solarbaba-gunesrehberi
solarbaba-gunesrehberi
solarbaba-gunesrehberi
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Termal Günefl Enerjisi<br />
Yo¤unlaflt›r›c› Sistemler<br />
Yazan: Bartu Bugatur<br />
Bugüne kadar günefl enerjisi ile elektrik<br />
üretiminde bafll›ca iki sistem kullan›lm›flt›r.<br />
Birincisi, günefl enerjisini do¤rudan elektrik<br />
enerjisine dönüfltüren fotovoltaik sistemlerdir.<br />
‹kinci sistem ise, günefl enerjisinin yo¤unlaflt›r›c›<br />
sistemler kullan›larak odaklanmas› sonucunda<br />
elde edilen k›zg›n buhardan, konvansiyonel<br />
yöntemlerle elektrik üretimidir.<br />
Termal günefl enerjisi sistemleri, birincil enerji<br />
kayna¤› olarak günefl enerjisini kullanan elektrik<br />
üretim sistemleridir. Bu sistemler temelde ayn›<br />
yöntemle çal›flmakla birlikte, günefl enerjisini<br />
toplama yöntemleri yani kullan›lan kolektörler<br />
bak›m›ndan farkl›l›k gösterir. Günefl enerjisi<br />
uygulamalar›nda, düzlemsel günefl kolektör<br />
sistemlerinin yan› s›ra, daha yüksek s›cakl›klara<br />
ulaflmak için yo¤unlaflt›r›c› kolektör sistemleri<br />
kullan›lmaktad›r. Günlük s›cak su temininde<br />
kullan›lan termal günefl enerjisi sistemlerinden<br />
elde edilen s›cakl›k göreceli olarak düflüktür.<br />
Bu sistemlerin tasarlanma amac›, 200 ºC alt›ndaki<br />
uygulamalarda en düflük fiyat/performans oran›n›<br />
yakalamakt›r. Öte yandan, proses ›s› veya<br />
genifl çapta elektrik üretimi gibi endüstriyel<br />
uygulamalar için bu s›cakl›klar›n üzerinde s›cakl›klara<br />
ulaflman›n gereklili¤i, yo¤unlaflt›r›c› günefl<br />
enerjisi sistemlerinin gelifltirilmesini sa¤lam›flt›r.<br />
Düzlemsel günefl kolektörleri için kullan›lan<br />
kavram ve tarifler, yo¤unlaflt›r›c› kolektörler için<br />
106<br />
de geçerlidir. Bununla birlikte, yo¤unlaflt›r›c›<br />
kolektör teknolojisinin daha karmafl›k olmas›<br />
nedeniyle, yeni tariflerin yap›lmas› gereklidir.<br />
Kolektörlerde günefl enerjisinin düfltü¤ü net alana<br />
“aç›kl›k alan›” ve günefl enerjisinin yutularak ›s›<br />
enerjisine dönüfltürüldü¤ü yüzeye de “al›c›<br />
yüzey” denir. Düzlemsel günefl kolektörlerinde<br />
aç›kl›k alan› ile al›c› yüzey alan› birbirine eflittir.<br />
Yo¤unlaflt›r›c› kolektörlerde ise günefl enerjisi,<br />
al›c› yüzeye gelmeden önce optik olarak<br />
yo¤unlaflt›r›ld›¤› için al›c› yüzey, aç›kl›k alan›ndan<br />
daha küçük olmaktad›r.<br />
Günefl enerjisini yo¤unlaflt›ran kolektörlerde en<br />
önemli kavramlardan biri “yo¤unlaflt›rma<br />
oran›”d›r. Yo¤unlaflt›rma oran›, aç›kl›k alan›n›n<br />
al›c› yüzey alan›na oran› fleklinde tarif edilir.<br />
Yo¤unlaflt›rma oran›, iki boyutlu yo¤unlaflt›r›c›larda<br />
(parabolik oluk) 300, üç boyutlu olanlarda ise<br />
(parabolik çanak) 40.000 mertebesindedir. Bu tür<br />
kolektörlerde günefl enerjisi, yans›t›c› veya ›fl›n<br />
k›r›c› yüzeyler yard›m› ile do¤rusal ya da noktasal<br />
olarak yo¤unlaflt›r›labilir.<br />
Bu sistemlerde günefl ›fl›¤›, tek veya iki aksl› takip<br />
sistemlerine monte edilmifl yüksek yans›tma<br />
özelli¤ine sahip yüzeyler taraf›ndan yo¤unlaflt›r›larak<br />
odaklan›r ve odaklanan enerji bir so¤urucu<br />
taraf›ndan so¤urularak verimli termal enerjiye<br />
dönüfltürülür.<br />
Avrupa’da termal günefl santralleri için en uygun ve en çok günefl ›fl›n›m›na sahip olan ülke ‹spanya’d›r.<br />
TemizDünya Rehberi Günefl Enerjisi