30 RADYOVİZYON Fotoğraf: Mark Daniel Dinleyicinin Tercihi Yine <strong>TRT</strong> Radyoları DOSYA Biz yayıncılardan beklenen, hedef kitlenin değişimini takip edip, program format ve içeriklerini bu duruma ayak uyduracak şekilde yeniden yapılandırmamız. Toplumun dinamik bir yapı olduğu bilinen bir gerçek… İnsanımızın ilgisi, algısı, beğenisi hızlı bir değişim içinde.
RADYOVİZYON 31 Dinleyicilerin tercihleri ve bu tercihlerin altında yatan güdülere dair yeri doldurulamaz bilgileri sunan kamuoyu araştırmaları, bugün çağdaş yayıncılığın vazgeçilmezi. Kamuoyu araştırmalarının yayıncı açısından önemi, siyasetten sosyolojiye, ekonomiden kültüre hayatın her alanına dair çok değerli ve kapsamlı bilgileri önümüze seriyor olması. Bu çerçevede Radyo ve Televizyon Üst Kurulu Kamuoyu, Yayın Araştırmaları ve Ölçme Dairesi Başkanlığı tarafından 3-15 Aralık 2009 tarihleri arasında gerçekleştirilen “Radyo Dinleme Eğilimleri Araştırması-2” konulu çalışma, toplumun radyo dinleme alışkanlığının ve tutumunun tespiti açısından önem taşıyor. Araştırma, Türkiye genelini temsilen 21 ilde, bu illere bağlı 124 ilçede toplam 167 mahalle/köyde, 15 ve daha yukarı yaştaki toplam 2600 kişi üzerinde yüz yüze mülakata dayalı anket yoluyla gerçekleştirilmiş. Araştırmada hafta içi ve hafta sonu radyo dinleme süresi ve dinlemenin yoğunlaştığı saatler, tercih edilen radyo kanalları ve bu kanalların tercih edilme nedenleri, Türkçeyi en iyi kullanan radyo kanalı, program ve müzik türleri açısından dinleme alışkanlıkları, radyo yayınlarının takip edildiği kaynaklar, radyo yayınlarından rahatsızlık duyulan hususlar, radyo hakkındaki kanaatler ve reklamların izlenme düzeyi tespit edilmeye çalışılmış. Araştırma, dinleyici odaklı-dinamik yayıncılık anlayışına sahip <strong>TRT</strong> Radyolarının başarısını gösterirken, halkımızın sorumlu kamu hizmeti yayıncılığımıza olan ilgisini de ortaya koyması bakımından önemli. % 26.5 iken, bu oran saat 00.00’a kadar %18.2’ye iniyor. En uzun süre radyo dinleyenler günde ortalama 4.18 saatle Güneydoğulular. En az süreyle radyo dinleyenler ise Karadenizliler. En fazla tercih edilen kanal sorgulandığında birinci sırada <strong>TRT</strong> Radyo kanalları, ikinci sırada Kral FM, üçüncü sırada ise Power Türk yer alıyor. <strong>TRT</strong> Radyo kanallarının dinlenme oranı toplamda %30.5… “Yalnız bir radyo kanalını dinlemek zorunda kalsanız, bunun hangi kanal olmasını istersiniz” şeklindeki kilit bir soruya gelen cevaplar, belirgin biçimde <strong>TRT</strong> radyo kanallarını işaret etmekte... Neden <strong>TRT</strong> Radyoları Araştırmada deneklerin dinledikleri radyo kanalını tercih etme nedenleri de sorgulanmış. Bu konuda alınan cevaplar analiz edildiğinde, <strong>TRT</strong> Radyo kanallarının sevilen müzikleri, tarafsız haberleri, kaliteli ve seviyeli yayınları, net yayını, kültürel ve eğitici programları ve Türkçeyi güzel kullanışından dolayı tercih edildiği anlaşılıyor. Haber bültenleri, haber programları, Türk Halk Müziği, Türk Sanat Müziği, dinî programlar ve müzikler, spor programları, canlı futbol maçları, açık oturum ve tartışma programları, kültür sanat programları, klasik Türk müziği, ekonomi programları ve yarışma programları, belirgin bir farkla <strong>TRT</strong> Radyo kanallarından takip ediliyor. Program ve müzik türlerinin en çok dinlendiği kanallar (%) (2009-2007 yılları karşılaştırması) “Yalnız Bir Radyo Kanalını Dinlemek Zorunda Kalsanız, Bunun Hangi Kanal Olmasını İstersiniz” Araştırma bulgularına göre, her beş kişiden üçü (% 60) düzenli olarak radyo dinliyor. Radyo dinleyicileri hafta içinde günde ortalama 3.4, hafta sonlarında ise günde 3.2 saat süreyle radyo dinliyorlar. Hafta içinde radyo dinlemenin en yoğun olduğu saatler 09.00-12.00. Hafta sonları 12.00 ile 15.00 arası. Televizyonların en çok izlendiği akşam saatlerinde radyo dinleme oranı da düşüyor. Saat 21.00’e kadar radyo dinleyenlerin oranı <strong>TRT</strong> Radyo kanallarının tercih edilme nedenleri arasında Türkçeyi iyi kullanma becerisinin önemli bir yere sahip olduğu; “Sizce Türkçeyi en iyi kullanan radyo hangisidir” sorusuna gelen cevapların yüzde 38.6’sının <strong>TRT</strong> Radyo kanallarını işaret etmesinden anlaşılıyor.