You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
BELGESEL<br />
Dergimizin arma¤an›: “Son Balo, Vals & Zeybek”<br />
Ata’n›n ölümle dans›<br />
Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk'ün ölümünden 8 ay önce, Bursa'yı son<br />
ziyaretinde onuruna düzenlenen baloda, valsi yarıda keserek, zeybek oynamasını<br />
anlatan "Son Balo, Vals&Zeybek" adlı kısa film, <strong>TRT</strong> Radyo Televizyon Dergisi'nin<br />
bu ay okurlarına armağanı.<br />
■ Güven AKSU<br />
2 Şubat 1938... Bursa Belediyesi onuruna bir balo düzenliyor.<br />
Ama doktorları, O'nun geceye katılmasına karşı. O ise bu baloya<br />
gitmeye kesinlikle kararlı. Bağımsızlık yolunda tüm engelleri tek<br />
tek ortadan kaldırmış bir lidere hastalık mı mani olacak!<br />
Gecenin karanlığında yağmurun ıslattığı caddelerden geçen<br />
otomobil, nezih bir topluluğun dinlediği müziğe doğru ilerliyor.<br />
Birbirinden şık kıyafetler içinde kadınlı erkekli bir grup, Ata'sını<br />
bekliyor. Ve nihayet yedi cihana meydan okuyan o lider, arabasından<br />
iniyor. O’nu karşılayanları selamlıyor ve balo salonuna geçiliyor.<br />
Müzik kulakları okşuyor, sohbet koyulaşıyor... Ata'nın mutluluğu<br />
her halinden belli oluyor. Ve artık müziğin çağrısına dayanamıyor,<br />
yerinden kalkıyor. Savaş meydanlarının mavi gözlü kartalı, şık<br />
davetlerin gıpta edilen centilmeni tüm gözleri üzerinde toplayarak<br />
vals yapıyor. Herkes O’nun dansını izlemeyi, dans etmeye tercih<br />
ediyor.<br />
Böylesine güzel bir geceyi daha da güzelleştirecek an geliyor;<br />
Ata, orkestra şefi Azerbaycanlı Mehmet'e yüksek sesle "Zeybek!"<br />
diyor. Ve bir kahramanlık ayini başlıyor. Atatürk, modern dünyanın<br />
dansı valsden sonra "Bizim de mükemmel bir dansımız var." dediği;<br />
cesaret, güç, gurur ve uyumun simgesi olan zeybek oynuyor.<br />
O'na göre "Zeybek, Batının valsi gibi her zaman kadınlarla<br />
oynanabilecek bizim salon dansımız"dı. O, efeler gibi savaşırcasına,<br />
adeta hastalığına meydan okurcasına oynarken doktorunun endişesi<br />
ise gittikçe artmaktaydı. Bu, onun oynadığı son zeybekti. Paşa,<br />
zeybek oynamamış, kahramanların oyunuyla, yeni bir kahramanlık<br />
destanı yazmıştı. Yarım saattir salonun ortasında güreşen pehlivanları<br />
izlerken ise kim bilir hangi zaferlerini düşünmüştü!<br />
Zaman ilerlemiş, gece sabaha kavuşmak için acele etmiş, saat<br />
dördü geçmişti. Teşekkür konuşmasının ardından izin istedi. Salondan<br />
çıktı. O kadar keyifliydi ki hızını alamadı yürümeye başladı. Belki<br />
de yağmurun o minicik ıslak busesiyle, zafer meydanlarından,<br />
devrim coşkusundan, başarıdan başarıya koşan geçmişten, duygu<br />
dolu anılardan o geceye döndü ve birden durdu. "Fakat bizim bir<br />
arabamız olacaktı! Yayan mı gideceğiz yoksa!" dedi. Takibe başlayan<br />
otomobil durunca hemen içine girdi. Yaverine "Ne güzel bir<br />
geceydi." dedi. Ne yazık ki, bu güzel gece, O’nun katıldığı son<br />
baloydu.<br />
"Bizim de mükemmel bir dansımız var."<br />
Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk'ün ölümünden 8<br />
ay önce, Bursa'yı son ziyaretinde onuruna düzenlenen<br />
baloda, valsi yarıda keserek, zeybek oynamasını anlatan<br />
"Son Balo, Vals&Zeybek" adlı bu kısa film, <strong>TRT</strong> Radyo<br />
Televizyon Dergisi'nin Kasım ayında okurlarına armağanı.<br />
Biray Dalkıran'ın yönettiği ve Ömer Lütfü Mete'nin<br />
senaryosunu yazdığı 8 dakikalık kısa filmde Mustafa Kemal'i<br />
Sümer Ezgü canlandırdı. Ezgü, yapımın aynı zamanda müzik<br />
yönetmenliğini ve supervisorlüğünü üstlendi ve "Sarı Zeybek"<br />
türküsünü yorumladı. Ana sponsorluğunu ve ev sahipliğini<br />
Bursa Büyükşehir Belediyesi'nin üstlendiği, Halk Bankası<br />
Birlik Hayat ve Birlik Sigorta'nın desteklediği yapım, 81 ilin<br />
temsilcileri Türkiye Sivil Toplum Kuruluşları Platformu<br />
öncülüğünde gerçekleştirildi. Arif Ekşi ile Yasemin Nak’ın<br />
yapımcı olarak imza attığı filmde kullanılan, 1938 yılında<br />
baloda giyilen orijinal kıyafetler Bursa Osman Gazi Kız<br />
Olgunlaşma Enstitüsü tarafından hazırlandı.<br />
8 dakikalık kısa filmin altına yapımcı olarak imza atan<br />
Yasemin Nak böyle bir belgeseli hazırlama amaçlarını şu<br />
sözlerle ifade ediyor:<br />
"Bu proje önemliydi, çünkü Atatürk'ün törensel kalıpların<br />
dışına çıkartılarak hayatın içinde bir lider olarak tanıtılması<br />
gerekiyordu. Türkiye'nin kurtuluş mücadelesinin büyük<br />
önderi olan Atatürk, cumhuriyeti kurarak modern bir Türkiye<br />
inşa etti. Koyduğu ilkelerin üzerine inşa ettiği bu genç<br />
cumhuriyeti yeni hedeflere yöneltti ve modern dünya ile<br />
buluşturdu. Bir taraftan muasır medeniyet seviyesinin üzerine<br />
çıkma hedefini yeni Türkiye'nin önüne koyarken, aynı<br />
zamanda kendi kültürel değerlerimize bağlı kalmanın<br />
faziletine işaret etti. 'Son Balo, Vals&Zeybek' belgeseli, bir<br />
ayağı kendi kültürel köklerimizde, bir ayağı evrensel değerlere<br />
basan Atatürk'ün modern cumhuriyet rüyasını günümüze<br />
taşıyan önemli bir belgeseldir. Atatürk'ün 1938 yılında<br />
vefatından sekiz ay önce Bursa'da yaktığı bu ışık, günümüz<br />
Türkiye'sinde yaşanan kimlik savrulmalarından kurtuluşun<br />
da ışığı olacaktır. “ ■<br />
KASIM 2008<br />
17
Change language