý ile orantýlý<br />

olup, rekruitment pozitiftir ve otoakustik<br />

emisyon gözlenmez. Gürültülü ortamda bulunma<br />

devam ettiði müddetçe progresif olarak<br />

iþitme kaybý artar. 14<br />

Gürültüye baðlý iþitme kaybý eþik deðiþiklikleri<br />

iki tiptir.<br />

a) Geçici eþik deðiþiklikleri; sensorinöral iþitme<br />

kaybý ve tinnitus 48-72 saat içinde düzelir.<br />

b) Kalýcý eþik deðiþiklikleri; sensöri-nöral iþitme<br />

kaybý düzelmez ve tinnitus'la devam eder.<br />

E- Barotravma; gürültüye baðlý iþitme kaybý<br />

konfigürasyonuna benzer, progresif iþitme kaybýna<br />

neden olduðu gibi, ani iþitme kaybýna da<br />

sebep olabilir (unilateral-bilateral). Konuþmayý<br />

86<br />

anlama puaný iþitme kaybý ile orantýlý olup, Metz<br />

rekruitment genellikle pozitif bulunur. 6<br />

6. Ototoksite<br />

Ýþitmede, kohlear olduðu kadar, nöral bozukluklara<br />

da neden olmaktadýr. Ototoksitenin türüne<br />

ve miktarýna baðlý olarak iþitme kaybýnýn miktarý<br />

artar. Yüksek frekanslardaki eþiklerde düþüþ<br />

daha fazladýr. Bilateral sensorinöral iþitme<br />

kaybý, düþük konuþmayý anlama puaný ve sadece<br />

kohleanýn etkilendiði durumlarda, pozitif Metz<br />

rekruitment gözlenir. Ototoksitede, iþitme kaybý<br />

ortaya çýkmadan önce otoakustik emisyonlar<br />

kaybolmaktadýr. Ototoksik ilaçlardan baþka<br />

boya, uhu gibi bazý maddelerin toksik etkisi ile<br />

de, bilateral sensorinöral iþitme kaybý<br />

oluþur. 5,6,15<br />

7. Vasküler Bozukluklar<br />

A- Hipertansiyon ve vertebrobaziler yetmezlik,<br />

progresif, yüksek frekanslara doðru düþüþ<br />

gösteren sensorinöral iþitme kaybýna neden olur.<br />

Konuþmayý anlama puaný iþitme kaybý ile orantýlý<br />

olup, Metz rekruitment pozitif gözlenir. Otoakustik<br />

emisyon gözlenmezken, uyarýlmýþ beyin<br />

sapý davraným odyometrisinde I-III. dalgalar<br />

arasý latans deðerinde kýsalma olur. Genellikle<br />

bu hastalarýn en büyük þikayeti, tinnitustur. 6<br />

Pirodda'nýn hipotansif hastalarla yaptýðý çalýþmada<br />

vakalarýn 7/20'sinde, kalýn frekanslarý<br />

tutan sensorinöral iþitme kaybýnýn ani veya yavaþ<br />

geliþtiði gözlenmiþtir. 16<br />

Vasküler hastalýklarda, kohlear orijinli ani sensorinöral<br />

iþitme kaybý da gözlenmektedir. 17<br />

Kardiopulmoner bypass ameliyatlarý sonrasý<br />

kohlear etiolojiye baðlý, hafif-ileri derece arasýnda<br />

geliþen sensorinöral iþitme kaybýnýn mikroemboliye<br />

baðlý olduðu düþünülmektedir. 18<br />

B- Ýç kulakta hemoraji de sensörinöral iþitme<br />

kaybý ile kohlear semptom veren þikayetlere neden<br />

olur. Hemorajinin miktar ve lokalizasyonuna<br />

göre, iþitme eðrisinin þekli farklýlýk gösterir.<br />

8. Nöral Bozukluklar<br />

A- Multiple-Skleroz, demiyelinizasyon bozukluðunun<br />

neden olduðu bir santral sinir sistemi<br />

hastalýðýdýr. Pontin bölgede oluþan plaklar<br />

iþitme kaybýna neden olur. Diðer bir deyimle, 8.<br />

OTOSKOP 2003;2:83-89


sinir kökündeki lezyonlarýn iþitme kaybýna neden<br />

olduklarý düþünülmektedir. 19 Hastalýk süresince<br />

episodlar oluþacaðýndan, iþitme kaybý azalýp<br />

çoðalýr, fakat hiçbir zaman tam düzelmez. Bilateral<br />

yüksek frekanslara doðru düþüþ gösteren<br />

sensorinöral iþitme kaybý gözlenir ve kayýp<br />

asimetriktir. Konuþmayý anlama skorlarý, iþitme<br />

kaybýndan beklenmeyecek ölçüde düþüktür.<br />

Uyarýlmýþ beyin sapý davraným odyometrisinde,<br />

davranýmlarýn tekrarlanabilirliði yoktur. Özellikle<br />

yüksek rate (hýz) ile uygulanan uyarýlmýþ beyin<br />

sapý davraným odyometrisinde, dalgalar kaybolur.<br />

Oto-akustik emisyon her zaman gözlenmeyebilir.<br />

Her ne kadar iþitme kaybýnda devre<br />

devre düzelmeler olsa da, uzun vadede iþitme<br />

kaybýnda progresif bir artýþ gözlenir. 5,6<br />

B- Farklý nedenlere baðlý geliþen 8. sinir<br />

nöropatisi veya desenkronizasyon bozukluðunda<br />

konuþmayý anlamada problem olur.<br />

Hiperbilirubinemia, 20 çocukluktaki yüksek ateþli<br />

hastalýklar ve akraba evliliði iþitsel nöropatinin<br />

bilinen etiolojileridir. Ýþitsel nöropatiye iç tüy<br />

hücrelerinin, tektorial membranýn, iç tüy<br />

hücreleri arasýndaki sinaptik baðlantýlarýn, spiral<br />

ganglion nöronlarýnýn, 8. sinir liflerinin bir<br />

kýsmýnýn veya hepsinin patolojileri neden<br />

olmaktadýr. Hatta nörotransmitterlerin biokimyasal<br />

deðiþimlerinin de üzerinde durulmaktadýr.<br />

21 Afferent ve efferent yollarda da dejenerasyon<br />

olabileceði ileri sürülmektedir. 22<br />

Bilindiði gibi kohlear nukleus ile korteks arasýndaki<br />

patolojiler iþitme kaybý yapmazken, ses<br />

uyaranlarýnýn algýlanmasýný bozarlar. O nedenle<br />

hastalarýn en büyük þikayeti, duyup anlamamadýr.<br />

Bu tip vakalarda iþitme normal hudutlarda<br />

olabilir, fakat konuþmayý anlama %0'a kadar<br />

düþebilir. Elektro-akustik immitansmetride normal<br />

Tip A timpanogram elde edilirken, ipsilateral<br />

ve kontralateral akustik refleksler kaybolur,<br />

buna karþýlýk otoakustik emisyon testinde normal<br />

emisyonlar gözlenebilir. Uyarýlmýþ beyin<br />

sapý davraným odyometrisinde dalgalar yok<br />

olur. 5,6,12,13,22<br />

9. Endokrin Bozukluklar<br />

a) Diabetes Mellitus'lu hastalarda, stria vaskulariste,<br />

internal auditory arterde, spiral ligamentte<br />

ve 8. sinirde dejeneratif deðiþiklikler<br />

olur. Mitokondrial tipteki diabetes mellitus'ta<br />

genellikle progresif, yüksek frekanslara doðru<br />

OTOSKOP 2003;2:83-89<br />

ERÝÞKÝNLERDE GÖRÜLEN ÝÞÝTME KAYIPLARI<br />

artan sensorinöral iþitme kaybý gözlenmekle<br />

beraber, dejeneratif deðiþikliðin lokalizasyonuna<br />

göre nöral bozukluklar, ani iþitme kaybý da<br />

görülebilir. 23<br />

Genellikle farklý derecelerde bilateral sensorinöral<br />

iþitme kaybýna ve düþük konuþmayý anlama<br />

skoruna ek olarak, pozitif rekruitment<br />

gözlenir. 5,6<br />

b) Konjenital hipotiroidizm, hayatýn ilk yýllarýnda<br />

tedavi edilmezse progresif sensorinöral<br />

iþitme kaybý geliþtirir. 23<br />

Hipotiroid bozukluklar içinde primer idiopatik<br />

hipotiroidi, orta yaþ kadýnlarda sýkça görülmektedir.<br />

Genellikle hafif-ileri derecede, yüksek<br />

frekanslara doðru artan simetrik sensorinöral<br />

iþitme kaybý görülür. Tedavi sonrasý iþitmede<br />

düzelme saptanmaz. Hastalarda tinnitus ve<br />

rekruitment sýklýkla mevcuttur.<br />

Akromegali vakalarýnda, hipotiroid vakalarý ile<br />

ayný odyolojik bulgular gözlenir. 1,5<br />

c) Metabolik bozukluk olarak iþitme kaybýna<br />

neden olan dislipidemi, progresif yüksek<br />

frekanslara doðru artan sensorinöral iþitme<br />

kaybý yaptýðý gibi, ani iþitme kaybýna da neden<br />

olmaktadýr. 29 Konuþmayý anlama skoru, iþitme<br />

kaybýna oranla düþük elde edilebilmektedir.<br />

Kohlear patolojilerde görülen pozitif rekruitment<br />

ve tinnitusa bu vakalarda sýkça rastlanmaktadýr.<br />

24-28<br />

10. Eriþkinlerde sýklýkla görülen iþitme kaybý<br />

yapan diðer hastalýklar<br />

A- Meniere hastalýðý - Endolenfatik hidrops<br />

olarak da isimlendirilen Meniere hastalýðý,<br />

endolenfin sirkülasyonunda ve absorbsiyonundaki<br />

bozukluklardan oluþmaktadýr.<br />

Meniere'in vertigo ataklarý sýrasýnda; kulakta<br />

dolgunluk, basýnç hissi ve tinnitus ile diplakuzi<br />

ve ses uyaranlarýnýn karýþýk algýlanmasý sýk<br />

gözlenen bir tablodur. Alçak frekanslarýn daha<br />

fazla tutulduðu, unilateral sensorinöral iþitme<br />

kaybýnýn fluktuan olduðu, atak sýrasýnda gözlenen<br />

eþiklerdeki düþmenin atak sonrasý eski<br />

seviyeye çýkmamakla beraber, iþitmede düzelme<br />

olduðu bilinmektedir. Zaman içinde, iþitme kaybýnýn<br />

konfigürasyonu deðiþerek yüksek frekans<br />

aðýrlýklý bir iþitme kaybýna dönüþür. Konuþmayý<br />

87


MADANOÐLU NA.<br />

anlama skoru, iþitme kaybý ile orantýlýdýr.<br />

Rekruitment pozitif olup, otoakustik emisyon<br />

testinde emisyon hiçbir frekans bantýnda gözlenmez.<br />

ABR testinde, I-III. dalgalar arasý latans<br />

deðerlerinde kýsalma gözlenir. 5,6,29,30<br />

Ayný semptomlarý veren endolenfatik hidrops ile<br />

vestibuler neuritis arasýndaki ayrýcý taný odyolojik<br />

testlerle yapýlýr. Vestibuler neuritis'te iþitme<br />

kaybý gözlenmez.<br />

B- Presbiakuzis - Ýþitme mekanizmasýnýn yaþlanmasý<br />

olarak tanýmlanabilen presbiakuzi<br />

Schuknecht tarafýndan:<br />

a) Sensori<br />

b) Nöral<br />

c) Metabolik<br />

d) Mekanik presbiakuzi olarak sýnýflandýrýlmýþtýr.<br />

Geriatrik populasyonda, orta kulak yapýsýnda<br />

deðiþiklikler gözlenmektedir. Fakat bu anatomik<br />

deðiþim, orta kulak rezonans frekansýný deðiþtirmemekte,<br />

böylece ses iletimi engellenmemektedir.<br />

31<br />

Presbiakuzide progresif olarak artýþ gösteren,<br />

yüksek frekanslara doðru eðimli bir konfigürasyonu<br />

olan bilateral sensorinöral iþitme kaybý<br />

gözlenir.<br />

Sensori (kohlear) presbiakuzide, kohlear duktusun<br />

bazal ucundaki atrofi ile tüy hücreleri ve<br />

destek hücrelerinin dejenerasyonu söz konusu<br />

olduðundan, kohlear bir iþitme kaybýnýn tüm<br />

özellikleri sergilenir. Metz rekruitment pozitif<br />

olup, hastanýn yüksek sese karþý toleransý çok<br />

düþüktür. Emisyon gözlenmezken, konuþmayý<br />

anlama skoru iþitme kaybý ile orantýlýdýr.<br />

Nöral presbiakuzide ise, spiral ganglion<br />

hücrelerinden baþlayarak, daha üst seviye iþitme<br />

yollarýndaki dejenerasyona baðlý olarak, konuþmayý<br />

anlama skoru iþitme kaybýyla orantýsýz<br />

ölçüde düþüktür. O nedenle hastanýn þikayeti<br />

1. Gorlin RJ, Toriello HV, et al. Hereditary hearing loss and its<br />

syndromes. Oxford University Press, 1995.<br />

2. Yellin MW, Johnson TW. A case of susac syndrome. J Am<br />

Acad Audiol 2000; 11(9):484-8.<br />

88<br />

KAYNAKLAR<br />

sesten aþýrý rahatsýzlýktan çok, konuþulanlarý<br />

anlamamaktýr. 32,33<br />

Metabolik presbiakuzi, kohleadaki enerji üretimini<br />

saðlayan fiziki ve kimyasal iþlemlerdeki<br />

defekt ve vasküler deðiþiklikten kaynaklandýðýndan<br />

iþitme kaybý fluktuandýr.<br />

Mekanik presbiakuzi, kohlear duktus mekaniðindeki<br />

defekt ve baziler membran ve spiral ligament<br />

atrofisinden kaynaklanýr. Presbiakuzi<br />

türleri içinde konuþmayý anlama puaný en yüksek<br />

olan tiptir. 34<br />

C- Ani Ýþitme Kaybý: En az üç ardýþýk frekansta,<br />

iþitme eþiklerinde iki-üç gün içerisinde ortaya<br />

çýkan, 30 dB veya daha fazla düþüþ olarak tanýmlanýr.<br />

Ani iþitme kaybýnýn %70 civarýnda<br />

idiopatik olduðu 35 veya vasküler etiolojiye<br />

dayanan, kohleayý ve/veya sekizinci siniri tutan<br />

bir olay olduðu kabul edilir. Ani iþitme kaybýnýn<br />

etiolojileri arasýnda hyperfibrinogenemia, kafa<br />

travmasý ve vasospasma neden olduðu için,<br />

migren sayýlabilir. 36-38 Çoðu zaman tinitus, vertigo,<br />

kulakta basýnç hissi de iþitme kaybýna eþlik<br />

eder. Genellikle, saf ses hava ve kemik yolu eþiklerinde<br />

görülen düþme fluktuan olabilir ve unilateraldir.<br />

Tedavi iþitme kaybý oluþumundan kýsa<br />

süre sonra baþlarsa, tabii ki etiolojiye de baðlý<br />

olarak iþitmede düzelme gözlenir, hatta eski<br />

haline dönebilir. Her ne kadar tedaviye baþlama<br />

süresi ile ilgili farklý görüþler ileri sürülse de,<br />

bizim gözlemlerimiz, 1-2 gün içinde baþlanan<br />

tedavinin (retrokohlear bir patolojiye baðlý<br />

olmadýðý vakalarda) iþitmeyi eski seviyesine<br />

çýkma yüzdesini çok arttýrdýðýdýr. Ani iþitme kaybýnda<br />

alçak frekanslarda iþitme kaybý oluþmasýna<br />

oldukça sýk rastlanýr. 39,40<br />

Yazýþma Adresi:<br />

Doç.Dr. Nevra ATAY MADANOÐLU<br />

Marmara Üniversitesi Odyoloji Bilim Dalý<br />

ÝSTANBUL<br />

3. Robbins JH, Kraemer KH, Merchant SN, et al. Adult-onset<br />

xerodermal pigmentosum neurological disease-observations<br />

in on autopsy case. Clin Neuropathol 2002; (21)1:18-<br />

23.<br />

4. Gasparini P, Estivill Y, Fortina P. Vestibular and hearing loss<br />

OTOSKOP 2003;2:83-89


in genetic and metabolic disorders. Curr Opin Neurol<br />

1999 Feb; 12(1):35-9.<br />

5. Irwin J. Causes of hearing loss in adults, in Stephens D<br />

(ed); Adult Audiology, in Kerr AG (ed): Scott-Brown's<br />

Otolaryngology (ed 5). London, Buttenvorth, 1987; pp<br />

127-50.<br />

6. Altschuler RA, Bobbin RP, Hoffman DW. Neurobiology of<br />

hearing: The cochlea. New York, Raven Press, 1986; 425-<br />

53.<br />

7. Verhagen WI, Huygen PL, Theunissen EJ, et al. Hereditary<br />

vestibulo-cochlear dysfunction and vascular disorders. J<br />

Neurol Sci 1989; 92(1):55-63.<br />

8. Szymko-Bennett YM, Mastroinni MA, Shotland LI, et al.<br />

Auditory dysfunction in Stickler Syndrome. Arch<br />

Otolaryngol Head Neck Surg. 2001; 127(9); 1061-8.<br />

9. Ishikawa K, Tamagausa Y, Takahashi K, et al.<br />

Nonsyndromic hearing loss caused by a mitochondrial<br />

T75IIC mutation. Laryngoscope 2002; 112(8ptl), 149-9.<br />

10. Quinn SJ, Boucher BJ, Booth JB. Reversible sensorineural<br />

hearing loss in lyme disease. J Laryngol Otol 1997;<br />

111(6), 562-4.<br />

11. Rauf VV, Cullen J, Cathers G. Hearing loss in rheumatoidarthritis.<br />

J Otolaryngol 2001; 30(5):289-84.<br />

12. Musiek F, Baran J, Pinheiro M. Neuroaudiology: Case<br />

Studies, Singular Publishing Group, Inc., San Diego,<br />

California 1994.<br />

13. Walter GB, Robert BD, Gerald MF, Marsden CD. Neurology<br />

in Clinical Practice, Buttenvorth-Heinemann 1991; 233-41.<br />

14. Dancer AL, Henderson D, Salvi RJ, Hamernik RP. Noiseinduced<br />

hearing loss, A.B.C. Decker Imprint of Mosby-<br />

Year Book, Inc 1992.<br />

15. Mencher G, Novotny G, Mencher L, et al. Ototoxicity and<br />

irradiation: Additional etiologies of hearing loss in adults.<br />

J Am Acad Audiol 1995; 6:351-7.<br />

16. Pirodda A, Ferri GG, Modugno GC, et al. Hypotension and<br />

sensori neural hearing loss; a possible correlation. Acta<br />

Otolaryngol 1999; 119(7), 758-62.<br />

17. Hankey GJ, Dunne JW. Five cases of sudden hearing loss<br />

a prosumed vascular origin. Med J Aust 1987;<br />

17;147(4):188-90.<br />

18. Walsted A, Andreassen UK, Berthelsen PG, et al. Hearingloss<br />

after cardiopulmonary bypass surgery. Eur Arch<br />

Otorhinolaryngol 2000; 257(3):124-7.<br />

19. Barratt HJ, Miller D, Rudge P. Site of the lesion causing<br />

deafness in multiple sclerosis. Scand Audiol 1988;<br />

17(2):67-71.<br />

20. Simmons JL, Beauchaine KL. Auditory neuropathy: case<br />

study with hiperbilirubinemia. J Am Acad Auidiol 2000;<br />

11:337-47.<br />

21. Starr A, Picton TW, Sninger YS, et al. Auditory neuropathy.<br />

Brain 1996; 119:741-53.<br />

22. Starr A, Sninger T, Nguyen H, et al. Cochlear receptor<br />

(microphonic and summating potentials, OAEs) and auditory<br />

pathway (auditory brainstem potentials) activity in<br />

auditory neuropathy. Ear Hear 2001; 22:91-9.<br />

23. Ravecca F, Berrettini S, Brushini L, et al. Progressive sen-<br />

OTOSKOP 2003;2:83-89<br />

ERÝÞKÝNLERDE GÖRÜLEN ÝÞÝTME KAYIPLARI<br />

sorineural hearing loss: metabolic, hormonal and vascular<br />

etiology. Acta Otorhinolaryngol Ital 1998; 18(4 Suppl<br />

59): 42-50.<br />

24. Cunningham DR, Goetzinger CP. Extra-high frequency<br />

hearing loss and hyperlipidemia. Audiology 1974;<br />

13(6)470-84, PMID; 4413397 (PubMed- indexed for MED-<br />

LINE).<br />

25. Pruszewicz H, Kruk-Zaga-Jewska A, Szyfter W, Smolinska<br />

K. Lipid Levels in Patients with Sudden Deafness of<br />

Unknown Aetiology. Audiology, 1983; 22(1):63-72.<br />

26. Campbell KLM, Rybak LP, Khardori R. Sensorineural<br />

Hearing Loss and Dyslipidemia. Am J Audiol 1986; 5,<br />

(3):11-14.<br />

27. Pruszewicz A, Kruk-Zagajewska A, Szyfter W, et al. Lipid<br />

leels in patients with sudden deafness of unknown etiolog.<br />

Audiology 1983; 22(1):63-72.<br />

28. Jones NS, Davis A. A retrospective case controlled study<br />

of 1490 consecutive patients presenting to a neuro-otology<br />

clinic to examine the relationship etween blood lipid<br />

levels and sensorineural hearing loss. Clin Otolaryngol<br />

2000; 25(6):511-7.<br />

29. Kirsh I, Thornton A, Burkard R, et al. The effect of cochlear<br />

hearing loss on auditory brain stem response latency. Ear<br />

and Hearing 1992; 13(4):233-5.<br />

30. Tono T, Morizono T. Low-frequency modulation of compound<br />

action potential in experimental perilymphatic fistula<br />

and endolymphatic hydrops. Hearing Research 1992;<br />

60:27-33.<br />

31. Wiley T, Cruickshanks KJ, Nondahl DM, et al. Aging and<br />

middle ear resonance. J Am Acad Audiol 1999; 10:173-9.<br />

32. Parthasarathy TK. Aging and contralateral suppression<br />

effects on transient evoked otoacoustic emissions. J Am<br />

Audiol 2001; 12:80-5.<br />

33. Musiek FE, Hoffman DW. An introduction to the functional<br />

neurochemistry of the auditory system ear and hearing.<br />

1990; 2(6):395-401.<br />

34. Willot JF. Aging and the auditory system, Singular publishing<br />

group. Inc. San Diego, California, 1991.<br />

35. Hirayama M, Skitara T, Okamoto M, et al. Idiopathic bilateral<br />

sensorineural hearing loss: its clinical study in cases<br />

with rapidly progressed deafness. Acta Otolaryngol Suppl<br />

1996; 524:39-42.<br />

36. Feldman H. Sudden hearing loss with delayed onset following<br />

head trauma. Acta Otolaryngol 1987; 103(5-<br />

6):379-83.<br />

37. Suckfull M, Wimmer C, Reichel O, et al. Hyperfibrinogenemia<br />

as a risk factor for sudden hearing loss. Otol Neurotol<br />

2002; 23(3):309-11.<br />

38. Viirre ES, Baloh RW. Migraine as a cause of sudden hearing<br />

loss. Headache 1996; 36(1):24-8.<br />

39. Aitasalo K, Kallinen J, Kuttila K, et al. Effects of carbogen<br />

inhalation on peripheral tissue perfusion and oxygenation<br />

in patients suffering from sudden hearing loss. Ann Otol<br />

Rhinol Laryngol 1999; 108:944-7.<br />

40. Piroddo A, Ferri GG, et al. Systemic hypotension and the<br />

development of acute sensoneural hearing loss in young<br />

healthy subjects, Arch Otolaryngol Head Neck Surg 2001;<br />

127:1049-52.<br />

89

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!