GİRİŞ - US Department of State

Birleşmiş Milletler üyesi ülkeler 19. Madde de dâhil olmak üzere sözleşmeye bağlı kalacaklarına sözvermiştir; ancak bu madde bazı ülkelerin kendi haber medyalarını baskı uygulayıp uluslararasıhaberlere ulaşmalarının kısıtlanmasına mani olamamıştır. Görevlerini yapmaya çalışırken,gazeteciler kimi zaman öldürülmüş, hapse atılmış veya sürgüne gönderilmiştir.Amerikalar Arası Basın Birliği ve Uruguay’ın Búsqueda gazetesinden Danilo Arbilla ile Uruguay'danBúsqueda’ya göre en iyi basın hukuku bile aslında gazetecileri koruyamamaktadır. Danilo Arbilla,ideal dünyada, basın özgürlüğünü kapsayan mevzuatın birkaç sayfayı geçmediğini, bu sayfalardada “basın özgürlüğünü … düzenlemeye değin her türlü girişimi yasaklayan, açık ve dürüst bir dilleyazılmış maddeler olduğunu” söylemektedir. Dünyanın ideal bir yer olmadığını söylemeye isegerek bile yok. Basın hukuku dünyanın her yerinde öyle çok değişiyor ki, hepsini özetlememizmümkün değil. Bazı demokratik ülkelerde gazetecilerin kamu arşivleri bilgisine erişimini sağlayanyasalar varken, diğerleri hangi bilginin basılacağını veya yayınlanacağını sınırlandırmaktır. Bazıülkelerde cinsel tacize kurban giden kişinin adını vermek veya suç içerikli bir eylemle suçlanangençlerin kimliğini açıklamak yasalara aykırıdır. Bir gazetecinin gizli bir kaynağın adını vermeyezorlanıp zorlanmayacağına veya haber notlarını bir mahkeme davasına sunup sunmayacağına,yapacaksa hangi şartlar altında yapacağına ilişkin yerel yasalar aynı ülke içinde bile farklılıkgöstermektedir. Gazetecilerin çalıştıkları ülkelerdeki yasaların yanı sıra kısıtlayıcı yasaları kaldırmaçalışmaları hakkında bilgi sahibi olmalarını söylemek yeterli olacaktır.Gazetecilerin karşılaştıkları en yaygın yasal meselelerden biri asılsız veya hakaret içerikli haberdir.ABD’de, hakaret içerikli haber, kimliği tespit edilebilecek biri hakkında yanlış bir yargıda bulunanve kişinin itibarını zedeleyen ifadedir. Bu ifade basılıp yayınlandığında kişiye “iftira” atıyorsa,“asılsız haber” olur; ancak temel kıstaslar aynıdır. Genelde, bir ifade doğruysa hakaret niteliğitaşımaz. Bu nedenle, bu ifadeler kişiyi aşağılayabilecek nitelikteyse, gazeteciler kaynaklarınınsöylediklerini bağımsız olarak doğrulamak zorundadır.Yeni teknolojiler gazetecilerin çalışma şekillerini değiştirdikçe, medya hukuku tekrar gözdengeçirilmelidir. İlk safta yer alan sorular şöyledir: İnternet muhabirlerine haber kuruluşları içinçalışan gazetecilere verilen hakların aynısı mı verilmeli? Bu ayrıcalıklar İnternetteki blogyazarlarına da verilmeli midir? Bu sorular bir süre daha cevaplanamayacak gibi görünmektedir.Muhabirlerin bir ülkede, gizlilikle ilgili yasalar gibi şahıslar için de geçerli olan diğer yasalara databi oldukları açıktır elbette. Bir bilgiye erişmek isteyen gazeteci özel bir mülke giremez, izinsizbelge alamaz, telefona cihaz takıp görüşmeleri dinleyemez, bunları yaptığında da hiçbir yasalsonuçla karşılaşmayacağını bekleyemez. Bir haber kuruluşu bazı öykülerin çok önemli olduklarına,dolayısıyla yasal cezaları göze almaya değeceğine karar verebilir; ancak bu editör, muhabir veyönetim tarafından birlikte ve dikkatle karar verilmesi gereken farklı bir meseledir.