Teori ve Pratik - KurtuluÅ Cephesi Dergisi
Teori ve Pratik - KurtuluÅ Cephesi Dergisi
Teori ve Pratik - KurtuluÅ Cephesi Dergisi
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
yani marksist bilim haline getirebilmiþtir.<br />
Marksistler, insanýn toplumsal pratiðinin, dýþ dünya üzerine<br />
olan bilgisinin doðruluðunun tek ölçütü olduðu düþüncesindedir.<br />
Gerçekte de insan bilgisinin doðruluðu, toplumsal pratikte (maddi<br />
üretim sürecinde, sýnýf savaþýmýnda, bilimsel deneylerde) beklenilen<br />
sonuca ulaþýrsa anlaþýlýr. Ýnsan, iþinde baþarýya ulaþmak, yani beklenilen<br />
sonuca varmak istiyorsa, düþüncesinin, kendisini çevreleyen<br />
nesnel dünyanýn yasalarýna aynen uymasýný saðlamasý gerekir. Bunlar<br />
birbirine uymazsa, pratikte baþarýya ulaþamayacaktýr. Baþarýya<br />
ulaþamayýnca, bundan ders alacak, nesnel dünyanýn yasalarýna<br />
uyacak biçimde düþüncelerini deðiþtirecek <strong>ve</strong> böylece baþarýsýzlýðý<br />
baþarý haline getirecektir. “Baþarýsýzlýk baþarýnýn anasýdýr”, ya da<br />
“bir musibet bin nasihatten iyidir” derken, iþte bunu demek isteriz.<br />
Diyalektik materyalizmin bilgi teorisi, pratiðe ilk yeri <strong>ve</strong>rir <strong>ve</strong> insan<br />
bilgisinin pratikten hiç ayrýlamayacaðýna inanýr. Pratiðin önemini<br />
yadsýyan ya da bilgiyi pratikten ayýrmak isteyen bütün yanlýþ teorileri<br />
reddeder. Bu konuda Lenin þöyle der: “<strong>Pratik</strong>, teorik bilgiden daha<br />
üstündür; çünkü [sayfa 9] yalnýz evrensel olmakla kalmaz, ayný zamanda<br />
gerçeklik ile içiçedir.” [2] Marksist felsefenin, diyalektik materyalizmin,<br />
iki belirli özelliði vardýr: biri, sýnýfsal oluþu, diyalektik materyalizmin<br />
proletaryanýn hizmetinde bulunduðunu açýkça ilân etmesi;<br />
öteki uygulanabilir oluþu, teorinin pratiðe baðlýlýðý üzerinde durmasý,<br />
dönüp dolaþýp pratiðe hizmet edecek teoriye temel olarak, pratik<br />
üzerinde durmasý. Bir bilginin ya da teorinin doðruluðunu araþtýrýrken,<br />
insan, kendi öznel duygularýna deðil, bilgi ya da teorinin toplumsal<br />
pratikteki nesnel sonuçlarýna dayanabilir. Doðrunun tek ölçütü,<br />
yalnýz toplumsal pratik olabilir. <strong>Pratik</strong>, diyalektik materyalizmin<br />
bilgi teorisinde baþ <strong>ve</strong> temel görüþ noktasýdýr. [3]<br />
Nasýl oluyor da pratikten gelen insan bilgisi, dönüp dolaþýp<br />
pratiðe hizmet ediyor? Bilginin geliþme sürecine gözatmak, bunu<br />
aydýnlatýr.<br />
Gerçekten de insan, pratik sürecin baþlangýcýnda, çeþitli ol-<br />
[2]<br />
Hegel’in Mantýk Bilimi, Kitap III, Bölüm 3’te, Lenin’in “Ýdea” üzerine notlarýndan.<br />
Bkz: V. Ý. Lenin, “Hegel’in Mantýk Bilimi’nin Taslaðý” (Eylül-Aralýk 1914), Collected Works,<br />
Moscow 1958, vol. XXXVII, s. 205.<br />
[3]<br />
Karl Marx, “euerbach Üzerine Tezler”, riedrich Engels, Ludwig euerbach <strong>ve</strong><br />
Klasik Alman elsefesinin Sonu, Sol Yayýnlarý, Ankara 1976, s. 69-72; <strong>ve</strong> V. Ý. Lenin,<br />
Materyalizm <strong>ve</strong> Ampiryokritisizm, Sol Yayýnlarý, Ankara 1976, s. 145-152’ye bakýnýz.<br />
Mao Çe-tung<br />
<strong>Teori</strong> <strong>ve</strong> <strong>Pratik</strong><br />
11