solarbaba-gunesrehberi
solarbaba-gunesrehberi
solarbaba-gunesrehberi
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Fotovoltaik Sistemler<br />
Fransa’da 2007 y›l›nda PV hücre ve modül üretim ve kurulumunda 3000 tam zamanl› çal›flana do¤rudan, 500 kifliye de dolayl› olarak istihdam olana¤› sa¤land›.<br />
66<br />
T-Inverter:<br />
Ülkemizden Yenilikçi Bir<br />
Evirici Örne¤i<br />
Yeni nesil ince film<br />
günefl panelleri düflük<br />
fiyatlar›, yüksek s›cakl›k<br />
ve düflük ›fl›n›m koflullar›<br />
alt›nda yüksek enerji<br />
üretmeleri nedeniyle<br />
kristal günefl<br />
panellerine göre<br />
Mavi Solar T-Inverter<br />
gittikçe daha fazla<br />
popülerlik kazanmaktad›r. Fakat yeni nesil ince<br />
film günefl panellerinin uygulamas› 150 Volt’un<br />
üzerindeki yüksek panel gerilimleri nedeniyle<br />
sadece flebeke ba¤lant›l› sistem uygulamalar› ile<br />
s›n›rl›d›r. fiebeke d›fl› ada sistemlerinde<br />
kullan›lan 12 V, 24 V, 48 V gibi gerilimler bu<br />
tip panellerin gerilimlerinin oldukça alt›nda<br />
kalmaktad›r. Mavisis’in gelifltirdi¤i T-Inverter<br />
eviricisi içerisinde dahili olarak bulunan MPPT<br />
flarj kontrol ünitesi ile yüksek PV Panel<br />
gerilimini, yüksek bir akü bankas› gerilimine<br />
çevirmektedir. Bu yüksek akü geriliminden<br />
220 V AC gerilime çevirme ifli ise trafo<br />
kullanmadan son derece düflük bir çevirme<br />
kayb› ile gerçeklefltirilmektedir. PV ve akü<br />
devresinin gerilimlerinin yüksek olmas›<br />
nedeniyle sistemin toplam kablo kay›plar› da<br />
oldukça düflüktür. T-Inverter, al›fl›lm›fl günefl evi<br />
sistemine göre % 29 daha az panel gücü ile<br />
ayn› miktarda enerjiyi üretebilmektedir.<br />
PV Modüller<br />
MPPT Evirici<br />
DC-DC<br />
Aküler<br />
kadar uzayabilen sürelerle anma de¤erlerinin 4-8<br />
kat› güç çekerler. Bu durumda evirici<br />
boyutland›r›l›rken bu yüksek çekilen güçlerin bu<br />
süre boyunca beslenebilmesi göz önüne<br />
al›nmal›d›r. Eviricinin afl›r› yükleme (overload)<br />
yetene¤i hesaba kat›lmal›d›r, gerekiyorsa evirici<br />
gerekenden biraz büyük seçilmelidir. Di¤er<br />
taraftan TV ya da bilgisayar gibi elektronik aletler<br />
ise ilk kalk›fl an›nda 20 ms boyunca anma<br />
de¤erlerinin 8-16 kat› kadar güç çekerek eviriciyi<br />
ak›m s›n›r›na sokabilir ve ç›k›fl gerilimini adeta bir<br />
k›sa devre oluflmufl gibi s›f›r Volta kadar<br />
çökertebilirler. IEC-62040-3 standard›nda bu tip<br />
yüklere lineer olmayan (non-lineer) yükler denir.<br />
Ayn› standarda göre e¤er evirici % 33 non-lineer<br />
yük s›çramalar›nda ç›k›fl geriliminin % 30’dan fazla<br />
çökmesine izin vermiyor ve 100 ms içerisinde ç›k›fl<br />
geriliminin toparlanmas›n› sa¤l›yorsa, eviricinin ç›k›fl<br />
gerilimi performans s›n›f› bire karfl›l›k gelmektedir.<br />
Genellikle tepe faktörü (Crest Factor) üç ve<br />
üzerinde olan eviriciler performans s›n›f› bir<br />
flartlar›n› daha kolay yerine getirebilmektedir.<br />
Afl›r› yük ve tepe faktörünün yetersiz kald›¤›<br />
durumlarda evirici gerekenden biraz büyük seçilir.<br />
Di¤er taraftan k›sa süreli ve geçici olan kalk›fl<br />
durumlar› göz önünde tutularak gerekenden<br />
büyük seçilen eviriciler, normal çal›flma s›ras›nda<br />
k›smi yük alt›nda daha küçük bir eviriciye oranla<br />
daha yüksek çevirme kayb›yla çal›flarak çok de¤erli<br />
olan günefl elektri¤inin bir k›sm›n›n ziyan olmas›na<br />
yol açacakt›r.<br />
Bu nedenle eviriciyi büyütmek yerine, önce<br />
elektrikli ve elektronik aletlerin daha tasarruflu<br />
olan tipleri ile de¤ifltirilmesi (örne¤in tungsten<br />
lambalar›n yerine LED armatürlerin, tüplü<br />
televizyonun yerine LCD televizyonun ve tasarruflu<br />
beyaz eflyalar›n kullan›lmas›), su ve ortam ›s›tma /<br />
so¤utmada elektrik yerine, solar termal<br />
yöntemlerin ve ›s› pompalar›n›n tercih edilmesi<br />
daha etkin bir yoldur.<br />
TemizDünya Rehberi Günefl Enerjisi