solarbaba-gunesrehberi
solarbaba-gunesrehberi
solarbaba-gunesrehberi
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Di¤er Günefl Enerjisi Sistemleri<br />
olur. Aç›labilen pencereler ayn› zamanda binan›n<br />
havaland›r›lmas› için de kullan›labilir. Buradaki<br />
prensip, günefl sobas›ndakiyle ayn›d›r (k›fl<br />
bahçesinde ›s›nan hava pencerelerden d›flar› at›l›r,<br />
d›flar› at›lan hava yerine evin içinden hava emilir<br />
ve binaya nispeten serin bir noktadan temiz<br />
hava girifli sa¤lan›r).<br />
Günefl enerjisini depolama yöntemleri<br />
Trombe duvar›, kullan›m›n› yayg›nlaflt›ran<br />
Frans›z mühendis Felix Trombe’un ad›yla an›l›r.<br />
Trombe, mimar Jacques Michel’in 1964’te<br />
Odeillo, Fransa’da tasarlad›¤› bir pasif günefl evinde<br />
kulland›¤› ›s› depolama sistemi sayesinde<br />
tasar›m›n› dünya kamuoyuna duyurmufltur. Söz<br />
konusu tasar›m daha sonra, özellikle de 1970’li<br />
y›llarda infla edilen pasif günefl evlerinin “olmazsa<br />
olmaz” ö¤esi haline gelmifltir. En yal›n flekliyle<br />
Trombe duvar›, günefl gören çift caml› bir<br />
pencerenin arkas›na yerlefltirilen, ›s› depolama<br />
kapasitesi yüksek malzemeden infla edilmifl bir<br />
duvardan ibarettir. Söz konusu duvar, özellikle<br />
koyu bir renge boyanm›flsa, gün boyunca<br />
güneflten gelen enerjiyi so¤urur ve depolar.<br />
Akflam, günefl çekildikten sonra da bu ›s›y›<br />
Trombe Wall<br />
yavafl yavafl iç mekâna verir. Bu esnada, bina<br />
cephesindeki cam›n bir ›s› yal›t›m malzemesiyle<br />
örtülmesi, duvardaki ›s›n›n d›flar›ya kaçmas›n›<br />
engeller. Trombe duvar›, malzemesi ve kal›nl›¤›na<br />
ba¤l› olarak farkl› miktarda ›s› depolar ve bu<br />
depolad›¤› ›s›y› belirli bir gecikmeyle (›s›n›n d›fl<br />
yüzeyden iç yüzeye kadar ulaflmas› için gereken<br />
süre) iç mekâna iletir. Afla¤›da, de¤iflik<br />
kal›nl›klardaki tu¤la Trombe duvarlar›n ›s›y› ne<br />
kadar sürede iç mekâna ilettikleri ve duvar iç<br />
yüzey s›cakl›¤›n›n gece-gündüz aras›nda ne kadar<br />
oynad›¤›n› gösteren bir grafik bulunmaktad›r.<br />
Yukar›da aç›klanan flekilde infla edilen Trombe<br />
duvarlar›, gayet etkin ›s›tma sa¤larlar, ancak ufak<br />
bir detayland›rma fark›yla duvar›n etkinli¤i hat›r›<br />
say›l›r biçimde art›r›labilir. T›pk› günefl sobas›nda<br />
oldu¤u gibi, Trombe duvar›na iki adet hava kanal›<br />
aç›l›rsa, mekândaki hava, ›s› yay›m› (konveksiyon)<br />
yoluyla da ›s›t›l›r. Günefl çekildikten sonra hava<br />
ak›fl›n›n tersine dönmemesi için hava kanallar›<br />
kapat›l›r.<br />
Faz de¤iflim maddeleri (FDM)<br />
Faz de¤iflim maddeleri ya da ‹ngilizce karfl›l›¤›yla<br />
phase change materials (PCM) gizli ›s›l enerji<br />
depolama (GIED) ad›yla an›lan ›s› depolama<br />
yönteminin kullan›lmas›na olanak tan›r. Bilindi¤i<br />
gibi, herhangi bir maddeye ›s› enerjisi<br />
verildi¤inde, bu enerji maddede ya hissedilebilir<br />
bir s›cakl›k art›fl›na (örne¤in, 20 °C’deki suya ›s›<br />
uygulad›¤›n›zda, su yavafl yavafl ›s›n›r) ya da<br />
maddenin faz de¤ifltirmesine sebep olur (su 100<br />
°C’ye ulaflt›¤›nda, fazladan uygulayaca¤›n›z ›s›,<br />
suyun s›cakl›¤›n› art›rmaz; suyun buhara<br />
dönüflmesini sa¤lar). Faz de¤iflimi s›ras›nda<br />
madde fazladan enerjiyi depolar, ancak<br />
hissedilebilir s›cakl›¤›nda bir de¤ifliklik olmaz.<br />
‹flte bu faz de¤iflikli¤ini, oda s›cakl›¤›na yak›n<br />
mertebelerde gerçeklefltiren maddeler, bina<br />
ölçe¤inde gizli ›s›l enerji depolama uygulamas›<br />
için elverifllidirler.<br />
Eski Yunan medeniyetinden beri günümüze ulaflan pasif bina yöntemleri kullan›lmadan yap›lacak fotovoltaik sistemler eksik olacakt›r.<br />
TemizDünya Rehberi Günefl Enerjisi 129