Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
YAYINCILIK<br />
Habercilerin gözüyle naklen yay›n<br />
Bir baflkad›r<br />
naklen yay›n heyecan›<br />
Naklen yayınlar bir başka heyecan, bir başka tattır biz<br />
yayıncılar için. Anlık olması ve geri dönüşün imkânsızlığı<br />
çok daha titiz bir çalışma, incelik, özellikle de profesyonellik<br />
gerektirir. Yani her yiğidin harcı değildir bu tür yayınlar.<br />
Millî bayramların coşkusunu ya da anma günlerindeki<br />
hüznü yansıtabilmek... Tabii bir de olayların akışına ve<br />
önemine göre her an ve her yerde gerçekleşebilecek olan<br />
canlı yayınlar…<br />
Şurası bir gerçek ki millî bayramlar ve anma günlerindeki<br />
yayınlar denince hemen herkesin aklına <strong>TRT</strong> geliyor. Bu<br />
tür programları yerinde izleme olanağı bulamayan<br />
vatandaşlarımızın o gün ulusça tek yürek olabilmek için<br />
42<br />
KASIM 2008<br />
■ Arzu BALKIZ<br />
“Yılda 4 millî bayram, 3 Çanakkale etkinliği ile 10 Kasım Atatürk'ü<br />
Anma Günü'nde yaptığımız naklen yayınlar spor dışında en çok seyirci<br />
çeken çalışmalarımızdır. İzleme oranlarına bakıldığında bu sene,<br />
bayram yayınlarında ilk yirminin içine girdiğimizi, geçen yıl 30 Ağustos<br />
Zafer Bayramı yayınımızın dördüncü olduğunu düşünürsek, naklen<br />
yayınlarda <strong>TRT</strong>'nin tartışılmaz bir üstünlüğünün olduğu ortaya çıkar.”<br />
Şener METE<br />
seçtikleri ekran ya da radyo genellikle <strong>TRT</strong> oluyor. Bu<br />
ayrıcalığın farkında olan bizler de coşkuysa en doruğunu,<br />
hüzünse en anlamlısını sizlere yaşatabilmek için bu naklen<br />
yayınlara bir başka önem veriyoruz.<br />
Dergimizin bu sayfalarında genelde naklen yayınlara,<br />
özelde ise hepimiz için çok daha özel olan millî bayramlar<br />
ve anma günlerindeki naklen yayınlara değinmek istedik.<br />
Naklen yayınlar sırasında gelişmeleri izleyicilerden,<br />
dinleyicilerden bir adım önde takip edenlere, yani haberi<br />
önceden yaşayanlara söz verdik. İşte <strong>TRT</strong> Haber<br />
Merkezi'nin yönetmen ve spikerlerinin gözüyle naklen<br />
yayınlar:<br />
fiener METE Baflspiker<br />
Şener METE (Başspiker)<br />
Millî bayramlardaki törenler birbirine benzer gibi görünse<br />
de gerçekte her birinin farklı içeriği ve farklı temaları bulunur.<br />
Aynı addaki bayramlar dahi birbirinden az çok farklı tören<br />
akışlarına sahne olur. Örneğin 30 Ağustos Zafer Bayramı'nın<br />
tören akışı, her yıl az da olsa farklılık gösterir. <strong>TRT</strong>'de ise her<br />
bayram, birbirinden farklı sunumlar hazırlanır. Böylece diyalog<br />
değişiklikleriyle aynı filmin tekrarı gösterilmemiş olur.<br />
Yılda 4 millî bayram, 3 Çanakkale etkinliğinin yanı sıra<br />
10 Kasım Atatürk'ü Anma Gününde yaptığımız yayınlar, <strong>TRT</strong><br />
Haber Merkezi'nin naklen yayınlarının spor dışında en çok<br />
seyirci çeken çalışmasını oluşturur. İzleme oranlarına<br />
bakıldığında bu yıl, bayram yayınlarında ilk yirminin içine<br />
girdiğimizi, geçen yıl 30 Ağustos Zafer Bayramı yayınımızın<br />
dördüncü olduğunu düşünürsek, naklen yayınlarda <strong>TRT</strong>'nin<br />
tartışılmaz bir üstünlüğünün olduğu ortaya çıkar.<br />
Bayram ya da anma yayını için 10-15 gün önceden<br />
hazırlıklara başlarız. İlgili kurumlardan alınan izinler ve tören<br />
akışını öğrenmemizin ardından sırayı metin yazımı alır.<br />
Yayında, iki ayrı metin vardır. Biri, töreni düzenleyen kurumun<br />
saha içinde sunduğu metin ki yer yer bu metnin bazı<br />
bölümlerini ekrana getiririz. Diğeri de <strong>TRT</strong> Haber Merkezi'nde<br />
hazırladığımız metindir. Katılım, katılımcıların kimliği, sahadaki<br />
ilginç görüntüler, koreografik özellikler gibi unsurları ise<br />
doğaçlama anlatırız.<br />
Yakın tarihe olan ilgim, ulusal günlerde sunulabilecek<br />
metinleri daha kolay hazırlamama neden oluyor. Millî<br />
Güvenlik Akademisi'nde bize verilen eğitimin yanı sıra gerek<br />
Çanakkale Savaşları'nın, gerekse Samsun'da başlayan Kurtuluş<br />
Savaşı'nın hemen hemen tüm cephelerini görmüş olmam,<br />
hazırladığımız metnin gerçekçiliğini sağlıyor. Gerçekçilikten<br />
kastım, hamasetin de gerçekçi olmasıdır. Örneğin sahadaki<br />
16 Türk bayrağı görüntüye geldiği zaman, bu bayrakları<br />
sıradan bir ülke bayrağıymış gibi anlatamazsınız ama geçmişe<br />
de saplanıp kalmamanız gerek.<br />
Biz, Hipodrom'daki töreni çatıdan sunuyoruz. Ama sunum<br />
yaptığımız yer, bakımsız ve çok eskiydi. Belki 40 yıldır el<br />
değmemiş. Tam anlamıyla dökülüyor. 3 yıl önce 30 Ağustos<br />
provasında Ankara Garnizon Komutanı Saldıray Berk'i sunum<br />
yaptığımız yere davet ettim. Geldi gördü... “Paşam” dedim,<br />
“Burası millî bayramlarımızın coşkusuna hiç yakışmıyor.” Hak<br />
verdi, birkaç gün sonra Karargâhtan aradılar. Gidip görüştüm,<br />
fikrimi sordular. Sonra bir daha haber çıkmadı. Cumhuriyet<br />
Bayramı'nda Anıtkabir'de yapılan töreni bitirip ardından da<br />
tüm yollar kapalı olduğu için yürüyerek Atatürk Kültür<br />
Merkezi'ne gitmek zorunda kaldım. Düşünebiliyor musunuz,<br />
her an yüzlerce aracın geçtiği yol bomboştu ve ben yolun<br />
tam ortasında elimde dosya, takım elbiseli bir şekilde sıcakta<br />
yürüyorum. Biraz ileride gösteriye katılacak atların yanından<br />
geçerek, binicileriyle atlar konusunda sohbetler ederek ve<br />
her adımda atlar hakkında biraz daha bilgi sahibi olarak<br />
gelecek aracı bekledim. Tabii ter içinde… Hipodroma<br />
geldiğimde beni güzel bir sürpriz bekliyordu. Yayın yaptığımız<br />
kulübe mükemmel bir şekilde yenilenmişti. Hipodromdaki<br />
yayın sırasında yanlarından yürüyüp geldiğim atlar; şeref<br />
tribününün önünden geçerken atlarla ilgili şiiri nasıl keyifle<br />
okuduğumu bilemezsiniz. O gün spiker arkadaşım Canan<br />
Kumbasar'la birlikte güzel bir performans gösterdik. Ertesi<br />
gün izlenme oranımızın da çok yüksek olduğunu gördük.<br />
Beni en fazla Mehter Takımı heyecanlandırır. Onların geçişi<br />
esnasında, ben mehterle ilgili bilgi verirken, geçmişi yaşar<br />
gibi olurum. Örneğin Mostar Köprüsü'nün açılışında, köprünün<br />
üstünden Mehter Takımı geçmeye başladığında, ekipçe<br />
gözlerimiz yaşarmışken, okuduğum şiir sırasında ben dâhil<br />
hepimizin heyecandan ağladığını ömrüm boyunca unutamam.<br />
Mehmet Ali POLAT (Yönetmen)<br />
Haber yönetmeninin parolası haberi doğru, hızlı ve hatasız<br />
vermektir. Biz haber yönetmenleri, canlı yayınları daha çok<br />
severiz. Stüdyo içinde teknik donanımı mükemmel bir ortamda<br />
yayın yapmak, bizim için çok rutin bir iştir. Stüdyodaki haber<br />
yayınları da canlıdır ve diğer yayınlara göre değişkenlik ve<br />
çeşitlilik içerir ama haber yönetmeni olarak tercihim hep<br />
olay yerinden canlı yayın yapmak olmuştur. Her canlı yayın,<br />
yönetmen için ayrı bir tecrübedir. Bizlerin öğrenme süreci<br />
hep devam eder. Yayının başlamasıyla birlikte de izleyicilerin<br />
gözü ve kulağı oluruz. Yayında kullandığımız cümleler ve<br />
görüntüler çok önemlidir. Ham görüntüler her zaman en<br />
etkili görüntülerdir. İşte bu nedenle bir haber yönetmeni olayı<br />
izleyiciden önce yaşar. Çoğu zaman üzülür, şaşırır hatta<br />
ağlarız ama birkaç saniye sonra yayına başlar ve görevimizi<br />
eksiksiz yaparız. Duygu bir yönetmen için çok önemlidir. Biz<br />
hem yayıncıyız hem de izleyici.<br />
Millî bayramlar ve anma günlerindeki yayınlar hem heyecan<br />
hem de gurur verir. Anıtkabir'den canlı yayın yapmanın her<br />
zaman ayrı bir anlamı vardır. Haber yönetmenleri için Anıtkabir<br />
ve hipodrom canlı yayınları bir tür sınavdır. Bu canlı<br />
yayınlardaki performansımız mesleğimizde geldiğimiz noktayı<br />
gösterir. Bu yayınların akışları çok önemlidir, her anın eksiksiz<br />
ve hatasız yayına verilmesi gereklidir. Devlet protokolünde<br />
ilk sıralarda yer alan bu olayın yayını da bizim için en öndedir.<br />
Hem kişi olarak hem de <strong>TRT</strong> olarak bu yayınlarda her türlü<br />
imkânımızı seferber ederiz.<br />
KASIM 2008<br />
43