Komünist ve Bölücülerin ir Haftalık Cinayet Bilançosu ⢠6 Ãlü « 45 Y ...
Komünist ve Bölücülerin ir Haftalık Cinayet Bilançosu ⢠6 Ãlü « 45 Y ...
Komünist ve Bölücülerin ir Haftalık Cinayet Bilançosu ⢠6 Ãlü « 45 Y ...
- No tags were found...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
DEVLET - SAYI 378 - 31 OCAK 1977 SAYFA : 4"TürkmenDüğünü,, <strong>ve</strong> Ali YürükBu mevsim, Ankara'nın «Küçük Tiyatrosu»nda; halkı mutlu kılan, solun ateşlikalemlerine alevler püskürten <strong>ve</strong> DevletTiyatroları içinde kendine has b<strong>ir</strong> devletolan «Gökçer Kumpanyasını pek müşkildurumda bırakan b<strong>ir</strong> oyun sahnelenmekte.«Türkmen Düğünü», yazarı Ali Yürük.1973 yılında D.T. Edebî Heyeti'nce kabuledilen eser, iki yıl bekletildikten sonra,geçen sene Bursa Devlet Tiyatrosu'ndasahneye kavuşabilmiş <strong>ve</strong> Bursa D. Tiyatro-Tiyatrosu'nun gişe rekorunu beş misli ilekırmıştı. Bu yıl Ankaraya, imkânları nispetenkıt olan Küçük Tiyatro'ya alındı.. Vekıyamet koptu : Malûm gazete <strong>ve</strong> dergilerin,malûm saygıdeğer eleşt<strong>ir</strong>menleri, oyunutürlü şekilde kötülemekle kalmayıp, «faşist»damgasını bastılar <strong>ve</strong> «görülmemesigerektiğini» söylediler.. Böylece. Gökçer434İAİV*Gözümüzü tarihe çev<strong>ir</strong>elim; gönlümüzüde.. Onun yüceliğinde doyuralım benliğimizi.Kahramanlığa susamış dürüstlüğehesret, mertliğe ei olmuş kişiliğimizi O bizemuhtaç değil ama biz muhtacız tarihe.Muhiacız onun kutlu değerlerine.Ve de kûbul ettiysek bunları, ülkücüsanatçılar olarak ilhamımızı da çev<strong>ir</strong>elimtarihe. İstemeseniz de çev<strong>ir</strong>meye mecbusunuzzaten. Toplumumuza mutluluk get<strong>ir</strong>mek amacımızsa; get<strong>ir</strong>mek isled ğiniz debulunmuyorsa tarihten gayrı yerde; dönümona doğru öyleyse.Meselelerimizin sebeplerini uydurma sonuçlarabağlamaya kalkmayın. Sebeplerinbütünü tarihin olaylar zinc<strong>ir</strong>inde görülürancak. Çözüm çareleri de orda görülürancak. Bu ikisini de bulduğumuzda aralamışdemekteyiz mutluluk kapılarını.Sol sanatçı kısırlaştı. Neden.? Ufkîaçıları dardı çünkü. Ezen ağa, ezilen köylü,b<strong>ir</strong> lokma ekmeğe namusunu satanlarsatın alanlar, hırsızlığı bile meşrulaştıransakat b<strong>ir</strong> zihniyet... Kediye yük'enecek sermaye bundan başkası olabil<strong>ir</strong> miydi? Çiğnenenkenger sakızı bile olsa elbet b<strong>ir</strong> günçürüyecekti. İşte çürüdü de. Şimdi de işkence<strong>ve</strong> gerilla konuları almış yürümüş-Bekleyin; onun ömrü daha kısa olacak.Sol sanatçının yaptığı gazetecilerinyaptığının aynıdır bence. Sanatçı ölümsüzolana uzatmalıdır elini b<strong>ir</strong>kaç yıllık aktüaliteyedeğil. Böyle yapmayan geç değil erdenunutulacaktır kitaplarıyla beraber. Öyleysened<strong>ir</strong> ölümsüz olan...? Dünden bugünekalan <strong>ve</strong> değeri takd<strong>ir</strong> edilenlerd<strong>ir</strong> kısaca.Daha aklı başında olan sol sanatçılar ŞeyhBedrettini, Yunus Emre'yj kurcaladılar b<strong>ir</strong>zaman. Şeyh Bedrettin'in olumsuz yönleri-Kumpanyası'nın baş elemanı, oyunun «B<strong>ir</strong>rastlantı» sonucu seçildiğini öne sürüp,adetâ saygıdeğer eleşt<strong>ir</strong>menlerden «özürdiler» b<strong>ir</strong> havaya g<strong>ir</strong>di <strong>ve</strong> hemedense (!)Gökçer'den sonra Devlet Tiyatrolan'nda«ikinci adam» hüviyetine bürünmüş olanRefik Eren de oyunu «âdi» likle nitelend<strong>ir</strong>di.'Bütün bu çabalar, seyre gelen halkı hiçmi hiç etkilemedi. Bu kez, tiyatro idarecileribaşka yol denediler : Oyundaki davul vurnayı <strong>ve</strong> işinin ehli halk oyuncularını çıkardılar. Sey<strong>ir</strong>ciler müziği teypten dinlemek,oyunları bu işi beceremeyen tiyatro figüranlarındanseyretmek zorunda bırakı'dılar.Ama bu tetb<strong>ir</strong> de istenilen neticeyi <strong>ve</strong>rmedi.Ankara halkı akın akın oyunu izlemeğegidiyor, eseri seviyor, onunla bütünleşiyor,sey<strong>ir</strong>ci koltuğu ile sahne arasında sözlüİs Basına!...ni silip sosyaliste benzeyen yönlerini abartarakistenilen teze ulaşmak kolay değ.l.Hele ki Yunus'un «emekçi şa<strong>ir</strong>» gösterilmeside<strong>ve</strong>yi p<strong>ir</strong>e yapmaktan da zor. Buzorlukları yenmeye gayreı sarf sı set<strong>ir</strong>ceYunus'un yumuşak görüntüsü al ındakigranit kişiliği ezecekt<strong>ir</strong> onları. Kılıfı hazıriasalarbile c görkemli minarenin yanına bileyaklaşamayacaklardır.Sol sanatçının işi zor. Bu zorluk günsığındaki gerçekleri sapıtma mecburiyetinemüptelâ olan düşüncesinden geliyor.Ülkücü sanatçı için böyle b : r şeyi düşünmeyebile gerek yok; düşünmek tarihineihanett<strong>ir</strong> hatta Üç bin yılın gururuyla döşelib<strong>ir</strong> zeminde istemeyeceğimiz kadarham madde yığılı önümüzde. İşte OsmanBatur, Kerkük, mücahitleri, Ulubatlı, GazıAhmet Muhtar Faşa, Barbaros, Şeyh ŞamilÇanakkale Arslanları... Ve daha niceleri, yaratılan altın destanlar kendilerini kağıdageç<strong>ir</strong>ecek ülkücü kalemler bekliyor Hem deasırlar boyu. Sol sanatçılar gibi olayları tersyüz edip gerçeğin granit kayası altında ezilmekdezavantajı bile yok.Osman Balur'u isteseniz de «halklarmücadelesi»nin savaşçısı gösteremezsiniz.Şeyh Şamil'i maddeci yapmaya kalktığımızdakırılı<strong>ve</strong>r<strong>ir</strong> kalemimiz. Ulubatlı Hasan'ınserdengeçtiliğini ekonomik sebeplerebağlasanız onun, göğsüne saplananoklar o kötü niyet sahibinin karnını deşi<strong>ve</strong>r<strong>ir</strong>.Ve böyle olunca c'a durum daha neduruyorsunuz öyleyse..? Altın Destanlarındeğerinden güç katarak eserinize M İli TürkEdebiyatını oluşturmak için gerek var mıbeklemeye.İş başına..!EMİNE IŞINSUbîr alış <strong>ve</strong>riş kuruyor.«Halk için», «Halka dönük», «Halkıniçinden» vs. sloganlarının sahibi olan solcu<strong>ve</strong> onların akıntısına kürek çeken «Gökçer Kumpanyası»nı bunca telâşa düşüren«Türkmen Düğünü», nasıl b<strong>ir</strong> eserd<strong>ir</strong>?.. Bilhassagidip gördüm. Tahminimde hiç yanılmamışım,«Türkmen Düğünü» tam anlamıyla«millî b<strong>ir</strong> oyun», halkımızı, düğüntöre <strong>ve</strong> âdetleri ile aksett<strong>ir</strong>iyor. Ve pektabiî ne sahnede seyrettiğimiz, ne seyregelen halk, «Sol'un halkı» değil, şu bildikiki bin yılın ardından bugünlere ulaşan«bizim halk». Oyundaki Ahmet, yüksektaheilini dış memlekette yapmış ama, evlenmekiçin kasabasına dönmüş, üzerindeBatı'nın e'.kisi, Batı karşısında duyu'an küçüklükkompleksinden b<strong>ir</strong> nebze yok. Em<strong>ir</strong>dağ dolaylarında yaşayan Ahmei, sevdiğikızia Türk düğün âdetlerine göre evlend<strong>ir</strong>iliyor.Söz kesiminde okunan Kur'an'dan,gelin kıza armağan edilecek takı!a:dan, dünürlerarası yarıştan, içilen şerb'tten, hat-:â görürncenin it<strong>ir</strong>azlarına kadar... b<strong>ir</strong> Türköüğünü. Oynanan halk oyunları bizim, müzikbizim.Yani kısaca, Sayın Yürük almış düğünâdetlerini, pek olağan b'r hikâye içinde başarıylaişleyip, sey<strong>ir</strong>ciye sunmuş. Bizimhalkımız da, alışık Olmadığı b<strong>ir</strong> şeyi, «kendini»sahnede görü<strong>ve</strong>rince, pek tabii heyecanlanıyor;Bursa'da gişe rekorunu beşmisli ile kırdırıyor eğer dar-ciler bırakırsa,Ankara'da da bu nisbet değişmeyecek,bdlki artacak.Lger İdareciler bırakulcrsa, dedim,meselâ saygıdeğer Gökçer eşiyle ikincikez oynayacağı «My Fa<strong>ir</strong> Lady»in öze!orkestra angajmalarına falan g<strong>ir</strong>erken; belki«teyp masrafını»da fazla bulu<strong>ve</strong>r<strong>ir</strong> TürkmenDüğünü için! Kaldııı<strong>ve</strong>rr sahneden.Çünkü sol, seyre gelen halk için de dikkatçekti; «Aman yeni, alışık omadığımız b<strong>ir</strong>tiyatro sey<strong>ir</strong>cisi oluşuyor, bu sey<strong>ir</strong>ci tehlikelid<strong>ir</strong>»dedi.. Çünkü bu sey<strong>ir</strong>cinin özeı otomebili yok, tiyatro için dikilen güzel elbie-'eritakıp takıştırdığı mücevherleri deyok. Sokakta, dolmuşta, otobüste Tasladığımızhalk bu. Oyunla bütünleşiyor. SayınYürük/ün sanatta «kendine dönme» çabasınıpaylaşıyor. Tehlikeli olan da bu değilmi?... Okuyucularıma mu + !aka bu O' unuseyretmelerini salık <strong>ve</strong>rdiğim için, eseridaha falcı anlatmayacağım. Oyuncularıda izleyecekler b<strong>ir</strong> kısmı «sanat namusu»denilen kavrama sahip; b<strong>ir</strong> Sema Aybars,b<strong>ir</strong> Melek Tartan, b<strong>ir</strong> İlkay Saran, b<strong>ir</strong> ŞenerÜnal'ın eseri nasıl benimseyip, ne denliiyi olduklarını-, b : r kısmını da; —herhaldeeleşt<strong>ir</strong>menlerin vs. eik'si altındakalıp— oyunlarını nasıl hafife aldıklarınıgörecekler.Ben, sizlere «hedef adam Alj Yürük»ü tanıtmak, onunla Tiyatro <strong>ve</strong> «Türkmen Düğünü» üzerine sohbet etmek <strong>ve</strong>konuştuklarımızı, nakletmek istedim. Önceöğrenelim bakalım, kimd<strong>ir</strong>, bu zamandacB<strong>ir</strong> millî tiyatro eseri» yazmak cesaretinigösteren Ali Yürük.(Devamı Sayfa 5'de)
Change language