(IAHR)'nin Dinler Tarihi Metodolojisine Kurumsal ... - Düşünce Tarihi

(IAHR)’nin Dinler Tarihi Metodolojisine Kurumsal Katkısıjisine zenginlik sağlaması açısından önemlidir. Bu yüzden her halükardadin hakkındaki fenomenolojik, morfolojik ve tipolojik yaklaşımlarıntarihsel dayanakları olmalıdır. Ona göre tarihsel yaklaşımile antropolojik yaklaşım iki ayrı yaklaşımdır. Hatta ona göre antropolojikyaklaşım, belli cemiyetler içinde işlev gördüğü sürece, dinleretarihsel yaklaşan metodun taleplerini tam olarak karşılayamaz.Ugo Bianchi, böylece Dinler Tarihi ile antropologların çalışma alanlarıarasında katı bir farka işaret eder. Ona göre, tarihsel vurgusuylaDinler Tarihi, antropologların aksine, dinin ve dinî olanın mahiyetineyönelik geleneksel ve alışıldık tanımlamalara bağlı kalmaklayetinmez 67 .Şunu hemen belirtelim ki 1973 Turku Toplantısının metodolojive teori konusundaki ihtilafları giderme azmi yeterli olmadı. Sonuçyine tam bir karmaşaydı. Öyle ki katılımcılar, şu neticeye vardılar;Dinler Tarihi için tüm ihtilafları giderecek aşkın ve toparlayıcı tek bir teoriyoktur. Bununla beraber herkes kabul etmişti ki geçmiş dönemdeDinler Tarihi vasat ayarda bir teoriler sistemi geliştirmiştir amaartık bunlar günümüzde yeterli olmamaktadır ve bilimin metodolojisi,çeşitli meydan okumalarla karşı karşıya bulunmaktadır. Bunadayanarak, toplantıya katılanların çoğunluğu, daha yapıcı sosyolojikve psikolojik araştırmalara ihtiyaç duyulduğu konusunda hemfikiroldular. Böylece onlara göre dinî veriler ile elde var olan ortaölçekli teoriler arasındaki diyalektik ilişkiler, bilinçli bir şekilde dahada geliştirilebilecekti. Bu toplantıda gözlemlenen bir diğer sonuçda kutsal metinlere önem veren Dinler Tarihçiler ile sosyal ve antropolojikkonulara ilgi duyan Dinler Tarihçilerin kesin çizgilerleayrışması olmuştu 68 .Metodolojinin daha fazla berraklaşmasına yönelik çabalar ve istekler,sonraki dönemlerdeki IAHR toplantılarında da kendini bellietmiştir. Söz gelişi IAHR’nin 1975 de Lancaster’da yaptığı kongre,67Ugo Bianchi, “The History of Religions and the Religio-anthropologicalStudy of Religion”, a.e., 299-301.68Armin W Geertz- Russell T. McCutcheon, 18-19.57MİLEL VE NİHALinanç–kültür–mitoloji