CD - TRT

SÖYLEfi‹
■ Arzu BALKIZ
1949 yılının bir yaz ayında, Fatsa'da ailesinin 14. ve son
çocuğu olarak dünyaya geldi. Marmara Üniversitesi İletişim
Fakültesi'nden mezun oldu. Hiç hesapta yokken bir arkadaşının
gönderdiği fotoğrafı sayesinde kendisini önce fotoromanlarda,
sonra da sinemanın tam içinde buldu. 1968'de “Yedi Adım
Sonra” filmiyle sinemaya adım attı.
Her zaman sosyal konuları içeren filmlerde rol aldı. Sert
bakışları, çatık kaşlarıyla öfkelendiğinde bile insanlara kendisini
hayran bırakacak türden büyüleyici özelliğe her daim sahip
oldu. Yaşam tarzı kimi zaman “Kadirizm” tanımlamasına yol
açtı. 180'in üzerinde filme ve çok sayıda televizyon dizisine
imza attı. “5. Adana Altın Koza Film Şenliği”nde “Utanç” (1973),
“23. Antalya Film Şenliği”nde “Yılanların Öcü” (1985), “3.
Ankara Film Şenliği”nde “Med Cezir Manzaraları” (1990) adlı
filmlerde “En İyi Erkek Oyuncu” ödüllerinin sahibi oldu.
“Dönüş”, “Ezo Gelin”, “Bodrum Hâkimi”, “Selvi
Boylum Al Yazmalım”, “Bir Yudum Sevgi”, “Yılanların
Öcü”, “Katırcılar”, “Med Cezir Manzaraları”, “Tatar
Ramazan”, “Gönderilmemiş Mektuplar” gibi pek
çok başarılı filmin unutulmaz oyuncusu olarak
sinema tarihimizdeki yerini aldı. Son yıllarda
televizyon dizilerinde de sık sık
rastladığımız Kadir İnanır, hep 40 yıldır oynamayı hayal ettiği
“İpsiz Recep”ine 40. sanat yılında, TRT ekranları aracılığıyla
kavuştu.
Sinemamızın duayen oyuncularından Kadir İnanır ile sohbet
etme mutluluğuna, Beykoz'a bağlı Hüseyinli Köyü'nde “İpsiz
Recep”in setinde eriştim. Usta oyuncunun o günkü rolü azınlık
çetesi liderinin lokantasında bulaşıkçılık yapmaktı. Mütevazılığı
kadar duruşu, sevecenliği ve toplumsal sorunlara bakış açısıyla
gördük ki Kadir İnanır'ın her daim dorukta ve bu kadar kalıcı
olmasında, oyunculuğu kadar kişiliğinin de payı büyüktü. İşte
yılların eskitemediği, sert, hırçın ama bir o kadar da buğulu
bakışların altında, bir buçuk saat süren sohbetimizden, dergimizin
sayfalarına yansıyanlar:
Sohbetimize “İpsiz Recep” ile başlayalım. Onun hayatında
ilginizi en çok neler çekti
Doğduğu yer olan Rize'den başlayıp, ticaret yaptığı Batum'a
kadar yaşadığı her şey tam bir sinema filmi. Ayrıca bilinçsiz bir
adamın, emperyalist güçler tarafından işgal edilmiş ülkesinin
acılarına nasıl ortak olduğunun en güzel örneğini de gösteriyor
bu yaşam öyküsü. İşgalin sona erdirilmesi için Kuvayı Milliyeciler
tarafından bilinçlendiriliyor; tabii ruhunda da var ki onu harekete
geçiriyor.
40 yıldır “İpsiz Recep'i bekliyordum.” diyorsunuz. Nedir
İpsiz Recep'e sizi bu kadar yakınlaştıran Hemşeri olmanın
verdiği bir yakınlık mı
Tabii ki bunda Karadenizli oluşumun, benim o bölgeyi, bölge
insanını iyi tanıyışımın, karakter yapısının, olaylara karşı tepkisinin
ve bütün özelliklerini çok iyi bilmemin etkisi var. Ben bunu
sinema filmi olarak düşünüyordum hep. Amerikalılar, Vietnam
Savaşıyla ilgili bin tane film yapmışlar. Hâlbuki Kurtuluş Savaşı'nın
her saniyesi bir film, bir destan. Tarihsel bilincini giderek unutmaya
başlayan, çeşitli dayatmalarla kültürel değerleri yok edilmeye
çalışılan insanlarımıza, özellikle gençlerimize bu cennet vatanın
nasıl kurtarıldığını iyice anlatmalıyız. Bunu da o günkü
kahramanların öykülerini içeren filmler çekerek yapmalıyız.
Onun için bir başka güzel bakıyorum bu projeye. Aktörlükten
öte tarihsel ve sosyolojik sorumluluk taşıdığımın bilinciyle
çalışıyorum. Günümüzde ülke sorunlarına yönelik bir duyarsızlık
görüyorum insanlarımızda. Bu duyarsızlığa son vermek için bu
40 y›ll›k hayali, 40. sanat y›l›nda gerçekleflti
“Kadirizm”in
doru¤unda bir
“‹psiz Recep”
“Elimde 11 senaryo var, çekime
hazır. Beni ilgilendirmiyor
sinemanın durgunluğu. İstesem
senede yine 3-4 film çekerim.
40 yıldır sinemadayım. Bu mesleğin
en zor filmlerini yaptım ben.
Hiç ara vermedim.
Tam yoruluyorum, bitiriyorum,
biraz dinleneyim derken gene
aralara birileri giriyor ve asla durma,
dinlenme şansını
yakalayamıyorum.”
Kadir İNANIR