röportaj _2 - Acıbadem Hemşirelik

“Hemşirelik Mesleğinin Geleceği”Son yıllarda Hemşirelik mesleği dünyanın çoğu yerinde ve Türkiye'de hemmeslekleşme süreci hem de kavramsal gelişim bakımından hızlı bir ilerlemeiçindedir. Bu röportajda gelecekte mesleğimizin gelişimini etkileyebilecek bazıgelişmeler, güncel sorunlar, konular ele alınmıştır. Bu kapsamda Acıbadem SağlıkGrubu Hemşirelik Hizmetleri Direktörü Uzm. Saliha Koç ile “HemşirelikMesleğinin Geleceği” konulu röportaj yapılmıştır.Meslek yaşamınızda kaçıncı yılınız? Mesleğe ilk başladığınız zaman ile şimdiki zamanarasında hemşirelik mesleğinde en çok değişen noktalar nelerdir?Hemşirelik mesleğinde 25. yılımı tamamladım, hemşirelik mesleğinde çok ciddi değişimler var tabimesela uygulamalardan örnek vermek gerekirse bende mesleğe başladığımda 3–4 yıl enjektörkaynatanlardandım ilk disposable enjektörlerin kullanımı çok zordu, atılması ile ilgili sorunlar vardı,personellerin sürekli eline batardı.Ben meslek yaşantıma Sağlık Meslek Lisesini bitirdikten sonra başladım. Üniversiteyi ise hem çalışıphem okuyarak tamamladım. Bunun hem avantajını hem de dezavantajını yaşayanlardanım. En büyükavantajı ise öğrendiklerinizi uygulayabilecek alanların elimizin altında ve bizim tarafımızdan yönetiliyorolmasıydı…. Bilgi azdı ve ulaşımı ile ilgili sıkıntılı olduğu gibi maliyeti de yüksekti. Beraber çalıştığımızkişilerle gerek hemşireler gerekse diğer grupla bilgi paylaşımı yok denecek kadar azdı. Hemşirelikmodelleri bu kadar bilinmiyordu. Herkes fonksiyonel hemşirelik modelini kullanıyor ve işin yapılıpyapılmadığına bakılıyor hastanın ihtiyaçları değerlendirilmiyordu. Bugün de bunlar yeteri kadarbilmiyor olsa da artık özel hastanelerin artması ve hasta beklentilerinin değişmesi öğrenmeyi dezorunlu hale getiriyor. Şimdilik istendik düzeyde olmasa da….Hemşirelikte iletişim ve işbirliği için, hasta için daha fazla iletişim zorunlu hale gelmiş durumda…Hemşirenin varlığı ve sistemdeki rolü JCI akreditasyonu ve Avrupa Birliğine uyum yasaları ile birliktetanımlanır oldu.Hemşirelik mesleğinin en önemli sorunları nelerdir?Meslek bilinci yani hemşirenin ne yaptığı konuşulmuyor, neden hastanede olduğumuzu gösteremedik,hasta ve hasta yakınlarına gerekliliğimizi anlatamadık. Eğer bu sorun çok önceden konuşulmayabaşlansaydı bugün çok farklı olurdu, hemşireliğin tercih edilen bir meslek olmaması, zor bir meslekolmasının yanında mesleğin gerekliliği de desteklenmeyince ufaklı büyüklü bir sorunlar zinciri başlıyor. .

cevabını ben bilmiyorum. Meslekte iyi olan çok hemşire var… Bunların yarattığı güç ve enerjiyiyadsımadan bunlarında meslekten kaybedilmemesi de önemlidir.Teknoloji hemşirelik mesleğini nasıl etkiliyor? Daha çok teknoloji daha az insan gücüdemektir bu hemşirelikte de böylemidir?Seri üretimlerde bu doğrudur bu şekildedir, hastaya ve insana özgü hizmetlerde teknoloji sadece işikolaylaştırır, uygulamayı kolaylaştırır, teknoloji tedavi ve teşhis olanaklarını kolaylaştırır. Hemşirelik gibigözlem, bakım, dokunsallık gibi uygulama alanları daha güçlü olan bir meslekte daha az insan gücüteknolojinin çıktısı olamaz. Teknoloji hemşirelikte yorumlama, hedef koyma, ölçümleme basamaklarınıkolaylaştırabilir.Bugünün hemşireleri gelecekte lider pozisyonda olmak için ne yapmalılardır?Bugünden doğru hedef koymalılar, hedefi doğru ve zamanında belirlemek çok önemli geleceğibugünden planlamalıdırlar. Kritik düşünme, sorun çözme, çok yönlülük, iletişim ve kendine güven gibiniteliklerle donanmalılar.Özellikle yeni yönetici olmuş hemşireler etkili görüşme becerileri, bütçe ve verimlilik derslerialmalıdırlar, iletişim becerileri, ilişki kurma, zor insanlar ile paylaşım, etkili takım yaratma, değişimyönetimi, profesyonelizm ve kaliteli hasta bakımına odaklanmak konuları göz ardı edilmemelidir.Liderlik gelişimi için kurum içinde sadece formal eğitim/öğretim ve devam eden koçluk desteği ileolmaz aynı zamanda kurumda etkili projeler uygulamak gerekir ki bu şekilde deneyimsiz olanyöneticilerde lider olma yolunda yeni becerilerini uygulayabilirler.Kısacası çok çalışmak, okumak ve emek sarf etmek her zaman sizi istediğiniz sonuca ulaştıracaktır.Siz gelecekte nasıl bir hemşirelik modeli hayal ediyorsunuz?Hasta için daha efektif olan hemşire için kargaşa yaratmayan basit, sade ve kabul görmüş birhemşirelik modeli, pozitif çalışma ortamları yaratan, artan verimlilikle birlikte iş memnuniyetini artıranve staf hemşireler arasında organizasyonel bağımlılık oluşturan liderlerin artmasını hayal ediyorum.

Hemşirelerinizi geleceğe nasıl hazırlıyorsunuz?Yaşadığımız sorunların içine katarak, sorumluluk vererek ve onun kendi kendine öğrenmesinisağlayarak ve destek olarak geleceğe hazırlıyoruz.Acıbadem Sağlık Grubu sektördeki en büyük ve hemşirelikte kariyer planlaması için birçok alanınbulunduğu bir yapıdır. Kişilerin yetkinlikleri, deneyimleri, eğitimleri göz önünde bulundurularakhemşirelerimizin her biri için kariyer planlaması ayrı yapılmaktadır. Performans değerlendirmedesaptanan gelişim alanlarına yönelik eğitim ve beceriler kazandırılıyor. Her ne kadar yetiştirme süreçleriiçin emek sarf edip çok çalışsak da asla tecrübe, yaşanmışlığın getirdiği öğrenme yadsınamaz. Her nekadar sanal ortamlar kişilerin düşünce sistemine öğretilmeye çalışılsa da gerçek öğrenme yaşantıdır.Bizin buna ne kadar yaklaşırsak o kadar iyiyizdir.Erkeklerin hemşirelik mesleğine girmesi mesleğe ne sağladı?Hemşirelikte erkek sayısının artırılması gereği toplumsal beklentilerdeki değişimlerin bir sonucudur..Meslekleşme sürecinde cinsler arası eşitlik nedeniyle hemşirelik mesleğinin de her iki cins tarafındanuygulanabileceği kaçınılmaz bir gerçektir.Mesleğimize erkeklerin katılımı ile her iki cinsin özelliklerinin birleştiği bir meslek grubu, dikkatlericinsiyetten uzaklaştırarak mesleğin bilimsel ve sanatsal yönde olumlu ve hızla gelişimine katkıdabulunacaktır. Mesleğin iki cinsiyete de hitap etmesi, zihin yapılarının farkı denge kurulmasını sağladı vesağlayacaktır. Bu pozitif sinerji yaratacaktır.Hemşirelik mesleğinde daha iyi bir gelecek için eğitimcilere, yöneticilere ve klinisyenleredüşen sorumluluklar nelerdir?Eğitimci, yönetici ya da klinisyen hiç fark etmez amaç birliği olmalı, hasta bakımı için iyi bir sistemkurmak ve pozitif olmak, bütünün parçası olmak başkalarının düşüncesine saygı göstermek gerekir.Her hemşirenin mesleğimin “Türkiye’deki ve Dünyadaki durumu nedir? Benim bu mesleğe katkım neolabilir? Bu katkı için ne kadar vakit harcıyorum?” Sorularına cevap bulmaları gerekiyor. Benim tümarkadaşlarıma söylediğim çok basit bir denklem var. Hepimizi işimizi daha iyi nasıl yapabiliriz diyegünde 5 dakika düşünsek yılda 30 saat eder. Verimli geçen bu saatlerin katkısı bana göre hiçyadsınamaz.Hemşirelerin gelecekte işte kalma oranı nedir? Hemşireliğin iş tanımı ne kadar değişse de genelgeleryayınlansa da bu sorunun cevabı bilinememektedir. Yapılan bir çalışmada yönetici hemşirelerin%55’inin 2011–2020 yılları arasında işten ayrılacaklarını belirtmişlerdir, bu çok önemli bir veri buşekilde düşünen yöneticinin çalışanlarına olan katkısı ve onu geleceğe hazırlama becerisinin

değerlendirilmesi gerekir ( Kowalski K. (2007). Nursing Workforce of the Future, perioperative NursingClinics 2, 265-272).Kurumların hemşireler ile ilgili planlamalarının net olması gerekir. Yöneticilerin pozitif çalışma ortamıoluşturmaları önemlidir. Hemşirelerin geleceğinin ne olmasını istiyoruz bunu bilirsek ona göreorganizasyonu yaparız.Röportaj: Birsen ErkuşAcıbadem Sağlık GrubuEğitim ve Gelişim HemşiresiTarih: 20.12.2010Uzm. Saliha KoçAcıbadem Sağlık GrubuHemşirelik Hizmetleri Direktörü